Ana Sayfa
/
Kararlar
/
Küçükçekmece İlçe Milli Eğitim Müdürlüğü
/
2020/372854-Küçükçekmece İlçe Milli Eğitim Müdürlüğü Okullarında Okuyan 1520 Öğrenci/Velinin 119 Araç ve 119 Rehber Personel 186 İş Günü Taşınması
Bilgi
İKN
2020/372854
Başvuru Sahibi
Halil ÇALIK
İdare
Küçükçekmece İlçe Milli Eğitim Müdürlüğü
İşin Adı
Küçükçekmece İlçe Milli Eğitim Müdürlüğü Okullarında Okuyan 1520 Öğrenci/Velinin 119 Araç ve 119 Rehber Personel 186 İş Günü Taşınması
KAMU İHALE KURULU KARARI
Toplantı No
Gündem No
Karar Tarihi
Karar No
: 2020/044
: 36
: 30.09.2020
: 2020/UH.I-1615
BAŞVURU SAHİBİ:
Halil ÇALIK,
İHALEYİ YAPAN İDARE:
Küçükçekmece İlçe Milli Eğitim Müdürlüğü,
BAŞVURUYA KONU İHALE:
2020/372854 İhale Kayıt Numaralı “Küçükçekmece İlçe Milli Eğitim Müdürlüğü Okullarında
Okuyan 1520 Öğrenci/Velinin 119 Araç ve 119 Rehber Personel 186 İş Günü Taşınması”
İhalesi
KURUM TARAFINDAN YAPILAN İNCELEME:
Küçükçekmece İlçe Milli Eğitim Müdürlüğü tarafından 20.08.2020 tarihinde açık
ihale usulü ile gerçekleştirilen “Küçükçekmece İlçe Milli Eğitim Müdürlüğü Okullarında
Okuyan 1520 Öğrenci/Velinin 119 Araç ve 119 Rehber Personel 186 İş Günü Taşınması”
ihalesine ilişkin olarak Halil Çalık’ın 14.08.2020 tarihinde yaptığı şikâyet başvurusunun,
idarenin 24.08.2020 tarihli yazısı ile reddi üzerine, başvuru sahibince 02.09.2020 tarih ve
38923 sayı ile Kurum kayıtlarına alınan 02.09.2020 tarihli dilekçe ile itirazen şikâyet
başvurusunda bulunulmuştur.
Başvuruya ilişkin olarak 2020/1341 sayılı itirazen şikâyet dosyası kapsamında yapılan
inceleme neticesinde esas inceleme raporu tanzim edilmiştir.
KARAR:
Esas inceleme raporu ve ekleri incelendi.
İtirazen şikâyet dilekçesinde özetle,
1) Şikâyete konu ihaleye ait Sözleşme Tasarısı’nın 16’ncı maddesinin, Hizmet
Alımlarına Ait Tip Sözleşme’nin “Cezalar ve sözleşmenin feshi” başlıklı 16’ncı maddesinde
yer alan 26 numaralı dipnota aykırı olduğu, söz konusu dipnotta işin özelliği gereği sürekli
tekrar eden nitelikteki işlerde madde metninin dipnotta belirtildiği şekilde düzenlenmesi
gerektiği, şöyle ki; süreklilik arz eden hizmet alımlarına ilişkin Sözleşme Tasarısı’nın cezaya
ilişkin maddelerinde işin zamanında tamamlanmaması, asgari aykırılık sayısı ve ağır aykırılık
hallerine yer verilmesi gerektiği ancak idare tarafından yanlış seçeneğe göre düzenleme
yapılarak aykırılık sayısına ve ağır aykırılık hallerine yer verilmediği, idare tarafından
şikâyete cevap yazısında bahse konu işin sürekli tekrar eden nitelikte bir iş olmasının yanı sıra
sürekli tekrar etmeyen bir niteliğinin de olduğunun dile getirildiği ve Sözleşme Tasarısı’nda
kısmi kabul öngörülmeyen işlerde yer alan düzenlemeye de yer verildiği, ancak mevzuatta bu
şekilde ikili bir düzenleme seçeneğinin bulunmadığı,
2) Elli veya üzeri personel çalıştırılan işyerlerinde % 3 oranında engelli personel
çalıştırmasının zorunlu olduğu ancak ihale konusu iş için aynı il sınırları dâhilinde elli üzeri
personel çalıştırılacak olmasına rağmen ihale dokümanında engelli işçi sayısına ve bu işçilerin
tabi olacağı ücret grubuna ilişkin düzenleme yapılmadığı, engelli işçiler için birim fiyat teklif
cetvelinde ayrı satır açılmamasının mevzuata aykırı olduğu, ayrıca bahse konu işte
çalıştırılacak rehber ve araç sürücüsü sayılarının dikkate alınması halinde ihale konusu işin
KAMU İHALE KURULU KARARI
Toplantı No
Gündem No
Karar Tarihi
Karar No
: 2020/044
: 36
: 30.09.2020
: 2020/UH.I-1615
tüm kısımlarında elli üzeri personel çalıştırılacağı görüleceğinden her kısım için ayrı ayrı
engelli personel çalıştırılacağına dair düzenleme yapılmasının zorunlu olduğu,
3) İdari Şartname’nin 25.3.1’inci maddesinde ve Teknik Şartname’de ihale konusu işte
çalıştırılacak personel sayılarına yer verildiği ve bu nedenle ihale konusu işin yaklaşık
maliyetinin Hizmet Alımı İhaleleri Uygulama Yönetmeliği’nin 7’nci ve 8’inci maddelerine
aykırı olarak piyasa rayicinin üzerinde hesaplandığı, yaklaşık maliyet hesabında işçilik
maliyetine rehber ve dâhil edilmişse sürücü personeller için %4 sözleşme giderlerinin ve
genel giderlerin dahil edildiği, bahse konu işin personel çalıştırılmasına dayalı olmayan
hizmet alımı olması nedeniyle Kamu İhale Genel Tebliği’nin 79.3.5’inci maddesinde
açıklandığı üzere aşırı düşük teklif açıklamalarında ve yaklaşık maliyet hesaplamasında
sözleşme giderlerinin ve genel giderlerin % 4 oranında hesaplanmaması gerektiği,
4) Sözleşme Tasarısı’nın 12.1’inci maddesinde yer alan “Ödemeler Bakanlık
tarafından ödenek gönderilmesine müteakip 10 iş günü içerisinde yapılacaktır. Bütçe Kanunu
hükümlerine göre Cumhurbaşkanlığı ile Hazine ve Maliye Bakanlığınca alınacak tedbirlere,
tespit edilecek standartlara, ödenek kullanma konusunda belirlenecek ilke ve serbest bırakma
oranlarına, yüklenici aynen uyacak, Bakanlık tarafından ödeneklerin gönderilmesi ile ilgili
yaşanabilecek gecikmelerden idare sorumlu tutulmayacak, yükleniciler gecikmeden dolayı
herhangi bir ücret talep etmeyecektir.” şeklinde hakediş ödemelerine ilişkin düzenlemenin
Hizmet İşleri Genel Şartnamesi’nin 42’nci maddesinde yer alan düzenlemelere aykırı olduğu,
5) Sözleşme Tasarısı’nın 16.1.2’nci maddesinde sözleşmeye aykırılık hallerine ve bu
aykırılık hallerinin gerçekleşmesi durumunda uygulanacak olan sözleşme bedelinin % 0.015’i
ila % 0.075’i tutarında cezaya yer verildiği, ancak bahse konu cezaların nasıl uygulanacağının
belirtilmediği, örneğin öğrenci/kursiyer haricinde yolcu alındığında yolcu başına veya araç
başına ayrı ayrı mı yoksa vaka başına yani toplamda bir defa mı ceza uygulanacağına,
araçların mücbir sebepler dışında geç kalması halinde kesilecek cezanın geç kalan araç başına
ayrı ayrı mı yoksa vaka başına yani toplamda bir defa mı uygulanacağına, taşıma işinin
idareden izin alınmaksızın farklı araç, sürücü/rehber personel ile yapıldığının tespit edilmesi
halinde ayrı ayrı mı yoksa vaka başına yani toplamda bir defa mı uygulanacağına, araç
sürücülerinin/rehber personelin araç içinde tütün veya tütün mamulleri kullandıklarının veya
araç içerisinde tütün mamulleri kullanılmasına göz yumduklarının tespit edilmesi halinde her
bir tespit için ayrı ayrı mı yoksa vaka başına yani toplamda bir defa mı uygulanacağına,
sözleşme bedelinin %0.075’i tutarında cezanın araç başına ayrı ayrı mı yoksa vaka başına
yani toplamda bir defa mı uygulanacağına dair bilgi verilmemesinin belirsizlik ve tereddüt
doğurucu nitelikte olduğu ve sözleşmenin uygulanması aşamasında farklı uygulamalara ve
telafisi güç sorunlara sebebiyet vereceği,
6) İdari Şartname’nin “Teklif fiyata dahil olan giderler” başlıklı 25.3.1’inci
maddesinde yer alan “...karayolu yolcu taşımacılığı zorunlu koltuk ferdi kaza sigortası
poliçesi vb. ilgili giderler teklif fiyatına dâhildir.” düzenlemesi ve Teknik Şartname’nin
5.3’üncü maddesinde yer alan “Taşımalı eğilim araçlarına hizmetin başlangıcından bitimine
kadarki süreyi kapsayacak şekilde “Karayolu Yolcu Taşımacılığı Zorunlu Koltuk Ferdi Kaza
Sigortası” yaptırılacaktır.” düzenlemesiyle olası kaza vakalarında tüm sorumluluğun
yükleniciye ait olduğu belirtilmesine rağmen Sözleşme Tasarısı’nın 21’inci maddesinde bahse
KAMU İHALE KURULU KARARI
Toplantı No
Gündem No
Karar Tarihi
Karar No
: 2020/044
: 36
: 30.09.2020
: 2020/UH.I-1615
konu sigorta teminatının kapsam ve limitlerinin belirtilmemesinin Kamu İhale Genel
Tebliği’nin 76.3 ve 76.4’üncü maddelerine, Hizmet İşleri Genel Şartnamesi’nin 19’uncu
maddesine ve Hizmet Alımlarına Ait Tip Sözleşme’nin 35 numaralı dipnotuna aykırı olduğu,
7) İdari Şartname’nin 46.1.1’inci maddesinde, ihale dokümanında sayısı belirlenen ve
haftalık çalışma saatinin tamamını idarede kullanacak rehber personelin işçilik maliyetlerine
ilişkin fiyat farkı hesaplanacağının belirtildiği, ancak bahse konu işte haftalık çalışma saatinin
tamamını idarede kullanacak araç şoförleri için düzenleme yapılmadığı dolayısıyla araç
şoförleri için de asgari ücret fiyat farkı ödenmesi gerektiği,
8) İdari Şartname’nin 25’inci maddesinde çalışılan gün üzerinden ödeme yapılacağı
belirtilmiş olmasına rağmen Sözleşme Tasarısı’nın 12’nci maddesinde rehber personelin SGK
primlerinin tam ay üzerinden yatırılacağına ilişkin düzenleme yapılmasının yükleniciye ek
külfet getireceğinden anılan düzenlemenin mevzuata aykırı olduğu,
9) Sözleşme Tasarısı’nın 16.1.2’nci maddesinde belirtilen davranışların
gerçekleştirilmesi halinde sözleşmenin feshedileceği düzenlenmişken Sözleşme Tasarısı’nın
16.11’inci maddesinde ise aynı davranışların yaptırımı olarak sözleşme bedelinin %0.075’i
oranındaki ceza bedelinin yüklenicinin hakedişinden kesileceğinin düzenlenmesi çelişki
yarattığından sözleşmenin ifası sırasında yüklenici ile idare arasında anlaşmazlıklara
sebebiyet vereceği,
10) Teknik Şartname’nin “Genel Hususlar” başlıklı 1’inci maddesinde araçların taşıma
güzergâhlarına ve kat edilecek km bilgisine yer verildiği ancak ifade edilen km bilgisinin
gidiş geliş mi tek sefer mi olduğunun belirtilmemesinin isteklileri maliyet çalışması yapma ve
teklif fiyatı oluşturma esnasında tereddüde düşüreceğinden bu durumun mevzuata aykırılık
teşkil ettiği iddialarına yer verilmiştir.
Başvuru sahibinin iddialarının değerlendirilmesi sonucunda aşağıdaki hususlar tespit
edilmiştir.
1) Başvuru sahibinin 1’inci iddiasına ilişkin olarak:
4734 sayılı Kamu İhale Kanunu’nun “İhale ve ön yeterlik dokümanının içeriği ve idari
şartnamede yer alması zorunlu hususlar” başlıklı 27’nci maddesinde “…İdari şartnamede
ihale konusuna göre asgari aşağıdaki hususların belirtilmesi zorunludur:
…
r) İhale konusu işin başlama ve bitirme tarihi, yapılma yeri, teslim şartları ve gecikme
halinde alınacak cezalar…” hükmü,
4735 sayılı Kamu İhale Sözleşmeleri Kanunu’nun “Sözleşmede yer alması zorunlu
hususlar” başlıklı 7’nci maddesinde “Bu Kanuna göre düzenlenecek sözleşmelerde aşağıdaki
hususların belirtilmesi zorunludur:
…
n) Gecikme halinde alınacak cezalar.” hükmü yer almaktadır.
KAMU İHALE KURULU KARARI
Toplantı No
Gündem No
Karar Tarihi
Karar No
: 2020/044
: 36
: 30.09.2020
: 2020/UH.I-1615
Hizmet Alımlarına Ait Tip Sözleşme’nin “Cezalar ve sözleşmenin feshi” başlıklı
16’ncı maddesinde “16.1. İdare tarafından uygulanacak cezalar aşağıda belirtilmiştir:
16.1.1. 26
16.1.2. 16.1.1nci maddede belirtilen haller dışında kalan [bu kısımda özel aykırılık
halleri ayrıca belirtilebilecektir] durumlarda en az on gün süreli yazılı ihtar yapılarak
gecikilen her takvim günü için sözleşme bedelinin [bu kısma % 1’den fazla olmamak üzere
oran yazılacaktır] tutarında ceza uygulanacaktır. Ancak söz konusu aykırılığın işin niteliği
gereği giderilmesinin mümkün olmadığı hallerde, 4735 sayılı Kanunun 20 nci maddesinin (b)
bendine göre protesto çekmeye gerek kalmaksızın sözleşme idarece feshedilebilecektir.
Sözleşmenin feshedilmemesi halinde ise sözleşme bedeli üzerinden yukarıda belirtilen oranda
ceza uygulanacaktır.
16.1.3. Kesilecek cezanın toplam tutarı, hiçbir durumda, sözleşme bedelinin % 30’unu
geçemez. Toplam ceza tutarının, sözleşme bedelinin % 30’unu geçmesi durumunda, bu orana
kadar uygulanacak cezanın yanı sıra 4735 sayılı Kanunun 20 nci maddesinin (b) bendine
göre protesto çekmeye gerek kalmaksızın sözleşme feshedilecektir.
16.2. Yukarıda belirtilen cezalar ayrıca protesto çekmeye gerek kalmaksızın
yükleniciye yapılacak ödemelerden kesilir. Cezanın ödemelerden karşılanamaması halinde
ceza tutarı yükleniciden ayrıca tahsil edilir.
16.3. İhtarda belirtilen sürenin bitmesine rağmen aynı durumun devam etmesi halinde,
ayrıca protesto çekmeye gerek kalmaksızın kesin teminat ve varsa ek kesin teminat gelir
kaydedilir ve sözleşme feshedilerek hesabı genel hükümlere göre tasfiye edilir.
16.4. Sözleşmenin uygulanması sırasında yüklenicinin 4735 sayılı Kanunun 25 inci
maddesinde sayılan yasak fiil veya davranışlarda bulunduğunun tespit edilmesi halinde ise
ayrıca protesto çekmeye gerek kalmaksızın kesin teminat ve varsa ek kesin teminatlar gelir
kaydedilir ve sözleşme feshedilerek hesabı genel hükümlere göre tasfiye edilir.” açıklaması,
Anılan Tip Sözleşme’nin 16.1.1’inci maddesinde yer alan 26 numaralı dipnotta ise
“Bu maddede, aşağıdaki bentlerden işin niteliğine uygun olanı idare tarafından belirtilecektir.
(1) Kısmi kabul öngörülmeyen işlerde, madde metni aşağıdaki şekilde düzenlenecektir:
Yüklenicinin işi süresinde bitirmemesi durumunda, en az on gün süreli yazılı ihtar yapılarak
gecikilen her takvim günü için sözleşme bedelinin [bu kısma % 1’den fazla olmamak üzere
oran yazılacaktır] tutarında ceza kesilecektir. Ancak gecikmeden kaynaklanan aykırılığın işin
niteliği gereği giderilmesinin mümkün olmadığı hallerde, 4735 sayılı Kanunun 20 nci
maddesinin (b) bendine göre protesto çekmeye gerek kalmaksızın sözleşme idarece
feshedilebilecektir. Sözleşmenin feshedilmemesi halinde ise sözleşme bedeli üzerinden
yukarıda belirtilen oranda ceza uygulanacaktır.
(2) Kısmi kabul öngörülen işlerde, madde metni aşağıdaki şekilde düzenlenecektir:
Yüklenicinin işin kısmi kabule konu olan kısmını süresinde tamamlamaması durumunda en az
on gün süreli yazılı ihtar yapılarak gecikilen her takvim günü için süresinde tamamlanmayan
kısmın bedelinin yüzde [bu kısma % 1’den fazla olmamak üzere oran yazılacaktır] tutarında
ceza kesilecektir. Ancak gecikmeden kaynaklanan aykırılığın işin niteliği gereği giderilmesinin
mümkün olmadığı hallerde, 4735 sayılı Kanunun 20 nci maddesinin (b) bendine göre protesto
çekmeye gerek kalmaksızın sözleşme idarece feshedilebilecektir. Sözleşmenin feshedilmemesi
KAMU İHALE KURULU KARARI
Toplantı No
Gündem No
Karar Tarihi
Karar No
: 2020/044
: 36
: 30.09.2020
: 2020/UH.I-1615
halinde ise sözleşme bedeli üzerinden yukarıda belirtilen oranda ceza uygulanacaktır.
(3) İşin özelliği gereği sürekli tekrar eden nitelikteki işlerde, madde metni aşağıdaki
şekilde düzenlenecektir:
İşin tekrar eden kısımlarının sözleşmeye uygun olarak gerçekleştirilmemesi halinde,
her bir aykırılık için ayrı ayrı uygulanmak üzere sözleşme bedelinin [bu kısma % 1’den fazla
olmamak üzere oran yazılacaktır] tutarında ceza kesilecektir. Bu aykırılıkların [bu kısma
2’den az olmamak üzere asgari aykırılık sayısı yazılacaktır]’den fazla olması halinde ayrıca
4735 sayılı Kanunun 20 nci maddesinin (b) bendine göre protesto çekmeye gerek kalmaksızın
sözleşme idarece feshedilebilecektir. Ancak [bu kısma ağır aykırılık halleri yazılacaktır]
hallerinde, aykırılık bir defa gerçekleşmiş olsa dahi 4735 sayılı Kanunun 20 nci maddesinin
(b) bendine göre protesto çekmeye gerek kalmaksızın sözleşme idarece feshedilebilecektir.”
açıklaması bulunmaktadır.
Başvuruya konu ihaleye ait İdari Şartname’nin “İhale konusu işe ilişkin bilgiler”
başlıklı 2’nci maddesinde “2.1. İhale konusu hizmetin;
a) Adı: Küçükçekmece İlçe Milli Eğitim Müdürlüğü okullarında okuyan 1520
öğrenci/velinin 119 araç ve 119 rehber personel 186 iş günü taşınması
b) Miktarı ve türü:
1 - KISIM 373 öğrenci/velinin 31 araç 31 rehber personel
2 - KISIM 372 öğrenci/velinin 26 araç 26 rehber personel
3 - KISIM 334 öğrenci/velinin 27 araç 27 rehber personel
4 - KISIM 441 öğrenci/velinin 35 araç 35 rehber personel
Ayrıntılı bilgi idari şartnamenin ekinde yer almaktadır.
c) Yapılacağı yer: KÜÇÜKÇEKMECE İLÇE MİLLİ EĞİTİM MÜDÜRLÜĞÜ
ç) Bu bent boş bırakılmıştır.” düzenlemesi yer almaktadır.
Başvuruya konu ihaleye ait Sözleşme Tasarısı’nın “Cezalar ve sözleşmenin feshi”
başlıklı 16’ncı maddesinde “16.1. İdare tarafından uygulanacak cezalar aşağıda
belirtilmiştir:
16.1.1. Yüklenicinin işi süresinde bitirmemesi durumunda, en az on gün süreli yazılı
ihtar yapılarak gecikilen her takvim günü için sözleşme bedelinin Yüzde 0,15 tutarında ceza
kesilecektir. Ancak gecikmeden kaynaklanan aykırılığın işin niteliği gereği giderilmesinin
mümkün olmadığı hallerde, 4735 sayılı Kanunun 20 nci maddesinin (b) bendine göre protesto
çekmeye gerek kalmaksızın sözleşme idarece feshedilebilir. Sözleşmenin feshedilmemesi
halinde ise sözleşme bedeli üzerinden yukarıda belirtilen oranda ceza uygulanacaktır.
16.1.2. 16.1.1nci maddede belirtilen haller dışında kalan
İşin tekrar eden kısımlarının sözleşmeye uygun olarak gerçekleştirilmemesi halinde,
aşağıda belirtilen her bir aykırılık için ayrı ayrı uygulanmak üzere aykırılığın ağırlığına göre
sözleşme bedelinin %0.015
i (onbindeonbeş) ila %0.075i (onbindeyetmişbeş) tutarında ceza
kesilecektir. Bu aykırılıkların ardı ardına üç (3) kez veya aralıklı olarak on (10) kez
tekrarlanması halinde ayrıca 4735 sayılı Kanunun 20nci maddesinin (b) bendine göre
protesto çekmeye gerek kalmaksızın sözleşme idarece feshedilebilecektir. Ancak, ihale
dokümanında belirtilen niteliklere uygun olmayan araç ve sürücü/rehber personel
çalıştırıldığının veya belirtilen sayıdan eksik araçla taşıma yapıldığının veya
KAMU İHALE KURULU KARARI
Toplantı No
Gündem No
Karar Tarihi
Karar No
: 2020/044
: 36
: 30.09.2020
: 2020/UH.I-1615
sürücülerin/rehber personelin alkollü içecek veya uyuşturucu madde etkisi altında taşıma
yaptıklarının tespit edilmesi hallerinde, aykırılık bir defa gerçekleşmiş olsa dahi 4735 sayılı
Kanunun 20
idarece feshedilebilecektir.
1) Bir aracın yalnızca sözleşmesi yapılan hattın öğrenci/kursiyerlerini taşıması esas
nci maddesinin (b) bendine göre protesto çekmeye gerek kalmaksızın sözleşme
olup, başka bir aracın/hattın öğrenci/kursiyerlerini mücbir sebepler (aracın yolda arıza
yapması, kaza yapması vb.) dışında taşımayacaktır. Yüklenici, mücbir sebep olmadan o günkü
taşıma işine gelmeyen aracın yerine şartnameye uygun araçla taşıma yaptırmak,
öğrenci/kursiyeri mağdur etmemekle yükümlüdür. Aksi durumda, sözleşme bedelinin %0.030
(onbindeotuz) oranındaki ceza yüklenicinin hakedişinden kesilecektir.
2) Öğrenci/kursiyer haricinde yolcu alındığının tespit edilmesi halinde, sözleşme
bedelinin %0.030 (on binde otuz) oranındaki ceza yüklenicinin hak edişinden kesilecektir.
3) Servis araçlarının ders başlama ve bitiş saatlerinden . dakika önce okulda olmaları
esastır. Mücbir sebepler dışında araçların geç kalmaları halinde, sözleşme bedelinin %0.015
(onbindeonbeş) oranındaki ceza yüklenicinin hakedişinden kesilir. (Taşımalı eğitim
araçlarının ders başlama ve bitiş saatlerinden ne kadar süre önce okulda bulunmaları
gerektiği, ilgili okul idaresi ve il/ilçe milli eğitim müdürlüğü tarafından koordineli şekilde
ders başlama ve bitiş saatlerine ve güzergâh planlamalarına göre belirlenecek ve bu madde
metnine işlenecektir.)
4) Öğrenci/kursiyer/velinin ikametgâh yerinden alınmasında ve belirlenen güzergâh,
ikametgâh yerine bırakılmasındaki her türlü sorumluluk yükleniciye aittir.
Öğrenci/kursiyer/velinin belirlenen ikametgâh yerinde belirtilen saatte hazır olmaları esastır.
Okul/kurum müdürlüğünün tespiti veya velilerin şikâyeti üzerine belirtilen ikametgâh
yerlerinin birinden öğrenci/kursiyer taşınmadığı tespit edildiğinde, sözleşme bedelinin
%0.030 (onbindeotuz) oranındaki ceza yüklenicinin hakedişinden kesilecektir.
5) Taşınacak öğrenci/kursiyer isim listeleri, indirme/bindirme yerleri, yol güzergâhı ile
geliş-gidiş saatleri, hangi plakalı araçla taşınacakları (indirme/bindirme yerlerinden
öğrenci/kursiyerin servise bineceği saatler, okul/kurum bahçesinde ikametgâh ve okul/kurum
ayrılma saatleri) okul/kurum yönetimi tarafından yükleniciye yazılı olarak bildirilecektir. Bu
bilgiler sürücüler tarafından araçta görülebilecek bir yere asılacaktır. Bu hususlara
uyulmadığı takdirde sözleşme bedelinin %0.015 (onbindeonbeş) oranındaki ceza yüklenicinin
hakedişinden kesilecektir.
6) Sürücü ve rehber personel, davranışları ve kılık kıyafetleri ile öğrenci/kursiyerlere
örnek olmak zorundadır. Sürücü/rehber personelinin kılık kıyafetinin uygunsuz olduğu,
öğrenci/kursiyerlere veya okul/kurum personeline hitaben kaba, küfürlü ve argo konuştukları
tespit edildiğinde sözleşme bedelinin %0.015 (onbindeonbeş) oranındaki ceza yüklenicinin
hakedişinden kesilecektir. Bu durumda, ayrıca sürücünün veya rehber personelin görevine
yüklenici tarafından derhal son verilecek ve yerine takip eden 3 (üç) iş günü içerisinde ihale
dokümanında belirtilen şartlara uygun başka sürücü veya rehber personel temin edilecektir.
7) Her araç değişikliğinde, araç kiralık ise yüklenici ile araç sahibi arasındaki
sözleşme örneği idareye teslim edilecektir. Zorunlu hallerde araç, şoför ve rehber personel
değişikliğine gidildiğinde (arıza, onarım, trafikten men, kaza vb.) gerekli belgeler 5 (beş) iş
günü içinde okul/kurum müdürlüğüne teslim edilecektir. İstenilen belgeler idareye teslim
edilmediği takdirde sözleşme bedelinin %0.030 (onbindeotuz) oranındaki ceza hak edişinden
KAMU İHALE KURULU KARARI
Toplantı No
Gündem No
Karar Tarihi
Karar No
: 2020/044
: 36
: 30.09.2020
: 2020/UH.I-1615
kesilecektir.
8) Taşıma işinin, idareden izin alınmaksızın, farklı araç, sürücü/rehber personel ile
yapıldığının tespit edilmesi halinde, sözleşme bedelinin %0.075 (onbindeyetmişbeş)
oranındaki ceza yüklenicinin hakedişinden kesilecektir.
9) Öğrenci/kursiyer taşındığı esnada kesinlikle yanıcı, patlayıcı, parlayıcı ve benzeri
maddeler taşınmayacaktır. Taşıma esnasında yakıt alımı yapılmayacaktır. Aksi takdirde
sözleşme bedelinin %0.015 (onbindeonbeş) oranındaki ceza yüklenicinin hakedişinden
kesilecektir.
10) Belirlenen güzergâh, ikametgâh dışında başka bir güzergâh, ikametgâh yeri
kullanılarak (mücbir sebep nedeniyle güzergâh, ikametgâh yerinin değişmesi ya da valilik
onayı hariç) öğrenci/kursiyer taşıması yapılamaz. Bu şekilde taşıma yapıldığının tespit
edilmesi halinde sözleşme bedelinin %0.030 (onbindeotuz) oranındaki ceza yüklenicinin
hakedişinden kesilecektir.
11) Yüklenicilerin taşıma yaptığı güzergâh, ikametgâhda idare ve kolluk kuvvetleri
tarafından yapılan kontrollerde, araç sürücülerinin/rehber personelin alkollü içecek veya
uyuşturucu madde etkisi altında taşıma yaptıklarının tespit edilmesi halinde sözleşme
bedelinin %0.075 (onbindeyetmişbeş) oranındaki ceza yüklenicinin hakedişinden kesilecektir.
12) Araç sürücülerinin/rehber personelin araç içinde tütün veya tütün mamulleri
kullandıklarının veya araç içerisinde tütün mamulleri kullanılmasına göz yumduklarının tespit
edilmesi halinde sözleşme bedelinin %0.030 (onbindeotuz) oranındaki ceza yüklenicinin
hakedişinden kesilecektir.
13) Sürücünün, araç içi düzeni bozan öğrencileri ilgili okul müdürlüğüne yazılı olarak
bildirmek yerine tartışması, sözlü veya fiili saldırıda bulunması veya araçtan indirmesi
durumunda sözleşme bedelinin %0.075 (onbindeyetmişbeş) oranındaki ceza yüklenicinin
hakedişinden kesilecektir.
14) Yüklenici (tüzel kişi ise tüzel kişiliği temsile yetkili kişiler veya ortakları) veya
yüklenici tarafından istihdam edilen kişiler tarafından taşıma merkezi okul personeline veya
öğrenci/kursiyer/veliye karşı taşıma işinin yürütülmesi ile ilgili olarak saygın olmayan
herhangi bir eylem, söylem, tutum ve davranışta bulunulduğunun tespit edilmesi halinde
sözleşme bedelinin %0.075 (onbindeyetmişbeş) oranındaki ceza yüklenicinin hakedişinden
kesilecektir. Bu durumda, ayrıca sürücünün ve rehber personelin görevine yüklenici
tarafından derhal son verilecek ve yerine takip eden 5 (beş) iş günü içerisinde şartnamede
belirtilen şartlara uygun başka sürücü veya rehber personel temin edilecektir.
Yukarıda belirtilen aykırılıkların okul/kurum idaresi veya kontrol teşkilatı tarafından
tutanak altına alınmasını müteakip öngörülen ceza kontrol teşkilatı tarafından yüklenicinin o
aya ait hakedişinden kesilerek idare hesabına irat kaydedilir. Yüklenicinin ödenecek hakedişi
bulunmuyorsa kesin teminatından ilgili ceza tutarları kesilir.
16.1.2. 16.1.1inci maddede belirtilen haller dışında kalan ve aşağıda belirtilen
durumlarda en az on gün süreli yazılı ihtar yapılarak gecikilen her takvim günü için sözleşme
bedelinin %0.075 (onbindeyetmişbeş) tutarında ceza uygulanacaktır. Ancak söz konusu
aykırılığın işin niteliği gereği giderilmesinin mümkün olmadığı hallerde, 4735 sayılı Kanunun
20nci maddesinin (b) bendine göre protesto çekmeye gerek kalmaksızın sözleşme idarece
KAMU İHALE KURULU KARARI
Toplantı No
Gündem No
Karar Tarihi
Karar No
: 2020/044
: 36
: 30.09.2020
: 2020/UH.I-1615
feshedilebilecektir. Sözleşmenin feshedilmemesi halinde ise sözleşme bedeli üzerinden
yukarıda belirtilen oranda ceza uygulanacaktır.
1) Kış lastiği kullanma zorunluluğu ile ilgili usul ve esaslar hakkındaki tebliğde
belirtilen tarihler arasında, taşımalı eğitim araçlarına kış lastiği takılmadığının tespit
edilmesi,
2) Öğrenci taşıma araçlarına siyasi propagandaya yönelik resim, pankart, afiş,
karikatür veya ticari reklam unsuru taşıyan nesnelerin asıldığının veya yapıştırıldığının tespit
edilmesi,
3) Okul/kurum idaresi tarafından yapılan kontrollerde dur levhası, yangın tüpü, kapı
otomatiği, ilk yardım çantası, güzergâh ve öğrenci isim listesi, oturma planı, okul taşıtı yazısı,
camlar ve pencerelerin sabit olmaması, aracın muayenesinin ve sigorta süresinin geçmesi gibi
aykırılıklar tespit edilmesi,
4) İdareye araç değişiklik bilgisi verilmeden ihale dokümanında belirtilen araçtan
daha düşük kapasitede araç çalıştırıldığının tespit edilmesi,
5) İhale dokümanında belirtilen niteliklere uygun olmayan araç, sürücü/rehber
personel çalıştırıldığının veya belirtilen sayıdan eksik araçla taşıma yapıldığının tespit
edilmesi hallerinde yükleniciye en az on gün süreli yazılı ihtar yapılarak gecikilen her takvim
günü için sözleşme bedelinin %0.075 (onbindeyetmişbeş) tutarında ceza uygulanacaktır.
durumlarda en az on gün süreli yazılı ihtar yapılarak gecikilen her takvim günü için
sözleşme bedelinin Yüzde 0,75 tutarında ceza uygulanacaktır. Ancak söz konusu aykırılığın
işin niteliği gereği giderilmesinin mümkün olmadığı hallerde, 4735 sayılı Kanunun 20 nci
maddesinin (b) bendine göre protesto çekmeye gerek kalmaksızın sözleşme idarece
feshedilebilecektir. Sözleşmenin feshedilmemesi halinde ise sözleşme bedeli üzerinden
yukarıda belirtilen oranda ceza uygulanacaktır.
16.1.3. Kesilecek cezanın toplam tutarı, hiçbir durumda, sözleşme bedelinin % 30'unu
geçemez. Toplam ceza tutarının, sözleşme bedelinin % 30'unu geçmesi durumunda, bu orana
kadar uygulanacak cezanın yanı sıra 4735 sayılı Kanunun 20nci maddesinin (b) bendine göre
protesto çekmeye gerek kalmaksızın sözleşme feshedilecektir.
16.2. Yukarıda belirtilen cezalar ayrıca protesto çekmeye gerek kalmaksızın
yükleniciye yapılacak ödemelerden kesilir. Cezanın ödemelerden karşılanamaması halinde
ceza tutarı yükleniciden ayrıca tahsil edilir.
16.3. İhtarda belirtilen sürenin bitmesine rağmen aynı durumun devam etmesi halinde,
ayrıca protesto çekmeye gerek kalmaksızın kesin teminat ve varsa ek kesin teminat gelir
kaydedilir ve sözleşme feshedilerek hesabı genel hükümlere göre tasfiye edilir.
16.4. Sözleşmenin uygulanması sırasında yüklenicinin 4735 sayılı Kanunun 25 inci
maddesinde sayılan yasak fiil veya davranışlarda bulunduğunun tespit edilmesi, halinde ise
ayrıca protesto çekmeye gerek kalmaksızın kesin teminat ve varsa ek kesin teminatlar gelir
kaydedilir ve sözleşme feshedilerek hesabı genel hükümlere göre tasfiye edilir.” düzenlemesi
yer almaktadır.
Hizmet Alımları Tip Sözleşmesi’nin 16’ncı maddesinde cezai şartın ne şekilde
düzenleneceği hükme bağlanmıştır. Buna göre, söz konusu madde kapsamında yer alan
16.1.1’inci maddeye bağlı 26 numaralı dipnotun; birinci fıkrası kısmi kabul öngörülmeyen,
ikinci fıkrası kısmi kabul öngörülen işlerde işin süresinde ifa edilmemesi halinde kesilecek
Kanunun 20nci maddesinin (b) bendine göre protesto çekmeye gerek kalmaksızın sözleşme
KAMU İHALE KURULU KARARI
Toplantı No
Gündem No
Karar Tarihi
Karar No
: 2020/044
: 36
: 30.09.2020
: 2020/UH.I-1615
cezanın, diğer bir ifadeyle gecikme cezasının ne şekilde düzenleneceği hükme bağlanmış, işin
niteliği gereği gecikme cezasının kesilmesinin mümkün olmadığı hallerde ise uygulanacak
diğer yaptırımın ne olduğu belirtilmiştir. Aynı dipnota bağlı üçüncü fıkrada ise, sürekli tekrar
eden işlerde, işin tekrar eden kısımlarının sözleşmeye uygun olarak yerine getirilmemesi
halinde her bir aykırılık için ayrı ayrı uygulanmak üzere kesilecek ceza miktarının sözleşme
bedelinin %1’ini geçmeyecek şekilde oran olarak belirleneceği, bu aykırılıkların yine idarece
belirlenecek asgari aykırılık sayısını aşması durumunda, öngörülen ceza uygulanmakla
birlikte 4735 sayılı Kanun’un 20’nci maddesinin (b) bendine göre protesto çekmeye gerek
kalmaksızın sözleşmenin feshedileceği hususunun belirleneceği, ancak ağır aykırılık
hallerinde, bu aykırılık halleri maddede belirtilmek kaydıyla, aykırılık bir defa gerçekleşmiş
olsa dahi yukarıda öngörülen şekilde sözleşmenin feshedilebileceği hususuna bu maddede yer
verilmesi gerektiği anlaşılmaktadır.
Başvuruya konu ihalenin “Küçükçekmece İlçe Milli Eğitim Müdürlüğü Okullarında
Okuyan 1520 Öğrenci/Velinin 119 Araç ve 119 Rehber Personel 186 İş Günü Taşınması” işi
olduğu, bu haliyle işin özelliği gereği sürekli tekrar eden nitelikte olduğu anlaşılmıştır.
İhaleye ait Sözleşme Tasarısı’nın “Cezalar ve Sözleşmenin Feshi” başlıklı 16.1.2'nci
maddesinde “…İşin tekrar eden kısımlarının sözleşmeye uygun olarak gerçekleştirilmemesi
halinde, aşağıda belirtilen her bir aykırılık için ayrı ayrı uygulanmak üzere aykırılığın
ağırlığına göre sözleşme bedelinin %0.015
i (onbindeonbeş) ila %0.075i (onbindeyetmişbeş)
tutarında ceza kesilecektir. Bu aykırılıkların ardı ardına üç (3) kez veya aralıklı olarak on
(10) kez tekrarlanması halinde ayrıca 4735 sayılı Kanunun 20nci maddesinin (b) bendine
göre protesto çekmeye gerek kalmaksızın sözleşme idarece feshedilebilecektir. Ancak, ihale
dokümanında belirtilen niteliklere uygun olmayan araç ve sürücü/rehber personel
çalıştırıldığının veya belirtilen sayıdan eksik araçla taşıma yapıldığının veya
sürücülerin/rehber personelin alkollü içecek veya uyuşturucu madde etkisi altında taşıma
yaptıklarının tespit edilmesi hallerinde, aykırılık bir defa gerçekleşmiş olsa dahi 4735 sayılı
idarece feshedilebilecektir…” şeklinde yapılan düzenlemede asgari aykırılık sayısına ve ağır
aykırılık hallerine yer verildiği görülmüştür. Anılan düzenlemenin 16.1.1’inci alt maddesi
yerine aynı madde kapsamındaki 16.1.2’nci alt maddesinde yapıldığı tespit edilmiş olsa da
söz konusu düzenlemenin, Tip Sözleşme’nin 16.1.1’inci maddesinin 26 numaralı dipnotunda
yer alan ve işin özelliği gereği sürekli tekrar eden işlerde bulunması gereken düzenlemeye
uygun olarak yapıldığı anlaşılmıştır.
Bu itibarla başvuru sahibinin iddiasının yerinde olmadığı sonucuna varılmıştır.
2) Başvuru sahibinin 2’nci iddiasına ilişkin olarak:
4857 sayılı İş Kanunu’nun “Engelli ve eski hükümlü çalıştırma zorunluluğu” başlıklı
30’uncu maddesinde “İşverenler, elli veya daha fazla işçi çalıştırdıkları özel sektör
işyerlerinde yüzde üç engelli, kamu işyerlerinde ise yüzde dört engelli ve yüzde iki eski
hükümlü işçiyi veya 21/6/1927 tarihli ve 1111 sayılı Askerlik Kanunu veya 16/6/1927 tarihli ve
1076 sayılı Yedek Subaylar ve Yedek Askeri Memurlar Kanunu kapsamına giren ve askerlik
KAMU İHALE KURULU KARARI
Toplantı No
Gündem No
Karar Tarihi
Karar No
: 2020/044
: 36
: 30.09.2020
: 2020/UH.I-1615
hizmetini yaparken 12/4/1991 tarihli ve 3713 sayılı Terörle Mücadele Kanununun 21 inci
maddesinde sayılan terör olaylarının sebep ve tesiri sonucu malul sayılmayacak şekilde
yaralananları meslek, beden ve ruhi durumlarına uygun işlerde çalıştırmakla yükümlüdürler.
Aynı il sınırları içinde birden fazla işyeri bulunan işverenin bu kapsamda çalıştırmakla
yükümlü olduğu işçi sayısı, toplam işçi sayısına göre hesaplanır…” hükmü,
Aynı Kanun’un “Engelli ve eski hükümlü çalıştırma zorunluluğuna aykırılık” başlıklı
101’inci maddesinde “Bu Kanun’un 30’uncu maddesindeki hükümlere aykırı olarak engelli ve
eski hükümlü çalıştırmayan işveren veya işveren vekiline çalıştırmadığı her engelli ve eski
hükümlü ve çalıştırmadığı her ay için binyediyüz Türk Lirası idari para cezası verilir. Kamu
kuruluşları da bu para cezasından hiçbir şekilde muaf tutulamaz.” hükmü yer almaktadır.
Kamu İhale Genel Tebliği’nin “Personel çalıştırılmasına dayalı hizmet alımlarında
teklif fiyata dahil olacak giderler” başlıklı 78’inci maddesinde “…78.28. İsteklilerin aynı il
sınırları içerisinde birden fazla iş yerinin bulunup bulunmadığına bakılmaksızın, ihale
dokümanında aynı il bazında elli veya daha fazla işçi çalıştırılmasının öngörüldüğü
ihalelerde 4857 sayılı İş Kanununda belirtilen asgari orana uyulmak kaydıyla idarece tespit
edilen engelli işçi sayısı ile bu işçilerin tabi olacağı ücret grubu idari şartnamenin ilgili
maddesinde belirtilecek ve bu işçiler için birim fiyat teklif cetvelinde ayrı satır açılacaktır.
İdareler tarafından İş Kanununda belirtilen asgari oranının üzerinde engelli işçi
çalıştırılmasını öngören düzenleme yapılması da mümkündür. İstekliler tarafından ihale
dokümanında öngörülen engelli işçi sayısı ve bu işçiler için Hazinece karşılanacak prim
teşvik tutarları dikkate alınarak teklif bedelleri oluşturulacaktır. İlgili mevzuatında engelli işçi
çalıştırılmasını kısıtlayan hükümler saklıdır…” açıklaması yer almaktadır.
İhale dokümanı kapsamında yer alan birim fiyat teklif cetveline ise aşağıda yer
verilmiştir.
Birim Fiyat Teklif Cetveli
İhale kayıt numarası: 2020/372854
A1
B2
Sıra İş Kaleminin Adı ve Kısa Birimi Miktarı
No Açıklaması 6
Teklif
Edilen4
Birim Fiyat
Tutarı
1
2
1 KISIM 373 öğrenci/velinin 31 gün
rehber personel ile 31 araçla 186
iş günü taşınması
2 KISIM 372 öğrenci/velinin 26 gün
rehber personel ile 26 araçla 186
iş günü taşınması
186
186
KAMU İHALE KURULU KARARI
Toplantı No
Gündem No
Karar Tarihi
Karar No
: 2020/044
: 36
: 30.09.2020
: 2020/UH.I-1615
3
4
3 KISIM 334 öğrenci/velinin 27 gün
rehber personel ile 27 araçla 186
iş günü taşınması
4 KISIM 441 öğrenci/velinin 35 gün
rehber personel ile 35 araçla 186
iş günü taşınması
186
186
TOPLAM TUTAR (K.D.V Hariç)
Başvuruya konu ihaleye ait doküman incelendiğinde, ihale konusu işin
“Küçükçekmece İlçe Milli Eğitim Müdürlüğü Okullarında Okuyan 1520 Öğrenci/Velinin 119
Araç ve 119 Rehber Personel 186 İş Günü Taşınması” olduğu ve işin personel çalıştırılmasına
dayalı olmayan bir hizmet alımı niteliğinde olduğu, ihale konusu işin 1’inci kısmında 31
rehber personel ile 31 araçla, 2’nci kısmında 26 rehber personel ile 26 araçla, 3’üncü
kısmında 27 rehber personel ile 27 araçla, 4’üncü kısmında ise 35 rehber personel ile 35
araçla taşıma yapılmasının öngörüldüğü ve ihale dokümanında engelli işçi çalıştırılıp
çalıştırılmayacağına, engelli işçilerin ücretine ve sayısına yönelik herhangi bir düzenlemeye
yer verilmediği anlaşılmıştır.
Yukarıda aktarılan mevzuat hükümleri ile doküman düzenlemeleri birlikte
değerlendirildiğinde, başvuruya konu ihalenin aynı il bazında elli veya daha fazla işçi
çalıştırılması öngörülen ihale kapsamında yer aldığı, dolayısıyla söz konusu iş kapsamında
asgari %3 oranında engelli işçinin çalıştırılmasının kanuni bir yükümlülük olduğu, ancak
ihale konusu işin personel çalıştırılmasına dayalı bir hizmet alımı olmadığı, birim fiyat teklif
cetvelinde belirtilen iş kalemlerinin hazırlanmasında personel ve araç maliyetlerinin birlikte
esas alındığı, dolayısıyla anılan düzenlemenin 4857 sayılı Kanun’da %3 olarak belirlenen
asgari orana uyulmak kaydıyla çalıştırılacak engelli işçi sayısının istekliler tarafından dikkate
alınarak işçilik maliyetinin hesaplanması hususunda bir engelin bulunmadığı anlaşıldığından
başvuru sahibi isteklinin iddiasının yerinde olmadığı sonucuna varılmıştır.
3) Başvuru sahibinin 3’üncü iddiasına ilişkin olarak:
4734 sayılı Kamu İhale Kanunu’nun “Yaklaşık maliyet” başlıklı 9’uncu maddesinde
“Mal veya hizmet alımları ile yapım işlerinin ihalesi yapılmadan önce idarece, her türlü fiyat
araştırması yapılarak katma değer vergisi hariç olmak üzere yaklaşık maliyet belirlenir ve
dayanaklarıyla birlikte bir hesap cetvelinde gösterilir. Yaklaşık maliyete ihale ve ön yeterlik
ilânlarında yer verilmez, isteklilere veya ihale süreci ile resmî ilişkisi olmayan diğer kişilere
açıklanmaz.” hükmü,
Aynı Kanun’un “Tekliflerin alınması ve açılması” başlıklı 36’ncı maddesinde
“Teklifler ihale dokümanında belirtilen ihale saatine kadar idareye verilir. İhale
komisyonunca ihale dokümanında belirtilen saatte kaç teklif verilmiş olduğu bir tutanakla
tespit edilerek, hazır bulunanlara duyurulur ve hemen ihaleye başlanır. İhale komisyonu teklif
KAMU İHALE KURULU KARARI
Toplantı No
Gündem No
Karar Tarihi
Karar No
: 2020/044
: 36
: 30.09.2020
: 2020/UH.I-1615
zarflarını alınış sırasına göre inceler. 30 uncu maddenin birinci fıkrasına uygun olmayan
zarflar bir tutanak ile belirlenerek değerlendirmeye alınmaz. Zarflar isteklilerle birlikte hazır
bulunanlar önünde alınış sırasına göre açılır.
İsteklilerin belgelerinin eksik olup olmadığı ve teklif mektubu ile geçici teminatlarının
usulüne uygun olup olmadığı kontrol edilir. Belgeleri eksik veya teklif mektubu ile geçici
teminatı usulüne uygun olmayan istekliler tutanakla tespit edilir. İstekliler ile teklif fiyatları
ve yaklaşık maliyet tutarı açıklanır. Bu işlemlere ilişkin hazırlanan tutanak ihale
komisyonunca imzalanır. Bu aşamada; hiçbir teklifin reddine veya kabulüne karar verilmez,
teklifi oluşturan belgeler düzeltilemez ve tamamlanamaz. Teklifler ihale komisyonunca hemen
değerlendirilmek üzere oturum kapatılır.” hükmü,
Anılan Kanun’un “İdareye Şikâyet Başvurusu” başlıklı 55’inci maddesinde “Şikâyet
başvurusu, ihale sürecindeki işlem veya eylemlerin hukuka aykırılığı iddiasıyla bu işlem veya
eylemlerin farkına varıldığı veya farkına varılmış olması gereken tarihi izleyen günden
itibaren 21 inci maddenin (b) ve (c) bentlerine göre yapılan ihalelerde beş gün, diğer hallerde
ise on gün içinde ve sözleşmenin imzalanmasından önce, ihaleyi yapan idareye yapılır. İlanda
yer alan hususlara yönelik başvuruların süresi ilk ilan tarihinden, ön yeterlik veya ihale
dokümanının ilana yansımayan diğer hükümlerine yönelik başvuruların süresi ise dokümanın
satın alındığı tarihte başlar.” hükmü yer almaktadır.
Hizmet Alımı İhaleleri Uygulama Yönetmeliği’nin “Yaklaşık maliyete ilişkin ilkeler”
başlıklı 7’nci maddesinde “(1) İdare tarafından, ihale onay belgesi düzenlenmeden önce, bu
Yönetmelikte belirlenen esas ve usullere göre ayrıntılı fiyat ve gerektiğinde miktar araştırması
yapılmak suretiyle ihale konusu işin KDV hariç yaklaşık maliyeti hesaplanır ve dayanakları
ile birlikte bir hesap cetvelinde gösterilir.
(2) Ön ilan yayımlanmadan önce tahmini alım miktarı esas alınarak hesaplanan
yaklaşık maliyet, ihale veya ön yeterlik ilanı öncesi alım miktarı ve diğer hususlar göz önünde
bulundurularak yeniden hesaplanabilir.
(3) İhale konusu işin bir kısmına teklif verilmesinin mümkün olduğu hallerde, yaklaşık
maliyet her bir kısım için ayrı ayrı olmak üzere işin tamamı dikkate alınarak hesaplanır.
(4) İhale konusu işte kullanılacak malzeme, araç, teçhizat, makine ve ekipman gibi
unsurların idare tarafından verilmesi durumunda; yaklaşık maliyet, bu unsurların bedeli
hariç tutularak hesaplanır ve bu unsurların listesi yaklaşık maliyet hesap cetvelinin ekine
konulur.
(5) İhale komisyonu tarafından yaklaşık maliyet teklif fiyatları ile birlikte açıklanır.
Pazarlık usulü ile yapılan ihalede ise yaklaşık maliyet, son yazılı fiyat teklifleri ile birlikte
açıklanır. Bu aşamadan önce yaklaşık maliyet açıklanamaz ve ilan edilemez.
(6) Yaklaşık maliyetin idarelerce hesaplanması esastır. Ancak, işin özelliğinden dolayı,
idarelerce hazırlanmasının mümkün olmaması sebebiyle teknik şartnamenin danışmanlık
hizmeti alınarak hazırlatılması durumunda, bu kapsamda yaklaşık maliyet de aynı
danışmanlık hizmet sunucusuna hesaplatılabilir.” hükmü,
KAMU İHALE KURULU KARARI
Toplantı No
Gündem No
Karar Tarihi
Karar No
: 2020/044
: 36
: 30.09.2020
: 2020/UH.I-1615
Aynı Yönetmelik’in “Yaklaşık maliyetin hesaplanmasına esas miktar ve fiyatların
tespiti” başlıklı 8’inci maddesinde “(1) İdareler, yaklaşık maliyetin hesaplanabilmesi için
öncelikle ihale konusu hizmeti oluşturan iş kalemlerini veya gruplarını ve bunlara ilişkin
miktarları tespit ederler. Bu amaçla, idare tarafından gerek duyulduğunda, aşağıda belirtilen
esas ve usuller çerçevesinde miktar araştırması da yapılabilir.
(2) Yaklaşık maliyete ilişkin fiyatların tespitinde;
a) Kamu kurum ve kuruluşlarınca işin niteliğine göre belirlenmiş fiyatlar,
b) İhaleyi yapan idare veya diğer idarelerce gerçekleştirilmiş aynı veya benzer
işlerdeki fiyatlar,
c) İlgili odalarca belirlenmiş fiyatlar,
ç) İhale konusu işi oluşturan iş kalemlerine veya gruplarına ilişkin olarak piyasadan
yapılacak fiyat araştırması kapsamında elde edilecek fiyat tekliflerinin aritmetik ortalaması
alınmak suretiyle ya da konusunda uzman bilirkişi ve ekspertizlerden soruşturularak
oluşturulan fiyatlar,
d) İhale konusu işe ilişkin olarak Bütçe Uygulama Talimatlarında ve/veya Sağlık
Uygulama Tebliğinde yer alan fiyatlardan KDV veya farklı nitelikteki diğer giderler
indirilmek suretiyle bulunan fiyatlar,
Esas alınır.
(3) İdareler yaklaşık maliyete ilişkin fiyatların tespitinde, (a), (b), (c), (ç) ve (d)
bentlerinde belirtilen fiyatların birini, birkaçını veya tamamını herhangi bir öncelik sırası
olmaksızın kullanabilirler.
(4) Fiyat araştırması için yapılan çalışmalarda fiyat sorulacak kişi ve kuruluşlara
yazılan yazıda fiyatı tespit edilecek iş grubu veya iş kaleminin ayrıntılı özelliklerine yer
verilir. Fiyat istenecek kişi ve kuruluşlara aynı koşulları taşıyan yazılarla başvurulur ve
fiyatlar KDV hariç istenir. İstenen özellikleri taşımayan veya gerçek piyasa rayiçlerini
yansıtmadığı düşünülen fiyat bildirimleri ve proforma faturalar değerlendirmeye alınmaz ve
buna ilişkin gerekçeler yaklaşık maliyet hesap cetvelinde gösterilir.
(5) Özelliği bulunan hizmet alımlarında; önceki yıllarda bitirilmiş benzer nitelikteki
işlerde oluşan fiyatların piyasa fiyatları ile karşılaştırılması suretiyle bulunan fiyatlar veya
benzer nitelikteki hizmetlerde uzmanlık ve deneyimini kanıtlamış kamu ve özel sektör
kuruluşları ile gerçek kişilerden soruşturularak oluşturulan fiyatlar kullanılabilir. Yapılan her
türlü araştırmaya rağmen fiyatın tespit edilemediği veya tespit edilen fiyatların rayiçleri
yansıtmadığının anlaşıldığı durumlarda; idarece re’sen fiyat belirlenir ve gerekçesi yaklaşık
maliyet hesap cetvelinde gösterilir.” hükmü yer almaktadır.
İhalelere Yönelik Başvurular Hakkında Yönetmelik’in “Başvuru Süreleri” başlıklı
6’ncı maddesinde “(1) İdareye şikâyet süresi; ihale sürecindeki şikâyete konu işlem veya
eylemlerin farkına varıldığı veya farkına varılmış olması gerektiği tarihi izleyen günden
itibaren Kanunun 21 inci maddesinin birinci fıkrasının (b) ve (c) bentlerine göre yapılan
ihalelere yönelik başvurularda beş gün, diğer hallerde on gündür.
(2) Ancak, ilan ile ön yeterlik veya ihale dokümanına yönelik şikâyetler, birinci
fıkradaki süreleri aşmamak kaydıyla başvuru veya teklif sunulmadan önce en geç ihale veya
son başvuru tarihinden üç iş günü öncesine kadar yapılabilir.
(3) Kuruma itirazen şikâyet süresi; şikâyet veya itirazen şikâyet üzerine idare
KAMU İHALE KURULU KARARI
Toplantı No
Gündem No
Karar Tarihi
Karar No
: 2020/044
: 36
: 30.09.2020
: 2020/UH.I-1615
tarafından alınan iptal kararına karşı yapılacak başvurularda beş gün, diğer hallerde on
gündür.” hükmü yer almaktadır.
Yukarıda aktarılan mevzuat hükümlerinden şikâyet başvurularının ihale sürecindeki
işlem veya eylemlerin hukuka aykırılığı iddiasıyla bu işlem veya eylemlerin farkına varıldığı
veya farkına varılmış olması gereken tarihi izleyen günden itibaren 10 gün içinde ve
sözleşmenin imzalanmasından önce ihaleyi yapan idareye yapılması gerektiği anlaşılmaktadır.
Diğer taraftan yaklaşık maliyetin ihalenin ilk oturumunda teklif zarfları açılmadan
önce hazır bulunan isteklilere açıklanacağı dolayısıyla 4734 sayılı Kamu İhale Kanunu’nun
ihale gerçekleştirilmeden yaklaşık maliyete ilişkin bilgi edinilmesine imkân vermediği
anlaşılmaktadır.
Bu kapsamda, başvuruya konu ihale tarihinin 20.08.2020 olduğu göz önünde
bulundurulduğunda başvuru sahibi isteklinin yaklaşık maliyetin açıklandığı tarihten önce
14.08.2020 tarihinde, sözleşme giderlerinin ve genel giderlerin % 4 oranında hesaplanarak
yaklaşık maliyete dahil edildiği ve yaklaşık maliyetin Hizmet Alımı İhaleleri Uygulama
Yönetmeliği’nin 7’nci ve 8’inci maddelerine aykırı olarak piyasa rayicinin üzerinde
hesaplandığına ilişkin olarak idareye şikâyet başvurusunda bulunduğu görülmüş olmakla
birlikte idarece gönderilen ihale işlem dosyası üzerinden yapılan incelemede;
Yaklaşık maliyetin, İstanbul İl Milli Eğitim Müdürlüğü tarafından gönderilen
10.06.2020 tarihli ve 7677384 sayılı yazıda belirtildiği üzere Taşımalı Öğrenci Modülü’nde
yer alan güncel yaklaşık maliyet tespit formülüne göre hesaplandığı,
Yaklaşık maliyet hesap cetvelinde, sözleşme giderleri ve genel giderlere ilişkin bir
hesaplamanın bulunmadığı anlaşıldığından başvuru sahibi isteklinin idare tarafından yaklaşık
maliyetin yanlış hesaplandığı yönündeki iddiasının yerinde olmadığı sonucuna varılmıştır.
4) Başvuru sahibinin 4’üncü iddiasına ilişkin olarak:
4735 sayılı Kamu İhale Sözleşmeleri Kanunu’nun “Sözleşmede yer alması zorunlu
hususlar” başlıklı 7’nci maddesinde, bu Kanun’a göre düzenlenecek olan sözleşmelerde
belirtilmesi zorunlu hususlar hükme bağlanmış olup, ödeme yeri ve şartlarının sözleşmede yer
almasının zorunlu olduğu belirtilmiştir.
Hizmet İşleri Genel Şartnamesi’nin “Hakediş ödemeleri” başlıklı 42’nci maddesinde
“a) Sözleşme bedelinin iş süresince dönemler itibariyle ödenmesi:
Sözleşme konusu hizmetin yüklenici tarafından belli bir süre boyunca devamlı olarak
verilmesi (4 üncü maddede tanımlanan sürekli nitelikte bir iş olması) veya işin bölümlere
ayrılabilir olması durumunda sözleşmede belirtilen aralıklarla, kesin ödeme mahiyetinde
olmamak ve kazanılmış hak sayılmamak üzere geçici hakediş ödemeleri yapılır. Yüklenici
tarafından yapılan işlerin bedelleri, sözleşmedeki kayıtlara ve ilgili kanunlara göre yapılacak
kesintiler de çıktıktan sonra, sözleşmenin ödemeye ilişkin hükümleri çerçevesinde kendisine
KAMU İHALE KURULU KARARI
Toplantı No
Gündem No
Karar Tarihi
Karar No
: 2020/044
: 36
: 30.09.2020
: 2020/UH.I-1615
ödenir.
İdarenin isteği halinde yüklenici, kesin hesapları kontrol teşkilatının denetimi altında
olmak üzere işe paralel olarak yürütmek zorundadır. Bu halde, geçici hakediş raporlarının
düzenlenmesinde, bitmiş iş kısımları için bu kesinleştirilmiş miktarlar dikkate alınır.
Hakediş raporlarının düzenlenmesi aşağıdaki esaslara göre yapılır.
1- Toplam Bedel Üzerinden Birim Fiyat Sözleşmelerde;
Geçici hakediş raporları yüklenicinin başvurusu üzerine, sözleşme veya eklerinde
aksine bir hüküm bulunmadıkça ayda bir defa düzenlenir. Gelecek yıllara sari olmayan
sözleşmelerde yaptırılan işler için, son hakediş raporu bütçe yılının sonuna rastlayan ayın
yirminci (20.) günü düzenlenir.
İşe başladığından beri meydana getirilen işler, kontrol teşkilatı tarafından yüklenici
veya vekili ile birlikte hesaplanır ve bulunan miktarlar, teklif edilen birim fiyatlarla çarpılmak
suretiyle sözleşmedeki esaslara uygun olarak hakediş raporuna geçirilir.
Düzenlenen hakediş raporunun işleme konulabilmesi için, yüklenici veya işbaşında
bulunan vekili tarafından imzalanmış olması gereklidir.
Yüklenici veya vekili, bildirilen günde, hakedişe esas hesaplamaların yapılmasında
hazır bulunmazsa kontrol teşkilatı hesaplamaları tek başına yaparak hakediş raporunu
düzenler ve yüklenicinin bu husustaki itirazları kabul edilmez.
Hakediş raporu düzenlendikten sonra bir hafta içinde yüklenici raporu imzalamazsa
kontrol teşkilatı, hakediş raporunu idareye gönderir ve rapor yüklenici tarafından
imzalanıncaya kadar idarede hiçbir işlem yapılmaksızın bekletilir. Yüklenici hakediş
raporlarını zamanında imzalamazsa, ödemede meydana gelecek gecikmeden dolayı hiçbir
şikâyet ve istekte bulunamaz.
Hazırlanan ve iki tarafça imzalanmış bulunan geçici hakediş raporu, tahakkuk işlemi
yapılıncaya kadar, yetkili makamlar tarafından düzeltilebilir. Ancak bu düzeltme sırasında
eski rakam ve yazıların okunabilir şekilde çizilmiş olarak hakediş raporunda bulunması ve
düzeltme yapan yetkililerin imzasını taşıması gereklidir. Ancak bu düzeltmeler yeniden sayfa
düzenlemeyi gerektirecek ölçüde fazla ise, esas sayfa üzerinde düzeltmenin yapıldığına ilişkin
açıklama bulunmak şartı ile yeniden ayrı bir sayfa düzenlenip hakediş raporuna eklenir.
Yüklenicinin geçici hakedişleri, itirazı olduğu takdirde, karşı görüşlerinin neler olduğunu ve
dayandığı gerçekleri, idareye vereceği ve bir örneğini de Hakediş Raporuna ekleyeceği
dilekçesinde açıklaması ve hakediş raporunun “İdareye verilen ........tarihli dilekçemde yazılı
ihtirazı kayıtla"cümlesini yazarak ya da bu anlama gelecek bir itiraz şerhi ile imzalaması
gereklidir. Eğer yüklenicinin, hakediş raporunun imzalanmasından sonra tahakkuk işlemi
yapılıncaya kadar, yetkililer tarafından hakediş raporunda yapılabilecek düzeltmelere bir
itirazı olursa hakedişin kendisine ödendiği tarihten başlamak üzere en çok on gün içinde bu
itirazını dilekçe ile idareye bildirmek zorundadır. Yüklenici itirazlarını bu şekilde bildirmediği
takdirde hakedişi olduğu gibi kabul etmiş sayılır.
Her hakediş tutarına, eğer sözleşmede öngörülmüşse eklenecek miktar dahil edilir.
Bulunan miktardan, bir önceki hakediş tutarı çıkarılarak bulunan miktara, ilgili mevzuata
göre hesaplanacak Katma Değer Vergisi (KDV) eklenir. Bu miktardan sözleşmede yazılı
kesintiler, varsa yüklenicinin idareye olan borçları ve cezalar ile kanunen alınması gereken
vergiler kesilir. Hakediş raporu, yüklenici veya vekili tarafından imzalandığı tarihten
başlamak üzere en geç sözleşmesinde yazılı sürenin sonunda, eğer sözleşmede bu hususta bir
KAMU İHALE KURULU KARARI
Toplantı No
Gündem No
Karar Tarihi
Karar No
: 2020/044
: 36
: 30.09.2020
: 2020/UH.I-1615
kayıt yoksa otuz gün içinde tahakkuka bağlanır. Bu tarihten başlamak üzere otuz gün içinde
de ödeme yapılır.
2-Toplam Bedel Üzerinden Götürü Bedel Sözleşmelerde;
Yüklenicinin yapacağı iş götürü olarak bölümler halinde teslim alınacaksa hakediş
raporları, ilgili bölümlerin tamamlanmasından sonra sözleşmesinde yazılı esaslara göre
düzenlenir. Bu hakediş raporlarının imzalanma, düzeltme ve ödemeleri yukarıdaki (1)
numaralı bentte yazılı hükümlere göre yapılır.
b) Sözleşme Bedelinin Bir Defada Ödenmesi
Yüklenicinin yapacağı iş bir defada teslim alınacaksa hakediş raporu sözleşmesinde
yazılı esaslara göre iş bitiminde bir defada düzenlenir. Bu hakediş raporlarının imzalanma,
düzeltme ve ödemeleri de yukarıda (a/1) bendinde yazılı hükümlere göre yapılır.
İşin mahiyeti ne olursa osun, yüklenici süresinde hakediş başvurusunda bulunmadığı
taktirde idare, en çok üç ay içinde, tek taraflı olarak hakediş düzenleyebilir.” düzenlemesi yer
almaktadır.
Başvuruya konu ihaleye ait Sözleşme Tasarısı’nın “Ödeme yeri ve şartları” başlıklı
12’nci maddesinde “12.1. Sözleşme bedeli (ilave işler nedeniyle meydana gelebilecek
artışlara ilişkin bedel dahil) Halkbankası Sefaköy Şubesi ve Genel Şartnamenin hatalı,
kusurlu ve eksik işlere ilişkin hükümleri saklı kalmak kaydıyla aşağıda öngörülen plan ve
şartlar çerçevesinde ödenecektir:
Hakedişler Hizmet İşleri Genel Şartnamesi’nin "Hakedişler ve Ödeme"başlıklı Yedinci
Bölümünde birim fiyat sözleşmeler için öngörülen usul ve esaslar çerçevesinde, fiilen
çalışılan gün üzerinden aylık dönemler itibariyle ödenecektir. Ödemeler, yüklenicinin fiilen işe
başladığı tarih esas alınarak hesaplanır.
Bu sözleşmeye ilişkin yükleniciye yapılacak ödemeler muayene ve kabul işlemlerinden
sonra, her ayın sonunda fatura karşılığında yapılır. Yüklenici hakediş faturalarını en geç her
ayın beşinci iş günü mesai bitimine kadar idareye teslim edecektir. O aya ait teslim edilmeyen
faturalara ilişkin ödemeler diğer ayın hakedişiyle beraber ödenecektir.
Ödemeler Bakanlık tarafından ödenek gönderilmesine müteakip 10 iş günü içerisinde
yapılacaktır. Bütçe Kanunu hükümlerine göre Cumhurbaşkanlığı ile Hazine ve Maliye
Bakanlığınca alınacak tedbirlere, tespit edilecek standartlara, ödenek kullanma konusunda
belirlenecek ilke ve serbest bırakma oranlarına, yüklenici aynen uyacak, Bakanlık tarafından
ödeneklerin gönderilmesi ile ilgili yaşanabilecek gecikmelerden idare sorumlu tutulmayacak,
yükleniciler gecikmeden dolayı herhangi bir ücret talep etmeyecektir.
Rehber personel ve/veya sürücü ücretleri elden ödenmeyecek, sözleşme imzalandıktan
sonra rehber personel ve/veya sürücülerin kolay ulaşabilecekleri bir banka şubesinde
açılacak olan hesap üzerinden ödenecektir. Ücretlerin bankaya yatırıldığına ilişkin banka
hesap belgesi ve tam zamanlı çalışacak rehber personelin SGK primlerinin ödendiğine dair
dekontlar bir sonraki hakediş dosyasına eklenecektir.
Sözleşmenin yürürlükte olduğu tarihler arasındaki idari ve resmi tatillerde, karne
tatillerinde, ara tatillerde ve okulların mücbir sebeplerle tatil edildiği günlerde araç ve rehber
personel için yükleniciye ödeme yapılmayacaktır.
12.2. Yüklenici iş programına göre daha fazla iş yaparsa, İdare bu fazla işin bedelini
imkân bulduğu takdirde öder.
KAMU İHALE KURULU KARARI
Toplantı No
Gündem No
Karar Tarihi
Karar No
: 2020/044
: 36
: 30.09.2020
: 2020/UH.I-1615
12.3. Yüklenici yapılan işe ilişkin hakediş ve alacaklarını idarenin yazılı izni
olmaksızın başkalarına devir veya temlik edemez. Temliknamelerin noterlikçe düzenlenmesi ve
idare tarafından istenilen kayıt ve şartları taşıması zorunludur.” düzenlemesi yer almaktadır.
Hizmet İşleri Genel Şartnamesi’nin 42’nci maddesinde; hakediş raporunun yüklenici
veya vekili tarafından imzalandığı tarihten başlamak üzere en geç sözleşmesinde yazılı
sürenin sonunda tahakkuka bağlanacağı, eğer sözleşmede bu hususta bir kayıt yoksa otuz gün
içinde tahakkuka bağlanarak bu tarihten başlamak üzere otuz gün içinde de ödeneceği
düzenlenmiştir.
Hizmet İşleri Genel Şartnamesi’nde yapılan bahse konu düzenlemede, hakedişin
tahakkuka bağlanmasının otuz günlük süreyle kısıtlanmasının, bu sürelere ilişkin sözleşmede
kayıt bulunmaması şartına bağlandığı anlaşılmaktadır. Bu itibarla, hakedişin tahakkuka
bağlanmasına ilişkin olarak Genel Şartnamede belirtilen süre dışında bir süre öngörülmesi
idarenin yetki ve sorumluluğundadır.
Ancak söz konusu Genel Şartname düzenlemesinde yükleniciye yapılacak ödemenin
tahakkuk tarihinden başlamak üzere 30 gün içinde yapılması gerektiği hususunun yer aldığı,
bu itibarla anılan Şartname’de ödeme süresinin belirlenmesi hususunda idareye herhangi bir
takdir yetkisi verilmediği anlaşılmaktadır.
İhale konusu işe ait Sözleşme Tasarısı’nın 12’nci maddesinde, ödemelerin fiilen
çalışılan gün üzerinden aylık dönemler itibarıyla muayene ve kabul işlemlerinden sonra her
ayın sonunda fatura karşılığında yapılacağı düzenlenmiştir. İlgili maddenin devamında,
yüklenicinin hakediş faturasını en geç her ayın beşinci iş günü mesai bitimine kadar teslim
etmesi gerektiği, ödemenin ise Bakanlık tarafından ödenek gönderilmesine müteakip 10 iş
günü içerisinde yapılacağı belirtilmiştir.
Bahse konu maddede hakedişin tahakkuka bağlanmasına ilişkin herhangi bir
düzenlemeye yer verilmediği dikkate alındığında, idare tarafından hakediş raporunun
imzalanmasından itibaren 30 gün içinde tahakkuk işleminin gerçekleştirilmesi ve bu tarihten
itibaren 30 gün içinde de yükleniciye ödeme yapılması gerektiği anlaşılmaktadır. Ancak söz
konusu düzenlemede yüklenicinin gerçekleştirilen işe ait faturayı teslim edeceği en son tarihe
yer verilmesine rağmen idare tarafından yapılacak ödemeye ilişkin sürenin, Bakanlığın
ödenek göndereceği tarihten itibaren 10 iş günü olarak ifade edilmesinin belirsizlik yarattığı,
diğer bir ifadeyle Bakanlığın ödenek göndereceği tarihin belirsiz olmasından ve ödeme
süresinin de ödenek tarihine bağlanmasından dolayı yukarıda belirtilen 30 günlük ödeme
süresinin belirsiz hale getirilerek ilgili mevzuat düzenlemelerine aykırı bir düzenlemenin
yapılmış olduğu anlaşıldığından başvuru sahibinin iddiasının yerinde olduğu sonucuna
varılmıştır.
5) Başvuru sahibinin 5’inci, 6’ncı, 7’nci, 8’inci, 9’uncu ve 10’uncu iddialarına ilişkin
KAMU İHALE KURULU KARARI
Toplantı No
Gündem No
Karar Tarihi
Karar No
: 2020/044
: 36
: 30.09.2020
: 2020/UH.I-1615
olarak;
4734 sayılı Kamu İhale Kanunu’nun “İhalelere Yönelik Başvurular” başlıklı 54’üncü
maddesinde, ihale sürecindeki hukuka aykırı işlem veya eylemler nedeniyle bir hak kaybına
veya zarara uğradığını veya zarara uğramasının muhtemel olduğunu iddia eden aday veya
istekli ile istekli olabileceklerin anılan Kanun’da belirtilen şekil ve usul kurallarına uygun
olmak şartıyla şikâyet ve itirazen şikâyet başvurusunda bulunabileceği belirtilmiş ve şikâyet
ve itirazen şikâyet başvurularının, dava açılmadan önce tüketilmesi zorunlu idari başvuru
yolları olduğu açıkça ifade edilmiştir.
Aynı Kanun’un “İdareye şikayet başvurusu” başlıklı 55’inci maddesinde ihale
sürecindeki işlem veya eylemlerin hukuka aykırılığı iddiasıyla idareye şikâyet başvurusu
yapılabileceği, anılan Kanun’un “Kuruma itirazen şikayet başvurusu” başlıklı 56’ncı
maddesinde ise idareye şikâyet başvurusunda bulunan veya idarece alınan kararı uygun
bulmayan aday, istekli veya istekli olabileceklerin Kuruma itirazen şikâyet başvurusunda
bulunabileceği belirtilmiştir.
İhalelere Yönelik Başvurular Hakkında Yönetmelik’in “Başvuru üzerine yapılacak
işlemler” başlıklı 15’inci maddesinde “…(2) İdareye başvuruda bulunulması gerekirken
doğrudan Kuruma yapılan başvurular ile idareye başvurulmuş olmakla birlikte Kurumun
haberdar edilmesine yönelik başvurular veya idarenin on günlük karar alma süresi
beklenilmeden yapılan başvurular ihaleyi yapan idareye gönderilir.” hükmü yer almaktadır.
Yukarıda yer verilen mevzuat hükümlerinden, ihale sürecinde hukuka aykırı olduğu
iddia edilen işlem ve eylemlere karşı olarak dava açılmadan önce genel olarak iki aşamalı bir
idari başvuru yolunun öngörüldüğü, aday, istekli veya istekli olabileceklerin öncelikle ihaleyi
yapan idareye başvuru yapması gerektiği, şayet şikâyet üzerine alınan karar uygun bulunmaz
veya şikâyet üzerine idarece herhangi bir karar alınmaz ise Kamu İhale Kurumu’na başvuruda
bulunulabileceği anlaşılmaktadır.
Bu usulün amacı ise başvuru sahibinin iddialarının öncelikle idarenin
değerlendirmesinden geçerek, uygun görülen hususlarda gerekli düzeltmenin idare tarafından
yapılması, uyuşmazlığın devam ettiği konularda ise idarenin cevabıyla birlikte uyuşmazlığın
Kurumun önüne getirilmesidir. Anılan usulün doğal bir gereği ise şikâyet başvurusunda dile
getirilmeyen hususların itirazen şikâyet başvurusuna konu edilmemesidir. Çünkü idarenin
değerlendirmesine sunulmayan, cevap veya açıklaması alınmayan bir hususun itirazen şikâyet
başvurusuna dahil edilmesi, 4734 sayılı Kamu İhale Kanunu’nda açıklanan iki aşamalı
başvuru sistematiğine uygun düşmemektedir.
Nitekim İhalelere Yönelik Başvurular Hakkında Yönetmelik’in “Başvuruların şekil
unsurları” başlıklı 8’inci maddesinin onuncu fıkrasında yer alan “İdarenin şikayet üzerine
aldığı kararda belirtilen hususlar hariç, şikayet başvurusunda belirtilmeyen hususlar itirazen
şikayet başvurusuna konu edilemez” hükmü ile İhalelere Yönelik Başvurular Hakkında
Tebliğ’in “Kurum tarafından yapılacak işlemler” başlıklı 12’nci maddesinin ikinci fıkrasında
KAMU İHALE KURULU KARARI
Toplantı No
Gündem No
Karar Tarihi
Karar No
: 2020/044
: 36
: 30.09.2020
: 2020/UH.I-1615
yer alan “…İdareye başvuru konularının yanı sıra yeni konular da eklenerek Kuruma
başvurulması halinde ise, itirazen şikayet başvurusunun incelenmesinde idareye başvurusu
konusu edilmeyen hususlar dikkate alınmaz” açıklaması da şikâyet başvurusunda
belirtilmeyen hususların itirazen şikâyet başvurusuna konu edilemeyeceğini açıkça ifade
etmektedir.
Netice itibarıyla, yukarıda aktarılan mevzuat hüküm ve açıklamalarından idareye
şikâyet başvurusunda dile getirilmeyen hususların itirazen şikâyet başvurusuna konu
edilemeyeceği (şikâyet başvurusu üzerine idare tarafından alınan kararda belirtilen hususlar
hariç) anlaşılmaktadır. Bu itibarla, başvuru sahibinin 14.08.2020 tarihinde idareye şikâyet
başvurusunda bulunduğu, söz konusu iddialara şikâyet başvurusunda yer verilmediği
anlaşılmıştır. Anılan iddiaların idareye yapılan şikâyet başvurusunda yer almamasından dolayı
başvuru sahibinin söz konusu iddialarının İhalelere Yönelik Başvurular Hakkında
Yönetmelik’in 8’inci maddesinin onuncu fıkrasında yer alan hüküm gereği şekil yönünden
reddedilmesi gerektiği sonucuna varılmıştır.
Ayrıca ihale dokümanına yönelik söz konusu iddiaların ilk olarak 02.09.2020 tarihinde
Kurum’a yapılan itirazen şikayet başvurusuna konu edildiği, yukarıda yer verilen İhalelere
Yönelik Başvurular Hakkında Yönetmelik’in 15.2’nci maddesine göre idareye şikayete konu
edilmeyen iddialar bakımından başvurunun idareye gönderilmesi gerekmekle birlikte başvuru
sahibinin ihale dokümanını 14.08.2020 tarihinde indirdiği ve ihale dokümanına yönelik
aykırılık iddialarına ilişkin hususların 10 gün içinde ve her halükarda ihale tarihinden
(20.08.2020) üç iş günü öncesinde en geç 14.08.2020 tarihinde idareye şikayete konu
edilebileceği, Kurum’a yapılan itirazen şikayet başvuru tarihi itibarı ile idareye şikayet konu
edilmeyen iddialar yönünden anılan Yönetmelik maddesine göre işlem yapılması halinde söz
konusu iddialara yönelik başvurunun süresinde yapılmadığı sonucunun ortaya çıkacağı
anlaşılmış olduğundan iddialar süre yönünden de uygun bulunmamıştır.
Sonuç olarak başvuru sahibinin 4’üncü iddiası kapsamında yapılan incelemede,
Hizmet İşleri Genel Şartnamesi’nin “Hakediş ödemeleri” başlıklı 42’nci maddesinde belirtilen
30 günlük ödeme süresinin belirsiz hale getirilerek ilgili mevzuat düzenlemelerine aykırı bir
düzenlemenin yapılmış olduğu anlaşıldığından başvuruya konu ihalenin iptal edilmesi
gerekmektedir.
Açıklanan nedenlerle, 4734 sayılı Kanun'un 65'inci maddesi uyarınca bu kararın tebliğ
edildiği veya tebliğ edilmiş sayıldığı tarihi izleyen 30 gün içerisinde Ankara İdare
Mahkemelerinde dava yolu açık olmak üzere,
Anılan Kanun'un 54'üncü maddesinin onbirinci fıkrasının (a) bendi gereğince ihalenin
iptaline,
Oybirliği ile karar verildi.
KAMU İHALE KURULU KARARI
Toplantı No
Gündem No
Karar Tarihi
Karar No
: 2020/044
: 36
: 30.09.2020
: 2020/UH.I-1615