Ana Sayfa
/
Kararlar
/
Harran Üniversitesi Araştırma ve Uygulama Hastanesi Başhekimliği
/
2020/411278-24 Ay Süreli Yemek Hizmet Alımı
Bilgi
İKN
2020/411278
Başvuru Sahibi
Dizayn Yönetim Danışmanlığı Restorasyon Otomasyon Sosyal Hizm. Tem. Taş. İnş. San. ve Tic. Ltd. Şti.
İdare
Harran Üniversitesi Araştırma ve Uygulama Hastanesi Başhekimliği
İşin Adı
24 Ay Süreli Yemek Hizmet Alımı
KAMU İHALE KURULU KARARI
Toplantı No
Gündem No
Karar Tarihi
Karar No
: 2020/047
: 18
: 21.10.2020
: 2020/UH.I-1690
BAŞVURU SAHİBİ:
Dizayn Yönetim Danışmanlığı Restorasyon Otomasyon Sosyal Hizm. Tem. Taş. İnş. San. ve
Tic. Ltd. Şti.,
İHALEYİ YAPAN İDARE:
Harran Üniversitesi Araştırma ve Uygulama Hastanesi Başhekimliği,
BAŞVURUYA KONU İHALE:
2020/411278 İhale Kayıt Numaralı “24 Ay Süreli Yemek Hizmet Alımı” İhalesi
KURUM TARAFINDAN YAPILAN İNCELEME:
Harran Üniversitesi Araştırma ve Uygulama Hastanesi Başhekimliği tarafından
01.10.2020 tarihinde açık ihale usulü ile gerçekleştirilen “24 Ay Süreli Yemek Hizmet Alımı”
ihalesine ilişkin olarak Dizayn Yönetim Danışmanlığı Restorasyon Otomasyon Sosyal Hizm.
Tem. Taş. İnş. San. ve Tic. Ltd. Şti.’nin 25.09.2020 tarihinde yaptığı şikâyet başvurusunun,
idarenin 28.09.2020 tarihli yazısı ile reddi üzerine, başvuru sahibince 08.10.2020 tarih ve
44775 sayı ile Kurum kayıtlarına alınan 08.10.2020 tarihli dilekçe ile itirazen şikâyet
başvurusunda bulunulmuştur.
Başvuruya ilişkin olarak 2020/1566 sayılı itirazen şikâyet dosyası kapsamında yapılan
inceleme neticesinde esas inceleme raporu tanzim edilmiştir.
KARAR:
Esas inceleme raporu ve ekleri incelendi.
İtirazen şikâyet dilekçesinde özetle,
1) İhale İlanı’nın 4.1.1.3’üncü maddesinin birinci alt maddesinde, istekli firmanın
Gıda Üretim İzni Belgesi veya işletme kayıt belgesine sahip olması ve bunu teklif dosyasında
belgelenmesi gerektiğinin düzenlendiği, ihale ilanına göre, isteklilerin teklifleri kapsamında
Gıda Üretim İzni Belgesi veya işletme kayıt belgesi sunmasının yeterli görüldüğü, anılan
şartname maddesine göre işletme kayıt belgelerinin gıda üretimi yapan işletmelere yönelik
olması gerektiğine dair bir zorunluluğa yer verilmediği, ancak ihale konusu işin malzemeli
yemek pişirme ve dağıtım hizmeti olduğu dikkate alındığında, ihaleye katılan isteklilerin
yemek üretimi, üretilen yemeğin dağıtımı ve sunumu işi ile iştigal ediyor olması gerektiği, bu
durumda şartnamedeki bu hususun yeterince açık olmadığı, gıda üretimi ifadesinin genel bir
ifade olduğu, faaliyet konusu gıda olan tüm isteklilerin işletme kayıt belgelerinin kabul
edilmesi durumunun ortaya çıkacağı,
2) 21/08/2020 tarihindeki ilk ilanda teklif edilen bedelin %20’sinden az olmamak
üzere iş deneyim belgesi istenmesine rağmen, 02.09.2020 tarihinde yapılan düzeltme ilanında
söz konusu oranın %25 olarak belirlenmesinin ihaleye katılımı ve rekabeti engellediğinden
mevzuata aykırı olduğu,
3) İdari Şartname’nin 7.5.2’nci maddesinde “5-Teknik Şartname’de istenilen tüm
belgeleri istekli ihale dosyasında sunmalıdır” düzenlemesi ve yine Teknik Şartname’nin
“İstenilen Evraklar” başlıklı 7’nci maddesinde “İlgili yemek firması işe başladığı gün
KAMU İHALE KURULU KARARI
Toplantı No
Gündem No
Karar Tarihi
Karar No
: 2020/047
: 18
: 21.10.2020
: 2020/UH.I-1690
itibariyle aşağıda belirlenen belgeleri hastane komisyonuna vermek zorundadır”
düzenlemesinin yapıldığı, anılan durumda istenilen kapasite raporunun teklif ile mi yoksa
yüklenicinin işe başladığı gün mü verileceğinin belli olmamasının mevzuata aykırı olduğu,
4) Sözleşme Tasarısı’nın 12’nci maddesinde “12.1. Sözleşme bedeli (ilave işler
nedeniyle meydana gelebilecek artışlara ilişkin bedel dahil) Harran Üniversitesi Döner
Sermaye İşletme Müdürlüğü Saymanlığı ve Genel Şartname’nin hatalı, kusurlu ve eksik işlere
ilişkin hükümleri saklı kalmak kaydıyla aşağıda öngörülen plan ve şartlar çerçevesinde
ödenecektir: a) 1 (bir)' er aylık dönemler halinde Hizmet İşleri Genel Şartnamesinin Hak
edişler ve ödeme başlıklı yedinci bölümünde birim fiyat sözleşmeler için öngörülen usul ve
esaslar çerçevesinde ve Maliye Bakanlığı Muhasebat Genel Müdürlüğü'nün "Nakit Sıkıntısı
Bulunan Döner Sermaye Saymanlıklarında Ödemlerde Öncelik Sırası” konulu yazısına göre
“İdare tarafından yükleniciye 90 gün içinde hak ediş ödemesi yapılacaktır” düzenlemesinin
mevzuata aykırı olduğu,
5) Sözleşme Tasarısı’nın 12’nci maddesinin (c) bendinde öğün sayılarının nasıl
belirleneceğinin düzenlendiği ve ödemelerin ilgili maddede belirtilen usuller çerçevesinde
ödeneceğinin belirtilmesine rağmen, Teknik Şartname’nin 31’inci maddesinde ise %20 ve
%10 oranlarında fazladan yemek çıkartılmasının istenildiği, ancak yenilen yemek sayısı kadar
ödeme yapılacağı, yani talep edilen öğün miktarından daha az öğün miktarı yenilmesi
durumunda bu durumun yüklenici yönünden külfet ve taraflar arasında ihtilaflara yol açacağı,
bu durumun mevzuata aykırı olduğu,
6-) Sözleşme Tasarısı’nın 16.1.1 maddesinin altıncı bendinde “Yukarıda açıklanan 1,
2, 3 maddelerin 1 (bir) yıl içerisinde 2 (iki) defa sözleşme süresi boyunca 5 (beş) defa, 4, 5.
maddelerin 1 (bir) yılda 4 (dört) defa, sözleşme süresi boyunca 10(on) defa tekrarlaması
durumunda, 4735 Sayılı Kanun’un 20’nci maddesinin (b) bendine göre sözleşme
feshedilecektir” düzenlemesi bulunmasına rağmen;
a) Bahsedilen 5’inci maddede “Yüklenici, her ayın en geç 20 (Yirmi)'sinde, çalıştırdığı
personelin ücretini, adına açılmış banka hesabına yatıracaktır. Gecikilen her bir takvim günü
%
için sözleşme bedelinin
0,05 (on binde beş) oranında ceza uygulanır” düzenlemesinde
cezanın her isçi başına mı veya tek sefer mi verileceğinin belli olmadığı,
b) Bahsedilen 1’inci maddede “1. Yemek dağıtımının hazırlanan liste ve kartlara
uygun (doğru hasta-doğru yemek) dağıtılmaması halinde sözleşme bedelinin %0,05 (on binde
beşi) oranında ceza uygulanır” düzenlemesinde 1 yıl içerisinde 2 sözleşme süresi içerisinde 5
defa uygulamasının işin mahiyeti gereği oran olarak çok az olduğu sözleşme süresi ve
verilecek yemek sayısı dikkate alındığında yılda 2 defa karışıklığın olmasının normal olarak
karşılanması gerektiği ve anılan aykırılığın sayısının makul bir seviyeye çekilmesi gerektiği,
7) Sözleşme Tasarısı’nın 16.1.1 maddesinin 6. bendinde;
a- “5. Yemek hazırlama ve dağıtımında kullanılan araç-gereç ve malzemelerin cins,
sayı ve niteliğinin şartname hükümlerine uygun olmadığının tespiti halinde her gün için
sözleşme bedelinin% 0,03 (on binde üçü)oranında ceza uygulanır” düzenlemesinde
uygulanacak cezanın araç-gereç ve malzeme başına mı veya tek sefer mi verileceğinin belli
olmadığı,
KAMU İHALE KURULU KARARI
Toplantı No
Gündem No
Karar Tarihi
Karar No
: 2020/047
: 18
: 21.10.2020
: 2020/UH.I-1690
b- “9. Yüklenicinin kullanımına tahsis edilen depoların ısı ve nem ölçümlerinin
düzenli yapılmadığının tespiti halinde yapılmayan her bir periyot için sözleşme bedelinin%
0,03 (on binde üçü) oranında ceza uygulanır” düzenlemesinde depoların ısı ve nem
ölçümlerinin ne sıklıkla yapılacağının ihale dokümanında belli olmadığı, dolayısıyla
uygulanacak cezanın neye göre verileceğinin belirsiz olduğu,
c- “20. Yemek yiyenlerde yemekten kaynaklı besin zehirlenmesi şikâyetleri vukuunda;
klinik bulgu ve hekim teşhisinin aynı doğrultuda olması, ayrıca bu durumun laboratuvar
bulguları ile desteklenmesi halinde sözleşme bedelinin % 1 (yüzde biri) oranında ceza
uygulanır. Zehirlenmeye maruz kalan kişilerin maddi, manevi tazminat giderleri veya İdarenin
maruz kaldığı her türlü cezalar yükleniciye rücu edilir.” düzenlemesinde uygulanacak
cezanın kişi başına mı veya olay başına mı verileceğinin belli olmadığı, bu belirsizliğin
mevzuata aykırı olduğu,
8) Teknik Şartname’nin “I- Personel Çalışma Esasları” başlıklı maddesinin 13 ve 14.
bendinde işçi haklarından dolayı idarenin hiçbir sorumluluk taşımadığının düzenlendiği ve
bütün sorumluluğun yükleniciye bırakıldığı, ancak bu yöndeki düzenlemelerin mevzuata
aykırı olduğu, 11/09/2014 tarihli Resmi Gazetede yayımlanarak yürürlüğe giren 6552 sayılı İş
Kanunu ile Bazı Kanun ve Kanun Hükmünde Kararnamelerde Değişiklik Yapılması ile Bazı
Alacakların Yeniden Yapılandırılmasına Dair Kanun’un 8’inci maddesi ile 4734 sayılı Kanun
ve Kamu İhale Genel Tebliği’nin ilgili maddeleri birlikte değerlendirildiğinde, yüklenicinin
kıdem tazminatı ödeme yükümlülüğü bulunmadığı, bu nedenle düzenlemenin mevzuata aykırı
olduğu, kıdem ve ihbar tazminatının yaklaşık maliyet hesabına dâhil edilip edilmediği
hususunda tereddüt hasıl olduğu, söz konusu düzenlemenin ilgili mevzuattan kaynaklanan
parasal hakların tamamının karşılanacağı şeklinde anlaşılmasının kaçınılmaz olduğu, bunlar
arasında ilk akla gelenin de kıdem ve ihbar tazminatı olduğu, bu haliyle mevcut
düzenlemelerin hem mevzuata aykırı olduğu, hem tekliflerin oluşturulmasını engelleyici veya
isteklileri tereddüde düşürücü nitelikte olduğu, hem de işin ifası aşamasında telafisi güç
sorunlara neden olacağı,
9) Teknik Şartname’nin “Yemek yapımında kullanılan malzemeler” başlıklı 11’inci
maddesinin dokuzuncu bendinde, yemek numunelerinin yetkili bir laboratuvara gönderilerek
tetkik ve tahlillerinin yapılacağı ve bütün masraflarının yükleniciye ait olduğunun
düzenlendiği, ancak anılan tetkik ve tahlillerin neler olduğunun veya hangi sıklıkla
gönderileceğinin düzenlenmediği, bu durumun isteklileri fiyat hazırlama esnasında tereddüde
düşüreceğinden mevzuata aykırılık teşkil ettiği,
10) Teknik Şartname’nin yemek yapımında kullanılan malzemeler başlıklı 11’inci
maddesin 29. bendinde her yemek masasında çiçek bulundurulacağı belirtilmesine rağmen
anılan çiçeğin ne olduğu veya günlük olarak değiştirip değiştirilmeyeceği, canlı çiçek mi
yapma çiçek mi olacağının net olarak ifade edilmemesinin isteklileri fiyat hazırlama
esnasında tereddüde düşüreceğinden mevzuata aykırılık teşkil ettiği,
11) Teknik Şartname’nin “Personel yemek salonları ve personel yemek servisi”
başlıklı maddesinin 22’nci bendinde, yemeklerde 200 cc lik pet bardak veya 330 cc şişelerde
su servisi yapılacağı düzenlenmesine rağmen, suyun net olarak kaç cc verileceğinin
KAMU İHALE KURULU KARARI
Toplantı No
Gündem No
Karar Tarihi
Karar No
: 2020/047
: 18
: 21.10.2020
: 2020/UH.I-1690
düzenlenmediği, kaç adet su verileceğinin belli olmadığı, bu durumun isteklileri fiyat
hazırlama esnasında tereddüde düşüreceğinden mevzuata aykırı olduğu,
12) İhale dokümanında ihale konusu işte gerekli temizlik malzemelerine ve bu
malzemelerin miktarına ilişkin belirleme yapılmamasının istekliler tarafından tekliflerin
sağlıklı bir şekilde oluşturulması ve sunulan tekliflerin sağlıklı bir şekilde değerlendirilmesi
imkânını ortadan kaldırdığı ve aşırı düşük sorgulamasında sorunlara yol açacağı, ayrıca işin
yürütümü, hak ediş yapılması, iş artışı veya iş eksilişi aşamalarında sorunlara neden olacağı,
birim fiyat teklif cetvelinde ayrı bir satır açılmamasının mevzuata aykırı olduğu iddialarına
yer verilmiştir.
Başvuru sahibinin iddialarının değerlendirilmesi sonucunda aşağıdaki hususlar tespit
edilmiştir.
1) Başvuru sahibinin 1’inci iddiasına ilişkin olarak:
21.08.2020 tarihinde yayımlanan başvuru konusu ihaleye ait ilanın “İhaleye
katılabilme şartları ve istenilen belgeler ile yeterlik değerlendirmesinde uygulanacak
kriterler“ başlıklı 4’üncü maddesinde “4.1. İhaleye katılma şartları ve istenilen belgeler:
4.1.1.3. İhale konusu işin yerine getirilmesi için alınması zorunlu olan ve ilgili
mevzuatında o iş için özel olarak düzenlenen sicil, izin, ruhsat vb. belgeler,
1-İstekli firma Gıda Üretim İzni Belgesi veya işletme kayıt belgesine sahip olmalı ve
bunu teklif dosyasında belgelemelidir.
2-İstekli firma Yemek Kapasite raporunu teklif dosyasında sunmalıdır.” düzenlemesi
yer almaktadır.
4734 sayılı Kamu İhale Kanunu’nun “İhalelere yönelik başvurular” başlıklı 54’üncü
maddesinde “İhale sürecindeki hukuka aykırı işlem veya eylemler nedeniyle bir hak kaybına
veya zarara uğradığını veya zarara uğramasının muhtemel olduğunu iddia eden aday veya
istekli ile istekli olabilecekler, bu Kanunda belirtilen şekil ve usul kurallarına uygun olmak
şartıyla şikayet ve itirazen şikayet başvurusunda bulunabilirler.
…
Şikayet başvuruları idareye, itirazen şikayet başvuruları Kuruma hitaben yazılmış
imzalı dilekçelerle yapılır. ” hükmü,
Anılan Kanun’un 55’inci maddesinde ise “Şikayet başvurusu, ihale sürecindeki işlem
veya eylemlerin hukuka aykırılığı iddiasıyla bu işlem veya eylemlerin farkına varıldığı veya
farkına varılmış olması gereken tarihi izleyen günden itibaren 21 inci maddenin (b) ve (c)
bentlerine göre yapılan ihalelerde beş gün, diğer hallerde ise on gün içinde ve sözleşmenin
imzalanmasından önce, ihaleyi yapan idareye yapılır. İlanda yer alan hususlara yönelik
başvuruların süresi ilk ilan tarihinden, ön yeterlik veya ihale dokümanının ilana yansımayan
diğer hükümlerine yönelik başvuruların süresi ise dokümanın satın alındığı tarihte başlar.
İlan, ön yeterlik veya ihale dokümanına ilişkin şikayetler birinci fıkradaki süreleri
aşmamak üzere en geç ihale veya son başvuru tarihinden üç iş günü öncesine kadar
yapılabilir…” hükmü yer almaktadır.
İhalelere Yönelik Başvurular Hakkında Yönetmelik’in “Başvuru süreleri” başlıklı
KAMU İHALE KURULU KARARI
Toplantı No
Gündem No
Karar Tarihi
Karar No
: 2020/047
: 18
: 21.10.2020
: 2020/UH.I-1690
6’ncı maddesinde,
“(1) İdareye şikayet süresi; ihale sürecindeki şikayete konu işlem veya eylemlerin
farkına varıldığı veya farkına varılmış olması gerektiği tarihi izleyen günden itibaren
Kanunun 21 inci maddesinin birinci fıkrasının (b) ve (c) bentlerine göre yapılan ihalelere
yönelik başvurularda beş gün, diğer hallerde on gündür.
(2) Ancak, ilan ile ön yeterlik veya ihale dokümanına yönelik şikayetler, birinci
fıkradaki süreleri aşmamak kaydıyla başvuru veya teklif sunulmadan önce en geç ihale veya
son başvuru tarihinden üç iş günü öncesine kadar yapılabilir…” hükmü,
“Sürelerle ilgili genel esaslar” başlıklı 7’nci maddesinde,
“(1) Süreler;
a) İlana yönelik başvurularda ilk ilan tarihini,
b) Ön yeterlik veya ihale dokümanının ilana yansımayan hükümleri için dokümanın
satın alındığı tarihi, belli istekliler arasında ihale usulü ile yapılan danışmanlık hizmet alımı
ihalelerinde ihale dokümanının teslim alındığı tarihi, zeyilnameye yönelik başvurularda ise
zeyilnamenin bildirildiği tarihi,
…
izleyen günden itibaren başlar…” hükmü yer almaktadır.
Yapılan inceleme sonucunda, ihale ilanının 21.08.2020 tarihinde yayınlandığı, başvuru
sahibinin ihale dokümanını 25.09.2020 tarihinde EKAP üzerinden temin ettiği, idareye de
25.09.2020 tarihinde dokümana yönelik hususlarda şikâyet başvurusunda bulunduğu
anlaşılmıştır. Her ne kadar itirazen şikâyet dilekçesinde şikâyete konu işlemin farkına
varıldığı tarih olarak 25.09.2020 tarihinin belirtildiği görülmüşse de, başvuru sahibinin Gıda
Üretim İzni Belgesi ve İşletme Kayıt Belgesine yönelik iddiasının ihale dokümanının ilana
yansıyan hususlarına ilişkin olduğu, dolayısıyla şikâyete konu işlemin farkına varılması
gereken tarihin 21.08.2020 olduğu, başvuru sahibinin anılan tarihi izleyen 10 gün içerisinde
idareye şikâyet başvurusunda bulunması gerekirken bu süre geçtikten sonra başvuruda
bulunduğu, bunun da Kanun’un ve Yönetmelik’in yukarıda anılan hükümlerine aykırı olduğu
tespit edilmiştir. Öte yandan, ihalede 02.09.2020 tarihinde düzeltme ilanı yapıldığı
görülmekle birlikte, düzeltme ilanının Gıda Üretim İzni Belgesi ve İşletme Kayıt Belgesine
ilişkin olmadığı görülmüştür.
Bu kapsamda başvuru sahibinin, İhale İlanı’nın 4.1.1.3’üncü maddesine yönelik
iddiasının, 4734 sayılı Kanun’un 54’üncü maddesinin onbirinci fıkrasının (c) bendi gereğince
süre yönünden reddi gerekmektedir.
2) Başvuru sahibinin 2’nci iddiasına ilişkin olarak:
Yapılan inceleme sonucunda, ihale ilanının 21.08.2020 tarihinde, düzeltme ilanının
02.09.2020 tarihinde yayınlandığı, başvuru sahibinin ihale dokümanını 25.09.2020 tarihinde
EKAP üzerinden temin ettiği, idareye de 25.09.2020 tarihinde dokümana yönelik hususlarda
şikâyet başvurusunda bulunduğu anlaşılmıştır. Her ne kadar itirazen şikâyet dilekçesinde
şikâyete konu işlemin farkına varıldığı tarih olarak 25.09.2020 tarihinin belirtildiği
görülmüşse de, başvuru sahibinin teklif edilen bedelin %25’i oranında iş deneyim belgesi
istenmesine ilişkin iddiasının, ihale dokümanının düzeltme ilanına yansıyan hususlarına
ilişkin olduğu, dolayısıyla şikâyete konu işlemin farkına varılması gereken tarihin 02.09.2020
KAMU İHALE KURULU KARARI
Toplantı No
Gündem No
Karar Tarihi
Karar No
: 2020/047
: 18
: 21.10.2020
: 2020/UH.I-1690
olduğu, başvuru sahibinin anılan tarihi izleyen 10 gün içerisinde idareye şikâyet başvurusunda
bulunması gerekirken bu süre geçtikten sonra başvuruda bulunduğu, bunun da Kanun’un ve
Yönetmelik’in yukarıda anılan hükümlerine aykırı olduğu anlaşılmıştır. Bu kapsamda
başvuru sahibinin, İhale İlanı’nın 4.1.1.3’üncü maddesine yönelik iddiasının, 4734 sayılı
Kanun’un 54’üncü maddesinin onbirinci fıkrasının (c) bendi gereğince süre yönünden reddi
gerekmektedir.
3) Başvuru sahibinin 3’üncü iddiasına ilişkin olarak:
21.08.2020 tarihli ihale ilanının “Makine, teçhizat ve diğer ekipmana ait belgeler ve
kapasite raporu” başlıklı 4.3.2’nci maddesinde yer alan “1-İstekliler kayıtlı olduğu ticaret
ve/veya sanayi odası ya da esnaf ve sanatkarlar odası tarafından mevzuatına uygun olarak
düzenlenen, ihale tarihi itibariyle geçerli olan ve hastanenin günlük ihtiyacının olan
4.000 adet/gün adet kahvaltı hizmetini karşılayan "Kapasite Raporunu"şekilde teklifleri ile
birlikte sunacaklardır.
...
5- Teknik şartnamede istenilen tüm belgeleri istekli ihale dosyasında sunmalıdır.”
düzenlemesinin,
02.09.2020 tarihli Düzeltme İlanı ile “7.5.2.
1-İstekliler kayıtlı olduğu ticaret ve/veya sanayi odası ya da esnaf ve sanatkarlar odası
tarafından mevzuatına uygun olarak düzenlenen, ihale tarihi itibariyle geçerli olan ve
hastanenin günlük ihtiyacının olan 4.000 adet/gün adet yemek hizmetini karşılayan "Kapasite
Raporunu"şekilde teklifleri ile birlikte sunacaklardır.
...
5- Teknik şartnamede istenilen tüm belgeleri istekli ihale dosyasında sunmalıdır.”
şeklinde değiştirildiği görülmüştür.
Anılan düzenlemeye İdari Şartname’nin zeyilname ile değişik 7.5.2’nci maddesinde
de yer verilmiştir.
Teknik Şartname’nin “İstenilen evraklar” başlıklı 7’nci maddesinde ise “İlgili yemek
firması işe başladığı gün itibarıyle aşağıda belirlenen belgeleri hastane yemek komisyonuna
vermek zorundadır.
TS-ISO-EN 9001:2015 Kalite Yönetim Sistemi Belgesi Kapasite Raporu
Yüklenici firma günlük 4000 (dört bin) yemek üretim kapasitesini gösterir belge…”
düzenlemesi yer almaktadır.
Yukarda aktarılan şikayete konu ihaleye ait Düzeltme İlanında 4.000 adet/gün adet
yemek hizmetini karşılayan Kapasite Raporunun istekliler tarafından teklifleri ile birlikte
sunulacağı ve Teknik Şartname’de istenilen tüm belgelerin istekliler tarafından ihale
dosyasında sunulacağı düzenlemesinin yer aldığı, Teknik Şartname’nin 7’nci maddesinde ise
TS-ISO-EN 9001:2015 Kalite Yönetim Sistemi Belgesi Kapasite Raporu ile günlük 4000
(dört bin) yemek üretim kapasitesini gösterir Kapasite Raporunun yüklenici firma tarafından
işe başladığı gün itibarı ile hastane yemek komisyonuna verileceğinin düzenlendiği
görülmektedir. Bu kapsamda İdari ve Teknik Şartname’de birbiri ile çelişen düzenlemelere
yer verildiği, şikayete konu kapasite raporunun hangi aşamada sunulması gerektiği hususunda
KAMU İHALE KURULU KARARI
Toplantı No
Gündem No
Karar Tarihi
Karar No
: 2020/047
: 18
: 21.10.2020
: 2020/UH.I-1690
tereddüt oluşturduğu, bu durumun Hizmet Alımı İhaleleri Uygulama Yönetmeliği’nin 12’nci
maddesinin son fıkrasında yer alan “İhale veya ön yeterlik dokümanında yapılan
düzenlemeler birbirine aykırı olamaz.” hükmüne aykırı olduğu anlaşılmıştır.
Bu çerçevede dördüncü iddiada yer alan “yükleniciye 90 gün içinde hakediş ödemesi
yapılacaktır” düzenlemesinden dolayı ihalenin iptali gerektiğinden, söz konusu gerekçe de
dikkate alındığında başvuru sahibinin iddiası yerinde bulunmuştur.
4) Başvuru sahibinin 4’üncü iddiasına ilişkin olarak:
Sözleşme Tasarısı’nın “Ödeme yeri ve şartları” başlıklı 12’nci maddesinde “12.1.
Sözleşme bedeli (ilave işler nedeniyle meydana gelebilecek artışlara ilişkin bedel dahil)
Harran Üniversitesi Döner Sermaye İşletme Müdürlüğü Saymanlığı ve Genel Şartnamenin
hatalı, kusurlu ve eksik işlere ilişkin hükümleri saklı kalmak kaydıyla aşağıda öngörülen plan
ve şartlar çerçevesinde ödenecektir:
a) 1 (bir) ' er aylık dönemler halinde Hizmet İşleri Genel Şartnamesinin Hakedişler
ve ödeme başlıklı yedinci bölümünde birim fiyat sözleşmeler için öngörülen usul ve esaslar
çerçevesinde ve Maliye Bakanlığı Muhasebat Genel Müdürlüğü'nün "Nakit Sıkıntısı Bulunan
Döner Sermaye Saymanlıklarında Ödemerde Öncelik Sırası konulu yazısına göre İdare
tarafından yükleniciye 90 gün içinde hakediş ödemesi yapılacaktır.” düzenlemesi yer
almaktadır.
Hizmet İşleri Genel Şartnamesi’nin 42’nci maddesinde; hakediş raporu, yüklenici
veya vekili tarafından imzalandığı tarihten başlamak üzere en geç sözleşmesinde yazılı
sürenin sonunda, eğer sözleşmede bu hususta bir kayıt yoksa “otuz gün içinde tahakkuka
bağlanacağı ve bu tarihten başlamak üzere otuz gün içinde de ödeme yapılacağı”
düzenlenmiştir.
Genel Şartnamede yapılan bahse konu düzenlemede, hakedişin tahakkuka bağlanması
ve ödeme yapılmasının otuzar günlük süreyle kısıtlanmasının, bu sürelere ilişkin sözleşmede
kayıt bulunmaması şartına bağlandığı anlaşılmaktadır. Bu durumda, idarelerce sözleşme
tasarısında işin özelliği ve idarenin ödeme durumu dikkate alınarak 30 günlük sürenin dışında
hakedişin tahakkuka bağlanması için bir süre belirlenmesinin mümkün olduğu ve
belirlemenin idarenin yetki ve sorumluluğunda olduğu değerlendirilmektedir. Ancak bu takdir
yetkisi mutlak ve sınırsız bir yetki niteliğinde olmadığından, takdir yetkisinin anayasal ilkeler
çerçevesinde, eşitlik ilkesine uygun şekilde, kamu yararı ve hizmet gerekleri gözetilerek
kullanılması gerekmektedir.
Öte yandan söz konusu Genel Şartname düzenlemesinde yükleniciye yapılacak
ödemenin tahakkuk tarihinden başlamak üzere 30 gün içinde yapılması gerektiği hususunun
yer aldığı, bu itibarla anılan Şartname’de ödeme süresinin belirlenmesi hususunda idareye
herhangi bir takdir yetkisi verilmediği anlaşılmaktadır.
Bu durumda, Hizmet İşleri Genel Şartnamesi’nin 42’nci maddesi uyarınca sözleşmede
bir kayıt yok ise hakedişin 30 gün içinde tahakkuka bağlanması, tahakkukun bağlanmasını
takip eden 30 gün içinde de ödeme yapılması gerekmektedir.
KAMU İHALE KURULU KARARI
Toplantı No
Gündem No
Karar Tarihi
Karar No
: 2020/047
: 18
: 21.10.2020
: 2020/UH.I-1690
Bu kapsamda işin özelliği ve idarenin ödeme durumu dikkate alınarak 30 günlük
sürenin dışında hakedişin tahakkuka bağlanması için sözleşme tasarısında bir süre
belirlenmesinin mümkün olduğu, belirlemenin idarenin yetki ve sorumluluğunda olduğu,
ancak aktarılan Genel Şartname düzenlemesinde yükleniciye yapılacak ödemenin tahakkuk
tarihinden başlamak üzere 30 gün içinde yapılması gerektiği hususunun yer aldığı, bu itibarla
anılan Genel Şartname’de ödeme süresinin belirlenmesi hususunda idareye herhangi bir takdir
yetkisi verilmediği dikkate alındığında, Sözleşme Tasarısı’nda yer alan yükleniciye 90 gün
içinde hak ediş ödemesi yapılacağına ilişkin düzenlemenin mevzuata aykırı olduğu anlaşılmış
olup, başvuru sahibinin söz konusu iddiası yerinde bulunmuştur.
5) Başvuru sahibinin 5’inci iddiasına ilişkin olarak:
İdari Şartname’nin “İhale konusu işe ilişkin bilgiler” başlıklı 2’nci maddesinde “2.1.
İhale konusu hizmetin;
a) Adı: 24 AY SÜRELİ YEMEK HİZMET ALIMI
b) Miktarı ve türü:
24 AY SÜRELİ YEMEK HİZMET ALIMI
1-BAŞ AŞÇI, AŞÇI, GARSON, TEMİZLİK İŞÇİSİ, KOORDİNATÖR (Brüt asgari
ücret)
Ay
42 kişi
2-BAYRAM TATİLİ VE RESMİ TATİL (AŞÇI, GARSON, TEMİZLİK)(Brüt asgari
ücret) Gün 12 kişi 32 gün
3-ENGELLİ PERSONEL
1 kişi 24 ay
1-NORMAL YEMEK ( HASTA -REFAKATÇI- PERSONEL İÇİN) ÖĞLEN- AKŞAM
öğün 1.800.000 adet
2-SABAH KAHVALTISI ( HASTA -REFAKATÇI- PERSONEL İÇİN) SABAH
660.000 adet
3-ANA DİYET YEMEĞİ (ÖĞLEN- AKŞAM)
öğün 220.000 adet
4-DİYET SABAH KAHVALTISI
öğün 120.000 adet
5-ARA DİYET YEMEĞİ (KUŞLUK- İKİNDİ- AKŞAM)
öğün 120.000 adet
6-METABOLİK DİYET, REJİM 1 (SABAH- ÖĞLEN- AKŞAM)
öğün 25.000 adet
7-HEMODİYALİZ (SABAH- ÖĞLE- AKŞAM)
öğün 12.500 adet
8-SALATA BAR (ÖĞLEN)
öğün 130.000 adet
24 ay
Ay
öğün
Ayrıntılı bilgi idari şartnamenin ekinde yer almaktadır.” düzenlemesi,
Sözleşme Tasarısı’nın “Ödeme yeri ve şartları” başlıklı 12’nci maddesinde “12.1.
…
c) Öğün sayıları :
1- Çalışan personel için hastane yemekhanesinde bulunan turnike ve barkot
okuyuculu bilgisayarlı otomatik kart sisteminden alınan çıktılara göre,
KAMU İHALE KURULU KARARI
Toplantı No
Gündem No
Karar Tarihi
Karar No
: 2020/047
: 18
: 21.10.2020
: 2020/UH.I-1690
2- Hastaneye bağlı birimlerde çalışan görevliler, geçici görevli, rotasyonu 1 (bir)
aydan az olan görevliler, kartını unutan ve henüz kart çıkartılmamış olan personeller için
idarenin bilgisi doğrultusunda yemekhane girişinde bulunan imza çizelgelerine göre,
3- Yatan hasta ve refakatçılar için Servis Sorumlu Hemşiresi tarafından belirtilen
listeye göre,
4- Gece kahvaltısı için İdarenin belirlediği nöbet çizelgesindeki kişi sayısına göre
öğün sayısı belirlenecektir.
” düzenlemesi,
Teknik Şartname’nin “Yemek Servisinin Yapılması” başlıklı 20’nci maddesinde “A-
Personel Yemek Salonları ve Personel Yemek Servisi
…
31. Yemek sayısının yetersiz olmaması için yüklenici firma gerekli önlemleri önceden
alacaktır. Yüklenici firma yemek salonlarında çok beğenilen yemeklerde %20, normal
beğenilen yemeklerde %10 fazlasını bulundurmak zorundadır.” düzenlemesi yer almaktadır.
Teknik Şartname’nin anılan düzenlemesinde, yüklenicinin çok beğenilen yemeklerde
%20, normal beğenilen yemeklerde %10 fazlasını bulundurma zorunluluğu getirilmiş
olmakla birlikte, ihale dokümanında ihale konusu işte verilecek toplam öğün sayısının
belirlenmiş olduğu ve tekliflerin bu doğrultuda hazırlanacağı dikkate alındığında, şikayete
konu doküman düzenlemelerinde isteklileri tereddüde düşürecek veya teklif vermeye engel
bir husus bulunmadığı anlaşılmış olup, başvuru sahibinin iddiasının yerinde olmadığı
sonucuna varılmıştır.
6) Başvuru sahibinin 6 ve 7’nci iddiasına ilişkin olarak:
Sözleşme Tasarısı’nın “Cezalar ve sözleşmenin feshi” başlıklı 16’ncı maddesinde
“16.1. İdare tarafından uygulanacak cezalar aşağıda belirtilmiştir:
16.1.1. İşin tekrar eden kısımlarının sözleşmeye uygun olarak gerçekleştirilmemesi
halinde, her bir aykırılık için ayrı ayrı uygulanmak üzere sözleşme bedelinin Onbinde 1
tutarında ceza kesilecektir. Bu aykırılıkların 24 'den fazla olması halinde ayrıca 4735 sayılı
Kanunun 20 nci maddesinin (b) bendine göre protesto çekmeye gerek kalmaksızın sözleşme
feshedilebilecektir. Ancak
1. Yemek dağıtımının hazırlanan liste ve kartlara uygun (doğru hasta-doğru yemek)
dağıtılmaması halinde sözleşme bedelinin% 0,05 (on binde beşi) oranında ceza uygulanır.
2. İdarece tahlile gönderilen gıda numunelerinde gıda maddeleri tüzüğüne
uygunsuzluğun tespit edilmesi veya gönderilen numunelerde hastalık belirtisi gösteren etken
tespit edilmesi durumunda sözleşme bedelinin % 0,05 (on binde beşi) oranında ceza
uygulanır.
3. Kontrol teşkilatının kullanıma uygun olmadığının belirtilmesine rağmen herhangi
bir gıda maddesinin yemek üretiminde kullanıldığının tespiti halinde her tutanak için
sözleşme bedelinin % 0,05 (on binde beş oranında ceza uygulanır.
4. Yüklenicinin çalıştıracağı personel ile ilgili yükümlülüklerini yerine getirilmediği
her gün için sözleşme bedelinin % 0,05 (on binde beşi) oranında ceza uygulanır.
5. Yüklenici, her ayın en geç 20 (Yirmi)'sinde, çalıştırdığı personelin ücretini, adına açılmış
banka hesabına yatıracaktır. Gecikilen her bir takvim günü için sözleşme bedelinin % 0,05
(on binde beş) oranında ceza uygulanır.
KAMU İHALE KURULU KARARI
Toplantı No
Gündem No
Karar Tarihi
Karar No
: 2020/047
: 18
: 21.10.2020
: 2020/UH.I-1690
6. Yukarıda açıklanan 1, 2, 3 maddelerin 1 (bir) yıl içerisinde 2 (iki) defa sözleşme
süresi boyunca 5 (beş) defa, 4, 5. maddelerin 1 (bir) yılda 4 (dört) defa, sözleşme süresi
boyunca 10(on) defa tekrarlaması durumunda, 4735 Sayılı Kanunun 20.nci maddesinin (b)
bendine göre sözleşme feshedilecektir.
…
hallerinde, aykırılık bir defa gerçekleşmiş olsa dahi 4735 sayılı Kanunun 20 nci
maddesinin (b) bendine göre protesto çekmeye gerek kalmaksızın sözleşme feshedilebilecektir.
16.1.2. 16.1.1 nci maddede belirtilen haller dışında kalan
…
5. Yemek hazırlama ve dağıtımında kullanılan araç-gereç ve malzemelerin cins, sayı ve
niteliğinin şartname hükümlerine uygun olmadığının tespiti halinde her gün için sözleşme
bedelinin% 0,03 (on binde üçü)oranında ceza uygulanır.
….
9. Yüklenicinin kullanımına tahsis edilen depoların ısı ve nem ölçümlerinin düzenli
yapılmadığının tespiti halinde yapılmayan her bir periyot için sözleşme bedelinin% 0,03 (on
binde üçü) oranında ceza uygulanır.
…
20. Yemek yiyenlerde yemekten kaynaklı besin zehirlenmesi şikâyetleri vukuunda;
klinik bulgu ve hekim teşhisinin aynı doğrultuda olması, ayrıca bu durumun laboratuvar
bulguları ile desteklenmesi halinde sözleşme bedelinin % 1 (yüzde biri) oranında ceza
uygulanır. Zehirlenmeye maruz kalan kişilerin maddi, manevi tazminat giderleri veya İdarenin
maruz kaldığı her türlü cezalar yükleniciye rücu edilir.
…” düzenlemesi yer almaktadır.
Başvuru sahibi tarafından, cezanın her işçi başına mı veya tek sefer mi, araç-gereç ve
malzeme başına mı veya tek sefer mi, kişi başına mı veya olay başına mı verileceğinin belli
olmadığı, aykırılık sayısının makul seviyede olmadığı, ısı ve nem ölçümlerinin ne sıklıkla
yapılacağının belli olmadığı iddialarına yer verildiği görülmüştür.
Yukarda aktarılan şikayete konu ihaleye ait Sözleşme Tasarısı’nın “Cezalar ve
sözleşmenin feshi” başlıklı 16’ncı maddesinde, Hizmet Alımı İhaleleri Uygulama
Yönetmeliği’nin eki Tip Sözleşme Tasarısı’nın 16’ncı maddesi ve 26 numaralı dipnot
düzenlemelerine uygun olarak sözleşmeye aykırılık hallerinde uygulanacak cezalar ve
sözleşmenin feshine ilişkin düzenlemelere yer verilmiş olup, uygulanacak cezalar bakımından
tespit edilen aykırılık için aykırılığın devam ettiği süre boyunca günlük gecikme cezası
uygulanacağının düzenlendiği, Sözleşme Tasarısı'nın 16.1.1’inci maddesinde yer alan
düzenlemelerin idarenin takdir ve sorumluluğunda olduğu, öte yandan 16.1.1 ve 16.1.2
maddelerinde yer alan düzenlemelerin sözleşmenin uygulanmasına yönelik düzenlemeler
olduğu, isteklileri tereddüde düşürücü veya teklif vermeye engel bir durum oluşturmadığı
anlaşıldığından, başvuru sahibinin söz konusu iddialarının yerinde olmadığı sonucuna
varılmıştır.
7) Başvuru sahibinin 8’inci iddiasına ilişkin olarak:
4857 sayılı İş Kanunu’nun “Tanımlar” başlıklı 2’nci maddesinin altıncı fıkrasında
“...Bir işverenden, işyerinde yürüttüğü mal veya hizmet üretimine ilişkin yardımcı işlerinde
veya asıl işin bir bölümünde işletmenin ve işin gereği ile teknolojik nedenlerle uzmanlık
KAMU İHALE KURULU KARARI
Toplantı No
Gündem No
Karar Tarihi
Karar No
: 2020/047
: 18
: 21.10.2020
: 2020/UH.I-1690
gerektiren işlerde iş alan ve bu iş için görevlendirdiği işçilerini sadece bu işyerinde aldığı işte
çalıştıran diğer işveren ile iş aldığı işveren arasında kurulan ilişkiye asıl işveren-alt işveren
ilişkisi denir. Bu ilişkide asıl işveren, alt işverenin işçilerine karşı o işyeri ile ilgili olarak bu
Kanundan, iş sözleşmesinden veya alt işverenin taraf olduğu toplu iş sözleşmesinden doğan
yükümlülüklerinden alt işveren ile birlikte sorumludur...” hükmü,
Anılan Kanun’un “Bazı kamu kurum ve kuruluşlarında çalışanların kıdem tazminatı”
başlıklı 112’nci maddesinde “Kanuna veya kanunun verdiği yetkiye dayanılarak kurulan
kurum ve kuruluşların haklarında bu Kanun ve 854, 5953, 5434 sayılı kanunların hükümleri
uygulanmayan personeli ile kamu kuruluşlarında sözleşmeli olarak istihdam edilenlere
mevzuat veya sözleşmelerine göre kıdem tazminatı niteliğinde yapılan ödemeler kıdem
tazminatı sayılır. 4/1/2002 tarihli ve 4734 sayılı Kamu İhale Kanununun 62’nci maddesinin
birinci fıkrasının (e) bendi kapsamında alt işverenler tarafından çalıştırılan işçilerin kıdem
tazminatları;
a) Alt işverenlerinin değişip değişmediğine bakılmaksızın aralıksız olarak aynı kamu
kurum veya kuruluşuna ait işyerlerinde çalışmış olanların bu şekilde çalışmış oldukları
sürelere ilişkin kıdem tazminatına esas hizmet süreleri, aynı kamu kurum veya kuruluşuna ait
işyerlerinde geçen toplam çalışma süreleri esas alınarak tespit olunur. Bunlardan son alt
işverenleri ile yapılmış olan iş sözleşmeleri 1475 sayılı İş Kanununun 14 üncü maddesine
göre kıdem tazminatı ödenmesini gerektirecek şekilde sona ermiş olanların kıdem tazminatları
ilgili kamu kurum veya kuruluşları tarafından,
b) Aynı alt işveren tarafından ve aynı iş sözleşmesi çerçevesinde farklı kamu kurum
veya kuruluşlarında çalıştırılmış olan işçilerden iş sözleşmeleri 1475 sayılı İş Kanununun 14
üncü maddesine göre kıdem tazminatı ödenmesini gerektirecek şekilde sona ermiş olanlara,
4734 sayılı Kanunun 62 nci maddesinin birinci fıkrasının (e) bendi kapsamında farklı kamu
kurum ve kuruluşuna ait işyerlerinde geçen hizmet sürelerinin toplamı esas alınarak
çalıştırıldığı son kamu kurum veya kuruluşu tarafından, işçinin banka hesabına yatırılmak
suretiyle ödenir.
Alt işveren ile yapmış olduğu iş sözleşmesi sona ermediği gibi, alt işveren tarafından
4734 sayılı Kanun kapsamında bulunan idarelere ait işyerleri dışında bir işyerinde
çalıştırılmaya devam olunan ve bu şekilde çalıştırıldığı sırada iş sözleşmesi kıdem tazminatı
ödenmesini gerektirecek şekilde sona eren işçinin kıdem tazminatı, işçinin yazılı talebi
hâlinde, kıdem tazminatının söz konusu kamu kurum veya kuruluşlarına ait işyerlerinde geçen
süreye ilişkin kısmı, kamu kurum veya kuruluşuna ait çalıştığı son işyerindeki ücretinin yılları
itibarıyla asgari ücret artış oranları dikkate alınarak güncellenmiş miktarı üzerinden
hesaplanmak suretiyle son kamu kurum veya kuruluşu tarafından işçinin banka hesabına
yatırılmak suretiyle ödenir.
…
Kıdem tazminatı tutarı, 4734 sayılı Kanunun ek 8 inci maddesinin birinci fıkrasının
(a) bendi kapsamında belirtilen işyerlerinde kıdem tazminatı ile ilgili açılacak bütçe
tertibinden, (b) bendi kapsamında belirtilen işyerlerinde ise hizmet alımı gider kaleminden,
ödeneğin yetip yetmediğine bakılmaksızın ödenir...” hükmü yer almakta olup, bu madde
çerçevesinde kıdem tazminatların ne şekilde kazanılacağı ve ne şekilde hesaplanacağı,
Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı tarafından çıkarılan ve 08/02/2015 tarihli ve 29261
sayılı Resmi Gazete’de yayımlanan “Kamu İhale Kanununa Göre İhale Edilen Personel
Çalıştırılmasına Dayalı Hizmet Alımları Kapsamında İstihdam Edilen İşçilerin Kıdem
Tazminatlarının Ödenmesi Hakkında Yönetmelik” ile belirlenmiştir.
KAMU İHALE KURULU KARARI
Toplantı No
Gündem No
Karar Tarihi
Karar No
: 2020/047
: 18
: 21.10.2020
: 2020/UH.I-1690
4734 sayılı Kamu İhale Kanunu’nun “İdarelerce uyulması gereken diğer kurallar”
başlıklı 62’nci maddesinde “1) 5018 sayılı Kanuna ekli (I), (II), (III) ve (IV) sayılı cetvellerde
yer alan kamu idareleri (MİT Müsteşarlığı hariç) ile bunlara bağlı döner sermayeli
kuruluşlar, 375 sayılı Kanun Hükmünde Kararnameye ekli (I) sayılı listede yer alan idarelerin
merkez ve taşra teşkilatları, il özel idareleri, belediyeler ile bağlı kuruluşları ve bunların üyesi
olduğu mahalli idare birlikleri, birlikte veya ayrı ayrı sermayesinin yarısından fazlası il özel
idareleri, belediyeler ve bağlı kuruluşlarına ait şirketler; merkezi yönetim, sosyal güvenlik
kurumu, fon, kefalet sandığı, yatırım izleme ve koordinasyon başkanlığı, gençlik hizmetleri ve
spor il müdürlüğü, mahalli idare ve şirket bütçelerinden veya döner sermaye bütçelerinden,
anılan liste kapsamındaki diğer idareler için ise kendi bütçelerinden personel çalıştırılmasına
dayalı hizmet alımı veya niteliği itibarıyla bu sonucu doğuracak şekilde alım yapamaz ve
buna imkân sağlayan diğer mevzuat hükümleri uygulanmaz.
2) Bu bendin uygulanmasında personel çalıştırılmasına dayalı hizmet alımı; bu Kanun
ve diğer mevzuattaki hükümler uyarınca ihale konuşu işte çalıştırılacak personel sayısının
ihale dokümanında belirlendiği, bu personelin çalışma saatlerinin tamamının idare için
kullanıldığı, yaklaşık maliyetinin en az %70’lik kısmının asgari işçilik maliyeti ile varsa ayni
yemek ve yol giderleri dahil işçilik giderinden oluştuğu ve niteliği gereği süreklilik arz eden
işlere ilişkin hizmet alımlarını ifade eder. Mahalli idare veya şirketlerinin bütçelerinden
yapılan, yıl boyunca devam eden, niteliği gereği süreklilik arz eden ve haftalık çalışma
saatlerinin tamamının idare için kullanıldığı park ve bahçe bakım ve onarımı ile çöp toplama,
cadde, sokak, meydan ve benzerlerinin temizlik işlerine ilişkin alımlar personel
çalıştırılmasına dayalı hizmet alımı olarak kabul edilir. Hizmet alım sözleşmesi kapsamında
niteliği birbirinden farklı hizmet türlerinin bulunması halinde personel çalıştırılmasına dayalı
olup olmama yönünden yapılacak değerlendirme her hizmet türü için ayrı ayrı yapılır.
Danışmanlık hizmetleri, hastane bilgi yönetim sistemi hizmetleri ve çağrı merkezi hizmetlerine
ilişkin alımlar personel çalıştırılmasına dayalı hizmet alımı olarak kabul edilmez.
3) Kurum, hizmet alımının personel çalıştırılmasına dayalı olup olmadığı ya da
niteliği itibarıyla bu sonucu doğurup doğurmadığı hususunda (2) numaralı alt bentte sayılan
kriterleri ayrı ayrı ya da birlikte dikkate almak suretiyle usul ve esaslar belirlemeye
yetkilidir.” hükmü,
Kamu İhale Genel Tebliği’nin “Personel çalıştırılmasına dayalı hizmet alımlarında
teklif fiyata dahil olacak giderler” başlıklı 78’inci maddesinde “78.1.Bu Tebliğde personel
çalıştırılmasına dayalı hizmet alımları için öngörülen düzenlemeler, 4734 sayılı Kanunun 62
nci maddesinin birinci fıkrasının (e) bendi gereğince ihale edilebilecek personel
çalıştırılmasına dayalı hizmet alımı ihalelerine uygulanır.
78.1.1. Personel çalıştırılmasına dayalı hizmet alımı; ihale konusu işte çalıştırılacak
personel sayısının ihale dokümanında belirlendiği, bu personelin çalışma saatlerinin
tamamının idare için kullanıldığı, yaklaşık maliyetinin en az %70’lik kısmının asgari işçilik
maliyeti ile varsa ayni yemek ve yol giderleri dahil işçilik giderinden oluştuğu ve niteliği
gereği süreklilik arz eden hizmet alımlarını ifade eder.
78.1.2. Danışmanlık hizmetleri, hastane bilgi yönetim sistemi hizmetleri ve çağrı
merkezi hizmetleri, 78.1.1 inci maddede yer alan koşullara bakılmaksızın personel
çalıştırılmasına dayalı hizmet olarak kabul edilmez.
…
78.3. Personel çalıştırılmasına dayalı olmayan bir hizmet alımına ilişkin ihale
KAMU İHALE KURULU KARARI
Toplantı No
Gündem No
Karar Tarihi
Karar No
: 2020/047
: 18
: 21.10.2020
: 2020/UH.I-1690
dokümanında haftalık çalışma saatlerinin tamamını idarede geçirecek personel sayısının
belirtilmesi halinde teklif fiyata dahil giderler arasında işçilik giderine yer verilmesi
gerekmektedir.
…” açıklaması yer almaktadır.
Şikayete konu 24 ay süreli yemek hizmet alımı ihalesine ait İdari Şartname’nin “Teklif
fiyata dahil olan giderler” başlıklı 25’inci maddesinde “25.1. Sözleşmenin uygulanması
sırasında İlgili mevzuat gereğince yapılacak her türlü; vergi (KDV hariç), resim, harç ve
benzeri giderler ile ulaşım, sigorta, nakliye, ilaçlama giderleri, portör muayenesine ilişkin
giderler, Teknik şartnamede belirtilen personel giderleri, Hizmetin ifa edileceği süre içerisinde
sağlık tesislerinde kullanılan yükleniciye ve idareye ait her türlü malzemelerin bakımı
onarımı, kullandığı alanların fiziki yapısının düzenlenmesi ve masrafları varsa eğitim gibi her
türlü giderleri ve teknik şartnamenin teklif fiyatını etkileyecek ilgili maddeleri göz önünde
bulundurularak teklifler hazırlanacaktır
25.2. 25.1. maddesinde yer alan gider kalemlerinde artış olması ya da benzeri yeni
gider kalemlerinin oluşması hallerinde, teklif edilen fiyatın bu tür artış ya da farkları
karşılayacak payı içerdiği kabul edilir. Yüklenici, bu artış ve farkları ileri sürerek herhangi bir
hak talebinde bulunamaz.
25.3. Teklif fiyata dahil olan diğer giderler aşağıda belirtilmiştir:
25.3.1.
TOPLAM 43 PERSONEL ÇALIŞTIRILACAKTIR.
Maliye Bakanlığınca Resmi Gazetenin 22 Ocak 2015 tarih ve 29244 sayılı Personel
Çalıştırılmasına Dayalı Hizmet Alımlarında Toplu İş Sözleşmesinden Kaynaklanan Fiyat
Farkının Ödenmesine Dair Yönetmelikte belirtilen usul ve esaslara göre işlem tesis
edilecektir. En son Resmi Gazete de yayınlanan fiyat farkı uygulanacaktır.” düzenlemesi,
Teknik Şartname’de “1-İşin tanımı
İş Harran Üniversitesi Araştırma ve Uygulama Hastanesi ile bağlı bulunan poliklinik,
klinik ve diğer birimlerinde; her türlü malzeme dahil; yemek, diyet ve kahvaltı planlama,
hazırlama, pişirme, servis, dağıtım hizmetlerinin ve hizmet süresince ve sonrasında
gerçekleştirilmesi gerekli bulaşık, temizlik, atıkların toplanması gibi işlemlerin; hijyen ve
sanitasyon kurallarına, Sağlık Bakanlığı yönetmeliklerine, ilgili ISO, JCI kriterlerine uygun
şekilde gerçekleştirilmesini tamamen yüklenici firmaya ait olmak üzere sağlanmasıdır.
…
5-Yemek hizmetinin zaman ve düzeni
Yemek hizmeti 01.01.2021’de başlar ve 31.12.2020 tarihinde sonlanır. Bu tarih
aralığında hizmet kesintisiz devam eder
Yemek haftanın 7 günü, dini ve resmi tatil günlerinde kesintisiz deva eder.
…
9-Yemek hizmetinde görevli personel
A-Personel niteliği ve sayısı
Toplam 43 personel ile hizmet verilecektir.. Hizmet verecek personelin sayı ve
unvanları aşağıda belirlenmiştir.
1 gıda mühendisi
1 diyetisyen,
1 aşçı başı
2 aşçı
KAMU İHALE KURULU KARARI
Toplantı No
Gündem No
Karar Tarihi
Karar No
: 2020/047
: 18
: 21.10.2020
: 2020/UH.I-1690
2 diyet aşçısı
1 aşçı yardımcısı
35 servis elemanı (garsonlar, bulaşıkçı ve ortacılar)
ileriki zamanlarda hastanemizde açılabilecek yeni bölümlerde mevcut personel sayısı
korunarak yeni bir diyetisyen ve diyet aşçısı talep edilebilir. 4857 sayılı İş Kanununa göre
çalıştırılacaktır. Asgari ücret fiyat farkı verilecektir.
…
I- Personel Çalışma Esasları
…
13. Sosyal Sigortalar Mevzuatının işçi-işveren hakkındaki yasalardan dolayı işçi
alınması, işçi çıkarılması ve işçi haklarını ödemesi gibi sorumlulukları yükleniciye aittir.
İdare bu konuda hiçbir sorumluluk taşımaz. Yemekhanede çalıştırılan personelin yol, yemek,
izin vb. her türlü sosyal haklarından yüklenici sorumludur.
14. Yüklenici çalıştırdığı tüm personelin özlük haklarını 5510 ve 4857 sayılı kanuna
göre sağlamak zorundadır.” düzenlemesi yer almaktadır.
Başvuru sahibi tarafından Teknik Şartname’nin “I- Personel Çalışma Esasları” başlıklı
maddesinin 13 ve 14. bendinde işçi haklarından dolayı idarenin hiçbir sorumluluk
taşımadığının düzenlendiği ve bütün sorumluluğun yükleniciye bırakıldığı, bunlar arasında ilk
akla gelenin de kıdem ve ihbar tazminatı olduğu, bu haliyle mevcut düzenlemelerin mevzuata
aykırı olduğu iddia edilmektedir.
4857 sayılı İş Kanunu’nun 112’nci maddesinde, bazı kamu kurum ve kuruluşlarında
çalıştırılanların kıdem tazminatına ilişkin hükümlere yer verilmiş ve idarelerin, 4734 sayılı
Kamu İhale Kanunu’nun 62’nci maddesinin birinci fırkasının (e) bendi kapsamında alt
işverenler tarafından çalıştırılan işçilerin kıdem tazminatlarından sorumlu olacakları hükme
bağlanmıştır.
İhaleye ilişkin doküman düzenlemesinde işçi haklarının ödenmesi gibi
sorumlulukların yükleniciye ait olduğu düzenlenmiş olsa da 4857 sayılı İş Kanunu’nun
112’nci maddesi hükmü uyarınca kıdem tazminatının ödenmesine ilişkin öncelikli muhatabın
ilgili kamu kurum ve kuruluşları olduğu, 2’nci maddesinde belirlenen yükümlülüklerden
idare ve yüklenicinin birlikte sorumlu olduğu, idarenin ihale dokümanında yaptığı mevcut
düzenlemeler ile ilgili mevzuat uyarınca kendisine yüklenen sorumluluğu ortadan
kaldırmasının mümkün bulunmadığı, dolayısıyla söz konusu düzenlemelerin kanunların
belirlediği sınırlarda yorumlanması gerektiği ve bu düzenlemelerin tekliflerin hazırlanması ve
değerlendirilmesine yönelik belirsizlik yaratmadığı sonucuna varıldığından, başvuru sahibinin
iddiasının yerinde olmadığı sonucuna varılmıştır.
8) Başvuru sahibinin 9’uncu iddiasına ilişkin olarak:
Hizmet İşleri Genel Şartnamesi’nin “Yüklenicinin Genel Sorumlulukları” başlıklı
6’ncı maddesinde “Yüklenici, işleri gereken özen ve ihtimamı göstererek planlayacak,
projelendirecek (sözleşmede öngörüldüğü şekilde), yürütecek, tamamlayacak ve işlerde
olabilecek kusurları sözleşme hükümlerine uygun olarak giderecektir. Yüklenici, bu
sorumluluklarının yerine getirilmesi için, ister kalıcı, ister geçici nitelikte olsun, gereken
bütün denetim, muayene ve testleri yaptıracak ve işçilik, malzeme, tesis, ekipman vb. temin
KAMU İHALE KURULU KARARI
Toplantı No
Gündem No
Karar Tarihi
Karar No
: 2020/047
: 18
: 21.10.2020
: 2020/UH.I-1690
edecektir.
Yüklenici, işin görülmesi sırasında ilgili mevzuatın izin vermediği insan ve çevre
sağlığına zarar verici nitelikte malzeme kullanamaz veya yöntem uygulayamaz. İlgili
mevzuatın izin verdiği malzeme ve yöntemler ise, öngörülmüş tedbirler alınarak ve usulüne
uygun şekilde kullanılabilir. Bu yükümlülüklerin ihlal edilmesi halinde yüklenici, idarenin ve
üçüncü şahısların tüm zararlarını karşılamak zorundadır. Yüklenici, bu Genel Şartnamede
öngörülen yükümlülük ve yasakları ihlâl ederek idareye veya üçüncü kişilere verdiği zarardan
dolayı bizzat sorumludur.” hükmü,
Anılan Şartname’nin “Kontrol teşkilatı ve yetkileri” başlıklı 26’ncı
maddesinde “…Yüklenici kullanacağı her türlü malzemeyi kontrol teşkilatına gösterip iş için
elverişli olduğunu kabul ettirmeden iş yerinde kullanamaz. Malzemenin şartnamelere uygun
olup olmadığını inceleyip gözden geçirmek için kontrol teşkilatı istediği şekilde deneyler
yapabilir ve ister işyerinde, ister özel veya resmi laboratuvarlarda olsun, bu deneylerin
giderleri sözleşmesinde başka bir hüküm yoksa yüklenici tarafından karşılanır. Yüklenici,
deneylerin işyerinde yapılmasını isterse bunun için gerekli araç ve teçhizatı kendisi sağlamak
zorundadır…” hükmü bulunmaktadır.
Yukarıda belirtilen Genel Şartname maddelerinde, yüklenici tarafından işlerin gereken
özen ve ihtimam gösterilmek suretiyle planlanacağı, sözleşmede öngörüldüğü şekilde
yürütüleceği, tamamlanacağı ve işlerde olabilecek kusurları sözleşme hükümlerine uygun
olarak giderileceği belirtilmiş olup bu sorumluluklarının yerine getirilmesi için, ister kalıcı,
ister geçici nitelikte olsun, gereken bütün denetim, muayene ve testlerin yaptırılacağı ve
işçilik, malzeme, tesis, ekipman vb. temin edileceği hükme bağlanmıştır. Ayrıca ihale konusu
iş kapsamında istenilen malzemenin şartnamelere uygun olup olmadığının denetimi için
kontrol teşkilatının istediği şekilde deneylerin yapılabileceği ve ister işyerinde ister özel veya
resmi laboratuvarlarda olsun, bu deneylerin giderlerinin sözleşmesinde başka bir hüküm
yoksa yüklenici tarafından karşılanacağı belirtilmiştir.
İdari Şartname’nin “Teklif fiyata dahil olan giderler” başlıklı 25’inci maddesinde
“25.1. Sözleşmenin uygulanması sırasında İlgili mevzuat gereğince yapılacak her türlü; vergi
(KDV hariç), resim, harç ve benzeri giderler ile ulaşım, sigorta, nakliye, ilaçlama giderleri,
portör muayenesine ilişkin giderler, Teknik şartnamede belirtilen personel giderleri, Hizmetin
ifa edileceği süre içerisinde sağlık tesislerinde kullanılan yükleniciye ve idareye ait her türlü
malzemelerin bakımı onarımı, kullandığı alanların fiziki yapısının düzenlenmesi ve masrafları
varsa eğitim gibi her türlü giderleri ve teknik şartnamenin teklif fiyatını etkileyecek ilgili
maddeleri göz önünde bulundurularak teklifler hazırlanacaktır
25.2. 25.1. maddesinde yer alan gider kalemlerinde artış olması ya da benzeri yeni
gider kalemlerinin oluşması hallerinde, teklif edilen fiyatın bu tür artış ya da farkları
karşılayacak payı içerdiği kabul edilir. Yüklenici, bu artış ve farkları ileri sürerek herhangi bir
hak talebinde bulunamaz.
…” düzenlemesi,
Teknik Şartname’nin “Yemek yapımında kullanılan malzemeler” başlıklı 11’inci
maddesinde “9. Muayene Ve Denetim Komisyonu tarafından bozuk tatsız pişmemiş veya olası
gıda zehirlenmelerinde analize gönderilir. Bozuk olduğu düşünülen üründen Muayene Ve
Denetim Komisyonu gözetiminde bir asıl bir şahit numune alınacaktır. Numune alma işlemi
KAMU İHALE KURULU KARARI
Toplantı No
Gündem No
Karar Tarihi
Karar No
: 2020/047
: 18
: 21.10.2020
: 2020/UH.I-1690
Gıda Maddeleri Tüzüğünün Numune Alma Esaslarına uygun şekilde yapılmalıdır. Bu
numuneler idarenin talebi doğrultusunda yetkili bir laboratuvara gönderilerek numunelerin
tetkik ve tahlilleri yaptırılır. Bütün bu masraflar yükleniciye aittir. Numunelerin uygun
olmadığı rapor edildiği takdirde hastane idaresi tarafından yüklenici hakkında cezai işlem
uygulanacaktır.” düzenlemesi yer almaktadır.
Teknik Şartname’de bozuk veya olası gıda zehirlenmelerinde analize gönderileceğinin
düzenlendiği, bu gibi durumların ne kadar sıklıkla olacağının işin doğası gereği
bilinemeyeceği, dolayısıyla ne kadar sıklıkla tahlil yapılacağının ihale dokümanında
belirlenmesinin mümkün olmadığı dikkate alındığında başvuru sahibinin söz konusu
iddiasının uygun olmadığı sonucuna varılmıştır.
9) Başvuru sahibinin 10’uncu iddiasına ilişkin olarak:
Teknik Şartname’nin “Yemek yapımında kullanılan malzemeler” başlıklı 11’inci
maddesinde ise “29. Her yemek masasında ise, çiçek, peçetelik, kürdanlık bulunacaktır.”
düzenlemesinin yer aldığı görülmüştür.
İdari Şartname’nin “Teklif fiyata dahil olan giderler” başlıklı 25’inci maddesinde,
hizmetin ifa edileceği süre içerisinde sağlık tesislerinde kullanılan yükleniciye ve idareye ait
her türlü malzemelerin bakımı onarımı, kullandığı alanların fiziki yapısının düzenlenmesi ve
masrafları, teknik şartnamenin teklif fiyatını etkileyecek ilgili maddeleri göz önünde
bulundurularak tekliflerin hazırlanacağı düzenlemesine yer verildiği, Teknik Şartname’nin
yukarıda aktarılan maddesinde de yemek masalarında çiçek, peçetelik, kürdanlık
bulunacağının düzenlendiği, dolayısıyla bu giderin teklif fiyata dâhil edilerek tekliflerin
hazırlanması gerektiğinin anlaşıldığı, çiçeğin cinsinin ve ne sıklıkla değiştirileceğinin belirsiz
olmasının tekliflerin hazırlanmasına engel nitelikte olmadığı, zira düzenlemenin basiretli bir
istekli açısından teklif oluşturulması aşamasında tereddüt yaratacak bir nitelik taşımadığı
anlaşılmış olup, başvuru sahibinin söz konusu iddiasının yerinde olmadığı sonucuna
varılmıştır.
10) Başvuru sahibinin 11’inci iddiasına ilişkin olarak:
Şikayete konu ihaleye ait Teknik Şartname’de “11-Yemek yapımında kullanılan
malzemeler
Malzemelerin özellikleri
…
18. Yüklenici yemekhanelerde, personel ve hasta servislerinde içme suyu olarak 200 cc
pet bardak su servis edecektir.
…
20-Yemek servisinin yapılması
…
A- Personel yemek salonları ve personel yemek servisi
…
22. Yemeklerde 200 cc lik pet bardak veya 330 cc şişelerde su servisi yapılacaktır.
…
B- Resmi tatillerde ve normal mesai sonrası personel yemeği servisi
KAMU İHALE KURULU KARARI
Toplantı No
Gündem No
Karar Tarihi
Karar No
: 2020/047
: 18
: 21.10.2020
: 2020/UH.I-1690
…
5. Personel yemek servisinde, su servisi kapalı 200 cc lik pet bardaklarda yapılacaktır.
…
C. Hasta ve refakatçi yemeklerinin servisinin yapılması ve yemek tabldotlarının
toplanması
…18. Hasta yemek servisinde, su servisi kapalı 200 cc pet bardakla yapılacaktır.
…” düzenlemeleri,
Teknik Şartname’nin eki Özel Teknik Şartname’de ise “23. Kısım (Su)
Su (Pet Şişe)
…
5. Bir pet şişe doğal kaynak suyunun miktarı 500 ml olacaktır.
…
Su (Pet bardak)
…
5. Bir pet bardak doğal kaynak suyunun miktarı 200 ml, 225 ml veya 250 ml olacaktır.
…” düzenlemesi yer almaktadır.
Yukarıda aktarılan Teknik Şartname maddelerinde, yemeklerde 200 cc lik pet bardak
veya 330 cc şişelerde su servisi yapılacağının düzenlendiği, ancak Şartname’nin eki olarak
hazırlanan Özel Teknik Şartname’nin 23. Kısım (Su) ile ilgili bölümünde, bir pet şişe doğal
kaynak suyunun miktarının 500 ml olacağı düzenlenerek çelişkili hükümlere yer verildiği,
ayrıca kaç adet su verileceğine ilişkin bir düzenleme yapılmadığı hususları dikkate
alındığında, aktarılan doküman düzenlemelerinin isteklileri tereddüde düşürdüğü, sağlıklı
teklif vermeye engel bir durum yarattığı anlaşılmıştır.
Bu çerçevede dördüncü iddiada yer alan “yükleniciye 90 gün içinde hakediş ödemesi
yapılacaktır” düzenlemesinden dolayı ihalenin iptali gerektiğinden, söz konusu gerekçe de
dikkate alındığında başvuru sahibinin iddiası yerinde bulunmuştur.
11) Başvuru sahibinin 12’nci iddiasına ilişkin olarak:
Teknik Şartname’de “1-İşin tanımı
İş Harran Üniversitesi Araştırma ve Uygulama Hastanesi ile bağlı bulunan poliklinik,
klinik ve diğer birimlerinde; her türlü malzeme dahil; yemek, diyet ve kahvaltı planlama,
hazırlama, pişirme, servis, dağıtım hizmetlerinin ve hizmet süresince ve sonrasında
gerçekleştirilmesi gerekli bulaşık, temizlik, atıkların toplanması gibi işlemlerin; hijyen ve
sanitasyon kurallarına, Sağlık Bakanlığı yönetmeliklerine, ilgili ISO, JCI kriterlerine uygun
şekilde gerçekleştirilmesini tamamen yüklenici firmaya ait olmak üzere sağlanmasıdır…”
düzenlemesinin yer aldığı,
Anlan Şartname’nin 25’inci maddesinde ise “Fiziksel alan, araç ve gereç hijyeni” ve
“Besin hijyeni” alt başlıklarında hijyen kurallarına ilişkin düzenlemelere yer verildiği
görülmüştür.
İncelemeye konu ihaleye ait ihale dokümanında yer alan düzenlemeler dikkate
alındığında, ihale konusu işin yemek hazırlanması, servis edilmesi ve akabinde yemek hizmeti
KAMU İHALE KURULU KARARI
Toplantı No
Gündem No
Karar Tarihi
Karar No
: 2020/047
: 18
: 21.10.2020
: 2020/UH.I-1690
ile ilgili olarak temizlik yapılması işi olduğu, bu kapsamda hizmet süresince ve sonrasında
gerçekleştirilmesi gerekli bulaşık, temizlik, atıkların toplanması gibi işlemlerin, hijyen ve
sanitasyon kurallarına uygun şekilde gerçekleştirilmesinin yükleniciye ait olduğu dikkate
alındığında, ihale konusu alanda faaliyet gösteren ve tecrübe sahibi olması beklenen
isteklilerin temizlik malzemelerini ve miktarını öğün maliyetine dahil etmek suretiyle teklif
birim fiyatlarını oluşturabileceği anlaşılmış olup, başvuru sahibinin söz konusu iddiası
yerinde bulunmamıştır.
Sonuç olarak, yukarıda mevzuata aykırılıkları belirtilen işlemlerin düzeltici işlemle
giderilemeyecek nitelikte işlemler olduğu tespit edildiğinden, ihalenin iptali gerekmektedir.
Açıklanan nedenlerle, 4734 sayılı Kanun'un 65'inci maddesi uyarınca bu kararın tebliğ
edildiği veya tebliğ edilmiş sayıldığı tarihi izleyen 30 gün içerisinde Ankara İdare
Mahkemelerinde dava yolu açık olmak üzere,
Anılan Kanun'un 54'üncü maddesinin onbirinci fıkrasının (a) bendi gereğince ihalenin
iptaline,
Oybirliği ile karar verildi.