Ana Sayfa / Kararlar / Milli Savunma Bakanlığı 1’inci Komando Tugay Komutanlığı / 2019/465047-Personel Taşıma Servis Hizmeti Alımı (3 Kısım)
Bilgi
İKN
2019/465047
Başvuru Sahibi
Etçiler Turizm İnş. Oto. Hayvan. Gıda Tar. Nak. Tic. ve San. Ltd. Şti.
İdare
Milli Savunma Bakanlığı 1’inci Komando Tugay Komutanlığı
İşin Adı
Personel Taşıma Servis Hizmeti Alımı (3 Kısım)
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2020/004  
: 57  
: 29.01.2020  
: 2020/UH.I-240  
BAŞVURU SAHİBİ:  
Etçiler Turizm İnş. Oto. Hayvan. Gıda Tar. Nak. Tic. ve San. Ltd. Şti.,  
İHALEYİ YAPAN İDARE:  
Milli Savunma Bakanlığı 1’inci Komando Tugay Komutanlığı,  
BAŞVURUYA KONU İHALE:  
2019/465047 İhale Kayıt Numaralı “Personel Taşıma Servis Hizmeti Alımı (3 Kısım)” İhalesi  
KURUM TARAFINDAN YAPILAN İNCELEME:  
Milli Savunma Bakanlığı 1’inci Komando Tugay Komutanlığı tarafından 12.11.2019  
tarihinde açık ihale usulü ile gerçekleştirilen “Personel Taşıma Servis Hizmeti Alımı (3  
Kısım)” ihalesine ilişkin olarak Etçiler Turizm İnş. Oto. Hayvan. Gıda Tar. Nak. Tic. ve San.  
Ltd. Şti.nin 04.12.2019 tarihinde yaptığı şikâyet başvurusunun, idarenin 12.12.2019 tarihli  
yazısı ile reddi üzerine, başvuru sahibince 23.12.2019 tarih ve 56161 sayı ile Kurum  
kayıtlarına alınan 23.12.2019 tarihli dilekçe ile itirazen şikâyet başvurusunda bulunulmuştur.  
Başvuruya ilişkin olarak 2019/1674 sayılı itirazen şikâyet dosyası kapsamında yapılan  
inceleme neticesinde esas inceleme raporu tanzim edilmiştir.  
KARAR:  
Esas inceleme raporu ve ekleri incelendi.  
İtirazen şikâyet dilekçesinde özetle, S.S. Kayseri Otobüsçüler Motorlu Taşıtlar  
Kooperatifi tarafından sunulan;  
1) Geçici teminat mektubunda isteklinin unvanının eksik ve yanlış yazıldığı, birim  
fiyat teklif mektubu ve birim fiyat teklif cetveli üzerinde ismi ve imzası bulunan kişinin  
firmayı temsile yetkisinin bulunmadığı, Ticaret Sicil Gazetesi ile tescil ve ilan edilmiş bir  
yetki ve noter vasıtasıyla verilmiş bir vekalet bulunmadığı ve birim fiyat teklif mektubunda  
“Ayrıca ihale tarihi itibarıyla mesleki faaliyetimizi mevzuatı gereği ilgili odaya kayıtlı olarak  
sürdürdüğümüzü ve ihalenin üzerimizde kalması halinde sözleşme imzalanmadan önce, bu  
durumu tevsik eden belgeleri 4734 sayılı Kanun ve ilgili mevzuat ile ön yeterlik ve ihale  
dokümanında yer alan düzenlemelere uygun olarak İdarenize sunacağımızı taahhüt  
ediyoruz.” ifadesinin yer almadığı, birim fiyat teklif cetvelinin teklif vermeye yetkili kişi  
tarafından her sayfasının ad ve soyadı/ticaret unvanı yazılarak imzalanması gerektiği, fakat  
yalnızca son sayfasının kaşelenip imzalandığı, ayrıca sunulan birim fiyat teklif cetvelinde  
sayfa numaralarına da yer verilmediği bu sebeple imzasız olan birinci sayfanın imzalı olan  
ikinci sayfanın öncülü olup olmadığının da anlaşılamadığı,  
2) İş deneyim belgesinin EKAP belge kayıt numarası içermediği ve iş deneyim belgesi  
düzenlemeye yetkili olmayan kuruluş tarafından düzenlendiği, ayrıca özel sektöre yapılan  
işleri göstermek üzere sunulan belgeler de ise Hizmet Alımı İhaleleri Uygulama  
Yönetmeliğinde belirtilen yeterlik kriterlerinin karşılanmadığı,  
3) Banka referans mektubunun ihale ilan tarihinden önce düzenlendiği, ayrıca sunulan  
banka referans mektubunun fotokopi olduğu, fotokopi belgenin aynı bankanın başka bir  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2020/004  
: 57  
: 29.01.2020  
: 2020/UH.I-240  
şubesi tarafından onaylandığı ve belgelerin sunuluş şeklinde aykırılık olduğu, banka referans  
mektubunda “işbu banka referans mektubu ... hiçbir taahhüdü içermemektedir.ifadesinin  
yer aldığı, ilgili ifadenin banka referans mektubunu geçersiz kıldığı,  
4) Ticaret Sicil Gazetelerinde tüzel kişiliğin ortaklarının ad ve soyadlarının, tüzel  
kişiliğin yönetimindeki görevlilerin, T.C. kimlik numaralarının ve ortaklık oranlarının yer  
almadığı, ayrıca sunulan Ticaret Sicil Gazetesinin son durumu göstermediği  
5) S.S. Kayseri Otobüsçüler Motorlu Taşıtlar Kooperatifinin ihale dosyasında sunduğu  
belgelerin asılları sunulmamış olup, söz konusu belgelerin noterde onaylanarak çoğaltılan  
suretleriyle ihaleye katılım sağlandığı, anılan belgeler noterde çoğaltılırken “aslı gibidir”  
yerine “ibraz edilen belge ile aynıdır” şerhiyle onaylandığı,  
6) İhalenin 1 ve 2’nci kısımları için aşırı düşük teklif açıklaması uygun bulunan S.S.  
Kayseri Otobüsçüler Motorlu Taşıtlar Kooperatifinin açıklamalarının uygun olmadığı şöyle  
ki;  
a) Sigorta giderlerinin mevzuata uygun olarak açıklanmadığı, poliçe tekliflerinde ilgili  
bölge müdürlüğü/genel müdürlük imzasının/teyidinin bulunmadığı, poliçe tekliflerinde  
belirtilen araçlarla aşırı düşük teklif açıklamasına konu edilen araçlar aynı olmadığı, S.S.  
Kayseri Otobüsçüler Motorlu Taşıtlar Kooperatifinin kendi malı olarak belirttiği araçların  
plakaları için düzenlenmiş poliçe tekliflerine ver verilmediği, poliçe tekliflerinin tamamının  
ihale ilan tarihinden sonra düzenlenmiş olması gerekirken sunulan poliçelerden bir kısmının  
ihale ilan tarihinden önce düzenlendiği ve ihale konusu işin süresini kapsamadığı, poliçe  
tekliflerinden bir kısmının S.S. Kayseri Otobüsçüler Motorlu Taşıtlar Kooperatifi adına değil  
üçüncü kişiler adına düzenlendiği  
b) Fiyat tekliflerinin teklif konusu alanda faaliyet gösteren firmalardan alınmadığı,  
fiyat teklifleri ve tekliflerin eki olan tespit tutanaklarının mevzuata uygun olarak  
düzenlenmediği, fiyat tekliflerinde meslek mensubu tarafından teklif üzerine eklenmesi  
gereken standart ifadelerin yer almadığı, tespit tutanaklarının tarih ve sayısının yazılmadığı,  
fiyat tekliflerini veren firmalarla meslek mensupları arasında tam tasdik sözleşmesinin  
bulunmadığı, tespit tutanaklarının usulüne uygun olarak imzalanıp kaşelenmediği, teklifin eki  
olan tespit tutanaklarında yer alan tespite esas geçici vergi beyanname dönemi bilgileri,  
mevzuat düzenlemesine uygun olarak belirlenmediği, fiyat teklifleri ihale konusu işi ve işin  
dönemini kapsamadığı, fiyat tekliflerinin SMMM tarafından usulüne uygun olarak imzalanıp  
ve kaşelenmediği, fiyat tekliflerinin eki olan tespit tutanakları ve ilgili standart formların  
mevzuata uygun olarak düzenlenmediği ve birim fiyatların tespitine ilişkin tabloların hatalı  
bir şekilde doldurulduğu,  
c) Teknik Şartnameye göre 1’inci kısım için 13 adet ve 2’nci kısım için 13 adet araç  
üzerinden açıklama yapılması gerektiği fakat eksik sayıda araç üzerinden açıklama yapıldığı,  
ihale dokümanı düzenlemeleri gereği araçların tamamının en fazla 10 yaşında olması ve  
koltuk sayısı en az 27, en fazla 29 olması gerektiği, fakat araçların bu şartları sağlamadığı,  
kendi malı olan araçlar için ruhsat vb. gerekli belgeler sunularak açıklama yapılmadığı, kendi  
malı olması gereken araçlar için trafiğe çıkış tarihlerinin tespit edilmesine imkan sağlayacak  
belgelerin sunulmadığı,  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2020/004  
: 57  
: 29.01.2020  
: 2020/UH.I-240  
d) Araçlar için zorunlu giderler olan; yazlık-kışlık lastik, lastik sökme-takma,  
periyodik bakım-onarım, tamir, akü, yedek parça ve amortisman giderleri için herhangi bir  
açıklama sunulmadığı, aşırı düşük teklif açıklaması kapsamında tevsik edilmesi gereken her  
bir maliyet kaleminin ayrı ayrı açıklanması gerektiği, giderlerinin tek bir başlık altında  
fiyatlandırılarak açıklanmasının mevzuata uygun olmadığı,  
e) Akaryakıt maliyetleri ve araçların yakıt tüketiminin usulüne uygun olarak tevsik  
edilmediği, yakıt tüketimine ilişkin açıklamalarla, açıklamaya konu edilen araçların marka ve  
modellerinin uyumlu olmadığı, her bir kısım için asgari 13 adet aracın yakıt tüketim  
miktarının toplam maliyetinin ayrı ayrı hesaplanmadığı, yakıt maliyetinin ihale dokümanında  
belirlenen toplam güzergâh uzunluklarının dikkate alınmadığı,  
f) Sunulan açıklamada MTV bedellerinin belgeye dayalı olarak açıklanmadığı ve  
sunulan araçların türleri ve modelleri ile MTV bedellerinin uyumlu olmadığı, fenni muayene  
giderlerinin 2019 yılı için ilan edilen birim fiyatlar üzerinden açıklanması ve bu açıklamanın  
belgeyle tevsik edilmesi gerektiği, ancak her bir araç için ayrı ayrı MTV gideri  
hesaplanmadığı, ayrıca sonraki yıllarda yaşanacak fiyat artışları için de herhangi bir karşılık  
öngörülmediği, egzoz emisyon ölçüm giderlerinin ilgili bakanlık tarafından ilan edilen asgari  
fiyatlara göre ve her bir kısımda yer alan araçların tamamı için ayrı ayrı yapılması gerektiği,  
sunulan açıklamada bu hususa dikkat edilmediği ve sonraki yıllarda yaşanacak fiyat artışları  
için de herhangi bir bedel öngörülmediği,  
g) Şoför işçilik giderlerinin; şoförlerin çalışma saatlerine ve asgari işçilik  
maliyetlerine uygun olarak tevsik edilmediği, ayrıca sonraki yıllarda gerçekleşecek ücret  
artışları için bir bedel öngörülmediği,  
h) İdarece gönderilen aşırı düşük teklif açıklaması isteme yazısında sözleşme  
giderlerinin de açıklanmasının istendiği fakat sunulan aşırı düşük teklif açıklamasında  
sözleşme giderlerinin olması gerekenden daha düşük hesaplandığı iddialarına yer verilmiştir.  
Başvuru sahibinin iddialarının değerlendirilmesi sonucunda aşağıdaki hususlar tespit  
edilmiştir.  
1) Başvuru sahibinin 1’inci iddiasına ilişkin olarak:  
İdari Şartnamenin “İhale konusu işe ilişkin bilgiler” başlıklı 2’nci maddesinde “2.1.  
İhale konusu hizmetin;  
a) Adı: Personel Taşıma Servis Hizmeti Alımı (3 Kısım)  
b) Miktarı ve türü: Personel mesai servisi 01 Ocak 2020-31 Aralık 2020 tarihleri  
arasında 15 güzergahta, en az 27 en fazla 29 kişi oturma kapasiteli 27 adet midibüs  
kiralaması yapılacaktır. toplam km. miktarı: 187002,90'dir.  
Personel mesai servisi 01 Ocak 2020-31 Aralık 2020 tarihleri arasında 1’inci kısım  
için 7 güzergahta, en az 27 en fazla 29 kişi oturma kapasiteli 13 adet midibüs kiralaması  
yapılacaktır.  
1’inci kısımda İhtiyaç duyulan toplam km. miktarı: 87.513,30’dur.  
2’nci kısım için 7 güzergahta, en az 27 en fazla 29 kişi oturma kapasiteli 13 adet  
midibüs kiralaması yapılacaktır. 2’nci kısımda İhtiyaç duyulan toplam km. miktarı:  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2020/004  
: 57  
: 29.01.2020  
: 2020/UH.I-240  
82.101,60’dır.  
3’üncü kısım için 1 güzergahta, en az 27 en fazla 29 kişi oturma kapasiteli 1 adet  
midibüs kiralaması yapılacaktır. 3’üncü kısımda İhtiyaç duyulan toplam km. miktarı:  
17.388,00’dır.  
Ayrıntılı bilgi idari şartnamenin ekinde yer almaktadır.  
c) Yapılacağı yer: 1'inci Komd. Tug. K.lığı Kışlaları (Gen. Adnan DOĞU Kışlası  
Melikgazi/KAYSERİ, Gen. Vecihi AKIN Kışlası Zincidere/Talas/KAYSERİ)” düzenlemesi yer  
almaktadır.  
Şikâyete konu ihalenin 01.01.2020-31.12.2020 tarihleri arasında personel taşıma  
servis hizmeti alımı işi olduğu, idare tarafından ihale işlem dosyası kapsamında gönderilen  
belgelerin incelenmesi neticesinde, itirazen şikâyete konu ihaleye 4 isteklinin katıldığı,  
ihalenin 1’inci ve 2’nci kısmının S.S. Kayseri Kervan Otobüsçüleri Motorlu Taş. Kooperatifi  
ve 3’üncü kısmının ise Etçiler Turizm İnş. Oto. Hayvan. Gıda Tarım Nak. Tic. ve San. Ltd.  
Şti. üzerinde bırakıldığı görülmüştür.  
İdare tarafından ihale işlem dosyası kapsamında gönderilen belgelerin incelenmesi  
neticesinde S.S. Kayseri Kervan Otobüsçüleri Motorlu Taş. Kooperatifi’nin Türkiye Halk  
Bankası A.Ş. Kayseri Şubesi tarafından 08.11.2019 tarihinde hazırlanan geçici teminat  
mektubu sunduğu, sunulan geçici teminat mektubunda isteklinin adının “S.S. Kayseri Kervan  
Otobüsçüleri Motorl. Taş. Koop.” şeklinde yazıldığı görülmüştür. Adı geçen isteklinin  
unvanının tam ve doğru yazıldığı anlaşılmıştır.  
S.S. Kayseri Kervan Otobüsçüleri Motorlu Taş. Kooperatifi’nin ihale dokümanında  
yer alan standart birim fiyat teklif mektubu ve birim fiyat teklif cetvelini kullandığı, birim  
fiyat teklif mektubu ve birim fiyat teklif cetvelinin birer sayfa olduğu ve her iki sayfada da  
adı geçen tüzel kişiliğin kaşesinin ve Kayseri 4. Noterliği tarafından 19.07.2018 tarih ve  
11566 yevmiye numarasıyla düzenlenen imza sirkülerine göre yönetim kurulu başkanı  
Mehmet Şahin Karamanlı’nın, yönetim kurulu başkan yardımcısı Muammer Koçyiğit’in ve  
yönetim kurulu muhasip üyesi Mustafa Özkes’in imzasının bulunduğu görülmüştür.  
Ayrıca birim fiyat teklif mektubunda “Ayrıca ihale tarihi itibarıyla mesleki  
faaliyetimizi mevzuatı gereği ilgili odaya kayıtlı olarak sürdürdüğümüzü ve ihalenin  
üzerimizde kalması halinde sözleşme imzalanmadan önce, bu durumu tevsik eden belgeleri  
4734 sayılı Kanun ve ilgili mevzuat ile ön yeterlik ve ihale dokümanında yer alan  
düzenlemelere uygun olarak İdarenize sunacağımızı taahhüt ediyoruz.” ifadesinin yer aldığı  
görülmüş olup, başvuru sahibinin söz konusu iddiasının yerinde olmadığı sonucuna  
varılmıştır.  
Kayseri 4. Noterliği tarafından 19.07.2018 tarih ve 11566 yevmiye numarasıyla  
düzenlenen imza sirkülerine göre birim fiyat teklif mektubunu ve birim fiyat teklif cetvelinde  
imzası bulunan yönetim kurulu başkanı Mehmet Şahin Karamanlı’nın, yönetim kurulu başkan  
yardımcısı Muammer Koçyiğit’in ve yönetim kurulu muhasip üyesi Mustafa Özkes’in tüzel  
kişiliği temsile yetkisinin bulunduğu ve teklif verme yetkilerinin olduğu anlaşıldığından  
başvuru sahibinin söz konusu iddiasının yerinde olmadığı sonucuna varılmıştır.  
2) Başvuru sahibinin 2’nci iddiasına ilişkin olarak:  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2020/004  
: 57  
: 29.01.2020  
: 2020/UH.I-240  
Hizmet Alımı İhaleleri Uygulama Yönetmeliği’nin “İş deneyim belgesi düzenlemeye  
yetkili kurum ve kuruluşlar” başlıklı 43’üncü maddesinde “(1) İş deneyim belgeleri; Kanun  
kapsamındaki idareler ile Kanun kapsamı dışındaki diğer kamu kurum ve kuruluşlarına (kamu  
kurumu niteliğindeki meslek kuruluşları ve vakıf yükseköğretim kurumları hariç) bedel içeren  
tek bir sözleşmeye dayalı olarak yurt içinde veya yurt dışında gerçekleştirilen işler ya da  
denetlenen veya yönetilen yapımla ilgili hizmet işleri için, iş sahibi tarafından düzenlenir ve  
sözleşmeyi yapan yetkili makam tarafından onaylanır…  
(4) İş deneyim belgesi düzenlemeye yetkili kurum veya kuruluşun hukuki varlığının  
sona ermesi durumunda, bu kurum veya kuruluşa daha önce taahhüt edilerek  
gerçekleştirilmesine rağmen iş deneyim belgesi alınmayan işlere ilişkin olarak;  
a) Bu kurum veya kuruluşun yürüttüğü hizmetlerin devredildiği kamu kurum veya  
kuruluşuna,  
b) Hukuki varlığı sona eren kurum veya kuruluşun yürüttüğü hizmetin devredilmemesi  
durumunda söz konusu kurum ya da kuruluşun hukuki varlığı sona ermeden önce bağlı, ilgili  
veya ilişkili bulunduğu kamu kurum veya kuruluşuna,  
başvuruda bulunulabilir.hükmü,  
Aynı Yönetmelik’in “İş bitirme belgelerinin EKAP üzerinden düzenlenmesi” başlıklı  
Ek.1’inci maddesinde “(1) İş bitirme belgesi düzenlemeye yetkili kurum ve kuruluşlar  
tarafından 31/8/2014 tarihinden sonra düzenlenecek olan iş bitirme belgelerinin EKAP  
üzerinden düzenlenerek kayıt edilmesi zorunludur.  
(2) İlanı veya duyurusu 31/8/2010 tarihinden sonra yapılan Kanun kapsamındaki  
ihalelere ilişkin olup EKAP’a kayıt edilmeden 1/9/2014 tarihine kadar düzenlenmiş bulunan  
iş bitirme belgelerinin asıllarının 1/7/2016 tarihine kadar belgeyi düzenleyen idareye teslim  
edilmesi ve EKAP üzerinden yeniden düzenlenerek kayıt edilmesi zorunludur. Bu durumda;  
EKAP üzerinden düzenlenen yeni belgeye, daha önce düzenlenen belgenin tarih ve sayısının  
da belirtildiği ve eski belgenin yerine verildiğine dair bir şerh düşülür ve eski belge  
dosyasında muhafaza edilir.  
(3) Birinci ve ikinci fıkra uyarınca EKAP üzerinden kayıt edilme zorunluluğu getirilen  
iş bitirme belgeleri EKAP üzerinden kayıt edilmedikleri müddetçe ilanı veya duyurusu  
1/7/2016 tarihinden sonra yapılan ihalelerde iş deneyimini tevsik için kullanılamaz.  
(4) İlanı veya duyurusu 1/9/2014 tarihinden sonra yapılan ihalelerde, aday veya  
istekliler tarafından sunulan ve üzerinde EKAP kayıt numarası bulunan iş bitirme  
belgelerinin EKAP üzerinden sorgulanması zorunludur.hükmü yer almaktadır.  
S.S. Kayseri Kervan Otobüsçüleri Motorlu Taş. Kooperatifi’nin teklif dosyası  
kapsamında iş deneyimini tevsik etmek için “2’nci Hava Bkm. Fb. Md.lüğü (Birlik)”den  
“Personel Taşıma” işinden elde ettiği iş bitirme belgesi sunduğu görülmüştür.  
Söz konusu iş bitirme belgesinin 2'nci Hava İkmal Bakım Merkezi Komutanlığı  
tarafından düzenlendiği ve söz konusu belgede “Sayı:2015/31584-1172290-1-1” şeklinde  
belge kayıt numarasının yer aldığı görülmüştür.  
S.S. Kayseri Kervan Otobüsçüleri Motorlu Taş. Kooperatifi’nin teklif dosyası  
kapsamında iş deneyimini tevsik etmek için iş bitirme belgesinin haricinde başkaca herhangi  
bir belge sunmadığı tespit edilmiştir.  
Açıklanan sebeplerden dolayı başvuru sahibinin söz konusu iddialarının yerinde  
olmadığı sonucuna varılmıştır.  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2020/004  
: 57  
: 29.01.2020  
: 2020/UH.I-240  
3) Başvuru sahibinin 3’üncü iddiasına ilişkin olarak:  
Hizmet Alımı İhaleleri Uygulama Yönetmeliği’nin “Bankalardan temin edilecek  
belgeler” başlıklı 34’üncü maddesinde “(1) Mali durumu göstermek üzere bankalardan temin  
edilecek yeterlik belgesi, banka referans mektubudur. Banka referans mektubu, Türkiye’de  
veya yurt dışında faaliyet gösteren bankalardan temin edilebilir. Banka referans mektubunun  
ilk ilan veya davet tarihinden sonra düzenlenmiş olması zorunludur.  
(2) Banka referans mektubuna ilişkin yeterlik kriterleri aşağıdaki esaslara göre  
belirlenir:  
a) Açık ihale usulüyle yapılan ihaleler ile Kanunun 21 inci maddesinin (b) ve (c)  
bentlerine göre yapılan ihalelerde; isteklinin bankalar nezdindeki kullanılmamış nakdi veya  
gayrinakdi kredisi ya da üzerinde kısıtlama bulunmayan mevduatı, teklif edilen bedelin %  
10’undan az olamaz.  
b) Belli istekliler arasında ihale usulüyle yapılan ihaleler ile Kanunun 21 inci  
maddesinin (a), (d) ve (e) bentlerine göre yapılan ihalelerde; aday veya isteklinin bankalar  
nezdindeki kullanılmamış nakdi veya gayrinakdi kredisi ya da üzerinde kısıtlama bulunmayan  
mevduatı, yaklaşık maliyetin % 5’i ile % 15’i aralığında idare tarafından belirlenecek  
parasal tutardan az olamaz.  
c) Yukarıdaki bentlerde belirtilen kriterler, mevduat ve kredi tutarları toplanmak ya da  
birden fazla banka referans mektubu sunulmak suretiyle de sağlanabilir.  
(3) İş ortaklığında, ortaklardan biri, birkaçı veya tamamı tarafından ortaklık oranına  
bakılmaksızın bu yeterlik kriteri sağlanabilir. Konsorsiyumda ise bu belgelerin her bir ortak  
tarafından, kendi kısmı için belirlenen yeterlik kriterini sağlayacak şekilde sunulması gerekir.  
(4) Gerek görüldüğünde, banka referans mektubunun teyidi ilgili bankanın genel  
müdürlüğünden veya şubesinden idarelerce yapılır. Yapılan teyitlerin bankanın en az iki  
yetkilisinin imzasını taşıması zorunludur.hükmü yer almaktadır.  
Banka referans mektubunun fotokopi olduğu iddiası üzerine idareden ihale işlem  
dosyası kapsamındaki banka referans mektuplarının asılları istenmiş olup, idarece gönderilen  
asıl belgeler üzerinde yapılan incelemede;  
S.S. Kayseri Kervan Otobüsçüleri Motorlu Taş. Kooperatifi’nin teklif dosyası  
kapsamında sunduğu banka referans mektubunun Türkiye Halk Bankası A.Ş. Kayseri Şubesi  
tarafından 08.11.2019 tarihinde düzenlendiği tespit edilmiştir. Yapılan inceleme neticesinde  
ilgili belgenin fotokopi olmadığı görülmüştür.  
Ayrıca, başvuru sahibinin iddiasının aksine banka referans mektubunda; “işbu banka  
referans mektubu hiçbir taahhüdü içermemektedir.gibi bir ifadenin yer almadığı tespit  
edilmiştir.  
İdarece 08.11.2019 tarihinde banka referans mektubu için Türkiye Halk Bankası  
A.Ş.nin Kobi Kredileri-2 Daire Bşk. biriminden teyit edildiği anlaşılmıştır.  
Bu itibarla, başvuru sahibinin söz konusu iddialarının yerinde olmadığı sonucuna  
varılmıştır.  
4) Başvuru sahibinin 4’üncü iddiasına ilişkin olarak:  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2020/004  
: 57  
: 29.01.2020  
: 2020/UH.I-240  
Hizmet Alımı İhaleleri Uygulama Yönetmeliği’nin “Aday veya isteklinin mesleki  
faaliyetini sürdürdüğünü ve teklif vermeye yetkili olduğunu gösteren belgeler” başlıklı  
38’inci maddesinde “İhalelere katılacak aday veya istekliler tarafından,  
a) Gerçek kişi olması halinde, noter tasdikli imza beyannamesinin,  
b) Tüzel kişi olması halinde, ilgisine göre tüzel kişiliğin ortakları, üyeleri veya  
kurucuları ile tüzel kişiliğin yönetimindeki görevlileri belirten son durumu gösterir Ticaret  
Sicil Gazetesi, bu bilgilerin tamamının bir Ticaret Sicil Gazetesinde bulunmaması halinde, bu  
bilgilerin tümünü göstermek üzere ilgili Ticaret Sicil Gazeteleri veya bu hususları gösteren  
belgeler ile tüzel kişiliğin noter tasdikli imza sirkülerinin,  
teklif kapsamında sunulması zorunludur. Ayrıca aday veya isteklilerin ihale tarihi  
itibarıyla mesleki faaliyetlerini mevzuatı gereği ilgili odaya kayıtlı olarak sürdürmesi  
gerekmekte olup, ihale üzerinde kalan isteklinin sözleşme imzalanmadan önce, bu durumu  
tevsik eden belgeleri 4734 sayılı Kanun ve ilgili mevzuat ile ön yeterlik ve ihale dokümanında  
yer alan düzenlemelere uygun olarak sunması gerekmektedir…” hükmü yer almaktadır.  
S.S. Kayseri Kervan Otobüsçüleri Motorlu Taş. Kooperatifi’nin teklif dosyası  
kapsamında tescile ilişkin 25.04.1989 tarihli 2260 sayılı Ticaret Sicil Gazetesi, tüzel kişiliğin  
yönetimindeki görevlileri belirten 19.07.2019 tarihli ve 9624 sayılı Ticaret Sicil Gazetesi ve  
Kayseri 4. Noterliği tarafından 19.07.2018 tarih ve 11566 yevmiye numarasıyla düzenlenen  
imza sirkülerini sunduğu görülmüştür.  
Sunulan 19.07.2019 tarihli ve 9624 sayılı Ticaret Sicil Gazetesinde yönetim kurulu  
üyelerinin Muammer Koçyiğit, Mustafa Özkes, Mehmet Şahin Karamanlı, Fatih Korkmaz ve  
Hilmi Karamanlı olduğu tespit edilmiştir.  
Kayseri 4. Noterliği tarafından 19.07.2018 tarih ve 11566 yevmiye numarasıyla  
düzenlenen imza sirkülerinden yönetim kurulu başkanı Mehmet Şahin Karamanlı’nın,  
yönetim kurulu başkan yardımcısı Muammer Koçyiğit’in ve yönetim kurulu muhasip üyesi  
Mustafa Özkes’in tüzel kişiliği temsil ve ilzama yetkili olduklarının belirtildiği ve T.C. kimlik  
numaralarının yer aldığı görülmüştür.  
Diğer yandan Hizmet Alımı İhaleleri Uygulama Yönetmeliği’ne göre aday veya  
isteklinin tüzel kişi olması halinde, ilgisine göre tüzel kişiliğin ortakları, üyeleri veya  
kurucuları ile tüzel kişiliğin yönetimindeki görevlileri belirten son durumu gösterir Ticaret  
Sicil Gazetesi, bu bilgilerin tamamının bir Ticaret Sicil Gazetesinde bulunmaması halinde, bu  
bilgilerin tümünü göstermek üzere ilgili Ticaret Sicil Gazeteleri veya bu hususları gösteren  
belgeler ile tüzel kişiliğin noter tasdikli imza sirkülerinin sunulmasının istendiği fakat  
ihalenin 1’inci ve 2’nci kısımları üzerinde bırakılan S.S. Kayseri Otobüsçüler Motorlu  
Taşıtlar Kooperatifinin yönetimdeki görevlilere ilişkin bilgilerin sunulmasına karşın ortaklara  
ilişkin bir bilgi bulunmadığı anlaşılmış olup, başvuru sahibi isteklinin söz konusu iddiasının  
yerinde olduğu sonucuna varılmıştır.  
5) Başvuru sahibinin 5’inci iddiasına ilişkin olarak:  
Hizmet Alımı İhaleleri Uygulama Yönetmeliği’nin “Belgelerin sunuluş şekli” başlıklı  
31’inci maddesinde “(1) Bu Yönetmeliğin uygulanmasında idareler; belgelerin aslını veya  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2020/004  
: 57  
: 29.01.2020  
: 2020/UH.I-240  
aslına uygunluğu noterce onaylanmış örneklerini isterler. Bu kapsamda sunulan fatura  
örnekleri de asıl olarak kabul edilir. Adaylar veya istekliler, istenen belgelerin aslı yerine  
ihale veya son başvuru tarihinden önce idare tarafından “aslı idarece görülmüştür” veya bu  
anlama gelecek şerh düşülen suretlerini başvuruları veya teklifleri kapsamında sunabilirler.  
Bu yönde yapılacak başvuruların, ihaleden önce idarenin ilgili birim yetkilisi veya bu hususta  
görevlendirilmiş personelince karşılanması zorunludur.  
(2) Noter onaylı belgelerin aslına uygun olduğunu belirten bir şerh taşıması zorunlu  
olup, sureti veya fotokopisi görülerek onaylanmış olanlar ile “ibraz edilenin aynıdır” veya bu  
anlama gelecek bir şerh taşıyanlar geçerli kabul edilmez. Ancak, Türkiye Ticaret Sicili  
Gazetesi Nizamnamesinin 9 uncu maddesinde yer alan hüküm çerçevesinde, Gazete idaresince  
veya Türkiye Odalar ve Borsalar Birliğine bağlı odalarca “aslının aynıdır” şeklinde  
onaylanarak verilen Ticaret Sicili Gazetesi suretleri veya bunların noter onaylı suretleri de  
kabul edilir…” hükmü,  
İdari Şartname’nin “Belgelerin sunuluş şekli” başlıklı 7.7’nci maddesinde “7.7.1.  
İstekliler, yukarıda sayılan belgelerin aslını veya aslına uygunluğu noterce onaylanmış  
örneklerini vermek zorundadır. Ancak, Türkiye Ticaret Sicili Gazetesi Nizamnamesinin 9 uncu  
maddesinde yer alan hüküm çerçevesinde Gazete idaresince veya Türkiye Odalar ve Borsalar  
Birliğine bağlı odalarca "aslının aynıdır"şeklinde onaylanarak isteklilere verilen Ticaret Sicili  
Gazetesi suretleri ile bunların noter onaylı suretleri de kabul edilecektir.  
7.7.1.1 İhaleye katılım ve yeterlik kriterlerine ilişkin sunulan belgelerin veya bu  
belgelerde yer alan bilgilerin, EKAP üzerinden veya kamu kurum ve kuruluşları ile kamu  
kurumu niteliğindeki meslek kuruluşlarının internet sayfası üzerinden temin edilebilmesi veya  
bu bilgilerin teyidinin yapılabilmesi durumunda, bu belgeler için belgelerin sunuluş şekline  
ilişkin şartlar aranmaz.  
7.7.1.2 İstekliler tarafından, 7.7.1.1. maddesindeki koşulları taşıyan katılım ve yeterlik  
kriterlerine ilişkin belgeler ile Elektronik İhale Uygulama Yönetmeliğinin 21 inci maddesinin  
ikinci fıkrasına uygun olarak alınan geçici teminat mektubu, sunulmayacak belgeler  
tablosunda gerekli bilgilere yer verilmesi şartıyla teklif zarfında sunulmaz. Bu durumda,  
katılım ve yeterlik kriterleri ile geçici teminat mektubuna ilişkin değerlendirme, sunulmayacak  
belgeler tablosunda yer verilen bilgiler kullanılmak suretiyle EKAP veya kamu kurum ve  
kuruluşları ile kamu kurumu niteliğindeki meslek kuruluşlarının internet sayfası üzerinden  
ulaşılan bilgi ve belgeler esas alınarak yapılır. Sunulmayacak belgeler tablosunun kısmi  
teklife açık ihalelerde her bir kısım için, ortak girişimlerin katıldığı ihalelerde ise her bir  
ortak tarafından ayrı ayrı doldurulması gerekmektedir.  
7.7.2. Noter onaylı belgelerin aslına uygun olduğunu belirten bir şerh taşıması  
zorunlu olup, sureti veya fotokopisi görülerek onaylanmış olanlar ile "ibraz edilenin aynıdır"  
veya bu anlama gelecek bir şerh taşıyanlar geçerli kabul edilmeyecektir.  
7.7.3. İstekliler, istenen belgelerin aslı yerine ihale tarihinden önce İdare tarafından  
"aslı idarece görülmüştür"veya bu anlama gelecek şekilde şerh düşülen suretlerini tekliflerine  
ekleyebilirler…” düzenlemesi yer almaktadır.  
S.S. Kayseri Otobüsçüler Motorlu Taşıtlar Kooperatifinin teklif dosyası kapsamında  
“ibraz edilen belge ile aynıdır” şerhi taşıyan herhangi bir belge sunulmadığı görüldüğünden  
başvuru sahibi isteklinin söz konusu iddiasının yerinde olmadığı sonucuna varılmıştır.  
6) Başvuru sahibinin 6’ncı iddiasına ilişkin olarak:  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2020/004  
: 57  
: 29.01.2020  
: 2020/UH.I-240  
4734 sayılı Kamu İhale Kanunun “Aşırı düşük teklifler” başlıklı 38’inci maddesinde  
“İhale komisyonu verilen teklifleri değerlendirdikten sonra, diğer tekliflere veya idarenin  
tespit ettiği yaklaşık maliyete göre teklif fiyatı aşırı düşük olanları tespit eder. Bu teklifleri  
reddetmeden önce, belirlediği süre içinde teklif sahiplerinden teklifte önemli olduğunu tespit  
ettiği bileşenler ile ilgili ayrıntıları yazılı olarak ister.  
İhale komisyonu;  
a) İmalat sürecinin, verilen hizmetin ve yapım yönteminin ekonomik olması,  
b) Seçilen teknik çözümler ve teklif sahibinin mal ve hizmetlerin temini veya yapım  
işinin yerine getirilmesinde kullanacağı avantajlı koşullar,  
c) Teklif edilen mal, hizmet veya yapım işinin özgünlüğü,  
gibi hususlarda yapılan yazılı açıklamaları dikkate alarak, aşırı düşük teklifleri  
değerlendirir. Bu değerlendirme sonucunda, açıklamaları yeterli görülmeyen veya yazılı  
açıklamada bulunmayan isteklilerin teklifleri reddedilir.  
Kurum, ihale konusu işin türü, niteliği ve yaklaşık maliyeti ile ihale edilme usulüne  
göre aşırı düşük tekliflerin tespiti, değerlendirilmesi ve ekonomik açıdan en avantajlı teklifin  
belirlenmesi amacıyla sınır değerler ve sorgulama kriterleri belirlemeye, ihalenin bu  
maddede öngörülen açıklama istenilmeksizin sonuçlandırılabilmesine, ayrıca yaklaşık  
maliyeti 8 inci maddede öngörülen eşik değerlerin yarısına kadar olan hizmet alımları ile  
yapım işleri ihalelerinde sınır değerin altında olan tekliflerin bu maddede öngörülen  
açıklama istenilmeksizin reddedilmesine ilişkin düzenlemeler yapmaya yetkilidir. İhale  
komisyonu bu maddenin uygulanmasında Kurum tarafından yapılan düzenlemeleri esas alır.”  
hükmü,  
Hizmet Alımı İhaleleri Uygulama Yönetmeliği’nin “Sınır değer ve aşırı düşük  
teklifler” başlıklı 59’uncu maddesinde “(1) İhale komisyonu verilen teklifleri  
değerlendirdikten sonra Kurum tarafından belirlenen yönteme göre sınır değeri hesaplar.  
(2) Aşırı düşük teklif tespit ve değerlendirme işlemlerine ilişkin olarak, ihale ilanı ve  
dokümanında belirtilmek kaydıyla, üçüncü, dördüncü ve beşinci fıkralardaki koşullar  
çerçevesinde aşağıdaki seçeneklerden bir tanesi kullanılır.  
a) Sınır değerin altında olan teklifler ihale komisyonunca aşırı düşük teklif olarak  
tespit edilir ve bu teklif sahiplerinden Kurum tarafından belirlenen kriterlere göre teklifte  
önemli olduğu tespit edilen bileşenler ile ilgili ayrıntılar yazılı olarak istenir. İhale  
komisyonu;  
1) Verilen hizmetin ekonomik olması,  
2) Seçilen teknik çözümler ve teklif sahibinin işin yerine getirilmesinde kullanacağı  
avantajlı koşullar,  
3) Teklif edilen hizmetin özgünlüğü,  
gibi hususlarda yapılan yazılı açıklamaları dikkate alarak aşırı düşük teklifleri  
değerlendirir. Bu değerlendirme sonucunda, açıklamaları yeterli görülmeyen veya yazılı  
açıklamada bulunmayan isteklilerin teklifleri reddedilir.  
b) İhale, aşırı düşük teklif tespit ve değerlendirme işlemleri yapılmaksızın  
sonuçlandırır.  
c) Aşırı düşük teklif sınır değerinin altında teklif sunan isteklilerin teklifi açıklama  
istenmeksizin reddedilir.  
(3) Yaklaşık maliyeti Kanunun 8 inci maddesinde öngörülen eşik değerin yarısına eşit  
veya bu değerin üzerinde olan ihalelerde, ikinci fıkranın (a) bendinin kullanılması zorunludur.  
(4) Yaklaşık maliyeti Kanunun 8 inci maddesinde öngörülen eşik değerin yarısına  
kadar olan, açık ihale, belli istekliler arasında ihale veya Kanunun 21 nci maddesinin (b), (c)  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2020/004  
: 57  
: 29.01.2020  
: 2020/UH.I-240  
ve (f) bentleri gereğince pazarlık usulü ile yapılan personel çalıştırılmasına dayalı olmayan  
hizmet alımı ihalelerinde, ikinci fıkranın (a), (b) veya (c) bendindeki seçeneklerden birinin  
kullanılması zorunludur.  
(5) Aşağıdaki işlerin ihalelerinde ikinci fıkranın (b) bendinin kullanılması zorunludur.  
a) Yaklaşık maliyeti Kanunun 8 inci maddesinde öngörülen eşik değerin yarısına  
kadar olan ve Kanunun 21 nci maddesinin (a), (d) ve (e) bentleri gereğince pazarlık usulü ile  
yapılan personel çalıştırılmasına dayalı olmayan hizmet alımı ihaleleri.  
b) Yaklaşık maliyeti Kanunun 8 inci maddesinde öngörülen eşik değerin yarısına  
kadar olan personel çalıştırılmasına dayalı hizmet alımı ihaleleri.  
c) Kurum tarafından yayımlanan aşırı düşük teklif sorgulaması yapılamayacak alımlar  
listesinde yer alan işlerin ihaleleri.” hükmü,  
Kamu İhale Genel Tebliği’nin “Hizmet alımı ihalelerinde sınır değer tespiti ve aşırı  
düşük tekliflerin değerlendirilmesi” başlıklı 79’uncu maddesinde “79.1. Hizmet alımı  
ihalelerinde sınır değer aşağıdaki kurallara göre tespit edilir.  
79.1.1. Personel çalıştırılmasına dayalı hizmet alımı ihalelerinde kar hariç yaklaşık  
maliyet tutarı sınır değer olarak kabul edilir.  
79.1.2. Personel çalıştırılmasına dayalı olmayan hizmet alımı ihalelerinde sınır değer;  
SD: Sınır değeri,  
YM: Yaklaşık maliyeti,  
n: İhalenin ilk oturumunda teklif mektubu ve geçici teminatı usulüne uygun olduğu  
anlaşılan ve teklif tutarı yaklaşık maliyetin yüzde 60’ından düşük ve yaklaşık maliyetten  
yüksek olanlar dışındaki isteklilerin teklif sayısını,  
T1, T2, T3….Tn: İhalenin ilk oturumunda teklif mektubu ve geçici teminatı usulüne  
uygun olduğu anlaşılan ve teklif tutarı yaklaşık maliyetin yüzde 60’ından düşük ve yaklaşık  
maliyetten yüksek olanlar dışındaki isteklilerin teklif bedellerini,  
R: Sınır Değer Tespit Katsayısını  
79.1.3. 79.1.2 nci maddede yer alan R değeri her yıl 1 Şubat tarihinden geçerli olmak  
üzere Kurum tarafından belirlenir ve ilan edilir. İhalenin konusu veya işin niteliğine göre  
Kurum tarafından farklı R değerleri belirlenebilir.  
79.2. İhale ilanında ve dokümanında teklifi sınır değerin altında kalan isteklilerden  
açıklama isteneceği belirtilen hizmet alımı ihalelerinde, aşırı düşük tekliflerin  
değerlendirilmesi aşamasında aşağıdaki düzenlemelere göre işlem tesis edilmesi  
gerekmektedir.  
79.2.1. Aşırı düşük tekliflere yönelik açıklama istenmesine ilişkin yazıda, isteklilerin  
yapacakları açıklamalara esas olacak önemli teklif bileşenlerinin, bütün istekliler için aynı  
unsurları içerecek şekilde belirtilmesi zorunludur. Aşırı düşük teklif açıklaması sunulması için  
isteklilere üç (3) iş gününden az olmamak üzere uygun bir süre verilir.  
79.2.2. İstekliler aşırı düşük olarak tespit edilen tekliflerini aşağıdaki yöntemleri  
kullanarak açıklayabilirler.  
79.2.2.1. Üçüncü Kişilerden Alınan Fiyat Teklifleri: Teklifi oluşturan maliyet  
bileşenlerine ilişkin üçüncü kişilerden fiyat teklifi alınması durumunda, öncelikli olarak fiyat  
teklifini veren kişiyle tam tasdik sözleşmesi yapan veya beyannamelerini imzalamaya yetkili  
olan meslek mensubu tarafından ilgisine göre teklife konu mal veya hizmet için maliyet tespit  
tutanağı (Ek-O.5) veya satış tutarı tespit tutanağı (Ek-O.6) düzenlenecektir. Tutanaklar fiyat  
teklifinin dayanağı olarak düzenlenecek olup, meslek mensubu tarafından muhafaza edilecek  
ve fiyat teklifinin ekinde idareye verilmeyecektir. Ancak idare veya Kurum tarafından gerekli  
görülmesi halinde bu tutanaklar meslek mensubundan istenebilecektir.  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2020/004  
: 57  
: 29.01.2020  
: 2020/UH.I-240  
Maliyet tespit tutanağı dayanak alınarak fiyat teklifi sunulabilmesi için, fiyat teklifinin  
mamul/mala ilişkin olması halinde mamul/malın birim fiyatının, tutanakta tespit edilen  
ağırlıklı ortalama birim maliyetin altında olmaması; fiyat teklifinin hizmete ilişkin olması  
halinde ise bu hizmetin birim fiyatının, tutanakta tespit edilen toplam birim maliyetin altında  
olmaması, bu tespitin (Ek-O.5) formunda yapılması, fiyat teklifi üzerine meslek mensubu  
tarafından “Bu fiyat teklifindeki birim fiyatın, mükellefin yasal defter ve belgelerine göre  
tarafımca düzenlenerek onaylanan (.../.../...) tarih ve (…) sayılı maliyet tespit tutanağındaki  
ortalama/toplam birim maliyet tutarının altında olmadığını beyan ederim.” ibaresinin  
yazılarak imzalanması ve iletişim bilgileri de belirtilmek suretiyle kaşelenmesi/mühürlenmesi  
gerekmektedir.  
Satış tutarı tespit tutanağı dayanak alınarak fiyat teklifi sunulabilmesi için teklif edilen  
birim fiyatın, ilgili tutanakta tespit edilen ağırlıklı ortalama birim satış tutarının % 80’inin  
altında olmaması, bu tespitin (Ek-O.6) formunda yapılması, fiyat teklifi üzerine meslek  
mensubu tarafından “Bu fiyat teklifindeki birim fiyatın, mükellefin yasal defter ve belgelerine  
göre tarafımca düzenlenerek onaylanan (.../.../...) tarih ve (…) sayılı satış tutarı tespit  
tutanağındaki ağırlıklı ortalama birim satış tutarının % 80’inin altında olmadığını beyan  
ederim.” ibaresinin yazılarak imzalanması ve iletişim bilgileri de belirtilmek suretiyle  
kaşelenmesi/mühürlenmesi gerekmektedir.  
Üçüncü kişilerden alınan fiyat tekliflerinin teklife konu alanda faaliyet gösterenlerden  
alınması gerekmekte olup, bu belgelerin ihale tarihinden önce düzenlenmiş olması zorunlu  
değildir.  
Kaşeleme işlemi 8.4 üncü maddede belirtilen özel kaşe kullanılmak suretiyle  
yapılabileceği gibi, bu kaşe dışında meslek mensubuna ilişkin bilgileri içeren kaşe  
kullanılmak suretiyle de yapılabilir.  
79.2.2.2. Merkezi Kamu Kurum ve Kuruluşları Tarafından Ülke Çapında Sunulan Mal  
ve Hizmetlere İlişkin Fiyatlar: Teklifi oluşturan maliyet bileşenlerine ilişkin merkezi kamu  
kurum ve kuruluşları tarafından ülke çapında sunulan mal ve hizmetlere ilişkin fiyat tarifeleri  
veya istekliye verilmiş fiyat teklifleri açıklama yöntemi olarak kullanılabilir. Bu yöntemle  
yapılmış açıklamanın geçerli olabilmesi için kullanılan fiyatların ilan/davet ile ihale tarihi  
arasında (ihale tarihi hariç) geçerli olması zorunludur…  
79.2.2.6. Özel veya Münhasır Hak Sahibi Kuruluşların Uyguladığı Fiyatlar: İlgili  
mevzuatı uyarınca, belirli mal veya hizmetlerin kamuya sunulması konusunda lehine  
sınırlama bulunan kuruluşların tedarikçisi oldukları mallar veya sunucusu oldukları hizmetler  
için uyguladıkları fiyatlar ile açıklama yapılabilir. Bu usulle yapılmış açıklamanın geçerli  
olabilmesi için kullanılan fiyatların ilan/davet ile ihale tarihi arasında (ihale tarihi hariç)  
geçerli olması zorunludur.  
79.2.2.7. İsteklinin Kendi Ürettiği, Aldığı veya Sattığı Mallara İlişkin Fiyatlar: Teklifi  
oluşturan maliyet bileşenlerine ilişkin olarak isteklinin kendi ürettiği, aldığı veya sattığı  
mallara ait fiyatların kullanılması durumunda, istekliyle tam tasdik sözleşmesi yapan veya  
beyannamelerini imzalamaya yetkili olan meslek mensubu tarafından ilgisine göre aşırı düşük  
teklif açıklamasına konu mal için düzenlenen maliyet/satış tutarı tespit tutanağı (Ek-O.7) ile  
açıklama yapılabilir.  
Maliyetler dayanak alınarak yapılan açıklamanın geçerli olabilmesi için teklif edilen  
birim fiyatın, ilgili tutanakta (Ek-O.7) tespit edilen ağırlıklı ortalama birim maliyetin altında  
olmaması ve isteklinin son veya bir önceki geçici vergi beyanname döneminde ihale konusu  
işte kullanılmasını öngördüğü mal miktarının en az yarısı kadar alım yapmış olması gerekir.  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2020/004  
: 57  
: 29.01.2020  
: 2020/UH.I-240  
Satışlar dayanak alınarak yapılan açıklamanın geçerli olabilmesi için teklif edilen  
birim fiyatın, ilgili tutanakta (Ek-O.7) tespit edilen ağırlıklı ortalama birim satış tutarının %  
80’inin altında olmaması ve malın ticaretinin isteklinin faaliyet alanında olması gerekir.  
İsteklinin son veya bir önceki geçici vergi beyanname döneminde 4734 sayılı Kanun  
kapsamındaki idarelere açıklama konusu mala ilişkin satış yapmış ve satılan malın idarece  
kabul edilmiş olması durumunda, maliyet/satış tutarı tespit tutanağı (Ek-O.7) sunulmasına  
gerek bulunmayıp sadece söz konusu satışa ilişkin fatura örnekleri veya bu örneklerin noter,  
YMM, SMMM ya da vergi dairesince onaylı suretleri ile de belgelendirme yapılabilir.  
Kaşeleme işlemi 8.4 üncü maddede belirtilen özel kaşe kullanılmak suretiyle  
yapılabileceği gibi, bu kaşe dışında meslek mensubuna ilişkin bilgileri içeren kaşe  
kullanılmak suretiyle de yapılabilir…  
79.2.3. Meslek mensubu; üçüncü kişilerden alınan fiyat teklifi üzerindeki beyanın ve  
emsal bedel beyanı ile Ek-O.5, Ek-O.6 ve Ek-O.7 numaralı tutanaklardaki bilgilerin  
doğruluğundan sorumludur. Meslek mensubu ibaresinden Yeminli Mali Müşavirler veya  
Serbest Muhasebeci Mali Müşavirler anlaşılır”  
79.2.4. Ek-O.5, Ek-O.6 ve Ek-O.7 numaralı tutanakların son veya bir önceki geçici  
vergi beyanname dönemine ilişkin olarak düzenlenmesi zorunludur. Son veya bir önceki geçici  
vergi beyanname döneminin tespitinde; 4734 sayılı Kanunun 21 inci maddesinin birinci  
fıkrasının (a), (d) ve (e) bentlerine göre pazarlık usulü ile yapılan ihalelerde ilk yazılı fiyat  
tekliflerinin alındığı tarih, diğer ihale usulleri ile yapılan ihalelerde ise ihale tarihi esas  
alınır.  
Örneğin; 11.1.2014 tarihinde açık ihale usulü ile yapılan ihalede son geçici vergi  
beyanname dönemi “Ekim-Kasım-Aralık 2013”, 15.7.2014 tarihinde açık ihale usulü ile  
yapılan ihalede son geçici vergi beyanname dönemi “Nisan-Mayıs-Haziran 2014” tür.  
79.2.5. İşletme hesabına göre defter tutuluyor olması durumunda; yukarıda belirtilen  
tutanaklar, işletme hesabı defteri ve işletme hesap özeti kayıtlarına göre düzenlenir…  
79.2.7. İstekliler tarafından akaryakıt girdisine ilişkin olarak EPDK tarafından il  
bazında günlük yayımlanan akaryakıt fiyatlarının % 90’ının altında sunulan açıklamalar  
geçerli kabul edilmeyecektir. Motorin veya benzine yönelik olarak öngörülen tutarın TL/lt  
cinsinden hesaplanmasında Enerji Piyasası Düzenleme Kurumunun ilgili düzenlemeleri  
dikkate alınacaktır.  
79.3. İdarelerin aşırı düşük teklif tespit ve değerlendirilmesine ilişkin aşağıdaki  
düzenlemeleri de dikkate almaları gerekmektedir.  
79.3.1. Teklifi aşırı düşük olarak tespit edildikten sonra yukarıdaki yöntemlere göre  
usulüne uygun açıklama yapan isteklilerin teklifleri geçerli kabul edilir. Hayatın olağan  
akışına veya ticari gereklere aykırılık gibi nedenlerle teklifler reddedilemez.  
79.3.2. 79.2.2 nci maddede yer alan yöntemlerden herhangi biri ile açıklama  
yapılmasının fiilen mümkün olmadığının anlaşıldığı durumlarda, istekli tarafından gerekçesi  
belirtilmek suretiyle, ilgili mevzuatına göre ihale tarihinden önceki son 12 ay içinde  
düzenlenen açıklamaya elverişli diğer bilgi ve belgeler kullanılarak da açıklama yapılabilir.  
79.3.3. Kurumca hazırlanan “İşçilik Hesaplama Modülü” ne (www.ihale.gov.tr)  
adresinden ulaşılabilecek olup, personel çalıştırılmasına dayalı hizmet alımı ihalelerinde  
tekliflerin değerlendirilmesi bağlamında sözleşme ve genel giderler dahil asgari işçilik  
maliyeti hesabında işçilik hesaplama modülünün kullanılması zorunludur.  
79.3.4. Hizmet alım ihalelerinde herhangi bir sigorta giderinin aşırı düşük teklif  
sorgulamasında önemli bir bileşen olarak kabul edilmesi durumunda, isteklilerce sigorta  
acentelerinden alınan poliçe, fiyat teklifi veya sözleşmelerin ekine ihale dokümanında yer  
alan teminat tutarları üzerinden teklif ettikleri sigorta prim tutarlarıyla sigorta hizmetini  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2020/004  
: 57  
: 29.01.2020  
: 2020/UH.I-240  
gerçekleştirebileceklerine ilişkin, ilgili sigorta şirketinin genel müdürlüğünden veya bölge  
müdürlüğünden alınan teyit yazısının eklenmesi ve bu yazının yetkili kişilerin imzasını  
taşıması gereklidir. Ancak sigorta şirketlerinin genel müdürlük veya bölge müdürlükleri  
tarafından imzalanmış poliçe veya fiyat teklifleri için teyit alınması zorunlu değildir. Sigorta  
giderinin tevsiki için sunulan belgenin işin süresinin tamamını kapsaması gerekmektedir.  
Ancak birden fazla yılı kapsayan işlerde ilk yıl için alınan sigorta teklifinin ihale tarihinin  
bulunduğu yıldan önceki yılın Aralık ayına ait Yurtiçi Üretici Fiyatları Endeksinin yıllık  
değişim oranı esas alınmak suretiyle güncellenerek diğer yıllar için kullanılması mümkündür.  
79.3.5. Personel çalıştırılmasına dayalı olmayan hizmet alımlarına ilişkin yapılan  
aşırı düşük teklif açıklamasında, sözleşme giderleri ve genel giderlerin % 4 oranında  
hesaplanması söz konusu olmayacak, sözleşme giderleri ilgili mevzuatına göre hesaplanmak  
suretiyle açıklama yapılacaktır.açıklaması,  
İdari Şartname’nin “Sınır değer” başlıklı 33’üncü maddesinde “33.1. İhale komisyonu  
verilen teklifleri değerlendirdikten sonra Kurum tarafından belirlenen yönteme göre sınır  
değer hesaplar.  
33.2. Teklifi sınır değerin altında kalan isteklilerden Kanunun 38 inci maddesine göre  
açıklama istenecektir. Bu kapsamda; ihale komisyonu sınır değerin altında kalan teklifleri  
aşırı düşük teklif olarak tespit eder ve bu teklif sahiplerinden Kurum tarafından belirlenen  
kriterlere göre teklifte önemli olduğunu tespit ettiği bileşenler ile ilgili ayrıntıları yazılı olarak  
ister. İhale komisyonu;  
a) Verilen hizmetin ekonomik olması,  
b) Seçilen teknik çözümler ve teklif sahibinin işin yerine getirilmesinde kullanacağı  
avantajlı koşullar,  
c) Teklif edilen hizmetin özgünlüğü,  
gibi hususlarda yapılan yazılı açıklamaları dikkate alarak aşırı düşük teklifleri  
değerlendirir. Bu değerlendirme sonucunda, açıklamaları yeterli görülmeyen veya yazılı  
açıklamada bulunmayan isteklilerin teklifi reddedilir. İhale komisyonunca reddedilmeyen  
teklifler, geçerli teklif olarak belirlenir. İhale üzerinde bırakılan isteklinin teklifinin sınır  
değerin altında olması durumunda kesin teminat 40.1 maddesinde yer alan hüküm uyarınca  
hesaplanan tutar üzerinden alınır.düzenlemesi yer almaktadır.  
Kısmi teklife açık olan söz konusu personel taşıma servis hizmeti alımı ihalesinin  
1’inci kısmında S.S. Kayseri Otobüsçüler Motorlu Taşıtlar Kooperatifinin teklifinin  
(813.873,69 TL) sınır değerin (783.185,69 TL) üzerinde olduğu ve aşırı düşük teklif  
açıklaması yapmasına gerek olmadığı anlaşılmıştır.  
İhaleyi gerçekleştiren idare tarafından 14.11.2019 tarihinde ihalenin 2’nci kısmı için  
teklifi sınır değerin altında kalan S.S. Kayseri Otobüsçüler Motorlu Taşıtlar Kooperatifinden  
“1’nci Komando Tugay Komutanlığı İhale Komisyon Başkanlığınca 12 Kasım 2019 tarihinde  
2019/465047 İhale Kayıt Numaralı “Personel Taşıma Servis Hizmeti Alımı 3 Kısım” ihalesi  
yapılmıştır. İhalenin 1’inci, 2’nci ve 3’üncü kısmı için vermiş olduğunuz teklif, sınır değerin  
altında olması nedeniyle ihale komisyonumuz tarafından aşırı düşük teklif olarak  
belirlenmiştir.  
Komisyonumuz tarafından İdari Şartname’nin 33.2’nci maddesi gereğince aşırı düşük  
fiyat sorgulamasının yapılabilmesi kapsamında, işin önemli bileşenleri içeren Maliyet Analiz  
Çizelgesi Ek-1’de sunulmuştur. Her kısım için ayrı ayrı olmak üzere Maliyet Analiz Çizelgesi  
dikkate alınarak hazırlanacak detaylı ve yazılı açıklamanızı Kamu İhale Genel Tebliğinin  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2020/004  
: 57  
: 29.01.2020  
: 2020/UH.I-240  
79’uncu ve alt maddelerinde belirtilen esaslar doğrultusunda belgelendirmek suretiyle  
bildirmeniz gerekmektedir.  
Bu bilgiler doğrultusunda, teklif vermiş olduğunuz söz konusu dosya için maliyet  
analizlerinin 22 Kasım 2019 (dâhil) mesai saati bitimine kadar komisyonumuza sunmanızı  
rica ederim.” ifadelerine yer verilerek aşırı düşük teklif açıklaması yapması istenmiştir.  
Maliyet Analiz Çizelgesi Ek-1’de “Araç Kiralama Giderleri, İşçilik (Sürücü) Maliyeti,  
Akaryakıt Giderleri, Araç Bakım ve Onarım Giderleri, Araç Muayene ve Egzos Gazı  
Emisyon Ölçüm Giderleri, Motorlu Taşıtlar Vergisi, Zorunlu Koltuk Ferdi Kaza Sigortası,  
Karayolları Motorlu Araçlar Zorunlu Mali Sorumluluk Sigortası, Amortisman Giderleri,  
Sözleşme Giderleri (Damga vergileri, KİK payı, sözleşmenin çoğaltılması)” kalemleri yer  
almaktadır.  
Şikayete konu ihalenin 2’nci kısmı için S.S. Kayseri Otobüsçüler Motorlu Taşıtlar  
Kooperatifinin aşırı düşük teklif açıklaması yaptığı ve açıklama kapsamında sunduğu  
belgelere ilişkin yapılan inceleme neticesinde;  
a) İdari Şartnamenin “İhale konusu işe ilişkin bilgiler” başlıklı 2’nci maddesinde  
“Personel mesai servisi 01 Ocak 2020-31 Aralık 2020 tarihleri arasında;  
1’inci kısım için 7 güzergahta, en az 27 en fazla 29 kişi oturma kapasiteli 13 adet  
midibüs kiralaması yapılacaktır. 1’inci kısımda İhtiyaç duyulan toplam km. miktarı:  
87.513,30’dur.  
2’nci kısım için 7 güzergahta, en az 27 en fazla 29 kişi oturma kapasiteli 13 adet  
midibüs kiralaması yapılacaktır. 2’nci kısımda İhtiyaç duyulan toplam km. miktarı:  
82.101,60’dır.  
3’üncü kısım için 1 güzergahta, en az 27 en fazla 29 kişi oturma kapasiteli 1 adet  
midibüs kiralaması yapılacaktır. 3’üncü kısımda İhtiyaç duyulan toplam km. miktarı:  
17.388,00’dır.düzenlemesi yer almaktadır.  
İhalenin 2’nci kısmı için S.S. Kayseri Otobüsçüler Motorlu Taşıtlar Kooperatifinin  
aşırı düşük teklif açıklaması kapsamında sigorta gideri için Erdemliler Sigorta’dan aldığı  
19.11.2019 tarihli “1'inci Komando Tugay Komutanlığı İhale Komisyon Başkanlığına,  
S.S. Kayseri Kervan Otobüsçüler Kooperatif üyelerinin araçlarının trafik ve ferdi  
koltuk sigortalarının toplu olarak yaptırmalarından dolayı iskonto ve indirim yapmaktayız  
bilgilerinize arz olunur” ifadelerinin yer aldığı bir dilekçe sunduğu tespit edilmiştir. Söz  
konusu dilekçenin haricinde sigorta giderini tevsiken başkaca bir belge sunulmamıştır.  
Bu sebeple S.S. Kayseri Otobüsçüler Motorlu Taşıtlar Kooperatifinin aşırı düşük teklif  
açıklamasının uygun olmadığı sonucuna varılmış olup başvuru sahibi isteklinin söz konusu  
iddiasının yerinde olduğu anlaşılmıştır.  
b) İhalenin 2’nci kısmı için S.S. Kayseri Otobüsçüler Motorlu Taşıtlar Kooperatifinin  
aşırı düşük teklif açıklaması kapsamında araç bakım ve onarım giderleri için Yeni Kardeşler  
Oto. San. ve Tic. Ltd. Şti.den alınmış belge sunduğu, söz konusu belgede “1 araç yıllık  
periyodik bakım ücreti 4.160,00 TL” olarak belirtildiği görülmüştür. Adı geçen belgenin  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2020/004  
: 57  
: 29.01.2020  
: 2020/UH.I-240  
haricinde araç bakım ve onarım giderlerini tevsiken başkaca bir belge sunulmamıştır.  
Sunulan belgelerin mevzuatta öngörülen tevsik yöntemlerine uygun bir belge olmadığı  
dolayısıyla S.S. Kayseri Otobüsçüler Motorlu Taşıtlar Kooperatifinin aşırı düşük teklif  
açıklamasının uygun olmadığı sonucuna varılmış olup başvuru sahibi isteklinin söz konusu  
iddiasının yerinde olduğu anlaşılmıştır.  
c) İdari Şartnameye göre 2’nci kısım için 13 adet araç üzerinden açıklama yapılması  
gerektiği fakat ihalenin 2’nci kısmı için S.S. Kayseri Otobüsçüler Motorlu Taşıtlar  
Kooperatifinin aşırı düşük teklif açıklaması kapsamında 7 adet araç için açıklama yaptığı,  
araçların yaşı ve koltuk sayısı hakkında herhangi bir belge sunmadığı tespit edilmiştir. Bu  
sebeple adı geçen isteklinin aşırı düşük teklif açıklamasının uygun olmadığı sonucuna  
varılmış olup başvuru sahibi isteklinin söz konusu iddiasının yerinde olduğu anlaşılmıştır.  
d) İdare tarafından gönderilen aşırı düşük teklif açıklama isteme yazısının eki olan  
maliyet analiz çizelgesinde; araç kiralama giderleri, işçilik (sürücü) maliyeti, akaryakıt  
giderleri, araç bakım ve onarım giderleri, araç muayene ve egzos gazı emisyon ölçüm  
giderleri, motorlu taşıtlar vergisi, zorunlu koltuk ferdi kaza sigortası, karayolları motorlu  
araçlar zorunlu mali sorumluluk sigortası, amortisman giderleri, sözleşme giderleri (damga  
vergileri, kik payı, sözleşmenin çoğaltılması) kalemleri için açıklama istendiği  
anlaşılmaktadır.  
Başvuru sahibinin iddiasının aksine yazlık-kışlık lastik, lastik sökme-takma, periyodik  
bakım-onarım, tamir, akü ve yedek parça giderleri için kalem kalem açıklama yapılmasının  
istenmediği anlaşılmaktadır.  
İhalenin 2’nci kısmı için S.S. Kayseri Otobüsçüler Motorlu Taşıtlar Kooperatifi aşırı  
düşük teklif açıklaması kapsamında amortisman giderlerini tevsiken herhangi bir belge  
sunmamıştır. Bu sebeple S.S. Kayseri Otobüsçüler Motorlu Taşıtlar Kooperatifinin aşırı düşük  
teklif açıklamasının uygun olmadığı sonucuna varılmış olup başvuru sahibi isteklinin söz  
konusu iddiasının yerinde olduğu anlaşılmıştır.  
e) İhalenin 2’nci kısmı için S.S. Kayseri Otobüsçüler Motorlu Taşıtlar Kooperatifinin  
aşırı düşük teklif açıklaması kapsamında akaryakıt maliyetleri ve araçların yakıt tüketimini  
tevsik etmek için herhangi bir belge sunmadığı tespit edilmiş olup adı geçen isteklinin aşırı  
düşük teklif açıklamasının uygun olmadığı sonucuna varılmış ve başvuru sahibi isteklinin söz  
konusu iddiasının yerinde olduğu anlaşılmıştır.  
f) İhalenin 2’nci kısmı için S.S. Kayseri Otobüsçüler Motorlu Taşıtlar Kooperatifinin  
aşırı düşük teklif açıklaması kapsamında MTV giderlerini tevsiken “isbasi.com/motorlu-  
tasitlar-vergisi-hesapla” internet adresi üzerinden 21.11.2019 tarihinde aldığı çıktıyı sunduğu,  
sunulan belgede araçların türleri, sayısı ve modelleri ile ilgili herhangi bir bilginin yer  
almadığı görülmüş olup adı geçen isteklinin aşırı düşük teklif açıklamasının uygun olmadığı  
sonucuna varılmıştır.  
Ayrıca egzoz emisyon ölçüm giderlerini tevsiken TÜVTÜRK internet adresi üzerinden  
aldığı çıktıyı sunduğu, sunulan belgede araçların türleri, sayısı ve modelleri ile ilgili herhangi  
bir bilginin yer almadığı görülmüş olup adı geçen isteklinin aşırı düşük teklif açıklamasının  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2020/004  
: 57  
: 29.01.2020  
: 2020/UH.I-240  
uygun olmadığı sonucuna varılmıştır. Bu itibarla başvuru sahibi isteklinin bahse konusu  
iddiasının yerinde olduğu anlaşılmıştır.  
g) İhalenin 2’nci kısmı için S.S. Kayseri Otobüsçüler Motorlu Taşıtlar Kooperatifinin  
aşırı düşük teklif açıklaması kapsamında işçilik (şoför) giderlerini tevsiken herhangi bir belge  
sunmadığı tespit edildiğinden adı geçen isteklinin aşırı düşük teklif açıklamasının uygun  
olmadığı sonucuna varılmıştır. Başvuru sahibi isteklinin söz konusu iddiasının yerinde olduğu  
anlaşılmıştır.  
h) İhalenin 2’nci kısmı için S.S. Kayseri Otobüsçüler Motorlu Taşıtlar Kooperatifinin  
aşırı düşük teklif açıklaması kapsamında sözleşme giderleri için herhangi bir belge sunmadığı  
tespit edilmiş olup adı geçen isteklinin aşırı düşük teklif açıklamasının uygun olmadığı  
sonucuna varılmıştır. Bu çerçevede başvuru sahibi isteklinin söz konusu iddiasının yerinde  
olduğu anlaşılmıştır.  
Sonuç olarak, yukarıda mevzuata aykırılıkları belirtilen işlemlerin düzeltici işlemle  
giderilebilecek nitelikte işlemler olduğu tespit edildiğinden, ihalenin 1’inci ve 2’nci kısmı  
üzerinde bırakılan S.S. Kayseri Otobüsçüler Motorlu Taşıtlar Kooperatifinin teklifinin  
değerlendirme dışı bırakılması ve bu aşamadan sonraki işlemlerin mevzuata uygun olarak  
yeniden gerçekleştirilmesi gerekmektedir.  
Açıklanan nedenlerle, 4734 sayılı Kanun'un 65'inci maddesi uyarınca bu kararın tebliğ  
edildiği veya tebliğ edilmiş sayıldığı tarihi izleyen 30 gün içerisinde Ankara İdare  
Mahkemelerinde dava yolu açık olmak üzere,  
Anılan Kanun'un 54'üncü maddesinin onbirinci fıkrasının (b) bendi gereğince düzeltici  
işlem belirlenmesine,  
Oybirliği ile karar verildi.