Ana Sayfa
/
Kararlar
/
Bahçelievler Belediye Başkanlığı Temizlik İşleri Müdürlüğü
/
2020/25664-3’üncü Bölge Kent Temizliği Araç Kiralama
Bilgi
İKN
2020/25664
Başvuru Sahibi
Temiziş Temizlik Akaryakıt İnş. Tur. ve Dış Tic. San. Ltd. Şti.
İdare
Bahçelievler Belediye Başkanlığı Temizlik İşleri Müdürlüğü
İşin Adı
3’üncü Bölge Kent Temizliği Araç Kiralama
KAMU İHALE KURULU KARARI
Toplantı No
Gündem No
Karar Tarihi
Karar No
: 2020/009
: 13
: 04.03.2020
: 2020/UH.I-461
BAŞVURU SAHİBİ:
Temiziş Temizlik Akaryakıt İnş. Tur. ve Dış Tic. San. Ltd. Şti.,
İHALEYİ YAPAN İDARE:
Bahçelievler Belediye Başkanlığı Temizlik İşleri Müdürlüğü,
BAŞVURUYA KONU İHALE:
2020/25664 İhale Kayıt Numaralı “3’üncü Bölge Kent Temizliği Araç Kiralama” İhalesi
KURUM TARAFINDAN YAPILAN İNCELEME:
Bahçelievler Belediye Başkanlığı Temizlik İşleri Müdürlüğü tarafından 24.02.2020
tarihinde açık ihale usulü ile gerçekleştirilen “3’üncü Bölge Kent Temizliği Araç Kiralama”
ihalesine ilişkin olarak Temiziş Temizlik Akaryakıt İnş. Tur. ve Dış Tic. San. Ltd. Şti.nin
31.01.2020 tarihinde yaptığı şikâyet başvurusunun, idarenin 05.02.2020 tarihli yazısı ile reddi
üzerine, başvuru sahibince 13.02.2020 tarih ve 7721 sayı ile Kurum kayıtlarına alınan
13.02.2020 tarihli dilekçe ile itirazen şikâyet başvurusunda bulunulmuştur.
Başvuruya ilişkin olarak 2020/292 sayılı itirazen şikâyet dosyası kapsamında yapılan
inceleme neticesinde esas inceleme raporu tanzim edilmiştir.
KARAR:
Esas inceleme raporu ve ekleri incelendi.
İtirazen şikâyet dilekçesinde özetle,
1) İhale İlanı’nın 4.3.2’nci maddesi ile İdari Şartname’nin 7.5.2’nci maddesinde yer
alan düzenlemenin Hizmet Alımı İhaleleri Uygulama Yönetmeliği’nin 41’inci maddesinin
ikinci fıkrasında yer alan düzenlemeye uygun olmadığı, ayrıca kamu ihale mevzuatı uyarınca
kendi malı şartının aranmamasının esas olduğu, ancak İhale İlanı’nın 4.3.2’nci maddesi ile
İdari Şartname’nin 7.5.2’nci maddesinde kendi malı olması istenilen araçların belirlendiği,
ayrıca kendi malı araçlar dâhil ihale konusu işte çalıştırılacak araçlar ile ilgili kesin ve dar
çerçeveli düzenlemeler yapıldığı, şöyle ki;
- Büyük çöp kamyonu ve vakumlu yol süpürme aracına ilişkin olarak hem en az hem
de en fazla tanımlamalar ile ihaleye katılımın engellendiği, büyük çöp kamyonu vasfına
sahip, piyasada daha kolaylıkla temin edilebilen ve 12 m3 ya da 13 m3 kapasiteli aracın
monte edildiği aynı şase araç üzerine yapılabilen 14+1,5 m3, 15+1,5 m3 ve 16+1,5 m3 çöp
kamyonlarının da bulunduğu, aynı şekilde vakumlu yol süpürme aracına ilişkin olarak en az 4
m3, en fazla 5 m3 şeklinde ve vakumlu yol süpürme aracına ilişkin olarak en az 6 m3 en fazla
8 m3 şeklinde kesin ve dar çerçeveli belirlemeler yapılarak katılımı zorlaştırıcı ve fırsat
eşitliğini engelleyici nitelikte tanıma yer verildiği, süpürge makinelerinde 5 m3 ve 6 m3 arası
kapasitelere sahip birçok süpürge makinelerinin ise piyasada kolayca temin edilebildiği,
- Kendi malı olması istenen kompakt yol süpürme aracına ilişkin fazlasıyla detaylı ve
dar çerçeveli teknik özelliklerin belirlendiği, özellikle aracın model yılı, motor gücü, vakum
borusu genişliği, temiz su kapasitesi, genişlik, yükseklik, hidrolik yağ tankı kapasitesi ve bar
basıncı gibi özelliklerine yönelik belirlemeler ile aracın en az %80 yerli malı belgeli ve dizel
KAMU İHALE KURULU KARARI
Toplantı No
Gündem No
Karar Tarihi
Karar No
: 2020/009
: 13
: 04.03.2020
: 2020/UH.I-461
motorlu olmasının istenmesinin tek bir markayı işaret eder nitelikte olduğu, anılan araca
ilişkin düzenlemelerin fırsat eşitliğini engelleyici ve ihaleye katılımı zorlaştırıcı nitelikte
olduğu,
2) İdarece belirlenen benzer iş tanımının ihaleye katılımı zorlaştırıcı ve rekabeti
engelleyici nitelikte olduğu, zira ihale konusu iş kapsamında doğrudan kent temizliği veya
çöp nakli hizmetlerinde kullanılmayacak nitelikte olan 3 adet arazöz, 2 adet mini-pack, 2 adet
küçük damperli kamyon ve 1 adet beko-loder iş makinelerinin de bulunduğu, ihale konusu
işin temelde araç kiralama hizmeti olduğu, her türlü araç kiralama hizmeti yapan isteklilerin
ihaleye teklif verebilmesi gerektiği, ancak benzer iş tanımına göre sadece kent temizliği
hizmeti yapan isteklilerin ihaleye teklif verebileceği, ayrıca benzer iş tanımında sadece
yüklenici tarafından temin edilen araçların dikkate alınacağı düzenlenmiş olup, bu haliyle
idare tarafından karşılanan araçları kullanan isteklilerin iş deneyimlerinin benzer iş tanımının
dışında tutulacağı, bu durumun da rekabet koşulunun daralmasına yol açacağı iddialarına yer
verilmiştir.
Başvuru sahibinin iddialarının değerlendirilmesi sonucunda aşağıdaki hususlar tespit
edilmiştir.
1) Başvuru sahibinin 1’inci iddiasına ilişkin olarak:
4734 sayılı Kamu İhale Kanunu’nun “Temel İlkeler” başlıklı 5’inci maddesinde
“İdareler, bu Kanuna göre yapılacak ihalelerde; saydamlığı, rekabeti, eşit muameleyi,
güvenirliği, gizliliği, kamuoyu denetimini, ihtiyaçların uygun şartlarla ve zamanında
karşılanmasını ve kaynakların verimli kullanılmasını sağlamakla sorumludur…” hükmü,
Anılan Kanun’un “Şartnameler” başlıklı 12’nci maddesinde “….İhale konusu mal
veya hizmet alımları ile yapım işlerinin teknik kriterlerine ihale dokümanının bir parçası olan
teknik şartnamelerde yer verilir. Belirlenecek teknik kriterler, verimliliği ve fonksiyonelliği
sağlamaya yönelik olacak, rekabeti engelleyici hususlar içermeyecek ve bütün istekliler için
fırsat eşitliği sağlayacaktır.
Teknik şartnamelerde, varsa ulusal ve/veya uluslararası teknik standartlara uygunluğu
sağlamaya yönelik düzenlemeler de yapılır. Bu şartnamelerde teknik özelliklere ve
tanımlamalara yer verilir. Belli bir marka, model, patent, menşei, kaynak veya ürün
belirtilemez ve belirli bir marka veya modele yönelik özellik ve tanımlamalara yer
verilmeyecektir.
Ancak, ulusal ve/veya uluslararası teknik standartların bulunmaması veya teknik özelliklerin
belirlenmesinin mümkün olmaması hallerinde "veya dengi"ifadesine yer verilmek şartıyla
marka veya model belirtilebilir.” hükmü,
Hizmet Alımı İhaleleri Uygulama Yönetmeliği’nin “Teknik Şartname” başlıklı 16’ncı
maddesinde “(1) İşin teknik ayrıntılarını ve şartlarını gösteren bir teknik şartname
hazırlanarak ihale dokümanına dahil edilir. Teknik şartnamelerde belirlenecek teknik
kriterlerin, verimliliği ve fonksiyonelliği sağlamaya yönelik olması, rekabeti engelleyici
hususlar içermemesi ve bütün istekliler için fırsat eşitliği sağlaması zorunludur.
(2) Teknik şartnamede, varsa ulusal ve/veya uluslararası teknik standartlara
uygunluğu sağlamaya yönelik düzenlemeler de yapılır. Bu şartnamede teknik özelliklere ve
KAMU İHALE KURULU KARARI
Toplantı No
Gündem No
Karar Tarihi
Karar No
: 2020/009
: 13
: 04.03.2020
: 2020/UH.I-461
tanımlamalara yer verilir. Belli bir marka, model, patent, menşei, kaynak veya ürün
belirtilemez ve belirli bir marka veya modele yönelik özellik ve tanımlamalara yer verilemez.
Ancak, ulusal ve/veya uluslararası teknik standartların bulunmaması veya teknik özelliklerin
belirlenmesinin mümkün olmaması hallerinde "veya dengi"ifadesine yer verilmek şartıyla
marka veya model belirtilebilir.” hükmü,
Anılan Yönetmelik’in “Makine, teçhizat ve diğer ekipmana ilişkin belgeler ve kapasite
raporu” başlıklı 41’inci maddesinde “(1) İşin yapılabilmesi için gerekli görülen makine,
teçhizat ve diğer ekipmanın sayısına ve niteliğine dokümanda yer verilir. Makine, teçhizat ve
ekipman için kendi malı olma şartının aranmaması esastır. Ancak idare, işin niteliğinin
gerektirdiği hallerde, ihale konusu işin yapılabilmesi için adaya veya istekliye ait olmasını
gerekli gördüğü makine, teçhizat ve diğer ekipmanı yeterlik kriteri olarak belirleyebilir. Bu
durumda, makine, teçhizat ve diğer ekipmanın, teknik kriterlerine yönelik olarak dokümanda
düzenleme yapılmış ise, bu niteliğe yönelik belgelerin de başvuru veya teklif kapsamında
sunulması zorunludur.
(2) Adayın veya isteklinin kendi malı olan makine, teçhizat ve diğer ekipman; ruhsat,
demirbaş veya amortisman defterinde kayıtlı olduğuna dair noter tespit tutanağı ya da
yeminli mali müşavir veya serbest muhasebeci mali müşavir raporu ile tevsik edilir. Tevsik
işleminin aslına uygunluğunun noter tarafından onaylanmış ruhsat örneklerinin sunularak
yapılması halinde, örnek çıkarma işleminin ilan veya davet tarihinden sonra yapılmış olması
zorunludur.” hükümleri yer almaktadır.
İdari Şartname’nin “İhaleye katılabilmek için gereken belgeler ve yeterlik kriterleri”
başlıklı 7’nci maddesinde “7.5.2.
Büyük Çöp Kamyonu - 7 Adet - En az 12+1 en fazla 13+1.5 m3 kapasiteli, En az 2014
model ve üzeri - 2 adet kendi malı olacaktır.
Küçük Çöp Kamyonu - 7 Adet - En az 7+1 m3 kapasiteli, En az 2014 model ve üzeri
Kompakt Yol Süpürme aracı - 1 Adet - Atık toplama kapasitesi en az 1,5 m³ en fazla 2
m³, yerli malı belgeli dizel motorlu, en az 85 HP motor gücünde, en az %80 yerli malı
belgeli, çöp konteynerine, çöp kamyonuna çöp boşaltma imkânına sahip, İri hacimli
malzemeleri toplayabilmesi içim en az 200 mm vakum borusu genişliğine sahip, en az 300
litre temiz su kapasiteli, zemin üzerindeki büyük parçaları alabilen, dar alanlara girebilmesi
için en fazla 2100 mm yükseklikte, en fazla 1300 mm genişliğe sahip olacaktır. Makine
hidrolik yağ basıncı ile çalıştığından gerekli soğutma işlemi için uygun yağ soğutucu ve en az
130 litre hidrolik yağ tankı bulunmalıdır, Makine üzerinde en az 100 bar basınçlı sıcak –
soğuk sulu, köpüklü yıkama sistemi bulunmalıdır. En az 2018 model ve üzeri, isteklinin kendi
malı olacaktır.
Vakumlu Yol Süpürme Aracı - 1 Adet - En az 4 m3 En fazla 5 m3 kapasiteli, En az
2014 model ve üzeri, isteklinin kendi malı olacaktır.
Vakumlu Yol Süpürme Aracı - 1 Adet - En az 6 m3 en fazla 8 m3 kapasiteli, kar
küremeli, tuzlama, kanal açma, yol yıkama aparatlı, En az 2014 model ve üzeri.
Arazöz - 3 Adet - En az 9 ton su kapasiteli, basınçlı su tertibatı ve hortum ile yıkama
yapabilecek özellikte, En az 2014 model ve üzeri, 1 adeti isteklinin kendi malı olacaktır.
Mini-pack - 2 Adet - En az 3 m3 kapasiteli damperli, En az 2014 model ve üzeri.
Konteynır Yıkama ve Dezenfekte Aracı - 1 Adet - Kombi sistemli, En az 2014 model ve
üzeri.
Küçük Damperli Kamyon - 2 Adet - En az 5 m3 kapasiteli damperli açık araç, En az
KAMU İHALE KURULU KARARI
Toplantı No
Gündem No
Karar Tarihi
Karar No
: 2020/009
: 13
: 04.03.2020
: 2020/UH.I-461
2014 model ve üzeri.
Beko-Loder - 1 Adet - Lastik tekerlekli, En az 2014 model ve üzeri.
Hizmet Alımı İhaleleri Uygulama Yönetmeliği’nin 41. madde hükümleri doğrultusunda
makine, teçhizat ve ekipman için kendi malı olma şartının aranmaması esas olmakla beraber,
idaremizce işin niteliğinin gerektirdiği hallerde ki ihale konusu iş süreklilik arz eden işlerin
yapılmasına yönelik araç ve iş makinelerini kapsamasından hareketle, ihale konusu işte
ihtiyaç duyulan 26 adet aracın 5 adedinde idaremiz takdir yetkisinde adaya veya istekliye ait
olmasını gerekli görülerek kendi malı şartı aranmaktadır.
İstekliler kendi malı olan makine, teçhizat ve diğer ekipman; ruhsat, demirbaş ve
amortisman defterinde kayıtlı olduğuna dair noter tespit tutanağı yada yeminli mali müşavir
raporu veya serbest muhasebeci mali müşavir raporu ile tevsik edilir. Geçici ithalle getirilmiş
veya finansal kiralama yoluyla edinilmiş makine ve ekipman, kira sözleşmesinin sunulması ve
ihalenin ilk ilan veya davet tarihine kadar olan kiralarının ödendiğinin belgelenmesi şartı ile
adayın veya isteklinin kendi malı sayılır.
Kendi malı olarak istenen araçlar ile ilgili ihale dokümanında (teknik şartnamede) yer
alan araç özelliklerini taşıdıklarını gösterir kapasite raporları ve teknik özelliklerini gösterir
bilgi ve belgelerin teklif kapsamında sunulması zorunludur.
İş ortaklığında makine, teçhizat ve ekipman ortaklardan biri, birkaçı veya tamamı
tarafından sağlanabilir.” düzenlemeleri yer almıştır.
Şikâyet başvurusu üzerine idarece alınan kararda;
Kendi malı istenen araçlardan 2 adet en az 12+1, en fazla 13+1.5 m3 kapasiteli büyük
çöp kamyonunun, 1 adet en az 9 ton su kapasiteli, arazözün, 1 adet en az 4 m3, en fazla 5 m3
kapasiteli süpürge makinesinin, 1 adet kompakt yol süpürme makinesinin bu hizmeti yapan
tüm isteklilerde olabileceği, kaldı ki bu araçtan ikinci el olarak da piyasada fazla miktarda
bulunduğu,
Yoğun nüfusun yaşadığı bir metropolde temizlik hizmetlerinin özellikle süpürme,
yıkama, çöp toplama, kaba atıkların toplanması vb. hizmetlerin çok önemli olduğu, halk
sağlığını doğrudan ilgilendirdiği, hizmetin aksamaması açısından araç teslim süreleri dikkate
alınarak bazı araçların kendi malı olmasının istendiği, basiretli bir tacirlerin bu araçların nasıl
temin edildiğini de bilmesi gerektiği,
Hizmet kapsamında çalışacak araçlarda asgari ve azami aralıklar belirlenirken Teknik
Şartname’nin ekli haritasının incelendiği, mahalle aralarında bulunan sokakların dar olması,
yaşlı ve çocuk nüfusunun fazlalığı, insan sirkülasyonun fazla olması, trafik yoğunluğunun
fazlalığı, çalışma esnasında araç kullanıcıların kazaya sebebiyet vermesi nedeniyle araçların
sağlıklı çalışamadığı, sokak giriş ve çıkışlarında atıkların alınmasında, yıkanmasında,
süpürülmesinde araçlar gerekli dönüşleri yapamadıklarından ilçenin fizibilitesine göre araç
tanımlarının yapıldığı, böylece ilçe dahilinde muhtemel kazaların önüne geçilmiş olacağı, öte
yandan araç boyutunun çalışma güvenliği ve maliyet açısından büyük önem taşıdığı,
ihtiyaçların isteklilere göre belirlenmediği, ilçenin kent temizliğinin nasıl
gerçekleştirileceğine göre araç parkuru belirlenerek çalışma kolaylığı ve istenilen verimin
alınabilmesinin hedeflendiği,
Kendi malı olarak istenen en az 1,5 m3 en fazla 2 m3 kapasiteli vakumlu kompakt yol
KAMU İHALE KURULU KARARI
Toplantı No
Gündem No
Karar Tarihi
Karar No
: 2020/009
: 13
: 04.03.2020
: 2020/UH.I-461
süpürme makinesinin dar sokaklarda, trafiğe kapalı alanlarda, kaldırımlarda yol süpürme
çalışmalarında kullanılmak istendiği, bu aracın 1,5 m3 - 1,6 m3 - 1,8 m3 ve 2 m3 olarak 4
kategoride üretildiği ve satıldığı, dolayısıyla kapasite aralığının geniş tutulduğu,
Kompakt yol süpürme aracının diğer teknik özellikleri belirlenirken herhangi bir kısıt
yapılmadan minimum değerlerin kullanıldığı, aracın en az 2 yaşında olmasına çalışma
performansının daha iyi olması gerekliliği göz önünde bulundurularak karar verildiği, ayrıca
üretim ve satış yapan firmalardan teknik özellikleri içeren fiyat teklifi ve teslim süresi
alındığı, 1,5 m3 - 2 m3 kapasiteli aralığında kullanılan yol süpürme araçlarında en az 85 HP
güç ile uygun performansın alındığı, aracın verimli olarak hararet yapmadan çalışması için
motor gücünün en az 85 HP gücünde olması gerektiğinin görüldüğü, öte yandan en az 85 HP
gücü ve üzeri motor seçeneğinin çok geniş bir kavram olduğu, ihaleye katılımı kısıtlayıcı
nitelikte olmadığı,
Bir önceki ihalede kompakt yol süpürme aracı benzeri olarak adlandırılan ithal ve
elektrikli olan süpürme aracının yüklenici tarafından sürekli arıza sebebiyle çalıştırılamadığı,
yedek parça ve servis problemlerinin olduğu, önceki ihalede özellikleri karşılaması sebebiyle
yüklenici tarafından kullanılan bu aracın performansının ve maliyetinin idarece
beğenilmediği, temizlik ve süpürme işlerinde aksaklıklara sebep olduğu, dolayısıyla yedek
parçalarının daha kolay bulunması ve servis kolaylığı sebebiyle yerli araç kullanımına karar
verildiği, ihale dokümanında belli bir marka, model, patent, menşei, kaynaklara yönelik
özellik ve tanımlamalara yer verilmediği, sadece yerli malı ürünlerin kullanılmasına yönelik
özelliklere önem verildiği, yerli malı belgeli aracın kullanılması ile ülke ekonomisine katkı
sağlanmasının da dikkate alındığı, birçok il ve/veya ilçe belediyelerin de bu aracı kullandığı,
istenilen verim ve randımanı aldıkları, yerli malı olması sebebiyle piyasadan temininin de
kolay olduğu, Tümosan Motorun Türkiye'de tüm süpürme aracı üreten firmalarının kullandığı
herkese satışı olan halka açık bir dizel motor üreticisi olduğu, Türkiye'deki tüm süpürme aracı
üreticilerinin Tümosan, Yavuz, Kuboto, motorlarını kullandığı, piyasada bu aracın satışını
yapan birden fazla firmanın bulunduğu, ihale konusu hizmetin gerçekleştirilmesi için 26
araçtan 5 adedinin kendi malı olmasının istenilmesinin rekabeti engellemeyeceği,
Sonuç olarak; yukarıda yapılan açıklamalar neticesinde araçlara ilişkin belirlenen
kriterlerin idarenin ihtiyacını karşılamaya yönelik olarak idarenin takdir yetkisi ve
ihtiyaçlarını uygun şartlarla ve zamanında sağlama sorumluluğu kapsamında
değerIendirilmesi gerektiği ifade edilerek şikayet başvurusu reddedilmiştir.
Yukarıda yer verilen mevzuat hükümlerine göre, işin yapılabilmesi için gerekli
görülen makine, teçhizat ve diğer ekipmanın sayısına ve niteliğine dokümanda yer verilmesi
gerektiği, makine, teçhizat ve ekipman için kendi malı olma şartının aranmamasının esas
olduğu, ancak idarenin işin niteliğinin gerektirdiği hallerde, ihale konusu işin yapılabilmesi
için istekliye ait olmasını gerekli gördüğü makine, teçhizat ve diğer ekipmanı yeterlik kriteri
olarak belirleyebileceği, diğer taraftan, idarelerin gereksinimlerini Kamu İhale Kanunu’nun
5’nci maddesinde yer alan temel ilkeleri doğrultusunda belirlemekle yükümlü olduğu, ihtiyacı
olan hususların tespiti noktasında da belli bir serbestiye sahip olduğu, ancak yeterlik
değerlendirmesinde belirlenen kriterlerin ihaleye katılımı ve rekabeti engelleyici sonuç
doğuracak şekilde de tespit edilmemesi gerektiği anlaşılmaktadır.
KAMU İHALE KURULU KARARI
Toplantı No
Gündem No
Karar Tarihi
Karar No
: 2020/009
: 13
: 04.03.2020
: 2020/UH.I-461
İhale dokümanında yer verilen düzenlemeler incelendiğinde, şikâyete konu edilen
büyük çöp kamyonu, vakumlu yol süpürge aracı, kompakt yol süpürme aracına ilişkin
kapasitelerin hem en az hem de en fazla olarak öngörüldüğü ve belirlenen aralıkların da çok
dar olduğu, kompakt yol süpürme aracına ilişkin “Atık toplama kapasitesi en az 1,5 m³ en
fazla 2 m³, yerli malı belgeli dizel motorlu, en az 85 HP motor gücünde, en az %80 yerli malı
belgeli, çöp konteynerine, çöp kamyonuna çöp boşaltma imkânına sahip, İri hacimli
malzemeleri toplayabilmesi içim en az 200 mm vakum borusu genişliğine sahip, en az 300
litre temiz su kapasiteli, zemin üzerindeki büyük parçaları alabilen, dar alanlara girebilmesi
için en fazla 2100 mm yükseklikte, en fazla 1300 mm genişliğe sahip olacaktır. Makine
hidrolik yağ basıncı ile çalıştığından gerekli soğutma işlemi için uygun yağ soğutucu ve en az
130 litre hidrolik yağ tankı bulunmalıdır, Makine üzerinde en az 100 bar basınçlı sıcak –
soğuk sulu, köpüklü yıkama sistemi bulunmalıdır. En az 2018 model ve üzeri, isteklinin kendi
malı olacaktır.” şeklinde özelliklerin belirlendiği, buna göre söz konusu aracın kendi malı
olarak istenmesi ile beraber araca ilişkin çok çeşitli özellikler belirlendiği tespit edilmiştir.
Kendi malı olarak istenen araçların kapasiteleri ve diğer özellikleri ile ilgili olarak şikâyet
başvurusu üzerine idarece alınan kararda ilçenin yapısı dikkate alınarak teknik özelliklerin
belirlendiği ifade edilmiş olmakla birlikte, söz konusu araçların kendi malı olarak istenmesi
ile beraber araçlara ilişkin çok çeşitli, kesin ve dar çerçeveli özellikler belirlenmiş olmasının
ihaleye katılımı kısıtlayıcı nitelikte olduğu, nitekim başvuruya konu ihalede 24 adet ihale
dokümanı satın alındığı, ihaleye beş isteklinin katıldığı, 27.02.2020 tarihli ihale komisyonu
kararı ile iki isteklinin teklifinin yeterlik belgelerini sunmadığı gerekçesiyle, iki isteklinin
teklifinin kendi malı istenen araçlara ilişkin belgelendirmenin uygun olmadığı ve teknik
özelliklerin tevsik edilemediği gerekçeleriyle değerlendirme dışı bırakıldığı, ihalede bir
geçerli teklifin bulunduğu tespit edilmiştir. Yapılan tespitler birlikte değerlendirildiğinde,
kendi malı olması istenilen araçların teknik kriterlerine ilişkin belirlemelerin bütünü itibariyle
4734 sayılı Kamu İhale Kanunu’nun 5’inci maddesinde yer alan temel ilkelerin
zedelenmesine sebebiyet verdiği anlaşılmış olup, başvuru sahibinin anılan iddiasının yerinde
olduğu sonucuna varılmıştır.
Ayrıca başvuru sahibi istekli tarafından kendi malı olarak istenilen kompakt yol
süpürme aracına ilişkin fazlasıyla detaylı ve dar çerçeveli teknik özelliklerin belirlenmesi ve
belirli bir marka veya modele yönelik düzenlemeler yapılmasının idarenin takdir yetkisi
kapsamında değerlendirilemeyeceği yönündeki iddiasına yönelik teknik görüş alınması
gerektiği anlaşılsa da, bu durumun ihale sonucuna etkili olmadığı ve usul ekonomisi gereği
gelinen aşamada görüş alınmasına gerek bulunmadığı sonucuna varılmıştır.
Diğer yandan başvuru sahibi tarafından İhale İlanı’nın 4.3.2’nci maddesi ile İdari
Şartname’nin 7.5.2’nci maddesinde yer alan düzenlemenin Hizmet Alımı İhaleleri Uygulama
Yönetmeliği’nin 41’inci maddesinin ikinci fıkrasında yer alan düzenlemeye uygun olmadığı
iddia edilmektedir.
Yapılan incelemede 25.01.2017 tarihli ve 29959 sayılı Resmi Gazetede yayımlanan
Hizmet Alımı İhaleleri Uygulama Yönetmeliğinde Değişiklik Yapılmasına Dair
Yönetmelik’in 6’ncı maddesinde “Aynı Yönetmeliğin 41 inci maddesinin ikinci fıkrasının
sonuna aşağıdaki cümle eklenmiştir.
“Tevsik işleminin aslına uygunluğunun noter tarafından onaylanmış ruhsat
örneklerinin sunularak yapılması halinde, örnek çıkarma işleminin ilan veya davet tarihinden
KAMU İHALE KURULU KARARI
Toplantı No
Gündem No
Karar Tarihi
Karar No
: 2020/009
: 13
: 04.03.2020
: 2020/UH.I-461
sonra yapılmış olması zorunludur.” hükmü yer almakta olup, Hizmet Alımı İhaleleri
Uygulama Yönetmeliği’nin 41’inci maddesi gereğince adayın veya isteklinin kendi malı olan
makine, teçhizat ve diğer ekipmanın; ruhsat, demirbaş veya amortisman defterinde kayıtlı
olduğuna dair noter tespit tutanağı ya da yeminli mali müşavir, serbest muhasebeci mali
müşavir veya serbest muhasebeci raporu ile tevsik edilmesi gerektiği, tevsik işleminin aslına
uygunluğunun noter tarafından onaylanmış ruhsat örneklerinin sunularak yapılması halinde,
örnek çıkarma işleminin ilan veya davet tarihinden sonra yapılmış olmasının zorunlu olduğu
anlaşılmaktadır.
İhaleye ait İhale İlanı’nın 4.3.2’nci maddesi ile İdari Şartname’nin 7.5.2’nci
maddesinde “Tevsik işleminin aslına uygunluğunun noter tarafından onaylanmış ruhsat
örneklerinin sunularak yapılması halinde, örnek çıkarma işleminin ilan veya davet tarihinden
sonra yapılmış olması zorunludur.” düzenlemesinin bulunmadığı, Hizmet Alımı İhaleleri
Uygulama Yönetmeliği’nin “İdari şartname” başlıklı 14’üncü maddesi çerçevesinde
isteklilere talimatları içeren idari şartnamenin 4734 sayılı Kanun ve 4735 sayılı Kamu İhale
Sözleşmeleri Kanunu ile diğer mevzuat hükümlerine aykırı olmayacak şekilde düzenlenmesi
gerektiği görülmekle birlikte, anılan düzenlemeye ihale dokümanında yer verilmemesinin
isteklileri tekliflerini hazırlama aşamasında tereddüte düşürecek ve teklif değerlendirilmesinin
eşit ve sağlıklı olarak yapılmasını engelleyecek nitelikte olmadığı, zira istekliler tarafından
noter tarafından onaylanmış ruhsat örneklerinin sunulması halinde idarece Hizmet Alımı
İhaleleri Uygulama Yönetmeliği’nin anılan hükmü çerçevesinde gerekli işlemin yapılacağının
açık olduğu anlaşıldığından, başvuru sahibinin bu yöndeki iddiasının yerinde olmadığı
sonucuna varılmıştır.
2) Başvuru sahibinin 2’nci iddiasına ilişkin olarak:
Hizmet Alımı İhaleleri Uygulama Yönetmeliği’nin “Tanımlar” başlıklı 3’üncü
maddesinde “(1) Bu Yönetmeliğin uygulanmasında 4734 sayılı Kanunun 4 üncü
maddesindeki
tanımlar
yanında;
a) Benzer iş: İhale konusu iş veya işin bölümleriyle nitelik ve büyüklük bakımından
benzerlik gösteren, aynı veya benzer usullerle gerçekleştirilen, teçhizat, ekipman, mali güç ve
uzmanlık ile personel ve organizasyon gerekleri bakımından benzer özellik taşıyan işleri,
…
ifade eder.” hükmü,
Aynı Yönetmelik’in “İş deneyimini gösteren belgeler” başlıklı 39’uncu maddesinde
“(1) İş deneyimini gösteren belgelerin istenildiği ihalelerde; teknolojik ürün deneyim
belgesinin ve yurt içinde veya yurt dışında kamu veya özel sektörde bedel içeren tek bir
sözleşme kapsamında taahhüt edilen ihale konusu iş veya benzer işlere ilişkin olarak;
…
ihale konusu iş veya benzer işlere ait tek sözleşmeye ilişkin iş deneyimini gösteren
belgeler ile teknolojik ürün deneyim belgesinin sunulması istenir.” hükmü yer almaktadır.
İdari Şartname’nin “İhale konusu işe ilişkin bilgiler” başlıklı 2’nci maddesinde “2.1.
İhale konusu hizmetin;
a) Adı: 3’üncü bölge kent temizliği araç kiralama
KAMU İHALE KURULU KARARI
Toplantı No
Gündem No
Karar Tarihi
Karar No
: 2020/009
: 13
: 04.03.2020
: 2020/UH.I-461
b) Miktarı ve türü:
Personel Çalıştırılmasına Dayalı Olmayan, Teknik Şartnamede Detayları Verilen
Muhtelif Cins ve Özellikte 26 Adet Personelsiz Araç Kiralanması” düzenlemesi,
Anılan Şartname’nin “İhaleye katılabilmek için gereken belgeler ve yeterlik kriterleri”
başlıklı 7’nci maddesinde “…7.6. Benzer iş olarak kabul edilecek işler aşağıda belirtilmiştir:
Kamu ve/veya özel sektörde yüklenici tarafından temin edilmiş Kent temizliğine yönelik
Temizlik Araçlarının Çalıştırması işi benzer iş olarak kabul edilecektir. Benzer işlere ilişkin
sunulan iş deneyim belgeleri, benzer iş dışında işleri de kapsıyor ise benzer iş tutarının tespiti
amacıyla iş deneyim belgesinin alındığı idareden benzer iş kaleminin parasal tutarını
gösteren belge alınarak iş deneyim belgesi ekine konulması zorunludur.” düzenlemesi,
Anılan Şartname’nin ekinde aşağıdaki tablo yer almaktadır.
Sıra Açıklama
No
Birimi Miktarı
1
Çöplerin toplanması ve nakli
En az 4 m3 en fazla 5m3 kapasiteli vakumlu yol süpürme
makinesi (1 araç x 36 ay = 36 ay)
ton
ay
229.950
36
2
En az 6 m3 en fazla 8 m3 kapasiteli kar küreme aparatlı,
vakumlu yol süpürme makinesi (1 araç x 36 ay = 36 ay)
9 ton kapasiteli arazöz (3 araç x 36 ay = 108 ay)
5 m3 kapasiteli mini damperli kamyon (2 araç x 36 ay = 72
ay)
Mini-pack (2 araç x 36 ay = 72 ay)
En az 1,5 m3 en fazla 2m3 kapasiteli kompakt yol süpürme
aracı (1 araç x 36 ay = 36 ay)
3
4
5
6
7
8
9
ay
ay
ay
ay
ay
ay
ay
36
108
72
72
36
36
36
Kazıcı-yükleyici loder (1 araç x 36 ay = 36 ay)
Konteynır yıkama ve dezenfektan aracı (1 araç x 36 ay = 36
ay)
Teknik Şartname’de “Madde 1. Şartnamenin konusu:
İş bu şartname Bahçelievler ilçesinin ekli haritada sınırları yer alan Y.Bosna Merkez-
Ç.Çeşme- F.Çakmak- Zafer mahallelerinin Kent Temizliği Hizmetlerinde kullanılmak üzere
(Çöp toplama nakli, cadde ve sokakların makine ile süpürülmesi, yıkanması, Pazar çöplerinin
makine ile kaldırılması- Pazar alanlarının makine ile süpürülmesi, yıkanması, ilçe dahilinde
boş alanların makine ile temizlenmesi, molozların kaldırılması, Bölgesinde küçük ve büyük
konteynırların makine ile yıkanması, dezenfekte edilmesi vb.) araç ve iş makinelerinin
kiralamaya dayalı hizmet alımı yoluyla şartnamede tanımlanan hizmetlerin yapılması işi
kapsamındaki teknik detayları ile uygulamanın mahiyetini ve teknik sınırlarını belirler.
Madde 2. İşin kapsamı ve süresi:
Bahçelievler ilçe sınırları dahilinde Y.Bosna Merkez- Ç.Çeşme- F.Çakmak- Zafer
mahallelerinin Kent Temizliğine yönelik hizmetlerinde kullanılmak üzere muhtelif nitelikte
araçların kiralanması işidir.” düzenlemeleri yer almıştır.
Kamu ihale mevzuatı uyarınca idarece ihale konusu iş veya işin bölümleriyle nitelik
ve büyüklük bakımından benzerlik gösteren, aynı veya benzer usullerle gerçekleştirilen,
KAMU İHALE KURULU KARARI
Toplantı No
Gündem No
Karar Tarihi
Karar No
: 2020/009
: 13
: 04.03.2020
: 2020/UH.I-461
teçhizat, ekipman, mali güç ve uzmanlık ile personel ve organizasyon gerekleri bakımından
benzer özellik taşıyan işlerin benzer iş olarak belirlenebileceği anlaşılmaktadır.
Yapılan incelemede başvuruya konu ihalenin kent temizliği araç kiralama işi olduğu,
işin kapsamının kent temizliği hizmetlerinde kullanılmak üzere araç ve iş makinelerinin
kiralanması suretiyle çöp toplama nakli, cadde ve sokakların makine ile süpürülmesi,
yıkanması, pazar çöplerinin makine ile kaldırılması, pazar alanlarının makine ile süpürülmesi,
yıkanması, ilçe dahilinde boş alanların makine ile temizlenmesi, molozların kaldırılması,
bölgesinde küçük ve büyük konteynırların makine ile yıkanması, dezenfekte edilmesi vb.
işlerinin yapılacağı görülmektedir.
Başvuru sahibi tarafından her türlü araç kiralama hizmetlerinin benzer iş olarak kabul
edilmesi gerektiği iddia edilmiş olmakla birlikte, ihale konusu işin esas itibariyle araç
kiralama işinden daha özel nitelikteki kent temizliği hizmetinde kullanılacak araçların
kiralanması işi olduğu, her türlü araç kiralama işlerinin ihale konusu hizmetin niteliğine ve
gereklerine uygun olmayabileceği, yukarıda yer alan mevzuat hükümleri ile ihale dokümanı
düzenlemeleri birlikte değerlendirildiğinde, ihale dokümanını oluştururken ihale konusu işi ve
benzer işleri belirlemede mevzuat sınırları içerisinde idarenin takdir yetkisine sahip olduğu,
buna göre alınması istenen hizmetin gerekleri dikkate alınarak benzer iş tanımının “Kamu
ve/veya özel sektörde yüklenici tarafından temin edilmiş Kent temizliğine yönelik Temizlik
Araçlarının Çalıştırması işi” olarak belirlendiği görülmektedir.
Netice itibariyle, ihale konusu işin niteliği ile personel ve organizasyon gerekleri
bakımından benzer özellik taşıyan işlerin benzer iş olarak belirlendiği, benzer işin idarece
gördürülmesi istenen işin niteliğine göre belirlendiği anlaşıldığından, başvuru sahibinin
iddiasının yerinde olmadığı sonucuna varılmıştır.
Öte yandan başvuru sahibi tarafından da iddia edildiği üzere benzer iş tanımında
sadece yüklenici tarafından temin edilen araçların dikkate alınacağının düzenlendiği
görülmektedir. Şikâyet başvurusu üzerine idarece alınan kararda ise “… yüklenici ve/veya
idare tarafından verilen tüm araçların benzer iş tanımına gireceği aşikardır. İstekli ve/veya
istekli olabilecekler tarafından sunulan tek sözleşmeye dayalı iş bitirme belgelerinde, benzer
iş tanımına uymayan gider kalemlerinin olması durumunda ilgili idarelerden tanımlanan
benzer iş kapsamında istekli tarafından sunulan iş deneyim belgesinde araç ve iş makinesi
dışında kalem (personel, malzeme, kıyafet vb.). bulunması halinde bu kalemlerin tutarı iş
deneyim belgesinden çıkarılmak suretiyle iş deneyim belgesi kalan tutar üzerinden
değerIendirilmesi için yapılan açıklamadır…” hususları ifade edilmiş olsa da, söz konusu
düzenleme gereğince iş deneyim belgesine konu hizmet işi kapsamında idare tarafından
karşılanan araçları kullanan isteklilerin iş deneyiminin benzer iş tanımının dışında tutulması
gerektiği, dolayısıyla idarenin cevabında belirtilen irade ile ihale dokümanındaki
düzenlemenin çeliştiği ve ihale dokümanında yer verilen düzenlemenin bu haliyle ihalede
rekabet koşulunun daralmasına yol açacağı anlaşılmış olup, başvuru sahibinin bu husustaki
iddiası yerinde görülmüştür.
Sonuç olarak, yukarıda mevzuata aykırılıkları belirtilen işlemlerin düzeltici işlemle
giderilemeyecek nitelikte işlemler olduğu tespit edildiğinden, ihalenin iptali gerekmektedir.
KAMU İHALE KURULU KARARI
Toplantı No
Gündem No
Karar Tarihi
Karar No
: 2020/009
: 13
: 04.03.2020
: 2020/UH.I-461
Açıklanan nedenlerle, 4734 sayılı Kanun'un 65'inci maddesi uyarınca bu kararın tebliğ
edildiği veya tebliğ edilmiş sayıldığı tarihi izleyen 30 gün içerisinde Ankara İdare
Mahkemelerinde dava yolu açık olmak üzere,
Anılan Kanun'un 54'üncü maddesinin onbirinci fıkrasının (a) bendi gereğince ihalenin
iptaline,
Esasta oybirliği, gerekçede oyçokluğu ile karar verildi.
KAMU İHALE KURULU KARARI
Toplantı No
Gündem No
Karar Tarihi
Karar No
: 2020/009
: 13
: 04.03.2020
: 2020/UH.I-461
EK GEREKÇE
Başvuru sahibinin itirazen şikayet dilekçesinde yer alan iddialarının incelenmesi
“ihalenin iptaline”
neticesinde Kurul çoğunluğunca
karar verilmiştir.
Başvuru sahibinin itirazen şikayet başvuru dilekçesinde belirttiği diğer iddialarına
ilişkin Kurulca alınan karara katılmakla birlikte 1’inci iddiasında yer verilen ihale konusu işte
çalıştırılacak araçlardan bazılarının yüklenicinin kendi malı olması gerektiğine ilişkin
düzenlemenin rekabeti ve ihaleye katılımı daralttığına dair iddiası kapsamında yapılan
incelemeye göre;
Başvuruya konu ihale Bahçelievler Belediyesi Temizlik İşleri Müdürlüğü’nce
24.02.2020 tarihinde yapılan “3’üncü Bölge Kent Temizliği Araç Kiralama” işi ihalesi olup
27 adet ihale dokümanı satın alınan ihaleye 5 isteklinin katıldığı, başvuru sahibinin ihaleye
teklif vermediği, 2 isteklinin teklifinin yeterlik belgelerini sunmadığı, 2 isteklinin teklifinin
ise sunduğu belgeler uygun olmadığı gerekçesiyle değerlendirme dışı bırakıldığı, ihalenin tek
geçerli teklif sahibi Denklem Atık Yönetimi Turz. Taş. İç ve Dış Tic. A.Ş. üzerinde
bırakıldığı anlaşılmıştır.
4734 sayılı Kamu İhale Kanunu’nun “Temel İlkeler” başlıklı 5’inci maddesinde
idarelerin, bu Kanun’a göre yapılacak ihalelerde; saydamlığı, rekabeti, eşit muameleyi,
güvenirliği, gizliliği, kamuoyu denetimini, ihtiyaçların uygun şartlarla ve zamanında
karşılanmasını ve kaynakların verimli kullanılmasını sağlamakla sorumlu olduğu, “İhaleye
katılımda yeterlik kuralları” başlıklı 10’uncu maddesinde ise, ihaleye katılacak isteklilerden,
ekonomik ve malî yeterlik ile mesleki ve teknik yeterliklerinin belirlenmesine ilişkin olarak
ihale konusu işin yerine getirilebilmesi için gerekli görülen tesis, makine, teçhizat ve diğer
ekipmana ilişkin belgelerin istenilebileceği hüküm altına alınmıştır.
Hizmet Alımı İhaleleri Uygulama Yönetmeliği’nin “Teknik şartname” başlıklı 16’ncı
maddesinde, Teknik Şartname’lerde belirlenecek teknik kriterlerin, verimliliği ve
fonksiyonelliği sağlamaya yönelik olması gerektiği, rekabeti engelleyici hususlar içermemesi
ve bütün istekliler için fırsat eşitliği sağlaması gerektiği, “Yeterliğin belirlenmesinde uyulacak
ilkeler” başlıklı 28’inci maddesinde ekonomik ve mali yeterlik ile mesleki ve teknik
yeterliğin saptanması amacıyla öngörülecek değerlendirme kriterleri ve istenecek belgelerin,
rekabeti engelleyecek şekilde belirlenemeyeceği, “İstenecek belgeler” başlıklı 29’uncu
maddesinde ihale konusu işin niteliğine uygun biçimde istenilmesi veya istenilmeyeceği
zorunlu olan belgelerden 4734 sayılı Kanunun 10 uncu maddesinde yer alan diğer belgelerden
hangilerinin yeterlik değerlendirmesinde kullanılmak üzere Yönetmelikte düzenlenen esaslar
çerçevesinde idare tarafından isteneceği, “Makine, teçhizat ve diğer ekipmana ilişkin belgeler
ve kapasite raporu” başlıklı 41’inci maddesinde ise işin yapılabilmesi için gerekli görülen
makine, teçhizat ve diğer ekipmanın sayısına ve niteliğine ihale dokümanında yer verileceği,
makine, teçhizat ve ekipman için kendi malı olma şartının aranmamasının esas olduğu, ancak
idarenin, işin niteliğinin gerektirdiği hallerde, ihale konusu işin yapılabilmesi için adaya veya
istekliye ait olmasını gerekli gördüğü makine, teçhizat ve diğer ekipmanı yeterlik kriteri
olarak belirleyebileceği, bu durumda bu niteliğe yönelik belgelerin de başvuru veya teklif
kapsamında sunulmasının zorunlu olduğu düzenlemelerine, Kamu İhale Genel Tebliği’nin
“Tesis, Makine, Teçhizat ve Diğer Ekipmana İlişkin Belgeler” Başlıklı 9’uncu maddesinde de
KAMU İHALE KURULU KARARI
Toplantı No
Gündem No
Karar Tarihi
Karar No
: 2020/009
: 13
: 04.03.2020
: 2020/UH.I-461
anılan Yönetmelik’in 41’inci maddesine paralel açıklamalara yer verilmiştir.
İdari Şartname’nin “İhaleye katılabilmek için gereken belgeler ve yeterlik kriterleri”
başlıklı 7’nci maddesinde “7.5.2.
Büyük Çöp Kamyonu - 7 Adet
En az
- En az 12+1 en fazla 13+1.5 m3 kapasiteli,
2014 model ve üzeri - 2 adet kendi malı olacaktır.
Küçük Çöp Kamyonu - 7 Adet - En az 7+1 m3 kapasiteli, En az 2014 model ve üzeri
Kompakt Yol Süpürme aracı - 1 Adet
- Atık toplama kapasitesi en az 1,5 m³ en fazla 2
m³, yerli malı belgeli dizel motorlu, en az 85 HP motor gücünde, en az %80 yerli malı
belgeli, çöp konteynerine, çöp kamyonuna çöp boşaltma imkânına sahip, İri hacimli
malzemeleri toplayabilmesi için en az 200 mm vakum borusu genişliğine sahip, en az 300 litre
temiz su kapasiteli, zemin üzerindeki büyük parçaları alabilen, dar alanlara girebilmesi için
en fazla 2100 mm yükseklikte, en fazla 1300 mm genişliğe sahip olacaktır. Makine hidrolik
yağ basıncı ile çalıştığından gerekli soğutma işlemi için uygun yağ soğutucu ve en az 130 litre
hidrolik yağ tankı bulunmalıdır, Makine üzerinde en az 100 bar basınçlı sıcak – soğuk sulu,
En az 2018 model ve üzeri, isteklinin kendi malı
köpüklü yıkama sistemi bulunmalıdır.
olacaktır.
Vakumlu Yol Süpürme Aracı - 1 Adet
- En az 4 m3 En fazla 5 m3 kapasiteli,
2014 model ve üzeri, isteklinin kendi malı olacaktır.
En az
Vakumlu Yol Süpürme Aracı - 1 Adet - En az 6 m3 en fazla 8 m3 kapasiteli, kar
küremeli, tuzlama, kanal açma, yol yıkama aparatlı, En az 2014 model ve üzeri.
Arazöz - 3 Adet
yapabilecek özellikte,
- En az 9 ton su kapasiteli, basınçlı su tertibatı ve hortum ile yıkama
En az 2014 model ve üzeri, 1 adeti isteklinin kendi malı olacaktır.
Mini-pack - 2 Adet - En az 3 m3 kapasiteli damperli, En az 2014 model ve üzeri.
Konteynır Yıkama ve Dezenfekte Aracı - 1 Adet - Kombi sistemli, En az 2014 model ve
üzeri.
Küçük Damperli Kamyon - 2 Adet - En az 5 m3 kapasiteli damperli açık araç, En az
2014 model ve üzeri.
Beko-Loder - 1 Adet - Lastik tekerlekli, En az 2014 model ve üzeri.
Hizmet Alımı İhaleleri Uygulama Yönetmeliği’nin 41. madde hükümleri doğrultusunda
makine, teçhizat ve ekipman için kendi malı olma şartının aranmaması esas olmakla beraber,
idaremizce işin niteliğinin gerektirdiği hallerde ki ihale konusu iş süreklilik arz eden işlerin
yapılmasına yönelik araç ve iş makinelerini kapsamasından hareketle, ihale konusu işte
ihtiyaç duyulan 26 adet aracın 5 adedinde idaremiz takdir yetkisinde adaya veya istekliye ait
olmasını gerekli görülerek kendi malı şartı aranmaktadır…” düzenlemesi yer almaktadır.
Yukarıda madde numaraları belirtilen mevzuat hükümlerinden, işin yapılabilmesi için
gerekli görülen makine, teçhizat ve diğer ekipmanın sayısına ve niteliğine idarece ihale
dokümanda yer verilmesinin gerektiği, makine, teçhizat ve ekipman için kendi malı olma
şartının aranmamasının esas olduğu, ancak idarenin işin niteliğinin gerektirdiği hallerde ihale
konusu işin yapılabilmesi için istekliye ait olmasını gerekli gördüğü makine, teçhizat ve diğer
ekipmanı yeterlik kriteri olarak belirleyebileceği anlaşılmaktadır.
Diğer taraftan, idarelerin gereksinimlerini 4734 sayılı Kanun’un 5’nci maddesinde yer
alan temel ilkeler doğrultusunda belirlemekle yükümlü olduğu, ihtiyacı olan hususların tespiti
noktasında da takdir yetkisinin bulunduğu, ancak yeterlik değerlendirmesinde belirlenen
kriterlerin ihaleye katılımı ve rekabeti engelleyici sonuç doğuracak şekilde de tespit
KAMU İHALE KURULU KARARI
Toplantı No
Gündem No
Karar Tarihi
Karar No
: 2020/009
: 13
: 04.03.2020
: 2020/UH.I-461
edilmemesi gerekmektedir.
İdari Şartname’nin “İhaleye katılabilmek için gereken belgeler ve yeterlik kriterleri”
başlıklı 7.5.2’nci maddesinde yer alan düzenlemelerden, ihale konusu hizmet alımı
kapsamında kullanılacak 10 değişik türde toplamda 26 adet araçtan farklı türde toplamda 5
adedinin (7 adet Büyük Çöp Kamyonundan 2 adedinin, 1 adet Kompakt Yol Süpürme
aracının tamamının, 1 adet Vakumlu Yol Süpürme Aracının tamamının, 3 adet Arazözden 1
adedinin) kendi malı olma koşulu ihaleye katılımda yeterlik kriteri olarak belirlendiği
anlaşılmıştır.
Yukarıda anılan mevzuat düzenlemeleri gereği, işin yapılabilmesi için gerekli görülen
makine, teçhizat ve diğer ekipmanın kendi malı olma şartının aranmaması esas olmakla
idarenin işin niteliğinin gerektirdiği
“
birlikte, bu durumun istisnası olarak belirlenen
hallerde ihale konusu işin yapılabilmesi için istekliye ait olmasını gerekli gördüğü
makine, teçhizat ve diğer ekipmanı yeterlik kriteri olarak belirleyebileceği
” hususu ile
ilgili bir makul bir gereklilik veya açıklama sunulmamıştır. Dolayısıyla ihale konusu işte
kendi malı olması gerektiği belirtilen 4 farklı türde 5 araç için 7 adet Büyük Çöp
Kamyonundan 1 adedinin, 1 adet Kompakt Yol Süpürme aracının tamamının, 1 adet Vakumlu
Yol Süpürme Aracının tamamının, 3 adet Arazözün 1 adedinin ihaleye katılımda kendi malı
olma koşulu getirilmesinin ihaleye katılımı daralttığı, buna göre de söz konusu
düzenlemelerin 4734 sayılı Kamu İhale Kanunu’nun 5’inci maddesinde yer alan temel ilkeler
çerçevesinde ihalede rekabet ilkesine aykırılık teşkil ettiği değerlendirilmiştir.
Diğer yandan, ihale konusu işin niteliği ve kendi malı olarak istenen makine ve
ekipmanın nitelikleri dikkate alındığında kendi malı olarak istenen bu araçların ihale üzerinde
kalan istekli tarafından sözleşme aşamasında piyasadan kolaylıkla tedarik edilebilecek araçlar
olduğu görülmektedir. Bu şekilde sözleşme aşamasında tedarik edilebilecek araçların
yeterlilik kriteri olarak kendi malı olarak istenmesi ihaleye katılım aşamasında bünyesinde bu
makine ve ekipmanın tamamı veya bir kısmı olmayan ancak ihaleden sonra bu makine ve
ekipmanı tedarik edebilecek firmaların ihaleye katılmalarını önlemektedir. İhale üzerinde
kalan yükleniciler, bu ekipmanları sözleşme sürecinde temin edemediği durumlarda ihale
mevzuatı gereğince ceza, fesih, yasaklama ve teminatın gelir kaydedilmesi gibi bir takım
yaptırımlara maruz kalacaklardır. Böylelikle firmalar ihaleden sonra temin edilebilecek
makine ve ekipmanı ihaleden önce gereksiz yere bünyesinde bulundurma zorunluluğunda
olmayacaktır. Ayrıca işin niteliğinin gerekli olmadığı bu tür ihalelerde makine ve ekipmanın
kendi malı olarak istenmesi ülkemizde gereksiz bir araç parkının oluşmasına yol açacağı,
basiretli tacir olarak ihaleye katılacak isteklilerin kendi malı olması istenilen makine ve
ekipman için edinim bedellerini teklif fiyatlarına yansıtacakları, bunun da ihalede isteklilerin
teklif fiyatlarını ister istemez artıracağı, dolayısıyla ihalede kaynak israfına neden olacağı, bu
durumun da 4734 sayılı Kamu İhale kanununun 5.maddesinde belirtilen temel ilkelerden
kaynakların verimli kullanılması ilkesini de zedeleyeceği değerlendirilmiştir.
Açıklanan nedenlerle; başvuru sahibinin 1’inci iddiasında yer verilen ihale konusu işte
çalıştırılacak araçlardan bazılarının yüklenicinin kendi malı olması gerektiğine ilişkin rekabeti
ve ihaleye katılımı daralttığına dair iddiası kapsamında yapılan inceleme kapsamında
yukarıda yapılan tespitler ve değerlendirmeler doğrultusunda da ihalenin iptal edilmesi ve
“ihalenin iptali”
kararda bu hususa yer verilmesi gerektiği yönündeki düşüncemizle Kurulun
kararına katılıyoruz.
KAMU İHALE KURULU KARARI
Toplantı No
Gündem No
Karar Tarihi
Karar No
: 2020/009
: 13
: 04.03.2020
: 2020/UH.I-461