Ana Sayfa
/
Kararlar
/
Bahçelievler Belediye Başkanlığı Temizlik İşleri Müdürlüğü
/
2020/25659-2’nci Bölge Kent Temizliği Araç Kiralama
Bilgi
İKN
2020/25659
Başvuru Sahibi
Temiziş Temizlik Akaryakıt İnş. Tur. ve Dış Tic. San. Ltd. Şti.
İdare
Bahçelievler Belediye Başkanlığı Temizlik İşleri Müdürlüğü
İşin Adı
2’nci Bölge Kent Temizliği Araç Kiralama
KAMU İHALE KURULU KARARI
Toplantı No
Gündem No
Karar Tarihi
Karar No
: 2020/009
: 14
: 04.03.2020
: 2020/UH.I-462
BAŞVURU SAHİBİ:
Temiziş Temizlik Akaryakıt İnş. Tur. ve Dış Tic. San. Ltd. Şti.,
İHALEYİ YAPAN İDARE:
Bahçelievler Belediye Başkanlığı Temizlik İşleri Müdürlüğü,
BAŞVURUYA KONU İHALE:
2020/25659 İhale Kayıt Numaralı “2’nci Bölge Kent Temizliği Araç Kiralama” İhalesi
KURUM TARAFINDAN YAPILAN İNCELEME:
Bahçelievler Belediye Başkanlığı Temizlik İşleri Müdürlüğü tarafından 24.02.2020
tarihinde açık ihale usulü ile gerçekleştirilen “2’nci Bölge Kent Temizliği Araç Kiralama”
ihalesine ilişkin olarak Temiziş Temizlik Akaryakıt İnş. Tur. ve Dış Tic. San. Ltd. Şti.nin
31.01.2020 tarihinde yaptığı şikâyet başvurusunun, idarenin 05.02.2020 tarihli yazısı ile reddi
üzerine, başvuru sahibince 13.02.2020 tarih ve 7720 sayı ile Kurum kayıtlarına alınan
13.02.2020 tarihli dilekçe ile itirazen şikâyet başvurusunda bulunulmuştur.
Başvuruya ilişkin olarak 2020/289 sayılı itirazen şikâyet dosyası kapsamında yapılan
inceleme neticesinde esas inceleme raporu tanzim edilmiştir.
KARAR:
Esas inceleme raporu ve ekleri incelendi.
İtirazen şikâyet dilekçesinde özetle,
1) Kamu ihale mevzuatı uyarınca kendi malı şartının aranmamasının esas olduğu,
ancak ihale ilanının 4.3.2’nci maddesi ile İdari Şartname’nin 7.5.2’nci maddesinde kendi malı
olması istenilen araçların belirlendiği, ayrıca kendi malı araçlar dâhil ihale konusu işte
çalıştırılacak araçlar ile ilgili kesin ve dar çerçeveli düzenlemeler yapıldığı, şöyle ki;
- Büyük çöp kamyonu ve vakumlu yol süpürme aracına ilişkin olarak hem en az hem
de en fazla tanımlamalar ile ihaleye katılımın engellendiği, büyük çöp kamyonu vasfına
sahip, piyasada daha kolaylıkla temin edilebilen ve 12 m3 ya da 13 m3 kapasiteli aracın
monte edildiği aynı şase araç üzerine yapılabilen 14+1,5 m3, 15+1,5 m3 ve 16+1,5 m3 çöp
kamyonlarının da bulunduğu, aynı şekilde vakumlu yol süpürme aracına ilişkin olarak en az 4
m3, en fazla 5 m3 şeklinde ve vakumlu yol süpürme aracına ilişkin olarak en az 6 m3 en fazla
8 m3 şeklinde kesin ve dar çerçeveli belirlemeler yapılarak ihaleye katılımı zorlaştırıcı ve
fırsat eşitliğini engelleyici nitelikte tanıma yer verildiği, süpürge makinelerinde 5 m3 ve 6 m3
arası kapasitelere sahip birçok süpürge makinelerinin ise piyasada kolayca temin edilebildiği,
- Kendi malı olması istenen araçlardan mini damperli bölge denetim ve kontrol aracına
ilişkin olarak asgari tanım kullanılmayarak sadece 3 m3 kapasiteli olmasının istendiği, ayrıca
motor gücü, motor sınıfı, 4x2, silindir hacmi, koltuk sayısı, dingil mesafesi, şanzıman tipi
(otomatik vites) ve azami yük ağırlığı gibi birçok sayısal veri içerecek şekilde detaylı, kesin
ve dar tanımlı özelliklere yer verildiği, belirlenen özelliklerin anılan aracın şaseninin tek
yetkili satıcısı olan Iveco Daily 35C18HA8D modeline uygun tanımları içerdiği, Iveco ile
KAMU İHALE KURULU KARARI
Toplantı No
Gündem No
Karar Tarihi
Karar No
: 2020/009
: 14
: 04.03.2020
: 2020/UH.I-462
yapılan görüşmelerde söz konusu aracın özel üretim araç olduğu, hali hazırda Türkiye
pazarında satışa hazır mevcut bir aracın bulunmadığı ve sipariş verildikten sonra yaklaşık 3
ay içerisinde alıcıya teslim edilebileceği bilgilerine ulaşıldığı, bu durumda söz konusu aracı
araç parkuruna katmak istedikleri takdirde bile ihaleye katılımın sağlanmasının mümkün
olmadığı,
2) İdarece belirlenen benzer iş tanımının ihaleye katılımı zorlaştırıcı ve rekabeti
engelleyici nitelikte olduğu, zira ihale konusu iş kapsamında doğrudan kent temizliği veya
çöp nakli hizmetlerinde kullanılmayacak nitelikte olan 3 adet arazöz, 2 adet mini-pack, 2 adet
küçük damperli kamyon ve 1 adet beko-loder iş makinelerinin de bulunduğu, ihale konusu
işin temelde araç kiralama hizmeti olduğu, her türlü araç kiralama hizmeti yapan isteklilerin
ihaleye teklif verebilmesi gerektiği, ancak benzer iş tanımına göre sadece kent temizliği
hizmeti yapan isteklilerin ihaleye teklif verebileceği, ayrıca benzer iş tanımında sadece
yüklenici tarafından temin edilen araçların dikkate alınacağı düzenlenmiş olup, bu haliyle
idare tarafından karşılanan araçları kullanan isteklilerin iş deneyimlerinin benzer iş tanımının
dışında tutulacağı, bu durumun da rekabet koşulunun daralmasına yol açacağı iddialarına yer
verilmiştir.
Başvuru sahibinin iddialarının değerlendirilmesi sonucunda aşağıdaki hususlar tespit
edilmiştir.
1) Başvuru sahibinin 1’inci iddiasına ilişkin olarak:
4734 sayılı Kamu İhale Kanunu’nun “Temel İlkeler” başlıklı 5’inci maddesinde
“İdareler, bu Kanuna göre yapılacak ihalelerde; saydamlığı, rekabeti, eşit muameleyi,
güvenirliği, gizliliği, kamuoyu denetimini, ihtiyaçların uygun şartlarla ve zamanında
karşılanmasını ve kaynakların verimli kullanılmasını sağlamakla sorumludur…” hükmü,
Anılan Kanun’un “Şartnameler” başlıklı 12’nci maddesinde “….İhale konusu mal
veya hizmet alımları ile yapım işlerinin teknik kriterlerine ihale dokümanının bir parçası olan
teknik şartnamelerde yer verilir. Belirlenecek teknik kriterler, verimliliği ve fonksiyonelliği
sağlamaya yönelik olacak, rekabeti engelleyici hususlar içermeyecek ve bütün istekliler için
fırsat eşitliği sağlayacaktır.
Teknik şartnamelerde, varsa ulusal ve/veya uluslararası teknik standartlara uygunluğu
sağlamaya yönelik düzenlemeler de yapılır. Bu şartnamelerde teknik özelliklere ve
tanımlamalara yer verilir. Belli bir marka, model, patent, menşei, kaynak veya ürün
belirtilemez ve belirli bir marka veya modele yönelik özellik ve tanımlamalara yer
verilmeyecektir.
Ancak, ulusal ve/veya uluslararası teknik standartların bulunmaması veya teknik özelliklerin
belirlenmesinin mümkün olmaması hallerinde "veya dengi"ifadesine yer verilmek şartıyla
marka veya model belirtilebilir.” hükmü,
Hizmet Alımı İhaleleri Uygulama Yönetmeliği’nin “Teknik Şartname” başlıklı 16’ncı
maddesinde “(1) İşin teknik ayrıntılarını ve şartlarını gösteren bir teknik şartname
hazırlanarak ihale dokümanına dahil edilir. Teknik şartnamelerde belirlenecek teknik
kriterlerin, verimliliği ve fonksiyonelliği sağlamaya yönelik olması, rekabeti engelleyici
KAMU İHALE KURULU KARARI
Toplantı No
Gündem No
Karar Tarihi
Karar No
: 2020/009
: 14
: 04.03.2020
: 2020/UH.I-462
hususlar içermemesi ve bütün istekliler için fırsat eşitliği sağlaması zorunludur.
(2) Teknik şartnamede, varsa ulusal ve/veya uluslararası teknik standartlara
uygunluğu sağlamaya yönelik düzenlemeler de yapılır. Bu şartnamede teknik özelliklere ve
tanımlamalara yer verilir. Belli bir marka, model, patent, menşei, kaynak veya ürün
belirtilemez ve belirli bir marka veya modele yönelik özellik ve tanımlamalara yer verilemez.
Ancak, ulusal ve/veya uluslararası teknik standartların bulunmaması veya teknik özelliklerin
belirlenmesinin mümkün olmaması hallerinde "veya dengi"ifadesine yer verilmek şartıyla
marka veya model belirtilebilir.” hükmü,
Anılan Yönetmelik’in “Makine, teçhizat ve diğer ekipmana ilişkin belgeler ve kapasite
raporu” başlıklı 41’inci maddesinde “(1) İşin yapılabilmesi için gerekli görülen makine,
teçhizat ve diğer ekipmanın sayısına ve niteliğine dokümanda yer verilir. Makine, teçhizat ve
ekipman için kendi malı olma şartının aranmaması esastır. Ancak idare, işin niteliğinin
gerektirdiği hallerde, ihale konusu işin yapılabilmesi için adaya veya istekliye ait olmasını
gerekli gördüğü makine, teçhizat ve diğer ekipmanı yeterlik kriteri olarak belirleyebilir. Bu
durumda, makine, teçhizat ve diğer ekipmanın, teknik kriterlerine yönelik olarak dokümanda
düzenleme yapılmış ise, bu niteliğe yönelik belgelerin de başvuru veya teklif kapsamında
sunulması zorunludur.
(2) Adayın veya isteklinin kendi malı olan makine, teçhizat ve diğer ekipman; ruhsat,
demirbaş veya amortisman defterinde kayıtlı olduğuna dair noter tespit tutanağı ya da
yeminli mali müşavir veya serbest muhasebeci mali müşavir raporu ile tevsik edilir. Tevsik
işleminin aslına uygunluğunun noter tarafından onaylanmış ruhsat örneklerinin sunularak
yapılması halinde, örnek çıkarma işleminin ilan veya davet tarihinden sonra yapılmış olması
zorunludur.” hükümleri yer almaktadır.
İhale ilanının 4.3.2’nci maddesinde ve İdari Şartname’nin “İhaleye katılabilmek için
gereken belgeler ve yeterlik kriterleri” başlıklı 7’nci maddesinde “…7.5.2.
Büyük Çöp Kamyonu - 4 Adet - En az 12+1en fazla 13+1.5 m3 kapasiteli, En az 2014
model ve üzeri - 2 adet kendi malı olacaktır.
Küçük Çöp Kamyonu - 10 Adet - En az 7+1 m3 kapasiteli, En az 2014 model ve üzeri
Mini Damperli Bölge Denetim ve Kontrol Aracı - 1 Adet - 3 m3 kapasiteli en az 132
kw motor gücünde Euro 6 motora sahip, 4x2 en az 2900cm3 silindir hacimli, sürücüsü dahil7
kişilik koltuk sayılı dingil mesafesi en fazla 3500 mm, otomatik vitesli, azami yük ağırlığı en
az 3400 kg olacaktır. En az 2014 model ve üzeri, isteklinin kendi malı olacaktır.
Vakumlu Yol Süpürme Aracı - 1 Adet - En az 4 m3 En fazla 5 m3 kapasiteli, En az
2014 model ve üzeri, isteklinin kendi malı olacaktır.
Vakumlu Yol Süpürme Aracı - 1 Adet - En az 6 m3 en fazla 8 m3 kapasiteli, kar
küremeli, tuzlama, kanal açma, yol yıkama aparatlı, En az 2014 model ve üzeri.
Arazöz - 3 Adet - En az 9 ton su kapasiteli, basınçlı su tertibatı ve hortum ile yıkama
yapabilecek özellikte, En az 2014 model ve üzeri, 1 adeti isteklinin kendi malı olacaktır.
Mini-pack - 2 Adet - En az 3 m3 kapasiteli damperli, En az 2014 model ve üzeri.
Konteynır Yıkama ve Dezenfekte Aracı - 1 Adet - Kombi sistemli, En az 2014 model ve
üzeri.
Küçük Damperli Kamyon - 2 Adet - En az 5 m3 kapasiteli damperli açık araç, En az
2014 model ve üzeri.
Beko-Loder - 1 Adet - Lastik tekerlekli, En az 2014 model ve üzeri.
KAMU İHALE KURULU KARARI
Toplantı No
Gündem No
Karar Tarihi
Karar No
: 2020/009
: 14
: 04.03.2020
: 2020/UH.I-462
Hizmet Alımı İhaleleri Uygulama Yönetmeliği’nin 41. madde hükümleri doğrultusunda
makine, teçhizat ve ekipman için kendi malı olma şartının aranmaması esas olmakla beraber,
idaremizce işin niteliğinin gerektirdiği hallerde ki ihale konusu iş süreklilik arz eden işlerin
yapılmasına yönelik araç ve iş makinelerini kapsamasından hareketle, ihale konusu işte
ihtiyaç duyulan 26 adet aracın 5 adedinde idaremiz takdir yetkisinde adaya veya istekliye ait
olmasını gerekli görülerek kendi malı şartı aranmaktadır.
Kendi malı olarak istenilen araç ve makinelerle ilgili, araç ve makinelerin ihale teknik
şartnamesinde belirtilen özellik ve niteliklere uygun olduğunu gösteren “Araçların, İmal,
Tadil ve Montajı hakkında Yönetmeliğe (AİTM) uygunluk” belgesi teklif ile birlikte
sunulacaktır.
Geçici ithalle getirilmiş veya finansal kiralama yoluyla edinilmiş makine ve ekipman,
kira sözleşmesinin sunulması ve ihalenin ilk ilan veya davet tarihine kadar olan kiralarının
ödendiğinin belgelenmesi şartı ile adayın veya isteklinin kendi malı sayılır. İş ortaklığında
makine, teçhizat ve ekipman ortaklardan biri, birkaçı veya tamamı tarafından sağlanabilir.
Adayın veya isteklinin kendi malı olan makine, teçhizat ve diğer ekipman; ruhsat,
demirbaş veya amortisman defterinde kayıtlı olduğuna dair noter tespit tutanağı ya yeminli
mali müşavir veya serbest muhasebeci mali müşavir raporu ile tevsik edilir. Tevsik işleminin
aslına uygunluğunun noter tarafından onaylanmış ruhsat örneklerinin sunularak yapılması
halinde, örnek çıkarma işleminin ilan veya davet tarihinden sonra yapılmış olması
zorunludur.” düzenlemeleri yer almıştır.
Şikâyet başvurusu üzerine idarece alınan kararda; kendi malı olması istenen araçlardan
2 adet en az 12+1, en fazla 13+1.5 m3 kapasiteli büyük çöp kamyonunun, 1 adet en az 9 ton
su kapasiteli arazözün, 1 adet en az 4 m3 en fazla 5 m3 kapasiteli süpürge makinesinin 1 adet
mini damperli bölge denetim ve kontrol aracının bu hizmeti yapan tüm isteklilerde
olabileceği, kaldı ki bu araçtan ikinci el olarak da piyasada fazla miktarda bulunduğu,
Yoğun nüfusun yaşadığı bir metropolde temizlik hizmetlerinin özellikle süpürme,
yıkama, çöp toplama, kaba atıkların toplanması vb. hizmetlerin çok önemli olduğu, halk
sağlığını doğrudan ilgilendirdiği, hizmetin aksamaması ı açısından araç teslim süreleri dikkate
alınarak bazı araçların kendi malı olmasının istendiği, basiretli bir tacirlerin bu araçların nasıl
temin edildiğini de bilmesi gerektiği,
Hizmet kapsamında çalışacak araçlarda asgari ve azami aralıklar belirlenirken Teknik
şartnamenin ekli haritasının incelendiği, mahalle aralarında bulunan sokakların dar olması,
yaşlı ve çocuk nüfusunun fazlalığı, insan sirkülasyonun fazla olması, trafik yoğunluğunun
fazlalığı, çalışma esnasında araç kullanıcıların kazaya sebebiyet vermesi nedeniyle araçların
sağlıklı çalışamadığı, sokak giriş ve çıkışlarında atıkların alınmasında, yıkanmasında,
süpürülmesinde araçlar gerekli dönüşleri yapamadıklarından ilçenin fizibilitesine göre araç
tanımlarının yapıldığı, böylece ilçe dahilinde muhtemel kazaların önüne geçilmiş olacağı, öte
yandan araç boyutunun çalışma güvenliği ve maliyet açısından büyük önem taşıdığı,
ihtiyaçların isteklilere göre belirlenmediği, ilçenin kent temizliğinin nasıl
gerçekleştirileceğine göre araç parkuru belirlenerek çalışma kolaylığı ve istenilen verimin
alınabilmesinin hedeflendiği,
Kendi malı olarak istenen mini damperli bölge denetim ve kontrol aracının teknik
KAMU İHALE KURULU KARARI
Toplantı No
Gündem No
Karar Tarihi
Karar No
: 2020/009
: 14
: 04.03.2020
: 2020/UH.I-462
özellikleri belirlenirken herhangi bir kısıt yapılmadan minimum değerlerin kullanıldığı,
zamansız atılan atıkların anında alınması ve/veya toplu çalışma yapılması gereken acil işlerde
bu araç kullanılarak personellerin hizmet yerlerine ulaşma kolaylıklarının sağlanması ile
zaman kaybının önüne geçilmesi amacıyla bu aracın istendiği, piyasada bu aracın satışını
yapan birden fazla firmanın bulunduğu, kent temizliği yapılan meydan, bulvar, ara sokak vb.
yerlerde süpürme işlemlerinin elle yapılması dikkate alındığında çıkan atıkların anında bu
araca konularak atığın bertarafının da planlandığı, bu bağlamda mini-pack olarak çalışacak
araçlarla kıyaslama yapılmasının düşünülemeyeceği, çünkü mini-pack ile sadece bölgede
kaba atıkların toplanması gibi işlerin yapıldığı ve personel taşımaya imkân vermediği, kaba
atıkların yüklendiği kasaya personelin oturtulmasının iş sağlığı ve güvenliği açısından risk
oluşturduğu dikkate alındığında, acil müdahalelerde araca personel alıp götürme özelliklerine
sahip araçlar olmadığı,
Sonuç olarak; yukarıda yapılan açıklamalar neticesinde belirlenen kriterlerin idarenin
ihtiyacını karşılamaya yönelik olarak idarenin takdir yetkisi ve ihtiyaçlarını uygun şartlarla ve
zamanında sağlama sorumluluğu kapsamında değerIendirilmesi gerektiği ifade edilerek
şikâyet başvurusu reddedilmiştir.
Yukarıda yer verilen mevzuat hükümlerine göre, işin yapılabilmesi için gerekli
görülen makine, teçhizat ve diğer ekipmanın sayısına ve niteliğine dokümanda yer verilmesi
gerektiği, makine, teçhizat ve ekipman için kendi malı olma şartının aranmamasının esas
olduğu, ancak idarenin işin niteliğinin gerektirdiği hallerde, ihale konusu işin yapılabilmesi
için istekliye ait olmasını gerekli gördüğü makine, teçhizat ve diğer ekipmanı yeterlik kriteri
olarak belirleyebileceği, diğer taraftan, idarelerin gereksinimlerini Kamu İhale Kanunu’nun
5’inci maddesinde yer alan temel ilkeleri doğrultusunda belirlemekle yükümlü olduğu,
ihtiyacı olan hususların tespiti noktasında da belli bir serbestiye sahip olduğu, ancak yeterlik
değerlendirmesinde belirlenen kriterlerin ihaleye katılımı ve rekabeti engelleyici sonuç
doğuracak şekilde de tespit edilmemesi gerektiği anlaşılmaktadır.
İhale dokümanında yer verilen düzenlemeler incelendiğinde, şikâyete konu edilen
büyük çöp kamyonu ile vakumlu süpürge aracına ilişkin kapasitelerin hem en az hem de en
fazla olarak öngörüldüğü ve belirlenen aralıkların da çok dar olduğu, mini damperli bölge
denetim ve kontrol aracına ilişkin ise “Mini Damperli Bölge Denetim ve Kontrol Aracı - 1
Adet - 3 m3 kapasiteli en az 132 kw motor gücünde Euro 6 motora sahip, 4x2 en az 2900cm3
silindir hacimli, sürücüsü dahil 7 kişilik koltuk sayılı dingil mesafesi en fazla 3500 mm,
otomatik vitesli, azami yük ağırlığı en az 3400 kg olacaktır. En az 2014 model ve üzeri,
isteklinin kendi malı olacaktır.” şeklinde özelliklerin belirlendiği, düzenlemeye göre söz
konusu aracın kendi malı olarak istenmesi ve kapasitenin sadece 3 m3 olarak belirlenmesi ile
beraber araca ilişkin çok çeşitli, kesin ve dar çerçeveli özellikler belirlendiği tespit edilmiştir.
Kendi malı olarak istenen araçların kapasiteleri ve diğer özellikleri ile ilgili olarak şikâyet
başvurusu üzerine idarece alınan kararda ilçenin yapısı dikkate alınarak teknik özelliklerin
belirlendiği ifade edilmiş olmakla birlikte, söz konusu araçların kendi malı olarak istenmesi
ile beraber araçlara ilişkin çok çeşitli, kesin ve dar çerçeveli özellikler belirlenmiş olmasının
ihaleye katılımı kısıtlayıcı nitelikte olduğu, nitekim başvuruya konu ihalede otuz adet ihale
dokümanı satın alındığı, ihaleye yedi isteklinin katıldığı, 27.02.2020 tarihli ihale komisyonu
kararı ile iki isteklinin teklifinin yeterlik belgelerini sunmadığı gerekçesiyle, üç isteklinin
KAMU İHALE KURULU KARARI
Toplantı No
Gündem No
Karar Tarihi
Karar No
: 2020/009
: 14
: 04.03.2020
: 2020/UH.I-462
teklifinin kendi malı istenen araçlara ilişkin belgelendirmenin uygun olmadığı ve teknik
özelliklerin tevsik edilemediği gerekçeleriyle değerlendirme dışı bırakıldığı, ihalede iki
geçerli teklifin bulunduğu tespit edilmiştir. Yapılan tespitler birlikte değerlendirildiğinde
kendi malı olması istenilen araçların teknik kriterlerine ilişkin belirlemelerin bütünü itibarıyla
4734 sayılı Kamu İhale Kanunu’nun 5’inci maddesinde yer alan temel ilkelerin
zedelenmesine sebebiyet verdiği anlaşılmış olup, başvuru sahibinin anılan iddiasının yerinde
olduğu sonucuna varılmıştır.
Ayrıca başvuru sahibi istekli tarafından kendi malı olarak istenilen mini damperli
bölge denetim ve kontrol aracına ilişkin fazlasıyla detaylı ve dar çerçeveli teknik özelliklerin
belirlenmesi ve belirli bir marka veya modele yönelik düzenlemeler yapılmasının idarenin
takdir yetkisi kapsamında değerlendirilemeyeceği yönündeki iddiasına yönelik teknik görüş
alınması gerektiği anlaşılsa da, bu durumun ihale sonucuna etkili olmadığı ve usul ekonomisi
gereği gelinen aşamada görüş alınmasına gerek bulunmadığı sonucuna varılmıştır.
2) Başvuru sahibinin 2’nci iddiasına ilişkin olarak:
Hizmet Alımı İhaleleri Uygulama Yönetmeliği’nin “Tanımlar” başlıklı 3’üncü
maddesinde “(1) Bu Yönetmeliğin uygulanmasında 4734 sayılı Kanunun 4 üncü
maddesindeki
tanımlar
yanında;
a) Benzer iş: İhale konusu iş veya işin bölümleriyle nitelik ve büyüklük bakımından
benzerlik gösteren, aynı veya benzer usullerle gerçekleştirilen, teçhizat, ekipman, mali güç ve
uzmanlık ile personel ve organizasyon gerekleri bakımından benzer özellik taşıyan işleri,
…
ifade eder.” hükmü,
Aynı Yönetmelik’in “İş deneyimini gösteren belgeler” başlıklı 39’uncu maddesinde
“(1) İş deneyimini gösteren belgelerin istenildiği ihalelerde; teknolojik ürün deneyim
belgesinin ve yurt içinde veya yurt dışında kamu veya özel sektörde bedel içeren tek bir
sözleşme kapsamında taahhüt edilen ihale konusu iş veya benzer işlere ilişkin olarak;
…
ihale konusu iş veya benzer işlere ait tek sözleşmeye ilişkin iş deneyimini gösteren
belgeler ile teknolojik ürün deneyim belgesinin sunulması istenir.” hükmü yer almaktadır.
İdari Şartname’nin “İhale konusu işe ilişkin bilgiler” başlıklı 2’nci maddesinde “2.1.
İhale konusu hizmetin;
a) Adı: 2’nci Bölge kent temizliği araç kiralama
b) Miktarı ve türü: Personel Çalıştırılmasına Dayalı Olmayan, Teknik Şartnamede
Detayları Verilen Muhtelif Cins ve Özellikte 26 Adet Personelsiz Araç Kiralanması”
düzenlemesi,
Anılan Şartname’nin “İhaleye katılabilmek için gereken belgeler ve yeterlik kriterleri”
başlıklı 7’nci maddesinde “…7.6. Benzer iş olarak kabul edilecek işler aşağıda belirtilmiştir:
Kamu ve/veya özel sektörde yüklenici tarafından temin edilmiş Kent temizliğine yönelik
Temizlik Araçlarının Çalıştırması işi benzer iş olarak kabul edilecektir. Benzer işlere ilişkin
sunulan iş deneyim belgeleri, benzer iş dışında işleri de kapsıyor ise benzer iş tutarının tespiti
KAMU İHALE KURULU KARARI
Toplantı No
Gündem No
Karar Tarihi
Karar No
: 2020/009
: 14
: 04.03.2020
: 2020/UH.I-462
amacıyla iş deneyim belgesinin alındığı idareden benzer iş kaleminin parasal tutarını
gösteren belge alınarak iş deneyim belgesi ekine konulması zorunludur.” düzenlemesi,
Anılan Şartname’nin ekinde;
Sıra Açıklama
No
Birimi Miktarı
1
Çöplerin toplanması ve nakli
En az 4 m3 en fazla 5m3 kapasiteli vakumlu yol süpürme
makinesi (1 araç x 36 ay = 36 ay)
ton
ay
219.000
36
2
En az 6 m3 en fazla 8 m3 kapasiteli kar küreme aparatlı,
vakumlu yol süpürme makinesi (1 araç x 36 ay = 36 ay)
9 ton kapasiteli arazöz (3 araç x 36 ay = 108 ay)
5 m3 kapasiteli mini damperli kamyon (2 araç x 36 ay = 72
ay)
3
4
5
ay
ay
ay
36
108
72
6
7
Mini-pack (2 araç x 36 ay = 72 ay)
ay
ay
72
36
Kazıcı-yükleyici loder (1 araç x 36 ay = 36 ay)
Konteynır yıkama ve dezenfektan aracı (1 araç x 36 ay = 36
ay)
Mini damperli bölge kontrol ve denetim aracı (1 araç x 36
ay = 36 ay)
8
9
ay
ay
36
36
Tablosu,
Teknik Şartname’de “Madde 1- Şartnamenin konusu:
İş bu şartname Bahçelievler ilçesinin ekli haritada sınırları yer alan K.Sinan Merkez-
Hürriyet- Soğanlı- Cumhuriyet mahallelerinin Kent Temizliği Hizmetlerinde kullanılmak üzere
(Çöp toplama nakli, cadde ve sokakların makine ile süpürülmesi, yıkanması, Pazar çöplerinin
makine ile kaldırılması- Pazar alanlarının makine ile süpürülmesi, yıkanması, ilçe dahilinde
boş alanların makine ile temizlenmesi, molozların kaldırılması, bölgesinde küçük ve büyük
konteynırların makine ile yıkanması, dezenfekte edilmesi vb.) araç ve iş makinelerinin
kiralamaya dayalı hizmet alımı yoluyla şartnamede tanımlanan hizmetlerin yapılması işi
kapsamındaki teknik detayları ile uygulamanın mahiyetini ve teknik sınırlarını belirler.
Madde 2- İşin kapsamı ve süresi:
Bahçelievler ilçesi sınırları dahilinde K. Sinan Merkez- Hürriyet- Soğanlı-
Cumhuriyet mahallelerinin Kent Temizliğine yönelik hizmetlerinde kullanılmak üzere muhtelif
nitelikte araçların kiralanması işidir...” düzenlemeleri yer almıştır.
Kamu ihale mevzuatı uyarınca idarece ihale konusu iş veya işin bölümleriyle nitelik
ve büyüklük bakımından benzerlik gösteren, aynı veya benzer usullerle gerçekleştirilen,
teçhizat, ekipman, mali güç ve uzmanlık ile personel ve organizasyon gerekleri bakımından
benzer özellik taşıyan işlerin benzer iş olarak belirlenebileceği anlaşılmaktadır.
Yapılan incelemede başvuruya konu ihalenin kent temizliği araç kiralama işi olduğu,
KAMU İHALE KURULU KARARI
Toplantı No
Gündem No
Karar Tarihi
Karar No
: 2020/009
: 14
: 04.03.2020
: 2020/UH.I-462
işin kapsamının kent temizliği hizmetlerinde kullanılmak üzere araç ve iş makinelerinin
kiralanması suretiyle çöp toplama nakli, cadde ve sokakların makine ile süpürülmesi,
yıkanması, pazar çöplerinin makine ile kaldırılması, pazar alanlarının makine ile süpürülmesi,
yıkanması, ilçe dahilinde boş alanların makine ile temizlenmesi, molozların kaldırılması,
bölgesinde küçük ve büyük konteynırların makine ile yıkanması, dezenfekte edilmesi vb.
işlerinin yapılacağı görülmektedir.
Başvuru sahibi tarafından her türlü araç kiralama hizmetlerinin benzer iş olarak kabul
edilmesi gerektiği iddia edilmiş olmakla birlikte, ihale konusu işin esas itibariyle araç
kiralama işinden daha özel nitelikteki kent temizliği hizmetinde kullanılacak araçların
kiralanması işi olduğu, her türlü araç kiralama işlerinin ihale konusu hizmetin niteliğine ve
gereklerine uygun olmayabileceği, yukarıda yer alan mevzuat hükümleri ile ihale dokümanı
düzenlemeleri birlikte değerlendirildiğinde, ihale dokümanını oluştururken ihale konusu işi ve
benzer işleri belirlemede mevzuat sınırları içerisinde idarenin takdir yetkisine sahip olduğu,
buna göre alınması istenen hizmetin gerekleri dikkate alınarak benzer iş tanımının “Kamu
ve/veya özel sektörde yüklenici tarafından temin edilmiş Kent temizliğine yönelik Temizlik
Araçlarının Çalıştırması işi” olarak belirlendiği görülmektedir.
Netice itibariyle, ihale konusu işin niteliği ile personel ve organizasyon gerekleri
bakımından benzer özellik taşıyan işlerin benzer iş olarak belirlendiği, benzer işin idarece
gördürülmesi istenen işin niteliğine göre belirlendiği anlaşıldığından, başvuru sahibinin bu
yöndeki iddiasının yerinde olmadığı sonucuna varılmıştır.
Öte yandan başvuru sahibi tarafından da iddia edildiği üzere benzer iş tanımında
sadece yüklenici tarafından temin edilen araçların dikkate alınacağının düzenlendiği
görülmektedir. Şikâyet başvurusu üzerine idarece alınan kararda ise “… yüklenici ve/veya
idare tarafından verilen tüm araçların benzer iş tanımına gireceği aşikardır. İstekli ve/veya
istekli olabilecekler tarafından sunulan tek sözleşmeye dayalı iş bitirme belgelerinde, benzer
iş tanımına uymayan gider kalemlerinin olması durumunda ilgili idarelerden tanımlanan
benzer iş kapsamında istekli tarafından sunulan iş deneyim belgesinde araç ve iş makinesi
dışında kalem (personel, malzeme, kıyafet vb.). bulunması halinde bu kalemlerin tutarı iş
deneyim belgesinden çıkarılmak suretiyle iş deneyim belgesi kalan tutar üzerinden
değerIendirilmesi için yapılan açıklamadır…” hususları ifade edilmiş olsa da, söz konusu
düzenleme gereğince iş deneyim belgesine konu hizmet işi kapsamında idare tarafından
karşılanan araçları kullanan isteklilerin iş deneyiminin benzer iş tanımının dışında tutulması
gerektiği, dolayısıyla idarenin cevabında belirtilen irade ile ihale dokümanındaki
düzenlemenin çeliştiği ve ihale dokümanında yer verilen düzenlemenin bu haliyle ihalede
rekabet koşulunun daralmasına yol açacağı anlaşılmış olup, başvuru sahibinin bu husustaki
iddiası yerinde görülmüştür.
Sonuç olarak, yukarıda mevzuata aykırılıkları belirtilen işlemlerin düzeltici işlemle
giderilemeyecek nitelikte işlemler olduğu tespit edildiğinden, ihalenin iptali gerekmektedir.
Açıklanan nedenlerle, 4734 sayılı Kanun'un 65'inci maddesi uyarınca bu kararın tebliğ
KAMU İHALE KURULU KARARI
Toplantı No
Gündem No
Karar Tarihi
Karar No
: 2020/009
: 14
: 04.03.2020
: 2020/UH.I-462
edildiği veya tebliğ edilmiş sayıldığı tarihi izleyen 30 gün içerisinde Ankara İdare
Mahkemelerinde dava yolu açık olmak üzere,
Anılan Kanun'un 54'üncü maddesinin onbirinci fıkrasının (a) bendi gereğince ihalenin
iptaline,
Esasta oybirliği, gerekçede oyçokluğu ile karar verildi.
KAMU İHALE KURULU KARARI
Toplantı No
Gündem No
Karar Tarihi
Karar No
: 2020/009
: 14
: 04.03.2020
: 2020/UH.I-462
EK GEREKÇE
Başvuru sahibinin itirazen şikayet dilekçesinde yer alan iddialarının incelenmesi
“ihalenin iptaline”
neticesinde Kurul çoğunluğunca
karar verilmiştir.
Başvuru sahibinin itirazen şikayet başvuru dilekçesinde belirttiği diğer iddialarına
ilişkin Kurulca alınan karara katılmakla birlikte 1’inci iddiasında yer verilen ihale konusu işte
çalıştırılacak araçlardan bazılarının yüklenicinin kendi malı olması gerektiğine ilişkin
düzenlemenin rekabeti ve ihaleye katılımı daralttığına dair iddiası kapsamında yapılan
incelemeye göre;
Başvuruya konu ihale Bahçelievler Belediyesi Temizlik İşleri Müdürlüğü’nce
24.02.2020 tarihinde yapılan “2’nci Bölge Kent Temizliği Araç Kiralama” işi ihalesi olup 30
adet ihale dokümanı satın alınan ihaleye 7 isteklinin katıldığı, başvuru sahibinin ihaleye teklif
vermediği, 2 isteklinin teklifinin yeterlik belgelerini sunmadığı, 3 isteklinin teklifinin ise
sunduğu belgeler uygun olmadığı gerekçesiyle değerlendirme dışı bırakıldığı, ihalenin Teknik
Katı Atık Yönetimi Tic. Ltd. Şti. üzerinde bırakıldığı, Beyazpark Tem. Kent. Tem. Çevre
Düz. Fid. İmş. San. Tic. Ltd. Şti.nin teklifinin ise ekonomik açıdan en avantajlı ikinci teklif
olarak belirlendiği anlaşılmıştır.
4734 sayılı Kamu İhale Kanunu’nun “Temel İlkeler” başlıklı 5’inci maddesinde
idarelerin, bu Kanun’a göre yapılacak ihalelerde; saydamlığı, rekabeti, eşit muameleyi,
güvenirliği, gizliliği, kamuoyu denetimini, ihtiyaçların uygun şartlarla ve zamanında
karşılanmasını ve kaynakların verimli kullanılmasını sağlamakla sorumlu olduğu, “İhaleye
katılımda yeterlik kuralları” başlıklı 10’uncu maddesinde ise, ihaleye katılacak isteklilerden,
ekonomik ve malî yeterlik ile mesleki ve teknik yeterliklerinin belirlenmesine ilişkin olarak
ihale konusu işin yerine getirilebilmesi için gerekli görülen tesis, makine, teçhizat ve diğer
ekipmana ilişkin belgelerin istenilebileceği hüküm altına alınmıştır.
Hizmet Alımı İhaleleri Uygulama Yönetmeliği’nin “Teknik şartname” başlıklı 16’ncı
maddesinde, Teknik Şartname’lerde belirlenecek teknik kriterlerin, verimliliği ve
fonksiyonelliği sağlamaya yönelik olması gerektiği, rekabeti engelleyici hususlar içermemesi
ve bütün istekliler için fırsat eşitliği sağlaması gerektiği, “Yeterliğin belirlenmesinde uyulacak
ilkeler” başlıklı 28’inci maddesinde ekonomik ve mali yeterlik ile mesleki ve teknik
yeterliğin saptanması amacıyla öngörülecek değerlendirme kriterleri ve istenecek belgelerin,
rekabeti engelleyecek şekilde belirlenemeyeceği, “İstenecek belgeler” başlıklı 29’uncu
maddesinde ihale konusu işin niteliğine uygun biçimde istenilmesi veya istenilmeyeceği
zorunlu olan belgelerden 4734 sayılı Kanunun 10 uncu maddesinde yer alan diğer belgelerden
hangilerinin yeterlik değerlendirmesinde kullanılmak üzere Yönetmelikte düzenlenen esaslar
çerçevesinde idare tarafından isteneceği, “Makine, teçhizat ve diğer ekipmana ilişkin belgeler
ve kapasite raporu” başlıklı 41’inci maddesinde ise işin yapılabilmesi için gerekli görülen
makine, teçhizat ve diğer ekipmanın sayısına ve niteliğine ihale dokümanında yer verileceği,
makine, teçhizat ve ekipman için kendi malı olma şartının aranmamasının esas olduğu, ancak
idarenin, işin niteliğinin gerektirdiği hallerde, ihale konusu işin yapılabilmesi için adaya veya
istekliye ait olmasını gerekli gördüğü makine, teçhizat ve diğer ekipmanı yeterlik kriteri
olarak belirleyebileceği, bu durumda bu niteliğe yönelik belgelerin de başvuru veya teklif
kapsamında sunulmasının zorunlu olduğu düzenlemelerine, Kamu İhale Genel Tebliği’nin
“Tesis, Makine, Teçhizat ve Diğer Ekipmana İlişkin Belgeler” Başlıklı 9’uncu maddesinde de
anılan Yönetmelik’in 41’inci maddesine paralel açıklamalara yer verilmiştir.
KAMU İHALE KURULU KARARI
Toplantı No
Gündem No
Karar Tarihi
Karar No
: 2020/009
: 14
: 04.03.2020
: 2020/UH.I-462
İdari Şartname’nin “İhaleye katılabilmek için gereken belgeler ve yeterlik kriterleri”
başlıklı 7’nci maddesinde ““…7.5.2.
Büyük Çöp Kamyonu - 4 Adet
En az
- En az 12+1en fazla 13+1.5 m3 kapasiteli,
2014 model ve üzeri - 2 adet kendi malı olacaktır.
Küçük Çöp Kamyonu - 10 Adet - En az 7+1 m3 kapasiteli, En az 2014 model ve üzeri
Mini Damperli Bölge Denetim ve Kontrol Aracı - 1 Adet
- 3 m3 kapasiteli en az 132
kw motor gücünde Euro 6 motora sahip, 4x2 en az 2900cm3 silindir hacimli, sürücüsü dahil7
kişilik koltuk sayılı dingil mesafesi en fazla 3500 mm, otomatik vitesli, azami yük ağırlığı en
En az 2014 model ve üzeri, isteklinin kendi malı olacaktır.
az 3400 kg olacaktır.
Vakumlu Yol Süpürme Aracı - 1 Adet
En az
- En az 4 m3 En fazla 5 m3 kapasiteli,
2014 model ve üzeri, isteklinin kendi malı olacaktır.
Vakumlu Yol Süpürme Aracı - 1 Adet - En az 6 m3 en fazla 8 m3 kapasiteli, kar
küremeli, tuzlama, kanal açma, yol yıkama aparatlı, En az 2014 model ve üzeri.
Arazöz - 3 Adet
yapabilecek özellikte,
- En az 9 ton su kapasiteli, basınçlı su tertibatı ve hortum ile yıkama
En az 2014 model ve üzeri, 1 adeti isteklinin kendi malı olacaktır.
Mini-pack - 2 Adet - En az 3 m3 kapasiteli damperli, En az 2014 model ve üzeri.
Konteynır Yıkama ve Dezenfekte Aracı - 1 Adet - Kombi sistemli, En az 2014 model ve
üzeri.
Küçük Damperli Kamyon - 2 Adet - En az 5 m3 kapasiteli damperli açık araç, En az
2014 model ve üzeri.
Beko-Loder - 1 Adet - Lastik tekerlekli, En az 2014 model ve üzeri.
Hizmet Alımı İhaleleri Uygulama Yönetmeliği’nin 41. madde hükümleri doğrultusunda
makine, teçhizat ve ekipman için kendi malı olma şartının aranmaması esas olmakla beraber,
idaremizce işin niteliğinin gerektirdiği hallerde ki ihale konusu iş süreklilik arz eden işlerin
yapılmasına yönelik araç ve iş makinelerini kapsamasından hareketle, ihale konusu işte
ihtiyaç duyulan 26 adet aracın 5 adedinde idaremiz takdir yetkisinde adaya veya istekliye ait
olmasını gerekli görülerek kendi malı şartı aranmaktadır…” düzenlemesi yer almaktadır.
Yukarıda madde numaraları belirtilen mevzuat hükümlerinden, işin yapılabilmesi için
gerekli görülen makine, teçhizat ve diğer ekipmanın sayısına ve niteliğine idarece ihale
dokümanda yer verilmesinin gerektiği, makine, teçhizat ve ekipman için kendi malı olma
şartının aranmamasının esas olduğu, ancak idarenin işin niteliğinin gerektirdiği hallerde ihale
konusu işin yapılabilmesi için istekliye ait olmasını gerekli gördüğü makine, teçhizat ve diğer
ekipmanı yeterlik kriteri olarak belirleyebileceği anlaşılmaktadır.
Diğer taraftan, idarelerin gereksinimlerini 4734 sayılı Kanun’un 5’nci maddesinde yer
alan temel ilkeler doğrultusunda belirlemekle yükümlü olduğu, ihtiyacı olan hususların tespiti
noktasında da takdir yetkisinin bulunduğu, ancak yeterlik değerlendirmesinde belirlenen
kriterlerin ihaleye katılımı ve rekabeti engelleyici sonuç doğuracak şekilde de tespit
edilmemesi gerekmektedir.
İdari Şartname’nin “İhaleye katılabilmek için gereken belgeler ve yeterlik kriterleri”
başlıklı 7.5.2’nci maddesinde yer alan düzenlemelerden, ihale konusu hizmet alımı
kapsamında kullanılacak 10 değişik türde toplamda 26 adet araçtan farklı türde toplamda 5
adedinin (4 adet Büyük Çöp Kamyonundan 2 adedinin, 1 adet Mini Damperli Bölge Denetim
ve Kontrol aracının tamamının, 1 adet Vakumlu Yol Süpürme aracının tamamının, 3 adet
Arazözden 1 adedinin) kendi malı olma koşulu ihaleye katılımda yeterlik kriteri olarak
KAMU İHALE KURULU KARARI
Toplantı No
Gündem No
Karar Tarihi
Karar No
: 2020/009
: 14
: 04.03.2020
: 2020/UH.I-462
belirlendiği anlaşılmıştır.
Yukarıda anılan mevzuat düzenlemeleri gereği, işin yapılabilmesi için gerekli görülen
makine, teçhizat ve diğer ekipmanın kendi malı olma şartının aranmaması esas olmakla
idarenin işin niteliğinin gerektirdiği
“
birlikte, bu durumun istisnası olarak belirlenen
hallerde ihale konusu işin yapılabilmesi için istekliye ait olmasını gerekli gördüğü
makine, teçhizat ve diğer ekipmanı yeterlik kriteri olarak belirleyebileceği
” hususu ile
ilgili bir makul bir gereklilik veya açıklama sunulmamıştır. Dolayısıyla ihale konusu işte
kendi malı olması gerektiği belirtilen 4 farklı türde 5 araç için 4 adet Büyük Çöp
Kamyonundan 2 adedinin, 1 adet Mini Damperli Bölge Denetim ve Kontrol aracının
tamamının, 1 adet Vakumlu Yol Süpürme Aracının tamamının, 3 adet Arazözün 1 adedinin
ihaleye katılımda kendi malı olma koşulu getirilmesinin ihaleye katılımı daralttığı, buna göre
de söz konusu düzenlemelerin 4734 sayılı Kamu İhale Kanunu’nun 5’inci maddesinde yer
alan temel ilkeler çerçevesinde ihalede rekabet ilkesine aykırılık teşkil ettiği
değerlendirilmiştir.
Diğer yandan, ihale konusu işin niteliği ve kendi malı olarak istenen makine ve
ekipmanın nitelikleri dikkate alındığında kendi malı olarak istenen bu araçların ihale üzerinde
kalan istekli tarafından sözleşme aşamasında piyasadan kolaylıkla tedarik edilebilecek araçlar
olduğu görülmektedir. Bu şekilde sözleşme aşamasında tedarik edilebilecek araçların
yeterlilik kriteri olarak kendi malı olarak istenmesi ihaleye katılım aşamasında bünyesinde bu
makine ve ekipmanın tamamı veya bir kısmı olmayan ancak ihaleden sonra bu makine ve
ekipmanı tedarik edebilecek firmaların ihaleye katılmalarını önlemektedir. İhale üzerinde
kalan yükleniciler, bu ekipmanları sözleşme sürecinde temin edemediği durumlarda ihale
mevzuatı gereğince ceza, fesih, yasaklama ve teminatın gelir kaydedilmesi gibi bir takım
yaptırımlara maruz kalacaklardır. Böylelikle firmalar ihaleden sonra temin edilebilecek
makine ve ekipmanı ihaleden önce gereksiz yere bünyesinde bulundurma zorunluluğunda
olmayacaktır. Ayrıca işin niteliğinin gerekli olmadığı bu tür ihalelerde makine ve ekipmanın
kendi malı olarak istenmesi ülkemizde gereksiz bir araç parkının oluşmasına yol açacağı,
basiretli tacir olarak ihaleye katılacak isteklilerin kendi malı olması istenilen makine ve
ekipman için edinim bedellerini teklif fiyatlarına yansıtacakları, bunun da ihalede isteklilerin
teklif fiyatlarını ister istemez artıracağı, dolayısıyla ihalede kaynak israfına neden olacağı, bu
durumun da 4734 sayılı Kamu İhale kanununun 5.maddesinde belirtilen temel ilkelerden
kaynakların verimli kullanılması ilkesini de zedeleyeceği değerlendirilmiştir.
Açıklanan nedenlerle; başvuru sahibinin 1’inci iddiasında yer verilen ihale konusu işte
çalıştırılacak araçlardan bazılarının yüklenicinin kendi malı olması gerektiğine ilişkin rekabeti
ve ihaleye katılımı daralttığına dair iddiası kapsamında yapılan inceleme kapsamında
yukarıda yapılan tespitler ve değerlendirmeler doğrultusunda da ihalenin iptal edilmesi ve
“ihalenin iptali”
kararda bu hususa yer verilmesi gerektiği yönündeki düşüncemizle Kurulun
kararına katılıyoruz.
KAMU İHALE KURULU KARARI
Toplantı No
Gündem No
Karar Tarihi
Karar No
: 2020/009
: 14
: 04.03.2020
: 2020/UH.I-462