Ana Sayfa
/
Kararlar
/
Niğde Aile Çalışma ve Sosyal Hizmetler İl Müdürlüğü
/
2019/534705-Yüklenicinin Mutfağında Malzemeli Olarak Yemek Hazırlama ve İdareye Teslimi
Bilgi
İKN
2019/534705
Başvuru Sahibi
Mfca Gıda ve İhtiyaç Maddeleri Otomotiv İnşaat ve Taahhüt Turizm Eğlence Yerleri Sanayi ve Ticaret Limited Şirketi
İdare
Niğde Aile Çalışma ve Sosyal Hizmetler İl Müdürlüğü
İşin Adı
Yüklenicinin Mutfağında Malzemeli Olarak Yemek Hazırlama ve İdareye Teslimi
KAMU İHALE KURULU KARARI
Toplantı No
Gündem No
Karar Tarihi
Karar No
: 2020/013
: 10
: 18.03.2020
: 2020/UH.I-554
BAŞVURU SAHİBİ:
Mfca Gıda ve İhtiyaç Maddeleri Otomotiv İnşaat ve Taahhüt Turizm Eğlence Yerleri Sanayi
ve Ticaret Limited Şirketi,
İHALEYİ YAPAN İDARE:
Niğde Aile Çalışma ve Sosyal Hizmetler İl Müdürlüğü,
BAŞVURUYA KONU İHALE:
2019/534705 İhale Kayıt Numaralı “Yüklenicinin Mutfağında Malzemeli Olarak Yemek
Hazırlama ve İdareye Teslimi” İhalesi
KURUM TARAFINDAN YAPILAN İNCELEME:
Niğde Aile Çalışma ve Sosyal Hizmetler İl Müdürlüğü tarafından 26.11.2019
tarihinde açık ihale usulü ile gerçekleştirilen “Yüklenicinin Mutfağında Malzemeli Olarak
Yemek Hazırlama ve İdareye Teslimi” ihalesine ilişkin olarak Mfca Gıda ve İhtiyaç
Maddeleri Otomotiv İnşaat ve Taahhüt Turizm Eğlence Yerleri Sanayi ve Ticaret Limited
Şirketi’nin 10.02.2020 tarihinde yaptığı şikâyet başvurusunun, idarenin 14.02.2020 tarihli
yazısı ile reddi üzerine, başvuru sahibince 24.02.2020 tarih ve 9720 sayı ile Kurum
kayıtlarına alınan 24.02.2020 tarihli dilekçe ile itirazen şikâyet başvurusunda bulunulmuştur.
Başvuruya ilişkin olarak 2020/374 sayılı itirazen şikâyet dosyası kapsamında yapılan
inceleme neticesinde esas inceleme raporu tanzim edilmiştir.
KARAR:
Esas inceleme raporu ve ekleri incelendi.
İtirazen şikâyet dilekçesinde özetle,
1) İhaleye katılan Fesleğen Kurumsal Yem. Gıda San. ve Tic. Ltd. Şti.nin 3 kısımda
verdiği teklifin yaklaşık maliyeti ile aynı olduğu ve böylece idarenin yaklaşık maliyetin
gizliliğini ihlal ettiği, bir firmanın 3 kısımda yaklaşık maliyet ile birebir aynı fiyatı teklif
etmesinin mümkün olmadığı, yaklaşık maliyetin isteklilere sızdırıldığı,
2) İhaleye katılan isteklilerce verilen teklif fiyatlarının incelenmesinde beş firmanın
birlikte hareket ettiğinin görüldüğü, sınır değer katsayısını yukarı çekmek için bir firmanın
teklifinin yaklaşık maliyet ile eşit verildiği, iki firmanın da bilerek yaklaşık maliyetin
üzerinde teklif verdiği, bir firmanın yeterlik belgelerini eksik sunduğu ve geriye kalan diğer
iki firmanın teklif fiyatlarının ise birbirine yakın olduğu ve sınır değer katsayısını kendi
hesaplarına getirdikleri, firmaların birlikte hareket ederek alternatif fiyat teklifi kullandığı,
dolayısıyla bu beş firmanın ihalelerden yasaklanması gerektiği,
3) İncelenen ihalede güvenilirlik ve rekabet ilkelerinin ihlal edildiği, firmaların
engellemelerine rağmen ihaleye teklif verdikleri, idare tarafından gerekli güvenlik
önlemlerinin alınmadığı, Niğde İl Emniyet Müdürlüğünden hiçbir polisin görev almadığı,
4) Kendilerince üç kısım için verilen teklif tutarı ile ihale üzerinde bırakılan isteklinin
KAMU İHALE KURULU KARARI
Toplantı No
Gündem No
Karar Tarihi
Karar No
: 2020/013
: 10
: 18.03.2020
: 2020/UH.I-554
teklif fiyatı arasındaki farkın kamu zararına sebep olduğu, yüksek fiyat ile işin ihale
edilmesinin Kanun'un temel ilkelerine aykırı olduğu,
5) İdarece yapılan ihaledeki şikayet üzerine oluşan boşlukta işin devamının
sağlanabilmesi açısından Kanun'un 21/b maddesine göre ihaleye çıkıldığı, kendileri ve ihale
üzerinde bırakılan isteklinin incelenen ihale ile pazarlık usulü yapılan ihaledeki teklif
fiyatlarının mukayese edilmesinde kendilerince verilen teklifle ihale üzerinde bırakılan
isteklinin verdiği fiyatlar arasında yüksek fark olduğu, kendilerince verilen teklif fiyatının
aşırı düşük olmadığı, zira aşırı düşük teklif fiyatının amacının firmalarca verilen fiyat
tekliflerinin rasyonelliğin ve işin yapılabilirliğinin kanıtlanması olduğu, tereddüt yaratacak
bedelin yaklaşık maliyet ve diğer tekliflerle karşılaştırılarak bulunması gerektiği, idarelerin
hazırladıkları yaklaşık maliyetin piyasa fiyatını yansıttığının kabulü ve isteklilerin de
serbestçe rekabet ettikleri varsayımından hareketle yeterli rekabetin olduğu bir piyasada bu
dengenin dışında sunulan atipik bir teklifin tereddüt yaratmasının kaçınılmaz olduğu, ihale
sürecinde aşırı düşük teklif verilmesini gerektiren bir diğer durumun bazı isteklilerin avantajlı
koşullara sahip olması ve bunu kullanması olduğu, ihale konusu işin dikkate alındığında
Niğde il merkezinde yemek fabrikalarının bulunduğu, söz konusu ihale konusu işte
çalıştırılacak personel giderlerinin fabrikanın sabit giderleri içerisinde yer aldığı ve hizmet
alımı işine ait bir maliyet unsuru meydana getirmediği ve kendilerince sabit giderlerin
minimize edilmesi dolayısıyla bu durumun kar marjı olarak değerlendirilmesi gerektiği açık
ihale usulünde 5 firmanın birlikte hareket ettiği, ayrıca pazarlık usulünde beş firmaya davet
gönderilmediği, ihale üzerinde bırakılan isteklinin teklif fiyatı ile pazarlık usulünde aynı
isteklinin teklif fiyatı arasında bulunan fiyat farkının yüksek olduğu,
6) İdare bünyesinde 657 sayılı Kanun kapsamında memur statüsünde yeterli sayıda
personel olmasına rağmen ihale komisyonu üyeleri arasında işçi personelin yer aldığı, aynı
ihale komisyonunda mali personel üyenin öğretmen olarak belirlendiği, dolayısıyla komisyon
teşkilinin mevzuata aykırı şekilde yapıldığı,
7) Kamu İhale Kurumunca alınan kararda idarenin verdiği düzeltici işlemin uygun
bulunmamasının hukuka aykırı olduğu ve böyle bir uygulamanın anılan kurumun görev
alanında yer almadığı, Kurumun aldığı kararla idarenin karar verme yetkisini yok saydığı,
8) İhaleye katılan isteklilerin birbirlerine destek verdiği, bu firmaların aynı
bilgisayardan aynı IP adresleri üzerinden ihale dokümanını indirdiği,
9) İhale üzerinde bırakılan 3 Yıldız Catering Yemek Kantin San. Tic Ltd. Şti.nin ihale
dokümanı kapsamında sunmuş olduğu Ticaret Sicili Gazetesinde şirket yetkilisinin T.C kimlik
numarasının belirtilmediği, anılan firmanın yeterlik bilgileri tablosunda şirket ortakları ve
yetkililerinin T.C kimlik numaraları belirtilmiş ise de söz konusu bilgilerin teyidinin
yapılabileceği belge olarak beyan edilen Ticaret Sicili Gazetesinde anılan kişilere ait T.C
kimlik numarası bilgisinin bulunmadığı, idarece istekli tarafından beyan edilen bilgilerin
EKAP veya diğer kamu kurum ve kuruluşları ile kamu kurumu niteliğindeki meslek
kuruluşlarının internet sayfası üzerinden sorgulandığında teyidinin yapılamadığı, bu durumun
Kamu İhale Genel Tebliği’ne uygun olmadığı ve değerlendirme dışı bırakılması gerektiği,
10) Aşırı düşük teklif açıklamasında su ile ilgili herhangi bir veri bulunmadığı, her ne
KAMU İHALE KURULU KARARI
Toplantı No
Gündem No
Karar Tarihi
Karar No
: 2020/013
: 10
: 18.03.2020
: 2020/UH.I-554
kadar yemek alım işlerinde suyun maliyet bileşeni olarak belirlenmiş olmasına karşın söz
konusu şartnamede iki adet suyun bulunduğu, aynı ihale dokümanı kapsamında yer alan
"Gıda Rasyon Çizelgesi" nde ekmek çeşitlerinin bulunmasına karşın idarece hazırlanan 14
günlük yemek menüsüne bu ekmeklerden hiçbirisinin yer almadığı ve bu oluşturulan
menünün tereddütlerin oluşmasına sebebiyet verdiği, bu şekilde hazırlanan örnek yemek
menüsünde sağlıklı bir açıklama yapılmasının mümkün olmadığı,
11) İdarece kendilerine gönderilen yazıda iki haftalık örnek yemek menü listesi ve bu
menülere ait gramaj tablosu olması gerektiği, ancak bunların gönderilmemesinin Tebliğ’in
79.2.6'ncı maddesine aykırılık teşkil ettiği,
12) Kendilerince sunulan satışlar konulu evrakta toplam teklif tutarının yanlış ifade
edilmesinin idarece açıklamanın uygun kabul edilmemesi gerekçesi olarak kullanılmasının
hakkaniyete aykırı olduğu, zira satışlar konulu panelin bilgi amaçlı bir tablo olduğu,
kendilerince ifade edilen yanlış teklif tutarının açıklama yapılan yemek hizmet alımının
fiyatının altında olmadığı yüksek olduğu, aradaki farkın kendileri lehine olduğu, bu nedenle
de bu durumun uygun görülmemesinin hukuka aykırı olduğu,
13) İdarece açıklanan sayının aşırı düşük teklif kapsamında açıklama istenilen yemek
sayısından az olması bahse konu edilmişse de kendilerince idarece belirlenen yemek
sayısından fazla sayıda menü ile açıklama yapıldığının açık olduğu, idareye yıl boyunca
verilecek yemek sayıları ile aşırı düşük teklif açıklamasında verilen yemek sayılarının
karşılaştırılmasında kendilerince açıklama ekinde sunulan yemek sayılarının daha fazla
olduğu,
14) İdarece açıklamalarının ana çiğ girdi listesinin 89. kaleminde marul için bildirilen
tutarın belirtilen yerde bulunamaması yönüyle uygun bulunmamasının doğru olmadığı, zira
Ticaret Borsasının 42. sayfasında yer alan marulun işlem gününde gerçekleşen ortalama
fiyatının 1,1813 TL iken kendilerince bu fiyat ile açıklama yapıldığı, dolayısıyla söz konusu
Ticaret Borsasındaki işlem gününde gerçekleşen ortalama fiyatından 0,1148 TL fazla fiyat ile
fiyatlandırıldığı ve açıklamalarının bu yönüyle uygun olduğu,
15) İdarece belirlenen maliyet/satış tespit tutanağında "Hazır baklava" kg birim
fiyatının 50,00 TL olarak gösterilmesine karşın bu fiyatın üzerinde olan 55,00 TL teklif fiyatı
ile açıklama yapılmasının uygun olmadığı yönündeki uygun bulunmama gerekçesinin doğru
olmadığı, kendilerince tutanakta belirtilen fiyatın altındaki teklif tutarı ile açıklama
yapılmadığı,
16) Açıklamalarında 500 cc pet şişe su ile ilgili açıklama yapılmadığı gerekçesiyle
teklifinin değerlendirme dışı bırakılmasının hukuka aykırı olduğu, idarece aşırı düşük teklif
açıklama yazısında 14 günlük menü ve bu menülere ait gramajlar listelerinin gönderilmemesi
sebebiyle suya açıklık getirilmediği,
17) Kendilerince aşırı düşük teklif açıklama ekinde sunulan et, balık ve tavuk
ürünlerine ilişkin fire oranının göz önünde bulundurulmasına karşın ihale komisyonu
kararında bu fire olayına hiç değinilmediği, açıklamalarında her ne kadar işçilik giderlerine
yer verilmiş ise de söz konusu hizmet alım işinin kendilerinde kalması veya kalmaması
KAMU İHALE KURULU KARARI
Toplantı No
Gündem No
Karar Tarihi
Karar No
: 2020/013
: 10
: 18.03.2020
: 2020/UH.I-554
durumunda bu işçilik giderlerinin sabit maliyet olduğu, işçiler için öngörülen bedelin
firmanın kârına olan bir iş kalemi olduğu ve kendilerinin göreceği hizmetlerin temini
hususunda kullanacağı avantajlı koşullar arasında olduğu, dolayısıyla aşırı düşük teklif
açıklamalarının mevzuata uygun kabul edilmesi gerektiği,
18) İdarece ihalenin 1, 2 ve 3. kısmı için toplam açıklama yapıldığı yönündeki
açıklamayı uygun görmeme gerekçesinin yerinde olmadığı, kısmi teklife açık ihalelerde kısım
olarak açıklama yapıldığı gibi toplam kısımlardaki teklif fiyatı üzerinden açıklama
yapılmasının da hukuka uygun olduğu, iddia edilmektedir.
Başvuru sahibinin iddialarının değerlendirilmesi sonucunda aşağıdaki hususlar tespit
edilmiştir.
Niğde Aile Çalışma ve Sosyal Hizmetler İl Müdürlüğü tarafından yapılan
2019/534705 ihale kayıt numaralı "Yüklenicinin Mutfağında Malzemeli olarak Yemek
Hazırlama ve İdareye Teslimi" ihalesine ilişkin olarak, 3 Yıldız Catering Yemek Kantin San.
Tic. Ltd. Şti.nce daha önce itirazen şikâyet başvurusunda bulunulmuştur.
Teklifi değerlendirme dışı bırakılan MFCA Gıda Mad. Oto. İnş. ve Taah. San. Tic.
Ltd. Şti. tarafından 13.12.2019 tarihinde idareye şikayet başvurusunda bulunulmak suretiyle
idarece aşırı düşük teklif açıklamalarının uygun bulunmaması gerekçelerinin yerinde
olmadığına dair itiraz edildiği, ayrıca şikayet başvurusunda iki haftalık menü listesi ve bu
menü listelerinde yer alan gramaj tablolarına yer verilerek açıklama istenilmesi gerektiği, bu
çerçevede teklifi aşırı düşük teklif sınır değerinin altında olan istekliye gönderilen aşırı düşük
teklif sorgulama yazısı esas alınarak sağlıklı bir değerlendirme yapılmasının mümkün
olmadığı, bundan dolayı teklif sınır değerin altında olan isteklilere malzemeli yemek
alımlarında iki haftalık yemek menüsü ve bu menülere ait gramajların idarece belirlenerek
aşırı düşük teklif sorgulamasının yeniden gerçekleştirilmesi gerektiği hususlarının belirtildiği,
Buna karşılık idarece 19.12.2019 tarihinde 4734 sayılı Kanun’un 38’inci maddesine
göre teklifi sınır değerin altında kalan istekliden Kamu İhale Genel Tebliği’nin 79.2.6’ncı
maddesine göre iki haftalık menü listesi ve bu menü listelerinde yer alan gramaj tablolarına
yer verilmek suretiyle yeniden açıklama istenilmesi yönünde düzeltici işlem kararı alındığı
görülmüştür.
Bu durum üzerine ve Kurulun aldığı 23.01.2020 tarihli ve 2020/UH.I-131 sayılı karar
ile de idarece MFCA Gıda Mad. Oto. İnş. ve Taah. San. Tic. Ltd. Şti. tarafından ilk aşamada
sunulan açıklamalar üzerinden gerekli tespit ve değerlendirmelerin yapılması ve bu aşamadan
sonraki işlemlerin mevzuata uygun olarak yeniden gerçekleştirilmesi yönünde düzeltici işlem
belirlenmesine karar verilmiştir.
Söz konusu Kurul kararının idareye tebliğ edilmesi üzerine kararın gereklerinin yerine
getirilmesini teminen idarece alınan 30.01.2020 tarihli ihale komisyonu kararında,
“12.12.2019 tarihli ihale komisyonu kararıyla bir isteklinin geçici teminatının yeterli
miktarda olmadığı, bir isteklinin gıda üretim izin belgesi veya işletme kayıt belgesinin uygun
olmadığı gerekçesiyle ve yine geçerli teklif sahiplerinden başvuru sahibinin teklif fiyatının ise
aşırı düşük olarak belirlenmesi üzerine teklifinin sorgulamaya tabi tutulduğu ve yapılan
KAMU İHALE KURULU KARARI
Toplantı No
Gündem No
Karar Tarihi
Karar No
: 2020/013
: 10
: 18.03.2020
: 2020/UH.I-554
açıklamaların mevzuata uygun bulunmaması dolayısıyla tekliflerinin değerlendirme dışı
bırakılmasına karar verildiği ve bu itibarla ihalenin üç kısmında da en düşük teklifi veren 3
Yıldız Catering Yemek Kantin San. Tic Ltd. Şti.’nin teklifinin en avantajlı teklif olarak, Çağrı
Temizlik Kantin San. Ticç Ltd. şti.’nin teklifinin ise ikinci en avantajlı teklif olarak
belirlenmesine karar verildiği,
Kesinleşen ihale kararı üzerine MFCA Gıda ve İht. İnş. San. Tic. Ltd. Şti. tarafından
13.12.2019 tarihinde şikayet başvurusunda bulunulduğu ve ihale yetkilisince alınan
19.12.2019 tarihli gerekçeli kararda yeniden aşırı düşük teklif sorgulaması yapılması yönünde
karar alındığı,
Anılan istekliye verilen süre içerisinde teklif açıklamasının sunduğu ve açıklamaların
uygun bulunması üzerine başvuru sahibinin teklifinin her üç kısım için de en avantajlı teklif
olarak belirlendiği,3 Yıldız Catering Yemek Kantin San. Tic. Ltd. Şti.’nin teklifinin ise en
avantajlı ikinci teklif şeklinde belirtildiği,
Bu defa 3 Yıldız Catering Yemek kantin San. Tic. Ltd. Şti.’nin 23.12.2019 tarihinde
idareye yapmış olduğu şikayetin idarece reddedilmesi üzerine anılan istekli tarafından Kamu
İhale Kurumuna başvurulduğu alınan 23.01.2020 tarih ve 2020/UH.I-131 sayılı Kurul kararı
ile MFCA Gıda Mad. Oto. İnş. Ve Taah. San. Tic. Ltd. Şti. tarafından ilk aşamada sunulan
açıklamalar üzerinden tespit ve değerlendirme yapılması yönünde karar alınması üzerine
ihale komisyonunca 30.01.2020 tarihinde toplanılarak,
1)MFCA Gıda ve İht. İnş. San. Tic. Ltd. Şti’nin ilk açıklamasında sunmuş olduğu
belgelerin yukarıda belirtilen karardaki mevzuat hükümleri üzerinden tekrar değerlendirildiği
ve aşırı düşük açıklamasının uygun olmadığına,
2) İhalenin üç kısmı için de en düşük teklifi veren 3 Yıldız Catering Yemek Kantin San.
Tic. Ltd. Şti.’nin teklifinin ekonomik açıdan en avantajlı teklif olarak, Çağrı Temizlik Medikal
Güvenlik Hiz. Müh. Gıda San. ve Tic. A. Ş’nin teklifinin ise ekonomik açıdan en avantajlı
ikinci teklif olarak belirlenmesine karar verildiği “ anlaşılmıştır.
Bu doğrultuda başvuru sahibinin 30.01.2020 tarihli ihale komisyonu kararının
kendilerine tebliğinden sonra itirazen şikayet başvurusunda bulunulmuş olup, iddiaları
aşağıda ele alınmıştır.
1) Başvuru sahibinin 1, 2, 3, 4, 5, 6, 8 ve 9’uncu iddialarına ilişkin olarak:
4734 sayılı Kamu İhale Kanunu’nun “Tekliflerin alınması ve açılması” başlıklı 36’ncı
maddesinde “…İsteklilerin belgelerinin eksik olup olmadığı ve teklif mektubu ile geçici
teminatlarının usulüne uygun olup olmadığı kontrol edilir. Belgeleri eksik veya teklif mektubu
ile geçici teminatı usulüne uygun olmayan istekliler tutanakla tespit edilir. İstekliler ile teklif
fiyatları ve yaklaşık maliyet tutarı açıklanır. Bu işlemlere ilişkin hazırlanan tutanak ihale
komisyonunca imzalanır. Bu aşamada; hiçbir teklifin reddine veya kabulüne karar verilmez,
teklifi oluşturan belgeler düzeltilemez ve tamamlanamaz. Teklifler ihale komisyonunca hemen
değerlendirilmek üzere oturum kapatılır.” hükmü
4734 sayılı Kamu İhale Kanunu’nun “İhalelere yönelik başvurular” başlıklı 54’üncü
maddesinde “ İhale sürecindeki hukuka aykırı işlem veya eylemler nedeniyle bir hak kaybına
veya zarara uğradığını veya zarara uğramasının muhtemel olduğunu iddia eden aday veya
istekli ile istekli olabilecekler, bu Kanunda belirtilen şekil ve usul kurallarına uygun olmak
şartıyla şikayet ve itirazen şikayet başvurusunda bulunabilirler.
KAMU İHALE KURULU KARARI
Toplantı No
Gündem No
Karar Tarihi
Karar No
: 2020/013
: 10
: 18.03.2020
: 2020/UH.I-554
Şikayet ve itirazen şikayet başvuruları, dava açılmadan önce tüketilmesi zorunlu idari
başvuru yollarıdır.
Şikayet başvuruları idareye, itirazen şikayet başvuruları Kuruma hitaben yazılmış
imzalı dilekçelerle yapılır.
…
c) Başvuruya konu olan durumun farkına varıldığı veya bildirildiği tarih.
…
Başvurular üzerine ihaleyi yapan idare veya Kurum tarafından gerekçeli olarak;
a) İhale sürecinin devam etmesine engel oluşturacak ve düzeltici işlemle
giderilemeyecek hukuka aykırılığın tespit edilmesi halinde ihalenin iptaline,
b) İdare tarafından düzeltme yapılması yoluyla giderilebilecek ve ihale sürecinin
kesintiye uğratılmasına gerek bulunmayan durumlarda, düzeltici işlem belirlenmesine,
c) Başvurunun süre, usul ve şekil kurallarına uygun olmaması, usulüne uygun olarak
sözleşme imzalanmış olması veya şikayete konu işlemlerde hukuka aykırılığın tespit
edilememesi veya itirazen şikayet başvurusuna konu hususun Kurumun görev alanında
bulunmaması hallerinde başvurunun reddine,
karar verilir. Kurumun görev alanında bulunmaması hali hariç, itirazen şikayet
başvurusunun reddedilmesi durumunda, başvuru teminatı yatırılan hallerde teminatın gelir
kaydedilmesine de karar verilir.” hükmü,
Aynı Kanun’un “İdareye şikayet başvurusu” başlıklı 55’inci maddesinde “Şikayet
başvurusu, ihale sürecindeki işlem veya eylemlerin hukuka aykırılığı iddiasıyla bu işlem veya
eylemlerin farkına varıldığı veya farkına varılmış olması gereken tarihi izleyen günden
itibaren 21 inci maddenin (b) ve (c) bentlerine göre yapılan ihalelerde beş gün, diğer hallerde
ise on gün içinde ve sözleşmenin imzalanmasından önce, ihaleyi yapan idareye yapılır.
…Belirtilen süre içinde bir karar alınmaması durumunda başvuru sahibi tarafından karar
verme süresinin bitimini, süresinde alınan kararın uygun bulunmaması durumunda ise
başvuru sahibi dahil aday, istekli veya istekli olabilecekler tarafından idarece alınan kararın
bildirimini izleyen on gün içinde Kuruma itirazen şikayet başvurusunda bulunulabilir.”
hükmü,
Anılan Kanun’un “Kuruma itirazen şikayet başvurusu” başlıklı 56’ncı maddesinde “
İdareye şikayet başvurusunda bulunan veya idarece alınan kararı uygun bulmayan aday,
istekli veya istekli olabilecekler tarafından 55 inci maddenin dördüncü fıkrasında belirtilen
hallerde ve sürede, sözleşme imzalanmadan önce itirazen şikayet başvurusunda bulunulabilir.
İhalenin iptaline ilişkin işlem ve kararlardan, sadece şikayet ve itirazen şikayet üzerine
alınanlar itirazen şikayete konu edilebilir ve bu kararlara karşı beş gün içinde doğrudan
Kuruma başvuruda bulunulabilir.
Kurum itirazen şikayet başvurularını başvuru sahibinin iddiaları ile idarenin şikayet
üzerine aldığı kararda belirlenen hususlar ve itiraz edilen işlemler bakımından eşit muamele
ilkesinin ihlal edilip edilmediği açılarından inceler. İdare tarafından şikayet veya itirazen
şikayet üzerine alınan ihalenin iptal edilmesi işlemine karşı yapılacak itirazen şikayet
başvuruları ise idarenin iptal gerekçeleriyle sınırlı incelenir.
Kanunda belirtilen sürelere ve usule uyulmadan sözleşme imzalanmış olması veya
itirazen şikayet başvurusundan feragat edilmesi itirazen şikayet başvurusunun incelenmesine
ve 54 üncü maddede sayılan kararlardan birinin alınmasına engel teşkil etmez.
…
KAMU İHALE KURULU KARARI
Toplantı No
Gündem No
Karar Tarihi
Karar No
: 2020/013
: 10
: 18.03.2020
: 2020/UH.I-554
İdareler hukuki durumda değişiklik yaratan Kurul kararlarının gerektirdiği işlemleri ivedilikle
yerine getirmek zorundadır.” hükmü,
İhalelere Yönelik Başvurular Hakkında Yönetmelik’in “Başvuru süreleri” başlıklı
6’ncı maddesinde “(1) İdareye şikayet süresi; ihale sürecindeki şikayete konu işlem veya
eylemlerin farkına varıldığı veya farkına varılmış olması gerektiği tarihi izleyen günden
itibaren Kanunun 21 inci maddesinin birinci fıkrasının (b) ve (c) bentlerine göre yapılan
ihalelere yönelik başvurularda beş gün, diğer hallerde on gündür.
…
(3) Kuruma itirazen şikayet süresi; şikayet veya itirazen şikayet üzerine idare
tarafından alınan iptal kararına karşı yapılacak başvurularda beş gün, diğer hallerde on
gündür.”hükmü,
Aynı Yönetmelik’in “Sürelerle ilgili genel esaslar” başlıklı 7’nci maddesinde “(1)
Süreler;
…
c) İdarenin işlem veya eylemlerine karşı yapılacak başvurularda şikayete yol açan
durumun farkına varıldığı yahut farkına varılmış olması gerektiği tarihi,
ç) Şikayet üzerine idare tarafından verilen kararın bildirildiği veya bildirilmiş
sayıldığı tarihi, on gün içerisinde karar alınmaması halinde ise bu sürenin bitimini,
…
izleyen günden itibaren başlar.
(2) Tatil günleri sürelere dahildir. Sürenin son gününün tatil gününe rastlaması
halinde, süre tatil gününü izleyen ilk iş gününün bitimine kadar uzar. Ancak, ilan ile ön
yeterlik veya ihale dokümanına yönelik şikayet başvurularının, ihale veya son başvuru
tarihinden üç iş günü öncesine kadar yapılması zorunludur.” hükmü,
Anılan Yönetmelik’in “Kararların uygulanması” başlıklı 23’üncü maddesinde “…(2)
Hukuki durumda değişiklik yaratan Kurul kararlarının eksik veya yanlış uygulandığını iddia
eden ilgililer bu hususa ilişkin başvuruyu itirazen şikayet başvurusu olarak doğrudan Kuruma
yaparlar.” hükmü yer almaktadır.
Yukarıda belirtilen mevzuat hükümleri doğrultusunda, ihale sürecindeki hukuka aykırı
işlem veya eylemler nedeniyle bir hak kaybına veya zarara uğradığını veya zarara
uğramasının muhtemel olduğunu iddia eden aday veya isteklilerin aktarılan Kanunda
belirtilen şekil ve usul kurallarına uygun olmak şartıyla şikayet ve itirazen şikayet
başvurusunda bulunabilecekleri, başvurunun süre, usul ve şekil kurallarına uygun olmaması
halinde başvurunun reddine karar verileceği, idarece anılan Kanun’da belirtilen süre içinde
bir karar alınmaması durumunda başvuru sahibi tarafından karar verme süresinin bitimini,
süresinde alınan kararın uygun bulunmaması durumunda ise istekliler tarafından idarece
alınan kararın bildirimini izleyen on gün içinde Kuruma itirazen şikayet başvurusunda
bulunulabileceği anlaşılmıştır.
Başvuruya konu ihalede 12.12.2019 tarihinde alınan 1 nolu ihale komisyonu kararında
başvuru sahibinin teklifinin değerlendirme dışı bırakılmasına karşı başvuru sahibince
13.12.2019 tarihli dilekçe ile aşırı düşük teklif açıklamasının yenilenmesi yönünde başvuruda
bulunulduğu, idarece 19.12.2019 tarihli işlem ile aşırı düşük teklif açıklamasının yenilenmesi
KAMU İHALE KURULU KARARI
Toplantı No
Gündem No
Karar Tarihi
Karar No
: 2020/013
: 10
: 18.03.2020
: 2020/UH.I-554
yönünde düzeltici işlem belirlendiği, bu defa ikinci avantajlı teklif sahibinin 30.12.2019
tarihinde idareye yaptığı şikayet başvurusunun idarece 30.12.2019 tarihinde reddedilmesi
üzerine yine aynı tarihte Kuruma itirazen şikayet başvurusunda bulunulduğu, Kurulun aldığı
23.01.2020 tarih ve 2020/UH.I-131 sayılı kararının idarece alınan 30.01.2020 tarihli ihale
komisyonu kararıyla uygulanması ve kesinleşen ihale kararının 31.01.2020 tarihinde başvuru
sahibine EKAP üzerinden tebliğ edilmesi üzerine başvuru sahibince 10.02.2020 tarihinde
idareye şikayette bulunulduğu, idarenin 14.02.2020 tarihinde şikayeti reddetmesi ile de anılan
isteklice 24.02.2020 tarihinde Kurum kayıtlarına alınan dilekçeyle itirazen şikayet
başvurusunda bulunulduğu anlaşılmıştır.
Yukarıda yapılan tespit ve açıklamalar mevzuat hükümleri ile bir arada
değerlendirildiğinde başvuru sahibinin 3-9’uncu iddialarının 1 nolu ihale komisyonu kararının
konusu olduğu ve kesinleşen ihale kararının kendisine tebliğ edildiği tarih olan 13.12.2019
tarihinden itibaren 10 günlük süre içerisinde söz konusu iddia konularına ilişkin şikayette
bulunulması gerekmesine karşın bu süre geçtikten sonra 10.02.2020 tarihinde idareye
şikayette bulunulduğu, dolayısıyla gerek idareye gerekse Kuruma yapılan başvuruların süresi
içerinde yapılmadığı, dolayısıyla bu iddiaların süre yönünden reddedilmesi gerektiği
sonucuna ulaşılmıştır.
Başvuru dilekçesindeki 1 ve 2 nolu iddiaların ise yaklaşık maliyete ilişkin olduğu,
4734 sayılı Kamu İhale Kanunu’nun 36’ncı maddesinin ikinci fıkrasında istekliler ile teklif
fiyatlarının ve yaklaşık maliyet tutarının ihalenin ilk oturumunda açıklanacağı hüküm altına
alındığından, şikayete konu işlemin farkına varıldığı ya da farkına varılmış olması gereken
tarihin yaklaşık maliyetin idarece isteklilere duyurulduğu tarih olan ihale tarihi (26.11.2019)
olduğu ve başvuru süresinin bu tarih alınarak hesaplanması gerektiği düşüncesinden hareketle
başvuru sahibinin şikayete yol açan durumun farkına varıldığı 26.11.2019 tarihini izleyen on
gün içinde idareye şikayet başvurusunda bulunması gerekmesine rağmen söz konusu
hususlarla ilgili olarak 10.02.2020 tarihinde başvuruda bulunduğu ve bu itibarla başvurunun
süresi içinde yapılmadığı, öte yandan idareye şikayet başvurusu tarihinin ihale tarihi değil de
ilk ihale komisyonu kararı tarihi (12.12.2019) olarak kabul edilmesi halinde dahi başvurunun
süresinde olmadığı görülmüştür.
Bundan başka beşinci iddia kapsamında yer verilen “pazarlık usulünde beş firmaya
davet gönderilmediği, ihale üzerinde bırakılan isteklinin teklif fiyatı ile pazarlık usulünde
aynı isteklinin teklif fiyatı arasında bulunan fiyat farkının yüksek olduğu” iddiasının
incelenmesinde,
İhalelere Yönelik Başvurular Hakkında Yönetmelik’in “Başvuruların şekil unsurları”
başlıklı 8’inci maddesinde “(9) Aynı kişi tarafından birden fazla ihaleye, birden fazla kişi
tarafından aynı ihaleye veya birden fazla ihaleye tek dilekçe ile başvuruda bulunulamaz.
…” hükmüne,
Anılan Yönetmelik’in “Ön inceleme konuları ve ön inceleme üzerine yapılacak
işlemler” başlıklı 16’ncı maddesinde “(1) Başvurular öncelikle;
…
h) Aynı kişi tarafından birden fazla ihaleye, birden fazla kişi tarafından aynı ihaleye
veya birden fazla ihaleye tek dilekçe ile başvuruda bulunulup bulunulmadığı,
KAMU İHALE KURULU KARARI
Toplantı No
Gündem No
Karar Tarihi
Karar No
: 2020/013
: 10
: 18.03.2020
: 2020/UH.I-554
yönlerinden sırasıyla incelenir…” hükmüne,
Aynı Yönetmelik’in “Ön inceleme konularına aykırılık üzerine alınacak kararlar”
başlıklı 17’nci maddesinde “(1) 16 ncı maddenin birinci fıkrası bakımından bir aykırılığın
tespiti üzerine Kurul tarafından başvurunun reddine karar verilir.
...” hükmüne yer verilmiştir.
Başvuru sahibinin söz konusu iddiasının idarece pazarlık usulü yapılan başka bir
ihaleyle incelenen ihalenin karşılaştırılmasına ilişkin olduğu, bu durumun İhalelere Yönelik
Başvurular Hakkında Yönetmelik’in “Başvuruların şekil unsurları” başlıklı 8’inci maddesinin
dokuzuncu fıkrasındaki aynı kişi tarafından birden fazla ihaleye tek dilekçe ile başvuruda
bulunulamayacağı hükmüne aykırılık taşıdığı anlaşılmış olup, başvuru sahibinin söz konusu
iddiasının uygun olmadığı sonucuna varılmıştır.
7) Başvuru sahibinin 7’nci iddiasına ilişkin olarak:
Kamu İhale Kurumunun görevleri 4734 sayılı Kanunun “Kamu İhale Kurumu”
başlıklı 53 üncü maddesinde düzenlenmiş olup, bu görevlerin arasında ihalenin
başlangıcından sözleşmenin imzalanmasına kadar olan süre içerisinde idarece yapılan
işlemlerde anılan Kanun ve ilgili mevzuat hükümlerine uygunluk olmadığına ilişkin
şikâyetleri inceleyerek sonuçlandırma görevinin bulunduğu ve anılan Kanun’un “İhalelere
yönelik başvurular” başlıklı 54 üncü maddesinin birinci fıkrasında ise “İhale sürecindeki
hukuka aykırı işlem veya eylemler nedeniyle bir hak kaybına veya zarara uğradığını veya
zarara uğramasının muhtemel olduğunu iddia eden aday veya istekli ile istekli olabilecekler,
bu Kanunda belirtilen şekil ve usul kurallarına uygun olmak şartıyla şikayet ve itirazen
şikayet başvurusunda bulunabilirler.” hükmü gereğince de hak kaybına uğrayan ya da uğrama
ihtimali olan isteklilerin Kuruma itirazen şikayet başvurusunda bulunabileceği hükme
bağlandığından Kurulun almış olduğu kararların bu yetki ve sorumluluk çerçevesinde olduğu
görülmektedir.
4734 sayılı Kamu İhale Kanunu kapsamında şikâyet ve itirazen şikâyet
başvurularının dava açılmadan önce tüketilmesi zorunlu idari başvuru yolları olduğu, itirazen
şikâyet başvuruları üzerine Kurul tarafından verilen nihai karar ile uyuşmazlığın, idari
başvuru aşaması bakımından sonuçlandırılacağı, yine anılan Kanun’un yukarıda bahsi geçen
54’üncü maddesinde, Kamu İhale Kurulunun, Kuruma gelen itirazen şikâyet başvurularıyla
ilgili olarak gerekçesini belirtmek suretiyle karar vereceği hüküm altına alınmış olup,
mevzuatta Kurul tarafından karara bağlanan hususların yeniden incelemeye alınmasına ilişkin
bir düzenleme bulunmadığı anlaşılmıştır.
Ayrıca anılan Kanun’un 57’nci maddesinde şikâyetler ile ilgili olarak Kurum
tarafından verilen nihai kararların mahkemelerde dava konusu edilebileceği belirtilmiş,
İhalelere Yönelik Başvurular Hakkında Tebliğ’in “Kurul kararlarına karşı başvuru” başlıklı
17’nci maddesinin birinci fıkrasında yer alan “4734 sayılı Kanunun 57 nci maddesi uyarınca
Kurul kararları idari yargı mercilerinde dava konusu edilebileceğinden, hak kaybına
uğranılmaması bakımından Kurul kararının yeniden incelenmesi talebiyle Kuruma başvuruda
bulunulmaması önem arz etmektedir.” açıklaması ile Kurul tarafından karara bağlanan
hususlar hakkında yargısal denetim yolunun işletilmesi gerektiği hususu da vurgulanmıştır.
KAMU İHALE KURULU KARARI
Toplantı No
Gündem No
Karar Tarihi
Karar No
: 2020/013
: 10
: 18.03.2020
: 2020/UH.I-554
Yapılan incelemede, bahse konu itirazen şikayet konusunun 23.01.2020 tarihli ve
2020/UH.I-131 sayılı Kurul kararında belirtilen “İdare tarafından gerçekleştirilen aşırı düşük
teklif açıklaması istenilmesine yönelik ilk işlemde herhangi bir eksiklik bulunmamasına
karşın, aşırı düşük teklif açıklaması sunan isteklinin idareye yapmış olduğu şikayet başvurusu
neticesinde aşırı düşük teklif açıklama istenilmesine dayanak gösterilen hususların yukarıda
açıklandığı üzere yerinde olmadığı, aşırı düşük teklif açıklama sunan isteklinin
açıklamalarındaki eksikliklerin tespiti ile açıklamaların aykırılığı kararı verildikten sonra
mevzuata uygun olarak gerçekleştirilmiş aşırı düşük teklif açıklama istenilmesine ilişkin
işlemlerin tekrar edilmesi suretiyle istekli tarafından sunulan açıklamaların kabul edilmesinin
yerinde olmadığı sonucuna ulaşılmıştır. Diğer taraftan başvuru sahibi tarafından ihale
üzerinde bırakılan isteklinin sunduğu aşırı düşük teklif açıklamasının uygun olmadığına
yönelik iddialarının incelenebilmesi için idarece aşırı düşük teklif açıklama istenilmesine
ilişkin işlemlerin mevzuata uygun olması gerektiği, ancak mevzuata uygun olarak
gerçekleştirilmediği tespit edilen ikinci aşırı düşük teklif açıklamasında sunulan belgeler
üzerinden değerlendirme yapılmasına imkan bulunmadığı anlaşılmıştır.” yönünde alınan
karar gereği başvuru sahibinin söz konusu iddiasına konu hususun karara bağlandığı ve
dolayısıyla Kurul kararına itiraz niteliği taşıdığı ve görev yönünden reddedilmesi gerektiği
sonucuna ulaşılmıştır.
10) Başvuru sahibinin 10'uncu ve 11’inci iddiasına ilişkin olarak:
Yukarıda belirtilen mevzuat hükümleri doğrultusunda yapılan incelemede idarece
başvuru sahibine gönderilen aşırı düşük teklif açıklama yazısının tarihinin 29.11.2019 tarihi
olduğu, başvuru sahibi tarafından iddia edilen hususun açıklama yazısı ile ekinde gönderilen
örnek yemek menüsüne ve gramaj tablosuna ilişkin olması sebebiyle de yazı içeriğindeki
itiraz konularına yönelik şikayet süresinin de aşırı düşük teklif açıklama yazısının kendilerine
gönderildiği tarihten itibaren 10 gün olduğu (başvurulacak şikayet tarihinin 11.12.2019
olması gerektiği) ancak başvuru sahibince idareye ilk başvurunun 13.12.2019 tarihinde
yapıldığı ve söz konusu başvurunun dikkate alınacak olması halinde dahi iddianın süresinde
yapılmadığı değerlendirildiğinden süreden reddedilmesi gerektiği sonucuna ulaşılmıştır.
Öte yandan işe ait hazırlanan Teknik Şartname ve eklerinin incelenmesinde gerek iki
haftalık örnek yemek menüsünün ve gerekse gramaj tablolarının yer aldığı gıda rasyonlarının
var olduğu görülmüştür.
İhale dokümanları arasında bulunan Teknik Şartname’nin “İşin Tanımı” başlıklı II.
maddesinin “Yemek çeşitleri ve öğün sayıları” başlıklı bendinde, kahvaltı, öğle ve akşam
yemeklerinde her öğünde kişi başına bir adet 500 cc pet şişe su teslim edileceği, ekmek olarak
paketli roll ekmek getirileceği, normal yemeklere uygulanacak gramajların Şartname ekinde
verilen gıda rasyonuna göre olacağı, bu listelerde gösterilen etler ve sebzelerin işlem
gördükten sonra bir porsiyona girecek net ağırlıklar olduğu, şartnamede belirtilen fire
tablosunda verilen fire paylarının net miktarlar üzerine eklenilerek gıda evsafında belirtilen
üst gramajların esas alınarak sipariş yapılacağı, listede ismi olmayan yemeklerin diyetisyen
tarafından benzer yemeklerdeki gramajlar göz önüne alınarak standartlaştırılacağı ve
uygulamaların buna göre yapılacağı, meyvelerin ise gıda rasyonundaki miktarlardan alınacağı
ve fire düşülmeyeceği belirlenmiş olup, devamı maddelerde kahvaltı, ara öğün ile öğle ve
KAMU İHALE KURULU KARARI
Toplantı No
Gündem No
Karar Tarihi
Karar No
: 2020/013
: 10
: 18.03.2020
: 2020/UH.I-554
akşam yemeklerinin tanımlandığı, fire miktar tablosu, iki haftalık örnek yemek menüsü ve
örnek ara öğün menüsüne yer verildiği, yemeklerde kullanılacak malzemelerin “Şartname” ile
“Gıda Malzemelerinin Özellikleri ve Gıda Rasyonu” hükümlerine uygun olacağı hususlarının
da düzenlendiği anlaşılmıştır.
12) Başvuru sahibinin 12’nci iddiasına ilişkin olarak:
Kamu İhale Genel Tebliği’nin “Hizmet alımı ihalelerinde sınır değer tespiti ve aşırı
düşük tekliflerin değerlendirilmesi” başlıklı 79’uncu maddesinde “…79.2. İhale ilanında ve
dokümanında teklifi sınır değerin altında kalan isteklilerden açıklama isteneceği belirtilen
hizmet alımı ihalelerinde, aşırı düşük tekliflerin değerlendirilmesi aşamasında aşağıdaki
düzenlemelere göre işlem tesis edilmesi gerekmektedir.
79.2.1. Aşırı düşük tekliflere yönelik açıklama istenmesine ilişkin yazıda, isteklilerin
yapacakları açıklamalara esas olacak önemli teklif bileşenlerinin, bütün istekliler için aynı
unsurları içerecek şekilde belirtilmesi zorunludur. Aşırı düşük teklif açıklaması sunulması için
isteklilere üç (3) iş gününden az olmamak üzere uygun bir süre verilir.
79.2.2. İstekliler aşırı düşük olarak tespit edilen tekliflerini aşağıdaki yöntemleri
kullanarak açıklayabilirler.
79.2.2.1. Üçüncü Kişilerden Alınan Fiyat Teklifleri: Teklifi oluşturan maliyet
bileşenlerine ilişkin üçüncü kişilerden fiyat teklifi alınması durumunda, öncelikli olarak fiyat
teklifini veren kişiyle tam tasdik sözleşmesi yapan veya beyannamelerini imzalamaya yetkili
olan meslek mensubu tarafından ilgisine göre teklife konu mal veya hizmet için maliyet tespit
tutanağı (Ek-O.5) veya satış tutarı tespit tutanağı (Ek-O.6) düzenlenecektir. Tutanaklar fiyat
teklifinin dayanağı olarak düzenlenecek olup, meslek mensubu tarafından muhafaza edilecek
ve fiyat teklifinin ekinde idareye verilmeyecektir. Ancak idare veya Kurum tarafından gerekli
görülmesi halinde bu tutanaklar meslek mensubundan istenebilecektir.
Maliyet tespit tutanağı dayanak alınarak fiyat teklifi sunulabilmesi için, fiyat teklifinin
mamul/mala ilişkin olması halinde mamul/malın birim fiyatının, tutanakta tespit edilen
ağırlıklı ortalama birim maliyetin altında olmaması; fiyat teklifinin hizmete ilişkin olması
halinde ise bu hizmetin birim fiyatının, tutanakta tespit edilen toplam birim maliyetin altında
olmaması, bu tespitin (Ek-O.5) formunda yapılması, fiyat teklifi üzerine meslek mensubu
tarafından “Bu fiyat teklifindeki birim fiyatın, mükellefin yasal defter ve belgelerine göre
tarafımca düzenlenerek onaylanan (.../.../...) tarih ve (…) sayılı maliyet tespit tutanağındaki
ortalama/toplam birim maliyet tutarının altında olmadığını beyan ederim.” ibaresinin
yazılarak imzalanması ve iletişim bilgileri de belirtilmek suretiyle kaşelenmesi/mühürlenmesi
gerekmektedir.
Satış tutarı tespit tutanağı dayanak alınarak fiyat teklifi sunulabilmesi için teklif edilen
birim fiyatın, ilgili tutanakta tespit edilen ağırlıklı ortalama birim satış tutarının % 80’inin
altında olmaması, bu tespitin (Ek-O.6) formunda yapılması, fiyat teklifi üzerine meslek
mensubu tarafından “Bu fiyat teklifindeki birim fiyatın, mükellefin yasal defter ve belgelerine
göre tarafımca düzenlenerek onaylanan (.../.../...) tarih ve (…) sayılı satış tutarı tespit
tutanağındaki ağırlıklı ortalama birim satış tutarının % 80’inin altında olmadığını beyan
ederim.” ibaresinin yazılarak imzalanması ve iletişim bilgileri de belirtilmek suretiyle
kaşelenmesi/mühürlenmesi gerekmektedir.
Üçüncü kişilerden alınan fiyat tekliflerinin teklife konu alanda faaliyet gösterenlerden
alınması gerekmekte olup, bu belgelerin ihale tarihinden önce düzenlenmiş olması zorunlu
değildir.
KAMU İHALE KURULU KARARI
Toplantı No
Gündem No
Karar Tarihi
Karar No
: 2020/013
: 10
: 18.03.2020
: 2020/UH.I-554
Kaşeleme işlemi 8.4 üncü maddede belirtilen özel kaşe kullanılmak suretiyle
yapılabileceği gibi, bu kaşe dışında meslek mensubuna ilişkin bilgileri içeren kaşe
kullanılmak suretiyle de yapılabilir.
79.2.2.2. Merkezi Kamu Kurum ve Kuruluşları Tarafından Ülke Çapında Sunulan Mal
ve Hizmetlere İlişkin Fiyatlar: Teklifi oluşturan maliyet bileşenlerine ilişkin merkezi kamu
kurum ve kuruluşları tarafından ülke çapında sunulan mal ve hizmetlere ilişkin fiyat tarifeleri
veya istekliye verilmiş fiyat teklifleri açıklama yöntemi olarak kullanılabilir. Bu yöntemle
yapılmış açıklamanın geçerli olabilmesi için kullanılan fiyatların ilan/davet ile ihale tarihi
arasında (ihale tarihi hariç) geçerli olması zorunludur.
79.2.2.3. Kamu Kurum ve Kuruluşları Tarafından İlan Edilen Fiyatlar: Teklifi
oluşturan maliyet bileşenlerine ilişkin kamu kurum ve kuruluşları tarafından ilan edilmiş fiyat
tarifeleri açıklama yöntemi olarak kullanılabilir. Bu usulle yapılmış açıklamanın geçerli
olabilmesi için ilan edilen fiyatların ihalenin ilan/davet ile ihale tarihi arasında (ihale tarihi
hariç) geçerli olması zorunludur.
79.2.2.4. Ticaret Borsası Fiyatları: Teklifi oluşturan maliyet bileşenlerine ilişkin
18/5/2004 tarihli ve 5174 sayılı Türkiye Odalar ve Borsalar Birliği ile Odalar ve Borsalar
Kanununun 51 inci maddesinin (c) bendi uyarınca borsa idaresi tarafından düzenlenen ve
ilgili malın ihale tarihinden önceki son 12 ayın herhangi bir işlem gününde gerçekleşen
ortalama fiyatını gösteren belge ile açıklama yapılabilir.
79.2.2.5. Toptancı Hal Fiyatları: Teklifi oluşturan maliyet bileşenlerine ilişkin
11/3/2010 tarihli ve 5957 sayılı Sebze ve Meyveler ile Yeterli Arz ve Talep Derinliği Bulunan
Diğer Malların Ticaretinin Düzenlenmesi Hakkında Kanun uyarınca faaliyet gösteren
toptancı hali idaresi tarafından düzenlenen ve ilgili malın ihale tarihinden önceki son 12 ayın
herhangi bir işlem gününe ait ortalama fiyatını gösteren belge ile açıklama yapılabilir.
79.2.2.6. Özel veya Münhasır Hak Sahibi Kuruluşların Uyguladığı Fiyatlar: İlgili
mevzuatı uyarınca, belirli mal veya hizmetlerin kamuya sunulması konusunda lehine
sınırlama bulunan kuruluşların tedarikçisi oldukları mallar veya sunucusu oldukları hizmetler
için uyguladıkları fiyatlar ile açıklama yapılabilir. Bu usulle yapılmış açıklamanın geçerli
olabilmesi için kullanılan fiyatların ilan/davet ile ihale tarihi arasında (ihale tarihi hariç)
geçerli olması zorunludur.
79.2.2.7. İsteklinin Kendi Ürettiği, Aldığı veya Sattığı Mallara İlişkin Fiyatlar: Teklifi
oluşturan maliyet bileşenlerine ilişkin olarak isteklinin kendi ürettiği, aldığı veya sattığı
mallara ait fiyatların kullanılması durumunda, istekliyle tam tasdik sözleşmesi yapan veya
beyannamelerini imzalamaya yetkili olan meslek mensubu tarafından ilgisine göre aşırı düşük
teklif açıklamasına konu mal için düzenlenen maliyet/satış tutarı tespit tutanağı (Ek-O.7) ile
açıklama yapılabilir.
Maliyetler dayanak alınarak yapılan açıklamanın geçerli olabilmesi için teklif edilen
birim fiyatın, ilgili tutanakta (Ek-O.7) tespit edilen ağırlıklı ortalama birim maliyetin altında
olmaması ve isteklinin son veya bir önceki geçici vergi beyanname döneminde ihale konusu
işte kullanılmasını öngördüğü mal miktarının en az yarısı kadar alım yapmış olması gerekir.
Satışlar dayanak alınarak yapılan açıklamanın geçerli olabilmesi için teklif edilen
birim fiyatın, ilgili tutanakta (Ek-O.7) tespit edilen ağırlıklı ortalama birim satış tutarının %
80’inin altında olmaması ve malın ticaretinin isteklinin faaliyet alanında olması gerekir.
İsteklinin son veya bir önceki geçici vergi beyanname döneminde 4734 sayılı Kanun
kapsamındaki idarelere açıklama konusu mala ilişkin satış yapmış ve satılan malın idarece
kabul edilmiş olması durumunda, maliyet/satış tutarı tespit tutanağı (Ek-O.7) sunulmasına
gerek bulunmayıp sadece söz konusu satışa ilişkin fatura örnekleri veya bu örneklerin noter,
KAMU İHALE KURULU KARARI
Toplantı No
Gündem No
Karar Tarihi
Karar No
: 2020/013
: 10
: 18.03.2020
: 2020/UH.I-554
YMM, SMMM ya da vergi dairesince onaylı suretleri ile de belgelendirme yapılabilir.
Kaşeleme işlemi 8.4 üncü maddede belirtilen özel kaşe kullanılmak suretiyle
yapılabileceği gibi, bu kaşe dışında meslek mensubuna ilişkin bilgileri içeren kaşe
kullanılmak suretiyle de yapılabilir.
79.2.2.8.İsteklinin Ortağı Olduğu Tüzel Kişiye Ait İşletmeden Mal Çekmesiyle Oluşan
Emsal Bedel: Teklifi oluşturan maliyet bileşenlerine ilişkin olarak isteklinin ortağı olduğu
tüzel kişiye ait işletmeden mal çekmesi veya satın alması durumunda söz konusu malın emsal
bedeli ile değerlenmesi gereklidir. Emsal bedelinin tespitinde 4/1/1961 tarihli ve 213 sayılı
Vergi Usul Kanununun ilgili hükümleri esas alınır. Bu durumda, Vergi Usul Kanununa göre
hesaplanan emsal bedeli gösteren ve istekliyle tam tasdik sözleşmesi yapan veya
beyannamelerini imzalamaya yetkili olan meslek mensubu tarafından hazırlanarak imzalanan
ve kaşelenen beyanın verilmesi yeterlidir. Kaşeleme işlemi 8.4 üncü maddede belirtilen özel
kaşe kullanılmak suretiyle yapılabileceği gibi, bu kaşe dışında meslek mensubuna ilişkin
bilgileri içeren kaşe kullanılmak suretiyle de yapılabilir.
79.2.3. Meslek mensubu; üçüncü kişilerden alınan fiyat teklifi üzerindeki beyanın ve
emsal bedel beyanı ile Ek-O.5, Ek-O.6 ve Ek-O.7 numaralı tutanaklardaki bilgilerin
doğruluğundan sorumludur. Meslek mensubu ibaresinden Yeminli Mali Müşavirler veya
Serbest Muhasebeci Mali Müşavirler anlaşılır”
79.2.4. Ek-O.5, Ek-O.6 ve Ek-O.7 numaralı tutanakların son veya bir önceki geçici
vergi beyanname dönemine ilişkin olarak düzenlenmesi zorunludur. Son veya bir önceki geçici
vergi beyanname döneminin tespitinde; 4734 sayılı Kanunun 21 inci maddesinin birinci
fıkrasının (a), (d) ve (e) bentlerine göre pazarlık usulü ile yapılan ihalelerde ilk yazılı fiyat
tekliflerinin alındığı tarih, diğer ihale usulleri ile yapılan ihalelerde ise ihale tarihi esas
alınır.
Örneğin; 11.1.2014 tarihinde açık ihale usulü ile yapılan ihalede son geçici vergi
beyanname dönemi “Ekim-Kasım-Aralık 2013”, 15.7.2014 tarihinde açık ihale usulü ile
yapılan ihalede son geçici vergi beyanname dönemi “Nisan-Mayıs-Haziran 2014” tür.
79.2.5. İşletme hesabına göre defter tutuluyor olması durumunda; yukarıda belirtilen
tutanaklar, işletme hesabı defteri ve işletme hesap özeti kayıtlarına göre düzenlenir.
79.2.6.Malzemeli yemek hizmet alımı ihalelerinde aşırı düşük tekliflerin
değerlendirilmesinde kullanılmak üzere teknik şartnamede asgari iki haftalık örnek menü
düzenlemesi yapılır ve bu menüde yer alan yemeklerin içerikleri ile çiğ girdi miktarları
belirtilir.
Bu ihalelerde; teklifi aşırı düşük bulunan istekli öncelikle ana girdi”, “işçilik” ve
“yardımcı gider” oranlarının belirtildiği Malzemeli Yemek Sunumu Hesap Cetvelini (Ek-H.4)
hazırlayarak açıklaması kapsamında sunar. Açıklamanın geçerli kabul edilebilmesi için
“(Ana Girdi Maliyeti+İşçilik Maliyeti)/Toplam Teklif Tutarı” oranının 0,80’den az ve
0,95’den çok olmaması gerekir. Oran belirtmeyen veya belirttiği oran 0,80’den az veya
0,95’den çok olan isteklilerin teklifleri reddedilir.
Bu maddede yer alan ana girdi ibaresi kapsamında, kırmızı et; beyaz et; balık;
işlenmiş et ürünleri (sucuk, salam, sosis, kavurma gibi); kuru gıdalar (pirinç, bulgur, nohut,
mercimek, kuru fasulye gibi); sebze; meyve; toz şeker, süt; yoğurt, ayran; yağ ürünleri
(ayçiçek yağı, zeytinyağı, tereyağı) kahvaltı malzemeleri (peynir, zeytin, yumurta, reçel, bal
gibi); pet su, ekmek açıklama yapılacak unsurlar olarak dikkate alınır. İdarenin ihale
dokümanında bu girdilerin dışında ana girdi niteliğinde malzeme içeren yemek öğünü
düzenlemesi durumunda aşırı düşük teklif açıklama yazısında açıklama istenecek unsurlar
arasında bu malzemelerin de belirtilmesi zorunludur. Bu çerçevede, isteklinin beyan ettiği
KAMU İHALE KURULU KARARI
Toplantı No
Gündem No
Karar Tarihi
Karar No
: 2020/013
: 10
: 18.03.2020
: 2020/UH.I-554
orana uygun teklif sunması durumunda, yemek pişirilmesi için gerekli enerji giderleri
(doğalgaz, LPG gibi), temizlik malzemeleri, su, sigorta giderleri, ilaçlama ve hijyen sağlama
giderleri, bakım onarım, amortisman, nakliye, sözleşme giderleri ve genel giderler, portör
muayenesi ve tali çiğ girdiler (tuz, baharat, tatlandırıcı vb.) gibi unsurlar “yardımcı girdiler”
başlığında değerlendirilir ve bu unsurlar için açıklama sunulması gerekmez.
Örneğin; 1.000 öğün yemek alımı için çıkılan bir ihalede, birim fiyat olarak 5 TL teklif
veren bir isteklinin, 5.000 TL olan toplam teklif bedelinin aşırı düşük olarak değerlendirilmesi
ve istekli tarafından sunulan Malzemeli Yemek Sunumu Hesap “(Ana Girdi Maliyeti+İşçilik
Maliyeti)/Toplam Teklif Tutarı” oranının 0,90 olarak belirtilmesi halinde, teklifin 4.500
TL’sinin ana çiğ girdi ile işçilik toplamını içerdiği kabul edilir ve isteklinin sadece bu kısma
ilişkin açıklama yapması gerekir. Teklifin 500 TL’lik kısmının ise yardımcı giderlere ilişkin
olduğu kabul edildiğinden, bu kısma ilişkin açıklama yapılması gerekmemektedir.
Malzemeli yemek alımı ihalelerinde, Kırmızı et; beyaz et; balık; kuru gıdalar (pirinç,
bulgur, nohut, mercimek, kuru fasulye gibi); sebze; meyve maliyetlerinin tevsiki amacıyla
üçüncü kişilerden alınan fiyat teklifleri kullanılamaz. Ancak 79.2.2 nci maddede yer alan
diğer yöntemlerden herhangi biri ile açıklama yapılmasının fiilen mümkün olmadığının
anlaşıldığı durumlarda, üçüncü kişilerden alınan fiyat teklifleri ile açıklama yapılabilir.
Malzemeli yemek alımı ihalelerinde sadece iki haftalık örnek menüdeki ana girdiler ve
işçilik giderleri dikkate alınarak açıklama yapılmalıdır. İsteklilerin örnek menüdeki girdiler ve
işçilik gideri kullanılarak teklif ettikleri birim fiyatı açıklamaları gerekmekte olup toplam
miktar ve tutar açıklaması yapılmayacaktır. Örneğin normal kahvaltı, diyet kahvaltı, ara
öğün, normal yemek ve diyet yemek gibi birim fiyatları içeren bir ihalede, isteklilerin teklif
ettikleri birim fiyatı; örnek menüyü ve bu menünün üretimi için gerekli işçilik tutarını
kullanarak tevsik etmeleri durumunda açıklama uygun kabul edilecektir.
…
79.3.İdarelerin aşırı düşük teklif tespit ve değerlendirilmesine ilişkin aşağıdaki
düzenlemeleri de dikkate almaları gerekmektedir.
79.3.1.Teklifi aşırı düşük olarak tespit edildikten sonra yukarıdaki yöntemlere göre
usulüne uygun açıklama yapan isteklilerin teklifleri geçerli kabul edilir. Hayatın olağan
akışına veya ticari gereklere aykırılık gibi nedenlerle teklifler reddedilemez.
79.3.2.79.2.2’nci maddede yer alan yöntemlerden herhangi biri ile açıklama
yapılmasının fiilen mümkün olmadığının anlaşıldığı durumlarda, istekli tarafından gerekçesi
belirtilmek suretiyle, ilgili mevzuatına göre ihale tarihinden önceki son 12 ay içinde
düzenlenen açıklamaya elverişli diğer bilgi ve belgeler kullanılarak da açıklama yapılabilir.
79.3.3. Kurumca hazırlanan “İşçilik Hesaplama Modülü” ne (www.ihale.gov.tr)
adresinden ulaşılabilecek olup, personel çalıştırılmasına dayalı hizmet alımı ihalelerinde
tekliflerin değerlendirilmesi bağlamında sözleşme ve genel giderler dahil asgari işçilik
maliyeti hesabında işçilik hesaplama modülünün kullanılması zorunludur.
…
79.3.5. Personel çalıştırılmasına dayalı olmayan hizmet alımlarına ilişkin yapılan
aşırı düşük teklif açıklamasında, sözleşme giderleri ve genel giderlerin % 4 oranında
hesaplanması söz konusu olmayacak, sözleşme giderleri ilgili mevzuatına göre hesaplanmak
suretiyle açıklama yapılacaktır.” açıklamaları yer almaktadır.
Bu doğrultuda idarece başvuru sahibinin teklif fiyatının sınır değerin altında kalması
sebebiyle aşırı düşük olduğu tespit edildiğinden 29.11.2019 tarihinde EKAP üzerinden
gönderilen aşırı düşük teklif açıklama talep yazısında “ …İhalenin 3 kısmı için de vermiş
olduğunuz teklifiniz ihale komisyonumuzca aşırı düşük teklif olarak tespit edilmiştir. İhale
KAMU İHALE KURULU KARARI
Toplantı No
Gündem No
Karar Tarihi
Karar No
: 2020/013
: 10
: 18.03.2020
: 2020/UH.I-554
dokümanı içerisinde bulunan Teknik Şartname eki Gıda Maddelerinin Özellikleri Listesi, Gıda
Rasyonundaki gramaj miktarları ve Teknik Şartname’deki Fire Tablosu esas alınarak, Teknik
Şartname’de bulunan 14 günlük örnek menü (aşağıdaki listede rasyonda gramajı bulunmayan
yemekler yerine yazılan, hesaplamada kullanılacak rasyonda gramajı bulunan yemekler
belirtilmiştir.) ve örnek ara öğün menüsü üzerinden; kahvaltı, öğle yemeği, akşam yemeği ve
ara öğün ana çiğ girdileri (Teknik Şartname’deki fire miktarları eklenecek) ve işçilik maliyeti
dahil edilerek; teklif ettiğiniz öğün birim fiyatlarıyla ilgili 4734 sayılı Kamu İhale
Kanunu’nun 38. Maddesi ve Kamu İhale Genel Tebliği’nin 79.2. maddesinde belirtilen
hususları göz önünde bulundurarak ayrıntılı olarak açıklamanızı, destekleyici belgeleriyle
05.12.2019 tarihine kadar Müdürlüğümüze sunmanız hususunda..
Teknik Şartname Teknik Şartname Hesaplama
14 günlük yemek 14 günlük yemek yapılırken esas
menüsündeki yeri menüsündeki
mevcut hali
alınacak yemek
3. gün akşam Kıymalı
sebze Kıymalı
yemeği
graten
karnabahar
graten
8.
gün
öğle Tepsi kebap
Buğu kebap
yemeği
10. gün sabah Gözleme
kahvaltısı
10. gün öğle Etli bezelye
yemeği
Peynirli poğaça
Kıymalı bezelye
13. gün akşam Kıymalı
fırın Kıymalı
yemeği
karnıbahar
karnabahar
graten
14. gün öğle Etli bakla
yemeği
Etli nohut
“şeklinde ifadelere yer verilmiştir.
Bu yazıya karşılık başvuru sahibi tarafından 05.12.2019 tarihli aşırı düşük teklif
açıklama yazısı ekinde malzemeli yemek sunumu hesap cetveli (EK-H.4),ana çiğ girdileri
tablosu, malzeme girdi listesi, satışlar ( EK-H.4), örnek yemek menü listesi, işçilik giderleri,
personel maliyetleri hesabı, işin süresi boyunca kullanılacak malzeme listesi, işçilik
hesaplama modülü, maliyet/satış tutarı tespit tutanağı, kapasite raporu ve ticaret borsası
bültenlerinin sunulduğu görülmüştür.
İdarece alınan 12.12.2019 tarihli ihale komisyonu kararında başvuru sahibinin
“İsteklinin Teknik Şartname eki gıda rasyonunda bulunan çiğ girdi malzeme miktarlarına
göre;”ana girdi”, “işçilik” ve “yardımcı gider” oranlarının belirtildiği Malzemeli Yemek
Sunumu Hesap Cetveli (Ek-H.4) ile açıklama sunduğu, “Satışlar” konulu evrakta toplam
teklif tutarı 1.253.538,00 TL olması gerekirken hatalı olarak 1.241.096,40 TL olarak
hesaplandığı tespit edilmiştir. Açıklama teklif tutarı olan 1.253.538,00 TL baz alınarak
yapılacaktır.” gerekçesiyle değerlendirme dışı bırakıldığı anlaşılmış olup,
KAMU İHALE KURULU KARARI
Toplantı No
Gündem No
Karar Tarihi
Karar No
: 2020/013
: 10
: 18.03.2020
: 2020/UH.I-554
Yapılan incelemede başvuru sahibince sunulan gerek “Malzemeli Hesap Cetveli (Ek-
H.4) ve gerekse Satışlar başlıklı ihalenin üç kısmında da birim, öğün miktarları, birim fiyat ve
toplam fiyatları içeren belgenin sunulduğu ve söz konusu iki belgede de teklif tutarı olan
1.253.538,00 TL yerine 1.241.096,40 TL ‘nin belirtildiği görülmüş olmakla birlikte, söz
konusu farkın kar ve genel giderler içerisinde değerlendirilebileceği düşüncesiyle idarece söz
konusu hususun aşırı düşük teklif açıklamasının uygun bulunmaması gerekçesi olarak kabul
edilmesinin yerinde olmadığı sonucuna ulaşılmıştır.
13) Başvuru sahibinin 13 ve 18’inci iddiasına ilişkin olarak:
12.12.2019 tarihli ihale komisyonu kararında bu durumun ”Tüm öğünler için ana girdi
maliyetinin 1.009.893,87 TL olduğu, malzeme girdi miktarı hesaplanırken öğün
sayısı=Toplam öğün/14 olarak hesaplandığı, Sabah Kahvaltısı için öğün sayısının
43.730/14= 3123,57 olması gerekirken 2995 baz alındığı, Öğle Yemeği için öğün sayısının
59.200/14=4222,86 olması gerekirken 4223 baz alındığı, Akşam yemeği için öğün sayısının
43.730/14 3123,57 olması gerekirken 2995 baz alındığı, Ara Öğün öğün sayısının
36.840/14=2631,43 olması gerekirken 2995 baz alındığı, bunun da ana çiğ girdi fiyatlarında
sağlıklı bir sonuç çıkmasını engellediği..” şeklinde ifade edildiği görülmüştür.
Kamu İhale Genel Tebliği’nin 79.2.6’ncı maddesinde “Malzemeli yemek alımı
ihalelerinde sadece iki haftalık örnek menüdeki ana girdiler ve işçilik giderleri dikkate
alınarak açıklama yapılmalıdır. İsteklilerin örnek menüdeki girdiler ve işçilik gideri
kullanılarak teklif ettikleri birim fiyatı açıklamaları gerekmekte olup toplam miktar ve tutar
açıklaması yapılmayacaktır. Örneğin normal kahvaltı, diyet kahvaltı, ara öğün, normal yemek
ve diyet yemek gibi birim fiyatları içeren bir ihalede, isteklilerin teklif ettikleri birim fiyatı;
örnek menüyü ve bu menünün üretimi için gerekli işçilik tutarını kullanarak tevsik etmeleri
durumunda açıklama uygun kabul edilecektir.” açıklaması yer almaktadır.
Başvuru sahibi tarafından sunulan malzeme girdi listelerinin incelenmesinde, belirtilen
öğün sayılarına bakıldığında, idarece yapılan belirlemelerde bir aykırılık olmadığı anlaşılmış
olmakla birlikte, söz konusu Tebliğ açıklaması gereği aşırı düşük teklif sorgulaması
kapsamında açıklama istenilen başvuru sahibince yemek sayısının eksikliği ya da
fazlalığından ziyade iki haftalık örnek menüdeki ana girdiler ve işçilik giderlerini dikkate
alarak açıklama yapmasının gerekmekte olduğu sonucuna ulaşılmıştır.
Diğer yandan Hizmet Alımı İhaleleri Uygulama Yönetmeliği’nin ekinde yer alan Açık
İhale Usulü İle İhale Edilen Hizmet Alımlarında Uygulanacak Tip İdari Şartname’nin “Kısmi
teklife ilişkin açıklamalar” başlıklı 20.2’nci maddesinin düzenlemesine yönelik 25 numaralı
dip notta “… (1) Kısmi teklif verilmesine izin verilmeyen ihalelerde, “20.2.1. Bu madde boş
bırakılmıştır.” yazılacaktır.
(2) Kısmi teklif verilmesine izin verilen ihalede kısmi teklifin ne şekilde verileceğine
ilişkin bilgi buraya yazılacaktır.
(3) İdareye bağlı birimlerin ihtiyaçlarının bir merkezden karşılanmasını sağlayan ve
kısmi teklif verilmesine izin verilen ihalede; isteklilerin üzerinde kalan kısımların her biri için
ayrı ayrı sözleşme imzalanacak ise bu duruma ilişkin açıklamaya bu maddede yer
verilecektir…” açıklaması,
KAMU İHALE KURULU KARARI
Toplantı No
Gündem No
Karar Tarihi
Karar No
: 2020/013
: 10
: 18.03.2020
: 2020/UH.I-554
Kamu İhale Genel Tebliği’nin “Kısmi tekliflerin değerlendirilmesi” başlıklı 16.4’üncü
maddesinde “16.4.1. İhalelerde, ihale dokümanında belirtilmesi kaydıyla, kısmi teklif
verilebilmesi mümkün bulunmaktadır. Ancak, kısmi teklif verilebilen ihalelerde isteklilerce her
bir iş kısmına ayrı ayrı teklif vermek suretiyle işin tamamına teklif verilebileceği gibi, ihale
dokümanında
belirtilen
kısımlardan
bazılarına
da
teklif
verilebilecektir.
16.4.2. Kısmi teklif verilmesine imkân tanınan ihalede; aday veya isteklinin yeterlik
değerlendirmesi, başvuruda bulunduğu veya teklif verdiği her bir kısım için ayrı ayrı
yapılacaktır. İstekli, teklif ettiği kalemlerin/kısımların toplam bedeli üzerinden geçici teminat
sunacaktır.
16.4.3. İşin tamamına veya bir kısmına teklif veren isteklinin teklif verdiği kısım veya
kısımlardan birkaçı veya tamamı için ekonomik açıdan en avantajlı teklif sahibi olarak
belirlenmesi söz konusu olduğunda, yapım işleri ihaleleri hariç, bu istekli ile tek bir sözleşme
imzalanacaktır. Ancak, mal ve hizmet alımlarında bir idareye bağlı birimlerin ihtiyaçlarının
bir merkezden yapılan ihale ile karşılanması amacıyla kısmi teklife imkân verilen ihalelere
münhasıran ve idari şartnamenin “Kısmi teklife ilişkin açıklamalar” başlığı altında idarece
bu hususun düzenlenmiş olması kaydıyla her bir kısım için ayrı ayrı sözleşme
imzalanabilecektir. Ayrı ayrı sözleşmeye bağlanacak her kısım için ayrı kesin teminat
alınacaktır.” açıklaması yer almaktadır.
İdari Şartname’nin “Kısmi teklif verilmesi” başlıklı 20’nci maddesinde “Madde 20 -
Kısmi teklif verilmesi
20.1. Bu ihalede kısmi teklif verilebilir.
20.2. Kısmi teklife ilişkin açıklamalar
20.2.1.
Bu ihale üç (3) kısımdan oluşmaktadır. Kısımların tamamına teklif verilebileceği gibi
her bir kısım için ayrı ayrı da teklif verilebilir. Ancak her bir kısım içeriğinde bulunan
kalemlerin tamamına teklif verilmelidir. Aksi takdirde teklif geçersiz sayılacaktır. İhale
sonucunda her bir kısım için ayrı ayrı olarak ilgili idare ile yüklenici arasında sözleşme
imzalanacak olup; her kısım için ayrı kesin teminat verilecektir.” düzenlemesi yer almaktadır.
Yukarıda yer verilen Kamu İhale Genel Tebliği açıklamaları uyarınca kısmi teklif
verilmesine imkân tanınan ihalelerde isteklilerce her bir iş kısmına ayrı ayrı teklif vermek
suretiyle işin tamamına teklif verilebileceği gibi, ihale dokümanında belirtilen kısımlardan
bazılarına da teklif verilebileceği ve adayların veya isteklilerin yeterlik değerlendirmesinin,
başvuruda bulunduğu veya teklif verdiği her bir kısım için ayrı ayrı yapılması gerektiği
anlaşılmaktadır. Yine söz konusu açıklamadan yapılacak işin tamamına veya bir kısmına
teklif veren isteklinin teklif verdiği kısım veya kısımlardan birkaçı veya tamamı için
ekonomik açıdan en avantajlı teklif sahibi olarak belirlenmesi durumunda, yapım işleri
ihaleleri hariç, bu istekli ile tek bir sözleşme imzalanacağı ancak, mal ve hizmet alımlarında
bir idareye bağlı birimlerin ihtiyaçlarının bir merkezden yapılan ihale ile karşılanması
amacıyla kısmi teklife imkân verilen ihalelere münhasır ve idari şartnamenin “Kısmi teklife
ilişkin açıklamalar” başlığı altında idarece bu hususun düzenlenmiş olması kaydıyla her bir
kısım için ayrı ayrı sözleşme imzalanabileceği anlaşılmaktadır.
Yapılan incelemede, MFCA Gıda Mad. Oto. İnş. ve Taah. San. Tic. Ltd. Şti. tarafından
12.12.2019 tarihli ilk ihale komisyonu kararının kendisine bildirilmesi üzerine 13.12.2019
KAMU İHALE KURULU KARARI
Toplantı No
Gündem No
Karar Tarihi
Karar No
: 2020/013
: 10
: 18.03.2020
: 2020/UH.I-554
tarihinde idareye şikayet başvurusunda bulunulduğu, şikayet konularından birinin ihalenin 1,
2 ve 3. kısmı için toplam açıklama yapmasında mevzuata bir aykırılık bulunmadığı ve idarece
bu durumun değerlendirme dışı bırakma gerekçesi olarak kullanılmasının uygun olmadığı
şeklinde ifade edildiği görülmüş olmakla birlikte ilk ihale komisyonu kararında bu durum
“İhalenin 1, 2 ve 3. Kısmı için toplam açıklama yaptığı” olarak ifade edilmiş olmakla birlikte
değerlendirme dışı bırakma gerekçesi kabul edildiğine dair bir belirlemede bulunulmadığı,
kaldı ki yine idarece başvuru sahibine verilen 19.12.2019 tarihli cevap yazısında yapılan
açıklamada da “İhalenin 1, 2 ve 3. kısmı için toplam açıklama yaptığı, ibaresinin isteklinin
vermiş olduğu yemek sayısı katsayılarını belirtmek için yazıldığı ve istekli için elenme nedeni
olarak belirtilmesinin söz konusu olmadığı, anılan nedenlerle toplam açıklama yapmasının
mevzuata göre herhangi bir sakıncası bulunmadığı değerlendirilmiştir.” denilmek suretiyle
başvuru sahibinin iddia ettiği doğrultuda bir işlem yapılmadığı anlaşılmıştır.
Öte yandan her ne kadar idarece bu sebebin bir aykırılık olarak belirlenmemiş
olmasına karşın başvuru sahibince gerek idareye şikayet başvurusunda ve gerekse Kuruma
verilen itirazen şikayet dilekçesinde iddia konusu edilen söz konusu hususa bakıldığında,
bahse konu ihalenin kısmi teklife açık olduğu ve 3 kısımdan oluştuğu anlaşılmış olup, İdari
Şartname’nin “Kısmi teklif verilmesi” başlıklı 20’nci maddesinde isteklilerin üzerinde kalan
kısımların her biri için ayrı ayrı sözleşme imzalanacağına dair düzenleme yapıldığı görülmüş
olup, Hizmet Alımı İhaleleri Uygulama Yönetmeliği’nin ekinde yer alan Açık İhale Usulü İle
İhale Edilen Hizmet Alımlarında Uygulanacak Tip İdari Şartname’nin “Kısmi teklife ilişkin
açıklamalar” başlıklı 20.2’nci maddesine ilişkin 25 numaralı dipnotta yer alan “…(3) İdareye
bağlı birimlerin ihtiyaçlarının bir merkezden karşılanmasını sağlayan ve kısmi teklif
verilmesine izin verilen ihalede; isteklilerin üzerinde kalan kısımların her biri için ayrı ayrı
sözleşme imzalanacak ise bu duruma ilişkin açıklamaya bu maddede yer verilecektir…”
açıklaması doğrultusunda idare tarafından kısımların her biri için ayrı ayrı sözleşme
imzalanacağına dair açıkça bir düzenleme yapıldığı, dolayısıyla Kamu İhale Genel
Tebliği’nin 16.4.3’üncü maddesi uyarınca ihalenin birden fazla kısım üzerinde kalan istekli
ile tek bir sözleşme imzalanması ihtimalinin olamayacağı anlaşılmış olup, ayrıca kısmi teklif
verilebilecek ihalelerde her bir kısım için ayrı ayrı değerlendirme yapılacağı ve her bir kısmın
ayrı bir ihale gibi değerlendirileceği dikkate alındığında yapılacak olan aşırı düşük teklif
sorgulamalarında da her bir kısım için ayrı açıklama sunulması gerektiği bu itibarla da
başvuru sahibince tüm kısımlar için toplam açıklama yapılmasının mevzuata uygun olmadığı
neticesine ulaşılmıştır.
14) Başvuru sahibinin 14’üncü iddiasına ilişkin olarak:
Kamu İhale Genel Tebliği’nde “79.2.2.4. Ticaret Borsası Fiyatları: Teklifi oluşturan
maliyet bileşenlerine ilişkin 18/5/2004 tarihli ve 5174 sayılı Türkiye Odalar ve Borsalar
Birliği ile Odalar ve Borsalar Kanununun 51 inci maddesinin (c) bendi uyarınca borsa
idaresi tarafından düzenlenen ve ilgili malın ihale tarihinden önceki son 12 ayın herhangi bir
işlem gününde gerçekleşen ortalama fiyatını gösteren belge ile açıklama yapılabilir.”
açıklaması yer almaktadır.
12.12.2019 tarihli ihale komisyonu kararında bu durumun “Ana çiğ girdi listesinin 89.
Kaleminde 1,9278 TL girildiği açıklama yöntemi olarak Ankara Ticaret Borsasının
KAMU İHALE KURULU KARARI
Toplantı No
Gündem No
Karar Tarihi
Karar No
: 2020/013
: 10
: 18.03.2020
: 2020/UH.I-554
01.12.2018-25.12.2019 tarihli bültenin 42. Sayfasında sunulduğu belirtilmiş olup, bültenin
ilgili sayfasında marul ile ilgili 1,9278 TL’lik herhangi bir tutar bulunamamıştır.” şeklinde
ifade edildiği görülmüştür.
Yapılan incelemede başvuru sahibi tarafından 89. kaleminde marul ana girdisinin yer
aldığı, söz konusu girdinin açıklama yöntemi kısmında “Ankara Ticaret Borsası 01.12.2018-
25.11.2019 (Sayfa no:42) “ beyanına yer verildiği, Ankara Ticaret Borsası Bülteninin
belirtilen tarih aralığındaki 42’nci sayfasında bulunan bilgilere bakıldığında “marol” adıyla
ifade edilen girdiye ait birden fazla ortalama fiyatın bulunduğu ve bu fiyatların biri hariç
diğerlerinin teklif edilen fiyattan yüksek olduğu görülmüş olup, ortalama fiyatları arasında
başvuru sahibi isteklinin hesaplamalarında kullanmış olduğu 1,9278 TL’lik bir fiyata
rastlanılmamıştır. (Ortalama fiyatlar 1,1813, 2,7880, 3,0098, 4,2881 ve 10,1840 olarak
belirlenmiştir.)
15) Başvuru sahibinin 15’inci iddiasına ilişkin olarak:
Kamu İhale Genel Tebliği’nin 79.2.2.7’nci maddesinde “İsteklinin Kendi Ürettiği,
Aldığı veya Sattığı Mallara İlişkin Fiyatlar: Teklifi oluşturan maliyet bileşenlerine ilişkin
olarak isteklinin kendi ürettiği, aldığı veya sattığı mallara ait fiyatların kullanılması
durumunda, istekliyle tam tasdik sözleşmesi yapan veya beyannamelerini imzalamaya yetkili
olan meslek mensubu tarafından ilgisine göre aşırı düşük teklif açıklamasına konu mal için
düzenlenen maliyet/satış tutarı tespit tutanağı (Ek-O.7) ile açıklama yapılabilir. Maliyetler
dayanak alınarak yapılan açıklamanın geçerli olabilmesi için teklif edilen birim fiyatın, ilgili
tutanakta (Ek-O.7) tespit edilen ağırlıklı ortalama birim maliyetin altında olmaması ve
isteklinin son veya bir önceki geçici vergi beyanname döneminde ihale konusu işte
kullanılmasını öngördüğü mal miktarının en az yarısı kadar alım yapmış olması gerekir.
Satışlar dayanak alınarak yapılan açıklamanın geçerli olabilmesi için teklif edilen
birim fiyatın, ilgili tutanakta (Ek-O.7) tespit edilen ağırlıklı ortalama birim satış tutarının %
80’inin altında olmaması ve malın ticaretinin isteklinin faaliyet alanında olması gerekir. ”
açıklaması bulunmaktadır.
Başvuru sahibi tarafından “hazır baklava” girdisi için sunulan maliyet/satış tutarı tespit
tutanağının incelenmesinde, söz konusu girdinin ortalama birim maliyetinin 50,00 TL olarak
belirlendiği, buna karşın “Ek-H.4 – Ana Çiğ Girdileri” tablosunda belirtilen birim maliyetin
55,00 TL olduğu, yukarıda açıklanan Tebliğ maddesi gereği maliyetler dayanak alınarak
yapılan açıklamanın geçerli olabilmesi için teklif edilen birim fiyatın, ilgili Tutanakta (Ek-
O7) tespit edilen ağırlıklı ortalama birim maliyetin altında olmamasının gerekmesi hususu
dikkate alındığında başvuru sahibince tutanakta belirtilen ağırlıklı ortalama birim maliyetin
altında değil üzerinde bir teklif birim fiyatının verildiği görülmüş olduğundan idarenin yaptığı
değerlendirmenin yerinde olmadığı neticesine ulaşılmıştır.
16) Başvuru sahibinin 16’ncı iddiasına ilişkin olarak:
Başvuruya konu ihalede 12.12.2019 tarihinde alınan 1 nolu ihale komisyonu kararında
“Kamu İhale Genel Tebliği’nin 79.2.6’ncı maddesinden de anlaşılacağı üzere pet su açıklama
yapılırken dikkate alınması gereken bir girdi olduğu halde isteklinin açıklamasında pet su ile
ilgili bir gidere yer vermediği, pet su öğün sayıları dikkate alındığında yıllık 146.580 adet pet
KAMU İHALE KURULU KARARI
Toplantı No
Gündem No
Karar Tarihi
Karar No
: 2020/013
: 10
: 18.03.2020
: 2020/UH.I-554
su maliyetinin olduğu ve önemli bir bileşen olduğu tespit edilmiş olup, aşırı düşük teklif
açıklamasının uygun olmadığı” yönündeki kararı sonucunda başvuru sahibinin teklifinin
değerlendirme dışı bırakılmasına karşı başvuru sahibince 13.12.2019 tarihli dilekçe ile aşırı
düşük teklif açıklamasının yenilenmesi yönünde başvuruda bulunulduğu, idarece 19.12.2019
tarihli işlem ile aşırı düşük teklif açıklamasının yenilenmesi yönünde düzeltici işlem
belirlenmesi üzerine ihale üzerinde bırakılan 3 Yıldız Catering Yemek Kantin San. Tic Ltd.
Şti.nin itirazen şikayet başvurusuna karşılık 23.01.2020 tarih ve 2020/UH.I-131 sayılı Kurul
kararı alınmıştır.
4734 sayılı Kamu İhale Kanunu kapsamında şikâyet ve itirazen şikâyet başvuruları
dava açılmadan önce tüketilmesi zorunlu idari başvuru yolları olup, itirazen şikâyet
başvuruları üzerine Kurul tarafından verilen nihai karar ile uyuşmazlık, idari başvuru aşaması
bakımından sonuçlandırılmaktadır.
4734 sayılı Kanun’un 54’üncü maddesinde, Kamu İhale Kurulunun, Kuruma gelen
itirazen şikâyet başvurularıyla ilgili olarak gerekçesini belirtmek suretiyle karar vereceği
hüküm altına alınmış olup, mevzuatta Kurul tarafından karara bağlanan hususların yeniden
incelemeye alınmasına ilişkin bir düzenleme bulunmamaktadır.
Diğer yandan, anılan Kanun’un 57’nci maddesinde şikâyetler ile ilgili olarak Kurum
tarafından verilen nihai kararların mahkemelerde dava konusu edilebileceği belirtilmiş,
İhalelere Yönelik Başvurular Hakkında Tebliğ’in “Kurul kararlarına karşı başvuru” başlıklı
17’nci maddesinin birinci fıkrasında yer alan “4734 sayılı Kanunun 57 nci maddesi uyarınca
Kurul kararları idari yargı mercilerinde dava konusu edilebileceğinden, hak kaybına
uğranılmaması bakımından Kurul kararının yeniden incelenmesi talebiyle Kuruma başvuruda
bulunulmaması önem arz etmektedir.” açıklaması ile Kurul tarafından karara bağlanan
hususlar hakkında yargısal denetim yolunun işletilmesi gerektiği hususu da ayrıca
vurgulanmıştır.
Yapılan incelemede, bahse konu itirazen şikayet konusunun 23.01.2020 tarihli ve
2020/UH.I-131 sayılı Kurul kararında belirtilen “Teknik Şartname’nin ihale dokümanının bir
parçası olması, iki haftalık örnek yemek menüsüne ve gramaj listelerine anılan Şartname
ekinde verilmesi, bundan başka anılan Şartname’nin “Yemek çeşitleri ve öğün sayıları”
başlıklı bendinde, kahvaltı, öğle ve akşam yemeklerinde her öğünde kişi başına bir adet 500
cc pet şişe su teslim edileceğinin açıkça düzenlenmesi ve Kamu İhale Genel Tebliği’nin
79.2.6’ncı maddesindeki “Bu maddede yer alan ana girdi ibaresi kapsamında, kırmızı et;
beyaz et; balık; işlenmiş et ürünleri (sucuk, salam, sosis, kavurma gibi); kuru gıdalar (pirinç,
bulgur, nohut, mercimek, kuru fasulye gibi); sebze; meyve; toz şeker, süt; yoğurt, ayran; yağ
ürünleri (ayçiçek yağı, zeytinyağı, tereyağı) kahvaltı malzemeleri (peynir, zeytin, yumurta,
reçel, bal gibi); pet su, ekmek açıklama yapılacak unsurlar olarak dikkate alınır…”
açıklaması uyarınca da pet su girdisinin ana girdiler kapsamında açıklanması gerekli olan bir
girdi olarak belirlenmiş olması sebeplerinden dolayı idare tarafından gerçekleştirilen aşırı
düşük teklif açıklaması istenilmesine yönelik ilk işlemde herhangi bir eksiklik
bulunmamasına karşın, aşırı düşük teklif açıklaması sunan isteklinin idareye yapmış olduğu
şikayet başvurusu neticesinde aşırı düşük teklif açıklama istenilmesine dayanak gösterilen
hususların yukarıda açıklandığı üzere yerinde olmadığı” yönünde alınan karar gereği başvuru
sahibinin söz konusu iddiasının karara bağlandığı ve dolayısıyla Kurul kararına itiraz niteliği
KAMU İHALE KURULU KARARI
Toplantı No
Gündem No
Karar Tarihi
Karar No
: 2020/013
: 10
: 18.03.2020
: 2020/UH.I-554
taşıdığı, dolayısıyla görev yönünden reddedilmesi gerektiği neticesine ulaşılmıştır.
Kaldı ki söz konusu iddiasının ayrıca aşırı düşük teklif açıklama yazısının tarihinin
29.11.2019 olması sebebiyle ve sorgulama yazısı içeriğinde kabul edilmesi gerektiğinden
hareketle şikayet süresinin de aşırı düşük teklif açıklama yazısının kendilerine gönderildiği
tarihten itibaren 10 gün olduğu (başvurulacak şikayet tarihinin 11.12.2019 olması gerektiği)
ancak başvuru sahibince idareye ilk başvurunun 13.12.2019 tarihinde yapıldığı ve söz konusu
başvurunun dikkate alınacak olması halinde dahi iddianın süresinde yapılmadığı
değerlendirildiğinden süreden de reddedilmesi gerektiği sonucuna varılmıştır.
17) Başvuru sahibinin 17’nci iddiasına ilişkin olarak:
Teknik Şartname’nin “İşin Tanımı” başlıklı II. Maddesinin “A-Yemek çeşitleri ve
öğün sayıları” başlıklı bölümünde bu hususa ilişkin “..Normal yemeklere uygulanacak
gramajlar, ekte verilen Gıda Rasyonuna göre olmalıdır. Bu listelerde gösterilen etler ve
sebzeler işlem gördükten sonra bir porsiyona girecek NET ağırlıklardır. (Aşağıda Fire Miktar
tablosunda verilen fire paylarını net miktarlar üzerine ekleyerek gıda evsafında belirtilen üst
gramajları esas alarak sipariş yapılacaktır.) Listede ismi olmayan yemekler diyetisyen
tarafından benzer yemeklerdeki gramajlar göz önüne alınarak standartlaştırılacak ve
uygulamalar buna göre yapılacaktır. Meyveler; Gıda Rasyonundaki miktarlardan alınacaktır,
fire düşülmeyecektir.” şeklinde düzenleme yapılmıştır.
Yine anılan Şartname’de “Fire Miktar Tablosu” aşağıdaki gibidir.
SEBZELER
Patates(Makinada)
Patates(Elde)
Haşlama
Kuru soğan
Yeşil soğan
Kıvırcık
Marul
Salatalık
Domates
Havuç
ARTIK YÜZDESİ (FİRE PAYI)
12
20
10
15
30
25
30
10
12
20
20
23
12
12
50
20
30
25
45
47
10
13
Ispanak
Semizotu
Fasulye
Bakla
Bezelye
Dolmalık Biber
Beyaz Lahana
Kırmızı Lahana
Karnabahar
Kereviz
Kabak (Kış)
Kabak(Yaz)
KAMU İHALE KURULU KARARI
Toplantı No
Gündem No
Karar Tarihi
Karar No
: 2020/013
: 10
: 18.03.2020
: 2020/UH.I-554
Dolmalık kabak
Patlıcan
Pırasa
Dereotu
Maydanoz
45
20
40
30
30
14
Kapya Biber(Kırmızı)
Başvuru sahibi tarafından yapılan açıklamaların incelenmesinde, et, tavuk ve balık
ürünleri ile ilgili dana eti (kemiksiz), balık (temizlenmiş) ve tavuk but (kemiksiz) ürünleri
için tevsik edici belge olarak 01.12.2018-25.11.2019 tarihleri arasındaki Ankara Ticaret
Borsası Bülteninin sunulduğu ve söz konusu ürünlere ilişkin ortalama birim fiyatların
kullanıldığı ve yine işçilik ücretleri ile ilgili olarak KİK işçilik hesaplama modülünden
yapılan hesaplamaların var olduğu, kaldı ki yukarıda belirtilen Tebliğin 79.2.6’ncı maddesi
uyarınca isteklilerin örnek menüdeki girdiler ve işçilik giderini kullanılarak teklif ettikleri
birim fiyatı açıklamalarının gerekli olduğu dikkate alındığında bu yönüyle başvuru sahibi
tarafından yapılan açıklamanın mevzuata uygun olduğu değerlendirildiğinden, açıklanan
nedenlerle idarece de açıklamanın uygun olmadığına ya da başvuru sahibinin ifade ettiği gibi
fire konusuna dair herhangi bir belirlemeye yer verilmemiş olmasında bir aykırılık
bulunmadığı sonucuna ulaşılmıştır.
Açıklanan nedenlerle, 4734 sayılı Kanun'un 65'inci maddesi uyarınca bu kararın tebliğ
edildiği veya tebliğ edilmiş sayıldığı tarihi izleyen 30 gün içerisinde Ankara İdare
Mahkemelerinde dava yolu açık olmak üzere,
Anılan Kanun'un 54'üncü maddesinin onbirinci fıkrasının (c) bendi gereğince itirazen
şikâyet başvurusunun reddine,
Oybirliği ile karar verildi.