Ana Sayfa
/
Kararlar
/
Muş İl Sağlık Müdürlüğü
/
2020/13612-Muş Devlet Hastanesi 36 Aylık Yemek Hizmetleri Alımı
Bilgi
İKN
2020/13612
Başvuru Sahibi
Halil ÇALIK
İdare
Muş İl Sağlık Müdürlüğü
İşin Adı
Muş Devlet Hastanesi 36 Aylık Yemek Hizmetleri Alımı
KAMU İHALE KURULU KARARI
Toplantı No
Gündem No
Karar Tarihi
Karar No
: 2020/038
: 13
: 02.09.2020
: 2020/UH.II-1455
BAŞVURU SAHİBİ:
Halil ÇALIK,
İHALEYİ YAPAN İDARE:
Muş İl Sağlık Müdürlüğü,
BAŞVURUYA KONU İHALE:
2020/13612 İhale Kayıt Numaralı “Muş Devlet Hastanesi 36 Aylık Yemek Hizmetleri Alımı”
İhalesi
KURUM TARAFINDAN YAPILAN İNCELEME:
Muş İl Sağlık Müdürlüğü tarafından 18.02.2020 tarihinde açık ihale usulü ile
gerçekleştirilen “Muş Devlet Hastanesi 36 Aylık Yemek Hizmetleri Alımı” ihalesine ilişkin
olarak Halil Çalık /Assos İnşaat’ın 12.02.2020 tarihinde yaptığı şikâyet başvurusunun,
idarenin 17.02.2020 tarihli yazısı ile reddi üzerine, başvuru sahibince 25.02.2020 tarih ve
10008 sayı ile Kurum kayıtlarına alınan 25.02.2020 tarihli dilekçe ile itirazen şikâyet
başvurusunda bulunulmuştur. 29.07.2020 tarihli ve 2020/MK-177 sayılı Kurul kararı
gereğince yapılan incelemeye aşağıda yer verilmiştir.
Başvuruya ilişkin olarak 2020/384-01 sayılı itirazen şikâyet dosyası kapsamında
yapılan inceleme neticesinde esas inceleme raporu tanzim edilmiştir.
KARAR:
Esas inceleme raporu ve ekleri incelendi.
İtirazen şikâyet dilekçesinde özetle,
1) Teknik Şartname’de yer verilen ihale konusu işte çalıştırılacak personel sayılarına
ve ulusal bayram ve genel tatil günlerinde çalışacak personel bilgilerine birim fiyat teklif
cetvelinde ve İdari Şartname’de yer verilmediği dolayısıyla bu durumun isteklilerin sağlıklı
bir şekilde tekliflerini hazırlamasına mani olacağı, aşırı düşük sorgulamasında sorunlara yol
açacağı, ayrıca işin yürütümü, hakediş yapılması, iş artışı veya iş eksilişi, ilave personel
alınması veya çıkarılması, izinli ve raporlu personellerin ücret ve yol bedeli
hesaplamalarının yapılması aşamalarında sorunlara neden olacağı,
2) İdari Şartnamenin 25.3.1’inci maddesinde yer alan “….İşçilerin yemek
ihtiyaçları yüklenici tarafından karşılanacaktır. (Ancak, yükleniciye Muş Devlet
Hastanesinde çalıştırılan personelin yemek ihtiyacının karşılanması noktasında bir bedel
ödenmeyecek olup, bu bedelin karşılığı olarak, hizmet alımı kapsamında çalıştırdığı
işçilerin yemek ihtiyaçlarını karşılaması için hastanede çıkan yemekten bedelsiz olarak
faydalanması imkânı verilecek olup İstekliler de tekliflerinde işçilerin yemek ihtiyaçları
için bir bedel öngörmeyeceklerdir.)” düzenlemenin mevzuata aykırı olduğu,
KAMU İHALE KURULU KARARI
Toplantı No
Gündem No
Karar Tarihi
Karar No
: 2020/038
: 13
: 02.09.2020
: 2020/UH.II-1455
3) İdari Şartname’nin 25.3.1’inci maddesinde “Teknik Şartname’de belirtilen sayı,
nitelik ve ücret oranları dâhilinde personel giderleri ile diğer ihale dokümanlarında geçen
giderler ve detayı Teknik Şartname’de belirtilen diğer tüm giderler kısacası hizmetin yerine
getirilmesi için gereken tüm giderler isteklilerce teklif edilecek fiyata dâhil edilecektir.”
düzenlemesinin yer aldığı diğer taraftan Sözleşme Tasarısı’nın 21.2.1’inci maddesinde
teminat limitleri belirtilen sigorta giderlerinin, Teknik Şartname’de belirtilen 6331 Sayılı
İş Sağlığı ve Güvenliği Kanunu ile ilgili giderlerinin, temizlik malzemesi giderlerinin ve
personel kıyafetlerinin giderlerinin yüklenici tarafından karşılanmasının istendiği ancak
söz konusu gider kalemleri için birim fiyat teklif cetvelinde ayrı bir satır açılmadığı bu
çerçevede söz konusu kalemlerin herhangi bir maliyet kalemi içine dâhil edilmesinin
mümkün bulunmadığı, birim fiyat teklif cetveli incelendiğinde bu giderlerin diğer
kalemlere doğrudan yansıtabilmesinin mümkün olmadığının görüldüğü ayrıca bahse konu
işin personel çalıştırılmasına dayalı olmayan hizmet alımı olmasından hareketle anılan
giderlerin, birim fiyat teklif cetvelinde ayrı bir kalem olarak satır açılması gerektiği,
4) İdari Şartnamenin 25.3.1’inci maddesinde yol bedeline ilişkin açıklamalarda
engelli personellerin hariç tutulmamasının ve dolaylı olarak engelli personeller için de yol
bedeli ödeneceğinin belirtilmesinin mevzuata aykırı olduğu,
5) İhale dokümanında toplam işçi sayısının %3’ü oranında engelli personel
çalıştırılmasına ilişkin düzenleme yapılmamasının İş Kanunu’na ve kamu ihale mevzuatına
aykırı olduğu,
6) Sözleşme Tasarısı’nın 11.1.2’nci maddesinde kesin teminat mektubunun
süresine ilişkin bilgi verilmemesinin Hizmet Alım İhalelerine Yönelik Tip Sözleşmenin 18
numaralı dipnotuna aykırı olduğu,
7) Sözleşme Tasarısı’nın 12.1’inci maddesinde hak ediş tahakkuk ve ödeme
sürelerine ilişkin bilgi verilmemesinin Hizmet İşleri Genel Şartnamesinin 42’nci
maddesinde yer alan düzenlemelere aykırı olduğu,
8) Sözleşme Tasarısı’nın 16’ncı maddesinde yer alan açıklamaların bir bütün olarak
Hizmet Alım İhalelerine Yönelik Tip Sözleşmenin 26 numaralı dipnotuna aykırı olduğu
şöyle ki; 16.1.1’inci maddede sözleşmeye aykırılık hallerinin sırayla belirtilmesinin
ardından son paragrafta “….hallerinde, aykırılık bir defa gerçekleşmiş olsa dahi 4735
sayılı Kanunun 20’nci maddesinin bj bendine göre protesto çekmeye gerek kalmaksızın
sözleşme feshedilebilecektir.” düzenlemesine yer verildiği dolayısıyla sözleşmeye aykırılık
halleri için sözleşme bedeli üzerinden farklı oranlarda cezalar uygulanacağı belirtildikten
ve sözleşme feshi için sözleşmeye aykırılık hallerinin birden fazla defa tekrar etmesi
gerektiği düzenlendikten hemen sonra bu aykırılık hallerinin bir defa gerçekleşmesi
halinde dahi sözleşmenin feshedileceğinin belirtilmesinin çelişkili olduğu, diğer taraftan
anılan Tasarı’nın 6.1.2’nci maddesinde belirtilen aykırılık hallerinin kaç kez tekrarlanması
halinde sözleşmenin feshedileceğine dair bilgi verilmemesinin de mevzuata aykırı olduğu,
9) Teknik Şartname’nin “Tarafların yükümlülükleri” başlıklı (D) maddesinin
38’inci bendinde sözleşme aşamasında yüklenicinin 2018-2020 yılları arasında yaptığı
işlerden birine ait numune analiz raporu sunması istenmiş olmasına rağmen bu tarihler
arasında yapılmış bir iş olmaması halinde nasıl bir belge sunulacağına veya belge
KAMU İHALE KURULU KARARI
Toplantı No
Gündem No
Karar Tarihi
Karar No
: 2020/038
: 13
: 02.09.2020
: 2020/UH.II-1455
sunulmasının gerekip gerekmediğine ilişkin bilgi verilmemesinin telafisi imkânsız
sonuçlara yol açacağı ve mevzuata aykırı olduğu,
10) Teknik Şartname’nin “Hizmetin yürütülmesi için gerekli personel sayısı, niteliği
ve ücret tarifesi” başlıklı (G) maddesinin 5’inci alt maddesinde 5 günden uzun süreli
raporlarda raporlu personelin yerine aynı vasıflarda personel çalıştırılacağının ifade edilmesi
suretiyle eksik personel sayısının tamamlatılmasının istenilmesinin Kamu İhale Genel
Tebliği’nin 78.25’inci maddesine aykırı olduğu,
11) Teknik Şartnamenin “Hizmetin ifa şekli” başlıklı (B) maddesinin 14’üncü alt
maddesinde “süzme sayaç’’ kullanılacağı belirtilmiş olup hem elektrik hem su hem de
doğalgaz sarfiyatlarına yönelik kanunlara göre süzme saat kullanımı kaçak kullanım olarak
nitelendirildiği ve suç teşkil ettiği dolayısıyla bahse konu ifadenin mevzuata aykırı olduğu,
Diğer taraftan araç-gereç ve pos cihazlarının giderlerinin yüklenici tarafından
karşılanmasının istendiği ancak söz konusu gider kalemleri için birim fiyat teklif cetvelinde
ayrı bir satır açılmadığı bu çerçevede söz konusu kalemin herhangi bir maliyet kalemi içine
dâhil edilmesinin mümkün bulunmadığı ayrıca iş sağlığı ve güvenliği ile ilgili örneğin sağlık
raporu için hangi testlerin ve aşıların yapılacağı, kaç saat eğitim verileceği hususlarının belli
olmadığı ve bu giderler için de birim fiyat teklif cetvelinde ayrı satır açılması gerektiği aksi
takdirde teklif fiyatının hazırlanmasında sağlıklı bir değerlendirme yapılmasının mümkün
olmadığı,
12) Teknik Şartnamenin “Hizmetin ifa şekli” başlıklı (B) maddesinin 17’nci alt
maddesinde yer alan düzenleme gereği idareye ait tesislerin fotoğraf veya kamera kaydı ile
belgelendirme yapılmaksızın yükleniciye teslim edilmesi halinde eski ve yıpranmış olanlar da
dahil olmak üzere mutfakla ilgili bütün bakım onarımlardan yüklenicinin sorumlu
tutulmasının hakkaniyete uygun olmadığı,
13) Teknik Şartname’nin “Hizmetin ifa şekli” başlıklı (B) maddesinin 18’inci alt
maddesinde yüklenicinin kendi kusuru dışında mağduriyetine neden olabilecek bir düzenleme
olduğundan mevzuata aykırı olduğu, diğer taraftan, “Ödeme yeri ve şartları” başlıklı “E”
maddesinde de yer alan düzenlemenin işçi ücretlerinin en geç hak ediş ödemesini takip eden 2
iş günü içinde yapılacağına dair düzenleme ile çelişmekte olduğu dolayısıyla işin yürütümü
aşamasında telafisi imkânsız sorunlara/sonuçlara neden olabileceği,
14) Teknik Şartnamenin “Hizmetin ifa şekli” başlıklı (B) maddesinin 20’nci alt
maddesinde yer alan düzenleme gereği, kokteyl içeriği ile ilgili bilgi verilmemesinin maliyet
çalışması yapmayı ve teklif fiyatı oluşturmayı engellediği,
15) Teknik Şartnamenin “Tarafların yükümlülükleri” başlıklı (D) maddesinin 3’üncü
paragrafında yer alan yetkili personelin ihale konusu işte çalışacak personel sayısına dâhil
olmayacağına ve bu personel için idare tarafından ödeme yapılmayacağına ilişkin
düzenlemesinin mevzuata aykırı olduğu,
16) Teknik Şartnamenin “Hizmetin yürütülmesi için gerekli personel sayısı, niteliği ve
ücret tarifesi” başlıklı (G) maddesinin 12’nci alt maddesinde yer alan düzenlemenin mevzuata
KAMU İHALE KURULU KARARI
Toplantı No
Gündem No
Karar Tarihi
Karar No
: 2020/038
: 13
: 02.09.2020
: 2020/UH.II-1455
aykırı olduğu,
17) İhalelere Yönelik Başvurular Hakkında Tebliğ’in 7’nci maddesi uyarınca ihale
dokümanına yönelik şikâyet başvurularının ihale veya son başvuru tarihinden önce
sonuçlandırılması esas olmasına rağmen, idarenin şikayetin reddine ilişkin cevap yazısının
ihale tarihinden önceki gün saat 15:11’de EKAP üzerinden bildirildiği, bu nedenle
kendilerince dokümana yönelik idare değerlendirmesi bilinemediğinden ve ihale tarihinden
önce öğrenilmiş olmasına rağmen ihaleye hazırlık yapabilmek için (teminat mektubu, ulaşım
vs.) yeterli zaman kalmadığından ihale tarihinde ihaleye teklif verememelerinin 4734 sayılı
Kanun’un “Temel İlkeler” başlıklı 5’ inci maddesine aykırı olduğu ve ihalenin iptal edilmesi
gerektiği,
18) Bahse konu ihalede yaklaşık maliyet piyasa rayicinin ve emsal ihalelerin çok
üzerinde belirlenmiş olmasına rağmen 10 adet teklifin yaklaşık maliyetin üzerinde 8 adet
teklifin ise yaklaşık maliyete çok yakın olduğu, geçerli teklifler arasında en düşük teklif olan
ve muhtemelen ihale üzerinde bırakılacak Üstün Yemekçilik firmasının da teklif fiyatının
kamu zararına neden olacak şekilde yaklaşık maliyetin hemen altında olduğu dikkate
alındığında yaklaşık maliyetin oluşturulması aşamasında idare tarafından izlenen yolun, hangi
firmalardan piyasa araştırması adı altında teklif alındığının incelenmesi, ortaya çıkan kamu
zararının engellenmesi gerektiği, ayrıca EKAP üzerinden e-imza ile indirilen doküman sayısı
ile katılımcı sayısının karşılaştırılması, ilana ve dokümana şikâyet başvurusunda bulunan
istekli sayısının ve teklif sayısının, geçerli teklif sayısı ile teklif fiyatlarının incelenmesi
halinde başvuru konusu ihalede rekabetin engellendiği, diğer taraftan idare tarafından yapılan
tüm ihalelerin sürekli aynı Üstün Yemekçilik firması uhdesinde bırakıldığı ve bahsi geçen
firmanın 6 yıldır kesintisiz şekilde ihale konusu iş bakımından sınırlı katılım ve yaklaşık
maliyete yakın veya yaklaşık maliyetin üzerinde fiyatlarla ciddi kamu zararına yol açtığı göz
önünde bulundurulduğunda ihalenin iptal edilmesi gerektiği iddialarına yer verilmiştir.
Başvuru sahibinin iddialarının değerlendirilmesi sonucunda aşağıdaki hususlar tespit
edilmiştir.
Başvuru sahibinin 25.02.2020 tarihinde Kurum kayıtlarına alınan itirazen şikâyet
dilekçesi üzerine Kurulca alınan 01.04.2020 tarihli ve 2020/UH.II-609 sayılı karar ile “4734
sayılı Kanun’un 54’üncü maddesinin onbirinci fıkrasının (c) bendi gereğince itirazen şikayet
başvurusunun reddine” karar verilmiştir.
Anılan Kurul kararının iptali istemiyle başvuru sahibi tarafından açılan davada,
Ankara 16. İdare Mahkemesi’nin 11.06.2020 tarih ve E:2020/869, K:2020/909 sayılı kararı
ile “…..Dava konusu işlemin, davacının itirazen şikayet başvurusundaki 1-10 numaralı
iddiaların reddine ilişkin kısmının incelenmesinden;
….
Dava
konusu
işlemin,
davacının
itirazen
şikayet
başvurusundaki
11,12,13,14,15,16,17,18 numaralı iddiaların şikayet başvurusunda ileri sürülmediği
gerekçesiyle şekil yönünden reddine ilişkin kısmının incelemesinden: Olayda, davacı
KAMU İHALE KURULU KARARI
Toplantı No
Gündem No
Karar Tarihi
Karar No
: 2020/038
: 13
: 02.09.2020
: 2020/UH.II-1455
tarafından, 25.02.2020 tarihinde Kamu İhale Kurumu'na itirazen şikâyet başvurusunda
bulunulduğu, itirazen şikayet başvurusundaki "11,12,13,14,15,16,17,18 numaralı iddialarının
idareye verilen şikâyet dilekçesinde yer almayan yeni iddialar olduğundan bahisle bu
iddiaların şekil yönünden reddine karar verildiği anlaşılmaktadır.
4734 sayılı Kanun'un 56. maddesinin lafzından, başvuru sahibinin iddialarından
sadece şikâyet başvurusunda yer alan iddiaların anlaşılamayacağı, şikâyet ve itirazen şikâyet
başvurularında yer alan tüm iddiaların incelenmesinin gerektiği, Kanun'da sayma suretiyle
bir sınırlama yapılmadığı, Kamu İhale Kurulu'nun, başvuru sahibinin itirazen şikâyet
başvurusundaki iddialarını, bu iddiaların şikâyet aşamasında öne sürülüp sürülmediğine
bakılmaksızın incelemesi gerektiği anlaşılmaktadır.
Bu durumda, davacının şikâyet başvurusunun reddi üzerine, 4734 sayılı Kanun'da
öngörülen şekilde itirazen şikâyet başvurusunda bulunduğu açık olup, davacının söz konusu
iddialarının da diğer usul ve esas yönlerden değerlendirilmesi ve bir karar verilmesi
gerekirken şekil yönünden reddine dair dava konusu Kurul kararının bu kısmında hukuka
uygunluk bulunmamaktadır.
Öte yandan, Kurul kararında 18 numaralı iddiaya ilişkin olarak ayrıca yapılan
değerlendirmede, "... Başvuru sahibinin iddiaları incelendiğinde, başvuru sahibinin
18.02.2020 tarihinde yapılan bahse konu ihaleye teklif vermediğinden istekli sıfatını haiz
olmadığı, başvuru sahibinin istekli olabilecek sıfatını haiz olduğu, söz konusu iddiaların ihale
tarihinde (17.01.2020) açıklanan yaklaşık maliyete ve tekliflerin değerlendirilmesine yönelik
olduğu, yukarıda aktarılan mevzuat hükümleri gereğince söz konusu hususlara ilişkin olarak
istekli olabileceklerin başvuru ehliyetinin bulunmadığı görüldüğünden söz konusu iddiaların
aynı zamanda ehliyet yönünden de reddedilmesi gerektiği..."gerekçelerine yer verilerek dava
konusu işlem tesis edilmiş ise de mevzuat hükümlerinde aday, istekli ve istekli olabileceklerin
şikâyet ve itirazen şikâyet başvurusunda bulunabileceğinin belirtildiği ve ihale dokümanı
satın alan davacının 4734 sayılı Kamu İhale Kanunu hükümleri uyarınca istekli olabilecek
statüsünde olduğu hususu açık olup, ihaleye teklif sunulması aşamasında önem arz eden
yaklaşık maliyet tutarının yanlış hesaplandığından ve rekabetin engellendiğinden bahisle hak
kaybına uğradığını iddia eden davacının 18 numaralı başvurusunun esasının incelenmesi
gerektiği, bahse konu başvuruları yapma konusunda genel olarak hukuki yararının bulunduğu
kanaatine ulaşıldığından, başvurunun ehliyet yönünden reddine yönelik tesis edilen işlemin bu
kısmında da hukuka uygunluk bulunmadığı sonucuna varılmıştır…..” şeklinde gerekçelerle
dava konusu işlemin 1, 2, 3, 4, 5, 6, 7, 8, 9, 10 numaralı iddialara ilişkin kısmı yönünden
“davanın reddine”, 11, 12, 13, 14, 15, 16, 17, 18 numaralı iddialar yönünden “dava konusu
işlemin iptaline” karar verilmiştir.
Anılan Mahkeme kararının gereklerini yerine getirmek üzere alınan 29.07.2020 tarih
ve 2020/MK-177 sayılı Kurul kararı ile “1-Kamu İhale Kurulunun 01.04.2020 tarihli ve
2020/UH.II-609 sayılı kararının başvuru sahibinin 11, 12, 13, 14, 15, 16, 17 ve 18’inci
iddiaları ile ilgili kısmının iptaline,
2- Anılan Mahkeme kararında belirtilen gerekçeler doğrultusunda, başvuru sahibinin
11, 12, 13, 14, 15, 16, 17 ve 18’inci iddialarının esasının incelenmesine” karar verilmiştir.
Ankara 16. İdare Mahkemesinin 11.06.2020 tarihli ve E:2020/869, K:2020/909 sayılı
kararında belirtilen hususlarla sınırlı olarak yapılan incelemede;
1) Başvuru sahibinin 11’inci iddiasına ilişkin olarak:
KAMU İHALE KURULU KARARI
Toplantı No
Gündem No
Karar Tarihi
Karar No
: 2020/038
: 13
: 02.09.2020
: 2020/UH.II-1455
İhale konusu işe ait İdari Şartname’nin “İhale konusu işe ilişkin bilgiler” başlıklı 2’nci
maddesinde “2.1. İhale konusu hizmetin;
a) Adı: Muş Devlet Hastanesi 36 Aylık Yemek Hizmetleri Alımı
b) Miktarı ve türü:
Normal Yemek: 3.500.000 Öğün
Diyet Yemek: 170.000 Öğün
Normal Kahvaltı: 1.400.000 Öğün
Diyet Kahvaltı: 170.000 Öğün
Ara Öğünler: 125.000 Öğün
Ayrıntılı bilgi idari şartnamenin ekinde yer almaktadır.
c) Yapılacağı yer: Muş Devlet Hastanesi
ç) Bu bent boş bırakılmıştır.” düzenlemesi,
İdari Şartname’nin “Teklif fiyata dâhil olan giderler” başlıklı 25’inci maddesinde
“25.1. Sözleşmenin uygulanması sırasında, ilgili mevzuat gereğince yapılacak ulaşım,
sigorta, vergi, resim ve harç giderleri, isteklilerce teklif edilecek fiyata dâhil edilecektir.
25.2. 25.1. maddesinde yer alan gider kalemlerinde artış olması ya da benzeri yeni
gider kalemlerinin oluşması hallerinde, teklif edilen fiyatın bu tür artış ya da farkları
karşılayacak payı içerdiği kabul edilir. Yüklenici, bu artış ve farkları ileri sürerek herhangi bir
hak talebinde bulunamaz.
25.3. Teklif fiyata dâhil olan diğer giderler aşağıda belirtilmiştir:
25.3.1.Teknik Şartnamede belirtilen sayı, nitelik ve ücret oranları dâhilinde personel
giderleri ile diğer ihale dokümanlarında geçen giderler ve detayı teknik şartnamede belirtilen
diğer tüm giderler kısacası hizmetin yerine getirilmesi için gereken tüm giderler isteklilerce
teklif edilecek fiyata dahil edilecektir.
….
Not: Malzeme dâhil yemek pişirme, dağıtım ve sonrası hizmet ihaleleri personel
çalıştırılmasına dayalı hizmet alımı olmadığı için değerlendirmelerin buna göre yapılması
gerekmekte olup öngörülen ücret oranları üzerinde ücret ödenmesi yüklenici
sorumluluğundadır.
25.4. Sözleşme konusu işin bedelinin ödenmesi aşamasında doğacak Katma Değer
Vergisi (KDV), ilgili mevzuatı çerçevesinde İdare tarafından yükleniciye ayrıca ödenir.
25.5. Kısa vadeli sigorta prim oranları belirtilecektir.
Kısa vadeli sigorta prim oranı %2 (iki) olarak belirlenmiştir.” düzenlemesi yer almaktadır.
Teknik Şartname’nin “Hizmetin İfa Şekli” başlıklı (B) maddesinin 14’üncü alt
maddesinde “Mutfak ve yemekhanelerde kullanılacak elektrik ve su miktarları süzme saat
takılarak tespit edilecek ve bedelleri idare tarafından hesaplanarak yüklenicinin hesabından
kesilecektir. Kullanılacak doğalgaz/LPG yüklenici tarafından temin edilecektir. Doğalgaz
kullanımına geçen sağlık tesislerinde süzme sayaç takılarak tüketim tespiti yapılacak ve
yüklenici hakedişinden kesilecektir.” düzenlemesi yer almaktadır.
Söz konusu ihalenin birim fiyat teklif cetveline ise aşağıda yer verilmiştir.
KAMU İHALE KURULU KARARI
Toplantı No
Gündem No
Karar Tarihi
Karar No
: 2020/038
: 13
: 02.09.2020
: 2020/UH.II-1455
İhale kayıt numarası :2020/13612
A1
B2
Teklif Edilen4
Birim Fiyat
Sıra İş Kaleminin Adı ve Kısa Açıklaması Birimi
Miktarı
3.500.000
170.000
1.400.000
170.000
125.000
Tutarı
6
No
1
2
3
4
5
Normal Yemek
Diyet Yemek
Normal Kahvaltı
Diyet Kahvaltı
Ara Öğünler
öğün
öğün
öğün
öğün
öğün
TOPLAM TUTAR (K.D.V Hariç)
Yukarıda yer verilen bahse konu düzenlemeler incelendiğinde İdari Şartname’nin
25.3.1’inci maddesinde hizmetin yerine getirilmesi için gereken tüm giderlerin isteklilerce
teklif edilecek fiyata dâhil edileceğinin belirtildiği, Teknik Şartname’nin "Hizmetin İfa
Şekli” başlıklı (B) maddesinin 14’üncü alt maddesinde de yüklenici tarafından kullanılacak
birim mutfaklarının ve yemekhanelerinin, elektrik, doğalgaz ve su harcamalarının süzme
sayaç konularak yüklenicinin sarfiyatının tespit edilmesi suretiyle hesaplanacağının
belirtildiği görülmüştür. Anılan düzenlemeler değerlendirildiğinde, süzme sayaç kullanımının
kaçak kullanım olarak nitelendirilemeyeceği aksine süzme sayaç konularak yüklenicinin
sarfiyatının doğru bir şekilde tespit edilmesinin amaçlandığı, bu bağlamda anılan
düzenlemede istekliler açısından tereddüt yaratacak bir husus bulunmadığı sonucuna
varılmıştır.
Diğer taraftan bahse konu ihale bir malzemeli yemek hizmeti alımı ihalesi olup
personel çalıştırılmasına dayalı olmayan bir hizmet alımı niteliğindedir. İstekliler tarafından
teklifler hazırlanırken ilgili mevzuat ve piyasa koşulları dikkate alınarak teklif fiyatlarının
oluşturulması gerekmekte olup başvuru sahibinin iddia ettiği şikâyete konu araç-gereç ve pos
cihazı, sağlık raporu testi ve aşıları, eğitim giderleri için birim fiyat teklif cetvelinde ayrı bir
satır açılmasına gerek bulunmadığı, ayrıca söz konusu gider kalemlerinin hesaplanmasında
istekliler açısından tereddüt yaratacak bir husus olmadığı bir arada değerlendirildiğinde
başvuru sahibinin iddialarının yerinde olmadığı sonucuna varılmıştır.
2) Başvuru sahibinin 12’nci iddiasına ilişkin olarak:
Hizmet İşleri Genel Şartnamesi’nin “Yüklenicinin genel sorumlulukları” başlıklı 6’ncı
maddesinde “Yüklenici, işleri gereken özen ve ihtimamı göstererek planlayacak,
projelendirecek (sözleşmede öngörüldüğü şekilde), yürütecek, tamamlayacak ve işlerde
olabilecek kusurları sözleşme hükümlerine uygun olarak giderecektir. Yüklenici, bu
sorumluluklarının yerine getirilmesi için, ister kalıcı, ister geçici nitelikte olsun, gereken
bütün denetim, muayene ve testleri yaptıracak ve işçilik, malzeme, tesis, ekipman vb. temin
edecektir.
…
Yüklenici, bu Genel Şartnamede öngörülen yükümlülük ve yasakları ihlâl ederek
idareye veya üçüncü kişilere verdiği zarardan dolayı bizzat sorumludur.” düzenlemesi,
“İşlerin bakımı” başlıklı 21’inci maddesinde “Yüklenici, işe başlama tarihinden işlerin
tümü için kabul belgesinin tanzim edildiği tarihe kadar işlere, malzemelere ve tesise gereken
özen ve bakımı gösterme sorumluluğu altında olacaktır.
KAMU İHALE KURULU KARARI
Toplantı No
Gündem No
Karar Tarihi
Karar No
: 2020/038
: 13
: 02.09.2020
: 2020/UH.II-1455
Yüklenici, garanti süresi içinde taahhüt ettiği bütün işlerin ve malzemelerin ve ilgili
tesislerin bakım ve özeninden bu sürenin sonuna kadar sorumlu olacaktır.” düzenlemesi,
“Yüklenicinin bakım ve düzeltme sorumlulukları” başlıklı 33’üncü maddesinde
“Yapılan işlerin her türlü sorumluluğu, kabul işlemlerinin idarece onaylanması tarihine kadar,
tümüyle yükleniciye aittir. Bu nedenle yüklenici, gerek malzemenin kötülüğünden ve gerekse
işlerin kusur ve eksikliklerinden dolayı, idarece gerekli görülecek bütün onarım ve düzeltmeler
ile sürekli bakım işlerini kendi hesabına derhal yapmak zorundadır.
Yüklenici bu zorunluluğa uymadığı takdirde, idare kendisinden bir yazı ile
yükümlülüklerini yerine getirmesini isteyecektir. Bu talimatın yükleniciye tebliği tarihinden
başlamak üzere işin özelliğine göre, talimat yazısında idarece daha uzun bir süre
verilmemişse, yüklenici on (10) gün içinde yükümlülüklerini yerine getirmeye fiilen
başlamadığı veya başlayıp da belirlenen süre içinde teknik gereklerine göre işi bitirmediği
takdirde idare, söz konusu onarım, düzeltme ve bakım işlerini bir başkasına yaptırarak bu
yapılan işlerin bedeli için, yüklenicinin teminatından veya varsa diğer alacaklarından ödeme
yapmaya yetkilidir. …” düzenlemesi,
“Kabul sürecindeki bakım ve giderler” başlıklı 48’inci maddesinde “Yüklenici, kabul
sürecinin başlangıcından sonuna kadar geçen süre içinde işlerin bakımını yapmak, tümünü iyi
bir şekilde korumak ve çıkabilecek kusur ve aksaklıkları gidermek zorundadır.
Yüklenicinin kusurları dışındaki nedenlerin gerektirdiği onarımlar bakım
yükümlülüğünün dışındadır.
Kullanma ve işletme sonucu olmaksızın ortaya çıkan kusur ve aksaklıkların
giderilmesi ile iş bitim tarihinden kabul tarihine kadar geçen sürede işlerin bakım giderleri
yükleniciye aittir.” düzenlemesi yer almaktadır.
İdari Şartname’nin “İşin yapılacağı yerin görülmesi” başlıklı 12’nci maddesinde
“12.1. İşin yapılacağı yeri ve çevresini gezmek, inceleme yapmak, teklifini hazırlamak ve
taahhüde girmek için gerekli olabilecek tüm bilgileri temin etmek isteklinin
sorumluluğundadır. İşyeri ve çevresinin görülmesiyle ilgili bütün masraflar istekliye aittir.
12.2. İstekli, işin yapılacağı yeri ve çevresini gezmekle; işyerinin şekline ve
mahiyetine, iklim şartlarına, işinin gerçekleştirilebilmesi için yapılması gerekli çalışmaların
ve kullanılacak malzemelerin miktar ve türü ile işyerine ulaşım ve şantiye kurmak için gerekli
hususlarda maliyet ve zaman bakımından bilgi edinmiş; teklifini etkileyebilecek riskler,
olağanüstü durumlar ve benzeri diğer unsurlara ilişkin gerekli her türlü bilgiyi almış sayılır.
12.3. İstekli veya temsilcilerinin işin yapılacağı yeri görmek istemesi halinde, işin
gerçekleştirileceği binaya ve/veya araziye girilmesi için gerekli izinler İdare tarafından
verilecektir.
12.4. Tekliflerin değerlendirilmesinde, isteklinin işin yapılacağı yeri incelediği ve
teklifini buna göre hazırladığı kabul edilir.” düzenlemesi,
Aynı Şartname’nin “Teklif fiyata dahil olan giderler” başlıklı 25’inci maddesinde “…
25.3. Teklif fiyata dahil olan diğer giderler aşağıda belirtilmiştir:
….
25.3.1.Teknik Şartnamede belirtilen sayı, nitelik ve ücret oranları dâhilinde personel
giderleri ile diğer ihale dokümanlarında geçen giderler ve detayı teknik şartnamede belirtilen
diğer tüm giderler kısacası hizmetin yerine getirilmesi için gereken tüm giderler isteklilerce
KAMU İHALE KURULU KARARI
Toplantı No
Gündem No
Karar Tarihi
Karar No
: 2020/038
: 13
: 02.09.2020
: 2020/UH.II-1455
teklif edilecek fiyata dahil edilecektir.…” düzenlemesi yer almaktadır.
Teknik Şartname’nin “Hizmetin İfa Şekli” başlıklı (B) maddesinin 17’nci alt
maddesinde “Soğuk depoların (et, sebze, süt) ve kuru depoların, kırılan fayansların
değiştirilmesi ve yenilenmesi ve tavan onarımı ve boyanması mutfakla ilgili her türlü bakım
ve onarım yüklenici tarafından karşılanacaktır.” düzenlemesi yer almaktadır.
Yapılan incelemede, yüklenicinin, işe başlama tarihinden işlerin tümü için kabul
belgesinin tanzim edildiği tarihe kadar iş yerinde kullanılacak malzemelere ve tesise gereken
özen ve bakımı gösterme sorumluluğu bulunduğu, ihale dokümanı düzenlemelerinin bu
doğrultuda yapıldığı, istekliler tarafından İdari Şartname’nin “İşin yapılacağı yerin
görülmesi” başlıklı 12’nci maddesi uyarınca, ihale konusu işin yapılacağı yer ve/veya yerlerin
görülebileceği ve işin gerçekleştirilebilmesi için yapılması gerekli çalışmalara, kullanılacak
malzemelere ve benzeri diğer unsurlara ilişkin bilgi edinilebileceği, dolayısıyla mutfakla ilgili
bakım-onarım maliyetlerinin göz önüne alınarak teklif oluşturulmasının mümkün olduğu
anlaşıldığından başvuru sahibi isteklinin bahse konu iddiasının yerinde olmadığı sonucuna
varılmıştır.
3) Başvuru sahibinin 13’üncü iddiasına ilişkin olarak:
4857 sayılı İş Kanunu’nun “Ücret ve ücretin ödenmesi” başlıklı 32’nci
maddesinde “Genel anlamda ücret bir kimseye bir iş karşılığında işveren veya üçüncü kişiler
tarafından sağlanan ve para ile ödenen tutardır.
…
Ücret en geç ayda bir ödenir. İş sözleşmeleri veya toplu iş sözleşmeleri ile ödeme süresi bir
haftaya kadar indirilebilir.” hükmü,
Aynı Kanun’un “Ücretin gününde ödenmemesi” başlıklı 34’üncü maddesinde “Ücreti
ödeme gününden itibaren yirmi gün içinde mücbir bir neden dışında ödenmeyen işçi, iş görme
borcunu yerine getirmekten kaçınabilir. Bu nedenle kişisel kararlarına dayanarak iş görme
borcunu yerine getirmemeleri sayısal olarak toplu bir nitelik kazansa dahi grev olarak
nitelendirilemez. Gününde ödenmeyen ücretler için mevduata uygulanan en yüksek faiz oranı
uygulanır.
Bu işçilerin bu nedenle iş akitleri çalışmadıkları için feshedilemez ve yerine yeni işçi
alınamaz, bu işler başkalarına yaptırılamaz.” hükmü yer almaktadır.
Hizmet İşleri Genel Şartnamesi’nin “Hakediş ödemeleri” başlıklı 42’nci
maddesinde “a) Sözleşme bedelinin iş süresince dönemler itibariyle ödenmesi: Sözleşme
konusu hizmetin yüklenici tarafından belli bir süre boyunca devamlı olarak verilmesi (4’üncü
maddede tanımlanan sürekli nitelikte bir iş olması) veya işin bölümlere ayrılabilir olması
durumunda sözleşmede belirtilen aralıklarla, kesin ödeme mahiyetinde olmamak ve
kazanılmış hak sayılmamak üzere geçici hakediş ödemeleri yapılır. Yüklenici tarafından
yapılan işlerin bedelleri, sözleşmedeki kayıtlara ve ilgili kanunlara göre yapılacak kesintiler
de çıktıktan sonra, sözleşmenin ödemeye ilişkin hükümleri çerçevesinde kendisine ödenir.
İdarenin isteği halinde yüklenici, kesin hesapları kontrol teşkilatının denetimi altında olmak
üzere işe paralel olarak yürütmek zorundadır. Bu halde, geçici hakediş raporlarının
düzenlenmesinde, bitmiş iş kısımları için bu kesinleştirilmiş miktarlar dikkate alınır.
Hakediş raporlarının düzenlenmesi aşağıdaki esaslara göre yapılır.
KAMU İHALE KURULU KARARI
Toplantı No
Gündem No
Karar Tarihi
Karar No
: 2020/038
: 13
: 02.09.2020
: 2020/UH.II-1455
1- Toplam Bedel Üzerinden Birim Fiyat Sözleşmelerde… Hakediş raporu, yüklenici
veya vekili tarafından imzalandığı tarihten başlamak üzere en geç sözleşmesinde yazılı
sürenin sonunda, eğer sözleşmede bu hususta bir kayıt yoksa otuz gün içinde tahakkuka
bağlanır. Bu tarihten başlamak üzere otuz gün içinde de ödeme yapılır…” açıklaması yer
almaktadır.
Sözleşme Tasarısı’nın “Ödeme yeri ve şartları” başlıklı 12’nci maddesinde “12.1.
Sözleşme bedeli (ilave işler nedeniyle meydana gelebilecek artışlara ilişkin bedel dahil) Muş
Defterdarlık Muhasebe Müdürlüğü veya Muş İl Sağlık Müdürlüğü Döner Sermaye
Saymanlığı ve Genel Şartnamenin hatalı, kusurlu ve eksik işlere ilişkin hükümleri saklı
kalmak kaydıyla aşağıda öngörülen plan ve şartlar çerçevesinde ödenecektir:
12.2. Yüklenici iş programına göre daha fazla iş yaparsa, İdare bu fazla işin bedelini
imkan bulduğu takdirde öder.
12.3. Yüklenici yapılan işe ilişkin hakediş ve alacaklarını idarenin yazılı izni
olmaksızın başkalarına devir veya temlik edemez. Temliknamelerin noterlikçe düzenlenmesi ve
idare tarafından istenilen kayıt ve şartları taşıması zorunludur.” düzenlemesi yer almaktadır.
Anılan Tasarı’nın “Cezalar ve sözleşmenin feshi” başlıklı 16’ncı maddesinde
“….16.1.1.6. Yüklenici çalıştırdığı her bir personeli için bankada hesap açtıracak ve
personelin hesap numaralarını İdareye verecektir. Çalıştırdığı işçilerin maaşlarını işçilerin
banka hesaplarına yatırdığına dair belgeyi, maaş bordroları ile SGK Primlerinin yatırıldığına
dair belgeyi sonraki ayın son hak edişinden önce İdareye verecektir. Bordroların doğru olarak
düzenlenmesinden yüklenici doğrudan sorumludur. Bordrolar yüklenici veya vekili tarafından
tasdik edilmiş olacaktır. Çalıştırdığı işçilerin maaşlarını işçilerin banka hesaplarına geç
yatırılması halinde sözleşme bedelinin % 0,3 (Binde Üç)`ü oranında ceza uygulanır.”
düzenlemesi,
Teknik Şartname’nin “Hizmetin ifa şekli” başlıklı (B) maddesinin 18’inci alt
maddesinde “Yükleniciye hak ediş ödemesi yapıldıktan sonra maaş ve varsa ek ödemeleri en
geç 24 saat içerisinde çalıştırdığı elemanlar adına ilgili bankada açılmış olan hesaplarına
aktarılacak, banka dekontları veya bankaca onaylı toplu liste aynı gün ve aylık hak ediş
ödemeleri sırasında SGK pirim ödemelerinin yatırıldığını gösterir tahakkuk fişi ve vezne
alındı belgeleriyle birlikte hakediş evraklarına eklenerek idareye teslim edilecektir.”
düzenlemesi yer almaktadır.
Teknik Şartname’nin “Ödeme Yeri ve Şartları” başlıklı (E) maddesinde “1) Hakediş
raporları yüklenicinin başvurusu üzerine, sözleşme veya eklerinde aksine bir hüküm
bulunmadıkça ayda bir defa düzenlenir. Ödeme; kontrol teşkilatı tarafından rasyon sayıları ve
otomasyon sisteminden veya manuel elde edilen rakamlar hesaplanarak günlük belgelere
dayanarak çalışan ve nöbetçi personel İle hasta ve refakatçilerin tükettiği öğün sayılarının
teklif edilen birim fiyatlarla çarpılması sonucu elde edilen aylık toplam bedel üzerinden
yapılır. Yükleniciye yenilen yemek miktarı kadar ücret ödenecektir.
…..
9) Yükleniciye yapılacak hak edişler, en geç hizmetin verildiği ayı takip eden İlk 7 iş
günü içerisinde gerçekleştirilecektir,
10) Yüklenici işçi ücretlerini mücbir sebepler dışında işçiler adına açılmış olan banka
KAMU İHALE KURULU KARARI
Toplantı No
Gündem No
Karar Tarihi
Karar No
: 2020/038
: 13
: 02.09.2020
: 2020/UH.II-1455
hesaplarına, yükleniciye hakediş ödemesinin yapıldığı gün veya takip eden 2 iş günü içinde
aktaracaktır. İşçi ücretleri ile ilgili her türlü istihkak bankalar aracılığı ile ödenecektir, Banka
aracılığıyla ödeme yapılmasına imkân bulunmaması halinde T.C. Posta ve Telgraf Teşkilatl
Genel Müdürlüğü şubeleri aracılığı İle yapılacaktır. İlgili aya ait hak ediş ödemesi
yapılmadan, ödemesi yapılan bir önceki aya ilişkin belgeler (işçi ücretlerinin işçiler adına
açılacak banka hesaplarına yatırıldığına dair her işçinin adının görüldüğü belgeler İle bu
ücretlere ilişkin primler ile vergilerin İlgili yerlere yatırıldığına dair belgeler) yüklenici
tarafından hastane İdaresine verilecektir.
11) Eksik kalan ve yazılmayan hususlarda; Genel Şartname’nin “Hakedişler ve Ödeme"
başlıklı 7.bölümünde birim fiyat sözleşmeleri için öngörülen usul ve esaslar çerçevesinde
ödenecektir.” düzenlemesi yer almaktadır.
Yapılan incelemede, Sözleşme Tasarısı’nın “Ödeme yeri ve şartları” başlıklı 12’nci
maddesinde, tahakkuk ve ödemelere ilişkin bir düzenleme bulunmamakla birlikte Teknik
Şartname’de hakediş ödemelerinin ayda bir kere düzenlenecek hakediş raporlarına göre
yapılacağı, idare tarafından yükleniciye yapılacak hakedişlerin, en geç hizmetin verildiği ayı
takip eden ilk 7 iş günü içerisinde gerçekleştirileceği, eksik kalan ve yazılmayan hususlarda
ise Genel Şartname’nin “Hakedişler ve Ödeme" başlıklı 7’nci bölümünde birim fiyat
sözleşmeleri için öngörülen usul ve esaslar çerçevesinde ödeneceğinin düzenlendiği görülmüş
olup, hakedişlerin tahakkuka bağlanan ve ödeme sürelerine ilişkin anılan Şartname’nin 42’nci
maddesine göre işlem tesis edileceği aşikardır.
Diğer taraftan, idarenin yüklenici tarafından işçi ücretlerinin ödenmesini takip ve
temin görevi bulunduğu dikkate alındığında, idarece yapılan cezalara ilişkin düzenlemenin
idarenin işçi ücretlerinin ödenmesine ilişkin takip ve temin yükümlülüğünün zamanında
yerine getirilmesi ve işçi haklarının korunmasına yönelik olduğu, bahse konu düzenlemelerin
işçi lehine bir düzenleme olduğu, bu bağlamda herhangi mevzuata bir aykırılık bulunmadığı
anlaşılmıştır.
Ayrıca şikâyete konu Teknik Şartname düzenlemeleri arasında çelişki ve istekliler
açısından tereddüde neden olabilecek bir hususun bulunmadığı, işin ifası aşamasında
sorunlara yol açabilecek bir hususun söz konusu olmadığı hususları bir arada
değerlendirildiğinde, başvuru sahibinin bahse konu iddialarının yerinde olmadığı sonucuna
varılmıştır.
4) Başvuru sahibinin 14’üncü iddiasına ilişkin olarak:
Teknik Şartname’nin “Hizmetin İfa Şekli” başlıklı (B) maddesinin 20’nci alt
maddesinde “Tıp bayramı, hemşireler günü gibi özel günler için firmadan kokteyl talebinde
bulunulabilir. Ücretlendirme katılan her personel için bir öğle yemeği fiyatı üzerinden
hesaplanacaktır.” düzenlemesi yer almaktadır.
Yapılan incelemede, idarenin kokteyl talebi yapabileceği durumların sınırlı ve belirli
günlere ilişkin olduğu, söz konusu değişiklilerin özel günlerin ihtiyaçlarından kaynaklandığı,
nitekim fiyatlandırmanın da katılan her personel için bir öğle yemeği fiyatı üzerinden
yapılacağının idare tarafından bildirildiği, bu bağlamda tekliflerin sağlıklı şekilde
KAMU İHALE KURULU KARARI
Toplantı No
Gündem No
Karar Tarihi
Karar No
: 2020/038
: 13
: 02.09.2020
: 2020/UH.II-1455
oluşturulması ve değerlendirilmesini engelleyecek bir durumun bulunmadığı anlaşıldığından,
başvuru sahibinin iddiasının yerinde olmadığı sonucuna varılmıştır.
5) Başvuru sahibinin 15’inci iddiasına ilişkin olarak:
Teknik Şartname’nin “Hizmetin yürütülmesi için gerekli personel sayısı, niteliği ve
ücret tarifesi” başlıklı (G) maddesinin “Çalıştırılacak Personelin Sayısı ve Niteliği” başlıklı
1’inci alt maddesinde “İşçilerin çalışma saatleri personel, hasta ve refakatçilere yemek
pişirme ve dağıtım hizmeti aksamayacak şekilde Hastane İdaresi tarafından düzenlenecektir.
Muş Devlet Hastanesi
İşçilerin Nitelikleri
İşçi Sayısı
Ücret Tarifesi
Ulusal Bayram ve
Resmi Tatil
Günlerinde
Çalıştırılacak
Personel Sayısı
1
Diyetisyen veya
Gıda Mühendisi
1 Kişi
Asgari ücretin en az % 125
fazlası
Personel Şefi
Aşçıbaşı
Aşçı
1 Kişi
1 Kişi
14Kişi
27 Kişi
Asgari ücretin en az % 125 fazlası
Asgari ücretin en az % 125 fazlası
Asgari ücretin en az % 60 fazlası
1
1
4
Servis Elemanı/Garson
En az asgari ücret en az % 5
fazlası
15
Bulaşıkçı-Meydancı
TOPLAM
13 Kişi En az asgari ücret en az %5 fazlası
7
57 Kişi
….” düzenlemesi,
Aynı Şartnamenin “Tarafların yükümlülükleri” başlıklı (D) maddesinin üçüncü
paragrafında “.….Yüklenici veya vekili Akdedilen sözleşme hükümlerine göre, hizmetin
ifasında İdarenin ve Diyetisyenin ilk muhatabıdır. Yüklenici veya vekili olarak gösterilen kişi
aynı zamanda ihale konusu işte istihdam edilemez. (Bu kişi için idare tarafından herhangi
bir ücret ödenmeyecektir.)Bu şartnamede belirtilen hizmetlerin yerine getirilmesi için gerekli
tüm organizasyonları yaparak aylık cetveller halinde idareye sunmalıdır.” düzenlemesi yer
almaktadır.
Başvuruya konu ihaleye ait ihale dokümanı incelendiğinde, ihale konusu işin
malzeme dâhil yemek alımı olduğu ve işin personel çalıştırılmasına dayalı olmayan hizmet
alımı niteliğinde olduğu, iş kapsamında 57 kişinin çalıştırılmasının öngörüldüğü, şikâyete
konu Teknik Şartname maddesi irdelendiğinde, yüklenici veya vekili olarak gösterilen
kişinin aynı zamanda ihale konusu işte istihdam edilemeyeceğine ilişkin düzenlemenin
mevzuatta aksine bir hüküm olmadığından dolayı idarenin takdir yetkisi kapsamında ve
hizmetin gereğinin yerine getirilmesine yönelik bir düzenleme olarak değerlendirilmesi
gerektiği, diğer taraftan anılan düzenlemenin tekliflerin hazırlanması aşamasında isteklileri
tereddüde düşürecek ve sağlıklı teklif oluşturulmasına engel teşkil edecek nitelikte olmadığı
tespit edildiğinden başvuru sahibinin iddialarının yerinde olmadığı sonucuna varılmıştır.
KAMU İHALE KURULU KARARI
Toplantı No
Gündem No
Karar Tarihi
Karar No
: 2020/038
: 13
: 02.09.2020
: 2020/UH.II-1455
6) Başvuru sahibinin 16’ncı iddiasına ilişkin olarak:
Hizmet İşleri Genel Şartnamesi’nin “İdare ve Kontrol Teşkilatının itiraz hakkı”
başlıklı 11’inci maddesinde “İdare ve kontrol teşkilatı, yükleniciden çalıştırılmasında veya
işyerinde bulunmasında engel durumu olduğunu tespit ettiği, uygunsuz davrandığı veya
görevlerini yerine getirmekte yetersiz olduğu kanısında olduğu veya işyerinde
çalıştırılmasında sakınca gördüğü her kademe ve nitelikteki elemanların (teknik ve idareci
personel, hizmetli, işçi ve diğerleri) ve alt yüklenicilerin iş başından veya işyerinden
uzaklaştırılmasını talep etme hakkına sahiptir. Yüklenici, bu talebi idare veya kontrol teşkilatı
tarafından yapılacak tebligat üzerine ve verilen süre içinde yerine getirmek zorundadır.
Yüklenicinin bu yükümlülüğü verilen süre içinde yerine getirmemesi halinde, söz konusu
kişiler idare veya kontrol teşkilatı tarafından uzaklaştırılır veya uzaklaştırılmaları sağlanır.
Uzaklaştırılmaları istenilenler, idarenin veya kontrol teşkilatının izni ve onayı alınmaksızın bir
daha işlerde görev alamaz. Yüklenici, uzaklaştırılan kişilerin yerine en kısa zamanda uygun
nitelikli başkalarını getirmek zorundadır.” açıklaması yer almaktadır.
Teknik Şartnamenin “Hizmetin yürütülmesi için gerekli personel sayısı, niteliği ve
ücret tarifesi” başlıklı (G) maddesinde “….İdare onayı olmadan hiçbir personele işbaşı
yaptırılmayacak ve işten çıkarılmayacaktır. Yüklenici işten personel çıkarmalarında İdareye 1
(bir) gün önce gerekçeleri ile birlikte yazılı bilgi vermek zorundadır. İşe giriş çıkışlar
idarenin denetimi altında olacaktır fakat bu işlemler İdarenin onay yetkisini ortadan
kaldırmaz.” düzenlemesi yer almaktadır.
Şikâyete konu olan Teknik Şartname maddesine bakıldığında, yüklenicinin,
bünyesinde çalıştıracağı personeli işe alma ve işten çıkarma gibi durumları idarenin onayı
olmadan yapamayacağı düzenlenmiştir.
Yukarıda aktarılan mevzuat düzenlemeleri ve açıklamalar kapsamında şikâyete konu
Teknik Şartname maddesi irdelendiğinde, ihale konusu işte çalıştırılacak personelin hizmetin
gerektirdiği şartlara uygun olmasını sağlama sorumluluğunun idarede olduğu anlaşılmaktadır.
Bu çerçevede, ihale konusu işin aksamadan uygun şekilde yürütülmesini sağlamak açısından
Teknik Şartname’de yapılan düzenlemenin personel istihdamıyla ilgili idareye yetki tanıdığı
anlamına gelmediği değerlendirilmiş olup bu noktada söz konusu düzenlemenin Hizmet İşleri
Genel Şartnamesi’nin yukarıda belirtilen hükmü uyarınca idareye verilmiş olan hakkın
kullanılması kapsamında olduğu anlaşılmıştır. Ayrıca söz konusu düzenlemenin işe alınacak
ya da işten çıkarılacak personelle ilgili bütün yetkiyi idareye veren nitelikte bir düzenleme
olmadığı, işlerin yürütülmesinin gerektirdiği şekilde personelin çalıştırılmasına yönelik olarak
idarenin denetiminin sağlanmasının amaçlandığı görülmüştür. Bu itibarla, başvuru sahibinin
iddiasının yerinde olmadığı sonucuna varılmıştır.
7) Başvuru sahibinin 17’nci iddiasına ilişkin olarak:
4734 sayılı Kamu İhale Kanunu’nun “İdareye şikâyet başvurusu” başlıklı 55’inci
maddesinin ikinci fıkrasında “İlan, ön yeterlik veya ihale dokümanına ilişkin şikayetler
birinci fıkradaki süreleri aşmamak üzere en geç ihale veya son başvuru tarihinden üç iş günü
öncesine kadar yapılabilir. Bu yöndeki başvuruların idarelerce ihale veya son başvuru
tarihinden önce sonuçlandırılması esastır. Şikâyet üzerine yapılan incelemede tekliflerin
KAMU İHALE KURULU KARARI
Toplantı No
Gündem No
Karar Tarihi
Karar No
: 2020/038
: 13
: 02.09.2020
: 2020/UH.II-1455
hazırlanmasını veya işin gerçekleştirilmesini etkileyebilecek maddi veya teknik hataların veya
eksikliklerin bulunması ve idarece ihale dokümanında düzeltme yapılmasına karar verilmesi
halinde, gerekli düzeltme yapılarak 29 uncu maddede belirtilen usule göre son başvuru veya
ihale tarihi bir defaya mahsus olmak üzere ertelenir. Ancak belirlenen maddi veya teknik
hataların veya eksikliklerin ilanda da bulunması halinde 26 ncı maddeye göre işlem tesis
edilir.” hükmü yer almaktadır.
Başvuru sahibinin 11.02.2020 tarihinde, ihale tarihinden (18.02.2020) 3 iş günü
öncesinde idareye yapmış olduğu şikâyet başvurusuna idarece verilen ve 17.02.2020 tarihinde
EKAP üzerinden gönderilen cevapta düzeltici işlem belirlenmediği ve şikâyet başvurusunun
reddine karar verildiği anlaşılmıştır. 4734 sayılı Kamu İhale Kanunu’nun “İdareye şikâyet
başvurusu” başlıklı 55’inci maddesinin ikinci fıkrasında yer alan hüküm gereğince, söz
konusu şikâyet başvurusunun idarece ihale tarihinden önce sonuçlandırıldığı, idarece ihale
dokümanında düzeltme yapılmasına karar verilmesi yönünde düzeltici işlem tesis
edilmediğinden ihale tarihinin ertelenmesine gerek duyulmadığı ve idarece ihale tarihinden
önceki gün anılan isteklinin şikâyet başvurusuna cevap verilmesinin başvuru sahibinin ihaleye
teklif vermesini engellemediği anlaşıldığından başvuru sahibinin iddiasının yerinde olmadığı
sonucuna varılmıştır.
8) Başvuru sahibinin 18’inci iddiasına ilişkin olarak:
4734 sayılı Kamu İhale Kanunu’nun “Yaklaşık maliyet” başlıklı 9’uncu
maddesinde “Mal veya hizmet alımları ile yapım işlerinin ihalesi yapılmadan önce idarece,
her türlü fiyat araştırması yapılarak katma değer vergisi hariç olmak üzere yaklaşık maliyet
belirlenir ve dayanaklarıyla birlikte bir hesap cetvelinde gösterilir. Yaklaşık maliyete ihale ve
ön yeterlik ilânlarında yer verilmez, isteklilere veya ihale süreci ile resmî ilişkisi olmayan
diğer kişilere açıklanmaz.” hükmü,
Hizmet Alımı İhaleleri Uygulama Yönetmeliği’nin “Yaklaşık maliyete ilişkin ilkeler”
başlıklı 7’nci maddesinde “(1) İdare tarafından, ihale onay belgesi düzenlenmeden önce, bu
Yönetmelikte belirlenen esas ve usullere göre ayrıntılı fiyat ve gerektiğinde miktar araştırması
yapılmak suretiyle ihale konusu işin KDV hariç yaklaşık maliyeti hesaplanır ve dayanakları
ile birlikte bir hesap cetvelinde gösterilir.
(2) Ön ilan yayımlanmadan önce tahmini alım miktarı esas alınarak hesaplanan
yaklaşık maliyet, ihale veya ön yeterlik ilanı öncesi alım miktarı ve diğer hususlar göz önünde
bulundurularak yeniden hesaplanabilir.
(3) İhale konusu işin bir kısmına teklif verilmesinin mümkün olduğu hallerde, yaklaşık
maliyet her bir kısım için ayrı ayrı olmak üzere işin tamamı dikkate alınarak hesaplanır.
(4) İhale konusu işte kullanılacak malzeme, araç, teçhizat, makine ve ekipman gibi
unsurların idare tarafından verilmesi durumunda; yaklaşık maliyet, bu unsurların bedeli
hariç tutularak hesaplanır ve bu unsurların listesi yaklaşık maliyet hesap cetvelinin ekine
konulur.
(5) İhale komisyonu tarafından yaklaşık maliyet teklif fiyatları ile birlikte açıklanır.
Pazarlık usulü ile yapılan ihalede ise yaklaşık maliyet, son yazılı fiyat teklifleri ile birlikte
açıklanır. Bu aşamadan önce yaklaşık maliyet açıklanamaz ve ilan edilemez.
(6) Yaklaşık maliyetin idarelerce hesaplanması esastır. Ancak, işin özelliğinden dolayı,
idarelerce hazırlanmasının mümkün olmaması sebebiyle teknik şartnamenin danışmanlık
KAMU İHALE KURULU KARARI
Toplantı No
Gündem No
Karar Tarihi
Karar No
: 2020/038
: 13
: 02.09.2020
: 2020/UH.II-1455
hizmeti alınarak hazırlatılması durumunda, bu kapsamda yaklaşık maliyet de aynı
danışmanlık hizmet sunucusuna hesaplatılabilir.” hükmü,
Aynı Yönetmelik’in “Yaklaşık maliyetin hesaplanmasına esas miktar ve fiyatların
tespiti” başlıklı 8’inci maddesinde “(1) İdareler, yaklaşık maliyetin hesaplanabilmesi için
öncelikle ihale konusu hizmeti oluşturan iş kalemlerini veya gruplarını ve bunlara ilişkin
miktarları tespit ederler. Bu amaçla, idare tarafından gerek duyulduğunda, aşağıda belirtilen
esas ve usuller çerçevesinde miktar araştırması da yapılabilir.
(2) Yaklaşık maliyete ilişkin fiyatların tespitinde;
a) Kamu kurum ve kuruluşlarınca işin niteliğine göre belirlenmiş fiyatlar,
b) İhaleyi yapan idare veya diğer idarelerce gerçekleştirilmiş aynı veya benzer
işlerdeki fiyatlar,
c) İlgili odalarca belirlenmiş fiyatlar,
ç) İhale konusu işi oluşturan iş kalemlerine veya gruplarına ilişkin olarak piyasadan
yapılacak fiyat araştırması kapsamında elde edilecek fiyat tekliflerinin aritmetik ortalaması
alınmak suretiyle ya da konusunda uzman bilirkişi ve ekspertizlerden soruşturularak
oluşturulan fiyatlar,
d) İhale konusu işe ilişkin olarak Bütçe Uygulama Talimatlarında ve/veya Sağlık
Uygulama Tebliğinde yer alan fiyatlardan KDV veya farklı nitelikteki diğer giderler
indirilmek suretiyle bulunan fiyatlar esas alınır.
(3) İdareler yaklaşık maliyete ilişkin fiyatların tespitinde, (a), (b), (c), (ç) ve (d)
bentlerinde belirtilen fiyatların birini, birkaçını veya tamamını herhangi bir öncelik sırası
olmaksızın kullanabilirler.
(4) Fiyat araştırması için yapılan çalışmalarda fiyat sorulacak kişi ve kuruluşlara
yazılan yazıda fiyatı tespit edilecek iş grubu veya iş kaleminin ayrıntılı özelliklerine yer
verilir. Fiyat istenecek kişi ve kuruluşlara aynı koşulları taşıyan yazılarla başvurulur ve
fiyatlar KDV hariç istenir. İstenen özellikleri taşımayan veya gerçek piyasa rayiçlerini
yansıtmadığı düşünülen fiyat bildirimleri ve proforma faturalar değerlendirmeye alınmaz ve
buna ilişkin gerekçeler yaklaşık maliyet hesap cetvelinde gösterilir.
(5) Özelliği bulunan hizmet alımlarında; önceki yıllarda bitirilmiş benzer nitelikteki
işlerde oluşan fiyatların piyasa fiyatları ile karşılaştırılması suretiyle bulunan fiyatlar veya
benzer nitelikteki hizmetlerde uzmanlık ve deneyimini kanıtlamış kamu ve özel sektör
kuruluşları ile gerçek kişilerden soruşturularak oluşturulan fiyatlar kullanılabilir. Yapılan her
türlü araştırmaya rağmen fiyatın tespit edilemediği veya tespit edilen fiyatların rayiçleri
yansıtmadığının anlaşıldığı durumlarda; idarece re’sen fiyat belirlenir ve gerekçesi yaklaşık
maliyet hesap cetvelinde gösterilir.” hükmü,
Anılan Yönetmelik’in “Yaklaşık maliyetin hesaplanması ve güncellenmesi” başlıklı
9’uncu maddesinde “(1) Birim fiyat üzerinden teklif alınan ihalelerde;
a) Her bir iş kaleminin miktarını ve gerçekleştirilmesine ilişkin şartları gösteren bir
cetvel hazırlanır. Bu cetvelde her bir iş kaleminin adı, birimi, birim fiyatı ve bu fiyata dahil
olan maliyetler ile varsa diğer unsurlar gösterilir.
b) Birim fiyata dahil olan maliyetler, iş kalemi ile ilgili bütün unsurları içerecek
şekilde düzenlenir ve bu iş kalemine dahil olmayan başka giderler öngörülmez.
(2) Götürü bedel üzerinden teklif alınan ihalelerde, işin gerçekleştirilmesine ilişkin
şartları gösteren bir cetvel hazırlanır. Bu cetvelde işçilik ile varsa malzeme, ekipman ve diğer
unsurlar için belirlenen fiyatlar ve bu fiyata dahil olan maliyetler gösterilir.
(3) Hizmetin gerçekleştirilmesi için gerekli olan iş kalemlerine veya iş gruplarına
KAMU İHALE KURULU KARARI
Toplantı No
Gündem No
Karar Tarihi
Karar No
: 2020/038
: 13
: 02.09.2020
: 2020/UH.II-1455
ilişkin miktarların tespit edilen fiyatlarla çarpımı sonucu bulunan tutarların toplanması ile
elde edilen genel toplam tutar, sözleşme giderleri ve genel giderler ile KDV hariç olarak
belirlenir. Bulunan bu tutara işin niteliği dikkate alınarak % 7 oranını geçmemek üzere
yüklenici kârı eklenir. Bu tutar, kâr hariç belirlenen genel toplam tutar üzerinden hesaplanan
sözleşme giderleri ve genel giderler ile toplanarak yaklaşık maliyet hesaplanır. Buna ilişkin
hesap cetveli hazırlayanlarca imzalandıktan sonra, ihale onay belgesinin ekine konularak
ihale yetkilisine sunulur. Yüklenici için öngörülen kar tutarının bu cetvelde gösterilmesi
zorunludur.
(4) Yaklaşık maliyetin, hesaplandığı tarihten itibaren ihalenin ilk ilan veya davet
tarihine kadar güncelliğini kaybettiği durumlarda, işi oluşturan unsurlara ilişkin maliyetler
idarelerce, endeks üzerinden güncellenir.
(5) Asgari ücret ve diğer işçilik maliyetlerinde ilgili mevzuatından kaynaklanan
değişiklikler nedeniyle yaklaşık maliyetin ihale tarihine kadar geçen sürede değişikliğe
uğradığının belirlenmesi durumunda, gerekçesi belirtilmek suretiyle ihale komisyonu
tarafından, bu maliyetler dikkate alınarak yaklaşık maliyet güncellenir.” hükmü yer
almaktadır.
Bahse konu ihalenin yaklaşık maliyet hesap cetveli incelendiğinde, yapılan
hesaplamalarda, Bitlis İl Sağlık Müdürlüğü, Zonguldak İl Sağlık Müdürlüğü, Erzincan İl
Sağlık Müdürlüğü, Adana İl Sağlık Müdürlüğü, Ağrı İl Sağlık Müdürlüğü ve Giresun İl
Sağlık Müdürlüğü’nün 2019 yılı yemek hizmet alımı ihalelerinde oluşan sözleşme fiyatları ile
iki firma tarafından verilen teklif fiyatlarının dikkate alındığı, işçilik maliyetleri için 2020
yılındaki güncel asgari işçilik maliyetlerinin hesaplandığı, yol ücretlerinin “Yemek
Hizmetlerinde Çalışılacak Olan İşçilere 2020 Yılında Ödenecek Yol Bedeli Hesaplama
Cetveli” üzerinden belirlendiği anlaşılmıştır. Bu çerçevede, idarece yapılan yaklaşık maliyet
hesaplamasının yukarıda aktarılan mevzuat hükümlerine uygun olduğu anlaşılmıştır.
Diğer taraftan her ihalenin kendi koşullarında değerlendirilmesi gerektiği, başvuru
sahibinin iddiasında ifade edilen idare tarafından tüm ihalelerin sürekli aynı istekli üzerinde
bırakıldığı hususunun şikâyete konu ihale açısından bir bağlayıcılığının olmadığı ayrıca
28.02.2020 tarihli ihale komisyonu kararı incelendiğinde, ihaleye 18 istekli tarafından teklif
verildiği, diğer bir ifadeyle ihaleye katılımın bulunduğu, idare tarafından ihalenin yaklaşık
maliyetin altında teklif veren Üstün Yemekçilik Gıda Temizlik Tic. ve San. Ltd. Şti. üzerinde
bırakıldığı, bu bağlamda idarece yapılan işlemlerde mevzuata aykırı herhangi bir hususun
bulunmadığı sonucuna varılmış olup başvuru sahibinin iddiaları yerinde bulunmamıştır.
Açıklanan nedenlerle, 4734 sayılı Kanun'un 65'inci maddesi uyarınca bu kararın tebliğ
edildiği veya tebliğ edilmiş sayıldığı tarihi izleyen 30 gün içerisinde Ankara İdare
Mahkemelerinde dava yolu açık olmak üzere,
Anılan Kanun'un 54'üncü maddesinin onbirinci fıkrasının (c) bendi gereğince itirazen
şikâyet başvurusunun reddine,
Oybirliği ile karar verildi.
KAMU İHALE KURULU KARARI
Toplantı No
Gündem No
Karar Tarihi
Karar No
: 2020/038
: 13
: 02.09.2020
: 2020/UH.II-1455