Ana Sayfa
/
Kararlar
/
Samsun 19 Mayıs Polis Meslek Yüksek Okulu Müdürlüğü
/
2020/484876-Hazır Yemek Alımı ve Sonrası Hizmetlerin Yürütülmesi İşi
Bilgi
İKN
2020/484876
Başvuru Sahibi
Şark Organizasyon ve Danışmanlık San. Tic. Ltd. Şti.
İdare
Samsun 19 Mayıs Polis Meslek Yüksek Okulu Müdürlüğü
İşin Adı
Hazır Yemek Alımı ve Sonrası Hizmetlerin Yürütülmesi İşi
KAMU İHALE KURULU KARARI
Toplantı No
Gündem No
Karar Tarihi
Karar No
: 2020/056
: 64
: 16.12.2020
: 2020/UH.II-2084
BAŞVURU SAHİBİ:
Şark Organizasyon ve Danışmanlık San. Tic. Ltd. Şti.,
İHALEYİ YAPAN İDARE:
Samsun 19 Mayıs Polis Meslek Yüksek Okulu Müdürlüğü,
BAŞVURUYA KONU İHALE:
2020/484876 İhale Kayıt Numaralı “Hazır Yemek Alımı ve Sonrası Hizmetlerin Yürütülmesi
İşi” İhalesi
KURUM TARAFINDAN YAPILAN İNCELEME:
Samsun 19 Mayıs Polis Meslek Yüksek Okulu Müdürlüğü tarafından 18.11.2020
tarihinde açık ihale usulü ile gerçekleştirilen “Hazır Yemek Alımı ve Sonrası Hizmetlerin
Yürütülmesi İşi” ihalesine ilişkin olarak Şark Organizasyon ve Danışmanlık San. Tic. Ltd.
Şti.nin 11.11.2020 tarihinde yaptığı şikâyet başvurusunun, idarenin 16.11.2020 tarihli yazısı
ile reddi üzerine, başvuru sahibince 24.11.2020 tarih ve 52584 sayı ile Kurum kayıtlarına
alınan bila tarihli dilekçe ile itirazen şikâyet başvurusunda bulunulmuştur.
Başvuruya ilişkin olarak 2020/1831 sayılı itirazen şikâyet dosyası kapsamında yapılan
inceleme neticesinde esas inceleme raporu tanzim edilmiştir.
KARAR:
Esas inceleme raporu ve ekleri incelendi.
İtirazen şikâyet dilekçesinde özetle, 1) Sözleşme Tasarısı’nın “Ödeme yeri ve şartları”
başlıklı 12’nci maddesinin Hizmet İşleri Genel Şartnamesi’ne aykırı olarak düzenlediği, söz
konusu düzenleme ile serbest bırakılan ödeneklerin hakediş ödemelerinde yetersiz kaldığı
durumlarda ödemelere süresi belirsiz bir şekilde vade imkânı getirildiği,
2) Teknik Şartname’nin 5’inci maddesinde ihale konusu iş kapsamında çalıştırılacak
personel sayısı ve bu personelin niteliklerine yer verildiği, diğer yandan anılan Şartname’nin
4.17.1’inci maddesinde, belirli dönemlerde idarenin bilgisi dâhilinde daha az personelin
çalıştırılacağının düzenlendiği, bu noktada ihale konusu iş kapsamında çalıştırılacak
personelin özellikleri ve ücret farkları göz önüne alındığında, belirli dönemlerde çalıştırılacak
personele ilişkin asgari sayının belirtilmemesi hususunun işçilik maliyetinin sağlıklı bir
şekilde hesaplanmasında çelişkiye sebebiyet vereceği ve aşırı düşük teklif açıklaması
kapsamında da tereddüt yaratacağı,
3) İdari Şartname’nin 25.1’inci maddesinde ulaşım, sigorta, vergi, resim ve harç
giderleri, personel ve malzeme giderleri ile diğer bütün giderler ile kullanılacak elektrik, su
(sıcak su dâhil), doğalgaz ve temizlik malzemesi giderlerine, 25.2’nci maddesinde bu gider
kalemleri için fiyat farkı verilmeyeceği düzenlenmesine yer verilmesine rağmen anılan
Şartname’nin 46’ncı maddesinde personel için fiyat farkı verileceği yönündeki düzenlemenin
çelişkiye sebebiyet verdiği,
4) Teknik Şartname’nin 4’üncü maddesinde yüklenicinin ihale konusu iş kapsamında
çalıştırılacak personelin işyerine getirilip götürülmesi noktasında sorumlu olduğu dikkate
KAMU İHALE KURULU KARARI
Toplantı No
Gündem No
Karar Tarihi
Karar No
: 2020/056
: 64
: 16.12.2020
: 2020/UH.II-2084
alındığında söz konusu işlemin servisle veya yol bedeli ödenmek suretiyle yerine
getirileceğinin anlaşıldığı, ancak İdari Şartname’nin 25’inci maddesi ile Sözleşme
Tasarısı’nın 7’nci maddesinde ihale konusu iş kapsamında çalıştırılacak personele yol
bedelinin ödeneceği yönünde düzenlemeye yer verilmediği, bu nedenle yol bedeli hakkında
İdari ve Teknik Şartname arasındaki çelişkinin tekliflerin sağlıklı bir şekilde oluşturulmasına
engel teşkil ettiği iddialarına yer verilmiştir.
Başvuru sahibinin iddialarının değerlendirilmesi sonucunda aşağıdaki hususlar tespit
edilmiştir.
1) Başvuru sahibinin 1’inci iddiasına ilişkin olarak:
Hizmet Alımı İhaleleri Uygulama Yönetmeliği’nin “İhale ve ön yeterlik dokümanının
hazırlanması” başlıklı 13’üncü maddesinin ikinci fıkrasında “İdare tarafından ihale ve/veya
ön yeterlik dokümanının hazırlanmasında, bu Yönetmelik ekinde yer alan; tip şartnameler,
standart formlar, tip sözleşme, Hizmet İşleri Genel Şartnamesi ve Kurum tarafından
yayımlanan diğer mevzuat esas alınır.” hükmü,
Anılan Yönetmelik’in “Sözleşme tasarısı” başlıklı 17’nci maddesinde “(1) İdare,
sözleşme tasarısını bu Yönetmeliğin ekinde yer alan tip sözleşmeyi esas alarak hazırlar.
(2) Tip sözleşmede boş bırakılan veya dipnota alınan hususlar, işin özelliğine ve
sözleşme türüne (götürü bedel/birim fiyat) göre 4734 ve 4735 sayılı Kanunlar ile diğer
mevzuat hükümlerine aykırı olmayacak şekilde düzenlenir.” hükmü,
Aynı Yönetmelik’in ekinde yer alan Hizmet Alımlarına Ait Tip Sözleşme’nin “Ödeme
yeri
ve
şartları”
başlıklı
12’nci
maddesinde
“12.1.
Sözleşme
bedeli
..........................................................’de ve Genel Şartnamenin hatalı, kusurlu ve eksik işlere
ilişkin hükümleri saklı kalmak kaydıyla aşağıda öngörülen plan ve şartlar çerçevesinde
ödenecektir:…………………….. …” düzenlemesi,
Söz konusu maddeye ait (22) sayılı dipnotta “Ödeme planı ve şartları, Genel
Şartnamenin “Hakedişler ve Ödeme” başlıklı Yedinci Bölümünde birim fiyat / götürü bedel
sözleşmeler için öngörülen usul ve esaslar çerçevesinde işin niteliğine göre İdarece
belirlenecektir.” açıklaması,
Hizmet İşleri Genel Şartnamesi’nin “Hakediş ödemeleri” başlıklı 42’nci maddesinde
“a) Sözleşme bedelinin iş süresince dönemler itibariyle ödenmesi:
Sözleşme konusu hizmetin yüklenici tarafından belli bir süre boyunca devamlı olarak
verilmesi (4’üncü maddede tanımlanan sürekli nitelikte bir iş olması) veya işin bölümlere
ayrılabilir olması durumunda sözleşmede belirtilen aralıklarla, kesin ödeme mahiyetinde
olmamak ve kazanılmış hak sayılmamak üzere geçici hakediş ödemeleri yapılır. Yüklenici
tarafından yapılan işlerin bedelleri, sözleşmedeki kayıtlara ve ilgili kanunlara göre yapılacak
kesintiler de çıktıktan sonra, sözleşmenin ödemeye ilişkin hükümleri çerçevesinde kendisine
ödenir.
Hakediş raporlarının düzenlenmesi aşağıdaki esaslara göre yapılır.
1- Toplam Bedel Üzerinden Birim Fiyat Sözleşmelerde;
KAMU İHALE KURULU KARARI
Toplantı No
Gündem No
Karar Tarihi
Karar No
: 2020/056
: 64
: 16.12.2020
: 2020/UH.II-2084
…
Hakediş raporu, yüklenici veya vekili tarafından imzalandığı tarihten başlamak üzere
en geç sözleşmesinde yazılı sürenin sonunda, eğer sözleşmede bu hususta bir kayıt yoksa otuz
gün içinde tahakkuka bağlanır. Bu tarihten başlamak üzere otuz gün içinde de ödeme yapılır.”
düzenlemesi,
İhale konusu işe ait Sözleşme Tasarısı’nın “Ödeme yeri ve şartları” başlıklı 12’nci
maddesinde “12.1. Sözleşme bedeli (ilave işler nedeniyle meydana gelebilecek artışlara
ilişkin bedel dahil) Samsun Saymanlığınca/Muhasebe Müdürlüğünce ve Genel Şartnamenin
hatalı, kusurlu ve eksik işlere ilişkin hükümleri saklı kalmak kaydıyla aşağıda öngörülen plan
ve şartlar çerçevesinde ödenecektir:
Ödemeler aylık olarak hazırlanan hak edişler çerçevesinde kesilecek faturayı müteakip
tahakkuka bağlanarak Samsun Defterdarlık Muhasebe Müdürlüğüne gönderilir. Maliye
Bakanlığınca belirlenen ilke ve esaslar ile serbest bırakılan ödenekler çerçevesinde Samsun
Defterdarlık Muhasebe Müdürlüğünce ödeme yapılacaktır. Ödemeler, Genel Şartname’nin
“Hakedişler ve ödeme” başlıklı yedinci bölümünde Birim Fiyat Sözleşmeler için öngörülen
usul ve esaslar çerçevesinde yapılacaktır …” düzenlemesi yer almaktadır.
İhale konusu işe ait Sözleşme Tasarısı’nın “Ödeme yeri ve şartları” başlıklı 12’nci
maddesi incelendiğinde, hakedişlerin aylık olarak hazırlanacağı ve hazırlanan bu hakedişlerin
düzenlenecek fatura sonrasında tahakkuka bağlanarak Samsun Defterdarlık Muhasebe
Müdürlüğüne gönderileceği, ödemelerin de Maliye Bakanlığınca belirlenen ilke ve esaslar ile
serbest bırakılan ödenekler çerçevesinde Hizmet İşleri Genel Şartnamesi’nin “Hakedişler ve
Ödeme” başlıklı yedinci bölümünde birim fiyat sözleşmeler için öngörülen usul ve esaslar
doğrultusunda yapılacağı belirtilmiştir.
İdareler tarafından Sözleşme Tasarısı’nın anılan Yönetmelik’in ekinde yer alan tip
sözleşmenin esas alınmak suretiyle hazırlaması gerektiği belirtilmiş olup tip sözleşmede boş
bırakılan veya dipnota alınan hususların, işin özelliğine ve sözleşme türüne göre mevzuat
hükümlerine aykırı olmayacak şekilde düzenlenmesi gerektiği hükme bağlanmıştır. Bu
noktada Hizmet Alımları Tip Sözleşmesi’nin “Ödeme yeri ve şartları” başlıklı 12’nci
maddesinde, sözleşme bedelinin hangi plan ve şartlar çerçevesinde ödenmesi gerektiği ortaya
koyulmuştur. Buna göre, ödeme planı ve şartlarının Hizmet İşleri Genel Şartnamesi’nin
“Hakedişler ve Ödeme” başlıklı yedinci bölümünde öngörülen usul ve esaslar kapsamında
işin niteliğine göre idarelerce belirlenmesi gerektiği öngörülmüştür.
Hizmet İşleri Genel Şartnamesi’nin “Hakediş ödemeleri” başlıklı 42’nci maddesinde,
hakediş raporunun, yüklenici veya vekili tarafından imzalandığı tarihten başlamak üzere en
geç sözleşmesinde yazılı sürenin sonunda, eğer sözleşmede bu hususta bir kayıt yoksa otuz
gün içinde tahakkuka bağlanacağı belirtilmiş olup bu tarihten başlamak üzere otuz gün içinde
de ödeme yapılması gerektiği düzenlenmiştir. Söz konusu madde ile, hakediş raporunun
tahakkuka bağlanması hususunun otuz günlük süreyle kısıtlanması, bu sürelere ilişkin
sözleşmede kayıt bulunmaması şartına bağlandığı anlaşılmıştır. Dolayısıyla hakediş
raporunun tahakkuka bağlanmasına ilişkin olarak Hizmet İşleri Genel Şartnamesi’nde
belirtilen süre dışında bir süre belirlenmesi noktasında idarenin yetki ve sorumluluğunun
bulunduğu sonucuna varılmıştır. Ancak anılan Şartname maddesinde, ödemenin tahakkuk
işleminin gerçekleştirildiği tarihten başlamak üzere 30 gün içinde yapılması gerektiği
KAMU İHALE KURULU KARARI
Toplantı No
Gündem No
Karar Tarihi
Karar No
: 2020/056
: 64
: 16.12.2020
: 2020/UH.II-2084
öngörülmüş olup ödeme süresinin belirlenmesi hususunda (farklı bir süre belirleme
yönünden) idareye herhangi bir takdir yetkisi verilmediği anlaşılmıştır.
Sözleşme Tasarısı’nın “Ödeme yeri ve şartları” başlıklı 12’nci maddesinde,
hakedişlerin düzenlenecek faturayı müteakip tahakkuka bağlanacağı öngörülmüş olmakla
birlikte hakedişlerin hangi süre içerinde tahakkuka bağlanacağına ilişkin olarak net bir kayıtta
bulunulmadığı tespit edilmiştir. Bu durumda Hizmet İşleri Genel Şartnamesi’nin “Hakediş
ödemeleri” başlıklı 42’nci maddesinin eğer sözleşmede sürelere ilişkin bir kayıtta
bulunulmamış ise; hakediş raporunun otuz gün içinde tahakkuka bağlanacağı ve bu tarihten
başlamak üzere otuz gün içinde de ödeme yapılacağını zorunlu kıldığı dikkate alındığında,
Sözleşme Tasarısı’nın “Ödeme yeri ve şartları” başlıklı 12’nci maddesinde yer alan
düzenlemenin Hizmet İşleri Genel Şartnamesi’nin “Hakediş ödemeleri” başlıklı 42’nci
maddesinde yer alan uygulamanın aksine bir uygulama yapılmasını sağlayacak nitelikte
olmadığı, dolayısıyla söz konusu düzenlemenin bu haliyle mevzuata aykırılık teşkil etmediği
anlaşılmıştır.
Bu itibarla, başvuru sahibi tarafından dile getirilen iddianın yerinde olmadığı
sonucuna varılmıştır.
2) Başvuru sahibinin 2’nci iddiasına ilişkin olarak:
İdari Şartname’nin “Teklif fiyata dahil olan giderler” başlıklı 25’inci maddesinde
“25.1. Ulaşım, sigorta, vergi, resim ve harç giderleri, personel ve malzeme giderleri ile diğer
bütün giderler ile kullanılacak elektrik, su (sıcak su dahil), doğalgaz ve temizlik malzemesi
giderleri.
25.2. 25.1. maddesinde yer alan gider kalemlerinde artış olması ya da benzeri yeni
gider kalemlerinin oluşması hallerinde, teklif edilen fiyatın bu tür artış ya da farkları
karşılayacak payı içerdiği kabul edilir. Yüklenici, bu artış ve farkları ileri sürerek herhangi bir
hak talebinde bulunamaz.
25.3. Teklif fiyata dâhil olan diğer giderler aşağıda belirtilmiştir:
25.3.1. 1.Çalıştırılacak olan 1 (Bir) Adet Gıda Mühendisi ile 2 (İki) Adet Aşçıbaşının
ücreti, asgari ücretin % 75 fazlasından, 6 (Altı) Adet Aşçının ücreti, asgari ücretin % 60
fazlasından, 2 (iki) Adet Şef Garson ile 1 (Bir) Adet Depocunun ücreti ise asgari ücretin % 30
fazlasından az olamaz.
2. İhale konusu iş süresince toplam 15 gün Ulusal Bayram ve Resmi Tatil günlerinde
Teknik Şartnamede belirtilen sayıda çalışacak işçilere, Yüklenici, 487 sayılı iş kanununun 47.
Maddesi gereğince ücret ödemesi yapacaktır.
3. Yüklenici, hizmetin yürütülmesi sırasında çalışacak işçilerin yemek ihtiyacını
Okulda çıkan yemekten bedelsiz olarak karşılayacaktır. Ayrıca yemek bedeli öngörmeyecektir
…” düzenlemesi,
Teknik Şartname’nin “İşçilerle İlgili Yükümlülükler” başlıklı 4’üncü maddesinde
“17.1. Toplam çalıştırılacak personel sayısı, öğrencinin okulda tam olduğu aylarda en az 28
(Yirmisekiz)
dir. (Sadece intibak öğrencilerinin bulunduğu zamanlarda, uygulamalı eğitim
zamanında, uzun tatillerde, yemek hizmeti alacak öğrenci sayısına göre, hizmet
aksatılmayacak şekilde idarenin bilgisi dâhilinde daha az personel çalıştırılabilecektir.”
düzenlemesi,
KAMU İHALE KURULU KARARI
Toplantı No
Gündem No
Karar Tarihi
Karar No
: 2020/056
: 64
: 16.12.2020
: 2020/UH.II-2084
Anılan Şartname’nin “İşçilerin Nitelikleri/Sayıları” başlıklı 5’inci maddesinde
“Sorumlu Yönetici (1 adet) : Gıda Mühendisi, Ziraat Mühendisi (Gıda ve Süt Bölümü),
Kimya Mühendisi, Kimyager, Diyetisyen, Ev Ekonomisi Yüksek Okulu Beslenme Bölümü (en
az 4 yıllık) veya Veteriner Hekim olacaktır.
Depocu (1 adet)
Aşçıbaşı (2 adet), Et Aşçısı (2 adet), Hamur Aşçısı (2 adet), Sıcak Yemek Aşçısı (1
adet) ve Soğuk Yemek Aşçısı (1 adet) : En az 5 yıl tecrübeli (Diplomalı veya bonservisli)
Garson(8 adet), Bulaşıkçı(6 adet) ve Meydancı (Temizlikçi) (4 adet)” düzenlemesi yer
almaktadır.
Yukarıda aktarılan Teknik Şartname düzenlemeleri incelendiğinde, ihale konusu iş
kapsamında çalıştırılacak personel sayısının, öğrencilerin tamamının okulda olduğu
dönemlerde en az 28 olduğu belirtilmiş olup intibak öğrencilerinin bulunduğu, uygulamalı
eğitimin yapıldığı ve uzun tatilin gerçekleştiği dönemlerde, yemek hizmeti alacak öğrenci
sayısına göre, hizmet aksatılmayacak şekilde idarenin bilgisi dâhilinde daha az personel
çalıştırılabileceği düzenlemiştir. Dolayısıyla belli dönemlerde idarenin bilgisi dâhilinde ihale
konusu iş kapsamında çalıştırılacak personel sayısında azaltma yapılabileceği öngörülmüştür.
Bu noktada, intibak öğrencilerinin bulunduğu, uygulamalı eğitimin yapıldığı ve uzun
tatilin gerçekleştiği dönemlerde, yemek hizmetinden yararlanacak öğrenci sayısının tespitinin
ancak söz konusu dönemlerin bulunduğu zaman diliminde yapılabileceği, diğer bir deyişle
bahse konu dönemlerde yemek hizmetinden yararlanacak öğrenci sayısının önceden sağlıklı
olarak tespit edilebilmesine olanak bulunmadığı anlaşılmıştır.
İhale dokümanı kapsamında normal dönemlerde ihale konusu iş kapsamında
çalıştırılacak personel sayısının en az 28 olduğunun belirtildiği ve bu personele ödenecek
ücretler hakkında düzenlemelere de yer verildiği göz önüne alındığında, istekliler tarafından
işçilik maliyetinin bu düzenlemeler esas alınmak suretiyle oluşturulabileceği ve öğün başına
birim fiyatlara yansıtılabileceği, nitekim idare tarafından yaklaşık maliyet hesabında bahse
konu personel sayısı ve bu personele ödenecek ücretlerin dikkate alındığı görülmüştür.
Dolayısıyla söz konusu düzenlemelerin istekliler açısından tekliflerin oluşturulması
aşamasında bir belirsizliğe sebebiyet vermediği anlaşılmıştır.
Bu itibarla, başvuru sahibi tarafından dile getirilen iddianın yerinde olmadığı
sonucuna varılmıştır.
3) Başvuru sahibinin 3’üncü iddiasına ilişkin olarak:
Hizmet Alımı İhaleleri Uygulama Yönetmeliği’nin “İhale ve ön yeterlik dokümanının
içeriği” başlıklı 12’nci maddesinde “(1) İhale dokümanında; isteklilere talimatları da içeren
idari şartname, sözleşme tasarısı ve teknik şartname ile gerekli diğer belge ve bilgiler
bulunur.
…
(3) İhale veya ön yeterlik dokümanında yapılan düzenlemeler birbirine aykırı
olamaz.” hükmü,
KAMU İHALE KURULU KARARI
Toplantı No
Gündem No
Karar Tarihi
Karar No
: 2020/056
: 64
: 16.12.2020
: 2020/UH.II-2084
Kamu İhale Genel Tebliği’nin “Hizmet alımlarında fiyat farkı” başlıklı 81’inci
maddesinde “81.1. Personel çalıştırılmasına dayalı hizmet alımı ihaleleri ile personel
çalıştırılmasına dayalı olmamakla birlikte ihale dokümanında personel sayısının belirlendiği
ve haftalık çalışma saatinin tamamının idarede kullanıldığı hizmet alımlarında işçilik
maliyetlerine ilişkin fiyat farkı hesaplanacağının ihale dokümanında belirtilmesi
gerekmektedir.” açıklaması,
4734 sayılı Kamu İhale Kanununa Göre İhale Edilen Hizmet Alımlarında
Uygulanacak Fiyat Farkına İlişkin Esaslar’ın “Uygulama esasları” başlıklı 7’nci maddesinde
“(1) Bu Esaslara tabi hizmet alımı ihalelerinde fiyat farkı uygulanabilmesi için, söz konusu
işlerin ihalelerine ilişkin idari şartname ve sözleşmelerde, bu Esaslara göre fiyat farkı
hesaplanacağının belirtilmiş olması gerekir. Sözleşmelerde yer alan fiyat farkına ilişkin usul
ve esaslarda sözleşme imzalandıktan sonra değişiklik yapılamaz.
…
(3) İhale dokümanında personel sayısının belirlendiği ve haftalık çalışma saatinin
tamamının idarede kullanıldığı hizmet alımlarında fiyat farkı hesaplanacağına ilişkin
düzenlemeye yer verilmesi zorunludur …” düzenlemesi,
Hizmet Alım İhaleleri Uygulama Yönetmeliği ekinde bulunan Tip İdari Şartname’nin
25.1’inci maddeye ait dipnotunda “İdareler, ihale edilecek hizmetin özelliğine göre,
sözleşmenin uygulanması sırasında, ilgili mevzuat gereğince yapılacak ulaşım, sigorta vergi,
resim ve harç giderlerinden hangilerinin, isteklilerce teklif edilecek fiyata dahil olması
gerektiğini bu maddede belirteceklerdir.” düzenlemesi,
Anılan Tip İdari Şartname’nin 25.2’nci maddesinde “25.1. maddesinde yer alan gider
kalemlerinde artış olması ya da benzeri yeni gider kalemlerinin oluşması hallerinde, teklif
edilen fiyatın bu tür artış ya da farkları karşılayacak payı içerdiği kabul edilir. Yüklenici, bu
artış ve farkları ileri sürerek herhangi bir hak talebinde bulunamaz.” düzenlemesi,
İdari Şartname’nin “Teklif fiyata dâhil olan giderler” başlıklı 25’inci maddesinde
“25.1. Ulaşım, sigorta, vergi, resim ve harç giderleri, personel ve malzeme giderleri ile diğer
bütün giderler ile kullanılacak elektrik, su (sıcak su dahil), doğalgaz ve temizlik malzemesi
giderleri.
25.2. 25.1. maddesinde yer alan gider kalemlerinde artış olması ya da benzeri yeni
gider kalemlerinin oluşması hallerinde, teklif edilen fiyatın bu tür artış ya da farkları
karşılayacak payı içerdiği kabul edilir. Yüklenici, bu artış ve farkları ileri sürerek herhangi bir
hak talebinde bulunamaz ...” düzenlemesi,
Anılan Şartname’nin “Fiyat farkı” başlıklı 46’ncı maddesinde “46.1. İhale konusu iş
için sözleşmenin uygulanması sırasında aşağıdaki esaslara göre fiyat farkı hesaplanacaktır.
46.1.1. 28.11.2013 tarih ve 28835 sayılı resmi gazetenin, Kamu İhale Genel Tebliğinde
Değişiklik Yapılmasına Dair Tebliğin, 3. Maddesi 'Personel çalıştırılmasına dayalı hizmet
alımı ihaleleri ile personel çalıştırılmasına dayalı olmamakla birlikte ihale dokümanında
personel sayısının belirlendiği ve haftalık çalışma saatinin tamamının idarede kullanıldığı
hizmet alımlarında işçilik maliyetlerine ilişkin fiyat farkı hesaplanacağının ihale
dokümanında belirtilmesi gerekmektedir. hükmüne istinaden fiyat farkı verilecektir …”
düzenlemesi,
KAMU İHALE KURULU KARARI
Toplantı No
Gündem No
Karar Tarihi
Karar No
: 2020/056
: 64
: 16.12.2020
: 2020/UH.II-2084
Sözleşme Tasarısı’nın “Fiyat farkı ödenmesi ve hesaplanması şartları” başlıklı 14’üncü
maddesinde “14.1. Yüklenici, gerek sözleşme süresi, gerekse uzatılan süre içinde, sözleşmenin
tamamen ifasına kadar, vergi, resim, harç ve benzeri mali yükümlülüklerde artışa gidilmesi
veya yeni mali yükümlülüklerin ihdası gibi nedenlerle fiyat farkı verilmesi talebinde
bulunamaz.
14.2. Bu sözleşme kapsamında yapılan işler için fiyat farkı hesaplanacaktır.
28.11.2013 tarih ve 28835 sayılı resmi gazetenin, Kamu İhale Genel Tebliğinde Değişiklik
Yapılmasına Dair Tebliğin, 3. Maddesi 'Personel çalıştırılmasına dayalı hizmet alımı ihaleleri
ile personel çalıştırılmasına dayalı olmamakla birlikte ihale dokümanında personel sayısının
belirlendiği ve haftalık çalışma saatinin tamamının idarede kullanıldığı hizmet alımlarında
işçilik maliyetlerine ilişkin fiyat farkı hesaplanacağının ihale dokümanında belirtilmesi
gerekmektedir. hükmüne istinaden fiyat farkı verilecektir …” düzenlemesi yer almaktadır.
İhale dokümanı düzenlemeleri incelendiğinde, İdari Şartname’nin 25.1’inci
maddesinde, ulaşım, sigorta, vergi, resim ve harç giderleri ile personel ve malzeme giderleri
ile diğer bütün giderler ile kullanılacak elektrik, su (sıcak su dahil), doğalgaz ve temizlik
malzemesi giderlerine yer verildiği, anılan Şartname’nin 25.2’nci maddesinde de bu gider
kalemlerinde artış olması ya da benzeri yeni gider kalemlerinin oluşması hallerinde, teklif
edilen fiyatın bu tür artış ya da farkları karşılayacak payı içerdiği kabul edileceği ve yüklenici
tarafından bu artış ve farkları ileri sürerek herhangi bir hak talebinde bulunamayacağı
düzenlenmiştir. Aynı Şartname’nin 46’ncı maddesinde ihale konusu iş için sözleşmenin
uygulanması sırasında 28.11.2013 tarih ve 28835 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanan Kamu
İhale Genel Tebliğinde Değişiklik Yapılmasına Dair Tebliğ’in 3’üncü maddesine istinaden
fiyat farkı hesaplanacağı belirtilmiştir.
İhale dokümanı kapsamında isteklilere talimatları da içeren İdari Şartname, Sözleşme
Tasarısı ve Teknik Şartname ile gerekli diğer belge ve bilgilerin bulunduğu hükme bağlanmış
olup ihale dokümanında yapılan düzenlemelerin birbirine aykırı olamayacağı hükme
bağlanmıştır.
Öte yandan 4734 sayılı Kamu İhale Kanunu kapsamındaki idareler tarafından
sözleşmeye bağlanan hizmet alımlarında uygulanacak fiyat farkı hesabının hangi usul ve
esaslara göre yapılması gerektiği ortaya koyulmuştur. Buna göre ihale dokümanında personel
sayısının belirlendiği ve haftalık çalışma saatinin tamamının idarede kullanıldığı hizmet
alımlarında fiyat farkı hesaplanacağına ilişkin düzenlemeye yer verilmesi gerektiği
öngörülmüştür. Bu noktada personel çalıştırılmasına dayalı olmamakla birlikte ihale
dokümanında personel sayısının belirlendiği ve haftalık çalışma saatinin tamamının idarede
kullanıldığı hizmet alımlarında işçilik maliyetlerine ilişkin fiyat farkı hesaplanacağının ihale
dokümanında belirtilmesi gerektiği açıklanmıştır.
Tip İdari Şartname’nin 25.1’inci maddesine ait dipnotta idarelerce ihale edilecek
hizmetin özelliğine göre, sözleşmenin uygulanması sırasında, ilgili mevzuat gereğince
yapılacak ulaşım, sigorta vergi, resim ve harç giderlerinden hangilerinin, isteklilerce teklif
edilecek fiyata dâhil olması gerektiğinin bu maddede belirtmesi gerektiği ifade edilmiş olup
Tip İdari Şartname’nin 25.2’nci maddesinde de bu maddede yer alan gider kalemlerinde artış
olması ya da benzeri yeni gider kalemlerinin oluşması hallerinde, teklif edilen fiyatın bu tür
KAMU İHALE KURULU KARARI
Toplantı No
Gündem No
Karar Tarihi
Karar No
: 2020/056
: 64
: 16.12.2020
: 2020/UH.II-2084
artış ya da farkları karşılayacak payı içerdiği kabul edileceği ve yüklenici tarafından bu artış
ve farkları ileri sürerek herhangi bir hak talebinde bulunamayacağı öngörülmüştür.
Dolayısıyla Tip İdari Şartname’nin 25.1’inci maddesine ilişkin dipnotta, sadece ulaşım,
sigorta, vergi, resim ve harç giderleri sayma yoluyla sınırlı olarak belirlenmiştir.
Bu çerçevede somut olaya bakıldığında, İdari Şartname’nin 25.1’inci maddesinde, Tip
İdari Şartname’nin 25.1’inci maddesinin dipnotunda belirtilen gider kalemleri dışında
“personel gideri”ne de yer verildiği dikkate alındığında, söz konusu maddeye atıf yapan
25.2’nci maddesi uyarınca bu giderlere ilişkin olarak artış olması ya da benzeri yeni gider
kalemlerinin oluşması hallerinde yükleniciye bunlara ilişkin ödeme yapılamayacağı
sonucunun ortaya çıktığı anlaşılmıştır. Öte yandan anılan Şartname’nin 46’ncı maddesinde
ihale konusu iş için sözleşmenin uygulanması sırasında 28.11.2013 tarih ve 28835 sayılı
Resmi Gazete’de yayımlanan Kamu İhale Genel Tebliğinde Değişiklik Yapılmasına Dair
Tebliğ’in 3’üncü maddesine istinaden fiyat farkı hesaplanacağı hususunun düzenlendiği
görülmüştür.
Buradan hareketle söz konusu Şartname maddeleri birlikte ele alındığında, ihale
konusu iş kapsamında personel giderinde meydana gelecek artışların yükleniciye ödenip
ödenmeyeceği noktasında İdari Şartname’de çelişkili düzenlemelere yer verildiği, bu
durumun da isteklilerce tekliflerin sağlıklı bir şekilde hazırlanmasını engelleyecek nitelikte
olduğu anlaşılmıştır.
Bu itibarla, başvuru sahibi tarafından dile getirilen iddianın yerinde olduğu sonucuna
varılmıştır.
4) Başvuru sahibinin 4’üncü iddiasına ilişkin olarak:
Kamu İhale Genel Tebliği’nin “Personel çalıştırılmasına dayalı hizmet alımlarında
teklif fiyata dâhil olacak giderler” başlıklı 78’inci maddesinde “… 78.15. Çalışacak
personelin yemek ve yol maliyetlerinin isteklilerce ayni olarak karşılanmasının öngörüldüğü
işlerde, bu ihtiyaçların isteklilerce ayni olarak karşılanacağı idari şartnamelerin ilgili
maddesinde belirtilecek ve aylık gün sayısı gösterilecek, ancak buna ilişkin bir bedel
öngörülmeyecek, personelin bu ihtiyaçlarının karşılanmasına ilişkin kriterler ve asgari
standartlar (yemek çeşidi, kalori vb.) ise ihale dokümanının ilgili bölümünde belirlenecektir.
Bu şekilde verilen tekliflerin değerlendirilmesinde ise tekliflerin söz konusu ayni ödemeleri de
içerdiği kabul edilerek değerlendirmeler buna göre yapılacaktır.” açıklaması,
İdari Şartname’nin “Teklif fiyata dahil olan giderler” başlıklı 25’inci maddesinde
“25.1. Ulaşım, sigorta, vergi, resim ve harç giderleri, personel ve malzeme giderleri ile diğer
bütün giderler ile kullanılacak elektrik, su (sıcak su dahil), doğalgaz ve temizlik malzemesi
giderleri.
25.2. 25.1. maddesinde yer alan gider kalemlerinde artış olması ya da benzeri yeni
gider kalemlerinin oluşması hallerinde, teklif edilen fiyatın bu tür artış ya da farkları
karşılayacak payı içerdiği kabul edilir. Yüklenici, bu artış ve farkları ileri sürerek herhangi bir
hak talebinde bulunamaz.
25.3. Teklif fiyata dahil olan diğer giderler aşağıda belirtilmiştir:
25.3.1. 1.Çalıştırılacak olan 1 (Bir) Adet Gıda Mühendisi ile 2 (İki) Adet Aşçıbaşının
KAMU İHALE KURULU KARARI
Toplantı No
Gündem No
Karar Tarihi
Karar No
: 2020/056
: 64
: 16.12.2020
: 2020/UH.II-2084
ücreti, asgari ücretin % 75 fazlasından, 6 (Altı) Adet Aşçının ücreti, asgari ücretin % 60
fazlasından, 2 (iki) Adet Şef Garson ile 1 (Bir) Adet Depocunun ücreti ise asgari ücretin % 30
fazlasından az olamaz.
2. İhale konusu iş süresince toplam 15 gün Ulusal Bayram ve Resmi Tatil günlerinde
Teknik Şartnamede belirtilen sayıda çalışacak işçilere, Yüklenici, 487 sayılı iş kanununun 47.
Maddesi gereğince ücret ödemesi yapacaktır.
3. Yüklenici, hizmetin yürütülmesi sırasında çalışacak işçilerin yemek ihtiyacını
Okulda çıkan yemekten bedelsiz olarak karşılayacaktır. Ayrıca yemek bedeli öngörmeyecektir
…” düzenlemesi,
Teknik Şartname’nin “Çalışanların Yiyeceği, İçeceği ve Ulaşımı” başlıklı 4.4’üncü
maddesinde “Çalışanların yemek ve ulaşımı ayni olarak yüklenici tarafından karşılanacaktır.
Yüklenici, işe aldığı işçi ve personelinin, yiyeceğini ve içeceğini sağlamak üzere gereken
bütün önlemleri almak zorundadır. Bu sağlama işi, hiçbir şekilde zorlama halini almayacak
ve çalışanların dilediği herhangi bir yerden yiyeceğini ve içeceğini sağlamak hususundaki
serbestliklerini bozmayacaktır.
…
Ayrıca yüklenici çalıştırdığı işçi ve personelin işyerine getirilmesinden ve işyerinden
götürülmesinden sorumludur. Bu konuda çalışanların mağdur edilmemesi için her türlü
önlemi almak zorundadır.(Örneğin servis ile getirilip götürülür servis kullanmayan personel
için gidiş dönüş yol parası verilir.)” düzenlemesi,
Anılan Şartname’nin “İşçilerle İlgili Yükümlülükler” başlıklı 4’üncü maddesinde
“17.1. Toplam çalıştırılacak personel sayısı, öğrencinin okulda tam olduğu aylarda en az 28
(Yirmisekiz)
dir. (Sadece intibak öğrencilerinin bulunduğu zamanlarda, uygulamalı eğitim
zamanında, uzun tatillerde, yemek hizmeti alacak öğrenci sayısına göre, hizmet
aksatılmayacak şekilde idarenin bilgisi dâhilinde daha az personel çalıştırılabilecektir.”
düzenlemesi yer almaktadır.
İhale dokümanı maddeleri incelendiğinde, İdari Şartname’nin “Teklif fiyata dâhil olan
giderler” başlıklı 25’inci maddesinde yol giderinin teklif fiyata dahil olan giderler arasında
belirtilmediği, Teknik Şartname’nin “Çalışanların Yiyeceği, İçeceği ve Ulaşımı” başlıklı
4.4’üncü maddesinde ise yüklenici tarafından ihale konusu iş kapsamında çalıştırılacak
personelin ulaşımının ayni olarak karşılanacağı, yüklenicinin bu personelin işyerine
getirilmesi ve götürülmesinden sorumlu olduğu belirtilmiş olup personelin mağdur
edilmemesi için her türlü önlemi almak zorunda olduğu düzenlenmiştir.
Yukarıda aktarılan Tebliğ maddesi gereği, personel çalıştırılmasına dayalı hizmet
alımlarında ihale konusu iş kapsamında çalışacak personelin yol maliyetinin isteklilerce ayni
olarak karşılanmasının öngörüldüğü işlerde, bu ihtiyaçların isteklilerce ayni olarak
karşılanacağı İdari Şartname’nin ilgili maddesinde belirtilecek ve aylık gün sayısı
gösterilecek, ancak buna ilişkin bir bedel öngörülmeyecek, personelin bu ihtiyaçlarının
karşılanmasına ilişkin kriterler ve asgari standartlar (yemek çeşidi, kalori vb.) ise ihale
dokümanının ilgili bölümünde belirleneceği açıklanmış olup bu şekilde verilen tekliflerin
değerlendirilmesinde ise tekliflerin söz konusu ayni ödemeleri de içerdiği kabul edilerek
değerlendirmelerin buna göre yapılacağı öngörülmüştür.
KAMU İHALE KURULU KARARI
Toplantı No
Gündem No
Karar Tarihi
Karar No
: 2020/056
: 64
: 16.12.2020
: 2020/UH.II-2084
Bu çerçevede anılan Tebliğ maddesinde yer alan açıklamalarda personel
çalıştırılmasına dayalı hizmet alımlarında yol giderinin ayni olarak karşılanmasının
öngörüldüğü işlerde İdari Şartname’de nasıl bir düzenleme yapılması gerektiğinin belirtildiği,
ancak başvuruya konu ihalenin personel çalıştırılmasına dayalı hizmet alımı olmadığı, ayrıca
söz konusu ihalenin malzemeli yemek hizmet alımı işine ilişkin olduğu ve birim fiyat teklif
cetvelinden anlaşılacağı üzere, tekliflerinin öğün sayıları ile işçilik giderleri dikkate alınmak
suretiyle oluşturulması gerektiği, bu noktada ihale konusu iş kapsamında çalıştırılacak
personel sayısına yer verildiği dikkate alındığında, istekliler tarafından işçilik maliyetinin bu
düzenlemeler esas alınmak suretiyle oluşturulabileceği ve öğün başına birim fiyatlara
yansıtılabileceği, diğer bir anlatımla istekliler tarafından öğün başına birim fiyatların Teknik
Şartname gereği ayni olarak karşılanması öngörülen yol bedeli giderini dikkate alarak
oluşturulmasında herhangi bir tereddüt bulunmadığı, dolayısıyla iddiaya konu düzenlemeler
arasında isteklileri tekliflerin hazırlanması aşamasında tereddüde düşürecek herhangi bir
belirsizliğin bulunmadığı anlaşılmıştır.
Bu itibarla, başvuru sahibi tarafından dile getirilen iddianın yerinde olmadığı
sonucuna varılmıştır.
Sonuç olarak, yukarıda mevzuata aykırılıkları belirtilen işlemlerin düzeltici işlemle
giderilemeyecek nitelikte işlemler olduğu tespit edildiğinden, ihalenin iptali gerekmektedir.
Açıklanan nedenlerle, 4734 sayılı Kanun'un 65'inci maddesi uyarınca bu kararın tebliğ
edildiği veya tebliğ edilmiş sayıldığı tarihi izleyen 30 gün içerisinde Ankara İdare
Mahkemelerinde dava yolu açık olmak üzere,
Anılan Kanun'un 54'üncü maddesinin onbirinci fıkrasının (a) bendi gereğince ihalenin
iptaline,
Oybirliği ile karar verildi.