2020/UH.II-279 - Kamu İhale Kararı - İş Makinesi, İş Araçları Ve Kurtarıcı Çekici Vinç Kiralanması Hizmet Alımı

KAMU İHALE KURULU KARARI

Toplantı No

Gündem No

Karar Tarihi

Karar No

: 2020/005

: 34

: 05.02.2020

: 2020/UH.II-279

BAŞVURU SAHİBİ:

Sarılar İnş. ve Elekt. San. ve Tic. Ltd. Şti.,

İHALEYİ YAPAN İDARE:

İstanbul Büyükşehir Belediye Başkanlığı Yol Bakım ve Altyapı Koordinasyon Daire

Başkanlığı Makine İkmal Şube Müdürlüğü Topçular Mah. Beylerbeyi Cad. (Topkapı-

Edirnekapı Cad.) No: 4 34087 İSTANBUL

BAŞVURUYA KONU İHALE:

2019/593248 İhale Kayıt Numaralı “İş Makinesi, İş Araçları Ve Kurtarıcı Çekici Vinç

Kiralanması Hizmet Alımı” İhalesi

KURUMCA YAPILAN İNCELEME:

İstanbul Büyükşehir Belediye Başkanlığı Makine İkmal Şube Müdürlüğü tarafından

18.12.2019 tarihinde açık ihale usulü ile gerçekleştirilen “İş Makinesi, İş Araçları Ve

Kurtarıcı Çekici Vinç Kiralanması Hizmet Alımı” ihalesine ilişkin olarak Sarılar İnş. ve

Elekt. San. ve Tic. Ltd. Şti. tarafından 17.01.2020 tarih ve 3066 sayı ile Kurum kayıtlarına

alınan 17.01.2019 tarihli dilekçe ile itirazen şikâyet başvurusunda bulunulmuştur.

Başvuruya ilişkin olarak 2020/140 sayılı şikâyet dosyası kapsamında yapılan inceleme

sonucunda esas inceleme raporu düzenlenmiştir.

KARAR:

Esas inceleme raporu ve ekleri incelendi:

İtirazen şikâyet dilekçesinde özetle; ihale yetkilisi tarafından ihalenin iptal edildiği

ancak bu işlemde kullanılan takdir yetkisinin sınırsız olmadığı, kamu yararı ve hizmet

gerekleriyle sınırlı olduğu, geçerli tekliflerin yaklaşık maliyetin altında olması nedeniyle

Kamu İhale Kanunu’nun temel ilkelerinin sağlandığı, geçerli olmayan teklif bedelleri dikkate

alınarak ihalenin iptal edilemeyeceği, bu nedenle ihale yetkilisi tarafından alınan iptal

kararının kamu ihale mevzuatına aykırı olduğu iddialarına yer verilmiştir.

İptal gerekçeleri ile sınırlı olarak yapılan inceleme sonucunda aşağıdaki konular tespit

edilmiştir.

4734 sayılı Kanun’un temel ilkeleri belirleyen 5’inci maddesinde, idarelerin anılan

Kanun’a göre yapılan ihalelerde saydamlığı, rekabeti, eşit muameleyi, güvenirliği, gizliliği,

kamuoyu denetimini, ihtiyaçların uygun şartlarla ve zamanında karşılanmasını ve kaynakların

verimli kullanılmasını sağlamakla sorumlu olduğu; yaklaşık maliyeti düzenleyen 9’uncu

maddesinde, mal veya hizmet alımları ile yapım işlerinin ihalesi yapılmadan önce idarece, her

türlü fiyat araştırması yapılarak katma değer vergisi hariç olmak üzere yaklaşık maliyet tespit

edileceği, ihalenin karara bağlanması ve onaylanmasını düzenleyen 40’ıncı maddesinin altıncı

fıkrasında ihale yetkilisinin, komisyon karar tarihini izleyen en geç beş iş günü içinde ihale

kararını onaylayacağı veya gerekçesini açıkça belirtmek suretiyle iptal edeceği hüküm altına

alınmıştır. Anılan maddenin gerekçesinde ihale komisyonları tarafından ihalenin yapıldığına

dair alınan kararların harcamaya izin veren ihale yetkilisinin onayı ile geçerli olacağı

belirlenerek, gerekli incelemeleri yapmasının sağlandığı belirtilmiştir.

KAMU İHALE KURULU KARARI

Toplantı No

Gündem No

Karar Tarihi

Karar No

: 2020/005

: 34

: 05.02.2020

: 2020/UH.II-279

Hizmet Alımı İhaleleri Uygulama Yönetmeliği’nin 8’inci maddesinin ikinci

fıkrasında, yaklaşık maliyete ilişkin fiyatların tespitinde; kamu kurum ve kuruluşlarınca işin

niteliğine göre belirlenmiş fiyatlar, ihaleyi yapan idare veya diğer idarelerce gerçekleştirilmiş

aynı veya benzer işlerdeki fiyatlar, ilgili odalarca belirlenmiş fiyatlar, ihale konusu işi

oluşturan iş kalemlerine veya gruplarına ilişkin olarak piyasadan yapılacak fiyat araştırması

kapsamında elde edilecek fiyat tekliflerinin aritmetik ortalaması alınmak suretiyle ya da

konusunda uzman bilirkişi ve ekspertizlerden soruşturularak oluşturulan fiyatlar, ihale konusu

işe ilişkin olarak Bütçe Uygulama Talimatlarında ve/veya Sağlık Uygulama Tebliğinde yer

alan fiyatlardan KDV veya farklı nitelikteki diğer giderler indirilmek suretiyle bulunan

fiyatlar esas alınarak yaklaşık maliyet tespit edileceği; üçüncü fıkrasında, idarelerin yaklaşık

maliyete ilişkin fiyatların tespitinde, ikinci fıkrada belirtilen fiyatların birini, birkaçını veya

tamamını herhangi bir öncelik sırası olmaksızın kullanabilecekleri; dördüncü fıkrasında ise

fiyat araştırması için yapılan çalışmalarda fiyat sorulacak kişi ve kuruluşlara yazılan yazıda

fiyatı tespit edilecek iş grubu veya iş kaleminin ayrıntılı özelliklerine yer verileceği, fiyat

istenecek kişi ve kuruluşlara aynı koşulları taşıyan yazılarla başvurulacağı ve fiyatların KDV

hariç isteneceği, istenen özellikleri taşımayan veya gerçek piyasa rayiçlerini yansıtmadığı

düşünülen fiyat bildirimleri ve proforma faturaların değerlendirmeye alınmayacağı ve buna

ilişkin gerekçelerin yaklaşık maliyet hesap cetvelinde gösterileceği düzenlenmiştir.

Yukarıda atıf yapılan mevzuat kuralları bir arada değerlendirildiğinde, ihale sürecinde

tekliflerin değerlendirilmesi konusundaki işlemlerin ihale komisyonu tarafından yapılacağı,

ancak komisyonun tesis ettiği işlemin tek başına geçerlik kazanmayacağı, ihale yetkilisinin

onayının gerekeceği, ihale yetkilisinin kararının, ihale kararının onaylanması şeklinde

olabileceği gibi ihalenin iptali yönünde de yürütülebileceği, Kanun’un 40’ıncı maddesi

uyarınca, ihale yetkilisinin, ihale komisyonu kararını onaylaması veya gerekçesini açıkça

belirtmek suretiyle ihaleyi iptal etmesi konusunda takdir yetkisi bulunduğu, ancak bu yetki

mutlak ve sınırsız bir nitelikte olmadığından, takdir yetkisinin anayasal ilkeler çerçevesinde,

eşitlik ilkesine uygun şekilde, kamu yararı ve hizmet gerekleri gözetilerek kullanılması, tesis

edilen işlemin gerekçesinin açıkça ortaya konulması ve somut olaya ilişkin öğelerin hesaba

katılarak nesnelliğe ve tarafsızlığa uygun şekilde hareket edilmesi gerektiği, dolayısıyla,

anılan hüküm gereğince, ihale yetkilisinin ihaleyi iptal yetkisi bulunmakla birlikte, bu

yetkinin yukarıda yer alan unsurlara uygun olarak kullanılabileceği anlaşılmaktadır.

İncelenen ihale, 18/12/2019 tarihinde gerçekleştirilmiş, ihaleye toplam altı istekli

katılmış, bunlardan ikisinin teklifi ihaleye katılımda yeterlik kurallarına aykırılık, birisinin

teklifi birim fiyat teklif cetvelinde aritmetik hata nedeniyle değerlendirme dışı bırakılmış,

diğer bir isteklinin teklifi ise aşırı düşük teklif sorgulamasına yanıt vermemesi gerekçesiyle

reddedilmiş, değerlendirmeye esas kalan iki tekliften başvuru sahibi ekonomik açıdan en

avantajlı teklif, diğeri ise ekonomik açıdan en avantajlı ikinci teklif olarak ihale komisyonu

tarafından tespit edilmiş, ancak ihale yetkilisi 4734 sayılı Kanun’un 5’inci maddesinde yer

alan ihtiyaçların uygun şartlarla ve zamanında karşılanması ile kaynakların verimli

kullanılması ilkelerinin sağlanmaması ve ihalenin iş makineleri ve iş araçları kısmına

ayrılarak yeniden yapılması gerektiği gerekçeleriyle ihaleyi iptal etmiştir.

Başvuru sahibi tarafından, ihale yetkilisince ihalenin iptal edildiği ancak bu işlemde

kullanılan takdir yetkisinin sınırsız olmadığı, kamu yararı ve hizmet gerekleriyle sınırlı

KAMU İHALE KURULU KARARI

Toplantı No

Gündem No

Karar Tarihi

Karar No

: 2020/005

: 34

: 05.02.2020

: 2020/UH.II-279

olduğu, geçerli tekliflerin yaklaşık maliyetin altında olması nedeniyle Kamu İhale

Kanunu’nun temel ilkelerinin sağlandığı, geçerli olmayan teklif bedelleri dikkate alınarak

ihalenin iptal edilemeyeceği, bu nedenle ihale yetkilisi tarafından alınan iptal kararının kamu

ihale mevzuatına aykırı olduğu iddia edilmiştir.

Başvuru sahibinin iddia ve gerekçeleriyle yukarıda alıntılanan hukuki kurallar bir

arada değerlendirildiğinde, ihale yapılmadan önce idarece her türlü fiyat araştırması yapılarak

mevzuatta belirlenen esas ve usullere uygun bir şekilde hesaplanan yaklaşık maliyetin, 4734

sayılı Kanun’un temel ilkelerini belirleyen 5’inci maddesinde yer alan kaynakların verimli

kullanılması ilkesine uygun hareket edilip edilmediğine yönelik tespitte önemli bir veri

olduğu, idarelerin ihtiyaçlarına karşılık olarak ayırması gereken ödenek tutarını, yaklaşık

maliyet tutarını dikkate alarak belirlediği, bu bağlamda idarelerin, ihalede sunulan fiyat

tekliflerini yaklaşık maliyet ile karşılaştırarak kaynakların verimli kullanılması ilkesine uygun

hareket edilip edilmediğini belirleme olanağı bulunduğu, diğer taraftan kamu ihale mevzuatı

uyarınca, ihalenin ihaleye katılım ve yeterliğe ilişkin belgelerinde mevzuata aykırılık

bulunmayan ve aşırı düşük teklif olarak tespit edilmeyen ya da tespit edilmesine rağmen

yapmış olduğu açıklamaları uygun bulunan istekliler arasından, yaklaşık maliyetin altındaki

ekonomik açıdan en avantajlı teklifi veren isteklinin üzerinde bırakılmasının esas olduğu

açıktır.

İncelenen ihale kapsamında, 31/12/2019 tarihli ihale komisyonu kararına göre, ihaleye

toplam altı isteklinin katıldığı, dördünün çeşitli gerekçelerle değerlendirme dışı bırakıldığı,

yapılan değerlendirmeler sonucunda da geçerli oldukları tespit edilen iki isteklinin teklifleri

dikkate alınarak ihalenin sonuçlandırıldığı, ihale üzerine bırakılan isteklinin teklif bedelinin

ise yaklaşık maliyetin % 78,40’ına karşılık geldiği göz önüne alındığında, ihale yetkilisi

tarafından, “ihtiyaçların uygun şartlarla ve zamanında karşılanması ile kaynakların verimli

kullanılması ilkelerinin sağlanmaması” iptal gerekçesine karşılık yaklaşık maliyetin

uygunluğu üzerinden herhangi bir inceleme ve değerlendirme yapılmadan ve gerekçesi

belirtilmeden yaklaşık maliyetin % 78,40’ına karşılık gelen teklifinin “ekonomik açıdan

avantajlı bir teklif ” olarak kabul edilmemesinin yerinde olmadığı, bu şartlar altında itirazen

şikâyete konu ihalede ihtiyaçların uygun şartlarda karşılanması ve kaynakların verimli

kullanılması ilkelerinin oluşmadığı sonucuna ulaşılamayacağı anlaşılmıştır.

Diğer taraftan ihale yetkilisinin iptal kararında ihalenin iş makineleri ve iş araçları

kısmına ayrılarak yeniden yapılması gerektiği gerekçesine de yer verilmekle birlikte, ihale

dokümanı kapsamında yapılan incelemede, ihalenin konusunun, Teknik Şartname’de “Yol

Bakım ve Altyapı Koordinasyon Daire Başkanlığına bağlı birimlerin yürüteceği yol bakım

onarım işlerinde kullanmak amacıyla, aşağıda teknik özellikleri belirtilen muhtelif sayıdaki iş

makinesi ve araçları; bakım-onarım, tamir masrafları ile her türlü vergi, resim, harç;

muayene, trafik sigortası, kasko vb. giderler Yükleniciye ait olmak üzere, 01.01.2020 –

31.12.2020 tarihleri arasında 12 Ay süre ile kiralanması işini kapsar” şeklinde düzenlendiği

görülmektedir. Bu çerçevede, işin niteliği gereği bir arada ihale edilmesine karar verilen iş

makinesi ve araçların, ihale komisyonu kararı alındıktan sonra ayrı ayrı ihale edilmesine

gerek duyulduğuna ilişkin ihale yetkilisinin kararında herhangi bir teknik gerekçe, açıklama,

bilgi, ayrıntıya yer verilmediği, bu haliyle anılan iptal gerekçesinin de somut bir dayanaktan

yoksun olduğu anlaşılmıştır.

KAMU İHALE KURULU KARARI

Toplantı No

Gündem No

Karar Tarihi

Karar No

: 2020/005

: 34

: 05.02.2020

: 2020/UH.II-279

Açıklanan nedenlerle, 4734 sayılı Kanun’un 65'inci maddesi uyarınca bu kararın tebliğ

edildiği veya tebliğ edilmiş sayıldığı tarihi izleyen 30 gün içerisinde Ankara İdare

Mahkemelerinde dava yolu açık olmak üzere,

İdarenin ihalenin iptali kararının iptaline,

Oybirliği ile karar verildi.

Menü

Endeksler ve Fiyatlar

İhale Araçları

Diğer Hesaplama Araçları

Kamu İhale Kararları

Menü

Endeksler ve Fiyatlar

İhale Araçları

Diğer Hesaplama Araçları