Ana Sayfa / Kararlar / Hatay Bakım ve Rehabilitasyon Merkezi / 2019/521988-Engelsiz Yaşam Bakım Rehabilitasyon ve Aile Danışma Merkezi Müdürlüğü Malzeme Dahil Yemek Hazırlama Dağıtımı ve Sonrası İşi
Bilgi
İKN
2019/521988
Başvuru Sahibi
AGV Gıda Yemekçilik Temiz. İnşaat Taşıma Tur. San. Tic. Ltd. Şti.
İdare
Hatay Bakım ve Rehabilitasyon Merkezi
İşin Adı
Engelsiz Yaşam Bakım Rehabilitasyon ve Aile Danışma Merkezi Müdürlüğü Malzeme Dahil Yemek Hazırlama Dağıtımı ve Sonrası İşi
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2020/008  
: 34  
: 26.02.2020  
: 2020/UH.II-418  
BAŞVURU SAHİBİ:  
AGV Gıda Yemekçilik Temiz. İnşaat Taşıma Tur. San. Tic. Ltd. Şti.,  
İHALEYİ YAPAN İDARE:  
Hatay Bakım ve Rehabilitasyon Merkezi,  
BAŞVURUYA KONU İHALE:  
2019/521988 İhale Kayıt Numaralı “Engelsiz Yaşam Bakım Rehabilitasyon ve Aile Danışma  
Merkezi Müdürlüğü Malzeme Dahil Yemek Hazırlama Dağıtımı ve Sonrası İşi” İhalesi  
KURUM TARAFINDAN YAPILAN İNCELEME:  
Hatay Bakım ve Rehabilitasyon Merkezi tarafından 12.12.2019 tarihinde açık ihale  
usulü ile gerçekleştirilen “Engelsiz Yaşam Bakım Rehabilitasyon ve Aile Danışma Merkezi  
Müdürlüğü Malzeme Dahil Yemek Hazırlama Dağıtımı ve Sonrası İşi” ihalesine ilişkin olarak  
AGV Gıda Yemekçilik Temiz. İnşaat Taşıma Tur. Sn. Tic. Ltd. Şti.nin 03.01.2020 tarihinde  
yaptığı şikâyet başvurusunun, idarenin 08.01.2020 tarihli yazısı ile reddi üzerine, başvuru  
sahibince 20.01.2020 tarih ve 3402 sayı ile Kurum kayıtlarına alınan 09.01.2020 tarihli  
dilekçe ile itirazen şikâyet başvurusunda bulunulmuştur.  
Başvuruya ilişkin olarak 2020/148 sayılı itirazen şikâyet dosyası kapsamında yapılan  
inceleme neticesinde esas inceleme raporu tanzim edilmiştir.  
KARAR:  
Esas inceleme raporu ve ekleri incelendi.  
İtirazen şikâyet dilekçesinde özetle,  
1) Aşırı düşük teklif açıklaması kapsamında sundukları 7 sayfadan oluşan malzemeli  
yemek sunumu hesap cetvelinin yalnızca işçilik giderlerinin yer aldığı sayfada kaşe ve imza  
bulunduğu, diğer sayfalarda kaşe ve imza bulunmadığı, menü maliyet hesabını içeren 76  
sayfalık bölümde ise hiçbir sayfada kaşe ve imza bulunmadığı, malzemeli yemek sunumu  
hesap cetvelinin girdiler bölümünün açıklama sütununda açıklama yönteminin ve hangi belge  
ile tevsik edildiğinin belirtildiği ancak bu bölümde tevsik edici belgelerin sayfa numaralarına  
yer verilmediği gerekçesiyle tekliflerinin reddedildiği,  
Kamu İhale Genel Tebliği’nde aşırı düşük teklif açıklaması kapsamında sunulan  
malzemeli yemek sunumu hesap cetvelinin veya menü maliyet hesabını içeren bölümlerin  
istekliler tarafından kaşelenip imzalanacağına dair bir açıklama bulunmadığı, diğer taraftan  
malzemeli yemek sunumu cetvelinde örnek menüde yer alan girdilerin hangi belgeler ile  
tevsik edildiğinin açıkça yazıldığı, ana girdileri tevsik eden söz konusu belgelerde ana  
girdilerin kaçıncı sayfada oldukları belirtilmemekle birlikte bu hususun idarece kolaylıkla  
tespit edilebileceği, dolayısıyla belirtilen gerekçelerle aşırı düşük teklif açıklamalarını uygun  
bulmayarak tekliflerinin reddedilmesinin mevzuata uygun olmadığı,  
2) İhale üzerinde bırakılan istekli tarafından sunulan aşırı düşük teklif açıklamasının  
Kamu İhale Genel Tebliği’ne uygun olmadığı şöyle ki;  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2020/008  
: 34  
: 26.02.2020  
: 2020/UH.II-418  
a) Kamu İhale Genel Tebliği’nin 79.2.6’ncı maddesinde açıklanan malzemeli yemek  
sunumu hesap cetvelinin (Ek-H.4) hatalı olarak sunulduğu, anılan tabloda yer alan ana  
girdilerin birim fiyatları ile bu birim fiyatları tevsik etmek üzere sunulan belgelerdeki birim  
fiyatlar arasında uyumsuzluk olduğu, örnek menülerde yer alan yemeklerin içerikleri ve çiğ  
girdi miktarlarının, gıda rasyosunda belirtilen yemeklerin içerik ve gramajlarına uygun olarak  
yapılmadığı, 14 günlük örnek menüde bazı meyve çeşitlerine yer verildiği, ancak bu  
meyvelerin gramajlarının gıda rasyosunda yer alan meyve gramajları ile uyumlu olmadığı,  
b) Ana girdi maliyeti ile işçilik maliyeti toplamının, toplam teklif tutarına oranının  
anılan Tebliğ’de açıklanan oranlar (0,80 - 0,95) aralığında olmadığı, bu oranın 0,80’in altında  
veya 0,95'in üzerinde olduğu,  
c) Teknik Şartname’de yer alan iki haftalık örnek menüye uygun olarak açıklama  
yapılmadığı,  
ç) İki haftalık örnek yemek menüsünde yer alan etli, tavuklu ve sebzeli yemeklerin  
içeriklerinde kullanılması gereken “dana eti (kemiksiz), dana ciğer, tavuk göğüs” girdi  
miktarlarının, oluşturulan yemek reçetelerine eksik olarak yansıtıldığı, adı geçen ürünlerin  
miktarlarının gıda rasyosuna göre kullanılması gereken miktarların altında olacak şekilde  
yemek reçetelerine yansıtıldığı, ayrıca bu girdilerin birim fiyatlarının da ana girdileri  
tablosuna eksik olarak aktarıldığı, ayrıca kremalı tavuklu mantar sote yemeğinin “tavuk but  
(kemiksiz)” ana girdisi birim fiyatı ile tevsik edilmesi gerekirken “tavuk kemiksiz et” birim  
fiyatı ile tevsik edildiği,  
d) İki haftalık örnek menüde yer alan bazı yemeklerin (ananas, armut, arpacık soğan,  
Ayçiçek yağı, badem içi, bal kabağı, barbunya, beyaz lahana, beyaz peynir, biber salçası,  
Brüksel lahana, buğday, bulgur, çam fıstığı, çarliston biber, ceviz içi, çilek, dana ciğer,  
dereotu, dolmalık biber, domates, domates salçası, elma, erişte, havuç, galeta unu, ıspanak,  
kabak, karnabahar, karpuz, kavun, kereviz, kırmızı mercimek, kırmızı soğan, kıvırcık, kuru  
fasulye, kuru soğan, kuş üzümü, kuyruk yağı, limon, mantar, mayonez, maydanoz, mısır unu,  
nişasta, nohut, pastırma, patates, patlıcan, pazı, pırasa, portakal, roka, salatalık, semizotu,  
sivri biber, sucuk, tarhana, tereyağı, turp, vişne, yer fıstığı, yeşil biber, yeşil mercimek, yufka  
ve yemeklik bitkisel margarin) girdilerinin birim fiyatlarının hatalı olarak malzemeli yemek  
sunumu hesap cetveline (Ek-H.4) yansıtıldığı, ayrıca adı geçen ana çiğ girdi fiyatlarının  
tevsiki amacıyla, Türkiye Odalar ve Borsalar Birliği ile Odalar ve Borsalar Kanunu’nun  
51’inci maddesinin (c) bendi uyarınca borsa idaresi tarafından düzenlenen ve ilgili malın  
ihale tarihinden önceki son 12 ayın herhangi bir işlem gününde gerçekleşen ortalama fiyatını  
gösteren belgelerin sunulması gerektiği, ancak mevzuatta belirlenen sürelerin dışında ve  
asgari birim fiyatlar kullanılarak açıklama yapıldığı, ayrıca bu girdilere Teknik Şartname’de  
düzenlenen yemek reçetelerinde yer verilmesine rağmen ana girdileri tablosunda yer  
verilmediği,  
e) Kamu İhale Genel Tebliği’nin 79.2.2.5’inci maddesi kapsamında bazı ürünlerin  
fiyatlarının tevsiki amacıyla “Toptancı Hal Fiyatları” belgelerinin sunulduğu, söz konusu  
belgelerin ilgili toptancı hali idaresi tarafından düzenlenip düzenlenmediğinin bilinmediği,  
söz konusu belgelerin onaysız olduğu, salt internet çıktısı halinde sunulduğu ve teyidinin  
yapılamadığı gerekçesiyle aşırı düşük teklif açıklaması kapsamında kullanılamayacağı,  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2020/008  
: 34  
: 26.02.2020  
: 2020/UH.II-418  
f) Aşırı düşük teklif açıklaması kapsamında sunulan EK-O.7 maliyet/satış tutarı tespit  
tutanağının Tebliğ’in 79.2.2.7’nci maddesine göre hazırlanmadığı, belgelerde yer alan ana  
girdilerin fiyatlarının ağırlıklı ortalama birim maliyetlerin ve ağırlıklı ortalama birim satış  
tutarlarının altında olduğu ve toplam tutarlarının da yanlış hesaplandığı, son veya bir önceki  
geçici vergi beyanname döneminde üretilen, alımı ve satımı yapılan mal miktarlarının ihale  
konusu ihtiyaçların en az yarısını kapsamadığı, ilgili belgede “tarih” ve “sayı”nın yer  
almadığı, söz konusu belgenin Tebliğ’in 8.4’üncü maddesine uygun hazırlanmadığı ve meslek  
mensubu tarafından her sayfasının kaşelenip imzalanmadığı, tutanağın 1’inci sayfasında yer  
alan SMMM bilgileri ile ilgili meslek mensubunun kaşe bilgilerinin birbirinden farklı olduğu,  
ayrıca yürürlükteki mevzuat hükümleri gereğince adı geçen tutanağın ekinde sunulması  
gereken ilgili meslek mensubuna ait faaliyet belgesinin sunulmadığı, sunulmuş olsa dahi  
anılan belgenin geçerlilik süresinin dolduğu,  
EK-O.7 maliyet/satış tutarı tespit tutanağında ana girdi listesine bir bütün olarak yer  
verildiği, belirtilen listenin isteklinin söz konusu malı imalatlarında kullanıyor olması  
durumuna göre 150-ilk madde ve malzeme, 151-yarı mamuller-üretim hesaplarında veya  
malların ticaretinin yapılıyor olmasına göre 153-ticari mallar hesabında olup olmadığına  
ilişkin tablo halinde sınıflandırma yapılmadığı, diğer bir ifade ile Ek-0.7 maliyet/satış tutarı  
tespit tutanağını sunan isteklinin ana girdi listesindeki hangi ürünlerin üreticisi, hangi  
ürünlerin satıcısı olduğunun ayrı tablolar halinde belirtilmediği, ilgili tutanakta yer alan her  
bir ana girdi için ayrı ayrı satır açılması gerekirken, bütün ana girdilere tek bir tabloda bir  
bütün olarak yer verildiği,  
g) Gıda rasyosunda örnek menüde bulunan yemeklerin içeriğindeki zeytinyağı cinsinin  
zeytinyağı (riviera) olduğunun belirtildiği, gıda malzemelerinin özellikleri listesine göre  
yemeklerin üretiminde kullanılacak olan “zeytinyağı”nın “riviera” cinsinden olması  
gerektiğinin belirtildiği, aşırı düşük teklif açıklaması sunan istekliler tarafından zeytinyağına  
ilişkin öngörülen bedelin tevsiki için sunulan ticaret borsası bültenlerinde salt zeytinyağı  
ibaresinin yer aldığı, zeytinyağı ana girdisinin cinsinin ihale dokümanında düzenlendiği üzere  
riviera olma özelliklerini karşılayıp karşılamadığı hususunun açıkça anlaşılmadığı, ticaret  
borsası bültenlerinde sızma zeytinyağı, riviera zeytinyağı, dökme zeytinyağı fiyatlarının ayrı  
ayrı yer aldığı, söz konusu ürün için öngörülen bedelin tevsik edilemediği ve açıklamalarının  
uygun olmadığı,  
h) İhale dokümanında yer alan 14 günlük örnek menüdeki cacık yemeğinin içeriğinde  
hem “yoğurt” hem de “süzme yoğurt” girdilerinin yer aldığı, ihale üzerinde bırakılan istekli  
tarafından salt yoğurt ürünü üzerinden açıklama yapıldığı, ticaret borsa bültenlerinde yoğurt  
ve süzme yoğurt ürünlerinin ayrı ayrı yer aldığı ve birim fiyatlarının da farklı olduğu, ihale  
dokümanına uygun açıklama yapılmadığı,  
ı) Maydanoz, dereotu, kıvırcık çiğ girdilerinin tevsiki amacıyla, ticaret borsa  
bültenlerinde yer alan “adet” veya “demet’ fiyatlarının kullanıldığı, gıda rasyosunda ise  
yemeklerin içeriğindeki adı geçen çiğ girdilerin miktarlarının kg cinsi üzerinden verildiği, söz  
konusu ürünlerin gram cinsinden birim fiyatlarını tevsik etmek üzere adet cinsinden  
fiyatlarını gösteren bültenlerin kullanılamayacağı, anılan ürünlerin birim fiyatlarının  
mevzuata uygun olarak tevsik edilemediği, eksik ve yanlış fiyat tevsiki neticesinde  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2020/008  
: 34  
: 26.02.2020  
: 2020/UH.II-418  
maliyetlerin düşürüldüğü,  
i) İdari Şartname’nin 25.3.1’inci maddesinde Yemeklerin hizmetin sunulması ve  
sonrası işlemleriyle ilgili olarak aylık (26) gün üzerinden fiilen çalışan personelin tüm  
mesaisini kuruluşta geçirdiği hallerde, hizmetin sunulmasıyla görevli; 6 personelin, işçilik  
giderleri [(işçi ücreti, sigorta prim giderleri, yemek, yol, giyim, ulusal bayram ve genel tatil  
günlerinde çalışma (93 gün)] teklif fiyata dâhildir.” düzenlemesinin yer aldığı, ancak ihale  
üzerinde bırakılan istekli tarafından söz konusu düzenleme dikkate alınmadan işçilik  
hesaplaması yapıldığı, yol ve yemek giderleri ile ulusal bayram ve genel tatil günlerinde  
çalıştırılacak personel giderlerinin işçilik hesaplamasına dahil edilmediği,  
j) Kamu İhale Genel Tebliği’nin “Hizmet alımı ihalelerinde sınır değer tespiti ve aşırı  
düşük tekliflerin değerlendirilmesi” başlıklı 79.2.6’ncı maddesindeki hüküm gereğince  
isteklilerin örnek menüdeki girdiler ve işçilik maliyeti kullanılarak teklif ettikleri birim fiyatı  
açıklamaları gerektiği, ihale üzerinde bırakılan isteklinin birim fiyat teklif cetvelinde yer alan  
iş kalemleri için hesapladığı öğün maliyetlerinin, her bir iş kalemi için teklif ettiği birim  
fiyatların üzerinde olduğu, özellikle ara öğün için hesaplanan öğün maliyetinin, söz konusu  
öğün için teklif edilen birim fiyattan yüksek olduğu, teklif edilen birim fiyatları  
açıklayamadığı, anılan Tebliğ hükümleri gereğince “toplam miktar” ve “toplam tutar”  
hesaplaması yapılmayacağı belirtilmesine rağmen, anılan istekli tarafından yürürlükten  
kaldırılan Tebliğ hükümlerine göre “A) Ana Çiğ Girdileri” tablosunu kullanarak “Toplam  
Miktar” ve “Toplam Tutar” açıklaması yapıldığı iddialarına yer verilmiştir.  
k)Teknik Şartname’de yer alan 14 günlük örnek menüdeki “balık tava”, “çupra tava”  
yemeğinin içeriğindeki “çupra” girdisinin “taze temizlenmiş (çupra temizlenmiş)=250 gr”  
şeklinde olması gerektiği, ticaret borsa bültenlerinde ise balık fiyatlarının brüt taze balıklar  
üzerinden verildiği, bu nedenle ilgili yemeğin hesaplaması yapılırken, taze balıkların  
“temizlenmiş” olması ve taze balıkların fire paylarının hesaplamaya dahil edilmesi gerektiği,  
ancak aşırı düşük teklif açıklama kapsamında balıkların fire paylarının hesaplamaya dahil  
edilmediği, bir başka ifadeyle “taze balıklar (temizlenmiş)/çupra (temizlenmiş)” ürünü  
üzerinden açıklama yapılması gerekirken ticaret borsası bültenlerindeki balık birim fiyatları  
üzerinden açıklama yapıldığı,  
l) Gıda malzemelerinin özellikleri listesinde peynirlerin “tam yağlı” olması  
gerektiğinin belirtildiği, ancak peynir için öngörülen bedelin tevsiki için sunulan ticaret  
borsası bültenlerinde sadece “kaşar peyniri”, “beyaz peynir”, “tulum peyniri” ibaresinin yer  
aldığı, bu nedenle peynirlerin “tam yağlı” olma özelliğinin karşılanıp karşılanmadığı  
hususunun anlaşılamadığı, ayrıca ticaret borsası bültenlerinde “kaşar peyniri”, “beyaz  
peynir”, “tulum peyniri” çeşitleri arasında fiyat farkının olduğu, yine adı geçen peynir  
çeşitlerinin “tam yağlı” fiyatlarının daha yüksek olduğu, bu nedenle yapılan açıklamanın ihale  
dokümanı düzenlemelerine uygun olmadığı iddialarına yer verilmiştir.  
A) Başvuru sahibinin iddialarının değerlendirilmesi sonucunda aşağıdaki hususlar  
tespit edilmiştir.  
1) Başvuru sahibinin 1’inci iddiasına ilişkin olarak:  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2020/008  
: 34  
: 26.02.2020  
: 2020/UH.II-418  
Kamu İhale Genel Tebliği’nin “Hizmet alımı ihalelerinde sınır değer tespiti ve aşırı  
düşük tekliflerin değerlendirilmesi” başlıklı 79’uncu maddesinde “79.2.2. İstekliler aşırı  
düşük olarak tespit edilen tekliflerini aşağıdaki yöntemleri kullanarak açıklayabilirler.  
79.2.2.1. Üçüncü Kişilerden Alınan Fiyat Teklifleri: Teklifi oluşturan maliyet  
bileşenlerine ilişkin üçüncü kişilerden fiyat teklifi alınması durumunda, öncelikli olarak fiyat  
teklifini veren kişiyle tam tasdik sözleşmesi yapan veya beyannamelerini imzalamaya yetkili  
olan meslek mensubu tarafından ilgisine göre teklife konu mal veya hizmet için maliyet tespit  
tutanağı (Ek-O.5) veya satış tutarı tespit tutanağı (Ek-O.6) düzenlenecektir. Tutanaklar fiyat  
teklifinin dayanağı olarak düzenlenecek olup, meslek mensubu tarafından muhafaza edilecek  
ve fiyat teklifinin ekinde idareye verilmeyecektir. Ancak idare veya Kurum tarafından gerekli  
görülmesi halinde bu tutanaklar meslek mensubundan istenebilecektir.  
Maliyet tespit tutanağı dayanak alınarak fiyat teklifi sunulabilmesi için, fiyat teklifinin  
mamul/mala ilişkin olması halinde mamul/malın birim fiyatının, tutanakta tespit edilen  
ağırlıklı ortalama birim maliyetin altında olmaması; fiyat teklifinin hizmete ilişkin olması  
halinde ise bu hizmetin birim fiyatının, tutanakta tespit edilen toplam birim maliyetin altında  
olmaması, bu tespitin (Ek-O.5) formunda yapılması, fiyat teklifi üzerine meslek mensubu  
tarafından “Bu fiyat teklifindeki birim fiyatın, mükellefin yasal defter ve belgelerine göre  
tarafımca düzenlenerek onaylanan (.../.../...) tarih ve (…) sayılı maliyet tespit tutanağındaki  
ortalama/toplam birim maliyet tutarının altında olmadığını beyan ederim.” ibaresinin  
yazılarak imzalanması ve iletişim bilgileri de belirtilmek suretiyle kaşelenmesi/mühürlenmesi  
gerekmektedir.  
Satış tutarı tespit tutanağı dayanak alınarak fiyat teklifi sunulabilmesi için teklif edilen  
birim fiyatın, ilgili tutanakta tespit edilen ağırlıklı ortalama birim satış tutarının % 80’inin  
altında olmaması, bu tespitin (Ek-O.6) formunda yapılması, fiyat teklifi üzerine meslek  
mensubu tarafından “Bu fiyat teklifindeki birim fiyatın, mükellefin yasal defter ve belgelerine  
göre tarafımca düzenlenerek onaylanan (.../.../...) tarih ve (…) sayılı satış tutarı tespit  
tutanağındaki ağırlıklı ortalama birim satış tutarının % 80’inin altında olmadığını beyan  
ederim.” ibaresinin yazılarak imzalanması ve iletişim bilgileri de belirtilmek suretiyle  
kaşelenmesi/mühürlenmesi gerekmektedir.  
Üçüncü kişilerden alınan fiyat tekliflerinin teklife konu alanda faaliyet gösterenlerden  
alınması gerekmekte olup, bu belgelerin ihale tarihinden önce düzenlenmiş olması zorunlu  
değildir.  
Kaşeleme işlemi 8.4 üncü maddede belirtilen özel kaşe kullanılmak suretiyle  
yapılabileceği gibi, bu kaşe dışında meslek mensubuna ilişkin bilgileri içeren kaşe  
kullanılmak suretiyle de yapılabilir.  
79.2.2.4. Ticaret Borsası Fiyatları: Teklifi oluşturan maliyet bileşenlerine ilişkin  
18/5/2004 tarihli ve 5174 sayılı Türkiye Odalar ve Borsalar Birliği ile Odalar ve Borsalar  
Kanununun 51 inci maddesinin (c) bendi uyarınca borsa idaresi tarafından düzenlenen ve  
ilgili malın ihale tarihinden önceki son 12 ayın herhangi bir işlem gününde gerçekleşen  
ortalama fiyatını gösteren belge ile açıklama yapılabilir.  
79.2.2.5. Toptancı Hal Fiyatları: Teklifi oluşturan maliyet bileşenlerine ilişkin  
11/3/2010 tarihli ve 5957 sayılı Sebze ve Meyveler ile Yeterli Arz ve Talep Derinliği Bulunan  
Diğer Malların Ticaretinin Düzenlenmesi Hakkında Kanun uyarınca faaliyet gösteren  
toptancı hali idaresi tarafından düzenlenen ve ilgili malın ihale tarihinden önceki son 12 ayın  
herhangi bir işlem gününe ait ortalama fiyatını gösteren belge ile açıklama yapılabilir.  
79.2.2.6. Özel veya Münhasır Hak Sahibi Kuruluşların Uyguladığı Fiyatlar: İlgili  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2020/008  
: 34  
: 26.02.2020  
: 2020/UH.II-418  
mevzuatı uyarınca, belirli mal veya hizmetlerin kamuya sunulması konusunda lehine  
sınırlama bulunan kuruluşların tedarikçisi oldukları mallar veya sunucusu oldukları hizmetler  
için uyguladıkları fiyatlar ile açıklama yapılabilir. Bu usulle yapılmış açıklamanın geçerli  
olabilmesi için kullanılan fiyatların ilan/davet ile ihale tarihi arasında (ihale tarihi hariç)  
geçerli olması zorunludur.  
79.2.2.7. İsteklinin Kendi Ürettiği, Aldığı veya Sattığı Mallara İlişkin Fiyatlar: Teklifi  
oluşturan maliyet bileşenlerine ilişkin olarak isteklinin kendi ürettiği, aldığı veya sattığı  
mallara ait fiyatların kullanılması durumunda, istekliyle tam tasdik sözleşmesi yapan veya  
beyannamelerini imzalamaya yetkili olan meslek mensubu tarafından ilgisine göre aşırı düşük  
teklif açıklamasına konu mal için düzenlenen maliyet/satış tutarı tespit tutanağı (Ek-O.7) ile  
açıklama yapılabilir.  
Maliyetler dayanak alınarak yapılan açıklamanın geçerli olabilmesi için teklif edilen  
birim fiyatın, ilgili tutanakta (Ek-O.7) tespit edilen ağırlıklı ortalama birim maliyetin altında  
olmaması ve isteklinin son veya bir önceki geçici vergi beyanname döneminde ihale konusu  
işte kullanılmasını öngördüğü mal miktarının en az yarısı kadar alım yapmış olması gerekir.  
Satışlar dayanak alınarak yapılan açıklamanın geçerli olabilmesi için teklif edilen  
birim fiyatın, ilgili tutanakta (Ek-O.7) tespit edilen ağırlıklı ortalama birim satış tutarının %  
80’inin altında olmaması ve malın ticaretinin isteklinin faaliyet alanında olması gerekir.  
İsteklinin son veya bir önceki geçici vergi beyanname döneminde 4734 sayılı Kanun  
kapsamındaki idarelere açıklama konusu mala ilişkin satış yapmış ve satılan malın idarece  
kabul edilmiş olması durumunda, maliyet/satış tutarı tespit tutanağı (Ek-O.7) sunulmasına  
gerek bulunmayıp sadece söz konusu satışa ilişkin fatura örnekleri veya bu örneklerin noter,  
SM, YMM, SMMM ya da vergi dairesince onaylı suretleri ile de belgelendirme yapılabilir.  
Kaşeleme işlemi 8.4 üncü maddede belirtilen özel kaşe kullanılmak suretiyle  
yapılabileceği gibi, bu kaşe dışında meslek mensubuna ilişkin bilgileri içeren kaşe  
kullanılmak suretiyle de yapılabilir.  
79.2.3. Meslek mensubu; üçüncü kişilerden alınan fiyat teklifi üzerindeki beyanın ve  
emsal bedel beyanı ile Ek-O.5, Ek-O.6 ve Ek-O.7 numaralı tutanaklardaki bilgilerin  
doğruluğundan sorumludur. Meslek mensubu ibaresinden Yeminli Mali Müşavirler veya  
Serbest Muhasebeci Mali Müşavirler anlaşılır”  
79.2.4. Ek-O.5, Ek-O.6 ve Ek-O.7 numaralı tutanakların son veya bir önceki geçici  
vergi beyanname dönemine ilişkin olarak düzenlenmesi zorunludur. Son veya bir önceki geçici  
vergi beyanname döneminin tespitinde; 4734 sayılı Kanunun 21 inci maddesinin birinci  
fıkrasının (a), (d) ve (e) bentlerine göre pazarlık usulü ile yapılan ihalelerde ilk yazılı fiyat  
tekliflerinin alındığı tarih, diğer ihale usulleri ile yapılan ihalelerde ise ihale tarihi esas  
alınır.  
Örneğin; 11.1.2014 tarihinde açık ihale usulü ile yapılan ihalede son geçici vergi  
beyanname dönemi “Ekim-Kasım-Aralık 2013”, 15.7.2014 tarihinde açık ihale usulü ile  
yapılan ihalede son geçici vergi beyanname dönemi “Nisan-Mayıs-Haziran 2014” tür.  
79.2.5. İşletme hesabına göre defter tutuluyor olması durumunda; yukarıda belirtilen  
tutanaklar, işletme hesabı defteri ve işletme hesap özeti kayıtlarına göre düzenlenir.  
79.2.6. Malzemeli yemek hizmet alımı ihalelerinde aşırı düşük tekliflerin  
değerlendirilmesinde kullanılmak üzere teknik şartnamede asgari iki haftalık örnek menü  
düzenlemesi yapılır ve bu menüde yer alan yemeklerin içerikleri ile çiğ girdi miktarları  
belirtilir.  
Bu ihalelerde; teklifi aşırı düşük bulunan istekli öncelikle “ana girdi”, “işçilik” ve  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2020/008  
: 34  
: 26.02.2020  
: 2020/UH.II-418  
“yardımcı gider” oranlarının belirtildiği Malzemeli Yemek Sunumu Hesap Cetvelini (Ek- H.4)  
hazırlayarak açıklaması kapsamında sunar. Açıklamanın geçerli kabul edilebilmesi için  
“(Ana Girdi Maliyeti+İşçilik Maliyeti)/Toplam Teklif Tutarı” oranının 0,80’den az ve  
0,95’den çok olmaması gerekir. Oran belirtmeyen veya belirttiği oran 0,80’den az veya  
0,95’den çok olan isteklilerin teklifleri reddedilir.  
Bu maddede yer alan ana girdi ibaresi kapsamında, kırmızı et; beyaz et; balık;  
işlenmiş et ürünleri (sucuk, salam, sosis, kavurma gibi); kuru gıdalar (pirinç, bulgur, nohut,  
mercimek, kuru fasulye gibi); sebze; meyve; toz şeker, süt; yoğurt, ayran; yağ ürünleri  
(ayçiçek yağı, zeytinyağı, tereyağı) kahvaltı malzemeleri (peynir, zeytin, yumurta, reçel, bal  
gibi); pet su, ekmek açıklama yapılacak unsurlar olarak dikkate alınır. İdarenin ihale  
dokümanında bu girdilerin dışında ana girdi niteliğinde malzeme içeren yemek öğünü  
düzenlemesi durumunda aşırı düşük teklif açıklama yazısında açıklama istenecek unsurlar  
arasında bu malzemelerin de belirtilmesi zorunludur. Bu çerçevede, isteklinin beyan ettiği  
orana uygun teklif sunması durumunda, yemek pişirilmesi için gerekli enerji giderleri  
(doğalgaz, LPG gibi), temizlik malzemeleri, su, sigorta giderleri, ilaçlama ve hijyen sağlama  
giderleri, bakım onarım, amortisman, nakliye, sözleşme giderleri ve genel giderler, portör  
muayenesi ve tali çiğ girdiler (tuz, baharat, tatlandırıcı vb.) gibi unsurlar “yardımcı girdiler”  
başlığında değerlendirilir ve bu unsurlar için açıklama sunulması gerekmez.  
Örneğin; 1.000 öğün yemek alımı için çıkılan bir ihalede, birim fiyat olarak 5 TL teklif  
veren bir isteklinin, 5.000 TL olan toplam teklif bedelinin aşırı düşük olarak değerlendirilmesi  
ve istekli tarafından sunulan Malzemeli Yemek Sunumu Hesap Cetvelinde “(Ana Girdi  
Maliyeti+İşçilik Maliyeti)/Toplam Teklif Tutarı” oranının 0,90 olarak belirtilmesi halinde,  
teklifin 4.500 TLsinin ana çiğ girdi ile işçilik toplamını içerdiği kabul edilir ve isteklinin  
sadece bu kısma ilişkin açıklama yapması gerekir. Teklifin 500 TL’lik kısmının ise yardımcı  
giderlere ilişkin olduğu kabul edildiğinden, bu kısma ilişkin açıklama yapılması  
gerekmemektedir.  
Malzemeli yemek alımı ihalelerinde, kırmızı et; beyaz et; balık; kuru gıdalar (pirinç,  
bulgur, nohut, mercimek, kuru fasulye gibi); sebze; meyve maliyetlerinin tevsiki amacıyla  
üçüncü kişilerden alınan fiyat teklifleri kullanılamaz. Ancak 79.2.2 nci maddede yer alan  
diğer yöntemlerden herhangi biri ile açıklama yapılmasının fiilen mümkün olmadığının  
anlaşıldığı durumlarda, üçüncü kişilerden alınan fiyat teklifleri ile açıklama yapılabilir.  
Malzemeli yemek alımı ihalelerinde sadece iki haftalık örnek menüdeki ana girdiler ve  
işçilik giderleri dikkate alınarak açıklama yapılmalıdır. İsteklilerin örnek menüdeki girdiler ve  
işçilik gideri kullanılarak teklif ettikleri birim fiyatı açıklamaları gerekmekte olup toplam  
miktar ve tutar açıklaması yapılmayacaktır. Örneğin normal kahvaltı, diyet kahvaltı, ara  
öğün, normal yemek ve diyet yemek gibi birim fiyatları içeren bir ihalede, isteklilerin teklif  
ettikleri birim fiyatı; örnek menüyü ve bu menünün üretimi için gerekli işçilik tutarını  
kullanarak tevsik etmeleri durumunda açıklama uygun kabul edilecektir.  
79.3. İdarelerin aşırı düşük teklif tespit ve değerlendirilmesine ilişkin aşağıdaki  
düzenlemeleri de dikkate almaları gerekmektedir.  
79.3.1. Teklifi aşırı düşük olarak tespit edildikten sonra yukarıdaki yöntemlere göre  
usulüne uygun açıklama yapan isteklilerin teklifleri geçerli kabul edilir. Hayatın olağan  
akışına veya ticari gereklere aykırılık gibi nedenlerle teklifler reddedilemez.  
79.3.2. 79.2.2 nci maddede yer alan yöntemlerden herhangi biri ile açıklama  
yapılmasının fiilen mümkün olmadığının anlaşıldığı durumlarda, istekli tarafından gerekçesi  
belirtilmek suretiyle, ilgili mevzuatına göre ihale tarihinden önceki son 12 ay içinde  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2020/008  
: 34  
: 26.02.2020  
: 2020/UH.II-418  
düzenlenen açıklamaya elverişli diğer bilgi ve belgeler kullanılarak da açıklama yapılabilir.  
79.3.3. Kurumca hazırlanan “İşçilik Hesaplama Modülü” ne (www.ihale.gov.tr)  
adresinden ulaşılabilecek olup, personel çalıştırılmasına dayalı hizmet alımı ihalelerinde  
tekliflerin değerlendirilmesi bağlamında sözleşme ve genel giderler dahil asgari işçilik  
maliyeti hesabında işçilik hesaplama modülünün kullanılması zorunludur.açıklaması yer  
almaktadır.  
İdari Şartname’nin “İhale konusu işe ilişkin bilgiler” başlıklı 2’nci maddesinde “2.1.  
İhale konusu hizmetin;  
a) Adı: Engelsiz Yaşam Bakım Rehabilitasyon ve Aile Danışma Merkezi Müdürlüğü  
Malzeme Dahil Yemek Hazırlama Dağıtımı ve Sonrası İşi  
b) Miktarı ve türü:  
Engelsiz Yaşam Bakım Rehabilitasyon ve Aile Danışma Merkezi Müdürlüğü 153693 Öğün  
Malzeme Dahil Yemek Hazırlama Ve Dağıtım İşi  
Yüklenici firmanın kuruluş mutfağında, yemek pişirme yoluyla mamul yemek alımı,  
dağıtımı ve servis hizmetleridir.  
Ayrıntılı bilgi idari şartnamenin ekinde yer almaktadır.  
c) Yapılacağı yer: Hatay Engelsiz Yaşam, Bakım Rehabilitasyon ve Aile Danışma  
Merkezi Müdürlüğü Toplantı Salonu  
ç) Bu bent boş bırakılmıştır.düzenlemesi,  
Aynı Şartnamenin “Sınır değer” başlıklı 33’üncü maddesinde “İhale komisyonu  
verilen teklifleri değerlendirdikten sonra Kurum tarafından belirlenen yönteme göre sınır  
değer hesaplar.  
33.2. Teklifi sınır değerin altında kalan isteklilerden Kanunun 38 inci maddesine göre  
açıklama istenecektir...” düzenlemesi yer almaktadır.  
4734 sayılı Kamu İhale Kanunu’nun 38’inci maddesinde ifade edildiği üzere, ihale  
komisyonu tarafından, verilen tekliflerin değerlendirilmesinden sonra, diğer tekliflere veya  
idarenin tespit ettiği yaklaşık maliyete göre teklif fiyatı aşırı düşük olduğunu belirlediği  
tekliflerin reddedilmeden önce, belirlediği süre içinde teklif sahiplerinden teklifte önemli  
olduğunu tespit ettiği bileşenler ile ilgili ayrıntıların yazılı olarak isteneceği hükme  
bağlanmıştır. Ayrıca ihale komisyonunca, anılan maddede belirtilen hususlar kapsamında  
yapılan yazılı açıklamalar dikkate alınmak suretiyle aşırı düşük tekliflerin değerlendirileceği  
belirtilmiş olup bu değerlendirme sonucunda, açıklamaları yeterli görülmeyen veya yazılı  
açıklamada bulunmayan isteklilerin tekliflerinin reddedileceği belirtilmiştir.  
Bu çerçevede, Kamu İhale Genel Tebliği’nin “Hizmet alımı ihalelerinde sınır değer  
tespiti ve aşırı düşük tekliflerin değerlendirilmesi” başlıklı 79’uncu maddesinde, ihale  
ilanında ve dokümanında teklifi sınır değerin altında kalan isteklilerden açıklama isteneceği  
belirtilen hizmet alımı ihalelerine ilişkin olarak aşırı düşük tekliflerin tespiti ve  
değerlendirilmesi yönünde ayrıntılı açıklamalara yer verilmiştir.  
Bu bağlamda anılan Tebliğ‘de malzemeli yemek hizmet alımı ihalelerinde aşırı düşük  
tekliflerin sunulması ve değerlendirilmesine ilişkin olarak özel açıklamalar bulunmaktadır.  
Buna göre, malzemeli yemek hizmet alımı ihalelerinde aşırı düşük tekliflerin  
değerlendirilmesinde kullanılmak üzere Teknik Şartname’de asgari iki haftalık örnek menü  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2020/008  
: 34  
: 26.02.2020  
: 2020/UH.II-418  
düzenlemesi yapılması gerektiği öngörülmüş olup bu menüde yer alan yemeklerin içerikleri  
ile çiğ girdi miktarlarının belirtilmesi gerektiği belirtilmiştir.  
Ayrıca bu ihalelerde; teklifi aşırı düşük bulunan isteklilerin öncelikle “ana girdi”,  
“işçilik” ve “yardımcı gider” oranlarının belirtildiği malzemeli yemek sunumu hesap cetvelini  
(Ek- H.4) hazırlamak suretiyle açıklaması kapsamında sunacağı ortaya konulmuştur. Bu  
doğrultuda yapılan açıklamanın geçerli kabul edilebilmesi için “(Ana Girdi Maliyeti+İşçilik  
Maliyeti)/Toplam Teklif Tutarı” oranının 0,80’den az ve 0,95’den çok olmaması gerekmekte  
olup oran belirtmeyen veya belirttiği oran 0,80’den az veya 0,95’den çok olan isteklilerin  
tekliflerinin reddedileceği açıklanmıştır.  
Şikâyete konu ihalenin Hatay Bakım ve Rehabilitasyon Merkezi’nin “Engelsiz Yaşam  
Bakım Rehabilitasyon ve Aile Danışma Merkezi Müdürlüğü 153693 Öğün Malzeme Dahil  
Yemek Hazırlama ve Dağıtım İşi” hizmet alımı ihalesi olduğu,  
12.12.2019 tarihinde gerçekleştirilen ihaleye 12 istekli tarafından teklif verildiği ihale  
komisyonu tarafından teklifi sınır değerin altında olduğu tespit edilen 10 istekliden, EKAP  
üzerinden gönderilen 17.12.2019 tarihli yazı ile aşırı düşük teklif açıklaması talep edildiği  
görülmüştür.  
25.12.2019 tarihli ihale komisyonu kararı ile aşırı düşük teklif sahibi 5 isteklinin  
açıklama sunmadığı gerekçesiyle tekliflerinin reddedildiği, bunun dışında başvuru sahibi  
istekli Agv Gıda Yemekçilik Temiz. İnşaat Taşıma Tur. San. Tic. Ltd. Şti.nin aşırı düşük teklif  
açıklaması kapsamında sunduğu 7 sayfadan oluşan malzemeli yemek sunumu hesap  
cetvelinin yalnızca işçilik giderlerinin yer aldığı sayfada kaşe ve imza bulunduğu, diğer  
sayfalarda kaşe ve imza bulunmadığı, menü maliyet hesabını içeren 76 sayfalık bölümde ise  
hiçbir sayfada kaşe ve imza bulunmadığı, malzemeli yemek sunumu hesap cetvelinin girdiler  
bölümünün açıklama sütununda açıklama yönteminin ve hangi belge ile tevsik edildiğinin  
belirtildiği ancak bu bölümde tevsik edici belgelerin sayfa numaralarına yer verilmediği  
gerekçesiyle anılan istekliye ait teklifin reddedildiği,  
Aside Yemekçilik ve Temizlik Hizmetleri San. Tic. Ltd. Şti. tarafından sunulan aşırı  
düşük teklif açıklamasının, ana girdi maliyeti ile işçilik maliyeti toplamının, toplam teklif  
tutarına oranının (0,80 - 0,95) aralığında olmadığı gerekçesiyle anılan istekliye ait teklifin  
reddedildiği, ve ihalenin Sasunlu Ulus. İth. İhr. Müt. İnş. Tic. Ltd Şti.nin üzerinde  
bırakıldığı anlaşılmıştır.  
Şikâyet konusu kısma ilişkin birim fiyat teklif cetveli standart formunun aşağıdaki gibi  
olduğu tespit edilmiştir.  
A1  
İş Kaleminin Adı ve Kısa  
Açıklaması 6  
B2  
Sıra  
No  
Birimi  
Miktarı  
Teklif  
Edilen4  
Tutarı  
Birim Fiyat  
1
2
3
0-3 Yaş Arası Kahvaltı  
0-3 Yaş Arası Ara Öğün  
0-3 Yaş Arası Öğle Yemeği  
adet  
adet  
adet  
730  
1.460  
730  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2020/008  
: 34  
: 26.02.2020  
: 2020/UH.II-418  
4
5
6
7
8
9
0-3 Yaş Arası Akşam Yemeği  
4-6 Yaş Arası Kahvaltı  
4-6 Yaş Arası Ara Öğün  
4-6 Yaş Arası Öğle Yemeği  
4-6 Yaş Arası Akşam Yemeği  
7-12 Yaş Arası Kahvaltı  
adet  
adet  
adet  
adet  
adet  
adet  
adet  
adet  
adet  
adet  
adet  
adet  
adet  
adet  
730  
730  
1.460  
730  
730  
2.555  
5.110  
2.555  
2.555  
22.995  
45.260  
40.880  
22.995  
1.488  
10 7-12 Yaş Arası Ara Öğün  
11 7-12 Yaş Arası Öğle Yemeği  
12 7-12 Yaş Arası Akşam Yemeği  
13 13 Yaş ve Üzeri Kahvaltı  
14 13 Yaş ve Üzeri Ara Öğün  
15 13 Yaş ve Üzeri Öğle Yemeği  
16 13 Yaş ve Üzeri Akşam Yemeği  
17 Özel Gün Menüsü  
TOPLAM TUTAR (K.D.V Hariç)  
Başvuru sahibi isteklinin özet itibari ile aşırı düşük teklif açıklamalarının uygun  
olmadığı gerekçesiyle tekliflerinin reddedilmesinin yerinde olmadığı ve ihale üzerinde  
bırakılan istekli tarafından sunulan aşırı düşük teklif açıklamasının mevzuata uygun olmadığı  
yönündeki şikâyet başvurusunun, herhangi bir düzeltici işlem yapılmasına gerek bulunmadığı  
ifade edilerek idarece reddedildiği anlaşılmıştır.  
Kamu ihale mevzuatında malzemeli yemek alımı ihalelerinde aşırı düşük teklif  
açıklaması kapsamında sunulan malzemeli yemek sunumu hesap cetveli ve menü maliyeti  
hesabı tablolarının her sayfasının aşırı düşük teklif sahibi istekli tarafından kaşelenip  
imzalanacağına dair bir düzenleme bulunmadığı anlaşılmakla birlikte anılan belgenin başvuru  
sahibi istekli tarafından kaşelenerek imzalanan açıklama üst yazısı ekinde idareye teslim  
edildiği hususu dikkate alındığında başvuru sahibinin iddiasının yerinde olduğu sonucuna  
ulaşılmıştır.  
Öte yandan Kamu İhale Genel Tebliği’nin ekinde yer alan Ek-H.4 numaralı  
“Malzemeli Yemek Sunumu Hesap Cetveli” standart formunun ana çiğ girdi maliyetlerinin  
açıklama yöntemine ilişkin 4 sayılı dipnotunda “Hangi belge ile tevsik edildiği ve söz konusu  
belgelerin, ekli belgelerde kaçıncı sayfada olduğu yazılacaktır. Örneğin; Toptancı Hal  
Fiyatları; sf. 25.” şeklinde açıklamanın yer aldığı, buna göre söz konusu düzenlemenin  
açıklama yapacak isteklilerin ilgili ana çiğ girdi maliyetini hangi yöntem ile açıklandığını  
ortaya koyabilmesine ilişkin olduğu, bu nedenle hangi yöntemin ve birim fiyatın esas  
alındığının sunulan açıklamalardan anlaşılmasının yeterli olduğu, bu nedenle malzemeli  
yemek sunumu hesap cetvelinde yer alan “Açıklama Yöntemi” başlığı altında düzenlenen  
kısımlarda sayfa numarası belirtilmemiş olmasının açıklamaların mevzuata aykırı olarak  
değerlendirilmesini gerektirmeyeceği anlaşılmıştır.  
İhale üzerinde bırakılan istekli tarafından sunulan malzemeli yemek sunumu hesap  
cetveli incelendiğinde, ilgili cetvelin “Açıklama Yöntemi” başlıklı kısmında ana çiğ girdilerin  
hangi yöntem esas alınarak açıklandığına ilişkin bilgilerin yer aldığı, ilgili belgenin ekli  
belgeler arasında kaçıncı sayfada olduğuna ilişkin açıklamaya ise yer verilmediği, ancak bu  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2020/008  
: 34  
: 26.02.2020  
: 2020/UH.II-418  
hususun aşırı düşük teklif açıklamalarının incelenmesine mani olmadığı, bir başka deyişle söz  
konusu eksikliğin esasa etkili olmadığı anlaşılmıştır.  
Bu çerçevede başvuru sahibi istekliye ait aşırı düşük teklif açıklamalarının aktarılan  
gerekçelerle reddedilmesinin yerinde olmadığı sonucuna ulaşılmıştır.  
2) Başvuru sahibinin 2'nci iddiasına ilişkin olarak;  
Başvuru sahibinin ihale üzerinde bırakılan istekli tarafından yapılan aşırı düşük teklif  
açıklamaların mevzuata uygun olmadığı yönündeki iddiaları aşağıda ayrı ayrı incelenmiştir.  
Başvuru sahibinin (a) harfi ile belirtilen iddiasına ilişkin inceleme aşağıda yer  
almaktadır.  
4734 sayılı Kamu İhale Kanunu’nun “İhalelere yönelik Başvurular” başlıklı 54’üncü  
maddesinde şikâyet ve itirazen şikâyet dilekçelerinde aranması gereken asgari unsurların neler  
olduğu belirtilmiş olup başvurunun konusu, sebepleri ve dayandığı delillerin belirtilmesi  
gerektiği bu unsurlardan bir tanesidir.  
İhalelere Yönelik Başvurular Hakkında Yönetmelik’in “Başvuruların şekil unsurları”  
başlıklı 8’inci maddesinde “(1) Şikayet başvuruları idareye, itirazen şikayet başvuruları ise  
Kuruma hitaben yazılmış imzalı dilekçelerle yapılır.  
(2) Dilekçelerde aşağıdaki hususlara yer verilir;  
ç) Başvurunun konusu, sebepleri ve dayandığı deliller…” hükmü yer almaktadır.  
Ayrıca İhalelere Yönelik Başvurular Hakkında Tebliğ’in “İtirazen şikâyet  
başvurularında aranılacak şekil unsurları” başlıklı 11’inci maddesinde anılan Yönetmelik’in  
8’inci maddesinin ikinci fıkrasının (ç) bendinde “başvurunun konusu, sebepleri ve dayandığı  
delillerin” başvuru dilekçelerinde belirtilmesi ve başvuruda bulunulan hususların da  
dilekçelerde somut bir biçimde, mevzuata aykırı bulunma sebepleri ile birlikte gösterilmesi  
gerektiği ortaya konulmuştur. Bu bağlamda işlemin hangi unsurlarının hangi gerekçelerle  
hukuka aykırı olduğu belirtilmeksizin sadece mevzuata aykırı olduğu gibi soyut ve mesnetsiz  
iddialara yer verilmesi halinde, aynı Yönetmelik’in 8’inci maddesine aykırı olduğu  
gerekçesiyle başvurunun reddine ilişkin sorumluluğun başvuru sahibine ait olacağı,  
dolayısıyla bu hususa dikkat edilmesi gerektiği açıklanmıştır.  
Bu noktada, başvuru sahibi tarafından malzemeli yemek sunumu hesap cetvelinin (Ek-  
H.4) hatalı olarak sunulduğu, anılan tabloda yer alan ana girdilerin birim fiyatları ile bu birim  
fiyatları tevsik etmek üzere sunulan belgelerdeki birim fiyatlar arasında uyumsuzluk olduğu,  
örnek menülerde yer alan yemeklerin içerikleri ve çiğ girdi miktarlarının, gıda rasyosunda  
belirtilen yemeklerin içerik ve gramajlarına uygun olarak yapılmadığı, 14 günlük örnek  
menüde bazı meyve çeşitlerine yer verildiği, ancak bu meyvelerin gramajlarının gıda  
rasyosunda yer alan meyve gramajları ile uyumlu olmadığı, iddialarına ilişkin itirazen şikâyet  
dilekçesinde somut bir belirleme yapılmadığı, bu nedenle bahse konu iddiaların genel  
nitelikte hukuka aykırılık ifadeleri içerdiği ve dolaylı olarak EK-H.4 belgesi ile yemek  
reçetelerinin baştan sona tamamen yeniden incelenmesi ve değerlendirilmesi talebini içerdiği  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2020/008  
: 34  
: 26.02.2020  
: 2020/UH.II-418  
anlaşılmıştır. Diğer taraftan Kurum tarafından ihale komisyonlarının yerine geçip, re’sen  
inceleme sonucunu doğuracak şekilde işlemleri baştan sona yeniden inceleme yetkisi  
bulunmamaktadır. Bu itibarla, başvuru sahibinin iddiasının yerinde olmadığı sonucuna  
varılmıştır.  
Başvuru sahibinin (b) harfi ile belirtilen iddiasına ilişkin inceleme aşağıda yer  
almaktadır.  
İhale üzerinde bırakılan istekli tarafından yapılan aşırı düşük teklif açıklama  
kapsamında, “ana girdi”, “işçilik” ve “yardımcı gider” oranlarının belirtildiği Ek-H.4  
malzemeli yemek sunumu hesap cetvelinin sunulduğu görülmüştür. Söz konusu cetvelde  
“(Ana Girdi Maliyeti+İşçilik Maliyeti)/Toplam Teklif Tutarı” oranının 0,865 olarak  
belirtildiği anlaşılmış olup belirtilen oranın Kamu İhale Genel Tebliği’nde açıklanan oranlar  
(0,80-0,95) arasında yer aldığı tespit edilmiştir.  
Bu itibarla, başvuru sahibinin iddiasının yerinde olmadığı sonucuna varılmıştır.  
Başvuru sahibinin (c) harfi ile belirtilen iddiasına ilişkin inceleme aşağıda yer  
almaktadır.  
İhale üzerinde bırakılan istekli tarafından sunulan aşırı düşük teklif açıklaması  
incelendiğinde Teknik Şartnamede belirtilen 2 haftalık örnek menü dikkate alınarak açıklama  
yapıldığı görülmüştür.  
Bu itibarla, başvuru sahibinin iddiasının yerinde olmadığı sonucuna varılmıştır.  
Başvuru sahibinin (ç) harfi ile belirtilen iddiasına ilişkin inceleme aşağıda yer  
almaktadır.  
İhale üzerinde bırakılan istekli tarafından sunulan aşırı düşük teklif açıklaması  
incelendiğinde, iki haftalık örnek menüde yer alan etli, tavuklu ve sebzeli yemeklerin  
içeriklerinde kullanılması gereken dana eti (kemiksiz), dana ciğer, tavuk göğüs ürünlerine ait  
çiğ girdi miktarlarının, idare tarafından verilen gramajlar ile karşılaştırıldığında, idarece  
verilen gramajlar ile ihale üzerinde bırakılan istekli tarafından kullanılan gramajların uyumlu  
olduğu ve çiğ girdi miktarlarına yönelik eksiklik bulunmadığı tespit edilmiş olup söz konusu  
girdilere ait birim fiyatların da Ek-H.4 cetveline doğru bir şekilde yansıtıldığı anlaşılmıştır.  
Diğer taraftan kremalı tavuklu mantar sote yemeğinin “tavuk but (kemiksiz)” ana  
girdisi birim fiyatı ile tevsik edildiği görülmüştür.  
Bu itibarla, başvuru sahibinin iddiasının yerinde olmadığı sonucuna varılmıştır.  
Başvuru sahibinin (d) harfi ile belirtilen iddiasına ilişkin inceleme aşağıda yer  
almaktadır.  
Hizmet alımı ihalelerinde, teklifi aşırı düşük olarak tespit edilen isteklilerin, bu  
tekliflerini hangi yöntemler kullanarak açıklayabileceği anılan Tebliğ’in 79.2.2’nci  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2020/008  
: 34  
: 26.02.2020  
: 2020/UH.II-418  
maddesinde açıklanmıştır. Buna göre teklifi oluşturan maliyet bileşenlerine ilişkin 18/5/2004  
tarihli ve 5174 sayılı Türkiye Odalar ve Borsalar Birliği ile Odalar ve Borsalar Kanunu’nun  
51’inci maddesinin (c) bendi uyarınca borsa idaresi tarafından düzenlenen ve ilgili malın  
ihale tarihinden önceki son 12 ayın herhangi bir işlem gününde gerçekleşen ortalama fiyatını  
gösteren belgeler bu yöntemlerden bir tanesidir.  
Bu bağlamda, ihale üzerinde bırakılan istekli tarafından yapılan açıklama kapsamında,  
iddia konusu girdilere ait birim fiyatların Ek-H.4 cetveline doğru bir şekilde aktarıldığı ve bu  
girdilerin bir kısmı için farklı şehirlere ait ilgili malın ihale tarihinden önceki son 12 ayın  
herhangi bir işlem gününde gerçeklesen ortalama fiyatını gösteren ticaret borsası bültenlerinin  
sunulduğu, diğer kısmı için de EK-0.7 maliyet/satış tutarı tespit tutanağının sunulduğu tespit  
edilmiş olup iddia konusu girdilerin “A) Ana Girdileri Tablosu”nda yer aldığı görülmüştür.  
Bu itibarla, başvuru sahibinin iddiasının yerinde olmadığı sonucuna varılmıştır.  
Başvuru sahibinin (e) harfi ile belirtilen iddiasına ilişkin inceleme aşağıda yer  
almaktadır.  
İhale üzerinde bırakılan istekli tarafından sunulan aşırı düşük teklif açıklaması  
incelendiğinde; Kamu İhale Genel Tebliği’nin 79.2.2.5’inci maddesi kapsamında toptancı hal  
fiyatları kullanılarak açıklama yapılmadığı anlaşılmıştır.  
Bu itibarla, başvuru sahibinin iddiasının yerinde olmadığı sonucuna varılmıştır.  
Başvuru sahibinin (f) harfi ile belirtilen iddiasına ilişkin inceleme aşağıda yer  
almaktadır.  
Hizmet alımı ihalelerinde, teklifi aşırı düşük olarak tespit edilen isteklilerin, bu  
tekliflerini “İsteklinin Kendi Ürettiği, Aldığı veya Sattığı Mallara İlişkin Fiyatlar”ın  
kullanarak açıklayabileceği anılan Tebliğ’in 79.2.2’nci maddesinde belirtilmiş olup bu  
fiyatların kullanılması durumunda, istekliyle tam tasdik sözleşmesi yapan veya  
beyannamelerini imzalamaya yetkili olan meslek mensubu tarafından ilgisine göre aşırı düşük  
teklif açıklamasına konu mal için düzenlenen maliyet/satış tutarı tespit tutanağı (Ek-O.7) ile  
açıklama yapılacağı ifade edilmiştir. Yine maliyetler / satışlar dayanak alınarak yapılan  
açıklamanın geçerli olabilmesi için hangi koşulların mevcut olması gerektiği aynı Tebliğ’in  
79.2.2.7’nci maddesinde açıklanmıştır.  
İhale üzerinde bırakılan istekli tarafından sunulan aşırı düşük teklif açıklaması  
kapsamında 20.12.2019 tarih ve 0005 sayılı EK-O.7 maliyet / satış tutarı tespit tutanağının  
sunulduğu görülmüş olup söz konusu tutanakta, meslek mensubunun adı, soyadı, unvanı,  
adresi vb. bilgilerine yer verilen meslek mensubuna ait kaşe ile TÜRMOB kaşesi ve meslek  
mensubunun imzasının bulunduğu, anılan tutanakta her bir mamul/mal için ayrı tablo  
kullanıldığı anlaşılmıştır. Bahse konu tutanağın birinci sayfasında aşırı düşük teklife konu  
mamul ve/veya mal ile ilgili ağırlıklı ortalama birim maliyet/satış tutarına yönelik tespiti  
yapan meslek mensubuna ait bilgiler ile meslek mensubunun bilgilerinin bulunduğu kaşede  
yer alan bilgilerde herhangi bir uyumsuzluğa rastlanılmamıştır.  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2020/008  
: 34  
: 26.02.2020  
: 2020/UH.II-418  
Ayrıca bu tutanak ekinde meslek mensubuna ait ihale tarihinde düzenlenen ve  
geçerlilik süresi 12.03.2020 tarihine kadar olan faaliyet belgesinin bulunduğu da görülmüştür.  
Bu itibarla, başvuru sahibinin iddiasının yerinde olmadığı sonucuna varılmıştır.  
Başvuru sahibinin (g) harfi ile belirtilen iddiasına ilişkin inceleme aşağıda yer  
almaktadır.  
Gıda Malzemeleri Teknik Şartnamesi’nin “Genel ve Kuru Gıda Grubu” başlıklı 1’inci  
maddesinde “… Zeytinyağı (Sızma / Riviera)  
5. Aksi belirtilmedikçe kuruluşa temin edilecek olan zeytinyağı “Riviera” tipi  
olacaktır. Kendine özgü olmalı, kötü kokulu olmamalıdır. Rengi altın sarısı, yeşilimtrak sarı  
veya açık renkte olabilir. Berrak, tortusuz, şeffaf görünümde kendine has tatta olacaktır. Koku  
ve lezzeti doğal olacaktır…” düzenlemesi yer almaktadır.  
Yukarıda aktarılan Şartname düzenlemelerinden aksi belirtilmediği müddetçe kuruluşa  
temin edilecek olan zeytinyağının cinsinin “Riviera” olacağı anlaşılmıştır.  
Bu bağlamda, ihale üzerinde bırakılan istekli tarafından yapılan aşırı düşük teklif  
açıklamasına bakıldığında, zeytinyağı girdisine ilişkin olarak İzmir Ticaret Borsasının ihale  
tarihinden önceki son 12 ay içerisinde gerçekleşen zeytinyağı yemeklik riviera ürününe ait  
ortalama fiyatı gösteren belgenin sunulduğu görülmüştür.  
Bu itibarla, başvuru sahibinin iddiasının yerinde olmadığı sonucuna varılmıştır.  
Başvuru sahibinin (h) harfi ile belirtilen iddiasına ilişkin inceleme aşağıda yer  
almaktadır.  
İhale üzerinde bırakılan istekli tarafından sunulan aşırı düşük teklif açıklaması  
incelendiğinde; “yoğurt” ve “süzme yoğurt” girdilerini tevsiken sırasıyla EK.O-7  
maliyet/satış tutarı tespit tutanağı ve İzmir Ticaret Borsasının ihale tarihinden önceki son 12  
ay içerisinde gerçekleşen süzme yoğurt (tam yağlı) ürününe ait ortalama fiyatı gösteren  
belgenin sunulduğu anlaşılmıştır.  
Bu itibarla, başvuru sahibinin iddiasının yerinde olmadığı sonucuna varılmıştır.  
Başvuru sahibinin (ı) harfi ile belirtilen iddiasına ilişkin inceleme aşağıda yer  
almaktadır.  
İhale üzerinde bırakılan istekli tarafından sunulan aşırı düşük teklif açıklaması  
incelendiğinde; iddia konusu girdilere ilişkin olarak “kg” birim fiyatı üzerinden açıklama  
yapıldığı, bu kapsamda Ek.O-7 maliyet/satış tutarı tespit tutanağının ve ticaret borsası  
bültenlerinin sunulduğu görülmüştür.  
Bu itibarla, başvuru sahibinin iddiasının yerinde olmadığı sonucuna varılmıştır.  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2020/008  
: 34  
: 26.02.2020  
: 2020/UH.II-418  
Başvuru sahibinin (i) harfi ile belirtilen iddiasına ilişkin inceleme aşağıda yer  
almaktadır.  
İdari Şartname’nin “Teklif fiyata dahil olan giderler” başlıklı 25’inci maddesinde  
“…25.3. Teklif fiyata dahil olan diğer giderler aşağıda belirtilmiştir:  
25.3.1.  
1) Gıda Rasyonundaki gramajlara göre oluşturulacak yemek maliyetleri üzerinden  
27010 adet sabah kahvaltısı,53290 adet ara öğün, 44895 adet öğle yemeği, 27010 adet akşam  
yemeği ve Yılbaşı, bayram, davet, toplu yapılan doğum günleri vs. gibi özel günlerde (yılda  
24 defa olmak üzere (62) kişinin yararlanacağı) teknik şartnamenin 2 nci maddesinde yer  
alan tablodan veya gıda rasyonundan seçilerek oluşturulacak 1488 adet özel gün menüsü  
olmak üzere toplam 153693 adet yemek teklif fiyata dahildir.  
15 günlük örnek yemek menüsü ve özel gün menüsü teknik şartnamede gösterilmiştir.  
2)Yemeklerin hizmetin sunulması ve sonrası işlemleriyle ilgili olarak aylık (26) gün  
üzerinden fiilen çalışan personelin tüm mesaisini kuruluşta geçirdiği hallerde, hizmetin  
sunulmasıyla görevli; 6 personelin, işçilik giderleri [(işçi ücreti, sigorta prim giderleri,  
yemek, yol, giyim, ulusal bayram ve genel tatil günlerinde çalışma (93 gün)] teklif fiyata  
dâhildir…” düzenlemesi,  
Sözleşme Tasarısı’nın “Sözleşme bedeline dahil olan giderler” başlıklı 7’nci  
maddesinde “7.1. Taahhüdün (ilave işler nedeniyle meydana gelebilecek artışlar dahil) yerine  
getirilmesine ilişkin  
Malzeme Dâhil Yemek Hazırlama ve Dağıtım Hizmet Alımına İlişkin Kahvaltı, Ara  
Kahvaltısı, Ana Öğün ve Özel Gün Menüsü Giderleri: Gıda Reyonundaki gramajlara göre  
oluşturulacak yemek maliyetleri üzerinden; 27010 Öğün Sabah kahvaltısı, 53290 Öğün Ara  
Kahvaltısı, 44895 Öğün öğle yemeği, -27010 Öğün Akşam yemeği, 1488 Öğün Özel Gün  
Menüsü olmak üzere toplam: 153693. Öğün yemek teklif fiyata dahildir.  
25.3.2. Yemek ve yol giderleri:  
Yemeklerin kuruluşta pişirildiği ve bu hizmetin sunulması işiyle ilgili olarak aylık (26.)  
gün üzerinden fiilen çalışan personelin tüm mesaisini kuruluşta geçirdiği hallerde, hizmetin  
sunulmasıyla görevli;  
(1.) aşçı,  
(1.) aşçı yardımcısı,  
(2.) servis elemanı,  
(2.) bulaşıkçı personelin,  
işçilik giderleri [(işçi ücreti, sigorta prim giderleri, yemek, yol, giyim, ulusal bayram  
ve genel tatil günlerinde çalışma (26 gün)] üzerinden günlük 7,00.-TL yol ücreti ödenecek  
olup, teklif fiyata dâhildir.  
Ulusal bayram ve genel tatil günlerinde çalışılacak toplam (93.) gün için; hizmetin  
sunulmasıyla görevli çalışan (6) kişiye çalışılan her gün için günlük ücretine ilaveten ayrıca  
bir günlük ücret, ödenecektir. Sözleşme bedeline dahildir. İlgili mevzuatı uyarınca  
hesaplanacak Katma Değer Vergisi, sözleşme bedeline dahil olmayıp İdare tarafından  
Yükleniciye ödenecektir.düzenlemesi yer almaktadır.  
Aktarılan ihale dokümanı düzenlemeleri bir arada değerlendirildiğinde ihale konusu  
işte brüt asgari ücret üzerinden toplam 6 personelin çalıştırılacağı, ulusal bayram ve genel  
tatil günlerindeki işçilik maliyeti hesabının toplam 93 gün üzerinden yapılacağı (15,5 x 6),  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2020/008  
: 34  
: 26.02.2020  
: 2020/UH.II-418  
ihale konusu işte çalıştırılacak olan personele aylık 26 gün üzerinden 7,00 TL yol bedeli  
öngörüleceği, diğer taraftan ayni veya nakdi olmasına ilişkin bir düzenleme bulunmamakla  
birlikte personelin yemek giderinin yüklenici tarafından karşılanacağı anlaşılmaktadır.  
İhale üzerinde bırakılan istekli tarafından sunulan aşırı düşük teklif açıklaması  
incelendiğinde; işçilik maliyetinin hesaplanmasında ihale dokümanı düzenlemeleri uyarınca  
yürürlükteki brüt asgari ücret dikkate alınarak KİK işçilik hesaplama modülünün kullanıldığı,  
bu kapsamda ulusal bayram ve genel tatil günlerinde çalıştırılacak personel giderinin de  
(15,5x 6 kişi=93 gün) açıklamaya dahil edildiği, ihale konusu işte çalıştırılacak olan personele  
verilecek yemek giderinin ayni olarak hesaplandığı ve bu doğrultuda teklif edilen ana öğün  
(öğle) birim maliyeti dikkate alınarak hesaplama yapıldığı görülmüştür.  
Diğer taraftan söz konusu personele ödenecek olan yol bedelinin 7,00 TL üzerinden  
haricen hesaplandığı, bir başka ifade ile söz konusu giderin hesaplanmasında KİK işçilik  
modülünün kullanılmadığı anlaşılmıştır.  
Personel çalıştırılmasına dayalı olmayan hizmet alımı ihalelerinde KİK işçilik  
hesaplama modülü kullanma zorunluluğu bulunmakla birlikte isteklilerin aşırı düşük teklif  
açıklamalarında, ihale dokümanı uyarınca teklif edilmesi gereken asgari işçilik maliyetinin  
altında açıklama yapmamaları gerekmektedir.  
İhale üzerinde bırakılan istekli tarafından ihale konusu işte çalıştırılacak personel ile  
ilgili olarak günlük 7,00 TL üzerinden toplam 13.104,00 TL yol bedeli öngörüldüğü  
(26x7,00TL x12x6) anlaşılmıştır.  
Kamu İhale Genel Tebliği açıklamaları dikkate alındığında nakdi yol bedelinin prime  
esas kazancın hesabında esas alınan giderlerden olması sebebiyle asgari işçilik maliyetine  
dahil olduğu ve bu kapsamda istekliler tarafından anılan gider üzerinden toplam %22,5  
oranında işveren sigorta prim tutarının da asgari işçilik maliyet hesabına dahil edilmesi  
gerektiği anlaşılmıştır.  
İhale üzerinde bırakılan istekli tarafından öngörülen ayni yemek gideri hariç olarak  
yapılan işçilik hesabında toplam işçilik maliyetinin 251.419,92 TL olması gerekirken, yol  
maliyeti ile ilgili olarak aylık %22,5 oranında işveren sigorta primi tutarının asgari işçilik  
maliyeti hesabına dahil edilmemesinden ötürü toplam işçilik maliyetinin 248.470,64 TL  
olarak hesaplandığı (ayni yemek gideri hariç) anlaşılmıştır.  
Bu çerçevede, ihale dokümanı düzenlemeleri uyarınca teklif edilmesi gereken asgari  
işçilik maliyetinin altında teklif verildiği, açıklamanın bu yünüyle mevzuata uygun olmadığı  
anlaşılmıştır.  
Bu itibarla başvuru sahibinin iddiasının yerinde olduğu sonucuna ulaşılmıştır.  
Başvuru sahibinin (j) harfi ile belirtilen iddiasına ilişkin inceleme aşağıda yer  
almaktadır.  
Tebliğ’in 79.2.6’ncı maddesinde, malzemeli yemek alımı ihalelerinde sadece iki  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2020/008  
: 34  
: 26.02.2020  
: 2020/UH.II-418  
haftalık örnek menüdeki ana girdiler ve işçilik giderleri dikkate alınarak açıklama yapılması  
gerektiği ifade edilmiştir. Bu noktada istekliler tarafından örnek menüdeki girdiler ve işçilik  
gideri kullanılarak teklif ettikleri birim fiyatın açıklanması gerektiği belirtilmiş olup toplam  
miktar ve tutar üzerinden açıklama yapılmayacağı ortaya konulmuştur.  
İhale üzerinde bırakılan istekli tarafından aşırı düşük teklif açıklaması kapsamında  
birim öğün maliyeti açıklanırken işçilik maliyetinin İdari Şartname’nin 47.1.1’inci  
maddesinde yer aldığı belirtilen “iki adet ara öğün toplam bedeli bir kişiye verilecek bir  
günlük kahvaltı bedelini, bir günlük bir adet ara öğün, bir günlük iki adet ara öğün ya da bir  
günlük üç adet ara öğün verilmesi durumunda, bir günlük iki adet ara öğün toplamı ile bir  
günlük kahvaltı toplamı bedeli bir kişiye verilecek olan bir günlük öğle yemeği ya da bir  
günlük akşam yemeği bedelini geçmeyecektir.düzenlemesi dikkate alınarak öğünlere  
dağıtıldığının ifade edildiği anlaşılmıştır. İhale konusu işe ait İdari Şartname düzenlemeleri  
incelendiğinde anılan istekli tarafından aşırı düşük teklif açıklamasında bahsedildiği gibi bir  
düzenlemenin bulunmadığı,  
dolayısıyla işçilik maliyetlerinin işin yoğunluğuna ve  
gerektirdiği emeğe göre ağırlıklı şekilde öğün birim fiyatları içerisine ne şekilde oranlandığı  
konusunda bir dayanağın bulunmadığı anlaşılmıştır.  
İhale üzerinde bırakılan istekli tarafından öngörülen işçilik maliyetinin toplam öğün  
sayısına bölündüğünde ise birim öğün başına düşen işçilik maliyetinin 1,69 TL olduğu tespit  
edilmiş olup bu tutar üzerinden birim maliyet hesabı yapıldığında, ara öğünler için birim  
işçilik maliyeti ile birim ana girdi maliyetleri toplamlarının söz konusu öğünler için teklif  
edilen birim fiyatın üzerinde olduğu anlaşılmıştır.  
Öte yandan başvuru sahibi isteklinin (i) harfi ile belirtilen iddiasında da incelendiği  
üzere ihale üzerinde bırakılan istekli tarafından asgari işçilik maliyetinin eksik hesaplandığı  
hususları dikkate alındığında aşırı düşük teklif açıklamasının bu yönüyle mevzuata uygun  
olmadığı sonucuna ulaşılmıştır.  
Başvuru sahibinin (k) harfi ile belirtilen iddiasına ilişkin inceleme aşağıda yer  
almaktadır.  
Gıda Malzemeleri Teknik Şartnamesi’nin “Balık Grubu“ başlıklı 15’inci kısmında  
“Balık (Taze Balık-Dondurulmuş Balık)  
1.Büyük balıklar 300gr’ın altında kesinlikle olmamalıdır. Büyük balıklar iç organlar  
temizlendikten sonra Net:250 gr’ın altında olmamalıdır.  
6.Balıklar istenilen tarih ve zamanda temizlenmiş (pulları da alınarak) olarak teslim  
edilmelidir. Temizlenmiş minimum balık ağırlığı 250±20 gr arasında olmalıdır.  
26.Çupra; temizlenmiş,250 gr ve adet halinde getirilecektir.düzenlemesi yer  
almaktadır.  
Yukarıda aktarılan düzenlemelere göre “Çupra Tava” yemeğinin içerisindeki “balık”  
girdisinin temizlenmiş haliyle 250 gr ve adet şeklinde olması gerektiği düzenlenmiştir. Öte  
yandan gıda rasyosu üzerinde yapılan incelemede yemek verilecek yaş gruplarına göre kişi  
başı gr miktarlarının değişiklik göstereceği anlaşılmıştır. Diğer taraftan ana girdilerin  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2020/008  
: 34  
: 26.02.2020  
: 2020/UH.II-418  
teminine ilişkin koşulların sözleşmenin uygulanması aşamasında denetleneceği de  
anlaşılmaktadır.  
Bu bağlamda, ihale üzerinde bırakılan istekli tarafından yapılan aşırı düşük teklif  
açıklamasına bakıldığında, “balık” girdisine ilişkin olarak Ek.O-7 maliyet/satış tutarı tespit  
tutanağının sunulduğu ve bahse konu tutanakta bu girdinin “Çupra Temizlenmiş” şeklinde  
belirtildiği görülmüştür.  
Bu itibarla, başvuru sahibinin iddiasının yerinde olmadığı sonucuna varılmıştır.  
Başvuru sahibinin (l) harfi ile belirtilen iddiasına ilişkin inceleme aşağıda yer  
almaktadır.  
Gıda Malzemeleri Özellikleri Teknik Şartname’nin “Süt ve Süt Ürünleri Grubu”  
başlıklı 11’inci kısmında “TÜM PEYNİRLER (ORTAK ÖZELLİKLER)  
6. Ambalajı ürünü taşıma ve saklama süresinde iyi bir durumda tutacak özellikte, hava  
ve rutubet geçirmeyecek, insan sağlığına zarar vermeyecek iyi malzemeden yapılmış  
olmalıdır. Orijinal ambalajlarda teslim edilmelidir. Ambalaj üzerindeki işaretleme Gıda  
Kodeksi Yönetmeliğindeki gibi olacaktır. Tenekeler üzerinde firmanın adı, adresi, varsa  
tescilli markası, malın adı, tipi, sınıfı, parti ve seri numarası, net ağırlığı, tam yağlı ibaresi,  
tuzlu/tuzsuz ibaresi, imalat tarihi, son kullanma tarihi (gün/ay/yıl olarak) veya raf ömrü yazılı  
olmalıdır.düzenlemesi yer almaktadır.  
Yukarıda aktarılan Şartname düzenlemesine göre peynirlerin “tam yağlı” olması  
gerektiği anlaşılmıştır.  
İhale üzerinde bırakılan istekli tarafından yapılan aşırı düşük teklif açıklamasına  
bakıldığında, “beyaz peynir” ve “tulum peyniri” girdisinin tevsiki amacıyla Ankara Ticaret  
Borsası bültenlerinin sunulduğu görülmüş olup, bahse konu bültenlerde bu ürünlerin “tam  
yağlı tulum peyniri” ve “tam yağlı beyaz peynir” şeklinde belirtildiği ve ortalama fiyatlarının  
ana girdi listesine yansıtıldığı görülmüştür.  
Diğer taraftan “kaşar peyniri” için EK.O-7 maliyet/satış tutarı tespit tutanağın  
sunulduğu görülmüş olup söz konusu tutanakta anılan ürünün “kaşar peyniri” şeklinde  
belirtildiği dikkate alındığında, bahse konu ürünlerin “tam yağlı” olma özelliğinin karşılanıp  
karşılanmadığı hususu anlaşılamamıştır. Dolayısıyla ihale üzerinde bırakılan istekli tarafından  
adı geçen ürünlere ilişkin olarak ihale dokümanına uygun açıklama yapılmadığı  
değerlendirilmiştir.  
Bu itibarla, başvuru sahibinin iddiasının yerinde olduğu sonucuna varılmıştır.  
)
B İhalelere Yönelik Başvurular Hakkında Yönetmelik’in 18’inci maddesi yönünden  
yapılan inceleme sonucunda tespit edilen aykırılıklar ve buna ilişkin inceleme ve hukuki  
değerlendirme aşağıda yapılmıştır:  
Agv Gıda Yemekçilik Temiz. İnşaat Taşıma Tur. San. Tic. Ltd. Şti. tarafından sunulan  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2020/008  
: 34  
: 26.02.2020  
: 2020/UH.II-418  
aşırı düşük teklif açıklaması incelendiğinde;  
İhale dokümanı düzenlemeleri dikkate alındığında kişi başı günlük 7 TL olarak  
hesaplanması gereken yol bedeli için kişi başı günlük 3,5 TL öngörüldüğü, ayrıca söz konusu  
bedel üzerinden işveren sigorta pirim oranının hesaplanmadığı, bu çerçevede, ihale dokümanı  
düzenlemeleri uyarınca teklif edilmesi gereken asgari işçilik maliyetinin altında teklif  
verildiği,  
Teknik Şartname düzenlemelerinde aksi belirtilmediği müddetçe kuruluşa temin  
edilecek olan zeytinyağının cinsinin “Riviera” olacağı belirtilmesine rağmen anılan istekli  
tarafından bazı yemeklerin içerisinde salt “zeytinyağı” birim fiyatının kullanıldığı, (ör.  
kıymalı semizotu, etli kuru fasülye, etli biber dolma, kabak musakka vs.)  
Anılan istekli tarafından teklif edilen birim fiyatlara ilişkin ilgili menüler ve bu  
menülerin üretilmesi için gerekli işçilik tutarları dikkate alınarak açıklama yapılmadığı, aşırı  
düşük teklif açıklaması kapsamında öngörülmesi gereken işçilik maliyetinin toplam öğün  
sayısına bölündüğünde ise birim öğün başına düşen işçilik maliyetinin 1,71 TL olduğu tespit  
edilmiş olup bu tutar üzerinden birim maliyet hesabı yapıldığında, birim işçilik maliyeti ile  
birim ana girdi maliyetleri toplamlarının ara öğünler için teklif edilen birim fiyatın üzerinde  
olduğu,  
Bazı ana girdi maliyetlerine ve açıklama yöntemlerine malzemeli yemek sunumu  
hesap cetvelinde yer verilmediği (ör. Brokoli, Trabzon hurma vs.) tespit edilmiş olup aşırı  
düşük teklif açıklamasının bu yönleriyle kamu ihale mevzuatına uygun olmadığı anlaşılmıştır.  
Ayan Unlu Mamüller Ticaret Limited Şirketi - Oryıl Yemekçilik Temizlik İnşaat Gıda  
Sanayi ve Ticaret Limited Şirketi İş Ortaklığı tarafından sunulan aşırı düşük teklif açıklaması  
incelendiğinde,  
İhale dokümanı düzenlemeleri dikkate alındığında kişi başı günlük 7 TL olarak  
hesaplanması gereken yol bedeli için kişi başı günlük 6,00 TL öngörüldüğü, ayrıca söz  
konusu bedel üzerinden işveren sigorta pirim oranının hesaplanmadığı, bu çerçevede, ihale  
dokümanı düzenlemeleri uyarınca teklif edilmesi gereken asgari işçilik maliyetinin altında  
teklif verildiği,  
Ayrıca anılan istekli tarafından sunulan aşırı düşük teklif açıklaması kapsamında  
öngörülmesi gereken işçilik maliyetinin toplam öğün sayısına bölündüğünde birim öğün  
başına düşen işçilik maliyetinin 1,70 TL olduğu tespit edilmiş olup bu tutar üzerinden birim  
maliyet hesabı yapıldığında ara öğünler için birim işçilik maliyeti ile birim ana girdi  
maliyetinin toplamlarının söz konusu öğünler için teklif edilen birim fiyatların üzerinde  
olduğu tespit edilmiş olup aşırı düşük teklif açıklamasının bu yönleriyle kamu ihale  
mevzuatına uygun olmadığı sonucuna ulaşılmıştır.  
Erdihan Gıda ve Yem. Sos. Hiz. Tem. Hiz. İnş. San. ve Tic. Ltd. Şti. tarafından  
sunulan aşırı dük teklif açıklaması incelendiğinde;  
Anılan istekli tarafından öngörülen işçilik maliyetinin toplam öğün sayısına  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2020/008  
: 34  
: 26.02.2020  
: 2020/UH.II-418  
bölündüğünde birim öğün başına düşen işçilik maliyetinin 1,71 TL olduğu tespit edilmiş olup  
bu utar üzerinden birim maliyet hesabı yapıldığında ara öğünler için birim işçilik maliyeti ile  
birim ana girdi maliyetinin toplamlarının söz konusu öğünler için teklif edilen birim fiyatların  
üzerinde olduğu anlaşılmış olup aşırı düşük teklif açıklamasının bu yönüyle kamu ihale  
mevzuatına uygun olmadığı sonucuna ulaşılmıştır.  
Sonuç olarak, yukarıda mevzuata aykırılıkları belirtilen işlemlerin düzeltici işlemle  
giderilebilecek nitelikte işlemler olduğu tespit edildiğinden, Sasunlu Ulus. İth. İhr. Müt. İnş.  
Tic. Ltd Şti., Ayan Unlu Mamüller Tic. Ltd. Şti. - Oryıl Yemekçilik Temizlik İnşaat Gıda  
San. ve Tic. Ltd. Şti. İş Ortaklığı, Erdihan Gıda ve Yem. Sos. Hiz. Tem. Hiz. İnş. San. ve Tic.  
Ltd. Şti. tarafından sunulan aşırı düşük teklif açıklamalarının uygun olmadığı gerekçesiyle  
tekliflerinin reddedilmesi ve bu aşamadan sonraki işlemlerin mevzuata uygun olarak yeniden  
gerçekleştirilmesi gerekmektedir.  
Açıklanan nedenlerle, 4734 sayılı Kanun'un 65'inci maddesi uyarınca bu kararın tebliğ  
edildiği veya tebliğ edilmiş sayıldığı tarihi izleyen 30 gün içerisinde Ankara İdare  
Mahkemelerinde dava yolu açık olmak üzere,  
Anılan Kanun'un 54'üncü maddesinin onbirinci fıkrasının (b) bendi gereğince düzeltici  
işlem belirlenmesine,  
Oybirliği ile karar verildi.