Ana Sayfa
/
Kararlar
/
Adıyaman Aile Çalışma ve Sosyal Hizmetler İl Müdürlüğü
/
2019/544286-80 Yıl Zih Eng Reh Merk Müd., Kadın Konuk Evi Müdürlüğü ve Safvan Çocuk Evleri Sitesi Müdürlüğüne Mamul Yemek Hizmet Alımı
Bilgi
İKN
2019/544286
Başvuru Sahibi
Öz Emin Temizlik Yemek Bilgi İşlem İnşaat Gıda Kırtasiye San. ve Tic. Ltd. Şti. VEKİLİ: Av. Yasemin Bircan GEDİZ
İdare
Adıyaman Aile Çalışma ve Sosyal Hizmetler İl Müdürlüğü
İşin Adı
80 Yıl Zih Eng Reh Merk Müd., Kadın Konuk Evi Müdürlüğü ve Safvan Çocuk Evleri Sitesi Müdürlüğüne Mamul Yemek Hizmet Alımı
KAMU İHALE KURULU KARARI
Toplantı No
Gündem No
Karar Tarihi
Karar No
: 2020/001
: 64
: 08.01.2020
: 2020/UH.II-53
BAŞVURU SAHİBİ:
Öz Emin Temizlik Yemek Bilgi İşlem İnşaat Gıda Kırtasiye San. ve Tic. Ltd. Şti.
VEKİLİ:
Av. Yasemin Bircan GEDİZ,
İHALEYİ YAPAN İDARE:
Adıyaman Aile Çalışma ve Sosyal Hizmetler İl Müdürlüğü,
BAŞVURUYA KONU İHALE:
2019/544286 İhale Kayıt Numaralı “80 Yıl Zih Eng Reh Merk Müd., Kadın Konuk Evi
Müdürlüğü ve Safvan Çocuk Evleri Sitesi Müdürlüğüne Mamul Yemek Hizmet Alımı”
İhalesi
KURUM TARAFINDAN YAPILAN İNCELEME:
Adıyaman Aile Çalışma ve Sosyal Hizmetler İl Müdürlüğü tarafından 09.12.2019
tarihinde açık ihale usulü ile gerçekleştirilen “80 Yıl Zih Eng Reh Merk Müd., Kadın Konuk
Evi Müdürlüğü ve Safvan Çocuk Evleri Sitesi Müdürlüğüne Mamul Yemek Hizmet Alımı”
ihalesine ilişkin olarak Öz Emin Temizlik Yemek Bilgi İşlem İnşaat Gıda Kırtasiye San. ve
Tic. Ltd. Şti.nin 27.11.2019 tarihinde yaptığı şikâyet başvurusunun, idarenin 28.11.2019
tarihli yazısı ile reddi üzerine, başvuru sahibince 09.12.2019 tarih ve 53240 sayı ile Kurum
kayıtlarına alınan 09.12.2019 tarihli dilekçe ile itirazen şikâyet başvurusunda bulunulmuştur.
Başvuruya ilişkin olarak 2019/1589 sayılı itirazen şikâyet dosyası kapsamında yapılan
inceleme neticesinde esas inceleme raporu tanzim edilmiştir.
KARAR:
Esas inceleme raporu ve ekleri incelendi.
İtirazen şikâyet dilekçesinde özetle,
1) İdari Şartname’nin 48’inci maddesinde yer alan yüklenicinin çalıştırılacak personel
listesini idareye işe başlanılan gün bildireceğine, idarenin bilgisi dışında değişiklik
yapamayacağına ve kontrol teşkilatının bilgisi dışında işçi alımı ve çıkarması yapamayacağına
ilişkin düzenlemenin mevzuata aykırı olduğu,
2) Sözleşme Tasarısı’nın 11’inci maddesinde kesin teminat mektubunun süresinin boş
bırakılmasının mevzuata aykırı olduğu ve sağlıklı maliyet hesabı yapılmasına engel teşkil
ettiği,
3) Sözleşme Tasarısı’nın 12’nci maddesinde ödemenin süresine ilişkin olarak
düzenleme yapılmamasının sözleşmenin uygulanması aşamasında uyuşmazlıklara neden
olacağı, ödemenin geciktirilmesinin yükleniciyi zarara uğratmasının muhtemel olduğu,
Sözleşme Tasarısı’nın “Teslim, muayene ve kabul işlemlerine ilişkin şartlar” başlıklı 20’nci
maddesinde yapılan düzenlemenin tip sözleşmenin 20’nci maddesine aykırı olduğu,
yukarıdaki iki düzenleme arasında da çelişki bulunduğu,
4) Teknik Şartname’de belirlenen yemekler ve girdilere ait gramajları dikkate alarak
KAMU İHALE KURULU KARARI
Toplantı No
Gündem No
Karar Tarihi
Karar No
: 2020/001
: 64
: 08.01.2020
: 2020/UH.II-53
tekliflerini hazırlamakla sorumlu olan isteklilerin genelgeye uygun hareket etmelerinin
gerektiği, aksi halde genelge ile doküman arasında çelişki olacağı, asgari miktardan fazla
istendiği, gramaj belirtilmediği, bu durumun yaklaşık maliyeti etkilediği, kamu zararı
oluşacağı, isteklilerin eşit koşullarda ve objektif fiyat teklifi hazırlayabilmeleri için ürünlerin
miktarları ya da gram birimlerinin net olması gerektiği, söz konusu düzenlemenin aşırı düşük
teklif sorgulaması aşamasında da istekliler arasında tereddütlere yol açacağı, anılan Teknik
Şartname düzenlemesinin ihalede sağlıklı fiyat teklifi oluşturulmasına engel teşkil ettiği,
ihalede yemek gramajlarının Tedavi Hizmetleri İşletme Yönetmeliği’nde belirtilen gramajlara
uygun olarak hesaplanmasının kurala bağlanmasına karşın bir gün için kullanılması gereken
tüm böreklerde yufka 75 gr 100 gr miktarlarının adı geçen yönetmelikle uyumlu olmadığı,
5) Sözleşme Tasarısı’nın “Cezalar ve sözleşmenin feshi” üst başlıklı 16.1.2’nci
maddesinde yer alan düzenlemenin mevzuata aykırı olduğu, söz konusu düzenlemede
sözleşmeye aykırılığın ardı ardına veya aralıklı olarak kaç defa gerçekleşmesi durumunda
sözleşmenin feshedileceği hususunda herhangi bir bilgiye yer verilmediği,
6) Sözleşme Tasarısı’nın “Fiyat farkı ödenmesi ve hesaplanması şartları” başlıklı
16.1.14’üncü maddesinde yer alan düzenlemenin mevzuata aykırı olduğu, söz konusu
düzenleme ile toplu iş sözleşmesinden kaynaklanan mali hakların fiyat farkı olarak
ödeneceğine ilişkin düzenleme yapılmadığı, asgari ücretin yüzde fazlası olarak ödenecek
ücretin yüklenici tarafından karşılanacağı, ihale süresinin 12 ay olması ve 4 personel
çalıştırılacağı dikkate alındığında bu durumun sözleşmenin uygulanması aşamasında
yüklenici aleyhine ek mali yük getireceği, sağlıklı ve objektif teklif verilmesine engel teşkil
ettiği,
7) Teknik Şartname’nin çalışanların sayısı ve niteliklerine ilişkin maddesinde çalışan
sayısının belirtilmediği,
8) İdari Şartname’de çalıştırılacak personel sayısının 4 kişi olarak belirlendiği, bu
durumda ihale konusu işin yüzde ellisinin işçilik, geri kalan yüzde ellisinin çiğ girdi olacağı
düşünüldüğünde sağlıklı bir yemeğin çıkmasının imkânsız hale geleceği, sağlıklı teklif
verilmesi yolunun kapanacağı, söz konusu ihalede olması gereken personel sayısının 2 olduğu
iddialarına yer verilmiştir.
Başvuru sahibinin iddialarının değerlendirilmesi sonucunda aşağıdaki hususlar tespit
edilmiştir.
1) Başvuru sahibinin 1’inci iddiasına ilişkin olarak:
İdari Şartname’nin 2’nci maddesinde incelemeye konu ihalenin adı “Malzemeli
Mamul Yemek” olarak, ihale konusu işin türü ve miktarı “80.yıl. Zih. Eng Müd 18715
Kahvaltı, 24902 Öğle Yemeği, 21211 Akşam Yemeği, 33580 Ara Öğün ve 1380 Özel Gün
Menüsü Kadın Konuk Evi Müd 8400 Kahvaltı, 8400 Öğle Yemeği, 8400 Akşam Yemeği, 7200
Ara Öğün ve 480 Özel Gün Menüsü Safvan Çocuk Evleri Sitesi Müd.:14647 Kahvaltı, 19497
Öğle Yemeği, 14385 Akşam Yemeği, 24090 Ara Öğün, 990 Özel Gün Menüsü.” olarak
belirtilmiştir.
Aynı Şartname’nin “Diğer hususlar” başlıklı 48’inci maddesinde “48.4. Firma
KAMU İHALE KURULU KARARI
Toplantı No
Gündem No
Karar Tarihi
Karar No
: 2020/001
: 64
: 08.01.2020
: 2020/UH.II-53
kuruluşta çalışacak personel listesini idareye işe başlanılan gün itibariyle bildirecek ve
idarenin bilgisi dışında değişiklik yapamayacaktır.” düzenlemesi yer almaktadır.
Hizmet İşleri Genel Şartnamesi’nin “İdare ve Kontrol Teşkilatının itiraz hakkı”
başlıklı 11’inci maddesinde “…İdare ve kontrol teşkilatı, yükleniciden çalıştırılmasında veya
işyerinde bulunmasında engel durumu olduğunu tespit ettiği, uygunsuz davrandığı veya
görevlerini yerine getirmekte yetersiz olduğu kanısında olduğu veya işyerinde
çalıştırılmasında sakınca gördüğü her kademe ve nitelikteki elemanların (teknik ve idareci
personel, hizmetli, işçi ve diğerleri) ve alt yüklenicilerin iş başından veya işyerinden
uzaklaştırılmasını talep etme hakkına sahiptir. Yüklenici, bu talebi idare veya kontrol teşkilatı
tarafından yapılacak tebligat üzerine ve verilen süre içinde yerine getirmek zorundadır.
Yüklenicinin bu yükümlülüğü verilen süre içinde yerine getirmemesi halinde, söz konusu
kişiler idare veya kontrol teşkilatı tarafından uzaklaştırılır veya uzaklaştırılmaları sağlanır.
Uzaklaştırılmaları istenilenler, idarenin veya kontrol teşkilatının izni ve onayı alınmaksızın bir
daha işlerde görev alamaz. Yüklenici, uzaklaştırılan kişilerin yerine en kısa zamanda uygun
nitelikli başkalarını getirmek zorundadır…” düzenlemesi,
Kamu İhale Genel Tebliği’nin “Personel çalıştırılmasına dayalı hizmet alımlarında
teklif fiyata dahil olacak giderler” başlıklı 78’inci maddesinde “…78.26. 4857 sayılı Kanunun
2 nci maddesinin dokuzuncu fıkrası gereğince hizmet alımına dayanak teşkil edecek sözleşme
ve şartnamelere; işe alınacak kişilerin belirlenmesi ve işten çıkarma yetkisinin kamu kurum,
kuruluşları ve ortaklıklarına bırakılması, hizmet alım sözleşmeleri çerçevesinde ya da geçici
işçi olarak aynı iş yerinde daha önce çalışmış olanların çalıştırılmasına devam olunması
yönünde hükümler konulmayacaktır. İdarelerce, çalışan personel açısından denetim, sadece
teknik şartnamede istenen kriterlere göre ve Hizmet İşleri Genel Şartnamesinde idareye
verilen yetki ve sorumluluklar çerçevesinde yapılacak olup, ihale dokümanında, anılan Kanun
maddesine ve ilgili mevzuata aykırı şekilde, işe alınacak veya işten çıkarılacak personelin
idarece belirleneceğine yönelik düzenlemelere yer verilmeyecektir…” açıklaması,
4857 sayılı İş Kanunu’nun “Tanımlar” başlıklı 2’nci maddesinde “…Hizmet alımına
dayanak teşkil edecek sözleşme ve şartnamelere;
a) İşe alınacak kişilerin belirlenmesi ve işten çıkarma yetkisinin kamu kurum,
kuruluşları ve ortaklıklarına bırakılması,
b) Hizmet alım sözleşmeleri çerçevesinde ya da geçici işçi olarak aynı iş yerinde daha
önce çalışmış olanların çalıştırılmasına devam olunması, yönünde hükümler konulamaz…”
hükmü yer almaktadır.
Yukarıda anılan Kanun hükmü incelendiğinde, şartname ve sözleşmelerde idare
tarafından çalıştırılacak işçilerin seçilmesi, işten çıkarılması ve daha önceki sözleşmelerde
çalıştırılan personelin yeniden istihdam edilmesi yönünde düzenlemelere yer verilemeyeceği
hüküm altına alınmış olup, Kamu İhale Kanunu kapsamında yapılan hizmet alımı ihalelerine
ilişkin sözleşmelerin yürütülmesi aşamasına dair düzenlemeleri içeren Hizmet İşleri Genel
Şartnamesi’nin ilgili maddesinde idarenin sözleşme sürecinde çalışmasında engel gördüğü,
uygunsuz davrandığı veya yetersiz gördüğü personelin yükleniciye bildirilebileceği, idarenin
söz konusu talebi yazılı olarak yapması ve verilen sürede de yüklenici tarafından anılan
personel ile ilgili gerekli işlemlerin yapılması gerektiği belirtilmiştir. Hizmet İşleri Genel
Şartnamesi’nin ilgili maddesi uyarınca nihai karar İş Kanunu’na aykırı olmayacak şekilde
yükleniciye bırakılmış olup, idarenin bu talebinin ihale konusu işin sözleşme şartlarına uygun
KAMU İHALE KURULU KARARI
Toplantı No
Gündem No
Karar Tarihi
Karar No
: 2020/001
: 64
: 08.01.2020
: 2020/UH.II-53
şekilde yürütülmesi yolunda yapılan bir idari işlem olarak ele alınması gerektiği
anlaşılmaktadır.
Bu çerçevede, söz konusu düzenleme ile Hizmet İşleri Genel Şartnamesi’nin anılan
hükmü uyarınca idareye verilmiş olan hakkın kullanılmasına yönelik olarak sözleşme ile
çalıştırılan personelin işe başlamasından ve değişiminden idarenin haberdar olmasının ve
gerekli idari işlemlerin süresi geçmeden tamamlanıp sözleşmenin şartlara uygun şekilde
sürdürülmesinin amaçlandığı, işe alınacak veya işten çıkarılacak personele ilişkin nihai karar
yükleniciye ait olduğundan söz konusu düzenlemede gerek Kamu İhale Genel Tebliği’nin
yukarıda aktarılan açıklamasına gerekse 4857 sayılı İş Kanunu’na aykırı bir hususun
bulunmadığı anlaşıldığından başvuru sahibinin iddiasının yerinde olmadığı sonucuna
varılmıştır.
2) Başvuru sahibinin 2’nci iddiasına ilişkin olarak:
4734 sayılı Kamu İhale Kanunu’nun “Teminat mektupları” başlıklı 35’inci
maddesinde “…32 nci maddeye göre belirlenen tekliflerin geçerlilik süresinden en az otuz gün
fazla süreli olmak kaydıyla, geçici teminat mektuplarında süre belirtilir. Teklif geçerlilik
süresinin uzatılması halinde, geçici teminat mektuplarının süresi de aynı süre ile uzatılır.
Kesin teminat mektuplarının süresi ihale konusu işin bitiş tarihi dikkate alınmak suretiyle
idare tarafından belirlenir.
İlgili mevzuatına aykırı olarak düzenlenmiş teminat mektupları kabul edilmez.”
hükmü,
“Kesin teminat” başlıklı 43’üncü maddesinde “Taahhüdün sözleşme ve ihale
dokümanı hükümlerine uygun olarak yerine getirilmesini sağlamak amacıyla, sözleşmenin
yapılmasından önce ihale üzerinde kalan istekliden ihale bedeli üzerinden hesaplanmak
suretiyle % 6 oranında kesin teminat alınır...” hükmü yer almaktadır.
İşe ait Sözleşme Tasarısı’nın 9.1’inci maddesinde işe başlama tarihi 01.01.2020, işi
bitirme tarihi 31.12.2020 olarak belirtilmiştir.
Aynı Tasarı’nın “Teminata ilişkin hükümler” başlıklı 11’inci maddesinde
“11.1. Kesin teminat
11.1.1. Yüklenici bu işe ilişkin olarak ..................................................... (rakam ve
yazıyla) kesin teminat vermiştir.
11.1.2. Kesin teminat mektubunun süresi ../../.... tarihine kadardır. Kanunda veya
sözleşmede belirtilen haller ile cezalı çalışma nedeniyle kabulün gecikeceğinin anlaşılması
durumunda teminat mektubunun süresi de işteki gecikmeyi karşılayacak şekilde uzatılır...”
düzenlemesi yer almaktadır.
İhale dokümanı kapsamında isteklilere KİK024.2/H standart numaralı kesin teminat
mektubunun verildiği ve formun 2 numaralı dipnotunda “Bu süre, 4735 sayılı Kanunun 13
üncü maddesine göre Yapım İşleri İhalelerinde kesin kabul tutanağının onaylandığı tarih,
yapım işleri dışındaki işlerde, alınan mal veya yapılan iş için garanti süresi öngörülmesi
halinde, garanti süresinin dolduğu tarih, garanti süresi öngörülmeyen hallerde ise 4734 sayılı
Kanunun 35 inci maddesine göre işin bitiş tarihi dikkate alınarak idare tarafından belirlenen
süreden daha kısa olamaz.” notunun bulunduğu anlaşılmıştır.
KAMU İHALE KURULU KARARI
Toplantı No
Gündem No
Karar Tarihi
Karar No
: 2020/001
: 64
: 08.01.2020
: 2020/UH.II-53
Yukarıda aktarılan mevzuat hükümlerinde, kesin teminat mektuplarının süresinin ihale
konusu işin bitiş tarihi dikkate alınmak suretiyle idare tarafından belirleneceği, ihale üzerinde
bırakılan istekliden sözleşme imzalanmadan önce, teklif fiyatının sınır değere eşit veya
üzerinde olması halinde teklif fiyatının %6’sı, sınır değerin altında olması halinde ise yaklaşık
maliyetin %9’u oranında kesin teminat alınacağı hüküm altına alınmıştır.
Kesin teminat alınmasının sebebi ve amacı taahhüdün sözleşme ve şartname
hükümlerine uygun olarak yerine getirilmesini sağlamaktır. Bu bağlamda, taahhüdün
sözleşme ve ihale dokümanı hükümlerine uygun olarak yerine getirilmesini sağlamak
amacıyla, sözleşmenin yapılmasından önce ihale üzerinde kalan istekliden ihale bedeli
üzerinden teklif fiyatının sınır değere eşit veya üzerinde olması halinde teklif fiyatının %6’sı,
sınır değerin altında olması halinde ise yaklaşık maliyetin %9’u oranında kesin teminat
alınacaktır. Öte yandan inceleme konusu ihalede işe başlama ve işin bitiş tarihleri de net
olarak belirlenmiş olup söz konusu açıklamalar uyarınca kesin teminata ilişkin sürenin ihale
üzerinde bırakılan istekliden talep edilmek üzere idarece işin bitim süresi dikkate alınarak
belirleneceği, dolayısıyla kesin teminatın süresinin belirlenmemesinin tekliflerin
oluşturulmasını etkileyecek nitelikte bir husus olmadığı, diğer taraftan kesin teminat süresinin
Sözleşme Tasarısı’nda belirtilmemesine ilişkin eksikliğin, sözleşmeye davet yazısında
giderilebileceği anlaşıldığından başvuru sahibinin anılan iddiasının yerinde olmadığı
sonucuna varılmıştır.
3) Başvuru sahibinin 3’üncü iddiasına ilişkin olarak:
Hizmet İşleri Genel Şartnamesi’nin “Hakediş ödemeleri” başlıklı 42’nci maddesinde
“Sözleşme bedelinin iş süresince dönemler itibariyle ödenmesi: Sözleşme konusu hizmetin
yüklenici tarafından belli bir süre boyunca devamlı olarak verilmesi (4 üncü maddede
tanımlanan sürekli nitelikte bir iş olması) veya işin bölümlere ayrılabilir olması durumunda
sözleşmede belirtilen aralıklarla, kesin ödeme mahiyetinde olmamak ve kazanılmış hak
sayılmamak üzere geçici hakediş ödemeleri yapılır. Yüklenici tarafından yapılan işlerin
bedelleri, sözleşmedeki kayıtlara ve ilgili kanunlara göre yapılacak kesintiler de çıktıktan
sonra, sözleşmenin ödemeye ilişkin hükümleri çerçevesinde kendisine ödenir.
İdarenin isteği halinde yüklenici, kesin hesapları kontrol teşkilatının denetimi altında olmak
üzere işe paralel olarak yürütmek zorundadır. Bu halde, geçici hakediş raporlarının
düzenlenmesinde, bitmiş iş kısımları için bu kesinleştirilmiş miktarlar dikkate alınır.
Hakediş raporlarının düzenlenmesi aşağıdaki esaslara göre yapılır.
1- Toplam Bedel Üzerinden Birim Fiyat Sözleşmelerde; Geçici hakediş raporları
yüklenicinin başvurusu üzerine, sözleşme veya eklerinde aksine bir hüküm bulunmadıkça ayda
bir defa düzenlenir. Gelecek yıllara sari olmayan sözleşmelerde yaptırılan işler için, son
hakediş raporu bütçe yılının sonuna rastlayan ayın yirminci (20.) günü düzenlenir.
İşe başladığından beri meydana getirilen işler, kontrol teşkilatı tarafından yüklenici veya
vekili ile birlikte hesaplanır ve bulunan miktarlar, teklif edilen birim fiyatlarla çarpılmak
suretiyle sözleşmedeki esaslara uygun olarak hakediş raporuna geçirilir.
Düzenlenen hakediş raporunun işleme konulabilmesi için, yüklenici veya işbaşında
bulunan vekili tarafından imzalanmış olması gereklidir.
Yüklenici veya vekili, bildirilen günde, hakedişe esas hesaplamaların yapılmasında
hazır bulunmazsa kontrol teşkilatı hesaplamaları tek başına yaparak hakediş raporunu
düzenler ve yüklenicinin bu husustaki itirazları kabul edilmez.
KAMU İHALE KURULU KARARI
Toplantı No
Gündem No
Karar Tarihi
Karar No
: 2020/001
: 64
: 08.01.2020
: 2020/UH.II-53
Hakediş raporu düzenlendikten sonra bir hafta içinde yüklenici raporu imzalamazsa
kontrol teşkilatı, hakediş raporunu idareye gönderir ve rapor yüklenici tarafından
imzalanıncaya kadar idarede hiçbir işlem yapılmaksızın bekletilir. Yüklenici hakediş
raporlarını zamanında imzalamazsa, ödemede meydana gelecek gecikmeden dolayı hiçbir
şikâyet ve istekte bulunamaz.
Hazırlanan ve iki tarafça imzalanmış bulunan geçici hakediş raporu, tahakkuk işlemi
yapılıncaya kadar, yetkili makamlar tarafından düzeltilebilir. Ancak bu düzeltme sırasında
eski rakam ve yazıların okunabilir şekilde çizilmiş olarak hakediş raporunda bulunması ve
düzeltme yapan yetkililerin imzasını taşıması gereklidir. Ancak bu düzeltmeler yeniden sayfa
düzenlemeyi gerektirecek ölçüde fazla ise, esas sayfa üzerinde düzeltmenin yapıldığına ilişkin
açıklama bulunmak şartı ile yeniden ayrı bir sayfa düzenlenip hakediş raporuna eklenir.
Yüklenicinin geçici hakedişleri, itirazı olduğu takdirde, karşı görüşlerinin neler olduğunu ve
dayandığı gerçekleri, idareye vereceği ve bir örneğini de Hakediş Raporuna ekleyeceği
dilekçesinde açıklaması ve hakediş raporunun “İdareye verilen ........tarihli dilekçemde yazılı
ihtirazı kayıtla"cümlesini yazarak ya da bu anlama gelecek bir itiraz şerhi ile imzalaması
gereklidir. Eğer yüklenicinin, hakediş raporunun imzalanmasından sonra tahakkuk işlemi
yapılıncaya kadar, yetkililer tarafından hakediş raporunda yapılabilecek düzeltmelere bir
itirazı olursa hakedişin kendisine ödendiği tarihten başlamak üzere en çok on gün içinde bu
itirazını dilekçe ile idareye bildirmek zorundadır. Yüklenici itirazlarını bu şekilde bildirmediği
takdirde hakedişi olduğu gibi kabul etmiş sayılır.
Her hakediş tutarına, eğer sözleşmede öngörülmüşse eklenecek miktar dâhil edilir.
Bulunan miktardan, bir önceki hakediş tutarı çıkarılarak bulunan miktara, ilgili mevzuata
göre hesaplanacak Katma Değer Vergisi (KDV) eklenir. Bu miktardan sözleşmede yazılı
kesintiler, varsa yüklenicinin idareye olan borçları ve cezalar ile kanunen alınması gereken
vergiler kesilir. Hakediş raporu, yüklenici veya vekili tarafından imzalandığı tarihten
başlamak üzere en geç sözleşmesinde yazılı sürenin sonunda, eğer sözleşmede bu hususta bir
kayıt yoksa otuz gün içinde tahakkuka bağlanır. Bu tarihten başlamak üzere otuz gün içinde
de ödeme yapılır.” düzenlemesi yer almaktadır.
Sözleşme Tasarısı’nın “Sözleşmenin ekleri” başlıklı 8’inci maddesinde “8.1. İhale
dokümanı, bu sözleşmenin eki ve ayrılmaz parçası olup, İdareyi ve Yükleniciyi bağlar. Ancak,
sözleşme hükümleri ile ihale dokümanını oluşturan belgelerdeki hükümler arasında çelişki
veya farklılık olması halinde, ihale dokümanında yer alan hükümler esas alınır.
8.2. İhale dokümanını oluşturan belgeler arasındaki öncelik sıralaması aşağıdaki
gibidir:
İhale dokümanını oluşturan belgeler arasındaki öncelik sıralaması aşağıdaki gibidir:
1) Hizmet İşleri Genel Şartnamesi,
2) İdari Şartname,
3) Sözleşme Tasarısı,
4) Birim fiyat tarifleri (varsa),
5) Özel Teknik Şartname (varsa),
6) Teknik Şartname,
7) Açıklamalar (varsa),
Gıda Rasyonu ve Gıda Malzemesi Özellikleri
8.3. Zeyilnameler ait oldukları dokümanın öncelik sırasına sahiptir.” düzenlemesi,
Anılan Tasarı’nın “Ödeme yeri ve şartları” başlıklı 12’nci maddesinde “12.1.
Sözleşme bedeli (ilave işler nedeniyle meydana gelebilecek artışlara ilişkin bedel dahil)
KAMU İHALE KURULU KARARI
Toplantı No
Gündem No
Karar Tarihi
Karar No
: 2020/001
: 64
: 08.01.2020
: 2020/UH.II-53
Adıyaman Muhasebe Müdürlüğü ve Genel Şartnamenin hatalı, kusurlu ve eksik işlere ilişkin
hükümleri saklı kalmak kaydıyla aşağıda öngörülen plan ve şartlar çerçevesinde ödenecektir:
Toplam bedel üzerinden birim fiyat sözleşmede, sözleşme bedeli, Hizmet İşleri Genel
Şartnamesinin “Yedinci Bölümü”ne göre, iş süresince dönemler itibariyle ödenecektir.
12.2. Yüklenici iş programına göre daha fazla iş yaparsa, İdare bu fazla işin bedelini
imkan bulduğu takdirde öder.
12.3. Yüklenici yapılan işe ilişkin hakediş ve alacaklarını idarenin yazılı izni
olmaksızın başkalarına devir veya temlik edemez. Temliknamelerin noterlikçe düzenlenmesi ve
idare tarafından istenilen kayıt ve şartları taşıması zorunludur.” düzenlemesi,
“Teslim, muayene ve kabul işlemlerine ilişkin şartlar” başlıklı 20’nci maddesinde
“20.1. Bu işte kısmi kabul yapılmayacaktır.
20.2. Sözleşme konusu iş tamamlandığında Yüklenici, (işin/ilgili kısmın) teslim
alınarak kabul işlemlerinin yapılması için bu talebini içeren bir dilekçe ile İdareye
başvuracaktır. Bunun üzerine (yapılan iş/ilgili kısım), her türlü masrafı Yükleniciye ait olmak
üzere Kadın Konuk evi Müdürlüğü, 80.Yıl Rehabilitasyon Merkezi Müdürlüğü ve Safvan
Çocuk Evleri Sitesi Müdürlüğü adresinde ve başvuru yazısının İdareye ulaştığı tarihten
itibaren 5 (beş) iş günü içinde teslim alınır. Yüklenici, işin teslimi için sözleşme ve ekleri
uyarınca üzerine düşen yükümlülükleri yerine getirmemesi nedeniyle oluşan zarardan
sorumludur. Kontrol Teşkilatı ile Yüklenicinin, işin yapılmasına ilişkin olarak hizmetin ifa
edildiği dönemler itibariyle birlikte tutacakları kayıtlar, işin o dönem içerisinde yapılan
kısmının teslimi anlamına gelir. Ancak Yüklenici kayıt tutmaktan ve/veya tutulan kayıtları
imzalamaktan imtina ederse Kontrol Teşkilatının kayıtları esas alınır ve bu kayıtların
doğruluğu Yüklenici tarafından kabul edilmiş sayılır."
20.3. Teslim alınan işin muayene ve kabul işlemleri, "Hizmet Alımları Muayene ve
Kabul Yönetmeliği"ile Hizmet İşleri Genel Şartnamesinde yer alan hükümlere göre işin kabule
elverişli şekilde teslim edildiği tarihten itibaren 5 iş günü içinde yapılarak kesin hesap raporu
çıkarılır.” düzenlemesi yer almaktadır.
Söz konusu Tasarı’nın 22 nolu dipnotunda ise; “Ödeme planı ve şartları, Genel
Şartnamenin “Hakedişler ve Ödeme” başlıklı Yedinci Bölümünde birim fiyat / götürü bedel
sözleşmeler için öngörülen usul ve esaslar çerçevesinde işin niteliğine göre İdarece
belirlenecektir.” ifadesi yer almaktadır.
İdari Şartname’nin 19’uncu maddesinde; ihale sonucu, ihale üzerinde bırakılan
istekliyle her bir iş kalemi için teklif edilen birim fiyatların miktarlarla çarpımı sonucu
bulunan toplam bedel üzerinden birim fiyat sözleşme imzalanacağı belirlenmiştir.
İhale dokümanının ayrılmaz bir parçası olan Hizmet İşleri Genel Şartnamesi’nin
yukarıda yer verilen Hakedişler ve Ödeme başlıklı 42’nci maddesinin; toplam bedel
üzerinden birim fiyat sözleşmelerde hakediş raporlarının düzenlenmesi ve ödenmesi
hususunda düzenlemeler içerdiği anlaşılmakta olup söz konusu düzenlemelerde geçici hakediş
raporlarının yüklenicinin başvurusu üzerine, sözleşme veya eklerinde aksine bir hüküm
bulunmadıkça ayda bir defa düzenleneceği, düzenlenen hakediş raporunun, yüklenici veya
vekili tarafından imzalandığı tarihten başlamak üzere en geç sözleşmesinde yazılı sürenin
sonunda, eğer sözleşmede bu hususta bir kayıt yoksa otuz gün içinde tahakkuka bağlanarak
bu tarihten başlamak üzere otuz gün içinde ödeme yapılacağı belirtilmiştir.
KAMU İHALE KURULU KARARI
Toplantı No
Gündem No
Karar Tarihi
Karar No
: 2020/001
: 64
: 08.01.2020
: 2020/UH.II-53
Sözleşme Tasarısı’nın 12’nci maddesinde toplam bedel üzerinden birim fiyat
sözleşmede, sözleşme bedelinin, Hizmet İşleri Genel Şartnamesinin “Yedinci Bölümü”ne
göre, iş süresince dönemler itibariyle ödeneceğinin yazıldığı, dolayısıyla ödeme plan ve
şartlarının ana hatlarıyla belirli olduğu, diğer taraftan Sözleşme Tasarısı’nın 20’nci
maddesinin Hizmet Alımlarına Ait Tip Sözleşme’ye uygun olarak doldurulduğu ve Sözleşme
Tasarısı’nın söz konusu hükümleri arasında çelişki bulunmadığı anlaşıldığından başvuru
sahibinin iddiası yerinde görülmemiştir.
4) Başvuru sahibinin 4’üncü iddiasına ilişkin olarak:
4734 sayılı Kamu İhale Kanunu’nun “İhalelere yönelik başvurular” başlıklı 54’üncü
maddesinin birinci fıkrasında, ihale sürecindeki hukuka aykırı işlem veya eylemler nedeniyle
bir hak kaybına veya zarara uğradığını veya zarara uğramasının muhtemel olduğunu iddia
eden adayların, isteklilerin ve istekli olabileceklerin, bu Kanun’da belirtilen şekil ve usul
kurallarına uygun olmak şartıyla şikâyet ve itirazen şikâyet başvurusunda bulunabileceği
hükmüne yer verilmiş, ilgili maddenin dilekçelerde yer alacak hususları sayan dördüncü
fıkrasının (d) bendinde, başvurunun konusu, sebepleri ve dayandığı delillerin belirtilmesi
gerektiğine değinilmiştir.
İhalelere Yönelik Başvurular Hakkında Yönetmelik’in “Başvuruların şekil unsurları”
başlıklı 8’inci maddesinin ikinci fıkrasının (ç) bendinde dilekçelerde başvurunun konusu,
sebepleri ve dayandığı delillerin belirtilmesinin zorunlu olduğu, “Ön inceleme konuları ve ön
inceleme üzerine yapılacak işlemler” başlıklı 16’ncı maddesinde de Kuruma yapılan
başvuruların öncelikle incelenmesi gereken hususların neler olduğu düzenlenmiş ve birinci
fıkrasının (ı) bendinde “Başvurunun konusu, sebepleri ve dayandığı delillerin belirtilip
belirtilmediği,” hususunun da başvurunun incelenmesinde dikkate alınacağı hükme
bağlanmıştır.
İhalelere Yönelik Başvurular Hakkında Tebliğ’in “İtirazen şikayet başvurularında
aranılacak şekil unsurları” başlıklı 11’inci maddesinin sekizinci fıkrasında “Yönetmeliğin 8
inci maddesinin ikinci fıkrasının (ç) bendinde başvurunun konusu, sebepleri ve dayandığı
delillerin başvuru dilekçelerinde belirtilmesi gerektiği düzenlendiğinden, başvuruda
bulunulan hususların dilekçelerde somut bir biçimde, mevzuata aykırı bulunma sebepleri ile
birlikte gösterilmesi gerekmektedir. İşlemin hangi unsurlarının hangi gerekçelerle hukuka
aykırı olduğu belirtilmeksizin sadece mevzuata aykırı olduğu gibi soyut ve mesnetsiz iddialara
yer verilmesi halinde, Yönetmeliğin 8 inci maddesine aykırı olduğu gerekçesiyle başvurunun
reddine ilişkin sorumluluk başvurana ait olacağından bu hususa dikkat edilmesi
gerekmektedir.” açıklamasına yer verilmiştir.
Bu çerçevede, incelenen ihalede, başvuru sahibi tarafından ihale dokümanına yönelik
dilekçesinde, hangi genelge ile dokümanın hangi maddeleri arasında çelişki olduğu, hangi
yemek çeşitlerinin asgari miktardan fazla istenip, hangi yemek çeşitlerinde gramaj
belirtilmediği, bu durumun yaklaşık maliyeti nasıl etkilediği ve hangi ürünlerin miktarlarının
ya da birimlerinin net olmadığı hususlarında net ve somut bilgilere yer verilmediği
anlaşıldığından başvuru sahibinin bu husustaki iddiaları uygun bulunmamıştır. Bunun yanında
yine dilekçede yer alan “ihalede yemek gramajlarının Tedavi Hizmetleri İşletme
Yönetmeliği’nde belirtilen gramajlara uygun olarak hesaplanmasının kurala bağlanmasına
karşın bir gün için kullanılması gereken Yat. Kurumlar. Tedavi Teknik Şartname İşletme Yön.
KAMU İHALE KURULU KARARI
Toplantı No
Gündem No
Karar Tarihi
Karar No
: 2020/001
: 64
: 08.01.2020
: 2020/UH.II-53
Miktarları tüm böreklerde yufka 75 gr 100 gr Yukarıdaki miktarların Teknik Şartnamenin
itirazen şikâyete konu bu kısmının bahsi geçen Yönetmelik ile uyumlu olmadığı yani çelişkili
olduğu” ifadesinin içeriği tam olarak anlaşılamadığından söz konusu ifadenin somut nitelikte
bir iddia olarak değerlendirilmesi imkânı bulunmamaktadır.
5) Başvuru sahibinin 5’inci iddiasına ilişkin olarak:
Hizmet Alımlarına Ait Tip Sözleşme’nin “Cezalar ve sözleşmenin feshi” başlıklı
16’ncı maddesinde “16.1. İdare tarafından uygulanacak cezalar aşağıda belirtilmiştir:
16.1.1. …
16.1.2. 16.1.1 nci maddede belirtilen haller dışında kalan [bu kısımda özel aykırılık
halleri ayrıca belirtilebilecektir] durumlarda en az on gün süreli yazılı ihtar yapılarak
gecikilen her takvim günü için sözleşme bedelinin [bu kısma % 1’den fazla olmamak üzere
oran yazılacaktır] tutarında ceza uygulanacaktır. Ancak söz konusu aykırılığın işin niteliği
gereği giderilmesinin mümkün olmadığı hallerde, 4735 sayılı Kanunun 20 nci maddesinin (b)
bendine göre protesto çekmeye gerek kalmaksızın sözleşme idarece feshedilebilecektir.
Sözleşmenin feshedilmemesi halinde ise sözleşme bedeli üzerinden yukarıda belirtilen oranda
ceza uygulanacaktır.
16.1.3. Kesilecek cezanın toplam tutarı, hiçbir durumda, sözleşme bedelinin % 30’unu
geçemez. Toplam ceza tutarının, sözleşme bedelinin % 30’unu geçmesi durumunda, bu orana
kadar uygulanacak cezanın yanı sıra 4735 sayılı Kanunun 20 nci maddesinin (b) bendine
göre protesto çekmeye gerek kalmaksızın sözleşme feshedilecektir.” düzenlemeleri,
Anılan Tip Sözleşme’nin 16.1.1’inci maddesine ilişkin 26 numaralı dipnotta ise “Bu
maddede, aşağıdaki bentlerden işin niteliğine uygun olanı idare tarafından belirtilecektir.
…
(3) İşin özelliği gereği sürekli tekrar eden nitelikteki işlerde, madde metni aşağıdaki
şekilde düzenlenecektir:
İşin tekrar eden kısımlarının sözleşmeye uygun olarak gerçekleştirilmemesi halinde,
her bir aykırılık için ayrı ayrı uygulanmak üzere sözleşme bedelinin [bu kısma % 1’den fazla
olmamak üzere oran yazılacaktır] tutarında ceza kesilecektir. Bu aykırılıkların [bu kısma
2’den az olmamak üzere asgari aykırılık sayısı yazılacaktır]’den fazla olması halinde ayrıca
4735 sayılı Kanunun 20 nci maddesinin (b) bendine göre protesto çekmeye gerek kalmaksızın
sözleşme idarece feshedilebilecektir. Ancak [bu kısma ağır aykırılık halleri yazılacaktır]
hallerinde, aykırılık bir defa gerçekleşmiş olsa dahi 4735 sayılı Kanunun 20 nci maddesinin
(b) bendine göre protesto çekmeye gerek kalmaksızın sözleşme idarece feshedilebilecektir.”
açıklaması yer almaktadır.
Başvuru sahibi tarafından idareye şikâyet başvurusunun ardından yapılan 28.11.2019
tarihli Zeyilname ile değişik Sözleşme Tasarısı’nın “Cezalar ve sözleşmenin feshi” üst başlıklı
16’ncı maddesinde “16.1. İdare tarafından uygulanacak cezalar aşağıda belirtilmiştir:
16.1.1. İşin tekrar eden kısımlarının sözleşmeye uygun olarak gerçekleştirilmemesi
halinde, her bir aykırılık için ayrı ayrı uygulanmak üzere sözleşme bedelinin Binde 1
tutarında ceza kesilecektir. Bu aykırılıkların 5 'den fazla olması halinde ayrıca 4735 sayılı
Kanunun 20 nci maddesinin (b) bendine göre protesto çekmeye gerek kalmaksızın sözleşme
feshedilebilecektir. Ancak Yemek yiyenlerde vukuu bulacak yemekten kaynaklı besin
zehirlenmesi şikayetlerinde, klinik bulgu ve müdavi hekim teşhisinin aynı doğrultuda olması,
ayrıca bu durumun laboratuar bulguları ile desteklenmesi (Zehirlenmeye maruz kalan kişi
KAMU İHALE KURULU KARARI
Toplantı No
Gündem No
Karar Tarihi
Karar No
: 2020/001
: 64
: 08.01.2020
: 2020/UH.II-53
veya kişilerin sağlık müdürlüğümüz ve/veya bağlı sağlık tesisleri aleyhine açacağı herhangi
bir davadan doğacak her türlü hukuki, cezai ve mali sorumluluk yükleniciye ait olup, sağlık
müdürlüğümüz ve/veya bağlı sağlık tesisleri bu konuda sorumlu sayılmayacaktır. Bu
çerçevede yüklenici, mahkemece sağlık müdürlüğümüz ve/veya bağlı sağlık tesisleri aleyhine
hükmedilmiş olsa dahi tüm ceza ve giderleri, yasal faizler dâhil olmak üzere ödemekle
yükümlüdür hallerinde, aykırılık bir defa gerçekleşmiş olsa dahi 4735 sayılı Kanunun 20 nci
maddesinin (b) bendine göre protesto çekmeye gerek kalmaksızın sözleşme feshedilebilecektir.
16.1.2. 16.1.1 nci maddede belirtilen haller dışında kalan durumlarda en az on gün
süreli yazılı ihtar yapılarak gecikilen her takvim günü için sözleşme bedelinin Binde 1
tutarında ceza uygulanacaktır. Ancak söz konusu aykırılığın işin niteliği gereği giderilmesinin
mümkün olmadığı hallerde, 4735 sayılı Kanunun 20 nci maddesinin (b) bendine göre protesto
çekmeye gerek kalmaksızın sözleşme idarece feshedilebilecektir. Sözleşmenin feshedilmemesi
halinde ise sözleşme bedeli üzerinden yukarıda belirtilen oranda ceza uygulanacaktır...”
düzenlemesi yer almaktadır.
Hizmet Alımı İhaleleri Uygulama Yönetmeliği ekinde yer alan Hizmet Alımları Tip
Sözleşmesinin 16’ncı maddesinde cezai şartın ne şekilde düzenleneceği hükme bağlanmıştır.
Buna göre, söz konusu madde kapsamında yer alan 16.1.1’inci maddeye bağlı 26 numaralı
dipnotun (1)’inci fıkrasında kısmi kabul öngörülmeyen, (2)’nci fıkrasında kısmi kabul
öngörülen işlerde, işin süresinde ifa edilmemesi halinde kesilecek cezanın, diğer bir ifadeyle
gecikme cezasının ne şekilde düzenleneceği hükme bağlanmış, işin niteliği gereği gecikme
cezasının kesilmesinin mümkün olmadığı hallerde ise uygulanacak diğer yaptırımın ne olduğu
belirtilmiştir. Aynı dipnota bağlı (3) numaralı fıkrada ise, işin tekrar eden kısımlarının
sözleşmeye uygun olarak gerçekleştirilmemesi halinde, her bir aykırılık için ayrı ayrı
uygulanmak üzere sözleşme bedelinin %1’inden fazla olmamak üzere belirlenen oran
tutarında ceza kesileceği düzenlemesine yer verileceği belirtildikten sonra, bu aykırılıkların -
ikiden az olmamak üzere- kaç defa gerçekleşmesi halinde 4735 sayılı Kanun’un 20’nci
maddesinin (b) bendine göre protesto çekmeye gerek kalmaksızın sözleşmenin idarece
feshedilebileceğinin düzenlenmesi gerektiği ifade edilmiştir. Ayrıca, sözleşmeye aykırılık
teşkil eden hangi davranışların ağır aykırılık hali oluşturduğunun belirtilmesine imkân
tanınmış, bu ağır aykırılık hallerinin ortaya çıkması durumunda aykırılık bir defa
gerçekleşmiş olsa dahi 4735 sayılı Kanunun 20’nci maddesinin (b) bendine göre protesto
çekmeye gerek kalmaksızın sözleşmenin idarece feshedilebileceği kurala bağlanmıştır.
Tip Sözleşme’nin 16.1.2’nci maddesinde ise, 16.1.1’inci maddesinde yer verilen
sözleşmeye aykırılık oluşturan haller dışında kalan, işin yürütülmesine ilişkin olarak idarece
belirlenen aykırılıkların belirtilebileceği düzenlenmiştir. Bu madde kapsamında belirtilen
aykırılıklara uygulanacak yaptırım için belirtilen aykırılığın bir defa gerçekleşmesi yeterli
olup, idarece uygulanacak yaptırım için belli bir aykırılık sayısı belirlenmesine gerek
bulunmamaktadır. 16.1.2’nci madde kapsamında düzenlenen aykırılık hallerine ilişkin, en az
10 günlük ihtar çekildikten sonra aykırılığın devam ettiği süre boyunca sözleşme bedelinin
%1’inden fazla olmamak üzere belirlenen oranda ceza kesilmesi gerektiği hükme
bağlanmıştır.
İncelenen ihalede Sözleşme Tasarısı’nın 16.1.1’inci maddesinde sözleşmeye aykırılık
hallerinin ardı ardına veya aralıklı olarak 5’ten fazla tekrar etmesi durumunda sözleşmenin
feshedileceği hususunun belirlendiği görülmüş, söz konusu düzenlemede kamu ihale
mevzuatına aykırılık bulunmadığı anlaşılmıştır.
KAMU İHALE KURULU KARARI
Toplantı No
Gündem No
Karar Tarihi
Karar No
: 2020/001
: 64
: 08.01.2020
: 2020/UH.II-53
Bunun yanında, başvuru sahibi tarafından Sözleşme Tasarısı’nın 16.1.2’nci
maddesinde aykırılık hallerinin ardı ardına veya aralıklı olarak kaç defa tekrarı durumunda
sözleşmenin feshedileceğinin düzenlenmemesinin kamu ihale mevzuatına aykırı olduğu iddia
edilmiş olmakla birlikte, yukarıda da açıklandığı üzere bu madde kapsamında belirtilen
aykırılıklara uygulanacak yaptırım için idarece aykırılık sayısı belirlenmesine gerek
bulunmadığı anlaşıldığından, başvuru sahibinin iddiasının yerinde olmadığı sonucuna
varılmıştır.
6) Başvuru sahibinin 6’ncı iddiasına ilişkin olarak:
4735 sayılı Kamu İhale Sözleşmeleri Kanunu’nun “Fiyat farkı verilebilmesi” başlıklı
8’inci maddesinde “…Sözleşme türlerine göre fiyat farkı verilebilmesine ilişkin esas ve
usulleri tespite Kamu İhale Kurumunun teklifi üzerine Bakanlar Kurulu yetkilidir.
Sözleşmelerde yer alan fiyat farkına ilişkin esas ve usullerde sözleşme imzalandıktan
sonra değişiklik yapılamaz.
4/1/2002 tarihli ve 4734 sayılı Kamu İhale Kanunu’nun 62’nci maddesinin birinci
fıkrasının (e) bendi uyarınca ihale edilen işlerde, 22/5/2003 tarihli ve 4857 sayılı İş
Kanunu’nun 2’nci maddesinde tanımlanan asıl işveren-alt işveren ilişkisi çerçevesinde alt
işveren tarafından münhasıran bu Kanun kapsamına giren kamu kurum ve kuruluşlarına ait
işyerlerinde çalıştırılan işçileri kapsayacak olan toplu iş sözleşmeleri; alt işverenin
yetkilendirmesi kaydıyla merkezi yönetim kapsamındaki kamu idarelerinin üyesi bulunduğu
kamu işveren sendikalarından birisi tarafından 18/10/2012 tarihli ve 6356 sayılı Sendikalar
ve Toplu İş Sözleşmesi Kanunu hükümlerine göre yürütülür ve sonuçlandırılır. Toplu iş
sözleşmesinin kamu işveren sendikası tarafından bu fıkraya göre sonuçlandırılması hâlinde,
belirlenen ücret ve sosyal haklardan kaynaklanan bedel artışı kadar idarece fiyat farkı ödenir.
Kamu işveren sendikası tarafından yürütülmeyen ve sonuçlandırılmayan toplu iş sözleşmeleri
için fiyat farkı ödenemez, 4857 sayılı Kanun’un 2’nci maddesinin yedinci fıkrası esas alınarak
asıl işveren sıfatından dolayı ücret farkına hükmedilemez ve asıl işveren sıfatıyla sorumluluk
yüklenemez. Bu fıkranın uygulanmasına ilişkin esas ve usuller, Çalışma ve Sosyal Güvenlik
Bakanlığının görüşü alınmak suretiyle Maliye Bakanlığınca belirlenir…” hükmü,
Personel Çalıştırılmasına Dayalı Hizmet Alımlarında Toplu İş Sözleşmesinden
Kaynaklanan Fiyat Farkının Ödenmesine Dair Yönetmelik’in “Amaç ve kapsam” başlıklı
1’inci maddesinde “…(1) Bu Yönetmeliğin amacı; 4/1/2002 tarihli ve 4734 sayılı Kamu İhale
Kanunu’nun 62’nci maddesinin birinci fıkrasının (e) bendi uyarınca ihale edilen işlere ait
sözleşmelere ilişkin olarak 5/1/2002 tarihli ve 4735 sayılı Kamu İhale Sözleşmeleri
Kanunu’nun 8’inci maddesinin üçüncü fıkrası uyarınca yapılan toplu iş sözleşmeleri
sonucunda, alt işverenler tarafından çalıştırılan işçilerin işçiliğe bağlı giderlerinde oluşan
artışın fiyat farkı olarak ödenmesini düzenlemektir…” hükmü,
“Toplu iş sözleşmesinin kapsamı ve yürütülmesi” başlıklı 4’üncü maddesinde “… (1)
4734 sayılı Kanun’un 62’nci maddesinin birinci fıkrasının (e) bendi uyarınca ihale edilen
işlerde, 22/5/2003 tarihli ve 4857 sayılı İş Kanunu’nun 2’nci maddesinde tanımlanan asıl
işveren-alt işveren ilişkisi çerçevesinde alt işveren tarafından münhasıran 4734 sayılı Kanun
kapsamına giren kamu kurum ve kuruluşlarına ait işyerlerinde çalıştırılan işçileri kapsayacak
olan toplu iş sözleşmeleri; alt işverenin yetkilendirmesi kaydıyla merkezi yönetim
kapsamındaki kamu idarelerinin üyesi bulunduğu kamu işveren sendikalarından birisi
KAMU İHALE KURULU KARARI
Toplantı No
Gündem No
Karar Tarihi
Karar No
: 2020/001
: 64
: 08.01.2020
: 2020/UH.II-53
tarafından 6356 sayılı Kanun hükümlerine göre yürütülür ve sonuçlandırılır. Kamu işveren
sendikalarınca yürütülen toplu iş sözleşmeleri için bir uyuşmazlık söz konusu olduğunda bu
uyuşmazlığın 6356 sayılı Kanun hükümlerine göre sonuçlandırılması halinde de fiyat farkı
ödenir. Ayrıca kamu işveren sendikalarının yetkilendirilmelerine rağmen, Çalışma ve Sosyal
Güvenlik Bakanlığınca yetki belgesinin verildiği tarih itibarıyla ihale sözleşmesinin bitimine
bir yıldan az süre kaldığı gerekçesiyle kamu işveren sendikaları tarafından yürütülmeyen ve
tüm maddeleri Yüksek Hakem Kurulu tarafından karara bağlanan toplu iş sözleşmeleri için
de fiyat farkı ödenir.
(2) Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı tarafından yapılacak yetki tespit
işlemlerinde, 4734 sayılı Kanun’un 62’nci maddesinin birinci fıkrasının (e) bendi uyarınca
ihale edilen işlerde iş alan alt işverenin; aynı ihale sözleşmesi kapsamında tek bir işyerinin
bulunması halinde işyeri düzeyinde, birden fazla işyerinin bulunması halinde ise işletme
düzeyinde yetki tespiti verilir. Aynı ihale sözleşmesi kapsamında birden fazla işkolunda
işyerinin bulunması halinde, her bir işkolundaki işyeri/işyerleri ayrı ayrı değerlendirilir. Yetki
tespit başvurusuna; ihale sözleşmesini yürüten idareden temin edilecek sözleşme konusu işin
4734 sayılı Kanun’un 62’nci maddesinin birinci fıkrasının (e) bendi kapsamında olduğunu,
alt işverenin unvanını, işin niteliğini, sözleşme kapsamındaki işyeri/işyerlerinin Sosyal
Güvenlik Kurumu sicil numarası/numaralarını, sözleşmenin başlangıç ve bitiş tarihleri ile
Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığınca belirlenecek diğer bilgileri ihtiva eden resmi yazı
eklenir. İhale sözleşmesini yürüten kamu kurum ve kuruluşu, talep tarihinden itibaren en geç
on gün içinde bu bilgileri işçi sendikasına vermek zorundadır.
(3) Alt işveren, 4735 sayılı Kanun’un 8’inci maddesinin üçüncü fıkrası gereğince
merkezi yönetim kapsamındaki kamu kuruluşlarının üyesi bulunduğu kamu işveren
sendikalarından birisini yetkilendirebilir. Bu yetkilendirmenin 6356 sayılı Kanun’un 44’üncü
maddesine göre verilen yetki belgesinin alt işverene tebliği tarihinden itibaren on gün
içerisinde yapılması zorunludur. Bu süre içinde yetkilendirme yapılmadığı takdirde toplu iş
sözleşmesi kamu işveren sendikasınca yürütülmez ve sonuçlandırılmaz. Kamu işveren
sendikasının yetkilendirildiğine dair belgenin bir sureti aynı süre içerisinde alt işveren
tarafından yetkili işçi sendikasına gönderilir. Yetkilendirmenin şekli ve içeriğine ilişkin
hususlar, Maliye Bakanlığının uygun görüşünün alınması kaydıyla, kamu işveren
sendikalarınca müştereken belirlenir.
(4) Merkezi yönetim kapsamındaki kamu idarelerinin üyesi bulunduğu kamu işveren
sendikası tarafından yürütülmeyen ve 6356 sayılı Kanun hükümlerine göre
sonuçlandırılmayan toplu iş sözleşmeleri için fiyat farkı ödenemez, 4857 sayılı Kanunun 2 nci
maddesinin yedinci fıkrası esas alınarak asıl işveren sıfatından dolayı ücret farkına
hükmedilemez ve asıl işveren sıfatıyla sorumluluk yüklenemez…” hükmü,
“Fiyat farkının hesabı ve ödenmesi” başlıklı 5’inci maddesinde “…(1) Alt işveren
işçilerinin ücret ve sosyal haklarında, toplu iş sözleşmesine bağlı olarak meydana gelecek
artış sebebiyle her bir işçiye alt işveren tarafından yapılacak ilave ödeme neticesinde işçiliğe
bağlı giderlerde oluşacak artışlar, kamu kurum ve kuruluşlarınca fiyat farkı olarak alt
işverene ödenir.
(2) Toplu iş sözleşmesinde fiyat farkı olarak ödeme yapılmasını gerektiren ayni
nitelikteki sosyal hakların bulunması halinde bu hakların bedellerinin tespitinde 4/3/2009
tarihli ve 27159 mükerrer sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan Hizmet Alımı İhaleleri
Uygulama Yönetmeliği hükümleri dikkate alınır.
(3) Bu Yönetmelik hükümleri çerçevesinde fiyat farkının ödenmesi ile ilgili ödeme
evrakına bağlanacak belgeler, kamu kurum ve kuruluşlarının tabi olduğu mevzuata göre
KAMU İHALE KURULU KARARI
Toplantı No
Gündem No
Karar Tarihi
Karar No
: 2020/001
: 64
: 08.01.2020
: 2020/UH.II-53
belirlenir.
(4) Fiyat farkı ile ilgili ödemeler, ilgili kamu kurum ve kuruluşunun bütçesinden
yapılır.
(5) Bu Yönetmelik hükümleri kapsamında fiyat farkı ödenmesi, 27/6/2013 tarihli ve
2013/5215 sayılı Bakanlar Kurulu Kararı ile yürürlüğe konulan 4734 sayılı Kamu İhale
Kanununa Göre İhale Edilen Hizmet Alımlarında Uygulanacak Fiyat Farkına İlişkin Esaslar
kapsamında fiyat farkı ödenmesine engel teşkil etmez…” hükmü,
İncelenen ihaleye ait İdari Şartname’nin “Fiyat farkı” başlıklı 46’ncı maddesinde
“46.1. İhale konusu iş için sözleşmenin uygulanması sırasında aşağıdaki esaslara göre fiyat
farkı hesaplanacaktır.
46.1.1.
4734 Sayılı Kamu İhale Kanununa Göre İhale Edilen Hizmet Alımlarında
Uygulanacak Fiyat Farkına İlişkin Esasların 6 ncı maddesi ile Kamu İhale Genel Tebliğinin
81 ve 83 üncü maddesine göre fiyat farkı ödenecektir.
İhale dokümanında personel sayısının belirlendiği ve haftalık çalışma saatinin
tamamının idarede kullanılmasının öngörüldüğü işçilikler için, 31/5/2006 tarihli ve 5510
sayılı Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası Kanunu uyarınca çalıştırılan işçinin idari
şartnameye göre ihale tarihi itibariyle hesaplanan brüt maliyeti ile uygulama ayındaki brüt
maliyeti arasındaki fark, 5 inci madde uygulanmaksızın ödenir veya kesilir.
İhale dokümanında sözleşme kapsamında çalıştırılacak personele brüt asgari ücretin
belli bir yüzde fazlası oranında ücret ödenmesi öngörülmüş ise, uygulama ayında fiilen
ödenen ücret üzerinden fiyat farkına esas olacak brüt maliyet bulunur ve fiyat farkı, bu
maliyete asgari ücretteki brüt artış oranı uygulanarak hesaplanır. Ulusal bayram ve genel
tatil günleri ile fazla çalışma ücretiyle ilgili olarak bu fıkraya göre belirlenen ücret esas
alınarak fiyat farkı hesaplanır.
Uygulama ayına ilişkin aylık ücret bordrosunda belirtilen kısa vadeli sigorta kolları
prim oranı ile idari şartnamede idarece öngörülen kısa vadeli sigorta kolları prim oranı
arasında farklılık olması halinde, bu değişiklik fiyat farkı hesabında dikkate alınır.”
düzenlemesi,
Söz konusu ihaleye ait Sözleşme Tasarısı’nın “Fiyat farkı ödenmesi ve hesaplanması
şartları” başlıklı 14’üncü maddesinde “14.1. Yüklenici, gerek sözleşme süresi, gerekse
uzatılan süre içinde, sözleşmenin tamamen ifasına kadar, vergi, resim, harç ve benzeri mali
yükümlülüklerde artışa gidilmesi veya yeni mali yükümlülüklerin ihdası gibi nedenlerle fiyat
farkı verilmesi talebinde bulunamaz.
14.2. Bu sözleşme kapsamında yapılan işler için fiyat farkı hesaplanacaktır.
4734 Sayılı Kamu İhale Kanununa Göre İhale Edilen Hizmet Alımlarında
Uygulanacak Fiyat Farkına İlişkin Esasların 6 ncı maddesi ile Kamu İhale Genel Tebliğinin
81 ve 83 üncü maddesine göre fiyat farkı ödenecektir.
İhale dokümanında personel sayısının belirlendiği ve haftalık çalışma saatinin
tamamının idarede kullanılmasının öngörüldüğü işçilikler için, 31/5/2006 tarihli ve 5510
sayılı Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası Kanunu uyarınca çalıştırılan işçinin idari
şartnameye göre ihale tarihi itibariyle hesaplanan brüt maliyeti ile uygulama ayındaki brüt
maliyeti arasındaki fark, 5 inci madde uygulanmaksızın ödenir veya kesilir.
İhale dokümanında sözleşme kapsamında çalıştırılacak personele brüt asgari ücretin
belli bir yüzde fazlası oranında ücret ödenmesi öngörülmüş ise, uygulama ayında fiilen
ödenen ücret üzerinden fiyat farkına esas olacak brüt maliyet bulunur ve fiyat farkı, bu
KAMU İHALE KURULU KARARI
Toplantı No
Gündem No
Karar Tarihi
Karar No
: 2020/001
: 64
: 08.01.2020
: 2020/UH.II-53
maliyete asgari ücretteki brüt artış oranı uygulanarak hesaplanır. Ulusal bayram ve genel
tatil günleri ile fazla çalışma ücretiyle ilgili olarak bu fıkraya göre belirlenen ücret esas
alınarak fiyat farkı hesaplanır.
Uygulama ayına ilişkin aylık ücret bordrosunda belirtilen kısa vadeli sigorta kolları
prim oranı ile idari şartnamede idarece öngörülen kısa vadeli sigorta kolları prim oranı
arasında farklılık olması halinde, bu değişiklik fiyat farkı hesabında dikkate alınır.
14.3. Sözleşmede yer alan fiyat farkına ilişkin esas ve usullerde sözleşme
imzalandıktan sonra değişiklik yapılamaz.” düzenlemesi yer almaktadır.
Yukarıda yer alan mevzuat hükümlerinden 4734 sayılı Kamu İhale Kanunu’nun 62’nci
maddesinin birinci fıkrasının (e) bendi uyarınca ihale edilen işlerde, 22/5/2003 tarihli ve 4857
sayılı İş Kanunu’nun 2’nci maddesinde tanımlanan asıl işveren-alt işveren ilişkisi
çerçevesinde alt işveren tarafından münhasıran 4735 sayılı Kanun kapsamına giren kamu
kurum ve kuruluşlarına ait işyerlerinde çalıştırılan işçileri kapsayacak olan toplu iş
sözleşmeleri; alt işverenin yetkilendirmesi kaydıyla merkezi yönetim kapsamındaki kamu
idarelerinin üyesi bulunduğu kamu işveren sendikalarından birisi tarafından 18/10/2012
tarihli ve 6356 sayılı Sendikalar ve Toplu İş Sözleşmesi Kanunu hükümlerine göre yürütülüp
sonuçlandırılacağı, toplu iş sözleşmesinin kamu işveren sendikası tarafından
sonuçlandırılması hâlinde, belirlenen ücret ve sosyal haklardan kaynaklanan bedel artışı kadar
idarece fiyat farkı ödeneceği, kamu işveren sendikası tarafından yürütülmeyen ve
sonuçlandırılmayan toplu iş sözleşmeleri için fiyat farkı ödenemeyeceği, 4857 sayılı
Kanun’un 2’nci maddesinin yedinci fıkrası esas alınarak asıl işveren sıfatından dolayı ücret
farkına hükmedilemeyeceği ve asıl işveren sıfatıyla sorumluluk yüklenemeyeceği, Personel
Çalıştırılmasına Dayalı Hizmet Alımlarında Toplu İş Sözleşmesinden Kaynaklanan Fiyat
Farkının Ödenmesine Dair Yönetmelik hükümleri çerçevesinde yapılacak fiyat farkı
ödemesinin 2013/5215 sayılı Bakanlar Kurulu Kararı ile yürürlüğe konulan 4734 Sayılı Kamu
İhale Kanunu’na Göre İhale Edilen Hizmet Alımlarında Uygulanacak Fiyat Farkına İlişkin
Esaslar kapsamında fiyat farkı ödenmesine engel teşkil etmeyeceği anlaşılmaktadır.
Söz konusu ihaleye ait İdari Şartname’nin 46’ncı maddesi uyarınca ihalenin sözleşme
aşamasında, 4734 Sayılı Kamu İhale Kanununa Göre İhale Edilen Hizmet Alımlarında
Uygulanacak Fiyat Farkına İlişkin Esaslar’ın 6’ncı maddesi ile Kamu İhale Genel Tebliği’nin
81 ve 83’üncü maddesine göre fiyat farkı hesaplanacağı anlaşılmakla birlikte, bahse konu
ihale sonrasında sözleşmenin uygulanması aşamasında toplu iş sözleşmesi yapılıp
yapılmayacağı, çalıştırılacak personelin sendika üyesi olup olmayacağı ve böyle bir toplu iş
sözleşmesinin kamu işveren sendikası tarafından yürütülüp yürütülmeyeceğinin bu aşamada
bir kesinlik arz etmediği anlaşılmaktadır.
Sonuç olarak, Personel Çalıştırılmasına Dayalı Hizmet Alımlarında Toplu İş
Sözleşmesinden Kaynaklanan Fiyat Farkının Ödenmesine Dair Yönetmelik hükümleri
çerçevesinde yapılacak fiyat farkı ödemesinin, 2013/5215 sayılı Bakanlar Kurulu Kararı ile
yürürlüğe konulan 4734 Sayılı Kamu İhale Kanunu’na Göre İhale Edilen Hizmet Alımlarında
Uygulanacak Fiyat Farkına İlişkin Esaslar yanında fiyat farkı ödenmesine engel teşkil
etmeyeceği, alt işveren işçilerinin ücret ve sosyal haklarında, toplu iş sözleşmesine bağlı
olarak meydana gelecek artış sebebiyle her bir işçiye alt işveren tarafından yapılacak ilave
ödeme neticesinde işçiliğe bağlı giderlerde oluşacak artışların kamu kurum ve kuruluşlarınca
fiyat farkı olarak alt işverene ödenebileceği, sözleşmenin yürütülmesi aşamasında herhangi
bir toplu iş sözleşmesinin yapılıp yapılmayacağının bu aşamada bir kesinlik arz etmediği
KAMU İHALE KURULU KARARI
Toplantı No
Gündem No
Karar Tarihi
Karar No
: 2020/001
: 64
: 08.01.2020
: 2020/UH.II-53
hususları birlikte değerlendirildiğinde, idare tarafından ihale dokümanı kapsamında toplu iş
sözleşmesine bağlı olarak meydana gelecek artışlar sebebiyle fiyat farkı ödeneceğine ilişkin
bir düzenleme yapılmamasının söz konusu fiyat farkını ödemeyeceği anlamına da
gelmeyeceği, bu durumun teklif vermeye engel teşkil etmeyeceği, dolayısıyla başvuru
sahibinin iddiasının yerinde olmadığı sonucuna varılmıştır.
7) Başvuru sahibinin 7’nci iddiasına ilişkin olarak:
Başvuru sahibi tarafından idareye şikâyet başvurusunun ardından yapılan 28.11.2019
tarihli Zeyilname ile değişik Teknik Şartname’nin “Çalışanların Sayısı ve Nitelikleri” başlıklı
(K) maddesinde “Hizmetin yürütülebilmesi için mutfakta ve yemekhanelerde çalışması
gereken eleman sayısı;
Safvan Çocuk Evleri Sitesi Müdürlüğü İçin:
1 Aşçı, 1 Aşçı Yardımcısı, 1 Bulaşıkçı, 1 Garson
80. Yıl Zih. Eng. Reh. Merk. Müd. Kısmı için:
1 Aşçı, 1 Aşçı Yardımcısı, 1 Bulaşıkçı, 1 Garson
Sayı NİTELİKLER
İşletme Müdürü
(Firma
Fakülte ya da 4 yıllık Yüksek Okul mezunu Diyetisyen olacaktır.
Sorumlusu)
En az ortaokul mezunu, (Tercihen Aşçılık Meslek Yüksek Okulu
mezunu) ve en az beş yıl bonservisli, resmi kurumlardan alınmış
aşçılık diplomalı olacaktır.
Aşçıbaşı
En az ortaokul mezunu ve en az üç yıl bonservisli, resmi
kurumlardan alınmış aşçılık diplomalı olacaktır.
Aşçıbaşı Yrd.
Aşçı
2
En az ilkokul mezunu ve 2 yıl deneyimli, resmi kurumlardan alınmış
aşçılık diplomalı olacaktır.
Aşçı Yrd.
Bulaşıkçı
Temizlikçi
2
2
En az ilkokul mezunu ve 1 yıl deneyimli
En az ilkokul mezunu
En az ilkokul mezunu
2
En az ortaokul mezunu
(Tercihen lise mezunu)
Garson
Lise veya Turizm Otelcilik Lisesi Mezunu
(Bir tanesi gece şefi olacaktır) (En az 3 yıl garson olarak çalışmış
olması gereklidir)
Birim Şefleri
Diyetisyen
Beslenme ve Diyetetik Bölüm Mezunu Diyetisyen unvanı almış
En az lise mezunu
MYO mezunu, Gıda Teknikeri, Meslek Lisesi Beslenme Bölümü
Mezunu
İaşe Memuru
Mama ve Diyet
Mutfağı Elemanı
TOPLAM
...” düzenlemesine yer verilmiş olup, söz konusu Zeyilname ile Teknik Şartname’de
işçi nitelikleri tablosuna işçi sayılarının eklendiği anlaşıldığından başvuru sahibinin bu
KAMU İHALE KURULU KARARI
Toplantı No
Gündem No
Karar Tarihi
Karar No
: 2020/001
: 64
: 08.01.2020
: 2020/UH.II-53
husustaki iddiası uygun görülmemiştir.
8) Başvuru sahibinin 8’inci iddiasına ilişkin olarak:
Teknik Şartname’nin 1’inci maddesinde işin konusu “Kuruluş mutfağında ve yüklenici
mutfağında yemek pişirme yoluyla mamul yemek alımı, dağıtımı, servis edilmesi ile servis
sonrası hizmetlerdir.” şeklinde tanımlanmıştır.
İhale konusu malzemeli yemek işinin niteliği ve söz konusu işin kısmi teklife açık
olarak 3 kısımda gerçekleştirileceği dikkate alındığında, Safvan Çocuk Evleri Sitesi
Müdürlüğü İçin 1 Aşçı, 1 Aşçı Yardımcısı, 1 Bulaşıkçı ve 1 Garson ile 80. Yıl Zih. Eng. Reh.
Merk. Müd. Kısmı için 1 Aşçı, 1 Aşçı Yardımcısı, 1 Bulaşıkçı ve 1 Garson olmak üzere
ihalede toplam 8 personel çalıştırılmasında mevzuata aykırılık bulunmadığı, isteklilerin
tekliflerini ihale konusu işin ve idarenin ihtiyaçlarına göre belirlenen personel sayısına göre
vermelerinin zorunlu olduğu, söz konusu düzenlemede sağlıklı teklif verilmesine engel bir
husus bulunmadığı anlaşıldığından başvuru sahibinin iddiası uygun görülmemiştir.
Açıklanan nedenlerle, 4734 sayılı Kanun'un 65'inci maddesi uyarınca bu kararın tebliğ
edildiği veya tebliğ edilmiş sayıldığı tarihi izleyen 30 gün içerisinde Ankara İdare
Mahkemelerinde dava yolu açık olmak üzere,
Anılan Kanun'un 54'üncü maddesinin onbirinci fıkrasının (c) bendi gereğince itirazen
şikâyet başvurusunun reddine,
Oybirliği ile karar verildi.