Ana Sayfa / Kararlar / Kara Havacılık Komutanlığı / 2019/555137-38 Araç ile (31 Minibüs, 7 Midibüs) Personel Taşıma Hizmeti Alımı
Bilgi
İKN
2019/555137
Başvuru Sahibi
D-B Temizlik Taşımacılık Turizm İnşaat Gıda San. ve Tic. Ltd. Şti.
İdare
Kara Havacılık Komutanlığı
İşin Adı
38 Araç ile (31 Minibüs, 7 Midibüs) Personel Taşıma Hizmeti Alımı
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2020/002  
: 24  
: 15.01.2020  
: 2020/UH.II-89  
BAŞVURU SAHİBİ:  
D-B Temizlik Taşımacılık Turizm İnşaat Gıda San. ve Tic. Ltd. Şti.,  
İHALEYİ YAPAN İDARE:  
Kara Havacılık Komutanlığı,  
BAŞVURUYA KONU İHALE:  
2019/555137 İhale Kayıt Numaralı “38 Araç ile (31 Minibüs, 7 Midibüs) Personel Taşıma  
Hizmeti Alımı” İhalesi  
KURUM TARAFINDAN YAPILAN İNCELEME:  
Kara Havacılık Komutanlığı tarafından 09.12.2019 tarihinde açık ihale usulü ile  
gerçekleştirilen “38 Araç ile (31 Minibüs, 7 Midibüs) Personel Taşıma Hizmeti Alımı”  
ihalesine ilişkin olarak D-B Temizlik Taşımacılık Turizm İnşaat Gıda San. ve Tic. Ltd. Şti.nin  
20.12.2019 tarihinde yaptığı şikâyet başvurusunun, idarenin 23.12.2019 tarihli yazısı ile reddi  
üzerine, başvuru sahibince 31.12.2019 tarih ve 57966 sayı ile Kurum kayıtlarına alınan  
31.12.2019 tarihli dilekçe ile itirazen şikâyet başvurusunda bulunulmuştur.  
Başvuruya ilişkin olarak 2019/1757 sayılı itirazen şikâyet dosyası kapsamında yapılan  
inceleme neticesinde esas inceleme raporu tanzim edilmiştir.  
KARAR:  
Esas inceleme raporu ve ekleri incelendi.  
İtirazen şikâyet dilekçesinde özetle, “38 Araç ile (31 Minibüs, 7 Midibüs) Personel  
Taşıma Hizmeti Alımı” ihalesinin 09.12.2019 tarihinde gerçekleştirildiği, idare tarafından  
sınır değerin altında kalan Şen-Dem Tur. Oto. Nak. Taah. Tic. Ltd. Şti.den aşırı düşük  
açıklama talebinde bulunulduğu, Şen-Dem Tur. Oto. Nak. Taah. Tic. Ltd. Şti. tarafından  
sunulan aşırı düşük teklif açıklamasının idarece uygun görülerek ekonomik açıdan en  
avantajlı teklif olarak belirlendiği, idare tarafından aşırı düşük teklif açıklama talebinde  
açıklamaya esas olan önemli teklif bileşenlerinin belirtilmesi gerektiği, söz konusu  
bileşenlerin akaryakıt, kiralama, amortisman, işçilik, lastik, trafik ve koltuk sigortası, kasko,  
bakım-onarım, Ankara Büyükşehir belediyesi özel servis aracı uygunluk belgesi ücreti,  
motorlu taşıtlar vergisi, araç ve egzoz muayene ücreti olduğu, idarece bahse konu önemli  
teklif bileşenlerinin belirtilerek açıklama istenilmiş olduğu düşünülse dahi, ihale üzerinde  
bırakılan istekli Şen-Dem Tur. Oto. Nak. Taah. Tic. Ltd. Şti.nin sunmuş olduğu aşırı düşük  
teklif açıklamasının uygun olmadığı; şöyle ki,  
- İşçilik maliyeti hesaplamasının 2020 yılı tahmini asgari ücret tutarı üzerinden  
yapılması gerekirken ihale üzerinde bırakılan istekli tarafından fiyat avantajı sağlamak  
amacıyla 2019 yılı için yayınlanmış sözleşme ve genel giderler hariç asgari işçilik maliyeti  
tutarı olan 3.134,04 TL üzerinden hesaplama yapıldığı, işçilik maliyeti açıklamasında  
belirlenen kısmi çalışma süresinin hizmetin gerçekleştirilmesi için gereken süreyi  
kapsamadığı ve maliyetleri düşürebilmek adına gerçeği yansıtmayan çalışma saatleri  
üzerinden hesaplama yapıldığı,  
- Sunulan araç kiralamaya ilişkin fiyat tekliflerinin altında ilgili meslek mensubunun  
beyanının bulunması ve kaşelenerek imzalanmış olması gerekirken, Kamu İhale Genel  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2020/002  
: 24  
: 15.01.2020  
: 2020/UH.II-89  
Tebliği'nin 79.2.2.1'inci maddesinde belirtilen ve ilgili meslek mensubunca fiyat tekliflerinde  
yazılması gerektiği belirtilen ibarenin bulunmadığı, fiyat tekliflerinin SMMM ya da YMM  
tarafından imzalanması gerekirken serbest muhasebeci tarafından imzalandığı,  
Kiralamaya ilişkin fiyat teklifine konu edilen araçların Teknik Şartname’de belirtilen  
model yılı, motor gücü ve taşıma kapasitesi yönünden istenilen kriterleri sağlamadığı,  
Kiralamaya ilişkin fiyat teklifinde yer verilen kiralama süreleri ile araçların ihale  
konusu iş süresince çalışacakları toplam sürelere ilişkin verilerin uyuşmadığı, tek bir araç  
yönünden bir gün ve bir adet üzerinden alınan fiyat tekliflerinin işin tamamı yönünden  
maliyeti tevsik etmesinin mümkün olmadığı,  
Kiralamaya ilişkin fiyat teklifindeki tutarın piyasa rayiçlerinden fahiş derecede düşük  
olmasına rağmen ilgili meslek mensubundan Ek-O.6 Satış Tutarı Tespit Tutanağı talep  
edilmeden teklif değerlendirmesinin tamamlanmış olmasının mevzuata aykırı olduğu, ayrıca  
söz konusu fiyat teklifi tarihinin satış tutarı tespit tutanağı tarihinden önce olması sebebiyle  
fiyat teklifinin uygun olmadığı,  
Kiralamaya ilişkin fiyat tekliflerinden bazılarında yedek parça, akaryakıt, bakım  
onarım gibi ayrı bir maliyet kalemi oluşturan maliyet bileşenlerinin kiralama maliyetine dahil  
edildiği, ancak söz konusu kalemlerin her birinin ayrı bir maliyet kalemine karşılık  
geldiğinden, ilgili alanda faaliyet gösteren firmalardan ayrı ayrı fiyat tekliflerinin alınmasının  
gerektiği,  
- Bakım onarıma ilişkin fiyat teklifinde, fiyat teklifine konu araçların özelliklerinin  
(marka- model-motor gücü) ve bakım onarım adetlerinin tam olarak yer almadığı, işin  
gerçekleştirileceği araçlar ile bakım onarımı yapılacak araçların farklı olduğu, dolayısıyla  
bakım onarım maliyetlerinin tevsik edilmediği,  
Firmanın savunmasında otobüs, midibüs ve minibüsler yönünden periyodik bakım  
onarım aralığını tevsik eden ve yetkili servis ya da satıcılarından alınması gereken hiçbir  
belgenin yer almadığı,  
Araçların kaç kilometrede bir bakıma gireceklerine ilişkin herhangi bir yetkili servis  
yazısına veya veriye dayanmadan bakım onarım hesabı yapıldığı,  
Bakım onarıma ilişkin fiyat teklifinde Kamu İhale Genel Tebliği’nin 79.2.2.1’inci  
maddesinde yer alan ibarenin bulunmadığı, ayrıca fiyat tekliflerinde SMMM ve YMM imza  
ve kaşesinin bulunmamasının ya da serbest muhasebeci tarafından imzalanıp kaşelenmesinin  
mevzuata aykırı olduğu,  
Kiralama ve bakım onarıma ilişkin fiyat tekliflerinin alındığı firmaların faaliyet  
alanları içerisinde kiralama ve bakım onarım bulunmadığı,  
Bakım onarıma ilişkin fiyat teklifinde yağ, akü, benzin, yedek parça ve tamir-bakım  
giderleriyle ilgili maliyet kalemlerinin tek bir satırda birlikte fiyatlandırıldığı, her bir girdi  
kalemine yönelik ayrıştırma yapılarak ayrı ayrı fiyatlandırılmadığı,  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2020/002  
: 24  
: 15.01.2020  
: 2020/UH.II-89  
Bakım onarım adetlerinin düşürülmesiyle maliyetlerin aşağı çekilmesi ve açıklanması  
mümkün bulunmayan bir teklifin açıklanabilir hale getirilmesinin amaçlandığı,  
İstekli tarafından İdari Şartname’nin 47.3.2’nci maddesinde yer alan “...İdarece  
gerektiğinde ulaşım güzergâhlarında (gidiş 5 km, dönüş 5 km.) toplam 10 km.ye kadar uzatma  
yapılabilecektir. Bu uzatmadan ötürü yüklenici ilave ücret talep edemez” düzenlemesine  
dayanılarak tüm güzergâhlarda ilave 10 km. öngörülmeden açıklama yapıldığı,  
- İhale dokümanı gereğince bu iş kapsamında çalışması gereken araç tiplerine yer  
verilmiş olmasına rağmen, ihale üzerinde bırakılan istekli tarafından bu husus dikkate  
alınmaksızın akaryakıt maliyeti açıklaması yapıldığı,  
İhale konusu işte çalıştırılacak tüm araçların şehir içi trafikte 100 kilometrede ve  
saatte ortalama olarak ne kadar akaryakıt sarfiyatlarının bulunduğuna yönelik yapılan  
açıklamanın yetkili servislerinden beyan yazısı alınmadan veya katalog sunulmadan, hiçbir  
objektif kritere dayanmadan gerçekleştirilmesinin hukuka aykırı olduğu, bazı araçlar  
yönünden alınmış beyan yazısının ise şehir içi tüketim değerlerini göstermemesi nedeniyle bu  
değerler üzerinden hesaplama yapılmasının kabul edilebilir olmadığı, yine beyan yazısı  
alınmış olan bazı araçlar için marka, model, taşıma kapasitesi ve motor gücüne yer  
verilmeksizin ortalama akaryakıt tüketimi bilgisinin beyan edildiği, kiralamaya ilişkin fiyat  
teklifinde belirtilmemiş araçlar yönünden söz konusu beyan yazılarının hiçbir geçerliliğinin  
bulunmadığı,  
İstekli tarafından yapılan açıklama kapsamında kilometre hesaplamalarında çeşitli  
hatalar yapıldığı ve bu yanlış hesaplamalar sonucunda akaryakıt maliyetinin eksik  
hesaplandığı,  
İllere göre akaryakıt bayi fiyatları baz alınarak EPDK Ankara ili en düşük akaryakıt  
bayi fiyat raporuna göre ihale ilan tarihi olan 11.11.2019 ile ihale tarihi olan 09.12.2019  
tarihleri arasındaki verilerin kullanılmasının zorunlu olduğu, ilgili internet sitesi  
incelendiğinde anılan tarih aralığında en düşük fiyatın 26.11.2019 tarihinde KDV hariç 6,43  
YPET fiyatı olduğu, isteklinin bu tutardan çok daha düşük fiyatlar üzerinden alınmış olan  
fiyat tekliflerinin reddedilmesi gerektiği,  
- İstekli tarafından sigortaya ilişkin olarak sunulan fiyat teklifinde bölge müdürlüğü  
teyidi bulunması gerekmekteyken bu teyidin bulunmadığı,  
Sigorta maliyetinin sözleşme süresini kapsar şekilde açıklanması gerekmekle birlikte  
işin süresinin 255 iş günü olduğu dikkate alındığında, alınan sigorta hizmetinin oranlama  
yapılmak suretiyle maliyetlere yansıtılması mümkün bulunmadığından 365 günlük hizmet  
karşılığı bedel alınmak yerine 255 gün için oranlama yapılmak suretiyle hesaplanan sigorta  
maliyetinin mevzuata aykırı olduğu,  
İhale konusu işin isteklinin kiralamaya ilişkin fiyat teklifinde belirlediği araçlar  
üzerinden gerçekleştirileceği ve sigorta maliyetlerinin de bu araçlar üzerinden hesaplanması  
gerektiği, ancak istekli tarafından sunulan sigortaya ilişkin fiyat teklifinde bu araçlar için  
hiçbir açıklama yapılmadığı; bu araçların marka, model ve adetlerinin tam olarak yer  
almadığı ve bazı araçlarda farklılıklar olduğu, ihale konusu işte çalıştırılmayacak araçların  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2020/002  
: 24  
: 15.01.2020  
: 2020/UH.II-89  
aşırı düşük açıklamasına konu edildiği,  
- Açıklama kapsamında gerek öz mal gerek kiralanan araçların tamamı için ayrı ayrı  
motorlu taşıtlar vergisi hesaplaması yapılması gerektiği halde bu maliyet kalemleri tevsik  
edilmeksizin yapılan açıklamanın kabul edilmesinde hukuka uyarlık bulunmadığı, söz konusu  
maliyet kalemleri için ihale konusu işte çalıştırılacak araçlar yönünden eksik hesaplama  
yapılmasının mevzuata aykırı olduğu,  
- Lastik maliyetini tevsik etmek adına sunulan fiyat teklifine konu araçlar ile  
çalıştırılacak araçların marka, model ve kapasitelerinin uyuşmadığı, söz konusu lastiğe ilişkin  
fiyat teklifinin içeriğinde ilgili birim fiyatların hangi boy jant ebadına ait olduğunun  
belirtilmediği ve yazlık ve kışlık olarak ayrı maliyet öngörülmediği,  
- Sözleşme giderleri kapsamında %0,948 sözleşme damga vergisi, %0,569 ihale  
kararına ait damga vergisi ve %0,05 KİK payı olmak üzere; 28.386,52 TL tutarında sözleşme  
gideri bulunduğu gözetilmeden eksik hesaplama yapıldığı iddialarına yer verilmiştir.  
Başvuru sahibinin iddialarının değerlendirilmesi sonucunda aşağıdaki hususlar tespit  
edilmiştir.  
4734 sayılı Kamu İhale Kanunu’nun “Aşırı düşük teklifler” başlıklı 38’inci  
maddesinde “İhale komisyonu verilen teklifleri değerlendirdikten sonra, diğer tekliflere veya  
idarenin tespit ettiği yaklaşık maliyete göre teklif fiyatı aşırı düşük olanları tespit eder. Bu  
teklifleri reddetmeden önce, belirlediği süre içinde teklif sahiplerinden teklifte önemli  
olduğunu tespit ettiği bileşenler ile ilgili ayrıntıları yazılı olarak ister.  
İhale komisyonu;  
a) İmalat sürecinin, verilen hizmetin ve yapım yönteminin ekonomik olması,  
b) Seçilen teknik çözümler ve teklif sahibinin mal ve hizmetlerin temini veya yapım  
işinin yerine getirilmesinde kullanacağı avantajlı koşullar,  
c) Teklif edilen mal, hizmet veya yapım işinin özgünlüğü  
gibi hususlarda yapılan yazılı açıklamaları dikkate alarak, aşırı düşük teklifleri değerlendirir.  
Bu değerlendirme sonucunda, açıklamaları yeterli görülmeyen veya yazılı açıklamada  
bulunmayan isteklilerin teklifleri reddedilir.  
Kurum, ihale konusu işin türü, niteliği ve yaklaşık maliyeti ile ihale edilme usulüne  
göre aşırı düşük tekliflerin tespiti, değerlendirilmesi ve ekonomik açıdan en avantajlı teklifin  
belirlenmesi amacıyla sınır değerler ve sorgulama kriterleri belirlemeye, ihalenin bu  
maddede öngörülen açıklama istenilmeksizin sonuçlandırılabilmesine, ayrıca yaklaşık  
maliyeti 8 inci maddede öngörülen eşik değerlerin yarısına kadar olan hizmet alımları ile  
yapım işleri ihalelerinde sınır değerin altında olan tekliflerin bu maddede öngörülen  
açıklama istenilmeksizin reddedilmesine ilişkin düzenlemeler yapmaya yetkilidir. İhale  
komisyonu bu maddenin uygulanmasında Kurum tarafından yapılan düzenlemeleri esas alır.”  
hükmü bulunmaktadır.  
Hizmet Alımı İhaleleri Uygulama Yönetmeliği’nin “Sınır değer ve aşırı düşük  
teklifler” başlıklı 59’uncu maddesinde “(1) İhale komisyonu verilen teklifleri  
değerlendirdikten sonra Kurum tarafından belirlenen yönteme göre sınır değeri hesaplar.  
(2) Aşırı düşük teklif tespit ve değerlendirme işlemlerine ilişkin olarak, ihale ilanı ve  
dokümanında belirtilmek kaydıyla, üçüncü, dördüncü ve beşinci fıkralardaki koşullar  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2020/002  
: 24  
: 15.01.2020  
: 2020/UH.II-89  
çerçevesinde aşağıdaki seçeneklerden bir tanesi kullanılır.  
a) Sınır değerin altında olan teklifler ihale komisyonunca aşırı düşük teklif olarak  
tespit edilir ve bu teklif sahiplerinden Kurum tarafından belirlenen kriterlere göre teklifte  
önemli olduğu tespit edilen bileşenler ile ilgili ayrıntılar yazılı olarak istenir. İhale  
komisyonu;  
1) Verilen hizmetin ekonomik olması,  
2) Seçilen teknik çözümler ve teklif sahibinin işin yerine getirilmesinde kullanacağı  
avantajlı koşullar,  
3) Teklif edilen hizmetin özgünlüğü,  
gibi hususlarda yapılan yazılı açıklamaları dikkate alarak aşırı düşük teklifleri değerlendirir.  
Bu değerlendirme sonucunda, açıklamaları yeterli görülmeyen veya yazılı açıklamada  
bulunmayan isteklilerin teklifleri reddedilir.  
b) İhale, aşırı düşük teklif tespit ve değerlendirme işlemleri yapılmaksızın  
sonuçlandırır.  
c) Aşırı düşük teklif sınır değerinin altında teklif sunan isteklilerin teklifi açıklama  
istenmeksizin reddedilir.  
(3) Yaklaşık maliyeti Kanunun 8 inci maddesinde öngörülen eşik değerin yarısına eşit  
veya bu değerin üzerinde olan ihalelerde, ikinci fıkranın (a) bendinin kullanılması zorunludur.  
(4) Yaklaşık maliyeti Kanunun 8 inci maddesinde öngörülen eşik değerin yarısına  
kadar olan, açık ihale, belli istekliler arasında ihale veya Kanunun 21’inci maddesinin (b),  
(c) ve (f) bentleri gereğince pazarlık usulü ile yapılan personel çalıştırılmasına dayalı  
olmayan hizmet alımı ihalelerinde, ikinci fıkranın (a), (b) veya (c) bendindeki seçeneklerden  
birinin kullanılması zorunludur.  
(5) Aşağıdaki işlerin ihalelerinde ikinci fıkranın (b) bendinin kullanılması zorunludur.  
a) Yaklaşık maliyeti Kanunun 8 inci maddesinde öngörülen eşik değerin yarısına  
kadar olan ve Kanunun 21 nci maddesinin (a), (d) ve (e) bentleri gereğince pazarlık usulü ile  
yapılan personel çalıştırılmasına dayalı olmayan hizmet alımı ihaleleri.  
b) Yaklaşık maliyeti Kanunun 8 inci maddesinde öngörülen eşik değerin yarısına  
kadar olan personel çalıştırılmasına dayalı hizmet alımı ihaleleri.  
c) Kurum tarafından yayımlanan aşırı düşük teklif sorgulaması yapılamayacak alımlar  
listesinde yer alan işlerin ihaleleri.” hükmü bulunmaktadır.  
Kamu İhale Genel Tebliği’nin “Hizmet alımı ihalelerinde sınır değer tespiti ve aşırı  
düşük tekliflerin değerlendirilmesi” başlıklı 79’uncu maddesinde “79.1. Hizmet alımı  
ihalelerinde sınır değer aşağıdaki kurallara göre tespit edilir.  
79.1.1. Personel çalıştırılmasına dayalı hizmet alımı ihalelerinde kar hariç yaklaşık  
maliyet tutarı sınır değer olarak kabul edilir.  
79.1.2. Personel çalıştırılmasına dayalı olmayan hizmet alımı ihalelerinde sınır değer;  
SD: Sınır değeri,  
YM: Yaklaşık maliyeti,  
n: İhalenin ilk oturumunda teklif mektubu ve geçici teminatı usulüne uygun olduğu  
anlaşılan ve teklif tutarı yaklaşık maliyetin yüzde 60’ından düşük ve yaklaşık maliyetten  
yüksek olanlar dışındaki isteklilerin teklif sayısını,  
T1, T2, T3….Tn: İhalenin ilk oturumunda teklif mektubu ve geçici teminatı usulüne  
uygun olduğu anlaşılan (Ek ibare: 29.06.2017-30109 R.G./2. md.) ve teklif tutarı yaklaşık  
maliyetin yüzde 60’ından düşük ve yaklaşık maliyetten yüksek olanlar dışındaki isteklilerin  
teklif bedellerini,  
R: Sınır Değer Tespit Katsayısını  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2020/002  
: 24  
: 15.01.2020  
: 2020/UH.II-89  
79.1.3. 79.1.2 nci maddede yer alan R değeri her yıl 1 Şubat tarihinden geçerli olmak  
üzere Kurum tarafından belirlenir ve ilan edilir. İhalenin konusu veya işin niteliğine göre  
Kurum tarafından farklı R değerleri belirlenebilir.  
79.2. İhale ilanında ve dokümanında teklifi sınır değerin altında kalan isteklilerden  
açıklama isteneceği belirtilen hizmet alımı ihalelerinde, aşırı düşük tekliflerin  
değerlendirilmesi aşamasında aşağıdaki düzenlemelere göre işlem tesis edilmesi  
gerekmektedir.  
79.2.1. Aşırı düşük tekliflere yönelik açıklama istenmesine ilişkin yazıda, isteklilerin  
yapacakları açıklamalara esas olacak önemli teklif bileşenlerinin, bütün istekliler için aynı  
unsurları içerecek şekilde belirtilmesi zorunludur. Aşırı düşük teklif açıklaması sunulması için  
isteklilere üç (3) iş gününden az olmamak üzere uygun bir süre verilir.  
79.2.2. İstekliler aşırı düşük olarak tespit edilen tekliflerini aşağıdaki yöntemleri  
kullanarak açıklayabilirler.  
79.2.2.1. Üçüncü Kişilerden Alınan Fiyat Teklifleri: Teklifi oluşturan maliyet  
bileşenlerine ilişkin üçüncü kişilerden fiyat teklifi alınması durumunda, öncelikli olarak fiyat  
teklifini veren kişiyle tam tasdik sözleşmesi yapan veya beyannamelerini imzalamaya yetkili  
olan meslek mensubu tarafından ilgisine göre teklife konu mal veya hizmet için maliyet tespit  
tutanağı (Ek-O.5) veya satış tutarı tespit tutanağı (Ek-O.6) düzenlenecektir. Tutanaklar fiyat  
teklifinin dayanağı olarak düzenlenecek olup, meslek mensubu tarafından muhafaza edilecek  
ve fiyat teklifinin ekinde idareye verilmeyecektir. Ancak idare veya Kurum tarafından gerekli  
görülmesi halinde bu tutanaklar meslek mensubundan istenebilecektir.  
Maliyet tespit tutanağı dayanak alınarak fiyat teklifi sunulabilmesi için, fiyat teklifinin  
mamul/mala ilişkin olması halinde mamul/malın birim fiyatının, tutanakta tespit edilen  
ağırlıklı ortalama birim maliyetin altında olmaması; fiyat teklifinin hizmete ilişkin olması  
halinde ise bu hizmetin birim fiyatının, tutanakta tespit edilen toplam birim maliyetin altında  
olmaması, bu tespitin (Ek-O.5) formunda yapılması, fiyat teklifi üzerine meslek mensubu  
tarafından “Bu fiyat teklifindeki birim fiyatın, mükellefin yasal defter ve belgelerine göre  
tarafımca düzenlenerek onaylanan (.../.../...) tarih ve (…) sayılı maliyet tespit tutanağındaki  
ortalama/toplam birim maliyet tutarının altında olmadığını beyan ederim.” ibaresinin  
yazılarak imzalanması ve iletişim bilgileri de belirtilmek suretiyle kaşelenmesi/mühürlenmesi  
gerekmektedir.  
Satış tutarı tespit tutanağı dayanak alınarak fiyat teklifi sunulabilmesi için teklif edilen  
birim fiyatın, ilgili tutanakta tespit edilen ağırlıklı ortalama birim satış tutarının % 80’inin  
altında olmaması, bu tespitin (Ek-O.6) formunda yapılması, fiyat teklifi üzerine meslek  
mensubu tarafından “Bu fiyat teklifindeki birim fiyatın, mükellefin yasal defter ve belgelerine  
göre tarafımca düzenlenerek onaylanan (.../.../...) tarih ve (…) sayılı satış tutarı tespit  
tutanağındaki ağırlıklı ortalama birim satış tutarının % 80’inin altında olmadığını beyan  
ederim.” ibaresinin yazılarak imzalanması ve iletişim bilgileri de belirtilmek suretiyle  
kaşelenmesi/mühürlenmesi gerekmektedir.  
Üçüncü kişilerden alınan fiyat tekliflerinin teklife konu alanda faaliyet gösterenlerden  
alınması gerekmekte olup, bu belgelerin ihale tarihinden önce düzenlenmiş olması zorunlu  
değildir.  
Kaşeleme işlemi 8.4 üncü maddede belirtilen özel kaşe kullanılmak suretiyle yapılabileceği  
gibi, bu kaşe dışında meslek mensubuna ilişkin bilgileri içeren kaşe kullanılmak suretiyle de  
yapılabilir.  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2020/002  
: 24  
: 15.01.2020  
: 2020/UH.II-89  
79.2.2.7. İsteklinin Kendi Ürettiği, Aldığı veya Sattığı Mallara İlişkin Fiyatlar: Teklifi  
oluşturan maliyet bileşenlerine ilişkin olarak isteklinin kendi ürettiği, aldığı veya sattığı  
mallara ait fiyatların kullanılması durumunda, istekliyle tam tasdik sözleşmesi yapan veya  
beyannamelerini imzalamaya yetkili olan meslek mensubu tarafından ilgisine göre aşırı düşük  
teklif açıklamasına konu mal için düzenlenen maliyet/satış tutarı tespit tutanağı (Ek-O.7) ile  
açıklama yapılabilir.  
Maliyetler dayanak alınarak yapılan açıklamanın geçerli olabilmesi için teklif edilen  
birim fiyatın, ilgili tutanakta (Ek-O.7) tespit edilen ağırlıklı ortalama birim maliyetin altında  
olmaması ve isteklinin son veya bir önceki geçici vergi beyanname döneminde ihale konusu  
işte kullanılmasını öngördüğü mal miktarının en az yarısı kadar alım yapmış olması gerekir.  
Satışlar dayanak alınarak yapılan açıklamanın geçerli olabilmesi için teklif edilen birim  
fiyatın, ilgili tutanakta (Ek-O.7) tespit edilen ağırlıklı ortalama birim satış tutarının %  
80’inin altında olmaması ve malın ticaretinin isteklinin faaliyet alanında olması gerekir.  
İsteklinin son veya bir önceki geçici vergi beyanname döneminde 4734 sayılı Kanun  
kapsamındaki idarelere açıklama konusu mala ilişkin satış yapmış ve satılan malın idarece  
kabul edilmiş olması durumunda, maliyet/satış tutarı tespit tutanağı (Ek-O.7) sunulmasına  
gerek bulunmayıp sadece söz konusu satışa ilişkin fatura örnekleri veya bu örneklerin noter,  
YMM, SMMM ya da vergi dairesince onaylı suretleri ile de belgelendirme yapılabilir.  
Kaşeleme işlemi 8.4 üncü maddede belirtilen özel kaşe kullanılmak suretiyle  
yapılabileceği gibi, bu kaşe dışında meslek mensubuna ilişkin bilgileri içeren kaşe  
kullanılmak suretiyle de yapılabilir.  
79.2.3. Meslek mensubu; üçüncü kişilerden alınan fiyat teklifi üzerindeki beyanın ve  
emsal bedel beyanı ile Ek-O.5, Ek-O.6 ve Ek-O.7 numaralı tutanaklardaki bilgilerin  
doğruluğundan sorumludur. Meslek mensubu ibaresinden Yeminli Mali Müşavirler veya  
Serbest Muhasebeci Mali Müşavirler anlaşılır”  
79.2.4. Ek-O.5, Ek-O.6 ve Ek-O.7 numaralı tutanakların son veya bir önceki geçici  
vergi beyanname dönemine ilişkin olarak düzenlenmesi zorunludur. Son veya bir önceki geçici  
vergi beyanname döneminin tespitinde; 4734 sayılı Kanunun 21 inci maddesinin birinci  
fıkrasının (a), (d) ve (e) bentlerine göre pazarlık usulü ile yapılan ihalelerde ilk yazılı fiyat  
tekliflerinin alındığı tarih, diğer ihale usulleri ile yapılan ihalelerde ise ihale tarihi esas  
alınır.  
Örneğin; 11.1.2014 tarihinde açık ihale usulü ile yapılan ihalede son geçici vergi  
beyanname dönemi “Ekim-Kasım-Aralık 2013”, 15.7.2014 tarihinde açık ihale usulü ile  
yapılan ihalede son geçici vergi beyanname dönemi “Nisan-Mayıs-Haziran 2014” tür.  
79.2.5. İşletme hesabına göre defter tutuluyor olması durumunda; yukarıda belirtilen  
tutanaklar, işletme hesabı defteri ve işletme hesap özeti kayıtlarına göre düzenlenir.  
79.2.7. İstekliler tarafından akaryakıt girdisine ilişkin olarak EPDK tarafından il  
bazında günlük yayımlanan akaryakıt fiyatlarının % 90’ının altında sunulan açıklamalar  
geçerli kabul edilmeyecektir. Motorin veya benzine yönelik olarak öngörülen tutarın TL/lt  
cinsinden hesaplanmasında Enerji Piyasası Düzenleme Kurumunun ilgili düzenlemeleri  
dikkate alınacaktır.  
79.3. İdarelerin aşırı düşük teklif tespit ve değerlendirilmesine ilişkin aşağıdaki  
düzenlemeleri de dikkate almaları gerekmektedir.  
79.3.1. Teklifi aşırı düşük olarak tespit edildikten sonra yukarıdaki yöntemlere göre  
usulüne uygun açıklama yapan isteklilerin teklifleri geçerli kabul edilir. Hayatın olağan  
akışına veya ticari gereklere aykırılık gibi nedenlerle teklifler reddedilemez.  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2020/002  
: 24  
: 15.01.2020  
: 2020/UH.II-89  
79.3.2. 79.2.2 nci maddede yer alan yöntemlerden herhangi biri ile açıklama  
yapılmasının fiilen mümkün olmadığının anlaşıldığı durumlarda, istekli tarafından gerekçesi  
belirtilmek suretiyle, ilgili mevzuatına göre ihale tarihinden önceki son 12 ay içinde  
düzenlenen açıklamaya elverişli diğer bilgi ve belgeler kullanılarak da açıklama yapılabilir.  
79.3.3. Kurumca hazırlanan “İşçilik Hesaplama Modülü” ne (www.ihale.gov.tr)  
adresinden ulaşılabilecek olup, personel çalıştırılmasına dayalı hizmet alımı ihalelerinde  
tekliflerin değerlendirilmesi bağlamında sözleşme ve genel giderler dahil asgari işçilik  
maliyeti hesabında işçilik hesaplama modülünün kullanılması zorunludur.  
79.3.4. Hizmet alım ihalelerinde herhangi bir sigorta giderinin aşırı düşük teklif  
sorgulamasında önemli bir bileşen olarak kabul edilmesi durumunda, isteklilerce sigorta  
acentelerinden alınan poliçe, fiyat teklifi veya sözleşmelerin ekine ihale dokümanında yer  
alan teminat tutarları üzerinden teklif ettikleri sigorta prim tutarlarıyla sigorta hizmetini  
gerçekleştirebileceklerine ilişkin, ilgili sigorta şirketinin genel müdürlüğünden veya bölge  
müdürlüğünden alınan teyit yazısının eklenmesi ve bu yazının yetkili kişilerin imzasını  
taşıması gereklidir. Ancak sigorta şirketlerinin genel müdürlük veya bölge müdürlükleri  
tarafından imzalanmış poliçe veya fiyat teklifleri için teyit alınması zorunlu değildir. Sigorta  
giderinin tevsiki için sunulan belgenin işin süresinin tamamını kapsaması gerekmektedir.  
Ancak birden fazla yılı kapsayan işlerde ilk yıl için alınan sigorta teklifinin ihale tarihinin  
bulunduğu yıldan önceki yılın Aralık ayına ait Yurtiçi Üretici Fiyatları Endeksinin yıllık  
değişim oranı esas alınmak suretiyle güncellenerek diğer yıllar için kullanılması mümkündür.  
79.3.5. Personel çalıştırılmasına dayalı olmayan hizmet alımlarına ilişkin yapılan  
aşırı düşük teklif açıklamasında, sözleşme giderleri ve genel giderlerin % 4 oranında  
hesaplanması söz konusu olmayacak, sözleşme giderleri ilgili mevzuatına göre hesaplanmak  
suretiyle açıklama yapılacaktır…” açıklamaları yer almaktadır.  
İhaleye ait İdari Şartname’nin “İhale konusu işe ilişkin bilgiler” başlıklı 2’nci  
maddesinde “2.1. İhale konusu hizmetin;  
a) Adı: 38 Araç İle (31 Minibüs, 7 Midibüs) Personel Taşıma Hizmeti Alımı  
b) Miktarı ve türü:  
EK'te yer alan güzergahlarda 38 Araç İle 01 Ocak 2020 - 31 Aralık 2020 tarihleri  
arasındaki iş günlerinde 255 (ikiyüzellibeş) seferle Kr.Hvcl.K.lığı Kışlasında konuşlu  
birliklerde görevli personelin mesaiye getirilip götürülmesi işidir.  
Ayrıntılı bilgi idari şartnamenin ekinde yer almaktadır.  
c)Yapılacağı yer: Güzergah Listesinde belirtilen güzergahlarda 255 Sefer  
Kr.Hvcl.K.lığına geliş ve gidiş olarak yapılacaktır…” düzenlemesi,  
Aynı Şartname’nin “Teklif fiyata dahil olan giderler” başlıklı 25’inci maddesinde  
“25.1. Sözleşmenin uygulanması sırasında, ilgili mevzuat gereğince yapılacak ulaşım,  
sigorta, vergi, resim ve harç giderleri ile bunlara benzer bilumum giderlerin tamamı  
isteklilerce teklif edilecek fiyata dâhil olacaktır.  
25.2. 25.1. maddesinde yer alan gider kalemlerinde artış olması ya da benzeri yeni  
gider kalemlerinin oluşması hallerinde, teklif edilen fiyatın bu tür artış ya da farkları  
karşılayacak payı içerdiği kabul edilir. Yüklenici, bu artış ve farkları ileri sürerek herhangi bir  
hak talebinde bulunamaz.  
25.3. Teklif fiyata dahil olan diğer giderler aşağıda belirtilmiştir:  
25.3.1. Servis araçlarının sigorta ve periyodik trafik muayeneleri ile yıllık bakım,  
onarım ve servis hizmetleri için yapılacak giderler, taşıyıcı firma tarafından istihdam edilen  
tüm personelin Sosyal Sigortalar Kurumu, vergi daireleri ve diğer resmi kurum ve kuruluşlar  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2020/002  
: 24  
: 15.01.2020  
: 2020/UH.II-89  
ile odalar, dernekler vb. gibi yerlerle olan ilişkilerinin düzenlenmesi, buralarda yapılacak  
yasal işlemlerin ifası ile bunlara ait tüm giderler Yükleniciye ait olup, teklif fiyatına dahildir.  
25.4. Sözleşme konusu işin bedelinin ödenmesi aşamasında doğacak Katma Değer  
Vergisi (KDV), ilgili mevzuatı çerçevesinde İdare tarafından yükleniciye ayrıca ödenir…”  
düzenlemesi,  
Aynı Şartname’nin “Fiyat farkı” başlıklı 46’ncı maddesinde “46.1. İhale konusu iş için  
sözleşmenin uygulanması sırasında fiyat farkı hesaplanmayacaktır. Ancak, mücbir sebepler  
veya idareden kaynaklanan nedenlerle işin bitim tarihinin süre uzatımı verilmek suretiyle  
uzatılması halinde, yürürlükte bulunan fiyat farkına ilişkin esaslar dikkate alınarak fiyat farkı  
hesaplanacaktır.” düzenlemesi,  
Aynı Şartname’nin “Diğer Hususlar” 47’nci maddesinde “47.1. Yüklenicinin  
Yükümlülükleri:  
a. Araçlara ait;  
(1) Motorlu Araç Trafik ve Tescil Belgesi, Özel Servis Aracı Uygunluk Tespit Belgesi  
ve Büyükşehir Belediyesi Servis Aracı Uygunluk Belgesi veya Ankara Büyükşehir Belediye  
Başkanlığı Özel Servis Aracı Güzergâh İzin Belgesi, Ticari Taşıt Tanıtma Kartı, Zorunlu  
Karayolu Taşımacılık Mali Sorumluluk Sigortası, Egzoz Emisyon Ölçümleri ve Zamanında  
yapılmış Fenni Muayenelerini gösterir Belgeler olacak,  
(2) Araçlar en az 2010 model veya daha üst model olacaktır.  
47.3. 2. İdarece gerektiğinde ulaşım güzergâhlarında (gidiş 5 km, dönüş 5 km.) toplam  
10 km.ye kadar uzatma yapılabilecektir. Bu uzatmadan ötürü yüklenici ilave ücret talep  
edemez.  
47.5.4. Araçların, trafik kanunu ve diğer yönetmeliklere uygun olarak yaptırmaları  
gereken işlemleri ve bakım onarımları yüklenici tarafından yaptırılacaktır.  
47.5.5. Teknik şartnamenin 3.2.nci maddesinde belirtilen araçlar ile ilgili teknik  
hususların tamamı aranacaktır.  
47.8. Araçlar ve Taşınanların Sigortası:  
Yüklenici, sefere koyacağı araçlarını 2918 sayılı Karayolları Trafik Kanunu esaslarına  
göre Zorunlu Karayolu Taşımacılık Mali Sorumluluk Sigortasını yaptıracak ve Sigorta  
poliçelerinin birer nüshası ilk defa hizmet başlamadan önce, araç değişikliklerinde iki gün  
önce Kara Havacılık Komutanlığı Kontrol Teşkilatına verilecektir.  
47.12.13. Yüklenici, bir adet en az 27 kişilik midibüs yerine bir adet en az 17 kişilik  
minibüsü servis için görevlendirmeyecektir. Görevlendirilmiş ise söz konusu aracın o sefere ait  
hak edişi ödenmeyecektir. O güzergâhı kullanan personelden servis ile taşınmayanlar topluca  
taksimetreli taksi ile taşınacak, taksi ücretinin yüklenici tarafından 24 saat içerisinde  
karşılanması için ilgililerce alınmış olan makbuz Kontrol Teşkilatı Başkanlığına teslim  
edilecektir. Ancak idarenin onayı ile bir adet en az 27 kişilik midibüs yerine iki adet en az 17  
kişilik minibüs servis için görevlendirilebilir…” düzenlemesi yer almaktadır.  
13.12.2019 tarihli kesinleşen ihale komisyonu kararına göre, açık ihale usulüyle  
yapılan şikâyete konu ihaleye 9 (dokuz) isteklinin teklif verdiği, bu isteklilerden Şen-Dem  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2020/002  
: 24  
: 15.01.2020  
: 2020/UH.II-89  
Tur. Oto. Nak. Taah. Tic. Ltd. Şti.nin vermiş olduğu teklifin sınır değerin altında kaldığı ve  
anılan istekli tarafından sunulan aşırı düşük teklif açıklamasının idarece kabul edildiği,  
ihalenin ekonomik açıdan en avantajlı teklif sahibi olarak belirlenen Şen-Dem Tur. Oto. Nak.  
Taah. Tic. Ltd. Şti. üzerinde bırakıldığı, başvuru sahibi olan D-B Tem. Taş. Tur. İnş. Gıd.  
San. ve Tic. Ltd. Şti.nin ise ekonomik açıdan en avantajlı ikinci teklif sahibi olarak  
belirlendiği görülmüştür.  
İdare tarafından teklif tutarı sınır değer tutarının altında kalan Şen-Dem Tur. Oto. Nak.  
Taah. Tic. Ltd. Şti.ye 13.12.2019 tarihinde EKAP üzerinden gönderilen aşırı düşük teklif  
sorgulama yazısında “İdari Şartname’nin 33.2’nci maddesi gereği, aşırı düşük teklif  
sorgulamasına esas olmak üzere aşağıdaki çizelgede belirtilen konu başlıkları kapsamında  
resmi kurum ve yetkili servislerden temin edeceğiniz belgeler ile birlikte açıklamanızı yazılı  
olarak 13 Aralık 2019 günü saat 14.00’a İhale Komisyon Başkanlığına teslim ediniz.  
Aşırı düşük teklif sorgulama konu başlıkları  
SIRA NO  
KONU BAŞLIKLARI  
1
2
3
4
5
6
7
8
AKARYAKIT MALİYETİ  
AMORTİSMAN VE ARAÇ KİRALAMA GİDERLERİ  
PERSONEL MALİYET GİDERLERİ  
MOTORLU TAŞITLAR VERGİSİ  
ZORUNLU MALİ SORUMLULUK SİGORTASI  
SÖZLEŞME GİDERLERİ  
ARAÇ BAKIM ONARIM GİDERLERİ  
ARAÇ MUAYENE GİDERLERİ” ifadelerine yer verilmiştir.  
Şikâyete konu edilen ihalenin, 01 Ocak 2020-31 Aralık 2020 tarihleri arasındaki iş  
günlerinde 255 (ikiyüzellibeş) seferle Kara Havacılık Komutanlığı Kışlasında konuşlu  
birliklerde görevli personeli taşıma işi olduğu ve gerçekleştirilecek hizmet kapsamında 38  
araç kullanılacağı anlaşılmıştır.  
Bu kapsamda, başvuru sahibinin iddiaları çerçevesinde Şen-Dem Tur. Oto. Nak. Taah.  
Tic. Ltd. Şti. aşırı düşük teklif açıklaması incelendiğinde,  
Anılan isteklinin aşırı düşük teklif açıklaması kapsamında,  
1- Araç yakıt maliyeti  
2- Amortisman maliyeti ve araç kiralama maliyeti  
3- Araçlara yönelik bakım ve onarım maliyeti  
4- MTV maliyeti  
5- Zorunlu mali sorumluluk sigortası maliyeti  
6- Araç muayene maliyeti  
7- İşçilik maliyeti  
8- Sözleşme gideri  
9- Açıklanması istenilmeyen kalemler ile öngörülemeyen hata ve eksikliler karşılığı  
şeklinde açıklamaya ilişkin maliyet kalemlerine yer verilmiştir.  
Araç kiralama maliyetini tevsik etmek üzere, 31 adet 20 kişi taşıma kapasiteli 2015  
model yılına ait Mercedes Sprinter 416 CDI, 7 adet 30 kişi taşıma kapasiteli 2015 model  
yılına ait Otokar Sultan 140 S olmak üzere toplamda 38 aracın 255 gün için saatlik kiralama  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2020/002  
: 24  
: 15.01.2020  
: 2020/UH.II-89  
hizmet bedelini gösterir Line Seyahat Turizm Oto. Tic. Ltd. Şti.den alınmış 12.12.2019 tarihli  
fiyat teklifi sunulduğu, anılan fiyat teklifinin SMMM tarafından iletişim bilgileri de  
belirtilmek suretiyle imzalanıp kaşelendiği, belgede “Yukarıda yer alan araç kiralama fiyat  
teklifi akaryakıt, bakım-onarım, yedek parça, akü ve yağ, sürücü ücretleri, kasko, trafik  
sigortası, koltuk sigortası, lastik, muayene ve mevzuat gereği ödenmesi gereken motorlu  
taşıtlar vergisi hariç verilmiştir.” ifadelerinin ve “Bu fiyat teklifindeki birim fiyatın, mükellefin  
yasal defter ve belgelerine göre tarafımca düzenlenerek onaylanan (12/12/2019) tarih ve (1)  
sayılı satış tutarı tespit tutanağındaki ağırlıklı ortalama birim satış tutarının %80’inin altında  
olmadığını beyan ederim.” ibaresinin yer aldığı, bahse konu fiyat teklifine dayanak teşkil  
eden maliyet/satış tutarı tespit tutanaklarının idare tarafından istenilmediği, dolayısıyla söz  
konusu tutanakların anılan istekli tarafından aşırı düşük teklif açıklamaları kapsamında  
sunulmasına gerek bulunmadığı anlaşılmıştır.  
Anılan istekli tarafından araç kiralama maliyetini tevsik etmek üzere sunulan fiyat  
teklifi üzerinde mevzuata göre bulunması gereken ibarelerin yer aldığı ve ilgili meslek  
mensubu tarafından iletişim bilgilerine yer verilmek suretiyle imzalandığı, fiyat teklifinin  
ticaret unvanından anlaşıldığı üzere ihale konusu işte faaliyet gösteren kişiden alındığı söz  
konusu fiyat teklifine başvuru sahibinin iddia ettiği gibi yedek parça, akaryakıt, bakım-onarım  
maliyetlerinin dahil edilmediği, kiralanan araçların ihale dokümanına uygun sunulduğu  
anlaşılmış olup, ayrıca bahse konu fiyat teklifinde yer alan araçların kiralama süresinin ihale  
konusu işin süresini karşıladığı görüldüğünden, bahse konu maliyet bileşeninin mevzuata  
uygun olarak tevsik edildiği anlaşılmıştır.  
Araç yakıt maliyetini tevsik etmek üzere, 11.11.2019-09.12.2019 tarihinde Ankara  
iline ilişkin yayımlanan motorinin EPDK akaryakıt bayi fiyatı raporu çıktısının sunulduğu,  
söz konusu belgede belirtilen 6,66 TL (%18 KDV dahil) motorin fiyatının, %18 KDV hariç  
tutarının 5,64 TL olduğu ve 5,64 TL üzerinden akaryakıt maliyet hesabının yapıldığı, anılan  
istekli tarafından akaryakıt maliyeti için ihale ilan tarihi (11.11.2019) ile ihale tarihi  
(09.12.2019) arasında yer alan EPDK tarafından il bazında yayımlanmış olan fiyatın  
kullanıldığı,  
Ayrıca, “Motor özellikleri” başlıklı kataloğun sunulduğu, ihale konusu işte  
çalıştırtılacak araçlardan Mercedes Sprinter 416 CDI’ya ait olduğu anlaşılan söz konusu  
belgede şehir içi 100 km yakıt tüketimi değerinin 7.8 litre olduğu bilgisinin yer aldığı ve  
ayrıca yetkili teknik servis olduğu belirtilen KRY Motorlu Araçlar Kiralama İnş. Tur. San ve  
Tic. Ltd. Şti. tarafından düzenlenmiş 12.12.2019 tarihli Mercedes Sprinter 416 CDI’nın (2015  
model) şehir içi 100 km ortalama akaryakıt sarfiyatını gösterir (7.8 lt) belgenin sunulduğu  
görülmüştür.  
Yetkili teknik servis olduğu belirtilen KRY Motorlu Araçlar Kiralama İnş. Tur. San ve  
Tic. Ltd. Şti. tarafından 12.12.2019 tarihinde düzenlenmiş, ihale konusu işte kullanılacak  
araçlardan diğeri olan Otokar Sultan 140 S’in (2015 model) şehir içi 100 km ortalama  
akaryakıt sarfiyatını gösterir (15 lt) belgenin sunulduğu, anılan istekli tarafından ihale konusu  
işte kullanılacak araçların akaryakıt maliyetine ilişkin hesaplamanın söz konusu veriler  
doğrultusunda hesaplandığı görülmüş olup, yapılan araştırma neticesinde KRY Motorlu  
Araçlar Kiralama İnş. Tur. San ve Tic. Ltd. Şti.nin yetkili teknik servis olup olmadığının  
tespit edilemediği, anılan istekli tarafından söz konusu firmanın yetkili servis olduğunun da  
tevsik edilmediği dikkate alındığında, açıklamanın bu şekliyle uygun olmadığı sonucuna  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2020/002  
: 24  
: 15.01.2020  
: 2020/UH.II-89  
varılmıştır.  
Anılan istekli tarafından ihale konusu işte kullanılacak her bir aracın (38 adet) ihale  
konusu işin süresi boyunca toplam kat edeceği km bilgisi ile İdari Şartname’nin 47.3.2’nci  
maddesinde yer alan düzenleme doğrultusunda bahse konu araçların ihale konusu iş süresince  
her bir ulaşım güzergâhına ilave 10 km. öngörülerek açıklama yapıldığı ve toplam kat  
edilecek km esas alınarak her bir araç için gereken akaryakıt maliyetine ulaşıldığı görülmüş  
olup, araç yakıt maliyeti bileşeninin hesaplamasında aykırılık bulunmadığı anlaşılmıştır.  
Araç sigorta giderini (zorunlu mali sorumluluk (trafik) sigortası) tevsik etmek üzere  
12.12.2019 tarihinde Serdar Hüseyin Işık’tan alınmış, başlangıç ve bitiş tarihleri (01.01.2020-  
31.12.2020) olan fiyat teklifinin sunulduğu, bahse konu fiyat teklifinin Serdar Hüseyin Işık  
tarafından düzenlenerek imzalandığı, anılan fiyat teklifinde tek imzanın yer aldığı görülmüş  
olup, söz konusu fiyat teklifinin ihale konusu işin süresini kapsadığı, araçların kiralanmasına  
ilişkin olarak sunulan fiyat teklifinde belirlenen araçlar üzerinden sigorta maliyetlerinin  
hesaplandığı görülmüştür. Ancak söz konusu belgeye Kamu İhale Genel Tebliği’nin  
79.3.4’üncü maddesinde belirtilen ilgili sigorta şirketinin genel müdürlüğünden veya bölge  
müdürlüğünden alınan teyit yazısının eklenmediği gibi belgenin ilgili sigorta şirketinin genel  
müdürlüğü veya bölge müdürlüğü tarafından imzalanmadığı da anlaşıldığından, araç sigorta  
gideri maliyetinin mevzuata uygun olarak tevsik edilmediği sonucuna varılmıştır.  
Motorlu taşıtlar vergisi maliyetini tevsik etmek üzere, Gelir İdaresi Başkanlığı’nın  
resmi internet sitesinden alınmış çıktıların sunulduğu, ihale konusu iş kapsamında  
kullanılacak araçların 2015 model otobüs olduğu (20 kişilik ve 30 kişilik) ve araçların 1-6 yaş  
kategorisinde olduğu belirtilerek 20 kişilik bir otobüs için 2.597,00 TL, 30 kişilik bir otobüs  
için 3.114,00 TL olmak üzere, ihale konusu işte çalıştırılacak 38 araç için söz konusu veriler  
esas alınarak hesaplama yapıldığı görülmüş olup açıklamanın uygun olduğu anlaşılmıştır.  
Araç bakım ve onarım maliyetini tevsik etmek üzere, ihale konusu işte çalıştırılacak  
Otokar Sultan 140 S (2015 model) otobüs için onarım, motor yağı, yağ filtresi, yakıt filtresi,  
servis işçiliği maliyetinin ayrı ayrı belirtildiği KRY Motorlu Araçlar Kiralama İnş. Tur. San  
ve Tic. Ltd. Şti. den alınmış 12.12.2019 tarihli fiyat teklifi sunulduğu, belgede “Bu fiyat  
teklifindeki birim fiyatın, mükellefin yasal defter ve belgelerine göre tarafımca düzenlenerek  
onaylanan (12/12/2019) tarih ve (1) sayılı satış tutarı tespit tutanağındaki ağırlıklı ortalama  
birim satış tutarının %80’inin altında olmadığını beyan ederim.” ibaresinin yer aldığı, anılan  
fiyat teklifinin meslek mensubu tarafından imzalanıp kaşelenmediği,  
İhale konusu işte çalıştırılacak Mercedes Sprinter 416 CDI (2015 model) otobüs için  
onarım, motor yağı, yağ filtresi, yakıt filtresi, servis işçiliği maliyetinin ayrı ayrı belirtildiği  
KRY Motorlu Araçlar Kiralama İnş. Tur. San ve Tic. Ltd. Şti. den alınmış 12.12.2019 tarihli  
fiyat teklifi sunulduğu, belgede “Bu fiyat teklifindeki birim fiyatın, mükellefin yasal defter ve  
belgelerine göre tarafımca düzenlenerek onaylanan (12/12/2019) tarih ve (1) sayılı satış  
tutarı tespit tutanağındaki ağırlıklı ortalama birim satış tutarının %80’inin altında  
olmadığını beyan ederim.” ibaresinin yer aldığı, anılan fiyat teklifinin meslek mensubu  
tarafından imzalanıp kaşelenmediği,  
Yetkili teknik servis olduğu belirtilen KRY Motorlu Araçlar Kiralama İnş. Tur. San ve  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2020/002  
: 24  
: 15.01.2020  
: 2020/UH.II-89  
Tic. Ltd. Şti. tarafından 12.12.2019 tarihinde düzenlenmiş, ihale konusu işte kullanılacak  
araçlardan Mercedes Sprinter 416 CDI ve Otokar Sultan 140 S’in periyodik bakım ve onarım  
aralığını (km) gösterir belgelerin sunulduğu, söz konusu belgelerde Mercedes Sprinter 416  
CDI’nın 15.000 km’de, Otokar Sultan 140 S’in ise 40.000 km’de bakım ve onarım yapılması  
gerektiğinin belirtildiği görülmüştür.  
Anılan istekli tarafından aşırı düşük teklif açıklaması kapsamında sunulan bakım  
maliyeti hesaplama tablosunda, ihale konusu işte kullanılacak her bir aracın (38 adet) ihale  
konusu işin süresi boyunca toplam kat edeceği km bilgisi ile İdari Şartname’nin 47.3.2’nci  
maddesinde yer alan düzenleme doğrultusunda bahse konu araçların ihale konusu iş süresince  
her bir ulaşım güzergâhına ilave 10 km. öngörülerek açıklama yapıldığı ve toplam kat  
edilecek km esas alınarak her bir araç için gereken bakım ve onarım bakım adetinin  
belirlendiği, yukarıda yer alan fiyat tekliflerinde belirtilen birim fiyatlar ile her bir araç için  
ayrı ayrı belirtilmek suretiyle toplam 38 araç için bakım maliyetine ulaşıldığı görülmüştür.  
Yapılan incelemede, ihale dokümanında araçların bakım periyodlarına ilişkin bir  
düzenleme bulunmadığı, bahse konu isteklinin bakım ve onarım maliyetine ilişkin alınan fiyat  
tekliflerinde ihale konusu işte kullanılacak araçların marka, modellerinin ve ihale konusu işte  
kullanılacak her bir aracın bakım ve onarım adetlerinin belirtildiği, kiralamaya konu araçlar  
ile bakım ve onarımı yapılacak araçların aynı olduğu, gerekli olmamasına rağmen bahse konu  
araçların periyodik bakım ve onarım aralıklarının (araçların kat edeceği km esas alınarak)  
yetkili teknik servis olduğu belirtilen servisten alınan belge ile tevsik edildiği anlaşılmıştır.  
Anılan istekli tarafından araç bakım ve onarım maliyeti kapsamında, ihale konusu işte  
kullanılacak araçların marka ve model yılı belirtilerek ayrı ayrı olmak üzere onarım, motor  
yağı, yağ filtresi, yakıt filtresi, servis işçiliği maliyetinin tevsik edildiği, ayrıca 13.12.2019  
tarihinde EKAP üzerinden anılan istekliye gönderilen aşırı düşük teklif açıklama isteme  
yazısında araçlara ilişkin akü ve yedek parça maliyetlerinin açıklanması istenilen önemli  
teklif bileşeni olarak ayrıca belirtilmediği dolayısıyla başvuru sahibinin bakım-onarım  
maliyetini bu kapsamda açıklamasının yeterli olduğu anlaşılmıştır.  
Söz konusu fiyat tekliflerinin ticaret unvanından anlaşıldığı üzere ihale konusu işte  
faaliyet gösteren kişiden alındığı ve anılan fiyat teklifi üzerinde mevzuata göre bulunması  
gereken ibarelerin yer aldığı anlaşılmıştır. Ancak anılan fiyat teklifinin ilgili meslek mensubu  
tarafından kaşelenip imzalanmadığı tespit edilmiş olup, bahse konu maliyet bileşeninin  
mevzuata uygun olarak tevsik edilmediği sonucuna varılmıştır.  
Personel maliyetini tevsik etmek üzere, ihale konusu iş için toplam 38 sürücünün  
kısmi zamanlı çalıştırılacağı (İhale dokümanında belirtilmediği için istekli 3 saat olarak  
belirlemiştir.) ve işçiler için 2019 yılında yürürlükte olan asgari ücret üzerinden hesaplama  
yapıldığı, öngörülen saatlik ücretin (13,93 TL) ihale tarihinde (09.12.2019) yürürlükte  
bulunan kısmi zamanlı çalışan saatlik asgari ücretin (13,93 TL) altında olmadığı,  
koordinasyon sağlayacak bir firma yetkilisine ait personel giderinin ise 2019 yılında  
yürürlükte olan asgari ücret üzerinden hesaplama yapıldığı, işçiliğe ilişkin hesaplamalarda  
KİK işçilik hesaplama modülünün kullanıldığı görülmüş olup, yapılan incelemede söz konusu  
maliyet bileşeninin mevzuata uygun olarak tevsik edildiği anlaşılmıştır.  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2020/002  
: 24  
: 15.01.2020  
: 2020/UH.II-89  
Ayrıca, 13.12.2019 tarihinde EKAP üzerinden anılan istekliye gönderilen aşırı düşük  
teklif açıklama isteme yazısında araçlara ilişkin lastik maliyetlerinin açıklanması istenilen  
önemli teklif bileşeni olarak belirtilmediğinden, başvuru sahibinin iddiasının aksine anılan  
istekli tarafından lastik maliyetine ilişkin açıklama yapılması zorunluluğu bulunmadığı  
anlaşılmıştır.  
Sözleşme giderleri maliyetini tevsik etmek için; sözleşme giderleri kapsamında Kamu  
İhale Kanunu’nun 53’üncü maddesinde belirlenen ve sözleşme bedelinin %0,05 oranındaki  
bedeli, %0,948 oranında sözleşme damga vergisi, %0,569 oranında ihale karar pulu bedeli  
öngördüğü, söz konusu giderlerin toplam maliyete dâhil edildiği görülmüştür.  
Sonuç olarak, yukarıda mevzuata aykırılıkları belirtilen işlemlerin düzeltici işlemle  
giderilebilecek nitelikte işlemler olduğu tespit edildiğinden, Şen-Dem Tur. Oto. Nak. Taah.  
Tic. Ltd. Şti. teklifinin değerlendirme dışı bırakılması ve bu aşamadan sonraki işlemlerin  
mevzuata uygun olarak yeniden gerçekleştirilmesi gerekmektedir.  
Açıklanan nedenlerle, 4734 sayılı Kanun'un 65'inci maddesi uyarınca bu kararın tebliğ  
edildiği veya tebliğ edilmiş sayıldığı tarihi izleyen 30 gün içerisinde Ankara İdare  
Mahkemelerinde dava yolu açık olmak üzere,  
Anılan Kanun'un 54'üncü maddesinin onbirinci fıkrasının (b) bendi gereğince düzeltici  
işlem belirlenmesine,  
Esasta oybirliği, gerekçede oyçokluğu ile karar verildi.  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2020/002  
: 24  
: 15.01.2020  
: 2020/UH.II-89  
FARKLI GEREKÇE  
Başvuru sahibinin itirazen şikayet dilekçesinde yer alan iddialarının incelenmesi  
neticesinde, Kurul çoğunluğunca ihale üzerinde bırakılan Şen-Dem Tur. Oto. Nak. Taah. Tic.  
“düzeltici işlem  
Ltd. Şti.nin tekliflerinin değerlendirme dışı bırakılması yönünde  
belirlenmesine”  
karar verilmiştir.  
Başvuru sahibinin itirazen şikayet başvuru dilekçesinde belirttiği iddiaları kapsamında  
alınan diğer kararlara katılmakla birlikte ihale üzerinde bırakılan istekli tarafından sunulan  
aşırı düşük teklif açıklamalarında kiralanan araçların MTV giderinin tevsik edilmediği ve bu  
giderin eksik hesaplandığı iddiası kapsamında yapılan incelemeye göre;  
Başvuruya konu ihale Kara Havacılık Komutanlığı tarafından 09.12.2019 tarihinde  
yapılan “38 Araç ile (31 Minibüs, 7 Midibüs) Personel Taşıma Hizmeti Alımı” hizmeti alımı  
ihalesi olup, 13 adet ihale dokümanı satın alınan ihaleye 9 isteklinin katıldığı, teklifi sınır  
değerin altında kalan Şen-Dem Tur. Oto. Nak. Taah. Tic. Ltd. Şti.nden aşırı düşük teklif  
sorgulaması kapsamında açıklama istenildiği, sunulan açıklamanın kabul edilerek ihalenin  
anılan istekli üzerinde bırakıldığı, başvuru sahibi D-B Temizlik Taşımacılık Turizm İnşaat  
Gıda San. ve Tic. Ltd. Şti.nin teklifinin ise ekonomik açıdan en avantajlı ikinci teklif olarak  
belirlendiği anlaşılmıştır.  
4734 sayılı Kamu İhale Kanunu’nun “Aşırı düşük teklifler” başlıklı 38’inci  
maddesinde ve Kamu İhale Genel Tebliği’nin “Hizmet alımı ihalelerinde sınır değer tespiti ve  
aşırı düşük tekliflerin değerlendirilmesi” başlıklı 79’uncu maddesinde aşırı düşük tekliflerin  
nasıl belirleneceği, açıklamanın nasıl istenileceği, açıklamanın nasıl yapılacağı ve yapılan  
açıklamanın nasıl değerlendirileceği ayrıntılı bir şekilde düzenlenmiştir.  
İdare tarafından söz konusu düzenleme gereği teklifi sınır değerin altında kalan dört  
istekliden aşırı düşük teklif sorgulaması kapsamında açıklama yapması istenilmiştir. EKAP  
üzerinden teklifi sınır değerin altında kalan istekliye gönderilen sorgulama yazısında önemli  
teklif bileşenlerinin “…Aşırı düşük teklif sorgulama konu başlıkları  
SIRA NO  
KONU BAŞLIKLARI  
1
AKARYAKIT MALİYETİ  
2
3
4
5
6
7
AMORTİSMAN VE ARAÇ KİRALAMA GİDERLERİ  
PERSONEL MALİYET GİDERLERİ  
MOTORLU TAŞITLAR VERGİSİ  
ZORUNLU MALİ SORUMLULUK SİGORTASI  
SÖZLEŞME GİDERLERİ  
ARAÇ BAKIM ONARIM GİDERLERİ  
8
ARAÇ MUAYENE GİDERLERİ””  
şeklinde belirlendiği görülmüştür.  
Başvuru sahibi iddiasında, ihale üzerinde bırakılan istekli tarafından sunulan aşırı  
düşük teklif açıklamalarında gerek öz mal gerekse kiralanan araçların tamamı için ayrı ayrı  
motorlu taşıtlar vergisi  
hesaplaması yapılması gerektiği halde bu maliyet kalemleri tevsik  
edilmeksizin yapılan açıklamanın kabul edilmesinde hukuka uyarlık bulunmadığını, söz  
konusu maliyet kalemleri için ihale konusu işte çalıştırılacak araçlar yönünden eksik  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2020/002  
: 24  
: 15.01.2020  
: 2020/UH.II-89  
hesaplama yapılmasının mevzuata aykırı olduğunu iddia etmektedir.  
Kurulca başvuru sahibinin bu iddiasına ilişkin olarak, motorlu taşıtlar vergisi  
maliyetini tevsik etmek üzere, Gelir İdaresi lığı’nın resmi internet sitesinden alınmış çıktıların  
sunulduğu, ihale konusu iş kapsamında kullanılacak araçların 2015 model otobüs olduğu (20  
kişilik ve 30 kişilik) ve araçların 1-6 yaş kategorisinde olduğu belirtilerek 20 kişilik bir  
otobüs için 2.597,00 TL, 30 kişilik bir otobüs için 3.114,00 TL olmak üzere, ihale konusu işte  
çalıştırılacak 38 araç için söz konusu veriler esas alınarak hesaplama yapıldığı gerekçesiyle  
açıklamanın uygun olduğuna karar verilmiştir.  
İhale dokümanında yer verilen düzenlemelerden ihale konusu işin süresinin  
01.01.2020-31.12.2020 tarihleri arasında 255 iş günü olduğu anlaşılmaktadır.  
İhale konusu işte çalıştırılacak olan araçların Motorlu Taşıtlar Vergisi (MTV) her yıl  
için ocak ayının ilk gününden aralık ayının son gününe kadar geçerli süreyi kapsamak üzere  
Hazine ve Maliye Bakanlığı tarafından yıllık olarak belirlenmektedir.  
Her ne kadar ihale dokümanında Motorlu Taşıtlar Vergisi (MTV) için fiyat farkı  
verilmeyeceği düzenlenmekle birlikte ihale konusu işin süresinin 01.01.2020-31.12.2020  
tarihleri arasında 255 iş günü olduğu, ihale ilanının 11.11.2019 tarihinde, ihalenin ise  
09.12.2019 tarihinde yapıldığı dikkate alındığında ihaleye çıkılması ve tekliflerin  
hazırlanması aşamasında Hazine ve Maliye Bakanlığı tarafından yıllık olarak belirlenen ve  
yürürlükte olan 2019 yılı Motorlu Taşıtlar Vergisinin (MTV) dikkate alındığı, teklifin  
verildiği tarihte söz konu gidere ilişkin dönemsel artışların henüz belirlenmediği, söz konusu  
bedelde bir artış olup olmayacağının ve buna ilişkin artış oranının tekliflerin sunulduğu tarih  
itibarıyla istekliler tarafından bilinemediği, diğer taraftan mevzuatta ve ihale dokümanında  
Motorlu Taşıtlar Vergisi (MTV) bedelinde meydana gelecek artışın teklif fiyatına  
yansıtılmasına ilişkin herhangi bir düzenlemenin bulunmadığı hususları bir arada  
değerlendirildiğinde, istekliler tarafından aşırı düşük teklif açıklamalarında istenilen araç  
maliyet hesabında ödenecek Motorlu Taşıtlar Vergisi (MTV) için belirlenen bedeller altında  
bir maliyet hesaplanmaması gerekmekle birlikte bu gider için aşırı düşük teklif  
açıklamasında ihale tarihinin içinde bulunduğu dönemde geçerli olan Motorlu Taşıtlar Vergisi  
(MTV) bedeline dayalı olarak açıklamada bulunulmasında mevzuata aykırılık  
bulunmadığından ihale üzerinde bırakılan isteklinin Motorlu Taşıtlar Vergisi (MTV) giderine  
ilişkin aşırı düşük teklif açıklamasının bu gerekçe ile uygun bulunması gerektiği  
değerlendirilmiştir.  
Açıklanan nedenlerle, uyuşmazlığa konu ihalede Kurulun başvuru sahibinin diğer  
iddialarına ilişkin alınan kararına katılmakla birlikte ihale üzerinde bırakılan isteklinin ihale  
konusu işte kullanılacak araçların Motorlu Taşıtlar Vergisi (MTV) giderine ilişkin yapmış  
olduğu açıklamaların yukarıda yapılan açıklama ve değerlendirmeler uyarınca mevzuata  
“düzeltici işlem belirlenmesi”  
uygun bulunması gerektiği yönündeki düşüncemle Kurulun  
kararına katılıyorum.