Bilgi
İKN
2020/80240
Başvuru Sahibi
Tep Endüstriyel Proje ve Uygulama A.Ş.
İdare
İETT İşletmeleri Genel Müdürlüğü
İşin Adı
Şehiriçi Toplu Taşıma
KAMU İHALE KURULU KARARI
Toplantı No
Gündem No
Karar Tarihi
Karar No
: 2020/020
: 34
: 13.05.2020
: 2020/UH.II-892
BAŞVURU SAHİBİ:
Tep Endüstriyel Proje ve Uygulama A.Ş.,
İHALEYİ YAPAN İDARE:
İETT İşletmeleri Genel Müdürlüğü,
BAŞVURUYA KONU İHALE:
2020/80240 İhale Kayıt Numaralı “Şehiriçi Toplu Taşıma” İhalesi
KURUM TARAFINDAN YAPILAN İNCELEME:
İETT İşletmeleri Genel Müdürlüğü tarafından 18.03.2020 tarihinde açık ihale usulü
ile gerçekleştirilen “Şehiriçi Toplu Taşıma” ihalesine ilişkin olarak Tep Endüstriyel Proje ve
Uygulama A.Ş.nin 27.02.2020 tarihinde yaptığı şikâyet başvurusunun, idarenin 02.03.2020
tarihli yazısı ile reddi üzerine, başvuru sahibince 12.03.2020 tarih ve 13341 sayı ile Kurum
kayıtlarına alınan tarihli dilekçe ile itirazen şikâyet başvurusunda bulunulmuştur.
Başvuruya ilişkin olarak 2020/492 sayılı itirazen şikâyet dosyası kapsamında yapılan
inceleme neticesinde esas inceleme raporu tanzim edilmiştir.
KARAR:
Esas inceleme raporu ve ekleri incelendi.
İtirazen şikâyet dilekçesinde özetle,
1) İhalede benzer işe yönelik olarak İdari Şartname’nin 7.6’ncı maddesinin (a)
bendinde yapılan “her türlü otobüs bakım, onarım ve akaryakıtı ile gerçekleştirilen şehir içi
toplu taşıma hizmeti” belirlemenin ihale konusu iş olan “şehir içi toplu taşıma hizmeti” ile
birebir aynı olduğu, bu durumun ihalelerde benzer iş belirlemenin amacına aykırı olduğu,
yine benzer iş maddesinin (b) bendinde yapılan “otobüs üretimi ve satışı” işinin ise asıl işle
hiçbir benzerlik göstermediği, zira otobüs üretimi ve satışı işinin mal alımı niteliğinde olduğu,
uyuşmazlığa konu işbu işin personel çalıştırılmasını da içerecek bir hizmet alımı olduğu
gerekçesiyle ihaleye katılım ve rekabetin daraltıldığı, ihalede benzer iş düzenlemesinin
personel ve malzeme teminine yönelik olan bu işle nitelik ve büyüklük olarak benzerlik
gösteren diğer personel çalıştırma ve mal/malzeme temini işlerinin benzer iş olarak
belirlenmemesinin ihaleye katılım ve rekabeti daralttığı,
2) Aynı işe ilişkin geçmiş yıllardaki ihalelerde (2018/311065, 2018/387031,
2019/371863, 2019/427531 İKN’li) iş deneyimi istenmeksizin gerçekleştirilen ihalelerle belli
isteklilerin iş deneyimi edinmelerinin sağlandığı ve bu firmaların iş deneyimi edinmelerinden
sonra gerçekleştirilen ihalelerde iş deneyimi istenerek sadece bu firmaların ihaleye
katılabilmesinin sağlandığı, ihaleye katılım ve rekabetin bu yöntemle engellenmesi sonucunda
kamunun ciddi zarara uğratıldığı,
KAMU İHALE KURULU KARARI
Toplantı No
Gündem No
Karar Tarihi
Karar No
: 2020/020
: 34
: 13.05.2020
: 2020/UH.II-892
3) İhale kapsamındaki malzeme ve akaryakıt alımları ile personel alımlarının ayrı ayrı
ihale edilmesi mümkünken aralarında doğal bir bağlantı bulunmayan işbu mal ve hizmet
alımları birlikte ihale edilerek, ihaleye kısmi teklif verilmesi ve konsorsiyum olarak teklif
verilmesi engellenerek ihalede temel ilkelere aykırı olarak rekabet ve katılımın daraltıldığı,
4) İhale konusu işin personel çalıştırılmasına dayalı bir hizmet alımı niteliğinde
olduğu ve idare tarafından personel çalıştırılmasına dayalı ihale yapılmasının mevzuata aykırı
olduğu, anılan sebeplerle ihalenin iptal edilmesi gerektiği iddialarına yer verilmiştir.
Başvuru sahibinin iddialarının değerlendirilmesi sonucunda aşağıdaki hususlar tespit
edilmiştir.
1) Başvuru sahibinin 1’inci iddiasına ilişkin olarak:
Uyuşmazlığa konu ihalenin İETT İşletmeleri Genel Müdürlüğü tarafından “Şehir içi
Toplu Taşıma” işi olduğu, ihalenin 18.03.2020 tarihinde 5 isteklinin katılımıyla
gerçekleştirildiği, başvuru sahibinin ihaleye teklif sunmadığı, ihalenin Beydağ Temizlik ve
İlaçlama Hizmetleri Ticaret Limited Şirketi- Hanzade Kurumsal Personel Hizmetleri Ticaret
Anonim Şirketi İş Ortaklığı üzerinde bırakıldığı, ekonomik açıdan en avantajlı ikinci teklifin
ise belirlenmediği anlaşılmıştır.
Hizmet Alımı İhaleleri Uygulama Yönetmeliği’nin “Tanımlar” başlıklı 3’üncü
maddesinde “(1) Bu Yönetmeliğin uygulanmasında 4734 sayılı Kanunun 4 üncü
maddesindeki tanımlar yanında; a) Benzer iş: İhale konusu iş veya işin bölümleriyle nitelik ve
büyüklük bakımından benzerlik gösteren, aynı veya benzer usullerle gerçekleştirilen, teçhizat,
ekipman, mali güç ve uzmanlık ile personel ve organizasyon gerekleri bakımından benzer
özellik taşıyan işleri,… ifade eder.” hükmü,
Aynı Yönetmelik’in “İş deneyimini gösteren belgeler” başlıklı 39’uncu
maddesinde “(1) İş deneyimini gösteren belgelerin istenildiği ihalelerde; teknolojik ürün
deneyim belgesinin ve yurt içinde veya yurt dışında kamu veya özel sektörde bedel içeren tek
bir sözleşme kapsamında taahhüt edilen ihale konusu iş veya benzer işlere ilişkin olarak;
… ihale konusu iş veya benzer işlere ait tek sözleşmeye ilişkin iş deneyimini gösteren belgeler
ile teknolojik ürün deneyim belgesinin sunulması istenir.” hükmü yer almaktadır.
İdari Şartname’nin “İhaleye katılabilmek için gereken belgeler ve yeterlik kriterleri”
başlıklı 7’nci maddesinde “Kamu veya Özel sektörde bedel içeren tek sözleşme kapsamında
gerçekleştirilen;
a- Her türlü otobüs bakım, onarım ve akaryakıtı ile gerçekleştirilen şehiriçi toplu
taşıma (Aile ve Sosyal Politikalar Bakanlığı Ücretsiz veya İndirimli Seyehat Kartları
Yönetmeliği (d) Bendinde Tanımlı) hizmeti,
KAMU İHALE KURULU KARARI
Toplantı No
Gündem No
Karar Tarihi
Karar No
: 2020/020
: 34
: 13.05.2020
: 2020/UH.II-892
b- Otobüs üretimi ve satışı
Yukarıda a ve b maddelerinde belirtilen işler her biri ayrı ayrı veya birlikte benzer iş
olarak kabul edilecektir.” düzenlemesi,
Teknik Şartname’nin “İşin Konusu” başlıklı 1’inci maddesinde “1.1.İşin konusu;
İdarece belirlenmiş çalışma çizelge ve koşullarına uygun olarak İdareye ait 345 Adet
OTOKAR marka KENT 290LF model araç ve 50 Adet adet KARSAN marka AVANCITY S
PLUS (Körüklü) model araç ile Ayazağa Garajında servise verilerek, yakıt bedeli yükleniciye
ait olmak üzere şehir içi toplu taşıma hizmetinin gerçekleştirilmesi işidir.
1.2.
Şartnameye konu iş kapsamında yüklenici tarafından İdareye ait iş yerlerinden
otobüsün alınarak İdarece belirlenen güzergâhlarda ve programa uygun olarak otobüsün
işletilmesidir.
1.3.
Sözleşme kapsamındaki otobüslerin periyodik bakımlarını, arıza ve hasar
onarımlarını, garaj içi parklanmalarını, araçların servise hazır olması için ikmal ve
temizlenmelerini, yol yardım hizmeti, garaj açık ve kapalı alanlarının temizliklerini, yakıt
dahil her türlü sıvı (likit) ürünlerin ikmalini ve her türlü araç ve garaj işletme operasyonlarını
kapsamaktadır.” düzenlemeleri yer almaktadır.
Hizmet Alımı İhaleleri Uygulama Yönetmeliği’nin “Tanımlar” başlıklı 3’üncü
maddesinde yer verilen “benzer iş” tanımı çerçevesinde, idari şartnamede belirlenecek benzer
işin ihale konusu işle birebir aynı şekilde belirlenmemesi, bir başka ifadeyle benzer işin
ihaleye katılımı ve rekabeti artıracak nitelikte belirlenmesi gerekmektedir. Aksi durum
ihalelerde benzer iş belirlenmesi ile öngörülen amaca aykırılık teşkil edecektir.
Yapılan incelemede başvuruya konu ihalenin şehir içi toplu taşıma işi olduğu, işin
kapsamında Teknik Şartname’nin 1’inci maddesinde düzenlendiği üzere idareye ait 345 adet
Otokar marka Kent 290LF model araç ve 50 adet Karsan marka Avancity S Plus (Körüklü)
model araç ile yakıt bedeli yükleniciye ait olmak üzere idarece belirlenen güzergâhlarda ve
programa uygun olarak otobüsün işletilmesi, şehir içi toplu taşıma hizmetinin
gerçekleştirilmesi, otobüslerin periyodik bakımlarının, arıza ve hasar onarımlarının, garaj içi
parklanmalarının, araçların servise hazır olması için ikmal ve temizlenmelerinin, yol yardım
hizmeti, garaj açık ve kapalı alanlarının temizliklerinin, yakıt dahil her türlü sıvı (likit)
ürünlerin ikmalinin ve her türlü araç ve garaj işletme operasyonlarının yapılacağı
anlaşılmıştır.
İdari Şartname’nin 7.(a) maddesinde yer alan benzer iş tanımının ‘her türlü otobüs
bakım, onarım ve akaryakıtı ile gerçekleştirilen şehiriçi toplu taşıma hizmeti’ şeklinde
yapılmış olduğu, şehiriçi toplu taşıma işinin bir bütün olarak gerçekleştirilmesi işinin personel
ve şoförler olmadan gerçekleştirilemeyeceği, bu çerçevede 7.(a) maddesinde yer alan benzer
iş tanımının ihale konusu işle birebir aynı olduğu, bir başka ifadeyle anılan benzer iş
tanımının ihale konusu iş kapsamında yer alan unsurlardan (esasen akaryakıt, personel (şoför
dahil), bakım onarım giderleri) herhangi birini veya birkaçını içermeyecek şekilde
KAMU İHALE KURULU KARARI
Toplantı No
Gündem No
Karar Tarihi
Karar No
: 2020/020
: 34
: 13.05.2020
: 2020/UH.II-892
düzenlenmemiş olduğu anlaşılmıştır. İhale konusu işle birebir aynı nitelikte olan bir işe ilişkin
iş deneyim belgesinin ihalelerde sunulabileceği açık olmakla birlikte, benzer iş tanımının
ihale konusu işle birebir aynı olacak şekilde düzenlenmiş olması ihale mevzuatı kurallarına
uygun düşmediği gibi benzer iş düzenlemesinin özüne de uygun düşmemektedir.
Bu çerçevede, İdari Şartname’nin 7.(a) maddesinde yer alan benzer iş tanımının ihale
mevzuatına uygun olarak belirlenmediği tespit edilmiştir.
İdari Şartname’nin 7.(b) maddesinde yer alan diğer benzer iş tanımının ise ‘Otobüs
üretimi ve satışı’ şeklinde yapılmış olduğu anlaşılmıştır.
İhale konusu iş bir hizmet alımı ihalesi olmakla birlikte anılan düzenlemede yer alan
“otobüs üretimi ve satışı”na ilişkin bir iş deneyim belgesinin mal alımı ihalesine konu
olabilecek nitelikte bir belirleme olduğu ve bu haliyle bir hizmet alımı ihalesi olan başvuru
konusu ihaleye, mal alımlarına ilişkin iş deneyim belgesi sunulması sonucunu doğurabileceği,
bu itibarla İdari Şartname’nin 7.(b) maddesinde yer alan benzer iş tanımının da ihale
mevzuatına uygun olarak belirlenmediği sonucuna varılmıştır.
2) Başvuru sahibinin 2’nci iddiasına ilişkin olarak:
Hizmet Alımı İhaleleri Uygulama Yönetmeliği’nin “İstenecek belgeler” başlıklı
29’uncu maddesinde “(1) Ekonomik ve mali yeterlik ile mesleki ve teknik yeterliğin
değerlendirilmesinde kullanılmak üzere istenecek belgeler aşağıdaki esaslara göre belirlenir:
a) İhale konusu işin yaklaşık maliyetine bakılmaksızın tüm ihalelerde; adayın veya
isteklinin teklif vermeye yasal olarak yetkili olduğunu gösteren belgelerin,
b) Yaklaşık maliyeti, Kanunun 13 üncü maddesinin birinci fıkrasının (b) bendinin (2)
numaralı alt bendinde hizmet alımları için öngörülen üst limit tutarı ile eşik değer arasında
olan işlerin ihalelerinde; (a) bendinde sayılan belgelere ek olarak, adayın veya isteklinin
ihale konusu iş veya benzer işlerdeki deneyimini gösteren belgelerin,
c) Yaklaşık maliyeti, eşik değere eşit veya eşik değeri aşan işlerin ihalelerinde (a) ve (b)
bentlerinde sayılan belgelere ek olarak;
1)
2) Adayın veya isteklinin ilgili mevzuatı uyarınca yayımlanması zorunlu olan bilançosu
veya bilançosunun gerekli görülen bölümleri, yoksa bunlara eşdeğer belgelerin,
3) Adayın veya isteklinin iş hacmini gösteren toplam cirosu ve hizmet işleri ile ilgili
cirosunu gösteren belgelerin,
idarelerce istenilmesi zorunludur.” hükmü,
İdari Şartname’nin 7.5’inci maddesinde “7.5. Mesleki ve teknik yeterliğe ilişkin
belgeler ve bu belgelerin taşıması gereken kriterler:
7.5.1. İsteklinin teknolojik ürün deneyim belgesi ya da yurt içinde veya yurt dışında
kamu veya özel sektörde bedel içeren tek bir sözleşme kapsamında taahhüt edilen ihale
KAMU İHALE KURULU KARARI
Toplantı No
Gündem No
Karar Tarihi
Karar No
: 2020/020
: 34
: 13.05.2020
: 2020/UH.II-892
konusu iş veya benzer işlere ilişkin olarak;
a) İlk ilan tarihinden geriye doğru son beş yıl içinde kabul işlemleri tamamlanan
hizmet alımlarıyla ilgili iş deneyimini gösteren belgeleri veya
b) Devredilen işlerde devir öncesindeki veya sonrasındaki dönemde ilk sözleşme
bedelinin en az % 80'inin gerçekleştirilmesi şartıyla, ilk ilan veya davet tarihinden geriye
doğru son beş yıl içinde kabul işlemleri tamamlanan hizmet işlerine ilişkin deneyimini
gösteren belgeleri,
sunması zorunludur. İstekli tarafından teklif edilen bedelin % 40'den az olmamak üzere, ihale
konusu iş veya benzer işlere ait tek sözleşmeye ilişkin iş deneyimini gösteren belgelerin veya
teknolojik ürün deneyim belgesinin sunulması gerekir…” düzenlemesi yer almaktadır.
Yapılan incelemede ihalede teklif edilen bedelin % 40'ından az olmamak üzere, ihale
konusu iş veya benzer işlere ait tek sözleşmeye ilişkin iş deneyimini gösteren belgelerin
yeterlik kriteri olarak belirlendiği anlaşıldığından, isteklilerin teklif zarflarında iş
deneyimlerine ilişkin belge sunmaları gerekmektedir.
Uyuşmazlığa konu işbu ihalenin yaklaşık maliyetinin eşik değeri aşan bir ihale
olduğu dikkate alındığında ihalede anılan mevzuat hükmü çerçevesinde iş deneyim belgesinin
istenmesinin zorunlu olduğu anlaşılmıştır.
Diğer yandan her bir ihalenin, diğer ihalelerden bağımsız olarak kendi münferit
koşulları içinde değerlendirilmesi gerektiği de anlaşıldığından başvuru sahibinin “aynı işe
ilişkin geçmiş yıllardaki ihalelerde iş deneyimi istenmeksizin gerçekleştirilen ihalelerle belli
isteklilerin iş deneyimi edinmelerinin sağlandığı ve bu firmaların iş deneyimi edinmelerinden
sonra gerçekleştirilen ihalelerde iş deneyimi istenerek sadece bu firmaların ihaleye
katılabilmesinin sağlandığı” yönündeki iddiasının da reddedilmesi gerektiği sonucuna
varılmıştır.
3) Başvuru sahibinin 3 ve 4’üncü iddialarına ilişkin olarak:
4734 sayılı Kamu İhale Kanunu’nun “Temel ilkeler” başlıklı 5’inci maddesinde
“İdareler, bu Kanuna göre yapılacak ihalelerde; saydamlığı, rekabeti, eşit muameleyi,
güvenirliği, gizliliği, kamuoyu denetimini, ihtiyaçların uygun şartlarla ve zamanında
karşılanmasını ve kaynakların verimli kullanılmasını sağlamakla sorumludur.
Aralarında kabul edilebilir doğal bir bağlantı olmadığı sürece mal alımı, hizmet alımı
ve yapım işleri bir arada ihale edilemez…” hükmü yer almaktadır.
Söz konusu hizmet işinde kullanılacak olan araçların idareye ait olduğu ve bu araçların
Ayazağa Garajında servise verilerek, yakıt bedeli yükleniciye ait olmak üzere şehir içi toplu
taşıma hizmetinin gerçekleştirileceği, ayrıca sözleşme kapsamında otobüslerin periyodik
bakımları, arıza ve hasar onarımları, garaj içi parklanmaları, araçların servise hazır olması
için ikmal ve temizlikleri, yol yardım hizmeti, garaj açık ve kapalı alanlarının temizlikleri,
KAMU İHALE KURULU KARARI
Toplantı No
Gündem No
Karar Tarihi
Karar No
: 2020/020
: 34
: 13.05.2020
: 2020/UH.II-892
yakıt dahil her türlü sıvı (likit) ürünlerin tedariki ve tüm likitlerin tamamlanması ve her türlü
garaj işletme ve operasyon maliyetlerinin yer aldığı tespit edilmiştir.
İhaleye ilişkin birim fiyat teklif cetvelinden kilometre bazında teklif alındığı
anlaşılmıştır.
İdare tarafından yapılan yaklaşık maliyet hesabı incelendiğinde ise yine kilometre
hesabı üzerinden piyasadan alınan tekliflerin ortalaması alınarak birim fiyatın belirlendiği ve
ihale konusu iş kapsamında yapılacak toplam kilometre ile çarpılarak yaklaşık maliyetin
oluşturulduğu anlaşılmıştır.
İhale konusu işin; esasen akaryakıt, personel (şoför dahil), bakım onarım giderleri
yükleniciye ait olmak üzere idareye ait 345 adet Otokar marka Kent 290 LF model araç ve 50
adet Karsan marka Avancity S Plus (Körüklü) model araç otobüs ile şehir içi toplu taşıma
hizmetinin gerçekleştirilmesi olduğu, özellikle ihale konusu işin gerçekleştirilmesinde
kullanılacak araçların idareye ait olduğu göz önüne alındığında, ihale kapsamında yer verilen
her bir işin tek başına ihale konusu edilebilecek nitelikte olduğu ve söz konusu işlerin her
birinin ayrı ihale edilebileceği (örn. akaryakıt alımının mal alımı ihalesi ile), bu çerçevede
ihale kapsamında yer verilen işler arasında 4734 sayılı Kamu İhale Kanunu’nun 5’inci
maddesi uyarınca olması gereken “kabul edilebilir doğal bağlantı”nın bulunmadığı ve bir
arada ihale edilmesinin mevzuata uygun olmadığı sonucuna varılmıştır.
Öte yandan başvuru sahibinin “ihale konusu işin mal alımı dışında kalan kısmının
personel çalıştırılmasına dayalı bir hizmet alımı niteliğinde olduğu” iddiasına yönelik olarak
ise, ihale kapsamında yer verilen işler arasında 4734 sayılı Kamu İhale Kanunu’nun 5’inci
maddesi uyarınca olması gereken “kabul edilebilir doğal bağlantı”nın bulunmadığı ve bir
arada ihale edilmesinin mevzuata uygun olmadığı tespit edildiğinden söz konusu iddia
hakkında ilave bir değerlendirme yapılmasına gerek bulunmadığı sonucuna varılmıştır.
Sonuç olarak, yukarıda mevzuata aykırılıkları belirtilen işlemlerin düzeltici işlemle
giderilemeyecek nitelikte işlemler olduğu tespit edildiğinden, ihalenin iptali gerekmektedir.
Açıklanan nedenlerle, 4734 sayılı Kanun'un 65'inci maddesi uyarınca bu kararın tebliğ
edildiği veya tebliğ edilmiş sayıldığı tarihi izleyen 30 gün içerisinde Ankara İdare
Mahkemelerinde dava yolu açık olmak üzere,
Anılan Kanun'un 54'üncü maddesinin onbirinci fıkrasının (a) bendi gereğince ihalenin
iptaline,
Esasta oybirliği, gerekçede oyçokluğu ile karar verildi.
KAMU İHALE KURULU KARARI
Toplantı No
Gündem No
Karar Tarihi
Karar No
: 2020/020
: 34
: 13.05.2020
: 2020/UH.II-892
KAMU İHALE KURULU KARARI
Toplantı No
Gündem No
Karar Tarihi
Karar No
: 2020/020
: 34
: 13.05.2020
: 2020/UH.II-892
KISMEN FARKLI GEREKÇE
İnceleme konusu ihalede,
Başvuru sahibinin itirazen şikayet dilekçesinde yer alan ihale dokümanına ilişkin
iddialarının incelenmesi neticesinde, Kurulca, başvuru sahibinin 1, 3 ve 4 üncü iddialarının
“İhalenin iptaline”
yerinde olduğu gerekçesiyle
karar verilmiştir.
Anılan kararda, başvuru sahibinin 1inci iddiası kapsamında, İdari Şartnamenin 7-a
maddesinde yer alan benzer iş tanımının ihale konusu işle birebir aynı olduğu, bir başka
ifadeyle anılan benzer iş tanımının ihale konusu iş kapsamında yer alan unsurlardan (esasen
akaryakıt, personel (şoför dahil), bakım onarım giderleri) herhangi birini veya birkaçını
içermeyecek şekilde düzenlenmemiş olduğu, benzer iş tanımının ihale konusu işle birebir aynı
olacak şekilde düzenlenmiş olmasının ihale mevzuatı kurallarına uygun düşmediği gibi
benzer iş düzenlemesinin özüne de uygun düşmediği, diğer yandan, İdari Şartnamenin 7-b
maddesinde yer alan diğer benzer iş tanımının ise, ‘Otobüs üretimi ve satışı’ şeklinde yapılmış
olduğu, söz konusu düzenlemede yer alan ‘otobüs üretimi ve satışına’ ilişkin bir iş deneyim
belgesinin mal alımı ihalesine konu olabilecek nitelikte bir belirleme olduğu ve bu haliyle bir
hizmet alımı ihalesi olan başvuru konusu ihaleye, mal alımlarına ilişkin iş deneyim belgesi
sunulması sonucunu doğurabileceği,
Başvuru sahibinin 3 ve 4 üncü iddiasına ilişkin olarak ise, incelenen ihaleye konu işin,
akaryakıt, personel (şoför dahil), bakım onarım giderleri yükleniciye ait olmak üzere idareye
ait 345 Adet Otokar marka Kent 290 LF model araç ve 50 adet Karsan marka Avancıty S Plus
(Körüklü) model araç otobüs ile şehir içi toplu taşıma hizmetinin gerçekleştirilmesi olduğu,
özellikle ihale konusu işin gerçekleştirilmesinde kullanılacak araçların idareye ait olduğu göz
önüne alındığında, ihale kapsamında yer verilen her bir işin tek başına ihale konusu
edilebilecek nitelikte olduğu ve söz konusu işlerin her birinin ayrı ihale edilebileceği, bu
çerçevede ihale kapsamında yer verilen işler arasında 4734 sayılı Kamu İhale Kanunu’nun
5’inci maddesi uyarınca olması gereken “kabul edilebilir doğal bağlantı”nın bulunmadığı ve
bir arada ihale edilmesinin mevzuata uygun olmadığı, öte yandan başvuru sahibinin “ihale
konusu işin mal alımı dışında kalan kısmının personel çalıştırılmasına dayalı bir hizmet alımı
niteliğinde olduğu” iddiasına yönelik olarak ise, ihale kapsamında yer verilen işler arasında
4734 sayılı Kamu İhale Kanunu’nun 5’inci maddesi uyarınca olması gereken “kabul edilebilir
doğal bağlantı” nın bulunmadığı ve bir arada ihale edilmesinin mevzuata uygun olmadığı
tespit edildiğinden söz konusu iddia hakkında ilave bir değerlendirme yapılmasına gerek
bulunmadığı ifade edilmektedir.
Başvuru sahibinin 1inci iddiasına ilişkin olarak,
Hizmet Alımı İhaleleri Uygulama Yönetmeliği’nin “Tanımlar” başlıklı 3’üncü
maddesinde “(1) Bu Yönetmeliğin uygulanmasında 4734 sayılı Kanunun 4 üncü
maddesindeki tanımlar yanında; a) Benzer iş: İhale konusu iş veya işin bölümleriyle nitelik ve
büyüklük bakımından benzerlik gösteren, aynı veya benzer usullerle gerçekleştirilen, teçhizat,
ekipman, mali güç ve uzmanlık ile personel ve organizasyon gerekleri bakımından benzer
özellik taşıyan işleri… ifade eder.” hükmü yer almaktadır.
KAMU İHALE KURULU KARARI
Toplantı No
Gündem No
Karar Tarihi
Karar No
: 2020/020
: 34
: 13.05.2020
: 2020/UH.II-892
Yapılan incelemede, İdari Şartname’nin “İhaleye katılabilmek için gereken belgeler
ve yeterlik kriterleri” başlıklı 7’nci maddesinde “Benzer iş olarak kabul edilecek işler aşağıda
belirtilmiştir:
Kamu veya Özel sektörde bedel içeren tek sözleşme kapsamında gerçekleştirilen;
a- Her türlü otobüs bakım, onarım ve akaryakıtı ile birlikte gerçekleştirilen şehiriçi
toplu taşıma (Aile ve Sosyal Politikalar Bakanlığı Ücretsiz veya İndirimli Seyahat Kartları
Yönetmeliği "d"bendinde tanımlı) hizmeti,
b- Otobüs üretimi ve satışı
Yukarıda a ve b maddelerinde belirtilen işler her biri ayrı ayrı veya birlikte benzer iş
olarak kabul edilecektir.” düzenlemesinin yer aldığı görülmüştür.
Başvuruya konu ihalenin, şehir içi toplu taşıma işi olduğu, işin kapsamında Teknik
Şartnamenin 1 inci maddesinde düzenlendiği üzere, idareye ait 107 Adet TEMSA marka
AVENUE CNG model araç ile yakıt bedeli yükleniciye ait olmak üzere idarece belirlenen
çalışma ve çizelge ve koşullarına uygun olarak otobüsün işletilmesi, şehir içi toplu taşıma
hizmetinin gerçekleştirilmesi, otobüslerin periyodik bakımlarının, arıza ve hasar
onarımlarının, garaj içi parklanmalarının, araçların servise hazır olması için ikmal ve
temizlenmelerinin, yol yardım hizmeti, garaj açık ve kapalı alanlarının temizliklerinin, yakıt
dahil her türlü sıvı ürünlerin ikmalinin ve her türlü araç ve garaj işletme operasyonlarının
yapılacağı anlaşılmıştır.
İdare tarafından benzer işin her türlü otobüs bakım, onarım ve akaryakıtı ile
gerçekleştirilen şehir içi toplu taşıma hizmeti ve/veya otobüs üretimi ve satışı şeklinde
belirlendiği, İdari Şartname’nin benzer iş tanımları kapsamında yer verilen “a- Her türlü
otobüs bakım, onarım ve akaryakıtı ile birlikte gerçekleştirilen şehiriçi toplu taşıma (Aile ve
Sosyal Politikalar Bakanlığı Ücretsiz veya İndirimli Seyahat Kartları Yönetmeliği "d"bendinde
tanımlı) hizmeti,” kısmına parantez içinde eklenen ifadenin benzer işe ilişkin bir kısıtlama
getirmediği, atıf yapılan ilgili mevzuatın şehir içi toplu taşıma hizmetinin tanımına yönelik
olduğu görülmüştür.
Bu itibarla, ihale konusu işin kesintisiz bir şekilde sürdürülmesi gereken şehir içi toplu
taşıma hizmeti olması, kullanılacak araç sayısının fazla olması ve bu ölçüde büyük bir ihalede
gerçekleştirilecek olan bakım ve onarım hizmetlerinin deneyim gerektirmesi gibi hususlar
birlikte değerlendirildiğinde, benzer işin (a) maddesinin ihale konusu işle örtüşür şekilde
belirlendiği, dolayısıyla söz konusu düzenlemenin ihale mevzuatına aykırı olmadığı ve
başvuruya konu ihalenin iptaline ilişkin Kurul kararının gerekçeleri arasında bu hususun yer
almaması gerektiği sonucuna varılmıştır.
Başvuru sahibinin 3 üncü iddiasına ilişkin olarak,
4734 sayılı Kamu İhale Kanunu’nun “Temel ilkeler” başlıklı 5’inci maddesinde
“İdareler, bu Kanuna göre yapılacak ihalelerde; saydamlığı, rekabeti, eşit muameleyi,
güvenirliği, gizliliği, kamuoyu denetimini, ihtiyaçların uygun şartlarla ve zamanında
karşılanmasını ve kaynakların verimli kullanılmasını sağlamakla sorumludur.
Aralarında kabul edilebilir doğal bir bağlantı olmadığı sürece mal alımı, hizmet alımı
ve yapım işleri bir arada ihale edilemez…” hükmü yer almaktadır.
KAMU İHALE KURULU KARARI
Toplantı No
Gündem No
Karar Tarihi
Karar No
: 2020/020
: 34
: 13.05.2020
: 2020/UH.II-892
Yapılan incelemede, başvuruya konu ihale kapsamındaki malzeme ve akaryakıt
alımları ile personel alımlarının aynı toplu taşıma işinin ayrılmaz parçaları olduğu, zira
bahsedilen malzeme, akaryakıt ve şoför (personel) olmaksızın ihale konusu taşıma işinin
gerçekleştirilemeyeceği, dolayısıyla bu iş kalemleri arasında 4734 sayılı Kamu İhale
Kanunu’nun 5’inci maddesi bağlamında kabul edilebilir doğal bir bağlantı bulunduğu
anlaşıldığından başvuru sahibinin bu yöndeki iddiasının da reddedilmesi gerektiği ve
başvuruya konu ihalenin iptaline ilişkin Kurul kararının gerekçeleri arasında bu hususun yer
almaması gerektiği sonucuna varılmıştır.
Başvuru sahibinin 4 üncü iddiasına ilişkin olarak ise,
Yapılan incelemede, 4734 sayılı Kamu İhale Kanunu’nun “İdarelerce uyulması
gereken diğer kurallar” başlıklı 62’nci maddesinin (e) bendi kapsamında, işe başlama
tarihinden itibaren 12 ay sürecek olan söz konusu ihaleye ait ihale dokümanında personel
sayısının belirlenmediği, personelin çalışma saatlerinin tamamının idare için kullanılacağının
düzenlenmediği, idarece yaklaşık maliyet hesaplamaları kapsamında düzenlenen tabloda
personel giderlerinin yaklaşık maliyete oranının %26,69 olarak belirlendiği, dolayısıyla
ihalenin personel çalıştırılmasına dayalı bir hizmet alımı olmadığı ve başvuru sahibinin bu
yöndeki iddiasının da yerinde olmadığı sonucuna varılmıştır.
Açıklanan nedenlerle, uyuşmazlık konusu ihalenin iptaline ilişkin kararın
gerekçelerinden “İdari Şartnamenin 7-b maddesinde yer alan benzer iş tanımının ihale
mevzuatına uygun olarak belirlenmediği” gerekçesinin dışındaki diğer gerekçelerin yerinde
“ihalenin iptaline ”
olmadığı yönündeki düşüncemle, Kurul çoğunluğunun
kararına katılıyorum.
niteliğindeki