Ana Sayfa
/
Kararlar
/
Mersin Büyükşehir Belediye Başkanlığı Ulaşım Daire Başkanlığı
/
2019/628761-Mersin Büyükşehir Belediyesi Toplu Ulaşım Hizmetlerinde Kullanılmak Üzere 12 Metre Solo Tip Doğalgaz Yakıtlı Otobüs Alımı
Bilgi
İKN
2019/628761
Başvuru Sahibi
Otokar Otomotiv ve Savunma Sanayi A.Ş.
İdare
Mersin Büyükşehir Belediye Başkanlığı Ulaşım Daire Başkanlığı
İşin Adı
Mersin Büyükşehir Belediyesi Toplu Ulaşım Hizmetlerinde Kullanılmak Üzere 12 Metre Solo Tip Doğalgaz Yakıtlı Otobüs Alımı
KAMU İHALE KURULU KARARI
Toplantı No
Gündem No
Karar Tarihi
Karar No
: 2020/008
: 43
: 26.02.2020
: 2020/UM.I-427
BAŞVURU SAHİBİ:
Otokar Otomotiv ve Savunma Sanayi A.Ş.,
İHALEYİ YAPAN İDARE:
Mersin Büyükşehir Belediye Başkanlığı Ulaşım Daire Başkanlığı,
BAŞVURUYA KONU İHALE:
2019/628761 İhale Kayıt Numaralı “Mersin Büyükşehir Belediyesi Toplu Ulaşım
Hizmetlerinde Kullanılmak Üzere 12 Metre Solo Tip Doğalgaz Yakıtlı Otobüs Alımı” İhalesi
KURUM TARAFINDAN YAPILAN İNCELEME:
Mersin Büyükşehir Belediye Başkanlığı Ulaşım Daire Başkanlığı tarafından
03.01.2020 tarihinde açık ihale usulü ile gerçekleştirilen “Mersin Büyükşehir Belediyesi
Toplu Ulaşım Hizmetlerinde Kullanılmak Üzere 12 Metre Solo Tip Doğalgaz Yakıtlı Otobüs
Alımı” ihalesine ilişkin olarak Otokar Otomotiv ve Savunma Sanayi A.Ş.’nin 23.01.2020
tarihinde yaptığı şikâyet başvurusunun, idarenin 31.01.2020 tarihli yazısı ile reddi üzerine,
başvuru sahibince 06.02.2020 tarih ve 6424 sayı ile Kurum kayıtlarına alınan 05.02.2020
tarihli dilekçe ile itirazen şikâyet başvurusunda bulunulmuştur.
Başvuruya ilişkin olarak 2020/249 sayılı itirazen şikâyet dosyası kapsamında yapılan
inceleme neticesinde esas inceleme raporu tanzim edilmiştir.
KARAR:
Esas inceleme raporu ve ekleri incelendi.
İtirazen şikâyet dilekçesinde özetle,
1) İhaleye ilişkin İdari Şartname ile teklif edilen araçlara ilişkin "bağımsız akredite
kuruluş" tarafından verilmiş SORT 1 testi sertifikasının/raporunun istendiği, test raporunu
veren kuruluşun akredite olup olmadığının ve akreditasyon belgelerinde "yakıt tüketimi testi"
ibaresinin olup olmadığının kontrol edilmesi gerektiği,
2) İsteklilerden BMC Otomotiv Sanayi ve Tic. A.Ş. tarafından sunulan test raporunda
yakıt tüketimi için idarece istenen m3/100 km üzerinden hesaplama yerine kg/100 km
üzerinden hesaplama yapıldığı, ihale komisyonunca bu yönde bir yeterlilikleri olmamasına
karşın "kg" ölçüm biriminden "m3" birimine dönüştürme yapılmasının doğru sonuç
vermeyeceği, dolayısıyla anılan istekli tarafından sunulan bu belgenin kabul edilmemesi ve
tamamlatılmamasının gerektiği,
3) Teknik Şartname'nin 11.21'inci maddesinde tarif edilen doğalgaz hesaplama
biriminin Sm3 olduğu dolayısıyla idarece yakıt tüketim hesaplamasında “Sm3” ölçü biriminin
kullanılması gerektiği bu çerçevede tekliflerinde “Nm3” ölçü birimi üzerinden verilen
değerlerin “Sm3” ölçü birimine çevrilmesi gerektiği,
4) Yakıt tüketimi için pompa fiyatının esas alınmaması gerektiği, bu yönde bir
uygulamanın nihai teklif fiyatlarının hesaplanmasında fiyat dışı unsurunun etkisinin, ürün
fiyatının etkisinin önüne geçireceği iddialarına yer verilmiştir.
KAMU İHALE KURULU KARARI
Toplantı No
Gündem No
Karar Tarihi
Karar No
: 2020/008
: 43
: 26.02.2020
: 2020/UM.I-427
A) Başvuru sahibinin iddialarının değerlendirilmesi sonucunda aşağıdaki hususlar
tespit edilmiştir.
1) Başvuru sahibinin 1’inci iddiasına ilişkin olarak:
İhaleye ilişkin İdari Şarname’nin “İhaleye katılabilmek için gereken belgeler ve
yeterlik kriterleri” başlıklı 7’nci maddesinde “7.1. İsteklilerin ihaleye katılabilmeleri için
aşağıda sayılan belgeleri teklifleri kapsamında sunmaları gerekir:
a)(Mülga bent: 25/01/2017-29959 R.G./9. md.)
b) Teklif vermeye yetkili olduğunu gösteren imza beyannamesi veya imza sirküleri;
1) Gerçek kişi olması halinde, noter tasdikli imza beyannamesi,
2) Tüzel kişi olması halinde, ilgisine göre tüzel kişiliğin ortakları, üyeleri veya kurucuları
ile tüzel kişiliğin yönetimindeki görevlileri belirten son durumu gösterir Ticaret Sicil Gazetesi,
bu bilgilerin tamamının bir Ticaret Sicil Gazetesinde bulunmaması halinde, bu bilgilerin
tümünü göstermek üzere ilgili Ticaret Sicil Gazeteleri veya bu hususları gösteren belgeler ile
tüzel kişiliğin noter tasdikli imza sirküleri,
c) Bu Şartname ekinde yer alan standart forma uygun teklif mektubu,
ç) Bu Şartnamede belirlenen geçici teminata ilişkin standart forma uygun geçici teminat
mektubu veya geçici teminat mektupları dışındaki teminatların Saymanlık ya da Muhasebe
Müdürlüklerine yatırıldığını gösteren makbuzlar,
d) Bu Şartnamenin 7.4 ve 7.5 inci maddelerinde belirtilen, sekli ve içeriği Mal Alimi İhaleleri
Uygulama Yönetmeliğinde düzenlenen yeterlik belgeleri,
e) Vekaleten ihaleye katılma halinde, vekil adına düzenlenmiş ihaleye katılmaya ilişkin noter
onaylı vekaletname ile vekilin noter tasdikli imza beyannamesi,
f) İsteklinin ortak girişim olması halinde, bu Şartname ekinde yer alan standart forma uygun
iş ortaklığı beyannamesi,
g) Alt yüklenici çalıştırılmasına izin verilmesi halinde, alt yüklenici kullanacak olan isteklinin
alt yüklenicilere yaptırmayı düşündüğü işlerin listesi,
ğ) Yerli malı teklif edenler lehine fiyat avantajı tanınması durumunda, bu avantajdan
yararlanmak isteyenlerce sunulacak yerli malı belgesi,
h) Tüzel kişi tarafından iş deneyimini göstermek üzere sunulan belgenin, tüzel kişiliğin
yarısından fazla hissesine sahip ortağına ait olması halinde, ticaret ve sanayi odası/ticaret
odası bünyesinde bulunan ticaret sicil memurlukları veya yeminli mali müşavir ya da serbest
muhasebeci mali müşavir tarafından ilk ilan tarihinden sonra düzenlenen ve düzenlendiği
tarihten geriye doğru son bir yıldır kesintisiz olarak bu şartın korunduğunu gösteren, standart
forma uygun belge,
ı)
26.10.2016 Resmi Gazete tarih ve 29869 Resmi Gazete sayılı araçların imal tadil ve montajı
hakkındaki yönetmelik hükümleri uyarınca anılan yönetmelikte belirtilen aksamların
uygunluğunu gösterir Mersin Büyükşehir Belediyesi UKOME Genel Kurulunca tanzim edilen
Mobil NVR Cihaz Uygunluk Belgesi
i) Kanun kapsamındaki idarelere taahhüt edilenler dışında yurt dışında gerçekleştirilen
işlerden elde edilen iş deneyiminin 13/1/2011 tarihli ve 6102 sayılı Türk Ticaret Kanununun
195 inci maddesinin ikinci fıkrası gereğince pay çoğunluğuna dayanarak kurulan şirketler
topluluğu ilişkisi içinde kullanılması halinde bu hukuki ilişkiyi ve bu ilişkinin süresini tevsik
eden belge,
7.2. İhaleye iş ortaklığı olarak teklif verilmesi halinde;
KAMU İHALE KURULU KARARI
Toplantı No
Gündem No
Karar Tarihi
Karar No
: 2020/008
: 43
: 26.02.2020
: 2020/UM.I-427
7.2.1. İş ortaklığının her bir ortağı tarafından 7.1. maddesinin (a) ve (b) bentlerinde yer alan
belgelerin ayrı ayrı sunulması zorunludur. (ı) bendinde belirtilen belge/belgelerin ise
ortakların biri tarafından sunulması yeterlidir. İş ortaklığının tüzel kişi ortağı tarafından iş
deneyimini göstermek üzere sunulan belgenin, tüzel kişiliğin yarısından fazla hissesine sahip
ortağına ait olması halinde, bu ortak (h) bendindeki belgeyi de sunmak zorundadır. Kanun
kapsamındaki idarelere taahhüt edilenler dışında yurt dışında gerçekleştirilen işlerden elde
edilen iş deneyiminin şirketler topluluğu ilişkisi içinde kullanılması halinde, bu belgeyi
kullanan ortağın 7.1 inci maddenin (i) bendindeki belgeyi de sunması zorunludur.
7.3. Bu madde boş bırakılmıştır.
7.4. Ekonomik ve mali yeterliğe ilişkin aranacak belgeler ve bu belgelerin taşıması gereken
kriterler
7.4.1. Bu madde boş bırakılmıştır.
7.4.2. Bu madde boş bırakılmıştır.
7.4.3. Bu madde boş bırakılmıştır.
7.5. Mesleki ve teknik yeterliğe ilişkin belgeler ve bu belgelerin taşıması gereken kriterler
7.5.1. İsteklinin ilk ilan veya davet tarihinden geriye doğru son beş yıl içinde kesin kabul
işlemleri tamamlanan mal alımlarıyla ilgili yurt içinde veya yurt dışında kamu veya özel
sektörde bedel içeren tek bir sözleşme kapsamında gerçekleştirilen ihale konusu iş veya
benzer işlere ilişkin olarak deneyimini gösteren belge veya teknolojik ürün deneyim belgesi
sunması zorunludur. İstekli tarafından teklif edilen bedelin %10 dan az olmamak üzere, ihale
konusu iş veya benzer işlere ait tek sözleşmeye ilişkin iş deneyimini gösteren belgeler veya
teknolojik ürün deneyim belgesinin sunulması gerekir.
İş ortaklığında pilot ortağın, asgari iş deneyim tutarının en az % 20'sini sağlaması gerekir.
Ancak, her durumda pilot ortağın iş deneyim tutarının diğer ortaklardan her birinin iş
deneyim tutarından fazla olması zorunludur. Pilot ortağın iş deneyim tutarının diğer
ortaklardan her birinin iş deneyim tutarından fazla olması ve asgari iş deneyim tutarının en
az %20'sini sağlaması şartıyla iş deneyim tutarının kalan kısmı diğer ortaklardan biri, birkaçı
veya tamamı tarafından karşılanabilir. Pilot ortağa ait iş deneyimini gösteren belgenin
yeterlik kriterini sağlaması halinde, diğer ortaklar iş deneyimini gösteren belge sunmak
zorunda değildir.
İş deneyimini gösteren belge olarak teknolojik ürün deneyim belgesinin sunulması
durumunda, isteklinin iş deneyimini gösteren belge tutarının asgari iş deneyim tutarına eşit
olduğu kabul edilir. İş ortaklığında pilot ortağın teknolojik ürün deneyim belgesi sunması
durumunda, iş deneyimini gösteren belge tutarının asgari iş deneyim tutarının hissesi oranına
eşit olduğu kabul edilir ve pilot ortağın asgari iş deneyim tutarının en az %20'sini sağlaması
ve diğer ortaklardan her birinin iş deneyim tutarından fazla olması koşulu aranmaz. Asgari iş
deneyim tutarının kalan kısmının diğer ortaklardan biri, birkaçı veya tamamı tarafından
karşılanması zorunludur.
7.5.2. İsteklinin alım konusu malı teklif etmeye yetkisinin bulunup bulunmadığını
belgelendirmesi gerekir. Bu çerçevede istekli aşağıdaki bentlerde yer alan belgelerden kendi
durumuna uygun olan belge veya belgeleri sunabilir:
a) İstekli imalatçı ise imalatçı olduğunu gösteren belge veya belgeler,
b) İstekli yetkili satıcı veya yetkili temsilci ise yetkili satıcı ya da yetkili temsilci olduğunu
gösteren belge veya belgeler,
c) İstekli Türkiye'de serbest bölgelerde faaliyet gösteriyor ise yukarıdaki belgelerden biriyle
birlikte sunduğu serbest bölge faaliyet belgesi.
İş ortaklığında ortaklardan birinin, teklif edilen mala veya mallara ilişkin imalatçı veya
KAMU İHALE KURULU KARARI
Toplantı No
Gündem No
Karar Tarihi
Karar No
: 2020/008
: 43
: 26.02.2020
: 2020/UM.I-427
yetkili satıcı ya da yetkili temsilci olduğunu gösteren belgelerden birini sunması yeterlidir.
İsteklinin imalatçı olduğunu gösteren belge veya belgeler ise şunlardır:
1-Aday veya İstekli adına düzenlenen Sanayi Sicil Belgesi
2-Adayın veya İsteklinin üyesi olduğu meslek odası tarafından aday veya istekli adına
düzenlenen kapasite raporu
3-Adayın veya İsteklinin üyesi olduğu meslek odası tarafından aday veya istekli adına
düzenlenen İmalat Yeterlilik Belgesi
4-Adayın veya İsteklinin üyesi olduğu meslek odası tarafından aday veya istekli adına
düzenlenmiş ve teklif ettiği mala ilişkin yerli malı belgesi
5-Adayın veya İsteklinin alım konusu malı ürettiğine ilişkin olarak ilgili mevzuat uyarınca
yetkili kurum veya kuruluşlarca düzenlenen aday veya isteklinin üretici veya imalatçı
olduğunu gösteren belgeler
İstekli imalatçı olduğunu yukarıdaki belgelerden en az birini,
Yüklenici imalatçı değilse;
Yetkili Satıcı Belgesini sunmak zorundadır.
7.5.3.1. Bu madde boş bırakılmıştır.
7.5.3.2. Bu madde boş bırakılmıştır.
7.5.3.3. Bu madde boş bırakılmıştır.
7.5.3.4. Bu madde boş bırakılmıştır.
7.5.3.5. Bu madde boş bırakılmıştır.
7.5.4. İsteklinin teklifi kapsamında sunması gerektiği teknik şartnamede belirtilen belgeler.
7.5.5.1. Bu madde boş bırakılmıştır.
7.5.5.2. Bu madde boş bırakılmıştır.
7.5.5.3. Bu madde boş bırakılmıştır.
7.5.5.4. Bu madde boş bırakılmıştır.
7.5.6.
İstekliler, teklif ettikleri malın ayrıntılı teknik bilgilerinin yer aldığı katalog, fotoğraf ve
benzeri tanıtım materyallerini teklif zarfında vereceklerdir.” düzenlemesi yer almaktadır.
Öte yandan, anılan İdari Şartname’nin “Ekonomik açıdan en avantajlı teklifin
belirlenmesi” başlıklı 35’inci maddesinde “35.1. Bu ihalede ekonomik açıdan en avantajlı
teklif, fiyatla birlikte fiyat dışı unsurlar da dikkate alınarak belirlenecektir. Fiyat dışı unsurlar
ve bu unsurlara ilişkin düzenlemeler ile hesaplama yöntemi 35.2. maddesinde yer almaktadır.
35.2. Fiyat dışı unsurlar:
35.2.1.
İstekliler tekliflerinde; tip, model, yolcu kapasitesi ve teknik özellikler açısından teklif
edilenlerle birebir özellikli bir aracın, alçak tabanlı şehir içi otobüslerin SORT1 döngüsüne
göre 100 km mesafede (m3/100 km) ne kadar yakıt tükettiğini gösteren, bağımsız akredite bir
kuruluş tarafından yapılmış / onaylanmış test raporunu ihale dosyası ile birlikte teslim
edeceklerdir. Yakıt tüketiminin test prosedürü UITP (Uluslararası Toplu Taşımacılar Birliği)
tarafından belirlenmiş SORT1 (Standart Yol Testi Döngüsü) yöntemine göre olmalıdır.
İstekliler ölçüm sonuçlarını gösteren detaylı rapor ve SORT 1 test sertifikasını tekliflerine
ekleyeceklerdir. Yakıt tüketim maliyetinin hesaplanmasında sertifikada yer alan SORT 1
şartlarına göre yakıt tüketim değeri ( m3/100 km ) dikkate alınacaktır.
Yakıt tüketim maliyetinin hesaplanması: Araçların 80.000 km/yıl işletileceği ve 1 m3 yakıtın
bugünkü güncel pompa fiyatı olan .........-TL(ihale günü pompa fiyatı ) ( ÖTV-KDV dahil)
KAMU İHALE KURULU KARARI
Toplantı No
Gündem No
Karar Tarihi
Karar No
: 2020/008
: 43
: 26.02.2020
: 2020/UM.I-427
olacağı dikkate alınarak 10 yıllık işletme süresi için hesaplanır.
ÖRNEK:
1 otobüsün yıllık kat edeceği mesafe : 80.000km
işletme süresi: 10 yıl
1 m3 yakıtın mevcut fiyatı: ........... -TL (ihale günü pompa fiyatı )
Aracın yakıt tüketimi : SORT m3/100km
Araç adedi: 73
Toplam Yakıt Tüketimi Maliyeti= ( 80.000 km X 10 yıl )/100 km X ........-TL ( ihale günü
pompa fiyatı ) X SORT m3/ 100 km X 73
Birim Fiyat Teklif Cetvelinde yer alan teklif tutarı ve 10 yıllık yakıt tüketim maliyetleri
toplanarak ekonomik açıdan en avantajlı teklif belirlenecektir. Doğalgaz Pompa fiyatı ihale
günündeki satış değeri esas alınacaktır. “ düzenlemesi yer almaktadır.
Anılan düzenlemeler uyarınca, isteklilerden fiyat dışı unsurlar kapsamında, ihale
konusu araçların yakıt tüketimini tevsik etmek üzere bağımsız akredite bir kuruluş tarafından
yapılmış / onaylanmış test raporunun ihale dosyası ile birlikte teslim edilmesinin talep
edildiği buna mukabil bu raporu veren akredite kuruluşun akreditasyonunu tevsik için ayrıca
bir belge sunulmasının talep edilmediği anlaşılmaktadır. Ancak akredite olunduğuna ilişkin
ayrıca bir belge talep edilmemesi, raporun bağımsız akredite bir kuruluş tarafından
düzenlenme veya onaylanma gerekliliğini de ortadan kaldırmamaktadır. Ayrıca, raporu
düzenleyecek veya onaylayacak test kuruluşunun, ihale konusu araçların yakıt tüketim
testlerini yapabilme hususunda bağımsız akredite bir kuruluş olması gerektiği de açıktır.
İhale işlem dosyasının tetkikinden, ihale üzerinde bırakılan istekli tarafından “Applus+
IDIADA” adlı test kuruluşu tarafından düzenlenen test raporunun teklif kapsamında idareye
sunulduğu görülmüştür. Anılan test kuruluşunun akredite olup olmadığına ilişkin rapor
münderecatında herhangi bir bilgiye yer verilmemekle birlikte ihale komisyonu tarafından
kaleme alındığı anlaşılan 03.01.2020 tarihli “İhale Komisyon Araştırma Tutanağı 2” başlıklı
belgede, anılan test kuruluşunun akreditasyonuna yönelik araştırma yapıldığı ve kuruluşun
Uluslararası geçerliliği bulunan Entidat Nacional de Acreditacion (ENAC) tarafından akredite
edildiğinin belirtildiği ve anılan Tutanak ekinde ENAC’ın, IDIADA adlı test kuruluşuna
yönelik yabancı dilde düzenlenen akreditasyon belgelerine yer verildiği görülmüştür.
4734 sayılı Kamu İhale Kanunu’nun “Tekliflerin değerlendirilmesi” başlıklı 37’nci
maddesinde “İhale komisyonunun talebi üzerine idare tekliflerin incelenmesi,
karşılaştırılması ve değerlendirilmesinde yararlanmak üzere net olmayan hususlarla ilgili
isteklilerden yazılı olarak tekliflerini açıklamalarını isteyebilir. Ancak bu açıklama, hiçbir
şekilde teklif fiyatında değişiklik yapılması veya ihale dokümanında yer alan şartlara uygun
olmayan tekliflerin uygun hale getirilmesi amacıyla istenilmez ve yapılmaz.
(Değişik ikinci fıkra: 20/11/2008-5812/11 md.) Tekliflerin değerlendirilmesinde,
öncelikle belgeleri eksik olduğu veya teklif mektubu ile geçici teminatı usulüne uygun
olmadığı 36 ncı maddeye göre ilk oturumda tespit edilen isteklilerin tekliflerinin
değerlendirme dışı bırakılmasına karar verilir. Ancak, teklifin esasını değiştirecek nitelikte
olmaması kaydıyla, belgelerde bilgi eksikliği bulunması halinde idarece belirlenen sürede
isteklilerden bu eksik bilgilerin tamamlanması yazılı olarak istenir. Belirlenen sürede bilgileri
KAMU İHALE KURULU KARARI
Toplantı No
Gündem No
Karar Tarihi
Karar No
: 2020/008
: 43
: 26.02.2020
: 2020/UM.I-427
tamamlamayan istekliler değerlendirme dışı bırakılır ve geçici teminatları gelir kaydedilir. Bu
ilk değerlendirme ve işlemler sonucunda belgeleri eksiksiz ve teklif mektubu ile geçici teminatı
usulüne uygun olan isteklilerin tekliflerinin ayrıntılı değerlendirilmesine geçilir. Bu aşamada,
isteklilerin ihale konusu işi yapabilme kapasitelerini belirleyen yeterlik kriterlerine ve
tekliflerin ihale dokümanında belirtilen şartlara uygun olup olmadığı ile birim fiyat teklif
cetvellerinde aritmetik hata bulunup bulunmadığı incelenir. Uygun olmadığı belirlenen
isteklilerin teklifleri ile birim fiyat teklif cetvellerinde aritmetik hata bulunan teklifler
değerlendirme dışı bırakılır.” hükmü yer almaktadır.
Anılan hüküm uyarınca, sunulan belgelerde teklifin esasını değiştirecek nitelikte
olmamak kaydıyla, bilgi eksikliği bulunması durumunda idarece bu bilgilerin resen
tamamlanması yoluna gidilmeyip ve belirlenecek sürede isteklilerden bu eksik bilgilerin
tamamlanmasının yazılı olarak istenmesi gerekmektedir. Başvuru konusu ihalede, bu hükme
aykırı olarak, “Applus+ IDIADA” adlı test kuruluşu tarafından düzenlenen test raporunu
münderecatından anlaşılmayan test kuruluşunun bağımsız akredite olup olmadığı hususu,
teklifin esasını değiştirecek nitelikte olmayan bir bilgi eksikliği olarak mütalaa edilip yazılı
olarak istekliden tamamlatılması yoluna gidilmeyerek, resen araştırma yapılmak suretiyle
eksikliğin tamamlanması yoluna gidilmiştir.
Öte yandan, ENAC’ın IDIADA adlı test kuruluşuna hitaben yabancı dilde düzenlediği
akreditasyon belgesinin incelenmesi neticesinde; “Applus+ IDIADA” adlı test kuruluşunun,
“M1” kategorisinde yer alan araçlar, 450 kW’a kadar içten yanmalı motorlu traktör ve yol dışı
kullanım araçlarına yönelik yakıt testleri hususunda akreditasyona sahip olduğu görülmüştür.
İhale konusu otobüsler “M3” kategorisinde yer almaktadır. Dolayısıyla, ihale üzerinde
bırakılan istekli tarafından teklif edilen “M3” kategorisinde yer alan araçların yakıt
tüketimine ilişkin test raporunu düzenleyen firmanın, M3 kategori araçların yakıt tüketim testi
konusunda bağımsız akredite bir test kuruşu olup olmadığı, idarece araştırma tutanağı ekinde
yer alan akreditasyon belgesinin incelenmesi sonucunda dahi muallaklığını korumaktadır. Bu
itibarla, teklifin esasını değiştirmeyecek nitelikte olan bu eksikliğin yani ihale konusu
otobüslere (M3 kategori) ilişkin yakıt tüketimi testi yapma hususunda test kuruluşunun
bağımsız akredite olup olmadığını gösterir bilgi ve belgelerin yazılı olarak tamamlatılması
yoluna gidilmesi gerekmektedir.
2) Başvuru sahibinin 2’nci iddiasına ilişkin olarak:
İhaleye ilişkin İdari Şartname’nin 35.2.1’inci maddesinde “İstekliler tekliflerinde; tip,
model, yolcu kapasitesi ve teknik özellikler açısından teklif edilenlerle birebir özellikli bir
aracın, alçak tabanlı şehiriçi otobüslerin SORT1 döngüsüne göre 100 km mesafede (m3/100
km) ne kadar yakıt tükettiğini gösteren, bağımsız akredite bir kuruluş tarafından yapılmış /
onaylanmış test raporunu ihale dosyası ile birlikte teslim edeceklerdir. Yakıt tüketiminin test
prosedürü UITP (Uluslararası Toplu Taşımacılar Birliği) tarafından belirlenmiş SORT1
(Standart Yol Testi Döngüsü) yöntemine göre olmalıdır.
İstekliler ölçüm sonuçlarını gösteren detaylı rapor ve SORT 1 test sertifikasını tekliflerine
ekleyeceklerdir. Yakıt tüketim maliyetinin hesaplanmasında sertifikada yer alan SORT 1
şartlarına göre yakıt tüketim değeri (m3/100 km) dikkate alınacaktır…” düzenlemesi yer
almaktadır. Anılan düzenleme uyarınca, isteklilerden teklif ettikleri araçların 100 km’de kaç
m3 yakıt tükettiğini gösterir belgeleri sunmaları talep edilmektedir.
KAMU İHALE KURULU KARARI
Toplantı No
Gündem No
Karar Tarihi
Karar No
: 2020/008
: 43
: 26.02.2020
: 2020/UM.I-427
Başvuru sahibinin birinci iddiasına ilişkin inceleme ve hukuki değerlendirme
yapılırken belirtildiği üzere, test raporunun bağımsız akredite bir kuruluş tarafından verilip
verilmediği hususunun bilgi eksikliği kapsamında değerlendirilerek tamamlatılması
gerekmektedir. Bu husustan bağımsız olarak “Applus+ IDIADA” adlı test kuruluşu tarafından
düzenlenen test raporunun tetkiki neticesinde; SORT1 testinde yakıt tüketiminin 100 km’de
46,8 kg olarak belirtildiği, bununla birlikte “Test protokolü” başlıklı bölümün “Gaz” başlıklı
ikinci alt bölümünde yoğunluk olarak “kg/m3“ dönüşümü oranı olarak “0,7531” oranına yer
verildiği ve yine anılan protokole sokak koşulları, rüzgar hızı, nem sıcaklık ve atmosferik
basınç hususlarını içeren hava koşulları, ve araç düzenine ilişkin hususların detaylı olarak
dercedildiği görülmüştür. Dolayısıyla, test kuruluşu tarafından yapılan test kapsamında “kg”
ölçü biriminden “m3” ölçü birimine dönüşüm oranına yer verilmiştir. İdarece bu oran
kullanılmak suretiyle basit bir matematiksel hesapla 100 km’de m3 cinsinden yakıt tüketimi
62,1431 (46,8/0,7531) olarak hesaplanmıştır. Bu çerçevede, başvuru sahibinin iddia ettiğinin
aksine test kuruluşu tarafından belirlenen dönüşüm oranı kullanılarak, “kg” ölçü biriminden
“m3” ölçü birimine dönüşüm gerçekleştirilmiştir. Bu itibarla, başvuru sahibinin iddiası
yerinde olmadığı sonucuna ulaşılmıştır.
3) Başvuru sahibinin 3’üncü iddiasına ilişkin olarak:
İhale konusu işe ilişkin Teknik Şartname’nin “Doğalgazın Özelliği” başlıklı 11.21’inci
maddede “1 m3: 15 0C ve 1,01325 bar mutlak basınçtaki 1(bir) m3 gazın hacmine tekabül eder”
düzenlemesi yer almaktadır.
İhale dokümanın tetkiki neticesinde idarece yakıt tüketimine ilişkin olarak “m3”
ifadesine yer verildiği ancak bunun başvuru sahibinin iddiasında belirttiği “Sm3” veya “Nm3”
şeklinde bir ölçü birime metinde yer verilmediği görülmüştür.
Başvuru sahibi Teknik Şartname’nin anılan maddesinin “Sm3” birimini işaret ettiği ve
teklif ettikleri aracın tüketim değerinin “Nm3” olarak belirlenmesi dolayısıyla sundukları test
raporundaki tüketim bedelinin “sm3” ölçü birimine dönüştürülmesi gerektiğini ve bu dönüşüm
neticesinde “Nm3” değerinin 0,9479 katsayısı ile çarpılmak suretiyle bulunan 70,04 Sm3/100
km değerinin esas alınması gerektiği belirtilmektedir.
İhale dokümanında yer alan düzenlemelerle esasında “Sm3”ün işaret edilip edilmediği
tartışmasına girilmeksizin, başvuru sahibinin iddiasının kabulü halinde dahi, iddia edilen
aykırılığın esasa etkili olmadığı sonucuna ulaşılmıştır. Fiyat dışı unsurlar kullanılmak
suretiyle ekonomik açıdan en avantajlı teklifin belirlenmesine ilişkin ihale komisyon
kararında yer alan tablo ve başvuru sahibinin iddiasının kabulü halinde ekonomik açıdan en
avantajlı teklifin belirlenmesine ilişkin tabloya aşağıda yer verilmiştir:
İdarece yapılan hesaplama
Firma
BMC
KARSAN
144.783.090,00
OTOKAR
137.292.633,00
Araç Bedeli
SORT1 (m3)
Yıllık yakıt tüketimi (m3)
10 yıllık yakıt tüketimi (m3)
129.728.300,00
62,1413
65,9798
52.783,84
527,838,40
73,9
59.120,00
591.200,00
49.714,48
497,14,80
KAMU İHALE KURULU KARARI
Toplantı No
Gündem No
Karar Tarihi
Karar No
: 2020/008
: 43
: 26.02.2020
: 2020/UM.I-427
Yakıt bedeli (TL) (3,78 TL-
ihale günü pompa fiyatı)
73 aracın yakıt bedeli (TL)
1.879.207,34
1.995,229,15
2.234.736,00
137.182.136,00
266.910.436,00
145.651.728,00
290.434.818,00
163.135.728,00
300.428.361,00
Toplam maliyet (TL)
Birim
Fiyat
Teklif
Cetvelinde yer alan teklif
tutarı ve 10 yıllık yakıt
tüketim
toplanarak ekonomik açıdan
en avantajlı teklif
belirlenecektir.
maliyetleri
Başvuru sahibinin iddiasının kabulü halinde yapılacak hesaplama
Firma
BMC
KARSAN
OTOKAR
Araç Bedeli
SORT1 (m3)
Yıllık yakıt tüketimi (m3)
10 yıllık yakıt tüketimi (m3)
129.728.300,00
62,1413
144.783.090,00
137.292.633,00
70,04
65,9798
52.783,84
49.714,48
497,14,80
1.879.207,34
56.032,00
527,838,40
1.995,229,15
560.320,00
2.118.009,60
Yakıt bedeli (TL) (3,78 TL-
ihale günü pompa fiyatı)
73 aracın yakıt bedeli (TL)
137.182.136,00
266.910.436,00
145.651.728,00
290.434.818,00
154.614.700,80
291.897.333,80
Toplam maliyet (TL)
Birim
Fiyat
Teklif
Cetvelinde yer alan teklif
tutarı ve 10 yıllık yakıt
tüketim
toplanarak ekonomik açıdan
en avantajlı teklif
belirlenecektir.
maliyetleri
4) Başvuru sahibinin 4’üncü iddiasına ilişkin olarak:
İhaleye ilişkin İdari Şartname’nin “Fiyat dışı unsurlar” başlıklı 35.2’nci maddesinde
“Yakıt tüketim maliyetinin hesaplanması: Araçların 80.000 km/yıl işletileceği ve 1 m3 yakıtın
bugünkü güncel pompa fiyatı olan .........-TL(ihale günü pompa fiyatı ) ( ÖTV-KDV dahil)
olacağı dikkate alınarak 10 yıllık işletme süresi için hesaplanır.” düzenlemesi yer almaktadır.
Başvuru sahibi tarafından ihale dokümanında yer alan bu düzenleme iddia konusu
edilmektedir.
4734 sayılı Kamu İhale Kanunu’nun “İdareye şikayet başvurusu” başlıklı 55’inci
maddesinde “Şikayet başvurusu, ihale sürecindeki işlem veya eylemlerin hukuka aykırılığı
iddiasıyla bu işlem veya eylemlerin farkına varıldığı veya farkına varılmış olması gereken
tarihi izleyen günden itibaren 21 inci maddenin (b) ve (c) bentlerine göre yapılan ihalelerde
beş gün, diğer hallerde ise on gün içinde ve sözleşmenin imzalanmasından önce, ihaleyi
yapan idareye yapılır. İlanda yer alan hususlara yönelik başvuruların süresi ilk ilan
KAMU İHALE KURULU KARARI
Toplantı No
Gündem No
Karar Tarihi
Karar No
: 2020/008
: 43
: 26.02.2020
: 2020/UM.I-427
tarihinden, ön yeterlik veya ihale dokümanının ilana yansımayan diğer hükümlerine yönelik
başvuruların süresi ise dokümanın satın alındığı tarihte başlar.
İlan, ön yeterlik veya ihale dokümanına ilişkin şikayetler birinci fıkradaki süreleri
aşmamak üzere en geç ihale veya son başvuru tarihinden üç iş günü öncesine kadar
yapılabilir.
İdare, şikayet başvurusu üzerine gerekli incelemeyi yaparak on gün içinde gerekçeli
bir karar alır. Alınan karar, şikayetçi ile diğer aday veya istekliler ile istekli olabileceklere
karar tarihini izleyen üç gün içinde bildirilir. İlan ile ihale veya ön yeterlik dokümanına
yönelik başvurular dışında istekli olabileceklere bildirim yapılmaz.” hükmüne,
Aynı Kanun’un “Kuruma itirazen şikayet başvurusu” başlıklı 56’ncı maddesinde
“İdareye şikayet başvurusunda bulunan veya idarece alınan kararı uygun bulmayan aday,
istekli veya istekli olabilecekler tarafından 55 inci maddenin dördüncü fıkrasında belirtilen
hallerde ve sürede, sözleşme imzalanmadan önce itirazen şikayet başvurusunda bulunulabilir.
İhalenin iptaline ilişkin işlem ve kararlardan, sadece şikayet ve itirazen şikayet üzerine
alınanlar itirazen şikayete konu edilebilir ve bu kararlara karşı beş gün içinde doğrudan
Kuruma başvuruda bulunulabilir.” hükmüne,
İhalelere Yönelik Başvurular Hakkında Yönetmelik’in “Başvuru süreleri” başlıklı
6’ncı maddesinde “(1) İdareye şikayet süresi; ihale sürecindeki şikayete konu işlem veya
eylemlerin farkına varıldığı veya farkına varılmış olması gerektiği tarihi izleyen günden
itibaren Kanunun 21 inci maddesinin birinci fıkrasının (b) ve (c) bentlerine göre yapılan
ihalelere yönelik başvurularda beş gün, diğer hallerde on gündür.
(2) Ancak, ilan ile ön yeterlik veya ihale dokümanına yönelik şikayetler, birinci
fıkradaki süreleri aşmamak kaydıyla başvuru veya teklif sunulmadan önce en geç ihale veya
son başvuru tarihinden üç iş günü öncesine kadar yapılabilir.
(3) Kuruma itirazen şikayet süresi; şikayet veya itirazen şikayet üzerine idare
tarafından alınan iptal kararına karşı yapılacak başvurularda beş gün, diğer hallerde on
gündür.” hükmüne,
Anılan Yönetmelik’in “Sürelerle ilgili genel esaslar” başlıklı 7’nci maddesinin birinci
fıkrasında “(1) Süreler;
…
b) Ön yeterlik veya ihale dokümanının ilana yansımayan hükümleri için dokümanın
(Değişik ibare: 16.03.2019-30716 RG/2. md.; yürürlük: 01.06.2019) EKAP üzerinden e-imza
kullanılarak indirildiği tarihi, belli istekliler arasında ihale usulü ile yapılan danışmanlık
hizmet alımı ihalelerinde ihale dokümanının teslim alındığı tarihi, zeyilnameye yönelik
başvurularda ise zeyilnamenin bildirildiği tarihi,
…
izleyen günden itibaren başlar. ” düzenlemesine yer verilmiştir.
Anılan hüküm ve düzenlemeler uyarınca, ihale dokümanına yönelik başvuruların
dokümanın satın alındığı (EKAP üzerinden e-imza kullanılarak indirildiği) tarihi izleyen
günden itibaren on gün içinde ve her hâlükârda ihale tarihinden üç işgünü öncesine kadar
idareye yapılması gerekmektedir. Başvuru sahibinin ihale dokümanını 09.12.2019 tarihinde
satın alması üzerine on gün içinde idareye şikayet başvurusunda bulunması gerekirken bu
süre geçtikten sonra 14.01.2020 tarihinde şikayet başvurusunda bulunduğu tespit edilmiştir.
KAMU İHALE KURULU KARARI
Toplantı No
Gündem No
Karar Tarihi
Karar No
: 2020/008
: 43
: 26.02.2020
: 2020/UM.I-427
İhale dokümanının anılan düzenlemesine karşı süresi içerisinde başvuru yapılmadığından
bahisle ihale dokümanının kesinleştiği, istekliler tarafından kesinleşen mevcut ihale dokümanı
düzenlemelerine göre teklif verilmesi gerektiği sonucuna ulaşılmıştır. Bu çerçevede süresi
içerisinde ileri sürülmeyen iddianın içeriği inceleme konusu yapılmamıştır.
B) İhalelere Yönelik Başvurular Hakkında Yönetmelik’in 18’inci maddesinin ikinci
fıkrası yönünden yapılan inceleme sonucunda tespit edilen aykırılıklar ve buna ilişkin
inceleme ve hukuki değerlendirme aşağıda yapılmıştır.
İhale konusu işe en avantajlı ikinci teklifi sunan Karsan Otomotiv Sanayi ve Tic. A.Ş.
tarafından yakıt tüketimine ilişkin olarak ECO Certificazioni B tipi Teknik Servis tarafından
yapılan test raporunun üzerine Optival Test ve Belgelendirme A.Ş. tarafından hazırlanan test
raporunun idareye sunulduğu görülmüştür. Anılan belgeleri düzenleyen kuruluşların, ihale
konusu otobüslerin yakıt tüketim testini yapma konusunda bağımsız akredite kuruluş
olduklarını teyit eder herhangi bir ibareye raporlarda yer verilmemiştir.
Diğer taraftan başvuru sahibi Otokar Otomotiv ve Savunma Sanayi A.Ş. tarafından
yakıt tüketim değerlerine ilişkin olarak Vinçotte nv/sa ticaret ünvanlı firmadan alınmış test
raporunun sunulduğu, bu belge üzerinde “Akredite edilmiş inceleme kurumu” ibaresinin yer
aldığı görülmüş ancak ihale üzerinde bırakılan istekliye ilişkin iddia incelenirken yapılan
açıklamalara paralel olarak, bu akreditasyonun anılan Vinçotte firmasına, ihale konusu
otobüslerin yakıt tüketim testi hususunda verilip verilmediği anlaşılamamıştır.
Bu itibarla, Karsan Otomotiv Sanayi ve Tic. A.Ş. ve Otokar Otomotiv ve Savunma
Sanayi A.Ş. tarafından sunulan test raporlarından, ihale konusu “M3” kategorisinde yer alan
araçlarda yakıt tüketim testi yapmaya akredite olup olmadıkları anlaşılamadığından, bu bilgi
eksikliği tamamlanmadan anılan isteklilerin tekliflerinin geçerliliğine karar verilmesinin
yerinde olmadığı dolayısıyla bu bilgi eksikliklerinin, tamamlatılması yoluna gidilmesi ve bu
işlemlerin sonucuna göre tekliflerin geçerliliklerine karar verilmesi gerektiği sonucuna
ulaşılmıştır.
Sonuç olarak, yukarıda mevzuata aykırılıkları belirtilen işlemlerin düzeltici işlemle
giderilebilecek nitelikte işlemler olduğu tespit edildiğinden, isteklilerin yukarıda açıklanan
bilgi eksikliklerinin tamamlatılarak tekliflerin değerlendirilmesi ve bu aşamadan sonraki
işlemlerin mevzuata uygun olarak yeniden gerçekleştirilmesi gerekmektedir.
Açıklanan nedenlerle, 4734 sayılı Kanun'un 65'inci maddesi uyarınca bu kararın tebliğ
edildiği veya tebliğ edilmiş sayıldığı tarihi izleyen 30 gün içerisinde Ankara İdare
Mahkemelerinde dava yolu açık olmak üzere,
Anılan Kanun'un 54'üncü maddesinin onbirinci fıkrasının (b) bendi gereğince düzeltici
işlem belirlenmesine,
Oybirliği ile karar verildi.
KAMU İHALE KURULU KARARI
Toplantı No
Gündem No
Karar Tarihi
Karar No
: 2020/008
: 43
: 26.02.2020
: 2020/UM.I-427