Ana Sayfa / Kararlar / Karayolları 16. Bölge Müdürlüğü / 2019/242882-Kangal - Çetinkaya Ayr - Divriği Devlet Yolu Km: 42+080-56+670 Arası İkmal ve Yellice Kavşağı(Km:37+550) İle Km:41+690-42+080 Arası Heyelan Islahı Yapım İşi
Bilgi
İKN
2019/242882
Başvuru Sahibi
Okar Madencilik Enerji Turizm İnş. Müh. Makine Nak. San. Tic. Ltd. Şti.
İdare
Karayolları 16. Bölge Müdürlüğü
İşin Adı
Kangal - Çetinkaya Ayr - Divriği Devlet Yolu Km: 42+080-56+670 Arası İkmal ve Yellice Kavşağı(Km:37+550) İle Km:41+690-42+080 Arası Heyelan Islahı Yapım İşi
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2020/028  
: 19  
: 24.06.2020  
: 2020/UY.I-1107  
BAŞVURU SAHİBİ:  
Okar Madencilik Enerji Turizm İnş. Müh. Makine Nak. San. Tic. Ltd. Şti.  
İHALEYİ YAPAN İDARE:  
Karayolları 16. Bölge Müdürlüğü,  
BAŞVURUYA KONU İHALE:  
2019/242882 İhale Kayıt Numaralı “Kangal - Çetinkaya Ayr - Divriği Devlet Yolu Km:  
42+080-56+670 Arası İkmal ve Yellice Kavşağı(Km:37+550) İle Km:41+690-42+080 Arası  
Heyelan Islahı Yapım İşi” İhalesi  
KURUM TARAFINDAN YAPILAN İNCELEME:  
Karayolları 16. Bölge Müdürlüğü tarafından 12.06.2019 tarihinde açık ihale usulü ile  
gerçekleştirilen “Kangal - Çetinkaya Ayr - Divriği Devlet Yolu Km: 42+080-56+670 Arası  
İkmal ve Yellice Kavşağı(Km:37+550) İle Km:41+690-42+080 Arası Heyelan Islahı Yapım  
İşi” ihalesine ilişkin olarak Okar Madencilik Enerji Turizm İnş. Müh. Makine Nak. San. Tic.  
Ltd. Şti.nin 08.11.2019 tarihinde yaptığı şikâyet başvurusunun, idarenin 18.11.2020 tarihli  
yazısı ile reddi üzerine, başvuru sahibince 25.11.2019 tarih ve 50309 sayı ile Kurum  
kayıtlarına alınan 25.11.2019 tarihli dilekçe ile itirazen şikâyet başvurusunda bulunulmuştur.  
Kamu İhale Kurulu’nun 22.05.2020 tarihli ve 2020/MK-115 sayılı kararı gereğince yapılan  
incelemeye aşağıda yer verilmiştir.  
Başvuruya ilişkin olarak 2019/1492-01 sayılı itirazen şikâyet dosyası kapsamında  
yapılan inceleme neticesinde esas inceleme raporu tanzim edilmiştir.  
KARAR:  
Esas inceleme raporu ve ekleri incelendi.  
İtirazen şikâyet dilekçesinde özetle,  
1) İhale üzerinde bırakılan istekli ve ekonomik açıdan en avantajlı ikinci istekli  
tarafından sunulan belgelerin ihaleye katılım ve yeterlik kriterlerini sağlamadığı, sunmuş  
oldukları bilanço ve eşdeğer belgeler ile iş hacmini gösteren belgelerin İdari Şartname’deki  
yeterlik kriterlerini sağlamadığı,  
2) İhale üzerinde bırakılan istekli ve ekonomik açıdan en avantajlı ikinci istekli  
tarafından kendi malı olarak sunulan iş makinelerinden kaya delme makinesinin kendi malı  
olmadığı ve kendi malı sayılacak edinim belgelerine sahip olmadığı halde SMMM tarafından  
kendi malı olarak tespit edildiği, makineye ilişkin edinim belgesinin ve amortisman kaydının  
SMMM veya isteklilerden istenerek karar verilmesi gerektiği, ilgili makinenin tescile tabi  
olmasına rağmen noter satışı yapılmadan sadece fatura ile edinildiği, tescile tabi iş  
makinasının noter satışı olmadan fatura ile satışının mümkün olmadığı, bu makinenin motor  
ve şasi numaraları ile ticaret odası makine tescil sisteminden kayıtlarının incelenerek karar  
verilmesi gerektiği,  
3) İhale üzerinde bırakılan isteklinin aşırı düşük teklif açıklamasın aşağıdaki  
gerekçelerle mevzuata aykırı olduğu,  
3.1) İstekliler tarafından sunulan analiz girdilerinin girdi miktarları, idare tarafından  
isteklilere gönderilen analizlerdeki girdi miktarlarından daha düşük alınarak hesaplama  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2020/028  
: 19  
: 24.06.2020  
: 2020/UY.I-1107  
yapıldığı, bu hesaplamada herhangi bir avantajlı koşul sunulmadan girdi cins ve miktarlarının  
değiştirilmesinin mümkün olmadığı ve açıklamanın reddedilmesi gerektiği,  
3.2) İstekliler tarafından sunulan kendi malı makinalara ilişkin amortisman hesabının  
aşağıdaki gerekçelerle yanlış yapıldığı,  
a) Hesaplamalarda yasal olarak amortisman ömrüne göre hesaplama yapmak yerine  
tespit raporunda amortisman ömrü tamamlanmış makineler şeklinde genel ifadeler  
kullanıldığı, sunulan fatura ve ruhsatlardan yapılan incelemelerde ise fatura ve ruhsat tarihleri  
itibari ile amortisman faydalı ömrünün tamamlanmamış olduğu tespit ile sunulan belgelerin  
uyumsuz olduğu (hesaplamalarda yasal olarak amortisman faydalı ömrü ekskavatör 6 yıl,  
kırma eleme tesisi 15 yıl, yol makineleri (buldozer, greyder, kompresör) 6 yıl olarak alınması  
gerekirken tespit raporunda amortisman ömrü tamamlanmış makineler olarak genel ifadeler  
kullanıldığı, sunulan fatura ve ruhsatların tarihleri dikkate alındığında amortisman faydalı  
ömrünün tamamlanmamış olduğu tespit ile sunulan belgelerin uyumsuz olduğu),  
b) Amortisman hesaplamasında Çevre ve Şehircilik Bakanlığı ile Karayolları Genel  
Müdürlüğü rayiç ve birim fiyatlarındaki amortisman, yedek parça, sermaye faizi sigorta,  
hesaplama oranlarının yanlış yapıldığı,  
c) Kendi malı amortismanı düşürülmüş makinelerin isimleri, kapasiteleri ve özellikleri  
analizlerde istenilen şekliyle bire bir aynı yazılarak kendi malı olduğu ve amortisman ömrünü  
tamamladığının belirtildiği, ancak makinelerin aynı özellik ve kapasitede olduğunun  
belgelendirilmediği,  
d) Amortisman ömrü tamamen sıfır olmayan makinelerin amortisman düşümü  
yapılamayacağından yapılan hesaplamanın yanlış olduğu,  
3.3) İhaleye katılımda yeterlilik kriteri olan ve aynı zamanda işin yapımında kendi  
malı olması istenilen makineler için aşırı düşük açıklamalarında fiyat teklifi alındığı, işin  
yapımında kendi malı şartı olduğuna göre açıklamada da kendi malı makineler veya birim  
fiyatlar üzerinden açıklanması gerektiği, kendi malı olarak edinim bedeli üzerinden yapılan  
açıklamalarda edinim bedelinin sadece amortisman kısmına yazılabileceği yedek parça,  
sermaye faizi sigorta, montaj demontaj kısmı içinse birim fiyat ve rayiçlerin kullanılması  
gerektiğinden açıklamanın reddedilmesi gerektiği,  
3.4) Açıklama istenilen iş kalemi analiz girdisi olan iş makinelerinin fiyat teklifi ile  
açıklanmasının aşağıdaki gerekçeler ile mümkün olmadığı,  
a) İş makinelerinin analizleri incelendiğinde bunların fiyat teklifi ile  
açıklanamayacağı, zira iş makinesini analizindeki diğer kısımların (yedek parça, sermaye faizi  
sigorta, montaj demontaj vb.) ürün ve hizmet içerdiği, fiyat teklifi alınan firmanın faaliyet  
kapsamı açısından makine ile bu hizmeti birlikte sunmasına imkân bulunmadığı, söz konusu  
fiyat teklifinin hizmeti içerdiği için maliyetler üzerinden açıklanması gerekmekle beraber  
maliyetler üzerinden açıklama yapılabilmesi için fiyat teklifi veren firmanın o ürünün  
üreticisi konumunda olması ve buna ilişkin kapasite raporunun da maliyet tespit tutanağında  
belirtilmesi gerektiği, dolayısıyla iş makineleri için alınan fiyat tekliflerinin mevzuata uygun  
olmadığı ve fiyat tekliflerine esas olan tespit tutanaklarının meslek mensuplarından istenilerek  
karar verilmesi gerektiği,  
b) İş makinesi için fiyat teklifi veren firmanın iş makinesinin imalatçısı veya yetkili  
satıcısı durumunda olmadığı, kendi kullanımında olan iş makinesinin ihale tarihinden önceki  
dönemde satışını gerçekleştirdiği için fiyat teklifini düzenlediği, defter ve kayıtlarında  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2020/028  
: 19  
: 24.06.2020  
: 2020/UY.I-1107  
satabileceği başkaca bir iş makinesinin bulunmadığını, bu sebeple üreticisi ve yetkili satıcısı  
olunmayan bir malın satışından bahsedilemeyeceği için fiyat teklifinin uygun olmadığı,  
c) Fiyat teklifi alınan iş makinesinin ikinci el olduğu, iş makinesine ait giderlerin  
(mazot, yedek parça, sigorta) kullanılmamış makineye göre oranlandığı ve fiyatlandırıldığı,  
bu durumun avantaj sağladığı gerekçesiyle açıklamanın mevzuata aykırı olduğu,  
d) Fiyat teklifi alınan makinenin analizde istenilen makinelerle aynı özellik ve  
kapasitede olduğunun belgelendirilmediği,  
e) İş makineleri için alınan fiyat tekliflerinde iş makinesinin fiyatının sadece satış  
bedeline ilişkin olduğu, yapım aşamasında makinenin amortisman, yedek parça, tamir bakım,  
sermaye faizi, sigorta ve nakil, montaj demontaj vb. tüm maliyete karşılık gelmesinin  
mümkün olmadığı, analizde sadece alış bedelinin yansıtılmasının hatalı olduğundan  
açıklamanın reddedilmesi gerektiği,  
3.5) İstekliler tarafından açıklama kapsamında sunulan fiyat teklifleri ile fiyat teklifine  
dayanak olan ilgili tutanaklar arasında uyumsuzluk olduğu, açıklamaların incelenmesinde  
idarece söz konusu tutanakların meslek mensubundan istenilmediği, tutanakların  
doğruluğunun teyit edilmesi gerektiği, söz konusu tutanaklarda fiyat tekliflerinin ilgili olduğu  
iş kaleminde yer alan işçilik ve diğer giderleri de içeren ayrıntılı açıklamaların yer almadığı,  
alınan fiyat tekliflerinin standart formlara göre düzenlenmediği, fiyat teklifi alınan firmaların  
teklif verdikleri alanda faaliyet göstermediği, aşırı düşük teklif açıklamasının verilebilmesi  
için oluşturulduğu, alınan fiyat tekliflerinin güncel koşullarda alınmasının mümkün olmadığı,  
3.6) İhale üzerinde bırakılan istekli tarafından analizleri tevsik edici belge olarak  
sunduğu fiyat teklifi ve proforma faturaları hazırlayan kişi veya şirketlerin teklif verdikleri  
iştigal alanının faaliyet alanlarında bulunmadığı, söz konusu fiyat teklifi sunan firmalardan  
şirket faaliyet alanlarını gösterir bilgi ve belgelerin talep edilmesi gerektiği, firmaların  
faaliyet konusu içerisinde bulunmayan bir hususta fiyat teklifi veremeyeceği için açıklamanın  
reddedilmesi gerektiği,  
3.7) İhale üzerinde bırakılan istekli tarafından mazot(motorin) için 2019 yılı Çevre ve  
Şehircilik Bakanlığı’nca yayınlanmış rayiç fiyatın kullanıldığı ve yapılan hesaplamanın  
mevzuata aykırı olduğu,  
3.8) Açıklama kapsamında sunulan analizlerde aritmetik hata yapıldığı, bu hatanın  
re’sen düzeltilmesi halinde analiz toplamlarının teklif fiyatlarının üzerinde kalacağı, ayrıca  
aritmetik hata bulunmayan analizlere ait tutarların da teklif fiyatlarının üzerinde olduğu,  
3.9) Aynı cins ve özellikteki analiz girdileri için farklı analiz ve iş kalemlerinde farklı  
fiyatların kullanıldığı,  
3.10) İsteklinin işçilik girdileri için geçerli asgari ücretin 1 saati olan 11,3707 TL/Saat  
yerine 11,37 TL/Saat üzerinden hesaplama yaparak toplam asgari ücreti düşürdüğü ve  
açıklamasında işçilik saat birim fiyatının tespitine dayalı herhangi bir açıklamada  
bulunmadığı,  
3.11) Tüm iş kalemlerindeki nakliye mesafelerini idareye ait yaklaşık maliyete esas  
mesafelerden düşük alarak avantaj sağlamalarına rağmen bu mesafeleri tevsik eden herhangi  
bir bilgi ve belge sunulmadığı,  
3.12) İstekliler tarafından sunulan analizlerde nakliye giderleri için fiyat teklifi  
alındığı, nakliyeye ilişkin imalatların fiyat teklifi alınan firmalarca sürekli aynı tür ve  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2020/028  
: 19  
: 24.06.2020  
: 2020/UY.I-1107  
miktarlarda girdiler kullanılarak rutin olarak gerçekleştirilen imalatlar niteliğinde olmadığı,  
nakliye girdisinin fiyat teklifi alınarak tevsik edilemeyeceği, ayrıca isteklinin idarenin tüm  
analizlerde nakliye hesaplamalarında kullanılacağını belirttiği K (Taşıma Katsayısı)  
katsayısını belirtmediği, M (Taşıma Mesafesi) ve Y (Özgül Ağırlık) katsayılarını da tevsik  
edilmediği,  
3.13) Açıklama istenilmeyen analiz girdileri için herhangi bir bedel öngörülmediği,  
analizlerde kullanılan Karayolları Genel Müdürlüğü tarafından yayınlanmış birim fiyatlar ile  
Çevre ve Şehircilik Bakanlığı tarafından yayınlanmış birim fiyatların 2019 yılı birim fiyatları  
ile uyumlu olmadığı, herhangi bir gerekçe veya tevsik edici belge kullanılmadan birim  
fiyatların düşürüldüğü,  
3.14) Açıklama istenilen iş kalemlerinin analizlerinde yer alan makine girdilerinin  
maliyetini düşük göstermek için kendi malı olan makinelerinin ya da makine girdileri için  
kiralama teklifi ile açıklama yapıldığı, Karayolları Genel Müdürlüğü ve Çevre ve Şehircilik  
Bakanlığı’nın makine analizlerindeki katsayıların (amortisman, yedek parça vb. bileşenlerine  
ayrılmaksızın) kullanılabilmesi için ya Çevre ve Şehircilik Bakanlığı rayiçlerindeki yeni  
makine güncel rayiç değerinin alınması ya da mevzuattaki belgelendirme yöntemlerine uygun  
olarak belgelendirilen fiyatların kullanılması gerektiği, bu hususa yönelik açıklama  
yapılmadığından açıklamanın reddedilmesi gerektiği,  
3.15) Analiz girdilerinden C30/37 beton harcı girdisi için alınan fiyat teklifinin ekinde  
idareye sunulması zorunlu olan satış tutarı tespit tutanağının sunulmadığı,  
3.16) Analiz girdilerinden “Amonyum Nitrat Fuel-Oil Karşımı” girdisi, “beton çelik  
çubuğu, nervürlü f8-12mm (S420,B420B-C,B500B-C) ve beton çelik çubuğu f14-32 mm  
(S420,B420B-C,B500B-C)” girdisi ve “çam kerestesi 2. sınıf” girdisi için alınan fiyat  
tekliflerinin dayanağı olan satış tutarı tespit tutanaklarının ihale tarihinden bir veya iki önceki  
geçici vergi beyan dönemi verilerine dayalı olarak hazırlanmadığı,  
3.17) Analiz girdilerinden, ekskavatör, konkasör, kompresör için alınan fiyat  
tekliflerinde, iş makinası fiyatının sadece satış bedeline ilişkin olduğu, yapım aşamasında  
makinenin amortisman, sigorta ve nakil, yedek parça, tamir bakım, sermaye faizi, montaj ve  
demontaj vb. tüm maliyete karşılık gelmesinin mümkün olmadığı, söz konusu fiyat  
tekliflerini hazırlayıp onaylayan SMMM’ye ait faaliyet belgesinin tarihi dikkate alındığında  
geçersiz olduğu,  
3.18) İhale İlan’ında, İdari Şartname’de ve Sözleşme Tasarısı’nda beton santralinin  
isteklinin kendi malı olmasının istenildiği, hal böyle iken istekli tarafından hazır beton için  
üçüncü kişilerden fiyat teklifi alınarak açıklama yapıldığı, bu nedenle söz konusu gider için  
yapılan açıklamanın uygun olmadığı,  
3.19) İstekli tarafından nakliye analiz girdileri için fiyat teklifi alınarak açıklama  
yapıldığı, ancak idarece analiz formatında nakliye poz numarası ile nakliye formüllerine yer  
verildiği, bu şekilde yapılan açıklamanın uygun olmadığı ve değerlendirme dışı bırakılması  
gerektiği iddialarına yer verilmiştir.  
Başvuru sahibinin iddialarının değerlendirilmesi sonucunda aşağıdaki hususlar tespit  
edilmiştir.  
Başvuru sahibi Okar Mad. Ener. Turz. İnş. Müh. Mak. Nak. San. Tic. Ltd. Şti.  
tarafından 26.12.2019 tarihli ve 2019/UY.I-1748 Kurul kararının iptali istemiyle açılan  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2020/028  
: 19  
: 24.06.2020  
: 2020/UY.I-1107  
davada, Ankara 18. İdare Mahkemesinin 28.04.2020 tarihli E:2020/265, K:2020/868 sayılı  
kararı üzerine Kamu İhale Kurulu tarafından alınan 22.05.2020 tarihli ve 2020/MK-115 sayılı  
kararda “1- Kamu İhale Kurulunun 26.12.2019 tarihli ve 2019/UY.I-1748 sayılı kararının 1,  
2’nci iddiasına ilişkin değerlendirmeler ile 3.5’inci iddiasının ''C 30/37 beton harcı gri  
renkte, normal hazır beton harcı girdisi'' için fiyat teklifi veren şirketin faaliyet alanının söz  
konusu fiyat teklifini kapsadığı kısmının iptaline,  
2- Anılan Mahkeme kararında belirtilen gerekçeler doğrultusunda, başvuru sahibinin  
1 ve 2’nci iddialarının esasının A. Turan Yol Yapı İnş. Mad. Taah. Tur. Teks. Nak. Tar. Orm.  
Ürn. San. ve Tic. Ltd. Şti. ile Mehmet Ali Ünal İnş. Taah. Mad. San. ve Tic. A.Ş. yönünden  
incelenmesine, 3.5’inci iddiasının ise Mahkeme kararında belirtilen hususlar çerçevesinde  
esasının yeniden incelenmesine” karar verildiği anlaşılmıştır. Bu kapsamda yapılan  
incelemeye aşağıda yer verilmiştir.  
1) Başvuru sahibinin 1’inci iddiasına ilişkin olarak:  
Yapım İşleri İhaleleri Uygulama Yönetmeliği’nin “Bilanço veya eşdeğer belgeler”  
başlıklı 35’inci maddesinde “(1) Bilançonun veya eşdeğer belgelerin istenildiği ihalelerde  
ihalenin yapıldığı yıldan önceki yıla ait;  
a) Yayınlanması zorunlu olan yıl sonu bilançosunun veya gerekli bölümlerinin,  
b) (a) bendinde belirtilen belgelere eşdeğer belgelerin,  
her ikisinin de idarece istenilmesi zorunludur.  
(2) Bilanço veya eşdeğer belgeler kapsamında;  
a) İlgili mevzuatı uyarınca bilançosunu yayımlatma zorunluluğu olan aday ve  
istekliler yıl sonu bilançosunu veya bilançonun üçüncü fıkradaki kriterleri sağladığını  
gösteren bölümlerini,  
b) İlgili mevzuatı uyarınca bilançosunu yayımlatma zorunluluğu olmayan aday ve  
istekliler yıl sonu bilançosunu veya bilançonun üçüncü fıkradaki kriterlerin sağlandığını  
gösteren bölümlerini ya da bu kriterlerin sağlandığını göstermek üzere (Ek ibare: 12/06/2015-  
29384 R.G./1. md.; Mülga ibare: 13.06.2019-30800 RG/ 1. md., yürürlük: 23.06.2019)  
yeminli mali müşavir veya serbest muhasebeci mali müşavirce standart forma uygun olarak  
düzenlenen belgeyi,  
sunar.  
(3) Adayın veya isteklinin ikinci fıkra uyarınca sunduğu belgelerde;  
a) Belli sürelerde nakit akışını sağlayabilmesi için gerekli likiditeye ve kısa dönem (bir  
yıl) içinde borç ödeme gücüne sahip olup olmadığını gösteren cari oranın (dönen  
varlıklar/kısa vadeli borçlar) en az 0,75 olması (hesaplama yapılırken; yıllara yaygın inşaat  
maliyetleri dönen varlıklardan, yıllara yaygın inşaat hakediş gelirleri ise kısa vadeli  
borçlardan düşülecektir),  
b) Aktif varlıkların ne kadarının öz kaynaklardan oluştuğunu gösteren öz kaynak  
oranının (öz kaynaklar/toplam aktif) en az 0,15 olması (hesaplama yapılırken, yıllara yaygın  
inşaat maliyetleri toplam aktiflerden düşülecektir),  
c) Kısa vadeli banka borçlarının öz kaynaklara oranının 0,50’den küçük olması,  
ve belirtilen üç kriterin birlikte sağlanması zorunludur. Sunulan bilançolarda varsa  
yıllara yaygın inşaat maliyetleri ile hakediş gelirlerinin gösterilmesi gerekir.  
(4) Yukarıda belirtilen kriterleri bir önceki yılda sağlayamayanlar, son üç yıla kadar  
olan yılların belgelerini sunabilirler. Bu takdirde belgeleri sunulan yılların parasal  
tutarlarının ortalaması üzerinden yeterlik kriterlerinin sağlanıp sağlanmadığına bakılır.  
(5) İhale veya son başvuru tarihi yılın ilk dört ayında olan ihalelerde, bir önceki yıla  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2020/028  
: 19  
: 24.06.2020  
: 2020/UY.I-1107  
ait belgelerini sunmayanlar, iki önceki yıla ait belgelerini sunabilirler. Bu belgelerde, yeterlik  
kriterini sağlayamayanlar ise iki önceki yılın belgeleri ile üç önceki ve dört önceki yılın  
belgelerini sunabilirler. Bu durumda, belgeleri sunulan yılların parasal tutarlarının  
ortalaması üzerinden yeterlik kriterlerinin sağlanıp sağlanmadığına bakılır.  
(6) 4/1/1961 tarihli ve 213 sayılı Vergi Usul Kanununun 174 üncü maddesine göre  
takvim yılından farklı hesap dönemi belirlenen aday ve isteklinin bilançoları için bu hesap  
dönemi esas alınır.  
(7) Bilanço veya bilançonun üçüncü fıkradaki kriterlerin sağlandığını gösteren  
bölümlerinin ilgili mevzuatına göre düzenlenmiş ve (Ek ibare: 12/06/2015-29384 R.G./1. md.)  
serbest muhasebeci, yeminli mali müşavir veya serbest muhasebeci mali müşavir ya da vergi  
dairesince onaylanmış olması zorunludur. Yabancı ülkede düzenlenen bilanço veya  
bilançonun üçüncü fıkradaki kriterlerin sağlandığını gösteren bölümlerinin ise o ülke  
mevzuatına göre düzenlenmesi ve bu belgeleri düzenlemeye yetkili merci tarafından  
onaylanmış olması gereklidir.  
(8) Yabancı ülkede düzenlenen yayımlanması zorunlu olmayan bilançoların veya  
bunların bölümlerinin ibraz edilmemesi durumunda, yukarıda belirtilen kriterlerin sağlandığı  
o ülke mevzuatına göre bu belgeleri düzenlemeye yetkili merci tarafından onaylanmış belge  
ile tevsik edilebilir.  
(9) Aday veya isteklinin ortak girişim olması halinde, ortakların her birinin istenen  
belgeleri ayrı ayrı sunması ve üçüncü fıkrada belirtilen kriterleri sağlaması zorunludur.”  
hükmü,  
Aynı Yönetmelik’in “İsteklinin iş hacmini gösteren belgeler” başlıklı 36’ncı  
maddesinde “(1) (Değişik: RG-16/7/2011-27996) İş hacmini gösteren belgeler, aday veya  
isteklinin ihalenin yapıldığı yıldan önceki yıla ait;  
a) Toplam cirosunu gösteren gelir tablosu,  
b) (Değişik: 13.06.2019-30800 RG/ 2. md., yürürlük: 23.06.2019) Yapım işleri  
cirosunu gösteren belgedir.  
(2) (Değişik: RG-16/7/2011-27996; Değişik fıkra: 13.06.2019-30800 RG/2. md.,  
yürürlük: 23.06.2019) Yaklaşık maliyeti eşik değerin üç katına kadar olan ve iş hacmini  
gösteren belgelerin istenildiği ihalelerde birinci fıkranın (a) ve (b) bentlerinde belirtilen her  
iki belgenin idarece istenilmesi zorunludur. Bu durumda aday veya isteklinin üçüncü fıkradaki  
yeterlik kriterini sağladığını göstermek üzere ihaleden önceki yıla ait bu iki belgeden birini  
sunması yeterlidir. Yaklaşık maliyeti eşik değerin üç katına eşit ve bu değerin üzerinde olan  
ihalelerde ise yalnızca birinci fıkranın (b) bendinde belirtilen belgenin sunulması gerektiğine  
yönelik düzenleme yapılabilir. Bu durumda aday veya isteklinin idarece istenilen ilgili belgeyi  
sunması gereklidir.  
(3) (Değişik: RG-16/7/2011-27996) Birinci fıkrada sayılan belgelerin istenildiği  
durumlarda;  
a) Açık ihale usulüyle yapılan ihaleler ile Kanunun 21 inci maddesinin (b) ve (c)  
bentlerine göre yapılan ihalelerde; isteklinin, (Ek ibare: 13.06.2019-30800 RG/ 2. md.,  
yürürlük: 23.06.2019) toplam cirosunun, teklif ettiği bedelin % 25’inden, (Değişik ibare:  
13.06.2019-30800 RG/ 2. md., yürürlük: 23.06.2019) yapım işleri cirosunun ise teklif ettiği  
bedelin % 15’inden az olmaması,  
b) Belli istekliler arasında ihale usulüyle yapılan ihalelerin ön yeterlik aşaması ile  
Kanunun 21 inci maddesinin (a), (d) ve (e) bentlerine göre yapılan ihalelerin yeterlik  
aşamasında; aday veya isteklinin (Ek ibare: 13.06.2019-30800 RG/ 2. md., yürürlük:  
23.06.2019) toplam cirosunun, yaklaşık maliyetin % 25’i ile % 35’i aralığında idarece  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2020/028  
: 19  
: 24.06.2020  
: 2020/UY.I-1107  
belirlenen tutardan, (Değişik ibare: 13.06.2019-30800 RG/ 2. md., yürürlük: 23.06.2019)  
yapım işleri cirosunun ise yaklaşık maliyetin % 15’i ile % 25’i aralığında idarece belirlenen  
tutardan az olmaması,  
gerekir. (Değişik ibare: 13.06.2019-30800 RG/ 2. md., yürürlük: 23.06.2019) İdarece  
yalnızca birinci fıkranın (b) bendinde belirtilen belgenin istenildiği ihaleler hariç olmak  
üzere, yeterlik kriteri olarak bu kriterlerden herhangi birini sağlayan ve sağladığı kritere  
ilişkin belgeyi sunan aday veya istekli yeterli kabul edilir.  
(4) (Değişik: RG-16/7/2011-27996) Üçüncü fıkradaki kriterleri ihalenin yapıldığı  
yıldan önceki yıl için sağlayamayanlar, ihalenin yapıldığı yıldan önceki yıldan başlamak  
üzere birbirini takip eden son altı yıla kadarki belgelerini sunabilirler. Bu takdirde, belgeleri  
sunulan yılların parasal tutarlarının ortalaması üzerinden yeterlik kriterlerinin sağlanıp  
sağlanmadığına bakılır.  
(5) (Değişik: RG-16/7/2011-27996) İhale veya son başvuru tarihi yılın ilk dört ayında  
olan ihalelerde, bir önceki yıla ait gelir tablosunu sunmayanlar bakımından iki önceki yıl,  
ihalenin yapıldığı yıldan bir önceki yıl olarak kabul edilir. Bu gelir tablosu itibariyle yeterlik  
şartının sağlanamaması halinde ise, iki önceki yıl, ihalenin yapıldığı yıldan bir önceki yıl  
olarak kabul edilmek üzere son altı yıla kadarki gelir tabloları sunulabilir ve bu durumda  
gelir tabloları sunulan yılların parasal tutarlarının ortalaması üzerinden yeterlik kriterlerinin  
sağlanıp sağlanmadığına bakılır. (Ek cümleler: 13.06.2019-30800 RG/ 2. md., yürürlük:  
23.06.2019) İdarece yalnızca birinci fıkranın (b) bendinde belirtilen belgenin istenildiği  
ihalelerde, üçüncü fıkradaki kriterleri sağlayamayan aday veya isteklinin yapım işleri  
cirosuna ilişkin asgari tutarın yarısını sağlaması ve toplam ciro tutarının üçüncü fıkranın (a)  
bendinde sayılan ihalelerde teklif ettiği bedelin %40’ından veya üçüncü fıkranın (b) bendinde  
sayılan ihalelerde yaklaşık maliyetin % 15’i ile % 25’i aralığında idarece belirlenen tutarın  
iki katından az olmaması durumunda, yapım işleri ile ilgili ciro kriterinin sağlandığı kabul  
edilir. Bu durumda, aday veya isteklinin toplam cirosunu gösteren gelir tablosunu da teklif  
veya başvuru kapsamında sunması gereklidir  
(6) (Değişik fıkra: 13.06.2019-30800 RG/ 2. md., yürürlük: 23.06.2019) Yapım işleri  
cirosunu tevsik etmek üzere; yeminli mali müşavir veya serbest muhasebeci mali müşavirce  
standart forma uygun olarak düzenlenen belge sunulur.  
(7) Toplam ciro; gelir tablosundaki brüt satışlar tutarından, satıştan iadeler, satış  
iskontoları ve diğer indirimlerin tutarları düşülmek suretiyle ulaşılan net satışlar tutarıdır.  
(8) (Değişik fıkra: 13.06.2019-30800 RG/ 2. md., yürürlük: 23.06.2019) Yapım işleri  
ciro tutarının hesabında, yurt içinde ve yurt dışında, taahhüt altında devam eden yapım  
işlerinin gerçekleştirilen kısmından veya bitirilen yapım işlerinden elde edilen gelirlerin  
toplamı dikkate alınır.  
(9) 213 sayılı Vergi Usul Kanununun 174 üncü maddesine göre takvim yılından farklı  
hesap dönemi belirlenen aday ve isteklinin gelir tablosu için bu hesap dönemi esas alınır.  
(10) Gelir tablosunun, (Ek ibare: 12/06/2015-29384 R.G./1. md.) serbest muhasebeci,  
yeminli mali müşavir veya serbest muhasebeci mali müşavir ya da vergi dairesince onaylı  
olması zorunludur. Yabancı ülkede düzenlenen gelir tablosunun o ülke mevzuatına göre  
düzenlenmesi ve bu belgeyi düzenlemeye yetkili merci tarafından onaylanmış olması  
gereklidir.  
(11) İş ortaklığı olarak ihaleye katılan aday ve isteklilerde; iş hacmine ilişkin  
kriterlerin, her bir ortak tarafından iş ortaklığındaki hissesi oranında sağlanması zorunludur.  
(12) Konsorsiyum olarak ihaleye katılan aday ve isteklilerde; iş hacmine ilişkin  
kriterlerin, her bir ortak tarafından kendi kısmı için sağlanması zorunludur.  
(13) Aday veya isteklinin, ortak girişimin ortağı olarak taahhüdü altında devam eden  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2020/028  
: 19  
: 24.06.2020  
: 2020/UY.I-1107  
yapım işlerinin gerçekleştirilen kısmının veya bitirdiği yapım işlerinin parasal tutarı, iş  
ortaklığındaki hissesi oranında, konsorsiyumda ise taahhüt edilen iş kısmı üzerinden  
hesaplanır.  
(14) (Ek fıkra: 25/01/2017-29959 R.G./3. md.) Aday veya isteklinin iş hacmi tutarının  
değerlendirilmesinde, kendi iş hacmi tutarı ile birlikte ortak olduğu ortak girişime/girişimlere  
ait iş hacmi tutarı da hissesi oranında dikkate alınarak toplanmak suretiyle toplam iş hacmi  
tutarı belirlenir. Bu durumda aday veya isteklinin iş hacmi tutarı kullanılan ortak  
girişimdeki/girişimlerdeki hisse oranını gösteren belgelerin de teklif kapsamında sunulması  
gerekmektedir.hükmü,  
Kamu İhale Genel Tebliği’nin “Bilanço ve eşdeğer belgeler ile iş hacmini gösteren  
belgeler” başlıklı 10’uncu maddesinde “10.1. (Değişik: 20/8/2011-28031 R.G./ 6 md.)  
Bilanço ve eşdeğer belgelerin istenildiği ihalelerde, ihalenin yapıldığı yıldan önceki yıla ait  
yayımlanması zorunlu yıl sonu bilançosunun veya bilançonun gerekli görülen bölümlerinin  
yoksa bunlara eşdeğer belgelerin sunulması gereklidir.  
10.1.1.(Ek: 20/8/2011-28031 R.G./ 6 md.) Aday veya isteklilerin ilgili mevzuatı  
gereğince bilançolarını yayımlatmaları zorunlu ise başvuru veya tekliflerinde bilançolarını  
veya bilançonun ilgili uygulama yönetmeliğinin “Bilanço veya eşdeğer belgeler” başlıklı  
maddesinde düzenlenen yeterlik kriterlerinin sağlandığını gösteren bölümlerini sunmaları  
zorunludur.  
10.1.2.(Ek: 20/8/2011-28031 R.G./ 6 md.) İlgili mevzuatı gereğince bilançolarını  
yayımlatma zorunluluğu bulunmayan aday ve istekliler, eşdeğer belge kapsamında;  
bilançolarını veya bilançonun yukarıda belirtilen bölümlerini sunabilecekleri gibi, bunların  
yerine bilançoda aranan kriterlerin sağlandığını göstermek üzere (Ek ibare:12/06/2015-  
29384 R.G./2. md.;mülga ibare: 13.06.2019-30800 R.G/2.md.,yürürlük:23.06.2019))yeminli  
mali müşavir veya serbest muhasebeci mali müşavirce standart forma uygun olarak  
düzenlenen belgeyi de sunabileceklerdir. Bu belgeler dışında, bilançoda aranan kriterlerin  
sağlandığını göstermek üzere sunulan hiçbir belge, eşdeğer belge olarak kabul edilmeyecektir.  
10.1.3.(Ek: 20/8/2011-28031 R.G./ 6 md.) Aday veya isteklilerce sunulan Bilanço  
Bilgileri Tablosu’nun, ilgili uygulama yönetmeliğinin ekinde yer alan “Bilanço Bilgileri  
Tablosu Standard Formu” na uygun olarak ve anılan formda yapılan açıklamalar dikkate  
alınmak suretiyle düzenlenmesi gerekmektedir. Bu Tablonun, ihalenin ilk ilan veya davet  
tarihinden önce de düzenlenmesi mümkündür.  
10.2. İş hacmini göstermek üzere aday veya isteklilerin başvuru veya teklifleri ile  
birlikte toplam ciroyu gösteren gelir tablosunu ya da(Değişik ibare: 13.06.2019-30800  
R.G/3.md.; yürürlük:23.06.2019) ihale konusu iş ile ilgili ciroyu gösteren standart forma  
uygun belgeyi sunması zorunludur. Bu çerçevede, (Ek ibare: 13.06.2019-30800  
R.G/3.md.;yürürlük:23.06.2019)idarece yalnızca yapım işleri cirosunu gösteren belgenin  
istendiği yapım işi ihaleleri hariç olmak üzere, iş ortaklığı olarak ihaleye katılan aday veya  
isteklinin her bir ortağının iş ortaklığındaki hissesi oranında iş hacmine ilişkin kriteri  
sağladığını göstermek üzere bu iki belgeden herhangi birini sunması mümkündür…”  
açıklamaları,  
İdari Şartname’nin “İhaleye katılabilmek için gereken belgeler ve yeterlik kriterleri”  
başlıklı 7’nci maddesinde “...4. Ekonomik ve mali yeterliğe ilişkin belgeler ve bu belgelerin  
taşıması gereken kriterler:  
7.4.1. Bu bent boş bırakılmıştır.  
7.4.2. İsteklinin ihalenin yapıldığı yıldan önceki yıla ait yıl sonu bilançosu veya  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2020/028  
: 19  
: 24.06.2020  
: 2020/UY.I-1107  
eşdeğer belgeleri.  
a) İlgili mevzuatı uyarınca bilançosunu yayımlatma zorunluluğu olan isteklilerin, yıl  
sonu bilançosunu veya bilançonun gerekli kriterleri sağlandığını gösteren bölümlerini,  
b) İlgili mevzuatı uyarınca bilançosunu yayımlatma zorunluluğu olmayan isteklilerin,  
yıl sonu bilançosunu veya bilançonun gerekli kriterleri sağladığını gösteren bölümlerini ya da  
bu kriterlerin sağlandığını göstermek üzere serbest muhasebeci, yeminli mali müşavir veya  
serbest muhasebeci mali müşavir tarafından standart forma uygun olarak düzenlenen belgeyi  
(Standart Form: KİK024.1/Y)  
sunmaları gerekmektedir.  
Sunulan bilanço veya eşdeğer belgelerde;  
a) Belli sürelerde nakit akışını sağlayabilmesi için gerekli likiditeye ve kısa dönem (bir  
yıl) içinde borç ödeme gücüne sahip olup olmadığını gösteren cari oranın (dönen  
varlıklar/kısa vadeli borçlar) en az 0,75 olması, (hesaplama yapılırken; yıllara yaygın inşaat  
maliyetleri dönen varlıklardan, yıllara yaygın inşaat hakediş gelirleri ise kısa vadeli  
borçlardan düşülecektir),  
b) Aktif varlıkların ne kadarının öz kaynaklardan oluştuğunu gösteren öz kaynak  
oranının (öz kaynaklar/toplam aktif) en az 0,15 olması, (hesaplama yapılırken, yıllara yaygın  
inşaat maliyetleri toplam aktiflerden düşülecektir),  
c) Kısa vadeli banka borçlarının öz kaynaklara oranının 0,50'den küçük olması,  
ve belirtilen üç kriterin birlikte sağlanması zorunludur. Sunulan bilançolarda varsa yıllara  
yaygın inşaat maliyetleri ile hakediş gelirlerinin gösterilmesi gerekir.  
Yukarıda belirtilen kriterleri bir önceki yılda sağlayamayanlar, son üç yıla kadar olan  
yılların belgelerini sunabilirler. Bu takdirde belgeleri sunulan yılların parasal tutarlarının  
ortalaması üzerinden yeterlik kriterlerinin sağlanıp sağlanmadığına bakılır.  
Bilanço veya bilançonun yukarıda belirtilen kriterlerin sağlandığını gösteren bölümlerinin  
ilgili mevzuatına göre düzenlenmiş ve serbest muhasebeci, yeminli mali müşavir veya serbest  
muhasebeci mali müşavir ya da vergi dairesince onaylanmış olması zorunludur. Yabancı  
ülkede düzenlenen bilanço veya bilançonun yukarıda belirtilen kriterlerin sağlandığını  
gösteren bölümlerinin ise o ülke mevzuatına göre düzenlenmesi ve bu belgeleri düzenlemeye  
yetkili merci tarafından onaylanmış olması gereklidir.  
Yabancı ülkede düzenlenen yayımlanması zorunlu olmayan bilançoların veya bunların  
bölümlerinin ibraz edilmemesi durumunda, yukarıda belirtilen kriterlerin sağlandığı o ülke  
mevzuatına göre bu belgeleri düzenlemeye yetkili merci tarafından onaylanmış belge ile tevsik  
edilebilir.  
İsteklinin ortak girişim olması halinde, ortakların her birinin istenen belgeleri ayrı  
ayrı sunması ve yukarıda belirtilen kriterleri sağlaması zorunludur  
7.4.3. İş hacmini gösteren belgeler  
İsteklinin ihalenin yapıldığı yıldan önceki yıla ait, aşağıda belirtilen belgelerden birini  
sunması yeterlidir;  
a) Toplam cirosunu gösteren gelir tablosu,  
b) Taahhüdü altında devam eden yapım işlerinin gerçekleştirilen kısmının veya  
bitirilen yapım işlerinin parasal tutarını gösteren faturalar.  
İsteklinin cirosunun teklif ettiği bedelin % 25'inden, taahhüt altında devam eden  
yapım işlerinin gerçekleştirilen kısmının veya bitirilen yapım işlerinin parasal tutarının ise  
teklif ettiği bedelin % 15'inden az olmaması gerekir. Bu kriterlerden herhangi birini sağlayan  
ve sağladığı kritere ilişkin belgeyi sunan istekli yeterli kabul edilir.  
Bu kriterleri ihalenin yapıldığı yıldan önceki yıl için sağlayamayanlar, ihalenin  
yapıldığı yıldan önceki yıldan başlamak üzere birbirini takip eden son altı yıla kadarki  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2020/028  
: 19  
: 24.06.2020  
: 2020/UY.I-1107  
belgelerini sunabilirler. Bu takdirde, belgeleri sunulan yılların parasal tutarlarının  
ortalaması üzerinden yeterlik kriterlerinin sağlanıp sağlanmadığına bakılır.  
Taahhüt altında devam eden yapım işlerinin gerçekleştirilen kısmının veya bitirilen  
yapım işlerinin parasal tutarını tevsik etmek üzere; fatura örnekleri ya da bu örneklerin noter,  
serbest muhasebeci, yeminli mali müşavir veya serbest muhasebeci mali müşavir ya da vergi  
dairesince onaylı suretleri sunulur.  
Gelir tablosunun, serbest muhasebeci, yeminli mali müşavir veya serbest muhasebeci  
mali müşavir ya da vergi dairesince onaylı olması zorunludur. Yabancı ülkede düzenlenen  
gelir tablosunun o ülke mevzuatına göre düzenlenmesi ve bu belgeyi düzenlemeye yetkili merci  
tarafından onaylanmış olması gereklidir.  
İş ortaklığı olarak ihaleye katılan isteklilerde; iş hacmine ilişkin kriterlerin, her bir  
ortak tarafından iş ortaklığındaki hissesi oranında sağlanması zorunludur.  
Aday veya isteklinin iş hacmi tutarının değerlendirilmesinde, kendi iş hacmi tutarı ile  
birlikte ortak olduğu ortak girişime/girişimlere ait iş hacmi tutarı da hissesi oranında dikkate  
alınarak toplanmak suretiyle toplam iş hacmi tutarı belirlenir. Bu durumda aday veya  
isteklinin iş hacmi tutarı kullanılan ortak girişimdeki/girişimlerdeki hisse oranını gösteren  
belgelerin de teklif kapsamında sunulması gerekmektedir…” düzenlemesi yer almaktadır.  
Yukarıda yer verilen Yapım İşleri İhaleleri Uygulama Yönetmeliği'nin ilgili hükümleri  
ile İdari Şartname düzenlemesinden istekliler tarafından sunulacak olan bilanço veya eşdeğer  
belgelerin serbest muhasebeci, yeminli mali müşavir veya serbest muhasebeci mali müşavir  
tarafından standart forma uygun olarak hazırlanması gerektiği, cari oranın en az 0,75,  
özkaynak oranının en az 0,15, kısa vadeli banka borçlarının öz kaynaklara oranının ise  
0,50'den küçük olması gerektiği, İdari Şartname’de belirtilen kriterleri ihalenin yapıldığı bir  
önceki yılda sağlayamayan isteklilerin son üç yıla kadar olan belgelerin sunabileceği, bu  
takdirde sunulan yılların parasal tutarlarının ortalaması üzerinden yeterlik kriterlerinin  
sağlanıp sağlanmayacağına bakılacağı, iş hacmini gösteren belgeler için ise isteklinin  
cirosunun teklif ettiği bedelin %25’inden az olmaması gerektiği, bu kriteri ihalenin yapıldığı  
yıldan önce sağlayamayan isteklilerin ihalenin yapıldığı yıldan önceki yıldan başlayarak  
birbirini takip eden son altı yıla kadar olan belgeleri sunabileceği, sunulacak gelir tablosunun  
serbest muhasebeci, yeminli mali müşavir veya serbest muhasebeci mali müşavir ya da vergi  
dairesince onaylı olmasının zorunlu olduğu anlaşılmaktadır.  
İhale üzerinde bırakılan istekli tarafından sunulan bilanço bilgileri tablosu  
incelendiğinde, söz konusu bilanço bilgileri tablosunda yer alan cari oranın (2,24), öz kaynak  
oranının (0,33) ve kısa vadeli banka borçlarının öz kaynaklara oranının (0,13) İdari  
,
Şartname’de istenen oranları karşıladığı ayrıca anılan istekli tarafından teklifi kapsamında  
2017 ve 2018 yıllarına ait gelir tablosunun sunulduğu, 2018 yılı güncellenmiş ciro bedelinin  
32.809.054,49 TL olduğu, anılan istekli tarafından sunulan belgelerin İdari Şartname’de  
istenen kriterleri karşıladığı anlaşılmış olup, ayrıca sunulan belgelerin ise meslek mensubu  
tarafından onaylandığı görülmüştür.  
Mehmet Ali Ünal İnş. Taah. Mad. San. ve Tic. A.Ş. tarafından sunulan bilanço  
bilgileri tablosu incelendiğinde, söz konusu bilanço bilgileri tablosunda yer alan cari oranın  
(2,75), öz kaynak oranının (0,37) ve kısa vadeli banka borçlarının öz kaynaklara oranının (0)  
İdari Şartname’de istenen oranları karşıladığı, ayrıca anılan istekli tarafından teklifi  
kapsamında 2018 yılı ve önceki döneme ait gelir tablosunun sunulduğu, 2018 yılına ait  
güncellenmiş cironun 140.144.368,75 TL olduğu, anılan istekli tarafından sunulan belgelerin  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2020/028  
: 19  
: 24.06.2020  
: 2020/UY.I-1107  
İdari Şartname’de istenen kriterleri karşıladığı, ayrıca sunulan belgelerin ise meslek mensubu  
tarafından onaylandığı görülmüştür.  
Bu itibarla başvuru sahibinin bu iddiasının yerinde olmadığı sonucuna varılmıştır.  
2) Başvuru sahibinin 2’nci iddiasına ilişkin olarak:  
Yapım İşleri İhaleleri Uygulama Yönetmeliği’nin “Makine, teçhizat ve diğer ekipmana  
ilişkin belgeler” başlıklı 41’inci maddesinde “(1) İşin yapılabilmesi için gerekli görülen tesis,  
makine, teçhizat ve diğer ekipmanın sayısına ve niteliğine dokümanda yer verilir. Tesis,  
makine, teçhizat ve diğer ekipman için kendi malı olma şartının aranmaması esastır.  
(2) Ön yeterlik şartnamesi veya idari şartnamede, aday veya isteklinin kendi malı  
olması istenen ve teknik kriterlerine yönelik düzenleme yapılan, tesis, makine, teçhizat ve  
diğer ekipmana ait belgelerin de başvuru veya teklif kapsamında sunulması zorunludur.  
(3) Adayın veya isteklinin kendi malı olan tesis, makine, teçhizat ve diğer ekipman;  
ruhsat, demirbaş veya amortisman defterinde kayıtlı olduğuna dair noter tespit tutanağı ya da  
(Değişik ibare: 12/06/2015-29384 R.G./2. md.) yeminli mali müşavir, serbest muhasebeci  
mali müşavir veya serbest muhasebeci raporu ile tevsik edilir. (Ek cümle: 25/01/2017-29959  
R.G./5. md.) Tevsik işleminin aslına uygunluğu noter tarafından onaylanmış ruhsat  
örneklerinin sunularak yapılması halinde örnek çıkarma işleminin ilan veya davet tarihinden  
sonra yapılmış olması zorunludur.  
(4) Geçici ithalle getirilmiş veya finansal kiralama yoluyla edinilmiş tesis, makine,  
teçhizat ve ekipmanın, kira sözleşmesinin sunulması ve ihalenin ilk ilan veya davet tarihine  
kadar olan kiralarının ödendiğinin belgelenmesi şartı ile adayın veya isteklinin kendi malı  
sayılır.  
(5) İş ortaklığında, tesis, makine, teçhizat ve ekipman ortakların biri veya birkaçı  
tarafından sağlanır. Konsorsiyumda, tesis, makine, teçhizat ve ekipman ilişkin belgeler her bir  
ortağın kendi kısmı göz önünde bulundurularak ortaklardan ayrı ayrı istenir ve  
değerlendirilir.  
(6) (Ek fıkra : 13/12/2017-30269 R.G./2. md. ) Yapım işlerinde kullanılacak makine,  
malzeme ve ekipman ile yazılımın tamamının veya belli bir kısmının yerli malı olması şartı  
getirilebilir. Ancak, malzemelere ilişkin Çevre ve Şehircilik Bakanlığı tarafından, makine ve  
ekipmanlara ilişkin Bilim, Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı tarafından ilgili kurum ve  
kuruluşların görüşleri alınarak orta düşük, orta yüksek ve yüksek teknolojili makine, malzeme  
ve ekipman arasından belirlenen, Kurum tarafından ilan edilen listede yer alan ve ihale  
konusu işte kullanılacak makine, malzeme ve ekipmanın yerli malı olması şarttır.hükmü,  
Kamu İhale Genel Tebliği’nin “Tesis, makine, teçhizat ve diğer ekipmana ilişkin  
belgeler” başlıklı 9’uncu maddesinde “9.1. İhale Uygulama Yönetmeliklerinin tesis, makine,  
teçhizat ve diğer ekipmana ilişkin belgeleri düzenleyen maddelerinde kendi malı olma şartının  
aranmamasının esas olduğu hükme bağlanmıştır. İdareler tarafından bazı tesis, makine,  
teçhizat ve diğer ekipman için aday veya isteklinin kendi malı olma şartının aranması  
durumunda; kendi malı olması istenen tesis, makine, teçhizat ve diğer ekipmanın teknik kriter  
ve özelliklerine ön yeterlik şartnamesi veya idari şartnamede yer verilecek, aday veya  
istekliler de kendi malı olan tesis, makine, teçhizat ve diğer ekipmanı; ruhsat, demirbaş veya  
amortisman defterinde kayıtlı olduğuna dair noter tespit tutanağı ya da yeminli mali müşavir  
(YMM) raporu veya serbest muhasebeci mali müşavir (SMMM) raporu ile tevsik edeceklerdir.  
Makine, teçhizat ve diğer ekipman için kendi malı olma koşulunun aranmaması durumunda  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2020/028  
: 19  
: 24.06.2020  
: 2020/UY.I-1107  
ise aday veya isteklilerden başvuru veya teklifleri kapsamında (taahhütname, yapı araçları  
taahhütnamesi, kira sözleşmesi, vb.) herhangi bir belge sunmaları istenmeyecektir.  
9.2. Yapım işi ihalelerinde, ihale konusu işin yürütülmesi için işyerinde  
bulundurulması öngörülen; tesis, makine, teçhizat ve ekipmana ilişkin bilgilere sözleşme  
tasarısında yer verilecektir.” açıklamaları,  
İdari Şartname’nin “İhaleye katılabilmek için gereken belgeler ve yeterlik kriterleri”  
başlıklı 7’nci maddesinde “7.5.5.  
1-Primer + Seconder Konkasör grubu 1 adet Min. 110 ton/saat(Kendi Malı)  
2-Ekskavatör 3 adet 2 ½ yd3 lük, 210 Hp ve yukarı güçte (Kendi Malı)  
3-Damperli Kamyon 10 adet( Kendi Malı)  
4-Demir Bandajlı Silindir 1 adet En az 10-14 ton statik ağırlıkta (Kendi Malı)  
5-Greyder 1 adet140 HP ve yukarı güçte(Kendi Malı)  
6-Kaya delme makinesi(ROCK DRİLL) 1 adet 210 HP ve yukarı güçte (Kendi Malı)  
7-Transmikser 2 adet Azami yük ağırlığı 20 ton ( Kendi Malı)  
8-Mekanik Stabilizasyon Plenti 1 adet En az 400 ton/sa (Kendi Malı)  
9-Beton santrali 1 adet En az 60 m3/sa kapasiteli(Kendi Malı)  
10- Finişer 1 adet Elektronik Duyargalı, en az 900 ton/sa kapasiteli(Kendi Malı)  
Adayın veya isteklinin kendi malı olan tesis, makine, teçhizat ve diğer ekipman;  
ruhsat, demirbaş veya amortisman defterinde kayıtlı olduğuna dair noter tespit tutanağı ya da  
yeminli mali müşavir, serbest muhasebeci mali müşavir veya serbest muhasebeci raporu ile  
tevsik edilir. Tevsik işleminin aslına uygunluğu noter tarafından onaylanmış ruhsat  
örneklerinin sunularak yapılması halinde örnek çıkarma işleminin ilan veya davet tarihinden  
sonra yapılmış olması zorunludur.  
Geçici ithalle getirilmiş veya finansal kiralama yoluyla edinilmiş tesis, makine,  
teçhizat ve ekipmanın, kira sözleşmesinin sunulması ve ihalenin ilk ilan veya davet tarihine  
kadar olan kiralarının ödendiğinin belgelenmesi şartı ile adayın veya isteklinin kendi malı  
sayılır.  
İş ortaklığında, tesis, makine, teçhizat ve ekipman ortakların biri veya birkaçı  
tarafından sağlanır. Konsorsiyumda, tesis, makine, teçhizat ve ekipman ilişkin belgeler her bir  
ortağın kendi kısmı göz önünde bulundurularak ortaklardan ayrı ayrı istenir ve  
değerlendirilir.düzenlemesi yer almaktadır.  
Yapım İşleri İhaleleri Uygulama Yönetmeliği’nin 41’inci maddesinde, işin  
yapılabilmesi için gerekli görülen tesis, makine, teçhizat ve diğer ekipmanın sayısına ve  
niteliğine dokümanda yer verileceği; tesis, makine, teçhizat ve diğer ekipman için kendi malı  
olma şartının aranmamasının esas olduğu, İdari Şartname’de, aday veya isteklinin kendi malı  
olması istenen ve teknik kriterlerine yönelik düzenleme yapılan, tesis, makine, teçhizat ve  
diğer ekipmana ait belgelerin de başvuru veya teklif kapsamında sunulmasının zorunlu  
olduğu, isteklinin kendi malı olan tesis, makine, teçhizat ve diğer ekipman; ruhsat, demirbaş  
veya amortisman defterinde kayıtlı olduğuna dair noter tespit tutanağı ya da yeminli mali  
müşavir veya serbest muhasebeci mali müşavir raporu ile tevsik edileceği, tevsik işleminin  
aslına uygunluğu noter tarafından onaylanmış ruhsat örneklerinin sunularak yapılması halinde  
örnek çıkarma işleminin ilan veya davet tarihinden sonra yapılmış olmasının zorunlu olduğu,  
finansal kiralama yoluyla edinilmiş tesis, makine, teçhizat ve ekipmanın, kira sözleşmesinin  
sunulması ve ihalenin ilk ilan veya davet tarihine kadar olan kiralarının ödendiğinin  
belgelendirilmesi şartı ile adayın veya isteklinin kendi malı sayılacağı, ayrıca iş ortaklığında  
tesis, makine, teçhizat ve ekipmanın ortakların biri veya birkaçı tarafından sağlanabileceği  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2020/028  
: 19  
: 24.06.2020  
: 2020/UY.I-1107  
hükme bağlanmıştır.  
İdari Şartname’nin 7.5’inci maddesinde, isteklilerin kendi malı olması istenen tesis,  
makine, teçhizat ve diğer ekipmana yer verilmiş, bunların isteklinin kendi malı olduğu  
hususu, Yapım İşleri İhaleleri Uygulama Yönetmeliği'nin 41’inci maddesinde yer verilen  
hükümlere uygun olarak belgelendirileceği düzenlenmiştir.  
İhale üzerinde bırakılan istekli tarafından kendi malı olarak istenen araç, tesis, makine,  
teçhizat ve diğer ekipmana ilişkin olarak SMMM raporunun sunulduğu, söz konusu raporda,  
“Rock Delici (Atlas Copco Roc D7.11 1 adet 225 HP” makinesine yer verildiği, anılan  
rapordan söz konusu aracın isteklinin kendi malı olduğunun SMMM raporu ile tevsik  
edildiği, kendi malı olarak istenen makinelerin İdari Şartname’de belirtilen teknik özellikleri  
karşıladığının belirtildiği, ayrıca söz konusu belgelerin de meslek mensubu tarafından  
hazırlanarak sunulması halinde herhangi bir noter onayına gerek bulunmadığı sonucuna  
varılmıştır.  
Mehmet Ali Ünal İnş. Taah. Mad. San. ve Tic. A.Ş. tarafından kendi malı olarak  
istenen araç, tesis, makine, teçhizat ve diğer ekipmana ilişkin olarak SMMM raporunun  
sunulduğu, söz konusu raporda, “1 adet Kaya delme makinesi (Rock Drill) 210 HP ve yukarı  
güçte” makinesine yer verildiği, anılan rapordan söz konusu aracın isteklinin kendi malı  
olduğunun SMMM raporu ile tevsik edildiği, kendi malı olarak istenen makinelerin İdari  
Şartname’de belirtilen teknik özellikleri karşıladığının anlaşıldığı, ayrıca söz konusu  
belgelerin de meslek mensubu tarafından hazırlanarak sunulması halinde herhangi bir noter  
onayına gerek bulunmadığı ve başvuru sahibinin bu iddiasının yerinde olmadığı sonucuna  
varılmıştır.  
Sonuç olarak Yapım İşleri İhaleleri Uygulama Yönetmeliği’nin 41’inci maddesi  
uyarınca İdari Şartname’de, aday veya isteklinin kendi malı olması istenen tesis, makine,  
teçhizat ve diğer ekipmanın; ruhsat, demirbaş veya amortisman defterinde kayıtlı olduğuna  
dair noter tespit tutanağı ya da yeminli mali müşavir veya serbest muhasebeci mali müşavir  
raporu ile tevsik edilebileceği, ihale üzerinde bırakılan A.Turan Yol Yapı İnşaat Maden  
Taahhüt Turizm Tekstil Nakliye Tarım Orman Ürünleri Sanayi ve Tic. Ltd. Şti. ve Mehmet  
Ali Ünal İnş. Taah. Mad. San. ve Tic. A.Ş. tarafından da kaya delme makinasının mevzuatta  
öngörülen tevsik yöntemlerinden biri olan meslek mensubu onaylı rapor ile yapıldığı, başvuru  
sahibi tarafından da iddia edilen hususa ilişkin kanıtlayıcı herhangi bir bilgi veya belgeye yer  
verilmediği anlaşılmış olup başvuru sahibinin bu iddiasının yerinde olmadığı sonucuna  
varılmıştır.  
3) Başvuru sahibinin 3.5’inci iddiasına ilişkin olarak:  
4734 sayılı Kamu İhale Kanunu’nun “Aşırı düşük teklifler” başlıklı 38’inci  
maddesinde “İhale komisyonu verilen teklifleri (Değişik: 6/2/2014-6518/47 md.)  
değerlendirdikten sonra, diğer tekliflere veya idarenin tespit ettiği yaklaşık maliyete göre  
teklif fiyatı aşırı düşük olanları tespit eder. Bu teklifleri reddetmeden önce, belirlediği süre  
içinde teklif sahiplerinden teklifte önemli olduğunu tespit ettiği bileşenler ile ilgili ayrıntıları  
yazılı olarak ister.  
İhale komisyonu;  
a) İmalat sürecinin, verilen hizmetin ve yapım yönteminin ekonomik olması,  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2020/028  
: 19  
: 24.06.2020  
: 2020/UY.I-1107  
b) Seçilen teknik çözümler ve teklif sahibinin mal ve hizmetlerin temini veya yapım  
işinin yerine getirilmesinde kullanacağı avantajlı koşullar,  
c) Teklif edilen mal, hizmet veya yapım işinin özgünlüğü,  
(Değişik: 6/2/2014-6518/47 md.) gibi hususlarda yapılan yazılı açıklamaları dikkate  
alarak, aşırı düşük teklifleri değerlendirir. Bu değerlendirme sonucunda, açıklamaları yeterli  
görülmeyen veya yazılı açıklamada bulunmayan isteklilerin teklifleri reddedilir.  
(Ek fıkra: 20/11/2008-5812/12 md.; değişik fıkra: 6/2/2014-6518/47 md.) Kurum,  
ihale konusu işin türü, niteliği ve yaklaşık maliyeti ile ihale edilme usulüne göre aşırı düşük  
tekliflerin tespiti, değerlendirilmesi ve ekonomik açıdan en avantajlı teklifin belirlenmesi  
amacıyla sınır değerler ve sorgulama kriterleri belirlemeye, ihalenin bu maddede öngörülen  
açıklama istenilmeksizin sonuçlandırılabilmesine, ayrıca yaklaşık maliyeti 8 inci maddede  
öngörülen eşik değerlerin yarısına kadar olan hizmet alımları ile yapım işleri ihalelerinde  
sınır değerin altında olan tekliflerin bu maddede öngörülen açıklama istenilmeksizin  
reddedilmesine ilişkin düzenlemeler yapmaya yetkilidir. İhale komisyonu bu maddenin  
uygulanmasında Kurum tarafından yapılan düzenlemeleri esas alır.hükmü bulunmaktadır.  
Kanun’un anılan maddesinden, ihale komisyonunca, yapılan değerlendirme  
neticesinde, ihalede verilen diğer tekliflere veya yaklaşık maliyete göre teklif fiyatı aşırı  
düşük olan isteklilerin tespit edileceği ve tespit edilen bu tekliflerin reddedilmeden önce yine  
madde metninde belirtilen usul doğrultusunda teklifte önemli olduğu tespit edilen bileşenlere  
ilişkin olarak sorgulamaya tabi tutulacağı, sorgulama sonrasında açıklamaları yeterli  
görülmeyen veya yazılı açıklamada bulunmayan isteklilerin tekliflerinin reddedileceği  
anlaşılmaktadır.  
Öte yandan İlan tarihinde (21.05.2019) tarihinde yürürlükte bulunan Kamu İhale  
Genel Tebliği’nin “Sınır değer tespiti ve aşırı düşük teklifler” başlıklı 45’inci maddesinde  
“…45.1.1. (Değişik: 29/12/2010-27800-6.m. R.G./1 md.) Yapım işleri ihalelerinde, (Değişik  
ibare: 25/01/2017-29959 R.G./7. md.) 4734 sayılı Kanunun 36 ncı maddesi uyarınca ilk  
oturumda teklif mektubu ve geçici teminatını usulüne uygun sunan geçerli teklifler tespit  
edildikten sonra;  
Yaklaşık maliyetin % 120sinin üzerindeki ve % 40’ının altındaki teklifler dikkate  
alınmaksızın, geçerli tekliflerin aritmetik ortalaması ve standart sapması hesaplanır.  
45.1.13.(Değişik: 20/8/2011-28031 R.G./ 17.md.;Değişik: 07/06/2014-29023 R.G./  
29.md.) Teklifi aşırı düşük bulunan isteklilerin, tekliflerinde önemli olduğu tespit edilen  
bileşenler ile ilgili olarak 4734 sayılı Kanunun 38 inci maddesi uyarınca yapacakları  
açıklamada, sorgulamaya konu iş kalemlerine/gruplarına ilişkin analizler ile bu analizlere  
dayanak teşkil eden bilgi ve belgeleri sunmaları gerekmektedir.  
İsteklilerin analizlerine dayanak teşkil eden bilgi ve belgeler;  
a. Üçüncü kişilerden alınan fiyat teklifleri,  
b. Çimento ve demir ürünleri için ilan edilmiş üretici fiyat tarifeleri,  
c. Kamu kurum ve kuruluşları tarafından sunulan mal ve hizmetlere ilişkin ilan edilmiş  
fiyat tarifeleri veya bunlardan alınmış fiyat teklifleri,  
ç. Kamu kurum ve kuruluşları tarafından ilgili mal veya hizmetlere ilişkin ilan edilen  
asgari fiyatlar,  
d. Ürettiği, aldığı veya sattığı mallara ilişkin maliyet/satış tutarı tespit tutanakları,  
e. Stoğunda bulunan mallara ilişkin stok tespit tutanakları,  
f. İdarece istenmesi durumunda yardımcı analizler v.b. dir.  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2020/028  
: 19  
: 24.06.2020  
: 2020/UY.I-1107  
İstekliler tekliflerine ilişkin olarak yukarıda sayılan belgelerden kendileri için uygun  
olanları açıklamaları kapsamında sunacaklardır.  
Yukarıda sayılan bilgi ve belgelerden herhangi biri ile açıklama yapılmasının fiilen  
mümkün olmadığının anlaşıldığı durumlarda, istekliler tarafından gerekçesi belirtilmek  
suretiyle ilgili mevzuatına göre son 12 ay içinde düzenlenen açıklamaya elverişli diğer bilgi  
ve belgeler kullanılarak da açıklama yapılabilir (Örnek: Yurt dışından ithal edilen mallara  
ilişkin olarak gümrük giriş beyannamesi kullanılarak açıklama yapılabilir). Yüklenicinin  
dışında üçüncü kişilerce inşaat mahalli dışında imal edilen ve esaslı başka bir işçilik veya  
malzeme katkısı yapılmaksızın yapıya monte edilen iş kalemlerinin üçüncü kişilerden alınan  
fiyat teklifleri ile açıklanması durumunda, bu iş kalemlerine ilişkin analiz sunulması zorunlu  
değildir. Ayrıca, istekliler tarafından teklif kapsamındaki harita, kadastro ve proje işlerine  
ilişkin yapılacak açıklamalarda üçüncü kişilerden alınan fiyat tekliflerinin sunulması  
yeterlidir.  
45.1.13.1.(Değişik: 07/06/2014-29023 R.G./ 30.md.) Teklifi oluşturan maliyet  
bileşenlerine ilişkin üçüncü kişilerden fiyat teklifi alınması durumunda, öncelikli olarak fiyat  
teklifini veren kişiyle tam tasdik sözleşmesi yapan veya beyannamelerini imzalamaya yetkili  
olan meslek mensubu tarafından ilgisine göre teklife konu mal veya hizmet için maliyet tespit  
tutanağı (Ek-O.5) veya satış tutarı tespit tutanağı (Ek-O.6) düzenlenecektir. Tutanaklar fiyat  
teklifinin dayanağı olarak düzenlenecek olup, meslek mensubu tarafından muhafaza edilecek  
ve fiyat teklifinin ekinde idareye verilmeyecektir. Ancak idare veya Kurum tarafından gerekli  
görülmesi halinde bu tutanaklar meslek mensubundan istenebilecektir.  
Maliyet tespit tutanağı dayanak alınarak fiyat teklifi sunulabilmesi için, fiyat teklifinin  
mamul/mala ilişkin olması halinde mamul/malın birim fiyatının, tutanakta tespit edilen  
ağırlıklı ortalama birim maliyetin altında olmaması; fiyat teklifinin hizmete ilişkin olması  
halinde ise bu hizmetin birim fiyatının, tutanakta tespit edilen toplam birim maliyetin altında  
olmaması, bu tespitin (Ek-O.5) formunda yapılması, fiyat teklifi üzerine meslek mensubu  
tarafından “Bu fiyat teklifindeki birim fiyatın, mükellefin yasal defter ve belgelerine göre  
tarafımca düzenlenerek onaylanan (.../.../...) tarih ve (…) sayılı maliyet tespit tutanağındaki  
ortalama/toplam birim maliyet tutarının altında olmadığını beyan ederim.” ibaresinin  
yazılarak imzalanması ve iletişim bilgileri de belirtilmek suretiyle kaşelenmesi/mühürlenmesi  
gerekmektedir.  
Satış tutarı tespit tutanağı dayanak alınarak fiyat teklifi sunulabilmesi için teklif edilen  
birim fiyatın, ilgili tutanakta tespit edilen ağırlıklı ortalama birim satış tutarının % 80’inin  
altında olmaması, bu tespitin (Ek-O.6) formunda yapılması, fiyat teklifi üzerine meslek  
mensubu tarafından “Bu fiyat teklifindeki birim fiyatın, mükellefin yasal defter ve belgelerine  
göre tarafımca düzenlenerek onaylanan (.../.../...) tarih ve (…) sayılı satış tutarı tespit  
tutanağındaki ağırlıklı ortalama birim satış tutarının % 80’inin altında olmadığını beyan  
ederim.” ibaresinin yazılarak imzalanması ve iletişim bilgileri de belirtilmek suretiyle  
kaşelenmesi/mühürlenmesi gerekmektedir.  
Üçüncü kişilerden alınan fiyat tekliflerinin teklife konu alanda faaliyet gösterenlerden  
alınması gerekmekte olup, bu belgelerin ihale tarihinden önce düzenlenmiş olması zorunlu  
değildir.  
Kaşeleme işlemi 8.4 üncü maddede belirtilen özel kaşe kullanılmak suretiyle  
yapılabileceği gibi, bu kaşe dışında meslek mensubuna ilişkin bilgileri içeren kaşe  
kullanılmak suretiyle de yapılabilir.  
45.1.13.6.(Değişik: 07/06/2014-29023 R.G./ 32. md.) Teklifi oluşturan maliyet  
bileşenlerine ilişkin olarak isteklinin kendi ürettiği, aldığı veya sattığı mallara ait fiyatların  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2020/028  
: 19  
: 24.06.2020  
: 2020/UY.I-1107  
kullanılması durumunda, istekliyle tam tasdik sözleşmesi yapan veya beyannamelerini  
imzalamaya yetkili olan meslek mensubu tarafından ilgisine göre teklife konu olan mal için  
düzenlenen maliyet/satış tutarı tespit tutanağı (EK.O.7) ile açıklama yapılabilir.  
Maliyetler dayanak alınarak yapılan açıklamanın geçerli olabilmesi için teklif edilen  
birim fiyatın, ilgili tutanakta tespit edilen ağırlıklı ortalama birim maliyetin altında olmaması  
ve isteklinin son veya bir önceki geçici vergi beyanname döneminde ihale konusu işte  
kullanılmasını öngördüğü mal miktarının en az yarısı kadar alım yapmış olması gerekir.  
Satışlar dayanak alınarak yapılan açıklamanın geçerli olabilmesi için teklif edilen  
birim fiyatın, ilgili tutanakta tespit edilen ağırlıklı ortalama birim satış tutarının % 80’inin  
altında olmaması ve malın ticaretinin isteklinin faaliyet alanında olması gerekir.  
İsteklinin son veya bir önceki geçici vergi beyanname döneminde 4734 sayılı Kanun  
kapsamındaki idarelere açıklama konusu mala ilişkin satış yapmış ve satılan malın idarece  
kabul edilmiş olması durumunda, maliyet/satış tutarı tespit tutanağı sunmasına gerek  
bulunmayıp, sadece söz konusu satışa ilişkin fatura örnekleri veya bu örneklerin noter,(Ek  
ibare:12/06/2015-29384 R.G./3.md.) SM, YMM, SMMM ya da vergi dairesince onaylı  
suretleri ile de belgelendirme yapılabilecektir.  
Kaşeleme işlemi 8.4 üncü maddede belirtilen özel kaşe kullanılmak suretiyle  
yapılabileceği gibi, bu kaşe dışında meslek mensubuna ilişkin bilgileri içeren kaşe  
kullanılmak suretiyle de yapılabilir.  
….  
45.1.13.10.(Değişik: 07/06/2014-29023 R.G./ 34. md.) Meslek mensubu; üçüncü  
kişilerden alınan fiyat teklifi üzerindeki beyanın ve emsal bedel beyanı ile Ek-O.5, Ek-O.6,  
Ek-O.7 ve Ek-O.8 numaralı tutanaklardaki bilgilerin doğruluğundan sorumludur. Meslek  
mensubu ibaresinden Yeminli Mali Müşavirler veya Serbest Muhasebeci Mali Müşavirler  
anlaşılır.  
45.1.13.11.(Değişik: 07/06/2014-29023 R.G./ 35. md.) Ek-O.5, Ek-O.6, Ek-O.7 ve Ek-  
O.8 numaralı tutanakların son veya bir önceki geçici vergi beyanname dönemine ilişkin  
olarak düzenlenmesi zorunludur. Son veya bir önceki geçici vergi beyanname döneminin  
tespitinde; 4734 sayılı Kanunun 21 inci maddesinin birinci fıkrasının (a), (d) ve (e) bentlerine  
göre pazarlık usulü ile yapılan ihalelerde ilk yazılı fiyat tekliflerinin alındığı tarih, diğer ihale  
usulleri ile yapılan ihalelerde ise ihale tarihi esas alınır.  
Örneğin; 11.1.2014 tarihinde açık ihale usulü ile yapılan ihalede son geçici vergi  
beyanname dönemi “Ekim-Kasım-Aralık 2013”, 15.7.2014 tarihinde açık ihale usulü ile  
yapılan ihalede son geçici vergi beyanname dönemi “Nisan-Mayıs-Haziran 2014” tür…”  
açıklamaları yer almaktadır.  
İdari Şartname’nin 33’üncü maddesinde “33.1. İhale komisyonu verilen teklifleri  
değerlendirdikten sonra Kurum tarafından belirlenen yönteme göre sınır değeri hesaplar.  
33.2. Teklifi sınır değerin altında kalan isteklilerden Kanunun 38 inci maddesine göre  
açıklama istenecektir. Bu kapsamda; ihale komisyonu sınır değerin altında kalan teklifleri  
aşırı düşük teklif olarak tespit eder ve bu teklif sahiplerinden Kurum tarafından belirlenen  
kriterlere göre teklifte önemli olduğunu tespit ettiği bileşenler ile ilgili ayrıntıları yazılı olarak  
ister. İhale komisyonu;  
a) Yapım yönteminin ekonomik olması,  
b) Seçilen teknik çözümler ve teklif sahibinin işin yerine getirilmesinde kullanacağı  
avantajlı koşullar,  
c) Teklif edilen işin özgünlüğü,  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2020/028  
: 19  
: 24.06.2020  
: 2020/UY.I-1107  
gibi hususlarda yapılan yazılı açıklamaları dikkate alarak aşırı düşük teklifleri  
değerlendirir. Bu değerlendirme sonucunda, açıklamaları yeterli görülmeyen veya yazılı  
açıklamada bulunmayan isteklilerin teklifi reddedilir. İhale komisyonunca reddedilmeyen  
teklifler, geçerli teklif olarak belirlenir. İhale üzerinde bırakılan isteklinin teklifinin sınır  
değerin altında olması durumunda kesin teminat 40.2 maddesinde yer alan hüküm uyarınca  
hesaplanan tutar üzerinden alınır.düzenlemesinin bulunduğu, söz konusu Şartname’nin  
46’ncı maddesinde sınır değer katsayısının (N) 1,00 olarak belirlendiği görülmüştür.  
Kamu İhale Kurulu’nun 26.12.2019 tarihli ve 2019/UY.I-1748 sayılı kararı  
kapsamında yapılan incelemede, anılan şirketin faaliyet alanının da ilan edildiği 09.04.2013  
tarihli ve 8296 sayılı Ticaret Sicili Gazetesi’nde, ilgilinin faaliyet alanı kapsamında birçok  
yapının inşaa edilmesinin de yer aldığı görülmüştür. Bu kapsamda tesis, konut işyeri yapma  
gibi inşaa faaliyetleri sayılmış, inşaat yapım faaliyetlerinin de beton girdisini de kapsadığı ve  
dolayısıyla C 30/37 beton harcı girdisine ilişkin faaliyetin, ilgilinin ticaret sicilinde belirtilen  
faaliyet alanında yer aldığı sonucuna varılmıştır. Kurum tarafından yapılan incelemelerde  
faaliyet alanın tespitinde ticaret sicilinde yer alan faaliyet alanı belirlemesi yeterli görülmekte  
olup, meslek mensubu tarafından düzenlenen maliyet/satış tespit tutanakları esas alınarak  
ilgilinin fiilen de bu alanda faaliyette bulunduğu kabul edilmektedir. Bu itibarla ticaret sicili  
gazetesinde yer alan faaliyet alanına ilişkin belirleme ile meslek mensubunun beyanı esas  
alındığında ilgilinin bu alanda faaliyet gösterdiği sonucuna varılmıştır. Ancak Ankara 18.  
İdare Mahkemesi’nin 28.04.2020 tarihli ve E:2020/265, K:2020/868 sayılı kararında ''C 30/37  
beton harcı gri renkte, normal hazır beton harcı girdisi'' ile ilgili Diyarbakır Boru Demir Çelik  
Mak. Nakliyat Tur. Tar. İth. İhr. San. ve Tic. Ltd. Sti.nin faaliyetinin görülemediği belirtilmiş  
olup, söz konusu iddianın esasının anılan Mahkeme kararı doğrultusunda yeninden  
incelenmesi gerekmiştir.  
Ankara 18. İdare Mahkemesi’nin 28.04.2020 tarihli ve E:2020/265, K:2020/868 sayılı  
kararı üzerine Kamu İhale Kurulu’nun 22.05.2020 tarihli ve 2020/MK-115 sayılı kurul kararı  
ile “''C 30/37 beton harcı gri renkte, normal hazır beton harcı girdisi'' için firma tarafından  
alım/satımının yapılıp yapılmadığı hususu da araştırılarak, fatura ve benzeri gibi dayanak  
belgeler istenilmek suretiyle inceleme yapılarak karar verilmesi …” hususuna yer verilmiştir.  
Söz konusu kararın gereklerinin yerine getirilmesini teminen ihale üzerinde bırakılan  
istekli tarafından sunulan fiyat teklifini veren firmanın faaliyet alanının C 30/37 beton harcı  
gri renkte, normal hazır beton harçları girdisini kapsayıp kapsamadığının tespiti için meslek  
mensubundan 29.05.2020 tarihli ve E.2020/7693 sayılı yazı ile “C 30/37 beton harcı gri  
renkte, normal hazır beton harçları (TS EN 206-1+ A1), 150,00 TL/M3” girdisine ilişkin  
olarak düzenlenen fiyat teklifine dayanak teşkil eden satış tutarı tespit tutanağı ve alış/satış  
faturaları istenilmiştir.  
Bunun üzerine meslek mensubunun imza ve kaşesini taşıyan belgeler 12.06.2020  
tarihinde Kurum kayıtlarına alınan aynı tarihli yazı ekinde Kuruma teslim edilmiş olup, söz  
konusu belgeler arasında “C 30/37 beton harcı gri renkte, normal hazır beton harçları (TS EN  
206-1+ A1), 150,00 TL/M3” girdisine ilişkin olarak düzenlenen fiyat teklifine dayanak teşkil  
,
eden satış tutarı tespit tutanağı 11.01.2019 tarihli ve 05.12.2018 tarihli iki farklı sözleşme ve  
10 adet faturanın sunulduğu görülmüştür. Bahse konu belgelerden; fiyat teklifine konu C  
30/37 hazır beton harcı girdisinin fiyat teklifini veren firmanın faaliyet alanında olmadığı  
neticesine ulaşılamayacağı anlaşılmış olup, başvuru sahibinin bu iddiasının yerinde olmadığı  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2020/028  
: 19  
: 24.06.2020  
: 2020/UY.I-1107  
sonucuna varılmıştır.  
Açıklanan nedenlerle, 4734 sayılı Kanun'un 65'inci maddesi uyarınca bu kararın tebliğ  
edildiği veya tebliğ edilmiş sayıldığı tarihi izleyen 30 gün içerisinde Ankara İdare  
Mahkemelerinde dava yolu açık olmak üzere,  
Anılan Kanun'un 54'üncü maddesinin onbirinci fıkrasının (c) bendi gereğince itirazen  
şikâyet başvurusunun reddine,  
Oybirliği ile karar verildi.