Ana Sayfa / Kararlar / Karayolları 18. Bölge Müdürlüğü / 2020/117584-965-04 Kknolu (Kars - Selim) Ayr - Kağızman Yolu Üzerinde Bulunan Kırmızıdere ve Kemi Deresi Köprüleri Yapım İşi
Bilgi
İKN
2020/117584
Başvuru Sahibi
S Doğuş Taah. San. ve Tic. Ltd. Şti.
İdare
Karayolları 18. Bölge Müdürlüğü
İşin Adı
965-04 Kknolu (Kars - Selim) Ayr - Kağızman Yolu Üzerinde Bulunan Kırmızıdere ve Kemi Deresi Köprüleri Yapım İşi
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2020/032  
: 34  
: 16.07.2020  
: 2020/UY.I-1235  
BAŞVURU SAHİBİ:  
S Doğuş Taah. San. ve Tic. Ltd. Şti.,  
İHALEYİ YAPAN İDARE:  
Karayolları 18. Bölge Müdürlüğü,  
BAŞVURUYA KONU İHALE:  
2020/117584 İhale Kayıt Numaralı “965-04 Kknolu (Kars - Selim) Ayr - Kağızman Yolu  
Üzerinde Bulunan Kırmızıdere ve Kemi Deresi Köprüleri Yapım İşi” İhalesi  
KURUM TARAFINDAN YAPILAN İNCELEME:  
Karayolları 18. Bölge Müdürlüğü tarafından 27.03.2020 tarihinde açık ihale usulü ile  
gerçekleştirilen “965-04 Kknolu (Kars - Selim) Ayr - Kağızman Yolu Üzerinde Bulunan  
Kırmızıdere ve Kemi Deresi Köprüleri Yapım İşi” ihalesine ilişkin olarak S Doğuş Taah. San.  
ve Tic. Ltd. Şti.nin 01.06.2020 tarihinde yaptığı şikâyet başvurusunun, idarenin 04.06.2020  
tarihli yazısı ile reddi üzerine, başvuru sahibince 11.06.2020 tarih ve 25225 sayı ile Kurum  
kayıtlarına alınan bila tarihli dilekçe ile itirazen şikâyet başvurusunda bulunulmuştur.  
Başvuruya ilişkin olarak 2020/946 sayılı itirazen şikâyet dosyası kapsamında yapılan  
inceleme neticesinde esas inceleme raporu tanzim edilmiştir.  
KARAR:  
Esas inceleme raporu ve ekleri incelendi.  
İtirazen şikâyet dilekçesinde özetle, ihale üzerinde bırakılan istekli tarafından sunulan  
aşırı düşük teklif açıklamasının uygun olmadığı, şöyle ki;  
a) KK-03, KK-04, KK-05, KK-06 ve KK-08 poz numaralı iş kalemlerine ilişkin olarak  
sunulan analizlerde belirtilen malzeme ve işçilik girdisi miktarlarının ve birimlerinin, idarenin  
sunmuş olduğu analiz formatlarına uygun olmadığı, işçilik girdisi fiyatlarının ihale tarihinde  
yürürlükte olan asgari ücretin altında olduğu, söz konusu iş kalemlerinin analizlerinde  
aritmetik hata bulunduğu, KK-04, KK-05, KK-06 ve KK-08 poz numaralı iş kalemlerinin  
toplam analiz tutarları ile birim fiyat teklif cetvelinde belirtilen teklif fiyatlarının uyumlu  
olmadığı,  
b) KK-03 ve KK-04 poz numaralı iş kalemlerinin analizlerinde yer alan “mazot  
(motorin)” girdisi için teklif edilen birim fiyatın ihale tarihi ile ilan tarihi arasında EPDK  
tarafından Kars iline ilişkin olarak yayımlanan akaryakıt fiyatlarının % 90’ının altında  
olduğu, hesaplamalarda kg/lt dönüşümünün hatalı yapıldığı,  
c) “C30/37 beton harcı gri renkte, normal hazır beton harçları (TS EN 206-1 + A1)”,  
“çam kerestesi 2.sınıf”, “beton çelik çubuğu, nervürlü Ø 8-12 mm (S420, B420B-C, B500B-  
C)”, “beton çelik çubuğu, nervürlü Ø 14-32 mm (S420, B420B-C, B500B-C)” ve “C45/55  
beton harcı gri renkte, normal hazır beton harçları (TS EN 206-1 + A1)” girdilerine ilişkin  
olarak sunulan fiyat tekliflerinde meslek mensubunun iletişim bilgilerinin (telefon numarası)  
bulunmadığı, fiyat tekliflerinin Kamu İhale Genel Tebliği’nin 45.1.13.1’inci maddesine  
uygun olmadığı ve firma yetkilileri tarafından imzalanmadığı, mükelleflere ilişkin olarak  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2020/032  
: 34  
: 16.07.2020  
: 2020/UY.I-1235  
maliyet/satış tutarı tespit tutanaklarında bulunan imzalar ile fiyat tekliflerinde yer alan  
imzaların aynı olmadığı, fiyat tekliflerini mükellef adına imzalayan kişilerin yetki sürelerinin  
dolduğu, maliyet/satış tutarı tespit tutanaklarında belirtilen tarihler ile fiyat tekliflerinde  
belirtilen tarihlerin birbiriyle uyumlu olmadığı, maliyet/satış tutarı tespit tutanaklarında  
belirtilen tarihlerin fiyat tekliflerinin alındığı tarihten sonraki bir tarih olmasının uygun  
olmadığı, fiyat tekliflerinde belirtilen birim fiyatların, satış tutarı tespit tutanaklarında  
belirtilen ağırlıklı ortalama birim satış tutarının % 80’inin altında olduğu, maliyet/satış tutarı  
tespit tutanaklarının 4’üncü bölümünde yer alan hesaplamalarda girdi birimlerinin  
belirtilmediği, tutanakların 2019 yılı IV. veya ve 2019 yılı III. geçici vergi beyanname  
dönemine ilişkin olarak düzenlenmediği, bahse konu tutanaklarda yevmiye işletme defter  
tasdik tarihi bilgisinin 2018 yılı olarak belirtilmesi gerekirken 2019 yılı olarak ifade edildiği,  
fiyat tekliflerinin ilgili alanda faaliyet gösteren üçüncü kişilerden alınmadığı, fiyat  
tekliflerinde belirtilen bedellerin piyasa fiyatlarını yansıtmadığı, “C30/37 beton harcı gri  
renkte, normal hazır beton harçları (TS EN 206-1 + A1)” ve “C45/55 beton harcı gri renkte,  
normal hazır beton harçları (TS EN 206-1 + A1)” girdilerine ilişkin sunulan fiyat  
tekliflerinin ihale konusu işin yapılacağı yer olan Kars ilinden alınmadığı,  
ç) “B.A. ve profil demiri nakli” ve “prefabrik kiriş nakli” girdilerine ilişkin olarak  
yapılan nakliye hesaplamalarında zorluk katsayısının, mesafenin ve yoğunluk değerinin  
idarenin belirlediği değerlerden daha düşük öngörüldüğü,  
d) “Kablo germe makinesi (germe gevşetme ve kemse makineleri ile pompa ve  
aksesuarları dahil komple)” ve “vinç (130 HP gücünde, 8-25 mt. bom uzunluğunda, ortalama  
25 ton kaldırma kapasiteli lastik tekerlekli hidrolik vinç)” girdilerine ilişkin olarak sunulan  
fiyat tekliflerinde belirtilen bedellerin piyasa fiyatlarına uygun olmadığı, bahse konu fiyat  
tekliflerinde amortisman, yedek parça, tamir bakım, sermaye faizi, sigorta ve nakil, montaj -  
demontaj vb. giderlere ilişkin herhangi bir bedel öngörülmediği, iş makinelerine ilişkin olarak  
yapılan aşırı düşük teklif açıklamalarında üçüncü kişilerden alınan fiyat tekliflerinin  
kullanılmasının uygun olmadığı iddialarına yer verilmiştir.  
Başvuru sahibinin iddialarının değerlendirilmesi sonucunda aşağıdaki hususlar tespit  
edilmiştir.  
4734 sayılı Kamu İhale Kanunu’nun “Aşırı düşük teklifler” başlıklı 38’inci  
maddesinde “İhale komisyonu verilen teklifleri değerlendirdikten sonra, diğer tekliflere veya  
idarenin tespit ettiği yaklaşık maliyete göre teklif fiyatı aşırı düşük olanları tespit eder. Bu  
teklifleri reddetmeden önce, belirlediği süre içinde teklif sahiplerinden teklifte önemli  
olduğunu tespit ettiği bileşenler ile ilgili ayrıntıları yazılı olarak ister.  
İhale komisyonu;  
a) İmalat sürecinin, verilen hizmetin ve yapım yönteminin ekonomik olması,  
b) Seçilen teknik çözümler ve teklif sahibinin mal ve hizmetlerin temini veya yapım  
işinin yerine getirilmesinde kullanacağı avantajlı koşullar,  
c) Teklif edilen mal, hizmet veya yapım işinin özgünlüğü,  
gibi hususlarda yapılan yazılı açıklamaları dikkate alarak, aşırı düşük teklifleri  
değerlendirir. Bu değerlendirme sonucunda, açıklamaları yeterli görülmeyen veya yazılı  
açıklamada bulunmayan isteklilerin teklifleri reddedilir…” hükmü,  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2020/032  
: 34  
: 16.07.2020  
: 2020/UY.I-1235  
Kamu İhale Genel Tebliği’nin “Sınır değer tespiti ve aşırı düşük teklifler” başlıklı  
45’inci maddesinde “45.1. 45.1.1. Yapım işleri ihalelerinde, 4734 sayılı Kanunun 36 ncı  
maddesi uyarınca ilk oturumda teklif mektubu ve geçici teminatını usulüne uygun sunan  
geçerli teklifler tespit edildikten sonra;  
Yaklaşık maliyetin % 120sinin üzerindeki ve % 40’ının altındaki teklifler dikkate  
alınmaksızın, geçerli tekliflerin aritmetik ortalaması ve standart sapması hesaplanır.  
Sınır değer aşağıdaki eşitlikten bulunur:  
. Sınır değerin altındaki teklif sahiplerinden yaklaşık maliyetin % 80’lik bölümünü  
oluşturan iş kalemleri/gruplarına ilişkin ayrıntılar yazılı olarak istenir. Bu çerçevede; istenen  
açıklamanın niteliği dikkate alınarak, isteklilere beş (5) iş gününden az olmamak üzere makul  
bir süre verilir. Yazıda ayrıca, ihale konusu işe özgü alanlara (malzeme ocağı vb.) ilişkin olan  
ve açıklama istenecek girdi niteliğinde bulunan nakliyelere dair yaklaşık maliyet hesabında  
esas alınan mesafeler belirtilir.  
45.1.2.1. İhale komisyonunca, (38.1) maddesi kapsamında idarece hazırlanan “sıralı  
iş kalemleri/grupları listesi” kullanılarak yaklaşık maliyetin % 80’lik kısmına giren iş  
kalemleri/grupları belirlenir.  
Sıralı listeye göre, tutarlarının yaklaşık maliyete oranlarının kümülatif toplamı % 80  
oranına kadar olan iş kalemleri/grupları ile kümülatif toplama eklendiğinde % 80 oranının  
aşılmasına neden olan iş kalemi/grubu, sorgulamaya tabi tutulacak olan iş kalemleri/grupları  
olarak belirlenecektir. Bunların dışında kalan iş kalemleri/grupları için sorgulama  
yapılmayacaktır.  
45.1.2.2. İhale komisyonu tarafından, açıklama istenilmesi gereken iş  
kalemleri/gruplarına ait idarece (38.1) maddesine göre oluşturulan “sıralı analiz girdileri  
listesi” kullanılarak tutarı kar ve genel gider hariç analiz toplamının % 3’üne eşit ve bu  
tutarın altında olan analiz girdileri tespit edilecektir.  
Yaklaşık maliyeti oluşturan iş kalemi/grubu analizlerindeki analiz girdilerinden, tutarı  
kar ve genel gider hariç analiz toplamının % 3’üneeşit ve altında olanlar için isteklilerden  
açıklama yapılması istenilmeyecektir.  
Tutarı, kar ve genel gider hariç analiz toplamının % 3’üne eşit veya altında olması  
nedeniyle sorgulamaya tabi tutulmayacak analiz girdilerinin tutarlarının kümülatif toplamının  
kar ve genel gider hariç analiz toplamının % 15’ini aşması durumunda; en küçük tutardan  
itibaren kümülatif toplamda % 15’lik tutarın aşılmasına neden olan analiz girdisi  
belirlenecek, tutarı bu girdinin tutarından daha az olan girdiler için açıklama  
istenilmeyecektir.  
Aynı girdinin yaklaşık maliyeti oluşturan birden fazla iş kalemi/grubunun analizinde  
yer alması halinde bu girdinin oranı her analiz için ayrı ayrı değerlendirilerek analiz  
toplamının % 3’ünün altında kalıp kalmadığına göre işlem yapılır. Herhangi bir analizdeki  
oranı % 3’ün üstünde olan analiz girdisi için açıklama istenilecektir.  
Analizlerdeki işçilik girdisi, tutarları analiz toplamının % 3’üne eşit veya altında olsa  
dahi, açıklama istenilmeyecek girdiler arasında yer alamaz.  
45.1.2.3. İhale komisyonu teklifleri aşırı düşük olarak tespit edilen isteklilerden  
(45.1.2.1) maddesinde belirlediği iş kalemleri/grupları için isteyeceği açıklama ile ilgili  
yazıda, (45.1.2.2) maddesine göre açıklama istenilmeyecek olan analiz girdilerini de  
belirtecektir.  
İstekliler, teklifi kapsamında yer alan iş kalemleri/grupları için hazırlayacakları  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2020/032  
: 34  
: 16.07.2020  
: 2020/UY.I-1235  
analizlerde (45.1.2.2) maddesine göre açıklama istenilmeyecek olan analiz girdileri de dahil  
analizlerini oluşturan tüm girdileri göstereceklerdir.  
45.1.3. İsteklilerden teklifleri kapsamında analiz ve hesap cetveli sunmaları  
istenmeyecektir. Analizler ve hesap cetveli, Kanunun 38 inci maddesi uyarınca teklif fiyatı  
aşırı düşük olarak tespit edilen isteklilerin tekliflerinin önemli bileşenleri ile ilgili ayrıntıların  
belirlenmesi amacıyla, sadece aşırı düşük teklif sahibi isteklilerden istenecektir. Bu çerçevede;  
teklif fiyatının aşırı düşük olduğu tespit edilen istekliler tekliflerinde önemli olduğu tespit  
edilen bileşenlerine ilişkin olarak yapacakları açıklama kapsamında;  
b) Teklif birim fiyatlı işlerde; açıklama istenen iş kalemlerinin birim fiyatlarına ilişkin  
olarak ihale dokümanında verilen analiz formatına uygun analizleri  
sunacaklardır. Sorgulamaya konu edilmeyen iş kalemleri/grupları için analiz  
sunulması istenmeyecektir.  
45.1.4. İdare tarafından ihale dokümanı kapsamında;  
a) Teklif birim fiyatlı işlerde; her bir iş kaleminin yapım şartlarına, tarif ve içeriğine  
göre analizde yer almasını istediği “malzeme, işçilik, makine ve diğerleri (varsa; nakliyeler,  
inşaat yerindeki yükleme, boşaltma, yatay ve düşey taşımalar, zamlar vb.)” sadece girdi  
cinslerinin belirlendiği, analiz girdileri ile miktarlarının ve tutarlarının belirtilmediği,  
(Ek-Y.2)’de yer alan örneğe uygun analiz formatının isteklilere verilmesi, isteklilerin  
de tekliflerinin aşırı düşük olarak tespit edilerek kendilerinden açıklama istenmesi  
durumunda, yapacakları açıklamada sunacakları analizlerin verilen bu formata uygun olması  
gerekmektedir.  
İdare tarafından bütün iş kalemleri/iş grupları için tek bir analiz formatı  
düzenlenebileceği gibi, iş kalemleri/iş gruplarının yapım şartlarına göre birden fazla analiz  
formatı da düzenlenebilir. Ancak bu durumda, idare ihale dokümanında hangi analiz  
formatının hangi iş kalemleri/iş grupları için kullanılacağını belirtmek zorundadır.  
Kamu kurum ve kuruluşlarınca yayımlanmış birim fiyatlar ile uyumlu olmayan iş  
kalemleri (özel iş kalemleri) ile idarelerce tasarlanan ve birden fazla iş kalemini ihtiva eden iş  
kalemleri (paçal iş kalemi) için bu iş kalemlerinde bulunan analiz girdileri ve miktarlarının  
gösterildiği analiz formatlarının, ihale dokümanı kapsamında veya aşırı düşük tekliflere  
yönelik açıklama istenmesine ilişkin yazı ekinde verilmesi gerekmektedir. Ancak idarece  
niteliği gereği analiz formatı hazırlanamayan iş kalemlerine ilişkin isteklilerin açıklamaları  
kapsamında analiz sunmalarına gerek olmayıp, anılan iş kalemlerine ilişkin açıklamalar  
45.1.13 maddesi uyarınca yapılabilir.  
45.1.5. İsteklilerin iş kalemleri/iş grupları için kamu kurum ve kuruluşlarınca  
yayımlanmış cari yıl birim fiyatları veya bu fiyatlardan daha yüksek fiyatları teklif etmeleri ve  
söz konusu iş kalemleri/grupları için; hangi kamu kurum ve kuruluşunun birim fiyatını  
kullandıklarını, birim fiyat poz numarasını da yazmak suretiyle liste halinde belirterek  
açıklamaları kapsamında sunmaları durumunda analiz düzenlemeleri zorunlu değildir. Bu  
kapsamda; isteklilerin, kamu kurum ve kuruluşlarınca yayımlanmış “kar ve genel gider  
içermeyen birim fiyatların” üzerine, kendi belirledikleri “kar ve genel gideri” ilave ederek  
birim fiyatlarını oluşturmaları durumunda da; hangi kamu kurum ve kuruluşunun “kar ve  
genel gider hariç birim fiyatını” kullandıklarını ve kendi belirledikleri “kar ve genel gider”  
tutarını yazmak suretiyle liste halinde belirterek açıklamaları kapsamında sunmaları halinde  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2020/032  
: 34  
: 16.07.2020  
: 2020/UY.I-1235  
de, söz konusu iş kalemleri/iş grupları için analiz düzenlemeleri zorunlu değildir. Bu  
kapsamda isteklilerin analiz düzenlemeleri zorunlu olmayan söz konusu iş kalemleri/grupları  
için 45.1.13 maddesinde belirtilen belgeleri sunmalarına da gerek bulunmamaktadır.  
İş kalemleri/grupları için, kamu kurum ve kuruluşlarınca yayımlanmış birim fiyatlar  
esas alınarak teklif sunulmuş olmakla birlikte; yukarıda belirtildiği şekliyle liste halinde  
belirtilmemesi durumunda, söz konusu iş kalemleri/grupları için analiz sunulması zorunludur.  
İlan veya davet tarihinde cari yıl birim fiyatın yayımlanmamış olması durumunda,  
istekli tarafından önceki yılın yayımlanmış birim fiyatları kullanılabilir.  
45.1.6. Analizler ile yardımcı ve/veya alt analizlerde, Çevre ve Şehircilik Bakanlığı  
tarafından belirlenerek yayımlanmış rayiçleri kullanan ve söz konusu rayiçleri poz  
numaralarını da belirtmek suretiyle liste halinde sunan isteklilerin, söz konusu rayiçlere  
ilişkin olarak 45.1.13 maddesinde belirtilen belgeleri sunmalarına gerek bulunmamaktadır.  
45.1.7. İstekliler tarafından, inşaat iş kalemleri/iş grupları dışında yer alan sıhhi  
tesisat, kalorifer tesisatı, müşterek tesisat, havalandırma, brülör, asansör, elektrik tesisatı vb.  
iş kalemleri/iş gruplarına ait analiz sunulması yerine bu iş kalemi/iş gruplarına ait malzeme  
ve montaj bedelini ayrı ayrı gösterecek şekilde açıklama yapılması kabul edilecektir.  
45.1.8. Aşırı düşük teklifine ilişkin olarak yaptığı açıklamada sunduğu analizler, ihale  
dokümanı kapsamındaki analiz formatına, birim fiyat tariflerine, idarece tanımlanan yapım  
şartlarına veya teknik şartnameye uygun olmayan, analiz fiyat tutarları teklif fiyatların  
üzerinde olan isteklilere ait teklifler reddedilecektir. Analizler üzerinde yapılan incelemede;  
çarpım ve toplamlarda hesaplama hatası bulunması durumunda, analiz girdilerine ait fiyatlar  
esas alınarak, hesaplama hatası ihale komisyonu tarafından resen düzeltilir. Bu şekilde  
düzeltilmiş analiz fiyatı, teklif fiyatın üzerinde olan isteklilerin teklifleri reddedilir.  
45.1.9. İş kalemleri/gruplarına ait analizler ile yardımcı ve/veya alt analizlerde yer  
alan işçilik fiyatları ihale tarihinde yürürlükte olan saatlik asgari ücretin altında olamaz.  
45.1.9. İş kalemleri/gruplarına ait analizler ile yardımcı ve/veya alt analizlerde yer alan  
işçilik fiyatları ihale tarihinde yürürlükte olan saatlik asgari ücretin altında olamaz.  
45.1.13. Teklifi aşırı düşük bulunan isteklilerin, tekliflerinde önemli olduğu tespit  
edilen bileşenler ile ilgili olarak 4734 sayılı Kanunun 38 inci maddesi uyarınca yapacakları  
açıklamada, sorgulamaya konu iş kalemlerine/gruplarına ilişkin analizler ile bu analizlere  
dayanak teşkil eden bilgi ve belgeleri sunmaları gerekmektedir.  
İsteklilerin analizlerine dayanak teşkil eden bilgi ve belgeler;  
a. Üçüncü kişilerden alınan fiyat teklifleri,  
b. Çimento ve demir ürünleri için ilan edilmiş üretici fiyat tarifeleri,  
c. Kamu kurum ve kuruluşları tarafından sunulan mal ve hizmetlere ilişkin ilan edilmiş  
fiyat tarifeleri veya bunlardan alınmış fiyat teklifleri,  
ç. Kamu kurum ve kuruluşları tarafından ilgili mal veya hizmetlere ilişkin ilan edilen  
asgari fiyatlar,  
d. Ürettiği, aldığı veya sattığı mallara ilişkin maliyet/satış tutarı tespit tutanakları,  
e. Stoğunda bulunan mallara ilişkin stok tespit tutanakları,  
f. İdarece istenmesi durumunda yardımcı analizler v.b.dir.  
İstekliler tekliflerine ilişkin olarak yukarıda sayılan belgelerden kendileri için uygun  
olanları açıklamaları kapsamında sunacaklardır.  
Yukarıda sayılan bilgi ve belgelerden herhangi biri ile açıklama yapılmasının fiilen  
mümkün olmadığının anlaşıldığı durumlarda, istekliler tarafından gerekçesi belirtilmek  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2020/032  
: 34  
: 16.07.2020  
: 2020/UY.I-1235  
suretiyle ilgili mevzuatına göre son 12 ay içinde düzenlenen açıklamaya elverişli diğer bilgi  
ve belgeler kullanılarak da açıklama yapılabilir (Örnek: Yurt dışından ithal edilen mallara  
ilişkin olarak gümrük giriş beyannamesi kullanılarak açıklama yapılabilir). Yüklenicinin  
dışında üçüncü kişilerce inşaat mahalli dışında imal edilen ve esaslı başka bir işçilik veya  
malzeme katkısı yapılmaksızın yapıya monte edilen iş kalemlerinin üçüncü kişilerden alınan  
fiyat teklifleri ile açıklanması durumunda, bu iş kalemlerine ilişkin analiz sunulması zorunlu  
değildir. Ayrıca, istekliler tarafından teklif kapsamındaki harita, kadastro ve proje işlerine  
ilişkin yapılacak açıklamalarda üçüncü kişilerden alınan fiyat tekliflerinin sunulması  
yeterlidir.  
45.1.13.1. Teklifi oluşturan maliyet bileşenlerine ilişkin üçüncü kişilerden fiyat teklifi  
alınması durumunda, öncelikli olarak fiyat teklifini veren kişiyle tam tasdik sözleşmesi yapan  
veya beyannamelerini imzalamaya yetkili olan meslek mensubu tarafından ilgisine göre teklife  
konu mal veya hizmet için maliyet tespit tutanağı (Ek-O.5) veya satış tutarı tespit tutanağı  
(Ek-O.6) düzenlenecektir. Tutanaklar fiyat teklifinin dayanağı olarak düzenlenecek olup,  
meslek mensubu tarafından muhafaza edilecek ve fiyat teklifinin ekinde idareye  
verilmeyecektir. Ancak idare veya Kurum tarafından gerekli görülmesi halinde bu tutanaklar  
meslek mensubundan istenebilecektir.  
Maliyet tespit tutanağı dayanak alınarak fiyat teklifi sunulabilmesi için, fiyat teklifinin  
mamul/mala ilişkin olması halinde mamul/malın birim fiyatının, tutanakta tespit edilen  
ağırlıklı ortalama birim maliyetin altında olmaması; fiyat teklifinin hizmete ilişkin olması  
halinde ise bu hizmetin birim fiyatının, tutanakta tespit edilen toplam birim maliyetin altında  
olmaması, bu tespitin (Ek-O.5) formunda yapılması, fiyat teklifi üzerine meslek mensubu  
tarafından “Bu fiyat teklifindeki birim fiyatın, mükellefin yasal defter ve belgelerine göre  
tarafımca düzenlenerek onaylanan (.../.../...) tarih ve (…) sayılı maliyet tespit tutanağındaki  
ortalama/toplam birim maliyet tutarının altında olmadığını beyan ederim.” ibaresinin  
yazılarak imzalanması ve iletişim bilgileri de belirtilmek suretiyle kaşelenmesi/mühürlenmesi  
gerekmektedir.  
Satış tutarı tespit tutanağı dayanak alınarak fiyat teklifi sunulabilmesi için teklif edilen  
birim fiyatın, ilgili tutanakta tespit edilen ağırlıklı ortalama birim satış tutarının % 80’inin  
altında olmaması, bu tespitin (Ek-O.6) formunda yapılması, fiyat teklifi üzerine meslek  
mensubu tarafından “Bu fiyat teklifindeki birim fiyatın, mükellefin yasal defter ve belgelerine  
göre tarafımca düzenlenerek onaylanan (.../.../...) tarih ve (…) sayılı satış tutarı tespit  
tutanağındaki ağırlıklı ortalama birim satış tutarının % 80’inin altında olmadığını beyan  
ederim.” ibaresinin yazılarak imzalanması ve iletişim bilgileri de belirtilmek suretiyle  
kaşelenmesi/mühürlenmesi gerekmektedir.  
Üçüncü kişilerden alınan fiyat tekliflerinin teklife konu alanda faaliyet gösterenlerden  
alınması gerekmekte olup, bu belgelerin ihale tarihinden önce düzenlenmiş olması zorunlu  
değildir.  
Kaşeleme işlemi 8.4 üncü maddede belirtilen özel kaşe kullanılmak suretiyle  
yapılabileceği gibi, bu kaşe dışında meslek mensubuna ilişkin bilgileri içeren kaşe  
kullanılmak suretiyle de yapılabilir.  
45.1.13.5 İstekli tarafından açıklaması yapılacak girdinin fiyatı, kamu kurum ve  
kuruluşlarınca ilan edilen ilgili mala ilişkin asgari fiyatlara uygun olması halinde, sadece  
ilan/davet ile ihale tarihi arasında (ihale tarihi hariç) geçerli olan asgari fiyatın  
belgelendirilmesi suretiyle açıklama yapılması yeterlidir.  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2020/032  
: 34  
: 16.07.2020  
: 2020/UY.I-1235  
45.1.13.10. Meslek mensubu; üçüncü kişilerden alınan fiyat teklifi üzerindeki beyanın  
ve emsal bedel beyanı ile Ek-O.5, Ek-O.6, Ek-O.7 ve Ek-O.8 numaralı tutanaklardaki  
bilgilerin doğruluğundan sorumludur. Meslek mensubu ibaresinden Yeminli Mali Müşavirler  
veya Serbest Muhasebeci Mali Müşavirler anlaşılır.  
45.1.13.11. Ek-O.5, Ek-O.6, Ek-O.7 ve Ek-O.8 numaralı tutanakların son veya bir  
önceki geçici vergi beyanname dönemine ilişkin olarak düzenlenmesi zorunludur. Son veya bir  
önceki geçici vergi beyanname döneminin tespitinde; 4734 sayılı Kanunun 21 inci maddesinin  
birinci fıkrasının (a), (d) ve (e) bentlerine göre pazarlık usulü ile yapılan ihalelerde ilk yazılı  
fiyat tekliflerinin alındığı tarih, diğer ihale usulleri ile yapılan ihalelerde ise ihale tarihi esas  
alınır.  
45.1.13.13. İşletme hesabına göre defter tutuluyor olması durumunda; yukarıda  
belirtilen tutanaklar, işletme hesabı defteri ve işletme hesap özeti kayıtlarına göre  
düzenlenecektir.  
45.1.13.14. İstekliler tarafından akaryakıt girdisine ilişkin olarak EPDK tarafından il  
bazında günlük yayımlanan akaryakıt fiyatlarının % 90’ının altında sunulan açıklamalar  
geçerli kabul edilmeyecektir. Motorin veya benzine yönelik olarak öngörülen tutarın TL/lt  
cinsinden hesaplanmasında Enerji Piyasası Düzenleme Kurumunun ilgili düzenlemeleri  
dikkate alınacaktır.  
45.1.14. Aşırı düşük teklif sorgulaması sonucunda; (45.1.3 - 45.1.13) maddelerine  
uygun açıklamada bulunmayan, açıklamaları idarece tanımlanan yapım şartlarına uymayan  
veya teknik şartnameye aykırı hususlar içeren isteklilerin teklifleri gerekçeleri belirtilmek  
suretiyle reddedilecektir…” açıklaması,  
İdari Şartname’nin “Sınır değer” başlıklı 33’üncü maddesinde “33.1. İhale komisyonu  
verilen teklifleri değerlendirdikten sonra Kurum tarafından belirlenen yönteme göre sınır  
değeri hesaplar.  
33.2. Teklifi sınır değerin altında kalan isteklilerden Kanunun 38 inci maddesine göre  
açıklama istenecektir. Bu kapsamda; ihale komisyonu sınır değerin altında kalan teklifleri  
aşırı düşük teklif olarak tespit eder ve bu teklif sahiplerinden Kurum tarafından belirlenen  
kriterlere göre teklifte önemli olduğunu tespit ettiği bileşenler ile ilgili ayrıntıları yazılı olarak  
ister. İhale komisyonu;  
a) Yapım yönteminin ekonomik olması,  
b) Seçilen teknik çözümler ve teklif sahibinin işin yerine getirilmesinde kullanacağı  
avantajlı koşullar,  
c) Teklif edilen işin özgünlüğü,  
gibi hususlarda yapılan yazılı açıklamaları dikkate alarak aşırı düşük teklifleri  
değerlendirir. Bu değerlendirme sonucunda, açıklamaları yeterli görülmeyen veya yazılı  
açıklamada bulunmayan isteklilerin teklifi reddedilir. İhale komisyonunca reddedilmeyen  
teklifler, geçerli teklif olarak belirlenir...” düzenlemesi yer almaktadır.  
İhale komisyonu tarafından hesaplanan sınır değerin altında teklif sunduğu tespit  
edilen geçerli teklif sahibi 16 istekliye aşırı düşük teklif açıklama talebi yazısı gönderildiği,  
söz konusu yazıda “…Herhangi bir tereddüte mahal verilmemesi adına tüm fiyat tekliflerinize  
ait meslek mensubunca onaylı EK-O.5, EK-O.6, EK-O.7 ve EK-O.8 numaralı tutanakların da  
açıklamanız ekinde sunulması ve üçüncü kişilerden alınan fiyat tekliflerinin teklife konu  
alanda faaliyet gösterenlerden alındığının belgelendirilmesi gerekmektedir…” ifadelerinin yer  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2020/032  
: 34  
: 16.07.2020  
: 2020/UY.I-1235  
aldığı, bahse konu yazı ekinde açıklama istenecek iş kalemlerine ait analiz girdilerinin isim ve  
miktarlarının gösterildiği analiz formatlarına yer verildiği, açıklama istenmeyecek analiz  
girdilerinin belirtildiği, bu kapsamda 5 adet iş kaleminin açıklama istenecek iş kalemi olarak  
belirlendiği tespit edilmiştir.  
Kamu ihale mevzuatı hüküm ve açıklamaları, ihale dokümanında yer alan  
düzenlemeler, idare tarafından gönderilen aşırı düşük teklif açıklama talebi yazısı ve ekleri ile  
istekliler tarafından aşırı düşük teklif açıklaması kapsamında sunulan belgeler çerçevesinde  
yapılan inceleme neticesinde aşağıdaki tespitlere ulaşılmıştır.  
MSM Alt. İnş. Enrj. Pet. Mad. Nak. Gıd. San. Tic. A.Ş. - Eskikale İnş. Nak. Pet. Mad.  
ve Tur. San. Tic. A.Ş. İş Ortaklığı tarafından aşırı düşük teklif açıklaması kapsamında;  
açıklama istenen iş kalemlerine ilişkin analizlerin, kamu kurum ve kuruluşlarınca  
yayımlanmış rayiç fiyatların kullanıldığı analiz girdilerinin belirtildiği “Rayiçler” listesinin,  
nakliye ve işçilik girdileri ile “mazot (motorin)” girdisinin tevsiki amacıyla yapılan  
hesaplamalara ilişkin belgelerin, EPDK tarafından Kars ili bazında ihale ilan tarihi ile ihale  
tarihi arasında “mazot (motorin)” için yayımlanmış olan fiyat listesinin, açıklama istenen 3  
adet analiz girdisine ilişkin olarak (“beton çelik çubuğu, nervürlü Ø 8-12 mm (S420, B420B-  
C, B500B-C)”, “beton çelik çubuğu, nervürlü Ø 14-32 mm (S420, B420B-C, B500B-C)” ve  
“çam kerestesi 2.sınıf”) üçüncü kişilerden alınan fiyat tekliflerinin, bahse konu fiyat  
tekliflerinin dayanağı olarak düzenlenen EK-O.6 tutanaklarının, mükelleflere ait imza  
sirkülerinin, meslek mensubuna ait faaliyet belgesinin ve fiyat teklifi alınan üçüncü kişilere  
ilişkin yayımlanan Ticaret Sicil Gazetelerinin sunulduğu anlaşılmıştır.  
Söz konusu istekli tarafından aşırı düşük teklif açıklaması kapsamında KK-03, KK-04,  
KK-05, KK-06 ve KK-08 poz numaralı iş kalemlerine ilişkin olarak sunulan analizlerde  
belirtilen girdi miktar ve birimlerinin, idare tarafından aşırı düşük teklif açıklama talebi yazısı  
ekinde gönderilen analiz formatlarında belirtilen miktar ve birimlerle uyumlu olduğu, bahse  
konu istekli tarafından teklif dosyasında sunulan birim fiyat teklif cetvelinde belirtilen fiyatlar  
ile analizlerde belirtilen toplam analiz tutarlarının aynı olduğu görülmüş olup, analizlerde  
aritmetik hata tespit edilmemiştir.  
İstekli tarafından sunulan analizlerde işçilik ücretlerinin 13,08 TL olarak belirtildiği  
tespit edilmiştir. İnceleme konusu ihalenin 27.03.2020 tarihinde gerçekleştirildiği göz önünde  
bulundurulduğunda işçilik ücretleri için belirtilen tutarın ihale tarihinde yürürlükte olan  
saatlik asgari ücretin (2.943,00 TL/30 gün/7,5 saat=13,08 TL) altında olmadığı anlaşılmıştır.  
Mazot (motorin)” girdisine ilişkin olarak EPDK tarafından 20.03.2020 tarihinde Kars  
ili bazında yayımlanan 4,626 TL/lt (KDV dahil) birim fiyattan KDV tutarının düşülmesi  
neticesinde elde edilen tutarın (3,92 TL/lt), motorin yoğunluğu 0,845 kg/lt esas alınarak 4,64  
TL/kg’a dönüştürüldüğü, bu kapsamda bahse konu istekli tarafından “mazot (motorin)”  
girdisi için teklif edilen birim fiyatın (4,18 TL/kg), EPDK tarafından ihale ilan tarihi ile ihale  
tarihi arasında il bazında yayımlanan fiyatın % 90’ının (4,64x0,90= 4,18 TL) altında olmadığı  
anlaşılmıştır.  
10.130.1704 poz numaralı “beton çelik çubuğu, nervürlü Ø 8-12 mm (S420, B420B-C,  
B500B-C)” girdisi ile 10.130.1705 poz numaralı “beton çelik çubuğu, nervürlü Ø 14-32 mm  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2020/032  
: 34  
: 16.07.2020  
: 2020/UY.I-1235  
(S420, B420B-C, B500B-C)” girdisi için öngörülen fiyatların tevsiki amacıyla MSY Grup  
Pet. İnş. Hay. Hafr. Gıd. San. ve Tic. Ltd. Şti.den alınan fiyat tekliflerinin sunulduğu, söz  
konusu fiyat tekliflerinin üzerine SMMM tarafından “Bu fiyat teklifindeki birim fiyatın,  
mükellefin yasal defter ve belgelerine göre tarafımca düzenlenerek onaylanan 28.04.2020  
tarih ve 020 sayılı satış tutarı tespit tutanağındaki ağırlıklı ortalama birim satış tutarının %  
80’inin altında olmadığını beyan ederim.” ve “Bu fiyat teklifindeki birim fiyatın, mükellefin  
yasal defter ve belgelerine göre tarafımca düzenlenerek onaylanan 28.04.2020 tarih ve 019  
sayılı satış tutarı tespit tutanağındaki ağırlıklı ortalama birim satış tutarının % 80’inin  
altında olmadığını beyan ederim.” ibarelerinin yazılarak imzalandığı ve iletişim bilgileri  
(telefon numarası vb.) de belirtilmek suretiyle kaşelendiği, satış tutarı tespit tutanaklarında  
belirtilen tarihler ile fiyat tekliflerinde belirtilen tarihlerin uyumlu olduğu, fiyat teklifinde  
belirtilen birim fiyatların, satış tutarı tespit tutanaklarında belirtilen ağırlıklı ortalama birim  
satış tutarlarının % 80’inin altında olmadığı, satış tutarı tespit tutanaklarının 4’üncü  
bölümünde yer alan hesaplamalarda girdi birimlerinin (kg) belirtildiği, tutanaklarda belirtilen  
geçici vergi beyanname dönemlerinin 2019 Yılı III. Dönem ve 2019 Yılı IV. Dönem olduğu,  
yevmiye/işletme defteri tasdik tarihlerinin 28.12.2018 olarak belirtildiği görülmüştür.  
Bahse konu fiyat tekliflerinin ekinde MSY Grup Pet. İnş. Hay. Hafr. Gıd. San. ve Tic.  
Gazetesinin sunulduğu, anılan gazetede aksi karar alınıncaya kadar Hasan Yıldız’ın şirketi  
münferiden temsile yetkili müdür olarak seçildiğinin belirtildiği, söz konusu gazetenin “Amaç  
ve Konu” başlıklı 3’üncü maddesinde “…İnşaat işleri ile ilgili her türlü malzeme, alet ve  
makineleri, demir, çimento, saç, profil gibi malzemelerin alım satımını, ithali ve ihracı ile  
ilgili işleri yapmak…” ifadelerine yer verildiği görülmüştür. Bu kapsamda satış tutarı tespit  
tutanaklarının ekinde Hasan Yıldız’a ilişkin olarak sunulan imza sirkülerinde yer alan örnek  
imza ile fiyat tekliflerinde ve satış tutarı tespit tutanaklarında bulunan imzaların uyumlu  
olduğu, dolayısıyla fiyat tekliflerinin firma yetkilisi tarafından imzalandığı, bahse konu fiyat  
tekliflerinin, teklife konu alanda faaliyet gösteren üçüncü kişilerden alındığı anlaşılmıştır.  
10.130.4502 poz numaralı “çam kerestesi 2.sınıf” girdisi için öngörülen fiyatın tevsiki  
amacıyla Öz Arıkan Gıd. Or. Ür. Ve İnş. Malz. Paz. Dıştic. Ltd. Şti.den alınan fiyat teklifinin  
sunulduğu, söz konusu fiyat teklifinin üzerine SMMM tarafından “Bu fiyat teklifindeki birim  
fiyatın, mükellefin yasal defter ve belgelerine göre tarafımca düzenlenerek onaylanan  
28.04.2020 tarih ve 021 sayılı satış tutarı tespit tutanağındaki ağırlıklı ortalama birim satış  
tutarının % 80’inin altında olmadığını beyan ederim.” ibaresinin yazılarak imzalandığı ve  
iletişim bilgileri (telefon numarası vb.) de belirtilmek suretiyle kaşelendiği, satış tutarı tespit  
tutanağında belirtilen tarih ile fiyat teklifinde belirtilen tarihin uyumlu olduğu, fiyat teklifinde  
belirtilen birim fiyatın, satış tutarı tespit tutanağında belirtilen ağırlıklı ortalama birim satış  
tutarlarının % 80’inin altında olmadığı, satış tutarı tespit tutanağının 4’üncü bölümünde yer  
alan hesaplamalarda girdi biriminin (m³) belirtildiği, tutanakta belirtilen geçici vergi  
beyanname döneminin 2019 Yılı IV. Dönem olduğu, yevmiye/işletme defteri tasdik tarihinin  
26.12.2018 olarak belirtildiği görülmüştür.  
Bahse konu fiyat teklifinin ekinde Öz Arıkan Gıd. Or. Ür. Ve İnş. Malz. Paz. Dış. Tic.  
Ltd. Şti.ye ilişkin olarak yayımlanan 20.01.2020 tarihli ve 9997 sayılı Ticaret Sicili  
Gazetesinin sunulduğu, anılan gazetede aksi karar alınıncaya kadar Erdal İrgi’nin şirketi  
münferiden temsile yetkili müdür olarak seçildiğinin belirtildiği, söz konusu gazetenin “Amaç  
ve Konu” başlıklı 3’üncü maddesinde “…Kereste, tomruk ve bunlarla ilgili mamullerin imali,  
alımını, satımını, ithalatını, ihracatını, pazarlamasını yapmak…” ifadelerine yer verildiği  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2020/032  
: 34  
: 16.07.2020  
: 2020/UY.I-1235  
görülmüştür. Bu kapsamda satış tutarı tespit tutanağının ekinde Erdal İrgi’ye ilişkin olarak  
sunulan imza sirkülerinde yer alan örnek imza ile fiyat teklifinde ve satış tutarı tespit  
tutanağında bulunan imzaların uyumlu olduğu, dolayısıyla fiyat teklifinin firma yetkilisi  
tarafından imzalandığı, ayrıca bahse konu fiyat teklifinin, teklife konu alanda faaliyet  
gösteren üçüncü kişilerden alındığı tespit edilmiştir.  
Netice itibariyle anılan girdiler için öngörülen fiyatların tevsiki amacıyla sunulan  
belgelerde başvuru sahibinin iddiasında belirtilen hususlar yönünden kamu ihale mevzuatına  
aykırılık bulunmadığı, Kamu İhale Genel Tebliği’nin 79.3.1’inci maddesi uyarınca isteklilerin  
tekliflerinin hayatın olağan akışına veya ticari gereklere aykırılık gibi nedenlerle  
reddedilemeyeceği anlaşılmıştır.  
Söz konusu istekli tarafından aşırı düşük teklif açıklaması kapsamında, kamu kurum  
ve kuruluşlarınca yayımlanmış rayiç fiyatların kullanıldığı analiz girdilerinin belirtildiği  
“Rayiçler” listesinin sunulduğu, bahse konu girdiler arasında 10.130.1506 poz numaralı  
“C30/37 beton harcı gri renkte, normal hazır beton harçları (TS EN 206-1 + A1)”,  
10.130.1509 poz numaralı “C45/55 beton harcı gri renkte, normal hazır beton harçları (TS  
EN 206-1 + A1)”, 03.072/5 poz numaralı “kablo germe makinesi (germe gevşetme ve kemse  
makineleri ile pompa ve aksesuarları dahil komple)” ile 10.120.1219 poz numaralı “vinç  
(130 HP gücünde, 8-25 mt. bom uzunluğunda, ortalama 25 ton kaldırma kapasiteli lastik  
tekerlekli hidrolik vinç)” girdilerinin de yer aldığı, 03.072/5 poz numaralı girdinin fiyat  
tevsiki için Karayolları Genel Müdürlüğünün 2020 yılı rayiç fiyatının, anılan diğer girdilerin  
fiyat tevsiki için ise Çevre ve Şehircilik Bakanlığınca 2020 yılına ilişkin olarak yayımlanan  
rayiç fiyatların kullanıldığı, söz konusu girdilerin fiyat tevsiki amacıyla üçüncü kişilerden  
alınan fiyat teklifi sunulmadığı anlaşılmıştır.  
Karayolları Birim Fiyat Kitabı’nda taşıma mesafelerine ilişkin olarak belirlenen  
formüllerde yer alan Y katsayısı taşınan malzemenin yoğunluk değerini ifade etmekte, ölçü  
birimi ton cinsinden gösterilen malzemeler için Y yoğunluk değeri “1” olarak kabul  
edilmektedir. İdare tarafından sınır değerin altında teklif sunduğu tespit edilen isteklilere  
gönderilen aşırı düşük teklif açıklama talebi yazısının eki olan analiz formatlarında 07.006/K-  
KİRİŞ poz numaralı “prefabrik kiriş nakli” için “F = K (0,0007 x M + 0,01) x A (A=1,  
Mort=350 km, K=380)” açıklamasına, 07.006/K-DEMİR poz numaralı “B.A. ve profil  
demiri nakli” için “F = K (0,0007 x M + 0,01) x A (A=1, Mort=1040 km, K=380)”  
açıklamasına yer verildiği ve anılan girdilerin idare tarafından ton cinsinden ifade edildiği  
görülmüş olup, söz konusu istekli tarafından yapılan hesaplamaların, idarenin düzenlediği  
analiz formatlarında yer verilen nakliye formül ve açıklamalarına uygun olduğu tespit  
edilmiştir.  
Açıklanan nedenlerle, 4734 sayılı Kanun'un 65'inci maddesi uyarınca bu kararın tebliğ  
edildiği veya tebliğ edilmiş sayıldığı tarihi izleyen 30 gün içerisinde Ankara İdare  
Mahkemelerinde dava yolu açık olmak üzere,  
Anılan Kanun'un 54'üncü maddesinin onbirinci fıkrasının (c) bendi gereğince itirazen  
şikâyet başvurusunun reddine,  
Oybirliği ile karar verildi.  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2020/032  
: 34  
: 16.07.2020  
: 2020/UY.I-1235