Ana Sayfa / Kararlar / Sosyal Güvenlik Kurumu İnşaat ve Emlak Daire Başkanlığı / 2020/108927-Mersin Akdeniz Sgm Hizmet Binası Yapım İşi
Bilgi
İKN
2020/108927
Başvuru Sahibi
Koçoğlu Mekanik Tesisat İnşaat Çevre Tek. San. ve Tic. Ltd. Şti.
İdare
Sosyal Güvenlik Kurumu İnşaat ve Emlak Daire Başkanlığı
İşin Adı
Mersin Akdeniz Sgm Hizmet Binası Yapım İşi
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2020/033  
: 17  
: 22.07.2020  
: 2020/UY.I-1251  
BAŞVURU SAHİBİ:  
Koçoğlu Mekanik Tesisat İnşaat Çevre Tek. San. ve Tic. Ltd. Şti.,  
İHALEYİ YAPAN İDARE:  
Sosyal Güvenlik Kurumu İnşaat ve Emlak Daire Başkanlığı,  
BAŞVURUYA KONU İHALE:  
2020/108927 İhale Kayıt Numaralı “Mersin Akdeniz Sgm Hizmet Binası Yapım İşi” İhalesi  
KURUM TARAFINDAN YAPILAN İNCELEME:  
Sosyal Güvenlik Kurumu İnşaat ve Emlak Daire Başkanlığı tarafından 16.04.2020  
tarihinde açık ihale usulü ile gerçekleştirilen “Mersin Akdeniz Sgm Hizmet Binası Yapım İşi”  
ihalesine ilişkin olarak Koçoğlu Mekanik Tesisat İnşaat Çevre Tek. San. ve Tic. Ltd. Şti.nin  
22.06.2020 tarihinde yaptığı şikâyet başvurusunun, idarenin 01.07.2020 tarihli yazısı ile reddi  
üzerine, başvuru sahibince 07.07.2020 tarih ve 30032 sayı ile Kurum kayıtlarına alınan  
07.07.2020 tarihli dilekçe ile itirazen şikâyet başvurusunda bulunulmuştur.  
Başvuruya ilişkin olarak 2020/1084 sayılı itirazen şikâyet dosyası kapsamında yapılan  
inceleme neticesinde esas inceleme raporu tanzim edilmiştir.  
KARAR:  
Esas inceleme raporu ve ekleri incelendi.  
İtirazen şikâyet dilekçesinde özetle, idarece yapılan aşırı düşük sorgulamasında  
açıklama istenilmeyecek analiz girdisi olarak belirlenen 10.130.6001 ve 10.400.1021 poz  
numaralı analiz girdilerinin aynı zamanda açıklama istenilecek analiz girdisi olarak  
belirlendiği, bu durumun mevzuata aykırı olduğu, idare tarafından gönderilen açıklama  
istenilen iş kalemlerine ait analizlerde yer alan analiz girdilerinin bir çoğunun açıklama  
istenilecek ya da açıklama istenilmeyecek analiz girdileri listesinde yer almadığı, öte yandan  
yapmış oldukları aşırı düşük açıklamalarının uygun görülmeyerek reddedilmesinin mevzuata  
aykırı olduğu, 10.240.5503, 10.240.5501, 10.240.5511, 04.457/1C, 03.141, 04.008, 04.477/2  
poz numaralı analiz girdileri ile birlikte ALMKMP-ANALİZ ve İNŞ.ÖZ-34 Poz numaralı iş  
kalemlerinin içerisinde yer alan “Karotla betonarmede delik açma, kapama 24-52 mm.”  
tanımlı analiz girdisi için ve KTB.ELK-18.001 poz numaralı iş kalemi için yapmış oldukları  
açıklamaların mevzuata uygun olduğu iddialarına yer verilmiştir.  
Başvuru sahibinin iddialarının değerlendirilmesi sonucunda aşağıdaki hususlar tespit  
edilmiştir.  
Kamu İhale Genel Tebliği’nin “Sınır değer tespiti ve aşırı düşük teklifler” başlıklı  
45’inci maddesinde “…45.1.2. Sınır değerin altındaki teklif sahiplerinden yaklaşık maliyetin  
% 80’lik bölümünü oluşturan iş kalemleri/gruplarına ilişkin ayrıntılar yazılı olarak istenir. Bu  
çerçevede; istenen açıklamanın niteliği dikkate alınarak, isteklilere beş (5) iş gününden az  
olmamak üzere makul bir süre verilir. Yazıda ayrıca, ihale konusu işe özgü alanlara (malzeme  
ocağı vb.) ilişkin olan ve açıklama istenecek girdi niteliğinde bulunan nakliyelere dair  
yaklaşık maliyet hesabında esas alınan mesafeler belirtilir.  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2020/033  
: 17  
: 22.07.2020  
: 2020/UY.I-1251  
45.1.2.1. İhale komisyonunca, (38.1) maddesi kapsamında idarece hazırlanan “sıralı  
iş kalemleri/grupları listesi” kullanılarak yaklaşık maliyetin % 80’lik kısmına giren iş  
kalemleri/grupları belirlenir.  
Sıralı listeye göre, tutarlarının yaklaşık maliyete oranlarının kümülatif toplamı % 80  
oranına kadar olan iş kalemleri/grupları ile kümülatif toplama eklendiğinde % 80 oranının  
aşılmasına neden olan iş kalemi/grubu, sorgulamaya tabi tutulacak olan iş kalemleri/grupları  
olarak belirlenecektir. Bunların dışında kalan iş kalemleri/grupları için sorgulama  
yapılmayacaktır.  
45.1.2.2. İhale komisyonu tarafından, açıklama istenilmesi gereken iş  
kalemleri/gruplarına ait idarece (38.1) maddesine göre oluşturulan “sıralı analiz girdileri  
listesi” kullanılarak tutarı kar ve genel gider hariç analiz toplamının % 3’üne eşit ve bu  
tutarın altında olan analiz girdileri tespit edilecektir.  
Yaklaşık maliyeti oluşturan iş kalemi/grubu analizlerindeki analiz girdilerinden, tutarı  
kar ve genel gider hariç analiz toplamının %3’üne eşit ve altında olanlar için isteklilerden  
açıklama yapılması istenilmeyecektir.  
Tutarı, kar ve genel gider hariç analiz toplamının % 3’üne eşit veya altında olması  
nedeniyle sorgulamaya tabi tutulmayacak analiz girdilerinin tutarlarının kümülatif toplamının  
kar ve genel gider hariç analiz toplamının %15’ini aşması durumunda; en küçük tutardan  
itibaren kümülatif toplamda % 15’lik tutarın aşılmasına neden olan analiz girdisi  
belirlenecek, tutarı bu girdinin tutarından daha az olan girdiler için açıklama  
istenilmeyecektir.  
Aynı girdinin yaklaşık maliyeti oluşturan birden fazla iş kalemi/grubunun analizinde  
yer alması halinde bu girdinin oranı her analiz için ayrı ayrı değerlendirilerek analiz  
toplamının % 3’ünün altında kalıp kalmadığına göre işlem yapılır. Herhangi bir analizdeki  
oranı %3’ün üstünde olan analiz girdisi için açıklama istenilecektir.  
Analizlerdeki işçilik girdisi, tutarları analiz toplamının % 3’üne eşit veya altında olsa  
dahi, açıklama istenilmeyecek girdiler arasında yer alamaz.  
45.1.2.3. İhale komisyonu teklifleri aşırı düşük olarak tespit edilen isteklilerden  
(45.1.2.1) maddesinde belirlediği iş kalemleri/grupları için isteyeceği açıklama ile ilgili  
yazıda, (45.1.2.2) maddesine göre açıklama istenilmeyecek olan analiz girdilerini de  
belirtecektir.  
İstekliler, teklifi kapsamında yer alan iş kalemleri/grupları için hazırlayacakları  
analizlerde (45.1.2.2) maddesine göre açıklama istenilmeyecek olan analiz girdileri de dahil  
analizlerini oluşturan tüm girdileri göstereceklerdir.  
45.1.3. İsteklilerden teklifleri kapsamında analiz ve hesap cetveli sunmaları  
istenmeyecektir. Analizler ve hesap cetveli, Kanunun 38 inci maddesi uyarınca teklif fiyatı  
aşırı düşük olarak tespit edilen isteklilerin tekliflerinin önemli bileşenleri ile ilgili ayrıntıların  
belirlenmesi amacıyla, sadece aşırı düşük teklif sahibi isteklilerden istenecektir. Bu çerçevede;  
teklif fiyatının aşırı düşük olduğu tespit edilen istekliler tekliflerinde önemli olduğu tespit  
edilen bileşenlerine ilişkin olarak yapacakları açıklama kapsamında;  
b) Teklif birim fiyatlı işlerde; açıklama istenen iş kalemlerinin birim fiyatlarına ilişkin  
olarak ihale dokümanında verilen analiz formatına uygun analizleri sunacaklardır.  
Sorgulamaya konu edilmeyen iş kalemleri/grupları için analiz sunulması istenmeyecektir.  
45.1.4 İdare tarafından ihale dokümanı kapsamında;  
a) Teklif birim fiyatlı işlerde; her bir iş kaleminin yapım şartlarına, tarif ve içeriğine  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2020/033  
: 17  
: 22.07.2020  
: 2020/UY.I-1251  
göre analizde yer almasını istediği “malzeme, işçilik, makine ve diğerleri (varsa; nakliyeler,  
inşaat yerindeki yükleme, boşaltma, yatay ve düşey taşımalar, zamlar vb.)” sadece girdi  
cinslerinin belirlendiği, analiz girdileri ile miktarlarının ve tutarlarının belirtilmediği, (Ek-  
Y.2)’de yer alan örneğe uygun analiz formatının isteklilere verilmesi, isteklilerin de  
tekliflerinin aşırı düşük olarak tespit edilerek kendilerinden açıklama istenmesi durumunda,  
yapacakları açıklamada sunacakları analizlerin verilen bu formata uygun olması  
gerekmektedir.  
İdare tarafından bütün iş kalemleri/iş grupları için tek bir analiz formatı  
düzenlenebileceği gibi, iş kalemleri/iş gruplarının yapım şartlarına göre birden fazla analiz  
formatı da düzenlenebilir. Ancak bu durumda, idare ihale dokümanında hangi analiz  
formatının hangi iş kalemleri/iş grupları için kullanılacağını belirtmek zorundadır.  
Kamu kurum ve kuruluşlarınca yayımlanmış birim fiyatlar ile uyumlu olmayan iş  
kalemleri (özel iş kalemleri) ile idarelerce tasarlanan ve birden fazla iş kalemini ihtiva eden iş  
kalemleri (paçal iş kalemi) için bu iş kalemlerinde bulunan analiz girdileri ve miktarlarının  
gösterildiği analiz formatlarının, ihale dokümanı kapsamında veya aşırı düşük tekliflere  
yönelik açıklama istenmesine ilişkin yazı ekinde verilmesi gerekmektedir. Ancak idarece  
niteliği gereği analiz formatı hazırlanamayan iş kalemlerine ilişkin isteklilerin açıklamaları  
kapsamında analiz sunmalarına gerek olmayıp, anılan iş kalemlerine ilişkin açıklamalar  
45.1.13 maddesi uyarınca yapılabilir.  
45.1.5. İsteklilerin iş kalemleri/iş grupları için kamu kurum ve kuruluşlarınca  
yayımlanmış cari yıl birim fiyatları veya bu fiyatlardan daha yüksek fiyatları teklif etmeleri ve  
söz konusu iş kalemleri/grupları için; hangi kamu kurum ve kuruluşunun birim fiyatını  
kullandıklarını, birim fiyat poz numarasını da yazmak suretiyle liste halinde belirterek  
açıklamaları kapsamında sunmaları durumunda analiz düzenlemeleri zorunlu değildir. Bu  
kapsamda; isteklilerin, kamu kurum ve kuruluşlarınca yayımlanmış “kar ve genel gider  
içermeyen birim fiyatların” üzerine, kendi belirledikleri “kar ve genel gideri” ilave ederek  
birim fiyatlarını oluşturmaları durumunda da; hangi kamu kurum ve kuruluşunun “kar ve  
genel gider hariç birim fiyatını” kullandıklarını ve kendi belirledikleri “kar ve genel gider”  
tutarını yazmak suretiyle liste halinde belirterek açıklamaları kapsamında sunmaları halinde  
de, söz konusu iş kalemleri/iş grupları için analiz düzenlemeleri zorunlu değildir. Bu  
kapsamda isteklilerin analiz düzenlemeleri zorunlu olmayan söz konusu iş kalemleri/grupları  
için 45.1.13 maddesinde belirtilen belgeleri sunmalarına da gerek bulunmamaktadır.  
İş kalemleri/grupları için, kamu kurum ve kuruluşlarınca yayımlanmış birim fiyatlar  
esas alınarak teklif sunulmuş olmakla birlikte; yukarıda belirtildiği şekliyle liste halinde  
belirtilmemesi durumunda, söz konusu iş kalemleri/grupları için analiz sunulması zorunludur.  
İlan veya davet tarihinde cari yıl birim fiyatın yayımlanmamış olması durumunda, istekli  
tarafından önceki yılın yayımlanmış birim fiyatları kullanılabilir.  
45.1.6. Analizler ile yardımcı ve/veya alt analizlerde, Çevre ve Şehircilik Bakanlığı  
tarafından belirlenerek yayımlanmış rayiçleri kullanan ve söz konusu rayiçleri poz  
numaralarını da belirtmek suretiyle liste halinde sunan isteklilerin, söz konusu rayiçlere  
ilişkin olarak 45.1.13 maddesinde belirtilen belgeleri sunmalarına gerek bulunmamaktadır.  
45.1.7. İstekliler tarafından, inşaat iş kalemleri/iş grupları dışında yer alan sıhhi  
tesisat, kalorifer tesisatı, müşterek tesisat, havalandırma, brülör, asansör, elektrik tesisatı vb.  
iş kalemleri/iş gruplarına ait analiz sunulması yerine bu iş kalemi/iş gruplarına ait malzeme  
ve montaj bedelini ayrı ayrı gösterecek şekilde açıklama yapılması kabul edilecektir.  
45.1.8. Aşırı düşük teklifine ilişkin olarak yaptığı açıklamada sunduğu analizler, ihale  
dokümanı kapsamındaki analiz formatına, birim fiyat tariflerine, idarece tanımlanan yapım  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2020/033  
: 17  
: 22.07.2020  
: 2020/UY.I-1251  
şartlarına veya teknik şartnameye uygun olmayan, analiz fiyat tutarları teklif fiyatların  
üzerinde olan isteklilere ait teklifler reddedilecektir. Analizler üzerinde yapılan incelemede;  
çarpım ve toplamlarda hesaplama hatası bulunması durumunda, analiz girdilerine ait fiyatlar  
esas alınarak, hesaplama hatası ihale komisyonu tarafından resen düzeltilir. Bu şekilde  
düzeltilmiş analiz fiyatı, teklif fiyatın üzerinde olan isteklilerin teklifleri reddedilir.  
45.1.9. İş kalemleri/gruplarına ait analizler ile yardımcı ve/veya alt analizlerde yer  
alan işçilik fiyatları ihale tarihinde yürürlükte olan saatlik asgari ücretin altında olamaz.  
45.1.10. İhale komisyonu, sınır değerin altındaki tekliflerin önemli bileşenlerini;  
a) Yapım yönteminin ekonomik olması,  
b) Seçilen teknik çözümler ve yapım işinin yerine getirilmesinde kullanılacak avantajlı  
koşullar,  
c) Teklif edilen yapım işinin özgünlüğü,  
gibi hususlarda istekliler tarafından yapılan yazılı açıklamaları da dikkate almak  
suretiyle değerlendirir ve ihaleyi sonuçlandırır.  
45.1.11.Yapım yönteminin ekonomik olması hususunda bir açıklamada bulunulması  
durumunda; kullanılan yapım yöntemi ve teknolojisinin sağlayacağı maliyet avantajının  
açıklanması gereklidir.  
45.1.12. Seçilen teknik çözümler, yapım işinin yerine getirilmesinde kullanılacak  
avantajlı koşullar veya yapım işinin özgünlüğü hususunda bir açıklamada bulunulması  
durumunda; belirtilen çözüm, avantajlı koşul ve özgünlük sayesinde elde edilen maliyet  
avantajı açıklanmalıdır. açıklaması yer almaktadır.  
İdari Şartname’nin “İhale konusu işe ilişkin bilgiler” başlıklı 2’nci maddesinde “2.1.  
İhale konusu işin  
a) Adı:MERSİN AKDENİZ SGM HİZMET BİNASI YAPIM İŞİ  
b) Yatırım proje no'su/kodu:2009K13-1141  
c) Miktarı ve türü:  
17325 M2 ( 2 BODRUM + ZEMİN + 4 KAT)  
ç) Yapılacağı yer:Mersin İli Akdeniz İlçesi  
d) Bu bent boş bırakılmıştır.düzenlemesi,  
Aynı Şartname’nin “Sınır değer” başlıklı 33’üncü maddesinde “33.1. İhale komisyonu  
verilen teklifleri değerlendirdikten sonra Kurum tarafından belirlenen yönteme göre sınır  
değeri hesaplar.  
33.2. Teklifi sınır değerin altında kalan isteklilerden Kanunun 38 inci maddesine göre  
açıklama istenecektir. Bu kapsamda; ihale komisyonu sınır değerin altında kalan teklifleri  
aşırı düşük teklif olarak tespit eder ve bu teklif sahiplerinden Kurum tarafından belirlenen  
kriterlere göre teklifte önemli olduğunu tespit ettiği bileşenler ile ilgili ayrıntıları yazılı olarak  
ister. İhale komisyonu;  
a) Yapım yönteminin ekonomik olması,  
b) Seçilen teknik çözümler ve teklif sahibinin işin yerine getirilmesinde kullanacağı  
avantajlı koşullar,  
c) Teklif edilen işin özgünlüğü,  
gibi hususlarda yapılan yazılı açıklamaları dikkate alarak aşırı düşük teklifleri  
değerlendirir. Bu değerlendirme sonucunda, açıklamaları yeterli görülmeyen veya yazılı  
açıklamada bulunmayan isteklilerin teklifi reddedilir. İhale komisyonunca reddedilmeyen  
teklifler, geçerli teklif olarak belirlenir. İhale üzerinde bırakılan isteklinin teklifinin sınır  
değerin altında olması durumunda kesin teminat 40.2 maddesinde yer alan hüküm uyarınca  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2020/033  
: 17  
: 22.07.2020  
: 2020/UY.I-1251  
hesaplanan tutar üzerinden alınır.düzenlemesi yer almaktadır.  
15.06.2020 tarihinde düzenlenen ihale komisyonu kararı incelendiğinde ihalede  
toplam 55 isteklinin bulunduğu, 10 isteklinin yeterlik aşamasında çeşitli gerekçelerle  
değerlendirme dışı bırakıldığı, idarece yapılan sınır değer hesabı neticesinde 8 isteklinin  
teklifinin aşırı düşük teklif sorgulamasına tabi tutulduğu, bu isteklilerden başvuru sahibi  
istekli olan Koçoğlu Mekanik Tesisat İnşaat Çevre Tek. San. ve Tic. Ltd. Şti. ile Halil Avcı  
olmak üzere ikisinin süresi içerisinde açıklamalarını sunduğu, her iki isteklinin de  
açıklamalarının uygun görülmeyerek tekliflerinin reddedildiği ve ihalenin sınır değerin  
üzerindeki ilk teklif sahibi olan Doğuş Makina Tic. ve San Ltd. Şti. - Birha İnşaat Makina  
Sanayi ve Ticaret Limited Şirketi İş Ortaklığı üzerinde bırakıldığı, ekonomik açıdan en  
avantajlı ikinci teklif sahibinin Maba Grup İnşaat Makine Elektrik Elektronik Metal Turizm  
Enerji Sanayi ve Ticaret Anonim Şirketi - Setyap İnşaat Sanayi ve Ticaret Anonim Şirketi İş  
Ortaklığı olarak belirlendiği anlaşılmıştır.  
Mevzuatın yukarıya aktarılan hükümleri gereğince ihale dokümanında aşırı düşük  
teklif sorgulaması yapılacağına ilişkin düzenlenme yapılan ihaleler için idarece öncelikle  
geçerli teklifler ve yaklaşık maliyet esas alınarak sınır değerin hesaplanması ve sınır değerin  
altında teklif sunan isteklilere aşırı düşük teklif sorgulaması yapılması gerekmektedir. Bu  
kapsamda idarece hazırlanan “sıralı iş kalemleri/grupları listesi” kullanılarak yaklaşık  
maliyetin %80’lik kısmına giren iş kalemleri/gruplarının belirlenmesi, sıralı listeye göre,  
tutarlarının yaklaşık maliyete oranlarının kümülatif toplamı %80 oranına kadar olan iş  
kalemleri/grupları ile kümülatif toplama eklendiğinde %80 oranının aşılmasına neden olan iş  
kalemi/grubunun, sorgulamaya tabi tutulacak olan iş kalemleri/grupları olarak belirlenmesi  
gerekmektedir. Ayrıca idarece oluşturulan “sıralı analiz girdileri listesi” kullanılarak tutarı kar  
ve genel gider hariç analiz toplamının %3’üne eşit ve bu tutarın altında olan analiz  
girdilerinin tespit edilmesi, tutarı, kar ve genel gider hariç analiz toplamının %3’üne eşit veya  
altında olması nedeniyle sorgulamaya tabi tutulmayacak analiz girdilerinin tutarlarının  
kümülatif toplamının kar ve genel gider hariç analiz toplamının %15’ini aşması durumunda  
da; en küçük tutardan itibaren kümülatif toplamda % 15’lik tutarın aşılmasına neden olan  
analiz girdisinin belirlenmesi, tutarı bu girdinin tutarından daha az olan girdiler için açıklama  
istenilmemesi gerekmektedir.  
Bununla birlikte Tebliğ’in yukarıda yer verilen 45.1.2.2 ve 45.1.2.3’üncü  
maddelerinde yer alan açıklamalar uyarınca idarenin herhangi bir iş kalemi içerisinde  
açıklama istenilecek analiz girdisi olarak tespit etmiş olduğu bir analiz girdisini, nihai olarak  
açıklama istenilecek analiz girdisi olarak belirlemesi gerektiği ve buna göre açıklama  
istenilmeyecek analiz girdileri listesinin oluşturulması gerektiği, ayrıca idarece kamu kurum  
ve kuruluşlarınca yayımlanmış birim fiyatlar ile uyumlu olmayan iş kalemleri (özel iş  
kalemleri) ile idarelerce tasarlanan ve birden fazla iş kalemini ihtiva eden iş kalemleri (paçal  
iş kalemi) için bu iş kalemlerinde bulunan analiz girdileri ve miktarlarının gösterildiği analiz  
formatlarının, ihale dokümanı kapsamında veya aşırı düşük tekliflere yönelik açıklama  
istenmesine ilişkin yazı ekinde verilmesi gerekmektedir.  
Başvuru sahibinin iddialarını incelemeye geçmeden önce incelemenin sağlıklı  
yapılabilmesini teminen idarece gerçekleştirilen aşırı düşük teklif sorgulama süreci ve usulü  
incelendiğinde;  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2020/033  
: 17  
: 22.07.2020  
: 2020/UY.I-1251  
İdare tarafından ilk sorgulama yazısının 08.05.2020 tarihinde isteklilere gönderildiği,  
bu yazıda; yazının ekinde 4 sayfadan oluşan açıklama istenilen iş kalemleri listesi, 2 sayfadan  
oluşan açıklama istenilen analiz girdileri listesi, 1 sayfadan oluşsan açıklama istenmeyen  
analiz girdileri listesi ve 17 adet analiz örneğinin yer aldığının belirtildiği söz konusu  
sorgulama yazısında isteklilerin açıklamalarını 15.05.2020 günü saat 16.00 ya kadar idareye  
yazılı olarak sunacaklarının ifade edildiği,  
İdare tarafından isteklilerden gelen dilekçeler üzerine 15.05.2020 tarihinde ikinci kez  
sorgulamaya konu analizlere yönelik işlem yapıldığı, gerekçesinde ise “aşırı düşük savunma  
talimatı dokümanında eksiklikler olduğu tespit edilmiştir…” ifadesine ve isteklilere ilave süre  
verileceğine dair bilgiye yer verildiği,  
Devam eden süreçte idare tarafından 21.05.2020 tarihinde üçüncü kez sorgulamaya  
konu analizlere yönelik işlem yapıldığı, gerekçesinde “aşırı düşük savunma talimatı  
dokümanında eksiklikler olduğu tespit edilmiştir…” ifadesine ve açıklamaların 28.05.2020  
tarih saat 16.00 itibarıyla idareye teslim edileceğine dair bilgiye yer verildiği, bu sorgulama  
yazısında çeşitli analiz girdilerinin açıklama istenilen veya istenilmeyen olarak belirlendiği ve  
isteklilere bu girdilerin hali hazırda isteklilere daha önceden verilmiş olan açıklama istenilen  
ve istenilmeyen analiz girdileri listesine ek olacak şekilde değerlendirmeleri gerektiğini  
belirten ifadelere yer verildiği,  
İdarece 22.05.2020 tarihinde dördüncü ve son kez sorgulama yazısının isteklilere  
yeniden gönderildiği, bu yazıda da sehven yapılan hataların düzeltildiğine dair ifadeye yer  
verildiği görülmektedir.  
Bu 4 ayrı sorgulama yazısında yer verilen bilgiler ve eklerinde gönderilen belgeler  
çerçevesinde bir inceleme yapıldığında, idarenin özel pozlara ilişkin olarak isteklilere vermiş  
olduğu analiz formatında girdilerin poz numaralarının belirtilmediği ancak analiz girdilerinin  
tanımlarına ve miktarlarına yer verildiği, bazı alt analizlerde girdilerin birim fiyatına da yer  
verildiği, ayrıca bazı analiz girdilerinin ise başvuru sahibi isteklinin dilekçesinde de belirtmiş  
olduğu üzere hem açıklama istenilen hem de istenilmeyen analiz girdisi olarak belirlenmiş  
olduğu, örneğin daha önceden isteklilere gönderilen açıklama istenilmeyen iş kalemi  
listesinde yer alan 10.130.6001 poz numaralı iş kaleminin 21.05.2020 tarihinde gönderilen  
üçüncü sorgulama yazısında açıklama istenilecek iş kalemleri listesine ekleneceğine dair  
ifadeye yer verildiği, benzer durumun 10.400.1021 poz numaralı iş kaleminde de olduğu,  
isteklilere gönderilen her sorgulama yazısının bir öncekinin hükmünü ortadan kaldırmadığı  
yalnızca üzerinde bazı değişiklikler yaptığı göz önünde bulundurulduğunda bu durumun bir  
girdinin hem açıklama istenilen hem de açıklama istenilmeyen analiz girdisi niteliğinde  
olmasına sebebiyet verdiği, ve bu nedenle de açıklama yapacak olan isteklileri tereddüte  
düşürebileceği değerlendirilmektedir.  
Öte yandan idarenin başvuru sahibi isteklinin aşırı düşük teklif açıklamalarının uygun  
bulunmama gerekçelerinde yer bulan ve isteklinin idarenin talep etmiş olduğu girdilerden  
bağımsız olarak farklı poz numaralı başka analiz girdileriyle açıklama yaptığı yönündeki  
gerekçesi değerlendirildiğinde;  
Örneğin açıklama istenilen iş kalemleri listesinde yer alan ve özel poz niteliğinde olan  
15.280.1006A poz numaralı “Çıplak beton, ince sıva, alçı sıvalı vb. yüzeylere saten alçı  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2020/033  
: 17  
: 22.07.2020  
: 2020/UY.I-1251  
kaplama yapılması” iş kalemi için isteklilere verilen analiz formatına aşağıda yer verilmiştir.  
Söz konusu poz Çevre ve Şehircilik Bakanlığının 2020 yılı Birim Fiyat Analizleri  
kitabında yer almayıp, 2019 Yılı Birim Fiyat Analizleri kitabında 15.280.1006 poz numarası  
ile yer almaktadır. Bu analiz ise idarenin özel poz olarak düzenlediği formatla girdi tanımları  
ve miktarları bakımından benzerlik göstermektedir. Söz konusu analize aşağıda yer  
verilmiştir.  
İş kalemi bünyesinde yer alan ve kendisi de bir alt analize sahip olan 19.100.2424 poz  
numaralı “Saten alçı harcı yapılması” analiz girdisinin alt analizine aşağıda yer verilmektedir.  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2020/033  
: 17  
: 22.07.2020  
: 2020/UY.I-1251  
İdarenin, aşırı düşük teklif açıklamalarının uygun bulunmama gerekçesinde yer verilen  
ve alt analizin analiz girdisi niteliğinde olan 10.240.5503 poz numaralı analiz girdisinin  
istekli tarafından açıklamalarında kullanılmasının hatalı olduğu bu poz yerine 10.240.5508  
poz numaralı girdinin kullanılması gerektiğine yönelik bir değerlendirme yapıldığı  
görülmektedir.  
Öncelikle belirtmek gerekir ki idarenin kullanılmasını beklediği 10.240.5508 poz  
numaralı “İnce Uygulanabilir Alçı(Saten Alçı)“ analiz girdisi 2020 yılı birim fiyatlar  
kitabında yer almakta olup 2019 yılı birim fiyatlarında yer almamaktadır.  
Açıklaması istenilen iş kaleminin poz numarası itibarıyla (15.280.1006A) 2019 yılında  
yayımlanmış olan ancak 2020 yılında yayımdan kaldırılan bir iş kaleminin poz numarasına  
benzerlik taşıması nedeniyle (15.280.1006) istekliler tarafından 2019 yılında yayımlanmış  
olan analiz ve alt analizleri kullanarak açıklama yapılması olası bir durum olarak ortaya  
çıkmaktadır. Kaldı ki idarenin düzenlediği açıklama istenilen analiz girdileri listesinde  
10.240.5508 poz numaralı bir analiz girdisine yer verilmediği görülmektedir.  
Örnekte yer alan poz ve ihtilafa konu olan diğer özel pozlar kapsamında sağlıklı bir  
açıklamanın yapılabilmesi ve bu açıklamanın mevzuata uygunluğunun incelenebilmesi için  
idarece açıklaması istenilen özel/paçal poz niteliğindeki iş kalemlerinin analiz formatının  
mevzuata uygun şekilde hazırlanarak açıklama isteme yazısı ekinde isteklilere verilmesi  
gerektiği, ayrıca somut durumda olduğu gibi aynı tanıma sahip analiz girdilerinin açıklamaya  
konu olması halinde analiz girdileri ile alt analizlerinde bu girdiler için var ise poz  
numaralarına da yer vermek suretiyle sorgulamanın aşağıdaki adımlara göre yenilenmesi  
gerektiği kanaatine ulaşılmıştır.  
1) İhale konusu işi oluşturan iş kalemlerinden, nitelik ve nicelik olarak kamu kurum  
ve kuruluşlarınca yayımlanmış birim fiyatlar ile birebir uyumlu olmayan iş kalemleri (özel iş  
kalemleri) ile idarelerce tasarlanan ve birden fazla iş kalemini ihtiva eden iş kalemlerine  
(paçal iş kalemi) ait birim fiyat analizlerinin girdilerinin tanımlanarak temel girdilere (işçilik,  
makine amortismanı, mazot, makine ve diğer malzeme girdileri vb.) kadar ayrıştırılması,  
2) Paçal/özel iş kalemlerine ait analizlerde aynı poz numarasına sahip girdilerin miktar  
ve tutarlarının anılan poz miktarları dikkate alınarak toplanması (örneğin aynı iş kalemi  
analizi içerisinde yer alan işçilikle ilgili düz işçi girdilerinin söz konusu poz birim miktarı  
dikkate alınarak toplanması), farklı poz numarasına sahip girdilerinin ise ayrı ayrı  
gösterilmesi,  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2020/033  
: 17  
: 22.07.2020  
: 2020/UY.I-1251  
3) Yukarıdaki işlemlerden sonra anılan Tebliğ’in 45.1.2.2’nci maddesine göre  
açıklama istenilmeyecek analiz girdilerinin belirlenmesi,  
4) Kamu İhale Genel Tebliği’nin 45.1.2.2’nci maddesine göre aynı girdinin birden  
fazla paçal iş kalemi analizinde yer alması halinde, bu girdinin oranı her analiz için ayrı ayrı  
değerlendirilerek, herhangi bir analizdeki oranı %3’ün üstünde olan analiz girdisi için  
açıklama istenilmesi (Örneğin mazot girdisi birden fazla paçal iş kalemi analizinde yer  
alıyorsa ve eğer bu paçal iş kalemleri analizlerinden en az birinde mazot girdisinin oranı söz  
konusu analiz toplamının %3’ünün üstünde olması halinde söz konusu mazot girdisi için  
açıklama istenilmesi),  
5) Açıklama istenilecek paçal/özel iş kalemlerinin tümüne ilişkin olarak tek bir  
açıklama istenilmeyecek analiz girdileri listesinin hazırlanması ve aşırı düşük teklif  
sorgulaması işleminin yukarıda aktarılan açıklamalar doğrultusunda yeniden yapılması  
gerektiği sonucuna varılmıştır.  
Sonuç olarak, yukarıda mevzuata aykırılıkları belirtilen işlemlerin düzeltici işlemle  
giderilebilecek nitelikte işlemler olduğu tespit edildiğinden, teklif fiyatı sınır değerin altında  
olan isteklilerden mevzuata uygun şekilde yeniden aşırı düşük teklif açıklaması istenilmesi ve  
bu aşamadan sonraki işlemlerin mevzuata uygun olarak yeniden gerçekleştirilmesi  
gerekmektedir.  
Açıklanan nedenlerle, 4734 sayılı Kanun'un 65'inci maddesi uyarınca bu kararın tebliğ  
edildiği veya tebliğ edilmiş sayıldığı tarihi izleyen 30 gün içerisinde Ankara İdare  
Mahkemelerinde dava yolu açık olmak üzere,  
Anılan Kanun'un 54'üncü maddesinin onbirinci fıkrasının (b) bendi gereğince düzeltici  
işlem belirlenmesine,  
Oybirliği ile karar verildi.