Ana Sayfa / Kararlar / Devlet Su İşleri 1. Bölge Müdürlüğü / 2020/424114-Bursa Gemlik Büyükdere (Engürücük Deresi) Islahı 1 Kısım
Bilgi
İKN
2020/424114
Başvuru Sahibi
ADM Mimarlık İnşaat Anonim Şirketi
İdare
Devlet Su İşleri 1. Bölge Müdürlüğü
İşin Adı
Bursa Gemlik Büyükdere (Engürücük Deresi) Islahı 1 Kısım
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2020/056  
: 29  
: 16.12.2020  
: 2020/UY.I-2057  
BAŞVURU SAHİBİ:  
ADM Mimarlık İnşaat Anonim Şirketi,  
İHALEYİ YAPAN İDARE:  
Devlet Su İşleri 1. Bölge Müdürlüğü,  
BAŞVURUYA KONU İHALE:  
2020/424114 İhale Kayıt Numaralı “Bursa Gemlik Büyükdere (Engürücük Deresi) Islahı 1  
Kısım” İhalesi  
KURUM TARAFINDAN YAPILAN İNCELEME:  
Devlet Su İşleri 1. Bölge Müdürlüğü tarafından 22.09.2020 tarihinde açık ihale usulü  
ile gerçekleştirilen “Bursa Gemlik Büyükdere (Engürücük Deresi) Islahı 1 Kısım” ihalesine  
ilişkin olarak Adm Mimarlık İnşaat Anonim Şirketi’nin 12.11.2020 tarihinde yaptığı şikâyet  
başvurusunun, idarenin 17.11.2020 tarihli yazısı ile reddi üzerine, başvuru sahibince  
23.11.2020 tarih ve 52310 sayı ile Kurum kayıtlarına alınan 23.11.2020 tarihli dilekçe ile  
itirazen şikâyet başvurusunda bulunulmuştur.  
Başvuruya ilişkin olarak 2020/1820 sayılı itirazen şikâyet dosyası kapsamında yapılan  
inceleme neticesinde esas inceleme raporu tanzim edilmiştir.  
KARAR:  
Esas inceleme raporu ve ekleri incelendi.  
İtirazen şikâyet dilekçesinde özetle, aşırı düşük teklif açıklaması kapsamında, “mazot”  
girdisinin, açıklama istenen girdiler arasında yer aldığı TOGG-05 ve TOGG-06 iş  
kalemlerinde 4,4177 TL/kg, açıklama istenmeyecek girdiler arasında yer aldığı TOGG-01 iş  
kaleminde ise 0.25 TL/kg olarak belirtilmesi nedeniyle idarece, tekliflerinin mevzuata aykırı  
olarak reddedildiği iddialarına yer verilmiştir.  
Başvuru sahibinin iddialarının değerlendirilmesi sonucunda aşağıdaki hususlar tespit  
edilmiştir.  
4734 sayılı Kamu İhale Kanunu’nun “Aşırı düşük teklifler” başlıklı 38’inci  
maddesinde “İhale komisyonu verilen teklifleri değerlendirdikten sonra, diğer tekliflere veya  
idarenin tespit ettiği yaklaşık maliyete göre teklif fiyatı aşırı düşük olanları tespit eder. Bu  
teklifleri reddetmeden önce, belirlediği süre içinde teklif sahiplerinden teklifte önemli  
olduğunu tespit ettiği bileşenler ile ilgili ayrıntıları yazılı olarak ister.  
İhale komisyonu;  
a) İmalat sürecinin, verilen hizmetin ve yapım yönteminin ekonomik olması,  
b) Seçilen teknik çözümler ve teklif sahibinin mal ve hizmetlerin temini veya yapım  
işinin yerine getirilmesinde kullanacağı avantajlı koşullar,  
c) Teklif edilen mal, hizmet veya yapım işinin özgünlüğü,  
gibi hususlarda yapılan yazılı açıklamaları dikkate alarak, aşırı düşük teklifleri değerlendirir.  
Bu değerlendirme sonucunda, açıklamaları yeterli görülmeyen veya yazılı açıklamada  
bulunmayan isteklilerin teklifleri reddedilir.  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2020/056  
: 29  
: 16.12.2020  
: 2020/UY.I-2057  
Kurum, ihale konusu işin türü, niteliği ve yaklaşık maliyeti ile ihale edilme usulüne  
göre aşırı düşük tekliflerin tespiti, değerlendirilmesi ve ekonomik açıdan en avantajlı teklifin  
belirlenmesi amacıyla sınır değerler ve sorgulama kriterleri belirlemeye, ihalenin bu  
maddede öngörülen açıklama istenilmeksizin sonuçlandırılabilmesine, ayrıca yaklaşık  
maliyeti 8 inci maddede öngörülen eşik değerlerin yarısına kadar olan hizmet alımları ile  
yapım işleri ihalelerinde sınır değerin altında olan tekliflerin bu maddede öngörülen  
açıklama istenilmeksizin reddedilmesine ilişkin düzenlemeler yapmaya yetkilidir. İhale  
komisyonu bu maddenin uygulanmasında Kurum tarafından yapılan düzenlemeleri esas alır.”  
hükmü yer almaktadır.  
İdari Şartname’nin “Sınır Değer” başlıklı 33’üncü maddesinde “33.1. İhale komisyonu  
verilen teklifleri değerlendirdikten sonra Kurum tarafından belirlenen yönteme göre sınır  
değeri hesaplar.  
33.2. Teklifi sınır değerin altında kalan isteklilerden Kanunun 38 inci maddesine göre  
açıklama istenecektir. Bu kapsamda; ihale komisyonu sınır değerin altında kalan teklifleri  
aşırı düşük teklif olarak tespit eder ve bu teklif sahiplerinden Kurum tarafından belirlenen  
kriterlere göre teklifte önemli olduğunu tespit ettiği bileşenler ile ilgili ayrıntıları yazılı olarak  
ister. İhale komisyonu;  
a) Yapım yönteminin ekonomik olması,  
b) Seçilen teknik çözümler ve teklif sahibinin işin yerine getirilmesinde kullanacağı  
avantajlı koşullar,  
c) Teklif edilen işin özgünlüğü,  
gibi hususlarda yapılan yazılı açıklamaları dikkate alarak aşırı düşük teklifleri  
değerlendirir. Bu değerlendirme sonucunda, açıklamaları yeterli görülmeyen veya yazılı  
açıklamada bulunmayan isteklilerin teklifi reddedilir. İhale komisyonunca reddedilmeyen  
teklifler, geçerli teklif olarak belirlenir. İhale üzerinde bırakılan isteklinin teklifinin sınır  
değerin altında olması durumunda kesin teminat 40.2 maddesinde yer alan hüküm uyarınca  
hesaplanan tutar üzerinden alınır.düzenlemesi yer almaktadır.  
Anılan hüküm ve İdari Şartname düzenlemesine uygun olarak, idarece sınır değer,  
18.500.621,75 TL olarak tespit edilmiş ve bu bedelin altında teklif veren 22 istekliden  
TOGG-01, TOGG-02, TOGG-05 ve TOGG-06 poz numaralı iş kalemlerine ilişkin olarak  
15.10.2020 tarihinde EKAP üzerinden aşırı düşük teklif açıklaması talep edilmiştir. Daha  
sonra aşırı düşük teklif sorgulamasına ilişkin açıklamalar yapılarak 19.10.2020, 21.10.2020  
ve son olarak 27.10.2020 tarihlerinde EKAP üzerinden tekrar aşırı düşük teklif sorgulama  
yazıları gönderilmiştir. Sorgulama yazıları üzerine birtakım itirazlarda bulunulmuş ancak bu  
itirazlar idarece kabul görmemiştir. Nihai olarak aşırı düşük teklif sorgulamasına tabi tutulan  
isteklilerden sadece üçü tarafından açıklama yapılmıştır.  
Aşırı düşük teklif açıklaması yapan istekliler arasında yer alan başvuru sahibinin  
açıklaması, mazot girdisi için TOGG-01 iş kaleminde 0,25 TL/kg fiyat kullanılması nedeniyle  
uygun görülmeyerek teklifi reddedilmiştir.  
Kamu İhale Genel Tebliği’nin “Sınır değer tespiti ve aşırı düşük teklifler” başlıklı  
45’inci maddesinde “45.1.2. Sınır değerin altındaki teklif sahiplerinden yaklaşık maliyetin  
% 80’lik bölümünü oluşturan iş kalemleri/gruplarına ilişkin ayrıntılar yazılı olarak istenir. Bu  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2020/056  
: 29  
: 16.12.2020  
: 2020/UY.I-2057  
çerçevede; istenen açıklamanın niteliği dikkate alınarak, isteklilere beş (5) iş gününden az  
olmamak üzere makul bir süre verilir. Yazıda ayrıca, ihale konusu işe özgü alanlara (malzeme  
ocağı vb.) ilişkin olan ve açıklama istenecek girdi niteliğinde bulunan nakliyelere dair  
yaklaşık maliyet hesabında esas alınan mesafeler belirtilir.  
45.1.2.1. İhale komisyonunca, (38.1) maddesi kapsamında idarece hazırlanan “sıralı  
iş kalemleri/grupları listesi” kullanılarak yaklaşık maliyetin % 80’lik kısmına giren iş  
kalemleri/grupları belirlenir.  
Sıralı listeye göre, tutarlarının yaklaşık maliyete oranlarının kümülatif toplamı % 80  
oranına kadar olan iş kalemleri/grupları ile kümülatif toplama eklendiğinde % 80 oranının  
aşılmasına neden olan iş kalemi/grubu, sorgulamaya tabi tutulacak olan iş kalemleri/grupları  
olarak belirlenecektir. Bunların dışında kalan iş kalemleri/grupları için sorgulama  
yapılmayacaktır.  
45.1.2.2. İhale komisyonu tarafından, açıklama istenilmesi gereken iş  
kalemleri/gruplarına ait idarece (38.1) maddesine göre oluşturulan “sıralı analiz girdileri  
listesi” kullanılarak tutarı kar ve genel gider hariç analiz toplamının % 3’üne eşit ve bu  
tutarın altında olan analiz girdileri tespit edilecektir.  
Yaklaşık maliyeti oluşturan iş kalemi/grubu analizlerindeki analiz girdilerinden, tutarı  
kar ve genel gider hariç analiz toplamının %3’üne eşit ve altında olanlar için isteklilerden  
açıklama yapılması istenilmeyecektir.  
Tutarı, kar ve genel gider hariç analiz toplamının % 3’üne eşit veya altında olması  
nedeniyle sorgulamaya tabi tutulmayacak analiz girdilerinin tutarlarının kümülatif toplamının  
kar ve genel gider hariç analiz toplamının %15’ini aşması durumunda; en küçük tutardan  
itibaren kümülatif toplamda % 15’lik tutarın aşılmasına neden olan analiz girdisi  
belirlenecek, tutarı bu girdinin tutarından daha az olan girdiler için açıklama  
istenilmeyecektir.  
Aynı girdinin yaklaşık maliyeti oluşturan birden fazla iş kalemi/grubunun analizinde  
yer alması halinde bu girdinin oranı her analiz için ayrı ayrı değerlendirilerek analiz  
toplamının % 3’ünün altında kalıp kalmadığına göre işlem yapılır. Herhangi bir analizdeki  
oranı %3’ün üstünde olan analiz girdisi için açıklama istenilecektir.  
Analizlerdeki işçilik girdisi, tutarları analiz toplamının % 3’üne eşit veya altında olsa  
dahi, açıklama istenilmeyecek girdiler arasında yer alamaz.  
45.1.2.3. İhale komisyonu teklifleri aşırı düşük olarak tespit edilen isteklilerden  
(45.1.2.1) maddesinde belirlediği iş kalemleri/grupları için isteyeceği açıklama ile ilgili  
yazıda, (45.1.2.2) maddesine göre açıklama istenilmeyecek olan analiz girdilerini de  
belirtecektir.  
İstekliler, teklifi kapsamında yer alan iş kalemleri/grupları için hazırlayacakları  
analizlerde (45.1.2.2) maddesine göre açıklama istenilmeyecek olan analiz girdileri de dahil  
analizlerini oluşturan tüm girdileri göstereceklerdir. …  
45.1.3. İsteklilerden teklifleri kapsamında analiz ve hesap cetveli sunmaları  
istenmeyecektir. Analizler ve hesap cetveli, Kanunun 38 inci maddesi uyarınca teklif fiyatı  
aşırı düşük olarak tespit edilen isteklilerin tekliflerinin önemli bileşenleri ile ilgili ayrıntıların  
belirlenmesi amacıyla, sadece aşırı düşük teklif sahibi isteklilerden istenecektir. Bu çerçevede;  
teklif fiyatının aşırı düşük olduğu tespit edilen istekliler tekliflerinde önemli olduğu tespit  
edilen bileşenlerine ilişkin olarak yapacakları açıklama kapsamında;  
a) Anahtar teslimi götürü bedel işlerde, toplam teklif bedelini oluşturan iş kalemleri  
ve/veya iş gruplarına ait miktarlar ve bunlara ait birim fiyatların gösterildiği hesap cetveli ile  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2020/056  
: 29  
: 16.12.2020  
: 2020/UY.I-2057  
açıklama istenen iş kalemleri ve/veya iş gruplarının birim fiyatlarına ilişkin ihale  
dokümanında verilen analiz formatına uygun analizleri,  
b) Teklif birim fiyatlı işlerde; açıklama istenen iş kalemlerinin birim fiyatlarına ilişkin  
olarak ihale dokümanında verilen analiz formatına uygun analizleri sunacaklardır.  
Sorgulamaya konu edilmeyen iş kalemleri/grupları için analiz sunulması istenmeyecektir.  
Anahtar teslimi götürü bedel teklif alınan ihalelerde istekli tarafından sunulacak hesap  
cetvelinde, sorgulamaya tabi tutulmayan iş kalemlerinin ve/veya iş gruplarının her biri için  
miktar ve birim fiyatların ayrı ayrı gösterilmesi zorunlu olmayıp, sorgulanmayan iş  
kalemlerinin tamamı için teklif edilen toplam bedelin gösterilmesi yeterlidir…” açıklaması  
yer almaktadır.  
,
Aktarılan Tebliğ maddesinden teklifi aşırı düşük olarak belirlenen isteklilerin  
tekliflerinin reddedilmeden önce idarece aşırı düşük teklif açıklaması isteneceği, yapım işinde  
bu açıklamanın yaklaşık maliyetin %80’lik bölümünü oluşturan iş kalemleri/gruplarına ilişkin  
olması gerektiği, açıklama istenilmesi gereken iş kalemleri/gruplarına ait idarece oluşturulan  
“sıralı analiz girdileri listesi” kullanılarak tutarı, kar ve genel gider hariç analiz toplamının  
%3’üne eşit ve bu tutarın altında olan analiz girdilerinin tespit edileceği ve tespit edilen bu  
analiz girdileri için isteklilerden açıklama yapılmasının istenilmeyeceği ancak tutarı, kar ve  
genel gider hariç analiz toplamının %3’üne eşit veya altında olması nedeniyle sorgulamaya  
tabi tutulmayacak analiz girdilerinin tutarlarının kümülatif toplamının kar ve genel gider hariç  
analiz toplamının %15’ini aşması durumunda; en küçük tutardan itibaren kümülatif toplamda  
%15’lik tutarın aşılmasına neden olan analiz girdisi belirleneceği ve tutarı bu girdinin  
tutarından daha az olan girdiler için açıklama istenilmeyeceği anlaşılmaktadır.  
Ayrıca, yine aktarılan açıklamalar çerçevesinde, aynı girdinin birden fazla açıklama  
istenen iş kaleminde yer alması halinde, her analiz için ayrı ayrı değerlendirme yapılarak,  
analiz toplamının %3’ünün altında kalıp kalmadığına göre işlem yapılacak ve herhangi bir  
analizdeki oranı %3’ün üstünde olan analiz girdisi için açıklama istenilecektir. Başka bir  
anlatımla, idarenin herhangi bir iş kalemi içerisinde açıklama istenilecek analiz girdisi olarak  
tespit etmiş olduğu bir analiz girdisini, nihai olarak açıklama istenilecek analiz girdisi olarak  
belirlemesi gerektiği ve buna göre açıklama istenilecek/istenilmeyecek analiz girdileri  
listesinin oluşturulması gerektiği anlaşılmaktadır.  
Başvuru sahibinin teklifi, aşırı düşük teklif açıklaması uygun görülmediğinden  
reddedilmiştir ve başvuru sahibince tekliflerinin mevzuata aykırı olarak reddedildiği iddia  
edilmektedir. Aşırı düşük teklif açıklamasının mevzuata uygun olarak yapılıp yapılmadığı  
incelenmeden önce aşırı düşük teklif sorgulamasının mevzuata uygun olarak yapılıp  
yapılmadığının incelenmesi gerekmektedir.  
İdare tarafından sınırı değerin altında teklif veren isteklilere gönderilen aşırı düşük  
teklif sorgulaması yazısında her bir iş kalemi bazında açıklama istenilen analiz girdilerini ve  
açıklama istenilmeyen analiz girdileri belirtilmiştir. Bu çerçevede açıklama istenen girdiler  
arasında yer alan ve başvuru sahibinin açıklamasının uygun görülmemesine neden olan  
“mazot” girdisi, TOGG-05 numaralı “Her Sınıfta ve Her Derinlikte Kazı Yapılması, Kazının  
Depoya veya Dolguya Konulması” adlı iş kalemi ile TOGG-06 numaralı “Duvar Arkalarına  
ve Gerektiğinde Dere Tabanına Sıkıştırılmış Taş Dolgu Yapılması” adlı iş kaleminde açıklama  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2020/056  
: 29  
: 16.12.2020  
: 2020/UY.I-2057  
istenecek girdiler arasında gösterilmiş buna mukabil, TOGG-01 numaralı “Her Türlü İnşaat  
ve İmalatta Kullanılmak Üzere Her Sınıfta ve Mukavemette Beton veya Betonarme Betonu  
Yapılması” adlı iş kaleminde açıklama istenmeyecek girdiler arasında gösterilmiştir. Ayrıca  
aşırı düşük teklif açıklama isteme yazısı ekinde açıklama istenilen 4 iş kaleminin analizlerine  
yer verildiği ancak açıklama istenilmeyecek analiz girdileri listesine yer verilmediği  
anlaşılmıştır.  
İdare her ne kadar her bir iş kalemi özelinde açıklama istenilecek ve istenilmeyecek  
analiz girdilerinin neler olduğunu belirtmiş olsa da aynı analiz girdisinin farklı iş kalemlerinin  
birinde açıklama istenilecek, diğerinde ise açıklama istenilmeyecek analiz girdisi olarak  
belirlemiş olması Tebliğ’in yukarıda yer verilen 45.1.2.2’nci maddesine aykırılık teşkil  
etmektedir. Zira herhangi bir iş kalemi kapsamında açıklama istenilecek analiz girdisi olarak  
belirlenen bir girdinin bir başka iş kalemi kapsamında açıklama istenilmeyecek analiz girdisi  
olarak belirlenmesi mevzuata göre mümkün bulunmamaktadır. Söz konusu bu aykırılığın da  
isteklilerin açıklamalarında tereddüde yol açtığı, bu tereddüdün oluşmamasını sağlayacak  
olan açıklama istenilmeyecek girdiler listesine de açıklama isteme yazısı ekinde yer  
verilmediği ve başvuru sahibince de açıklama istenen mazot girdisi için TOGG-05 ve TOGG-  
06 poz numaralı kalemlerde açıklama istenen mazot girdisi için 4,4177 TL/kg, buna karşılık  
TOGG-01 poz numaralı iş kaleminde açıklama istenmeyen analiz girdileri arasında yer alan  
mazot girdisi için 0,25 TL/kg birim fiyat verildiği görülmüştür.  
Aşırı düşük teklif açıklamasının mevzuata uygun olarak yapılmasının ön şartını,  
idarece aşırı düşük teklif sorgulama kriterlerinin mevzuata uygun olarak belirlenmesi  
oluşturmaktadır. Aşırı düşük teklif sorgulamasına ilişkin yukarıda aktarılan hususlardan,  
idarece bir analiz girdisinin bir iş kaleminde açıklama istenmesi gereken, başka bir iş  
kaleminde ise açıklama istenmesi gerekmeyen bir girdi olarak belirlendiği anlaşıldığından,  
idarece aşırı düşük teklif sorgulamasının mevzuata uygun olarak yapılmadığı sonucuna  
ulaşılmıştır.  
Sonuç olarak, yukarıda mevzuata aykırılıkları belirtilen işlemlerin düzeltici işlemle  
giderilebilecek nitelikte işlemler olduğu tespit edildiğinden, açıklama istenilecek ve  
istenilmeyecek analiz girdilerinin mevzuata uygun olarak belirlenmesi, açıklama  
istenilen/istenilmeyen analiz girdileri listelerinin oluşturulması ve sorgulama yazısı ekinde  
teklifi sınır değerin altında kalan isteklilere gönderilmesi suretiyle aşırı düşük teklif  
sorgulaması ve bu aşamadan sonraki ihale işlemlerinin mevzuata uygun olarak yeniden  
gerçekleştirilmesi gerekmektedir.  
Açıklanan nedenlerle, 4734 sayılı Kanun'un 65'inci maddesi uyarınca bu kararın tebliğ  
edildiği veya tebliğ edilmiş sayıldığı tarihi izleyen 30 gün içerisinde Ankara İdare  
Mahkemelerinde dava yolu açık olmak üzere,  
Anılan Kanun'un 54'üncü maddesinin onbirinci fıkrasının (b) bendi gereğince düzeltici  
işlem belirlenmesine,  
Oybirliği ile karar verildi.  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2020/056  
: 29  
: 16.12.2020  
: 2020/UY.I-2057