Ana Sayfa
/
Kararlar
/
Devlet Su İşleri Genel Müdürlüğü 2. Bölge Müdürlüğü
/
2019/337382-İzmir Ödemiş Beydağ Sulaması 2 Kısım Yapım İşi
Bilgi
İKN
2019/337382
Başvuru Sahibi
Serfen İnşaat San. ve Tic. A.Ş. - İmaj Altyapı Üst Yapı San. ve Tic. A.Ş. İş Ortaklığı
İdare
Devlet Su İşleri Genel Müdürlüğü 2. Bölge Müdürlüğü
İşin Adı
İzmir Ödemiş Beydağ Sulaması 2 Kısım Yapım İşi
KAMU İHALE KURULU KARARI
Toplantı No
Gündem No
Karar Tarihi
Karar No
: 2020/015
: 88
: 01.04.2020
: 2020/UY.I-661
BAŞVURU SAHİBİ:
Serfen İnşaat San. ve Tic. A.Ş. - İmaj Altyapı Üst Yapı San. ve Tic. A.Ş. İş Ortaklığı,
İHALEYİ YAPAN İDARE:
Devlet Su İşleri Genel Müdürlüğü 2. Bölge Müdürlüğü,
BAŞVURUYA KONU İHALE:
2019/337382 İhale Kayıt Numaralı “İzmir Ödemiş Beydağ Sulaması 2 Kısım Yapım İşi”
İhalesi
KURUM TARAFINDAN YAPILAN İNCELEME:
Devlet Su İşleri Genel Müdürlüğü 2. Bölge Müdürlüğü tarafından 27.08.2019
tarihinde açık ihale usulü ile gerçekleştirilen “İzmir Ödemiş Beydağ Sulaması 2 Kısım Yapım
İşi” ihalesine ilişkin olarak Serfen İnşaat San. ve Tic. A.Ş. - İmaj Altyapı Üst Yapı San. ve
Tic. A.Ş. İş Ortaklığı’nın 27.02.2020 tarihinde yaptığı şikâyet başvurusunun, idarenin
04.03.2020 tarihli yazısı ile reddi üzerine, başvuru sahibince 11.03.2020 tarih ve 13076 sayı
ile Kurum kayıtlarına alınan 11.03.2020 tarihli dilekçe ile itirazen şikâyet başvurusunda
bulunulmuştur.
Başvuruya ilişkin olarak 2020/479 sayılı itirazen şikâyet dosyası kapsamında yapılan
inceleme neticesinde esas inceleme raporu tanzim edilmiştir.
KARAR:
Esas inceleme raporu ve ekleri incelendi.
İtirazen şikâyet dilekçesinde özetle,
1) İdarenin ihale dokümanında yapacağı düzenlemeler ile birlikte, ihale sürecinde
uygulayacağı özel kural ve yöntemleri belirlemesi gerektiği, dolayısıyla idarenin özel
düzenleme yapmaması sebebiyle aşırı düşük teklif sorgulama ve değerlendirmenin genel kural
ve yöntemler üzerinden yapılması gerektiği, bu itibarla ihale dokümanında aşırı düşük
tekliflerin sorgulanmasında nakliye formülleri ile açıklama yapılmasına ilişkin olarak
herhangi bir düzenleme yapılmadığından, idarece nakliye genel kurallarına aksine diğer bir
ifadeyle aşırı düşük teklif açıklamalarında nakliye formülleri yerine fiyat teklifi ile açıklama
yapılmasını kabul edecekse fiyat tekliflerinin kabul edileceğine ilişkin olarak ihale
dokümanında bir belirleme yapması gerektiği, ayrıca idarenin nakliye açıklamalara ilişkin
olarak fiyat teklifi ile yapılan açıklamaları kabul etmesinin hukuka aykırı olduğu, sonuç
olarak aşırı düşük açıklaması uygun bulunan isteklilerin kamu kurum ve kuruluşlarınca
yayımlanmış nakliye formüllerini kullanılması gerekirken fiyat teklifi ile açıklama
yapmalarının mevzuata aykırı olduğu,
2) Ekonomik açıdan en avantajlı birinci ve ikinci isteklinin nakliye bedellerine ilişkin
sunmuş oldukları fiyat tekliflerin ortalama birim fiyatları yansıtmadığı, nakliye bedeline esas
alınan faturaların mal/mamul için düzenlenen mali belgeler değil hizmet niteliğinde bir iş
karşılığı düzenlenen belgeler olduğu, dolayısıyla nakliye ilişkin olarak alınan birim maliyetin
özgün olarak hesaplanması gerektiği, bu itibarla aşırı düşük teklif açıklaması sunan
KAMU İHALE KURULU KARARI
Toplantı No
Gündem No
Karar Tarihi
Karar No
: 2020/015
: 88
: 01.04.2020
: 2020/UY.I-661
isteklilerin fiyat teklifi aldığı firmalar ihale tarihinden önceki dönemde nakliye hizmeti için
fatura kesmiş olsalar bile, her işin kendi özel koşullarına göre değişecek olan maliyetler için
muhasebe kayıtlarından elde edilebilen verilerin kullanılmasının uygun olmadığı, sonuç
olarak nakliye işinin her zaman aynı koşullarda ve rutin olarak tekrarlanan iş niteliğinde
olmaması sebebiyle, bir önceki dönem muhasebe kayıtlarından elde edilen bir veri niteliği
taşımadığı, sonuç olarak, nakliye maliyetinin fiyat teklifi ile açıklanamayacağı iddialarına yer
verilmiştir.
Başvuru sahibinin iddialarının değerlendirilmesi sonucunda aşağıdaki hususlar tespit
edilmiştir.
4734 sayılı Kamu İhale Kanunu’nun “Aşırı Düşük Teklifler” başlıklı 38’inci
maddesinde “İhale komisyonu verilen teklifleri değerlendirdikten sonra, diğer tekliflere veya
idarenin tespit ettiği yaklaşık maliyete göre teklif fiyatı aşırı düşük olanları tespit eder. Bu
teklifleri reddetmeden önce, belirlediği süre içinde teklif sahiplerinden teklifte önemli
olduğunu tespit ettiği bileşenler ile ilgili ayrıntıları yazılı olarak ister.
İhale komisyonu;
a) İmalat sürecinin, verilen hizmetin ve yapım yönteminin ekonomik olması,
b) Seçilen teknik çözümler ve teklif sahibinin mal ve hizmetlerin temini veya yapım
işinin yerine getirilmesinde kullanacağı avantajlı koşullar,
c) Teklif edilen mal, hizmet veya yapım işinin özgünlüğü,
gibi hususlarda yapılan yazılı açıklamaları dikkate alarak, aşırı düşük teklifleri
değerlendirir. Bu değerlendirme sonucunda, açıklamaları yeterli görülmeyen veya yazılı
açıklamada bulunmayan isteklilerin teklifleri reddedilir.
Kurum, ihale konusu işin türü, niteliği ve yaklaşık maliyeti ile ihale edilme usulüne
göre aşırı düşük tekliflerin tespiti, değerlendirilmesi ve ekonomik açıdan en avantajlı teklifin
belirlenmesi amacıyla sınır değerler ve sorgulama kriterleri belirlemeye, ihalenin bu
maddede öngörülen açıklama istenilmeksizin sonuçlandırılabilmesine, ayrıca yaklaşık
maliyeti 8 inci maddede öngörülen eşik değerlerin yarısına kadar olan hizmet alımları ile
yapım işleri ihalelerinde sınır değerin altında olan tekliflerin bu maddede öngörülen
açıklama istenilmeksizin reddedilmesine ilişkin düzenlemeler yapmaya yetkilidir. İhale
komisyonu bu maddenin uygulanmasında Kurum tarafından yapılan düzenlemeleri esas
alır.” hükmü,
Kamu İhale Genel Tebliği’nin “Sınır değer tespiti ve aşırı düşük teklifler” başlıklı
45’inci maddesinde “…45.1.2. Sınır değerin altındaki teklif sahiplerinden yaklaşık maliyetin
% 80’lik bölümünü oluşturan iş kalemleri/gruplarına ilişkin ayrıntılar yazılı olarak istenir. Bu
çerçevede; istenen açıklamanın niteliği dikkate alınarak, isteklilere beş (5) iş gününden az
olmamak üzere makul bir süre verilir. Yazıda ayrıca, ihale konusu işe özgü alanlara (malzeme
ocağı vb.) ilişkin olan ve açıklama istenecek girdi niteliğinde bulunan nakliyelere dair
yaklaşık maliyet hesabında esas alınan mesafeler belirtilir.
45.1.2.1. İhale komisyonunca, (38.1) maddesi kapsamında idarece hazırlanan “sıralı
iş kalemleri/grupları listesi” kullanılarak yaklaşık maliyetin % 80’lik kısmına giren iş
kalemleri/grupları belirlenir.
Sıralı listeye göre, tutarlarının yaklaşık maliyete oranlarının kümülatif toplamı % 80
KAMU İHALE KURULU KARARI
Toplantı No
Gündem No
Karar Tarihi
Karar No
: 2020/015
: 88
: 01.04.2020
: 2020/UY.I-661
oranına kadar olan iş kalemleri/grupları ile kümülatif toplama eklendiğinde % 80 oranının
aşılmasına neden olan iş kalemi/grubu, sorgulamaya tabi tutulacak olan iş kalemleri/grupları
olarak belirlenecektir. Bunların dışında kalan iş kalemleri/grupları için sorgulama
yapılmayacaktır.
45.1.2.2. İhale komisyonu tarafından, açıklama istenilmesi gereken iş
kalemleri/gruplarına ait idarece (38.1) maddesine göre oluşturulan “sıralı analiz girdileri
listesi” kullanılarak tutarı kar ve genel gider hariç analiz toplamının % 3’üne eşit ve bu
tutarın altında olan analiz girdileri tespit edilecektir.
Yaklaşık maliyeti oluşturan iş kalemi/grubu analizlerindeki analiz girdilerinden, tutarı
kar ve genel gider hariç analiz toplamının %3’üneeşit ve altında olanlar için isteklilerden
açıklama yapılması istenilmeyecektir.
Tutarı, kar ve genel gider hariç analiz toplamının % 3’üne eşit veya altında olması
nedeniyle sorgulamaya tabi tutulmayacak analiz girdilerinin tutarlarının kümülatif toplamının
kar ve genel gider hariç analiz toplamının %15’ini aşması durumunda; en küçük tutardan
itibaren kümülatif toplamda % 15’lik tutarın aşılmasına neden olan analiz girdisi
belirlenecek, tutarı bu girdinin tutarından daha az olan girdiler için açıklama
istenilmeyecektir.
Aynı girdinin yaklaşık maliyeti oluşturan birden fazla iş kalemi/grubunun analizinde
yer alması halinde bu girdinin oranı her analiz için ayrı ayrı değerlendirilerek analiz
toplamının % 3’ünün altında kalıp kalmadığına göre işlem yapılır. Herhangi bir analizdeki
oranı %3’ün üstünde olan analiz girdisi için açıklama istenilecektir.
Analizlerdeki işçilik girdisi, tutarları analiz toplamının % 3’üne eşit veya altında olsa
dahi, açıklama istenilmeyecek girdiler arasında yer alamaz.
45.1.2.3. İhale komisyonu teklifleri aşırı düşük olarak tespit edilen isteklilerden
(45.1.2.1) maddesinde belirlediği iş kalemleri/grupları için isteyeceği açıklama ile ilgili
yazıda, (45.1.2.2) maddesine göre açıklama istenilmeyecek olan analiz girdilerini de
belirtecektir.
İstekliler, teklifi kapsamında yer alan iş kalemleri/grupları için hazırlayacakları
analizlerde (45.1.2.2) maddesine göre açıklama istenilmeyecek olan analiz girdileri de dahil
analizlerini oluşturan tüm girdileri göstereceklerdir.
…
45.1.3. İsteklilerden teklifleri kapsamında analiz ve hesap cetveli sunmaları
istenmeyecektir. Analizler ve hesap cetveli, Kanunun 38 inci maddesi uyarınca teklif fiyatı
aşırı düşük olarak tespit edilen isteklilerin tekliflerinin önemli bileşenleri ile ilgili ayrıntıların
belirlenmesi amacıyla, sadece aşırı düşük teklif sahibi isteklilerden istenecektir. Bu çerçevede;
teklif fiyatının aşırı düşük olduğu tespit edilen istekliler tekliflerinde önemli olduğu tespit
edilen bileşenlerine ilişkin olarak yapacakları açıklama kapsamında;
…
b) Teklif birim fiyatlı işlerde; açıklama istenen iş kalemlerinin birim fiyatlarına ilişkin
olarak ihale dokümanında verilen analiz formatına uygun analizleri
KAMU İHALE KURULU KARARI
Toplantı No
Gündem No
Karar Tarihi
Karar No
: 2020/015
: 88
: 01.04.2020
: 2020/UY.I-661
sunacaklardır. Sorgulamaya konu edilmeyen iş kalemleri/grupları için analiz
sunulması istenmeyecektir.
Anahtar teslimi götürü bedel teklif alınan ihalelerde istekli tarafından sunulacak
hesap cetvelinde, sorgulamaya tabi tutulmayan iş kalemlerinin ve/veya iş gruplarının her biri
için miktar ve birim fiyatların ayrı ayrı gösterilmesi zorunlu olmayıp, sorgulanmayan iş
kalemlerinin tamamı için teklif edilen toplam bedelin gösterilmesi yeterlidir.
45.1.4. İdare tarafından ihale dokümanı kapsamında;
a) Teklif birim fiyatlı işlerde; her bir iş kaleminin yapım şartlarına, tarif ve içeriğine
göre analizde yer almasını istediği “malzeme, işçilik, makine ve diğerleri (varsa; nakliyeler,
inşaat yerindeki yükleme, boşaltma, yatay ve düşey taşımalar, zamlar vb.)” sadece girdi
cinslerinin belirlendiği, analiz girdileri ile miktarlarının ve tutarlarının belirtilmediği,
…
(Ek-Y.2)’de yer alan örneğe uygun analiz formatının isteklilere verilmesi, isteklilerin
de tekliflerinin aşırı düşük olarak tespit edilerek kendilerinden açıklama istenmesi
durumunda, yapacakları açıklamada sunacakları analizlerin verilen bu formata uygun olması
gerekmektedir.
İdare tarafından bütün iş kalemleri/iş grupları için tek bir analiz formatı
düzenlenebileceği gibi, iş kalemleri/iş gruplarının yapım şartlarına göre birden fazla analiz
formatı da düzenlenebilir. Ancak bu durumda, idare ihale dokümanında hangi analiz
formatının hangi iş kalemleri/iş grupları için kullanılacağını belirtmek zorundadır.
Kamu kurum ve kuruluşlarınca yayımlanmış birim fiyatlar ile uyumlu olmayan iş
kalemleri (özel iş kalemleri) ile idarelerce tasarlanan ve birden fazla iş kalemini ihtiva eden iş
kalemleri (paçal iş kalemi) için bu iş kalemlerinde bulunan analiz girdileri ve miktarlarının
gösterildiği analiz formatlarının, ihale dokümanı kapsamında veya aşırı düşük tekliflere
yönelik açıklama istenmesine ilişkin yazı ekinde verilmesi gerekmektedir. Ancak idarece
niteliği gereği analiz formatı hazırlanamayan iş kalemlerine ilişkin isteklilerin açıklamaları
kapsamında analiz sunmalarına gerek olmayıp, anılan iş kalemlerine ilişkin açıklamalar
45.1.13 maddesi uyarınca yapılabilir.
45.1.5. İsteklilerin iş kalemleri/iş grupları için kamu kurum ve kuruluşlarınca
yayımlanmış cari yıl birim fiyatları veya bu fiyatlardan daha yüksek fiyatları teklif etmeleri ve
söz konusu iş kalemleri/grupları için; hangi kamu kurum ve kuruluşunun birim fiyatını
kullandıklarını, birim fiyat poz numarasını da yazmak suretiyle liste halinde belirterek
açıklamaları kapsamında sunmaları durumunda analiz düzenlemeleri zorunlu değildir. Bu
kapsamda; isteklilerin, kamu kurum ve kuruluşlarınca yayımlanmış “kar ve genel gider
içermeyen birim fiyatların” üzerine, kendi belirledikleri “kar ve genel gideri” ilave ederek
birim fiyatlarını oluşturmaları durumunda da; hangi kamu kurum ve kuruluşunun “kar ve
genel gider hariç birim fiyatını” kullandıklarını ve kendi belirledikleri “kar ve genel gider”
tutarını yazmak suretiyle liste halinde belirterek açıklamaları kapsamında sunmaları halinde
de, söz konusu iş kalemleri/iş grupları için analiz düzenlemeleri zorunlu değildir. Bu
kapsamda isteklilerin analiz düzenlemeleri zorunlu olmayan söz konusu iş kalemleri/grupları
için 45.1.13 maddesinde belirtilen belgeleri sunmalarına da gerek bulunmamaktadır.
…
KAMU İHALE KURULU KARARI
Toplantı No
Gündem No
Karar Tarihi
Karar No
: 2020/015
: 88
: 01.04.2020
: 2020/UY.I-661
45.1.6. Analizler ile yardımcı ve/veya alt analizlerde, Çevre ve Şehircilik Bakanlığı
tarafından belirlenerek yayımlanmış rayiçleri kullanan ve söz konusu rayiçleri poz
numaralarını da belirtmek suretiyle liste halinde sunan isteklilerin, söz konusu rayiçlere
ilişkin olarak 45.1.13 maddesinde belirtilen belgeleri sunmalarına gerek bulunmamaktadır.
45.1.7. İstekliler tarafından, inşaat iş kalemleri/iş grupları dışında yer alan sıhhi
tesisat, kalorifer tesisatı, müşterek tesisat, havalandırma, brülör, asansör, elektrik tesisatı vb.
iş kalemleri/iş gruplarına ait analiz sunulması yerine bu iş kalemi/iş gruplarına ait malzeme
ve montaj bedelini ayrı ayrı gösterecek şekilde açıklama yapılması kabul edilecektir.
45.1.8. Aşırı düşük teklifine ilişkin olarak yaptığı açıklamada sunduğu analizler, ihale
dokümanı kapsamındaki analiz formatına, birim fiyat tariflerine, idarece tanımlanan yapım
şartlarına veya teknik şartnameye uygun olmayan, analiz fiyat tutarları teklif fiyatların
üzerinde olan isteklilere ait teklifler reddedilecektir. Analizler üzerinde yapılan incelemede;
çarpım ve toplamlarda hesaplama hatası bulunması durumunda, analiz girdilerine ait fiyatlar
esas alınarak, hesaplama hatası ihale komisyonu tarafından re’sen düzeltilir. Bu şekilde
düzeltilmiş analiz fiyatı, teklif fiyatın üzerinde olan isteklilerin teklifleri reddedilir.
45.1.9. İş kalemleri/gruplarına ait analizler ile yardımcı ve/veya alt analizlerde yer
alan işçilik fiyatları ihale tarihinde yürürlükte olan saatlik asgari ücretin altında olamaz.
45.1.10. İhale komisyonu, sınır değerin altındaki tekliflerin önemli bileşenlerini;
a) Yapım yönteminin ekonomik olması,
b) Seçilen teknik çözümler ve yapım işinin yerine getirilmesinde kullanılacak avantajlı
koşullar,
c) Teklif edilen yapım işinin özgünlüğü,
gibi hususlarda istekliler tarafından yapılan yazılı açıklamaları da dikkate almak
suretiyle değerlendirir ve ihaleyi sonuçlandırır.
45.1.11. Yapım yönteminin ekonomik olması hususunda bir açıklamada bulunulması
durumunda; kullanılan yapım yöntemi ve teknolojisinin sağlayacağı maliyet avantajının
açıklanması gereklidir.
45.1.12. Seçilen teknik çözümler, yapım işinin yerine getirilmesinde kullanılacak
avantajlı koşullar veya yapım işinin özgünlüğü hususunda bir açıklamada bulunulması
durumunda; belirtilen çözüm, avantajlı koşul ve özgünlük sayesinde elde edilen maliyet
avantajı açıklanmalıdır.
45.1.13. Teklifi aşırı düşük bulunan isteklilerin, tekliflerinde önemli olduğu tespit
edilen bileşenler ile ilgili olarak 4734 sayılı Kanunun 38 inci maddesi uyarınca yapacakları
açıklamada, sorgulamaya konu iş kalemlerine/gruplarına ilişkin analizler ile bu analizlere
dayanak teşkil eden bilgi ve belgeleri sunmaları gerekmektedir.
İsteklilerin analizlerine dayanak teşkil eden bilgi ve belgeler;
a. Üçüncü kişilerden alınan fiyat teklifleri,
b. Çimento ve demir ürünleri için ilan edilmiş üretici fiyat tarifeleri,
KAMU İHALE KURULU KARARI
Toplantı No
Gündem No
Karar Tarihi
Karar No
: 2020/015
: 88
: 01.04.2020
: 2020/UY.I-661
c. Kamu kurum ve kuruluşları tarafından sunulan mal ve hizmetlere ilişkin ilan edilmiş
fiyat tarifeleri veya bunlardan alınmış fiyat teklifleri,
ç. Kamu kurum ve kuruluşları tarafından ilgili mal veya hizmetlere ilişkin ilan edilen
asgari fiyatlar,
d. Ürettiği, aldığı veya sattığı mallara ilişkin maliyet/satış tutarı tespit tutanakları,
e. Stoğunda bulunan mallara ilişkin stok tespit tutanakları,
f. İdarece istenmesi durumunda yardımcı analizler v.b. dir.
İstekliler tekliflerine ilişkin olarak yukarıda sayılan belgelerden kendileri için uygun
olanları açıklamaları kapsamında sunacaklardır.
Yukarıda sayılan bilgi ve belgelerden herhangi biri ile açıklama yapılmasının fiilen
mümkün olmadığının anlaşıldığı durumlarda, istekliler tarafından gerekçesi belirtilmek
suretiyle ilgili mevzuatına göre son 12 ay içinde düzenlenen açıklamaya elverişli diğer bilgi
ve belgeler kullanılarak da açıklama yapılabilir (Örnek: Yurt dışından ithal edilen mallara
ilişkin olarak gümrük giriş beyannamesi kullanılarak açıklama yapılabilir). Yüklenicinin
dışında üçüncü kişilerce inşaat mahalli dışında imal edilen ve esaslı başka bir işçilik veya
malzeme katkısı yapılmaksızın yapıya monte edilen iş kalemlerinin üçüncü kişilerden alınan
fiyat teklifleri ile açıklanması durumunda, bu iş kalemlerine ilişkin analiz sunulması zorunlu
değildir. Ayrıca, istekliler tarafından teklif kapsamındaki harita, kadastro ve proje işlerine
ilişkin yapılacak açıklamalarda üçüncü kişilerden alınan fiyat tekliflerinin sunulması
yeterlidir.
45.1.13.1. Teklifi oluşturan maliyet bileşenlerine ilişkin üçüncü kişilerden fiyat teklifi
alınması durumunda, öncelikli olarak fiyat teklifini veren kişiyle tam tasdik sözleşmesi yapan
veya beyannamelerini imzalamaya yetkili olan meslek mensubu tarafından ilgisine göre teklife
konu mal veya hizmet için maliyet tespit tutanağı (Ek-O.5) veya satış tutarı tespit tutanağı
(Ek-O.6) düzenlenecektir. Tutanaklar fiyat teklifinin dayanağı olarak düzenlenecek olup,
meslek mensubu tarafından muhafaza edilecek ve fiyat teklifinin ekinde idareye
verilmeyecektir. Ancak idare veya Kurum tarafından gerekli görülmesi halinde bu tutanaklar
meslek mensubundan istenebilecektir.
Maliyet tespit tutanağı dayanak alınarak fiyat teklifi sunulabilmesi için, fiyat teklifinin
mamul/mala ilişkin olması halinde mamul/malın birim fiyatının, tutanakta tespit edilen
ağırlıklı ortalama birim maliyetin altında olmaması; fiyat teklifinin hizmete ilişkin olması
halinde ise bu hizmetin birim fiyatının, tutanakta tespit edilen toplam birim maliyetin altında
olmaması, bu tespitin (Ek-O.5) formunda yapılması, fiyat teklifi üzerine meslek mensubu
tarafından “Bu fiyat teklifindeki birim fiyatın, mükellefin yasal defter ve belgelerine göre
tarafımca düzenlenerek onaylanan (.../.../...) tarih ve (…) sayılı maliyet tespit tutanağındaki
ortalama/toplam birim maliyet tutarının altında olmadığını beyan ederim.” ibaresinin
yazılarak imzalanması ve iletişim bilgileri de belirtilmek suretiyle kaşelenmesi/mühürlenmesi
gerekmektedir.
KAMU İHALE KURULU KARARI
Toplantı No
Gündem No
Karar Tarihi
Karar No
: 2020/015
: 88
: 01.04.2020
: 2020/UY.I-661
Satış tutarı tespit tutanağı dayanak alınarak fiyat teklifi sunulabilmesi için teklif edilen
birim fiyatın, ilgili tutanakta tespit edilen ağırlıklı ortalama birim satış tutarının % 80’inin
altında olmaması, bu tespitin (Ek-O.6) formunda yapılması, fiyat teklifi üzerine meslek
mensubu tarafından “Bu fiyat teklifindeki birim fiyatın, mükellefin yasal defter ve belgelerine
göre tarafımca düzenlenerek onaylanan (.../.../...) tarih ve (…) sayılı satış tutarı tespit
tutanağındaki ağırlıklı ortalama birim satış tutarının % 80’inin altında olmadığını beyan
ederim.” ibaresinin yazılarak imzalanması ve iletişim bilgileri de belirtilmek suretiyle
kaşelenmesi/mühürlenmesi gerekmektedir.
Üçüncü kişilerden alınan fiyat tekliflerinin teklife konu alanda faaliyet gösterenlerden
alınması gerekmekte olup, bu belgelerin ihale tarihinden önce düzenlenmiş olması zorunlu
değildir.
Kaşeleme işlemi 8.4 üncü maddede belirtilen özel kaşe kullanılmak suretiyle
yapılabileceği gibi, bu kaşe dışında meslek mensubuna ilişkin bilgileri içeren kaşe
kullanılmak suretiyle de yapılabilir.
…
45.1.13.5 İstekli tarafından açıklaması yapılacak girdinin fiyatı, kamu kurum ve
kuruluşlarınca ilan edilen ilgili mala ilişkin asgari fiyatlara uygun olması halinde, sadece
ilan/davet ile ihale tarihi arasında (ihale tarihi hariç) geçerli olan asgari fiyatın
belgelendirilmesi suretiyle açıklama yapılması yeterlidir.
45.1.13.6. Teklifi oluşturan maliyet bileşenlerine ilişkin olarak isteklinin kendi ürettiği,
aldığı veya sattığı mallara ait fiyatların kullanılması durumunda, istekliyle tam tasdik
sözleşmesi yapan veya beyannamelerini imzalamaya yetkili olan meslek mensubu tarafından
ilgisine göre teklife konu olan mal için düzenlenen maliyet/satış tutarı tespit tutanağı
(EK.O.7) ile açıklama yapılabilir.
Maliyetler dayanak alınarak yapılan açıklamanın geçerli olabilmesi için teklif edilen
birim fiyatın, ilgili tutanakta tespit edilen ağırlıklı ortalama birim maliyetin altında olmaması
ve isteklinin son veya bir önceki geçici vergi beyanname döneminde ihale konusu işte
kullanılmasını öngördüğü mal miktarının en az yarısı kadar alım yapmış olması gerekir.
Satışlar dayanak alınarak yapılan açıklamanın geçerli olabilmesi için teklif edilen
birim fiyatın, ilgili tutanakta tespit edilen ağırlıklı ortalama birim satış tutarının % 80’inin
altında olmaması ve malın ticaretinin isteklinin faaliyet alanında olması gerekir.
İsteklinin son veya bir önceki geçici vergi beyanname döneminde 4734 sayılı Kanun
kapsamındaki idarelere açıklama konusu mala ilişkin satış yapmış ve satılan malın idarece
kabul edilmiş olması durumunda, maliyet/satış tutarı tespit tutanağı sunmasına gerek
bulunmayıp, sadece söz konusu satışa ilişkin fatura örnekleri veya bu örneklerin noter, YMM,
SMMM ya da vergi dairesince onaylı suretleri ile de belgelendirme yapılabilecektir.
Kaşeleme işlemi 8.4 üncü maddede belirtilen özel kaşe kullanılmak suretiyle
yapılabileceği gibi, bu kaşe dışında meslek mensubuna ilişkin bilgileri içeren kaşe
kullanılmak suretiyle de yapılabilir.
KAMU İHALE KURULU KARARI
Toplantı No
Gündem No
Karar Tarihi
Karar No
: 2020/015
: 88
: 01.04.2020
: 2020/UY.I-661
45.1.13.7. İstekliler tarafından yapılan açıklamada; malın ihale tarihi itibariyle
stoklarda bulunduğunun belirtilmesi durumunda, stokta bulunan mala ilişkin “stok tespit
tutanağı”nın (Ek-O.8) sunulması zorunludur. Stok tespit tutanağında ilgili malın ağırlıklı
ortalama birim maliyeti gösterilecektir. İsteklilerce teklif edilen tutara ilişkin birim fiyatlar,
stok tespit tutanağındaki ağırlıklı ortalama birim maliyetin altında olamaz. Ayrıca stoklarda
olduğu belirtilen söz konusu malın miktarının, ihale konusu işte kullanılacağı belirtilen
miktardan az olması halinde eksik kalan miktar için bu Tebliğdeki diğer açıklama
yöntemlerine uygun olarak açıklama yapılması gereklidir.
45.1.13.8. İsteklinin ortağı olduğu tüzel kişiye ait işletmeden mal çekmesi veya satın
alması durumunda söz konusu malın emsal bedeli ile değerlenmesi gereklidir. Emsal bedelinin
tespitinde Vergi Usul Kanununun ilgili hükümleri esas alınır. Bu durumda, Vergi Usul
Kanununa göre hesaplanan emsal bedeli gösteren ve istekliyle tam tasdik sözleşmesi yapan
veya beyannamelerini imzalamaya yetkili olan meslek mensubu tarafından hazırlanarak
imzalanan ve kaşelenen beyanın verilmesi yeterlidir.
Kaşeleme işlemi bu Tebliğin 8.4 maddesinde belirtilen özel kaşe kullanılmak suretiyle
yapılabileceği gibi, bu kaşe dışında meslek mensubuna ilişkin bilgileri içeren kaşe
kullanılmak suretiyle de yapılabilir.
45.1.13.9. İstekliler tarafından aşırı düşük teklif sorgulaması kapsamındaki mallara
ilişkin olarak stok tespit tutanağı veya üçüncü kişilerden alınan fiyat teklifi yerine sadece alış
faturası ile açıklamada bulunulması geçerli bir açıklama olarak kabul edilmeyecektir.
45.1.13.10. Meslek mensubu; üçüncü kişilerden alınan fiyat teklifi üzerindeki beyanın
ve emsal bedel beyanı ile Ek-O.5, Ek-O.6, Ek-O.7 ve Ek-O.8 numaralı tutanaklardaki
bilgilerin doğruluğundan sorumludur. Meslek mensubu ibaresinden Yeminli Mali Müşavirler
veya Serbest Muhasebeci Mali Müşavirler anlaşılır.
45.1.13.11. Ek-O.5, Ek-O.6, Ek-O.7 ve Ek-O.8 numaralı tutanakların son veya bir
önceki geçici vergi beyanname dönemine ilişkin olarak düzenlenmesi zorunludur. Son veya bir
önceki geçici vergi beyanname döneminin tespitinde; 4734 sayılı Kanunun 21 inci maddesinin
birinci fıkrasının (a), (d) ve (e) bentlerine göre pazarlık usulü ile yapılan ihalelerde ilk yazılı
fiyat tekliflerinin alındığı tarih, diğer ihale usulleri ile yapılan ihalelerde ise ihale tarihi esas
alınır.
Örneğin; 11.1.2014 tarihinde açık ihale usulü ile yapılan ihalede son geçici vergi
beyanname dönemi “Ekim-Kasım-Aralık 2013”, 15.7.2014 tarihinde açık ihale usulü ile
yapılan ihalede son geçici vergi beyanname dönemi “Nisan-Mayıs-Haziran 2014” tür.
45.1.13.13. İşletme hesabına göre defter tutuluyor olması durumunda; yukarıda
belirtilen tutanaklar, işletme hesabı defteri ve işletme hesap özeti kayıtlarına göre
düzenlenecektir.
…
45.1.14. Aşırı düşük teklif sorgulaması sonucunda; (45.1.3 - 45.1.13) maddelerine
uygun açıklamada bulunmayan, açıklamaları idarece tanımlanan yapım şartlarına uymayan
KAMU İHALE KURULU KARARI
Toplantı No
Gündem No
Karar Tarihi
Karar No
: 2020/015
: 88
: 01.04.2020
: 2020/UY.I-661
veya teknik şartnameye aykırı hususlar içeren isteklilerin teklifleri gerekçeleri belirtilmek
suretiyle reddedilecektir.
…
45.1.16. Aşırı düşük teklifine ilişkin olarak istenen sürede açıklama yapmasına rağmen
teklifi reddedilen isteklilerin açıklamalarının yeterli görülmeme nedenlerinin, sadece ilgili
madde numaralarına atıf yapılmakla yetinilmeyerek hangi düzenlemeye aykırılık bulunduğu
da belirtilmek suretiyle kesinleşen ihale kararının bildirilmesi zorunludur...” açıklamaları yer
almaktadır.
İdari Şartname'nin “İhale konusu işe ilişkin bilgiler” başlıklı 2’nci maddesinde “2.1.
İhale konusu işin
a) Adı: İzmir Ödemiş Beydağ Sulaması 2 Kısım Yapım İşi
b) Yatırım proje no'su/kodu:1991A010080
c) Miktarı (fiziki) ve türü: İş kapsamında top 7600,00 ha tar araz bas sul şeb olarak
sulan altlık sağlayacak; Tah ve drenaj hat, işl ve bak yol, tah ve drenaj hat üze san yapı ve elk
(ener nak hat dep vb.) işleri inş ile toplu, kam ve TİGH hizmet yap işidir.
İş kapsamında toplam 7600,00 ha tarım arazisinin basınçlı sulama şebekesi olarak
sulanmasına altlık sağlayacak; Tahliye ve drenaj hatları, işletme ve bakım yolları, tahliye ve
drenaj hatları üzerindeki sanat yapıları ve elektrik (enerji nakil hatları deplaseleri vb.) işleri
inşaatı ile toplulaştırma, kamulaştırma ve TİGH hizmetlerinin yapımı işidir.
Ayrıntılı bilgi idari şartnamenin ekinde yer almaktadır.
ç) Yapılacağı yer: İzmir ili Ödemiş İlçesi” düzenlemesi yer almaktadır.
İhale dokümanında yer alan düzenlemelerden şikâyet konusu ihaleye ilişkin işin,
“İzmir Ödemiş Beydağ Sulaması 2. Kısım Yapım İşi” olduğu, şikâyete konu ihaleye ilişkin
61 ihale dokümanı satın alındığı, ihalenin 27.08.2019 tarihinde açık ihale usulü ile birim
fiyat teklif alınmak suretiyle yapıldığı, ihaleye 37 isteklinin teklif verdiği, ihale
komisyonunca sınır değerin 136.829.019,55 TL olarak hesaplandığı, 7 istekliden teklifleri
sınır değerin altında kaldığı gerekçesiyle aşırı düşük teklif açıklama talebinde bulunulduğu,
söz konusu isteklilerden Kayaoğlu İnşaat Sanayi ve Ticaret Anonim Şirketi, Al-ka İnşaat
Nakliyat Taahhüt Ticaret Anonim Şirketi, Özşa Yapı Sanayi Ticaret Anonim Şirketi - Mavi
Altyapı Anonim Şirketi İş Ortaklığı ve Refüj Organizasyon Anonim Şirketi - Atlas Maden
Ürünleri Otomotiv İnşaat Sanayi ve Ticaret Limited Şirketi İş Ortaklığı tarafından aşırı düşük
teklif açıklamasında bulunulduğu, Kayaoğlu İnşaat Sanayi ve Ticaret Anonim Şirketinin
açıklamasının uygun görülmediği diğer isteklilerin açıklamalarının uygun görüldüğü ve
ihalenin 100 puan ile Al-ka İnşaat Nakliyat Taahhüt Ticaret Anonim Şirketi üzerinde
bırakıldığı, ekonomik açıdan en avantajlı ikinci teklifin ise 97,38 puanla Özşa Yapı Sanayi
Ticaret Anonim Şirketi - Mavi Altyapı Anonim Şirketi İş Ortaklığı olarak belirlendiği
anlaşılmıştır.
Bu kararın alınmasına binaen, Kurum’a itirazen şikayet başvurusu yapıldığı, Kamu
İhale Kurulu’nun 18.12.2019 tarih ve 2019/UY.I-1660, 2019/UY.I-1661 ve 2019/UY.I-1662
sayılı kararları ile aşırı düşük teklif sorgulamasının nakliye mesafeleri verilerek yeniden
yapılmasına karar verildiği, söz konusu Kurul kararları üzerine idare tarafından açıklama
istenilen analiz formatlarında nakliye mesafeleri verilerek, aşırı düşük teklif açıklaması sunan
isteklilerin yeniden açıklama sunmalarının istenildiği, bu itibarla Al-Ka İnş. Nak. Taah. Tic.
A.Ş.nin ekonomik açıdan en avantajlı teklif, Özşa Yapı San. Tic. A.Ş. – Mavi Altyapı A.Ş. İş
KAMU İHALE KURULU KARARI
Toplantı No
Gündem No
Karar Tarihi
Karar No
: 2020/015
: 88
: 01.04.2020
: 2020/UY.I-661
Ortaklığı’nın teklifinin ise ekonomik açıdan en avantajlı ikinci teklif olduğu anlaşılmıştır.
26.12.2019 tarihli aşırı düşük teklif açıklama talebi yazısı idare tarafından açıklama
istenilen iş kalemlerinin,
“ÖBS-İ-02 Her Türlü İnşaat ve İmalatta Kullanılmak Üzere C25 Beton/Betonarme
Betonu İmalatı”,
“ÖBS-İ-03 Beydağ Barajı rezervuarından dolgu malzemesi taşınması ve dolgu
yapılması”,
“ÖBS-İ-06 Her türlü zeminde, her türlü kayada tahliye, drenaj kazısı yapılması
kazıdan çıkan malzeme ve mevcut kazılmış tahliye kanalları kenarındaki malzemenin TİGH
faaliyetleri kapsamında değerlendirilmesi”,
“ÖBS-İ-07 Her türlü zeminde, her türlü kayada tahliye, drenaj kazısı yapılması
kazıdan çıkan malzeme ve mevcut kazılmış tahliye kanalları kenarındaki malzemenin Özel
Dolgu Alanlarına Taşınması, Serilmesi ve Sıkıştırılması”,
“ÖBS-İ-14 Ocak Taşı (0.250 ~ 2.000 ton) İle İstifli Tahkimat İmalatı”,
“ÖBS-İ-15 S420a Betonarme Demirlerinin Hazırlanması ve Bükülüp Yerine Konması”
,
“ÖBS-KT-25 Tarla İçi Geliştirme Hizmetleri (TİGH)” olduğu, söz konusu iş
kalemlerinin birden fazla birim fiyatı ihtiva eden paçal iş kalemleri olduğu, isteklilere
yeniden yapılan sorgulama sonucunda gönderilen aşırı düşük teklif açıklama talebi yazısı
ekinde yer alan analizlerde söz konusu iş kalemlerinin makine, işçilik, malzeme, nakliye ve
diğer başlıkları altında temel analiz girdilerine ve miktarlarına yer verildiği görülmüştür.
Sonuç olarak idare tarafından teklifi sınır değerin altında kalan isteklilere gönderilen
yeni aşırı düşük teklif sorgulama yazıları incelendiğinde, analiz girdileri içerisinde yer alan ve
ihale konusu işe özgü olarak gerçekleştirilecek taşımalara ilişkin olarak, nakliye mesafelerinin
sorgulama yapılan isteklilere verildiği anlaşılmıştır.
Mevzuatın yukarıya aktarılan hükümleri gereğince ihale dokümanında aşırı düşük
teklif sorgulaması yapılacağına ilişkin düzenlenme yapılan ihaleler için idarece öncelikle
geçerli teklifler ve yaklaşık maliyet esas alınarak sınır değerin hesaplanması ve sınır değerin
altında teklif sunan isteklilere aşırı düşük teklif sorgulaması yapılması gerekmektedir. Bu
kapsamda idarece hazırlanan “sıralı iş kalemleri/grupları listesi” kullanılarak yaklaşık
maliyetin % 80’lik kısmına giren iş kalemleri/gruplarının belirlenmesi, sıralı listeye göre,
tutarlarının yaklaşık maliyete oranlarının kümülatif toplamı % 80 oranına kadar olan iş
kalemleri/grupları ile kümülatif toplama eklendiğinde % 80 oranının aşılmasına neden olan iş
kalemi/grubunun, sorgulamaya tabi tutulacak olan iş kalemleri/grupları olarak belirlenmesi
gerekmektedir. Ayrıca idarece oluşturulan “sıralı analiz girdileri listesi” kullanılarak tutarı kâr
ve genel gider hariç analiz toplamının % 3’üne eşit ve bu tutarın altında olan analiz
girdilerinin tespit edilmesi, tutarı, kâr ve genel gider hariç analiz toplamının % 3’üne eşit
veya altında olması nedeniyle sorgulamaya tabi tutulmayacak analiz girdilerinin tutarlarının
kümülatif toplamının kâr ve genel gider hariç analiz toplamının %15’ini aşması durumunda
da; en küçük tutardan itibaren kümülatif toplamda % 15’lik tutarın aşılmasına neden olan
analiz girdisinin belirlenmesi, tutarı bu girdinin tutarından daha az olan girdiler için açıklama
istenilmemesi gerekmektedir.
KAMU İHALE KURULU KARARI
Toplantı No
Gündem No
Karar Tarihi
Karar No
: 2020/015
: 88
: 01.04.2020
: 2020/UY.I-661
Bununla birlikte Tebliğ’in yukarıda yer verilen 45.1.2.2 ve 45.1.2.3’üncü
maddelerinde yer alan açıklamalar uyarınca idarenin herhangi bir iş kalemi içerisinde
açıklama istenilecek analiz girdisi olarak tespit etmiş olduğu bir analiz girdisini, nihai olarak
açıklama istenilecek analiz girdisi olarak belirlemesi gerektiği, Tebliğ’in 45.1.2.’nci maddesi
gereği açıklama istenecek analiz girdileri arasında ihale konusu işe özgü alanlara (malzeme
ocağı vb.) ilişkin nakliye girdileri varsa, yaklaşık maliyet hesabında esas alınan mesafelerinin
aşırı düşük teklif sorgulama yazıları ile birlikte isteklilere verilmesi gerektiği anlaşılmıştır.
Bu çerçevede, Kamu İhale Genel Tebliği’nin 45.1.2’nci maddesinde yer alan yaklaşık
maliyet hesabında kullanılan mesafelerinin belirtilmesi gerekliliği uyarıca, idarece Kurul
kararı sonrasında gönderilen iş kalemleri bakımından idare tarafından hazırlanan yaklaşık
maliyet belgeleri ve açıklama isteme yazısı ekinde gönderilen analizlerin incelenmesi
neticesinde;
İdare tarafından yaklaşık maliyetin hesabında “ÖBS-İ-07 Her türlü zeminde, her
türlü kayada tahliye, drenaj kazısı yapılması kazıdan çıkan malzeme ve mevcut kazılmış
tahliye kanalları kenarındaki malzemenin Özel Dolgu Alanlarına Taşınması, Serilmesi ve
Sıkıştırılması” iş kaleminde yer alan 07.005/Kazı2 “Özel Dolgu Alanlarına Kazı Nakli
(M=0,73)” mesafesinin “0,73 km” olarak belirtildiği, ancak idare tarafından isteklilere
gönderilen yeni aşırı düşük teklif açıklamasına ilişkin yazıda söz konusu iş kalemin de yer
alan “Kazılan Malzemenin Özel Dolgu Alanlarına Nakliyesi (Nakliye Mesafesi= 1 km) analiz
girdisinde nakliye mesafesinin “1 km” olarak belirtildiği,
Aynı şekilde “ÖBS-İ-14 Ocak Taşı (0.250 ~ 2.000 ton) İle İstifli Tahkimat İmalatı” iş
kaleminde yer alan 07.006/Taş “Taş Nakliyesi (M=12,4)” mesafesinin “12,4 km” olarak
belirtildiği, ancak idare tarafından isteklilere gönderilen yeni aşırı düşük teklif açıklamasına
ilişkin yazıda ise söz konusu iş kaleminde yer alan “Taş Nakliyesi(Nakliye Mesafesi=20 km)
analiz girdisinde nakliye mesafesinin “20 km” olduğu,
Bu itibarla, idarece yaklaşık maliyet hesaplamasına dayanak teşkil eden belgelerde
“ÖBS-İ-07” ile “ÖBS-İ-14” iş kalemlerinde yer alan nakliye mesafelerinin, yeni tarihli aşırı
düşük teklif sorgulaması yazısında anılan iş kalemlerinde yer alan yukarıda bahsi geçen analiz
girdilerinin mesafeleri ile farklı belirlendiği görülmüştür.
Sağlıklı bir açıklamanın yapılabilmesi ve bu açıklamanın mevzuata uygunluğunun
incelenebilmesi için idarece aşırı düşük teklif sorgulamasının tam ve doğru yapılması önem
arz etmektedir.
Buna göre idarece aşırı düşük teklif sorgulaması yapılırken her bir iş kalemine yönelik
olarak analiz girdilerinin neler olduğunu gösteren analiz formatının aşırı düşük teklif
sorgulamasına tabi tüm isteklilere verilmesi ve bu analiz formatı içerisinde, ihale konusu işe
özgü nakliye girdilerinin mesafelerine de yer verilmesi gerektiği anlaşılmış, bu itibarla Kamu
İhale Genel Tebliği’nin 45.1.2’nci maddesine uygun şekilde söz konusu analiz girdilerine
ilişkin olarak yaklaşık maliyette kullanılan nakliye mesafelerinin sorgulama yazısı ile
isteklilere verilmesi suretiyle aşırı düşük teklif sorgulamasını yenilemesi gerektiği sonucuna
varılmıştır.
KAMU İHALE KURULU KARARI
Toplantı No
Gündem No
Karar Tarihi
Karar No
: 2020/015
: 88
: 01.04.2020
: 2020/UY.I-661
Sonuç olarak, yukarıda mevzuata aykırılıkları belirtilen işlemlerin düzeltici işlemle
giderilebilecek nitelikte işlemler olduğu tespit edildiğinden, sınır değerin altında teklif veren
tüm isteklilerin, idarece oluşturulan analizlerde yaklaşık maliyette kullanılan nakliye
mesafeleri de belirtilmek suretiyle yeniden aşırı düşük teklif sorgulamasına tabi tutulması ve
bu aşamadan sonraki işlemlerin mevzuata uygun olarak yeniden gerçekleştirilmesi
gerekmektedir.
Açıklanan nedenlerle, 4734 sayılı Kanun'un 65'inci maddesi uyarınca bu kararın tebliğ
edildiği veya tebliğ edilmiş sayıldığı tarihi izleyen 30 gün içerisinde Ankara İdare
Mahkemelerinde dava yolu açık olmak üzere,
Anılan Kanun'un 54'üncü maddesinin onbirinci fıkrasının (b) bendi gereğince düzeltici
işlem belirlenmesine,
Oybirliği ile karar verildi.