Ana Sayfa / Kararlar / Karayolları 2. Bölge Müdürlüğü / 2019/680048-Gördes - Köprübaşı Yolu Km:0+000-37+763 Arası Toprak Tesviye, Sanat Yapıları ve Üstyapı İşleri
Bilgi
İKN
2019/680048
Başvuru Sahibi
Kayahan İnş. Taah. San. ve Tic. A.Ş.
İdare
Karayolları 2. Bölge Müdürlüğü
İşin Adı
Gördes - Köprübaşı Yolu Km:0+000-37+763 Arası Toprak Tesviye, Sanat Yapıları ve Üstyapı İşleri
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2020/022  
: 61  
: 22.05.2020  
: 2020/UY.I-935  
BAŞVURU SAHİBİ:  
Kayahan İnş. Taah. San. ve Tic. A.Ş.,  
İHALEYİ YAPAN İDARE:  
Karayolları 2. Bölge Müdürlüğü,  
BAŞVURUYA KONU İHALE:  
2019/680048 İhale Kayıt Numaralı “Gördes - Köprübaşı Yolu Km:0+000-37+763 Arası  
Toprak Tesviye, Sanat Yapıları ve Üstyapı İşleri” İhalesi  
KURUM TARAFINDAN YAPILAN İNCELEME:  
Karayolları 2. Bölge Müdürlüğü tarafından 28.01.2020 tarihinde açık ihale usulü ile  
gerçekleştirilen “Gördes - Köprübaşı Yolu Km:0+000-37+763 Arası Toprak Tesviye, Sanat  
Yapıları ve Üstyapı İşleri” ihalesine ilişkin olarak Kayahan İnş. Taah. San. ve Tic. A.Ş.nin  
10.04.2020 tarihinde yaptığı şikâyet başvurusunun, idarenin 17.04.2020 tarihli yazısı ile reddi  
üzerine, başvuru sahibince 22.04.2020 tarih ve 18845 sayı ile Kurum kayıtlarına alınan  
22.04.2020 tarihli dilekçe ile itirazen şikâyet başvurusunda bulunulmuştur.  
Başvuruya ilişkin olarak 2020/737 sayılı itirazen şikâyet dosyası kapsamında yapılan  
inceleme neticesinde esas inceleme raporu tanzim edilmiştir.  
KARAR:  
Esas inceleme raporu ve ekleri incelendi.  
İtirazen şikâyet dilekçesinde özetle, ekskavatör ve paletli delgi makinesinin  
amortisman girdisinin fiyat teklifi ile açıklandığı gerekçesi ile aşırı düşük teklif  
açıklamalarının idarece uygun bulunmadığı, kamu ihale mevzuatında aşırı düşük teklif  
açıklamalarının nasıl hazırlanabileceğine ilişkin açıklamaların Kamu İhale Genel Tebliği’nde  
yer aldığı, anılan Tebliğ’de iş makineleri edinim bedellerinin üçüncü kişilerden alınan fiyat  
teklifi ile açıklanamayacağı şeklinde bir düzenlemenin bulunmadığı, bu nedenle makine-  
ekipmanın üçüncü kişilerden alınan fiyat teklifi ile açıklanamayacağına ilişkin yorumun  
yapılamayacağı, bunun mevzuatta ayrıca düzenlenmesi gerektiği, ihale komisyonu kararında  
makinelerin fiyat teklifi ile açıklanamayacağı hususunun mevzuata aykırı olduğu, idarece  
ihale komisyonu kararında da tespit edildiği üzere fiyat teklifi ve eki tutanakların mevzuatın  
aradığı koşullara uygun olduğu, dolayısıyla tekliflerinin değerlendirmeye alınması yönünde  
düzeltici işlem kararı verilmesi gerektiği iddialarına yer verilmiştir.  
Başvuru sahibinin iddialarının değerlendirilmesi sonucunda aşağıdaki hususlar tespit  
edilmiştir.  
4734 sayılı Kamu İhale Kanunu’nun “Aşırı düşük teklifler” başlıklı 38’inci  
maddesinde “İhale komisyonu verilen teklifleri değerlendirdikten sonra, diğer tekliflere veya  
idarenin tespit ettiği yaklaşık maliyete göre teklif fiyatı aşırı düşük olanları tespit eder. Bu  
teklifleri reddetmeden önce, belirlediği süre içinde teklif sahiplerinden teklifte önemli  
olduğunu tespit ettiği bileşenler ile ilgili ayrıntıları yazılı olarak ister.  
İhale komisyonu;  
a) İmalat sürecinin, verilen hizmetin ve yapım yönteminin ekonomik olması,  
b) Seçilen teknik çözümler ve teklif sahibinin mal ve hizmetlerin temini veya yapım  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2020/022  
: 61  
: 22.05.2020  
: 2020/UY.I-935  
işinin yerine getirilmesinde kullanacağı avantajlı koşullar,  
c) Teklif edilen mal, hizmet veya yapım işinin özgünlüğü, gibi hususlarda yapılan yazılı  
açıklamaları dikkate alarak, aşırı düşük teklifleri değerlendirir. Bu değerlendirme sonucunda,  
açıklamaları yeterli görülmeyen veya yazılı açıklamada bulunmayan isteklilerin teklifleri  
reddedilir.hükmü,  
Kamu İhale Genel Tebliği’nin “Sınır değer tespiti ve aşırı düşük teklifler” başlıklı  
45’inci maddesinde “…45.1.1. Yapım işleri ihalelerinde, 4734 sayılı Kanunun 36 ncı maddesi  
uyarınca ilk oturumda teklif mektubu ve geçici teminatını usulüne uygun sunan geçerli  
teklifler tespit edildikten sonra;  
Yaklaşık maliyetin % 120sinin üzerindeki ve % 40’ının altındaki teklifler dikkate  
alınmaksızın, geçerli tekliflerin aritmetik ortalaması ve standart sapması hesaplanır.  
…45.1.1.5. Bu madde kapsamında sınır değer hesaplanmasında, 4734 sayılı Kanunun  
36 ncı maddesi uyarınca ilk oturumda teklif mektubu ve geçici teminatını usulüne uygun  
sunan isteklilerin teklifleri “geçerli teklif” olarak dikkate alınacaktır.45.1.2. Sınır değerin  
altındaki teklif sahiplerinden yaklaşık maliyetin % 80’lik bölümünü oluşturan iş  
kalemleri/gruplarına ilişkin ayrıntılar yazılı olarak istenir. Bu çerçevede; istenen açıklamanın  
niteliği dikkate alınarak, isteklilere beş (5) iş gününden az olmamak üzere makul bir süre  
verilir.  
45.1.2.1. İhale komisyonunca, (38.1) maddesi kapsamında idarece hazırlanan “sıralı  
iş kalemleri/grupları listesi” kullanılarak yaklaşık maliyetin % 80’lik kısmına giren iş  
kalemleri/grupları belirlenir.  
Sıralı listeye göre, tutarlarının yaklaşık maliyete oranlarının kümülatif toplamı % 80  
oranına kadar olan iş kalemleri/grupları ile kümülatif toplama eklendiğinde % 80 oranının  
aşılmasına neden olan iş kalemi/grubu, sorgulamaya tabi tutulacak olan iş kalemleri/grupları  
olarak belirlenecektir. Bunların dışında kalan iş kalemleri/grupları için sorgulama  
yapılmayacaktır.  
45.1.2.2. İhale komisyonu tarafından, açıklama istenilmesi gereken iş kalemleri/gruplarına ait  
idarece (38.1) maddesine göre oluşturulan “sıralı analiz girdileri listesi” kullanılarak tutarı  
kar ve genel gider hariç analiz toplamının % 3’üne eşit ve bu tutarın altında olan analiz  
girdileri tespit edilecektir.  
Yaklaşık maliyeti oluşturan iş kalemi/grubu analizlerindeki analiz girdilerinden, tutarı  
kar ve genel gider hariç analiz toplamının %3’üne eşit ve altında olanlar için isteklilerden  
açıklama yapılması istenilmeyecektir.  
Tutarı, kar ve genel gider hariç analiz toplamının % 3’üne eşit veya altında olması  
nedeniyle sorgulamaya tabi tutulmayacak analiz girdilerinin tutarlarının kümülatif toplamının  
kar ve genel gider hariç analiz toplamının %15’ini aşması durumunda; en küçük tutardan  
itibaren kümülatif toplamda % 15’lik tutarın aşılmasına neden olan analiz girdisi  
belirlenecek, tutarı bu girdinin tutarından daha az olan girdiler için açıklama  
istenilmeyecektir.  
Aynı girdinin yaklaşık maliyeti oluşturan birden fazla iş kalemi/grubunun analizinde  
yer alması halinde bu girdinin oranı her analiz için ayrı ayrı değerlendirilerek analiz  
toplamının % 3’ünün altında kalıp kalmadığına göre işlem yapılır. Herhangi bir analizdeki  
oranı %3’ün üstünde olan analiz girdisi için açıklama istenilecektir.  
Analizlerdeki işçilik girdisi, tutarları analiz toplamının % 3’üne eşit veya altında olsa  
dahi, açıklama istenilmeyecek girdiler arasında yer alamaz.  
45.1.2.3. İhale komisyonu teklifleri aşırı düşük olarak tespit edilen isteklilerden  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2020/022  
: 61  
: 22.05.2020  
: 2020/UY.I-935  
(45.1.2.1) maddesinde belirlediği iş kalemleri/grupları için isteyeceği açıklama ile ilgili  
yazıda, (45.1.2.2) maddesine göre açıklama istenilmeyecek olan analiz girdilerini de  
belirtecektir.  
İstekliler, teklifi kapsamında yer alan iş kalemleri/grupları için hazırlayacakları  
analizlerde (45.1.2.2) maddesine göre açıklama istenilmeyecek olan analiz girdileri de dahil  
analizlerini oluşturan tüm girdileri göstereceklerdir.  
…45.1.3. İsteklilerden teklifleri kapsamında analiz ve hesap cetveli sunmaları  
istenmeyecektir. Analizler ve hesap cetveli, Kanunun 38 inci maddesi uyarınca teklif fiyatı  
aşırı düşük olarak tespit edilen isteklilerin tekliflerinin önemli bileşenleri ile ilgili ayrıntıların  
belirlenmesi amacıyla, sadece aşırı düşük teklif sahibi isteklilerden istenecektir. Bu çerçevede;  
teklif fiyatının aşırı düşük olduğu tespit edilen istekliler tekliflerinde önemli olduğu tespit  
edilen bileşenlerine ilişkin olarak yapacakları açıklama kapsamında;  
a) Anahtar teslimi götürü bedel işlerde, toplam teklif bedelini oluşturan iş kalemleri  
ve/veya iş gruplarına ait miktarlar ve bunlara ait birim fiyatların gösterildiği hesap cetveli ile  
açıklama istenen iş kalemleri ve/veya iş gruplarının birim fiyatlarına ilişkin ihale  
dokümanında verilen analiz formatına uygun analizleri,  
b) Teklif birim fiyatlı işlerde; açıklama istenen iş kalemlerinin birim fiyatlarına ilişkin  
olarak ihale dokümanında verilen analiz formatına uygun analizleri  
sunacaklardır. Sorgulamaya konu edilmeyen iş kalemleri/grupları için analiz sunulması  
istenmeyecektir.  
Anahtar teslimi götürü bedel teklif alınan ihalelerde istekli tarafından sunulacak  
hesap cetvelinde, sorgulamaya tabi tutulmayan iş kalemlerinin ve/veya iş gruplarının her biri  
için miktar ve birim fiyatların ayrı ayrı gösterilmesi zorunlu olmayıp, sorgulanmayan iş  
kalemlerinin tamamı için teklif edilen toplam bedelin gösterilmesi yeterlidir.  
45.1.4. İdare tarafından ihale dokümanı kapsamında;  
a) Teklif birim fiyatlı işlerde; her bir iş kaleminin yapım şartlarına, tarif ve içeriğine  
göre analizde yer almasını istediği “malzeme, işçilik, makine ve diğerleri (varsa; nakliyeler,  
inşaat yerindeki yükleme, boşaltma, yatay ve düşey taşımalar, zamlar vb.)” sadece girdi  
cinslerinin belirlendiği, analiz girdileri ile miktarlarının ve tutarlarının belirtilmediği,  
b) Anahtar teslimi götürü bedel işlerde; iş kalemleri ve/veya iş gruplarının yapım  
şartlarına bağlı kalınarak, her iş kalemi/iş grubunun içeriğine göre analizde yer almasını  
istediği “malzeme, işçilik, makine ve diğerleri (varsa; nakliyeler, inşaat yerindeki yükleme,  
boşaltma, yatay ve düşey taşımalar, zamlar vb.)” sadece girdi cinslerinin belirlendiği, analiz  
girdileri ile miktarlarının ve tutarlarının belirtilmediği,  
(Ek-Y.2)’de yer alan örneğe uygun analiz formatının isteklilere verilmesi, isteklilerin  
de tekliflerinin aşırı düşük olarak tespit edilerek kendilerinden açıklama istenmesi  
durumunda, yapacakları açıklamada sunacakları analizlerin verilen bu formata uygun olması  
gerekmektedir.  
İdare tarafından bütün iş kalemleri/iş grupları için tek bir analiz formatı düzenlenebileceği  
gibi, iş kalemleri/iş gruplarının yapım şartlarına göre birden fazla analiz formatı da  
düzenlenebilir. Ancak bu durumda, idare ihale dokümanında hangi analiz formatının hangi iş  
kalemleri/iş grupları için kullanılacağını belirtmek zorundadır.  
Kamu kurum ve kuruluşlarınca yayımlanmış birim fiyatlar ile uyumlu olmayan iş  
kalemleri (özel iş kalemleri) ile idarelerce tasarlanan ve birden fazla iş kalemini ihtiva eden iş  
kalemleri (paçal iş kalemi) için bu iş kalemlerinde bulunan analiz girdileri ve miktarlarının  
gösterildiği analiz formatlarının, ihale dokümanı kapsamında istekli olabileceklere verilmesi  
gerekmektedir. Ancak idarece niteliği gereği analiz formatı hazırlanamayan iş kalemlerine  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2020/022  
: 61  
: 22.05.2020  
: 2020/UY.I-935  
ilişkin isteklilerin açıklamaları kapsamında analiz sunmalarına gerek olmayıp, anılan iş  
kalemlerine ilişkin açıklamalar 45.1.13 maddesi uyarınca yapılabilir.  
45.1.5. İsteklilerin iş kalemleri/iş grupları için kamu kurum ve kuruluşlarınca  
yayımlanmış cari yıl birim fiyatları veya bu fiyatlardan daha yüksek fiyatları teklif etmeleri ve  
söz konusu iş kalemleri/grupları için; hangi kamu kurum ve kuruluşunun birim fiyatını  
kullandıklarını, birim fiyat poz numarasını da yazmak suretiyle liste halinde belirterek  
açıklamaları kapsamında sunmaları durumunda analiz düzenlemeleri zorunlu değildir. Bu  
kapsamda; isteklilerin, kamu kurum ve kuruluşlarınca yayımlanmış “kar ve genel gider  
içermeyen birim fiyatların” üzerine, kendi belirledikleri “kar ve genel gideri” ilave ederek  
birim fiyatlarını oluşturmaları durumunda da; hangi kamu kurum ve kuruluşunun “kar ve  
genel gider hariç birim fiyatını” kullandıklarını ve kendi belirledikleri “kar ve genel gider”  
tutarını yazmak suretiyle liste halinde belirterek açıklamaları kapsamında sunmaları halinde  
de, söz konusu iş kalemleri/iş grupları için analiz düzenlemeleri zorunlu değildir. Bu  
kapsamda isteklilerin analiz düzenlemeleri zorunlu olmayan söz konusu iş kalemleri/grupları  
için 45.1.13 maddesinde belirtilen belgeleri sunmalarına da gerek bulunmamaktadır.  
…İş kalemleri/grupları için, kamu kurum ve kuruluşlarınca yayımlanmış birim fiyatlar  
esas alınarak teklif sunulmuş olmakla birlikte; yukarıda belirtildiği şekliyle liste halinde  
belirtilmemesi durumunda, söz konusu iş kalemleri/grupları için analiz sunulması zorunludur.  
İlan veya davet tarihinde cari yıl birim fiyatın yayımlanmamış olması durumunda,  
istekli tarafından önceki yılın yayımlanmış birim fiyatları kullanılabilir.  
45.1.6. Analizler ile yardımcı ve/veya alt analizlerde, Çevre ve Şehircilik Bakanlığı  
tarafından belirlenerek yayımlanmış rayiçleri kullanan ve söz konusu rayiçleri poz  
numaralarını da belirtmek suretiyle liste halinde sunan isteklilerin, söz konusu rayiçlere  
ilişkin olarak 45.1.13 maddesinde belirtilen belgeleri sunmalarına gerek bulunmamaktadır.  
45.1.8. Aşırı düşük teklifine ilişkin olarak yaptığı açıklamada sunduğu analizler, ihale  
dokümanı kapsamındaki analiz formatına, birim fiyat tariflerine, idarece tanımlanan yapım  
şartlarına veya teknik şartnameye uygun olmayan, analiz fiyat tutarları teklif fiyatların  
üzerinde olan isteklilere ait teklifler reddedilecektir. Analizler üzerinde yapılan incelemede;  
çarpım ve toplamlarda hesaplama hatası bulunması durumunda, analiz girdilerine ait fiyatlar  
esas alınarak, hesaplama hatası ihale komisyonu tarafından resen düzeltilir. Bu şekilde  
düzeltilmiş analiz fiyatı, teklif fiyatın üzerinde olan isteklilerin teklifleri reddedilir.  
45.1.9. İş kalemleri/gruplarına ait analizler ile yardımcı ve/veya alt analizlerde yer  
alan işçilik fiyatları ihale tarihinde yürürlükte olan saatlik asgari ücretin altında olamaz.  
45.1.10. İhale komisyonu, sınır değerin altındaki tekliflerin önemli bileşenlerini;  
a) Yapım yönteminin ekonomik olması,  
b) Seçilen teknik çözümler ve yapım işinin yerine getirilmesinde kullanılacak avantajlı  
koşullar,  
c) Teklif edilen yapım işinin özgünlüğü,  
gibi hususlarda istekliler tarafından yapılan yazılı açıklamaları da dikkate almak  
suretiyle değerlendirir ve ihaleyi sonuçlandırır.  
45.1.11.Yapım yönteminin ekonomik olması hususunda bir açıklamada bulunulması  
durumunda; kullanılan yapım yöntemi ve teknolojisinin sağlayacağı maliyet avantajının  
açıklanması gereklidir.  
45.1.12. Seçilen teknik çözümler, yapım işinin yerine getirilmesinde kullanılacak  
avantajlı koşullar veya yapım işinin özgünlüğü hususunda bir açıklamada bulunulması  
durumunda; belirtilen çözüm, avantajlı koşul ve özgünlük sayesinde elde edilen maliyet  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2020/022  
: 61  
: 22.05.2020  
: 2020/UY.I-935  
avantajı açıklanmalıdır.  
45.1.13.Teklifi aşırı düşük bulunan isteklilerin, tekliflerinde önemli olduğu tespit  
edilen bileşenler ile ilgili olarak 4734 sayılı Kanunun 38 inci maddesi uyarınca yapacakları  
açıklamada, sorgulamaya konu iş kalemlerine/gruplarına ilişkin analizler ile bu analizlere  
dayanak teşkil eden bilgi ve belgeleri sunmaları gerekmektedir.  
İsteklilerin analizlerine dayanak teşkil eden bilgi ve belgeler;  
a. Üçüncü kişilerden alınan fiyat teklifleri,  
b. Çimento ve demir ürünleri için ilan edilmiş üretici fiyat tarifeleri,  
c. Kamu kurum ve kuruluşları tarafından sunulan mal ve hizmetlere ilişkin ilan edilmiş  
fiyat tarifeleri veya bunlardan alınmış fiyat teklifleri,  
ç. Kamu kurum ve kuruluşları tarafından ilgili mal veya hizmetlere ilişkin ilan edilen  
asgari fiyatlar,  
d. Ürettiği, aldığı veya sattığı mallara ilişkin maliyet/satış tutarı tespit tutanakları,  
e. Stoğunda bulunan mallara ilişkin stok tespit tutanakları,  
f. İdarece istenmesi durumunda yardımcı analizler v.b. dir.  
İstekliler tekliflerine ilişkin olarak yukarıda sayılan belgelerden kendileri için uygun olanları  
açıklamaları kapsamında sunacaklardır.  
Yukarıda sayılan bilgi ve belgelerden herhangi biri ile açıklama yapılmasının fiilen  
mümkün olmadığının anlaşıldığı durumlarda, istekliler tarafından gerekçesi belirtilmek  
suretiyle ilgili mevzuatına göre son 12 ay içinde düzenlenen açıklamaya elverişli diğer bilgi  
ve belgeler kullanılarak da açıklama yapılabilir...  
45.1.13.1. Teklifi oluşturan maliyet bileşenlerine ilişkin üçüncü kişilerden fiyat teklifi  
alınması durumunda, öncelikli olarak fiyat teklifini veren kişiyle tam tasdik sözleşmesi yapan  
veya beyannamelerini imzalamaya yetkili olan meslek mensubu tarafından ilgisine göre teklife  
konu mal veya hizmet için maliyet tespit tutanağı (Ek-O.5) veya satış tutarı tespit tutanağı  
(Ek-O.6) düzenlenecektir. Tutanaklar fiyat teklifinin dayanağı olarak düzenlenecek olup,  
meslek mensubu tarafından muhafaza edilecek ve fiyat teklifinin ekinde idareye  
verilmeyecektir. Ancak idare veya Kurum tarafından gerekli görülmesi halinde bu tutanaklar  
meslek mensubundan istenebilecektir.  
Maliyet tespit tutanağı dayanak alınarak fiyat teklifi sunulabilmesi için, fiyat teklifinin  
mamul/mala ilişkin olması halinde mamul/malın birim fiyatının, tutanakta tespit edilen  
ağırlıklı ortalama birim maliyetin altında olmaması; fiyat teklifinin hizmete ilişkin olması  
halinde ise bu hizmetin birim fiyatının, tutanakta tespit edilen toplam birim maliyetin altında  
olmaması, bu tespitin (Ek-O.5) formunda yapılması, fiyat teklifi üzerine meslek mensubu  
tarafından “Bu fiyat teklifindeki birim fiyatın, mükellefin yasal defter ve belgelerine göre  
tarafımca düzenlenerek onaylanan (.../.../...) tarih ve (…) sayılı maliyet tespit tutanağındaki  
ortalama/toplam birim maliyet tutarının altında olmadığını beyan ederim.” ibaresinin  
yazılarak imzalanması ve iletişim bilgileri de belirtilmek suretiyle kaşelenmesi/mühürlenmesi  
gerekmektedir.  
Satış tutarı tespit tutanağı dayanak alınarak fiyat teklifi sunulabilmesi için teklif edilen  
birim fiyatın, ilgili tutanakta tespit edilen ağırlıklı ortalama birim satış tutarının % 80’inin  
altında olmaması, bu tespitin (Ek-O.6) formunda yapılması, fiyat teklifi üzerine meslek  
mensubu tarafından “Bu fiyat teklifindeki birim fiyatın, mükellefin yasal defter ve belgelerine  
göre tarafımca düzenlenerek onaylanan (.../.../...) tarih ve (…) sayılı satış tutarı tespit  
tutanağındaki ağırlıklı ortalama birim satış tutarının % 80’inin altında olmadığını beyan  
ederim.” ibaresinin yazılarak imzalanması ve iletişim bilgileri de belirtilmek suretiyle  
kaşelenmesi/mühürlenmesi gerekmektedir.  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2020/022  
: 61  
: 22.05.2020  
: 2020/UY.I-935  
Üçüncü kişilerden alınan fiyat tekliflerinin teklife konu alanda faaliyet gösterenlerden  
alınması gerekmekte olup, bu belgelerin ihale tarihinden önce düzenlenmiş olması zorunlu  
değildir.  
Kaşeleme işlemi 8.4 üncü maddede belirtilen özel kaşe kullanılmak suretiyle  
yapılabileceği gibi, bu kaşe dışında meslek mensubuna ilişkin bilgileri içeren kaşe  
kullanılmak suretiyle de yapılabilir.  
…45.1.13.10. Meslek mensubu; üçüncü kişilerden alınan fiyat teklifi üzerindeki  
beyanın ve emsal bedel beyanı ile Ek-O.5, Ek-O.6, Ek-O.7 ve Ek-O.8 numaralı tutanaklardaki  
bilgilerin doğruluğundan sorumludur. Meslek mensubu ibaresinden Yeminli Mali Müşavirler  
veya Serbest Muhasebeci Mali Müşavirler anlaşılır.  
…45.1.13.14. İstekliler tarafından akaryakıt girdisine ilişkin olarak EPDK tarafından  
il bazında günlük yayımlanan akaryakıt fiyatlarının % 90’ının altında sunulan açıklamalar  
geçerli kabul edilmeyecektir.Motorin veya benzine yönelik olarak öngörülen tutarın TL/lt  
cinsinden hesaplanmasında Enerji Piyasası Düzenleme Kurumunun ilgili düzenlemeleri  
dikkate alınacaktır.  
…45.1.14. Aşırı düşük teklif sorgulaması sonucunda; (45.1.3 - 45.1.13) maddelerine  
uygun açıklamada bulunmayan, açıklamaları idarece tanımlanan yapım şartlarına uymayan  
veya teknik şartnameye aykırı hususlar içeren isteklilerin teklifleri gerekçeleri belirtilmek  
suretiyle reddedilecektir.  
…45.1.16. Aşırı düşük teklifine ilişkin olarak istenen sürede açıklama yapmasına  
rağmen teklifi reddedilen isteklilerin açıklamalarının yeterli görülmeme nedenlerinin, sadece  
ilgili madde numaralarına atıf yapılmakla yetinilmeyerek hangi düzenlemeye aykırılık  
bulunduğu da belirtilmek suretiyle kesinleşen ihale kararının bildirilmesi zorunludur.…”  
açıklamaları yer almaktadır.  
İhaleye ait İdari Şartname’nin “İhale konusu işe ilişkin bilgiler” başlıklı 2’nci  
maddesinde “2.1. İhale konusu işin  
a) Adı: GÖRDES - KÖPRÜBAŞI YOLU KM:0+000-37+763 ARASI TOPRAK  
TESVİYE,SANAT YAPILARI VE ÜSTYAPI İŞLERİ  
b) Yatırım proje no'su/kodu:1964E042100 - 2019E040240  
c) Miktarı (fiziki) ve türü:  
Plentmiks Alttemel ve Plentmiks Temel Yp.275000 ton, Hendeklerin Betonla  
Kaplanması 9000m3, Her Cins Klastaki Zeminlerin Kazılması, Kullanılması ve Nakli  
560000m3 ve Birim Fiyat Teklif Cetvelindeki miktarlar kadar diğer işler  
Ayrıntılı bilgi idari şartnamenin ekinde yer almaktadır.  
ç) Yapılacağı yer: GÖRDES - KÖPRÜBAŞI YOLU…” düzenlemesi,  
Anılan Şartname’nin “Sınır değer” başlıklı 33’üncü maddesinde “33.1. İhale  
komisyonu verilen teklifleri değerlendirdikten sonra Kurum tarafından belirlenen yönteme  
göre sınır değeri hesaplar.  
33.2. Teklifi sınır değerin altında kalan isteklilerden Kanunun 38 inci maddesine göre  
açıklama istenecektir. Bu kapsamda; ihale komisyonu sınır değerin altında kalan teklifleri  
aşırı düşük teklif olarak tespit eder ve bu teklif sahiplerinden Kurum tarafından belirlenen  
kriterlere göre teklifte önemli olduğunu tespit ettiği bileşenler ile ilgili ayrıntıları yazılı olarak  
ister. İhale komisyonu;  
a) Yapım yönteminin ekonomik olması,  
b) Seçilen teknik çözümler ve teklif sahibinin işin yerine getirilmesinde kullanacağı  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2020/022  
: 61  
: 22.05.2020  
: 2020/UY.I-935  
avantajlı koşullar,  
c) Teklif edilen işin özgünlüğü,  
gibi hususlarda yapılan yazılı açıklamaları dikkate alarak aşırı düşük teklifleri  
değerlendirir. Bu değerlendirme sonucunda, açıklamaları yeterli görülmeyen veya yazılı  
açıklamada bulunmayan isteklilerin teklifi reddedilir. İhale komisyonunca reddedilmeyen  
teklifler, geçerli teklif olarak belirlenir. İhale üzerinde bırakılan isteklinin teklifinin sınır  
değerin altında olması durumunda kesin teminat 40.2 maddesinde yer alan hüküm uyarınca  
hesaplanan tutar üzerinden alınır.düzenlemesi yer almaktadır.  
İtirazen şikâyete konu ihalede 109 adet ihale dokümanı indirildiği, 28.01.2020  
tarihinde yapılan ihaleye 49 isteklinin katıldığı, 02.04.2020 tarihli ihale komisyonu kararında,  
sınır değerin 31.955.338,47 TL olarak hesaplandığı, sınır değerin altında geçerli teklif veren 8  
istekliden 05.03.2020 tarihinde EKAP üzerinden gönderilen yazı ile aşırı düşük teklif  
açıklaması istenildiği, 4 isteklinin teklifinin süresi içerisinde aşırı düşük teklif açıklamasının  
sunulmaması nedeniyle, başvuru sahibi Kayahan İnş. Taah. San. ve Tic. A.Ş. ve Egecan Akar.  
Tem. Nak. İnş. Tur. San. Tic. A.Ş.nin teklifinin ise sunulan aşırı düşük teklif açıklamasının  
uygun olmaması nedeniyle reddedildiği, 34 isteklinin teklifinin değişik gerekçelerle uygun  
bulunmayarak değerlendirme dışı bırakıldığı, söz konusu ihalenin aşırı düşük teklif  
açıklaması uygun bulunan Orak Altyapı San. ve Tic. A.Ş. üzerinde bırakıldığı, Farsel İnş. ve  
Tic. A.Ş.- Danış Yapı Mad. San. ve Tic. A.Ş. İş Ortaklığının teklifinin ise ekonomik açıdan  
en avantajlı ikinci teklif olarak belirlendiği tespit edilmiştir.  
İdarece 05.03.2020 tarihinde EKAP üzerinden gönderilen yazı ile sınır değerin altında  
kalan isteklilerden aşırı düşük teklif açıklaması istenildiği, söz konusu yazıda “…Birim fiyat  
teklif cetvelinde yer alan 17, 1, 9, 10, 2 ve 6 sıra nolu pozlara ait analiz girdi tablosunda  
açıklama yapılması istenen teklif girdi ve maliyet bileşenlerini (açıklama istenilmeyecekler de  
toplama dahil edilmek kaydıyla);  
a)Yapım yönteminin ekonomik olması,  
b)Seçilen teknik çözümler ve yapım işinin yerine getirilmesinde kullanılacak avantajlı  
koşullar,  
c)Teklif edilen yapım işinin özgünlüğü,  
Hususlarında İhale Komisyonunca değerlendirilmek üzere 4734 sayılı KİK’ nun 38.  
maddesi ile Genel Tebliğin 45. maddesine uygun olarak; bilgi ve belgelere dayalı yapacağınız  
yazılı açıklamanızı yazımızın tebliğ tarihinden itibaren 5 (beş) iş günü içinde Bölge  
Müdürlüğümüze vermeniz konusunda;  
Bilgilerini ve gereğini rica ederim.” ifadelerine yer verildiği, 6 adet iş  
kalemi/gruplarına ait aşırı düşük teklif açıklaması istenildiği ve ekinde ise açıklama istenilen  
ve istenilmeyen analiz girdileri listesi ile analiz formatlarının gönderildiği görülmüştür.  
Başvuru sahibinin sunduğu aşırı düşük teklif açıklamasında “Ekskavatör ve dragline  
tipi makinalar 210 HP (21/2yd3)” ve “Paletli Delgi Makinesi 112 KW, 152 HP, 2500 rpm,  
Ankraj zemin çivisi bulon barbakan deliği delinmesi için” analiz girdileri için fiyat teklifi  
kullanıldığı ve kendi malı olduğunu gösterir herhangi bir belge sunulmadığı, ayrıca anılan  
makinelerin amortisman, yedek parça, tamir bakım, sermaye faizi, sigorta ve nakil-montaj-  
demontaj vb. giderlerine ilişkin herhangi bir hesaplama ve açıklamanın yapılmadığı  
gerekçesiyle teklifinin reddedildiği, idareye yapılan şikayete verilen cevapta da aynı  
hususların ifade edildiği anlaşılmıştır.  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2020/022  
: 61  
: 22.05.2020  
: 2020/UY.I-935  
Kamu ihale mevzuatı hüküm ve açıklamaları, ihale dokümanında yer alan  
düzenlemeler, idare tarafından gönderilen aşırı düşük teklif açıklama talebi yazısı ve ekleri ile  
başvuru sahibi Kayahan İnş. Taah. San. ve Tic. A.Ş. tarafından sunulan aşırı düşük teklif  
açıklamasının itirazen şikayete konu ettiği iddiasıyla sınırlı inceleme neticesinde aşağıdaki  
tespitlere ulaşılmıştır.  
Başvuru sahibi Kayahan İnş. Taah. San. ve Tic. A.Ş. tarafından sunulan aşırı düşük  
teklif açıklaması kapsamında “Ekskavatör ve dragline tipi makineler 210 HP (21/2Yd3)” ve  
“Paletli delgi makinası (112KW,152HP,250 rpm, Ankraj zemin çivisi bulon barbakan deliği  
delinmesi için” analiz girdileri için öngörülen fiyatın tevsiki amacıyla Mek Yapı Taah. İnş.  
İmal. San. Tic. A.Ş. tarafından düzenlenen fiyat tekliflerinin sunulduğu, ancak, anılan  
makinelerin amortisman, yedek parça, tamir bakım, sermaye faizi, sigorta ve nakil-montaj-  
demontaj vb. giderlerine ilişkin herhangi bir hesaplama ve açıklamanın yapılmadığı, anılan  
rayicin alt bileşenlerinden birisi olan amortisman bedelinin açıklanması için makinelerin  
kendi malı olarak aktifinde kayıtlı olduğunu gösterir herhangi bir belge sunulmadığı, bu  
durumda resmi rayicin kullanılmak suretiyle açıklama yapılması gerektiği anlaşılmıştır.  
Teklifi sınır değerin altında kalan isteklilerden anılan Kanun’un 38’inci maddesine  
göre açıklama isteneceği, bu kapsamda; ihale komisyonunun sınır değerin altında kalan  
teklifleri aşırı düşük teklif olarak tespit edeceği ve bu teklif sahiplerinden Kurum tarafından  
belirlenen kriterlere göre teklifte önemli olduğunu tespit ettiği bileşenler ile ilgili ayrıntıları  
yazılı olarak isteyeceği, ihale komisyonunun; yapım yönteminin ekonomik olması, seçilen  
teknik çözümler ve teklif sahibinin işin yerine getirilmesinde kullanacağı avantajlı koşullar,  
teklif edilen işin özgünlüğü gibi hususlarda yapılan yazılı açıklamaları dikkate alarak aşırı  
düşük teklifleri değerlendireceği hüküm altına alınmıştır. Başvuru sahibi tarafından söz  
konusu makine girdisi için kendi malı olduğunu gösterir herhangi bir belge sunulmadığı, bu  
kalem için fiyat teklifi alındığı, alınan fiyat teklifi ile kendisine önemli oranda avantaj  
sağladığı, fakat bu avantajlı durumun Kanun’un öngördüğü sınırlar içerisinde bir yöntem  
olarak değerlendirilemeyeceği, diğer bir anlatımla fiyat teklifi ile yapılan açıklamanın yapım  
yönteminin ekonomik olması, seçilen teknik çözümler ve teklif sahibinin işin yerine  
getirilmesinde kullanacağı avantajlı koşullar ve teklif edilen işin özgünlüğü gibi hususlar  
bağlamında değerlendirilemeyeceği anlaşılmıştır.  
Yukarıda yapılan açıklamalar doğrultusunda üçüncü kişilerden alınan fiyat teklifleri ile  
amortisman girdisinin açıklanmasının mümkün bulunmadığı, ayrıca sunulan fiyat teklifinde  
yer alan tutarın kamu kurum ve kuruluşları tarafından yayımlanan 2019 yılı rayiçlerinden  
düşük olduğu, envanterinde aşırı düşük teklif açıklaması istenilen iş makinesi bulunan  
istekliler bakımından bu durumun Kanun’un 38’inci maddesinde yer alan avantajlı koşul  
olarak kullanılabileceği, ancak şikayete konu söz konusu durumda, iş makinesinin açıklama  
sunan isteklinin envanterinde kayıtlı olduğunu tevsik edici amortisman defteri vb. belgeler  
sunulmadığı, başka bir anlatımla isteklinin kendi malı olarak açıklamada kullanabileceği iş  
makinesi olmaksızın fiyat teklifi alınmak suretiyle amortisman maliyetine ilişkin açıklama  
yapılmasının uygun olmayacağı, öte yandan yukarıda yapılan değerlendirmelerin aksine bir  
kabulün ise kendi malı aracı iş makinesi bulunan isteklilerce kullanılması mümkün olan  
avantajlı koşulun haksız kullanımı sonucu doğuracağı anlaşılmış, amortisman girdisinin fiyat  
teklifi ile açıklanabilmesine izin veren mevzuat hükmü de bulunmadığı göz önüne alındığında  
söz konusu makine için yapılan açıklamanın bu yönüyle uygun olmadığı, dolayısıyla idare  
tarafından anılan gerekçe ile aşırı düşük teklif açıklamasının reddedilmesi işleminde  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2020/022  
: 61  
: 22.05.2020  
: 2020/UY.I-935  
mevzuata aykırılık olmadığı, ayrıca aşırı düşük teklif açıklamalarında makine ve ekipmana  
ilişkin yapılacak açıklamalarda yedek parça, tamir bakım, sermaye faizi, sigorta ve nakil-  
montaj- demontaj gideri için bir hesaplama ve açıklama yapılması gerektiği, açıklama  
istenilen söz konusu iş makineleri (“Ekskavatör ve dragline tipi makineler 210 HP  
(21/2Yd3)” ve “Paletli delgi makinası (112KW,152HP,250 rpm, Ankraj zemin çivisi bulon  
barbakan deliği delinmesi için”) analiz girdilerinin yedek parça, tamir bakım, sermaye faizi,  
sigorta ve nakil- montaj- demontaj giderlerine ilişkin herhangi bir açıklama ve hesaplama  
yapılmadığı, dolayısıyla da sunulan aşırı düşük teklif açıklamasının idarece uygun  
bulunmaması işleminin yerinde olduğu sonucuna varılmıştır.  
Açıklanan nedenlerle, 4734 sayılı Kanun'un 65'inci maddesi uyarınca bu kararın tebliğ  
edildiği veya tebliğ edilmiş sayıldığı tarihi izleyen 30 gün içerisinde Ankara İdare  
Mahkemelerinde dava yolu açık olmak üzere,  
Anılan Kanun'un 54'üncü maddesinin onbirinci fıkrasının (c) bendi gereğince itirazen  
şikâyet başvurusunun reddine,  
Oybirliği ile karar verildi.