Ana Sayfa / Kararlar / Kocaeli İl Sağlık Müdürlüğü / 2020/26433-Karamürsel Ek Hizmet Binası Yapım İşi
Bilgi
İKN
2020/26433
Başvuru Sahibi
Salihi İnş. Müh. Pet. Gıd. Teks. San. Tic. Ltd. Şti.
İdare
Kocaeli İl Sağlık Müdürlüğü
İşin Adı
Karamürsel Ek Hizmet Binası Yapım İşi
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2020/023  
: 19  
: 29.05.2020  
: 2020/UY.I-954  
BAŞVURU SAHİBİ:  
Salihi İnş. Müh. Pet. Gıd. Teks. San. Tic. Ltd. Şti.,  
İHALEYİ YAPAN İDARE:  
Kocaeli İl Sağlık Müdürlüğü,  
BAŞVURUYA KONU İHALE:  
2020/26433 İhale Kayıt Numaralı “Karamürsel Ek Hizmet Binası Yapım İşi” İhalesi  
KURUM TARAFINDAN YAPILAN İNCELEME:  
Kocaeli İl Sağlık Müdürlüğü tarafından 21.02.2020 tarihinde açık ihale usulü ile  
gerçekleştirilen “Karamürsel Ek Hizmet Binası Yapım İşi” ihalesine ilişkin olarak Salihi İnş.  
Müh. Pet. Gıd. Teks. San. Tic. Ltd. Şti.nin 03.04.2020 tarihinde yaptığı şikâyet başvurusunun,  
idarenin 07.04.2020 tarihli yazısı ile üzerine, başvuru sahibince 13.04.2020 tarih ve 17616  
sayı ile Kurum kayıtlarına alınan 13.04.2020 tarihli dilekçe ile itirazen şikâyet başvurusunda  
bulunulmuştur.  
Başvuruya ilişkin olarak 2020/676 sayılı itirazen şikâyet dosyası kapsamında yapılan  
inceleme neticesinde esas inceleme raporu tanzim edilmiştir.  
KARAR:  
Esas inceleme raporu ve ekleri incelendi.  
İtirazen şikâyet dilekçesinde özetle,  
İhale üzerinde bırakılan istekli Ager Yat. Eğt. İnş. Paz. San. Tic. A.Ş. ile ilgili olarak;  
1) Elektronik İhale Uygulama Yönetmeliği'nin 4'üncü maddesinin 3'üncü fıkrası  
gereği, tüzel kişilerin EKAP kaydının bulunması gerekmesine rağmen ihale üzerinde  
bırakılan isteklinin EKAP kaydının bulunmadığı,  
2) İdari Şartname'nin 7.1.b.2'nci maddesinde yer alan düzenleme gereği ihaleye teklif  
veren isteklilerin son duruma ilişkin belgeleri sunmaları veya sunulmayacak belgeler  
tablosunda belirtmeleri gerekmesine rağmen, söz konusu istekli tarafından tüzel kişiliğin  
ortaklarını tüzel kişiliğin yönetimindeki görevlilerini, ortaklık hisse oranları ile ortakların  
T.C. kimlik numarası ve/veya vergi numarasını gösteren son durumu gösterir ticaret sicili  
gazetelerinin sunulmadığı ve/veya sunulmayacak belgeler tablosunda bu hususu belirtmediği,  
3) İdari Şartname'nin 7.5.1'inci ve 7.6'ncı maddesi uyarınca iş deneyimine ilişkin  
sunulan belgelere ilişkin düzenlemelere göre iş deneyimini gösteren belgelerin sunulması  
ve/veya sunulmayacak belgeler listesinde belirtilmesi gerekmesine rağmen, sunulan belgenin  
ilk ilan tarihinden (28.01.2020) geriye doğru son onbeş yıl içerisinde geçici kabulü yapılan  
bir işe ilişkin olmadığı, iş deneyimine ilişkin sunulan belgenin idari şartnamede istenilen  
yeterlik kriterini sağlamadığı, iş deneyim belgesine konu işin ihale konusu iş veya ihalede  
belirlenen B-III grubu benzer işlere ait olmadığı, ayrıca ihale konusu işin veya işin  
bölümleriyle nitelik ve büyüklük, benzer inşaat tekniği, organizasyon, tesis, makine, teçhizat  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2020/023  
: 19  
: 29.05.2020  
: 2020/UY.I-954  
ve diğer ekipman ile mali güç, ihtisas ve organizasyon gerekleri itibariyle benzer özellikte  
olmadığı, iş deneyim belgesinin benzer işe ilişkin olması gerekirken onarım işine ilişkin  
olduğu, benzer işlere uygun olmayan iş tutarının gerçekleştirilen işlere ait iş deneyim  
tutarından düşülmesi durumunda istenilen kriteri karşılamadığı, işin esaslı unsurunun da ihale  
konusu iş veya benzer işlere ilişkin olmaması nedeniyle de istenen tutarı sağlamadığı,  
4) İdari Şartname'nin 7.1'inci maddesinin (h) bendine göre, iş deneyim belgesi  
kullanılan ve tüzel kişiliğin yarısından fazla hissesine sahip ortağına ilişkin sunulan geriye  
doğru son bir yıldır kesintisiz olarak bu şartı göstermesi gerekmesine rağmen ortaklık durum  
belgesinin ihaleye ait ilk ilan tarihinden (28.01.2020) itibaren son bir yıldır bu şartın  
korunduğunu göstermediği,  
5) Tüzel kişiliğin % 51 ortağına ait ortaklık durum belgesinin ihaleye ait ilk ilan  
tarihinden (28.01.2020) geriye doğru son beş yıldır kesintisiz olarak sağlandığına ilişkin  
şartın İdari Şartname'nin 7.1.'inci maddesinin (ı) bendine uygun olarak gösterilmediği,  
6) Tüzel kişiliğin yarısından fazla hissesine son bir yıldır kesintisiz olarak sahip  
kişinin iş yönetme ve/veya iş denetleme belgesi sunması durumunda, iş deneyim tutarının  
aynı işte benzer görevler alan kişiler arasında bölünmediği,  
7) İş denetleme/iş yönetme belgesi sunan kişinin belge konusu işin ilk sözleşme  
bedelinin % 80'inden daha az iş tutarında görev aldığı,  
8) İş deneyim belgesine konu işin ihale yetkilisi olmayan kişi tarafından imzalandığı,  
9) İş denetleme/iş yönetme belgelerinde belge tutarının beşte bir oranında dikkate  
alınması durumunda ihalede istenilen yeterlik kriterinin sağlanmadığı,  
10) İdari Şartname'nin 7.4.1'inci maddesinde yer alan düzenlemeye göre sunulması  
gereken banka referans mektubunun ihaleye ait ilk ilan tarihinden (28.01.2020) önceki bir  
tarihi taşıdığı,  
11) İdari Şartname'nin 7.4.2'nci maddesinde yer alan düzenlemeye göre istenen  
bilanço oranlarının sağlanmadığı, sunulan bilançolarda yıllara yaygın inşaat maliyetleri ile  
hakedişlerin gösterilmediği, istenen oranları gösteren belgelerin eksik sunulduğu, bilançoların  
gerekli kriterleri göstermek üzere ilgili meslek mensubu tarafından onaylı olarak sunulması  
gerekirken fotokopi olarak sunulduğu, ilgili meslek mensubu tarafından bilanço bilgileri  
tablosunun sunulması gerekirken sunulmadığı, bilanço bilgileri tablosunun mevzuata aykırı  
olarak serbest muhasebeci tarafından imzalandığı, bilanço oranlarının yuvarlama yapılarak  
belirlendiği, yuvarlama yapılmaması halinde istenilen yeterlik kriterinin sağlanmayacağı,  
12) Anılan şartname maddesine göre istenen oranların ihalenin yapıldığı yıldan önce  
sağlanamaması durumunda ihalenin yapıldığı yıldan önceki üç önceki yıla ait belgelerin  
sunulması ve/veya sunulmayacak belgeler tablosunda belirtilmesi gerektiği, ancak bu yıllara  
ait belgelerin sunulmadığı, bunun yerine 2019, 2018, 2019-2018, 2019-2017 veya 2018-2017  
yıllarına ait parasal tutarların ortalaması üzerinden hesaplama yapılması durumunda yeterlik  
kriterinin sağlanamayacağı,  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2020/023  
: 19  
: 29.05.2020  
: 2020/UY.I-954  
13) Anılan şartname maddesine göre, ihale konusu işin ihalesinin 2020 yılının ilk dört  
ayında yapılması nedeniyle bir önceki yıla ait belgeleri sunmayanların ve/veya sunulmayacak  
belgeler tablosunda belirtmeyenlerin, iki önceki yıla (2018) ait belgeleri sunabilecekleri, bu  
belgeler ile sağlanamıyorsa sırasıyla 2018 veya 2017 yılına ait ya da 2018-2017 veya 2017-  
2016 yıllarına ait belgelerin ortalaması üzerinden hesaplama yapılması durumunda istenen  
yeterlik kriterinin sağlanmadığı,  
14) İdari Şartname'nin 7.4.3'üncü maddesine göre, gelir tablosunun ve/veya yapım  
işleri cirosunu gösteren YMM, SMMM veya vergi dairesi onaylı sunulmadığı, sunulan  
belgelerin fotokopi olduğu, yapım işlerine ait ciro bilgileri tablosunun sunulmadığı,  
sunulmayacak belgeler tablosunda da belirtilmediği,  
15) Anılan şartname maddesine göre, 2014, 2018 veya 2017 yılına ait gelir tablosu  
ve/veya yapım işleri ciro bilgileri tablosu, 2015-2016-2019 yıllarına ait belgelerin sunulması  
ve/veya sunulmayacak belgeler tablosunda belirtilmesi, sunulan ve/veya belirtilen yılların  
parasal tutarlarının ortalaması üzerinden hesaplama yapıldığı takdirde istenilen kriterin  
sağlanmadığı,  
16) Aynı şartname maddesine göre, 2018, 2017 ve 2016 yıllarına ait belgelerin  
sunulmaması yerine sadece 2018 yılına ait veya 2017 yılına ait ya da 2018-2017 veya 2016-  
2015 veya 2015-2014 yıllarının tevsik edilmesi ortalamalar üzerinden hesaplama yapılması  
durumunda istenen kriterin sağlanmadığı,  
17) İdari Şartname'nin 7.4.2'nci ve 7.4.3'üncü maddelerinde yer alan düzenlemeler  
gereği, söz konusu belgelerin YMM veya SMMM tarafından düzenlenen bilanço bilgileri  
tablosu ve/veya yapım işleri ciro bilgileri tablosunun sunulmasının ve söz konusu tabloların  
serbest muhasebeci tarafından düzenlenmemesi gerekmesine rağmen, söz konusu tablolarda  
düzenlenme tarihinin bulunması ve düzenlenme tarihlerinin 21.02.2020 tarihinden sonraki bir  
tarih olması gerekmesine rağmen, sunulan söz konusu belgelerin SM tarafından  
düzenlenmesi, düzenlenme tarihlerinin bulunmaması, düzenlenme tarihlerinin ihale tarihinden  
(21.02.2020) önceki bir tarihi taşıması, söz konusu belgeler üzerinde istekliye ait bilgilerin  
hatalı yazıldığı,  
18) İhale üzerinde bırakılan istekli tarafından sunulan aşırı düşük teklif açıklaması ile  
ilgili olarak;  
Açıklama istenilen iş kalemlerine ilişkin hesaplanan miktarların idarece hesaplanan  
miktarlara göre isteklinin kendi lehine fiyat avantajı sağlayacak şekilde % 10'dan fazla düşük  
olduğu ve isteklinin teklif fiyatları ile çarpıldığında isteklinin lehine fiyat avantajı sağladığı  
ve bu durumun isteklilerin sıralamasını değiştirdiği,  
19) Sunulan analizlerde yardımcı ve/veya alt analizlerde yer alan işçilik fiyatlarının  
ihale tarihinde (21.02.2020) yürürlükte bulunan 2020 yılı saatlik asgari ücretin (13,08 TL)  
altında olduğu ve söz konusu açıklamanın Kamu İhale Genel Tebliği'nin 45.1.9'uncu  
maddesinde yer alan açıklamalara aykırılık teşkil ettiği,  
20) Açıklama istenilen iş kalemlerine ilişkin analizlerin eksik sunulduğu ve/veya hiç  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2020/023  
: 19  
: 29.05.2020  
: 2020/UY.I-954  
sunulmadığı, analizlere ilişkin sunulması zorunlu olan yardımcı ve/veya alt analizlerin hiç  
verilmediği veya eksik verildiği,  
21) Açıklama istenilen iş kalemleri ile ilgili olarak, açıklama istenilen analiz girdileri  
arasında yer alan işçilik girdi miktarlarının idarece belirlenen işçilik girdi miktarlarından daha  
düşük alındığı,  
22) Açıklama istenilen analiz girdileri arasında yer alan malzeme girdileri  
miktarlarının idarece açıklama istenilen iş kalemlerine ait analizlerde, yardımcı analizlerde  
ve/veya alt analizlerde yer verilen malzeme miktarlarından daha düşük alındığı,  
23) Açıklama istenilen analiz girdileri arasında bulunan makine-teçhizat girdisi  
miktarının açıklama istenilen iş kalemlerine ait analizlerde, yardımcı analizlerde ve/veya alt  
analizlerde yer verilen makine-teçhizat girdisi miktarından daha düşük alındığı,  
24) Açıklama istenilen iş kalemlerine ait analizlerde, yardımcı analizlerde ve/veya alt  
analizlerde açıklama istenilen işçilik girdilerine hiç yer verilmediği ya da eksik yer verildiği,  
25) Açıklama istenilen iş kalemlerine ait analizlerde, yardımcı analizlerde ve/veya alt  
analizlerde açıklama istenilen malzeme girdilerine hiç yer verilmediği ya da eksik yer  
verildiği,  
26) Açıklama istenilen iş kalemlerine ait analizlerde, yardımcı analizlerde ve/veya alt  
analizlerde açıklama istenilen makine-teçhizat girdilerine hiç yer verilmediği ya da eksik yer  
verildiği,  
27) Açıklama istenilen iş kalemlerine ait analizlerde, yardımcı analizlerde ve/veya alt  
analizlerde yer verilen işçilik, malzeme, makine-teçhizat girdilerinin idarece istenen  
açıklamalardan farklı olduğu ve aynı olmadığı,  
28) Aşırı düşük teklif açıklaması ekinde sunulan analizlerde, yardımcı analizlerde  
ve/veya alt analizlerde çarpım ve toplamlarda hesaplama hatası yapılmış olması, analiz  
girdilerine ait fiyatlar esas alınarak, hesaplama hatasının re'sen düzeltilmesi halinde bu şekilde  
düzeltilmiş analiz fiyatının açıklama ekinde sunulan hesap cetvelinde bu iş kalemleri için  
verilen teklif fiyatın üzerinde olacağı ve bu durumun Kamu İhale Genel Tebliği'nin  
45.1.8'inci maddesinde yer alan açıklamalara aykırı olduğu,  
29) Açıklama istenilen iş kalemleri ile ilgili olarak; Çevre ve Şehircilik Bakanlığı  
tarafından yayımlanmış rayiçlerin kullanılmış olması nedeniyle söz konusu rayiçlerin poz  
numarası da belirtilmek suretiyle analizlerde kullanılan kamu kurum ve kuruluşlarına ait rayiç  
tablosu adı altında tablo ve/veya liste sunulması gerekmesine rağmen söz konusu tablonun  
ve/veya listenin hiç verilmediği, söz konusu rayiçlere ilişkin Kamu İhale Genel Tebliği'nin  
45.1.13'üncü maddesinde açıklanan belgelerinde sunulmadığı,  
30) Açıklama istenilen iş kalemleri ile ilgili açıklama ekinde analizlerde, yardımcı  
analizlerde ve/veya alt analizlerde yer verilen malzeme, makine ve teçhizat girdilerine yönelik  
olaak maliyet tespit tutanağı (Ek-O.5) ve (Ek-O.6) dayanak gösterilerek sunulan fiyat  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2020/023  
: 19  
: 29.05.2020  
: 2020/UY.I-954  
tekliflerinin taşıması zorunlu ibareleri taşımadığı, eksik yazıldığı, tarih ve sayı kısmının  
doldurulmadığı, değiştirilerek yazıldığı ve/veya yanlış yazıldığı, fiyat tekliflerinin YMM veya  
SMMM tarafından imzalanması gerekmesine rağmen imzalanmadığı, kaşelenmediği ve  
mühürlenmediği, iletişim bilgilerinin belirtilmediği, tarih ve sayının belirtilmesi gerekmesine  
rağmen belirtilmediği, ihale tarihi dikkate alındığında (21.02.2020) fiyat tekliflerini veren  
gerçek ve/veya tüzel kişilerin son vergi beyanname dönemine (Ekim, Kasım ve Aralık 2019)  
ait olması gerekirken olmadığı, fiyat tekliflerinin tarihinin düzenlenme tarihinden önceki bir  
tarihi taşımaması gerekmesine rağmen önceki tarihi taşıdığı, fiyat tekliflerinin dayanağını  
gösteren tutanaklarda geçici vergi beyanname döneminin belirtilmesi gerekmesine rağmen hiç  
belirtilmediği ve/veya hatalı belirtildiği,  
31) Açıklama ekinde sunulan analizlerde, yardımcı analizlerde ve/veya alt analizlerde  
yer verilen işçilik, malzeme, makine-teçhizat girdilerine ilişkin fiyatların fiyat tekliflerinde  
yer alan fiyatlarla aynı olmadığı,  
32) Sunulan fiyat tekliflerinin gerçek ve/veya tüzel kişilerin gerçek ekonomik verileri  
üzerinden hazırlanmaması, fiyat tekliflerinin gerçeği yansıtmaması fiyat tekliflerinde yer alan  
birim fiyatların maliyet ve satış tutarı tespit tutanağının ilgisine göre birim maliyetin ve  
ortalama satış tutarının altında olma şartlarını taşımadığı, söz konusu fiyat tekliflerinin  
üzerindeki maliyet ve/veya satış tutarı tespit tutanaklarına ait tarih ve sayının  
SMMM/YMM'ye ait defterdeki bilgilerle ve son geçici vergi beyannamesi dönemiyle  
örtüşmediği,  
33) Kamu İhale Genel Tebliği'nin 45.1.13.14'üncü maddesinde yer alan açıklamaya  
göre, anılan istekli tarafından EPDK tarafından Kocaeli il bazında günlük yayımlanan  
akaryakıt fiyatlarının % 90'ının altında olmaması gerekmesine rağmen altında olduğu,  
34) Fiyat tekliflerinin alımın gerçekleştirildiği mükellef ile sözleşmesi bulunan YMM  
veya SMMM tarafından imzalanması gerekirken serbest muhasebeciler tarafından  
imzalandığı,  
35) Açıklama istenilen iş kalemlerine ilişkin analizlerin ihale dokümanı kapsamında  
düzenlenen analiz formatına uygun hazırlanmadığı, analizlerde, yardımcı analizler ve alt  
analizlerde açıklama istenilmeyen analiz girdilerine de yer verilmesi gerekmesine rağmen hiç  
yer verilmediği ve/veya eksik yer verildiği,  
36) Açıklama istenilen iş kalemleri ile ilgili açıklama ekinde analizlerde, yardımcı  
analizlerde ve/veya alt analizlerde yer verilen makine girdilerine ilişkin olarak; kamu kurum  
ve kuruluşlarınca yayımlanmış birim fiyatların kullanılmaması nedeniyle ihale üzerinde  
bırakılan istekli tarafından makine girdileri olan amortisman, bakım, onarım, işletme ve  
finansman bedellerine ilişkin ayrıca açıklama ve belgelendirme yapılması gerekmesine  
rağmen söz konusu açıklama ve belgelendirmenin yapılmadığı,  
37) Açıklama istenilen iş kalemleri ile ilgili açıklama ekinde analizlerde, yardımcı  
analizlerde ve/veya alt analizlerde yer verilen malzeme, makine ve teçhizat girdilerine ilişkin  
olarak üçüncü kişilerden alınan fiyat tekliflerinde yer verilen fiyatlarda ilgili tutanaklara göre  
aranan oranların sağlanmadığı,  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2020/023  
: 19  
: 29.05.2020  
: 2020/UY.I-954  
38) Fiyat tekliflerinin dayanağı tutanaklarda meslek mensubunun imzasının  
bulunmadığı veya eksik olduğu, söz konusu belgelerin SM tarafından imzalanmaması  
gerekirken imzalandığı, tutanakların ilgili geçici vergi beyanname dönemine ilişkin  
düzenlenmediği, tutanaklarda ihaleyi gerçekleştiren idarenin adı, İKN numarası, ihale tarihi  
ve isteklinin adına eksiksiz olarak yazılması gerekmesine rağmen belirtilen hususlara yönelik  
eksikler bulunması, fiyat tekliflerini imzalamaya yetkili meslek mensubunun oda faaliyet  
belgesi geçerlilik süresinin anılan tutanakların ve fiyat tekliflerinin düzenlendiği tarih  
itibariyle dolduğu,  
39) Fiyat tekliflerinin teklife konu alanda faaliyet göstermeyen firmalardan alındığı,  
fiyat teklifleri ve maliyet ve satış tutarı tespit tutanaklarında yer verilen malzemelerin teknik  
şartnamede istenilen teknik özellikleri karşılamadığı,  
40) İsteklinin kendi ürettiği, aldığı veya sattığı mallara ait fiyatların kullanılması  
durumunda istekliye ilişkin ilgili meslek mensubu tarafından teklife konu mal için maliyet ve  
satış tutarı tespit tutanakları ile açıklama yapılmasının mümkün olduğu, maliyetler dayanak  
alınarak yapılan açıklamanın geçerli olabilmesi teklif edilen birim fiyatın ilgili tutanakta  
ağırlıklı ortalama birim maliyetin altında olması ve isteklinin son veya bir önceki geçici vergi  
beyanname döneminde ihale konusu işte kullanılmasını öngördüğü mal miktarının en az  
yarısı kadar alım yapmamış olması, satışlar dayanak alınarak yapılan açıklamanın geçerli  
olabilmesi için ise teklif edilen birim fiyatın ilgili tutanakta tespit edilen ağırlıklı ortalama  
birim satış tutarının % 80'inin altında olmaması malın ticaretinin isteklinin faaliyet alanında  
olması gerektiği,  
- Yapılan açıklamada malın ihale tarihi itibariyle stoklarda bulunduğunun belirtilmesi  
durumunda stokta bulunan mala ilişkin stok tespit tutanağının( Ek-O.8) sunulmasının zorunlu  
olduğu, stok tespit tutanağında ağırlıklı ortalama birim maliyetin gösterilmesi, teklif edilen  
tutara ilişkin birim maliyetlerin stok tespit tutanağındaki ağırlıklı ortalama birim maliyetin  
altında olması, ayrıca stoklarda olduğu belirtilen malın miktarının, ihale konusu işte  
kullanılacağı belirtilen miktardan az olması halinde eksik kalan miktar için bu Tebliğ'deki  
diğer açıklama yöntemlerine uygun olarak açıklama yapılması gerekirken, stokta bulunan  
mala ilişkin stok tespit tutanağının (Ek-O.8) sunulmaması, stok tespit tutanağında ağırlıklı  
ortalama birim maliyetin gösterilmemesi, teklif edilen tutara ilişkin birim maliyetlerin stok  
tespit tutanağındaki ağırlıklı ortalama birim maliyetin altında olması, ayrıca stoklarda olduğu  
belirtilen malın miktarının, ihale konusu işte kullanılacağı belirtilen miktardan az olması  
halinde eksik kalan miktar için bu Tebliğ'in 45'inci maddesindeki diğer açıklama  
yöntemlerine uygun olarak açıklama yapılmadığı,  
41) Bazı açıklama istenilen iş kalemleri ile ilgili olarak cari yıl ve üzeri fiyat teklif  
edilmiş olmasına rağmen ve söz konusu iş kalemleri için kamu kurum ve kuruluşlarının  
yayımlanmış birim fiyatları kullanılarak oluşturulan teklif birim fiyat listesi sunulması  
gerekirken söz konusu listenin sunulmadığı, kar ve genel giderleri içermeyen birim fiyatların  
üzerine isteklinin kendi belirlediği kar ve genel gider ilave edilerek birim fiyatlar  
oluşturulmasından dolayı hangi kamu kurum ve kuruluşunun kar ve genel gider hariç birim  
fiyatının kullanıldığını ve kendi belirlediği kar ve genel gider tutarını yazmak suretiyle liste  
halinde açıklama sunulması gerekmesine rağmen bu listenin sunulmadığı,  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2020/023  
: 19  
: 29.05.2020  
: 2020/UY.I-954  
42) Açıklama istenilen iş kalemleri ile ilgili açıklama ekinde analizlerde, yardımcı  
analizlerde ve/veya alt analizlerde yer verilen malzeme, makine ve teçhizat girdilerine ilişkin  
sunulan fiyatlarla ilgili kanıtlayıcı belgelerin sunulmadığı,  
43) Açıklama istenilmeyen analiz girdileri olan malzeme, işçilik makine ve teçhizat  
girdilerine yer verilmediği,  
44) Sorgulanmayan iş kalemlerinin tamamı için toplam bedelin gösterilmesi yeterli  
olmasına rağmen gösterilmediği diğer bir ifadeyle bu iş kalemlerinin tamamı için toplam  
bedele yer verilmediği,  
45) Açıklama istenilen sıhhi tesisat, kalorifer tesisatı, müşterek tesisat, havalandırma,  
brülör, asansör, elektrik tesisatı vb. iş kalemleri ile ilgili olarak malzeme ve montaj bedellerini  
ayrı ayrı gösterecek şekilde açıklama yapılmadığı ve malzeme ve montaj bedelini gösterecek  
şekilde analiz düzenlenmesi gerekmesine rağmen analizlerin düzenlenmediği,  
46) Açıklama istenilen ilgili tesisat vb. iş kalemleri/iş grupları ile ilgili fiyat  
tekliflerinde malzeme ve montaj bedellerinin ayrı ayrı gösterilmediği,  
47) Açıklama istenilen bir bölüm iş kalemine yönelik olarak alınan fiyat tekliflerinde  
açıklama istenilen iş kalemlerini oluşturan tüm malzeme, makine ve teçhizat ve işçilik  
giderlerine yer verilmediği, işyerine nakil bedelinin fiyat teklifine dâhil olduğunun  
belirtilmediği, fiyat teklifinin tüm girdileri kapsamadığı,  
48) Fiyat tekliflerinin dayanağı olan tutanaklarda malzeme ve montaj bedellerinin ayrı  
ayrı gösterilmediği, söz konusu belgelerin meslek mensubundan istenilmesi durumunda  
teklifin gerçekliğinin ve sağlıklı hazırlanıp hazırlanmadığının ortaya çıkacağı, söz konusu  
belgelerin uyumlı olması gerektiği, tutanakların idare veya Kurum tarafından istenme  
sebebinin ve amaçlanan durumun fiyat tekliflerinin gerçeğe uygun olup olmadığının  
anlaşılması olduğu dikkaye alındığında fiyat tekliflerin de kalemler halinde belirtilen  
maliyetlerin aynı şekilde tutanakta da kalemler halinde ayrı ayrı açıklanması gerektiği, ancak  
özellikle elektrik ve mekanik tesisatı imalatlarına ilişkin tutanakların istenilmesi durumunda  
söz konusu bedellerin tek bir kalemde (malzeme ve/veya montaj) olarak belirtildiği, söz  
konusu bedelin ayrıntılarının anlaşılamadığı ve söz konusu fiyat tekliflerinin dayanaktan  
yoksun olduğunun görüleceği,  
49) Açıklama ekinde sunulan hesap cetvelinde yer alan çarpım ve toplama  
işlemlerinde aritmetik hata bulunduğu, bu kalemler için ihaleyi gerçekleştiren idarece  
belirlenen birimler (ölçü birimi) ile isteklinin hesap cetvelinde yer alan birimlerin aynı  
olmadığı,  
50) Kamu İhale Genel Tebliği'nin 45.1.13'üncü maddesinin son fıkrasında yer alan  
düzenlemeye göre, yüklenicinin dışında üçüncü kişilerce inşaat mahalli dışında imal edilen ve  
esaslı başka bir işçilik veya malzeme katkısı yapılmaksızın yapıya monte edilen iş  
kalemlerinin üçüncü kişilerden alınan fiyat teklifleri ile açıklanması durumunda bu iş  
kalemlerine ilişkin analiz sunulmasının zorunlu olmadığı hüküm altına alınmış olmasına  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2020/023  
: 19  
: 29.05.2020  
: 2020/UY.I-954  
rağmen, ihaleyi gerçekleştiren idare tarafından aşırı düşük teklif sorgulamasına ilişkin  
açıklama istenilen iş kalemlerine yönelik olarak, anılan istekli tarafından yüklenici dışında  
üçüncü kişilerce inşaat mahallinde imal edilmeyen ve esaslı başka bir işçilik veya malzeme  
katkısı yapılmaksızın yapıya monte edilmeyen iş kalemleri için analiz ve/veya alt analiz  
düzenlenerek açıklama yapılması gerekmesine rağmen, anılan istekli tarafından inşaat  
mahallinde imal edilmeyen ve esaslı başka bir işçilik veya malzeme katkısı yapılmaksızın  
yapıya monte edilmeyen iş kalemleri için, ÖBF-01, ÖBF-14, ÖBF-19, ÖBF-9, ÖBF-07,  
ÖBF-11 poz numaralı iş kalemleri ile ilgili olarak analizler ve/veya alt analizler düzenlenerek  
açıklama yapılması gerekmesine rağmen bu iş kalemleri için analiz düzenlenmeksizin üçüncü  
kişilerden alınan fiyat teklifleri ile açıklama yapıldığı,  
51) Açıklama istenilen iş kalemleri ve analizlerde yer alan birim fiyatların aynı olması  
gerekmesine rağmen aynı olmadığı,  
52) Açıklama istenilen iş kalemleri ile ilgili açıklama ekinde düzenlenen analizlere,  
yardımcı analizlere ve/veya alt analizlere göre düzenlenmesi gerekirken açıklama istenilen iş  
kalemlerine yönelik analizlerin dokümanda düzenlenen analizlere uygun olarak düzenlenmesi  
gerekirken düzenlenmediği, dolayısıyla açıklama ekinde yer almadığı, ihale dokümanına  
uygun düzenlenmediği,  
53) Açıklama istenilen iş kalemleri arasında yer alan ÖBF-01, ÖBF-14, ÖBF-19,  
ÖBF-9, ÖBF-07, ÖBF-11, ÖBF-27, ÖBF-05 poz numaralı iş kalemleri ile ilgili analiz  
düzenlenmeksizin açıklama yapıldığı, analizlere, yardımcı analizlere ve/veya alt analizlere  
göre işçilik, malzeme ve makine-teçhizat girdilerine eksik yer verildiği, işçilik, malzeme ve  
makine-teçhizat girdileri miktarlarının eksik alındığı,  
54) (Yukarıda ifade edilen iş kalemleri vb.) yönelik alınan fiyat tekliflerinde anılan iş  
kalemlerini oluşturan tüm malzeme, işçilik ve makine-teçhizat girdilerine yer verilmediği,  
eksik yer verildiği,  
55) Açıklama istenilen özellikle elektrik ve mekanik tesisat imalatları ile ilgili fiyat  
tekliflerinin yetkili kişilerce imzalanmadığı, fiyat tekliflerinde meslek mensubu imzası ve  
adresinin bulunmadığı ve kaşelenmesi gerekmesine rağmen imza ve kaşe ile adresin hiç yer  
almadığı ve/veya eksik yer aldığı iddialarına yer verilmiştir.  
Başvuru sahibinin iddialarının değerlendirilmesi sonucunda aşağıdaki hususlar tespit  
edilmiştir.  
1) Başvuru sahibinin 1'inci iddiasına ilişkin olarak:  
Elektronik İhale Uygulama Yönetmeliği’nin “İhalelerde uyulması zorunlu hususlar”  
başlıklı 4’üncü maddesinde “(1) İhale sürecine ilişkin aşağıdaki işlemler EKAP üzerinden  
gerçekleştirilir:  
(3) İdareler ve ihaleye katılmak isteyen Türkiye Cumhuriyeti vatandaşı gerçek kişiler ile  
Türkiye Cumhuriyeti kanunlarına göre kurulmuş tüzel kişiler EKAP’a kayıt olmak zorundadır.  
EKAP’a kayıt sonrasında kendilerine verilen kullanıcı adı ve kendi oluşturdukları şifrenin  
muhafaza edilmesi, yetkisiz kişilere kullandırılmaması ve kullanıcıların tanımlanması  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2020/023  
: 19  
: 29.05.2020  
: 2020/UY.I-954  
işlemlerinden idareler ve EKAP’a kayıtlı gerçek ve tüzel kişiler sorumludur…” hükmü,  
Anılan Yönetmelik’in “İhalelere katılacak gerçek ve tüzel kişilerin EKAP’a kaydı”  
başlıklı 7’nci maddesinde “…(5) EKAP’a kayıtlı olan; gerçek kişilerin kendileri ile vekil veya  
temsilcileri; tüzel kişilerin kendileri, ortakları ve ortaklık oranları (halka arz edilen hisseler  
hariç), yönetimindeki görevliler ile vekil veya temsilcileri için aşağıda yer alan bilgileri  
güncelleyip son başvuru veya ihale tarihinden ve sözleşme imzalamadan önce EKAP’a  
kaydetmeleri zorunludur. Bu kişilerin,  
a) Gerçek kişi olması halinde adı, soyadı ve T.C. kimlik numarası ile varsa işletme adı  
ve ticaret unvanı,  
b) Tüzel kişi olması halinde ticaret unvanı, vergi kimlik numarası ile varsa işletme adı.  
(6) Bu madde kapsamında EKAP’a kaydedilen bilgilerin eksiksiz, doğru ve güncel  
olması gerekmektedir. EKAP’a kayıtlı gerçek veya tüzel kişiler tarafından, beşinci fıkrada  
belirtilen bilgilerde değişiklik yapılmasının gerektiği hallerde bu değişikliklerin, en geç  
değişiklik tarihini izleyen 7 (yedi) gün içerisinde ancak her durumda son başvuru veya ihale  
tarihinden önce, son başvuru veya ihale tarihinden sonra gerçekleşen değişikliklerin sözleşme  
imzalanmadan önce güncellenerek EKAP’a kaydedilmesi zorunludur…” hükmü,  
Kamu İhale Genel Tebliği’nin “Gerçek veya tüzel kişilerin EKAP’a kayıt işlemleri”  
başlıklı 31’inci maddesinde “…31.3. Elektronik İhale Uygulama Yönetmeliğinin 7 nci  
maddesinde istenen bilgilerin EKAP üzerinde eksiksiz, doğru ve güncel tutulması  
gerekmektedir. EKAP’a kayıtlı gerçek veya tüzel kişiler tarafından anılan maddenin beşinci  
fıkrasında belirtilen bilgilerde değişiklik yapılmasının gerektiği hallerde bu değişikliklerin, en  
geç değişiklik tarihini izleyen 7 (yedi) gün içinde ancak her durumda son başvuru veya ihale  
tarihinden önce, son başvuru veya ihale tarihinden sonra gerçekleşen değişikliklerin sözleşme  
imzalanmadan önce güncellenerek EKAP’a kaydedilmesi zorunludur.açıklaması  
bulunmaktadır.  
Elektronik İhale Uygulama Yönetmeliği’nin 7’nci maddesine göre, isteklilerin EKAP’ta  
yer alan bilgilerinin güncel tutulması yönünde bir zorunluluk getirildiği, bahse konu  
zorunluluğu yerine getirmeyenlerin tekliflerinin değerlendirme dışı bırakılmasına ilişkin bir  
yaptırımın ise bulunmadığı görülmüştür.  
Açıklanan nedenlerle başvuru sahibinin iddiasının yerinde olmadığı sonucuna  
varılmıştır.  
Öte yandan ihale üzerinde bırakılan istekliye ait tüzel kişiliğe yönelik olarak yapılan  
sorgulamada söz konusu tüzel kişiliğin EKAP kaydının bulunduğu da görülmüştür.  
2) Başvuru sahibinin 2'nci iddiasına ilişkin olarak:  
Yapım İşleri İhaleleri Uygulama Yönetmeliği’nin “Aday veya isteklinin mesleki  
faaliyetini sürdürdüğünü ve teklif vermeye yetkili olduğunu gösteren belgeler” başlıklı  
38’inci maddesinde “(1) İhalelere katılacak aday veya istekliler tarafından,  
a) Gerçek kişi olması halinde, noter tasdikli imza beyannamesinin,  
b) Tüzel kişi olması halinde, ilgisine göre tüzel kişiliğin ortakları, üyeleri veya  
kurucuları ile tüzel kişiliğin yönetimindeki görevlileri belirten son durumu gösterir Ticaret  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2020/023  
: 19  
: 29.05.2020  
: 2020/UY.I-954  
Sicil Gazetesi, bu bilgilerin tamamının bir Ticaret Sicil Gazetesinde bulunmaması halinde, bu  
bilgilerin tümünü göstermek üzere ilgili Ticaret Sicil Gazeteleri veya bu hususları gösteren  
belgeler ile tüzel kişiliğin noter tasdikli imza sirkülerinin, teklif kapsamında sunulması  
zorunludur…” hükmü,  
Kamu İhale Genel Tebliği’nin “Tüzel kişilerin teklif vermeye yetkili olduğunu  
gösteren belgeler” başlıklı 10/A maddesinde “10/A.1İhaleye katılabilmek için başvuru veya  
teklif dosyasında sunulması gereken, tüzel kişi aday ve isteklilerin teklif vermeye yetkili  
olduğu hususunda son durumu gösterir belgelere ilişkin mevzuatta geçen “tüzel kişi  
ortakları” ifadesinden, bu ortakların ilgisine göre ad, soyad/ticaret unvanı, T.C. kimlik  
numarası/vergi kimlik numarası ile ortaklık oranları (halka arz edilen hisseler hariç); “tüzel  
kişilerin yönetimindeki görevliler” ifadesinden ise, teklif veya başvuru mektubu ya da  
sözleşmeyi imzalayanlar da dahil olmak üzere tüzel kişilikteki yönetim, temsil ve ilzama yetkili  
kişiler anlaşılır.açıklaması,  
İdari Şartname’nin “ İhaleye katılabilmek için gereken belgeler ve yeterlik kriterleri”  
başlıklı 7’nci maddesinde “7.1. İsteklilerin ihaleye katılabilmeleri için aşağıda sayılan  
belgeleri teklifleri kapsamında sunmaları gerekir:  
b) Teklif vermeye yetkili olduğunu gösteren imza beyannamesi veya imza sirküleri;  
1) Gerçek kişi olması halinde, noter tasdikli imza beyannamesi,  
2) Tüzel kişi olması halinde, ilgisine göre tüzel kişiliğin ortakları, üyeleri veya  
kurucuları ile tüzel kişiliğin yönetimindeki görevlileri belirten son durumu gösterir Ticaret  
Sicil Gazetesi, bu bilgilerin tamamının bir Ticaret Sicil Gazetesinde bulunmaması halinde, bu  
bilgilerin tümünü göstermek üzere ilgili Ticaret Sicil Gazeteleri veya bu hususları gösteren  
belgeler ile tüzel kişiliğin noter tasdikli imza sirküleri…” düzenlemesi yer almaktadır.  
İhale üzerinde bırakılan Ager Yatırım Eğitim İnş. Paz. San. ve Tic. A.Ş.nin teklif  
kapsamında imza sirküleri, ticaret sicili gazeteleri ile ticaret siciline yönelik muhtelif  
belgelerin sunduğu ve söz konusu belgeler incelendiğinde,  
25.01.2019 tarihli ve 9753 sayılı Türkiye Ticaret Sicili Gazetesi’nin 119’uncu  
sayfasında şirket ortaklık yapısının Hüseyin Özçelik (20.400 paya karşılık 510.000,00 TL) ve  
Selçuk Eroğlu (19.600 paya karşılık 490.000,00 TL) olarak belirtildiği, ayrıca Selçuk  
Eroğlu’nun imza sirkülerinin de sunulduğu ve söz konusu imza sirkülerine göre Selçuk  
Eroğlu’nun şirketi temsile yetkili olduğu da görülmüştür.  
Ayrıca şirket ortaklarının T.C. kimlik numaralarının, 15/01/2019 tarihinde yapılan  
olağanüstü genel kurul toplantısına ait hazır bulunanlar listesi başlıklı belge kapsamında  
gösterildiği de görülmüştür.  
Öte yandan, 11.05.2020 tarihli Kurum yazısı ile anılan tüzel kişiliğin ihale tarihi  
itibariyle ortaklık yapısı ve ortaklık oranlarını gösteren meslek mensubu onaylı pay defterleri  
istenilmiş olup istenilen belgeler 21.05.2020 tarihli ve 2020/22372 sayılı Kurum kayıtlarına  
alınan dilekçe ekinde gönderilmiştir. Söz konusu belgeler incelendiğinde ise, anılan tüzel  
kişiliğin ihale tarihi itibariyle ortaklık yapısının Hüseyin Özçelik (20.400 paya karşılık  
510.000,00 TL) ve Selçuk Eroğlu (19.600 paya karşılık 490.000,00 TL) olarak gösterildiği  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2020/023  
: 19  
: 29.05.2020  
: 2020/UY.I-954  
görülmüş olup başvuru sahibinin iddialarının yerinde olmadığı sonucuna varılmıştır.  
3) Başvuru sahibinin 3, 4, 5, 6, 7, 8 ve 9’uncu iddialarına ilişkin olarak:  
4734 sayılı Kamu İhale Kanunu’nun “İhaleye katılımda yeterlik kuralları” başlıklı  
10’uncu maddesinde “…b) Mesleki ve teknik yeterliğin belirlenmesi için;  
2) İstekli tarafından kamu veya özel sektöre bedel içeren bir sözleşme kapsamında  
taahhüt edilen ihale konusu iş veya benzer işlere ilişkin olarak;  
a) Son onbeş yıl içinde geçici kabulü yapılan yapım işleri ile kabul işlemleri  
tamamlanan yapımla ilgili hizmet işleriyle ilgili deneyimi gösteren belgeler,  
b) Son onbeş yıl içinde geçici kabulü yapılan yapım işleri ile kabul işlemleri  
tamamlanan yapımla ilgili hizmet işlerinde sözleşme bedelinin en az % 80'i oranında  
denetlenen ya da yönetilen işlerle ilgili deneyimi gösteren belgeler,  
İhale konusu işin niteliğine göre yukarıda belirtilen bilgi veya belgelerden  
hangilerinin yeterlik değerlendirmesinde kullanılacağı, ihale dokümanında ve ihale veya ön  
yeterliğe ilişkin ilân veya davet belgelerinde belirtilir…” hükmü,  
Anılan Kanun’un “İdarelerce uyulması gereken diğer kurallar” başlıklı 62’nci  
maddesinde “…h) İş deneyimi bulunmayan mühendis veya mimarların, aldıkları lisans  
eğitimine uygun yapım işi ihalelerine başvurularında, toplam süresi onbeş yılı geçmemek  
kaydıyla mezuniyetlerinden sonra geçen her yıl, yüzyirmiikibinüçyüzseksenyedi Yeni Türk  
Lirası (Üçyüzellisekizbindokuzyüzyetmişyedi Türk Lirası) olarak hesaplanmak üzere 10 uncu  
madde kapsamındaki benzer iş deneyimi olarak dikkate alınır. Bu süre iş deneyimi bulunan  
mimar ve mühendisler için uygulanmaz. Bu bent kapsamında elde edilen deneyim mühendis  
ve mimarın beş yıldır en az % 51 hissesine sahip olduğu tüzel kişiler tarafından da  
kullanılabilir.hükmü,  
Yapım İşleri ihaleleri Uygulama Yönetmeliği’nin “İş deneyimini gösteren belgeler”  
başlıklı 39’uncu maddesinde “(1) Aday veya isteklilerden, yurt içinde veya yurt dışında kamu  
veya özel sektöre bedel içeren bir sözleşme kapsamında taahhüt ettikleri, ihale konusu iş veya  
benzer işlerdeki deneyimlerini tevsik etmeleri için iş deneyim belgesi istenilmesi zorunludur.  
(2) Aday veya istekliler tarafından, iş deneyimlerini tevsik için;  
a) İlk ilan veya davet tarihinden geriye doğru son onbeş yıl içinde geçici kabulü  
yapılan,  
b) İlk ilan veya davet tarihinden geriye doğru son onbeş yıl içinde geçici kabulü  
yapılan işlerde, ilk sözleşme bedelinin en az % 80’i oranında denetlenen ya da yönetilen,  
c) Devam eden işlerde; ilk sözleşme bedelinin tamamlanması şartıyla, ilk ilan veya  
davet tarihinden geriye doğru son onbeş yıl içinde gerçekleşme oranı toplam sözleşme  
bedelinin en az % 80’ine ulaşan ve kusursuz olarak gerçekleştirilen,  
ç) Devam eden işlerde; ilk sözleşme bedelinin tamamlanması şartıyla, ilk ilan veya  
davet tarihinden geriye doğru son onbeş yıl içinde gerçekleşme oranı toplam sözleşme  
bedelinin en az % 80’ine ulaşan ve kusursuz olarak gerçekleştirilen işlerde;ilk sözleşme  
bedelinin en az % 80’i oranında denetlenen ya da yönetilen,  
d) Devredilen işlerde, devir öncesindeki veya sonrasındaki dönemde ilk sözleşme  
bedelinin en az % 80’inin gerçekleştirilmesi şartıyla, ilk ilan veya davet tarihinden geriye  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2020/023  
: 19  
: 29.05.2020  
: 2020/UY.I-954  
doğru son onbeş yıl içinde geçici kabulü yapılan, işlerle ilgili deneyimlerini gösteren belgeler  
sunulur.  
(3) Geçici kabul tarihi veya gerçekleşme oranının toplam sözleşme bedelinin en az %  
80’ine ulaştığı tarihin, ilk ilan veya davet tarihi ile ihale veya son başvuru tarihi arasında  
olduğu işler de ikinci fıkra kapsamında değerlendirilir.  
(4) Yapım işlerinde iş deneyiminde değerlendirilecek benzer işlerin belirlendiği  
tebliğde belirtilen esaslara uygun biçimde, hangi nitelikteki iş ya da işlerin benzer iş kabul  
edileceği idarece tespit edilir ve ihale veya ön yeterlik dokümanı ile ihale veya ön yeterliğe  
ilişkin ilanda veya davet mektubunda belirtilir.  
(9) Tüzel kişi tarafından iş deneyimini göstermek üzere tüzel kişiliğin yarısından fazla  
hissesine sahip ve Kanuna göre yapılacak ihalelere ilişkin sözleşmelerin yürütülmesi  
konusunda temsile ve yönetime yetkili olan ortağına ait iş deneyim belgesinin sunulması  
halinde; ticaret sicili müdürlükleri veya meslek mensubu (Mülga ibare: 13.06.2019-30800  
RG/ 4. md., yürürlük: 18.03.2020) yeminli mali müşavir ya da serbest muhasebeci mali  
müşavir) tarafından, ilk ilan veya davet tarihinden sonra düzenlenen ve düzenlendiği tarihten  
geriye doğru son bir yıldır kesintisiz olarak bu şartların korunduğunu gösteren ortaklık tespit  
belgesinin sunulması zorunludur. Ticaret sicili müdürlükleri veya meslek mensubu tarafından  
düzenlenen ortaklık tespit belgesinin, düzenlendikten sonra iş deneyim belgesini kullanan  
tüzel kişinin temsilcisi ve iş deneyim belge sahibi tarafından imzalanması gerekmektedir.  
(11) Tüzel kişi tarafından iş deneyimini göstermek üzere, en az beş yıldır % 51 veya  
daha fazla hissesine sahip mimar veya mühendis ortağının mezuniyet belgesinin sunulması  
durumunda; ticaret ve sanayi odası/ticaret odası bünyesinde bulunan ticaret sicil  
memurlukları veya yeminli mali müşavir ya da serbest muhasebeci mali müşavir tarafından,  
ilk ilan veya davet tarihinden sonra düzenlenen ve düzenlendiği tarihten geriye doğru son beş  
yıldır kesintisiz olarak bu şartın korunduğunu gösteren belgenin sunulması zorunludur.  
(12) Mezuniyet belgelerinin iş deneyimini tevsik için sunulması durumunda;  
mezuniyetten sonra geçen sürenin onbeş yıldan fazlasının değerlendirmeye alınabilmesi için,  
başvuru veya teklif kapsamında mezuniyet belgesi sahibine ait yapım işine ilişkin bir iş  
deneyim belgesinin sunulması zorunludur.  
(17) Bu Yönetmeliğin 43 üncü maddesinin sekizinci fıkrasına göre düzenlenenler hariç  
olmak üzere belge düzenlemeye yetkili kurum ve kuruluşlarca düzenlenecek iş deneyim  
belgelerinde; belgeye konu işin esaslı unsuru ile belge tutarının iş grupları itibariyle  
dağılımına yer verilir. Ancak, işin amacı ile işlevini gerçekleştirecek seviyede veya bir iş  
grubuna ilişkin aşama ve kısımları içerecek şekilde tamamlanmaması gibi hallerde esaslı  
unsur belirtilmez ve belgede buna ilişkin açıklamaya yer verilerek işin tamamlanan aşama ve  
kısımları belirtilir.hükmü,  
Anılan Yönetmelik’in “Değerlendirmeye ilişkin esaslar” başlıklı 48’inci maddesinde  
“(1) Aday ve isteklilerin ihale konusu iş veya benzer işlerle ilgili iş deneyimlerinin  
değerlendirilmesinde; tek sözleşmeye dayalı olarak alınmış iş deneyim belgeleri dikkate alınır.  
Birden fazla iş deneyimi toplanarak değerlendirilemez.  
(2) İhale konusu iş veya benzer iş kapsamında bulunmayan işlerin tutarları iş  
deneyiminde değerlendirmeye alınmaz. Ancak, iş deneyim belgesine konu işin esaslı  
unsurunun ihale konusu iş veya benzer işe uygun olması halinde iş deneyim belgesi tutarının  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2020/023  
: 19  
: 29.05.2020  
: 2020/UY.I-954  
tamamı değerlendirilir.  
(5) İş deneyim belgelerinin değerlendirilmesinde;  
a) İş bitirme belgelerinde, belgeye konu işin geçici kabul tarihinin ilk ilan veya davet  
tarihinden geriye doğru son onbeş yıl içinde olması,  
b) İş durum belgelerinde, belgeye konu işin gerçekleşme oranının toplam sözleşme  
bedelinin en az % 80’ine ulaştığı tarihin, ihalenin ilk ilan veya davet tarihinden geriye doğru  
son onbeş yıl içinde olması ve ilk sözleşme bedelinin tamamlanması,  
c) İş denetleme ve iş yönetme belgelerinde,  
1) Belgeye konu işin geçici kabul tarihinin ilk ilan veya davet tarihinden geriye doğru  
son on beş yılda içinde olması kaydıyla, ilk sözleşme bedelinin en az % 80’i oranında fiilen  
denetleme veya yönetme faaliyetinde bulunulmuş olması,  
2) Gerçekleşme oranının toplam sözleşme bedelinin en az % 80’ine ulaştığı tarihin,  
ihalenin ilk ilan veya davet tarihinden geriye doğru son onbeş yıl içinde olduğu ve ilk  
sözleşme bedelinin tamamlandığı işlerde; ilk sözleşme bedelinin en az % 80’i oranında fiilen  
denetleme veya yönetme faaliyetinde bulunulmuş olması, şartı aranır ve geçici kabul tarihi  
veya gerçekleşme oranının toplam sözleşme bedelinin en az % 80’ine ulaştığı tarihin, ihale ilk  
ilan veya davet tarihi ile ihale veya son başvuru tarihi arasında olduğu işler de bu kapsamda  
değerlendirilir.  
(6) İş deneyim belge tutarlarının değerlendirilmesinde;  
a) İş bitirme ve iş durum belge tutarları tam olarak,  
b) Denetim veya yönetim faaliyetleri nedeniyle alınan belge tutarları beşte bir  
oranında,  
dikkate alınır.  
(8) Mühendis veya mimarların, aldıkları lisans eğitimine uygun yapım işleri  
ihalelerinde, iş deneyimi olarak mezuniyet belgelerini sunmaları durumunda;  
a) İş deneyimi bulunmayan mühendis veya mimarların; toplam süresi onbeş yılı  
geçmemek kaydıyla mezuniyetlerinden sonra geçen her yıl, Kanunun 62 nci maddesinin  
birinci fıkrasının (h) bendinde belirtilen tutar kadar,  
b) İş deneyimi bulunan mühendis veya mimarların; onbeş yıllık sınırlamaya tabi  
tutulmaksızın, mezuniyetlerinden sonra geçen her yıl Kanunun 62 nci maddesinin birinci  
fıkrasının (h) bendinde belirtilen tutar kadar, benzer iş deneyimi olarak dikkate alınır.  
(9) Yapımla ilgili hizmet işlerinden elde edilen belgeler yapım işlerinde  
kullanılamaz…” hükmü,  
Kamu İhale Genel Tebliği’nin “Mühendis veya mimarların mezuniyet belgeleri ile  
ihalelere katılmaları” başlıklı 43’üncü maddesinde “43.1. 4734 sayılı Kanunun  
62 nci maddesinin (h) bendi uyarınca; mühendis ve mimarların mezuniyet belgeleriyle elde  
ettikleri deneyimin, mühendis veya mimarların en az beş yıldır % 51 veya daha fazla hissesine  
sahip olduğu tüzel kişiler tarafından da kullanılabilmesi mümkün olup, bu kapsamda tüzel  
kişilerin ortaklarına ait mezuniyet belgelerini iş deneyimlerini tevsik amacıyla sunabilmeleri  
için, mezuniyet belgesi sahibi ortağın en az beş yıldır tüzel kişiliğin % 51 veya  
daha fazla hissesine sahip olduğunun, ihalenin ilk ilan veya davet tarihinden sonra (Ek  
ibare:12/06/2015-29384  
R.G./3.  
md.;Mülga  
ibare:13.06.2019-30800  
R.G/9.md.,  
yürürlük:23.06.2019)YMM, SMMM ya da ticaret ve sanayi odası/ticaret odası bünyesinde  
bulunan ticaret sicil müdürlükleri tarafından düzenlenen (KİK031.3/Y) nolu standart forma  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2020/023  
: 19  
: 29.05.2020  
: 2020/UY.I-954  
uygun belge ile tevsik edilmesi zorunludur.  
43.2. Mezuniyet tarihinden sonra geçen süre on beş yıldan fazla olan mühendis ve  
mimarların, on beş yıldan fazla mezuniyet sürelerinin de değerlendirilebilmesi için, başvuru  
veya teklif kapsamında mezuniyet belgesi sunulan mühendis veya mimara ait yapım işine  
ilişkin bir iş deneyim belgesi (iş bitirme, iş durum, iş denetleme, iş yönetme) sunulması gerekli  
olup, iş deneyim belgesi sunulmaması durumunda mezuniyet tarihinden sonra geçen sürenin  
on beş yıldan fazlası dikkate alınmayacaktır. Bu kapsamda sunulacak iş deneyim belgesine  
konu işin, geçici kabul tarihinin veya gerçekleşme oranının toplam sözleşme bedelinin %  
80’ine ulaştığı tarihin, ihale ilk ilan veya davet tarihinden geriye doğru son on beş yıl içinde  
olması koşulu aranmaz.  
43.3. Yapım İşleri İhaleleri Uygulama Yönetmeliğinin 48 inci maddesinde birden fazla  
iş deneyiminin toplanarak değerlendirilemeyeceği hüküm altına alınmıştır. Bu doğrultuda,  
mezuniyet belgeleri için 4734 sayılı Kanunun 62 nci maddesinin birinci fıkrasının (h) bendi  
uyarınca hesaplanan iş deneyim tutarları, iş deneyim (iş bitirme, iş durum, iş denetleme ve iş  
yönetme) belge tutarları ile toplanarak değerlendirilmeyecektir.  
43.4. İş ortaklığında, pilot ortağın istenen asgari iş deneyim tutarının tamamını  
sağlaması durumunda; özel ortakların istenen asgari iş deneyim tutarının % 40’ından az  
olmamak üzere benzer işe ait olmayan bir yapım işine ilişkin iş deneyim belgesi sunmaları  
mümkündür. Ancak özel ortakların iş deneyimini tevsik amacıyla mezuniyet belgeleri sunması  
durumunda, mezuniyet belgelerinin ihale konusu iş veya benzer işe denk sayılacağı belirtilen  
mimarlık veya mühendislik bölümlerine ait olması gereklidir.açıklamaları,  
İdari Şartname’nin “İhale konusu işe ilişkin bilgiler” başlıklı 2’nci maddesinde “2.1.  
İhale konusu işin  
a) Adı:Karamürsel Ek Hizmet Binası Yapım işi…” düzenlemesi,  
Anılan Şartname’nin “İhaleye katılabilmek için gereken belgeler ve yeterlik kriterleri”  
başlıklı 7’nci maddesinde “7.1  
h) Tüzel kişi tarafından iş deneyimi göstermek üzere sunulan belgenin, tüzel kişiliğin  
yarısından fazla hissesine sahip ortağına ait olması halinde, ticaret ve sanayi odası/ticaret  
odası bünyesinde bulunan ticaret sicil memurlukları veya yeminli mali müşavir ya da serbest  
muhasebeci mali müşavir tarafından ilk ilan tarihinden sonra düzenlenen ve düzenlendiği  
tarihten geriye doğru son bir yıldır kesintisiz olarak bu şartın korunduğunu gösteren belge.  
ı) Tüzel kişi tarafından iş deneyimini göstermek üzere, en az beş yıldır % 51 veya daha  
fazla hissesine sahip mimar veya mühendis ortağının mezuniyet belgesinin sunulması  
durumunda; ticaret ve sanayi odası/ticaret odası bünyesinde bulunan ticaret sicil  
memurlukları veya yeminli mali müşavir ya da serbest muhasebeci mali müşavir tarafından,  
ilk ilan tarihinden sonra düzenlenen ve düzenlendiği tarihten geriye doğru son beş yıldır  
kesintisiz olarak bu şartın korunduğunu gösteren belge  
7.5. Mesleki ve teknik yeterliğe ilişkin belgeler ve bu belgelerin taşıması gereken  
kriterler:  
7.5.1. İsteklinin, yurt içinde veya yurt dışında kamu veya özel sektöre bedel içeren bir  
sözleşme kapsamında taahhüt edilen ihale konusu iş veya benzer işlere ilişkin olarak;  
a) İlk ilan tarihinden geriye doğru son onbeş yıl içinde geçici kabulü yapılan,  
b) İlk ilan tarihinden geriye doğru son onbeş yıl içinde geçici kabulü yapılan işlerde,  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2020/023  
: 19  
: 29.05.2020  
: 2020/UY.I-954  
ilk sözleşme bedelinin en az % 80'i oranında denetlenen ya da yönetilen,  
c) Devam eden işlerde; ilk sözleşme bedelinin tamamlanması şartıyla, ilk ilan  
tarihinden geriye doğru son onbeş yıl içinde gerçekleşme oranı toplam sözleşme bedelinin en  
az % 80'ine ulaşan ve kusursuz olarak gerçekleştirilen,  
ç) Devam eden işlerde; ilk sözleşme bedelinin tamamlanması şartıyla, ilk ilan  
tarihinden geriye doğru son onbeş yıl içinde gerçekleşme oranı toplam sözleşme bedelinin en  
az % 80'ine ulaşan ve kusursuz olarak gerçekleştirilen işlerde; ilk sözleşme bedelinin en az %  
80'i oranında denetlenen ya da yönetilen,  
d) Devredilen işlerde, devir öncesindeki veya sonrasındaki dönemde ilk sözleşme  
bedelinin en az % 80'inin gerçekleştirilmesi şartıyla, ilk ilan tarihinden geriye doğru son  
onbeş yıl içinde geçici kabulü yapılan, işlere ilişkin deneyimini gösteren belgeleri sunması  
80  
zorunludur. İstekli tarafından teklif edilen bedelin % 'inden az olmamak üzere, ihale konusu  
iş veya benzer işlere ait tek sözleşmeye ilişkin iş deneyimini gösteren belgelerin sunulması  
gerekir.  
İş ortaklığında, pilot ortağın istenen asgari iş deneyim tutarının en az % 80'ini, diğer  
ortakların her birinin ise, istenen asgari iş deneyim tutarının en az % 20'sini sağlaması  
zorunludur. Ancak ihaleye katılan iş ortaklığının ortakları tarafından ortaklık oranları ve  
yapısı aynı olmak kaydıyla daha önce kurulmuş olan iş ortaklığının gerçekleştirdiği bir işten  
elde ettiği iş deneyim belgesi sunulması halinde pilot ortak ve diğer ortakların her birinin  
birinci cümledeki oranlara göre asgari iş deneyim tutarını sağlaması koşulu aranmaz.  
Konsorsiyumda ise, her bir ortağın kendi kısmı için istenen asgari iş deneyim tutarını  
sağlaması zorunludur.  
7.6. Bu ihalede benzer iş olarak kabul edilecek işler:  
11.06.2011 tarih ve 27961 sayılı Resmi Gazetede yayımlanan "Yapım İşlerinde benzer iş  
grupları tebliği”nde yer alan B-III grubu işler benzer iş olarak kabul edilecektir. Bu ihale  
kapsamında; tadilat, dekorasyon, onarım, sondaj, güçlendirme, montaj işleri vb. yapım  
işlerine ait iş deneyim belgeleri benzer iş olarak kabul edilmeyecektir  
7.6.1. Mezuniyet belgeleri/diplomalar: Mühendislik Fakültesi İnşaat Bölümü mezunu  
veya Mimarlık Fakültesi Mimarlık Bölümü mezunu olan şahısların diplomaları ihale konusu  
işe denk sayılacaktır.düzenlemesi yer almaktadır.  
Yukarıda aktarılan mevzuat hükümleri ve açıklamalarından, mesleki ve teknik  
yeterliğin belirlenmesi için isteklilerden, yurt içinde veya yurt dışında kamu veya özel sektöre  
bedel içeren bir sözleşme kapsamında taahhüt ettikleri ihale konusu iş veya benzer işlerdeki  
deneyimlerini tevsik etmeleri için iş deneyim belgesi istenilmesinin zorunlu olduğu, iş  
deneyiminin tevsiki için ilk ilân veya davet tarihinden geriye doğru son onbeş yıl içinde  
geçici kabulü yapılan işlerle ilgili deneyimlerini gösteren belgelerin sunulabileceği, iş  
deneyimi bulunmayan mühendis veya mimarların, aldıkları lisans eğitimine uygun yapım işi  
ihalelerine başvurularında, toplam süresi onbeş yılı geçmemek kaydıyla mezuniyetlerinden  
sonra geçen her yıl için anılan Kanun’un 62’nci maddesinin birinci fıkrasının (h) bendinde  
geçen tutar üzerinden hesaplanmak suretiyle benzer iş deneyimi olarak dikkate alınacağı, bu  
bent kapsamında elde edilen deneyimin mühendis veya mimarın beş yıldır en az %51  
hissesine  
sahip  
olduğu  
tüzel  
kişiler  
tarafından  
kullanılabileceği,  
Diğer taraftan, tüzel kişi tarafından iş deneyimini göstermek üzere, en az beş yıldır  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2020/023  
: 19  
: 29.05.2020  
: 2020/UY.I-954  
%51 veya daha fazla hissesine sahip mimar veya mühendis ortağına ait mezuniyet belgesinin  
sunulması durumunda; ticaret ve sanayi odası/ticaret odası bünyesinde bulunan ticaret sicil  
memurlukları veya yeminli mali müşavir ya da serbest muhasebeci mali müşavir tarafından,  
ilk ilân veya davet tarihinden sonra düzenlenen ve düzenlendiği tarihten geriye doğru son beş  
yıldır kesintisiz olarak bu şartın korunduğunu gösteren belgenin sunulmasının zorunlu  
olduğu, mezuniyet belgelerinin iş deneyiminin tevsiki için sunulması durumunda,  
mezuniyetten sonra geçen sürenin onbeş yıldan fazlasının değerlendirmeye alınabilmesi için,  
teklif kapsamında mezuniyet belgesi sahibine ait yapım işine ilişkin bir iş deneyim belgesinin  
bulunması gerektiği anlaşılmıştır.  
İhale üzerinde bırakılan istekliye teklif dosyası incelendiğinde,  
17.02.2020 düzenlenme tarihli Mezuniyet belgesinin kullanılmasına ilişkin ortaklık  
durum belgesinin (Standart Form- KİK031.3/Y) sunulduğu, söz konusu belgede düzenleme  
tarihinden önceki beş yıl boyunca Ager Yat. Eğ. İnş. Paz. San. ve Tic. A.Ş.nin kesintisiz %51  
hissesine sahip mezuniyet belgesi kullanılacak ortağın Hüseyin Özçelik olarak belirtildiği ve  
belgenin düzenlendiği tarihte söz konusu kişinin belgenin düzenlendiği tarihteki hisse  
oranının (%51) olarak belirtildiği, ayrıca aynı belgenin SMMM kaşe ve imzalı olduğu  
görülmüştür.  
Öte yandan, yine Hüseyin Özçelik’e ait 923-5676 numaralı İstanbul Teknik  
Üniversitesi İnşaat Fakültesi Mühendis diplomasının da sunulduğu, söz konusu diploma  
tarihinin ise (07 Ekim 1981) olduğu görülmüştür.  
Ayrıca yine anılan kişiye ait 06.07.2017 tarihli ve 5841-Y-KK-115-1 sayılı Hüseyin  
Özçelik için düzenlenen iş deneyim belgesinin de (iş denetleme) teklif dosyası kapsamında  
sunulduğu, söz konusu belgede yer alan bilgilere göre işin adının “Otoyollarda ve bağlantı  
yollarında sanat yapılarının bakımı yapım işi” olduğu, uygulanan yapı tekniğinin “Sanat  
yapılarının onarımı” olduğu, söz konusu işte aynı sıfatla iki kişinin görev yaptığı ve Hüseyin  
Özçelik’in görevi sırasında denetlediği iş kısmının konusunun “sanat yapılarının onarım”  
işleri olduğu ve ilgilinin görevi sırasında işin ilk sözleşme bedeline göre nakdi gerçekleşme  
oranının “% 100” olduğu ve söz konusu belgede belge tutarının yer aldığı ve belgenin idare  
yetkilisi tarafından onaylandığı ve EKAP üzerinde kaydının bulunduğu görülmüştür.  
Bu kapsamda, anılan istekli tarafından teklif dosyası kapsamında iş deneyimini tevsik  
etmek üzere, anılan istekli firmanın %51 hissesine sahip ortağı Hüseyin Özçelik’e ait  
mezuniyet belgesinin kullanılmasına yönelik tevsik edici belgenin, söz konusu kişiye ait  
mühendislik diplomasının ve anılan kişiye ait benzer işlere ait olmayan bir yapım işine ilişkin  
bir iş deneyim belgesinin sunulduğu dikkate alındığında, söz konusu iş deneyim belgesinin (iş  
denetleme) tek başına iş deneyiminin tevsiki açısından sunulan bir belge olarak değil, ilgili  
mezuniyet belgesi sunulan ortağın mezuniyet belgesinin 15 yıldan fazla süre ile  
değerlendirmeye alınması açısından dikkate alınması mümkün olan bir belge olduğu  
anlaşılmış olup başvuru sahibinin bu yöndeki iddialarının yerinde olmadığı sonucuna  
varılmıştır.  
Bu çerçevede, mezuniyetten sonra geçen onbeş yıldan fazlasının değerlendirmeye  
alınması durumundaki mezuniyet belgesi/diplomadan elde edilen toplam benzer iş deneyimi  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2020/023  
: 19  
: 29.05.2020  
: 2020/UY.I-954  
tutarının (mezuniyet tarihi: 07.10.1981, ihale tarihi: 21.02.2020>>>38 yıl x 358.977,00 TL=  
13.641.126,00 TL + 4 ay x 29.914,25 (358.977,00/12) =119.657,00 + 13 gün x 997,16  
(29.914,25/30) = 12.963,08 TL) şeklinde hesaplanması durumunda toplam: 13.773.746,00 TL  
olduğu ve söz konusu benzer iş tutarının ihale üzerinde bırakılan istekli tarafından sağlanması  
gereken asgari tutarı (11.739.000,00 TL x%80=9.391.200,00 TL) karşıladığı görülmüştür.  
Açıklanan nedenlerle, ihale üzerinde bırakılan isteklinin iş deneyimine yönelik  
sunduğu belgelerin bu haliyle ihalede istenen kriterleri karşıladığı,  
Öte yandan sunulan ortaklık durum belgesinin tüzel kişi tarafından iş deneyimini  
göstermek üzere, en az beş yıldır % 51 veya daha fazla hissesine sahip mimar veya mühendis  
ortağının mezuniyet belgesinin sunulması durumuna istinaden aranan şartlara göre sunulduğu,  
ayrıca sunulan ortaklık durum belgesinin belge düzenlenme ve onay şartları ile son beş yıldır  
kesintisiz ortak olma şartını gösterdiği, sunulan iş deneyim belgesinin ise yapım işine ilişkin  
olduğu, belgenin yetkili kişilerce imzalandığı ve söz konusu belgenin EKAP üzerinde kayıtlı  
olduğu, öte yandan ilgilinin işin tamamında görev aldığı ve hissesine düşen belge tutarının  
bulunduğu ve başvuru sahibinin bu hususların aksini gösteren belgeye dayalı bir iddiasının  
bulunmadığı hususları birlikte değerlendirildiğinde sunulan belgelerin bu haliyle ihale  
üzerinde bırakılan isteklinin iş deneyimine yönelik sağlaması gereken aranan kriterleri  
karşıladığı ve başvuru sahibinin 3, 4, 5, 6, 7, 8 ve 9’uncu iddialarının yerinde olmadığı  
sonucuna varılmıştır.  
4) Başvuru sahibinin 10’uncu iddiasına ilişkin olarak:  
Yapım İşleri İhaleleri Uygulama Yönetmeliği’nin “Bankalardan temin edilecek  
belgeler” başlıklı 34’üncü maddesinde “(1) Mali durumu göstermek üzere bankalardan temin  
edilecek yeterlik belgesi, banka referans mektubudur. Banka referans mektubu, Türkiye’de  
veya yurt dışında faaliyet gösteren bankalardan temin edilebilir. Banka referans mektubunun  
ilk ilan veya davet tarihinden sonra düzenlenmiş olması zorunludur…” hükmü,  
İdari Şartname’nin “İhaleye katılabilmek için gereken belgeler ve yeterlik kriterleri”  
başlıklı 7’nci maddesinde “…7.4. Ekonomik ve mali yeterliğe ilişkin belgeler ve bu belgelerin  
taşıması gereken kriterler:  
7.4.1. İsteklinin teklif ettiği bedelin % 10'undan az olmamak üzere bankalar  
nezdindeki kullanılmamış nakdi veya gayrinakdi kredisi ya da üzerinde kısıtlama bulunmayan  
mevduatını gösteren banka referans mektubu sunması zorunludur. Banka referans mektubunun  
ilk ilan tarihinden sonra düzenlenmiş olması zorunludur.  
Yukarıdaki kriter, mevduat ve kredi tutarları toplanmak ya da birden fazla banka  
referans mektubu sunulmak suretiyle de sağlanabilir…” düzenlemesi yer almaktadır.  
İhale üzerinde bırakılan istekli tarafından sunulan banka referans mektubunun  
tarihinin 19.02.2020 olduğu ve bu tarihin başvuruya konu ihaleye ait ihale ilan tarihinden  
(28.01.2020) sonra düzenlenmiş olduğu görüldüğünden başvuru sahibinin iddiasının yerinde  
olmadığı sonucuna varılmıştır.  
5) Başvuru sahibinin 11, 12 ve 13’üncü iddialarına ilişkin olarak:  
Yapım İşleri İhaleleri Uygulama Yönetmeliği’nin “Belgelerin sunuluş şekli” başlıklı  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2020/023  
: 19  
: 29.05.2020  
: 2020/UY.I-954  
31’inci maddesinde “(1) Bu Yönetmeliğin uygulanmasında idareler; belgelerin aslını veya  
aslına uygunluğu noterce onaylanmış örneklerini isterler. Bu kapsamda sunulan fatura  
örnekleri de asıl olarak kabul edilir. Adaylar veya istekliler, istenen belgelerin aslı yerine  
ihale veya son başvuru tarihinden önce idare tarafından “aslı idarece görülmüştür” veya bu  
anlama gelecek şerh düşülen suretlerini başvuruları veya teklifleri kapsamında sunabilirler.  
Bu yönde yapılacak başvuruların, ihaleden önce idarenin ilgili birim yetkilisi veya bu hususta  
görevlendirilmiş personelince karşılanması zorunludur.  
(2) Noter onaylı belgelerin aslına uygun olduğunu belirten bir şerh taşıması zorunlu  
olup, sureti veya fotokopisi görülerek onaylanmış olanlar ile “ibraz edilenin aynıdır” veya bu  
anlama gelecek bir şerh taşıyanlar geçerli kabul edilmez. Ancak, Türkiye Ticaret Sicili  
Gazetesi Nizamnamesinin 9 uncu maddesinde yer alan hüküm çerçevesinde, Gazete idaresince  
veya Türkiye Odalar ve Borsalar Birliğine bağlı odalarca “aslının aynıdır” şeklinde  
onaylanarak verilen Ticaret Sicili Gazetesi suretleri veya bunların noter onaylı suretleri de  
kabul edilir…” hükmü,  
Anılan Yönetmelik’ “Bilanço veya eşdeğer belgeler” başlıklı 35’inci maddesinde “(1)  
Bilançonun veya eşdeğer belgelerin istenildiği ihalelerde ihalenin yapıldığı yıldan önceki yıla  
ait;  
a) Yayınlanması zorunlu olan yıl sonu bilançosunun veya gerekli bölümlerinin,  
b) (a) bendinde belirtilen belgelere eşdeğer belgelerin, her ikisinin de idarece istenilmesi  
zorunludur.  
(2) Bilanço veya eşdeğer belgeler kapsamında;  
a) İlgili mevzuatı uyarınca bilançosunu yayımlatma zorunluluğu olan aday ve istekliler yıl  
sonu bilançosunu veya bilançonun üçüncü fıkradaki kriterleri sağladığını gösteren  
bölümlerini,  
b) İlgili mevzuatı uyarınca bilançosunu yayımlatma zorunluluğu olmayan aday ve  
istekliler yıl sonu bilançosunu veya bilançonun üçüncü fıkradaki kriterlerin sağlandığını  
gösteren bölümlerini ya da bu kriterlerin sağlandığını göstermek üzere (Ek ibare:12/06/2015-  
29384 R.G./1. md.;Mülga ibare:13.06.2019-30800 RG/ 1. md., yürürlük:23.06.2019)yeminli  
mali müşavir veya serbest muhasebeci mali müşavirce standart forma uygun olarak  
düzenlenen belgeyi, sunar.  
(3) Adayın veya isteklinin ikinci fıkra uyarınca sunduğu belgelerde;  
a) Belli sürelerde nakit akışını sağlayabilmesi için gerekli likiditeye ve kısa dönem (bir yıl)  
içinde borç ödeme gücüne sahip olup olmadığını gösteren cari oranın (dönen varlıklar/kısa  
vadeli borçlar) en az 0,75 olması (hesaplama yapılırken; yıllara yaygın inşaat maliyetleri  
dönen varlıklardan, yıllara yaygın inşaat hakediş gelirleriise kısa vadeli borçlardan  
düşülecektir),  
b) Aktif varlıkların ne kadarının öz kaynaklardan oluştuğunu gösteren öz kaynak oranının  
(öz kaynaklar/toplam aktif) en az 0,15 olması (hesaplama yapılırken, yıllara yaygın inşaat  
maliyetleri toplam aktiflerden düşülecektir),  
c) Kısa vadeli banka borçlarının öz kaynaklara oranının 0,50’den küçük olması,  
ve belirtilen üç kriterin birlikte sağlanması zorunludur. Sunulan bilançolarda varsa yıllara  
yaygın inşaat maliyetleri ile hakediş gelirlerinin gösterilmesi gerekir.  
(4) Yukarıda belirtilen kriterleri bir önceki yılda sağlayamayanlar, son üç yıla kadar  
olan yılların belgelerini sunabilirler. Bu takdirde belgeleri sunulan yılların parasal  
tutarlarının ortalaması üzerinden yeterlik kriterlerinin sağlanıp sağlanmadığına bakılır.  
(5) İhale veya son başvuru tarihi yılın ilk dört ayında olan ihalelerde, bir önceki yıla  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2020/023  
: 19  
: 29.05.2020  
: 2020/UY.I-954  
ait belgelerini sunmayanlar, iki önceki yıla ait belgelerini sunabilirler. Bu belgelerde, yeterlik  
kriterini sağlayamayanlar ise iki önceki yılın belgeleri ile üç önceki ve dört önceki yılın  
belgelerini sunabilirler. Bu durumda, belgeleri sunulan yılların parasal tutarlarının  
ortalaması üzerinden yeterlik kriterlerinin sağlanıp sağlanmadığına bakılır.  
(6) 4/1/1961 tarihli ve 213 sayılı Vergi Usul Kanununun 174 üncü maddesine göre  
takvim yılından farklı hesap dönemi belirlenen aday ve isteklinin bilançoları için bu hesap  
dönemi esas alınır.  
(7) Bilanço veya bilançonun üçüncü fıkradaki kriterlerin sağlandığını gösteren  
bölümlerinin ilgili mevzuatına göre düzenlenmiş ve (Ek ibare:12/06/2015-29384  
R.G./1.md.;Mülga ibare:13.06.2019-30800 RG/ 1. md., yürürlük:23.06.2019)yeminli mali  
müşavir veya serbest muhasebeci mali müşavir ya da vergi dairesince onaylanmış olması  
zorunludur. Yabancı ülkede düzenlenen bilanço veya bilançonun üçüncü fıkradaki kriterlerin  
sağlandığını gösteren bölümlerinin ise o ülke mevzuatına göre düzenlenmesi ve bu belgeleri  
düzenlemeye yetkili merci tarafından onaylanmış olması gereklidir.  
(8) Yabancı ülkede düzenlenen yayımlanması zorunlu olmayan bilançoların veya  
bunların bölümlerinin ibraz edilmemesi durumunda, yukarıda belirtilen kriterlerin sağlandığı  
o ülke mevzuatına göre bu belgeleri düzenlemeye yetkili merci tarafından onaylanmış belge  
ile tevsik edilebilir.  
(9) Aday veya isteklinin ortak girişim olması halinde, ortakların her birinin istenen  
belgeleri ayrı ayrı sunması ve üçüncü fıkrada belirtilen kriterleri sağlaması zorunludur.”  
hükmü,  
İdari Şartname’nin “İhaleye katılabilmek için gereken belgeler ve yeterlik kriterleri”  
başlıklı 7’nci maddesinde “7.1. İsteklilerin ihaleye katılabilmeleri için aşağıda sayılan  
belgeleri teklifleri kapsamında sunmaları gerekir:  
7.4.2. İsteklinin ihalenin yapıldığı yıldan önceki yıla ait yıl sonu bilançosu veya  
eşdeğer belgeleri.  
a) İlgili mevzuatı uyarınca bilançosunu yayımlatma zorunluluğu olan isteklilerin, yıl  
sonu bilançosunu veya bilançonun gerekli kriterleri sağlandığını gösteren bölümlerini,  
b) İlgili mevzuatı uyarınca bilançosunu yayımlatma zorunluluğu olmayan isteklilerin,  
yıl sonu bilançosunu veya bilançonun gerekli kriterleri sağladığını gösteren bölümlerini ya da  
bu kriterlerin sağlandığını göstermek üzere yeminli mali müşavir veya serbest muhasebeci  
mali müşavir tarafından standart forma uygun olarak düzenlenen belgeyi (Standart Form:  
KİK024.1/Y) sunmaları gerekmektedir.  
Sunulan bilanço veya eşdeğer belgelerde;  
a) Belli sürelerde nakit akışını sağlayabilmesi için gerekli likiditeye ve kısa dönem (bir  
yıl) içinde borç ödeme gücüne sahip olup olmadığını gösteren cari oranın (dönen  
varlıklar/kısa vadeli borçlar) en az 0,75 olması, (hesaplama yapılırken; yıllara yaygın inşaat  
maliyetleri dönen varlıklardan, yıllara yaygın inşaat hakediş gelirleri ise kısa vadeli  
borçlardan düşülecektir),  
b) Aktif varlıkların ne kadarının öz kaynaklardan oluştuğunu gösteren öz kaynak  
oranının (öz kaynaklar/toplam aktif) en az 0,15 olması, (hesaplama yapılırken, yıllara yaygın  
inşaat maliyetleri toplam aktiflerden düşülecektir),  
c) Kısa vadeli banka borçlarının öz kaynaklara oranının 0,50'den küçük olması, ve  
belirtilen üç kriterin birlikte sağlanması zorunludur. Sunulan bilançolarda varsa yıllara  
yaygın inşaat maliyetleri ile hakediş gelirlerinin gösterilmesi gerekir.  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2020/023  
: 19  
: 29.05.2020  
: 2020/UY.I-954  
Yukarıda belirtilen kriterleri bir önceki yılda sağlayamayanlar, son üç yıla kadar olan  
yılların belgelerini sunabilirler. Bu takdirde belgeleri sunulan yılların parasal tutarlarının  
ortalaması üzerinden yeterlik kriterlerinin sağlanıp sağlanmadığına bakılır.  
İhale veya son başvuru tarihi yılın ilk dört ayında olan ihalelerde, bir önceki yıla ait  
belgelerini sunmayanlar, iki önceki yıla ait belgelerini sunabilirler. Bu belgelerde, yeterlik  
kriterini sağlayamayanlar ise iki önceki yılın belgeleri ile üç önceki ve dört önceki yılın  
belgelerini sunabilirler. Bu durumda, belgeleri sunulan yılların parasal tutarlarının  
ortalaması üzerinden yeterlik kriterlerinin sağlanıp sağlanmadığına bakılır.  
Bilanço veya bilançonun yukarıda belirtilen kriterlerin sağlandığını gösteren  
bölümlerinin ilgili mevzuatına göre düzenlenmiş ve yeminli mali müşavir veya serbest  
muhasebeci mali müşavir ya da vergi dairesince onaylanmış olması zorunludur. Yabancı  
ülkede düzenlenen bilanço veya bilançonun yukarıda belirtilen kriterlerin sağlandığını  
gösteren bölümlerinin ise o ülke mevzuatına göre düzenlenmesi ve bu belgeleri düzenlemeye  
yetkili merci tarafından onaylanmış olması gereklidir.  
Yabancı ülkede düzenlenen yayımlanması zorunlu olmayan bilançoların veya bunların  
bölümlerinin ibraz edilmemesi durumunda, yukarıda belirtilen kriterlerin sağlandığı o ülke  
mevzuatına göre bu belgeleri düzenlemeye yetkili merci tarafından onaylanmış belge ile tevsik  
edilebilir.  
İsteklinin ortak girişim olması halinde, ortakların her birinin istenen belgeleri ayrı  
ayrı sunması ve yukarıda belirtilen kriterleri sağlaması zorunludur.düzenlemesi yer  
almaktadır.  
Başvuru sahibi istekli ve diğer isteklilerin teklifleri kapsamında sundukları bilanço ve  
ciroya yönelik belgelerin asılları başvuruya konu ihaleyi gerçekleştiren idareden istenilmiş  
olup, istenilen belgeler 20.05.2020 tarihli ve 2020/22233 sayılı yazı ekinde Kurum kayıtlarına  
alınmıştır.  
İdarece ihale üzerinde bırakılan istekliye ait olarak gönderilen asıl belgeler  
incelendiğinde, iddia konusu belgelerin söz konusu istekli tarafından ıslak imzalı olarak teklif  
dosyası kapsamında sunulduğu görüldüğünden başvuru sahibinin bu yöndeki iddiasının  
yerinde olmadığı sonucuna varılmıştır.  
Yukarıda aktarılan mevzuat çerçevesinde bilanço ve eşdeğer belgelere ilişkin  
kriterlerin belirlendiği görülmüş olup, ihale veya son başvuru tarihi yılın ilk dört ayında olan  
ihalelerde, bir önceki yıla ait (2019 yılı) belgelerini sunmayanların, iki önceki yıla ait  
belgelerini sunabileceği, (2018 yılı) bu belgelerde, yeterlik kriterini sağlayamayanların ise iki  
önceki yılın belgeleri ile üç önceki ve dört önceki yılın belgelerini sunabileceği, bu durumda,  
belgeleri sunulan yılların parasal tutarlarının ortalaması üzerinden yeterlik kriterlerinin  
sağlanıp sağlanmadığına bakılacağı anlaşılmaktadır.  
İhale üzerinde bırakılan istekli tarafından belge düzenlenme tarihi 02.01.2020 olan  
SMMM kaşeli ve imzalı 2018 yılına ait bilgileri gösteren bilanço bilgileri tablosu ve eki  
kurumlar vergisi beyannamesinin sunulduğu, sunulan bilanço bilgileri tablosunda cari oranın,  
özkaynak oranının ve kısa vadeli banka borçlarının özkaynaklara oranının başvuruya konu  
ihalede istenen oranları karşıladığı görülmüştür.  
Ayrıca sunulan bilanço bilgileri tablosunda yıllara yaygın inşaat maliyetleri ve yıllara  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2020/023  
: 19  
: 29.05.2020  
: 2020/UY.I-954  
yaygın inşaat hakediş gelirlerinin “0,00” olarak gösterildiği, yıllara yaygın inşaat maliyetleri  
ve yıllara yaygın inşaat hakediş gelirlerinin varsa ilgili tutarlardan düşülerek hesaplamaların  
yapılacağı ancak zaten söz konusu maliyet ve gelirlerin anılan isteklinin bilançosunda  
bulunmadığı anlaşılmış olup, diğer taraftan söz konusu belgenin SMMM tarafından  
imzalandığı ve serbest muhasebeci tarafından imzalanmadığı ve söz konusu belgenin bu  
haliyle kamu ihale mevzuatında aranan kriterleri karşıladığı görülmüştür.  
Açıklanan nedenlerle sunulan belgelerin bu haliyle ihalede istenen kriterleri karşıladığı  
ve başvuru sahibinin 11, 12 ve 13’üncü iddialarının yerinde olmadığı sonucuna varılmıştır.  
6) Başvuru sahibinin 14, 15 ve 16’ncı iddialarına ilişkin olarak:  
Yapım İşleri İhaleleri Uygulama Yönetmeliği’nin “İsteklinin iş hacmini gösteren  
belgeler” başlıklı 36’ncı maddesinde “İş hacmini gösteren belgeler, aday veya isteklinin  
ihalenin yapıldığı yıldan önceki yıla ait;  
a) Toplam cirosunu gösteren gelir tablosu,  
b) Yapım işleri cirosunu gösteren belgedir.  
(3) Birinci fıkrada sayılan belgelerin istenildiği durumlarda;  
a) Açık ihale usulüyle yapılan ihaleler ile Kanunun 21 inci maddesinin (b) ve (c)  
bentlerine göre yapılan ihalelerde; isteklinin, toplam cirosunun, teklif ettiği bedelin %  
25’inden, yapım işleri cirosunun ise teklif ettiği bedelin % 15’inden az olmaması,  
….  
gerekir. İdarece yalnızca birinci fıkranın (b) bendinde belirtilen belgenin istenildiği ihaleler  
hariç olmak üzere, yeterlikkriteri olarak bu kriterlerden herhangi birini sağlayan ve sağladığı  
kritere ilişkin belgeyi sunan aday veya istekli yeterli kabul edilir.  
(4) Üçüncü fıkradaki kriterleri ihalenin yapıldığı yıldan önceki yıl için  
sağlayamayanlar, ihalenin yapıldığı yıldan önceki yıldan başlamak üzere birbirini takip eden  
son altı yıla kadarki belgelerini sunabilirler. Bu takdirde, belgeleri sunulan yılların parasal  
tutarlarının ortalaması üzerinden yeterlik kriterlerinin sağlanıp sağlanmadığına bakılır.  
(5) İhale veya son başvuru tarihi yılın ilk dört ayında olan ihalelerde, bir önceki yıla  
ait gelir tablosunu sunmayanlar bakımından iki önceki yıl, ihalenin yapıldığı yıldan bir  
önceki yıl olarak kabul edilir. Bu gelir tablosu itibariyle yeterlik şartının sağlanamaması  
halinde ise, iki önceki yıl, ihalenin yapıldığı yıldan bir önceki yıl olarak kabul edilmek üzere  
son altı yıla kadarki gelir tabloları sunulabilir ve bu durumda gelir tabloları sunulan yılların  
parasal tutarlarının ortalaması üzerinden yeterlik kriterlerinin sağlanıp sağlanmadığına  
bakılır. İdarece yalnızca birinci fıkranın (b) bendinde belirtilen belgenin istenildiği ihalelerde,  
üçüncü fıkradaki kriterleri sağlayamayan aday veya isteklinin yapım işleri cirosuna ilişkin  
asgari tutarın yarısını sağlaması ve toplam ciro tutarının üçüncü fıkranın (a) bendinde  
sayılan ihalelerde teklif ettiği bedelin %40’ından veya üçüncü fıkranın (b) bendinde sayılan  
ihalelerde yaklaşık maliyetin % 15’i ile % 25’i aralığında idarece belirlenen tutarın iki  
katından az olmaması durumunda, yapım işleri ile ilgili ciro kriterinin sağlandığı kabul edilir.  
Bu durumda, aday veya isteklinin toplam cirosunu gösteren gelir tablosunu da teklif veya  
başvuru kapsamında sunması gereklidir  
(6) Yapım işleri cirosunu tevsik etmek üzere; yeminli mali müşavir veya serbest  
muhasebeci mali müşavirce standart forma uygun olarak düzenlenen belge sunulur.  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2020/023  
: 19  
: 29.05.2020  
: 2020/UY.I-954  
(7) Toplam ciro; gelir tablosundaki brüt satışlar tutarından, satıştan iadeler, satış  
iskontoları ve diğer indirimlerin tutarları düşülmek suretiyle ulaşılan net satışlar tutarıdır.  
(8) Yapım işleri ciro tutarının hesabında, yurt içinde ve yurt dışında, taahhüt altında  
devam eden yapım işlerinin gerçekleştirilen kısmından veya bitirilen yapım işlerinden elde  
edilen gelirlerin toplamı dikkate alınır.  
(9) 213 sayılı Vergi Usul Kanununun 174 üncü maddesine göre takvim yılından farklı  
hesap dönemi belirlenen aday ve isteklinin gelir tablosu için bu hesap dönemi esas alınır.  
(10) Gelir tablosunun, yeminli mali müşavir veya serbest muhasebeci mali müşavir ya  
da vergi dairesince onaylı olması zorunludur. Yabancı ülkede düzenlenen gelir tablosunun o  
ülke mevzuatına göre düzenlenmesi ve bu belgeyi düzenlemeye yetkili merci tarafından  
onaylanmış olması gereklidir.  
(11) İş ortaklığı olarak ihaleye katılan aday ve isteklilerde; iş hacmine ilişkin  
kriterlerin, her bir ortak tarafından iş ortaklığındaki hissesi oranında sağlanması zorunludur.  
(12) Konsorsiyum olarak ihaleye katılan aday ve isteklilerde; iş hacmine ilişkin  
kriterlerin, her bir ortak tarafından kendi kısmı için sağlanması zorunludur.  
(13) Aday veya isteklinin, ortak girişimin ortağı olarak taahhüdü altında devam eden  
yapım işlerinin gerçekleştirilen kısmının veya bitirdiği yapım işlerinin parasal tutarı, iş  
ortaklığındaki hissesi oranında, konsorsiyumda ise taahhüt edilen iş kısmı üzerinden  
hesaplanır.  
(14) Aday veya isteklinin iş hacmi tutarının değerlendirilmesinde, kendi iş hacmi  
tutarı ile birlikte ortak olduğu ortak girişime/girişimlere ait iş hacmi tutarı da hissesi  
oranında dikkate alınarak toplanmak suretiyle toplam iş hacmi tutarı belirlenir. Bu durumda  
aday veya isteklinin iş hacmi tutarı kullanılan ortak girişimdeki/girişimlerdeki hisse oranını  
gösteren belgelerin de teklif kapsamında sunulması gerekmektedir.hükmü,  
İdari Şartname’nin “İhaleye katılabilmek için gereken belgeler ve yeterlik kriterleri”  
başlıklı 7’nci maddesinde “7.1. İsteklilerin ihaleye katılabilmeleri için aşağıda sayılan  
belgeleri teklifleri kapsamında sunmaları gerekir:  
7.4.3. İş hacmini gösteren belgeler  
İsteklinin ihalenin yapıldığı yıldan önceki yıla ait, aşağıda belirtilen belgelerden birini  
sunması yeterlidir;  
a) Toplam cirosunu gösteren gelir tablosu,  
b) Yapım işleri cirosunu gösteren belgeler,  
İsteklinin toplam cirosunun teklif ettiği bedelin % 25'inden, yapım işleri cirosunun ise  
teklif ettiği bedelin % 15'inden az olmaması gerekir. Bu kriterlerden herhangi birini sağlayan  
ve sağladığı kritere ilişkin belgeyi sunan istekli yeterli kabul edilir.  
Bu kriterleri ihalenin yapıldığı yıldan önceki yıl için sağlayamayanlar, ihalenin  
yapıldığı yıldan önceki yıldan başlamak üzere birbirini takip eden son altı yıla kadarki  
belgelerini sunabilirler. Bu takdirde, belgeleri sunulan yılların parasal tutarlarının  
ortalaması üzerinden yeterlik kriterlerinin sağlanıp sağlanmadığına bakılır.  
İhale veya son başvuru tarihi yılın ilk dört ayında olan ihalelerde, bir önceki yıla ait  
gelir tablosunu sunmayanlar bakımından iki önceki yıl, ihalenin yapıldığı yıldan bir önceki  
yıl olarak kabul edilir. Bu gelir tablosu itibariyle yeterlik şartının sağlanamaması halinde ise,  
iki önceki yıl, ihalenin yapıldığı yıldan bir önceki yıl olarak kabul edilmek üzere son altı yıla  
kadarki gelir tabloları sunulabilir ve bu durumda gelir tabloları sunulan yılların parasal  
tutarlarının ortalaması üzerinden yeterlik kriterlerinin sağlanıp sağlanmadığına bakılır.  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2020/023  
: 19  
: 29.05.2020  
: 2020/UY.I-954  
Yapım işleri cirosunu tevsik etmek üzere; yeminli mali müşavir veya serbest  
muhasebeci mali müşavirce standart forma uygun olarak düzenlenen belge sunulur.  
Yapım işleri ciro tutarının hesabında, yurt içinde ve yurt dışında, taahhüt altında  
devam eden yapım işlerinin gerçekleştirilen kısmından veya bitirilen yapım işlerinden elde  
edilen gelirlerin toplamı dikkate alınır.  
Gelir tablosunun, yeminli mali müşavir veya serbest muhasebeci mali müşavir ya da  
vergi dairesince onaylı olması zorunludur. Yabancı ülkede düzenlenen gelir tablosunun o ülke  
mevzuatına göre düzenlenmesi ve bu belgeyi düzenlemeye yetkili merci tarafından onaylanmış  
olması gereklidir.  
İş ortaklığı olarak ihaleye katılan isteklilerde; iş hacmine ilişkin kriterlerin, her bir  
ortak tarafından iş ortaklığındaki hissesi oranında sağlanması zorunludur.  
İsteklinin iş hacmi tutarının değerlendirilmesinde, kendi iş hacmi tutarı ile birlikte  
ortak olduğu ortak girişime/girişimlere ait iş hacmi tutarı da hissesi oranında dikkate  
alınarak toplanmak suretiyle toplam iş hacmi tutarı belirlenir. Bu durumda aday veya  
isteklinin iş hacmi tutarı kullanılan ortak girişimdeki/girişimlerdeki hisse oranını gösteren  
belgelerin de teklif kapsamında sunulması gerekmektedir.düzenlemesi yer almaktadır.  
Başvuru sahibi istekli ve diğer isteklilerin teklifleri kapsamında sundukları bilanço ve  
ciroya yönelik belgelerin asılları başvuruya konu ihaleyi gerçekleştiren idareden istenilmiş  
olup, istenilen belgeler 20.05.2020 tarihli ve 2020/22233 sayılı yazı ekinde Kurum kayıtlarına  
alınmıştır.  
Söz konusu belgeler incelendiğinde, iddia konusu belgelerde yer alan meslek mensubu  
imzalarının ıslak imzalı olduğu görülmüş olup, başvuru sahibinin bu yöndeki iddiasının  
yerinde olmadığı sonucuna varılmıştır.  
Diğer taraftan, yukarıda aktarılan mevzuat çerçevesinde iş hacmini gösteren belgelere  
ilişkin kriterlerin de düzenlendiği görülmüş olup, ihale veya son başvuru tarihi yılın ilk dört  
ayında olan ihalelerde, bir önceki yıla ait (2019) gelir tablosunu sunmayanlar bakımından iki  
önceki yılın (2018), ihalenin yapıldığı yıldan bir önceki yıl olarak kabul edileceği, bu gelir  
tablosu itibariyle yeterlik şartının sağlanamaması halinde ise, iki önceki yıl, ihalenin yapıldığı  
yıldan bir önceki yıl olarak kabul edilmek üzere son altı yıla kadarki gelir tabloları  
sunulabileceği ve bu durumda gelir tabloları sunulan yılların parasal tutarlarının ortalaması  
üzerinden yeterlik kriterlerinin sağlanıp sağlanmadığına bakılacağı anlaşılmıştır.  
İhale üzerinde bırakılan istekli tarafından teklif dosyası kapsamında SMMM kaşe ve  
imzası ile sunulan 2018 yılına ait kurumlar vergisi beyannamesi eki tek düzen hesap planı  
ayrıntılı bilanço ve ayrıntılı gelir tablosu incelendiğinde, söz konusu isteklinin 2018 yılına ait  
net satışlar tutarının isteklinin ciro ile ihalede karşılaması gereken tutarı karşıladığı  
görülmüştür.  
Ayrıca, iş hacmine ilişkin kriterlerin gelir tablosu ile sağlanmasının mümkün olduğu  
ve yalnızca yapım işleri ciro bilgileri tablosunun sunulmasına yönelik bir zorunluluk  
bulunmadığı görülmüştür.  
Açıklanan nedenlerle sunulan belgelerin bu haliyle ihalede istenen kriterleri karşıladığı  
görüldüğünden başvuru sahibinin 14, 15 ve 16’ncı iddialarının yerinde olmadığı sonucuna  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2020/023  
: 19  
: 29.05.2020  
: 2020/UY.I-954  
varılmıştır.  
7) Başvuru sahibinin 17’nci iddiasına ilişkin olarak:  
Anılan istekli tarafından sunulan 2018 yılına ait olarak gösterilen bilanço bilgileri  
tablosunda düzenlenme tarihinin 02.01.2020 tarihi olduğu, yine aynı cari yıl (2018) ve önceki  
dönem (2017) yıllarına ait olarak gösterilen Kurumlar Vergisi Beyannamesinin onay tarihinin  
ise 15.04.2019 tarihi olduğu, belgelerde yer alan imzaların SMMM’ye ait olduğu ve serbest  
muhasebeci kaşe ve imzasının ise bulunmadığı, ciroya ilişkin yeterliliğin gelir tablosu ile  
sağlanmasının mümkün olduğu ve yalnızca ciro bilgileri tablosunun sunulması gerektiğine  
yönelik bir zorunluluk bulunmadığı, ayrıca söz konusu belgelerin ihale tarihi sonrasında  
düzenlenmesi gerektiğine yönelik kamu ihale mevzuatında bir hususun bulunmadığı ve anılan  
belgelerin ihale üzerinde bırakılan istekliye yönelik olarak düzenlendiği hususları birlikte  
değerlendirildiğinde başvuru sahibinin iddialarının yerinde olmadığı sonucuna varılmıştır.  
Başvuru sahibinin ihale üzerinde bırakılan isteklinin aşırı düşük teklif açıklamasına  
yönelik [18-55]’inci iddialarına ilişkin olarak yapılan incelemede:  
4734 sayılı Kamu İhale Kanunu’nun “Aşırı düşük teklifler” başlıklı 38’nci  
maddesinde “İhale komisyonu verilen teklifleri değerlendirdikten sonra, diğer tekliflere veya  
idarenin tespit ettiği yaklaşık maliyete göre teklif fiyatı aşırı düşük olanları tespit eder. Bu  
teklifleri reddetmeden önce, belirlediği süre içinde teklif sahiplerinden teklifte önemli  
olduğunu tespit ettiği bileşenler ile ilgili ayrıntıları yazılı olarak ister.  
İhale komisyonu;  
a) İmalat sürecinin, verilen hizmetin ve yapım yönteminin ekonomik olması,  
b) Seçilen teknik çözümler ve teklif sahibinin mal ve hizmetlerin temini veya yapım  
işinin yerine getirilmesinde kullanacağı avantajlı koşullar,  
c) Teklif edilen mal, hizmet veya yapım işinin özgünlüğü, gibi hususlarda yapılan  
yazılı açıklamaları dikkate alarak, aşırı düşük teklifleri değerlendirir. Bu değerlendirme  
sonucunda, açıklamaları yeterli görülmeyen veya yazılı açıklamada bulunmayan isteklilerin  
teklifleri reddedilir…” hükmü,  
Kamu İhale Genel Tebliği’nin “Sınır değer tespiti ve aşırı düşük teklifler” başlıklı  
45’inci maddesinde “…45.1.1. Yapım işleri ihalelerinde, 4734 sayılı Kanunun 36 ncı  
maddesi uyarınca ilk oturumda teklif mektubu ve geçici teminatını usulüne uygun sunan  
geçerli teklifler tespit edildikten sonra;  
Yaklaşık maliyetin % 120sinin üzerindeki ve % 40’ının altındaki teklifler dikkate  
alınmaksızın, geçerli tekliflerin aritmetik ortalaması ve standart sapması hesaplanır.  
Tort1 : Geçerli tekliflerin (Tn) aritmetik ortalaması (Tort1  
: Geçerli tekliflerin standart sapması (σ =  
=
)
σ
)
Aritmetik ortalamadan standart sapma çıkartılır ve eklenir.  
Tort1- σ  
Tort1+ σ  
Aritmetik ortalama değerinin standart sapma kadar aşağısı ve standart sapma kadar  
yukarısı arasında kalan bölgede yer alan tekliflerin tekrar ortalaması alınmak suretiyle, ikinci  
aritmetik ortalama bulunur.  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2020/023  
: 19  
: 29.05.2020  
: 2020/UY.I-954  
Ti  
: Standart sapma aralığında kalan teklifler : { Ti: (Tort1- σ ≤ Ti ≤ Tort1+ σ)}  
Tort2 : Standart sapma aralığında kalan tekliflerin (Ti) aritmetik ortalaması (Tort2  
=
)
Hesaplanan ikinci aritmetik ortalama yaklaşık maliyete bölünmek suretiyle (C) değeri elde  
edilir.  
C
: Tort2/YM  
(C) değeri aşağıdaki eşitliklerin ilgili olanında yerine konularak (K) değeri bulunur.  
C < 0,60 →  
0,60 ≤ C ≤ 1,00 →  
C > 1,00 →  
Sınır değer aşağıdaki eşitlikten bulunur:  
SD (Sınır değer) =  
45.1.1.1. Sınır değer eşitliğinde yer alan (N), “sınır değer katsayısı”nı temsil etmekte  
olup bu katsayı, 11/06/2011 tarihli ve 27961 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanan “Yapım  
İşlerinde Benzer İş Grupları Tebliği”nde yer alan “B-Üstyapı (Bina) İşleri”, “C-Sıhhi Tesisat  
ve Mekanik Tesisat İşleri”, “D-Elektrik İşleri”, “E-Elektronik ve İletişim İşleri” grubundaki  
yapım işleri ile bu işlerle ilgili tamamlama, onarım, sondaj, yıkma, güçlendirme ve montaj  
işlerinde (1,00), diğer yapım işlerinde (1,20)’dir. İhale konusu yapım işinin kapsamında farklı  
katsayılara tabi iş kısımlarının bulunması durumunda; sınır değer katsayısı, söz konusu  
kısımlardan toplam yaklaşık maliyeti içindeki ağırlık oranı en fazla olana göre belirlenir.  
45.1.1.2. Gerekli görülmesi durumunda, (45.1.1.1.) maddesi uyarınca belirlenen sınır  
değer katsayıları yerine, işin niteliğine göre;  
a) Mevzuatı uyarınca kendisine yapım işi yaptırma yetkisi verilen bakanlıklar  
tarafından, bakanlık merkez ve taşra teşkilatı ile bağlı, ilgili veya ilişkili olan idareleri için,  
b) Çevre ve Şehircilik Bakanlığı tarafından, (a) bendinde sayılan idareler dışındaki  
idareler için,  
(1,00)’den küçük, (1,20)’den büyük olmamak üzere (N) sınır değer katsayıları  
belirlenebilir. Ayrıca Bakanlıklar tarafından ön proje üzerinden ihalesi yapılacak olan üst  
yapı işleri için (0,90)’dan küçük, (1,10)’dan büyük olmamak kaydıyla farklı katsayılar  
belirlenmesi de mümkündür. Belirlenen katsayılar, Resmî Gazete’de ilan edilir.  
45.1.1.3. İhalede uygulanacak sınır değer katsayısı, ihale ilanı veya davet mektubu ile  
idari şartnamenin “Diğer hususlar” başlıklı bölümünde belirtilir.  
45.1.1.4. Yaklaşık maliyetin % 120sinin üzerinde ve % 40’ının altındaki teklifler  
dışında tek geçerli teklif bulunması durumunda; “Tort2” değeri tek geçerli teklife eşittir.  
Yaklaşık maliyetin % 40 - % 120 aralığında geçerli teklif bulunmaması durumunda; sınır  
değer yaklaşık maliyetin % 40’ıdır. (45.1.1.) maddesine göre yapılan hesaplama sonucunda  
sınır değerin yaklaşık maliyetin % 40’ının altında çıkması durumunda sınır değer yaklaşık  
maliyetin % 40’ı olarak belirlenir.  
Sınır değer hesaplanmasında idarelerin faydalanmasına yönelik olarak hazırlanan  
Yapım işlerinde sınır değer hesaplama aracı” programına Kurumun (www.kik.gov.tr)  
internet sayfasından erişilebilir.  
45.1.1.5. Bu madde kapsamında sınır değer hesaplanmasında, 4734 sayılı Kanunun  
36 ncı maddesi uyarınca ilk oturumda teklif mektubu ve geçici teminatını usulüne uygun  
sunan isteklilerin teklifleri “geçerli teklif” olarak dikkate alınacaktır.  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2020/023  
: 19  
: 29.05.2020  
: 2020/UY.I-954  
45.1.2. Sınır değerin altındaki teklif sahiplerinden yaklaşık maliyetin % 80’lik  
bölümünü oluşturan iş kalemleri/gruplarına ilişkin ayrıntılar yazılı olarak istenir. Bu  
çerçevede; istenen açıklamanın niteliği dikkate alınarak, isteklilere beş (5) iş gününden az  
olmamak üzere makul bir süre verilir. Yazıda ayrıca, ihale konusu işe özgü alanlara (malzeme  
ocağı vb.) ilişkin olan ve açıklama istenecek girdi niteliğinde bulunan nakliyelere dair  
yaklaşık maliyet hesabında esas alınan mesafeler belirtilir.  
45.1.2.1. İhale komisyonunca, (38.1) maddesi kapsamında idarece hazırlanan “sıralı  
iş kalemleri/grupları listesi” kullanılarak yaklaşık maliyetin % 80’lik kısmına giren iş  
kalemleri/grupları belirlenir.  
Sıralı listeye göre, tutarlarının yaklaşık maliyete oranlarının kümülatif toplamı % 80 oranına  
kadar olan iş kalemleri/grupları ile kümülatif toplama eklendiğinde % 80 oranının aşılmasına  
neden olan iş kalemi/grubu, sorgulamaya tabi tutulacak olan iş kalemleri/grupları olarak  
belirlenecektir. Bunların dışında kalan iş kalemleri/grupları için sorgulama yapılmayacaktır.  
45.1.2.2. İhale komisyonu tarafından, açıklama istenilmesi gereken iş  
kalemleri/gruplarına ait idarece (38.1) maddesine göre oluşturulan “sıralı analiz girdileri  
listesi” kullanılarak tutarı kar ve genel gider hariç analiz toplamının % 3’üne eşit ve bu  
tutarın altında olan analiz girdileri tespit edilecektir.  
Yaklaşık maliyeti oluşturan iş kalemi/grubu analizlerindeki analiz girdilerinden, tutarı  
kar ve genel gider hariç analiz toplamının %3’üneeşit ve altında olanlar için isteklilerden  
açıklama yapılması istenilmeyecektir.  
Tutarı, kar ve genel gider hariç analiz toplamının % 3’üne eşit veya altında olması  
nedeniyle sorgulamaya tabi tutulmayacak analiz girdilerinin tutarlarının kümülatif toplamının  
kar ve genel gider hariç analiz toplamının %15’ini aşması durumunda; en küçük tutardan  
itibaren kümülatif toplamda % 15’lik tutarın aşılmasına neden olan analiz girdisi  
belirlenecek, tutarı bu girdinin tutarından daha az olan girdiler için açıklama  
istenilmeyecektir.  
Aynı girdinin yaklaşık maliyeti oluşturan birden fazla iş kalemi/grubunun analizinde  
yer alması halinde bu girdinin oranı her analiz için ayrı ayrı değerlendirilerek analiz  
toplamının % 3’ünün altında kalıp kalmadığına göre işlem yapılır. Herhangi bir analizdeki  
oranı %3’ün üstünde olan analiz girdisi için açıklama istenilecektir.  
,
Analizlerdeki işçilik girdisi tutarları analiz toplamının % 3’üne eşit veya altında olsa  
dahi, açıklama istenilmeyecek girdiler arasında yer alamaz.  
45.1.2.3. İhale komisyonu teklifleri aşırı düşük olarak tespit edilen isteklilerden  
(45.1.2.1) maddesinde belirlediği iş kalemleri/grupları için isteyeceği açıklama ile ilgili  
yazıda, (45.1.2.2) maddesine göre açıklama istenilmeyecek olan analiz girdilerini de  
belirtecektir.  
İstekliler, teklifi kapsamında yer alan iş kalemleri/grupları için hazırlayacakları  
analizlerde (45.1.2.2) maddesine göre açıklama istenilmeyecek olan analiz girdileri de dahil  
analizlerini oluşturan tüm girdileri göstereceklerdir.  
Örnek:  
Yaklaşık maliyeti 100.000 TL olan bir ihalede; ihale komisyonu, (38.1) maddesine  
göre idarece oluşturulan “sıralı iş kalemleri/grupları listesi” ni kullanarak yaklaşık maliyete  
oranlarının kümülatif toplamı % 80 den küçük olan (0,6888) 8, 9 ve 10 nolu iş  
kalemleri/grupları ile kümülatif toplama eklendiğinde % 80 oranının aşılmasına neden olan 4  
nolu iş kalemi/grubunu açıklama istenilecek iş kalemleri/grupları olarak belirleyecektir.  
Sıralı iş kalemleri/grupları listesi  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2020/023  
: 19  
: 29.05.2020  
: 2020/UY.I-954  
İş kalemi/gru İş  
Tutarı Tutar/Y  
M
Kümülatif  
bu No  
kalemi/grubu  
adı  
toplam  
0,3200  
0,5200  
0,6888  
0,8388  
8
…….  
32.00 0,3200  
0
20.00 0,2000  
0
16.88 0,1688  
0
15.00 0,1500  
0
9
…….  
…….  
…….  
10  
4
6
7
3
5
2
1
…….  
…….  
…….  
…….  
…….  
…….  
9.600 0,0960  
2.400 0,0240  
2.250 0,0225  
1.000 0,0100  
0,9348  
0,9588  
0,9813  
0,9913  
0,9988  
1,0000  
750  
120  
0,0075  
0,0012  
TOPLAM  
100.0 100,0000  
00  
Sorgulama yapılacak olan “4” nolu iş kalemi/grubunun kar ve genel gider hariç  
fiyatının  
birim  
18,49 TL olduğu varsayıldığında, ihale komisyonu tarafından, tutarı 18,49 TL’nin % 3’ü olan  
(18,49x0,03=0,55) 0,55 TL’ye eşit veya altında kalan analiz girdileri “vida ve plastik dupel,  
agraf 12 cm, agraf vidası, derz bandı, ses yalıtım bandı, borazan vida, derz dolgu alçısı  
harcı” olarak tespit edilecektir.  
Ancak söz konusu girdilerin tutarları toplamı olan 2,81 TL’nin, 4 nolu iş kaleminin  
kar ve genel gider hariç analiz toplamının (birim fiyatının) % 15’i olan (18,49x0,15=2,77)  
2,77 TL’den fazla olması nedeniyle sıralı analiz girdileri tablosuna göre 2,77 TL’lik tutarın  
aşılmasına neden olan “vida ve plastik dubel” açıklama yapılması gerekli olmayan analiz  
girdileri içinden çıkarılacak ve “agraf 12 cm, agraf vidası, derz bandı, ses yalıtım bandı,  
borazan vida, derz dolgu alçısı harcı” açıklama yapılmasına gerek olmayan analiz girdileri  
olarak ihale komisyonunca tespit edilecektir.  
İş kalemi / grubu analizi  
İş kalemi / grubu  
Yangına dayanıklı alçı  
duvar Ölçü Birimi  
No : 4  
levhaları ile metal iskeletli giydirme m2  
duvar yapılması (………… Duvar  
Levhası ile)  
Poz No  
Girdiler  
Ö
Br.  
Ad  
Miktarı B.Fi Tutarı*  
yatı  
0,54  
……  
…..  
Vida ve plastik dubel  
Levha xx mm (yangına m2  
dayanıklı)  
XXX  
XXX  
XXX  
XXX 5,00  
…..  
…..  
…..  
…..  
Tc 60 Profilli-0,6mm  
TU 28 Profilli-0,5 mm  
Agraf 12 cm  
m
m
Ad  
Kt  
XXX  
XXX  
XXX  
XXX  
XXX 3,50  
XXX 0,80  
0,51  
0,31  
XXX  
XXX  
Agraf vidası  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2020/023  
: 19  
: 29.05.2020  
: 2020/UY.I-954  
0,34  
0,33  
0,35  
0,43  
…..  
…..  
…..  
…..  
Derz Bandı (Cam el.)  
Ses yalıtım bandı 5 cm m  
Borazan vida Kt  
Derz dolgu alçısı m3  
harcı  
m
XXX  
XXX  
XXX  
XXX  
XXX  
XXX  
XXX  
XXX  
…..  
…..  
…..  
Düz İşçi(taş.)  
Alçı levha ustası  
Alçı levha usta yar.  
Sa  
Sa  
Sa  
XXX  
XXX  
XXX  
XXX 0,68  
XXX 3,25  
XXX 2,45  
18,49  
Kar ve genel giderler hariç toplam  
Kar ve genel giderler (% 25)  
TOPLAM TUTAR  
4,62  
23,11  
Sıralı analiz girdileri tablosu  
Tut  
arı  
Girdiler  
Ö. Mikt B.Fiyatı  
B. arı  
Kümülat  
if  
Toplam  
Agraf vidası  
0,3 0,31  
Kt XXX XXX  
Açıklama yapılması istenil  
1
meyecektir  
Ses yalıtım bandı 5 cm  
Derz Bandı (Cam el.)  
Borazan vida  
0,3 0,64  
3
0,3 0,98  
4
0,3 1,33  
5
m
m
XXX XXX  
XXX XXX  
Açıklama yapılması istenil  
meyecektir  
Açıklama yapılması istenil  
meyecektir  
Açıklama yapılması istenil  
meyecektir  
Kt XXX XXX  
Derz dolgu alçısı harcı  
Agraf 12 cm  
0,4 1,76  
3
0,5 2,27  
1
0,5 2,81  
4
0,6  
8
m
3
XXX XXX  
Açıklama yapılması istenil  
meyecektir  
Açıklama yapılması istenil  
meyecektir  
Ad XXX XXX  
Ad XXX XXX  
Sa XXX XXX  
Vida ve plastik dubel  
Düz İşçi(taş.)  
TU 28 Profilli-0,5 mm  
Alçı levha usta yar.  
Alçı levha ustası  
m
XXX XXX  
0,8  
0
2,4  
5
3,2  
5
Sa XXX XXX  
Sa XXX XXX  
Tc 60 Profilli-0,6mm  
m
XXX XXX  
XXX XXX  
3,5  
0
5,0  
0
Levha xx mm (yangına d  
ayanıklı)  
m
2
(NOT = Örnekteki iş kalemine ait analizdeki girdiler ve tutarları gerçek verileri  
yansıtmamaktadır, (45.1.2.1) ve (45.1.2.2) maddesi için oluşturulmuş sayısal örnektir.)  
45.1.3. İsteklilerden teklifleri kapsamında analiz ve hesap cetveli sunmaları  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2020/023  
: 19  
: 29.05.2020  
: 2020/UY.I-954  
istenmeyecektir. Analizler ve hesap cetveli, Kanunun 38 inci maddesi uyarınca teklif fiyatı  
aşırı düşük olarak tespit edilen isteklilerin tekliflerinin önemli bileşenleri ile ilgili ayrıntıların  
belirlenmesi amacıyla, sadece aşırı düşük teklif sahibi isteklilerden istenecektir. Bu çerçevede;  
teklif fiyatının aşırı düşük olduğu tespit edilen istekliler tekliflerinde önemli olduğu tespit  
edilen bileşenlerine ilişkin olarak yapacakları açıklama kapsamında;  
a) Anahtar teslimi götürü bedel işlerde, toplam teklif bedelini oluşturan iş kalemleri  
ve/veya iş gruplarına ait miktarlar ve bunlara ait birim fiyatların gösterildiği hesap cetveli ile  
açıklama istenen iş kalemleri ve/veya iş gruplarının birim fiyatlarına ilişkin ihale  
dokümanında verilen analiz formatına uygun analizleri,  
b) Teklif birim fiyatlı işlerde; açıklama istenen iş kalemlerinin birim fiyatlarına ilişkin  
olarak ihale dokümanında verilen analiz formatına uygun analizleri sunacaklardır.  
Sorgulamaya konu edilmeyen iş kalemleri/grupları için analiz sunulması istenmeyecektir.  
Anahtar teslimi götürü bedel teklif alınan ihalelerde istekli tarafından sunulacak  
hesap cetvelinde, sorgulamaya tabi tutulmayan iş kalemlerinin ve/veya iş gruplarının her biri  
için miktar ve birim fiyatların ayrı ayrı gösterilmesi zorunlu olmayıp, sorgulanmayan iş  
kalemlerinin tamamı için teklif edilen toplam bedelin gösterilmesi yeterlidir.  
45.1.4. İdare tarafından ihale dokümanı kapsamında;  
a) Teklif birim fiyatlı işlerde; her bir iş kaleminin yapım şartlarına, tarif ve içeriğine  
göre analizde yer almasını istediği “malzeme, işçilik, makine ve diğerleri (varsa; nakliyeler,  
inşaat yerindeki yükleme, boşaltma, yatay ve düşey taşımalar, zamlar vb.)” sadece girdi  
cinslerinin belirlendiği, analiz girdileri ile miktarlarının ve tutarlarının belirtilmediği,  
b) Anahtar teslimi götürü bedel işlerde; iş kalemleri ve/veya iş gruplarının yapım  
şartlarına bağlı kalınarak, her iş kalemi/iş grubunun içeriğine göre analizde yer almasını  
istediği “malzeme, işçilik, makine ve diğerleri (varsa; nakliyeler, inşaat yerindeki yükleme,  
boşaltma, yatay ve düşey taşımalar, zamlar vb.)” sadece girdi cinslerinin belirlendiği, analiz  
girdileri ile miktarlarının ve tutarlarının belirtilmediği, (Ek-Y.2)’de yer alan örneğe uygun  
analiz formatının isteklilere verilmesi, isteklilerin de tekliflerinin aşırı düşük olarak tespit  
edilerek kendilerinden açıklama istenmesi durumunda, yapacakları açıklamada sunacakları  
analizlerin verilen bu formata uygun olması gerekmektedir.  
İdare tarafından bütün iş kalemleri/iş grupları için tek bir analiz formatı  
düzenlenebileceği gibi, iş kalemleri/iş gruplarının yapım şartlarına göre birden fazla analiz  
formatı da düzenlenebilir. Ancak bu durumda, idare ihale dokümanında hangi analiz  
formatının hangi iş kalemleri/iş grupları için kullanılacağını belirtmek zorundadır.  
Kamu kurum ve kuruluşlarınca yayımlanmış birim fiyatlar ile uyumlu olmayan iş  
kalemleri (özel iş kalemleri) ile idarelerce tasarlanan ve birden fazla iş kalemini ihtiva eden iş  
kalemleri (paçal iş kalemi) için bu iş kalemlerinde bulunan analiz girdileri ve miktarlarının  
gösterildiği analiz formatlarının, ihale dokümanı kapsamında veya aşırı düşük tekliflere  
yönelik açıklama istenmesine ilişkin yazı ekinde verilmesi gerekmektedir. Ancak idarece  
niteliği gereği analiz formatı hazırlanamayan iş kalemlerine ilişkin isteklilerin açıklamaları  
kapsamında analiz sunmalarına gerek olmayıp, anılan iş kalemlerine ilişkin açıklamalar  
45.1.13 maddesi uyarınca yapılabilir.  
45.1.5. İsteklilerin iş kalemleri/iş grupları için kamu kurum ve kuruluşlarınca  
yayımlanmış cari yıl birim fiyatları veya bu fiyatlardan daha yüksek fiyatları teklif etmeleri ve  
söz konusu iş kalemleri/grupları için; hangi kamu kurum ve kuruluşunun birim fiyatını  
kullandıklarını, birim fiyat poz numarasını da yazmak suretiyle liste halinde belirterek  
açıklamaları kapsamında sunmaları durumunda analiz düzenlemeleri zorunlu değildir. Bu  
kapsamda; isteklilerin, kamu kurum ve kuruluşlarınca yayımlanmış “kar ve genel gider  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2020/023  
: 19  
: 29.05.2020  
: 2020/UY.I-954  
içermeyen birim fiyatların” üzerine, kendi belirledikleri “kar ve genel gideri” ilave ederek  
birim fiyatlarını oluşturmaları durumunda da; hangi kamu kurum ve kuruluşunun “kar ve  
genel gider hariç birim fiyatını” kullandıklarını ve kendi belirledikleri “kar ve genel gider”  
tutarını yazmak suretiyle liste halinde belirterek açıklamaları kapsamında sunmaları halinde  
de, söz konusu iş kalemleri/iş grupları için analiz düzenlemeleri zorunlu değildir. Bu  
kapsamda isteklilerin analiz düzenlemeleri zorunlu olmayan söz konusu iş kalemleri/grupları  
için 45.1.13 maddesinde belirtilen belgeleri sunmalarına da gerek bulunmamaktadır.  
Örneğin; isteklinin, “150 dozlu demirsiz beton” iş kalemi için Bayındırlık ve İskan  
Bakanlığının 16.001 poz numaralı birim fiyatını (2010 B.F: 97,86 TL) teklif etmesi, “200  
dozlu demirsiz beton” iş kalemi için Bayındırlık ve İskan Bakanlığının 16.002 poz numaralı  
birim fiyatının (2010 B.F: 104,00 TL) üzerinde 105,00 TL teklif vermesi, 250 dozlu demirsiz  
beton” iş kalemi için Bayındırlık ve İskan Bakanlığının 16.003 poz numaralı birim fiyatının  
kar ve genel gider hariç tutarına, (110,13/1,25=88,10 TL) kendi belirlediği % 18 kar ve genel  
gider karşılığı eklemek suretiyle 103,96 TL (88,10 x 1,18) teklif etmesi ve teklif ettiği söz  
konusu birim fiyatları aşağıdaki örnek listede gösterildiği şekilde tablo halinde göstermesi  
durumunda; bu üç iş kalemi için analiz düzenlemesi zorunlu değildir.  
Kamu kurum ve kuruluşlarının yayımlanmış birim fiyatları kullanılarak oluşturulan teklif  
birim fiyat listesi (Örnek)  
Kamu kurum ve kuruluş birim  
fiyatları  
Teklif  
Kar  
ve  
Kar ve  
Teklif  
genel  
gider  
dahil  
birim  
fiyat  
Teklif  
edilen  
birim  
fiyat  
Sıra Poz  
No No  
genel edilen  
gider kar ve  
hariç genel  
birim gider  
fiyat  
İş kaleminin adı  
Birim fiyatı alınan  
kurum/kuruluş  
(TL)  
(TL)  
(TL)  
(TL)  
1
16.001 150  
dozlu Bayındırlık ve İskan  
97,86  
97,86  
demirsiz beton  
Bakanlığı  
2
16.002 200  
16.003 250  
dozlu Bayındırlık ve İskan  
104,00  
105,00  
103,96  
demirsiz beton  
Bakanlığı  
3
dozlu Bayındırlık ve İskan  
110,13 88,10 15,86  
demirsiz beton  
Bakanlığı  
İş kalemleri/grupları için, kamu kurum ve kuruluşlarınca yayımlanmış birim fiyatlar  
esas alınarak teklif sunulmuş olmakla birlikte; yukarıda belirtildiği şekliyle liste halinde  
belirtilmemesi durumunda, söz konusu iş kalemleri/grupları için analiz sunulması zorunludur.  
İlan veya davet tarihinde cari yıl birim fiyatın yayımlanmamış olması durumunda, istekli  
tarafından önceki yılın yayımlanmış birim fiyatları kullanılabilir.  
45.1.6. Analizler ile yardımcı ve/veya alt analizlerde, Çevre ve Şehircilik Bakanlığı  
tarafından belirlenerek yayımlanmış rayiçleri kullanan ve söz konusu rayiçleri poz  
numaralarını da belirtmek suretiyle liste halinde sunan isteklilerin, söz konusu rayiçlere  
ilişkin olarak 45.1.13 maddesinde belirtilen belgeleri sunmalarına gerek bulunmamaktadır.  
45.1.7. İstekliler tarafından, inşaat iş kalemleri/iş grupları dışında yer alan sıhhi  
tesisat, kalorifer tesisatı, müşterek tesisat, havalandırma, brülör, asansör, elektrik tesisatı vb.  
iş kalemleri/iş gruplarına ait analiz sunulması yerine bu iş kalemi/iş gruplarına ait malzeme  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2020/023  
: 19  
: 29.05.2020  
: 2020/UY.I-954  
ve montaj bedelini ayrı ayrı gösterecek şekilde açıklama yapılması kabul edilecektir.  
45.1.8. Aşırı düşük teklifine ilişkin olarak yaptığı açıklamada sunduğu analizler, ihale  
dokümanı kapsamındaki analiz formatına, birim fiyat tariflerine, idarece tanımlanan yapım  
şartlarına veya teknik şartnameye uygun olmayan, analiz fiyat tutarları teklif fiyatların  
üzerinde olan isteklilere ait teklifler reddedilecektir. Analizler üzerinde yapılan incelemede;  
çarpım ve toplamlarda hesaplama hatası bulunması durumunda, analiz girdilerine ait fiyatlar  
esas alınarak, hesaplama hatası ihale komisyonu tarafından resen düzeltilir. Bu şekilde  
düzeltilmiş analiz fiyatı, teklif fiyatın üzerinde olan isteklilerin teklifleri reddedilir.  
45.1.9. İş kalemleri/gruplarına ait analizler ile yardımcı ve/veya alt analizlerde yer  
alan işçilik fiyatları ihale tarihinde yürürlükte olan saatlik asgari ücretin altında olamaz.  
45.1.10. .) İhale komisyonu, sınır değerin altındaki tekliflerin önemli bileşenlerini;  
a) Yapım yönteminin ekonomik olması,  
b) Seçilen teknik çözümler ve yapım işinin yerine getirilmesinde kullanılacak avantajlı  
koşullar,  
c) Teklif edilen yapım işinin özgünlüğü, gibi hususlarda istekliler tarafından yapılan  
yazılı açıklamaları da dikkate almak suretiyle değerlendirir ve ihaleyi sonuçlandırır.  
45.1.11. Yapım yönteminin ekonomik olması hususunda bir açıklamada bulunulması  
durumunda; kullanılan yapım yöntemi ve teknolojisinin sağlayacağı maliyet avantajının  
açıklanması gereklidir.  
45.1.12. Seçilen teknik çözümler, yapım işinin yerine getirilmesinde kullanılacak  
avantajlı koşullar veya yapım işinin özgünlüğü hususunda bir açıklamada bulunulması  
durumunda; belirtilen çözüm, avantajlı koşul ve özgünlük sayesinde elde edilen maliyet  
avantajı açıklanmalıdır.  
45.1.13. Teklifi aşırı düşük bulunan isteklilerin, tekliflerinde önemli olduğu tespit  
edilen bileşenler ile ilgili olarak 4734 sayılı Kanunun 38 inci maddesi uyarınca yapacakları  
açıklamada, sorgulamaya konu iş kalemlerine/gruplarına ilişkin analizler ile bu analizlere  
dayanak teşkil eden bilgi ve belgeleri sunmaları gerekmektedir.  
İsteklilerin analizlerine dayanak teşkil eden bilgi ve belgeler;  
a. Üçüncü kişilerden alınan fiyat teklifleri,  
b. Çimento ve demir ürünleri için ilan edilmiş üretici fiyat tarifeleri,  
c. Kamu kurum ve kuruluşları tarafından sunulan mal ve hizmetlere ilişkin ilan edilmiş  
fiyat tarifeleri veya bunlardan alınmış fiyat teklifleri,  
ç. Kamu kurum ve kuruluşları tarafından ilgili mal veya hizmetlere ilişkin ilan edilen  
asgari fiyatlar,  
d. Ürettiği, aldığı veya sattığı mallara ilişkin maliyet/satış tutarı tespit tutanakları,  
e. Stoğunda bulunan mallara ilişkin stok tespit tutanakları,  
f. İdarece istenmesi durumunda yardımcı analizler v.b. dir.  
İstekliler tekliflerine ilişkin olarak yukarıda sayılan belgelerden kendileri için uygun  
olanları açıklamaları kapsamında sunacaklardır.  
Yukarıda sayılan bilgi ve belgelerden herhangi biri ile açıklama yapılmasının fiilen  
mümkün olmadığının anlaşıldığı durumlarda, istekliler tarafından gerekçesi belirtilmek  
suretiyle ilgili mevzuatına göre son 12 ay içinde düzenlenen açıklamaya elverişli diğer bilgi  
ve belgeler kullanılarak da açıklama yapılabilir (Örnek: Yurt dışından ithal edilen mallara  
ilişkin olarak gümrük giriş beyannamesi kullanılarak açıklama yapılabilir). Yüklenicinin  
dışında üçüncü kişilerce inşaat mahalli dışında imal edilen ve esaslı başka bir işçilik veya  
malzeme katkısı yapılmaksızın yapıya monte edilen iş kalemlerinin üçüncü kişilerden alınan  
fiyat teklifleri ile açıklanması durumunda, bu iş kalemlerine ilişkin analiz sunulması zorunlu  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2020/023  
: 19  
: 29.05.2020  
: 2020/UY.I-954  
değildir. Ayrıca, istekliler tarafından teklif kapsamındaki harita, kadastro ve proje işlerine  
ilişkin yapılacak açıklamalarda üçüncü kişilerden alınan fiyat tekliflerinin sunulması  
yeterlidir.  
45.1.13.1. Teklifi oluşturan maliyet bileşenlerine ilişkin üçüncü kişilerden fiyat teklifi  
alınması durumunda, öncelikli olarak fiyat teklifini veren kişiyle tam tasdik sözleşmesi yapan  
veya beyannamelerini imzalamaya yetkili olan meslek mensubu tarafından ilgisine göre teklife  
konu mal veya hizmet için maliyet tespit tutanağı (Ek-O.5) veya satış tutarı tespit tutanağı  
(Ek-O.6) düzenlenecektir. Tutanaklar fiyat teklifinin dayanağı olarak düzenlenecek olup,  
meslek mensubu tarafından muhafaza edilecek ve fiyat teklifinin ekinde idareye  
verilmeyecektir. Ancak idare veya Kurum tarafından gerekli görülmesi halinde bu tutanaklar  
meslek mensubundan istenebilecektir.  
Maliyet tespit tutanağı dayanak alınarak fiyat teklifi sunulabilmesi için, fiyat teklifinin  
mamul/mala ilişkin olması halinde mamul/malın birim fiyatının, tutanakta tespit edilen  
ağırlıklı ortalama birim maliyetin altında olmaması; fiyat teklifinin hizmete ilişkin olması  
halinde ise bu hizmetin birim fiyatının, tutanakta tespit edilen toplam birim maliyetin altında  
olmaması, bu tespitin (Ek-O.5) formunda yapılması, fiyat teklifi üzerine meslek mensubu  
tarafından “Bu fiyat teklifindeki birim fiyatın, mükellefin yasal defter ve belgelerine göre  
tarafımca düzenlenerek onaylanan (.../.../...) tarih ve (…) sayılı maliyet tespit tutanağındaki  
ortalama/toplam birim maliyet tutarının altında olmadığını beyan ederim.” ibaresinin  
yazılarak imzalanması ve iletişim bilgileri de belirtilmek suretiyle kaşelenmesi/mühürlenmesi  
gerekmektedir.  
Satış tutarı tespit tutanağı dayanak alınarak fiyat teklifi sunulabilmesi için teklif edilen  
birim fiyatın, ilgili tutanakta tespit edilen ağırlıklı ortalama birim satış tutarının % 80’inin  
altında olmaması, bu tespitin (Ek-O.6) formunda yapılması, fiyat teklifi üzerine meslek  
mensubu tarafından “Bu fiyat teklifindeki birim fiyatın, mükellefin yasal defter ve belgelerine  
göre tarafımca düzenlenerek onaylanan (.../.../...) tarih ve (…) sayılı satış tutarı tespit  
tutanağındaki ağırlıklı ortalama birim satış tutarının % 80’inin altında olmadığını beyan  
ederim.” ibaresinin yazılarak imzalanması ve iletişim bilgileri de belirtilmek suretiyle  
kaşelenmesi/mühürlenmesi gerekmektedir.  
Üçüncü kişilerden alınan fiyat tekliflerinin teklife konu alanda faaliyet gösterenlerden  
alınması gerekmekte olup, bu belgelerin ihale tarihinden önce düzenlenmiş olması zorunlu  
değildir.  
Kaşeleme işlemi 8.4 üncü maddede belirtilen özel kaşe kullanılmak suretiyle  
yapılabileceği gibi, bu kaşe dışında meslek mensubuna ilişkin bilgileri içeren kaşe  
kullanılmak suretiyle de yapılabilir.  
45.1.13.3. İsteklinin teklifine konu çimento veya demir ürünlerine ilişkin  
açıklamalarında çimento veya demir ürünleri üreticisinin ilan edilmiş fiyat tarifelerini  
kullanması halinde, sadece ilan/davet ile ihale tarihi arasında (ihale tarihi hariç) geçerli olan  
bir tarifeyi gösterir belgeyi sunması yeterlidir.  
45.1.13.4. İsteklinin, kamu kurum ve kuruluşları tarafından sunulan mal ve hizmetlere  
ilişkin ilan edilen fiyat tarifelerinde belirtilen fiyatları kullanması halinde, sadece ilan/davet  
ile ihale tarihi arasında (ihale tarihi hariç) geçerli olan bir tarifeyi gösterir belgeyi sunması  
yeterlidir. (Örnek: Orman Genel Müdürlüğüne bağlı işletmeler tarafından satılan ürünlere  
ilişkin ilan edilmiş fiyatlar vb.)  
45.1.13.4.1. İsteklinin, kamu kurum ve kuruluşları tarafından sunulan mal ve  
hizmetlere ilişkin fiyat tekliflerini kullanması halinde, sadece ilan/davet ile ihale tarihi  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2020/023  
: 19  
: 29.05.2020  
: 2020/UY.I-954  
arasında (ihale tarihi hariç) düzenlenmiş fiyat teklifini sunması yeterlidir. (Örnek:  
Karayolları Genel Müdürlüğü, İl Özel İdareleri, Belediyeler vb.nin sattıkları kum, çakıl,  
kırmataş vb. mallara ilişkin verdikleri fiyat teklifleri.)  
45.1.13.5 İstekli tarafından açıklaması yapılacak girdinin fiyatı, kamu kurum ve  
kuruluşlarınca ilan edilen ilgili mala ilişkin asgari fiyatlara uygun olması halinde, sadece  
ilan/davet ile ihale tarihi arasında (ihale tarihi hariç) geçerli olan asgari fiyatın  
belgelendirilmesi suretiyle açıklama yapılması yeterlidir.  
45.1.13.6. Teklifi oluşturan maliyet bileşenlerine ilişkin olarak isteklinin kendi ürettiği,  
aldığı veya sattığı mallara ait fiyatların kullanılması durumunda, istekliyle tam tasdik  
sözleşmesi yapan veya beyannamelerini imzalamaya yetkili olan meslek mensubu tarafından  
ilgisine göre teklife konu olan mal için düzenlenen maliyet/satış tutarı tespit tutanağı  
(EK.O.7) ile açıklama yapılabilir.  
Maliyetler dayanak alınarak yapılan açıklamanın geçerli olabilmesi için teklif edilen  
birim fiyatın, ilgili tutanakta tespit edilen ağırlıklı ortalama birim maliyetin altında olmaması  
ve isteklinin son veya bir önceki geçici vergi beyanname döneminde ihale konusu işte  
kullanılmasını öngördüğü mal miktarının en az yarısı kadar alım yapmış olması gerekir.  
Satışlar dayanak alınarak yapılan açıklamanın geçerli olabilmesi için teklif edilen  
birim fiyatın, ilgili tutanakta tespit edilen ağırlıklı ortalama birim satış tutarının % 80’inin  
altında olmaması ve malın ticaretinin isteklinin faaliyet alanında olması gerekir.  
İsteklinin son veya bir önceki geçici vergi beyanname döneminde 4734 sayılı Kanun  
kapsamındaki idarelere açıklama konusu mala ilişkin satış yapmış ve satılan malın idarece  
kabul edilmiş olması durumunda, maliyet/satış tutarı tespit tutanağı sunmasına gerek  
bulunmayıp, sadece söz konusu satışa ilişkin fatura örnekleri veya bu örneklerin noter, YMM,  
SMMM ya da vergi dairesince onaylı suretleri ile de belgelendirme yapılabilecektir.  
Kaşeleme işlemi 8.4 üncü maddede belirtilen özel kaşe kullanılmak suretiyle  
yapılabileceği gibi, bu kaşe dışında meslek mensubuna ilişkin bilgileri içeren kaşe  
kullanılmak suretiyle de yapılabilir.  
45.1.13.7. İstekliler tarafından yapılan açıklamada; malın ihale tarihi itibariyle  
stoklarda bulunduğunun belirtilmesi durumunda, stokta bulunan mala ilişkin “stok tespit  
tutanağı”nın (Ek-O.8) sunulması zorunludur. Stok tespit tutanağında ilgili malın ağırlıklı  
ortalama birim maliyeti gösterilecektir. İsteklilerce teklif edilen tutara ilişkin birim fiyatlar,  
stok tespit tutanağındaki ağırlıklı ortalama birim maliyetin altında olamaz. Ayrıca stoklarda  
olduğu belirtilen söz konusu malın miktarının, ihale konusu işte kullanılacağı belirtilen  
miktardan az olması halinde eksik kalan miktar için bu Tebliğdeki diğer açıklama  
yöntemlerine uygun olarak açıklama yapılması gereklidir.  
45.1.13.8. İsteklinin ortağı olduğu tüzel kişiye ait işletmeden mal çekmesi veya satın  
alması durumunda söz konusu malın emsal bedeli ile değerlenmesi gereklidir. Emsal bedelinin  
tespitinde Vergi Usul Kanununun ilgili hükümleri esas alınır. Bu durumda, Vergi Usul  
Kanununa göre hesaplanan emsal bedeli gösteren ve istekliyle tam tasdik sözleşmesi yapan  
veya beyannamelerini imzalamaya yetkili olan meslek mensubu tarafından hazırlanarak  
imzalanan ve kaşelenen beyanın verilmesi yeterlidir.  
Kaşeleme işlemi bu Tebliğin 8.4 maddesinde belirtilen özel kaşe kullanılmak suretiyle  
yapılabileceği gibi, bu kaşe dışında meslek mensubuna ilişkin bilgileri içeren kaşe  
kullanılmak suretiyle de yapılabilir.  
45.1.13.9. İstekliler tarafından aşırı düşük teklif sorgulaması kapsamındaki mallara  
ilişkin olarak stok tespit tutanağı veya üçüncü kişilerden alınan fiyat teklifi yerine sadece alış  
faturası ile açıklamada bulunulması geçerli bir açıklama olarak kabul edilmeyecektir.  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2020/023  
: 19  
: 29.05.2020  
: 2020/UY.I-954  
45.1.13.10. Meslek mensubu; üçüncü kişilerden alınan fiyat teklifi üzerindeki beyanın  
ve emsal bedel beyanı ile Ek-O.5, Ek-O.6, Ek-O.7 ve Ek-O.8 numaralı tutanaklardaki  
bilgilerin doğruluğundan sorumludur. Meslek mensubu ibaresinden Yeminli Mali Müşavirler  
veya Serbest Muhasebeci Mali Müşavirler anlaşılır.  
45.1.13.11. Ek-O.5, Ek-O.6, Ek-O.7 ve Ek-O.8 numaralı tutanakların son veya bir  
önceki geçici vergi beyanname dönemine ilişkin olarak düzenlenmesi zorunludur. Son veya bir  
önceki geçici vergi beyanname döneminin tespitinde; 4734 sayılı Kanunun 21 inci maddesinin  
birinci fıkrasının (a), (d) ve (e) bentlerine göre pazarlık usulü ile yapılan ihalelerde ilk yazılı  
fiyat tekliflerinin alındığı tarih, diğer ihale usulleri ile yapılan ihalelerde ise ihale tarihi esas  
alınır.  
Örneğin; 11.1.2014 tarihinde açık ihale usulü ile yapılan ihalede son geçici vergi  
beyanname dönemi “Ekim-Kasım-Aralık 2013”, 15.7.2014 tarihinde açık ihale usulü ile  
yapılan ihalede son geçici vergi beyanname dönemi “Nisan-Mayıs-Haziran 2014” tür.  
45.1.13.13. İşletme hesabına göre defter tutuluyor olması durumunda; yukarıda  
belirtilen tutanaklar, işletme hesabı defteri ve işletme hesap özeti kayıtlarına göre  
düzenlenecektir.  
45.1.13.14. İstekliler tarafından akaryakıt girdisine ilişkin olarak EPDK tarafından il  
bazında günlük yayımlanan akaryakıt fiyatlarının % 90’ının altında sunulan açıklamalar  
geçerli kabul edilmeyecektir. Motorin veya benzine yönelik olarak öngörülen tutarın  
TL/lt cinsinden hesaplanmasında Enerji Piyasası Düzenleme Kurumunun ilgili düzenlemeleri  
dikkate alınacaktır.  
45.1.14. Aşırı düşük teklif sorgulaması sonucunda; (45.1.3 - 45.1.13) maddelerine  
uygun açıklamada bulunmayan, açıklamaları idarece tanımlanan yapım şartlarına uymayan  
veya teknik şartnameye aykırı hususlar içeren isteklilerin teklifleri gerekçeleri belirtilmek  
suretiyle reddedilecektir.  
45.1.16. Aşırı düşük teklifine ilişkin olarak istenen sürede açıklama yapmasına rağmen  
teklifi reddedilen isteklilerin açıklamalarının yeterli görülmeme nedenlerinin, sadece ilgili  
madde numaralarına atıf yapılmakla yetinilmeyerek hangi düzenlemeye aykırılık bulunduğu  
da belirtilmek suretiyle kesinleşen ihale kararının bildirilmesi zorunludur.  
45.2. Aşırı düşük teklif sınır değerinin tespitine ilişkin örnek aşağıda yer almaktadır:  
Yaklaşık maliyeti (YM) 100.000 TL olan bir ihalede, 17 adet teklif verilmiş olup bunlardan 12  
adedinin geçerli teklif olduğu belirlenmiştir. İhale konusu yapım işinde uygulanacak sınır  
değer katsayısının 1,20 olduğu kabul edilirse;  
Teklif 1  
Teklif 2  
Teklif 3  
Teklif 4  
Teklif 5  
Teklif 6  
Teklif 7  
Teklif 8  
Teklif 9  
Teklif 10  
Teklif 11  
Geçerli teklif  
Geçerli teklif  
Geçerli teklif  
Geçerli teklif  
Geçerli teklif  
Geçerli teklif  
Geçerli teklif  
Geçerli teklif  
Geçerli teklif  
Geçerli teklif  
Geçerli teklif  
38.700 TL  
44.000 TL  
48.000 TL  
49.500 TL  
55.000 TL  
62.000 TL  
68.200 TL  
69.000 TL  
72.200 TL  
82.000 TL  
112.800 TL  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2020/023  
: 19  
: 29.05.2020  
: 2020/UY.I-954  
Teklif 12  
Teklif 13  
Teklif 14  
Teklif 15  
Teklif 16  
Teklif 17  
Geçerli teklif  
123.300 TL  
Geçersiz teklif  
Geçersiz teklif  
Geçersiz teklif  
Geçersiz teklif  
Geçersiz teklif  
45.000 TL  
55.000 TL  
60.500 TL  
75.000 TL  
105.000 TL  
1. ADIM: Tort1’nın hesaplanması:  
Geçerli 10 teklifin aritmetik ortalaması alınır. (1 nolu teklif yaklaşık maliyetin %  
40’ından düşük, 12 nolu teklif yaklaşık maliyetin % 120sinden yüksek olduğundan ortalama  
hesabına dahil edilmez.)  
Tort1 = (44.000 + 48.000 + 49.500 + 55.000 + 62.000 + 68.200 + 69.000 + 72.200 +  
82.000 + 112.800)/10  
Tort1 = 66.270,00 (Sonuç değeri 2 ondalık basamak olacak şekilde yuvarlanır.)  
2. ADIM: Standart sapmanın hesaplanması:  
(σ =  
)
σ = [[(44.000 – 66.270,00)2 + (48.000 – 66.270,00)2 + (49.500 – 66.270,00)2 +  
(55.000 – 66.270,00)2 + (62.000 – 66.270,00)2 + (68.200 – 66.270,00)2 + (69.000 –  
66.270,00)2 + (72.200 – 66.270,00)2 + (82.000 – 66.270,00)2 + (112.800 – 66.270,00)2] /  
(10-1)]1/2  
σ = 20.317,05 (Sonuç değeri 2 ondalık basamak olacak şekilde yuvarlanır.)  
3. ADIM: Aritmetik ortalamadan standart sapma çıkartılır ve eklenir.  
Tort1 – σ = 66.270,00 – 20.317,05 = 45.952,95  
Tort1 + σ = 66.270,00 + 20.317,05 = 86.587,05  
4. ADIM: 86.587,05– 45.952,95 aralığındaki tekliflerin aritmetik ortalaması  
hesaplanır. (2 ve 11 nolu teklifler standart sapma aralığının dışında kaldığından ikinci  
ortalama hesabına dahil edilmez.)  
Tort2 = (48.000 + 49.500 + 55.000 + 62.000 + 68.200 + 69.000 + 72.200 +82.000) /  
8
Tort2 = 63.237,50 (Sonuç değeri 2 ondalık basamak olacak şekilde yuvarlanır.)  
5. ADIM: C değerinin hesaplanması:  
C = Tort2 / YM  
C = 63.237,50 / 100 000 = 0,632 ( Sonuç değeri 3 ondalık basamak olacak şekilde  
yuvarlanır.)  
6. ADIM: C değerinin 0,60 ile 1,00 arasında olduğu ilgili formülden (K) değeri  
hesaplanır.  
0,60 ≤ C ≤ 1,00 →  
K = (3,2 x 0,632 – 0,6322 – 0,6) / (0,632 + 1)  
K = 0,627 (Sonuç değeri 3 ondalık basamak olacak şekilde yuvarlanır.)  
7. ADIM: Aşırı düşük teklif sınır değerinin (SD) hesaplanması:  
SD (Sınır değer) =  
SD = (0,627 x 63.237,50)/(0,632 x 1,20) = 52.281,00 TL olarak bulunur.  
Aşırı düşük teklif sınır değeri olan 52.281,00 TL’nin altında bulunan aşağıdaki dört  
adet aşırı düşük teklifin;  
Teklif 1  
Teklif 2  
38.700 TL  
44.000 TL  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2020/023  
: 19  
: 29.05.2020  
: 2020/UY.I-954  
Teklif 3  
Teklif 4  
48.000 TL  
49.500 TL  
4734 sayılı Kanunun 38 inci maddesi uyarınca, yukarıda yer alan açıklamalar  
çerçevesinde değerlendirilmesi gerekir.açıklaması yer almaktadır.  
Başvuruya konu ihale komisyonu kararına göre, ihaleye ait sınır değerin  
12.090.726,50 TL olarak hesaplandığı görülmüştür.  
İdarece öncelikle 06.03.2020 tarihinde istenilen aşırı düşük teklif açıklama talebi  
konulu yazıları ve ekleri ile teklifi aşırı düşük olarak tespit edilen ihale üzerinde bırakılan  
istekli Ager Yat. Eğit. İnş. Paz. San. ve Tic. A.Ş. ve diğer iki istekliden aşırı düşük teklif  
açıklaması istenildiği görülmüştür.  
Sonrasında idarenin açıklama talebine yönelik başvuru sahibinin şikâyet başvurusu  
sonrasında, idarece başvuru sahibi istekliye ve diğer iki istekliye yeniden 11.03.2020 tarihli  
ve EKAP üzerinden 12.03.2020 tarihli “Aşırı düşük teklif açıklama talebi” konulu yazıların  
ve ekinde 63 adet inşaat iş kalemi ile 22 adet tesisat iş kalemine ilişkin açıklama istenilen iş  
kalemleri listesi tablolarına yer verildiği, ayrıca 112 adet analiz girdisinden oluşan açıklama  
istenilen analiz girdileri listesi ve 53 adet analiz girdisinden oluşan açıklama istenmeyen  
analiz girdileri listesi tablolarına ve özel iş kalemleri ile ilgili hazırlanan analiz formatlarına  
ve örnek analiz formatına yer verildiği görülmüştür.  
8) Başvuru sahibinin 18, 35, 51 ve 52’nci iddialarına ilişkin olarak:  
Kamu ihale mevzuatı uyarınca, ihale komisyonunca, (38.1) maddesi kapsamında  
idarece hazırlanan “sıralı iş kalemleri/grupları listesi” kullanılarak yaklaşık maliyetin  
% 80’lik kısmına giren iş kalemleri/gruplarının belirleneceği, sıralı listeye göre, tutarlarının  
yaklaşık maliyete oranlarının kümülatif toplamı % 80 oranına kadar olan iş kalemleri/grupları  
ile kümülatif toplama eklendiğinde % 80 oranının aşılmasına neden olan iş kalemi/grubu,  
sorgulamaya tabi tutulacak olan iş kalemleri/grupları olarak belirleneceği, bunların dışında  
kalan iş kalemleri/grupları için sorgulama yapılmayacağı,  
Ayrıca, isteklilerin tekliflerinin aşırı düşük olarak tespit edilerek kendilerinden  
açıklama istenmesi durumunda, isteklilerce ihaleye özgü olarak düzenlenen iş kalemleri ile  
bunlara ilişkin analiz formatları uyarınca açıklama sunulması gerektiği ve bu husus  
çerçevesinde uygun açıklama sunulmasının isteklilerce temel önceliklerden biri olarak  
sağlanması gerektiği, aşırı düşük teklif sorgulaması sonucunda Kamu İhale Genel Tebliği’nin  
(45.1.3 - 45.1.13) maddelerine uygun açıklamada bulunmayan, açıklamaları idarece  
tanımlanan yapım şartlarına uymayan veya teknik şartnameye aykırı hususlar içeren  
isteklilerin tekliflerinin gerekçeleri belirtilmek suretiyle reddedileceği anlaşılmıştır.  
Öte yandan, anahtar teslimi götürü bedel üzerinden ihale edilen işlerde mevzuat  
uyarınca ihale konusu işe ilişkin uygulama projelerinin idarece hazırlanarak isteklilere  
verilmesi, isteklilerin de bu uygulama projeleri üzerinden imalat kalemlerine ilişkin metrajları  
kendilerinin hesaplaması ve tekliflerini oluşturması, imalat aşamasında da işi uygulama  
projesindeki şekliyle bitirmesi esastır.  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2020/023  
: 19  
: 29.05.2020  
: 2020/UY.I-954  
Yine anahtar teslimi götürü bedel üzerinden ihale edilen işlerde idarenin metrajları ile  
isteklilerin metrajlarının birebir örtüşmesi beklenmemekle birlikte aradaki metraj farkının  
makul düzeyde olması gerekmektedir. Şikâyete konu ihalenin de anahtar teslimi götürü bedel  
teklif alınmak suretiyle yapıldığı hususu dikkate alındığında, imalat miktarlarının ihale  
dokümanı içerisinde isteklilere verilememesi dolayısıyla isteklilerce miktar tespitinin proje,  
pursantaj listeleri ve mahal listeleri üzerinden hesaplanması gerektiğinden ve isteklilerce  
belirlenen miktarların ise idarenin belirlediği miktarlarla birebir örtüşmesi  
beklenemeyeceğinden makul kabul edilebilecek bir oranda (%10) farklı olabileceği  
anlaşılmaktadır.  
Ayrıca açıklama istenilen iş kalemlerinin tamamı üzerinden sağlanan fiyat avantajının  
ihaleye teklif veren diğer isteklilerin teklif bedellerine göre sıralamada değişikliğe sebep olup  
olmadığı bu durumun da kendileri lehine bir avantaj sağlayıp sağlamadığı hususunun da  
dikkate alınması gerekmektedir.  
Bu çerçevede, kamu ihale mevzuatı uyarınca anahtar teslimi götürü bedel teklif alınan  
ihalelerde, isteklilerin açıklamalarının uygunluğuna ilişkin iddia konusu değerlendirmelerin  
yukarıda ifade edilen hususlar çerçevesinde yapılması gerekeceği anlaşılmıştır.  
İhale üzerinde bırakılan istekli tarafından inşaat iş kalemlerinin analiz hazırlanmak  
suretiyle, tesisat iş kalemlerinin ise malzeme ve montaj bedellerinin ve karlı birim fiyatların  
gösterildiği tesisat analizleri listesi sunularak açıklandığı görülmüştür.  
Ayrıca ayrıntılı analiz düzenlenmek suretiyle yapılan açıklamalarda açıklama  
istenilmeyen analiz girdilerinin gösterildiği görülmüştür.  
Başvuruya konu ihaleyi gerçekleştiren idareden 11.05.2020 tarihli ve E. 2020/7002  
sayılı Kurum yazısı ile, ihale üzerinde bırakılan isteklinin sunduğu aşırı düşük teklif  
açıklamasında açıklama istenilen iş kalemleri ile ilgili olarak hesapladığı miktarlar ile  
idarenin hesapladığı miktarları ve bu miktarların isteklinin teklif fiyatları ile çarpımı suretiyle  
bulunan tutarsal farkları gösteren tabloların gönderilmesi istenilmiş olup, idarece söz konusu  
yazıya 20.05.2020 tarih ve 2020/22233 sayı ile Kurum kayıtlarına alınan 15.05.2020 tarih ve  
E.3172 sayılı yazı ve ekleri ile cevapta bulunulduğu görülmüştür.  
İdarece söz konusu yazı ekinde hazırlanan hesaplama tabloları incelendiğinde, idarece  
85 adet açıklama istenilen iş kalemine ilişkin yapılan miktar ve tutar hesaplamalarına göre  
isteklinin lehine bir fiyat avantajı sağlamadığının tespit edildiği anlaşılmıştır.  
Ancak, ihale üzerinde bırakılan istekli tarafından aşırı düşük teklif açıklaması  
incelendiğinde;  
İdarece açıklama istenilen iş kalemi olarak belirlenen aynı zamanda ihaleye ait  
yaklaşık maliyette de yer alan 22.5.3/002 poz numaralı ve “PB-2 Prefabrik Beton Trafo  
Köşkleri 36 KV” tanımlı iş kalemine tesisat analizlerine ilişkin hazırlanan tabloda yer  
verildiği ancak söz konusu iş kaleminin maliyet cetvelinde yapılan hesaplamalarda  
kullanılmadığı görülmüştür.  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2020/023  
: 19  
: 29.05.2020  
: 2020/UY.I-954  
Ayrıca tesisat analizlerine ilişkin hazırlanan tabloda, idarece aşırı düşük teklif  
açıklamasına konu edilmeyen 22.5.2.3-002 poz numaralı ve “36 kV, 630 kVA Köşk (Trafo  
dahil) İçeriden İşletmeli Tip (2 Yük Ayırıcısı+1 Sigortalı Yük Ayırıcısı+TRAFO+AG  
PANOSU) (3 Hücreli)” tanımlı iş kalemine de yer verildiği, aynı zamanda maliyet cetvelinde  
söz konusu iş kaleminin kullanıldığı görülmüştür.  
Yukarıda aktarılan mevzuat gereği, isteklilerin tekliflerinin aşırı düşük olarak tespit  
edilerek kendilerinden açıklama istenmesi durumunda, isteklilerce ihaleye özgü olarak  
düzenlenen iş kalemleri ile bunlara ilişkin analiz formatları uyarınca açıklama sunulması  
gerektiği ve bu husus çerçevesinde uygun açıklama sunulmasının isteklilerce temel  
önceliklerden biri olarak sağlanması gerektiği anlaşılmaktadır.  
Bu nedenle, ihale üzerinde bırakılan istekli tarafından sunulan açıklamada, idarece  
açıklama istenilen bir adet iş kaleminin açıklama kapsamında sunulan maliyet  
hesaplamalarında yer almadığı, diğer taraftan tesisat analizlerine ilişkin tabloda ve bu  
doğrultuda maliyet cetvelinde idarece aşırı düşük teklif açıklamasına konu edilmeyen bir iş  
kaleminin açıklama olarak sunulduğu dikkate alındığında sunulan açıklamanın bu haliyle  
kamu ihale mevzuatına aykırılık teşkil ettiği sonucuna varılmıştır.  
9) Başvuru sahibinin 19 ve 21, 24’üncü iddialarına ilişkin olarak:  
Kamu İhale Genel Tebliği’nin 45.1.9’uncu maddesinde “İş kalemleri/gruplarına ait  
analizler ile yardımcı ve/veya alt analizlerde yer alan işçilik fiyatları ihale tarihinde  
yürürlükte olan saatlik asgari ücretin altında olamaz.” açıklaması yer almaktadır.  
İhale üzerinde bırakılan istekli tarafından sunulan analizlerde ilgili işçilik girdilerine  
yer verildiği ve işçilik ücretlerinin ihale tarihi itibariyle yürürlükte bulunan  
(2.943,00/30/7,5=13,08 TL) tutarın altında olmadığı ve analizlerde yer alan işçilik  
miktarlarının düşürülmediği görüldüğünden başvuru sahibinin iddialarının yerinde olmadığı  
sonucuna varılmıştır.  
10) Başvuru sahibinin 20, 23, 26 ve 27’nci iddialarına ilişkin olarak:  
İhale üzerinde bırakılan istekli tarafından açıklama istenilen iş kalemlerine ilişkin  
sunulan analizlerde yer alan makine ve teçhizat girdilerine yer verildiği ve bu girdilerinin  
miktarlarının düşürülmediği, işçilik, malzeme ve makine teçhizat girdilerinin yer aldığı analiz  
sunulan iş kalemlerinin idarece istenen açıklamalara yönelik olduğu görüldüğünden başvuru  
sahibinin iddialarının yerinde olmadığı sonucuna varılmıştır.  
11) Başvuru sahibinin 22 ve 25’inci iddialarına ilişkin olarak:  
Açıklama istenilen analiz girdileri arasında yer alan malzeme girdilerine açıklama  
kapsamında sunulan analizlerde yer verildiği ve söz konusu malzeme girdilerinin  
miktarlarının düşürülmediği görüldüğünden başvuru sahibinin iddialarının yerinde olmadığı  
sonucuna varılmıştır.  
12) Başvuru sahibinin 28’inci iddiasına ilişkin olarak:  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2020/023  
: 19  
: 29.05.2020  
: 2020/UY.I-954  
Açıklama kapsamında sunulan analizlerde Kamu İhale Genel Tebliği’nin 45.1.8’inci  
maddesinde yer alan “…Analizler üzerinde yapılan incelemede; çarpım ve toplamlarda  
hesaplama hatası bulunması durumunda, analiz girdilerine ait fiyatlar esas alınarak,  
hesaplama hatası ihale komisyonu tarafından resen düzeltilir. Bu şekilde düzeltilmiş analiz  
fiyatı, teklif fiyatın üzerinde olan isteklilerin teklifleri reddedilir.açıklaması çerçevesinde bir  
tespite rastlanılmamış olup başvuru sahibinin bu yöndeki iddiasının yerinde olmadığı  
sonucuna varılmıştır.  
13) Başvuru sahibinin 29, 41 ve 42’nci iddialarına ilişkin olarak:  
Açıklama istenilen kamu kurum ve kuruşlarına ait inşaat iş kalemlerinin analiz  
düzenlenmek suretiyle açıklandığı ve söz konusu iş kalemlerinin liste sunulmak suretiyle  
açıklanmadığı, diğer taraftan analizlerdeki kamu kurum ve kuruluşlarına ait olarak açıklanan  
rayiçlerin hazırlanan analizlerde poz numaraları belirtilmek suretiyle açıklandığı dikkate  
alındığında söz konusu rayiçlere ilişkin liste sunulmamasının esasa bir etkisinin bulunmadığı  
ayrıca tesisat analizlerinde açıklanan iş kalemlerine ilişkin olarak listenin sunulduğu da  
görüldüğünden başvuru sahibinin iddiaları kapsamında kamu ihale mevzuatına aykırılığı  
gösteren bir durumun bulunmadığı sonucuna varılmıştır.  
14) Başvuru sahibinin 30, 31 ve 32, 34, 37 ve 38, 48 ve 55’inci iddialarına ilişkin  
olarak:  
İhale üzerinde bırakılan istekli tarafından bazı iş kalemi, analiz girdisi vb. için üçüncü  
kişilerden fiyat teklifi alındığı, fiyat tekliflerinin tevsik edilen hususa göre malzeme ya da  
malzeme ve işçilik olmak üzere analiz formatlarında istenilen açıklamalara göre düzenlendiği,  
fiyat tekliflerinin kamu ihale mevzuatı gereği taşıması zorunlu ibareleri taşıdığı, fiyat  
tekliflerinde SMMM kaşe ve imzası ile iletişim bilgilerine yer verildiği, ayrıca TURMOB  
kaşesinin bulunduğu, fiyat tekliflerinin tarihinin [07.03.2020-12.03.2020] tarihleri aralığında  
olduğu ve söz konusu tarihin ihale tarihi de dikkate alındığında (21.02.2020) Kamu İhale  
Genel Tebliği’nin 45.1.13.1’inci maddesinde yer alan “Üçüncü kişilerden alınan fiyat  
tekliflerinin teklife konu alanda faaliyet gösterenlerden alınması gerekmekte olup, bu  
belgelerin ihale tarihinden önce düzenlenmiş olması zorunlu değildir. “ açıklamasına göre  
kamu ihale mevzuatına aykırılık teşkil etmediği görülmüştür.  
Ayrıca fiyat tekliflerinde fiyat tekliflerinin dayanaklarına ilişkin sayı ve tarih  
bilgilerinin bulunduğu ve fiyat tekliflerinin dayanaklarına ve fiyatların ağırlıklı ortalama  
birim satış tutarlarına ilişkin gerekli beyanların fiyat tekliflerinde belirtildiği, ayrıca fiyat  
tekliflerinde ilgisine göre belirtilen 2019/3 ve 2019/4 vergi beyanname dönemlerinin ihale  
konusu iş kapsamında aranan kriteri karşıladığı, ayrıca ilgisine göre düzenlenen fiyat  
tekliflerinin dayanağı tutanakların idare ve Kurum tarafından gerekli görülmesi halinde  
meslek mensubundan istenebileceği, başvuru sahibinin söz konusu fiyat tekliflerinin  
dayanaklarının ve (meslek mensubu faaliyeti, İKN, ihale tarihi, isteklinin adı, vergi  
beyanname dönemi, geçerlilik süresi vb.) hususlarla yönelik bir belgeye dayalı iddiasının da  
bulunmadığı bu nedenle ayrıca bir araştırma yapılmasına gerek bulunmadığı anlaşılmıştır.  
Öte yandan, iş kalemleri ve analiz girdilerine ilişkin fiyatların fiyat tekliflerinde yer  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2020/023  
: 19  
: 29.05.2020  
: 2020/UY.I-954  
alan fiyatlara uygun olduğu, fiyat tekliflerinin serbest muhasebeci tarafından değil SMMM  
tarafından kaşelenip imzalandığı, ayrıca kamu ihale mevzuatına uygun sunulan meslek  
mensubu onaylı fiyat tekliflerinin gerçek ekonomik verileri yansıtıp yansıtmadığı yönünde bir  
değerlendirmeye yönelik usulün kamu ihale mevzuatı kapsamında gerçekleştirilen yapım  
işlerine ait aşırı düşük teklif değerlendirmeleri kapsamında bulunmadığı görülmüştür.  
Açıklanan nedenlerle başvuru sahibinin iddiaları kapsamında fiyat tekliflerinin kamu  
ihale mevzuatına aykırılığını gösteren bir durumun bulunmadığı sonucuna varılmıştır.  
15) Başvuru sahibinin 33’üncü iddiasına ilişkin olarak:  
İhale üzerinde bırakılan istekli tarafından sunulan aşırı düşük açıklamasında,  
analizlerde kullanılan mazot analiz girdisi için Çevre ve Şehircilik Bakanlığı 2019 yılı birim  
fiyatı olan “5,62 TL”nin kullanılması suretiyle zaten kamu kurum ve kuruluşlarınca ilan  
edilen fiyatlara göre açıklama sunulduğu görüldüğünden başvuru sahibinin iddiasının yerinde  
olmadığı sonucuna varılmıştır.  
16) Başvuru sahibinin 36’ncı iddiasına ilişkin olarak:  
İhale üzerinde bırakılan istekli tarafından sunulan aşırı düşük teklif açıklamasında,  
makine vb. analiz girdilerinin kamu kurum ve kuruluşlarına ilişkin rayiçlerle açıklandığı ve  
söz konusu girdilerin kendi malı araçların belgelendirilmesi suretiyle tevsik edilmediği  
görüldüğünden başvuru sahibinin iddiasının yerinde olmadığı sonucuna varılmıştır.  
17) Başvuru sahibinin 39’uncu iddiasına ilişkin olarak:  
Teklif alınan fiyatların fiyat teklifi alınan firmaların faaliyetlerine yönelik olarak  
değerlendirilmesinin mümkün olduğu anlaşılmakta olup, ayrıca söz konusu fiyat tekliflerinin  
dayanaklarının gerek görülmesi halinde Kurum ve idarece meslek mensubundan  
istenebileceği ve başvuru sahibinin söz konusu belgelerin istenilmesini gerektirecek belgeye  
dayalı bir iddiasının da bulunmadığı da görüldüğünden başvuru sahibinin iddiasının yerinde  
olmadığı sonucuna varılmıştır.  
18) Başvuru sahibinin 40’ıncı iddiasına ilişkin olarak:  
Kamu İhale Genel Tebliği’nin 45.1.13.7’nci maddesinde “İstekliler tarafından yapılan  
açıklamada; malın ihale tarihi itibariyle stoklarda bulunduğunun belirtilmesi durumunda,  
stokta bulunan mala ilişkin “stok tespit tutanağı”nın (Ek-O.8) sunulması zorunludur. Stok  
tespit tutanağında ilgili malın ağırlıklı ortalama birim maliyeti gösterilecektir. İsteklilerce  
teklif edilen tutara ilişkin birim fiyatlar, stok tespit tutanağındaki ağırlıklı ortalama birim  
maliyetin altında olamaz. Ayrıca stoklarda olduğu belirtilen söz konusu malın miktarının,  
ihale konusu işte kullanılacağı belirtilen miktardan az olması halinde eksik kalan miktar için  
bu Tebliğdeki diğer açıklama yöntemlerine uygun olarak açıklama yapılması gereklidir.”  
açıklaması yer almaktadır.  
Sunulan açıklamaların kamu kurum kuruluşlarına ait rayiçler, düzenlenen analizler ve  
fiyat teklifleri ile yapıldığı ve stok tespit tutanakları ile bir açıklama sunulmadığı  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2020/023  
: 19  
: 29.05.2020  
: 2020/UY.I-954  
görüldüğünden başvuru sahibinin söz konusu iddiasının yerinde olmadığı sonucuna  
varılmıştır.  
19) Başvuru sahibinin 43’üncü iddiasına ilişkin olarak:  
İhale üzerinde bırakılan istekli tarafından sunulan aşırı düşük teklif açıklamasında  
açıklama istenilmeyen analiz girdilerine bedel öngörülerek yer verildiği görüldüğünden  
başvuru sahibinin iddiasının yerinde olmadığı sonucuna varılmıştır.  
20) Başvuru sahibinin 44’üncü iddiasına ilişkin olarak:  
Kamu İhale Genel Tebliği’nin 45.1.3’üncü maddesinde “…Anahtar teslimi götürü  
bedel teklif alınan ihalelerde istekli tarafından sunulacak hesap cetvelinde, sorgulamaya tabi  
tutulmayan iş kalemlerinin ve/veya iş gruplarının her biri için miktar ve birim fiyatların ayrı  
ayrı gösterilmesi zorunlu olmayıp, sorgulanmayan iş kalemlerinin tamamı için teklif edilen  
toplam bedelin gösterilmesi yeterlidir.açıklaması yer almaktadır.  
Anılan istekli tarafından sunulan aşırı düşük teklif açıklamasında sunulan hesap  
cetvelinde sorgulanmayan iş kalemlerinin tamamı için teklif edilen toplam bedelin  
gösterildiği ve sunulan açıklamanın bu haliyle kamu ihale mevzuatı açısından yeterli olduğu  
görüldüğünden başvuru sahibinin iddiasının yerinde olmadığı sonucuna varılmıştır.  
21) Başvuru sahibinin 45, 46 ve 47’nci iddialarına ilişkin olarak:  
Fiyat teklifi ile açıklama sunulan tesisat iş kalemleri ile ilgili olarak sunulan fiyat  
tekliflerinde malzeme ve montaj bedellerinin ayrı ayrı gösterildiği ve fiyat tekliflerinde  
açıklaması yapılan malzeme veya malzeme ve montaj bedellerinde idarece düzenlenen analiz  
formatlarının esas alındığı ve bu doğrultuda sunulan açıklamalarda kamu ihale mevzuatına  
aykırılığı gösteren bir durumun bulunmadığı değerlendirildiğinden başvuru sahibinin söz  
konusu iddialarının yerinde olmadığı sonucuna varılmıştır.  
22) Başvuru sahibinin 49’uncu iddiasına ilişkin olarak:  
Sunulan hesap cetvelinde birimlerin idarece belirlenen ölçü birimleri olduğu ve iş  
kalemlerinin miktar ve birim fiyat tutarlarının çarpım ve toplamlarda aritmetik hata  
bulunmadığı görüldüğünden başvuru sahibinin iddiasının yerinde olmadığı sonucuna  
varılmıştır.  
23) Başvuru sahibinin 50’inci iddiasına ilişkin olarak:  
Kamu İhale Genel Tebliği’nin 45.1.13’üncü maddesinde “…Yüklenicinin dışında  
üçüncü kişilerce inşaat mahalli dışında imal edilen ve esaslı başka bir işçilik veya malzeme  
katkısı yapılmaksızın yapıya monte edilen iş kalemlerinin üçüncü kişilerden alınan fiyat  
teklifleri ile açıklanması durumunda, bu iş kalemlerine ilişkin analiz sunulması zorunlu  
değildir. Ayrıca, istekliler tarafından teklif kapsamındaki harita, kadastro ve proje işlerine  
ilişkin yapılacak açıklamalarda üçüncü kişilerden alınan fiyat tekliflerinin sunulması  
yeterlidir.açıklaması yer almaktadır.  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2020/023  
: 19  
: 29.05.2020  
: 2020/UY.I-954  
İddia konusu ÖBF-01 poz numaralı “Emperador Light+Dark Mermer ile Döşeme  
Kapl. Yapılması”, ÖBF-07 poz numaralı “Alüminyum Ofis Bölme Sistemi”, ÖBF-9 poz  
numaralı “Alüminyum Kompozit Panel Cephe Kaplaması”, ÖBF-11 poz numaralı “Silikon  
Cephe Kaplaması Yapılması”, ÖBF-19 poz numaralı “Akustik Ahşap Duvar Kaplaması”, iş  
kalemleri incelendiğinde;  
ÖBF-14 poz numaralı iş kaleminin açıklama istenilen iş kalemleri arasında yer  
almadığı bu nedenle söz konusu iş kalemi ile ilgili bir açıklama sunulmasına gerek  
bulunmadığı görülmüştür.  
Diğer taraftan, ÖBF-01 poz numaralı “Emperador Light+Dark Mermer ile Döşeme  
Kapl. Yapılması”, ÖBF-07 poz numaralı “Alüminyum Ofis Bölme Sistemi, ÖBF-9 poz  
numaralı “Alüminyum Kompozit Panel Cephe Kaplaması”, ÖBF-11 poz numaralı “Silikon  
Cephe Kaplaması Yapılması” iş kalemleri ile ilgili olarak ise; idarece düzenlenen analiz  
formatları esas alınarak açıklama sunulduğu görüldüğünden başvuru sahibinin iddiasının  
yerinde olmadığı sonucuna varılmıştır.  
Açıklanan nedenlerle başvuru sahibinin iddiasının yerinde olmadığı sonucuna  
varılmıştır.  
24) Başvuru sahibinin 53 ve 54’üncü iddialarına ilişkin olarak:  
ÖBF-01 poz numaralı “Emperador Light+Dark Mermer ile Döşeme Kapl. Yapılması”,  
ÖBF-05 poz numaralı “110-220 Ebatlarında Panikbarlı Yangın Kapısı”, ÖBF-07 poz numaralı  
“Alüminyum Ofis Bölme Sistemi, ”, ÖBF-9 poz numaralı “Alüminyum Kompozit Panel  
Cephe Kaplaması”, ÖBF-11 poz numaralı “Silikon Cephe Kaplaması Yapılması”, ÖBF-19  
poz numaralı “Akustik Ahşap Duvar Kaplaması”, ÖBF-27 poz numaralı “236*234  
Ebatlarında camlı yangın kapısı” poz numaralı iş kalemlerinin idarece düzenlenen analiz  
formatları esas alınarak açıklandığı, öte yandan ÖBF-14 poz numaralı iş kaleminin ise  
açıklama istenilen iş kalemleri arasında yer almadığı ve açıklama sunulmasına gerek  
bulunmadığı, ayrıca analizlerde yer alan fiyat tekliflerinin de ilgili iş kalemlerinde idarece  
düzenlenen rayiçlere yönelik olduğu da görüldüğünden başvuru sahibinin iddiasının yerinde  
olmadığı sonucuna varılmıştır.  
B) İhalelere Yönelik Başvurular Hakkında Yönetmelik’in 18’inci maddesinin ikinci  
fıkrası yönünden yapılan inceleme sonucunda tespit edilen aykırılıklar ve buna ilişkin  
inceleme ve hukuki değerlendirme aşağıda yapılmıştır.  
Başvuru sahibinin 2’nci iddiasına ilişkin yapılan inceleme kapsamında;  
Geçerli teklif sahibi ve anonim şirket veya ortaklığında anonim şirket bulunan Zyl  
Öztürk İnş. Taah. Eml. Oto. Tur. Gıda. San. Tic. A.Ş. - Ag Grup İnş. Taah. San. Tic. Ltd. Şti.  
İş Ortaklığı ve Karahanlı Group İnş. A.Ş.nin ortakları ve ortaklık oranlarını gösteren pay  
defterinin tamamının meslek mensubu (SMMM/YMM) veya noter onaylı suretinin istenmesi  
gerektiği anlaşılmakla birlikte gelinen aşamada anılan isteklilerin ekonomik açıdan en  
avantajlı teklif sahibi ile ekonomik açıdan en avantajlı ikinci teklif sahibi olma ihtimalinin  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2020/023  
: 19  
: 29.05.2020  
: 2020/UY.I-954  
olmadığı görüldüğünden, usul ekonomisi gereği yazışma yapılmasına gerek olmadığı  
sonucuna varılmıştır.  
Sonuç olarak, yukarıda belirtilen mevzuata aykırılıkların düzeltici işlemle  
giderilebilecek nitelikte olduğu tespit edildiğinden, Ager Yat. Eğ. İnş. Paz. San. ve Tic.  
A.Ş.nin teklifinin reddedilmesi ve bu aşamadan sonraki ihale işlemlerinin mevzuata uygun  
olarak yeniden gerçekleştirilmesi gerekmektedir.  
Açıklanan nedenlerle, 4734 sayılı Kanun'un 65'inci maddesi uyarınca bu kararın tebliğ  
edildiği veya tebliğ edilmiş sayıldığı tarihi izleyen 30 gün içerisinde Ankara İdare  
Mahkemelerinde dava yolu açık olmak üzere,  
Anılan Kanun'un 54'üncü maddesinin onbirinci fıkrasının (b) bendi gereğince düzeltici  
işlem belirlenmesine,  
Oybirliği ile karar verildi.