Ana Sayfa / Kararlar / Karayolları 4. Bölge Müdürlüğü / 2019/548489-(Eskişehir-Sarıcakaya) Ayr Sakarıılıca-Mihalgazi İl Yolu Km: 0+000-24+500 Arası Yol Yapımı Toprak Tesviye, Sanat Yapıları, Köprüler ve Üstyapı Yapılması İşi
Bilgi
İKN
2019/548489
Başvuru Sahibi
Feza Taahhüt A.Ş
İdare
Karayolları 4. Bölge Müdürlüğü
İşin Adı
(Eskişehir-Sarıcakaya) Ayr Sakarıılıca-Mihalgazi İl Yolu Km: 0+000-24+500 Arası Yol Yapımı Toprak Tesviye, Sanat Yapıları, Köprüler ve Üstyapı Yapılması İşi
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2020/026  
: 59  
: 10.06.2020  
: 2020/UY.II-1055  
BAŞVURU SAHİBİ:  
Feza Taahhüt A.Ş,  
İHALEYİ YAPAN İDARE:  
Karayolları 4. Bölge Müdürlüğü,  
BAŞVURUYA KONU İHALE:  
2019/548489 İhale Kayıt Numaralı “(Eskişehir-Sarıcakaya) Ayr Sakarıılıca-Mihalgazi İl Yolu  
Km: 0+000-24+500 Arası Yol Yapımı Toprak Tesviye, Sanat Yapıları, Köprüler ve Üstyapı  
Yapılması İşi” İhalesi  
KURUM TARAFINDAN YAPILAN İNCELEME:  
Karayolları 4. Bölge Müdürlüğü tarafından 04.12.2019 tarihinde açık ihale usulü ile  
gerçekleştirilen “(Eskişehir-Sarıcakaya) Ayr Sakarıılıca-Mihalgazi İl Yolu Km: 0+000-  
24+500 Arası Yol Yapımı Toprak Tesviye, Sanat Yapıları, Köprüler ve Üstyapı Yapılması  
İşi” ihalesine ilişkin olarak Feza Taahhüt A.Ş.nin 31.03.2020 tarihinde yaptığı şikâyet  
başvurusunun, idarenin 10.04.2020 tarihli yazısı ile reddi üzerine, başvuru sahibince  
16.04.2020 tarih ve 18069 sayı ile Kurum kayıtlarına alınan 16.04.2020 tarihli dilekçe ile  
itirazen şikâyet başvurusunda bulunulmuştur.  
Başvuruya ilişkin olarak 2020/695 sayılı itirazen şikâyet dosyası kapsamında yapılan  
inceleme neticesinde esas inceleme raporu tanzim edilmiştir.  
KARAR:  
Esas inceleme raporu ve ekleri incelendi.  
İtirazen şikâyet dilekçesinde özetle,  
1) (a) Aşırı düşük teklif açıklamalarının idare tarafından “S4 ve S6 poz analizlerinin  
açıklama istenen alt analizinde “C 30/37 beton harcı, HAZIR BETON HARÇLARI (TS EN  
206-1) ” pozunda istekli tarafından Bursa ilinde bulunan SY Ankara Hazır Beton İnş. Nak.  
Tur. San. ve Tic. Ltd. Şti. firmasından fiyat teklifi alınmıştır. İhale konusu işin Eskişehir ili  
Sakarıılıca-Mihalgazi İl Yolunda gerçekleşeceğinden Ankara’dan beton taşımanın hayatın  
olağan akışına uygun olmayacağı ve aynı zamanda betonun taşınması sırasında geçen  
zamanda hazır betonun mukavemetini alacağı da söz konusu olduğu tespit edilmiştir.”  
şeklinde cevap verilerek uygun görülmediği, oysa açıklama istenen iş kalemlerine ilişkin  
üçüncü kişilerden alınacak fiyat tekliflerinin işin yapılacağı yerde faaliyet gösteren  
firmalardan alınması gerektiğine dair bir mevzuat hükmü olmadığı,  
(b) “S4 poz numaralı iş kaleminde “Çam kerestesi (II.sınıf) (TS 1265) (TS EN 844-6,  
9, 12) (TS EN 1309-1, TS EN 1310, TS EN 1311, TS EN 1313-1, 2) ” pozu için istekli  
tarafından fiyat teklifi alınarak sunulan 720 TL/m3 çam kerestesi bedelinin; İdaremizce  
yapılan piyasa araştırmalarında Çam kerestesi (II.sınıf) fiyatlarının 2.000,00 TL/m3 ile  
2.400,00 TL/m3 arasında olduğu görülmüştür. İstekli tarafından sunulan 720 TL/m3 gerçek  
piyasa koşullarını yansıtmadığı, çam kereste bedelini tevsik için sunulan belgelerde yer alan  
bedelin piyasanın gerçekleriyle örtüşmediği bu itibarla şeklen, Kamu İhale Genel Tebliğine  
uygun açıklama yapılmış olmasının hayatın gerçeklerinin önüne geçemeyeceği ve İdarece  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2020/026  
: 59  
: 10.06.2020  
: 2020/UY.II-1055  
ihale dokümanında belirtilen özellik ve miktardaki Çam kerestesi (II.sınıf)’nin bu fiyatlara  
alınmasının mümkün olmayacağı sonucuna varılmıştır.” şeklinde cevap verilerek uygun  
görülmediği ancak açıklamalar kapsamında sunulan fiyat tekliflerinin mevzuata uygun şekilde  
hazırlanıp sunulmasının yeterli olduğu, ilgili açıklamaların piyasa koşullarını yansıtmadığı  
gerekçesi ile uygun görülmeyerek tekliflerinin değerlendirme dışı bırakılmasının, kamu ihale  
mevzuatında yer alan ilgili hükümler ile dilekçesinde yer verilen Kurul ve mahkeme kararları  
dikkate alındığında hukuka aykırı olduğu,  
2) Aşırı düşük teklif açıklamaları kabul edilmeyen ve teklifleri kendi tekliflerinden  
daha düşük olan isteklilerin, itirazen şikayet sürecinde değerlendirmeye alınmaları halinde  
hak kaybına uğramamaları adına, ayrıntı ve gerekçelerine dilekçelerinde yer verildiği haliyle,  
sundukları aşırı düşük teklif açıklamalarının uygun olmadığı (açıklama istenilen analize  
girdileri için usulüne uygun açıklama yapılmadığı) ve yeterlilik kriterlerini sağlayamadıkları  
(son durumumu gösterir ticaret sicil gazetesinin, imza sirkülerinin, vekaletnamelerin, iş  
deneyim belgelerinin, bilanço ve eş değer belgelerin, kapasite raporlarının vb. belgelerin  
sunulmadığı, sunuldu ise uygun olmadığı) bu nedenle tekliflerinin değerlendirme dışı  
bırakılması gerektiği iddialarına yer verilmiştir.  
Başvuru sahibinin iddialarının değerlendirilmesi sonucunda aşağıdaki hususlar tespit  
edilmiştir.  
1) Başvuru sahibinin 1’inci iddiasına ilişkin olarak:  
4734 Sayılı Kamu İhale Kanunu’nun “Aşırı düşük teklifler” başlıklı 38’inci  
maddesinde “İhale komisyonu verilen teklifleri değerlendirdikten sonra, diğer tekliflere veya  
idarenin tespit ettiği yaklaşık maliyete göre teklif fiyatı aşırı düşük olanları tespit eder. Bu  
teklifleri reddetmeden önce, belirlediği süre içinde teklif sahiplerinden teklifte önemli  
olduğunu tespit ettiği bileşenler ile ilgili ayrıntıları yazılı olarak ister.  
İhale komisyonu;  
a) İmalat sürecinin, verilen hizmetin ve yapım yönteminin ekonomik olması,  
b) Seçilen teknik çözümler ve teklif sahibinin mal ve hizmetlerin temini veya yapım  
işinin yerine getirilmesinde kullanacağı avantajlı koşullar,  
c) Teklif edilen mal, hizmet veya yapım işinin özgünlüğü,  
gibi hususlarda yapılan yazılı açıklamaları dikkate alarak, aşırı düşük teklifleri  
değerlendirir. Bu değerlendirme sonucunda, açıklamaları yeterli görülmeyen veya yazılı  
açıklamada bulunmayan isteklilerin teklifleri reddedilir.  
Kurum, ihale konusu işin türü, niteliği ve yaklaşık maliyeti ile ihale edilme usulüne  
göre aşırı düşük tekliflerin tespiti, değerlendirilmesi ve ekonomik açıdan en avantajlı teklifin  
belirlenmesi amacıyla sınır değerler ve sorgulama kriterleri belirlemeye, ihalenin bu  
maddede öngörülen açıklama istenilmeksizin sonuçlandırılabilmesine, ayrıca yaklaşık  
maliyeti 8 inci maddede öngörülen eşik değerlerin yarısına kadar olan hizmet alımları ile  
yapım işleri ihalelerinde sınır değerin altında olan tekliflerin bu maddede öngörülen  
açıklama istenilmeksizin reddedilmesine ilişkin düzenlemeler yapmaya yetkilidir. İhale  
komisyonu bu maddenin uygulanmasında Kurum tarafından yapılan düzenlemeleri esas alır.”  
hükmü,  
Kamu İhale Genel Tebliği’nin “Sınır değer tespiti ve aşırı düşük teklifler” başlıklı  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2020/026  
: 59  
: 10.06.2020  
: 2020/UY.II-1055  
45’inci maddesinde “45.1.10. İhale komisyonu, sınır değerin altındaki tekliflerin önemli  
bileşenlerini;  
a) Yapım yönteminin ekonomik olması,  
b) Seçilen teknik çözümler ve yapım işinin yerine getirilmesinde kullanılacak avantajlı  
koşullar,  
c) Teklif edilen yapım işinin özgünlüğü,  
gibi hususlarda istekliler tarafından yapılan yazılı açıklamaları da dikkate almak suretiyle  
değerlendirir ve ihaleyi sonuçlandırır.  
45.1.13. Teklifi aşırı düşük bulunan isteklilerin, tekliflerinde önemli olduğu tespit  
edilen bileşenler ile ilgili olarak 4734 sayılı Kanunun 38 inci maddesi uyarınca yapacakları  
açıklamada, sorgulamaya konu iş kalemlerine/gruplarına ilişkin analizler ile bu analizlere  
dayanak teşkil eden bilgi ve belgeleri sunmaları gerekmektedir.  
İsteklilerin analizlerine dayanak teşkil eden bilgi ve belgeler;  
a. Üçüncü kişilerden alınan fiyat teklifleri,  
b. Çimento ve demir ürünleri için ilan edilmiş üretici fiyat tarifeleri,  
c. Kamu kurum ve kuruluşları tarafından sunulan mal ve hizmetlere ilişkin ilan edilmiş  
fiyat tarifeleri veya bunlardan alınmış fiyat teklifleri,  
ç. Kamu kurum ve kuruluşları tarafından ilgili mal veya hizmetlere ilişkin ilan edilen  
asgari fiyatlar,  
d. Ürettiği, aldığı veya sattığı mallara ilişkin maliyet/satış tutarı tespit tutanakları,  
e. Stoğunda bulunan mallara ilişkin stok tespit tutanakları,  
f. İdarece istenmesi durumunda yardımcı analizler v.b. dir.  
İstekliler tekliflerine ilişkin olarak yukarıda sayılan belgelerden kendileri için uygun  
olanları açıklamaları kapsamında sunacaklardır.  
45.1.14. Aşırı düşük teklif sorgulaması sonucunda; (45.1.3 - 45.1.13) maddelerine  
uygun açıklamada bulunmayan, açıklamaları idarece tanımlanan yapım şartlarına uymayan  
veya teknik şartnameye aykırı hususlar içeren isteklilerin teklifleri gerekçeleri belirtilmek  
suretiyle reddedilecektir.  
45.1.16. Aşırı düşük teklifine ilişkin olarak istenen sürede açıklama yapmasına rağmen  
teklifi reddedilen isteklilerin açıklamalarının yeterli görülmeme nedenlerinin, sadece ilgili  
madde numaralarına atıf yapılmakla yetinilmeyerek hangi düzenlemeye aykırılık bulunduğu  
da belirtilmek suretiyle kesinleşen ihale kararının bildirilmesi zorunludur.açıklaması,  
Karayolları Genel Müdürlüğü tarafından yayımlanan Karayolları Teknik  
Şartnamesi’nin “Yaş Karışım Hazır Betonun Taşınması” başlıklı 308.07.04.01’inci  
maddesinde ise “Katı kıvamdaki taze beton (SI) karıştırma donanımı olmayan araçlarla  
taşınabilir. Beton ile temas halinde olan taşıma yüzeyleri betonla reaksiyona girmemeli ve su  
kaybına neden olmamalıdır. Beton taşıma esnasında, güneş, yağış, rüzgâr, toz gibi dış  
etkenlerden geçirimsiz örtüler ile kapatılarak korunmalıdır.  
Katı kıvamlı beton dışındaki taze beton, kullanım yerine sadece karıştırma donanımı  
olan araçlarla veya transmikserlerle taşınabilir. Beton, şantiyedeki boşaltma işleminin hemen  
öncesinde, homojen duruma gelmesi için bir kez daha karıştırılmalıdır.  
Karıştırma donanımı olan araçlarla veya transmikserlerle betonun boşaltma işlemi,  
çimento ile suyun ilk temasından itibaren 120 dakika sonunda (çimento ilk priz süresini  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2020/026  
: 59  
: 10.06.2020  
: 2020/UY.II-1055  
geçmemesi kaydıyla) tamamlanmalıdır.  
Herhangi bir karıştırma donanımı olmayan araçlarla taşınan katı kıvamdaki taze  
beton ise çimento ve suyun ilk temasından itibaren en fazla 45 dakika sonunda yerine  
boşaltılmalıdır.  
Normal şartlar için verilmiş olan bu sürelerde, hava şartlarından veya kimyasal katkı  
kullanılmasından dolayı priz süresinin hızlanması veya gecikmesi dikkate alınmalıdır.”  
düzenlemesi yer almaktadır.  
Başvuru sahibi isteklinin iddiasının (a) bölümü ile ilgili olarak;  
Karayolları Genel Müdürlüğü tarafından yayımlanan Karayolları Teknik  
Şartnamesi’nde yer alan düzenleme uyarınca, betonun, karıştırma donanımı olan araçlarla  
veya transmikserlerle yapılması durumunda çimento ile suyun ilk temasından itibaren 120  
dakikaya kadar yerine boşaltılması gerektiği anlaşılmaktadır.  
Yapılan incelemede; idare tarafından aşırı düşük teklife esas sınır değerin altında teklif  
sunan isteklilere gönderilen açıklama isteme yazısında “S4 ve S6 no’lu iş kalemlerinde yer  
alan C 30/37 beton harcı, HAZIR BETON HARÇLARI (TS EN 206-1)” analiz girdisinin  
açıklama istenecek girdi olarak belirlendiği, başvuru sahibi istekli tarafından “C 30/37 beton  
harcı, HAZIR BETON HARÇLARI (TS EN 206-1)” analiz girdisine ilişkin olarak 14.02.2020  
tarihli fiyat teklifinin sunulduğu, söz konusu fiyat teklifinde teklif edilen birim fiyatın 119 TL  
olduğu ve fiyat teklifi veren firmanın Şaşmaz/Etimesgut/Ankara adresinde faaliyet gösterdiği,  
ayrıca teklif edilen birim fiyata malzemenin şantiyeye tesliminin de dahil olduğu, idarenin  
“İhale konusu işin Eskişehir ili Sakarıılıca-Mihalgazi İl Yolunda gerçekleşeceğinden  
Ankara’dan beton taşımanın hayatın olağan akışına uygun olmayacağı ve aynı zamanda  
betonun taşınması sırasında geçen zamanda hazır betonun mukavemetini alacağı” gerekçesi  
ile açıklamayı uygun bulmadığı görülmüştür.  
Bu çerçevede “C 30/37 beton harcı, HAZIR BETON HARÇLARI (TS EN 206-1)”  
analiz girdisi için fiyat teklifi alınan ve hazır betonun temin edileceği firmanın adresinin  
Şaşmaz/Etimesgut/Ankara’da, işin yapılacağı yerin ise Sakarıılıca-Mihalgazi İl  
Yolu/Sarıcakaya/Eskişehir’de olduğu, idarenin işin yapılacağı mahali dikkate alarak tespitte  
bulunduğu hususları ile taşıyıcı araçlar için hız sınırları dikkate alındığında, söz konusu  
girdide yer alan beton harcının taşınmasının, Karayolları Teknik Şartnamesi’nin  
“308.07.04.01 Yaş Karışım Hazır Betonunun Taşınması” başlıklı maddesinde beton  
mukavemeti için öngörülen taşıma süreleri açısından teknik olarak makul düzeyde olmadığı,  
başvuru sahibi tarafından aşırı düşük teklif açıklaması kapsamında bu hususa ilişkin bir  
dayanak sunulmadığı değerlendirildiğinden başvuru sahibinin (a) bölümünde yer verilen  
iddiasının yerinde olmadığı sonucuna varılmıştır.  
Başvuru sahibi isteklinin iddiasının (b) bölümü ile ilgili olarak;  
Yapılan incelemede idarenin, 25.03.2020 tarihli ihale komisyon kararında “S4 poz  
numaralı iş kaleminde “Çam kerestesi (II.sınıf) (TS 1265) (TS EN 844-6, 9, 12) (TS EN 1309-  
1, TS EN 1310, TS EN 1311, TS EN 1313-1, 2) ” pozu için istekli tarafından fiyat teklifi  
alınarak sunulan 720 TL/m3 çam kerestesi bedelinin; İdaremizce yapılan piyasa  
araştırmalarında Çam kerestesi (II.sınıf) fiyatlarının 2.000,00 TL/m3 ile 2.400,00 TL/m3  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2020/026  
: 59  
: 10.06.2020  
: 2020/UY.II-1055  
arasında olduğu görülmüştür. İstekli tarafından sunulan 720 TL/m3 gerçek piyasa koşullarını  
yansıtmadığı, çam kereste bedelini teşvik için sunulan belgelerde yer alan bedelin piyasanın  
gerçekleriyle örtüşmediği bu itibarla şeklen, Kamu İhale Genel Tebliğine uygun açıklama  
yapılmış olmasının hayatın gerçeklerinin önüne geçemeyeceği ve İdarece ihale dokümanında  
belirtilen özellik ve miktardaki Çam kerestesi (II.sınıf)’nin bu fiyatlara alınmasının mümkün  
olmayacağı sonucuna varılmıştır.” ifadelerine yer vererek, başvuru sahibi isteklinin aşırı  
düşük teklif açıklamalarını uygun bulmadığı görülmüştür.  
Yukarında yer verilen mevzuat hükümlerinden ihale komisyonunun verilen teklifleri  
değerlendirdikten sonra, diğer tekliflere veya idarenin tespit ettiği yaklaşık maliyete göre  
teklif fiyatı aşırı düşük olanları tespit edeceği, teklifleri reddetmeden önce, belirlediği süre  
içinde teklif sahiplerinden teklifte önemli olduğunu tespit ettiği bileşenler ile ilgili ayrıntıları  
yazılı olarak istemesi gerektiği, isteklilerin açıklamaları kapsamında üçüncü kişilerden alacağı  
fiyat tekliflerini analizlerine dayanak teşkil edebilecekleri, yapılacak değerlendirme  
sonucunda idarenin aşırı düşük teklif açıklamalarını uygun bulmaması halinde, gerekçelerini  
sadece ilgili madde numaralarına atıf yaparak değil, aynı zamanda hangi düzenlemeye  
aykırılık bulunduğunu da belirterek kesinleşen ihale kararında yer vermesi gerektiği  
anlaşılmaktadır.  
Bu çerçevede, başvuru sahibi isteklinin aşırı düşük teklif açıklaması kapsamında, S4  
numaralı iş kaleminde yer alan “Çam kerestesi (II. sınıf) (TS 1265) (TS EN 844-6, 9, 12) (TS  
EN 1309-1, TS EN 1310, TS EN 1311, TS EN 1313-1, 2) ” analiz girdisine ilişkin 13.02.2020  
tarihli ve 720 TL/m3 tutarlı fiyat teklifini sunmuş olduğu meslek mensubu tarafından anılan  
Tebliğ’de belirtilen ibarenin yazılarak iletişim bilgileri de belirtilmek suretiyle kaşelenip  
imzalandığı, fiyat teklifine dayanak teşkil eden 13.02.2020 tarihli ve 1 sayılı EK-O.6 satış  
tutarı tespit tutanağının sunulduğu bahse konu tutanağın ihale tarihi itibarıyla son geçici  
beyanname dönemi verilerine göre hazırlandığı, anılan fiyat teklifi ve fiyat teklifine dayanak  
teşkil eden adı geçen tutanağın birbiriyle uyumlu olduğu, idarenin başvuru sahibi isteklinin  
üçüncü kişilerden fiyat teklifi alarak yapmış olduğu açıklamayı, hangi düzenlemeye aykırılık  
bulunduğunu belirtmeden “piyasa koşullarına ve hayatın gerçeklerine aykırı olması  
nedeniyle” reddetmesine ilişkin mevzuatta bir düzenleme bulunmadığı anlaşıldığından  
başvuru sahibinin (b) bölümünde yer verilen iddiasının yerinde olduğu sonucuna varılmıştır.  
2) Başvuru sahibinin 2’nci iddiasına ilişkin olarak:  
4734 Sayılı Kamu İhale Kanunu’nun “İhalelere yönelik başvurular” başlıklı 54’üncü  
maddesinde “İhale sürecindeki hukuka aykırı işlem veya eylemler nedeniyle bir hak kaybına  
veya zarara uğradığını veya zarara uğramasının muhtemel olduğunu iddia eden aday veya  
istekli ile istekli olabilecekler, bu Kanunda belirtilen şekil ve usul kurallarına uygun olmak  
şartıyla şikayet ve itirazen şikayet başvurusunda bulunabilirler” hükmü,  
İhalelere Yönelik Başvurular Hakkında Yönetmelik’in “İtirazen şikayet başvuruları”  
başlıklı 14’üncü maddesinde “(1) İdareye yapılan şikayet başvurusu üzerine idare tarafından  
alınan kararın uygun bulunmaması veya süresi içinde karar alınmaması hallerinde veya  
şikayet ya da itirazen şikayet üzerine idare tarafından alınan ihalenin iptali kararlarına karşı  
doğrudan Kuruma itirazen şikayet başvurusunda bulunulabilir.  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2020/026  
: 59  
: 10.06.2020  
: 2020/UY.II-1055  
(3) Şikayet başvurusu üzerine idarece alınan kararla bir hak kaybına veya zarara  
uğradığını ya da zarara uğramasının muhtemel olduğunu iddia edenler bu hususa ilişkin  
başvuruyu itirazen şikayet başvurusu olarak doğrudan Kuruma yaparlar.” hükmü,  
Aynı Yönetmelik’in “Başvuru ehliyeti” başlıklı 5’inci maddesinde “(1) İhale  
sürecindeki hukuka aykırı işlem veya eylemler nedeniyle bir hak kaybına veya zarara  
uğradığını veya zarara uğramasının muhtemel olduğunu iddia eden;  
c) İstekliler; yeterlik başvurularının veya tekliflerin sunulması, değerlendirilmesi ve  
ihalenin sonuçlandırılmasına ilişkin idari işlem veya eylemler,  
hakkında başvuruda bulunabilir.hükmü yer almaktadır.  
Yukarıda yer verilen mevzuat hükümlerinden itirazen şikayetin, ihale sürecindeki  
hukuka aykırı işlem veya eylemler nedeniyle bir hak kaybına veya zarara uğradığını veya  
zarara uğramasının muhtemel olduğunu iddia eden istekliler tarafından; yeterlik kriteri veya  
tekliflerin sunulması, değerlendirilmesi ve ihalenin sonuçlandırılmasına yönelik idari işlem  
veya eylemler gibi fiilen gerçekleşmiş durumlara karşı yapılabileceği anlaşılmaktadır.  
Başvuru sahibinin “İhale komisyon kararı ile aşırı düşük teklif değerlendirmesi uygun  
görülmeyerek elenen ve teklifleri kendilerininkinden daha düşük olan teklif sahibi isteklilerin  
aşırı düşük teklif açıklamalarının ayrıca dilekçesinde yer verilen gerekçelerle de uygun  
görülmeyerek değerlendirme dışı bırakılması” yönündeki iddiası ile ilgili olarak ise; başvuru  
konusu ihalede nihai teklif bedelinin fiyat ve fiyat dışı unsurlarla birlikte hesaplandığı, aşırı  
düşük teklif açıklaması uygun görülmeyen isteklilerin fiyat dışı unsurlar dahil edilerek  
hesaplanacak nihai teklif bedellerinin bu aşamada hesaplanmadığı dolayısıyla başvuru  
sahibinin iddiasında yer verdiği üzere incelemeye konu edilecek kendi teklifinden daha düşük  
teklif sahibi isteklerinin bu aşamada belirlenmediği, söz konusu hesabın sadece geçerli  
teklifler için yapıldığı ve bu şekilde ekonomik açıdan en avantajlı tekliflerin belirlendiği, aşırı  
düşük teklifleri uygun görülmeyenler arasında fiyat açısından bir sıralama yapılmasının da  
mümkün olmadığı anlaşılmıştır. Kaldı ki yukarıda yer verilen mevzuat hükümleri  
çerçevesinde, itirazen şikayet mekanizmasının inceleme kapsamının --başvuru sahibinin aşırı  
düşük teklif Kurul tarafından uygun görülmesi ihtimalinin yanında kendi teklifinden daha  
düşük - teklif sahibi isteklilerin de- ihale komisyon kararında yer alan elenme gerekçelerinin  
Kurul tarafından uygun görülmeme ihtimaline dayanarak tekliflerinin tekrar  
değerlendirilmeye alınması durumlarının gelecekte birlikte gerçekleşebileceği farazi  
durumlardan ziyade ihale sürecinde gerçekleşen fiili işlem ve eylemler olduğu, gelinen  
noktada başvuru sahibinin iddiasında yer verdiği, kendi teklifi ve diğer aşırı düşük teklif  
sahiplerinin tekliflerinin değerlendirmeye alınması olasılığına karşın menfaat kaybının önüne  
geçmek maksadı ile diğer isteklilerin dilekçesinde yer verdiği başkaca gerekçelerle de  
elenmeleri gerektirir bir durumun ortaya çıkmadığı anlaşıldığından başvuru sahibinin 2’inci  
iddiasının yerinde olmadığı sonucuna varılmıştır.  
Açıklanan nedenlerle, 4734 sayılı Kanun'un 65'inci maddesi uyarınca bu kararın tebliğ  
edildiği veya tebliğ edilmiş sayıldığı tarihi izleyen 30 gün içerisinde Ankara İdare  
Mahkemelerinde dava yolu açık olmak üzere,  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2020/026  
: 59  
: 10.06.2020  
: 2020/UY.II-1055  
Anılan Kanun'un 54'üncü maddesinin onbirinci fıkrasının (c) bendi gereğince itirazen  
şikâyet başvurusunun reddine,  
Oyçokluğu ile karar verildi.  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2020/026  
: 59  
: 10.06.2020  
: 2020/UY.II-1055  
KARŞI OY  
Başvuru sahibinin itirazen şikayet dilekçesinde yer alan iddialarının incelenmesi  
itirazen şikayet başvurusunun reddine”  
neticesinde, Kurul çoğunluğunca “  
karar verilmiştir.  
Anılan kararda, başvuru sahibinin dilekçesindeki iddialarının (a) bölümüne ilişkin  
olarak, idare tarafından belirlenen sınır değerin altında teklif sunan isteklilere gönderilen aşırı  
düşük teklif açıklama isteme yazısında açıklanması istenen “S4 ve S6 no’lu iş kalemlerinde  
yer alan C 30/37 beton harcı, C 30/37 beton harcı, HAZIR BETON HARÇLARI (TS EN 206-  
1)” analiz girdisi için, başvuru sahibi istekli tarafından, açıklama kapsamında sunulan fiyat  
teklifinin alındığı ve betonun temin edileceği firmanın adresinin Şaşmaz/Etimesgut/Ankara  
olduğu, işin yapılacağı yer olan Sakarıılıca-Mihalgazi İl Yolu/Sarıcakaya/Eskişehir arasındaki  
alternatif güzergahlar ile asgari, azami mesafeler (227 km- 265 km) ile taşıyıcı araçlar için hız  
sınırları dikkate alındığında söz konusu girdide yer alan beton harcının taşınmasının,  
Karayolları Teknik Şartnamesi’nin “308.07.04.01 Yaş Karışım Hazır Betonunun Taşınması”  
başlıklı maddesinde beton mukavemeti için öngörülen taşıma süreleri açısından teknik olarak  
makul düzeyde olmadığı, bu nedenle başvuru sahibinin (a) bölümünde yer verilen iddiasının  
yerinde olmadığı ifade edilmektedir.  
Kamu İhale Genel Tebliği’nin “Sınır değer tespiti ve aşırı düşük teklifler” başlıklı  
45’inci maddesinde “45.1.10. İhale komisyonu, sınır değerin altındaki tekliflerin önemli  
bileşenlerini;  
a) Yapım yönteminin ekonomik olması,  
b) Seçilen teknik çözümler ve yapım işinin yerine getirilmesinde kullanılacak avantajlı  
koşullar,  
c) Teklif edilen yapım işinin özgünlüğü,  
gibi hususlarda istekliler tarafından yapılan yazılı açıklamaları da dikkate almak suretiyle  
değerlendirir ve ihaleyi sonuçlandırır.  
45.1.13.(Değişik: 20/8/2011-28031 R.G./ 17.md.;Değişik: 07/06/2014-29023 R.G./ 29.md.)  
Teklifi aşırı düşük bulunan isteklilerin, tekliflerinde önemli olduğu tespit edilen bileşenler ile  
ilgili olarak 4734 sayılı Kanunun 38 inci maddesi uyarınca yapacakları açıklamada,  
sorgulamaya konu iş kalemlerine/gruplarına ilişkin analizler ile bu analizlere dayanak teşkil  
eden bilgi ve belgeleri sunmaları gerekmektedir.  
İsteklilerin analizlerine dayanak teşkil eden bilgi ve belgeler;  
a. Üçüncü kişilerden alınan fiyat teklifleri,  
b. Çimento ve demir ürünleri için ilan edilmiş üretici fiyat tarifeleri,  
c. Kamu kurum ve kuruluşları tarafından sunulan mal ve hizmetlere ilişkin ilan edilmiş fiyat  
tarifeleri veya bunlardan alınmış fiyat teklifleri,  
ç. Kamu kurum ve kuruluşları tarafından ilgili mal veya hizmetlere ilişkin ilan edilen asgari  
fiyatlar,  
d. Ürettiği, aldığı veya sattığı mallara ilişkin maliyet/satış tutarı tespit tutanakları,  
e. Stoğunda bulunan mallara ilişkin stok tespit tutanakları,  
f. İdarece istenmesi durumunda yardımcı analizler v.b. dir.  
İstekliler tekliflerine ilişkin olarak yukarıda sayılan belgelerden kendileri için uygun olanları  
açıklamaları kapsamında sunacaklardır.  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2020/026  
: 59  
: 10.06.2020  
: 2020/UY.II-1055  
45.1.14. Aşırı düşük teklif sorgulaması sonucunda; (45.1.3 - 45.1.13) maddelerine uygun  
açıklamada bulunmayan, açıklamaları idarece tanımlanan yapım şartlarına uymayan veya  
teknik şartnameye aykırı hususlar içeren isteklilerin teklifleri gerekçeleri belirtilmek suretiyle  
reddedilecektir.  
45.1.16. Aşırı düşük teklifine ilişkin olarak istenen sürede açıklama yapmasına rağmen teklifi  
reddedilen isteklilerin açıklamalarının yeterli görülmeme nedenlerinin, sadece ilgili madde  
numaralarına atıf yapılmakla yetinilmeyerek hangi düzenlemeye aykırılık bulunduğu da  
belirtilmek suretiyle kesinleşen ihale kararının bildirilmesi zorunludur.açıklaması yer  
almaktadır.  
Yapılan incelemede, uyuşmazlık konusu ihalenin “(Eskişehir-Sarıcakaya) Ayr  
Sakarıılıca-Mihalgazi İl Yolu Km: 0+000-24+500 Arası Yol Yapımı Toprak Tesviye, Sanat  
Yapıları, Köprüler Ve Üstyapı Yapılması İşi” olduğu, 117 adet ihale dokümanı satın alındığı,  
04.12.2019 tarihinde yapılan ihaleye 60 isteklinin katıldığı, 25.03.2020 tarihli ihale komisyon  
kararı ile 24 isteklinin teklifinin aşırı düşük teklif olarak belirlendiği, yapılan sorgulama  
neticesinde 8 isteklinin aşırı düşük teklif sorgulamasına cevap verdiği, yapılan açıklamaların  
uygun görülmeyerek ihalenin Söğüt İnşaat Taahhüt Petrol Madencilik Gıda Nakliyat İç ve Dış  
Ticaret Anonim Şirketi - Ege Asfalt Maden İnşaat Nak.San. ve Tic.A.Ş. İş Ortaklığı üzerinde  
bırakıldığı, idare tarafından aşırı düşük teklife esas sınır değerin altında teklif sunan isteklilere  
gönderilen açıklama isteme yazısında “S4 ve S6 no’lu iş kalemlerinde yer alan C 30/37 beton  
harcı, HAZIR BETON HARÇLARI (TS EN 206-1)” analiz girdisinin açıklama istenecek girdi  
,
olarak belirlendiği başvuru sahibi istekli tarafından “C 30/37 beton harcı, HAZIR BETON  
HARÇLARI (TS EN 206-1)” analiz girdisine ilişkin olarak 14.02.2020 tarihli fiyat teklifinin  
sunulduğu, söz konusu fiyat teklifinde teklif edilen birim fiyatın 119 TL olduğu ve fiyat  
teklifi veren firmanın Şaşmaz/Etimesgut/Ankara adresinde faaliyet gösterdiği, ayrıca teklif  
edilen birim fiyata malzemenin şantiyeye tesliminin de dahil olduğu, idarenin “İhale konusu  
işin Eskişehir ili Sakarıılıca-Mihalgazi İl Yolunda gerçekleşeceğinden Ankara’dan beton  
taşımanın hayatın olağan akışına uygun olmayacağı ve aynı zamanda betonun taşınması  
sırasında geçen zamanda hazır betonun mukavemetini alacağı” gerekçesi ile açıklamayı  
uygun bulmadığı görülmüştür.  
4734 sayılı Kamu İhale Kanunu’nun “Aşırı düşük teklifler” başlıklı 38’inci  
maddesinde, Yapım İşleri İhaleleri Uygulama Yönetmeliğinin “Sınır değer ve aşırı düşük  
teklifler” başlıklı 60’ıncı maddesinde ve Kamu İhale Genel Tebliği’nin “Sınır değer tespiti ve  
aşırı düşük teklifler” başlıklı 45’inci maddesinde, aşırı düşük sınır değerin nasıl tespit  
edileceği, aşırı düşük teklif sorgulaması yapılıp yapılmayacağı, yapılması öngörülmüşse  
açıklamanın nasıl istenileceği, açıklamanın nasıl yapılacağı ve yapılan açıklamanın nasıl  
değerlendirileceği ayrıntılı bir şekilde düzenlenmiştir. Bu kapsamda,  
Kamu İhale Genel  
Tebliği’nin “Sınır değer tespiti ve aşırı düşük teklifler” başlıklı 45’inci maddesinde üçüncü  
kişilerden alınan fiyat teklifleri ile açıklama yapılabileceği açıklanmıştır.  
Anılan madde açıklamalarında ve kamu ihale mevzuatında, açıklama istenen iş  
kalemlerine ilişkin üçüncü kişilerden alınacak fiyat tekliflerinin işin yapılacağı yerde faaliyet  
gösteren firmalardan alınacağını zorunlu kılan bir düzenleme yer almadığı gibi açıklanması  
istenilen iş kalemine ilişkin malzemenin sözleşmenin yürütümü (işin yapımı) aşamasında  
fiyat teklifi alınan firmadan temin edilmesini zorunlu kılan bir düzenleme de yer  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2020/026  
: 59  
: 10.06.2020  
: 2020/UY.II-1055  
almamaktadır. Açıklanması istenilen iş kalemi için üçüncü kişilerden alınan fiyat teklifi  
sadece o iş kaleminin teklif edilen fiyata yapılabilirliğinin tevsikine yönelik olup, fiyat teklifi  
veren firmadan temin edileceği anlamına gelmemektedir. Tebliğin 45’inci maddesi dikkate  
alındığında, fiyat teklifleri işin yapılacağı yerde faaliyet gösteren firmalardan alınabileceği  
gibi işin yapılacağı yer haricinde faaliyet gösteren firmalardan da alınabilecek olup bu hususu  
sınırlayan bir mevzuat düzenlemesi de bulunmamaktadır.  
Ayrıca fiyat teklifinde ve aşırı düşük teklif açıklaması kapsamında sunulan belgelerde  
söz konusu malzemenin işin yapımı aşamasında fiyat teklifi alınan firmadan temin  
edileceğine yönelik istekli tarafından herhangi bir beyanda ya da taahhütte bulunulmamışsa,  
bu malzemenin işin yapımı aşamasında başka bir firmadan da temin edilebileceği ve bu  
hususu engelleyen bir mevzuat düzenlemesinin bulunmadığı, ayrıca malzemenin teknik  
özelliklerine uygun olarak teslim edilmesinin de sözleşme gereği zorunlu olduğu dikkate  
alındığında, aşırı düşük teklif açıklaması aşamasında uyuşmazlığa konu malzemeye ilişkin  
olmak üzere kullanılacak malzemenin teknik özelliklerinin uygun olup olmadığının  
sözleşmenin yürütümü (işin yapımı), kontrol, muayene ve kabul aşamasında  
değerlendirilmesi gerekmektedir.  
Bu itibarla, yukarıda yer alan tespit ve değerlendirmeler bir arada değerlendirildiğinde  
aşırı düşük teklif sorgulaması kapsamında açıklanması istenilen ““C 30/37 beton harcı,  
HAZIR BETON HARÇLARI (TS EN 206-1)” tanımlı analiz girdisine ilişkin olarak başvuru  
sahibi isteklinin yapmış olduğu açıklamanın yukarıda yapılan açıklamalar ve  
değerlendirmeler doğrultusunda mevzuata uygun olduğu sonucuna varılmıştır.  
düzeltici işlem belirlenmesine”  
Açıklanan nedenlerle, uyuşmazlık konusu ihalede, “  
itirazen  
karar verilmesi gerektiği yönündeki düşüncemle, Kurul çoğunluğunca verilen “  
şikayet başvurusunun reddine  
niteliğindeki karara katılmıyorum.