Ana Sayfa / Kararlar / Karayolları 4. Bölge Müdürlüğü / 2019/643914-Ankara-İstanbul Ayr Km:3+378-5+484'de Bulunan Güvem-Çerkeş Tüneli Havalandırma, Aydınlatma, Elektrik, Sinyalizasyon, Yangın Söndürme Sistemleri ve Yardımcı Binaların Yapılması İşi
Bilgi
İKN
2019/643914
Başvuru Sahibi
Fora Mekatronik Elektrik Elektronik İnşaat Taahhüt Turizm Sanayi ve Ticaret Limited Şirketi
İdare
Karayolları 4. Bölge Müdürlüğü
İşin Adı
Ankara-İstanbul Ayr Km:3+378-5+484'de Bulunan Güvem-Çerkeş Tüneli Havalandırma, Aydınlatma, Elektrik, Sinyalizasyon, Yangın Söndürme Sistemleri ve Yardımcı Binaların Yapılması İşi
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2020/027  
: 9  
: 17.06.2020  
: 2020/UY.II-1064  
BAŞVURU SAHİBİ:  
Fora Mekatronik Elektrik Elektronik İnşaat Taahhüt Turizm Sanayi ve Ticaret Limited  
Şirketi,  
İHALEYİ YAPAN İDARE:  
Karayolları 4. Bölge Müdürlüğü,  
BAŞVURUYA KONU İHALE:  
2019/643914 İhale Kayıt Numaralı “Ankara-İstanbul Ayr Km:3+378-5+484'de Bulunan  
Güvem-Çerkeş Tüneli Havalandırma, Aydınlatma, Elektrik, Sinyalizasyon, Yangın Söndürme  
Sistemleri ve Yardımcı Binaların Yapılması İşi” İhalesi  
KURUM TARAFINDAN YAPILAN İNCELEME:  
Karayolları 4. Bölge Müdürlüğü tarafından 09.01.2020 tarihinde açık ihale usulü ile  
gerçekleştirilen “Ankara-İstanbul Ayr Km:3+378-5+484'de Bulunan Güvem-Çerkeş Tüneli  
Havalandırma, Aydınlatma, Elektrik, Sinyalizasyon, Yangın Söndürme Sistemleri ve  
Yardımcı Binaların Yapılması İşi” ihalesine ilişkin olarak Fora Mekatronik Elektrik  
Elektronik İnşaat Taahhüt Turizm Sanayi ve Ticaret Limited Şirketi'nin 03.04.2020 tarihinde  
yaptığı şikâyet başvurusunun, idarenin 09.04.2020 tarihli yazısı ile reddi üzerine, başvuru  
sahibince 16.04.2020 tarih ve 17988 sayı ile Kurum kayıtlarına alınan 15.04.2020 tarihli  
dilekçe ile itirazen şikâyet başvurusunda bulunulmuştur.  
Başvuruya ilişkin olarak 2020/689 sayılı itirazen şikâyet dosyası kapsamında yapılan  
inceleme neticesinde esas inceleme raporu tanzim edilmiştir.  
KARAR:  
Esas inceleme raporu ve ekleri incelendi.  
İtirazen şikâyet dilekçesinde özetle,  
1) T-14.06 poz numaralı “Bomlu araç 16 m uzunluğunda bomlu ve platformlu  
(Operatörüyle birlikte)” iş kalemi ile T-14.07 poz numaralı “Çift Kabinli Pikap Çalıştırılması  
(12 saat/150 km; sürücülü)” iş kaleminde çalıştırılacak araçların teknik özelliklerine ilişkin  
ihale dokümanında sadece özel poz tanımlaması yapılarak araç isimlerinin genel bir ifadeyle  
belirtildiği, bunun haricinde araçlarla ilgili teknik bir düzenlemeye yer verilmediği, analiz  
formatları incelendiğinde, T-14.06 poz numaralı “Bomlu araç 16 m uzunluğunda bomlu ve  
platformlu (operatörüyle birlikte)” iş kaleminin analiz girdilerinin işçilik, amortisman ve  
mazot olduğu, T-14.07 poz numaralı “Çift Kabinli Pikap Çalıştırılması (12 saat/150 km;  
sürücülü)” iş kalemi analiz girdilerinin şoför, amortisman ve mazot olduğunun görüleceği, bu  
sebeple kamuda karşılığı bulunmayan bu pozlarda geçen araçların fiyatlarının  
belirlenebilmesi için fiyat teklifi alınması zorunluluğu doğduğu ve söz konusu araçların rayiç  
bedelleri için fiyat teklifi alındığı ve amortisman girdisinin bu bilgiler doğrultusunda alt  
analizler düzenlenerek hesaplandığı,  
2) Kamu İhale Genel Tebliğinin “İdarelerce belgelerdeki eksik bilgilerin  
tamamlatılması” başlıklı 16.6'ncı maddesi dikkate alındığında açıklama dosyasındaki ilgili  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2020/027  
: 9  
: 17.06.2020  
: 2020/UY.II-1064  
fiyat tekliflerinin eki olan satış tutarı tespit tutanaklarının (Ek-O-6) ilk sayfalarının  
imzalanmamasının Kamu İhale Genel Tebliğine aykırılık teşkil etmediği, ayrıca ilgili  
tutanakların son sayfalarında kaşe ve imzaların yer aldığı ve bu sayfaların tutanakların ilk  
sayfaların devamı niteliği taşıdığı bu sebeple satış tutanaklarının ilk sayfalarının  
imzalanmadığı gerekçesiyle tekliflerinin değerlendirme dışı bırakılmasının yerinde olmadığı,  
Adnan Paz. San. Müh. ve Servis Hiz. İnş. Tic. Ltd. Şti.den alınan fiyat teklifi ve fiyat  
teklifi için oluşturulan Satış Tutarı Tespit Tutanağının oluşturulma tarihinin, Satış Tutarı  
Tespit Tutanağı eki olan meslek mensubuna ait faaliyet belgesinin onaylanma tarihinden daha  
önce bir tarihte düzenlenmesinin aşırı düşük açıklamalarında usulen veya esasen olumsuz bir  
etkisi olmadığı, fiyat teklifi için düzenlenen satış tutarı tespit tutanağının ilk sayfasında imza  
ve kaşenin olmadığı belirtilmiş ise de anılan belgenin ikinci sayfasında kaşe ve imzanın yer  
aldığı,  
Tescom Elektronik San. ve Tic. A.Ş.den alınan fiyat teklifi ve fiyat teklifi için  
oluşturulan satış tutarı tespit tutanağının oluşturulma tarihinin, satış tutarı tespit tutanağı eki  
olan meslek mensubuna ait faaliyet belgesinin onaylanma tarihinden daha önce bir tarihte  
düzenlenmesinin aşırı düşük açıklamalarında usulen veya esasen olumsuz bir etkisi olmadığı,  
Artım Metal Elk. San. Tic. A.Ş.den alınan fiyat teklifi için oluşturulan satış tutarı  
tespit tutanağının eki olan meslek mensubuna ait faaliyet belgelerinin fotokopi olmadığı,  
ayrıca idarece TÜRMOB kaşesinin kullanılmadığı belirtilen İSMMMO tarafından  
düzenlenen faaliyet belgesinde meslek mensubunun ad, soyadı ve ıslak imzasının yer aldığı,  
İmes Birlik Vinç Nak. San. Tic. Ltd. Şti.den alınan fiyat teklifi ve fiyat teklifi için  
oluşturulan satış tutarı tespit tutanağının oluşturulma tarihinin, satış tutarı tespit tutanağı eki  
olan meslek mensubuna ait faaliyet belgesinin onaylanma tarihinden daha önce bir tarihte  
düzenlenmesinin aşırı düşük açıklamalarında usulen veya esasen olumsuz bir etkisi olmadığı,  
meslek mensubuna ait faaliyet belgesinde idarece imza ve kaşenin olmadığı belirtilmiş ise de  
söz konusu belgenin noter tasdikli olduğu, fiyat teklifi için düzenlenen satış tutarı tespit  
tutanağının ilk sayfasında imza ve kaşenin olmadığı belirtilmiş ise de anılan belgenin ikinci  
sayfasında kaşe ve imzanın yer aldığı,  
Eles Endüstriyel Elekt. Sist. San. ve Tic. A.Ş. tarafından alınan fiyat teklifi için  
düzenlenen satış tutarı tespit tutanağının eki olan meslek mensubuna ait faaliyet belgelerinin  
fotokopi olmadığı ve ıslak imzalı sunulduğu,  
Öksüz Enerji Çelik San. Tic. Ltd. Şti.den alınan fiyat teklifi ve fiyat teklifi için  
oluşturulan Satış Tutarı Tespit Tutanağının oluşturulma tarihinin, Satış Tutarı Tespit Tutanağı  
eki olan meslek mensubuna ait faaliyet belgesinin onaylanma tarihinden daha önce bir tarihte  
düzenlenmesinin aşırı düşük açıklamalarında usulen veya esasen olumsuz bir etkisi olmadığı,  
TÜRMOB kaşesi olmadığı belirtilen meslek mensubuna ait faaliyet belgesinde ad, soyadı ve  
ıslak imzanın mevcut olduğu ve söz konusu fiyat teklifi için düzenlenen satış tutarı tespit  
tutanağının her iki sayfasında da kaşe ve imzanın yer aldığı,  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2020/027  
: 9  
: 17.06.2020  
: 2020/UY.II-1064  
Anadolu Trafik Kont. Sist. Taş. San. ve Tic. Ltd. Şti.den alınan fiyat teklifi için  
düzenlenmiş satış tutarı tespit tutanağının eki olan meslek mensubuna ait faaliyet belgesinde  
meslek mensubunun imzasının ve TÜRMOB kaşesinin yer almadığı belirtilmiş olsa da, söz  
konusu belgede ad, soyadı ve ıslak imzanın mevcut olduğu, imza, kaşe ve diğer bilgi  
eksiklikleri ile ilgili idarenin tereddütte olması durumunda tereddüde düşülen konu ile ilgili  
makamdan veya ilgiliden bilgi eksikliği kapsamında sorması gerektiği iddialarına yer  
verilmiştir.  
Başvuru sahibinin iddialarının değerlendirilmesi sonucunda aşağıdaki hususlar tespit  
edilmiştir.  
1) Başvuru sahibinin 1’inci iddiasına ilişkin olarak:  
Kamu İhale Genel Tebliği’nin “Sınır değer tespiti ve aşırı düşük teklifler” başlıklı  
45’inci maddesinde “…45.1.2. Sınır değerin altındaki teklif sahiplerinden yaklaşık maliyetin  
% 80’lik bölümünü oluşturan iş kalemleri/gruplarına ilişkin ayrıntılar yazılı olarak istenir. Bu  
çerçevede; istenen açıklamanın niteliği dikkate alınarak, isteklilere beş (5) iş gününden az  
olmamak üzere makul bir süre verilir. Yazıda ayrıca, ihale konusu işe özgü alanlara (malzeme  
ocağı vb.) ilişkin olan ve açıklama istenecek girdi niteliğinde bulunan nakliyelere dair  
yaklaşık maliyet hesabında esas alınan mesafeler belirtilir.  
45.1.2.1. İhale komisyonunca, (38.1) maddesi kapsamında idarece hazırlanan “sıralı  
iş kalemleri/grupları listesi” kullanılarak yaklaşık maliyetin % 80’lik kısmına giren iş  
kalemleri/grupları belirlenir.  
Sıralı listeye göre, tutarlarının yaklaşık maliyete oranlarının kümülatif toplamı % 80  
oranına kadar olan iş kalemleri/grupları ile kümülatif toplama eklendiğinde % 80 oranının  
aşılmasına neden olan iş kalemi/grubu, sorgulamaya tabi tutulacak olan iş kalemleri/grupları  
olarak belirlenecektir. Bunların dışında kalan iş kalemleri/grupları için sorgulama  
yapılmayacaktır.  
45.1.2.2. İhale komisyonu tarafından, açıklama istenilmesi gereken iş  
kalemleri/gruplarına ait idarece (38.1) maddesine göre oluşturulan “sıralı analiz girdileri  
listesi” kullanılarak tutarı kar ve genel gider hariç analiz toplamının % 3’üne eşit ve bu  
tutarın altında olan analiz girdileri tespit edilecektir.  
Yaklaşık maliyeti oluşturan iş kalemi/grubu analizlerindeki analiz girdilerinden, tutarı  
kar ve genel gider hariç analiz toplamının %3’üne eşit ve altında olanlar için isteklilerden  
açıklama yapılması istenilmeyecektir.  
Tutarı, kar ve genel gider hariç analiz toplamının % 3’üne eşit veya altında olması  
nedeniyle sorgulamaya tabi tutulmayacak analiz girdilerinin tutarlarının kümülatif toplamının  
kar ve genel gider hariç analiz toplamının %15’ini aşması durumunda; en küçük tutardan  
itibaren kümülatif toplamda % 15’lik tutarın aşılmasına neden olan analiz girdisi  
belirlenecek, tutarı bu girdinin tutarından daha az olan girdiler için açıklama  
istenilmeyecektir.  
Aynı girdinin yaklaşık maliyeti oluşturan birden fazla iş kalemi/grubunun analizinde  
yer alması halinde bu girdinin oranı her analiz için ayrı ayrı değerlendirilerek analiz  
toplamının % 3’ünün altında kalıp kalmadığına göre işlem yapılır. Herhangi bir analizdeki  
oranı %3’ün üstünde olan analiz girdisi için açıklama istenilecektir.  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2020/027  
: 9  
: 17.06.2020  
: 2020/UY.II-1064  
Analizlerdeki işçilik girdisi, tutarları analiz toplamının % 3’üne eşit veya altında olsa  
dahi, açıklama istenilmeyecek girdiler arasında yer alamaz.  
45.1.2.3. İhale komisyonu teklifleri aşırı düşük olarak tespit edilen isteklilerden  
(45.1.2.1) maddesinde belirlediği iş kalemleri/grupları için isteyeceği açıklama ile ilgili  
yazıda, (45.1.2.2) maddesine göre açıklama istenilmeyecek olan analiz girdilerini de  
belirtecektir.  
İstekliler, teklifi kapsamında yer alan iş kalemleri/grupları için hazırlayacakları  
analizlerde (45.1.2.2) maddesine göre açıklama istenilmeyecek olan analiz girdileri de dahil  
analizlerini oluşturan tüm girdileri göstereceklerdir.  
45.1.3. İsteklilerden teklifleri kapsamında analiz ve hesap cetveli sunmaları  
istenmeyecektir. Analizler ve hesap cetveli, Kanunun 38 inci maddesi uyarınca teklif fiyatı  
aşırı düşük olarak tespit edilen isteklilerin tekliflerinin önemli bileşenleri ile ilgili ayrıntıların  
belirlenmesi amacıyla, sadece aşırı düşük teklif sahibi isteklilerden istenecektir. Bu çerçevede;  
teklif fiyatının aşırı düşük olduğu tespit edilen istekliler tekliflerinde önemli olduğu tespit  
edilen bileşenlerine ilişkin olarak yapacakları açıklama kapsamında;  
b) Teklif birim fiyatlı işlerde; açıklama istenen iş kalemlerinin birim fiyatlarına ilişkin  
olarak ihale dokümanında verilen analiz formatına uygun analizleri  
sunacaklardır. Sorgulamaya konu edilmeyen iş kalemleri/grupları için analiz  
sunulması istenmeyecektir.  
45.1.4 İdare tarafından ihale dokümanı kapsamında;  
a) Teklif birim fiyatlı işlerde; her bir iş kaleminin yapım şartlarına, tarif ve içeriğine  
göre analizde yer almasını istediği “malzeme, işçilik, makine ve diğerleri (varsa; nakliyeler,  
inşaat yerindeki yükleme, boşaltma, yatay ve düşey taşımalar, zamlar vb.)” sadece girdi  
cinslerinin belirlendiği, analiz girdileri ile miktarlarının ve tutarlarının belirtilmediği, (Ek-  
Y.2)’de yer alan örneğe uygun analiz formatının isteklilere verilmesi, isteklilerin de  
tekliflerinin aşırı düşük olarak tespit edilerek kendilerinden açıklama istenmesi durumunda,  
yapacakları açıklamada sunacakları analizlerin verilen bu formata uygun olması  
gerekmektedir.  
İdare tarafından bütün iş kalemleri/iş grupları için tek bir analiz formatı  
düzenlenebileceği gibi, iş kalemleri/iş gruplarının yapım şartlarına göre birden fazla analiz  
formatı da düzenlenebilir. Ancak bu durumda, idare ihale dokümanında hangi analiz  
formatının hangi iş kalemleri/iş grupları için kullanılacağını belirtmek zorundadır.  
Kamu kurum ve kuruluşlarınca yayımlanmış birim fiyatlar ile uyumlu olmayan iş  
kalemleri (özel iş kalemleri) ile idarelerce tasarlanan ve birden fazla iş kalemini ihtiva eden iş  
kalemleri (paçal iş kalemi) için bu iş kalemlerinde bulunan analiz girdileri ve miktarlarının  
gösterildiği analiz formatlarının, ihale dokümanı kapsamında veya aşırı düşük tekliflere  
yönelik açıklama istenmesine ilişkin yazı ekindeverilmesi gerekmektedir. Ancak idarece  
niteliği gereği analiz formatı hazırlanamayan iş kalemlerine ilişkin isteklilerin açıklamaları  
kapsamında analiz sunmalarına gerek olmayıp, anılan iş kalemlerine ilişkin açıklamalar  
45.1.13 maddesi uyarınca yapılabilir.  
45.1.5. İsteklilerin iş kalemleri/iş grupları için kamu kurum ve kuruluşlarınca  
yayımlanmış cari yıl birim fiyatları veya bu fiyatlardan daha yüksek fiyatları teklif etmeleri ve  
söz konusu iş kalemleri/grupları için; hangi kamu kurum ve kuruluşunun birim fiyatını  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2020/027  
: 9  
: 17.06.2020  
: 2020/UY.II-1064  
kullandıklarını, birim fiyat poz numarasını da yazmak suretiyle liste halinde belirterek  
açıklamaları kapsamında sunmaları durumunda analiz düzenlemeleri zorunlu değildir. Bu  
kapsamda; isteklilerin, kamu kurum ve kuruluşlarınca yayımlanmış “kar ve genel gider  
içermeyen birim fiyatların” üzerine, kendi belirledikleri “kar ve genel gideri” ilave ederek  
birim fiyatlarını oluşturmaları durumunda da; hangi kamu kurum ve kuruluşunun “kar ve  
genel gider hariç birim fiyatını” kullandıklarını ve kendi belirledikleri “kar ve genel gider”  
tutarını yazmak suretiyle liste halinde belirterek açıklamaları kapsamında sunmaları halinde  
de, söz konusu iş kalemleri/iş grupları için analiz düzenlemeleri zorunlu değildir. Bu  
kapsamda isteklilerin analiz düzenlemeleri zorunlu olmayan söz konusu iş kalemleri/grupları  
için 45.1.13 maddesinde belirtilen belgeleri sunmalarına da gerek bulunmamaktadır.  
İş kalemleri/grupları için, kamu kurum ve kuruluşlarınca yayımlanmış birim fiyatlar  
esas alınarak teklif sunulmuş olmakla birlikte; yukarıda belirtildiği şekliyle liste halinde  
belirtilmemesi durumunda, söz konusu iş kalemleri/grupları için analiz sunulması zorunludur.  
İlan veya davet tarihinde cari yıl birim fiyatın yayımlanmamış olması durumunda,  
istekli tarafından önceki yılın yayımlanmış birim fiyatları kullanılabilir.  
45.1.6. Analizler ile yardımcı ve/veya alt analizlerde, Çevre ve Şehircilik Bakanlığı  
tarafından belirlenerek yayımlanmış rayiçleri kullanan ve söz konusu rayiçleri poz  
numaralarını da belirtmek suretiyle liste halinde sunan isteklilerin, söz konusu rayiçlere  
ilişkin olarak 45.1.13 maddesinde belirtilen belgeleri sunmalarına gerek bulunmamaktadır.  
45.1.7. İstekliler tarafından, inşaat iş kalemleri/iş grupları dışında yer alan sıhhi  
tesisat, kalorifer tesisatı, müşterek tesisat, havalandırma, brülör, asansör, elektrik tesisatı vb.  
iş kalemleri/iş gruplarına ait analiz sunulması yerine bu iş kalemi/iş gruplarına ait malzeme  
ve montaj bedelini ayrı ayrı gösterecek şekilde açıklama yapılması kabul edilecektir.  
45.1.8. Aşırı düşük teklifine ilişkin olarak yaptığı açıklamada sunduğu analizler, ihale  
dokümanı kapsamındaki analiz formatına, birim fiyat tariflerine, idarece tanımlanan yapım  
şartlarına veya teknik şartnameye uygun olmayan, analiz fiyat tutarları teklif fiyatların  
üzerinde olan isteklilere ait teklifler reddedilecektir. Analizler üzerinde yapılan incelemede;  
çarpım ve toplamlarda hesaplama hatası bulunması durumunda, analiz girdilerine ait fiyatlar  
esas alınarak, hesaplama hatası ihale komisyonu tarafından resen düzeltilir. Bu şekilde  
düzeltilmiş analiz fiyatı, teklif fiyatın üzerinde olan isteklilerin teklifleri reddedilir.  
45.1.9. İş kalemleri/gruplarına ait analizler ile yardımcı ve/veya alt analizlerde yer  
alan işçilik fiyatları ihale tarihinde yürürlükte olan saatlik asgari ücretin altında olamaz.  
45.1.10. İhale komisyonu, sınır değerin altındaki tekliflerin önemli bileşenlerini;  
a) Yapım yönteminin ekonomik olması,  
b) Seçilen teknik çözümler ve yapım işinin yerine getirilmesinde kullanılacak avantajlı  
koşullar,  
c) Teklif edilen yapım işinin özgünlüğü,  
gibi hususlarda istekliler tarafından yapılan yazılı açıklamaları da dikkate almak suretiyle  
değerlendirir ve ihaleyi sonuçlandırır.  
45.1.11.Yapım yönteminin ekonomik olması hususunda bir açıklamada bulunulması  
durumunda; kullanılan yapım yöntemi ve teknolojisinin sağlayacağı maliyet avantajının  
açıklanması gereklidir.  
45.1.12. Seçilen teknik çözümler, yapım işinin yerine getirilmesinde kullanılacak  
avantajlı koşullar veya yapım işinin özgünlüğü hususunda bir açıklamada bulunulması  
durumunda; belirtilen çözüm, avantajlı koşul ve özgünlük sayesinde elde edilen maliyet  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2020/027  
: 9  
: 17.06.2020  
: 2020/UY.II-1064  
avantajı açıklanmalıdır.  
45.1.13. Teklifi aşırı düşük bulunan isteklilerin, tekliflerinde önemli olduğu tespit  
edilen bileşenler ile ilgili olarak 4734 sayılı Kanunun 38 inci maddesi uyarınca yapacakları  
açıklamada, sorgulamaya konu iş kalemlerine/gruplarına ilişkin analizler ile bu analizlere  
dayanak teşkil eden bilgi ve belgeleri sunmaları gerekmektedir.  
İsteklilerin analizlerine dayanak teşkil eden bilgi ve belgeler;  
a. Üçüncü kişilerden alınan fiyat teklifleri,  
b. Çimento ve demir ürünleri için ilan edilmiş üretici fiyat tarifeleri,  
c. Kamu kurum ve kuruluşları tarafından sunulan mal ve hizmetlere ilişkin ilan edilmiş  
fiyat tarifeleri veya bunlardan alınmış fiyat teklifleri,  
ç. Kamu kurum ve kuruluşları tarafından ilgili mal veya hizmetlere ilişkin ilan edilen  
asgari fiyatlar,  
d. Ürettiği, aldığı veya sattığı mallara ilişkin maliyet/satış tutarı tespit tutanakları,  
e. Stoğunda bulunan mallara ilişkin stok tespit tutanakları,  
f. İdarece istenmesi durumunda yardımcı analizler v.b. dir.  
İstekliler tekliflerine ilişkin olarak yukarıda sayılan belgelerden kendileri için uygun  
olanları açıklamaları kapsamında sunacaklardır.  
Yukarıda sayılan bilgi ve belgelerden herhangi biri ile açıklama yapılmasının fiilen  
mümkün olmadığının anlaşıldığı durumlarda, istekliler tarafından gerekçesi belirtilmek  
suretiyle ilgili mevzuatına göre son 12 ay içinde düzenlenen açıklamaya elverişli diğer bilgi  
ve belgeler kullanılarak da açıklama yapılabilir (Örnek: Yurt dışından ithal edilen mallara  
ilişkin olarak gümrük giriş beyannamesi kullanılarak açıklama yapılabilir). Yüklenicinin  
dışında üçüncü kişilerce inşaat mahalli dışında imal edilen ve esaslı başka bir işçilik veya  
malzeme katkısı yapılmaksızın yapıya monte edilen iş kalemlerinin üçüncü kişilerden alınan  
fiyat teklifleri ile açıklanması durumunda, bu iş kalemlerine ilişkin analiz sunulması zorunlu  
değildir. Ayrıca, istekliler tarafından teklif kapsamındaki harita, kadastro ve proje işlerine  
ilişkin yapılacak açıklamalarda üçüncü kişilerden alınan fiyat tekliflerinin sunulması  
yeterlidir.  
45.1.13.1. Teklifi oluşturan maliyet bileşenlerine ilişkin üçüncü kişilerden fiyat teklifi  
alınması durumunda, öncelikli olarak fiyat teklifini veren kişiyle tam tasdik sözleşmesi yapan  
veya beyannamelerini imzalamaya yetkili olan meslek mensubu tarafından ilgisine göre teklife  
konu mal veya hizmet için maliyet tespit tutanağı (Ek-O.5) veya satış tutarı tespit tutanağı  
(Ek-O.6) düzenlenecektir. Tutanaklar fiyat teklifinin dayanağı olarak düzenlenecek olup,  
meslek mensubu tarafından muhafaza edilecek ve fiyat teklifinin ekinde idareye  
verilmeyecektir. Ancak idare veya Kurum tarafından gerekli görülmesi halinde bu tutanaklar  
meslek mensubundan istenebilecektir.  
Maliyet tespit tutanağı dayanak alınarak fiyat teklifi sunulabilmesi için, fiyat teklifinin  
mamul/mala ilişkin olması halinde mamul/malın birim fiyatının, tutanakta tespit edilen  
ağırlıklı ortalama birim maliyetin altında olmaması; fiyat teklifinin hizmete ilişkin olması  
halinde ise bu hizmetin birim fiyatının, tutanakta tespit edilen toplam birim maliyetin altında  
olmaması, bu tespitin (Ek-O.5) formunda yapılması, fiyat teklifi üzerine meslek mensubu  
tarafından “Bu fiyat teklifindeki birim fiyatın, mükellefin yasal defter ve belgelerine göre  
tarafımca düzenlenerek onaylanan (.../.../...) tarih ve (…) sayılı maliyet tespit tutanağındaki  
ortalama/toplam birim maliyet tutarının altında olmadığını beyan ederim.” ibaresinin  
yazılarak imzalanması ve iletişim bilgileri de belirtilmek suretiyle kaşelenmesi/mühürlenmesi  
gerekmektedir.  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2020/027  
: 9  
: 17.06.2020  
: 2020/UY.II-1064  
Satış tutarı tespit tutanağı dayanak alınarak fiyat teklifi sunulabilmesi için teklif edilen  
birim fiyatın, ilgili tutanakta tespit edilen ağırlıklı ortalama birim satış tutarının % 80’inin  
altında olmaması, bu tespitin (Ek-O.6) formunda yapılması, fiyat teklifi üzerine meslek  
mensubu tarafından “Bu fiyat teklifindeki birim fiyatın, mükellefin yasal defter ve belgelerine  
göre tarafımca düzenlenerek onaylanan (.../.../...) tarih ve (…) sayılı satış tutarı tespit  
tutanağındaki ağırlıklı ortalama birim satış tutarının % 80’inin altında olmadığını beyan  
ederim.” ibaresinin yazılarak imzalanması ve iletişim bilgileri de belirtilmek suretiyle  
kaşelenmesi/mühürlenmesi gerekmektedir.  
Üçüncü kişilerden alınan fiyat tekliflerinin teklife konu alanda faaliyet gösterenlerden  
alınması gerekmekte olup, bu belgelerin ihale tarihinden önce düzenlenmiş olması zorunlu  
değildir.  
Kaşeleme işlemi 8.4 üncü maddede belirtilen özel kaşe kullanılmak suretiyle  
yapılabileceği gibi, bu kaşe dışında meslek mensubuna ilişkin bilgileri içeren kaşe  
kullanılmak suretiyle de yapılabilir.  
45.1.13.2.  
45.1.13.3. İsteklinin teklifine konu çimento veya demir ürünlerine ilişkin  
açıklamalarında çimento veya demir ürünleri üreticisinin ilan edilmiş fiyat tarifelerini  
kullanması halinde, sadece ilan/davet ile ihale tarihi arasında (ihale tarihi hariç) geçerli olan  
bir tarifeyi gösterir belgeyi sunması yeterlidir.  
45.1.13.4. İsteklinin, kamu kurum ve kuruluşları tarafından sunulan mal ve hizmetlere  
ilişkin ilan edilen fiyat tarifelerinde belirtilen fiyatları kullanması halinde, sadece ilan/davet  
ile ihale tarihi arasında (ihale tarihi hariç) geçerli olan bir tarifeyi gösterir belgeyi sunması  
yeterlidir. (Örnek: Orman Genel Müdürlüğüne bağlı işletmeler tarafından satılan ürünlere  
ilişkin ilan edilmiş fiyatlar vb.)  
45.1.13.4.1. İsteklinin, kamu kurum ve kuruluşları tarafından sunulan mal ve  
hizmetlere ilişkin fiyat tekliflerini kullanması halinde, sadece ilan/davet ile ihale tarihi  
arasında (ihale tarihi hariç) düzenlenmiş fiyat teklifini sunması yeterlidir. (Örnek:  
Karayolları Genel Müdürlüğü, İl Özel İdareleri, Belediyeler vb.nin sattıkları kum, çakıl,  
kırmataş vb. mallara ilişkin verdikleri fiyat teklifleri.)  
45.1.13.5 İstekli tarafından açıklaması yapılacak girdinin fiyatı, kamu kurum ve  
kuruluşlarınca ilan edilen ilgili mala ilişkin asgari fiyatlara uygun olması halinde, sadece  
ilan/davet ile ihale tarihi arasında (ihale tarihi hariç) geçerli olan asgari fiyatın  
belgelendirilmesi suretiyle açıklama yapılması yeterlidir.  
45.1.13.6. Teklifi oluşturan maliyet bileşenlerine ilişkin olarak isteklinin kendi ürettiği,  
aldığı veya sattığı mallara ait fiyatların kullanılması durumunda, istekliyle tam tasdik  
sözleşmesi yapan veya beyannamelerini imzalamaya yetkili olan meslek mensubu tarafından  
ilgisine göre teklife konu olan mal için düzenlenen maliyet/satış tutarı tespit tutanağı  
(EK.O.7) ile açıklama yapılabilir.  
Maliyetler dayanak alınarak yapılan açıklamanın geçerli olabilmesi için teklif edilen  
birim fiyatın, ilgili tutanakta tespit edilen ağırlıklı ortalama birim maliyetin altında olmaması  
ve isteklinin son veya bir önceki geçici vergi beyanname döneminde ihale konusu işte  
kullanılmasını öngördüğü mal miktarının en az yarısı kadar alım yapmış olması gerekir.  
Satışlar dayanak alınarak yapılan açıklamanın geçerli olabilmesi için teklif edilen  
birim fiyatın, ilgili tutanakta tespit edilen ağırlıklı ortalama birim satış tutarının % 80’inin  
altında olmaması ve malın ticaretinin isteklinin faaliyet alanında olması gerekir.  
İsteklinin son veya bir önceki geçici vergi beyanname döneminde 4734 sayılı Kanun  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2020/027  
: 9  
: 17.06.2020  
: 2020/UY.II-1064  
kapsamındaki idarelere açıklama konusu mala ilişkin satış yapmış ve satılan malın idarece  
kabul edilmiş olması durumunda, maliyet/satış tutarı tespit tutanağı sunmasına gerek  
bulunmayıp, sadece söz konusu satışa ilişkin fatura örnekleri veya bu örneklerin noter, SM,  
YMM, SMMM ya da vergi dairesince onaylı suretleri ile de belgelendirme yapılabilecektir.  
Kaşeleme işlemi 8.4 üncü maddede belirtilen özel kaşe kullanılmak suretiyle  
yapılabileceği gibi, bu kaşe dışında meslek mensubuna ilişkin bilgileri içeren kaşe  
kullanılmak suretiyle de yapılabilir.  
45.1.13.7. İstekliler tarafından yapılan açıklamada; malın ihale tarihi itibariyle  
stoklarda bulunduğunun belirtilmesi durumunda, stokta bulunan mala ilişkin “stok tespit  
tutanağı”nın (Ek-O.8) sunulması zorunludur. Stok tespit tutanağında ilgili malın ağırlıklı  
ortalama birim maliyeti gösterilecektir. İsteklilerce teklif edilen tutara ilişkin birim fiyatlar,  
stok tespit tutanağındaki ağırlıklı ortalama birim maliyetin altında olamaz. Ayrıca stoklarda  
olduğu belirtilen söz konusu malın miktarının, ihale konusu işte kullanılacağı belirtilen  
miktardan az olması halinde eksik kalan miktar için bu Tebliğdeki diğer açıklama  
yöntemlerine uygun olarak açıklama yapılması gereklidir.  
45.1.13.8. İsteklinin ortağı olduğu tüzel kişiye ait işletmeden mal çekmesi veya satın  
alması durumunda söz konusu malın emsal bedeli ile değerlenmesi gereklidir. Emsal bedelinin  
tespitinde Vergi Usul Kanununun ilgili hükümleri esas alınır. Bu durumda, Vergi Usul  
Kanununa göre hesaplanan emsal bedeli gösteren ve istekliyle tam tasdik sözleşmesi yapan  
veya beyannamelerini imzalamaya yetkili olan meslek mensubu tarafından hazırlanarak  
imzalanan ve kaşelenen beyanın verilmesi yeterlidir.  
Kaşeleme işlemi bu Tebliğin 8.4 maddesinde belirtilen özel kaşe kullanılmak suretiyle  
yapılabileceği gibi, bu kaşe dışında meslek mensubuna ilişkin bilgileri içeren kaşe  
kullanılmak suretiyle de yapılabilir.  
45.1.13.9. İstekliler tarafından aşırı düşük teklif sorgulaması kapsamındaki mallara  
ilişkin olarak stok tespit tutanağı veya üçüncü kişilerden alınan fiyat teklifi yerine sadece alış  
faturası ile açıklamada bulunulması geçerli bir açıklama olarak kabul edilmeyecektir.  
45.1.13.10. Meslek mensubu; üçüncü kişilerden alınan fiyat teklifi üzerindeki beyanın  
ve emsal bedel beyanı ile Ek-O.5, Ek-O.6, Ek-O.7 ve Ek-O.8 numaralı tutanaklardaki  
bilgilerin doğruluğundan sorumludur. Meslek mensubu ibaresinden Yeminli Mali Müşavirler  
veya Serbest Muhasebeci Mali Müşavirler anlaşılır.  
45.1.13.11.( Ek-O.5, Ek-O.6, Ek-O.7 ve Ek-O.8 numaralı tutanakların son veya bir  
önceki geçici vergi beyanname dönemine ilişkin olarak düzenlenmesi zorunludur. Son veya bir  
önceki geçici vergi beyanname döneminin tespitinde; 4734 sayılı Kanunun 21 inci maddesinin  
birinci fıkrasının (a), (d) ve (e) bentlerine göre pazarlık usulü ile yapılan ihalelerde ilk yazılı  
fiyat tekliflerinin alındığı tarih, diğer ihale usulleri ile yapılan ihalelerde ise ihale tarihi esas  
alınır.  
Örneğin; 11.1.2014 tarihinde açık ihale usulü ile yapılan ihalede son geçici vergi  
beyanname dönemi “Ekim-Kasım-Aralık 2013”, 15.7.2014 tarihinde açık ihale usulü ile  
yapılan ihalede son geçici vergi beyanname dönemi “Nisan-Mayıs-Haziran 2014” tür.  
45.1.13.13. İşletme hesabına göre defter tutuluyor olması durumunda; yukarıda  
belirtilen tutanaklar, işletme hesabı defteri ve işletme hesap özeti kayıtlarına göre  
düzenlenecektir.  
45.1.13.14. İstekliler tarafından akaryakıt girdisine ilişkin olarak EPDK tarafından il  
bazında günlük yayımlanan akaryakıt fiyatlarının % 90’ının altında sunulan açıklamalar  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2020/027  
: 9  
: 17.06.2020  
: 2020/UY.II-1064  
geçerli kabul edilmeyecektir.  
45.1.14. Aşırı düşük teklif sorgulaması sonucunda; (45.1.3 - 45.1.13) maddelerine  
uygun açıklamada bulunmayan, açıklamaları idarece tanımlanan yapım şartlarına uymayan  
veya teknik şartnameye aykırı hususlar içeren isteklilerin teklifleri gerekçeleri belirtilmek  
suretiyle reddedilecektir.  
45.1.16. Aşırı düşük teklifine ilişkin olarak istenen sürede açıklama yapmasına rağmen  
teklifi reddedilen isteklilerin açıklamalarının yeterli görülmeme nedenlerinin, sadece ilgili  
madde numaralarına atıf yapılmakla yetinilmeyerek hangi düzenlemeye aykırılık bulunduğu  
da belirtilmek suretiyle kesinleşen ihale kararının bildirilmesi zorunludur.açıklaması yer  
almaktadır.  
Anılan Tebliğ’in ekinde yer alan “Ek-0.6 Satış Tutarı Tespit Tutanağı”nın standart  
formunun ek kısmında “1) Mükellefe Ait İmza Sirküleri 2 ) Meslek Mensubuna Ait Faaliyet  
Belgesi (Meslek Mensubunca “Aslı Gibidir” Onaylı Sureti)” ifadeleri yer almaktadır.  
İdari Şartname’nin “İhale konusu işe ilişkin bilgiler” başlıklı 2’nci maddesinde “2.1.  
İhale konusu işin  
a) Adı:Ankara-İstanbul Ayr Km:3+378-5+484'de Bulunan Güvem-Çerkeş Tüneli  
Havalandırma, Aydınlatma, Elektrik, Sinyalizasyon, Yangın Söndürme Sistemleri ve Yardımcı  
Binaların Yapılması İşi  
b) Yatırım proje no'su/kodu:1964 E042 100 - 2019 E040 240  
c) Miktarı ve türü:  
2106 m uzunluğundaki tek tüp tünelde havalandırma, aydınlatma, elektrik,  
sinyalizasyon ve yangın söndürme sistemleri işleri ile 2 adet idari bina ve yardımcı binaların  
yapılması işi  
ç) Yapılacağı yer:Ankara-İstanbul Ayr. Km:3+378-5+484'de Bulunan Güvem-Çerkeş  
Tüneli” düzenlemesi,  
Aynı Şartname’nin “Sınır değer” başlıklı 33’üncü maddesinde teklifi sınır değerin  
altında kalan isteklilerden anılan Kanun’un 38’inci maddesine göre açıklama isteneceğine  
ilişkin düzenleme yer almaktadır.  
Başvuruya konu ihaleye 10 isteklinin teklif verdiği, teklifi sınır değerin altında kalan  
aralarında başvuru sahibinin de bulunduğu teklifi geçerli 3 istekliye aşırı düşük teklif  
sorgulaması yapıldığı, söz konusu sorgulamaya yalnızca başvuru sahibi Fora Mekatronik  
Elektrik Elektronik İnşaat Taahhüt Turizm Sanayi ve Ticaret Limited Şirketi'nin açıklama  
sunduğu, idarece söz konusu aşırı düşük teklif açıklaması uygun bulunmayarak ihalenin sınır  
değerin üzerindeki geçerli ilk teklif sahibi Umut Aydın-Sette Yapı Bilişim Anonim Şirketi İş  
Ortaklığı üzerinde bırakıldığı anlaşılmıştır.  
İdarece isteklilere gönderilen 28.02.2020 tarihli aşırı düşük teklif sorgulaması  
yazısında “…c- teklif edilen işin özgünlüğü hususlarının açıklanarak, ihale dokumanı  
kapsamında verilen analiz forma tına uygun analizlerin ve analizleri dayanak teşkil eden bilgi  
ve belgeler ile proforma faturalar, teklif alma yazıları, yardımcı analizler, maliyet/satış tutarı  
tespit tutanakları Ek:O-5, Ek:O-6, Ek:O-7 ve stok tespit tutanağının (Ek: 0-8) verilmesi  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2020/027  
: 9  
: 17.06.2020  
: 2020/UY.II-1064  
gerekmektedir...” ifadelerine yer verildiği, yazı ekinde açıklama istenilen 71 adet iş kalemi  
listesinin (açıklama istenilen/istenilmeyen analiz girdilerinin belirtildiği) ve mahal listesinin  
yer aldığı görülmüştür.  
İhale işlem dosyasının incelenmesinden, idarece başvuru sahibinin aşırı düşük teklif  
açıklamasının T-14.06 poz numaralı “Bomlu araç 16 m uzunluğunda bomlu ve platformlu  
(Operatörüyle birlikte)” iş kalemi ile T-14.07 poz numaralı “Çift Kabinli Pikap Çalıştırılması  
(12 saat/150 km; sürücülü)” iş kalemlerinin amortisman bedellerinin tevsiki için İmes Birlik  
Vinç Nak. San. Tic. Ltd. Şti. ve Adnan Paz. San. Müh. ve Servis Hiz. İnş. Tic. Ltd.  
Şti. firmalarından alınan, teklif bedelleri sırasıyla 250.000,00 TL ve 190.000,00 TL olan fiyat  
tekliflerinin esas alınması gerekçesiyle uygun bulunmadığı anlaşılmıştır.  
Yapılan incelemede, itirazen şikâyete konu işin bir yapım işi olduğu ve ihale  
dokümanında T-14.06 poz numaralı “Bomlu araç 16 m uzunluğunda bomlu ve platformlu  
(Operatörüyle birlikte)” iş kalemi ile T-14.07 poz numaralı “Çift Kabinli Pikap Çalıştırılması  
(12 saat/150 km; sürücülü)” iş kaleminde çalıştırılacak araçların teknik özellikleri ve ayırt  
edici özelliklerine yönelik ihale dokümanında ayrıntılı bir düzenlemenin yer almadığı, bahse  
konu özel pozlara ilişkin analiz formatlarında T-14.06 poz numaralı “Bomlu araç 16 m  
uzunluğunda bomlu ve platformlu (operatörüyle birlikte)” iş kaleminin analiz girdilerinin  
işçilik, amortisman ve mazot; T-14.07 poz numaralı “Çift Kabinli Pikap Çalıştırılması (12  
saat/150 km; sürücülü)” iş kalemi analiz girdilerinin ise şoför, amortisman ve mazot olarak  
belirlendiği, anılan istekli tarafından amortisman girdisi giderinin bahse konu araçların  
edinilme bedeline ilişkin fiyat teklifleri esas alınarak hesaplandığı, söz konusu iş kalemlerine  
ilişkin olarak kamu kurum ve kuruluşlarınca yayımlanmış rayiçlerin bulunmadığı ayrıca ihale  
dokümanında da bahse konu araçların isteklinin kendi malı olması gerektiği yönünde bir  
düzenlemenin bulunmadığı dikkate alındığında başvuru sahibinin açıklamalarının iddiaya  
konu gerekçeler yönünden uygun bulunmaması işlemi yerinde görülmemiş, iddiasının yerinde  
olduğu sonucuna varılmıştır.  
2) Başvuru sahibinin 2’nci iddiasına ilişkin olarak:  
Yapılan incelemede, idarece başvuru sahibinin sunmuş olduğu aşırı düşük teklif  
açıklamasının uygun bulunmaması gerekçeleri arasında;  
Adnan Paz. San. Müh. ve Servis Hiz. İnş. Tic. Ltd. Şti.den alınan fiyat teklifi ve fiyat  
teklifi için oluşturulan satış tutarı tespit tutanağının oluşturulma tarihinin satış tutarı tespit  
tutanağı eki olan meslek mensubuna ait faaliyet belgesinin onaylanma tarihinden daha önce  
bir tarihte düzenlenmesi, satış tutarı tespit tutanağının (Ek-O.6) ilk sayfasında hem meslek  
mensubu hem de mükellef imzasının yer almaması,  
Tescom Elektronik San. ve Tic. A.Ş.den alınan fiyat teklifi ve fiyat teklifi için  
oluşturulan satış tutarı tespit tutanağının oluşturulma tarihinin, satış tutarı tespit tutanağı (Ek-  
O.6) eki olan meslek mensubuna ait faaliyet belgesinin onaylanma tarihinden daha önce bir  
tarihte düzenlenmesi,  
İmes Birlik Vinç Nak. San. Tic. Ltd. Şti.den alınan fiyat teklifi ve fiyat teklifi için  
oluşturulan satış tutarı tespit tutanağının oluşturulma tarihinin, satış tutarı tespit tutanağı eki  
olan meslek mensubuna ait faaliyet belgesinin onaylanma tarihinden daha önce bir tarihte  
düzenlenmesi, meslek mensubuna ait faaliyet belgesinde imza ve kaşenin olmaması, satış  
tutarı tespit tutanağının ilk sayfasında imza ve kaşenin olmaması,  
Öksüz Enerji Çelik San. Tic. Ltd. Şti.den alınan fiyat teklifi ve fiyat teklifi için  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2020/027  
: 9  
: 17.06.2020  
: 2020/UY.II-1064  
oluşturulan satış tutarı tespit tutanağının oluşturulma tarihinin satış tutarı tespit tutanağı eki  
olan meslek mensubuna ait faaliyet belgesinin onaylanma tarihinden daha önce bir tarihte  
düzenlenmesi, faaliyet belgesinde meslek mensubunun imzasının ve TÜRMOB kaşesinin yer  
almaması, fiyat teklifi için düzenlenen satış tutarı tespit tutanağının (Ek-O.6) ilk sayfasında  
kaşe ve imzanın yer almaması,  
Anadolu Trafik Kont. Sist. Taş. San. ve Tic. Ltd. Şti.den alınan fiyat teklifi için  
düzenlenmiş satış tutarı tespit tutanağının eki olan meslek mensubuna ait faaliyet belgesinde  
meslek mensubunun imzasının ve TÜRMOB kaşesinin yer almaması,  
Eles Endüstriyel Elekt. Sist. San. ve Tic. A.Ş.’den alınan T-02.30, T-02.34, T-02.36,  
T-02.38, T-02.39 ve T-10.05 iş kalemlerine ilişkin fiyat teklifi ekindeki satış tespit tutanağı  
(Ek-O.6) ekinde yer alan İSMMMO tarafından düzenlenen faaliyet belgesinin fotokopi olarak  
sunulması,  
Artım Metal Elk. San. Tic. A.Ş.den alınan T-02.46, T-02.48, T-02.49, T-02.50 ve T-  
02.53 iş kalemlerine ilişkin fiyat teklifi ekindeki satış tespit tutanakları (Ek-O-6) ekinde yer  
alan SMMMO tarafından düzenlenen faaliyet belgesinin oda tarafından doldurulan kısımdaki  
imzanın fotokopi olması, ayrıca anılan faaliyet belgesinde meslek mensubunun imzasının yer  
alması fakat TÜRMOB kaşesinin veya meslek mensubuna ilişkin bilgileri içeren herhangi bir  
kaşenin kullanılmaması hususlarının olduğu tespit edilmiştir.  
Yukarıda yer verilen Tebliğ’in ekinde yer alan (Ek-O.6)’ya ilişkin standart form  
örneğinde sadece son sayfada isteklinin ve meslek mensubunun imzalama ve kaşelemesi için  
bir alana yer verilmiş ve diğer sayfalarda paraf, imza veya kaşeleme yapılması gerektiğine  
yönelik herhangi bir ifadeye yer verilmediği anlaşılmıştır.  
Başvuru sahibi tarafından aşırı düşük teklif açıklaması kapsamında sunulan şikâyete  
konu satış tespit tutanaklarının (Ek-O.6) son sayfalarının ilgili meslek mensubu ile istekli  
tarafından imzalanarak kaşelendiği, meslek mensubu tarafından TURMOB özel kaşesinin  
kullanıldığı, söz konusu tutanakların ilk sayfasında yer verilen meslek mensubu bilgileri ile  
son sayfada yer verilen bilgilerin uyumlu olduğu, Tebliğ açıklamalarında satış tespit  
tutanaklarının (Ek-O.6) meslek mensubu tarafından hazırlanacağı belirtilse de her sayfanın  
meslek mensubu tarafından imzalanması ve kaşelenmesi gerektiğine yönelik bir düzenlemeye  
yer verilmediği, nitekim Tebliğin ekinde yer alan satış tespit tutanağında (Ek-O.6) da salt son  
sayfada ilgililerin imzalarına ilişkin bir bölüme yer verildiği, buna göre, başvuru sahibi  
tarafından sunulan satış tutarı tespit tutanaklarında herhangi biri imza veya kaşe eksikliğinin  
bulunmadığı anlaşılmış olup, bu itibarla idarece söz konusu isteklinin açıklamasının, söz  
konusu tutanakların son sayfası haricindeki diğer sayfalarının imza veya kaşelenmediği  
gerekçesiyle reddedilmesinde mevzuata uyarlık bulunmadığı sonucuna varılmış olup, başvuru  
sahibinin bahse konu iddiası yerinde bulunmuştur.  
● Diğer taraftan, Kamu İhale Genel Tebliği ekinde yer alan satış tutarı tespit tutanağı  
standart formunda söz konusu belgenin eklerinin “Ek:1) Mükellefe Ait İmza Sirküleri, 2)  
Meslek Mensubuna Ait Faaliyet Belgesi (Meslek Mensubunca “Aslı Gibidir” Onaylı Sureti)”  
olduğu anlaşılmıştır.  
Aşırı düşük teklif açıklaması kapsamında idareye sunulan fiyat tekliflerinin eki olan  
satış tutarı tespit tutanaklarının eklerinden biri olan meslek mensubuna ait faaliyet  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2020/027  
: 9  
: 17.06.2020  
: 2020/UY.II-1064  
belgelerinin onaylanma tarihinin satış tutarı tespit tutanaklarının düzenlenme tarihinden  
sonraki bir tarihte olmasının işin satış tutarı tespit tutanaklarında yer alan fiyatlar  
çerçevesinde yapılabilirliğini etkilemediği, söz konusu meslek mensuplarının bahse konu  
faaliyet belgesinin onaylanma tarihinden önce faaliyette bulunmadığının bu aşamada  
söylenemeyeceği, ayrıca ihale mevzuatında da bu konuya ilişkin olarak sınırlayıcı bir husus  
bulunmadığı, bu sebeple, açıklama kapsamında sunulan tüm fiyat tekliflerinin dayanağı olan  
tespit tutanaklarının eki olan meslek mensuplarının faaliyet belgelerinin onaylanma  
tarihlerinin, fiyat tekliflerinin eki satış tespit tutanaklarının düzenlenme tarihinden sonraki bir  
tarihte olması gerekçesiyle anılan isteklinin aşırı düşük teklif açıklamasının reddedilmesinin  
uygun olmadığı anlaşılmaktadır.  
Ayrıca, yukarıda yer verilen Tebliğ açıklamalarından teklifi oluşturan maliyet  
bileşenlerine ilişkin üçüncü kişilerden fiyat teklifi alınması durumunda, öncelikli olarak fiyat  
teklifini veren kişiyle tam tasdik sözleşmesi yapan veya beyannamelerini imzalamaya yetkili  
olan meslek mensubu tarafından ilgisine göre fiyat teklifinin dayanağı olarak maliyet tespit  
tutanağı (Ek-O.5) veya satış tutarı tespit tutanağı (Ek-O.6) düzenleneceği, tutanakların meslek  
mensubu tarafından muhafaza edileceği ve fiyat teklifinin ekinde idareye verilmeyeceği,  
ancak idare veya Kurum tarafından gerekli görülmesi halinde bu tutanakların meslek  
mensubundan istenebileceği anlaşılmaktadır.  
Bununla birlikte, idarece yapılan aşırı düşük teklif sorgulaması yazısında fiyat  
tekliflerine dayanak olan tutanakların açıklamalar kapsamında isteklilerden istenildiği  
görülmüş olup, tutanakların ekindeki faaliyet belgelerinde ilgili meslek mensuplarının ad,  
soyadı, T.C. kimlik numarası, adres, ruhsat numarası, oda sicil numarası ve kaşe numarası  
bilgilerinin yer aldığı, idarece isteklilere gönderilen aşırı düşük teklif sorgulama yazısında  
bahse konu belgelerin aslının sunulması gerektiğine yönelik açık bir ifadenin yer almadığı,  
idarece söz konusu belgelerde tereddüt duyulan hususlar olması halinde ilgililerden her türlü  
bilgi/belgenin talep edilebileceği dikkate alındığında, bahse konu tutanakların ekinde yer alan  
faaliyet belgelerinde meslek mensubu imza ve kaşe eksikliği ile belgelerin/imzanın fotokopi  
olması gerekçe gösterilerek isteklinin aşırı düşük teklif açıklamasının uygun bulunmaması  
işleminin yerinde olmadığı sonucuna varılmıştır.  
Sonuç olarak, yukarıda belirtilen mevzuata aykırılıkların düzeltici işlemle  
giderilebilecek nitelikte olduğu tespit edildiğinden, başvuru sahibi Fora Mekatronik Elektrik  
Elektronik İnşaat Taahhüt Turizm Sanayi ve Ticaret Limited Şirketi'nin aşırı düşük teklif  
açıklamasının uygun bulunması ve bu aşamadan sonraki ihale işlemlerinin mevzuata uygun  
olarak yeniden gerçekleştirilmesi gerekmektedir.  
Açıklanan nedenlerle, 4734 sayılı Kanun'un 65'inci maddesi uyarınca bu kararın tebliğ  
edildiği veya tebliğ edilmiş sayıldığı tarihi izleyen 30 gün içerisinde Ankara İdare  
Mahkemelerinde dava yolu açık olmak üzere,  
Anılan Kanun'un 54'üncü maddesinin onbirinci fıkrasının (b) bendi gereğince düzeltici  
işlem belirlenmesine,  
Oybirliği ile karar verildi.  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2020/027  
: 9  
: 17.06.2020  
: 2020/UY.II-1064