Ana Sayfa / Kararlar / Mersin Yatırım İzleme ve Koordinasyon Başkanlığı / 2019/652819-Mersin Silifke Kültür Merkezi İkmal İnşaatı Yapım İşi
Bilgi
İKN
2019/652819
Başvuru Sahibi
Seal İnş. ve Tic. A.Ş.
İdare
Mersin Yatırım İzleme ve Koordinasyon Başkanlığı
İşin Adı
Mersin Silifke Kültür Merkezi İkmal İnşaatı Yapım İşi
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2020/028  
: 44  
: 24.06.2020  
: 2020/UY.II-1131  
BAŞVURU SAHİBİ:  
Seal İnş. ve Tic. A.Ş.  
İHALEYİ YAPAN İDARE:  
Mersin Yatırım İzleme ve Koordinasyon Başkanlığı,  
BAŞVURUYA KONU İHALE:  
2019/652819 İhale Kayıt Numaralı “Mersin Silifke Kültür Merkezi İkmal İnşaatı Yapım İşi”  
İhalesi  
KURUM TARAFINDAN YAPILAN İNCELEME:  
Mersin Yatırım İzleme ve Koordinasyon Başkanlığı tarafından 21.01.2020 tarihinde  
açık ihale usulü ile gerçekleştirilen “Mersin Silifke Kültür Merkezi İkmal İnşaatı Yapım İşi”  
ihalesine ilişkin olarak Seal İnş. ve Tic. A.Ş.nin 03.04.2020 tarihinde yaptığı şikayet  
başvurusu hakkında idare tarafından süresi içinde karar alınmaması üzerine başvuru sahibince  
22.04.2020 tarih ve 18838 sayı ile Kurum kayıtlarına alınan dilekçe ile itirazen şikâyet  
başvurusunda bulunulmuştur.  
Başvuruya ilişkin olarak 2020/734 sayılı itirazen şikâyet dosyası kapsamında yapılan  
inceleme neticesinde esas inceleme raporu tanzim edilmiştir.  
KARAR:  
Esas inceleme raporu ve ekleri incelendi.  
İtirazen şikâyet dilekçesinde özetle, idare tarafından, aşırı düşük teklif açıklamalarının  
uygun görülmeyerek tekliflerinin değerlendirme dışı bırakıldığı, bu hususta şikâyet  
başvurusunda bulundukları ancak idare tarafından süresi içerisinde cevap verilmediği, sunmuş  
oldukları aşırı düşük teklif açıklamalarının mevzuata uygun olduğu, şöyle ki;  
a) Aynı kişiden alınan birden fazla fiyat teklifinde yer alan tutanak numaralarının aynı  
olduğu ileri sürülerek açıklamaların uygun bulunmadığı, ancak maliyet tespit tutanağı (Ek-  
O.5) sayı numaraları aynı olsa da hem fiyat tekliflerinde hem de bunlara ilişkin tutanaklarda  
teklife konu ürünlerin ayrı ayrı yer aldığı ve hangi fiyat teklifinin hangi tutanağa göre  
düzenlendiğinin tespit edilebileceği, ayrıca mevzuatta tutanak için nasıl sayı verileceğine  
ilişkin bir düzenlemenin bulunmadığı, söz konusu numaralandırmada takdir yetkisinin belgeyi  
düzenleyen meslek mensubunda olduğu, Kamu İhale Genel Tebliği’nin 45.1.13.10’uncu  
maddesinde yer alan açıklama gereğince de meslek mensubunun düzenlediği belgelerde yer  
alan bilgilerin doğruluğundan sorumlu olduğu ve meslek mensubunun yapmış olduğu iş ve  
işlemlerin hukuka uygunluk karinesinden yararlanacağı, bu bağlamda sadece tutanak  
numarasının gerekçe gösterilerek açıklamalarının kabul edilmemesinin mevzuata uygun  
olmadığı,  
b) “BPYZ.ÖZEL.27” poz numaralı iş kalemi için alınan fiyat teklifinde yer alan işçilik  
ücretinin “9,49TL/m2” olduğu, işçilik fiyatlarının üçüncü kişilerden alınan fiyat teklifleri ile  
açıklanamayacağı ve yürürlükteki asgari ücretin kullanılması gerektiği belirtilerek aşırı düşük  
teklif açıklamalarının uygun bulunmadığı, ancak işçilik için öngörülen “9,49TL”nin saat  
ücreti olmayıp “1m2” için öngörülen işçilik ücreti olduğu, alınan fiyat teklifinde saatlik  
ücretin de gösterildiği, ayrıca Kamu İhale Genel Tebliği’nin 45.1.4’üncü maddesinde yer alan  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2020/028  
: 44  
: 24.06.2020  
: 2020/UY.II-1131  
açıklama gereğince bahse konu iş kalemine ilişkin analiz girdi cins ve miktarlarının  
kendilerine verilmediği, bu kapsamda iş kaleminin analiz formatı hazırlanamayan nitelikte  
olduğu değerlendirilerek fiyat teklifi ile açıklandığı, bu gerekçelerle açıklamalarının kabul  
edilmemesinin mevzuata uygun olmadığı,  
c) İdare tarafından, fiyat tekliflerinin dayanağı olan tutanaklarda, iş kalemlerinin  
fiyatının toplam birim maliyet tutarı olarak yazıldığının belirtildiği ve sunulan fiyat  
tekliflerinin (BPYZ.ÖZEL.27 hariç olmak üzere) bir hizmet fiyatına ilişkin olmadığı, fiyat  
tekliflerinde “…imalatı ile ilgili…” denilmek suretiyle fiyat teklifi alındığı, yani mamul mala  
ilişkin olduğu, tutanağın ise hizmet veya mal esaslı olup olmadığının anlaşılamadığı, bu  
sebeple fiyat teklifi ile tutanak üzerinde yer alan bilgilerin uyumlu olmadığı ifade edilerek  
açıklamaların uygun bulunmadığı, ancak sundukları birim fiyat tekliflerinin maliyete dayalı  
olduğu ve tutanakların maliyete dayalı olarak hazırlandığı, fiyat teklifinde yer alan mal ve  
mamullere ilişkin olarak taşıma, yükleme, istifleme gibi gider kalemlerinin olması sebebiyle  
tutanaklarda bu girdilerin de dikkate alındığı, tutanaklarda yer alan bu girdilerin idare  
tarafından hizmet işi olarak yorumlandığı, bu gerekçeyle açıklamalarının kabul  
edilmemesinin mevzuata uygun olmadığı,  
d) İdare tarafından, fiyat tekliflerinin dayanağı olan tutanakların 5’inci maddesinde  
yer alan kapasite raporuna ilişkin bilgilere yer verilmemesi gerekçesiyle açıklamalarının  
uygun bulunmadığı, ancak Ek- O.5 maliyet tespit tutanağının 5’inci maddesinin, mamulün  
üreticisi olunması durumunda doldurulacağı, fiyat teklifine konu malın cinsi dikkate  
alındığında malın üreticisinin olunmasının mümkün bulunmadığı, bu gerekçeyle  
açıklamalarının kabul edilmemesinin mevzuata uygun olmadığı,  
e) Açıklamaları kapsamında sunmuş oldukları bazı Ek- O.5 maliyet tespit  
tutanaklarında e-defter bilgilerine ilişkin tarih ve numaraların yazılı olmaması gerekçesiyle  
açıklamalarının uygun bulunmadığı, ancak bahse konu bilgilerin tutanaklarda yer aldığı,  
“Tayfun ŞAŞKIN - Evin Dekorasyon” firmasından alınan fiyat teklifine dayanak tutanak  
incelendiğinde, anılan firmanın envanter defteri tutma zorunluluğu bulunmadığı ancak  
tutanakta sehven e-defter bilgilerine ilişkin kısmı doldurduğu, kaldı ki idare tarafından yer  
verilen gerekçe doğru kabul edilse dahi bunun bilgi eksikliği olarak değerlendirilmesi  
gerektiği, bu gerekçeyle açıklamalarının kabul edilmemesinin mevzuata uygun olmadığı,  
f) Nakliye formüllerinde zorluk katsayısı (A) kullanılmadığı gerekçesiyle  
açıklamalarının uygun bulunmadığı, ancak idare tarafından nakliye mesafelerine ve zorluk  
katsayılarına ilişkin bir belirleme yapılmadığı ve aşırı düşük teklif sorgulaması kapsamında  
taraflarına verilmediği, Karayolları Genel Şartnamesi’nde ise, zorluk katsayısının “1,00” ile  
“3,00” arasında bir değer olabileceği, ilk keşfin tanzimi sırasında veya ihaleden önce bir  
değer tespit edilmemiş ise katsayının “1,00” esas alınarak uygulanacağı düzenlemesine yer  
verildiği, bu nedenle söz konusu katsayının 1.00 olarak kabul edilerek açıklama yapıldığı,  
nakliye formülünde (A) katsayısının karşılığına 1,00 değerinin yazılmamış olmasının  
hesaplamanın sonucu değiştirmeyeceği ve esasa etkili olmadığı, bu gerekçeyle  
açıklamalarının kabul edilmemesinin mevzuata uygun olmadığı iddialarına yer verilmiştir.  
A) Başvuru sahibinin iddialarının değerlendirilmesi sonucunda aşağıdaki hususlar  
tespit edilmiştir.  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2020/028  
: 44  
: 24.06.2020  
: 2020/UY.II-1131  
4734 sayılı Kamu İhale Kanunu’nun “Aşırı düşük teklifler” başlıklı 38’inci  
maddesinde “İhale komisyonu verilen teklifleri değerlendirdikten sonra, diğer tekliflere veya  
idarenin tespit ettiği yaklaşık maliyete göre teklif fiyatı aşırı düşük olanları tespit eder. Bu  
teklifleri reddetmeden önce, belirlediği süre içinde teklif sahiplerinden teklifte önemli  
olduğunu tespit ettiği bileşenler ile ilgili ayrıntıları yazılı olarak ister.  
İhale komisyonu;  
a) İmalat sürecinin, verilen hizmetin ve yapım yönteminin ekonomik olması,  
b) Seçilen teknik çözümler ve teklif sahibinin mal ve hizmetlerin temini veya yapım  
işinin yerine getirilmesinde kullanacağı avantajlı koşullar,  
c) Teklif edilen mal, hizmet veya yapım işinin özgünlüğü,  
gibi hususlarda yapılan yazılı açıklamaları dikkate alarak, aşırı düşük teklifleri  
değerlendirir. Bu değerlendirme sonucunda, açıklamaları yeterli görülmeyen veya yazılı  
açıklamada bulunmayan isteklilerin teklifleri reddedilir.  
Kurum, ihale konusu işin türü, niteliği ve yaklaşık maliyeti ile ihale edilme usulüne  
göre aşırı düşük tekliflerin tespiti, değerlendirilmesi ve ekonomik açıdan en avantajlı teklifin  
belirlenmesi amacıyla sınır değerler ve sorgulama kriterleri belirlemeye, ihalenin bu  
maddede öngörülen açıklama istenilmeksizin sonuçlandırılabilmesine, ayrıca yaklaşık  
maliyeti 8 inci maddede öngörülen eşik değerlerin yarısına kadar olan hizmet alımları ile  
yapım işleri ihalelerinde sınır değerin altında olan tekliflerin bu maddede öngörülen  
açıklama istenilmeksizin reddedilmesine ilişkin düzenlemeler yapmaya yetkilidir. İhale  
komisyonu bu maddenin uygulanmasında Kurum tarafından yapılan düzenlemeleri esas alır.”  
hükmü yer almaktadır.  
Kamu İhale Genel Tebliği’nin “Sınır değer tespiti ve aşırı düşük teklifler” başlıklı  
45’inci maddesinde “45.1.2. Sınır değerin altındaki teklif sahiplerinden yaklaşık maliyetin  
% 80’lik bölümünü oluşturan iş kalemleri/gruplarına ilişkin ayrıntılar yazılı olarak istenir. Bu  
çerçevede; istenen açıklamanın niteliği dikkate alınarak, isteklilere beş (5) iş gününden az  
olmamak üzere makul bir süre verilir. Yazıda ayrıca, ihale konusu işe özgü alanlara (malzeme  
ocağı vb.) ilişkin olan ve açıklama istenecek girdi niteliğinde bulunan nakliyelere dair  
yaklaşık maliyet hesabında esas alınan mesafeler belirtilir.  
45.1.4. İdare tarafından ihale dokümanı kapsamında;  
…b) Anahtar teslimi götürü bedel işlerde; iş kalemleri ve/veya iş gruplarının yapım  
şartlarına bağlı kalınarak, her iş kalemi/iş grubunun içeriğine göre analizde yer almasını  
istediği “malzeme, işçilik, makine ve diğerleri (varsa; nakliyeler, inşaat yerindeki yükleme,  
boşaltma, yatay ve düşey taşımalar, zamlar vb.)” sadece girdi cinslerinin belirlendiği, analiz  
girdileri ile miktarlarının ve tutarlarının belirtilmediği,  
(Ek-Y.2)’de yer alan örneğe uygun analiz formatının isteklilere verilmesi, isteklilerin  
de tekliflerinin aşırı düşük olarak tespit edilerek kendilerinden açıklama istenmesi  
durumunda, yapacakları açıklamada sunacakları analizlerin verilen bu formata uygun olması  
gerekmektedir.  
İdare tarafından bütün iş kalemleri/iş grupları için tek bir analiz formatı  
düzenlenebileceği gibi, iş kalemleri/iş gruplarının yapım şartlarına göre birden fazla analiz  
formatı da düzenlenebilir. Ancak bu durumda, idare ihale dokümanında hangi analiz  
formatının hangi iş kalemleri/iş grupları için kullanılacağını belirtmek zorundadır.  
Kamu kurum ve kuruluşlarınca yayımlanmış birim fiyatlar ile uyumlu olmayan iş  
kalemleri (özel iş kalemleri) ile idarelerce tasarlanan ve birden fazla iş kalemini ihtiva eden iş  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2020/028  
: 44  
: 24.06.2020  
: 2020/UY.II-1131  
kalemleri (paçal iş kalemi) için bu iş kalemlerinde bulunan analiz girdileri ve miktarlarının  
gösterildiği analiz formatlarının, ihale dokümanı kapsamında veya aşırı düşük tekliflere  
yönelik açıklama istenmesine ilişkin yazı ekinde verilmesi gerekmektedir. Ancak idarece  
niteliği gereği analiz formatı hazırlanamayan iş kalemlerine ilişkin isteklilerin açıklamaları  
kapsamında analiz sunmalarına gerek olmayıp, anılan iş kalemlerine ilişkin açıklamalar  
45.1.13 maddesi uyarınca yapılabilir.  
45.1.5. İsteklilerin iş kalemleri/iş grupları için kamu kurum ve kuruluşlarınca  
yayımlanmış cari yıl birim fiyatları veya bu fiyatlardan daha yüksek fiyatları teklif etmeleri ve  
söz konusu iş kalemleri/grupları için; hangi kamu kurum ve kuruluşunun birim fiyatını  
kullandıklarını, birim fiyat poz numarasını da yazmak suretiyle liste halinde belirterek  
açıklamaları kapsamında sunmaları durumunda analiz düzenlemeleri zorunlu değildir. Bu  
kapsamda; isteklilerin, kamu kurum ve kuruluşlarınca yayımlanmış “kar ve genel gider  
içermeyen birim fiyatların” üzerine, kendi belirledikleri “kar ve genel gideri” ilave ederek  
birim fiyatlarını oluşturmaları durumunda da; hangi kamu kurum ve kuruluşunun “kar ve  
genel gider hariç birim fiyatını” kullandıklarını ve kendi belirledikleri “kar ve genel gider”  
tutarını yazmak suretiyle liste halinde belirterek açıklamaları kapsamında sunmaları halinde  
de, söz konusu iş kalemleri/iş grupları için analiz düzenlemeleri zorunlu değildir. Bu  
kapsamda isteklilerin analiz düzenlemeleri zorunlu olmayan söz konusu iş kalemleri/grupları  
için 45.1.13 maddesinde belirtilen belgeleri sunmalarına da gerek bulunmamaktadır.  
45.1.6. Analizler ile yardımcı ve/veya alt analizlerde, Çevre ve Şehircilik Bakanlığı  
tarafından belirlenerek yayımlanmış rayiçleri kullanan ve söz konusu rayiçleri poz  
numaralarını da belirtmek suretiyle liste halinde sunan isteklilerin, söz konusu rayiçlere  
ilişkin olarak 45.1.13 maddesinde belirtilen belgeleri sunmalarına gerek bulunmamaktadır.  
45.1.7. İstekliler tarafından, inşaat iş kalemleri/iş grupları dışında yer alan sıhhi  
tesisat, kalorifer tesisatı, müşterek tesisat, havalandırma, brülör, asansör, elektrik tesisatı vb.  
iş kalemleri/iş gruplarına ait analiz sunulması yerine bu iş kalemi/iş gruplarına ait malzeme  
ve montaj bedelini ayrı ayrı gösterecek şekilde açıklama yapılması kabul edilecektir.  
45.1.8. Aşırı düşük teklifine ilişkin olarak yaptığı açıklamada sunduğu analizler, ihale  
dokümanı kapsamındaki analiz formatına, birim fiyat tariflerine, idarece tanımlanan yapım  
şartlarına veya teknik şartnameye uygun olmayan, analiz fiyat tutarları teklif fiyatların  
üzerinde olan isteklilere ait teklifler reddedilecektir. Analizler üzerinde yapılan incelemede;  
çarpım ve toplamlarda hesaplama hatası bulunması durumunda, analiz girdilerine ait fiyatlar  
esas alınarak, hesaplama hatası ihale komisyonu tarafından resen düzeltilir. Bu şekilde  
düzeltilmiş analiz fiyatı, teklif fiyatın üzerinde olan isteklilerin teklifleri reddedilir.  
45.1.9. İş kalemleri/gruplarına ait analizler ile yardımcı ve/veya alt analizlerde yer  
alan işçilik fiyatları ihale tarihinde yürürlükte olan saatlik asgari ücretin altında olamaz.  
45.1.13. Teklifi aşırı düşük bulunan isteklilerin, tekliflerinde önemli olduğu tespit  
edilen bileşenler ile ilgili olarak 4734 sayılı Kanunun 38 inci maddesi uyarınca yapacakları  
açıklamada, sorgulamaya konu iş kalemlerine/gruplarına ilişkin analizler ile bu analizlere  
dayanak teşkil eden bilgi ve belgeleri sunmaları gerekmektedir.  
İsteklilerin analizlerine dayanak teşkil eden bilgi ve belgeler;  
a. Üçüncü kişilerden alınan fiyat teklifleri,  
b. Çimento ve demir ürünleri için ilan edilmiş üretici fiyat tarifeleri,  
c. Kamu kurum ve kuruluşları tarafından sunulan mal ve hizmetlere ilişkin ilan edilmiş  
fiyat tarifeleri veya bunlardan alınmış fiyat teklifleri,  
ç. Kamu kurum ve kuruluşları tarafından ilgili mal veya hizmetlere ilişkin ilan edilen  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2020/028  
: 44  
: 24.06.2020  
: 2020/UY.II-1131  
asgari fiyatlar,  
d. Ürettiği, aldığı veya sattığı mallara ilişkin maliyet/satış tutarı tespit tutanakları,  
e. Stoğunda bulunan mallara ilişkin stok tespit tutanakları,  
f. İdarece istenmesi durumunda yardımcı analizler v.b. dir.  
İstekliler tekliflerine ilişkin olarak yukarıda sayılan belgelerden kendileri için uygun  
olanları açıklamaları kapsamında sunacaklardır.  
Yukarıda sayılan bilgi ve belgelerden herhangi biri ile açıklama yapılmasının fiilen  
mümkün olmadığının anlaşıldığı durumlarda, istekliler tarafından gerekçesi belirtilmek  
suretiyle ilgili mevzuatına göre son 12 ay içinde düzenlenen açıklamaya elverişli diğer bilgi  
ve belgeler kullanılarak da açıklama yapılabilir (Örnek: Yurt dışından ithal edilen mallara  
ilişkin olarak gümrük giriş beyannamesi kullanılarak açıklama yapılabilir). Yüklenicinin  
dışında üçüncü kişilerce inşaat mahalli dışında imal edilen ve esaslı başka bir işçilik veya  
malzeme katkısı yapılmaksızın yapıya monte edilen iş kalemlerinin üçüncü kişilerden alınan  
fiyat teklifleri ile açıklanması durumunda, bu iş kalemlerine ilişkin analiz sunulması zorunlu  
değildir. Ayrıca, istekliler tarafından teklif kapsamındaki harita, kadastro ve proje işlerine  
ilişkin yapılacak açıklamalarda üçüncü kişilerden alınan fiyat tekliflerinin sunulması  
yeterlidir.  
45.1.13.1. Teklifi oluşturan maliyet bileşenlerine ilişkin üçüncü kişilerden fiyat teklifi  
alınması durumunda, öncelikli olarak fiyat teklifini veren kişiyle tam tasdik sözleşmesi yapan  
veya beyannamelerini imzalamaya yetkili olan meslek mensubu tarafından ilgisine göre teklife  
konu mal veya hizmet için maliyet tespit tutanağı (Ek-O.5) veya satış tutarı tespit tutanağı  
(Ek-O.6) düzenlenecektir. Tutanaklar fiyat teklifinin dayanağı olarak düzenlenecek olup,  
meslek mensubu tarafından muhafaza edilecek ve fiyat teklifinin ekinde idareye  
verilmeyecektir. Ancak idare veya Kurum tarafından gerekli görülmesi halinde bu tutanaklar  
meslek mensubundan istenebilecektir.  
Maliyet tespit tutanağı dayanak alınarak fiyat teklifi sunulabilmesi için, fiyat teklifinin  
mamul/mala ilişkin olması halinde mamul/malın birim fiyatının, tutanakta tespit edilen  
ağırlıklı ortalama birim maliyetin altında olmaması; fiyat teklifinin hizmete ilişkin olması  
halinde ise bu hizmetin birim fiyatının, tutanakta tespit edilen toplam birim maliyetin altında  
olmaması, bu tespitin (Ek-O.5) formunda yapılması, fiyat teklifi üzerine meslek mensubu  
tarafından “Bu fiyat teklifindeki birim fiyatın, mükellefin yasal defter ve belgelerine göre  
tarafımca düzenlenerek onaylanan (.../.../...) tarih ve (…) sayılı maliyet tespit tutanağındaki  
ortalama/toplam birim maliyet tutarının altında olmadığını beyan ederim.” ibaresinin  
yazılarak imzalanması ve iletişim bilgileri de belirtilmek suretiyle kaşelenmesi/mühürlenmesi  
gerekmektedir.  
Satış tutarı tespit tutanağı dayanak alınarak fiyat teklifi sunulabilmesi için teklif edilen  
birim fiyatın, ilgili tutanakta tespit edilen ağırlıklı ortalama birim satış tutarının % 80’inin  
altında olmaması, bu tespitin (Ek-O.6) formunda yapılması, fiyat teklifi üzerine meslek  
mensubu tarafından “Bu fiyat teklifindeki birim fiyatın, mükellefin yasal defter ve belgelerine  
göre tarafımca düzenlenerek onaylanan (.../.../...) tarih ve (…) sayılı satış tutarı tespit  
tutanağındaki ağırlıklı ortalama birim satış tutarının % 80’inin altında olmadığını beyan  
ederim.” ibaresinin yazılarak imzalanması ve iletişim bilgileri de belirtilmek suretiyle  
kaşelenmesi/mühürlenmesi gerekmektedir.  
Üçüncü kişilerden alınan fiyat tekliflerinin teklife konu alanda faaliyet gösterenlerden  
alınması gerekmekte olup, bu belgelerin ihale tarihinden önce düzenlenmiş olması zorunlu  
değildir.  
Kaşeleme işlemi 8.4 üncü maddede belirtilen özel kaşe kullanılmak suretiyle  
yapılabileceği gibi, bu kaşe dışında meslek mensubuna ilişkin bilgileri içeren kaşe  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2020/028  
: 44  
: 24.06.2020  
: 2020/UY.II-1131  
kullanılmak suretiyle de yapılabilir.  
45.1.13.10. Meslek mensubu; üçüncü kişilerden alınan fiyat teklifi üzerindeki beyanın  
ve emsal bedel beyanı ile Ek-O.5, Ek-O.6, Ek-O.7 ve Ek-O.8 numaralı tutanaklardaki  
bilgilerin doğruluğundan sorumludur. Meslek mensubu ibaresinden Yeminli Mali Müşavirler  
veya Serbest Muhasebeci Mali Müşavirler anlaşılır.  
45.1.13.11. Ek-O.5, Ek-O.6, Ek-O.7 ve Ek-O.8 numaralı tutanakların son veya bir  
önceki geçici vergi beyanname dönemine ilişkin olarak düzenlenmesi zorunludur. Son veya bir  
önceki geçici vergi beyanname döneminin tespitinde; 4734 sayılı Kanunun 21 inci maddesinin  
birinci fıkrasının (a), (d) ve (e) bentlerine göre pazarlık usulü ile yapılan ihalelerde ilk yazılı  
fiyat tekliflerinin alındığı tarih, diğer ihale usulleri ile yapılan ihalelerde ise ihale tarihi esas  
alınır.  
45.1.13.13. İşletme hesabına göre defter tutuluyor olması durumunda; yukarıda  
belirtilen tutanaklar, işletme hesabı defteri ve işletme hesap özeti kayıtlarına göre  
düzenlenecektir.  
45.1.13.14. İstekliler tarafından akaryakıt girdisine ilişkin olarak EPDK tarafından il  
bazında günlük yayımlanan akaryakıt fiyatlarının % 90’ının altında sunulan açıklamalar  
geçerli kabul edilmeyecektir. Motorin veya benzine yönelik olarak öngörülen tutarın  
TL/lt cinsinden hesaplanmasında Enerji Piyasası Düzenleme Kurumunun ilgili düzenlemeleri  
dikkate alınacaktır.  
45.1.14. Aşırı düşük teklif sorgulaması sonucunda; (45.1.3 - 45.1.13) maddelerine  
uygun açıklamada bulunmayan, açıklamaları idarece tanımlanan yapım şartlarına uymayan  
veya teknik şartnameye aykırı hususlar içeren isteklilerin teklifleri gerekçeleri belirtilmek  
suretiyle reddedilecektir.  
45.1.16. Aşırı düşük teklifine ilişkin olarak istenen sürede açıklama yapmasına rağmen  
teklifi reddedilen isteklilerin açıklamalarının yeterli görülmeme nedenlerinin, sadece ilgili  
madde numaralarına atıf yapılmakla yetinilmeyerek hangi düzenlemeye aykırılık bulunduğu  
da belirtilmek suretiyle kesinleşen ihale kararının bildirilmesi zorunludur.” açıklamaları yer  
almaktadır.  
İdari Şartname’nin “İhale konusu işe ilişkin bilgiler” başlıklı 2’nci maddesinde “2.1.  
İhale konusu işin  
a) Adı:MERSİN SİLİFKE KÜLTÜR MERKEZİ İKMAL İNŞAATI YAPIM İŞİ  
b) Yatırım proje no'su/kodu:  
c) Miktarı ve türü:  
1 ADET ALT ZEMİN+ZEMİN+ASMAKAT+TERAS KATLI KÜLTÜR MERKEZİ  
BİNASI YAPIM İŞİ  
ç) Yapılacağı yer:MERSİN İLİ SİLİFKE İLÇESİ” düzenlemesine yer verilmiştir.  
Mezkûr Şartname’nin “Teklif ve sözleşme türü” başlıklı 19’uncu maddesinde,  
isteklilerin tekliflerini, anahtar teslimi götürü bedel üzerinden verecekleri, aynı Şartname’nin  
“Sınır değer” başlıklı 33’üncü maddesinde, ihale komisyonunun verilen teklifleri  
değerlendirdikten sonra sınır değeri hesaplayacağı ve teklifi sınır değerin altında kalan  
isteklilerden Kanun’un 38’inci maddesine göre açıklama isteneceği düzenlenmiştir.  
27.03.2020 tarihli ihale komisyonu kararından, 21.01.2020 tarihinde gerçekleştirilen  
incelemeye konu ihaleye 28 isteklinin teklif verdiği, Recep Beyazıt İnş. San. ve Tic. A.Ş.nin  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2020/028  
: 44  
: 24.06.2020  
: 2020/UY.II-1131  
teklifinin geçici teminat mektubunun uygun olmaması gerekçesiyle, Tekin Mak. İnş. Otom.  
San. İç ve Dış Tic. A.Ş.- Ashak Müh. İnş. Tic. Ltd. Şti. İş Ortaklığı’nın teklifinin ise sunulan  
ortaklık durum belgesinin uygun olmaması gerekçesiyle değerlendirme dışı bırakıldığı, teklif  
tutarları ihale komisyonunca belirlenen sınır değerin altında olan başvuru sahibi ile bir diğer  
istekliden aşırı düşük teklif açıklaması sunmalarının talep edildiği, her iki istekli tarafından  
sunulan açıklamaların yeterli görülmeyerek tekliflerinin reddedildiği, Zübeyiroğlu Otom.  
Tem. İnş. Gıda Tar. Hayv. Petrol Taah. ve Tic. Ltd. Şti.nin teklifinin ekonomik açıdan en  
avantajlı teklif, Mir Arter Müh. İnş. Nak. San. ve Tic. Ltd. Şti.- Özgür Akkurt İş Ortaklığı’nın  
teklifinin ise ekonomik açıdan en avantajlı ikinci teklif olarak belirlendiği görülmüştür.  
27.03.2020 tarihinde EKAP üzerinden başvuru sahibine gönderilen “Savunmanızın  
Reddedilmesine ilişkin gerekçeli tutanağı” konulu yazının ekinde, başvuru sahibinin aşırı  
düşük teklif açıklamalarının kabul edilmeme gerekçelerine yer verildiği görülmüştür. Söz  
konusu gerekçelerde;  
- “BPYZ.ÖZEL.01 Acer Platanoides “Globosum” (Top Akçaağaç), BPYZ.ÖZEL.25  
Bitkisel Toprak (0,03cm/m2, 3535m2 yeşil alan), BPYZ.ÖZEL.27 İşçilikler, BPYZ.ÖZEL.28  
Nakliye” iş kalemlerine ilişkin olarak yapılan açıklamaların uygun olmadığı, zira adı geçen  
dört iş kalemi için Uzman Davutoğlu Seracılık Ltd. Şti.den alınan fiyat teklifleri ile açıklama  
yapıldığı ve bu fiyat tekliflerinin altına meslek mensubu tarafından aynı tarih ve sayıya sahip  
tutanakların bilgisine yer verildiği, meslek mensubundan istenen maliyet tespit tutanaklarında  
da aynı tarih ve sayı bilgilerinin yer aldığı, anılan iş kalemlerine ilişkin sunulan fiyat  
tekliflerinde “…Maliyet tespit tutanağındaki ortalama/toplam birim maliyet tutarının altında  
olmadığını beyan ederim” ibaresinin yer aldığı, ancak sunulan maliyet tespit tutanağında, iş  
kaleminin fiyatının “toplam birim maliyet tutarı” olarak yazıldığı,  
- “BPYZ.ÖZEL.27 İşçilikler” iş kaleminin üçüncü kişilerden alınan fiyat teklifi ile  
açıklanamayacağı, zira işçilik gideri için güncel asgari ücretin dikkate alınması gerektiği,  
ayrıca idareye sunulan maliyet tespit tutanağında bu gidere ilişkin bir açıklamaya yer  
verilmediği,  
- İstekli tarafından alınan fiyat tekliflerinin (BPYZ.ÖZEL.27 İşçilikler hariç) bir  
hizmete ilişkin olarak düzenlenmediği, fiyat tekliflerinde “…imalatı ile ilgili” ifadesine yer  
verilmesi sebebiyle fiyat tekliflerinin mamul mala ilişkin olduğu, ancak bunlara ilişkin  
sunulan tutanakların hizmet veya mala yönelik olduğunun anlaşılamadığı, bu sebeple fiyat  
teklifi ile maliyet tespit tutanağının uyumlu olmadığı, diğer taraftan fiyat tekliflerinde  
…imalatı ile ilgili” ifadesine yer verilmesinin fiyat teklifini veren firmanın imalatçı (üretici)  
olduğunu gösterdiği, bu çerçevede ilgili tutanağın 5’inci maddesinin kapasite raporu ile  
uyumlu olacak şekilde doldurulması gerektiği, ancak bu bilgilere yer verilmediği ve fiyat  
teklifinin ortalama birim maliyet mi veya toplam birim maliyet üzerinden mi hesaplandığının  
anlaşılamadığı,  
- Evin Dekorasyon, Kaya Panel, Mesa Elektromarket ve Nur İş PVC firmalarından  
alınan fiyat tekliflerine dayanak gösterilen ve meslek mensubu tarafından düzenlenen  
tutanaklarda e-defter bilgilerine yer verilmediği, 25.08.2017 tarih ve 2017/UY.II-2362 sayılı  
Kurul kararında da benzer bir durumun söz konusu olduğu, ayrıca bu eksikliğin bilgi eksikliği  
olarak değerlendirilemeyeceği,  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2020/028  
: 44  
: 24.06.2020  
: 2020/UY.II-1131  
- Açıklama kapsamında aynı firmadan birden fazla fiyat teklifi alındığı, meslek  
mensubu tarafından fiyat teklifine dayanak olarak gösterilen tutanakların tarih ve sayılarının  
aynı olduğu, ancak meslek mensubu tarafından tutanaklara birbirini takip edecek şekilde sayı  
verilmesi gerektiği, aynı döneme ilişkin bir sayı ile birden fazla tutanağın düzenlenmesinin  
uygun olmadığı,  
- Nakliyeye ilişkin olarak yapılan açıklamalarda, nakliye formülünde yer alan “A”  
katsayısının kullanılmadığı ifadelerine yer verildiği görülmüştür.  
Kamu İhale Genel Tebliği’nin yukarıda aktarılan 45’inci maddesinde, idarece sınır  
değerin altındaki teklif sahiplerinden yaklaşık maliyetin % 80’lik bölümünü oluşturan iş  
kalemleri/gruplarına ilişkin ayrıntıların yazılı olarak isteneceği, idare tarafından ayrıca iş  
kalemleri/gruplarına ilişkin analizlere yer verileceği, ancak idarece niteliği gereği analiz  
formatı hazırlanamayan iş kalemlerine ilişkin isteklilerin açıklamaları kapsamında analiz  
sunmalarına gerek olmadığı, bu iş kalemlerine ilişkin açıklamaların Tebliğ’in 45.1.13  
maddesi uyarınca yapılabileceği, analizler ile yardımcı ve/veya alt analizlerde, Çevre ve  
Şehircilik Bakanlığı tarafından belirlenerek yayımlanmış rayiçleri kullanan ve söz konusu  
rayiçleri poz numaralarını da belirtmek suretiyle liste halinde sunan isteklilerin, söz konusu  
rayiçlere ilişkin olarak 45.1.13 maddesinde belirtilen belgeleri sunmalarına gerek  
bulunmadığı, iş kalemleri/gruplarına ait analizler ile yardımcı ve/veya alt analizlerde yer alan  
işçilik fiyatlarının ihale tarihinde yürürlükte olan saatlik asgari ücretin altında olamayacağı  
açıklanmıştır.  
İdare tarafından, EKAP üzerinden 28.01.2020 tarihinde, teklif bedelleri aşırı düşük  
olarak tespit edilen isteklilere gönderilen açıklama talebi yazısı ekinde “açıklama istenilen  
analiz girdileri, açıklama istenilmeyen analiz girdileri, sıralı analiz girdileri listesi, açıklama  
istenilen iş kalemleri ve örnek analiz formatı”na yer verildiği, daha sonra tekrar EKAP  
üzerinden eksik olduğu anlaşılan analizler ile nakliyeye ilişkin mesafe tutanakların isteklilere  
gönderildiği ve açıklama için ek süre verildiği anlaşılmıştır.  
İdare tarafından hazırlanan ve aşırı düşük teklif sorgulaması kapsamında isteklilere  
gönderilen belgeler incelendiğinde, 121 adedi inşaat ve çevre düzenlemesine ilişkin, 15 adedi  
ise tesisata ilişkin olmak üzere toplam 136 adet iş kalemine yönelik açıklama talep edildiği  
görülmüştür.  
Başvuruya konu edilen “BPYZ.ÖZEL.01 Acer Platanoides “Globosum” (Top  
Akçaağaç), BPYZ.ÖZEL.25 Bitkisel Toprak (0,03cm/m2, 3535m2 yeşil alan),  
BPYZ.ÖZEL.27 İşçilikler, BPYZ.ÖZEL.28 Nakliye” iş kalemlerine ilişkin olarak analiz  
formatına, aşırı düşük teklif sorgulaması aşamasında “sıralı analiz girdileri tablosu”  
kapsamında yer verildiği, ancak bahse konu iş kalemlerine ilişkin analiz içeriğinde herhangi  
bir analiz girdisinin yer almadığı, diğer taraftan nakliyeye ilişkin olarak sorgulama  
kapsamında isteklilere verilen tutanakta, malzemelerin cinsi ve taşınacakları yerler dikkate  
alınarak mesafe bilgisinin yer aldığı, ancak hem ihale dokümanında hem de aşırı düşük teklif  
sorgulaması aşamasında nakliye formülüne ve poz numarasına ilişkin bir belirleme  
yapılmadığı görülmüştür.  
Başvuru sahibi tarafından 13.02.2020 tarihli yazı ile aşırı düşük teklif açıklamasının  
idareye sunulduğu, söz konusu yazı ekinde 291 sayfadan oluşan açıklamalara yer verildiği  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2020/028  
: 44  
: 24.06.2020  
: 2020/UY.II-1131  
görülmüş olup sunulan açıklamalar incelendiğinde;  
- Maliyet bileşenlerine ilişkin açıklamaya yönelik hazırlanan yazıda, bazı iş  
kalemlerinin kamu kurum ve kuruluşlarınca yayımlanan birim fiyatlar ile bazılarının ise  
piyasadan alınan fiyat teklifleri ile açıklandığının belirtildiği, ayrıca ihalenin ilan tarihi  
itibarıyla Çevre ve Şehircilik Bakanlığı tarafından henüz 2020 yılı birim fiyatları  
yayımlanmaması sebebiyle 2019 yılı birim fiyatlarının esas alındığının, ancak işçilik  
ücretlerinin 2020 yılı dikkate alınarak hesaplandığının ifade edildiği,  
- Hesap cetvelinde 136 adet iş kalemine yer verildiği, bu iş kalemlerinin 27’si için  
kamu kurum ve kuruluşlarınca yayımlanan birim fiyatların kullanıldığı, diğer iş kalemleri için  
analizlerde yer alan bazı girdilerin kamu kurum ve kuruluşlarınca yayımlanan fiyatlar esas  
alınarak, bazılarının ise fiyat teklifi alınarak açıklama yapıldığının belirtildiği,  
- 80 adet girdiye ilişkin fiyat teklifi alındığının gösterildiği bir tablo sunulduğu,  
- Üçüncü kişilerden alınan fiyat teklifleri ile bunların eklerinin yer aldığı görülmüştür.  
Başvuru sahibinin (a), (c) ve (d) iddialarına ilişkin olarak;  
Başvuru sahibin tarafından (a), (c) ve (d) iddiaları kapsamında, aynı kişiden alınan  
birden fazla fiyat teklifinde yer alan tutanak tarih ve sayılarının aynı olduğu, ancak meslek  
mensubu tarafından tutanaklara birbirini takip edecek şekilde sayı verilmesi gerektiği,  
tutanakların usulüne uygun düzenlenmediği, ayrıca tutanaklarda yer alan bilgilerden fiyat  
teklifine konu mal veya hizmetin anlaşılamadığı gerekçesiyle aşırı düşük teklif açıklamasının  
kabul edilmemesinin uygun olmadığı iddia edilmektedir.  
Kamu İhale Genel Tebliği’nin 45.1.13.1’inci maddesinde, isteklilerin aşırı düşük teklif  
açıklamaları kapsamında, teklifi oluşturan maliyet bileşenlerine ilişkin üçüncü kişilerden fiyat  
teklifi alınarak açıklama yapılması durumunda, öncelikli olarak fiyat teklifini veren kişiyle  
tam tasdik sözleşmesi yapan veya beyannamelerini imzalamaya yetkili olan meslek mensubu  
tarafından ilgisine göre teklife konu mal veya hizmet için maliyet tespit tutanağının (Ek-O.5)  
veya satış tutarı tespit tutanağının (Ek-O.6) düzenleneceği, tutanakların fiyat teklifinin  
dayanağı olarak düzenleneceği, meslek mensubu tarafından muhafaza edileceği, idare veya  
Kurum tarafından gerekli görülmesi halinde bu tutanakların meslek mensubundan  
istenebileceği, fiyat tekliflerinin teklife konu alanda faaliyet gösterenlerden alınmasının  
gerektiği ve bu belgelerin ihale tarihinden önce düzenlenmiş olması zorunluluğunun  
bulunmadığı açıklanmıştır.  
Mezkûr maddede ayrıca, maliyet tespit tutanağı dayanak alınarak fiyat teklifi  
sunulabilmesi için, fiyat teklifinin mamul/mala ilişkin olması halinde mamul/malın birim  
fiyatının, tutanakta tespit edilen ağırlıklı ortalama birim maliyetin altında olmaması; fiyat  
teklifinin hizmete ilişkin olması halinde ise bu hizmetin birim fiyatının, tutanakta tespit edilen  
toplam birim maliyetin altında olmaması, bu tespitin formunda yapılması, ayrıca fiyat teklifi  
üzerine meslek mensubu tarafından Tebliğ’in bahse konu maddesinde belirtilen ibarenin  
yazılarak imzalanması ve iletişim bilgileri de belirtilmek suretiyle kaşelenmesi/mühürlenmesi  
gerektiği açıklanmıştır.  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2020/028  
: 44  
: 24.06.2020  
: 2020/UY.II-1131  
Başvuru sahibi tarafından aşırı düşük teklif açıklamaları kapsamında;  
- “BPYZ.ÖZEL.01 Acer Platanoides “Globosum” (Top Akçaağaç), BPYZ.ÖZEL.25  
Bitkisel Toprak (0,03cm/m2, 3535m2 yeşil alan), BPYZ.ÖZEL.27 İşçilikler” iş kalemleri için  
Uzman Davutoğlu Tarım Ser. Tic. Ltd. Şti.den alınan 31.01.2020 tarihli 3 ayrı fiyat teklifi  
sunulduğu,  
- “ÖE-AYD-04, ÖZ-ÇEV-02 ve ÖZ-ÇEV-03” poz numaralı iş kalemleri için Mesa  
Elektromarket İl. Ayd. Enj. İnş. Taah. San. ve Tic. Ltd.Şti.den alınan 30.01.2020 tarihli 3 ayrı  
fiyat teklifi sunulduğu,  
- “ÖZEL.01, ÖZEL.04 ve ÖZEL.15” poz numaralı iş kalemleri için Nur-İş PVC İnş.  
Taah. Paz. San. ve Tic. Ltd. Şti.den alınan 03.02.2020 tarihli 3 ayrı fiyat teklifi sunulduğu,  
- “ÖZEL.08b, ÖZEL.14 ve ÖZEL.16b” poz numaralı iş kalemleri için Liva Door Kapı  
Mutfak – Layık SALTIK’tan alınan 31.01.2020 tarihli 3 ayrı fiyat teklifi sunulduğu,  
- “ÖZEL.09 ve ÖZEL.21” poz numaralı iş kalemleri için Evin Dekorasyon – Tayfun  
ŞAŞKIN’dan alınan 04.02.2020 tarihli 2 ayrı fiyat teklifi sunulduğu,  
- “ÖZEL.19 ve ÖZEL.20” poz numaralı iş kalemleri için Kaya Panel Yapı Malz. San.  
ve Tic. Ltd. Şti.den alınan 04.02.2020 tarihli 2 ayrı fiyat teklifi sunulduğu,  
- “ÖZEL.11 ve ÖZEL.11A” poz numaralı iş kalemleri için Akdeniz İdol Çelik Kapı  
İnş. Eml. Taş. Turz. Tic. ve San. Ltd. Şti.den alınan 03.02.2020 tarihli 2 ayrı fiyat teklifi  
sunulduğu,  
-
“HAV.ÖZ.POZ.01, HAV.ÖZ.POZ.02, HAV.ÖZ.POZ.03, HAV.ÖZ.POZ.04,  
VRV.ÖZEL.01,  
VRV.ÖZEL.07,  
VRV.ÖZEL.02,  
VRV.ÖZEL.08,  
VRV.ÖZEL.03,  
VRV.ÖZEL.09,  
VRV.ÖZEL.04,  
VRV.ÖZEL.10,  
VRV.ÖZEL.05,  
VRV.ÖZEL.12,  
VRV.ÖZEL.13, VRV.ÖZEL.18 ve VRV.ÖZEL.19” poz numaralı iş kalemleri için Ufuk  
Mühendislik Klima Otomasyon’dan alınan 04.02.2020 tarihli 17 ayrı fiyat teklifi sunulduğu,  
- “ÖE-KNF-SLN-1, ÖE-KNF-SLN-3, ÖE-KNF-SLN-5, ÖE-KNF-SLN-6, ÖE-KNF-  
SLN-8, ÖE-KNF-SLN-9, ÖE-KNF-SLN-10, ÖE-KNF-SLN-12, ÖE-KNF-SLN-24, ÖE-KNF-  
SLN-25, ÖE-KNF-SLN-26, ÖE-KNF-SLN-27, ÖE-KNF-SLN-30, ÖE-KNF-SLN-31, ÖE-  
KNF-SLN-44, ÖE-KNF-SLN-46, ÖE-KNF-SLN-47, ÖE-KNF-SLN-49, ÖE-KNF-SLN-81,  
ÖE-KNF-SLN-82, ÖE-KNF-SLN-91, ÖE-KNF-SLN-93, ÖE-KNF-SLN-108, ÖE-KNF-SLN-  
109, ÖE-KNF-SLN-112, ÖE-KNF-SLN-115, ÖE-KNF-SLN-116, ÖE-KNF-SLN-121, ÖE-  
KNF-SLN-125, ÖE-KNF-SLN-127, ÖE-KNF-SLN-136, ÖE-KNF-SLN-138, ÖE-KNF-SLN-  
139, ÖE-KNF-SLN-147, ÖZ-CCTV-06, ÖZEL.03a, ÖZEL.03c-1, ÖZEL.03c-2 ve  
ÖZEL.03c-3” poz numaralı iş kalemleri için Aksa Güv. Sis. Tel. Bil. Elek. Mak. San. Tic.  
Ltd. Şti.den alınan 04.02.2020 tarihli 39 ayrı fiyat teklifi sunulduğu,  
Yukarıda aktarılan fiyat tekliflerinin tamamının, Kamu İhale Genel Tebliği’nin  
43.1.13.1’inci maddesinde yer alan ve maliyet tutarı tespit tutanağı dayanak alınarak fiyat  
teklifi sunulması durumunda fiyat teklifinde yer alması gereken beyan ile meslek  
mensubunun imza ve kaşesini içerdiği görülmüştür.  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2020/028  
: 44  
: 24.06.2020  
: 2020/UY.II-1131  
Diğer taraftan benzer iş kalemlerine ilişkin olarak aynı firmalardan alınan fiyat  
tekliflerinin, aynı tarih ve sayılı maliyet tespit tutanakları esas alınarak düzenlendiği  
anlaşılmıştır. Örneğin “BPYZ.ÖZEL.01, BPYZ.ÖZEL.25 ve BPYZ.ÖZEL.27” poz numaralı  
iş kalemleri için alınan 3 ayrı fiyat teklifinde yer verilen beyanlarda, aynı tarih ve sayılı  
maliyet tespit tutanaklarının esas alındığının ifade edildiği görülmüştür.  
İdare tarafından meslek mensuplarından maliyet tespit tutanaklarının sunulmasının  
talep edilmesi üzerine söz konusu tutanakların idareye sunulduğu anlaşılmıştır. Meslek  
mensupları tarafından yukarıda aktarılan iş kalemlerine dayanak teşkil eden ve idareye  
gönderilen tutanakların tamamının, üçüncü kişilerden alınan fiyat tekliflerine ilişkin “Ek-O.5  
Maliyet Tespit Tutanağı” kullanılarak ve her fiyat teklifi için ayrı olmak üzere tutanaklar  
düzenlendiği ancak, aynı firmalardan alınan fiyat tekliflerine ilişkin olarak düzenlenen  
tutanaklara aynı sayıların verildiği tespit edilmiştir.  
Kamu İhale Genel Tebliği’nin 45’inci maddesinde, üçüncü kişilerden fiyat teklifi  
alınarak açıklama yapılması durumunda, fiyat teklifine konu mal veya hizmete ilişkin birim  
fiyatın, tutanakta tespit edilen toplam birim maliyetin altında olmaması, bu tespitin “Ek-O.5  
Maliyet Tespit Tutanağı” formunda yapılması, fiyat teklifi üzerine meslek mensubu tarafından  
“Bu fiyat teklifindeki birim fiyatın, mükellefin yasal defter ve belgelerine göre tarafımca  
düzenlenerek onaylanan (.../.../...) tarih ve (…) sayılı maliyet tespit tutanağındaki  
ortalama/toplam birim maliyet tutarının altında olmadığını beyan ederim.” ibaresinin  
yazılarak imzalanması, bu tutanakların meslek mensubu tarafından muhafaza edilmesi, idare  
veya Kurum tarafından gerekli görülmesi halinde bu tutanakların meslek mensubundan  
istenebileceği açıklanmıştır. Ayrıca Tebliğ’in ekinde de “Ek-O.5 Maliyet Tespit Tutanağı”  
formuna yer verilmiştir. Ancak, hem Tebliğ’de hem de Tebliğ ekinde yer alan “Ek-O.5  
Maliyet Tespit Tutanağı” formunda, meslek mensubu tarafından tutanaklara verilecek sayılara  
ilişkin bir düzenlemeye yer verilmemiştir.  
Tebliğ’in aktarılan beyanından anlaşılacağı üzere, meslek mensubunca esas olarak  
fiyat teklifindeki birim fiyatın, tutanaktaki ortalama/toplam birim maliyet tutarının altında  
olmadığının ortaya konması amaçlanmaktadır.  
İncelemeye konu ihalede başvuru sahibi tarafından aşırı düşük teklif açıklamaları  
kapsamında sunulan fiyat tekliflerine ilişkin tutanakların, fiyat teklifini veren kişiyle tam  
tasdik sözleşmesi yapan veya beyannamelerini imzalamaya yetkili olan meslek mensubu  
tarafından düzenlendiği, söz konusu tutanaklarda, fiyat teklifine konu mal/ürünün adı ile  
bahse konu mal/ürüne yönelik miktar, tutar ve maliyet hesaplamalarına açık bir şekilde yer  
verildiği, fiyat teklifinde yer alan bilgiler ile tutanaklarda yer alan bilgilerin birbirleri ile  
uyumlu olduğu, ayrıca aynı tarih ve sayıya sahip diğer tutanaklara dayanılarak hazırlanan  
fiyat tekliflerine konu mal/ürünlerin fiyatlarının tevsiki bakımından bir belirsizliğin ortaya  
çıkmadığı, tutanak ile fiyat teklifi arasındaki dayanak olma bağının ortaya konduğu, bu  
bağlamda başvuru sahibinin aşırı düşük teklif açıklamalarının bu gerekçeyle  
reddedilemeyeceği anlaşılmıştır.  
Öte yandan idare tarafından, açıklamalar kapsamında sunulan fiyat tekliflerinde  
…imalatı ile ilgili” ifadesine yer verilmesi sebebiyle fiyat tekliflerinin mamul mala ilişkin  
olduğunun değerlendirildiği, ancak bunlara ilişkin sunulan tutanakların hizmet veya mala  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2020/028  
: 44  
: 24.06.2020  
: 2020/UY.II-1131  
yönelik olduğunun anlaşılamadığı, ayrıca üretici olunması sebebiyle tutanağın kapasite  
raporuna ilişkin kısmının da doldurulması gerektiği, bu sebeplerle fiyat teklifi ile maliyet  
tespit tutanağının uyumlu olmadığı gerekçe gösterilerek aşırı düşük teklif açıklamalarının  
uygun bulunmadığı anlaşılmıştır.  
Başvuru sahibi tarafından bu hususa ilişkin olarak, açıklamalar kapsamında sunulan  
birim fiyat tekliflerinin maliyete dayalı olduğu ve tutanakların maliyete dayalı olarak  
hazırlandığı, fiyat teklifinde yer alan mal ve mamullere ilişkin olarak taşıma, yükleme,  
istifleme gibi gider kalemlerinin olması sebebiyle tutanaklarda bu girdilerin de dikkate  
alındığı, tutanaklarda yer alan bu girdilerin idare tarafından hizmet işi olarak yorumlandığı,  
bu gerekçeyle açıklamalarının kabul edilmemesinin mevzuata uygun olmadığı iddia  
edilmektedir.  
Başvuru sahibi tarafından aşırı düşük teklif açıklamaları kapsamında sunulan ve  
üçüncü kişilerden alınan fiyat tekliflerinin tamamında “Mersin Silifke Kültür Merkezi İkmal  
İnşaatı Yapım İşi için firmamızdan istenen … poz no.lu … imalatı ile ilgili her türlü malzeme  
temini ve yerine montajının yapılması işini, şartnamede belirtilen teknik özelliklere ve projeye  
uygun olarak yapılmasında gerekli her türlü işçilik, malzeme ve zayiatı, araç ve gereç  
giderleri, nakliye, işyerlerinde yükleme-boşaltma, yatay-düşey taşıma, montaj dahil, KDV  
hariç … birim fiyatla yapabileceğimizi beyan ve taahhüt ederiz.” ifadesine yer verildiği  
görülmüştür.  
Fiyat tekliflerine ilişkin sunulan maliyet tespit tutanaklarında (EK-O.5) ise, ticari  
mallar (153) hesabı esas alınarak ilgili tablonun doldurularak malın ağırlıklı ortalama birim  
maliyetine yer verildiği, ayrıca fiyat tekliflerinde, teklife konu mala ilişkin işçilik/montaj  
giderlerinin belirtildiği, bu gider kalemleri ile nakliye ve genel giderlere maliyet tespit  
tutanaklarında da yer verildiği ve bu kalemler dikkate alınarak toplam birim maliyet tutarının  
hesaplandığı görülmüştür.  
Başvuru sahibince aşırı düşük teklif açıklamaları kapsamında, özel nitelikteki iş  
kalemleri için üçüncü kişilerden alınan fiyat teklifleri ile açıklama yapıldığı ve bu fiyat  
tekliflerinde teklife konu mala ilişkin işçilik/montaj giderlerinin ayrıca belirtildiği, meslek  
mensuplarınca bu fiyat tekliflerine ilişkin hazırlanan tutanaklarda ise fiyat teklifine konu  
malın haricinde işçilik, nakliye ve genel giderlerin ayrıca gösterildiği görülmüş olup  
tutanakların bu şekilde doldurulmasının ve fiyat tekliflerinde “… imalatı ile ilgili” ifadesine  
yer verilmesinin, fiyat teklifini veren firmanın üretici niteliğinde olduğu anlamına  
gelmeyeceği, zira söz konusu ifade ile sunulan fiyat teklifi ve tutanaklar birlikte  
değerlendirildiğinde, özel nitelikteki iş kalemlerine ilişkin olarak malzeme ve montaj  
bedellerinin ayrı ayrı açıklandığı ve meslek mensubunca tutanakların bunu açıklayıcı şekilde  
düzenlendiği anlaşılmıştır.  
Diğer taraftan Tebliğ’in ekinde yer alan Maliyet Tespit Tutanağı (Ek-O.5) Standart  
Formunun 5’inci bölümünün kapasite raporuna ilişkin olduğu ve mükellefin fiyat teklifine  
konu mamulün veya fiyat teklifine konu hizmet kapsamındaki mamulün üreticisi olması  
durumunda doldurulacağı görülmüştür. Yukarıda aktarıldığı üzere, başvuru sahibi tarafından  
açıklama kapsamında sunulan fiyat tekliflerinin ve bunlara ilişkin tutanakların incelenmesi  
neticesinde fiyat teklifini veren firmaların üretici niteliğinde olmadığı bu nedenle tutanağın  
kapasite raporuna ilişkin bölümünün doldurulması gerekmediği anlaşılmıştır.  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2020/028  
: 44  
: 24.06.2020  
: 2020/UY.II-1131  
Bu kapsamda, idare tarafından, “aşırı düşük teklif açıklamaları kapsamında sunulan  
fiyat tekliflerinde “…imalatı ile ilgili” ifadesine yer verilmesi sebebiyle fiyat teklifi veren  
firmanın üretici niteliğinde olduğu, tutanakların da buna uygun şekilde düzenlenmemesi ve  
kapasite raporuna ilişkin bölümlerin doldurulmaması” gerekçesiyle başvuru sahibinin  
açıklamalarının reddedilmesinin yerinde olmadığı anlaşılmıştır.  
Başvuru sahibinin (e) iddiasına ilişkin olarak;  
İdare tarafından aşırı düşük teklif açıklamaları kapsamında sunulan Evin Dekorasyon,  
Kaya Panel, Mesa Elektromarket ve Nur İş PVC firmalarından alınan fiyat tekliflerine  
dayanak gösterilen ve meslek mensubu tarafından düzenlenen tutanaklarda e-defter bilgilerine  
yer verilmemesi, bu eksikliğin bilgi eksikliği olarak değerlendirilemeyeceği gerekçesiyle  
açıklamaların uygun bulunmadığı ancak, tutanaklarda söz konusu bilgilerin yer aldığı fakat,  
Evin Dekorasyon firmasından alınan fiyat teklifine dayanak tutanakta, firmanın envanter  
defteri tutma zorunluluğu bulunmamasına rağmen sehven tutanakta e-defter bilgilerine ilişkin  
kısmı doldurduğu, bu nedenle açıklamalarının kabul edilmemesinin uygun olmadığı, ayrıca  
idare tarafından yer verilen gerekçe doğru kabul edilse dahi bunun bilgi eksikliği olarak  
değerlendirilmesi gerektiği, bu kapsamda açıklamalarının kabul edilmemesinin mevzuata  
uygun olmadığı iddia edilmektedir.  
Başvuru sahibi tarafından aşırı düşük teklif açıklamaları kapsamında;  
- Mesa Elektromarket İl. Ayd. Enj. İnş. Taah. San. ve Tic. Ltd.Şti.den alınan 3 ayrı  
fiyat teklifi sunulduğu, bunlara ilişkin sunulan tutanakların,  
Tasdik  
Defterin Cinsi  
Tasdik Makamı  
Tarih  
24.12.2018  
No  
41066  
Yevmiye / İşletme Defteri  
Envanter Defteri  
E-DEFTER  
Adana 1. Noteri  
Geçici Vergi Beyanname Dönemi  
(2019) Yılı  
(4.) Dönemi  
- Kaya Panel Yapı Malz. San. ve Tic. Ltd. Şti.den alınan 2 ayrı fiyat teklifi sunulduğu,  
bunlara ilişkin sunulan tutanakların,  
Tasdik  
Defterin Cinsi  
Tasdik Makamı  
Tarih  
No  
Yevmiye / İşletme Defteri  
Envanter Defteri  
E-Defter  
Adana 11. Noteri  
20.12.2018  
40001  
Geçici Vergi Beyanname Dönemi  
(2019) Yılı  
(4.) Dönemi  
- Nur-İş PVC İnş. Taah. Paz. San. ve Tic. Ltd. Şti.den alınan 3 ayrı fiyat teklifi  
sunulduğu, bunlara ilişkin sunulan tutanakların,  
Tasdik  
Defterin Cinsi  
Tasdik Makamı  
Tarih  
27.12.2018  
No  
26680  
Yevmiye / İşletme Defteri  
Envanter Defteri  
EDefter…  
Adana 4. Noteri  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2020/028  
: 44  
: 24.06.2020  
: 2020/UY.II-1131  
Geçici Vergi Beyanname Dönemi  
(2019) Yılı  
(4.) Dönemi  
- Evin Dekorasyon – Tayfun ŞAŞKIN’dan alınan 2 ayrı fiyat teklifi sunulduğu,  
bunlara ilişkin sunulan tutanakların,  
Tasdik  
Defterin Cinsi  
Tasdik Makamı  
Tarih  
No  
Yevmiye / İşletme Defteri  
Defter  
Beyan Defter  
Sistemi  
Beyan Defter  
Sistemi  
Beyan Defter Beyan  
Sistemi  
Beyan Defter Beyan  
Sistemi  
Sistemi  
Defter  
Sistemi  
Envanter Defteri  
Geçici Vergi Beyanname Dönemi  
(2019) Yılı  
(4.) Dönemi  
Şeklinde doldurulduğu görülmüştür.  
213 sayılı Vergi Usul Kanunu’nun “Defterlerin tasdiki” başlıklı 10’uncu bölümünün  
220’nci maddesinde “Aşağıda yazılı defterlerin bu bölümdeki esaslara göre tasdik ettirilmesi  
mecburidir:…1. Yevmiye ve envanter defterleri…” hükmü,  
Mezkûr Kanun’un “Tasdik zamanı” başlıklı 221’inci maddesinde “Bu kanunda yazılı  
defterleri kullanacak olanlar, bunları aşağıda yazılı zamanlarda tasdik ettirmeye  
mecburdurlar:  
1. Ötedenberi işe devam etmekte olanlar defterin kullanılacağı yıldan önce gelen son  
ayda;  
2. Hesap dönemleri Maliye Bakanlığı tarafından tesbit edilenler, defterin kullanılacağı  
hesap döneminden önce gelen son ayda…” hükmü,  
Aynı Kanun’un “Tasdik makamı” başlıklı 223’üncü maddesinde “Defterler, iş yerinin,  
iş yeri olmayanlar için ikametgahın bulunduğu yerdeki noter veya noterlik görevini ifa ile  
mükellef olanlar, menkul kıymet ve kambiyo borsasındaki acentaları için borsa komiserliği  
tarafından tasdik olunur.  
Tasdik makamı, bu Kanuna göre tasdike getirilen defterleri sosyal güvenlik ile ilgili  
kuruluşların mevzuat hükümlerine bağlı kalmaksızın tasdik eder.  
Defterler anonim ve limited şirketler ile kooperatiflerin kuruluş aşamasında, şirket  
merkezinin bulunduğu yer ticaret sicili müdürlüğünce tasdik edilir.” hükmü yer almaktadır.  
1 Sıra No’lu Elektronik Defter Genel Tebliği (3 Sıra No’lu Tebliğ ile güncellenmiş  
hali)’nde “…1.7. Yukarıda yer alan yetkilere istinaden, 213 sayılı Vergi Usul Kanunu ile 6762  
sayılı Türk Ticaret Kanunu uyarınca tutulması zorunlu olan defterlerin elektronik ortamda  
oluşturulması, kaydedilmesi, muhafazası ve ibrazına ilişkin usul ve esaslar bu Tebliğin  
konusunu teşkil etmektedir.  
2 Tanımlar ve Kısaltmalar  
…Elektronik Defter: Şekil hükümlerinden bağımsız olarak Vergi Usul Kanununa  
ve/veya Türk Ticaret Kanununa göre tutulması zorunlu olan defterlerde yer alması gereken  
bilgileri kapsayan elektronik kayıtlar bütününü  
…Elektronik Defter Uygulaması: Başkanlık ve Genel Müdürlük tarafından belirlenen  
format ve standartlara uygun olarak oluşturulan elektronik defterlere ilişkin onay süreçlerinin  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2020/028  
: 44  
: 24.06.2020  
: 2020/UY.II-1131  
uygulamayı,  
Elektronik Defter Beratı: Bu Tebliğde yer alan esaslar çerçevesinde, elektronik  
ortamda oluşturulan defterlere ilişkin olarak, Başkanlık tarafından belirlenen standartlara  
uygun bilgileri içeren ve Başkanlık Mali Mührü ile onaylanmış elektronik dosyayı,  
Açılış Onayı: Hesap döneminin ilk ayına ilişkin olarak alınan elektronik defter  
beratını,  
Kapanış Onayı: Hesap döneminin son ayına ilişkin olarak alınan elektronik defter  
beratını,  
…ifade eder.  
…3.1. Genel Olarak e-Defter Uygulaması  
3.1.1. e-Defter, şekil hükümlerinden bağımsız olarak Vergi Usul Kanunu ve Türk  
Ticaret Kanunu hükümleri gereğince tutulması zorunlu olan defterlerde yer alması gereken  
bilgileri kapsayan elektronik kayıtlar bütünü olup, bu uygulama yoluyla defter dosyalarının  
elektronik dosya biçiminde hazırlanması, kağıda bastırılmaksızın oluşturulması, kaydedilmesi,  
değişmezliğinin, bütünlüğünün ve kaynağının doğruluğunun elektronik imza/mali mühür  
araçları ile garanti altına alınması ve ilgililer nezdinde ispat aracı olarak kullanılabilmesi  
sağlanmaktadır.  
3.2. e-Defter Uygulamasına Dâhil Olma Zorunluluğu  
3.2.1. Aşağıda sayılan mükelleflerin e-Defter uygulamasına dâhil olmaları zorunludur.  
1- e-Fatura uygulamasına geçiş zorunluluğu bulunan mükellefler.  
2- Türk Ticaret Kanununun 397 nci maddesinin dördüncü fıkrası uyarınca bağımsız  
denetime tabi olan şirketler.  
3.2.2. Başkanlık, yapılan analiz veya inceleme çalışmaları neticesinde riskli ya da  
vergiye uyum düzeyi düşük olduğu tespit edilen mükellefleri veya mükellef gruplarını faaliyet,  
sektör ve ciro tutarına bağlı olmaksızın, yazılı bildirim yapmak ve geçiş hazırlıkları için en az  
3 ay süre vermek suretiyle e-Defter uygulamasına geçme zorunluluğu getirmeye yetkilidir.  
Kendisine yazılı bildirim yapılan mükelleflerin, yazılı bildirimde belirtilen süreler içinde  
eDefter uygulamasına dâhil olması gerekmektedir.  
...3.2.4. Bu Tebliğ ile belirlenen zorunluluk kapsamına girmeyenlerden 17/12/2017  
tarihli ve 30273 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan Vergi Usul Kanunu Genel Tebliği (Sıra  
No: 486) ile usul ve esasları belirlenen Defter Beyan Sistemi kapsamı dışında kalan  
mükelleflerin de istemeleri halinde e-Defter uygulamasına dâhil olması mümkündür. e-Defter  
uygulamasına isteğe bağlı olarak dâhil olanlar, başvurularını izleyen ayın başından itibaren  
defterlerini eDefter olarak tutabilirler.  
…4.1.3. e-Defter uygulamasından yararlanan kayıtlı kullanıcıların güncel  
listesi edefter.gov.tr adresinden yayımlanır.  
...4.3.1 Bu Tebliğ kapsamında e-Defter uygulamasına dâhil olanlar, edefter.gov.tr  
adresinde duyurulan format ve standartlara uygun olarak aylık dönemler itibarıyla e-  
Defterlerini oluşturmaya ve saklamaya başlayacaklardır. Bu Tebliğ kapsamında e-Defter  
uygulamasına dahil olan mükellefler dahil oldukları aydan itibaren söz konusu defterlerini  
kâğıt ortamında tutamazlar. Bu mükelleflerin kağıt ortamında tuttukları defterler hiç  
tutulmamış sayılır.  
4.3.2. Vergi Usul Kanununun 219 uncu maddesinin (b) bendinde belirtilen ve defter  
kaydı yerine geçecek belgelerin (bundan sonra “Muhasebe Fişi” olarak anılacaktır), e-Defter  
kayıtları ile birlikte muhafaza edilmesi ve yetkili mercileri tarafından istenildiğinde ibraz  
edilmesi zorunludur.  
4.3.3. e-Defter tutma sürecinde hesap döneminin ilk ayına ait beratın alınması açılış  
onayı, son ayına ait beratın alınması kapanış onayı, diğer aylara ait beratların alınması ise  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2020/028  
: 44  
: 24.06.2020  
: 2020/UY.II-1131  
ilgili aylara ait defterlerin noter onayı yerine geçer.  
4.3.4. Uygulamadan yararlananlar aylık dönemler halinde oluşturacakları e-Defter ve  
berat dosyalarını, aşağıda belirtilen sürelerde oluşturmak, NES veya Mali Mühürle zaman  
damgalı imzalamak/onaylamak ve berat dosyaları e-Defter uygulamasına yüklemek suretiyle  
Başkanlıkça onaylı halini almak zorundadırlar:  
1- Defter ve berat dosyalarının ilgili olduğu ayı takip eden üçüncü ayın son gününe  
kadar,  
2- Hesap dönemlerinin son ayına ait defter ve berat dosyaları, gelir veya kurumlar  
vergisi beyannamelerinin verildiği ayın son gününe kadar.  
3- Dileyen mükellefler, her hesap dönemine ilişkin ilk ayda (hesap dönemi içinde işe  
başlayanlarda işe başlanılan ayda), tercihlerini e-Defter uygulaması aracılığıyla elektronik  
ortamda bildirmeleri şartıyla, her bir geçici vergi döneminin aylarına ait e-Defter ve berat  
dosyalarını her ay için ayrı ayrı olmak üzere, ilgili olduğu geçici vergi dönemine ilişkin geçici  
vergi beyannamesinin verileceği ayın sonuna kadar (son dönem geçici vergi dönemine ilişkin  
ayların defter ve berat dosyalarının gelir vergisi mükelleflerinde gelir vergisi beyannamesinin  
verileceği ayın sonuna kadar, kurumlar vergisi mükelleflerinde ise kurumlar vergisi  
beyannamesinin verileceği ayın sonuna kadar) oluşturma, NES veya Mali Mühürle  
imzalama/onaylama ve berat dosyalarını e-Defter uygulamasına yükleyerek Başkanlıkça  
onaylı halini alma imkânından da yararlanabilirler. Tercihlerini bu bentte belirtilen süre  
içinde bildirmeyen mükellefler hakkında bu fıkranın 1 ve 2 numaralı bentlerinde belirtilen  
tarihler esas alınır. Ayrıca yapılan tercih, tercih bildirim süresi içinde yapılan değişiklikler  
hariç olmak üzere, müteakip hesap dönemlerine ait tüm aylar için geçerlidir. Tercihini geçici  
vergi dönemi bazında yapan mükelleflerden, defter ve berat dosyalarına ilişkin işlemlerini  
belirtilen sürede gerçekleştirmeyenler hakkında cezai müeyyidelerin tayininde her bir ay, ayrı  
ayrı dikkate alınır.” açıklamaları,  
486 Sıra No’lu Vergi Usul Kanunu Genel Tebliği’nde “MADDE 1 – (1) Serbest meslek  
erbabı, işletme hesabı esasına göre defter tutan mükellefler ile basit usule tabi olan  
mükelleflerin kayıtlarının elektronik ortamda tutulması, bu mükelleflerden defter tutmak  
zorunda olanların defterlerinin bu kayıtlardan hareketle elektronik ortamda oluşturulması ve  
saklanması, vergi beyannamesi, bildirim ve dilekçelerin elektronik ortamda verilebilmesi ile  
elektronik ortamda belge düzenlenebilmesi amacıyla geliştirilen Defter-Beyan Sistemi bu  
Tebliğin konusunu oluşturmaktadır.  
…MADDE 9 – (1) Defter-Beyan Sistemi üzerinden, işletme defteri, çiftçi işletme  
defteri, serbest meslek kazanç defteri, amortisman defteri, envanter defteri, damga vergisi  
defteri, ambar defteri ile bitim işleri defteri elektronik ortamda tutulabilecektir.  
… (5) Defter-Beyan Sistemi vasıtasıyla elektronik ortamda tutulan defterlerin açılış  
onayı; ilk defa veya yeniden işe başlama ile sınıf değiştirme hallerinde kullanmaya  
başlamadan önce, izleyen faaliyet dönemlerindeki açılış onayları ise defterlerin kullanılacağı  
faaliyet döneminin ilk gününde Başkanlık tarafından elektronik olarak yapılır. Açılış onayı  
213 sayılı Kanunda öngörülen tasdik hükmündedir.  
(6) Defterlere ait oldukları takvim yılının son ayını takip eden dördüncü ayın sonuna  
kadar Başkanlık tarafından elektronik ortamda kapanış onayı yapılır.  
(7) Defter-Beyan Sistemi üzerinden tutulan defterler, 213 sayılı Kanun kapsamında  
geçerli kanuni defter olarak kabul edilecektir.  
8) Defter-Beyan Sistemi kullanmakla yükümlü olan mükelleflerden defter tutmak  
zorunda olanların kâğıt ortamında tuttukları defterlerin hukuki geçerliliği bulunmamaktadır.”  
açıklamaları yer almaktadır.  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2020/028  
: 44  
: 24.06.2020  
: 2020/UY.II-1131  
Kamu İhale Genel Tebliği’nin 45.1.13.11’inci maddesinde “Ek-O.5, Ek-O.6, Ek-O.7  
ve Ek-O.8 numaralı tutanakların son veya bir önceki geçici vergi beyanname dönemine ilişkin  
olarak düzenlenmesi zorunludur…” açıklaması yer almaktadır. Aynı Tebliğ ekinde yer alan  
Ek-O.5 Maliyet Tespit Tutanağı Standart Formunun 3’üncü bölümünde yer alan tablonun  
aşağıda belirtilen şekilde olduğu görülmüştür.  
“Mükellefin tespit yapılan geçici vergi beyanname dönemine ait yasal defter tasdik  
bilgileri;  
Tasdik  
Defterin Cinsi  
Tasdik Makamı  
Tarih  
No  
Yevmiye / İşletme Defteri  
Envanter Defteri  
Geçici Vergi Beyanname Dönemi  
(……) Yılı  
(……) Dönemi  
Yukarıda yer verilen mevzuat hükümleri ile yapılan tespitler birlikte  
değerlendirildiğinde;  
213 sayılı Kanun’un aktarılan maddelerinde, yevmiye ve envanter defterinin tasdik  
ettirilmesinin mecburi olduğu, tasdik işleminin ilgili noter veya noterlik görevini ifa ile  
mükellef olanlar, menkul kıymet ve kambiyo borsasındaki acentaları için borsa komiserliği  
tarafından tasdik olunacağı, anonim ve limited şirketler ile kooperatiflerin kuruluş aşamasında  
ise ticaret sicili müdürlüğünce tasdik edileceği hüküm altına alınmıştır.  
Elektronik Defter Genel Tebliği’nin aktarılan maddelerinde ise, Vergi Usul Kanunu ve  
Türk Ticaret Kanunu’na göre tutulması zorunlu olan defterlerde yer alması gereken bilgilerin,  
e-Defter uygulaması kullanılarak tutulabileceği, Tebliğ’in 3.2.1’inci maddesinde belirtilen  
mükellefler açısından e-Defter uygulamasına dâhil olunmasının zorunlu olduğu ancak  
zorunluluk kapsamına girmeyen mükelleflerin de istemeleri halinde e-Defter uygulamasına  
dâhil olabileceği, e-Defter uygulamasından yararlanan kayıtlı kullanıcıların güncel listesinin  
ilgili internet sitesinden yayımlanacağı, e-Defter uygulamasında, hesap döneminin ilk ayına  
ait berat alınmasının açılış onayı, son ayına ait berat alınmasının kapanış onayı, diğer aylara  
ait beratların alınmasının ise ilgili aylara ait defterlerin noter onayı yerine geçeceği, e-Defter  
uygulamasına dâhil olanların, “edefter.gov.tr” adresinde duyurulan format ve standartlara  
uygun olarak aylık dönemler itibarıyla e-Defterlerini oluşturmaya ve saklamaya  
başlayacakları, söz konusu defterlerini kâğıt ortamında tutamayacakları açıklanmıştır.  
Kamu İhale Genel Tebliği’nin 45.1.13’üncü maddesinde yer alan açıklamalardan,  
teklifi oluşturan maliyet bileşenlerine ilişkin üçüncü kişilerden fiyat teklifi alınması  
durumunda, öncelikli olarak fiyat teklifini veren kişiyle tam tasdik sözleşmesi yapan veya  
beyannamelerini imzalamaya yetkili olan meslek mensubu tarafından ilgisine göre teklife  
konu mal veya hizmet için maliyet tespit tutanağı veya satış tutarı tespit tutanağının fiyat  
teklifinin dayanağı olarak düzenleneceği, fiyat tekliflerine ilişkin olarak düzenlenen tespit  
tutanaklarının dayanağının ise mükellefin yasal defter ve belgeleri olduğu anlaşılmıştır.  
İncelemeye konu ihalede, Mesa Elektromarket İl. Ayd. Enj. İnş. Taah. San. ve Tic.  
Ltd.Şti., Kaya Panel Yapı Malz. San. ve Tic. Ltd. Şti. ve Nur-İş PVC İnş. Taah. Paz. San. ve  
Tic. Ltd. Şti.den alınan fiyat tekliflerine ilişkin olarak düzenlenen tutanaklarda, geçici vergi  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2020/028  
: 44  
: 24.06.2020  
: 2020/UY.II-1131  
beyanname döneminin “2019 yılı 4. dönem” olarak belirtildiği, envanter defterine ilişkin  
kısmın doldurulduğu, yevmiye defterine ilişkin kısımlara “e-Defter” ibaresi yazıldığı  
görülmüştür.  
sorgulama neticesinde ise adı geçen 3 firmanın da e-Defter sistemine kayıtlı olduğu, Mesa  
Elektromarket İl. Ayd. Enj. İnş. Taah. San. ve Tic. Ltd.Şti.nin 01.01.2019 tarihinde, Kaya  
Panel Yapı Malz. San. ve Tic. Ltd. Şti.nin 01.01.2018 tarihinde ve Nur-İş PVC İnş. Taah. Paz.  
San. ve Tic. Ltd. Şti.nin ise 01.01.2016 tarihinde e-Defter uygulamasına dahil olduğu  
anlaşılmıştır.  
Aktarılan mevzuat düzenlemeleri uyarınca, başvuru sahibi tarafından aşırı düşük teklif  
açıklamaları kapsamında sunulan bahse konu maliyet tespit tutanaklarında, geçici vergi  
beyanname döneminin yer aldığı, envanter defterine ilişkin tasdik tarih ve numaralarına yer  
verildiği, yevmiye defterine ilişkin olarak ise e-Defter tutulduğunun belirtildiği, yapılan  
sorgulama neticesinde anılan 3 firmanın da e-Defter sistemine kayıtlı olduğu görülmüş olup,  
adı geçen firmalar tarafından verilen fiyat tekliflerine dayanak olan tutanakların, e-Defter  
kayıtlarına dayanılarak hazırlandığı, tutanakların bu haliyle Tebliğ’in 45.1.13’üncü maddesine  
uygun olarak düzenlendiği, başvuru sahibinin aşırı düşük teklif açıklamalarının bu gerekçe ile  
reddedilmesinin yerinde olmadığı anlaşılmıştır.  
Diğer taraftan, başvuru sahibince aşırı düşük teklif açıklamaları kapsamında, Evin  
Dekorasyon – Tayfun ŞAŞKIN’dan alınan fiyat tekliflerinin sunulduğu, bu fiyat tekliflerine  
ilişkin olarak düzenlenen tutanaklarda, geçici vergi beyanname döneminin “2019 yılı 4.  
dönem” olarak belirtildiği, envanter defteri ile yevmiye/işletme defterine ilişkin kısımlara ise  
“Defter Beyan Sistemi” ibaresinin yazıldığı görülmüştür.  
486 Sıra No’lu Vergi Usul Kanunu Genel Tebliği’nin yukarıda aktarılan maddelerinde,  
serbest meslek erbabı, işletme hesabı esasına göre defter tutan mükellefler ile basit usule tabi  
olan mükelleflerin kayıtlarının elektronik ortamda tutulması, bu mükelleflerden defter tutmak  
zorunda olanların defterlerinin bu kayıtlardan hareketle elektronik ortamda oluşturulması ve  
saklanması, vergi beyannamesi, bildirim ve dilekçelerin elektronik ortamda verilebilmesi ile  
elektronik ortamda belge düzenlenebilmesi amacıyla Defter-Beyan Sisteminin geliştirildiği,  
Defter-Beyan Sistemi üzerinden, işletme defteri, çiftçi işletme defteri, serbest meslek kazanç  
defteri, amortisman defteri, envanter defteri, damga vergisi defteri, ambar defteri ile bitim  
işleri defterinin elektronik ortamda tutulabileceği, Defter-Beyan Sistemi vasıtasıyla elektronik  
ortamda tutulan defterlerin açılış onayının, ilk defa veya yeniden işe başlama ile sınıf  
değiştirme hallerinde kullanmaya başlamadan önce, izleyen faaliyet dönemlerindeki açılış  
onaylarının ise defterlerin kullanılacağı faaliyet döneminin ilk gününde Gelir İdaresi  
Başkanlığı tarafından elektronik olarak yapılacağı ve açılış onayının 213 sayılı Kanun’da  
öngörülen tasdik hükmünde olduğu, Defter-Beyan Sistemi üzerinden tutulan defterlerin, 213  
sayılı Kanun kapsamında geçerli kanuni defter olarak kabul edileceği, Defter-Beyan Sistemi  
kullanmakla yükümlü olan mükelleflerden defter tutmak zorunda olanların kâğıt ortamında  
tuttukları defterlerin hukuki geçerliliğinin bulunmayacağı açıklanmıştır.  
Bu çerçevede, Evin Dekorasyon – Tayfun ŞAŞKIN’dan alınan fiyat tekliflerine ilişkin  
olarak düzenlenen tutanaklarda, “Defter-Beyan Sistemi” ibaresine yer verildiği, 486 sıra no’lu  
Tebliğ’in aktarılan maddeleri uyarınca Defter-Beyan Sistemi’nin kullanıldığı durumlarda,  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2020/028  
: 44  
: 24.06.2020  
: 2020/UY.II-1131  
açılış onaylarının Gelir İdaresi Başkanlığı tarafından elektronik olarak yapılacağı ve açılış  
onayının 213 sayılı Kanun’da öngörülen tasdik hükmünde olduğu, Defter-Beyan Sistemi  
üzerinden tutulan defterlerin, 213 sayılı Kanun kapsamında geçerli kanuni defter olarak kabul  
edileceği anlaşılmış olup, aşırı düşük teklif açıklamalarının bu yönüyle reddedilmesinin  
yerinde olmadığı sonucuna varılmıştır.  
Başvuru sahibinin (b) iddiasına ilişkin olarak;  
İtirazen şikâyet dilekçesinde, idare tarafından, “BPYZ.ÖZEL.27” poz numaralı iş  
kalemi için alınan fiyat teklifinde yer alan işçilik ücretinin “9,49TL/m2” olduğu, işçilik  
fiyatlarının üçüncü kişilerden alınan fiyat teklifleri ile açıklanamayacağı ve yürürlükteki  
asgari ücretin kullanılması gerektiği belirtilerek aşırı düşük açıklamalarının uygun  
bulunmadığı, ancak işçilik için öngörülen “9,49TL”nin saat ücreti olmayıp “1m2” için  
öngörülen işçilik ücreti olduğu, alınan fiyat teklifinde saatlik ücretin de gösterildiği, ayrıca  
Kamu İhale Genel Tebliği’nin 45.1.4’üncü maddesinde yer alan açıklama gereğince bahse  
konu iş kalemine ilişkin analiz girdi cins ve miktarlarının kendilerine verilmediği, bu  
kapsamda iş kaleminin analiz formatı hazırlanamayan nitelikte olduğu değerlendirilerek fiyat  
teklifi ile açıklandığı, bu gerekçelerle açıklamalarının kabul edilmemesinin mevzuata uygun  
olmadığı iddia edilmektedir.  
Başvuruya konu edilen “BPYZ.ÖZEL.27 İşçilikler” iş kalemine ilişkin olarak ihale  
dokümanı kapsamında bir analiz formatına yer verilmediği, aşırı düşük teklif sorgulaması  
aşamasında “sıralı analiz girdileri tablosu” kapsamında adı geçen iş kalemine ilişkin analiz  
formatının aşağıdaki şekilde düzenlendiği görülmüştür.  
“BPYZ.ÖZEL.27 İşçilikler m2  
Girdi  
No  
Girdi Tanımı  
Birimi Miktar Birim Fiyat  
1
Tutar  
Özel poz niteliğinde olan iş kalemine ilişkin olarak idare tarafından hazırlanan  
analizde, herhangi bir girdiye yer verilmediği, ayrıca iş kaleminin başlığında “m2” ifadesine  
yer verildiği görülmüştür.  
Başvuru sahibi tarafından aşırı düşük teklif açıklamaları kapsamında “BPYZ.ÖZEL.27  
İşçilikler” iş kalemi için düzenlenen analizin aşağıdaki şekilde olduğu görülmüştür.  
İş Kalemi / İş Grubu No  
BPYZ.ÖZEL.27  
Poz no Girdiler  
İşçilik  
Analizin Adı  
İşçilikler  
Ölçü birimi  
Ölçü Birimi  
m2  
Birim fiyatı  
Miktarı  
Tutarı  
Birinci sınıf usta  
Düz işçi  
sa 0,350000  
sa 0,350000  
14,00  
13,10  
4,90  
4,59  
Kâr ve Genel Giderler  
Toplam Tutar  
9,49  
Başvuru sahibi tarafından, analizde yer alan işçilik giderlerinin tevsiki için fiyat teklifi  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2020/028  
: 44  
: 24.06.2020  
: 2020/UY.II-1131  
alınmak suretiyle açıklama yapıldığı, ayrıca idare tarafından söz konusu fiyat teklifine ilişkin  
olarak hazırlanan tutanağın meslek mensubundan istenildiği ve meslek mensubunca idareye  
gönderildiği görülmüştür.  
Kamu İhale Genel Tebliği’nin ekinde yer alan “Ek-Y.2 Örnek analiz formatı”nda  
analiz girdi cinsleri “malzeme, işçilik, makine, diğerleri…” şeklinde yer almakta, yine kamu  
kurum ve kuruluşlarınca yayımlanan birim fiyatlara ilişkin analiz girdileri arasında içerisinde  
işçilik girdisine ayrıca yer verilmektedir.  
Kamu İhale Genel Tebliği’in 45.1.4’üncü maddesinde, kamu kurum ve kuruluşlarınca  
yayımlanmış birim fiyatlar ile uyumlu olmayan iş kalemleri (özel iş kalemleri) için bu iş  
kalemlerinde bulunan analiz girdileri ve miktarlarının gösterildiği analiz formatlarının, ihale  
dokümanı kapsamında veya aşırı düşük tekliflere yönelik açıklama istenmesine ilişkin yazı  
ekinde isteklilere verilmesi gerektiği, ancak idarece niteliği gereği analiz formatı  
hazırlanamayan iş kalemlerine ilişkin isteklilerin açıklamaları kapsamında analiz sunmalarına  
gerek olmadığı, anılan iş kalemlerine ilişkin açıklamaların 45.1.13 maddesi uyarınca  
yapılabileceği, ayrıca yine Tebliğ’in 45.1.9’uncu maddesinde, iş kalemleri/gruplarına ait  
analizler ile yardımcı ve/veya alt analizlerde yer alan işçilik fiyatlarının ihale tarihinde  
yürürlükte olan saatlik asgari ücretin altında olamayacağı açıklanmıştır.  
İncelemeye konu ihaleye ilişkin aşırı düşük teklif sorgulaması aşamasında, isteklilere  
verilen açıklama istenilen iş kalemleri listesi ile sıralı analiz girdileri tablosunda  
“BPYZ.ÖZEL.27 İşçilikler” iş kaleminin biriminin “m2” olarak belirlendiği, yukarıda da  
ifade edildiği üzere mezkûr iş kalemine ilişkin analiz girdilerinin, miktarlarının ve  
birimlerinin gösterildiği bir analiz formatı hazırlanmadığı, başvuru sahibi tarafından aşırı  
düşük teklif açıklamaları kapsamımda “m2” birimi esas alınarak analiz düzenlendiği ve  
analizde yer alan tutarlara ilişkin fiyat teklifi sunulduğu anlaşılmıştır. Ancak işçilik girdisinin  
niteliği itibariyle fiyat teklifi ile açıklanmasına gerek olmadığı zira Tebliğ’in 45.1.9’uncu  
maddesinde yer alan açıklama uyarınca analizlerde yer alan işçilik fiyatlarının ihale tarihinde  
yürürlükte olan saatlik asgari ücretin altında olamayacağı anlaşılmış olup, ihale tarihi olan  
21.01.2020 tarihi itibariyle, yürürlükte olan brüt asgari ücretin 2.943,00TL, saatlik asgari  
ücretin ise 13,08TL (2.943,00TL/30 gün/7,5 saat) olduğu, başvuru sahibi tarafından sunulan  
fiyat teklifinde yer alan birim fiyatların bu tutarın üzerinde olduğu tespit edilmiş, başvuru  
sahibinin aşırı düşük teklif açıklamalarının bu yönüyle reddedilmesinin yerinde olmadığı  
sonucuna varılmıştır.  
Başvuru sahibinin (f) iddiasına ilişkin olarak;  
Nakliye formüllerinde zorluk katsayısı (A) kullanılmadığı gerekçesiyle  
açıklamalarının uygun bulunmadığı, ancak idare tarafından nakliye mesafelerine ve zorluk  
katsayılarına ilişkin bir belirleme yapılmadığı ve aşırı düşük teklif sorgulaması kapsamında  
taraflarına verilmediği, ilgili mevzuatı gereğince zorluk katsayısının “1,00” ile “3,00”  
arasında bir değer olabileceği, ilk keşfin tanzimi sırasında veya ihaleden önce bir değer tespit  
edilmemiş ise katsayının “1,00” esas alınarak uygulanacağı düzenlemesine yer verildiği, bu  
nedenle söz konusu katsayının 1.00 olarak kabul edilerek açıklama yapıldığı, nakliye  
formülünde (A) katsayısının karşılığına 1,00 değerinin yazılmamış olmasının hesaplamanın  
sonucu değiştirmeyeceği ve esasa etkili olmadığı, bu gerekçeyle açıklamalarının kabul  
edilmemesinin mevzuata uygun olmadığı iddia edilmektedir.  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2020/028  
: 44  
: 24.06.2020  
: 2020/UY.II-1131  
Kamu İhale Genel Tebliği’nin 45.1.2’nci maddesinde sınır değerin altındaki teklif  
sahiplerinden yaklaşık maliyetin % 80’lik bölümünü oluşturan iş kalemleri/gruplarına ilişkin  
ayrıntılar yazılı olarak isteneceği, yazıda ayrıca ihale konusu işe özgü alanlara (malzeme  
ocağı vb.) ilişkin olan ve açıklama istenecek girdi niteliğinde bulunan nakliyelere dair  
yaklaşık maliyet hesabında esas alınan mesafelerin belirtileceği açıklanmıştır.  
İhale dokümanında, “BPYZ.ÖZEL. 28 Nakliye” iş kalemine ilişkin olarak ölçü  
biriminin “kamyon” olarak düzenlendiği, 07.02.2020 tarihinde EKAP üzerinden aşırı düşük  
teklif sahiplerine gönderilen sorgulama yazısı ekinde “Nakliye Mesafe Tutanağı”na yer  
verildiği, tutanakta taşınacak malzemenin cinsi ile malzemenin getirildiği yer ve döküm yeri  
dikkate alınarak hesaplanan mesafelerin yer aldığı ancak nakliye formülüne, kullanılması  
gereken katsayılara ve poz numarasına ilişkin bir belirleme yapılmadığı görülmüştür.  
Başvuru sahibi tarafından, şikâyet ve itirazen şikâyet dilekçelerinde, (A) katsayısına  
ilişkin idarece bir belirleme yapılmaması sebebiyle katsayının Karayolları Genel  
Müdürlüğü’nce yayımlanan birim fiyatlarda yer alan düzenlemeler uyarınca “1,00” olarak  
esas alındığı, hesaplamada etkisi olmaması nedeniyle bunun gösterilmemesinin sonucu  
etkilemediğinin ifade edildiği anlaşılmıştır.  
Başvuru sahibi tarafından aşırı düşük teklif açıklaması kapsamında, nakliyeye ilişkin  
olarak nakliye ve işçilik girdilerinin yer aldığı bir analiz düzenlendiği, analizde yer alan  
tutarları tevsik etmek üzere fiyat teklifi alındığı, açıklamalar kapsamında ayrıca Karayolları  
Genel Müdürlüğü tarafından yayımlanan taşıma formülü kullanılarak yapılan hesaplamalara  
yer verildiği görülmüştür.  
Karayolları Genel Müdürlüğü tarafından yayımlanan birim fiyatlarda (A) katsayısının  
“1.00 – 3,00” arasında bir değer olarak belirleneceği, kolay şartlar altında yapılacak  
taşımalarda katsayının 1’den küçük olarak tespit edilebileceği, eğer bir tespit yapılmamış ise  
“katsayının “1,00” olarak dikkate alınacağı düzenlenmiştir.  
Yapılan tespitler ve aktarılan mevzuat düzenlemeleri birlikte değerlendirildiğinde,  
idare tarafından “BPYZ.ÖZEL. 28 Nakliye” iş kaleminin özel nitelikli poz olarak  
düzenlendiği, bu iş kalemine ilişkin Kamu İhale Genel Tebliği’nin 45.1.2’nci maddesinde yer  
alan açıklama kapsamında nakliyelere dair mesafelerin belirtildiği ancak nakliye formülü ve  
katsayılara ilişkin bir belirlemede bulunulmadığı, başvuru sahibi tarafından hem analiz  
hazırlanarak fiyat teklifi sunulmak suretiyle hem de taşıma formülü kullanılarak açıklama  
yapıldığı anlaşılmıştır.  
Sunulan fiyat teklifinin Kamu İhale Genel Tebliği’nin 45.1.13’üncü maddesine uygun  
olduğu görülmüş olup bahse konu iş kalemine ilişkin açıklamaların bu yönüyle kabul edilmesi  
gerekmektedir.  
Öte yandan taşıma formülü kullanılarak yapılan açılamalarda Karayolları Genel  
Müdürlüğü tarafından yayımlanan taşıma formüllerinin kullanıldığı ve idare tarafından (A)  
katsayısına ilişkin bir belirleme yapılmaması sebebiyle katsayının “1,00” olarak  
hesaplamalarda dikkate alındığı görülmüş olup, “1,00” olarak dikkate alınan bu katsayının  
etkisiz olması sebebiyle hesaplama formülünde gösterilmemesinin de bir aykırılık olmadığı  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2020/028  
: 44  
: 24.06.2020  
: 2020/UY.II-1131  
anlaşılmış olup başvuru sahibinin açıklamalarının bu gerekçeyle reddedilmesinin yerinde  
olmadığı sonucuna varılmıştır.  
B) İhalelere Yönelik Başvurular Hakkında Yönetmelik’in 18’inci maddesinin ikinci  
fıkrası yönünden yapılan inceleme sonucunda tespit edilen aykırılıklar ve buna ilişkin  
inceleme ve hukuki değerlendirme aşağıda yapılmıştır.  
27.03.2020 tarihli ihale komisyonu kararında, Salih Aydın - Arges İnş. Taah. Tur. ve  
San. Tic. Ltd. Şti. İş Ortaklığı’nın teklifinin sınır değerin altın olması nedeniyle aşırı düşük  
teklif sorgulamasına tabi tutulduğu görülmüş olup, adı geçen istekliye 27.03.2020 tarihinde  
EKAP üzerinden gönderilen “Savunmanızın Reddedilmesine ilişkin gerekçeli tutanağı”  
konulu yazının ekinde, anılan isteklinin aşırı düşük teklif açıklamalarının kabul edilmeme  
gerekçelerine yer verildiği görülmüştür. Söz konusu gerekçelerde, “BPYZ.ÖZEL.01 Acer  
Platanoides “Globosum” (Top Akçaağaç)” iş kalemi için fiyat teklifi ile açıklama yapıldığı,  
fiyat teklifine ilişkin meslek mensubundan satış tutarı tespit tutanağının istenildiği ancak  
meslek mensubunca tutanağın gönderilmediği, ayrıca “ÖE-AYD-04, ÖZ-ÇEV-02 ve ÖZ-  
ÇEV-03” iş kalemleri için fiyat teklifi ile açıklama yapıldığı, fiyat tekliflerinde yer alan  
beyanda yer alan tarih ve tutanak sayısı ile meslek mensubu tarafından gönderilen  
tutanakların tarih ve sayılarının farklı olduğu ifadelerine yer verildiği görülmüştür.  
İdare tarafından nakliyelere dair mesafelerin malzeme cinsi dikkate alınarak  
belirlendiği ve bunların aşırı düşük teklif sorgulama yazısı ekinde isteklilere verildiği,  
gönderilen tutanakta 4 farklı malzemenin taşıma mesafesinin “290 km” olarak düzenlendiği  
diğer 8 malzemenin ise taşıma mesafelerinin “5, 6, 10 ve 11 km” olarak belirlendiği  
görülmüştür.  
Salih Aydın - Arges İnş. Taah. Tur. ve San. Tic. Ltd. Şti. İş Ortaklığı tarafından  
“BPYZ.ÖZEL. 28 Nakliye” iş kalemine ilişkin olarak fiyat teklifi ile açıklama yapıldığı,  
ayrıca taşıma formülü kullanıldığına ilişkin bir açıklamada bulunulmadığı, sunulan fiyat  
teklifinde nakliyeye ilişkin “Mersin Silifke Kültür Merkezi İkmal İnşaatı Yapım İşi  
kapsamında ihtiyaç duyulan “BPYZ.ÖZEL. 28 Nakliye” işini ihale dokümanında belirtilen  
teknik şartname ve birim fiyat tarifleri çerçevesinde Mersin İli-Silifke ilçesi arasında (150 km.  
ye kadar) yasal tonajlarda taşıma kapasitesi ile kamyon bazında teklif etmiş olduğumuz birim  
fiyattan yapmayı kabul ve taahhüt ediyoruz” ifadesinin yer aldığı görülmüştür.  
İdare tarafından malzemelere ilişkin nakliye mesafelerinin bir kısmının 290 km olarak  
belirlendiği dikkate alındığında, adı geçen istekli tarafından sunulan ve 150 km’ye kadar  
yapılacak taşımaya ilişkin fiyat teklifinin kabul edilmesinin yerinde olmadığı anlaşılmış olup  
anılan isteklinin aşırı düşük teklif açıklamalarının farklı gerekçeler ile reddedildiği bu nedenle  
söz konusu hususun esasa etkili bir değişikliğe yol açmadığı görülmüştür.  
Sonuç olarak, yukarıda mevzuata aykırılıkları belirtilen işlemlerin düzeltici işlemle  
giderilebilecek nitelikte işlemler olduğu tespit edildiğinden, Seal İnş. ve Tic. A.Ş.nin aşırı  
düşük teklif açıklamalarının kabul edilerek teklifinin değerlendirmeye alınması ve bu  
aşamadan sonraki işlemlerin mevzuata uygun olarak yeniden gerçekleştirilmesi gerektiği  
kanaatine varılmıştır.  
Açıklanan nedenlerle, 4734 sayılı Kanun'un 65'inci maddesi uyarınca bu kararın tebliğ  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2020/028  
: 44  
: 24.06.2020  
: 2020/UY.II-1131  
edildiği veya tebliğ edilmiş sayıldığı tarihi izleyen 30 gün içerisinde Ankara İdare  
Mahkemelerinde dava yolu açık olmak üzere,  
Anılan Kanun'un 54'üncü maddesinin onbirinci fıkrasının (b) bendi gereğince düzeltici  
işlem belirlenmesine,  
Oybirliği ile karar verildi.