Ana Sayfa / Kararlar / Karayolları 10. Bölge Müdürlüğü / 2020/192680-(Rize – Güneysu) Ayrım – Küçükçayır İl Yolu (By) Km: 3+900 – 4+286,87G/6+365İ – 12+700 Arası Toprak İşleri, Sanat Yapıları, Köprü İşleri, Üstyapı İşleri ve Tünel İşleri (Bsk) Yapılması İşi
Bilgi
İKN
2020/192680
Başvuru Sahibi
Nesce İnşaat Enerji ve Ticaret A.Ş.
İdare
Karayolları 10. Bölge Müdürlüğü
İşin Adı
(Rize – Güneysu) Ayrım – Küçükçayır İl Yolu (By) Km: 3+900 – 4+286,87G/6+365İ – 12+700 Arası Toprak İşleri, Sanat Yapıları, Köprü İşleri, Üstyapı İşleri ve Tünel İşleri (Bsk) Yapılması İşi
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2020/039  
: 17  
: 09.09.2020  
: 2020/UY.II-1490  
BAŞVURU SAHİBİ:  
Nesce İnşaat Enerji ve Ticaret A.Ş.,  
İHALEYİ YAPAN İDARE:  
Karayolları 10. Bölge Müdürlüğü,  
BAŞVURUYA KONU İHALE:  
2020/192680 İhale Kayıt Numaralı “(Rize – Güneysu) Ayrım – Küçükçayır İl Yolu (By) Km:  
3+900 – 4+286,87G/6+365İ – 12+700 Arası Toprak İşleri, Sanat Yapıları, Köprü İşleri,  
Üstyapı İşleri ve Tünel İşleri (Bsk) Yapılması İşi” İhalesi  
KURUM TARAFINDAN YAPILAN İNCELEME:  
Karayolları 10.Bölge Müdürlüğü tarafından 27.05.2020 tarihinde açık ihale usulü ile  
gerçekleştirilen “(Rize – Güneysu) Ayrım – Küçükçayır İl Yolu (By) Km: 3+900 –  
4+286,87G/6+365İ – 12+700 Arası Toprak İşleri, Sanat Yapıları, Köprü İşleri, Üstyapı İşleri  
Ve Tünel İşleri (Bsk) Yapılması İşi” ihalesine ilişkin olarak Nesce İnşaat Enerji ve Ticaret  
A.Ş. nin 21.07.2020 tarihinde yaptığı şikâyet başvurusunun, idarenin 22.07.2020 tarihli yazısı  
ile reddi üzerine, başvuru sahibince 28.07.2020 tarih ve 33848 sayı ile Kurum kayıtlarına  
alınan 28.07.2020 tarihli dilekçe ile itirazen şikâyet başvurusunda bulunulmuştur.  
Başvuruya ilişkin olarak 2020/1185 sayılı itirazen şikâyet dosyası kapsamında yapılan  
inceleme neticesinde esas inceleme raporu tanzim edilmiştir.  
KARAR:  
Esas inceleme raporu ve ekleri incelendi.  
İtirazen şikâyet dilekçesinde özetle, 2020/192680 İKN’li ihaleye teklif verdikleri,  
14.07.2020 tarihli ihale komisyonu kararına göre sunmuş oldukları aşırı düşük teklif  
açıklamasının “C 30/37 beton harcı ve hazır beton harçları açıklaması için Karayolları Teknik  
Şartnamesinin “Yaş Karışım Hazırlanması ” başlıklı 308.07.04.01 numaralı kısmında yer  
alan şartname hükmünün yerine getirilmesini imkânsız kılacak şekilde işin yapılacağı yerden  
çok uzak mesafede (Ankara v.b. gibi) üretim yapan firmalardan fiyat teklifi alındığı, Trabzon  
’da yapılacak iş için, anılan istekli tarafından sunulan fiyat teklifinde “işi için proje  
mahallinde karayolları teknik şartnamesine uygun üreterek teslim edeceğimiz C 30/37 beton  
harcı ” gibi bir ifadesinin olmaması... ” gerekçesiyle uygun bulunmadığı ve tekliflerinin  
reddedildiği,  
C 30/37 beton harcı ve hazır beton harçları analiz girdisine ilişkin olarak yaptıkları  
aşırı düşük teklif açıklamasının Kamu İhale Genel Tebliği’nin ilgili düzenlemelerine uygun  
olduğu ve ihale komisyonu kararında yer verilen gerekçe ve tespitlerin doğru olmadığı,  
* İdarenin “sunulan fiyat teklifinde -işi için proje mahallinde karayolları teknik  
şartnamesine uygun üreterek teslim edeceğimiz C 30/37 beton harcı- gibi bir ifadesinin  
olmaması” şeklindeki gerekçesinin mevzuata uygun olmadığı şöyle ki; (C 30/37 beton harcı,  
Hazır Beton Harçları (TS EN 206-1)) analiz girdisine ilişkin olarak MFC Demir Yapı  
Malzemeleri Tic. A.Ş. tarafından düzenlenen, mükellef ile meslek mensubunun imza ve  
kaşesini taşıyan ayrıca Kamu İhale Genel Tebliğinin 45.1.13.1’inci maddesinde yer alan  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2020/039  
: 17  
: 09.09.2020  
: 2020/UY.II-1490  
ibareyi içeren, 21.05.2020 tarihli bir adet fiyat teklifi sundukları, beton harcı için öngörülen  
fiyatı tevsik amacıyla sunulan fiyat teklifinin Kamu İhale Genel Tebliğin’de yer alan  
açıklamalara uygun bir şekilde düzenlenip onaylandığı,  
Kamu İhale Genel Tebliği’nde belirtilen meslek mensubuna ait beyan ve onayları  
taşıyan fiyat teklifinin, ayrıca ek bir beyan ve koşul taşımasına gerek olmaksızın kabulünün  
gerektiği, başka bir ifadeyle, mevzuatta öngörülmemiş, tamamen sübjektif çıkarımlara dayalı  
ve farklı analiz girdileri için sunulan fiyat teklifleri için talep edilmeyen bir beyanın zorunlu  
olarak kabul edilmesi ve buna göre yapılan açıklamanın uygunluğuna karar verilmesinin  
hukuka ve ihale mevzuatına uygun olmadığı,  
Kaldı ki, sunmuş oldukları fiyat teklifinde; C30/37 beton harcının “Çevre ve Şehircilik  
Bakanlığı 10.130.1506 (04.042/06) pozu teknik şartnameye ve tariflerine uygun olarak”  
üretileceğinin belirtildiği,  
-Fiyat teklifinin “(Rize - Güneysu) Ayrım-Küçükçayır İl Yolu (By) Km: 3+900-  
4+286,87g/6+365i-12+700 Arası Toprak İşleri, Sanat Yapıları, Köprü İşleri, Üstyapı İşleri ve  
Tünel İşleri (Bsk) Yapılması İşi” ne ilişkin olduğu ve teklif edilen fiyatın nakliye dâhil,  
pompalı, işyeri teslim fiyatı olduğu açıkça yazıldığı,  
- “İşveren tarafından gösterilecek alana kendimize ait veya işverene ait beton santrali  
kurularak üretim yapılarak tedarik yapılabilecektir.” beyanına açıkça yer verildiği,  
dolayısıyla sunmuş oldukları fiyat teklifinde “işi için proje mahallinde karayolları teknik  
şartnamesine uygun üreterek teslim edeceğimiz C 30/37 beton harcı gibi bir ifadesinin  
olmaması” şeklindeki ihale komisyonu kararında yer alan tespit ve ifadelerin gerçeği  
yansıtmadığı,  
Netice itibariyle; MFC Demir Yapı Malzemeleri Tic. A.Ş. tarafından düzenlenen fiyat  
teklifinde, işyerinde beton santrali kurulup, Karayolları Teknik Şartnamesi’ne ve birim fiyat  
tariflerine uygun olarak üretim yapılacağı, fiyat teklifine nakliye ve pompa ücretinin de dahil  
olduğu açıkça belirtildiğinden, ihale komisyonu kararında yer alan ve fiyat teklifinin uygun  
görülmemesine gerekçe yapılan tespitler, mevzuata aykırılığın ötesinde gerçeği de  
yansıtmadığı,  
* İdarenin C 30/37 beton harcına ilişkin fiyat teklifinin “işin yapılacağı yerden çok  
uzak mesafede (Ankara vb. gibi) üretim yapan firmadan alınmış olması” gerekçesiyle uygun  
bulunmamasının mevzuata ve istikrar kazanmış yargı içtihatlarına uygun olmadığı,  
Kamu ihale mevzuatında açıklama istenen iş kalemlerine ilişkin üçüncü kişilerden  
alınacak fiyat tekliflerinin işin yapılacağı yerde faaliyet gösteren firmalardan alınmasını  
zorunlu kılan veya sınırlayan bir hüküm bulunmadığı, aksi yönde bir yorum ve  
değerlendirmenin birçok maliyet bileşeni için sadece işin yapıldığı yerde veya bu yere belirli  
mesafede faaliyet gösteren üçüncü kişilerden fiyat teklifi alınması veya açıklama yapılan  
maliyet bileşeni ve işin yapıldığı yere göre Kamu İhale Genel Tebliği’nde yer alan açıklama  
yöntemlerinin hiç kullanılamaması gibi bir sonuç doğuracağı, bu durumun başta Kamu İhale  
Genel Tebliği olmak üzere ilgili diğer mevzuat hükümlerinin amaç ve lafzına da bütünüyle  
aykırılık teşkil ettiği,  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2020/039  
: 17  
: 09.09.2020  
: 2020/UY.II-1490  
Dolayısıyla, işin yapılacağı yerden farklı bir yerde olan bir mükelleften alınan fiyat  
teklifinin, sırf uzaklık gerekçe yapılarak uygun görülmemesi işleminin açıkça mevzuata ve  
istikrar kazanmış yargı içtihatlarına aykırı olduğu, hukuka aykırı bu işlemin düzeltici işlem  
tesisi suretiyle iptal edilmemesi halinde, zorunlu idari başvuru yolları tüketildikten sonra  
açılacak dava neticesinde yargı organlarınca iptal kararı verileceği ve bunun kamu  
hizmetlerinin sunumunda gecikmeye yol açmasının yanında kamu zararına da yol açacağı,  
Bu nedenle, Kamu İhale Genel Tebliğine bütünüyle uygun olarak tanzim edilmiş fiyat  
tekliflerinin, ilgili mevzuat hükümleri ve emsal nitelikteki yargı kararları dikkate alınarak  
uygun bulunması ve aşırı düşük teklif açıklamalarının kabul edilmesi gerektiği iddialarına yer  
verilmiştir.  
Başvuru sahibinin iddialarının değerlendirilmesi sonucunda aşağıdaki hususlar tespit  
edilmiştir.  
4734 sayılı Kamu İhale Kanunu’nun “Aşırı düşük teklifler” başlıklı 38’inci  
maddesinde “İhale komisyonu verilen teklifleri değerlendirdikten sonra, diğer tekliflere veya  
idarenin tespit ettiği yaklaşık maliyete göre teklif fiyatı aşırı düşük olanları tespit eder. Bu  
teklifleri reddetmeden önce, belirlediği süre içinde teklif sahiplerinden teklifte önemli  
olduğunu tespit ettiği bileşenler ile ilgili ayrıntıları yazılı olarak ister.  
İhale komisyonu;  
a) İmalat sürecinin, verilen hizmetin ve yapım yönteminin ekonomik olması,  
b) Seçilen teknik çözümler ve teklif sahibinin mal ve hizmetlerin temini veya yapım  
işinin yerine getirilmesinde kullanacağı avantajlı koşullar,  
c) Teklif edilen mal, hizmet veya yapım işinin özgünlüğü,  
gibi hususlarda yapılan yazılı açıklamaları dikkate alarak, aşırı düşük teklifleri  
değerlendirir. Bu değerlendirme sonucunda, açıklamaları yeterli görülmeyen veya yazılı  
açıklamada bulunmayan isteklilerin teklifleri reddedilir.  
Kurum, ihale konusu işin türü, niteliği ve yaklaşık maliyeti ile ihale edilme usulüne  
göre aşırı düşük tekliflerin tespiti, değerlendirilmesi ve ekonomik açıdan en avantajlı teklifin  
belirlenmesi amacıyla sınır değerler ve sorgulama kriterleri belirlemeye, ihalenin bu  
maddede öngörülen açıklama istenilmeksizin sonuçlandırılabilmesine, ayrıca yaklaşık  
maliyeti 8 inci maddede öngörülen eşik değerlerin yarısına kadar olan hizmet alımları ile  
yapım işleri ihalelerinde sınır değerin altında olan tekliflerin bu maddede öngörülen  
açıklama istenilmeksizin reddedilmesine ilişkin düzenlemeler yapmaya yetkilidir. İhale  
komisyonu bu maddenin uygulanmasında Kurum tarafından yapılan düzenlemeleri esas alır.”  
hükmü yer almaktadır.  
Kamu İhale Genel Tebliği’nin “Sınır değer tespiti ve aşırı düşük teklifler” başlıklı  
45’inci maddesinde Yapım işleri ihalelerinde, 4734 sayılı Kanunun 36 ncı maddesi uyarınca  
ilk oturumda teklif mektubu ve geçici teminatını usulüne uygun sunan geçerli teklifler tespit  
edildikten sonra;  
Yaklaşık maliyetin % 120sinin üzerindeki ve % 40’ının altındaki teklifler dikkate  
alınmaksızın, geçerli tekliflerin aritmetik ortalaması ve standart sapması hesaplanır.  
45.1.2. Sınır değerin altındaki teklif sahiplerinden yaklaşık maliyetin % 80’lik  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2020/039  
: 17  
: 09.09.2020  
: 2020/UY.II-1490  
bölümünü oluşturan iş kalemleri/gruplarına ilişkin ayrıntılar yazılı olarak istenir. Bu  
çerçevede; istenen açıklamanın niteliği dikkate alınarak, isteklilere beş (5) iş gününden az  
olmamak üzere makul bir süre verilir. Yazıda ayrıca, ihale konusu işe özgü alanlara (malzeme  
ocağı vb.) ilişkin olan ve açıklama istenecek girdi niteliğinde bulunan nakliyelere dair  
yaklaşık maliyet hesabında esas alınan mesafeler belirtilir.  
45.1.2.1. İhale komisyonunca, (38.1) maddesi kapsamında idarece hazırlanan “sıralı  
iş kalemleri/grupları listesi” kullanılarak yaklaşık maliyetin % 80’lik kısmına giren iş  
kalemleri/grupları belirlenir.  
Sıralı listeye göre, tutarlarının yaklaşık maliyete oranlarının kümülatif toplamı % 80  
oranına kadar olan iş kalemleri/grupları ile kümülatif toplama eklendiğinde % 80 oranının  
aşılmasına neden olan iş kalemi/grubu, sorgulamaya tabi tutulacak olan iş kalemleri/grupları  
olarak belirlenecektir. Bunların dışında kalan iş kalemleri/grupları için sorgulama  
yapılmayacaktır.  
45.1.2.2. İhale komisyonu tarafından, açıklama istenilmesi gereken iş  
kalemleri/gruplarına ait idarece (38.1) maddesine göre oluşturulan “sıralı analiz girdileri  
listesi” kullanılarak tutarı kar ve genel gider hariç analiz toplamının % 3’üne eşit ve bu  
tutarın altında olan analiz girdileri tespit edilecektir.  
Yaklaşık maliyeti oluşturan iş kalemi/grubu analizlerindeki analiz girdilerinden, tutarı  
kar ve genel gider hariç analiz toplamının %3’üneeşit ve altında olanlar için isteklilerden  
açıklama yapılması istenilmeyecektir.  
Tutarı, kar ve genel gider hariç analiz toplamının % 3’üne eşit veya altında olması  
nedeniyle sorgulamaya tabi tutulmayacak analiz girdilerinin tutarlarının kümülatif toplamının  
kar ve genel gider hariç analiz toplamının %15’ini aşması durumunda; en küçük tutardan  
itibaren kümülatif toplamda % 15’lik tutarın aşılmasına neden olan analiz girdisi  
belirlenecek, tutarı bu girdinin tutarından daha az olan girdiler için açıklama  
istenilmeyecektir.  
Aynı girdinin yaklaşık maliyeti oluşturan birden fazla iş kalemi/grubunun analizinde  
yer alması halinde bu girdinin oranı her analiz için ayrı ayrı değerlendirilerek analiz  
toplamının % 3’ünün altında kalıp kalmadığına göre işlem yapılır. Herhangi bir analizdeki  
oranı %3’ün üstünde olan analiz girdisi için açıklama istenilecektir.  
,
Analizlerdeki işçilik girdisi tutarları analiz toplamının % 3’üne eşit veya altında olsa  
dahi, açıklama istenilmeyecek girdiler arasında yer alamaz.  
45.1.2.3. İhale komisyonu teklifleri aşırı düşük olarak tespit edilen isteklilerden  
(45.1.2.1) maddesinde belirlediği iş kalemleri/grupları için isteyeceği açıklama ile ilgili  
yazıda, (45.1.2.2) maddesine göre açıklama istenilmeyecek olan analiz girdilerini de  
belirtecektir.  
İstekliler, teklifi kapsamında yer alan iş kalemleri/grupları için hazırlayacakları analizlerde  
(45.1.2.2) maddesine göre açıklama istenilmeyecek olan analiz girdileri de dahil analizlerini  
oluşturan tüm girdileri göstereceklerdir.  
45.1.3. İsteklilerden teklifleri kapsamında analiz ve hesap cetveli sunmaları  
istenmeyecektir. Analizler ve hesap cetveli, Kanunun 38 inci maddesi uyarınca teklif fiyatı  
aşırı düşük olarak tespit edilen isteklilerin tekliflerinin önemli bileşenleri ile ilgili ayrıntıların  
belirlenmesi amacıyla, sadece aşırı düşük teklif sahibi isteklilerden istenecektir. Bu çerçevede;  
teklif fiyatının aşırı düşük olduğu tespit edilen istekliler tekliflerinde önemli olduğu tespit  
edilen bileşenlerine ilişkin olarak yapacakları açıklama kapsamında;  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2020/039  
: 17  
: 09.09.2020  
: 2020/UY.II-1490  
b) Teklif birim fiyatlı işlerde; açıklama istenen iş kalemlerinin birim fiyatlarına ilişkin  
olarak ihale dokümanında verilen analiz formatına uygun analizleri sunacaklardır.  
Sorgulamaya konu edilmeyen iş kalemleri/grupları için analiz sunulması istenmeyecektir.  
45.1.4. İdare tarafından ihale dokümanı kapsamında;  
a) Teklif birim fiyatlı işlerde; her bir iş kaleminin yapım şartlarına, tarif ve içeriğine  
göre analizde yer almasını istediği “malzeme, işçilik, makine ve diğerleri (varsa; nakliyeler,  
inşaat yerindeki yükleme, boşaltma, yatay ve düşey taşımalar, zamlar vb.)” sadece girdi  
cinslerinin belirlendiği, analiz girdileri ile miktarlarının ve tutarlarının belirtilmediği,  
(Ek-Y.2)’de yer alan örneğe uygun analiz formatının isteklilere verilmesi, isteklilerin  
de tekliflerinin aşırı düşük olarak tespit edilerek kendilerinden açıklama istenmesi  
durumunda, yapacakları açıklamada sunacakları analizlerin verilen bu formata uygun olması  
gerekmektedir.  
İdare tarafından bütün iş kalemleri/iş grupları için tek bir analiz formatı düzenlenebileceği  
gibi, iş kalemleri/iş gruplarının yapım şartlarına göre birden fazla analiz formatı da  
düzenlenebilir. Ancak bu durumda, idare ihale dokümanında hangi analiz formatının hangi iş  
kalemleri/iş grupları için kullanılacağını belirtmek zorundadır.  
Kamu kurum ve kuruluşlarınca yayımlanmış birim fiyatlar ile uyumlu olmayan iş  
kalemleri (özel iş kalemleri) ile idarelerce tasarlanan ve birden fazla iş kalemini ihtiva eden iş  
kalemleri (paçal iş kalemi) için bu iş kalemlerinde bulunan analiz girdileri ve miktarlarının  
gösterildiği analiz formatlarının, ihale dokümanı kapsamında veya aşırı düşük tekliflere  
yönelik açıklama istenmesine ilişkin yazı ekinde verilmesi gerekmektedir. Ancak idarece  
niteliği gereği analiz formatı hazırlanamayan iş kalemlerine ilişkin isteklilerin açıklamaları  
kapsamında analiz sunmalarına gerek olmayıp, anılan iş kalemlerine ilişkin açıklamalar  
45.1.13 maddesi uyarınca yapılabilir.  
45.1.5. İsteklilerin iş kalemleri/iş grupları için kamu kurum ve kuruluşlarınca  
yayımlanmış cari yıl birim fiyatları veya bu fiyatlardan daha yüksek fiyatları teklif etmeleri ve  
söz konusu iş kalemleri/grupları için; hangi kamu kurum ve kuruluşunun birim fiyatını  
kullandıklarını, birim fiyat poz numarasını da yazmak suretiyle liste halinde belirterek  
açıklamaları kapsamında sunmaları durumunda analiz düzenlemeleri zorunlu değildir. Bu  
kapsamda; isteklilerin, kamu kurum ve kuruluşlarınca yayımlanmış “kar ve genel gider  
içermeyen birim fiyatların” üzerine, kendi belirledikleri “kar ve genel gideri” ilave ederek  
birim fiyatlarını oluşturmaları durumunda da; hangi kamu kurum ve kuruluşunun “kar ve  
genel gider hariç birim fiyatını” kullandıklarını ve kendi belirledikleri “kar ve genel gider”  
tutarını yazmak suretiyle liste halinde belirterek açıklamaları kapsamında sunmaları halinde  
de, söz konusu iş kalemleri/iş grupları için analiz düzenlemeleri zorunlu değildir. Bu  
kapsamda isteklilerin analiz düzenlemeleri zorunlu olmayan söz konusu iş kalemleri/grupları  
için 45.1.13 maddesinde belirtilen belgeleri sunmalarına da gerek bulunmamaktadır.  
45.1.6. Analizler ile yardımcı ve/veya alt analizlerde, Çevre ve Şehircilik Bakanlığı  
tarafından belirlenerek yayımlanmış rayiçleri kullanan ve söz konusu rayiçleri poz  
numaralarını da belirtmek suretiyle liste halinde sunan isteklilerin, söz konusu rayiçlere  
ilişkin olarak 45.1.13 maddesinde belirtilen belgeleri sunmalarına gerek bulunmamaktadır.  
45.1.7. İstekliler tarafından, inşaat iş kalemleri/iş grupları dışında yer alan sıhhi  
tesisat, kalorifer tesisatı, müşterek tesisat, havalandırma, brülör, asansör, elektrik tesisatı vb.  
iş kalemleri/iş gruplarına ait analiz sunulması yerine bu iş kalemi/iş gruplarına ait malzeme  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2020/039  
: 17  
: 09.09.2020  
: 2020/UY.II-1490  
ve montaj bedelini ayrı ayrı gösterecek şekilde açıklama yapılması kabul edilecektir.  
45.1.8. Aşırı düşük teklifine ilişkin olarak yaptığı açıklamada sunduğu analizler, ihale  
dokümanı kapsamındaki analiz formatına, birim fiyat tariflerine, idarece tanımlanan yapım  
şartlarına veya teknik şartnameye uygun olmayan, analiz fiyat tutarları teklif fiyatların  
üzerinde olan isteklilere ait teklifler reddedilecektir. Analizler üzerinde yapılan incelemede;  
çarpım ve toplamlarda hesaplama hatası bulunması durumunda, analiz girdilerine ait fiyatlar  
esas alınarak, hesaplama hatası ihale komisyonu tarafından resen düzeltilir. Bu şekilde  
düzeltilmiş analiz fiyatı, teklif fiyatın üzerinde olan isteklilerin teklifleri reddedilir.  
45.1.9. İş kalemleri/gruplarına ait analizler ile yardımcı ve/veya alt analizlerde yer  
alan işçilik fiyatları ihale tarihinde yürürlükte olan saatlik asgari ücretin altında olamaz.  
45.1.13. Teklifi aşırı düşük bulunan isteklilerin, tekliflerinde önemli olduğu tespit  
edilen bileşenler ile ilgili olarak 4734 sayılı Kanunun 38 inci maddesi uyarınca yapacakları  
açıklamada, sorgulamaya konu iş kalemlerine/gruplarına ilişkin analizler ile bu analizlere  
dayanak teşkil eden bilgi ve belgeleri sunmaları gerekmektedir.  
İsteklilerin analizlerine dayanak teşkil eden bilgi ve belgeler;  
a. Üçüncü kişilerden alınan fiyat teklifleri,  
b. Çimento ve demir ürünleri için ilan edilmiş üretici fiyat tarifeleri,  
c. Kamu kurum ve kuruluşları tarafından sunulan mal ve hizmetlere ilişkin ilan edilmiş  
fiyat tarifeleri veya bunlardan alınmış fiyat teklifleri,  
ç. Kamu kurum ve kuruluşları tarafından ilgili mal veya hizmetlere ilişkin ilan edilen  
asgari fiyatlar,  
d. Ürettiği, aldığı veya sattığı mallara ilişkin maliyet/satış tutarı tespit tutanakları,  
e. Stoğunda bulunan mallara ilişkin stok tespit tutanakları,  
f. İdarece istenmesi durumunda yardımcı analizler v.b. dir.  
İstekliler tekliflerine ilişkin olarak yukarıda sayılan belgelerden kendileri için uygun  
olanları açıklamaları kapsamında sunacaklardır.  
45.1.13.1. Teklifi oluşturan maliyet bileşenlerine ilişkin üçüncü kişilerden fiyat teklifi  
alınması durumunda, öncelikli olarak fiyat teklifini veren kişiyle tam tasdik sözleşmesi yapan  
veya beyannamelerini imzalamaya yetkili olan meslek mensubu tarafından ilgisine göre teklife  
konu mal veya hizmet için maliyet tespit tutanağı (Ek-O.5) veya satış tutarı tespit tutanağı  
(Ek-O.6) düzenlenecektir. Tutanaklar fiyat teklifinin dayanağı olarak düzenlenecek olup,  
meslek mensubu tarafından muhafaza edilecek ve fiyat teklifinin ekinde idareye  
verilmeyecektir. Ancak idare veya Kurum tarafından gerekli görülmesi halinde bu tutanaklar  
meslek mensubundan istenebilecektir.  
Üçüncü kişilerden alınan fiyat tekliflerinin teklife konu alanda faaliyet gösterenlerden  
alınması gerekmekte olup, bu belgelerin ihale tarihinden önce düzenlenmiş olması zorunlu  
değildir.  
Kaşeleme işlemi 8.4 üncü maddede belirtilen özel kaşe kullanılmak suretiyle  
yapılabileceği gibi, bu kaşe dışında meslek mensubuna ilişkin bilgileri içeren kaşe  
kullanılmak suretiyle de yapılabilir.  
45.1.13.14. İstekliler tarafından akaryakıt girdisine ilişkin olarak EPDK tarafından il  
bazında günlük yayımlanan akaryakıt fiyatlarının % 90’ının altında sunulan açıklamalar  
geçerli kabul edilmeyecektir. Motorin veya benzine yönelik olarak öngörülen tutarın  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2020/039  
: 17  
: 09.09.2020  
: 2020/UY.II-1490  
TL/lt cinsinden hesaplanmasında Enerji Piyasası Düzenleme Kurumunun ilgili düzenlemeleri  
dikkate alınacaktır.  
45.1.14. Aşırı düşük teklif sorgulaması sonucunda; (45.1.3 - 45.1.13) maddelerine  
uygun açıklamada bulunmayan, açıklamaları idarece tanımlanan yapım şartlarına uymayan  
veya teknik şartnameye aykırı hususlar içeren isteklilerin teklifleri gerekçeleri belirtilmek  
suretiyle reddedilecektir…” açıklamaları bulunmaktadır.  
Şikâyete konu ihaleye ait İdari Şartname’nin “İhale konusu işe/alıma ilişkin bilgiler”  
başlıklı 2’nci maddesinde 2.1. İhale konusu işin/alımın;  
a) Adı: (RİZE GÜNEYSU) AYRIM KÜÇÜKÇAYIR İL YOLU (BY) KM: 3+900  
4+286,87G/6+365İ 12+700 ARASI TOPRAK İŞLERİ, SANAT YAPILARI, KÖPRÜ İŞLERİ,  
ÜSTYAPI İŞLERİ VE TÜNEL İŞLERİ (BSK) YAPILMASI İŞİ  
b) Türü: Yapım işleri  
c) İlgili Uygulama Yönetmeliği: Yapım İşleri İhaleleri Uygulama Yönetmeliği  
ç) Yatırım proje no'su (yapım işlerinde): 1964E04-2 - 1993E04-341  
d) Kodu:  
e) Miktarı: 294.129 m³ toprak işleri kazısı,38.281 m³ Beton, 23.422 m³ moloz taş inş.,  
17.590 m³ köprülerde demirli beton, 125.488 m² bitümlü sıcak karışım,6343m³ Tünelde  
püskürtme betonu,19.000 m İBO bulonu tesis edilmesi, 12.134 m³ Tünel nihai beton  
kaplaması  
Ayrıntılı bilgi idari şartnamenin ekinde yer almaktadır.  
f) İşin yapılacağı/malın teslim edileceği yer: (Rize Güneysu Ayr. Küçükçayır İl Yolu”  
düzenlemesi,  
Aynı Şartname’nin “Teklif fiyata dahil olan giderler” başlıklı 25’inci maddesinde  
25.1. İsteklinin sözleşmenin uygulanması sırasında ilgili mevzuat gereğince ödeyeceği her  
türlü vergi, resim, harç, yapı kullanım izin belgesi giderleri ve benzeri giderler ile ulaşım,  
nakliye ve her türlü sigorta giderleri teklif fiyatına dahildir.  
25.2. 25.1. maddesinde yer alan gider kalemlerinde artış olması ya da benzeri yeni  
gider kalemlerinin oluşması hallerinde, teklif edilen fiyatın bu tür artış ya da farkları  
karşılayacak payı içerdiği kabul edilir. Yüklenici, bu artış ve farkları ileri sürerek herhangi bir  
hak talebinde bulunamaz.  
25.3. Bu madde boş bırakılmıştır.  
25.4. Sözleşme konusu işin bedelinin ödenmesi aşamasında doğacak Katma Değer  
Vergisi (KDV), ilgili mevzuatı çerçevesinde İdare tarafından yükleniciye ayrıca ödenir.  
25.5. Bu madde boş bırakılmıştır.” düzenlemesi,  
Aynı Şartname’nin “Aşırı düşük teklifler” başlıklı 33’üncü maddesinde “33.1. Teklifi  
sınır değerin altında kalan isteklilerden Kanunun 38 inci maddesine göre açıklama  
istenecektir. Bu kapsamda; ihale komisyonu sınır değerin altında kalan teklifleri aşırı düşük  
teklif olarak tespit eder ve bu teklif sahiplerinden Kurum tarafından belirlenen kriterlere göre  
teklifte önemli olduğunu tespit ettiği bileşenler ile ilgili ayrıntıları yazılı olarak ister. İhale  
komisyonu;  
a) Yapım yönteminin ekonomik olması,  
b) Seçilen teknik çözümler ve teklif sahibinin işin yerine getirilmesinde kullanacağı  
avantajlı koşullar,  
c) Teklif edilen işin özgünlüğü, ” düzenlemesi,  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2020/039  
: 17  
: 09.09.2020  
: 2020/UY.II-1490  
Anılan Şartname'nin “Diğer Hususlar” başlıklı 48’inci maddesinde “…Madde50- Kum  
- Çakıl Ocağı, Ariyet Ocağı, Taş Ocağı, Dolgularda kullanılmayacak kazı fazlası ve zayıf  
zemin kazıları için depo yeri İdare tarafından verilecektir. İtinererde gösterilen ocak  
yerlerinde bir değişiklik olması halinde Yüklenici yeni gösterilen yeri kullanır ve teklif birim  
fiyatta değişiklik (Fiyat eksiltmesi veya fiyat arttırılması) yapılması, tazminat, süre ve benzeri  
gibi hak taleplerinde bulunamaz. Ayrıca bu yerlerin tahsisinde idarenin karşılaştığı sorunlar  
(Kamulaştırma, tahsis, diğer Kurumların tahsisi, deplase işleri, vs.) nedeniyle idare  
tarafından gerçekleştirilemeyen veya geç kalınan durumlarda Yüklenici tarafından bulunan ve  
İdare tarafından uygun görülen ocakların kullanılması durumunda Yüklenici teklif birim  
fiyatta değişiklik (Fiyat eksiltmesi veya fiyat arttırılması ) yapılması, tazminat, süre ve benzeri  
gibi hak taleplerinde bulunamaz. Depo yeri İdare tarafından tespit edilecektir. Yükleniciler  
malzeme ocaklarını depo yerlerini işin bitiminde Karayolları Genel Müdürlüğü 2008/21 sayılı  
İç Genelgesine uygun hale getirilecektir. Aksi halde gerek çalışmalar esnasında gerekse işin  
bitiminden sonra ocaklarda ve depo yerlerinde yapılan çalışmalardan dolayı oluşacak her  
türlü zarar ve ziyanlar yükleniciye aittir.  
Ayrıca üçüncü şahıslara verilecek zararlarda yine yüklenici tarafından karşılanacaktır.  
Teklifler bu esaslar doğrultusunda verilecektir. Ocak yerlerinin değişmesi durumunda  
(Yüklenici firma tarafından bulunsa dahil) teklif birim fiyatlarda değişiklik yapılması söz  
konusu  
değildir…”  
düzenlemesi  
yer  
almaktadır.  
Başvuru konusu ihalede 104 adet ihale dokümanının indirildiği, ihaleye 48 isteklinin  
katıldığı, söz konusu ihaleye teklif veren isteklilerden 18 isteklinin teklifinin değerlendirme  
dışı bırakıldığı,  
İhale komisyonunca yapılan hesaplama sonucu sınır değerin 101.435.664,47 TL  
olarak hesaplandığı, sınır değer tutarının altında teklif verdiği tespit edilen 15 istekliye EKAP  
üzerinden 05.06.2020 tarihli aşırı düşük teklif sorgulaması hakkındaki yazının gönderildiği,  
yazı ekinde açıklama istenilen iş kalemleri listesi, açıklama istenilmeyen analiz girdileri  
listesi, açıklama istenilen 18 iş kalemlerine ait birim fiyat analiz formatlarının verildiği  
görülmüştür.  
14.07.2020 tarihli kesinleşen ihale komisyonu kararına göre teklifi sınır değerin  
altında kalan 6 istekli tarafından süresi içerisinde yazılı açıklamada bulunulmadığından bu  
isteklilerin tekliflerinin reddedildiği, aşırı düşük teklif açıklamasında bulunan 4 istekli  
tarafından yapılan yazılı açıklamaların ihale komisyonunca çeşitli gerekçelerle yeterli  
görülmeyerek tekliflerinin değerlendirme dışı bırakıldığı, 5 isteklinin aşırı düşük teklif  
açıklamalarının ise idarece uygun bulunduğu, ekonomik açıdan en avantajlı teklifin fiyat dışı  
unsurlar da dikkate alınarak belirlendiği bahse konu ihalenin Mak İş İnşaat ve Taahhüt A.Ş.-  
Kct Yol Yapı İnşaat Ticaret A.Ş. İş Ortaklığı üzerinde bırakıldığı, ekonomik açıdan en  
avantajlı ikinci teklif sahibi olarak ise Ö.D.F. Yılmazlar İnş.Tur. Made. Nak. ve Tic. Ltd.  
Şti.nin belirlendiği görülmüştür.  
Başvuru sahibi tarafından C 30/37 hazır beton harcına ilişkin yapılan aşırı düşük teklif  
açıklamalarının, idarece uygun bulunmama gerekçelerinin yerinde olmadığı ve taraflarınca  
yapılan açıklamanın mevzuata uygun olduğu iddialarına yönelik yapılan inceleme aşağıdaki  
şekildedir:  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2020/039  
: 17  
: 09.09.2020  
: 2020/UY.II-1490  
İdare tarafından açıklama istenen K-KGM/16.133/K-HR “Köprülerde kuruda veya  
suda her dozda demirli beton (C 30/37 Hazır beton harcı ile)” iş kaleminde, K-  
KGM/16.132/K-HR “Kutu menfezlerde kuruda veya suda her dozda demirli beton (C 30/37  
Hazır beton harcı ile)” iş kaleminde, KGM/MT/2 “Ocak taşı veya kazı taşı ile moloz taş  
inşaat (hazır beton harcı ile)(moloz ve çap. mol. taş inş. yüz gömme oluklu derz yapılması,  
taş nakil dahil” iş kaleminde ve T-KGM/2024/HR-Ö “Tünel nihai beton kaplaması yapılması  
(C 30/37 Hazır beton harcı ile)” iş kaleminde, 10.130.1506 poz numaralı C 30/37 beton harcı  
hazır beton harçları (TS EN 206-1) analiz girdisinin, açıklama istenilecek analiz girdisi olarak  
belirlendiği anlaşılmıştır.  
Başvuru sahibi tarafından sunulan aşırı düşük teklif açıklamasında; “C 30/37 beton  
harcı hazır beton harçları (TS EN 206-1)” analiz girdisini tevsik etmek üzere MFC Demir  
Yapı Malzemeleri Tic. A.Ş.den alınmış 21.05.2020 tarihli proforma faturanın sunulduğu,  
proforma faturada birim fiyat üzerinden teklif verildiği, meslek mensubu tarafından anılan  
Tebliğ’de belirtilen ibarenin yazılarak iletişim bilgileri de belirtilmek suretiyle kaşelenip  
imzalandığı, söz konusu belgede “İşveren tarafından gösterilecek alana kendimize ait veya  
işverene ait beton santrali kurularak üretim yapılarak tedarik yapabilecektir.” ifadelerinin yer  
aldığı, MFC Demir Yapı Malzemeleri Tic. A.Ş. kaşesinde ise şirket adresinin  
Yenimahalle/Ankara” olduğu bilgisinin bulunduğu ve bahse konu fiyat teklifinin eki olan  
satış tutarı tespit tutanağının da savunma dosyasında yer aldığı görülmüştür.  
Karayolları Teknik Şartnamesi’nin “Yaş Karışım Hazır Betonun Taşınması” başlıklı  
308.07.04.01’inci maddesinde ise “Katı kıvamdaki taze beton (SI) karıştırma donanımı  
olmayan araçlarla taşınabilir. Beton ile temas halinde olan taşıma yüzeyleri betonla  
reaksiyona girmemeli ve su kaybına neden olmamalıdır. Beton taşıma esnasında, güneş, yağış,  
rüzgâr, toz gibi dış etkenlerden geçirimsiz örtüler ile kapatılarak korunmalıdır.  
Katı kıvamlı beton dışındaki taze beton, kullanım yerine sadece karıştırma donanımı  
olan araçlarla veya transmikserlerle taşınabilir. Beton, şantiyedeki boşaltma işleminin hemen  
öncesinde, homojen duruma gelmesi için bir kez daha karıştırılmalıdır.  
Karıştırma donanımı olan araçlarla veya transmikserlerle betonun boşaltma işlemi,  
çimento ile suyun ilk temasından itibaren 120 dakika sonunda (çimento ilk priz süresini  
geçmemesi kaydıyla) tamamlanmalıdır.  
Herhangi bir karıştırma donanımı olmayan araçlarla taşınan katı kıvamdaki taze  
beton ise çimento ve suyun ilk temasından itibaren en fazla 45 dakika sonunda yerine  
boşaltılmalıdır.  
Normal şartlar için verilmiş olan bu sürelerde, hava şartlarından veya kimyasal katkı  
kullanılmasından dolayı priz süresinin hızlanması veya gecikmesi dikkate alınmalıdır.”  
düzenlemesine yer verilmiştir.  
Yukarıda aktarılan düzenlemeler doğrultusunda yapım işinde kullanılacak beton  
harcının niteliği gereği azami 1,5-2 saat süreyle teknik vasıflarını bozulmadan koruyabilen bir  
malzeme türü olduğu (TS EN 206-1 göre), bu itibarla beton harcının karıştırma donanımı  
olan araçlarla veya transmikserlerle boşaltma işleminin, çimento ile suyun ilk temasından  
itibaren 120 dakika sonuna kadar tamamlanması gerektiği, diğer taraftan söz konusu iş  
kalemlerine ilişkin birim fiyat tariflerinden beton harcının yüklenici tarafından beton  
santralinde imal edilebileceği dikkate alındığında ve anılan istekli tarafından sunulan fiyat  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2020/039  
: 17  
: 09.09.2020  
: 2020/UY.II-1490  
teklifinde yer verilen açıklamalarda işveren tarafından gösterilecek alanda beton santrali  
kurulabileceğinin ifade edildiği göz önünde bulundurulduğunda, anılan istekli tarafından  
beton harcının proje mahallinde beton tesisi kurularak imal edilebileceği anlaşılmıştır.  
Bu çerçevede, anılan isteklinin açıklamaları incelendiğinde, fiyat teklifinde işveren  
tarafından gösterilecek alanda kendilerine ait veya işverene ait beton santrali kurularak üretim  
yapılarak tedarik yapabileceğinin belirtildiği, satışlar üzerinden açıklama yapılan fiyat  
teklifine dayanak teşkil eden Ek.O-6 satış tutarı tespit tutanağının sunulduğu, 10.130.1506  
poz numaralı C 30/37 beton harcının m³ fiyatı için 188,00 TL fiyat öngörüldüğü tespit  
edilmiştir.  
Ancak açıklama kapsamında fiyat teklifine konu beton santralinin kurulumunu tevsik  
eder hiçbir bilgi ve belgeye yer verilmediği, ayrıca fiyat tekliflerine ilişkin tutanakta beton  
santrali kurulumunu oluşturan maliyet bileşenlerinin de gösterilmediği görülmüştür. Diğer bir  
ifadeyle, anılan istekli tarafından yapılan açıklama kapsamında da nakliye, malzeme, makine  
gibi maliyet bileşenlerini içerecek şekilde beton santralinin kurulumuna ilişkin değil, sadece  
C 30/37 beton harçlarının satışlarına ilişkin açıklama yapıldığı anlaşılmaktadır. Bu nedenle  
bahse konu fiyat teklifinde söz konusu beton harcı malzemesi için öngörülen birim teklif  
tutarlarının, önemli bir maliyet teşkil eden beton santrali kurulum ve nakli giderlerini de  
içerecek şekilde maliyetlere dair açıklanması gerektiği sonucuna varılmıştır. Zira işin  
gerçekleştirilmesi açısından beton santralinin kurulum maliyeti yanında çimento, agrega,  
katkı maddesi ve suyun birlikte beton tesisinde karıştırılarak beton imalinin yapılması ve taze  
betonun transmikserlere yüklenerek döküm yerine taşınmasının esas olduğu, ancak fiyat  
teklifinin söz konusu maliyet bileşenlerini de içerecek şekilde maliyetlere dayalı şekilde  
oluşturulmadığı, bu itibarla anılan istekli tarafından 10.130.1506 poz numaralı C 30/37 beton  
harcı analiz girdileri için fiyat teklifi ve satış tutarı tespit tutanakları ile yapılan açıklamaların  
yeterli ve kabul edilebilir nitelikte olmadığı anlaşılmıştır.  
Diğer taraftan, bahse konu fiyat teklifinin üzerinde yer alan “İşveren tarafından  
gösterilecek alana kendimize ait veya işverene ait beton santrali kurularak üretim yapılarak  
tedarik yapabilecektir.” ifadesinden kesin olarak beton santrali kurularak üretim yapılacağı  
anlamının çıkarılmadığı, diğer bir ifadeyle söz konusu hususun ihtimal dahilinde olduğu ve  
işin ifası sırasında ihale konusu işin yapılacağı yerde beton santrali kurularak üretim  
yapılmaması durumunda, bahse konu fiyat teklifi alınan firmadan tedarik edileceği sonucunun  
çıkarıldığı, bu çerçevede, Karayolları Teknik Şartnamesi’nin “308.07.04.01 Yaş Karışım  
Hazır Betonunun Taşınması” başlıklı düzenlemesinde yer alan düzenlemeye göre, ihale  
konusu işin yapılacağı yer ile fiyat teklifi alınan firmanın adresi arasında makul sayılabilecek  
bir uzaklık olması gerektiği, aksi takdirde çimentonun ilk priz süresinin geçeceği, bu  
kapsamda somut olayda, ihale konusu işin yapılacağı yerin Trabzon, fiyat teklifi alınan  
firmanın adresinin Ankara olduğu, iki şehir arasındaki mesafenin (ortalama olarak 728,8 km)  
olduğu dikkate alındığında, söz konusu mesafenin teknik açıdan makul düzeyde olmadığı, bir  
başka anlatımla anılan durumun fiili açıdan teknik imkânsızlık durumu oluşturduğu  
anlaşılmıştır.  
Netice itibariyle, başvuru sahibinin iddialarının yerinde olmadığı sonucuna  
ulaşılmıştır.  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2020/039  
: 17  
: 09.09.2020  
: 2020/UY.II-1490  
Açıklanan nedenlerle, 4734 sayılı Kanun'un 65'inci maddesi uyarınca bu kararın tebliğ  
edildiği veya tebliğ edilmiş sayıldığı tarihi izleyen 30 gün içerisinde Ankara İdare  
Mahkemelerinde dava yolu açık olmak üzere,  
Anılan Kanun'un 54'üncü maddesinin onbirinci fıkrasının (c) bendi gereğince itirazen  
şikâyet başvurusunun reddine,  
Oyçokluğu ile karar verildi.  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2020/039  
: 17  
: 09.09.2020  
: 2020/UY.II-1490  
KARŞI OY  
İnceleme konusu ihalede,  
Başvuru sahibinin itirazen şikayet dilekçesinde yer alan iddiasının incelenmesi  
itirazen şikayet başvurusunun reddine”  
neticesinde, Kurul çoğunluğunca, “  
karar verilmiştir.  
Anılan kararda, başvuru sahibi isteklinin açıklamaları incelendiğinde, iddia konusu  
analiz girdisine ilişkin olarak sunulan fiyat teklifinde gerekirse işveren tarafından  
gösterilecek alanda kendilerine ait veya işverene ait beton santrali kurularak üretim yapılarak  
tedarik yapabileceğinin belirtildiği, satışlar üzerinden açıklama yapılan fiyat teklifine dayanak  
teşkil eden Ek.O-6 satış tutarı tespit tutanağının sunulduğu, 10.130.1506 poz numaralı C  
30/37 beton harcının m³ fiyatı için 188,00 TL fiyat öngörüldüğü, ancak açıklama kapsamında  
fiyat teklifine konu beton santralinin kurulumunu tevsik eder hiçbir bilgi ve belgeye yer  
verilmediği, ayrıca fiyat tekliflerine ilişkin tutanakta beton santrali kurulumunu oluşturan  
maliyet bileşenlerinin de gösterilmediği, bahse konu fiyat teklifinde söz konusu beton harcı  
malzemesi için öngörülen birim teklif tutarlarının, önemli bir maliyet teşkil eden beton  
santrali kurulum ve nakli giderlerini de içerecek şekilde maliyetlere dair açıklanması  
gerektiği, bu durumda, C 30/37 beton harcının bahse konu fiyat teklifi alınan firmadan  
tedarik edileceği sonucunun çıkarıldığı, bu çerçevede, Karayolları Teknik Şartnamesi’nin  
“308.07.04.01 Yaş Karışım Hazır Betonunun Taşınması” başlıklı düzenlemesinde yer alan  
düzenlemeye göre, ihale konusu işin yapılacağı yer ile fiyat teklifi alınan firmanın adresi  
arasında makul sayılabilecek bir uzaklık olması gerektiği, aksi takdirde çimentonun ilk priz  
süresinin geçeceği, bu kapsamda somut olayda, ihale konusu işin yapılacağı yerin Trabzon,  
fiyat teklifi alınan firmanın adresinin Ankara olduğu, iki şehir arasındaki mesafenin (ortalama  
olarak 728,8 km) olduğu dikkate alındığında, söz konusu mesafenin teknik açıdan makul  
düzeyde olmadığı, bir başka anlatımla anılan durumun fiili açıdan teknik imkânsızlık durumu  
oluşturduğu bu nedenle başvuru sahibinin iddiasının yerinde olmadığı ifade edilmektedir.  
Kamu İhale Genel Tebliği’nin “Sınır değer tespiti ve aşırı düşük teklifler” başlıklı  
45’inci maddesinde “45.1.10. İhale komisyonu, sınır değerin altındaki tekliflerin önemli  
bileşenlerini;  
a) Yapım yönteminin ekonomik olması,  
b) Seçilen teknik çözümler ve yapım işinin yerine getirilmesinde kullanılacak avantajlı  
koşullar,  
c) Teklif edilen yapım işinin özgünlüğü,  
gibi hususlarda istekliler tarafından yapılan yazılı açıklamaları da dikkate almak suretiyle  
değerlendirir ve ihaleyi sonuçlandırır.  
45.1.13.(Değişik: 20/8/2011-28031 R.G./ 17.md.;Değişik: 07/06/2014-29023 R.G./ 29.md.)  
Teklifi aşırı düşük bulunan isteklilerin, tekliflerinde önemli olduğu tespit edilen bileşenler ile  
ilgili olarak 4734 sayılı Kanunun 38 inci maddesi uyarınca yapacakları açıklamada,  
sorgulamaya konu iş kalemlerine/gruplarına ilişkin analizler ile bu analizlere dayanak teşkil  
eden bilgi ve belgeleri sunmaları gerekmektedir.  
İsteklilerin analizlerine dayanak teşkil eden bilgi ve belgeler;  
a. Üçüncü kişilerden alınan fiyat teklifleri,  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2020/039  
: 17  
: 09.09.2020  
: 2020/UY.II-1490  
b. Çimento ve demir ürünleri için ilan edilmiş üretici fiyat tarifeleri,  
c. Kamu kurum ve kuruluşları tarafından sunulan mal ve hizmetlere ilişkin ilan edilmiş fiyat  
tarifeleri veya bunlardan alınmış fiyat teklifleri,  
ç. Kamu kurum ve kuruluşları tarafından ilgili mal veya hizmetlere ilişkin ilan edilen asgari  
fiyatlar,  
d. Ürettiği, aldığı veya sattığı mallara ilişkin maliyet/satış tutarı tespit tutanakları,  
e. Stoğunda bulunan mallara ilişkin stok tespit tutanakları,  
f. İdarece istenmesi durumunda yardımcı analizler v.b. dir.  
İstekliler tekliflerine ilişkin olarak yukarıda sayılan belgelerden kendileri için uygun olanları  
açıklamaları kapsamında sunacaklardır.  
45.1.14. Aşırı düşük teklif sorgulaması sonucunda; (45.1.3 - 45.1.13) maddelerine uygun  
açıklamada bulunmayan, açıklamaları idarece tanımlanan yapım şartlarına uymayan veya  
teknik şartnameye aykırı hususlar içeren isteklilerin teklifleri gerekçeleri belirtilmek suretiyle  
reddedilecektir.  
45.1.16. Aşırı düşük teklifine ilişkin olarak istenen sürede açıklama yapmasına rağmen teklifi  
reddedilen isteklilerin açıklamalarının yeterli görülmeme nedenlerinin, sadece ilgili madde  
numaralarına atıf yapılmakla yetinilmeyerek hangi düzenlemeye aykırılık bulunduğu da  
belirtilmek suretiyle kesinleşen ihale kararının bildirilmesi zorunludur.açıklaması yer  
almaktadır.  
Yapılan incelemede, uyuşmazlık konusu ihalenin “(Rize – Güneysu) Ayrım –  
Küçükçayır İl Yolu (By) Km: 3+900 – 4+286,87G/6+365İ – 12+700 Arası Toprak İşleri,  
Sanat Yapıları, Köprü İşleri, Üstyapı İşleri ve Tünel İşleri (Bsk) Yapılması İşi” olduğu, 104  
adet ihale dokümanı satın alındığı, 05.06.2020 tarihinde yapılan ihaleye 48 isteklinin  
katıldığı, 15 isteklinin teklifinin aşırı düşük teklif olarak belirlendiği, yapılan sorgulama  
neticesinde, 14.07.2020 tarihli ihale komisyon kararı ile 9 isteklinin aşırı düşük teklif  
sorgulamasına cevap verdiği, 5 isteklinin aşırı düşük teklif açıklamalarının idarece uygun  
bulunduğu, ekonomik açıdan en avantajlı teklifin fiyat dışı unsurlar da dikkate alınarak  
belirlendiği bahse konu ihalenin Mak İş İnşaat ve Taahhüt A.Ş.-Kct Yol Yapı İnşaat Ticaret  
A.Ş. İş Ortaklığı üzerinde bırakıldığı, ekonomik açıdan en avantajlı ikinci teklif sahibi olarak  
ise Ö.D.F. Yılmazlar İnş.Tur. Made. Nak. ve Tic. Ltd. Şti.nin belirlendiği görülmüştür.  
İdare tarafından aşırı düşük teklife esas sınır değerin altında teklif sunan isteklilere  
gönderilen açıklama isteme yazısında, ihale konusu işin kapsamındaki bazı iş kalemlerinde  
yer alan 10.130.1506 poz numaralı C 30/37 beton harcı hazır beton harçları (TS EN 206-1)  
,
analiz girdisinin, açıklama istenilecek analiz girdisi olarak belirlendiği başvuru sahibi istekli  
tarafından “C 30/37 beton harcı hazır beton harçları (TS EN 206-1)” analiz girdisini tevsik  
etmek üzere MFC Demir Yapı Malzemeleri Tic. A.Ş.den alınmış proforma faturanın  
sunulduğu, söz konusu belgede “İşveren tarafından gösterilecek alana kendimize ait veya  
işverene ait beton santrali kurularak üretim yapılarak tedarik yapabilecektir.” İfadelerinin de  
yer aldığı, MFC Demir Yapı Malzemeleri Tic. A.Ş. kaşesinde ise şirket adresinin  
Yenimahalle/Ankara” olduğu bilgisinin bulunduğu ve bahse konu fiyat teklifinin eki olan  
satış tutarı tespit tutanağının da açıklama kapsamında yer aldığı, söz konusu fiyat teklifinde  
teklif edilen birim fiyatın 188 TL olduğu ve fiyat teklifi veren firmanın  
Şaşmaz/Etimesgut/Ankara adresinde faaliyet gösterdiği anlaşılmıştır.  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2020/039  
: 17  
: 09.09.2020  
: 2020/UY.II-1490  
4734 sayılı Kamu İhale Kanunu’nun “Aşırı düşük teklifler” başlıklı 38’inci  
maddesinde, Yapım İşleri İhaleleri Uygulama Yönetmeliğinin “Sınır değer ve aşırı düşük  
teklifler” başlıklı 60’ıncı maddesinde ve Kamu İhale Genel Tebliği’nin “Sınır değer tespiti ve  
aşırı düşük teklifler” başlıklı 45’inci maddesinde, aşırı düşük sınır değerin nasıl tespit  
edileceği, aşırı düşük teklif sorgulaması yapılıp yapılmayacağı, yapılması öngörülmüşse  
açıklamanın nasıl istenileceği, açıklamanın nasıl yapılacağı ve yapılan açıklamanın nasıl  
değerlendirileceği ayrıntılı bir şekilde düzenlenmiştir. Bu kapsamda,  
Kamu İhale Genel  
Tebliği’nin “Sınır değer tespiti ve aşırı düşük teklifler” başlıklı 45’inci maddesinde üçüncü  
kişilerden alınan fiyat teklifleri ile açıklama yapılabileceği açıklanmıştır.  
Anılan madde açıklamalarında ve kamu ihale mevzuatında, açıklama istenen iş  
kalemlerine ilişkin üçüncü kişilerden alınacak fiyat tekliflerinin işin yapılacağı yerde faaliyet  
gösteren firmalardan alınacağını zorunlu kılan bir düzenleme yer almadığı gibi açıklanması  
istenilen iş kalemine ilişkin malzemenin sözleşmenin yürütümü (işin yapımı) aşamasında  
fiyat teklifi alınan firmadan temin edilmesini zorunlu kılan bir düzenleme de yer  
almamaktadır. Açıklanması istenilen iş kalemi için üçüncü kişilerden alınan fiyat teklifi  
sadece o iş kaleminin teklif edilen fiyata yapılabilirliğinin tevsikine yönelik olup, fiyat teklifi  
veren firmadan temin edileceği anlamına gelmemektedir. Tebliğin 45’inci maddesi dikkate  
alındığında, fiyat teklifleri işin yapılacağı yerde faaliyet gösteren firmalardan alınabileceği  
gibi işin yapılacağı yer haricinde faaliyet gösteren firmalardan da alınabilecek olup bu hususu  
sınırlayan bir mevzuat düzenlemesi de bulunmamaktadır.  
Ayrıca fiyat teklifinde ve aşırı düşük teklif açıklaması kapsamında sunulan belgelerde  
söz konusu malzemenin işin yapımı aşamasında fiyat teklifi alınan firmadan temin  
edileceğine yönelik istekli tarafından herhangi bir beyanda ya da taahhütte bulunulmamışsa,  
bu malzemenin işin yapımı aşamasında başka bir firmadan da temin edilebileceği ve bu  
hususu engelleyen bir mevzuat düzenlemesinin bulunmadığı, ayrıca malzemenin teknik  
özelliklerine uygun olarak teslim edilmesinin de sözleşme gereği zorunlu olduğu dikkate  
alındığında, aşırı düşük teklif açıklaması aşamasında uyuşmazlığa konu malzemeye ilişkin  
olmak üzere kullanılacak malzemenin teknik özelliklerinin uygun olup olmadığının  
sözleşmenin yürütümü (işin yapımı), kontrol, muayene ve kabul aşamasında  
değerlendirilmesi gerekmektedir.  
Bu itibarla, yukarıda yer alan tespit ve değerlendirmeler bir arada değerlendirildiğinde  
aşırı düşük teklif sorgulaması kapsamında açıklanması istenilen “C 30/37 beton harcı hazır  
beton harçları (TS EN 206-1)” tanımlı analiz girdisine ilişkin olarak başvuru sahibi isteklinin  
“üçüncü kişilerden alınan fiyat teklifi” ile yapmış olduğu açıklamanın yukarıda yapılan  
açıklamalar ve değerlendirmeler doğrultusunda mevzuata uygun olduğu sonucuna varılmıştır.  
düzeltici işlem belirlenmesine”  
Açıklanan nedenlerle, uyuşmazlık konusu ihalede, “  
itirazen  
karar verilmesi gerektiği yönündeki düşüncemle, Kurul çoğunluğunca verilen “  
şikayet başvurusunun reddine  
niteliğindeki karara katılmıyorum.  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2020/039  
: 17  
: 09.09.2020  
: 2020/UY.II-1490