Ana Sayfa / Kararlar / Kahramanmaraş Sütçü İmam Üniversitesi Yapı İşleri ve Teknik Daire Başkanlığı / 2020/286596-Kahramanmaraş Sütçü İmam Üniversitesi Rektörlüğü, Teknik Bilimler Meslek Yüksekokulu ve Sosyal Bilimler Meslek Yüksekokulu İnşaatı
Bilgi
İKN
2020/286596
Başvuru Sahibi
Halis Çoban İnşaat Tic. ve San. Ltd. Şti. - Eft Taah. İnşaat San. ve Tic. A.Ş. İş Ortaklığı
İdare
Kahramanmaraş Sütçü İmam Üniversitesi Yapı İşleri ve Teknik Daire Başkanlığı
İşin Adı
Kahramanmaraş Sütçü İmam Üniversitesi Rektörlüğü, Teknik Bilimler Meslek Yüksekokulu ve Sosyal Bilimler Meslek Yüksekokulu İnşaatı
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2020/045  
: 36  
: 07.10.2020  
: 2020/UY.II-1643  
BAŞVURU SAHİBİ:  
Halis Çoban İnşaat Tic. ve San. Ltd. Şti. - Eft Taah. İnşaat San. ve Tic. A.Ş. İş Ortaklığı,  
İHALEYİ YAPAN İDARE:  
Kahramanmaraş Sütçü İmam Üniversitesi Yapı İşleri ve Teknik Daire Başkanlığı,  
BAŞVURUYA KONU İHALE:  
2020/286596 İhale Kayıt Numaralı “Kahramanmaraş Sütçü İmam Üniversitesi Rektörlüğü,  
Teknik Bilimler Meslek Yüksekokulu ve Sosyal Bilimler Meslek Yüksekokulu İnşaatı”  
İhalesi  
KURUM TARAFINDAN YAPILAN İNCELEME:  
Kahramanmaraş Sütçü İmam Üniversitesi Yapı İşleri ve Teknik Daire Başkanlığı  
tarafından 17.07.2020 tarihinde açık ihale usulü ile gerçekleştirilen “Kahramanmaraş Sütçü  
İmam Üniversitesi Rektörlüğü, Teknik Bilimler Meslek Yüksekokulu ve Sosyal Bilimler  
Meslek Yüksekokulu İnşaatı” ihalesine ilişkin olarak Halis Çoban İnşaat Tic. ve San. Ltd. Şti.  
- Eft Taah. İnşaat San. ve Tic. A.Ş. İş Ortaklığının 21.08.2020 tarihinde yaptığı şikâyet  
başvurusu hakkında idare tarafından süresi içinde karar alınmaması üzerine, başvuru  
sahibince 09.09.2020 tarih ve 40107 sayı ile Kurum kayıtlarına alınan 07.09.2020 tarihli  
dilekçe ile itirazen şikâyet başvurusunda bulunulmuştur.  
Başvuruya ilişkin olarak 2020/1385 sayılı itirazen şikâyet dosyası kapsamında yapılan  
inceleme neticesinde esas inceleme raporu tanzim edilmiştir.  
KARAR:  
Esas inceleme raporu ve ekleri incelendi.  
İtirazen şikâyet dilekçesinde özetle,  
1) İhale üzerinde bırakılan Yıldızlar Grup Petrol Nakliye İnşaat Turizm Gıda ve San.  
Ltd. Şti. tarafından sunulan Vedat Zengin’e ait iş deneyim belgesinin tüzel kişilik tarafından  
kullanılması için gerekli şartların oluşmadığı, Vedat Zengin’in hakim hissedar olduğu ancak  
temsil görevinin bulunmadığı, bu durumun ticaret sicil gazetelerinden anlaşılabileceği, ilgili  
KİK031.1/Y standart formunda bulunan ibareler dikkate alındığında söz konusu ortaklık  
tespit belgesinin teklif kapsamında sunulmuş olması halinde gerçeğe aykırı beyanda  
bulunulduğu gerekçesiyle bahse konu istekli hakkında yasaklama işleminin yapılması  
gerektiği,  
2) Aşırı düşük teklif açıklamaları uygun bulunan 3 isteklinin sunmuş oldukları  
açıklamaların uygun olmadığı, şöyle ki;  
a) Açıklama istenen iş kalemlerine yönelik kamu kurumlarınca yayınlanmış birim  
fiyatlı iş kalemlerine dair analiz ve alt analizlerde yer alan işçilik, malzeme, makine ve  
teçhizat girdi miktarlarının, iş kalemlerinin kamu kurumlarınca yayımlanmış olan iş kalemleri  
analizlerinde belirlenen girdi miktarlarından daha düşük olduğu, kamu kurumlarınca  
yayımlanmış olan iş kalemlerine ait analizlerde düz işçi ücretlerinin yürürlükte olan asgari  
ücretten daha düşük gösterilmiş olduğu, nitelikli işçilikleri tarif eden usta, formen ve usta  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2020/045  
: 36  
: 07.10.2020  
: 2020/UY.II-1643  
yardımcısı ücretlerinin Çevre ve Şehircilik Bakanlığınca belirlenmiş rayiç bedellerinden daha  
düşük alınarak vasıfsız bir işçi maliyeti öngörülmüş olduğu, analizin içeriği ile belirlenmiş  
olan imalatın yapımı için gerekli olan nitelikli iş gücü maliyetinin birim maliyetlerde  
düşürülmek sureti ile imalatın tekniğine uygun yapılması şartının sağlanmadığı,  
b) Söz konusu kamu kurumlarınca yayımlanmış olan iş kalemlerine ait analiz  
girdilerine ilişkin olarak Çevre ve Şehircilik Bakanlığı tarafından yayımlanan rayiçler  
kullanılmış olmasına rağmen bahsi geçen rayiçlerin poz numaralarının belirtilmesi suretiyle  
liste halinde sunulmadığı,  
c) Söz konusu kamu kurumlarınca yayımlanmış olan iş kalemlerine ait malzeme  
girdilerine yönelik üçüncü kişilerden alınan fiyat teklifleri ve özel poz numaralı iş kalemleri  
için alınan fiyat teklifleri ve proformalar üzerinde Kamu İhale Genel Tebliği 45.1.13’üncü  
maddesi gereğince yazılması gereken meslek mensubu ibarelerinin eksik yazıldığı, ayrıca bu  
belgelerde ilgili meslek mensubu onayının da (iletişim bilgilerini gösteren meslek mensubu  
kaşesi, imza) bulunmadığı,  
d) Kamu İhale Genel Tebliği 45.1.13’üncü maddesi gereğince üçüncü kişilerden alınan  
fiyat tekliflerinin teklife konu alanda faaliyet gösterenlerden alınması gerekmekte iken özel  
poz numaralı inşaat ve tesisat iş kalemleri ve kamu kuruluşlarınca birim fiyatları yayınlanan  
iş kalemleri analiz girdileri için fiyat tekliflerini veren firmaların teklif verdiği imalata dair  
ticari faaliyette bulunmadığı,  
e) Söz konusu istekliler tarafından da sunulan açıklama dosyasında açıklama istenilen  
iş kalemlerinden bazı kalemler için belirlenen miktarların idare tarafından belirlenen  
miktarlardan düşük, bazı kalemlerde ise yüksek olarak belirlendiği, ancak açıklama istenilen  
iş kalemleri göz önüne alındığında idarenin metrajları ile isteklilerin metrajları arasındaki  
farkların, isteklilerin teklif birim fiyatları ile çarpılması sonucunda bulunacak olan toplam  
fark tutarlarının istekliler lehine fiyat avantajı sağladığı, bu durumun hem isteklilerce  
öngörülmeyen zarara yol açmakta olduğu, hem de isteklilerin teklif sıralamasını değiştirdiği,  
söz konusu isteklilerin metraj farklılıklarının makul kabul edilemeyecek düzeyde olduğu,  
f) Açıklama istenen iş kalemlerinden bir kısmı için kullanılan Çevre ve Şehircilik  
Bakanlığı, Milli Savunma Bakanlığı, Karayolları Genel Müdürlüğü tarafından yayımlanan kâr  
ve genel gider içermeyen birim fiyatların istekliler tarafından daha düşük gösterilerek Kamu  
İhale Genel Tebliği’ne aykırı açıklama yapıldığı,  
g) Açıklamalar kapsamında sunulan hesap cetvelindeki fiyatlar ile açıklama istenen iş  
kalemlerine ilişkin düzenlenen kamu kuruluşlarının fiyatları kullanılarak oluşturulan fiyatlara  
dair tablodaki fiyatların birbirleri ile uyumlu olmadığı, ölçü birimleri ile ölçü miktarları ve  
tariflerinin, kullanılan pozlardaki ölçü birimleri ile tezatlık oluşturduğu, hesap cetvelindeki  
birim fiyatlar ile fiyat teklifi ve proforma faturalardaki birim fiyatların aynı olmadığı.  
h) İhale dokümanı evraklarında nakliye analizlerinin verildiği, pursantaj tablolarında  
ise iş kalemleri pozları karşılığı ödeme ile birlikte ilgili iş kalemi içeriğindeki malzemelere  
dair de gerekli nakliye ödemelerinin ayrıca gösterildiği, idarece yaklaşık maliyet hesabında  
nakliye için bedellerin öngörüldüğü ve hesaplara da dahil edildiği, bu durumun ihale  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2020/045  
: 36  
: 07.10.2020  
: 2020/UY.II-1643  
dokümanından anlaşılır olmasına rağmen isteklilerce açıklama dosyalarında profil, çimento,  
kireç, çakıl ve tuğla vb. nakliye bedellerine dair bir açıklamanın yapılmadığı, bu nakliye  
bedellerinin hesaplara katılmaması ile isteklilerin kendilerine maliyet hesaplamalarında  
avantaj sağladığı,  
ı) İsteklilerin açıklanması istenilmeyen iş kalemleri toplamını ve müteahhitlik karı ve  
genel giderlerini çok cüzi miktarda göstererek kendi lehlerine büyük avantaj sağladığı  
iddialarına yer verilmiştir.  
Başvuru sahibinin iddialarının değerlendirilmesi sonucunda aşağıdaki hususlar tespit  
edilmiştir.  
1) Başvuru sahibinin 1’inci iddiasına ilişkin olarak:  
4734 sayılı Kamu İhale Kanunu’nun “İhaleye katılımda yeterlik kuralları” başlıklı  
10’uncu maddesinde “…İş bitirme, yönetim veya denetim suretiyle elde edilecek belgeler,  
belge sahibi kişi veya kuruluşların dışındaki istekliler tarafından kullanılamaz, belgeler  
devredilemez, kiraya verilemez ve satılamaz. Bu belge sahiplerinin kuracakları veya ortak  
olacakları tüzel kişilerin ihaleye girebilmesinde en az bir yıldır tüzel kişiliğin yarısından fazla  
hissesine sahip olması ve bu sürede bu Kanuna göre yapılacak ihalelere ilişkin sözleşmelerin  
yürütülmesi konusunda temsile ve yönetime yetkili olması, bu şartların her ihalede aranması  
ve teminat süresi sonuna kadar muhafaza edilmesi zorunludur.…” hükmü,  
Yapım İşleri İhaleleri Uygulama Yönetmeliği’nin İş deneyim belgelerinin verilmesi”  
başlıklı 47’nci maddesinde “(6) İş bitirme, iş durum, iş denetleme ve iş yönetme belgeleri,  
belge sahibi gerçek veya tüzel kişiler dışındaki aday ve istekli tarafından kullanılamaz,  
devredilemez, kiraya verilemez ve satılamaz. Bu belge sahiplerinin kuracakları veya ortak  
olacakları tüzel kişiliklerin ihaleye girebilmesinde; en az bir yıldır tüzel kişiliğin yarısından  
fazla hissesine sahip olması ve bu sürede Kanuna göre yapılacak ihalelere ilişkin  
sözleşmelerin yürütülmesi konusunda temsile ve yönetime yetkili olması, teminat süresi  
sonuna kadar bu şartların muhafaza edilmesi zorunludur.hükmü,  
Kamu İhale Genel Tebliği’nin “Ortaklık durum belgesi ve ortaklık tespit belgesi”  
başlıklı 11’inci maddesinde “11.1. İhaleye katılan tüzel kişinin, ilgili İhale Uygulama  
Yönetmeliğine göre ortağına ait iş deneyimini gösteren belgeyi sunması halinde, bu belgeyle  
birlikte ortaklık durum belgesi veya ortaklık tespit belgesinin de başvuru veya teklif  
kapsamında sunulması zorunludur.  
11.2. (Değişik ibare: 16/03/2019-30716 R.G/3. md., geçerlilik: 18/03/2020) Ortaklık  
durum belgesi veya ortaklık tespit belgesinin kimin tarafından düzenleneceği ve hangi  
durumlarda aday veya isteklilerce sunulmasının zorunlu olduğu hususlarına İhale Uygulama  
Yönetmeliklerinin “İş deneyimini gösteren belgeler” başlıklı maddesinde yer verilmiştir.  
Sunulacak belgenin İhale Uygulama Yönetmeliklerinin ekinde yer alan ilgili standart forma  
uygun şekilde ve ihalenin ilk ilan veya ihaleye davet tarihinden sonra (Ek ibare:12/6/2015-  
29384 R.G./3. md.; Mülga ibare: 13.06.2019-30800 R.G/5.md., yürürlük:23.06.2019)YMM,  
SMMM ya da ticaret ve sanayi odası/ticaret odası bünyesinde bulunan (Değişik ibare:  
16/03/2019-30716 R.G/3. md., geçerlilik: 18/03/2020) ticaret sicili müdürlükleri tarafından  
düzenlenmiş olması zorunludur.açıklaması,  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2020/045  
: 36  
: 07.10.2020  
: 2020/UY.II-1643  
İdari Şartname’nin “İhale konusu işe ilişkin bilgiler” başlıklı 2’nci maddesinde “2.1.  
İhale konusu işin  
a) Adı: Kahramanmaraş Sütçü İmam Üniversitesi Rektörlüğü, Teknik Bilimler Meslek  
Yüksekokulu ve Sosyal Bilimler Meslek Yüksekokulu İnşaatı  
b) Yatırım proje no'su/kodu:2009H03-1053-109329/109333  
c) Miktarı ve türü: Teknik Bilimler Meslek Yüksekokulu 1 blok bodrum, zemin, 1,2,3  
kat, Atölyeler 4 Blok tek kat Betonarme Karkas Bina ve Sosyal Bilimler Meslek Yüksekokulu 1  
blok zemin, 1,2,3 kat Betonarme Karkas Bina ,çevre düzenleme ve alt yapı işleri.  
ç) Yapılacağı yer: Avşar Kampusu - Onikişubat/Kahramanmaraş” düzenlemesi,  
İdari Şartname’nin “İhaleye katılabilmek için gereken belgeler ve yeterlik kriterleri”  
başlıklı 7’nci maddesinde “7.1. İsteklilerin ihaleye katılabilmeleri için aşağıda sayılan  
belgeleri teklifleri kapsamında sunmaları gerekir:  
h) Tüzel kişi tarafından iş deneyimi göstermek üzere sunulan belgenin, tüzel kişiliğin  
yarısından fazla hissesine sahip ve Kanuna göre yapılacak ihalelere ilişkin sözleşmelerin  
yürütülmesi konusunda temsile ve yönetime yetkili olan ortağına ait olması halinde, ticaret ve  
sanayi odası/ticaret odası bünyesinde bulunan ticaret sicili müdürlükleri veya yeminli mali  
müşavir ya da serbest muhasebeci mali müşavir tarafından ilk ilan tarihinden sonra  
düzenlenen ve düzenlendiği tarihten geriye doğru son bir yıldır kesintisiz olarak bu şartların  
korunduğunu gösteren belge. ” düzenlemesi yer almaktadır.  
Söz konusu iddiaya ilişkin olarak ihale işlem dosyası üzerinde yapılan incelemede  
Yıldızlar Grup Petrol Nakliye İnşaat Turizm Gıda ve San. Ltd. Şti. tarafından teklifleri  
kapsamında Toplu Konut İdaresi Başkanlığı tarafından düzenlenmiş İş Denetleme Belgesi  
sunulduğu, sunulan iş denetleme belgesinin Vedat Zengin adına düzenlenmiş olduğu, yine  
teklifleri kapsamında Ortaklık Durum Belgesi sunulduğu ve belgenin düzenlendiği tarihinin  
10.07.2020 olduğu, ilgili belgede ortak Vedat Zengin’in belgenin düzenlendiği tarihteki  
ortaklık hisse oranının yüzde ellibir olduğu, bahsi geçen ortağın 10.11.2018 tarihinden  
itibaren Yıldızlar Grup Petrol Nakliye İnşaat Turizm Gıda ve San. Ltd. Şti.nin kesintisiz  
olarak yüzde elliden fazla hissesine sahip ortağı olduğu hususlarının yer aldığı görülmüştür.  
Yapılan incelemede, yukarıda yer verilen mevzuata göre, ihaleye katılan tüzel kişi  
tarafından, iş deneyimini göstermek üzere tüzel kişiliğin yarısından fazla hissesine sahip ve  
Kanuna göre yapılacak ihalelere ilişkin sözleşmelerin yürütülmesi konusunda temsile ve  
yönetime yetkili olan ortağına ait iş deneyim belgesinin sunulması halinde, bu belgeyle  
birlikte ilk ilan veya davet tarihinden sonra düzenlenen ve düzenlendiği tarihten geriye doğru  
son bir yıldır kesintisiz olarak bu şartların korunduğunu gösteren Yapım İhaleleri Uygulama  
Yönetmeliği’nin ekinde yer alan KİK031.1/Y standart formuna uygun şekilde düzenlenmiş  
ortaklık tespit belgesinin de teklif kapsamında sunulmasının zorunlu olduğu anlaşılmıştır. Bu  
kapsamda, anılan istekli tarafından ortaklık durum belgesinin sunulduğu ancak mevzuat  
gereğince sunulması gereken KİK031.1/Y standart formuna uygun şekilde düzenlenmiş  
ortaklık tespit belgesinin teklif dosyasında sunulmadığı tespit edilmiştir.  
Ayrıca yine Yıldızlar Grup Petrol Nakliye İnşaat Turizm Gıda ve San. Ltd. Şti.  
tarafından teklifleri kapsamında 22.11.2018 tarih ve 9708 sayılı ticaret sicil gazetesi ile  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2020/045  
: 36  
: 07.10.2020  
: 2020/UY.II-1643  
05.02.2020 tarih ve 10009 sayılı ticaret sicil gazetesi olmak üzere 2 adet ticaret sicil  
gazetesinin sunulduğu, 05.02.2020 tarih ve 10009 sayılı ticaret sicil gazetesi ile  
“Müdürler/Yetkililer” başlığı altında değişiklik yapıldığı hususlarının tescil edildiği, yapılan  
değişiklik ile Emine Sayar’ın aksi karar alınıncaya kadar temsile yetkili olarak seçildiği, daha  
önceden müdürlük görevi olan Çağlar Sayar’ın görevinin sona erdiği görülmüş olup söz  
neticesinde Vedat Zengin’in temsil ve yönetime yetkili olmadığı, bu çerçevede anılan istekli  
tarafından ortaklık tespit belgesinin sunulmasının mümkün olmadığı anlaşılmıştır.  
Açıklanan nedenlerle Yıldızlar Grup Petrol Nakliye İnşaat Turizm Gıda ve San. Ltd.  
Şti.nin teklifinin değerlendirme dışı bırakılması gerektiği sonucuna varılmıştır.  
2) Başvuru sahibinin 2’nci iddiasına ilişkin olarak:  
4734 sayılı Kamu İhale Kanunu’nun “Aşırı düşük teklifler” başlıklı 38’inci  
maddesinde “İhale komisyonu verilen teklifleri değerlendirdikten sonra, diğer tekliflere veya  
idarenin tespit ettiği yaklaşık maliyete göre teklif fiyatı aşırı düşük olanları tespit eder. Bu  
teklifleri reddetmeden önce, belirlediği süre içinde teklif sahiplerinden teklifte önemli  
olduğunu tespit ettiği bileşenler ile ilgili ayrıntıları yazılı olarak ister.  
İhale komisyonu;  
a) İmalat sürecinin, verilen hizmetin ve yapım yönteminin ekonomik olması,  
b) Seçilen teknik çözümler ve teklif sahibinin mal ve hizmetlerin temini veya yapım  
işinin yerine getirilmesinde kullanacağı avantajlı koşullar,  
c) Teklif edilen mal, hizmet veya yapım işinin özgünlüğü,  
gibi hususlarda yapılan yazılı açıklamaları dikkate alarak, aşırı düşük teklifleri  
değerlendirir. Bu değerlendirme sonucunda, açıklamaları yeterli görülmeyen veya yazılı  
açıklamada bulunmayan isteklilerin teklifleri reddedilir.  
Kurum, ihale konusu işin türü, niteliği ve yaklaşık maliyeti ile ihale edilme usulüne  
göre aşırı düşük tekliflerin tespiti, değerlendirilmesi ve ekonomik açıdan en avantajlı teklifin  
belirlenmesi amacıyla sınır değerler ve sorgulama kriterleri belirlemeye, ihalenin bu  
maddede öngörülen açıklama istenilmeksizin sonuçlandırılabilmesine, ayrıca yaklaşık  
maliyeti 8 inci maddede öngörülen eşik değerlerin yarısına kadar olan hizmet alımları ile  
yapım işleri ihalelerinde sınır değerin altında olan tekliflerin bu maddede öngörülen  
açıklama istenilmeksizin reddedilmesine ilişkin düzenlemeler yapmaya yetkilidir. İhale  
komisyonu bu maddenin uygulanmasında Kurum tarafından yapılan düzenlemeleri esas  
alır.hükmü,  
Kamu İhale Genel Tebliği’nin “Sınır değer tespiti ve aşırı düşük teklifler” başlıklı  
45’inci maddesinde “… 45.1.2. Sınır değerin altındaki teklif sahiplerinden yaklaşık maliyetin  
% 80’lik bölümünü oluşturan iş kalemleri/gruplarına ilişkin ayrıntılar yazılı olarak istenir. Bu  
çerçevede; istenen açıklamanın niteliği dikkate alınarak, isteklilere beş (5) iş gününden az  
olmamak üzere makul bir süre verilir. Yazıda ayrıca, ihale konusu işe özgü alanlara (malzeme  
ocağı vb.) ilişkin olan ve açıklama istenecek girdi niteliğinde bulunan nakliyelere dair  
yaklaşık maliyet hesabında esas alınan mesafeler belirtilir.  
45.1.2.1. İhale komisyonunca, (38.1) maddesi kapsamında idarece hazırlanan “sıralı  
iş kalemleri/grupları listesi” kullanılarak yaklaşık maliyetin % 80’lik kısmına giren iş  
kalemleri/grupları belirlenir.  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2020/045  
: 36  
: 07.10.2020  
: 2020/UY.II-1643  
Sıralı listeye göre, tutarlarının yaklaşık maliyete oranlarının kümülatif toplamı % 80  
oranına kadar olan iş kalemleri/grupları ile kümülatif toplama eklendiğinde % 80 oranının  
aşılmasına neden olan iş kalemi/grubu, sorgulamaya tabi tutulacak olan iş kalemleri/grupları  
olarak belirlenecektir. Bunların dışında kalan iş kalemleri/grupları için sorgulama  
yapılmayacaktır.  
45.1.2.2. İhale komisyonu tarafından, açıklama istenilmesi gereken iş  
kalemleri/gruplarına ait idarece (38.1) maddesine göre oluşturulan “sıralı analiz girdileri  
listesi” kullanılarak tutarı kar ve genel gider hariç analiz toplamının % 3’üne eşit ve bu  
tutarın altında olan analiz girdileri tespit edilecektir.  
Yaklaşık maliyeti oluşturan iş kalemi/grubu analizlerindeki analiz girdilerinden, tutarı  
kar ve genel gider hariç analiz toplamının %3’üneeşit ve altında olanlar için isteklilerden  
açıklama yapılması istenilmeyecektir.  
Tutarı, kar ve genel gider hariç analiz toplamının % 3’üne eşit veya altında olması  
nedeniyle sorgulamaya tabi tutulmayacak analiz girdilerinin tutarlarının kümülatif toplamının  
kar ve genel gider hariç analiz toplamının %15’ini aşması durumunda; en küçük tutardan  
itibaren kümülatif toplamda % 15’lik tutarın aşılmasına neden olan analiz girdisi  
belirlenecek, tutarı bu girdinin tutarından daha az olan girdiler için açıklama  
istenilmeyecektir.  
Aynı girdinin yaklaşık maliyeti oluşturan birden fazla iş kalemi/grubunun analizinde  
yer alması halinde bu girdinin oranı her analiz için ayrı ayrı değerlendirilerek analiz  
toplamının % 3’ünün altında kalıp kalmadığına göre işlem yapılır. Herhangi bir analizdeki  
oranı %3’ün üstünde olan analiz girdisi için açıklama istenilecektir.  
Analizlerdeki işçilik girdisi, tutarları analiz toplamının % 3’üne eşit veya altında olsa  
dahi, açıklama istenilmeyecek girdiler arasında yer alamaz.  
45.1.2.3. İhale komisyonu teklifleri aşırı düşük olarak tespit edilen isteklilerden  
(45.1.2.1) maddesinde belirlediği iş kalemleri/grupları için isteyeceği açıklama ile ilgili  
yazıda, (45.1.2.2) maddesine göre açıklama istenilmeyecek olan analiz girdilerini de  
belirtecektir.  
İstekliler, teklifi kapsamında yer alan iş kalemleri/grupları için hazırlayacakları  
analizlerde (45.1.2.2) maddesine göre açıklama istenilmeyecek olan analiz girdileri de dahil  
analizlerini oluşturan tüm girdileri göstereceklerdir.  
Örnek:  
Yaklaşık maliyeti 100.000 TL olan bir ihalede; ihale komisyonu, (38.1) maddesine  
göre idarece oluşturulan “sıralı iş kalemleri/grupları listesi” ni kullanarak yaklaşık maliyete  
oranlarının kümülatif toplamı % 80 den küçük olan (0,6888) 8, 9 ve 10 nolu iş  
kalemleri/grupları ile kümülatif toplama eklendiğinde % 80 oranının aşılmasına neden olan 4  
nolu iş kalemi/grubunu açıklama istenilecek iş kalemleri/grupları olarak belirleyecektir.  
Sıralı iş kalemleri/grupları listesi  
İş kalemi/gru  
bu No  
İş  
kalemi/grubu  
adı  
Tutarı Tutar/Y  
M
Kümülatif  
toplam  
8
…….  
32.00  
0
20.00  
0
0,3200  
0,2000  
0,1688  
0,3200  
9
…….  
…….  
0,5200  
0,6888  
10  
16.88  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2020/045  
: 36  
: 07.10.2020  
: 2020/UY.II-1643  
0
4
…….  
15.00  
0
0,1500  
0,8388  
6
7
3
5
2
1
…….  
…….  
…….  
…….  
…….  
…….  
9.600  
2.400  
2.250  
1.000  
750  
0,0960  
0,0240  
0,0225  
0,0100  
0,0075  
0,0012  
0,9348  
0,9588  
0,9813  
0,9913  
0,9988  
1,0000  
120  
TOPLAM 100.0 100,0000  
00  
Sorgulama yapılacak olan “4” nolu iş kalemi/grubunun kar ve genel gider hariç birim  
fiyatının18,49 TL olduğu varsayıldığında, ihale komisyonu tarafından, tutarı 18,49 TL’nin %  
3’ü olan (18,49x0,03=0,55) 0,55 TL’ye eşit veya altında kalan analiz girdileri “vida ve  
plastik dupel, agraf 12 cm, agraf vidası, derz bandı, ses yalıtım bandı, borazan vida, derz  
dolgu alçısı harcı” olarak tespit edilecektir.  
Ancak söz konusu girdilerin tutarları toplamı olan 2,81 TL’nin, 4 nolu iş kaleminin  
kar ve genel gider hariç analiz toplamının (birim fiyatının) % 15’i olan (18,49x0,15=2,77)  
2,77 TL’den fazla olması nedeniyle sıralı analiz girdileri tablosuna göre 2,77 TL’lik tutarın  
aşılmasına neden olan “vida ve plastik dubel” açıklama yapılması gerekli olmayan analiz  
girdileri içinden çıkarılacak ve “agraf 12 cm, agraf vidası, derz bandı, ses yalıtım bandı,  
borazan vida, derz dolgu alçısı harcı” açıklama yapılmasına gerek olmayan analiz girdileri  
olarak ihale komisyonunca tespit edilecektir.  
İş kalemi / grubu analizi  
İş kalemi / gru Yangına dayanıklı alçı  
duvar Ölçü Birimi  
bu  
levhaları ile metal iskeletli giydirme m2  
No : 4  
duvar yapılması (………… Duvar  
Levhası ile)  
Poz  
No  
……  
…..  
Girdiler  
Ö
Mikt B.Fiy Tutarı*  
Br. a atı  
Ad XXX XXX  
Vida ve plastik dubel  
Levha xx mm (yangına m2 XXX XXX  
dayanıklı)  
0,54  
5,00  
…..  
…..  
…..  
…..  
…..  
…..  
…..  
…..  
…..  
…..  
…..  
Tc 60 Profilli-0,6mm  
TU 28 Profilli-0,5 mm  
Agraf 12 cm  
m
m
XXX XXX  
XXX XXX  
3,50  
0,80  
0,51  
0,31  
0,34  
0,33  
0,35  
0,43  
0,68  
3,25  
2,45  
18,49  
Ad XXX XXX  
Kt XXX XXX  
m
m
Agraf vidası  
Derz Bandı (Cam el.)  
Ses yalıtım bandı 5 cm  
Borazan vida  
Derz dolgu alçısı harcı m3 XXX XXX  
Düz İşçi(taş.)  
XXX XXX  
XXX XXX  
Kt XXX XXX  
Sa XXX XXX  
Sa XXX XXX  
Sa XXX XXX  
Alçı levha ustası  
Alçı levha usta yar.  
Kar ve genel giderler hariç toplam  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2020/045  
: 36  
: 07.10.2020  
: 2020/UY.II-1643  
Kar ve genel giderler (% 25)  
TOPLAM TUTAR  
4,62  
23,11  
Sıralı analiz girdileri tablosu  
Girdiler  
Ö. Mikt B.Fi Tut Kümül  
B. arı yatı arı atif  
Toplam  
Agraf vidası  
Kt XXX XXX 0,3 0,31  
1
Açıklama yapılması istenilmeyec  
ektir  
Ses yalıtım bandı 5 cm  
Derz Bandı (Cam el.)  
Borazan vida  
m
XXX XXX 0,3 0,64  
Açıklama yapılması istenilmeyec  
ektir  
Açıklama yapılması istenilmeyec  
ektir  
Açıklama yapılması istenilmeyec  
ektir  
3
m
XXX XXX 0,3 0,98  
4
Kt XXX XXX 0,3 1,33  
5
Derz dolgu alçısı harcı m3 XXX XXX 0,4 1,76  
3
Açıklama yapılması istenilmeyec  
ektir  
Agraf 12 cm  
Ad XXX XXX 0,5 2,27  
Açıklama yapılması istenilmeyec  
ektir  
1
Vida ve plastik dubel  
Düz İşçi(taş.)  
Ad XXX XXX 0,5 2,81  
4
Sa XXX XXX 0,6  
8
TU 28 Profilli-0,5 mm  
Alçı levha usta yar.  
Alçı levha ustası  
Tc 60 Profilli-0,6mm  
m
XXX XXX 0,8  
0
Sa XXX XXX 2,4  
5
Sa XXX XXX 3,2  
5
m
XXX XXX 3,5  
0
Levha xx mm (yangına m2 XXX XXX 5,0  
dayanıklı)  
0
(NOT = Örnekteki iş kalemine ait analizdeki girdiler ve tutarları gerçek verileri  
yansıtmamaktadır, (45.1.2.1) ve (45.1.2.2) maddesi için oluşturulmuş sayısal örnektir.)  
45.1.3. İsteklilerden teklifleri kapsamında analiz ve hesap cetveli sunmaları  
istenmeyecektir. Analizler ve hesap cetveli, Kanunun 38 inci maddesi uyarınca teklif fiyatı  
aşırı düşük olarak tespit edilen isteklilerin tekliflerinin önemli bileşenleri ile ilgili ayrıntıların  
belirlenmesi amacıyla, sadece aşırı düşük teklif sahibi isteklilerden istenecektir. Bu çerçevede;  
teklif fiyatının aşırı düşük olduğu tespit edilen istekliler tekliflerinde önemli olduğu tespit  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2020/045  
: 36  
: 07.10.2020  
: 2020/UY.II-1643  
edilen bileşenlerine ilişkin olarak yapacakları açıklama kapsamında;  
a) Anahtar teslimi götürü bedel işlerde, toplam teklif bedelini oluşturan iş kalemleri  
ve/veya iş gruplarına ait miktarlar ve bunlara ait birim fiyatların gösterildiği hesap cetveli ile  
açıklama istenen iş kalemleri ve/veya iş gruplarının birim fiyatlarına ilişkin ihale  
dokümanında verilen analiz formatına uygun analizleri,  
b) Teklif birim fiyatlı işlerde; açıklama istenen iş kalemlerinin birim fiyatlarına ilişkin  
olarak ihale dokümanında verilen analiz formatına uygun analizleri sunacaklardır.  
Sorgulamaya konu edilmeyen iş kalemleri/grupları için analiz sunulması istenmeyecektir.  
Anahtar teslimi götürü bedel teklif alınan ihalelerde istekli tarafından sunulacak  
hesap cetvelinde, sorgulamaya tabi tutulmayan iş kalemlerinin ve/veya iş gruplarının her biri  
için miktar ve birim fiyatların ayrı ayrı gösterilmesi zorunlu olmayıp, sorgulanmayan iş  
kalemlerinin tamamı için teklif edilen toplam bedelin gösterilmesi yeterlidir.  
45.1.4. İdare tarafından ihale dokümanı kapsamında;  
a) Teklif birim fiyatlı işlerde; her bir iş kaleminin yapım şartlarına, tarif ve içeriğine  
göre analizde yer almasını istediği “malzeme, işçilik, makine ve diğerleri (varsa; nakliyeler,  
inşaat yerindeki yükleme, boşaltma, yatay ve düşey taşımalar, zamlar vb.)” sadece girdi  
cinslerinin belirlendiği, analiz girdileri ile miktarlarının ve tutarlarının belirtilmediği,  
b) Anahtar teslimi götürü bedel işlerde; iş kalemleri ve/veya iş gruplarının yapım  
şartlarına bağlı kalınarak, her iş kalemi/iş grubunun içeriğine göre analizde yer almasını  
istediği “malzeme, işçilik, makine ve diğerleri (varsa; nakliyeler, inşaat yerindeki yükleme,  
boşaltma, yatay ve düşey taşımalar, zamlar vb.)” sadece girdi cinslerinin belirlendiği, analiz  
girdileri ile miktarlarının ve tutarlarının belirtilmediği,  
(Ek-Y.2)’de yer alan örneğe uygun analiz formatının isteklilere verilmesi, isteklilerin  
de tekliflerinin aşırı düşük olarak tespit edilerek kendilerinden açıklama istenmesi  
durumunda, yapacakları açıklamada sunacakları analizlerin verilen bu formata uygun olması  
gerekmektedir.  
İdare tarafından bütün iş kalemleri/iş grupları için tek bir analiz formatı  
düzenlenebileceği gibi, iş kalemleri/iş gruplarının yapım şartlarına göre birden fazla analiz  
formatı da düzenlenebilir. Ancak bu durumda, idare ihale dokümanında hangi analiz  
formatının hangi iş kalemleri/iş grupları için kullanılacağını belirtmek zorundadır.  
Kamu kurum ve kuruluşlarınca yayımlanmış birim fiyatlar ile uyumlu olmayan iş  
kalemleri (özel iş kalemleri) ile idarelerce tasarlanan ve birden fazla iş kalemini ihtiva eden iş  
kalemleri (paçal iş kalemi) için bu iş kalemlerinde bulunan analiz girdileri ve miktarlarının  
gösterildiği analiz formatlarının, ihale dokümanı kapsamında veya aşırı düşük tekliflere  
yönelik açıklama istenmesine ilişkin yazı ekindeverilmesi gerekmektedir. Ancak idarece  
niteliği gereği analiz formatı hazırlanamayan iş kalemlerine ilişkin isteklilerin açıklamaları  
kapsamında analiz sunmalarına gerek olmayıp, anılan iş kalemlerine ilişkin açıklamalar  
45.1.13 maddesi uyarınca yapılabilir.  
45.1.5. İsteklilerin iş kalemleri/iş grupları için kamu kurum ve kuruluşlarınca  
yayımlanmış cari yıl birim fiyatları veya bu fiyatlardan daha yüksek fiyatları teklif etmeleri ve  
söz konusu iş kalemleri/grupları için; hangi kamu kurum ve kuruluşunun birim fiyatını  
kullandıklarını, birim fiyat poz numarasını da yazmak suretiyle liste halinde belirterek  
açıklamaları kapsamında sunmaları durumunda analiz düzenlemeleri zorunlu değildir. Bu  
kapsamda; isteklilerin, kamu kurum ve kuruluşlarınca yayımlanmış “kar ve genel gider  
içermeyen birim fiyatların” üzerine, kendi belirledikleri “kar ve genel gideri” ilave ederek  
birim fiyatlarını oluşturmaları durumunda da; hangi kamu kurum ve kuruluşunun “kar ve  
genel gider hariç birim fiyatını” kullandıklarını ve kendi belirledikleri “kar ve genel gider”  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2020/045  
: 36  
: 07.10.2020  
: 2020/UY.II-1643  
tutarını yazmak suretiyle liste halinde belirterek açıklamaları kapsamında sunmaları halinde  
de, söz konusu iş kalemleri/iş grupları için analiz düzenlemeleri zorunlu değildir. Bu  
kapsamda isteklilerin analiz düzenlemeleri zorunlu olmayan söz konusu iş kalemleri/grupları  
için 45.1.13 maddesinde belirtilen belgeleri sunmalarına da gerek bulunmamaktadır.  
Örneğin; isteklinin, “150 dozlu demirsiz beton” iş kalemi için Bayındırlık ve İskan  
Bakanlığının 16.001 poz numaralı birim fiyatını (2010 B.F: 97,86 TL) teklif etmesi, “200  
dozlu demirsiz beton” iş kalemi için Bayındırlık ve İskan Bakanlığının 16.002 poz numaralı  
birim fiyatının (2010 B.F: 104,00 TL) üzerinde 105,00 TL teklif vermesi, 250 dozlu demirsiz  
beton” iş kalemi için Bayındırlık ve İskan Bakanlığının 16.003 poz numaralı birim fiyatının  
kar ve genel gider hariç tutarına, (110,13/1,25=88,10 TL) kendi belirlediği % 18 kar ve genel  
gider karşılığı eklemek suretiyle 103,96 TL (88,10 x 1,18) teklif etmesi ve teklif ettiği söz  
konusu birim fiyatları aşağıdaki örnek listede gösterildiği şekilde tablo halinde göstermesi  
durumunda; bu üç iş kalemi için analiz düzenlemesi zorunlu değildir.  
Kamu kurum ve kuruluşlarının yayımlanmış birim fiyatları kullanılarak oluşturulan teklif  
birim fiyat listesi (Örnek)  
Kamu kurum ve kuruluş birim  
Teklif  
fiyatları  
Kar  
ve  
Kar ve  
Teklif  
genel  
gider  
dahil  
birim  
fiyat  
Teklif  
edilen  
birim  
fiyat  
Sıra  
No  
Poz  
No  
genel edilen  
gider kar ve  
hariç genel  
birim gider  
fiyat  
İş kaleminin adı  
Birim fiyatı alınan  
kurum/kuruluş  
(TL)  
(TL)  
(TL)  
(TL)  
1
16.001 150  
16.002 200  
16.003 250  
dozlu Bayındırlık ve İskan  
97,86  
97,86  
demirsiz beton  
Bakanlığı  
2
dozlu Bayındırlık ve İskan  
104,00  
105,00  
demirsiz beton  
Bakanlığı  
3
dozlu Bayındırlık ve İskan  
110,13 88,10  
15,86 103,96  
demirsiz beton  
Bakanlığı  
İş kalemleri/grupları için, kamu kurum ve kuruluşlarınca yayımlanmış birim fiyatlar  
esas alınarak teklif sunulmuş olmakla birlikte; yukarıda belirtildiği şekliyle liste halinde  
belirtilmemesi durumunda, söz konusu iş kalemleri/grupları için analiz sunulması zorunludur.  
İlan veya davet tarihinde cari yıl birim fiyatın yayımlanmamış olması durumunda,  
istekli tarafından önceki yılın yayımlanmış birim fiyatları kullanılabilir.  
45.1.6. Analizler ile yardımcı ve/veya alt analizlerde, Çevre ve Şehircilik Bakanlığı  
tarafından belirlenerek yayımlanmış rayiçleri kullanan ve söz konusu rayiçleri poz  
numaralarını da belirtmek suretiyle liste halinde sunan isteklilerin, söz konusu rayiçlere  
ilişkin olarak 45.1.13 maddesinde belirtilen belgeleri sunmalarına gerek bulunmamaktadır.  
45.1.7. İstekliler tarafından, inşaat iş kalemleri/iş grupları dışında yer alan sıhhi  
tesisat, kalorifer tesisatı, müşterek tesisat, havalandırma, brülör, asansör, elektrik tesisatı vb.  
iş kalemleri/iş gruplarına ait analiz sunulması yerine bu iş kalemi/iş gruplarına ait malzeme  
ve montaj bedelini ayrı ayrı gösterecek şekilde açıklama yapılması kabul edilecektir.  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2020/045  
: 36  
: 07.10.2020  
: 2020/UY.II-1643  
45.1.8. Aşırı düşük teklifine ilişkin olarak yaptığı açıklamada sunduğu analizler, ihale  
dokümanı kapsamındaki analiz formatına, birim fiyat tariflerine, idarece tanımlanan yapım  
şartlarına veya teknik şartnameye uygun olmayan, analiz fiyat tutarları teklif fiyatların  
üzerinde olan isteklilere ait teklifler reddedilecektir. Analizler üzerinde yapılan incelemede;  
çarpım ve toplamlarda hesaplama hatası bulunması durumunda, analiz girdilerine ait fiyatlar  
esas alınarak, hesaplama hatası ihale komisyonu tarafından resen düzeltilir. Bu şekilde  
düzeltilmiş analiz fiyatı, teklif fiyatın üzerinde olan isteklilerin teklifleri reddedilir.  
45.1.9. İş kalemleri/gruplarına ait analizler ile yardımcı ve/veya alt analizlerde yer  
alan işçilik fiyatları ihale tarihinde yürürlükte olan saatlik asgari ücretin altında olamaz.  
45.1.10. İhale komisyonu, sınır değerin altındaki tekliflerin önemli bileşenlerini;  
a) Yapım yönteminin ekonomik olması,  
b) Seçilen teknik çözümler ve yapım işinin yerine getirilmesinde kullanılacak avantajlı  
koşullar,  
c) Teklif edilen yapım işinin özgünlüğü,  
gibi hususlarda istekliler tarafından yapılan yazılı açıklamaları da dikkate almak suretiyle  
değerlendirir ve ihaleyi sonuçlandırır.  
45.1.11. Yapım yönteminin ekonomik olması hususunda bir açıklamada bulunulması  
durumunda; kullanılan yapım yöntemi ve teknolojisinin sağlayacağı maliyet avantajının  
açıklanması gereklidir.  
45.1.12. Seçilen teknik çözümler, yapım işinin yerine getirilmesinde kullanılacak  
avantajlı koşullar veya yapım işinin özgünlüğü hususunda bir açıklamada bulunulması  
durumunda; belirtilen çözüm, avantajlı koşul ve özgünlük sayesinde elde edilen maliyet  
avantajı açıklanmalıdır.  
45.1.13. Teklifi aşırı düşük bulunan isteklilerin, tekliflerinde önemli olduğu tespit  
edilen bileşenler ile ilgili olarak 4734 sayılı Kanunun 38 inci maddesi uyarınca yapacakları  
açıklamada, sorgulamaya konu iş kalemlerine/gruplarına ilişkin analizler ile bu analizlere  
dayanak teşkil eden bilgi ve belgeleri sunmaları gerekmektedir.  
İsteklilerin analizlerine dayanak teşkil eden bilgi ve belgeler;  
a. Üçüncü kişilerden alınan fiyat teklifleri,  
b. Çimento ve demir ürünleri için ilan edilmiş üretici fiyat tarifeleri,  
c. Kamu kurum ve kuruluşları tarafından sunulan mal ve hizmetlere ilişkin ilan edilmiş  
fiyat tarifeleri veya bunlardan alınmış fiyat teklifleri,  
ç. Kamu kurum ve kuruluşları tarafından ilgili mal veya hizmetlere ilişkin ilan edilen  
asgari fiyatlar,  
d. Ürettiği, aldığı veya sattığı mallara ilişkin maliyet/satış tutarı tespit tutanakları,  
e. Stoğunda bulunan mallara ilişkin stok tespit tutanakları,  
f. İdarece istenmesi durumunda yardımcı analizler v.b. dir.  
İstekliler tekliflerine ilişkin olarak yukarıda sayılan belgelerden kendileri için uygun  
olanları açıklamaları kapsamında sunacaklardır.  
Yukarıda sayılan bilgi ve belgelerden herhangi biri ile açıklama yapılmasının fiilen  
mümkün olmadığının anlaşıldığı durumlarda, istekliler tarafından gerekçesi belirtilmek  
suretiyle ilgili mevzuatına göre son 12 ay içinde düzenlenen açıklamaya elverişli diğer bilgi  
ve belgeler kullanılarak da açıklama yapılabilir (Örnek: Yurt dışından ithal edilen mallara  
ilişkin olarak gümrük giriş beyannamesi kullanılarak açıklama yapılabilir). Yüklenicinin  
dışında üçüncü kişilerce inşaat mahalli dışında imal edilen ve esaslı başka bir işçilik veya  
malzeme katkısı yapılmaksızın yapıya monte edilen iş kalemlerinin üçüncü kişilerden alınan  
fiyat teklifleri ile açıklanması durumunda, bu iş kalemlerine ilişkin analiz sunulması zorunlu  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2020/045  
: 36  
: 07.10.2020  
: 2020/UY.II-1643  
değildir. Ayrıca, istekliler tarafından teklif kapsamındaki harita, kadastro ve proje işlerine  
ilişkin yapılacak açıklamalarda üçüncü kişilerden alınan fiyat tekliflerinin sunulması  
yeterlidir.  
45.1.13.1 Teklifi oluşturan maliyet bileşenlerine ilişkin üçüncü kişilerden fiyat teklifi  
alınması durumunda, öncelikli olarak fiyat teklifini veren kişiyle tam tasdik sözleşmesi yapan  
veya beyannamelerini imzalamaya yetkili olan meslek mensubu tarafından ilgisine göre teklife  
konu mal veya hizmet için maliyet tespit tutanağı (Ek-O.5) veya satış tutarı tespit tutanağı  
(Ek-O.6) düzenlenecektir. Tutanaklar fiyat teklifinin dayanağı olarak düzenlenecek olup,  
meslek mensubu tarafından muhafaza edilecek ve fiyat teklifinin ekinde idareye  
verilmeyecektir. Ancak idare veya Kurum tarafından gerekli görülmesi halinde bu tutanaklar  
meslek mensubundan istenebilecektir.  
Maliyet tespit tutanağı dayanak alınarak fiyat teklifi sunulabilmesi için, fiyat teklifinin  
mamul/mala ilişkin olması halinde mamul/malın birim fiyatının, tutanakta tespit edilen  
ağırlıklı ortalama birim maliyetin altında olmaması; fiyat teklifinin hizmete ilişkin olması  
halinde ise bu hizmetin birim fiyatının, tutanakta tespit edilen toplam birim maliyetin altında  
olmaması, bu tespitin (Ek-O.5) formunda yapılması, fiyat teklifi üzerine meslek mensubu  
tarafından “Bu fiyat teklifindeki birim fiyatın, mükellefin yasal defter ve belgelerine göre  
tarafımca düzenlenerek onaylanan (.../.../...) tarih ve (…) sayılı maliyet tespit tutanağındaki  
ortalama/toplam birim maliyet tutarının altında olmadığını beyan ederim.” ibaresinin  
yazılarak imzalanması ve iletişim bilgileri de belirtilmek suretiyle kaşelenmesi/mühürlenmesi  
gerekmektedir.  
Satış tutarı tespit tutanağı dayanak alınarak fiyat teklifi sunulabilmesi için teklif edilen  
birim fiyatın, ilgili tutanakta tespit edilen ağırlıklı ortalama birim satış tutarının % 80’inin  
altında olmaması, bu tespitin (Ek-O.6) formunda yapılması, fiyat teklifi üzerine meslek  
mensubu tarafından “Bu fiyat teklifindeki birim fiyatın, mükellefin yasal defter ve belgelerine  
göre tarafımca düzenlenerek onaylanan (.../.../...) tarih ve (…) sayılı satış tutarı tespit  
tutanağındaki ağırlıklı ortalama birim satış tutarının % 80’inin altında olmadığını beyan  
ederim.” ibaresinin yazılarak imzalanması ve iletişim bilgileri de belirtilmek suretiyle  
kaşelenmesi/mühürlenmesi gerekmektedir.  
Üçüncü kişilerden alınan fiyat tekliflerinin teklife konu alanda faaliyet gösterenlerden  
alınması gerekmekte olup, bu belgelerin ihale tarihinden önce düzenlenmiş olması zorunlu  
değildir.  
Kaşeleme işlemi 8.4 üncü maddede belirtilen özel kaşe kullanılmak suretiyle  
yapılabileceği gibi, bu kaşe dışında meslek mensubuna ilişkin bilgileri içeren kaşe  
kullanılmak suretiyle de yapılabilir.  
45.1.13.3. İsteklinin teklifine konu çimento veya demir ürünlerine ilişkin  
açıklamalarında çimento veya demir ürünleri üreticisinin ilan edilmiş fiyat tarifelerini  
kullanması halinde, sadece ilan/davet ile ihale tarihi arasında (ihale tarihi hariç) geçerli olan  
bir tarifeyi gösterir belgeyi sunması yeterlidir.  
45.1.13.4. İsteklinin, kamu kurum ve kuruluşları tarafından sunulanmal ve hizmetlere  
ilişkin ilan edilen fiyat tarifelerinde belirtilen fiyatları kullanması halinde, sadece ilan/davet  
ile ihale tarihi arasında (ihale tarihi hariç) geçerli olan bir tarifeyi gösterir belgeyi sunması  
yeterlidir. (Örnek: Orman Genel Müdürlüğüne bağlı işletmeler tarafından satılan ürünlere  
ilişkin ilan edilmiş fiyatlar vb.)  
45.1.13.4.1. İsteklinin, kamu kurum ve kuruluşları tarafından sunulanmal ve  
hizmetlere ilişkin fiyat tekliflerini kullanması halinde, sadece ilan/davet ile ihale tarihi  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2020/045  
: 36  
: 07.10.2020  
: 2020/UY.II-1643  
arasında (ihale tarihi hariç) düzenlenmiş fiyat teklifini sunması yeterlidir. (Örnek:  
Karayolları Genel Müdürlüğü, İl Özel İdareleri, Belediyeler vb.nin sattıkları kum, çakıl,  
kırmataş vb. mallara ilişkin verdikleri fiyat teklifleri.)  
45.1.13.5 İstekli tarafından açıklaması yapılacak girdinin fiyatı, kamu kurum ve  
kuruluşlarınca ilan edilen ilgili mala ilişkin asgari fiyatlara uygun olması halinde, sadece  
ilan/davet ile ihale tarihi arasında (ihale tarihi hariç) geçerli olan asgari fiyatın  
belgelendirilmesi suretiyle açıklama yapılması yeterlidir.  
45.1.13.6. Teklifi oluşturan maliyet bileşenlerine ilişkin olarak isteklinin kendi ürettiği,  
aldığı veya sattığı mallara ait fiyatların kullanılması durumunda, istekliyle tam tasdik  
sözleşmesi yapan veya beyannamelerini imzalamaya yetkili olan meslek mensubu tarafından  
ilgisine göre teklife konu olan mal için düzenlenen maliyet/satış tutarı tespit tutanağı  
(EK.O.7) ile açıklama yapılabilir.  
Maliyetler dayanak alınarak yapılan açıklamanın geçerli olabilmesi için teklif edilen  
birim fiyatın, ilgili tutanakta tespit edilen ağırlıklı ortalama birim maliyetin altında olmaması  
ve isteklinin son veya bir önceki geçici vergi beyanname döneminde ihale konusu işte  
kullanılmasını öngördüğü mal miktarının en az yarısı kadar alım yapmış olması gerekir.  
Satışlar dayanak alınarak yapılan açıklamanın geçerli olabilmesi için teklif edilen  
birim fiyatın, ilgili tutanakta tespit edilen ağırlıklı ortalama birim satış tutarının % 80’inin  
altında olmaması ve malın ticaretinin isteklinin faaliyet alanında olması gerekir.  
İsteklinin son veya bir önceki geçici vergi beyanname döneminde 4734 sayılı Kanun  
kapsamındaki idarelere açıklama konusu mala ilişkin satış yapmış ve satılan malın idarece  
kabul edilmiş olması durumunda, maliyet/satış tutarı tespit tutanağı sunmasına gerek  
bulunmayıp, sadece söz konusu satışa ilişkin fatura örnekleri veya bu örneklerin noter, YMM,  
SMMM ya da vergi dairesince onaylı suretleri ile de belgelendirme yapılabilecektir.  
Kaşeleme işlemi 8.4 üncü maddede belirtilen özel kaşe kullanılmak suretiyle  
yapılabileceği gibi, bu kaşe dışında meslek mensubuna ilişkin bilgileri içeren kaşe  
kullanılmak suretiyle de yapılabilir.  
45.1.13.7. İstekliler tarafından yapılan açıklamada; malın ihale tarihi itibariyle  
stoklarda bulunduğunun belirtilmesi durumunda, stokta bulunan mala ilişkin “stok tespit  
tutanağı”nın (Ek-O.8) sunulması zorunludur. Stok tespit tutanağında ilgili malın ağırlıklı  
ortalama birim maliyeti gösterilecektir. İsteklilerce teklif edilen tutara ilişkin birim fiyatlar,  
stok tespit tutanağındaki ağırlıklı ortalama birim maliyetin altında olamaz. Ayrıca stoklarda  
olduğu belirtilen söz konusu malın miktarının, ihale konusu işte kullanılacağı belirtilen  
miktardan az olması halinde eksik kalan miktar için bu Tebliğdeki diğer açıklama  
yöntemlerine uygun olarak açıklama yapılması gereklidir.  
45.1.13.8. İsteklinin ortağı olduğu tüzel kişiye ait işletmeden mal çekmesi veya satın  
alması durumunda söz konusu malın emsal bedeli ile değerlenmesi gereklidir. Emsal bedelinin  
tespitinde Vergi Usul Kanununun ilgili hükümleri esas alınır. Bu durumda, Vergi Usul  
Kanununa göre hesaplanan emsal bedeli gösteren ve istekliyle tam tasdik sözleşmesi yapan  
veya beyannamelerini imzalamaya yetkili olan meslek mensubu tarafından hazırlanarak  
imzalanan ve kaşelenen beyanın verilmesi yeterlidir.  
Kaşeleme işlemi bu Tebliğin 8.4 maddesinde belirtilen özel kaşe kullanılmak suretiyle  
yapılabileceği gibi, bu kaşe dışında meslek mensubuna ilişkin bilgileri içeren kaşe  
kullanılmak suretiyle de yapılabilir.  
45.1.13.9. İstekliler tarafından aşırı düşük teklif sorgulaması kapsamındaki mallara  
ilişkin olarak stok tespit tutanağı veya üçüncü kişilerden alınan fiyat teklifi yerine sadece alış  
faturası ile açıklamada bulunulması geçerli bir açıklama olarak kabul edilmeyecektir.  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2020/045  
: 36  
: 07.10.2020  
: 2020/UY.II-1643  
45.1.13.10. Meslek mensubu; üçüncü kişilerden alınan fiyat teklifi üzerindeki beyanın  
ve emsal bedel beyanı ile Ek-O.5, Ek-O.6, Ek-O.7 ve Ek-O.8 numaralı tutanaklardaki  
bilgilerin doğruluğundan sorumludur. Meslek mensubu ibaresinden Yeminli Mali Müşavirler  
veya Serbest Muhasebeci Mali Müşavirler anlaşılır.  
45.1.13.11. Ek-O.5, Ek-O.6, Ek-O.7 ve Ek-O.8 numaralı tutanakların son veya bir  
önceki geçici vergi beyanname dönemine ilişkin olarak düzenlenmesi zorunludur. Son veya bir  
önceki geçici vergi beyanname döneminin tespitinde; 4734 sayılı Kanunun 21 inci maddesinin  
birinci fıkrasının (a), (d) ve (e) bentlerine göre pazarlık usulü ile yapılan ihalelerde ilk yazılı  
fiyat tekliflerinin alındığı tarih, diğer ihale usulleri ile yapılan ihalelerde ise ihale tarihi esas  
alınır.  
Örneğin; 11.1.2014 tarihinde açık ihale usulü ile yapılan ihalede son geçici vergi  
beyanname dönemi “Ekim-Kasım-Aralık 2013”, 15.7.2014 tarihinde açık ihale usulü ile  
yapılan ihalede son geçici vergi beyanname dönemi “Nisan-Mayıs-Haziran 2014” tür.  
45.1.13.13. İşletme hesabına göre defter tutuluyor olması durumunda; yukarıda  
belirtilen tutanaklar, işletme hesabı defteri ve işletme hesap özeti kayıtlarına göre  
düzenlenecektir.  
45.1.13.14. İstekliler tarafından akaryakıt girdisine ilişkin olarak EPDK tarafından il  
bazında günlük yayımlanan akaryakıt fiyatlarının % 90’ının altında sunulan açıklamalar  
geçerli kabul edilmeyecektir. Motorin veya benzine yönelik olarak öngörülen tutarın  
TL/lt cinsinden hesaplanmasında Enerji Piyasası Düzenleme Kurumunun ilgili düzenlemeleri  
dikkate alınacaktır.  
45.1.14. Aşırı düşük teklif sorgulaması sonucunda; (45.1.3 - 45.1.13) maddelerine  
uygun açıklamada bulunmayan, açıklamaları idarece tanımlanan yapım şartlarına uymayan  
veya teknik şartnameye aykırı hususlar içeren isteklilerin teklifleri gerekçeleri belirtilmek  
suretiyle reddedilecektir.  
45.1.16. Aşırı düşük teklifine ilişkin olarak istenen sürede açıklama yapmasına rağmen  
teklifi reddedilen isteklilerin açıklamalarının yeterli görülmeme nedenlerinin, sadece ilgili  
madde numaralarına atıf yapılmakla yetinilmeyerek hangi düzenlemeye aykırılık bulunduğu  
da belirtilmek suretiyle kesinleşen ihale kararının bildirilmesi zorunludur.açıklamaları yer  
almaktadır.  
Uyuşmazlığa konu ihalenin Kahramanmaraş Sütçü İmam Üniversitesi Yapı İşleri ve  
Teknik Daire Başkanlığı tarafından gerçekleştirilen “Kahramanmaraş Sütçü İmam  
Üniversitesi Rektörlüğü, Teknik Bilimler Meslek Yüksekokulu ve Sosyal Bilimler Meslek  
Yüksekokulu İnşaatı İşi” olduğu, ihalenin 17.07.2020 tarihinde 25 isteklinin katılımıyla  
gerçekleştirildiği, yapılan sınır değer hesabı sonucunda 9 istekliden aşırı düşük teklif  
açıklamasının istendiği, Gürkan Taahhüt Yapı San. ve Tic. Ltd. Şti. - Cadde Taahhüt Yapı  
İnşaat Sanayi Ticaret Anonim Şirketi İş Ortaklığı, Sayar İnşaat Taahhüt Sanayi ve Ticaret  
Anonim Şirketi ve Yıldızlar Grup Petrol Nakliye İnşaat Turizm Gıda ve San. Ltd. Şti. olmak  
üzere 3 isteklinin aşırı düşük teklif açıklamasında bulunduğu, ihalenin Yıldızlar Grup Petrol  
Nakliye İnşaat Turizm Gıda ve San. Ltd. Şti. üzerinde bırakıldığı, Gürkan Taahhüt Yapı San.  
ve Tic. Ltd. Şti. - Cadde Taahhüt Yapı İnşaat Sanayi Ticaret Anonim Şirketi İş Ortaklığının  
ekonomik açıdan en avantajlı ikinci teklif sahibi olarak belirlendiği anlaşılmıştır.  
Teklifi sınır değerin altında olan isteklilere gönderilen 23.07.2020 tarihli aşırı düşük  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2020/045  
: 36  
: 07.10.2020  
: 2020/UY.II-1643  
teklif açıklama talebi yazısıyla isteklilerden 30.07.2020 tarihi saat 12:00’a kadar aşırı düşük  
teklif açıklamalarını sunmaları istenmiş ve yazı ekinde açıklama istenilen iş kalemleri  
listesine, açıklama istenilen ve istenilmeyen analiz girdilerine ve nakliye cetveline yer  
verilmiştir.  
Aktarılan mevzuat hükümlerinden, ihale komisyonu tarafından yapılan değerlendirme  
neticesinde teklif fiyatı sınır değerin altında kalan isteklilerin tekliflerinin aşırı düşük teklif  
olarak değerlendirilmesi ve bu teklif sahiplerinden, yaklaşık maliyetin %80’lik bölümünü  
oluşturan iş kalemleri/gruplarına ilişkin ayrıntılı açıklamaların yazılı olarak istenilmesi  
gerektiği,  
İdarece açıklama istenilmesi gereken iş kalemlerine göre oluşturulan “sıralı analiz  
girdileri listesi” kullanılarak tutarı kâr ve genel gider hariç analiz toplamının %3’üne eşit ve  
bu tutarın altında olan analiz girdilerinin tespit edileceği, söz konusu analiz girdilerine ilişkin  
olarak isteklilerden açıklama yapılmasının istenilmeyeceği (işçilik girdileri hariç), tutarı, kâr  
ve genel gider hariç analiz toplamının %3’üne eşit veya altında olması nedeniyle sorgulamaya  
tabi tutulmayacak analiz girdilerinin tutarlarının kümülatif toplamının kâr ve genel gider hariç  
analiz toplamının %15’ini aşması durumunda; en küçük tutardan itibaren kümülatif toplamda  
%15’lik tutarın aşılmasına neden olan analiz girdisi belirleneceği, tutarı bu girdinin tutarından  
daha az olan girdiler için açıklama istenilmeyeceği, aynı girdinin yaklaşık maliyeti oluşturan  
birden fazla iş kaleminin analizinde yer alması halinde bu girdinin oranı her analiz için ayrı  
ayrı değerlendirilerek analiz toplamının %3’ünün altında kalıp kalmadığına göre işlem  
yapılacağı, herhangi bir analizdeki oranı %3’ün üstünde olan analiz girdisi için açıklama  
istenileceği, bahsi geçen hususlara ilişkin olarak da açıklama isteme yazısında açıklama  
istenilmeyecek olan analiz girdilerinin de belirtileceği anlaşılmıştır.  
İsteklilerce teklifleri kapsamında yer alan iş kalemleri için hazırlanacak analizlerde  
ise, açıklama istenilmeyecek olan analiz girdileri de dâhil analizlerini oluşturan tüm girdilerin  
gösterileceği, isteklilerin tekliflerinin aşırı düşük teklif olarak tespit edilerek kendilerinden  
açıklama istenilmesi durumunda yapacakları açıklamada sunacakları analizlerin idarece  
verilen analiz formatlarına uygun olması gerektiği, aksi takdirde ihale dokümanı  
kapsamındaki analiz formatına, birim fiyat tariflerine, idarece tanımlanan yapım şartlarına  
veya Teknik Şartname’ye uygun olmayan açıklama sunan isteklilerin tekliflerinin  
reddedileceği, ayrıca kamu kurum ve kuruluşlarınca yayımlanmış birim fiyatlar ile uyumlu  
olmayan iş kalemleri (özel iş kalemleri) ile idarelerce tasarlanan ve birden fazla iş kalemini  
ihtiva eden iş kalemleri (paçal iş kalemi) için bu iş kalemlerinde bulunan analiz girdileri ve  
miktarlarının gösterildiği analiz formatlarının, ihale dokümanı kapsamında istekli  
olabileceklere verilmesi gerektiği anlaşılmıştır.  
İdarece gönderilen aşırı düşük teklif açıklama talep yazısında özel ve paçal iş kalemi  
olarak değerlendirilen iş kalemlerine ilişkin olarak analiz girdileri ve miktarlarının  
gösterildiği analiz formatlarına yer verilmediği belirlenmiştir.  
Diğer yandan açıklama istenilmeyen analiz girdisi olarak belirlenen bazı girdilerin  
(örneğin; 19.100.1033, 19.100.2434 gibi) içeriğinde işçilik girdisinin yer aldığı anlaşılmıştır.  
Kamu İhale Genel Tebliği’nin yukarıda aktarılan 45.1.2.2’nci maddesinde iş kalemi  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2020/045  
: 36  
: 07.10.2020  
: 2020/UY.II-1643  
analizleri ve alt analizlerinde yer alan bütün işçilik girdilerinin girdi tutarının analiz  
toplamının %3’üne eşit veya altında olmasına bakılmaksızın açıklama istenilecek girdiler  
arasında gösterilmesi gerektiği açıklanmıştır. Bu itibarla, içerisinde işçilik girdisi barındıran  
pozlarda yer alan işçilik girdilerinin açıklama istenecek girdiler olarak belirlenmesi  
gerekmektedir.  
Yukarıda örnek olarak sayılan söz konusu iş kalemlerinde yer alan birim  
fiyat/girdilerin idarece açıklama istenilmeyecek girdi olarak belirlenmesi mevzuata uygun  
olmadığı gibi, bu şekilde açıklama istenilmesinin işçilik girdilerinin açıklama istenilmeyecek  
girdi olarak belirlenmesi sonucunu doğurduğu anlaşılmış olup, aşırı düşük teklif  
açıklamasının bu yönüyle de mevzuata uygun şekilde istenilmediği sonucuna ulaşılmıştır.  
Bu çerçevede, idarece mevzuata uygun olarak gerçekleştirilmeyen söz konusu aşırı  
düşük teklif sorgulamasına istinaden yapılacak olan aşırı düşük teklif açıklamasının mevzuata  
uygun olup olmadığına ilişkin olarak sağlıklı bir değerlendirme yapılabilmesinin imkân  
dâhilinde olamayacağı anlaşılmış olup, yukarıda belirtilen mevzuata aykırılıklar göz önüne  
alınarak,  
a) “Sıralı iş kalemleri/grupları listesi” kullanılarak tutarlarının yaklaşık maliyete  
oranlarının kümülatif toplamı %80 oranına kadar olan iş kalemleri/grupları ile kümülatif  
toplama eklendiğinde %80 oranının aşılmasına neden olan iş kalemi/grubunun, sorgulamaya  
tabi tutulacak olan iş kalemleri/grupları olarak belirlenmesi,  
b) Açıklama istenilecek özel/paçal iş kalemlerine ait birim fiyat analizlerinin temel  
girdilere (işçilik, mazot, diğer malzeme girdileri, makine amortismanı vb. makine girdileri)  
kadar ayrıştırılarak yapılması,  
c) Özel/Paçal iş kalemlerine ait analizlerde aynı poz numarasına sahip girdilerin  
miktar ve tutarlarının toplanması (örneğin aynı özel iş kalemi analizi içerisinde yer alan tüm  
mazot girdilerinin toplanması),  
d) Yukarıdaki işlemlerden sonra Kamu İhale Genel Tebliği’nin 45.1.2.2’nci maddesine  
göre açıklama istenilmeyecek analiz girdilerinin belirlenmesi,  
e) Kamu İhale Genel Tebliği’nin 45.1.2.2’nci maddesine göre aynı girdinin birden  
fazla iş kalemi analizinde yer alması halinde, bu girdinin oranı her analiz için ayrı ayrı  
değerlendirilerek, herhangi bir analizdeki oranı %3’ün üstünde olan analiz girdisi için  
açıklama istenilmesi (Örneğin mazot girdisi birden fazla iş kalemi analizinde yer alması  
durumunda, eğer bu iş kalemleri analizlerinden en az birinde mazot girdisinin oranı söz  
konusu analiz toplamının %3’ünün üstünde olması halinde açıklama istenilmesi),  
f) Açıklama istenilecek iş kalemlerinin tümüne ilişkin olarak tek bir açıklama  
istenilmeyecek analiz girdileri listesinin hazırlanması,  
Yapılan tespitler çerçevesinde temel girdilerin (malzeme, makine, işçilik, nakliye ve  
diğer) cins ve miktarlarının gösterildiği, açıklama istenilecek özel/paçal iş kalemlerine ait  
analiz formatlarının sınır değer altında geçerli teklif veren isteklilere gönderilerek yeniden  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2020/045  
: 36  
: 07.10.2020  
: 2020/UY.II-1643  
aşırı düşük teklif açıklaması istenilmesi ve bu aşamadan sonraki işlemlerin mevzuata uygun  
olarak yeniden gerçekleştirilmesi gerektiği sonucuna varılmıştır.  
Sonuç olarak, yukarıda mevzuata aykırılıkları belirtilen işlemlerin düzeltici işlemle  
giderilebilecek nitelikte işlemler olduğu tespit edildiğinden, Yıldızlar Grup Petrol Nakliye  
İnşaat Turizm Gıda ve San. Ltd. Şti.nin teklifinin değerlendirme dışı bırakılması, idarece  
yukarıda belirtilen hususlar göz önünde bulundurularak, sınır değerin altında teklif sunduğu  
tespit edilen geçerli teklif sahibi isteklilerden yeniden aşırı düşük teklif açıklaması istenilmesi  
ve bu aşamadan sonraki işlemlerin mevzuata uygun olarak yeniden gerçekleştirilmesi  
gerekmektedir.  
Açıklanan nedenlerle, 4734 sayılı Kanun'un 65'inci maddesi uyarınca bu kararın tebliğ  
edildiği veya tebliğ edilmiş sayıldığı tarihi izleyen 30 gün içerisinde Ankara İdare  
Mahkemelerinde dava yolu açık olmak üzere,  
Anılan Kanun'un 54'üncü maddesinin onbirinci fıkrasının (b) bendi gereğince düzeltici  
işlem belirlenmesine,  
Oybirliği ile karar verildi.