Ana Sayfa
/
Kararlar
/
Devlet Su İşleri Genel Müdürlüğü İçmesuyu Dairesi Başkanlığı
/
2020/283412-Elazığ İçmesuyu İsale Hattı 2 Kısım
Bilgi
İKN
2020/283412
Başvuru Sahibi
Öz Aras Grup İnşaat Taahhüt Sanayi ve Ticaret Anonim Şirketi - Akçadağ İnş. Tic. ve Taah. Ltd. Şti. İş Ortaklığı
İdare
Devlet Su İşleri Genel Müdürlüğü İçmesuyu Dairesi Başkanlığı
İşin Adı
Elazığ İçmesuyu İsale Hattı 2 Kısım
KAMU İHALE KURULU KARARI
Toplantı No
Gündem No
Karar Tarihi
Karar No
: 2020/052
: 31
: 18.11.2020
: 2020/UY.II-1886
BAŞVURU SAHİBİ:
Öz Aras Grup İnşaat Taahhüt Sanayi ve Ticaret Anonim Şirketi - Akçadağ İnş. Tic. ve Taah.
Ltd. Şti. İş Ortaklığı,
İHALEYİ YAPAN İDARE:
Devlet Su İşleri Genel Müdürlüğü İçmesuyu Dairesi Başkanlığı,
BAŞVURUYA KONU İHALE:
2020/283412 İhale Kayıt Numaralı “Elazığ İçmesuyu İsale Hattı 2 Kısım” İhalesi
KURUM TARAFINDAN YAPILAN İNCELEME:
Devlet Su İşleri Genel Müdürlüğü İçmesuyu Dairesi Başkanlığı tarafından 08.07.2020
tarihinde açık ihale usulü ile gerçekleştirilen “Elazığ İçmesuyu İsale Hattı 2 Kısım” ihalesine
ilişkin olarak Öz Aras Grup İnşaat Taahhüt Sanayi ve Ticaret Anonim Şirketi - Akçadağ İnş.
Tic. ve Taah. Ltd. Şti. İş Ortaklığının 21.09.2020 tarihinde yaptığı şikâyet başvurusunun,
idarenin 23.09.2020 tarihli yazısı ile reddi üzerine, başvuru sahibince 01.10.2020 tarih ve
43568 sayı ile Kurum kayıtlarına alınan 01.10.2020 tarihli dilekçe ile itirazen şikâyet
başvurusunda bulunulmuştur.
Başvuruya ilişkin olarak 2020/1511 sayılı itirazen şikâyet dosyası kapsamında yapılan
inceleme neticesinde esas inceleme raporu tanzim edilmiştir.
KARAR:
Esas inceleme raporu ve ekleri incelendi.
İtirazen şikâyet dilekçesinde özetle,
1) İdari Şartname’nin 7.4.2’nci maddesinde yerine getirilmesi istenilen kriterlerin
ihale üzerinde bırakılan istekli Tam Er İnşaat Taahhüt Turizm Ticaret Anonim Şirketi- Alfen
Taahhüt İnşaat Maden Nakliye San. ve Tic. Ltd. Şti. İş Ortaklığı ile Fetvacı Kardeşler İnşaat
Ticaret ve Sanayi Limited Şirketi İş Ortaklığı tarafından sağlanmadığı,
2) İhale üzerinde bırakılan istekli Tam Er İnşaat Taahhüt Turizm Ticaret Anonim
Şirketi- Alfen Taahhüt İnşaat Maden Nakliye San. ve Tic. Ltd. Şti. İş Ortaklığı ile Fetvacı
Kardeşler İnşaat Ticaret ve Sanayi Limited Şirketi İş Ortaklığı tarafından sunulan aşırı düşük
teklif açıklamasının mevzuata aykırı olduğu,
a) Açıklanması istenilen iş kalemlerinin tamamı için açıklama yapılmadığı, açıklama
kapsamında sorgulamaya tabi tutulmayan iş kalemlerinin ve/veya iş grupları için bir bedel
gösterilmediği, açıklama kapsamında analizleri oluşturan tüm girdilere yer verilmediği,
açıklanması istenilen iş kalemleri ve açıklanması istenilmeyen iş kalemlerine ait cetvellerin
ayrı ayrı sunulmadığı, sunulan açıklamada açıklama istenen imalat kalemleri için tablo
halinde belirtilen analiz fiyatları ile icmal sayfasında sunulan analiz fiyatların uyuşmadığı,
aşırı düşük teklif açıklamasının toplam teklif üzerinden verilmediği, söz konusu açıklamada
karar damga vergisi, sözleşme damga vergisi ve on binde beş KİK payına ilişkin giderlerin
(sözleşme giderleri) gösterilmediği, iş süresince şantiyede bulunması gereken inşaat
mühendisine ilişkin giderin açıklanmadığı, toplam teklif içerisindeki kâr oranının
KAMU İHALE KURULU KARARI
Toplantı No
Gündem No
Karar Tarihi
Karar No
: 2020/052
: 31
: 18.11.2020
: 2020/UY.II-1886
gösterilmediği, analiz ile açıklanması gereken iş kalemleri için analiz formatına uygun
analizlerin yapılmadığı, analizlerde malzeme, işçilik, nakliye gibi alt girdilerin
gösterilmediği, analiz girdisi olan nakliyeye ilişkin açıklamalarında güncel katsayı ile nakliye
formülünün kullanılmadığı, bazı iş kalemlerinde güncel resmi poz bulunmasına rağmen
geçmiş yıllara ait güncel olmayan pozların kullanıldığı, açıklama istenilen iş kalemlerinin
analizlerinde bulunan açıklama istenilmeyen analiz girdileri için miktar ve birim fiyatın
belirtilmediği, açıklama kapsamındaki özel pozlu imalatlar için fiyat tekliflerinin ilgili
faaliyet alanında iştigal etmeyen firmalardan alındığı,
b) Analizlerde kullanılan işçilik fiyatları için öngörülen saatlik ücretin 2020 yılına
ilişkin saatlik asgari ücretin altında olduğu,
c) Açıklama kapsamında sunulan analizlerde hangi kamu kurum ve kuruluşunun “kar
ve genel gider hariç birim fiyatı” kullandıklarının belirtilmediği, bu analizlerde kullanılan
rayiç bedellerin ilgili kamu kurum ve kuruluşların kullandığı rayiç bedellerden düşük
yazıldığı, ilgili analizler için sunulması gereken alt analizlerin tamamının sunulmadığı,
sunulan alt analizlerde ise rayiç bedellerin kamu kurum ve kuruluşlarının belirlediği
fiyatlardan düşük yazıldığı, tüm bu analiz ve alt analizlerde rayiç bedellerden düşük yazılan
bedeller için Tebliğ’in 45.1.13’üncü maddesinde belirtilen belgelerin sunulmadığı,
d) Açıklama kapsamında sunulan analizlerde çarpım ve toplamlarda hata yapılmış
olup düzeltilmesi durumunda analiz fiyatının teklif fiyatın üzerinde olacağı,
e) Açıklama kapsamında sunulan elektrik tesisatı vb. iş kalemleri/iş gruplarına ait
malzeme ve montaj bedelinin ayrı ayrı gösterilmediği,
f) Yapım yönteminin ekonomik olması hususunda sunulan açıklamada; kullanılan
yapım yöntemi ve teknolojisinin sağlayacağı maliyet avantajına yer verilmediği, seçilen
teknik çözümler, yapım işinin yerine getirilmesinde kullanılacak avantajlı koşullar veya
yapım işinin özgünlüğü hususunda yapılan açıklamada; belirtilen çözüm, avantajlı koşul ve
özgünlük sayesinde elde edilen maliyet avantajının açıklanmadığı,
g) Açıklama kapsamında sunulan sorgulamaya konu iş kalemlerine/gruplarına ilişkin
analizler ile bu analizlere dayanak teşkil eden bilgi ve belgelerden üçüncü kişilerden alınan
fiyat teklifleri, çimento, beton, asfalt ve demir ürünleri için ilan edilmiş üretici fiyat tarifeleri,
kamu kurum ve kuruluşları tarafından sunulan mal ve hizmetlere ilişkin ilan edilmiş fiyat
tarifeleri veya bunlardan alınmış fiyat teklifleri ve stokunda bulunan mallara ilişkin stok tespit
tutanaklarının, gerçeği yansıtmadığı,
h) Açıklama kapsamında sunulan ve üçüncü kişilerden alınan fiyat tekliflerinin fiyat
teklifini veren kişiyle tam tasdik sözleşmesi yapan veya beyannamelerini imzalamaya yetkili
olan meslek mensubu tarafından imza, iletişim bilgileri, kaşelenmesi/mühürlenmesi
yapılmadığı, isteklilerin almış olduğu fiyat tekliflerinde meslek mensuplarının üretici
firmayla tasdik sözleşmesi olmadığı, mükellefin ve meslek mensubunun iletişim bilgileri yer
almadığı, fiyat tekliflerinde meslek mensubu ibaresine yer verilmediği, fiyat tekliflerinde
ilgili satışların hangi (kaçıncı) geçici vergi beyanname döneminde yapıldığının belirtilmediği,
belirtilen dönemlerde ilgili mevzuatın gerektirdiği dönemi kapsamadığı, tutanakların son veya
KAMU İHALE KURULU KARARI
Toplantı No
Gündem No
Karar Tarihi
Karar No
: 2020/052
: 31
: 18.11.2020
: 2020/UY.II-1886
bir önceki geçici vergi beyanname dönemine ilişkin olarak düzenlenmediği,,
i) Kamu İhale Genel Tebliği’nin 45.1.13.3, 45.1.13.4 ve 45.1.13.5’inci maddelerindeki
bedeller için ihale tarihi hariç denmesine rağmen ihale tarihindeki bedellerin dikkate alındığı,
j) Savunma kapsamında sunulan açıklamalarda, Kamu İhale Genel Tebliği’nde yer
verildiği üzere maliyetler dayanak alınarak yapılan açıklamanın geçerli olabilmesi için teklif
edilen birim fiyatın, ilgili tutanakta tespit edilen ağırlıklı ortalama birim maliyetin altında
olmaması ve isteklinin son veya bir önceki geçici vergi beyanname döneminde ihale konusu
işte kullanılmasını öngördüğü mal miktarının en az yarısı kadar alım yapmış olması
gerekmesine rağmen kullanılması öngörülen mal miktarının yarısı kadar alım yapılmadığı,
Satışlar dayanak alınarak yapılan açıklamanın geçerli olabilmesi için teklif edilen
birim fiyatın, ilgili tutanakta tespit edilen ağırlıklı ortalama birim satış tutarının % 80’inin
altında olmaması ve malın ticaretinin isteklinin faaliyet alanında olması gerekmesine rağmen
sunulan bedellerin ağırlıklı ortalama birim satış tutarının % 80’inin altında olmadığı, bununla
birlikte bedel sunulan malın isteklinin faaliyet alanında olmadığı, “(...) sayılı satış tutarı”
ibaresindeki sayı ile Ek-5’teki sayıların birbirini tutmadığı,
k) Pompa için ihale üzerinde bırakılan istekli ve ekonomik açıdan en avantajlı ikinci
teklif sahibi tarafından sunulan (maliyete dayalı yapılan açıklamalarda birden fazla girdiye
(mamul, işçilik diğer girdiler vb.) ilişkin maliyet hesabı yapılması gerekmektedir) maliyet
tutarı tespit tutanağında (Ek-O.5) maliyetlerin yanlış ve eksik hesaplandığı, bu yüzden
proformaların geçerliliği olmadığı,
l) Sunulan açıklamada akaryakıt girdisi EPDK tarafından il bazında günlük
yayımlanan ilan tarihi ile ihale tarihi arasında açıklanan akaryakıt fiyatlarının % 90'ının
altında sunulduğu, motorin girdisinin kg/TL cinsinden sunulmasında kesafet oranı ile yapılan
çevirmelerin hatalı yapılmış olduğu, kesafet oranı TSE standartlarının ilgili dönem ve coğrafi
koşullarına uygun hesaplanmadığı,
m) Açıklanması istenilen 6,3 kV 1250 k\V yumuşak yolverici temini ve montajı, 6,3
kV 3200 kVA dağıtım trafosu temini ve montajı, Hnı=178m, Qp=411,2 It/sn Nm= 1250 KW,
yatay milli, çift emişli, tek kademeli, eksenel ayrılabilir gövdeli, santifrüj pompa elektrik
motoru dahil temini ve montajının özel üretim olduğu, isteklilerin bu işle alakalı üretim
yapmadıkları ve yevmiye-envanter defterlerinde bu pozlara ait herhangi bir üretim
bulunmadığı, maliyet tespit tutanağı mevzuata uygun düzenlenmediği, aşırı düşük teklif
sorgulama sürecinde maliyet/satış tutarı tespit tutanaklarının ve meslek mensuplarına ait
defterlerin ve faaliyet belgelerinin incelenmesi gerektiği,
n) Sunulan açıklamalarda açıklama istenilen iş kalemlerine ilişkin nakliye girdilerine
ait bir fiyat/maliyet öngörmediği, nakliye hesaplamalarının hayali olduğu ve gerçekle
bağdaşmadığı, satış ve maliyet tespit tutanaklarında ilgili malların hangi üretim tesisinde
üretildiği ve işin yapılacağı yere olan uzaklığının belgelendirilemediği ve nakliye
mesafelerinin mevzuata uygun olarak hesaplanmadığı, açıklama istenilen iş kalemi/iş
gruplarına ait malzeme vs. için üçüncü kişilerden alınan fiyat tekliflerinde nakliye dâhil
fiyatların alınmadığı, nakliye dahil alınan fiyatlarda ise nakliye için yapılan açıklama ve
KAMU İHALE KURULU KARARI
Toplantı No
Gündem No
Karar Tarihi
Karar No
: 2020/052
: 31
: 18.11.2020
: 2020/UY.II-1886
belgelendirmelerin uygun olmadığı, malzemelere ait nakliye bedelinin ÇŞB nakliye
formülleri veya müstakil fiyat teklifleriyle açıklanmadığı, malzeme için alınan fiyat
tekliflerinin "nakliye dahil" olarak alınmadığı, nakliye dahil alınan fiyatlarda ise müstakil
olarak nakliye formülleri veya gerçek mesafelere uygun olarak açıklanması gerektiği,
açıklanması istenilen iş kalemlerine ait analiz formatlarında nakliye girdisine özel olarak yer
verildiği, dolayısıyla analiz kapsamında ayrıca açıklanması gerektiği, ancak nakliyeye ilişkin
iş kalemlerinin farklı tür ve miktarda girdiler içeren iş kalemleri olması sebebiyle nakliye iş
kalemlerine ilişkin fiyat teklifi alınmasının gerçekçi olmadığı, fiyat teklifindeki nakliye
bedellerinin daha önce gerçekleştirilmiş aynı yer, aynı mesafe, aynı tür ve girdileri içeren
nakliye işleri sebebiyle teklif edilmiş olamayacağından, geleceğe dair bir fiyatlandırma
yapılmasının mevzuata da uygun olmadığı, nakliye işlerine ait fiyatların liste halinde
sunulmadığı iddialarına yer verilmiştir.
Başvuru sahibinin iddialarının değerlendirilmesi sonucunda aşağıdaki hususlar tespit
edilmiştir.
1) Başvuru sahibinin 1’inci iddiasına ilişkin olarak:
Başvuruya konu ihaleye ait İdari Şartname’nin “İhale konusu işe ilişkin bilgiler”
başlıklı 2’nci maddesinde “2.1. İhale konusu işin
a) Adı:Elazığ İçmesuyu İsale Hattı 2 Kısım
b) Yatırım proje no'su/kodu:2010K05-1289
c) Miktarı (fiziki) ve türü:
Elazığ İçmesuyu Arıtma Tesisinde arıtılmış suyu il merkezi, Akçakiraz, Yazıkonak,
Yurtbaşı, Mollakendi Belediyeleri ile Şahinkaya, Sarıçubuk, Beyyurdu köylerine iletmek için
39 km depo bağlantı hatları ve gerekli içmesuyu tesisleri inşa edilecektir
Ayrıntılı bilgi idari şartnamenin ekinde yer almaktadır.
ç) Yapılacağı yer:Elazığ
d) Bu bent boş bırakılmıştır.” düzenlemesi,
Aynı Şartname’nin “İhaleye katılabilmek için gereken belgeler ve yeterlik kriterleri”
başlıklı 7’nci maddesinde “7.1. İsteklilerin ihaleye katılabilmeleri için aşağıda sayılan
belgeleri teklifleri kapsamında sunmaları gerekir:
…
7.4.2. İsteklinin ihalenin yapıldığı yıldan önceki yıla ait yıl sonu bilançosu veya
eşdeğer belgeleri.
a) İlgili mevzuatı uyarınca bilançosunu yayımlatma zorunluluğu olan isteklilerin, yıl
sonu bilançosunu veya bilançonun gerekli kriterleri sağlandığını gösteren bölümlerini,
b) İlgili mevzuatı uyarınca bilançosunu yayımlatma zorunluluğu olmayan isteklilerin,
yıl sonu bilançosunu veya bilançonun gerekli kriterleri sağladığını gösteren bölümlerini ya da
bu kriterlerin sağlandığını göstermek üzere yeminli mali müşavir veya serbest muhasebeci
mali müşavir tarafından standart forma uygun olarak düzenlenen belgeyi (Standart Form:
KİK024.1/Y)
sunmaları gerekmektedir.
Sunulan bilanço veya eşdeğer belgelerde;
a) Belli sürelerde nakit akışını sağlayabilmesi için gerekli likiditeye ve kısa dönem (bir
yıl) içinde borç ödeme gücüne sahip olup olmadığını gösteren cari oranın (dönen
varlıklar/kısa vadeli borçlar) en az 0,75 olması, (hesaplama yapılırken; yıllara yaygın inşaat
KAMU İHALE KURULU KARARI
Toplantı No
Gündem No
Karar Tarihi
Karar No
: 2020/052
: 31
: 18.11.2020
: 2020/UY.II-1886
maliyetleri dönen varlıklardan, yıllara yaygın inşaat hakediş gelirleri ise kısa vadeli
borçlardan düşülecektir),
b) Aktif varlıkların ne kadarının öz kaynaklardan oluştuğunu gösteren öz kaynak
oranının (öz kaynaklar/toplam aktif) en az 0,15 olması, (hesaplama yapılırken, yıllara yaygın
inşaat maliyetleri toplam aktiflerden düşülecektir),
c) Kısa vadeli banka borçlarının öz kaynaklara oranının 0,50'den küçük olması,
ve belirtilen üç kriterin birlikte sağlanması zorunludur. Sunulan bilançolarda varsa
yıllara yaygın inşaat maliyetleri ile hakediş gelirlerinin gösterilmesi gerekir.
Yukarıda belirtilen kriterleri bir önceki yılda sağlayamayanlar, son üç yıla kadar olan
yılların belgelerini sunabilirler. Bu takdirde belgeleri sunulan yılların parasal tutarlarının
ortalaması üzerinden yeterlik kriterlerinin sağlanıp sağlanmadığına bakılır.
Bilanço veya bilançonun yukarıda belirtilen kriterlerin sağlandığını gösteren
bölümlerinin ilgili mevzuatına göre düzenlenmiş ve yeminli mali müşavir veya serbest
muhasebeci mali müşavir ya da vergi dairesince onaylanmış olması zorunludur. Yabancı
ülkede düzenlenen bilanço veya bilançonun yukarıda belirtilen kriterlerin sağlandığını
gösteren bölümlerinin ise o ülke mevzuatına göre düzenlenmesi ve bu belgeleri düzenlemeye
yetkili merci tarafından onaylanmış olması gereklidir.
Yabancı ülkede düzenlenen yayımlanması zorunlu olmayan bilançoların veya bunların
bölümlerinin ibraz edilmemesi durumunda, yukarıda belirtilen kriterlerin sağlandığı o ülke
mevzuatına göre bu belgeleri düzenlemeye yetkili merci tarafından onaylanmış belge ile tevsik
edilebilir.
İsteklinin ortak girişim olması halinde, ortakların her birinin istenen belgeleri ayrı
ayrı sunması ve yukarıda belirtilen kriterleri sağlaması zorunludur….” düzenlemesi
bulunmaktadır.
İhale dokümanı kapsamında sunulmayacak belgeler tablosuna yer verildiği, anılan
tabloda sunulmayacak belgeler kapsamında “Bilanço-İdari Şartnamenin 7.4.2. maddesi-
Bilanço EKAP'a elektronik ortamda aktarılmaktadır.” düzenlemesine yer verildiği tespit
edilmiştir.
İhale üzerinde bırakılan istekli Tam Er İnşaat Taahhüt Turizm Ticaret Anonim Şirketi-
Alfen Taahhüt İnşaat Maden Nakliye San. ve Tic. Ltd. Şti. İş Ortaklığının pilot ortağı ve özel
ortağı tarafından İdari Şartname’nin 7.4.2’nci maddesinde yer verilen bilançoya ilişkin
kriterleri tevsik etmek amacıyla ayrı ayrı bilanço bilgileri tablosu sunulduğu, bilanço bilgileri
tablosunda yer alan bilanço oranlarının 2019 yılına ilişkin olduğu, bahse konu tabloların
meslek mensubu tarafından kaşelenerek imzalandığı, pilot ortağın cari oranının 6.24, öz
kaynak oranının 0,86, kısa vadeli banka borçlarının öz kaynaklara oranının 0,15 olduğu, özel
ortağın cari oranının 2,17, öz kaynak oranının 0,31, kısa vadeli banka borçlarının öz
kaynaklara oranının 0,03 olduğu, tablolarda yer alan oranların yeterlik kriterlerini karşıladığı
tespit edilmiştir.
Ekonomik açıdan en avantajlı ikinci teklif sahibi istekli Fetvacı Kardeşler İnşaat
Ticaret ve Sanayi Limited Şirketi tarafından sunulmayacak belgeler tablosuna teklif
kapsamında yer verildiği, anılan tabloda bilanço belgelerine ilişkin sunulmayacak belgeler
kapsamında “Teyit bilgisi- …2019 yılı bilançosu” ibaresine yer verildiği, teyit adresi olarak
EKAP gösterildiği tespit edilmiştir. EKAP üzerinden yapılan sorgulamada isteklinin 2019
yılına ilişkin cari oranının 7,37, öz kaynak oranının 0,33, kısa vadeli banka borçlarının öz
KAMU İHALE KURULU KARARI
Toplantı No
Gündem No
Karar Tarihi
Karar No
: 2020/052
: 31
: 18.11.2020
: 2020/UY.II-1886
kaynaklara oranının 0,00 olduğu tespit edilmiştir. Dolayısıyla bilançoya ilişkin oranların
yeterlik kriterlerini karşıladığı tespit edilmiştir.
Bu bağlamda, Tam Er İnşaat Taahhüt Turizm Ticaret Anonim Şirketi- Alfen Taahhüt
İnşaat Maden Nakliye San.ve Tic. Ltd. Şti. İş Ortaklığı ile Fetvacı Kardeşler İnşaat Ticaret ve
Sanayi Limited Şirketi’nin bilançoya ilişkin sunduğu belgelerin İdari Şartname’nin 7.4.2’nci
maddesine ilişkin yeterlik kriterlerini karşıladığı anlaşılmış olup başvuru sahibinin iddiasının
yerinde olmadığı sonucuna varılmıştır.
2) Başvuru sahibinin 2’nci iddiasına ilişkin olarak:
4734 sayılı Kamu İhale Kanunu’nun “Aşırı düşük teklifler” başlıklı 38’inci
maddesinde “İhale komisyonu verilen teklifleri değerlendirdikten sonra, diğer tekliflere veya
idarenin tespit ettiği yaklaşık maliyete göre teklif fiyatı aşırı düşük olanları tespit eder. Bu
teklifleri reddetmeden önce, belirlediği süre içinde teklif sahiplerinden teklifte önemli
olduğunu tespit ettiği bileşenler ile ilgili ayrıntıları yazılı olarak ister.
İhale komisyonu;
a) İmalat sürecinin, verilen hizmetin ve yapım yönteminin ekonomik olması,
b) Seçilen teknik çözümler ve teklif sahibinin mal ve hizmetlerin temini veya
yapım işinin yerine getirilmesinde kullanacağı avantajlı koşullar,
c) Teklif edilen mal, hizmet veya yapım işinin özgünlüğü,
gibi hususlarda yapılan yazılı açıklamaları dikkate alarak, aşırı düşük teklifleri
değerlendirir. Bu değerlendirme sonucunda, açıklamaları yeterli görülmeyen veya yazılı
açıklamada bulunmayan isteklilerin teklifleri reddedilir.
Kurum, ihale konusu işin türü, niteliği ve yaklaşık maliyeti ile ihale edilme usulüne
göre aşırı düşük tekliflerin tespiti, değerlendirilmesi ve ekonomik açıdan en avantajlı teklifin
belirlenmesi amacıyla sınır değerler ve sorgulama kriterleri belirlemeye, ihalenin bu
maddede öngörülen açıklama istenilmeksizin sonuçlandırılabilmesine, ayrıca yaklaşık
maliyeti 8 inci maddede öngörülen eşik değerlerin yarısına kadar olan hizmet alımları ile
yapım işleri ihalelerinde sınır değerin altında olan tekliflerin bu maddede öngörülen
açıklama istenilmeksizin reddedilmesine ilişkin düzenlemeler yapmaya yetkilidir. İhale
komisyonu bu maddenin uygulanmasında Kurum tarafından yapılan düzenlemeleri esas alır.”
hükmü,
Kamu İhale Genel Tebliği’nin “Sınır değer tespiti ve aşırı düşük teklifler” başlıklı
45’inci maddesinde, “…45.1.2.2. İhale komisyonu tarafından, açıklama istenilmesi gereken iş
kalemleri/gruplarına ait idarece (38.1) maddesine göre oluşturulan “sıralı analiz girdileri
listesi” kullanılarak tutarı kar ve genel gider hariç analiz toplamının % 3’üne eşit ve bu
tutarın altında olan analiz girdileri tespit edilecektir.
Yaklaşık maliyeti oluşturan iş kalemi/grubu analizlerindeki analiz girdilerinden, tutarı
kar ve genel gider hariç analiz toplamının %3’üneeşit ve altında olanlar için isteklilerden
açıklama yapılması istenilmeyecektir.
Tutarı, kar ve genel gider hariç analiz toplamının % 3’üne eşit veya altında olması
nedeniyle sorgulamaya tabi tutulmayacak analiz girdilerinin tutarlarının kümülatif toplamının
kar ve genel gider hariç analiz toplamının %15’ini aşması durumunda; en küçük tutardan
itibaren kümülatif toplamda % 15’lik tutarın aşılmasına neden olan analiz girdisi
belirlenecek, tutarı bu girdinin tutarından daha az olan girdiler için açıklama
KAMU İHALE KURULU KARARI
Toplantı No
Gündem No
Karar Tarihi
Karar No
: 2020/052
: 31
: 18.11.2020
: 2020/UY.II-1886
istenilmeyecektir.
Aynı girdinin yaklaşık maliyeti oluşturan birden fazla iş kalemi/grubunun analizinde
yer alması halinde bu girdinin oranı her analiz için ayrı ayrı değerlendirilerek analiz
toplamının % 3’ünün altında kalıp kalmadığına göre işlem yapılır. Herhangi bir analizdeki
oranı %3’ün üstünde olan analiz girdisi için açıklama istenilecektir.
Analizlerdeki işçilik girdisi, tutarları analiz toplamının % 3’üne eşit veya altında olsa
dahi, açıklama istenilmeyecek girdiler arasında yer alamaz.
45.1.2.3. İhale komisyonu teklifleri aşırı düşük olarak tespit edilen isteklilerden
(45.1.2.1) maddesinde belirlediği iş kalemleri/grupları için isteyeceği açıklama ile ilgili
yazıda, (45.1.2.2) maddesine göre açıklama istenilmeyecek olan analiz girdilerini de
belirtecektir.
İstekliler, teklifi kapsamında yer alan iş kalemleri/grupları için hazırlayacakları
analizlerde (45.1.2.2) maddesine göre açıklama istenilmeyecek olan analiz girdileri de dahil
analizlerini oluşturan tüm girdileri göstereceklerdir.
45.1.3. İsteklilerden teklifleri kapsamında analiz ve hesap cetveli sunmaları
istenmeyecektir. Analizler ve hesap cetveli, Kanunun 38 inci maddesi uyarınca teklif fiyatı
aşırı düşük olarak tespit edilen isteklilerin tekliflerinin önemli bileşenleri ile ilgili ayrıntıların
belirlenmesi amacıyla, sadece aşırı düşük teklif sahibi isteklilerden istenecektir. Bu çerçevede;
teklif fiyatının aşırı düşük olduğu tespit edilen istekliler tekliflerinde önemli olduğu tespit
edilen bileşenlerine ilişkin olarak yapacakları açıklama kapsamında;
a) Anahtar teslimi götürü bedel işlerde, toplam teklif bedelini oluşturan iş kalemleri
ve/veya iş gruplarına ait miktarlar ve bunlara ait birim fiyatların gösterildiği hesap cetveli ile
açıklama istenen iş kalemleri ve/veya iş gruplarının birim fiyatlarına ilişkin ihale
dokümanında verilen analiz formatına uygun analizleri,
b) Teklif birim fiyatlı işlerde; açıklama istenen iş kalemlerinin birim fiyatlarına ilişkin
olarak ihale dokümanında verilen analiz formatına uygun analizleri
sunacaklardır. Sorgulamaya konu edilmeyen iş kalemleri/grupları için analiz
sunulması istenmeyecektir.
Anahtar teslimi götürü bedel teklif alınan ihalelerde istekli tarafından sunulacak
hesap cetvelinde, sorgulamaya tabi tutulmayan iş kalemlerinin ve/veya iş gruplarının her biri
için miktar ve birim fiyatların ayrı ayrı gösterilmesi zorunlu olmayıp, sorgulanmayan iş
kalemlerinin tamamı için teklif edilen toplam bedelin gösterilmesi yeterlidir.
45.1.4. İdare tarafından ihale dokümanı kapsamında;
a) Teklif birim fiyatlı işlerde; her bir iş kaleminin yapım şartlarına, tarif ve içeriğine
göre analizde yer almasını istediği “malzeme, işçilik, makine ve diğerleri (varsa; nakliyeler,
inşaat yerindeki yükleme, boşaltma, yatay ve düşey taşımalar, zamlar vb.)” sadece girdi
cinslerinin belirlendiği, analiz girdileri ile miktarlarının ve tutarlarının belirtilmediği,
…
(Ek-Y.2)’de yer alan örneğe uygun analiz formatının isteklilere verilmesi, isteklilerin
de tekliflerinin aşırı düşük olarak tespit edilerek kendilerinden açıklama istenmesi
durumunda, yapacakları açıklamada sunacakları analizlerin verilen bu formata uygun olması
gerekmektedir.
İdare tarafından bütün iş kalemleri/iş grupları için tek bir analiz formatı
düzenlenebileceği gibi, iş kalemleri/iş gruplarının yapım şartlarına göre birden fazla analiz
formatı da düzenlenebilir. Ancak bu durumda, idare ihale dokümanında hangi analiz
formatının hangi iş kalemleri/iş grupları için kullanılacağını belirtmek zorundadır.
Kamu kurum ve kuruluşlarınca yayımlanmış birim fiyatlar ile uyumlu olmayan iş
KAMU İHALE KURULU KARARI
Toplantı No
Gündem No
Karar Tarihi
Karar No
: 2020/052
: 31
: 18.11.2020
: 2020/UY.II-1886
kalemleri (özel iş kalemleri) ile idarelerce tasarlanan ve birden fazla iş kalemini ihtiva eden iş
kalemleri (paçal iş kalemi) için bu iş kalemlerinde bulunan analiz girdileri ve miktarlarının
gösterildiği analiz formatlarının, ihale dokümanı kapsamında veya aşırı düşük tekliflere
yönelik açıklama istenmesine ilişkin yazı ekinde verilmesi gerekmektedir. Ancak idarece
niteliği gereği analiz formatı hazırlanamayan iş kalemlerine ilişkin isteklilerin açıklamaları
kapsamında analiz sunmalarına gerek olmayıp, anılan iş kalemlerine ilişkin açıklamalar
45.1.13 maddesi uyarınca yapılabilir.
45.1.5. İsteklilerin iş kalemleri/iş grupları için kamu kurum ve kuruluşlarınca
yayımlanmış cari yıl birim fiyatları veya bu fiyatlardan daha yüksek fiyatları teklif etmeleri ve
söz konusu iş kalemleri/grupları için; hangi kamu kurum ve kuruluşunun birim fiyatını
kullandıklarını, birim fiyat poz numarasını da yazmak suretiyle liste halinde belirterek
açıklamaları kapsamında sunmaları durumunda analiz düzenlemeleri zorunlu değildir. Bu
kapsamda; isteklilerin, kamu kurum ve kuruluşlarınca yayımlanmış “kar ve genel gider
içermeyen birim fiyatların” üzerine, kendi belirledikleri “kar ve genel gideri” ilave ederek
birim fiyatlarını oluşturmaları durumunda da; hangi kamu kurum ve kuruluşunun “kar ve
genel gider hariç birim fiyatını” kullandıklarını ve kendi belirledikleri “kar ve genel gider”
tutarını yazmak suretiyle liste halinde belirterek açıklamaları kapsamında sunmaları halinde
de, söz konusu iş kalemleri/iş grupları için analiz düzenlemeleri zorunlu değildir. Bu
kapsamda isteklilerin analiz düzenlemeleri zorunlu olmayan söz konusu iş kalemleri/grupları
için 45.1.13 maddesinde belirtilen belgeleri sunmalarına da gerek bulunmamaktadır.
…
45.1.6. Analizler ile yardımcı ve/veya alt analizlerde, Çevre ve Şehircilik Bakanlığı
tarafından belirlenerek yayımlanmış rayiçleri kullanan ve söz konusu rayiçleri poz
numaralarını da belirtmek suretiyle liste halinde sunan isteklilerin, söz konusu rayiçlere
ilişkin olarak 45.1.13 maddesinde belirtilen belgeleri sunmalarına gerek bulunmamaktadır.
45.1.7. İstekliler tarafından, inşaat iş kalemleri/iş grupları dışında yer alan sıhhi
tesisat, kalorifer tesisatı, müşterek tesisat, havalandırma, brülör, asansör, elektrik tesisatı vb.
iş kalemleri/iş gruplarına ait analiz sunulması yerine bu iş kalemi/iş gruplarına ait malzeme
ve montaj bedelini ayrı ayrı gösterecek şekilde açıklama yapılması kabul edilecektir.
45.1.8. Aşırı düşük teklifine ilişkin olarak yaptığı açıklamada sunduğu analizler, ihale
dokümanı kapsamındaki analiz formatına, birim fiyat tariflerine, idarece tanımlanan yapım
şartlarına veya teknik şartnameye uygun olmayan, analiz fiyat tutarları teklif fiyatların
üzerinde olan isteklilere ait teklifler reddedilecektir. Analizler üzerinde yapılan incelemede;
çarpım ve toplamlarda hesaplama hatası bulunması durumunda, analiz girdilerine ait fiyatlar
esas alınarak, hesaplama hatası ihale komisyonu tarafından re’sen düzeltilir. Bu şekilde
düzeltilmiş analiz fiyatı, teklif fiyatın üzerinde olan isteklilerin teklifleri reddedilir.
45.1.9. İş kalemleri/gruplarına ait analizler ile yardımcı ve/veya alt analizlerde yer
alan işçilik fiyatları ihale tarihinde yürürlükte olan saatlik asgari ücretin altında olamaz.
45.1.10. İhale komisyonu, sınır değerin altındaki tekliflerin önemli bileşenlerini;
a) Yapım yönteminin ekonomik olması,
b) Seçilen teknik çözümler ve yapım işinin yerine getirilmesinde kullanılacak avantajlı
koşullar,
c) Teklif edilen yapım işinin özgünlüğü,
gibi hususlarda istekliler tarafından yapılan yazılı açıklamaları da dikkate almak
suretiyle değerlendirir ve ihaleyi sonuçlandırır.
45.1.11. Yapım yönteminin ekonomik olması hususunda bir açıklamada bulunulması
durumunda; kullanılan yapım yöntemi ve teknolojisinin sağlayacağı maliyet avantajının
KAMU İHALE KURULU KARARI
Toplantı No
Gündem No
Karar Tarihi
Karar No
: 2020/052
: 31
: 18.11.2020
: 2020/UY.II-1886
açıklanması gereklidir.
45.1.12. Seçilen teknik çözümler, yapım işinin yerine getirilmesinde kullanılacak
avantajlı koşullar veya yapım işinin özgünlüğü hususunda bir açıklamada bulunulması
durumunda; belirtilen çözüm, avantajlı koşul ve özgünlük sayesinde elde edilen maliyet
avantajı açıklanmalıdır.
45.1.13. Teklifi aşırı düşük bulunan isteklilerin, tekliflerinde önemli olduğu tespit
edilen bileşenler ile ilgili olarak 4734 sayılı Kanunun 38 inci maddesi uyarınca yapacakları
açıklamada, sorgulamaya konu iş kalemlerine/gruplarına ilişkin analizler ile bu analizlere
dayanak teşkil eden bilgi ve belgeleri sunmaları gerekmektedir.
İsteklilerin analizlerine dayanak teşkil eden bilgi ve belgeler;
a. Üçüncü kişilerden alınan fiyat teklifleri,
b. Çimento ve demir ürünleri için ilan edilmiş üretici fiyat tarifeleri,
c. Kamu kurum ve kuruluşları tarafından sunulan mal ve hizmetlere ilişkin ilan edilmiş
fiyat tarifeleri veya bunlardan alınmış fiyat teklifleri,
ç. Kamu kurum ve kuruluşları tarafından ilgili mal veya hizmetlere ilişkin ilan edilen
asgari fiyatlar,
d. Ürettiği, aldığı veya sattığı mallara ilişkin maliyet/satış tutarı tespit tutanakları,
e. Stoğunda bulunan mallara ilişkin stok tespit tutanakları,
f. İdarece istenmesi durumunda yardımcı analizler v.b. dir.
İstekliler tekliflerine ilişkin olarak yukarıda sayılan belgelerden kendileri için uygun
olanları açıklamaları kapsamında sunacaklardır.
Yukarıda sayılan bilgi ve belgelerden herhangi biri ile açıklama yapılmasının fiilen
mümkün olmadığının anlaşıldığı durumlarda, istekliler tarafından gerekçesi belirtilmek
suretiyle ilgili mevzuatına göre son 12 ay içinde düzenlenen açıklamaya elverişli diğer bilgi
ve belgeler kullanılarak da açıklama yapılabilir (Örnek: Yurt dışından ithal edilen mallara
ilişkin olarak gümrük giriş beyannamesi kullanılarak açıklama yapılabilir). Yüklenicinin
dışında üçüncü kişilerce inşaat mahalli dışında imal edilen ve esaslı başka bir işçilik veya
malzeme katkısı yapılmaksızın yapıya monte edilen iş kalemlerinin üçüncü kişilerden alınan
fiyat teklifleri ile açıklanması durumunda, bu iş kalemlerine ilişkin analiz sunulması zorunlu
değildir. Ayrıca, istekliler tarafından teklif kapsamındaki harita, kadastro ve proje işlerine
ilişkin yapılacak açıklamalarda üçüncü kişilerden alınan fiyat tekliflerinin sunulması
yeterlidir.
45.1.13.1. Teklifi oluşturan maliyet bileşenlerine ilişkin üçüncü kişilerden fiyat teklifi
alınması durumunda, öncelikli olarak fiyat teklifini veren kişiyle tam tasdik sözleşmesi yapan
veya beyannamelerini imzalamaya yetkili olan meslek mensubu tarafından ilgisine göre teklife
konu mal veya hizmet için maliyet tespit tutanağı (Ek-O.5) veya satış tutarı tespit tutanağı
(Ek-O.6) düzenlenecektir. Tutanaklar fiyat teklifinin dayanağı olarak düzenlenecek olup, aşırı
düşük teklif açıklaması kapsamında sunulacaktır.
Maliyet tespit tutanağı dayanak alınarak fiyat teklifi sunulabilmesi için, fiyat teklifinin
mamul/mala ilişkin olması halinde mamul/malın birim fiyatının, tutanakta tespit edilen
ağırlıklı ortalama birim maliyetin altında olmaması; fiyat teklifinin hizmete ilişkin olması
halinde ise bu hizmetin birim fiyatının, tutanakta tespit edilen toplam birim maliyetin altında
olmaması, bu tespitin (Ek-O.5) formunda yapılması, fiyat teklifi üzerine meslek mensubu
tarafından “Bu fiyat teklifindeki birim fiyatın, mükellefin yasal defter ve belgelerine göre
tarafımca düzenlenerek onaylanan (.../.../...) tarih ve (…) sayılı maliyet tespit tutanağındaki
ortalama/toplam birim maliyet tutarının altında olmadığını beyan ederim.” ibaresinin
yazılarak imzalanması ve iletişim bilgileri de belirtilmek suretiyle kaşelenmesi/mühürlenmesi
KAMU İHALE KURULU KARARI
Toplantı No
Gündem No
Karar Tarihi
Karar No
: 2020/052
: 31
: 18.11.2020
: 2020/UY.II-1886
gerekmektedir. Mala ilişkin fiyat teklifi verilebilmesi için ayrıca fiyat teklifini veren kişi
tarafından son veya bir önceki geçici vergi beyanname döneminde ihale konusu işte
kullanılması öngörülen fiyat teklifi konusu mal miktarının en az 1/20’si kadar alım yapılmış
olması gerekir.
Satış tutarı tespit tutanağı dayanak alınarak fiyat teklifi sunulabilmesi için öncelikle
fiyat teklifini veren kişi tarafından son veya bir önceki geçici vergi beyanname döneminde
ihale konusu işte kullanılması öngörülen fiyat teklifi konusu mamul/mal/hizmet miktarının en
az 1/20’si kadar satış yapılmış olması, teklif edilen birim fiyatın, ilgili tutanakta tespit edilen
ağırlıklı ortalama birim satış tutarının % 80’inin altında olmaması, bu tespitin (Ek-O.6)
formunda yapılması, fiyat teklifi üzerine meslek mensubu tarafından “Bu fiyat teklifindeki
birim fiyatın, mükellefin yasal defter ve belgelerine göre tarafımca düzenlenerek onaylanan
(.../.../...) tarih ve (…) sayılı satış tutarı tespit tutanağındaki ağırlıklı ortalama birim satış
tutarının % 80’inin altında olmadığını beyan ederim.” ibaresinin yazılarak imzalanması ve
iletişim bilgileri de belirtilmek suretiyle kaşelenmesi/mühürlenmesi gerekmektedir.
Üçüncü kişilerden alınan fiyat tekliflerinin teklife konu alanda faaliyet gösterenlerden
alınması gerekmekte olup, bu belgelerin ihale tarihinden önce düzenlenmiş olması zorunlu
değildir.
Kaşeleme işlemi 8.4 üncü maddede belirtilen özel kaşe kullanılmak suretiyle
yapılabileceği gibi, bu kaşe dışında meslek mensubuna ilişkin bilgileri içeren kaşe
kullanılmak suretiyle de yapılabilir.
Kurum bu maddede düzenlenen 1/20 oranını değiştirmeye ve işin konusu, yaklaşık
maliyeti ve/veya süresine göre farklı oranlar belirlemeye yetkilidir.
…
45.1.13.11. Ek-O.5, Ek-O.6, Ek-O.7 ve Ek-O.8 numaralı tutanakların son veya bir
önceki geçici vergi beyanname dönemine ilişkin olarak düzenlenmesi zorunludur. Son veya bir
önceki geçici vergi beyanname döneminin tespitinde; 4734 sayılı Kanunun 21 inci maddesinin
birinci fıkrasının (a), (d) ve (e) bentlerine göre pazarlık usulü ile yapılan ihalelerde ilk yazılı
fiyat tekliflerinin alındığı tarih, diğer ihale usulleri ile yapılan ihalelerde ise ihale tarihi esas
alınır.
Örneğin; 11.1.2014 tarihinde açık ihale usulü ile yapılan ihalede son geçici vergi
beyanname dönemi “Ekim-Kasım-Aralık 2013”, 15.7.2014 tarihinde açık ihale usulü ile
yapılan ihalede son geçici vergi beyanname dönemi “Nisan-Mayıs-Haziran 2014” tür.
…
45.1.13.14. İstekliler tarafından akaryakıt girdisine ilişkin olarak EPDK tarafından il
bazında günlük yayımlanan akaryakıt fiyatlarının % 90’ının altında sunulan açıklamalar
geçerli kabul edilmeyecektir. Motorin veya benzine yönelik olarak öngörülen tutarın
TL/lt cinsinden hesaplanmasında Enerji Piyasası Düzenleme Kurumunun ilgili düzenlemeleri
dikkate alınacaktır.
45.1.13.15. Sözleşme veya eklerinde, taş, kum, çakıl, gravye, balast, stabilize vb. yapı
malzemelerinin idarenin belirlediği ocaklardan temininin öngörüldüğü haller dışında, bu
Tebliğin 45.1.2 maddesi gereğince nakliye girdilerine ilişkin idarece belirtilen mesafelerden
daha düşük mesafe kullanarak açıklama yapan isteklilerin, ihale konusu işe özgü alanlara
ilişkin açıklamalarını kamu kurum ve kuruluşları tarafından düzenlenen veya onaylanan
belgeler ile tevsik etmeleri gerekmektedir.
45.1.13.16. Niteliği gereği üretiminden sonra belirli bir süre içerisinde imalata
dönüştürülmesi gereken hazır betona ilişkin Çevre ve Şehircilik Bakanlığı tarafından
belirlenerek yayımlanmış rayiçler ile açıklama yapılması esastır. İdarece, TS 13515
KAMU İHALE KURULU KARARI
Toplantı No
Gündem No
Karar Tarihi
Karar No
: 2020/052
: 31
: 18.11.2020
: 2020/UY.II-1886
Standardında belirlenen süreler ile Karayolu Trafik Yönetmeliğinde düzenlenen azami hız
sınırları dikkate alınarak, hazır beton üretim tesisi ile işin yapılacağı yer arasındaki azami
mesafenin tespit edilmesi ve aşırı düşük tekliflere yönelik açıklama istenmesine ilişkin yazıda
bu mesafeye yer verilmesi zorunludur. Fiyat teklifi ile açıklama yapılması halinde, idarece
belirlenen mesafeden daha uzak mesafe kullanılamaz.
…
45.1.14. Aşırı düşük teklif sorgulaması sonucunda; (45.1.3 - 45.1.13) maddelerine
uygun açıklamada bulunmayan, açıklamaları idarece tanımlanan yapım şartlarına uymayan
veya teknik şartnameye aykırı hususlar içeren isteklilerin teklifleri gerekçeleri belirtilmek
suretiyle reddedilecektir.
…
4734 sayılı Kanunun 38 inci maddesi uyarınca, yukarıda yer alan açıklamalar
çerçevesinde değerlendirilmesi gerekir.” açıklaması bulunmaktadır.
Başvuruya konu ihalede 27 isteklinin teklif verdiği, idarece 12 isteklinin teklifinin
geçerli olarak değerlendirildiği, geçerli teklifler dikkate alınarak sınır değerin 98.263.273,69
TL olarak hesaplandığı, idarece teklifi aşırı düşük teklif sınır değerinin altında kalan beş
istekliden aşırı düşük teklif açıklaması istenildiği, isteklilere gönderilen aşırı düşük teklif
sorgulama yazısında 10 adet açıklama istenilen iş kalemine ve iş kalemlerine ilişkin açıklama
istenilmeyen analiz girdilerine yer verildiği tespit edilmiştir.
Aşırı düşük teklif sorgulamasına tâbi tutulan isteklilerden Tam Er İnşaat Taahhüt
Turizm Ticaret Anonim Şirketi - Alfen Taahhüt İnşaat Maden Nakliye San. ve Tic. Ltd. Şti İş
Ortaklığı, Fetvacı Kardeşler İnşaat Ticaret ve Sanayi Limited Şirketi ile Öz Aras Grup İnşaat
Taahhüt Sanayi ve Ticaret Anonim Şirketi-Akçadağ İnşaat Ticaret ve Taahhüt Limited Şirketi
İş Ortaklığı tarafından açıklama sunulduğu, üç istekli tarafından yapılan açıklamanın
tamamının uygun görüldüğü, ihalenin Tam Er İnşaat Taahhüt Turizm Ticaret Anonim Şirketi
- Alfen Taahhüt İnşaat Maden Nakliye San. ve Tic. Ltd. Şti. İş Ortaklığının üzerinde
bırakıldığı tespit edilmiştir.
a) İhale üzerinde bırakılan istekli ve ekonomik açıdan en avantajlı ikinci teklif sahibi
istekli tarafından sunulan aşırı düşük teklif açıklaması incelendiğinde,
Açıklamanın aşırı düşük teklif açıklaması istenilen iş kalemleri üzerinden yapılması
gerektiği, dolayısıyla aşırı düşük teklif açıklamasında teklifi oluşturan bütün iş kalemlerine
yer verme zorunluluğu bulunmadığı, istekli tarafından aşırı düşük teklif açıklaması istenilen
10 iş kaleminin tamamına ilişkin analiz sunulduğu, açıklama kapsamında analizleri oluşturan
tüm girdilere yer verildiği, ayrıca başvuruya konu ihalede birim fiyat teklif alındığı ve istekli
tarafından açıklama istenilmeyen iş kalemlerine birim fiyat teklif cetvelinde zaten yer
verildiği, açıklanması istenilen iş kalemleri ve açıklanması istenilmeyen iş kalemlerine ait
cetvellerin ayrı ayrı sunulmasına gerek bulunmadığı, açıklama istenilen iş kalemlerine ilişkin
sunulan analiz ve alt analiz fiyat toplamlarının birim fiyat teklif cetvelinde yer alan teklif
birim fiyatlarıyla aynı olduğu, dolayısıyla tablo halinde belirtilen analiz fiyatları ile birim
fiyat teklif cetvelinde yer alan fiyatların uyuştuğu anlaşılmıştır.
Ayrıca, Tebliğ’in 45’inci maddesi incelendiğinde aşırı düşük teklif açıklamasının
hangi belgelerle ne şekilde yapılacağına ilişkin açıklamaların yer aldığı, sözleşme giderlerine
KAMU İHALE KURULU KARARI
Toplantı No
Gündem No
Karar Tarihi
Karar No
: 2020/052
: 31
: 18.11.2020
: 2020/UY.II-1886
ilişkin açıklama yapma zorunluluğu bulunmadığı, istekli tarafından açıklama kapsamında
işçilik giderlerine yer verildiği ancak imalatlarda fiilen yer almayan inşaat mühendisliği
maliyetine ilişkin toplam gideri açıklama zorunluluğu bulunmadığı anlaşılmıştır.
İstekli tarafından iş kalemlerine ilişkin sunulan analizlerde kâr ve genel giderlere yer
verildiği, isteklinin sunduğu analizlerin analiz formatına uygun olduğu, malzeme, işçilik,
nakliye girdilerine alt analizlerde yer verildiği, nakliyeye ilişkin açıklamalarda güncel katsayı
ile nakliye formülünün kullanıldığı tespit edilmiştir. Hangi iş kalemlerine ilişkin güncel
olmayan pozlara açıklamada yer verildiği hususuna itirazen şikâyet başvurusunda yer
verilmediği, ancak istekli tarafından yapılan açıklamanın analiz formatında yer verilen iş
kalemleri üzerinden güncel resmi pozlarla yapıldığı tespit edilmiştir. Açıklama istenilen iş
kalemlerinin analizlerinde bulunan açıklama istenilmeyen analiz girdilerine ilişkin miktar ve
birim fiyat bilgisine iş kalemi analizlerinde yer verildiği anlaşılmıştır. İhale üzerinde bırakılan
istekli tarafından açıklama kapsamındaki özel pozlu imalatlar için 6 firmadan alınan fiyat
tekliflerinin sunulduğu, ekonomik açıdan en avantajlı ikinci teklif sahibi istekli tarafından
açıklama kapsamındaki özel pozlu imalatlar için 5 firmadan alınan fiyat tekliflerinin
sunulduğu, firmalara ilişkin Ticaret Sicili Gazeteleri ve ticaret unvanları incelendiğinde
firmaların fiyat teklifine konu alanda faaliyet gösterdiği tespit edilmiştir.
Bu bağlamda, ihale üzerinde bırakılan istekli ve ekonomik açıdan en avantajlı ikinci
teklif sahibi istekli tarafından sunulan açıklamalara ilişkin anılan iddiaların yerinde olmadığı
sonucuna varılmıştır.
b) İhale üzerinde bırakılan istekli tarafından aşırı düşük teklif açıklamasında iş
kalemleri kapsamında yer alan işçilik ücretinin 1 saat için 13,10 TL öngörüldüğü, ekonomik
açıdan en avantajlı ikinci teklif sahibi istekli tarafından işçilik ücretinin 1 saat için 13,09 TL
öngörüldüğü tespit edilmiştir.
2020 yılına ilişkin saatlik brüt asgari ücretin 13,08 TL olduğu hususu dikkate
alındığında her iki istekli tarafından da açıklama kapsamında öngörülen işçilik giderlerinin
2020 yılına ilişkin saatlik brüt asgari ücretin altında kalmadığı, dolayısıyla iddianın yerinde
olmadığı sonucuna varılmıştır.
c) İhale üzerinde bırakılan istekli tarafından açıklama kapsamında “Kamu İhale Genel
Tebliği’nin 45.1.5 Maddesi Gereği Oluşturulan Maliyet Tablosu” başlıklı tabloya yer
verildiği, tabloda açıklama istenilen iş kalemi ve analiz girdileri birim fiyatları ile ilgili kamu
kurum ve kuruluşu bilgisine yer verildiği tespit edilmiştir. Bahse konu tablodan isteklinin
Çevre ve Şehircilik Bakanlığı, İller Bankası ve Karayolları Genel Müdürlüğü birim fiyatlarını
açıklamada kullandığı anlaşılmıştır. Yapılan incelemede, iş kalemi analizleri kapsamında alt
analizlerin tamamına ayrıca yer verildiği, alt analizlerde yer alan bazı analiz girdilerinde
kamu kurum ve kuruluşu rayiçlerinin kullanıldığı, yapılan incelemede söz konusu rayiçlerin
kamu kurum kuruluşları tarafından yayımlanan rayiçlerden düşük olmadığı, dolayısıyla bahse
konu rayiçler için ayrıca Tebliğ’in 45.1.13’üncü maddesinde yer alan diğer açıklama
usullerini kullanma zorunluluğu bulunmadığı anlaşılmıştır.
Öte yandan, ekonomik açıdan en avantajlı ikinci teklif sahibi istekli tarafından
açıklama kapsamında “Elazığ İçmesuyu İsale Hattı 2. Kısım” başlıklı tabloya yer verildiği,
KAMU İHALE KURULU KARARI
Toplantı No
Gündem No
Karar Tarihi
Karar No
: 2020/052
: 31
: 18.11.2020
: 2020/UY.II-1886
tabloda açıklama istenilen iş kalemi ve analiz girdileri birim fiyatları ile ilgili kamu kurum ve
kuruluşu bilgisine yer verildiği tespit edilmiştir. Bahse konu tablodan isteklinin Çevre ve
Şehircilik Bakanlığı, İller Bankası, Devlet Su İşleri Genel Müdürlüğü ve Karayolları Genel
Müdürlüğü birim fiyatlarını açıklamada kullandığı anlaşılmıştır. Yapılan incelemede, iş
kalemi analizleri kapsamında alt analizlerin tamamına ayrıca yer verildiği, alt analizlerde yer
alan bazı analiz girdilerinde kamu kurum ve kuruluşu rayiçlerinin kullanıldığı, yapılan
incelemede söz konusu rayiçlerin kamu kurum kuruluşları tarafından yayımlanan rayiçlerden
düşük olmadığı, dolayısıyla bahse konu rayiçler için ayrıca Tebliğ’in 45.1.13’üncü
maddesinde yer alan diğer açıklama usullerini kullanma zorunluluğu bulunmadığı
anlaşılmıştır.
Bu bağlamda, başvuru sahibi isteklinin anılan iddialarının yerinde olmadığı sonucuna
varılmıştır.
d) Başvuru dilekçesinde hangi analizlerde aritmetik hata bulunduğu bilgisine yer
verilmemekle birlikte, yapılan incelemelerde ihale üzerinde bırakılan istekli ile ekonomik
açıdan en avantajlı ikinci teklif sahibi istekli tarafından aşırı düşük teklif açıklaması
kapsamında sunulan analizlerde herhangi bir çarpım ve toplam hatasına rastlanmamış olup
başvuru sahibinin anılan iddiasının yerinde olmadığı sonucuna varılmıştır.
e) Aşırı düşük teklif açıklaması istenilen iş kalemleri incelendiğinde, elektrik işleri yer
alan iş kaleminin “E-İ-17” poz numaralı iş kalemi olduğu tespit edilmiştir. Anılan iş kalemi
analizinde, 19 analiz girdisine ilişkin açıklama istenildiği, bu analiz girdilerinin 1’ine ilişkin
alt analiz sunulduğu ve alt analizde elektrik işleri yer almadığı, kalan 18 analiz girdisinin
13’üne ilişkin fiyat teklifi sunulduğu anlaşılmıştır.
Bahse konu 13 analiz girdisine ilişkin ihale üzerinde bırakılan istekli tarafından
sunulan fiyat tekliflerinde malzeme ve montaj bedelinin ayrı ayrı gösterilmediği, analiz
girdisine ilişkin “…temini ve montajı” ibaresi ile sona eren fiyat teklif tutarlarına yer verildiği
tespit edilmiştir. Örneğin, fiyat tekliflerinde “MCC Panosu temini ve montajı”, “6,3 kV 1250
kW yumuşak yolverici temini ve montajı”, “33/6,3 kV 3200 kW dağıtım trafosu temini ve
montajı” şeklinde 13 analiz girdisinin tamamında malzeme ve montaj bedelinin birlikte
gösterildiği anlaşılmıştır.
Ekonomik açıdan en avantajlı ikinci teklif sahibi istekli tarafından 10 analiz girdisine
ilişkin sunulan fiyat tekliflerinde malzeme ve montaj bedelinin ayrı ayrı gösterilmediği, analiz
girdisine ilişkin “…temini ve montajı” ibaresi ile sona eren fiyat teklif tutarlarına yer verildiği
tespit edilmiştir. Örneğin, fiyat tekliflerinde “MCC Panosu temini ve montajı”, “6,3 kV 1250
kW yumuşak yolverici temini ve montajı”, “6,3 kV giriş hücresi temini ve montajı” şeklinde
10 analiz girdisinin tamamında malzeme ve montaj bedelinin birlikte gösterildiği
anlaşılmıştır.
Anılan ihale üzerinde bırakılan istekli tarafından 13 iş kalemi için, ekonomik açıdan
en avantajlı ikinci teklif sahibi istekli tarafından 10 iş kalemi için malzeme ve montaj
bedelinin ayrı ayrı gösterilmediği fiyat teklifi alındığı ve açıklaması kapsamında ayrıca
montaj bedelini gösterir bir analizin de sunulmadığı tespit edilmiş olup, açıklamaların bu
haliyle Kamu İhale Genel Tebliği’nin 45.1.7’nci maddesinde yer alan açıklamalara uygun
KAMU İHALE KURULU KARARI
Toplantı No
Gündem No
Karar Tarihi
Karar No
: 2020/052
: 31
: 18.11.2020
: 2020/UY.II-1886
olmadığı ve başvuru sahibinin iddiasının yerinde olduğu sonucuna varılmıştır.
f) Kanun’un yukarıda aktarılan “Aşırı düşük teklifler” başlıklı 38’inci maddesinde
aşırı düşük teklifleri değerlendirirken ihale komisyonunun hangi kriterleri esas alacağı hüküm
altına alınmış olup aynı Kanun maddesinde Kurumun, ihale konusu işin türü, niteliği ve
yaklaşık maliyeti ile ihale edilme usulüne göre aşırı düşük tekliflerin tespiti, değerlendirilmesi
ve ekonomik açıdan en avantajlı teklifin belirlenmesi amacıyla sınır değerler ve sorgulama
kriterleri belirlemeye yetkili kılındığı anlaşılmıştır.
Kamu İhale Genel Tebliği’nin 45.1.13’üncü maddesinde isteklilerin yapacakları aşırı
düşük teklif açıklamalarında hangi tür belgelere yer vermeleri gerektiği açıklamasına yer
verildiği, bahse konu açıklamalar çerçevesinde yapılan açıklamanın uygun kabul edileceği
anlaşılmaktadır.
Bu bağlamda, istekliler tarafından Tebliğ’in 45’inci maddesinde yer verilen hususlar
çerçevesinde açıklama sunulması halinde isteklilerin Kanun’un 38’inci maddesinde belirtilen
hükümleri karşılayacağı anlaşılmaktadır. Dolayısıyla isteklilerce yapım yönteminin ekonomik
olması, kullanılan yapım yöntemi ve teknolojisinin sağlayacağı maliyet avantajı, seçilen
teknik çözümler, yapım işinin yerine getirilmesinde kullanılacak avantajlı koşullar veya
yapım işinin özgünlüğü, belirtilen çözüm, avantajlı koşul ve özgünlük sayesinde elde edilen
maliyet avantajı gibi hususlarda ayrıca yazılı ifadelere açıklamada yer verme zorunluluğu
bulunmadığı hususu dikkate alındığında başvuru sahibinin iddiasının yerinde olmadığı
sonucuna varılmıştır.
g) İhale üzerinde bırakılan istekli ile ekonomik açıdan en avantajlı ikinci teklif sahibi
istekli tarafından açıklama kapsamında kamu kurum ve kuruluşları birim fiyatları ile üçüncü
kişilerden alınan fiyat teklifleri kullanıldığı, bunun dışında herhangi bir yönteme açıklamada
yer verilmediği, istekliler tarafından sunulan fiyat tekliflerinin meslek mensubu imza ve
kaşesi, bulunması gereken ibareler gibi şekli unsurlar yönüyle Tebliğ’in 45’inci maddesinde
yer alan kriterleri karşıladığı anlaşılmaktadır. Ayrıca, istekliler tarafından analizlerde yer
verilen kamu kurum ve kuruluşları güncel birim fiyat ve rayiçlerinin kullanıldığı tespit
edilmiştir. Dolayısıyla sunulan belgelerde yer alan fiyatların gerçeği yansıtmadığı iddiasının
yerinde olmadığı sonucuna varılmıştır.
h) İhale üzerinde bırakılan istekli tarafından açıklama kapsamında satış tutarı tespit
tutanakları (Ek-O.6) dayanak olan 6 adet fiyat teklifi sunulduğu, fiyat teklifleri üzerinde
meslek mensubuna ait kaşe ve imzanın yer aldığı, kaşe kapsamında meslek mensubuna ait
iletişim bilgileri yer aldığı, fiyat teklifleri üzerinde meslek mensubu ibaresinin bulunduğu
anlaşılmıştır. Ayrıca, fiyat teklifi ekinde meslek mensubunun üretici firmayla tasdik
sözleşmesine yer verme zorunluluğu bulunmadığı, idare tarafından meslek mensubundan tam
tasdik sözleşmesi istenilmediği hususları bir arada değerlendirildiğinde anılan hususa ilişkin
mevzuata aykırılık bulunmadığı sonucuna varılmıştır.
İhale tarihi 08.07.2020 olan ihalede aşırı düşük teklif açıklaması kapsamında istekli
tarafından sunulan fiyat tekliflerinden 5’ine dayanak satışların geçici vergi beyanname
döneminin 2020 yılının 2’nci dönemi olduğu, bir fiyat teklifinde ise 2020 yılının 1’inci
dönemi olduğu, dolayısıyla satışların hangi vergi beyanname dönemine ilişkin olduğu
KAMU İHALE KURULU KARARI
Toplantı No
Gündem No
Karar Tarihi
Karar No
: 2020/052
: 31
: 18.11.2020
: 2020/UY.II-1886
bilgisinin satış tutarı tespit tutanaklarında yer aldığı, ayrıca tutanakların son veya bir önceki
geçici vergi beyanname dönemine ilişkin olarak düzenlenmesi kriterinin sağlandığı
anlaşılmıştır. Bu bağlamda başvuru sahibinin iddiasının yerinde olmadığı sonucuna
varılmıştır.
Öte yandan, ekonomik açıdan en avantajlı ikinci teklif sahibi istekli tarafından
açıklama kapsamında maliyet tutarı tespit tutanakları (Ek-O.5) dayanak olan 4 adet fiyat
teklifi, satış tutarı tespit tutanakları (Ek-O.6) dayanak olan 1 adet fiyat teklifi sunulduğu,
ancak fiyat tekliflerine dayanak teşkil eden maliyet/satış tespit tutanaklarına açıklama
kapsamında yer verilmediği, ihale tarihinde yürürlükte olan Kamu İhale Genel Tebliği’nde
maliyet/satış tutarı tespit tutanağına fiyat teklifi ekinde yer verileceği yönünde herhangi
zorunluluk bulunmadığı, idare tarafından meslek mensubundan maliyet/satış tespit tutanağı
istenilmediği hususları bir arada değerlendirildiğinde anılan hususa ilişkin mevzuata aykırılık
bulunmadığı sonucuna varılmıştır.
i) İhale üzerinde bırakılan istekli ile ekonomik açıdan en avantajlı ikinci teklif sahibi
istekli tarafından açıklama kapsamında Tebliğ’in 45.1.13.3, 45.1.13.4 ve 45.1.13.5’inci
maddelerinde yer verilen yöntemlerle açıklama yapılmadığı anlaşıldığından başvuru sahibinin
iddiasının yerinde olmadığı sonucuna varılmıştır.
j) İhale üzerinde bırakılan istekli tarafından sunulan 6 fiyat teklifinin de satışlar
dayanak alınarak yapıldığı, fiyat tekliflerinde yer alan bedellerin ağırlıklı ortalama birim satış
tutarının % 80’inin üzerinde olduğu tespit edilmiştir. Ayrıca fiyat teklifi üzerinde yer alan
satış tutarı tespit tutanağı sayısıyla uyumlu olarak fiyat teklifi ekinde satış tutarı tespit
tutanağının yer aldığı anlaşılmıştır. Bu bağlamda, isteklinin sunduğu açıklamada iddia konusu
hususa ilişkin herhangi bir mevzuata aykırılık bulunmadığı sonucuna varılmıştır.
Öte yandan, ekonomik açıdan en avantajlı ikinci teklif sahibi istekli tarafından sunulan
4 fiyat teklifinin maliyetler 1 fiyat teklifinin ise satışlar dayanak alınarak yapıldığı, ancak
fiyat tekliflerine dayanak teşkil eden maliyet/satış tespit tutanaklarına açıklama kapsamında
yer verilmediği, ihale tarihinde yürürlükte olan Kamu İhale Genel Tebliği’nde maliyet tespit
tutanağına fiyat teklifi ekinde yer verileceği yönünde herhangi zorunluluk bulunmadığı, idare
tarafından meslek mensubundan maliyet tespit tutanağı istenilmediği hususları bir arada
değerlendirildiğinde anılan hususa ilişkin mevzuata aykırılık bulunmadığı sonucuna
varılmıştır.
k) Aşırı düşük teklif sorgulamasında açıklama istenilen iş kalemleri arasında yer alan
E-İ-17 poz numaralı “TMI Terfi Merkezi ve Debimetre Odası Yapılması” iş kalemi
kapsamında bulunan “Hnı=178m, Qp=411,2 It/sn Nm= 1250 KW, yatay milli, çift emişli, tek
kademeli, eksenel ayrılabilir gövdeli, santifrüj pompa elektrik motoru dahil temini ve
montajı” analiz girdisi için öngörülen fiyatı tevsiken ihale üzerinde bırakılan istekli tarafından
fiyat teklifi sunulduğu, fiyat teklifinin maliyetlere değil satışlara dayanarak belirlendiği
anlaşılmıştır.
Öte yandan, ekonomik açıdan en avantajlı ikinci teklif sahibi istekli tarafından anılan
analiz girdisine ilişkin fiyat teklifi sunulduğu, fiyat teklifinin maliyet tespit tutanağı dayanak
alınarak hazırlandığı, ihale tarihinde yürürlükte olan Kamu İhale Genel Tebliği’nde maliyet
KAMU İHALE KURULU KARARI
Toplantı No
Gündem No
Karar Tarihi
Karar No
: 2020/052
: 31
: 18.11.2020
: 2020/UY.II-1886
tespit tutanağına fiyat teklifi ekinde yer verileceği yönünde herhangi zorunluluk bulunmadığı,
dolayısıyla taşıması gereken şekli unsurlara sahip fiyat teklifinde yer alan bedelin ihale
tarihinde yürürlükte olan Tebliğ açıklamalarına göre santifrüj pompa elektrik motoru dahil
montaj bedelini yansıttığı anlaşılmıştır.
Bu bağlamda başvuru sahibinin anılan iddialarının yerinde olmadığı sonucuna
varılmıştır.
l) İhale üzerinde bırakılan istekli tarafından açıklama istenilen iş kalemleri
kapsamında analiz girdisi olarak yer alan motorin girdisi için 6,50 TL/Kg fiyat öngörüldüğü,
anılan fiyatın Çevre ve Şehircilik Bakanlığı 2020 rayiç bedeli olan 6,49 TL/Kg’nin üzerinde
olduğu, söz konusu rayiç bedeline kamu kurum ve kuruluşları birim fiyatları listesinde yer
verildiği, bu şekilde yapılan açıklamada anılan iddiaya ilişkin mevzuata aykırılık bulunmadığı
anlaşılmıştır.
Benzer şekilde ekonomik açıdan en avantajlı ikinci teklif sahibi istekli tarafından
açıklama istenilen iş kalemleri kapsamında analiz girdisi olarak yer alan mazot girdisi için
6,49 TL/Kg fiyat öngörüldüğü, anılan fiyatın Çevre ve Şehircilik Bakanlığı 2020 rayiç bedeli
olan 6,49 TL/Kg ile aynı olduğu, söz konusu rayiç bedeline kamu kurum ve kuruluşları birim
fiyatları listesinde yer verildiği, bu şekilde yapılan açıklamada anılan iddiaya ilişkin mevzuata
aykırılık bulunmadığı anlaşılmıştır.
m) İhale üzerinde bırakılan istekli ve ekonomik açıdan en avantajlı ikinci teklif sahibi
istekli tarafından 6,3 kV 1250 kV yumuşak yolverici temini ve montajı, 6,3 kV 3200 kVA
dağıtım trafosu temini ve montajı, Hnı=178m, Qp=411,2 It/sn Nm= 1250 KW, yatay milli,
çift emişli, tek kademeli, eksenel ayrılabilir gövdeli, santifrüj pompa elektrik motoru dahil
temini ve montajı analiz girdileri için öngörülen fiyatları tevsiken üçüncü kişilerden alınan
fiyat tekliflerinin sunulduğu anlaşılmıştır. Bahse konu iddiada yer alan 3 analiz girdisine
ilişkin sunulan fiyat tekliflerinin alanında faaliyet gösteren firmadan alındığı dikkate
alındığında başvuru sahibinin işle alakalı üretim yapmayan firmalardan fiyat teklifi alındığı
iddiasının yerinde olmadığı sonucuna varılmıştır.
n) İdare tarafından isteklilere gönderilen aşırı düşük teklif sorgulama yazısında farklı
iş kalemleri kapsamında “Boru hattına Kum-Çakıl Taşınması (Ocak-Şantiye) (30 Km)”,
“Kazıdan çıkan malzemenin taşınması (Şantiye-depo) (10 Km)”, “Boru Taşınması (Fabrika-
Stok Sahası) ( 489 Km)”, “ ve “Kesilen asfalt nakliyesi (10 Km)” olmak üzere 4 farklı
nakliye analiz girdisine yer verildiği, nakliye mesafelerinin idarece belirlendiği tespit
edilmiştir.
Öte yandan, ihale üzerinde bırakılan istekli ile ekonomik açıdan en avantajlı ikinci
teklif sahibi istekli tarafından nakliye girdilerine ilişkin nakliye analizleri sunulduğu, aşırı
düşük teklif sorgulama yazısı ekinde isteklilere gönderilen analiz formatlarının ve idarece
belirlenen mesafelerin kullanıldığı, bu bağlamda mevzuata aykırılık bulunmadığı tespit
edilmiştir.
İstekliler tarafından aşırı düşük teklif açıklaması kapsamında sunulan nakliye
analizlerinin idare tarafından belirlenen nakliye mesafeleri esas alınarak düzenlendiği dikkate
KAMU İHALE KURULU KARARI
Toplantı No
Gündem No
Karar Tarihi
Karar No
: 2020/052
: 31
: 18.11.2020
: 2020/UY.II-1886
alındığında başvuru sahibinin anılan hususlara ilişkin iddiasının yerinde olmadığı sonucuna
varılmıştır.
Nakliye işlerine ait fiyatların liste halinde sunulma, satış ve maliyet tespit
tutanaklarında ilgili malların hangi üretim tesisinde üretildiği ve işin yapılacağı yere olan
uzaklığının belgelendirilme zorunlulukları bulunmadığı hususları dikkate alındığında başvuru
sahibinin anılan hususlara ilişkin iddiasının yerinde olmadığı sonucuna varılmıştır.
Sonuç olarak, yukarıda mevzuata aykırılıkları belirtilen işlemlerin düzeltici işlemle
giderilebilecek nitelikte işlemler olduğu tespit edildiğinden, ihale üzerinde bırakılan istekli
Tam Er İnşaat Taahhüt Turizm Ticaret Anonim Şirketi- Alfen Taahhüt İnşaat Maden Nakliye
San.ve Tic. Ltd. Şti. İş Ortaklığı ile ekonomik açıdan en avantajlı ikinci teklif sahibi istekli
Fetvacı Kardeşler İnşaat Ticaret ve Sanayi Limited Şirketi’nin tekliflerinin değerlendirme dışı
bırakılması ve bu aşamadan sonraki işlemlerin mevzuata uygun olarak yeniden
gerçekleştirilmesi gerekmektedir.
Açıklanan nedenlerle, 4734 sayılı Kanun'un 65'inci maddesi uyarınca bu kararın tebliğ
edildiği veya tebliğ edilmiş sayıldığı tarihi izleyen 30 gün içerisinde Ankara İdare
Mahkemelerinde dava yolu açık olmak üzere,
Anılan Kanun'un 54'üncü maddesinin onbirinci fıkrasının (b) bendi gereğince düzeltici
işlem belirlenmesine,
Oybirliği ile karar verildi.