Ana Sayfa / Kararlar / Toplu Konut İdaresi Başkanlığı / 2020/194185-Viranşehir Pompaj Sulaması 2 Kademe İkmal İnşaatı İşi
Bilgi
İKN
2020/194185
Başvuru Sahibi
Çakır Solar En. Tar. Gıda İnş. San. ve Tic. A.Ş. - Sezgin Sezgin İş Ortaklığı
İdare
Toplu Konut İdaresi Başkanlığı
İşin Adı
Viranşehir Pompaj Sulaması 2 Kademe İkmal İnşaatı İşi
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2020/053  
: 24  
: 25.11.2020  
: 2020/UY.II-1909  
BAŞVURU SAHİBİ:  
Çakır Solar En. Tar. Gıda İnş. San. ve Tic. A.Ş. - Sezgin Sezgin İş Ortaklığı,  
İHALEYİ YAPAN İDARE:  
Toplu Konut İdaresi Başkanlığı,  
BAŞVURUYA KONU İHALE:  
2020/194185 İhale Kayıt Numaralı “Viranşehir Pompaj Sulaması 2 Kademe İkmal İnşaatı İşi”  
İhalesi  
KURUM TARAFINDAN YAPILAN İNCELEME:  
Toplu Konut İdaresi Başkanlığı tarafından 21.05.2020 tarihinde açık ihale usulü ile  
gerçekleştirilen “Viranşehir Pompaj Sulaması 2 Kademe İkmal İnşaatı İşi” ihalesine ilişkin  
olarak Çakır Solar En. Tar. Gıda İnş. San. ve Tic. A.Ş.-Sezgin Sezgin İş Ortaklığı’nın  
21.10.2020 tarihinde yaptığı şikâyet başvurusunun, idarenin 22.10.2020 tarihli yazısı ile reddi  
üzerine, başvuru sahibince 27.10.2020 tarih ve 47978 sayı ile Kurum kayıtlarına alınan  
27.10.2020 tarihli dilekçe ile itirazen şikâyet başvurusunda bulunulmuştur.  
Başvuruya ilişkin olarak 2020/1672 sayılı itirazen şikâyet dosyası kapsamında yapılan  
inceleme neticesinde esas inceleme raporu tanzim edilmiştir.  
KARAR:  
Esas inceleme raporu ve ekleri incelendi.  
İtirazen şikâyet dilekçesinde özetle, şikayete konu ihaleyi gerçekleştiren Toplu Konut  
İdaresi Başkanlığı’na yapılan şikayet başvurusu üzerine idarenin 10.04.2018 tarihli ve  
2018/UY.II-744 sayılı Kurul kararını emsal göstererek başvurularını reddetmesinin  
hakkaniyete aykırı olduğu, söz konusu kararda idarenin analiz girdileri ve miktarlarının aşırı  
düşük teklif açıklamasında isteklilere gönderilerek aşırı düşük teklif sorgulamasının  
yenilenmesi yönünde karar alındığı, bu kararın idarenin haklı olduğunu gösteren bir karar  
olmadığı,  
15.10.2020 tarih ve 112945 sayı numarası ile EKAP üzerinden gönderilen  
“Kesinleşen ihale komisyon kararının bildirilmesi” başlıklı yazının tebliği ve ekinde yer alan  
ihale komisyon kararında iş ortaklıklarının teklifinin değerlendirme dışı bırakılma gerekçesi  
olarak “istekli firmanın yapmış olduğu savunma neticesinde açıklama istenilen analiz  
girdileri listesinde bulunan 10.160.1026 mazot (motorin) rayiç kalemi için bazı poz  
analizleri içerisinde “0,01 TL” kullandığı aynı rayiç için bazı poz analizlerinde ise “4,54  
TL” kullandığının görüldüğü, Kamu İhale Genel Tebliği’nin 45.1.2.2’nci maddesinde aynı  
girdinin yaklaşık maliyeti oluşturan birden fazla iş kalemi/grubunun analizinde yer alması  
halinde bu girdinin oranı her analiz için ayrı ayrı değerlendirilerek analiz toplamının %  
3’ünün altında kalıp kalmadığına göre işlem yapılacağının, herhangi bir analizdeki oranı  
% 3 ’ün üstünde olan analiz girdisi için açıklama istenileceğinin açıklandığı, bu minvalde  
Tebliğ’de açıkça belirtildiği gibi açıklama istenilen analiz girdileri tablosunda ayrıca  
belirtilen 10.160.1026 mazot (motorin) iş kaleminin 0,01 TL olması ve sunulan fiyata ait  
tevsik edici herhangi bir belgenin sunulmadığının tespit edilmesi, isteklinin aşırı düşük teklif  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2020/053  
: 24  
: 25.11.2020  
: 2020/UY.II-1909  
açıklamaları kapsamında analiz girdilerini mevzuata uygun şekilde açıklamaması” olarak  
belirtildiği,  
İdare tarafından gönderilen sıralı iş kalemleri listesinde yer alan paçal pozların  
bazılarında 10.160.1026 motorin rayiç fiyatlarının istenildiği ve açıklama istenilen paçal poz  
analizlerinde motorin fiyatının 4,54 TL olarak belirtildiği (EPDK tarafından yayınlanan  
birim fiyatın baz alındığı), aynı girdiğinin idare tarafından aşırı düşük teklif açıklama  
yazısında belirtilen açıklama istenilmeyen paçal pozlarda yer alan 10.160.1026 Motorin  
(Mazot) rayiç fiyatının 0,01 TL olarak beyan edildiği, aynı girdinin bazı paçal pozlarda  
istenildiği bazı pozlarda açıklama istenilmediği ve bu şekilde yapılan bir değerlendirmenin  
ihaleye katılan isteklilere gönderilen aşırı düşük teklif açıklamalarına konu olan sıralı iş  
kalemleri listesi ile açıklama istenecek iş kalemleri ve açıklama istenilmeyecek iş kalemleri  
listelerinin ihale komisyonu tarafından ihaleye katılan ve teklifi aşırı düşük bulunan  
isteklileri tereddütte düşürdüğünün açık bir şekilde görüldüğü, çünkü iş kalemlerinde  
açıklama yapılmayacak analiz girdisi olan bir girdi için istekliler tarafından belgelendirme  
yapılamayacağını ihale komisyonu üyelerinin bileceği bir konu olduğunun açık olduğu,  
İhale uhdesinde bırakılan firma ile iş ortaklıkları tarafından sunulan fiyat teklifi  
arasındaki farkın (65.479.722,43- 62.703.257,40)=2.776.465,03TL + % 18 KDV  
499.763,70 TL = 3.276.228,73 TL olduğu, idarenin bu kararı ile kamunun zararına  
sebebiyet verildiği,  
Kamu Genel Tebliği’nin 45’inci maddesinde yapım ihalelerinde aşırı düşük teklif  
sorgulamasının idarelerce ne şekilde yapılması gerektiğinin detaylarının açıklandığı, aşırı  
düşük teklif açıklaması için daha önce yaklaşık maliyeti belirleyenler tarafından ve ihale  
komisyonu tarafından yapılması gereken iş ve işlemlerin açık şekilde sıralandığı,  
İdarece gönderilen aşırı düşük teklif açıklama isteme yazısı ekinde 37 adet paçal iş  
kalemleri/grupları analizlerinin, sıralı iş kalemleri/iş grupları listesinin bulunduğu,  
analizlerin içerisinde açıklama istenen ve istenmeyen analiz girdilerinin belirtildiği, örneğin  
VPİ001: 110 mm. anma çapında 6 ATM basınç dayanımlı PE100 boru ve boru özel  
parçalarının döşenmesi, boru hendek kazı ve dolgularının yapılması iş kalemi için hazırlanan  
analiz formatında 10.160.1026 mazot girdisinin açıklama istenecek analiz girdisi olarak  
belirtildiği, VPİ103:¢2000 (PN10) branşmanlı (2x ¢1400 kelebek vanalı) - (2 x 3¢250)  
vantuzlu- (¢300) bypaslı hat kapama vanası ve koruma yapısı yapılması (CTP üzerinde) iş  
kalemi için hazırlanan analiz formatında 10.160.1026 mazot girdisinin açıklama  
istenilmeyecek analiz girdisi olarak belirtildiği, idare tarafından belirtildiği şekliyle  
açıklama istenilmeyen pozlarda yer alan 10.160.1026 motorin girdisi rayiç fiyatı olarak 0,01  
TL fiyatlandırma yapıldığı, açıklama istenilen girdi olması durumunda ise 10.160.1026  
motorin girdisi rayiç fiyatı olarak EPDK tarafından yayınlanan motorin litre fiyatının kg’a  
dönüştürülmüş rakamı olan 4,54 TL nin kullanıldığı, açıklama istenmeyen analiz girdisi  
olması durumunda o analizde motorin için 0,01 TL kullanılmasının mevzuata aykırı  
olmadığı, idareye tanınan yetkisinin mutlak ve sınırsız olmadığı, yetkinin objektif ve gerçek  
kıstaslara bağlı kalınarak kullanılması gerektiği,  
Sıralı iş kalemleri listesinde yer alan paçal analizlerdeki iş kalemlerinin içerisinde yer  
alan açıklama istenilen ve istenilmeyen girdilerin idarece belirlendiği, açıklama istenmeyen  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2020/053  
: 24  
: 25.11.2020  
: 2020/UY.II-1909  
girdi olarak belirtilen bir girdinin başka bir analizde açıklama istenilen girdi olarak  
belirlenmesi nedeniyle aynı fiyatın kullanılması gerektiği şeklinde bir zorunluluk  
bulunmadığı, iş ortaklıklarının aşırı düşük teklif açıklamalarının belirtilen gerekçe ile kabul  
edilmeyerek tekliflerinin reddedilmesinin mevzuata aykırı olduğu iddialarına yer verilmiştir.  
Başvuru sahibinin iddialarının değerlendirilmesi sonucunda aşağıdaki hususlar tespit  
edilmiştir.  
İdareye yapılan şikayet başvurusu üzerine idarenin cevap yazısında 15.10.2020 tarihli  
kesinleşen ihale kararında isteklinin e-teklifinin sınır değerin altında kalmış olması nedeniyle  
istekliden 11.06.2020 tarihli ve 58015 sayılı yazı ile aşırı düşük teklif açıklamalarının  
sunulmasının istenildiği, yapılan açıklamaların kabul edilmeyerek teklifin reddedildiği, istekli  
firmanın yapmış olduğu aşırı düşük teklif savunmasında açıklama istenilen analiz girdileri  
listesinde bulunan 10.160.1026 mazot (motorin) rayiç kalemi için bazı analiz pozları  
içerisinde 0,01 TL, aynı poz için bazı analizlerde 4,54 TL kullanıldığının görüldüğü, Kamu  
İhale Genel Tebliği’nin 45.1.2.2’nci ve 45.1.2.3’üncü maddelerinde yer alan açıklamalar  
uyarınca idarenin herhangi bir iş kalemi içerisinde açıklama istenilecek analiz girdisi olarak  
tespit etmiş olduğu bir analiz girdisini nihai olarak açıklama istenilecek analiz girdisi olarak  
belirlemesi gerektiği ve buna göre açıklama istenilmeyecek analiz girdileri listesinin  
oluşturulması gerektiği, idare tarafından aşırı düşük teklif olarak tespit edilen isteklilere  
gönderilen tebligatlarda tekliflerinin aşırı düşük bulunduğunun belirtildiği, bu tebligat ekinde  
açıklaması istenilen iş kalemlerinin analiz formatları ile bu iş kalemlerinin analizlerine yer  
verildiği, bu analiz formatı içeriğinde her bir analiz girdisine yönelik “açıklama istenilecek”  
veya “açıklama istenilmeyecek” şeklinde belirleme yapıldığı, ayrıca söz konusu tebligat  
ekinde açıklama istenilen analiz girdileri ile açıklama istenilmeyen analiz girdilerinin ayrı  
ayrı listeler halinde isteklilere gönderildiği, Tebliğ’in açıklamalarına uygun şekilde her bir  
analiz için ayrı ayrı hesaplamanın yapıldığı, dolayısıyla bazı analizlerde açıklama istenilen  
analiz girdisi, bazı analizlerde açıklama istenilmeyen analiz girdisi olan 10.160.1026 mazot  
(motorin) analiz girdisinin neticede açıklama istenilen bir analiz girdisi olduğu ve 0,01 TLnin  
de belgelendirmesi gerektiği, kaldı ki istekliler tarafından sunulan aşırı düşük teklif  
açıklamalarında analiz girdisi birçok iş kaleminin altında yer alsa da aynı fiyatın  
kullanılmasının zorunlu olduğu, aynı analiz girdisine başka bir iş kaleminin analizinde farklı  
fiyatlar verilemeyeceği, bir iş kaleminin analizinde 4,54 TL, başka bir iş kaleminin analizinde  
0,01 TL kullanılmasının mevzuata aykırı olduğu ifade edilerek başvuru reddedilmiştir.  
4734 sayılı Kamu İhale Kanunu’nun “Aşırı Düşük Teklifler” başlıklı 38’inci  
maddesinde “İhale komisyonu verilen teklifleri değerlendirdikten sonra, diğer tekliflere veya  
idarenin tespit ettiği yaklaşık maliyete göre teklif fiyatı aşırı düşük olanları tespit eder. Bu  
teklifleri reddetmeden önce, belirlediği süre içinde teklif sahiplerinden teklifte önemli  
olduğunu tespit ettiği bileşenler ile ilgili ayrıntıları yazılı olarak ister.  
İhale komisyonu;  
a) İmalat sürecinin, verilen hizmetin ve yapım yönteminin ekonomik olması,  
b) Seçilen teknik çözümler ve teklif sahibinin mal ve hizmetlerin temini veya yapım  
işinin yerine getirilmesinde kullanacağı avantajlı koşullar,  
c) Teklif edilen mal, hizmet veya yapım işinin özgünlüğü,  
gibi hususlarda yapılan yazılı açıklamaları dikkate alarak, aşırı düşük teklifleri  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2020/053  
: 24  
: 25.11.2020  
: 2020/UY.II-1909  
değerlendirir. Bu değerlendirme sonucunda, açıklamaları yeterli görülmeyen veya yazılı  
açıklamada bulunmayan isteklilerin teklifleri reddedilir.  
Kurum, ihale konusu işin türü, niteliği ve yaklaşık maliyeti ile ihale edilme usulüne  
göre aşırı düşük tekliflerin tespiti, değerlendirilmesi ve ekonomik açıdan en avantajlı teklifin  
belirlenmesi amacıyla sınır değerler ve sorgulama kriterleri belirlemeye, ihalenin bu  
maddede öngörülen açıklama istenilmeksizin sonuçlandırılabilmesine, ayrıca yaklaşık  
maliyeti 8’inci maddede öngörülen eşik değerlerin yarısına kadar olan hizmet alımları ile  
yapım işleri ihalelerinde sınır değerin altında olan tekliflerin bu maddede öngörülen  
açıklama istenilmeksizin reddedilmesine ilişkin düzenlemeler yapmaya yetkilidir. İhale  
komisyonu bu maddenin uygulanmasında Kurum tarafından yapılan düzenlemeleri esas alır.”  
hükmü,  
Kamu İhale Genel Tebliği’nin “Aşırı düşük teklif sorgulaması öngörülen ihalelerde  
yaklaşık maliyetin hesaplanması sırasında yapılacak işlemler” başlıklı 38’inci maddesinde  
“38.1. İdare, yaklaşık maliyetin hesaplanması sırasında her bir iş kalemi/grubunun yaklaşık  
maliyete oranını tespit edecektir. Yaklaşık maliyeti oluşturan iş kalemleri/grupları tutarlarının  
büyükten küçüğe sıralandığı ve oranların kümülatif toplamının da gösterildiği “sıralı iş  
kalemleri/grupları listesi” ile iş kalemleri/gruplarına ait ayrıntılı analizler ve analiz  
girdilerinin tutarları itibarıyla küçükten büyüğe sıralanmış halini gösteren “sıralı analiz  
girdileri tablosu” hazırlanarak yaklaşık maliyet hesap cetveli kapsamında ihale onay  
belgesine eklenecektir. Sıralı iş kalemleri/grupları listesi oluşturulurken, iş kalemleri/grupları  
tutarlarının yaklaşık maliyete oranları, en yakın dört ondalık basamaklı sayıya getirilecek  
biçimde yuvarlanacak ve bu oranların toplamının, yuvarlama nedeni ile 1 den farklı olması  
dikkate alınmayacaktır...” açıklaması,  
Anılan Tebliğ’in “Sınır değer tespiti ve aşırı düşük teklifler” başlıklı 45’inci  
maddesinde “…45.1.1.5. Bu madde kapsamında sınır değer hesaplanmasında, 4734 sayılı  
Kanun’un 36’ncı maddesi uyarınca ilk oturumda teklif mektubu ve geçici teminatını usulüne  
uygun sunan isteklilerin teklifleri “geçerli teklif” olarak dikkate alınacaktır.  
45.1.2. Sınır değerin altındaki teklif sahiplerinden yaklaşık maliyetin % 80’lik  
bölümünü oluşturan iş kalemleri/gruplarına ilişkin ayrıntılar yazılı olarak istenir. Bu  
çerçevede; istenen açıklamanın niteliği dikkate alınarak, isteklilere beş (5) iş gününden az  
olmamak üzere makul bir süre verilir. Yazıda ayrıca, ihale konusu işe özgü alanlara (malzeme  
ocağı vb.) ilişkin olan ve açıklama istenecek girdi niteliğinde bulunan nakliyelere dair  
yaklaşık maliyet hesabında esas alınan mesafeler belirtilir.  
.
45.1.2.1 İhale komisyonunca, (38.1) maddesi kapsamında idarece hazırlanan “sıralı  
iş kalemleri/grupları listesi” kullanılarak yaklaşık maliyetin % 80’lik kısmına giren iş  
kalemleri/grupları belirlenir.  
Sıralı listeye göre, tutarlarının yaklaşık maliyete oranlarının kümülatif toplamı % 80  
oranına kadar olan iş kalemleri/grupları ile kümülatif toplama eklendiğinde % 80 oranının  
aşılmasına neden olan iş kalemi/grubu, sorgulamaya tabi tutulacak olan iş kalemleri/grupları  
olarak belirlenecektir. Bunların dışında kalan iş kalemleri/grupları için sorgulama  
yapılmayacaktır.  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2020/053  
: 24  
: 25.11.2020  
: 2020/UY.II-1909  
45.1.2.2. İhale komisyonu tarafından, açıklama istenilmesi gereken iş  
kalemleri/gruplarına ait idarece (38.1) maddesine göre oluşturulan “sıralı analiz girdileri  
listesi” kullanılarak tutarı kar ve genel gider hariç analiz toplamının % 3’üne eşit ve bu  
tutarın altında olan analiz girdileri tespit edilecektir.  
Yaklaşık maliyeti oluşturan iş kalemi/grubu analizlerindeki analiz girdilerinden, tutarı  
kar ve genel gider hariç analiz toplamının %3’üne eşit ve altında olanlar için isteklilerden  
açıklama yapılması istenilmeyecektir.  
Tutarı, kar ve genel gider hariç analiz toplamının % 3’üne eşit veya altında olması  
nedeniyle sorgulamaya tabi tutulmayacak analiz girdilerinin tutarlarının kümülatif toplamının  
kar ve genel gider hariç analiz toplamının %15’ini aşması durumunda; en küçük tutardan  
itibaren kümülatif toplamda % 15’lik tutarın aşılmasına neden olan analiz girdisi  
belirlenecek, tutarı bu girdinin tutarından daha az olan girdiler için açıklama  
istenilmeyecektir.  
Aynı girdinin yaklaşık maliyeti oluşturan birden fazla iş kalemi/grubunun analizinde  
yer alması halinde bu girdinin oranı her analiz için ayrı ayrı değerlendirilerek analiz  
toplamının % 3’ünün altında kalıp kalmadığına göre işlem yapılır. Herhangi bir analizdeki  
oranı %3’ün üstünde olan analiz girdisi için açıklama istenilecektir.  
,
Analizlerdeki işçilik girdisi tutarları analiz toplamının % 3’üne eşit veya altında olsa  
dahi, açıklama istenilmeyecek girdiler arasında yer alamaz.  
45.1.2.3. İhale komisyonu teklifleri aşırı düşük olarak tespit edilen isteklilerden  
(45.1.2.1) maddesinde belirlediği iş kalemleri/grupları için isteyeceği açıklama ile ilgili  
yazıda, (45.1.2.2) maddesine göre açıklama istenilmeyecek olan analiz girdilerini de  
belirtecektir.  
İstekliler, teklifi kapsamında yer alan iş kalemleri/grupları için hazırlayacakları  
analizlerde (45.1.2.2) maddesine göre açıklama istenilmeyecek olan analiz girdileri de dahil  
analizlerini oluşturan tüm girdileri göstereceklerdir.  
45.1.3. İsteklilerden teklifleri kapsamında analiz ve hesap cetveli sunmaları  
istenmeyecektir. Analizler ve hesap cetveli, Kanunun 38 inci maddesi uyarınca teklif fiyatı  
aşırı düşük olarak tespit edilen isteklilerin tekliflerinin önemli bileşenleri ile ilgili ayrıntıların  
belirlenmesi amacıyla, sadece aşırı düşük teklif sahibi isteklilerden istenecektir. Bu çerçevede;  
teklif fiyatının aşırı düşük olduğu tespit edilen istekliler tekliflerinde önemli olduğu tespit  
edilen bileşenlerine ilişkin olarak yapacakları açıklama kapsamında;  
b) Teklif birim fiyatlı işlerde; açıklama istenen iş kalemlerinin birim fiyatlarına ilişkin  
olarak ihale dokümanında verilen analiz formatına uygun analizleri  
sunacaklardır. Sorgulamaya konu edilmeyen iş kalemleri/grupları için analiz sunulması  
istenmeyecektir.  
...  
45.1.4. İdare tarafından ihale dokümanı kapsamında;  
a) Teklif birim fiyatlı işlerde; her bir iş kaleminin yapım şartlarına, tarif ve içeriğine  
göre analizde yer almasını istediği “malzeme, işçilik, makine ve diğerleri (varsa; nakliyeler,  
inşaat yerindeki yükleme, boşaltma, yatay ve düşey taşımalar, zamlar vb.)” sadece girdi  
cinslerinin belirlendiği, analiz girdileri ile miktarlarının ve tutarlarının belirtilmediği,  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2020/053  
: 24  
: 25.11.2020  
: 2020/UY.II-1909  
...  
Ek-Y.2)’de yer alan örneğe uygun analiz formatının isteklilere verilmesi, isteklilerin de  
tekliflerinin aşırı düşük olarak tespit edilerek kendilerinden açıklama istenmesi durumunda,  
yapacakları açıklamada sunacakları analizlerin verilen bu formata uygun olması  
gerekmektedir.  
İdare tarafından bütün iş kalemleri/iş grupları için tek bir analiz formatı  
düzenlenebileceği gibi, iş kalemleri/iş gruplarının yapım şartlarına göre birden fazla analiz  
formatı da düzenlenebilir. Ancak bu durumda, idare ihale dokümanında hangi analiz  
formatının hangi iş kalemleri/iş grupları için kullanılacağını belirtmek zorundadır.  
Kamu kurum ve kuruluşlarınca yayımlanmış birim fiyatlar ile uyumlu olmayan iş  
kalemleri (özel iş kalemleri) ile idarelerce tasarlanan ve birden fazla iş kalemini ihtiva eden iş  
kalemleri (paçal iş kalemi) için bu iş kalemlerinde bulunan analiz girdileri ve miktarlarının  
gösterildiği analiz formatlarının, ihale dokümanı kapsamında veya aşırı düşük tekliflere  
yönelik açıklama istenmesine ilişkin yazı ekinde verilmesi gerekmektedir. Ancak idarece  
niteliği gereği analiz formatı hazırlanamayan iş kalemlerine ilişkin isteklilerin açıklamaları  
kapsamında analiz sunmalarına gerek olmayıp, anılan iş kalemlerine ilişkin açıklamalar  
45.1.13 maddesi uyarınca yapılabilir.  
...  
45.1.8. Aşırı düşük teklifine ilişkin olarak yaptığı açıklamada sunduğu analizler, ihale  
dokümanı kapsamındaki analiz formatına, birim fiyat tariflerine, idarece tanımlanan yapım  
şartlarına veya teknik şartnameye uygun olmayan, analiz fiyat tutarları teklif fiyatların  
üzerinde olan isteklilere ait teklifler reddedilecektir. Analizler üzerinde yapılan incelemede;  
çarpım ve toplamlarda hesaplama hatası bulunması durumunda, analiz girdilerine ait fiyatlar  
esas alınarak, hesaplama hatası ihale komisyonu tarafından resen düzeltilir. Bu şekilde  
düzeltilmiş analiz fiyatı, teklif fiyatın üzerinde olan isteklilerin teklifleri reddedilir.  
45.1.9. İş kalemleri/gruplarına ait analizler ile yardımcı ve/veya alt analizlerde yer  
alan işçilik fiyatları ihale tarihinde yürürlükte olan saatlik asgari ücretin altında olamaz.  
45.1.10. İhale komisyonu, sınır değerin altındaki tekliflerin önemli bileşenlerini;  
a) Yapım yönteminin ekonomik olması,  
b) Seçilen teknik çözümler ve yapım işinin yerine getirilmesinde kullanılacak avantajlı  
koşullar,  
c) Teklif edilen yapım işinin özgünlüğü,  
gibi hususlarda istekliler tarafından yapılan yazılı açıklamaları da dikkate almak  
suretiyle değerlendirir ve ihaleyi sonuçlandırır.  
45.1.13.14. İstekliler tarafından akaryakıt girdisine ilişkin olarak EPDK tarafından il  
bazında günlük yayımlanan akaryakıt fiyatlarının % 90’ının altında sunulan açıklamalar  
geçerli kabul edilmeyecektir. Motorin veya benzine yönelik olarak öngörülen tutarın  
TL/lt cinsinden hesaplanmasında Enerji Piyasası Düzenleme Kurumunun ilgili düzenlemeleri  
dikkate alınacaktır.  
45.1.14. Aşırı düşük teklif sorgulaması sonucunda; (45.1.3 - 45.1.13) maddelerine  
uygun açıklamada bulunmayan, açıklamaları idarece tanımlanan yapım şartlarına uymayan  
veya teknik şartnameye aykırı hususlar içeren isteklilerin teklifleri gerekçeleri belirtilmek  
suretiyle reddedilecektir.  
...  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2020/053  
: 24  
: 25.11.2020  
: 2020/UY.II-1909  
45.1.16. Aşırı düşük teklifine ilişkin olarak istenen sürede açıklama yapmasına rağmen  
teklifi reddedilen isteklilerin açıklamalarının yeterli görülmeme nedenlerinin, sadece ilgili  
madde numaralarına atıf yapılmakla yetinilmeyerek hangi düzenlemeye aykırılık bulunduğu  
da belirtilmek suretiyle kesinleşen ihale kararının bildirilmesi zorunludur.açıklamaları yer  
almaktadır.  
İhale dokümanında yapılan düzenlemelerden ihaleye konu işin Viranşehir pompaj  
sulaması 2. kademe ikmal inşaatı işi olduğu, söz konusu iş kapsamında brüt 7.636 Ha alanı  
sulayacak borulu sulama şebekesi ile üzerindeki sanat yapıları inşaatı ve ikmal öncesi şebeke  
inşaatı tamamlanmış olan 7.980 ha alan dahil olmak üzere, toplam 15.616 ha sahanın  
işletilmesinin yapılacağı, işin süresinin işyeri teslim tarihinden itibaren 720 (yedi yüz yirmi)  
gün olduğu, 21.05.2020 tarihinde birim fiyat teklif almak suretiyle yapılan ihaleye 28  
isteklinin katıldığı,  
İhale komisyonunca yapılan değerlendirme neticesinde 9 isteklinin teklifinin farklı  
gerekçelerle değerlendirme dışı bırakıldığı, sınır değerin ilk oturumda teklif mektubu ve  
geçici teminat mektubu uygun bulunan teklifler dikkate alınarak 64.600.886,43 TL olarak  
belirlendiği, hesaplanan bu sınır değerin altında olan 7 geçerli teklif sahibinden 11.06.2020  
tarihli yazı ile ve daha sonra 16.06.2020 tarihli aşırı düşük teklif açıklama yazısında bazı  
hususlarda yapılan düzeltme ve açıklama yazısı ile aşırı düşük teklif açıklamalarının  
sunulmasının istenildiği, 5 isteklinin aşırı düşük teklif açıklamalarını sunmadığı ve  
tekliflerinin reddedildiği, Çakır Solar En. Tar. Gıda İnş. San. ve Tic. A.Ş. - Sezgin Sezgin İş  
Ortaklığı ve Baytimur İnşaat Anonim Şirketi- Ark Su İnşaat Proje Mühendislik Sanayi ve  
Ticaret Anonim Şirketi İş Ortaklığı’nın süresi içerisinde açıklamalarını sunduğu, anılan  
istekliler tarafından sunulan aşırı düşük teklif açıklamalarının ihale komisyonunca  
değerlendirildiği ve kabul edilmeyerek söz konusu isteklilerin tekliflerinin reddedildiği,  
15.10. 2010 tarihli kesinleşen ihale kararı ile, aşırı düşük teklif sınır değerinin üzerinde teklif  
veren ilk geçerli teklif sahibi Dirgün İnşaat Turizm Doğalgaz Tekstil Gıda Ticaret Limited  
Şirketi’nin ekonomik açıdan en avantajlı teklif, Antsu Mühendislik Mimarlık İnşaat Emlak  
Nakliyat Madencilik Sanayi ve Ticaret Anonim Şirketi’nin de ekonomik açıdan en avantajlı  
ikinci teklif olarak belirlendiği tespit edilmiştir.  
15.10. 2010 tarihli kesinleşen ihale kararında Çakır Solar En. Tar. Gıda İnş. San. ve  
Tic. A.Ş.-Sezgin Sezgin İş Ortaklığı’nın aşırı düşük teklif açıklamalarının kabul edilmeme  
gerekçesi olarak, isteklinin açıklamaları kapsamında açıklama istenilen analiz girdisi olan  
10.160.1026 poz nolu mazot (motorin) rayiç kalemi için bazı pozlarda “0,01 TL”, bazı  
pozlarda “4,54 TL” kullanması, açıklama istenilen iş kalemlerinin içerisinde “0,01 TL”  
öngörülen mazot girdisi için herhangi bir açıklayıcı belge sunulmaması, dolayısıyla söz  
konusu analiz girdisi için mevzuata uygun açıklamanın sunulmaması olarak belirtilmiştir.  
İdarenin 11.06.2020 tarihli aşırı düşük teklif açıklama isteme yazısında toplam teklif  
bedelini oluşturan iş kalemlerini ve miktarlarını gösteren hesap cetvelinin, teklifin önemli  
bileşeni olarak belirlenen 37 iş kalemine ilişkin analiz formatına uygun analizlerin, açıklama  
istenilen analiz girdilerine ilişkin Kamu İhale Genel Tebliği’ne uygun açıklama belgelerinin  
sunulmasının istenildiği,  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2020/053  
: 24  
: 25.11.2020  
: 2020/UY.II-1909  
11.06.2020 tarihli yazı ekinde açıklama istenilen teklifin önemli bileşeni olarak  
belirlenen 37 iş kalemi listesinin, her iş kalemine ilişkin hazırlanan analiz formatlarının,  
açıklama istenilen analiz girdileri listesinin ve açıklama istenilmeyen analiz girdileri listesinin  
yer aldığı,  
Açıklama istenilen iş kalemlerine ilişkin hazırlanan analiz formatlarında sıralı analiz  
girdilerine yer verilerek, her girdinin açıklama istenecek ya da istenmeyecek olarak  
belirtilecek şekilde hazırlandığı görülmüştür.  
Aktarılan mevzuat hükümlerinden, ihale komisyonu tarafından yapılan değerlendirme  
neticesinde teklif fiyatı sınır değerin altında kalan isteklilerin tekliflerinin aşırı düşük teklif  
olarak değerlendirilmesi ve bu teklif sahiplerinden, yaklaşık maliyetin %80’lik bölümünü  
oluşturan iş kalemleri/gruplarına ilişkin ayrıntıların yazılı olarak istenilmesi gerektiği,  
İdarece açıklama istenilmesi gereken iş kalemleri/gruplarına göre oluşturulan “sıralı  
analiz girdileri listesi” kullanılarak tutarı kâr ve genel gider hariç analiz toplamının %3’üne  
eşit ve bu tutarın altında olan analiz girdilerinin tespit edileceği, söz konusu analiz girdilerine  
ilişkin olarak isteklilerden açıklama yapılmasının istenilmeyeceği (işçilik girdileri hariç),  
bahsi geçen hususa ilişkin olarak da açıklama isteme yazılarında, açıklanması istenilmeyecek  
olan analiz girdilerine yer verileceği,  
Aynı girdinin yaklaşık maliyeti oluşturan birden fazla iş kalemi/grubunun analizinde  
yer alması halinde bu girdinin oranı her analiz için ayrı ayrı değerlendirilerek analiz  
toplamının % 3’ünün altında kalıp kalmadığına göre işlem yapılacağı, herhangi bir analizdeki  
oranı %3’ün üstünde olan analiz girdisi için açıklama istenileceği,  
İsteklilerce teklifleri kapsamında yer alan iş kalemleri/grupları için hazırlanacak  
analizlerde ise, açıklama istenilmeyecek olan analiz girdileri de dâhil analizlerini oluşturan  
tüm girdilerin gösterileceği, isteklilerin tekliflerinin aşırı düşük teklif olarak tespit edilerek  
kendilerinden açıklama istenilmesi durumunda yapacakları açıklamada sunacakları analizlerin  
idarece verilen analiz formatlarına uygun olması gerektiği, aksi takdirde ihale dokümanı  
kapsamındaki analiz formatına, birim fiyat tariflerine, idarece tanımlanan yapım şartlarına  
veya Teknik Şartname’ye uygun olmayan açıklamaları sunan isteklilerin tekliflerinin  
reddedileceği anlaşılmıştır.  
İdarenin 11.06.2020 tarihli aşırı düşük teklif açıklama isteme yazısı ekinde gönderilen  
37 iş kalemine ilişkin analiz formatı ve sıralı analiz girdileri tablolarında bazı iş kalemleri  
içerisinde 10.160.1026 poz nolu mazot (motorin) girdisinin açıklama istenen analiz girdisi  
olarak belirlendiği, bazı iş kalemlerinde ise aynı pozun açıklama istenmeyen analiz girdisi  
olarak belirlendiği görülmüştür. Örneğin VPİ001: 110 mm. anma çapında 6 ATM basınç  
dayanımlı PE100 boru ve boru özel parçalarının döşenmesi, boru hendek kazı ve dolgularının  
yapılması iş kalemi için hazırlanan analiz formatında 10.160.1026 mazot girdisinin açıklama  
istenecek analiz girdisi olarak belirtildiği, VPİ103:¢2000 (PN10) branşmanlı (2x ¢1400  
kelebek vanalı) - (2 x 3¢250) vantuzlu- (¢300) bypaslı hat kapama vanası ve koruma yapısı  
yapılması (CTP üzerinde) iş kalemi için hazırlanan analiz formatında 10.160.1026 mazot  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2020/053  
: 24  
: 25.11.2020  
: 2020/UY.II-1909  
girdisinin açıklama istenilmeyecek analiz girdisi olarak belirtildiği tespit edilmiştir.  
Başvuru sahibinin aşırı düşük teklif açıklamaları incelendiğinde açıklama istenilen iş  
kalemleri arasında açıklama istenilen analiz girdisi olan 10.160.1026: mazot (motorin) girdisi  
için günlük yayınlanan ortalama EPDK litre fiyatının kg. bazına dönüştürülmesi sonucunda  
ulaşılan rakamın % 90’ının üzerinde olan 4,54 TL/kg fiyatının kullanıldığı (KDV hariç),  
EPDK Şanlıurfa İli Motorin fiyatlarının maksimum ve minumum fiyatlarını gösteren  
belgenin açıklama kapsamında sunulduğu, açıklama istenen iş kalemleri analiz formatlarında  
açıklama istenmeyen analiz girdisi olarak belirlenen 10.160.1026: mazot (motorin) girdisi  
için ise 0,01 TL/kg fiyatının kullanıldığı belirlenmiştir.  
Kamu İhale Genel Tebliği’nin 45.1.2.2’nci maddesine göre aynı girdinin birden fazla  
iş kalemi analizinde yer alması halinde, bu girdinin oranı her analiz için ayrı ayrı  
değerlendirilerek, herhangi bir analizdeki oranı %3’ün üstünde olan analiz girdisi için  
açıklama istenilmesi (Örneğin mazot girdisi birden fazla iş kalemi analizinde yer alması  
durumunda, eğer bu iş kalemleri analizlerinden en az birinde mazot girdisinin oranı söz  
konusu analiz toplamının %3’ünün üstünde olması halinde açıklama istenilmesi)  
gerekmektedir.  
İdarece mevzuata uygun şekilde mazot girdisinin bazı iş kalemlerinde açıklama  
istenecek analiz girdisi, bazı iş kalemlerinde ise açıklama istenmeyecek analiz girdisi olarak  
belirtildiği, daha sonra bazı analiz girdilerinde açıklama istenecek analiz girdisi olması  
gerekçesiyle, sonuçta açıklama istenecek analiz girdileri listesinde mazota yer verildiği,  
açıklama istenmeyen analiz girdisi listesinde 10.160.1026: mazot (motorin) girdisinin  
bulunmadığı görülmüştür. Başvuru sahibi tarafından aşırı düşük teklif açıklamasının tebligatı  
üzerine de mazot girdisine ilişkin tereddüt edilen hususla ilgili idareye şikayet başvurusu  
yapılmadığı da belirlenmiştir.  
Yukarıda yapılan tespitler neticesinde, sonuç itibarıyla açıklama istenilen analiz girdisi  
olan 10.160.1026: mazot girdisi için 0,01 TL bedel öngörülen girdiler için açıklama  
yapılmadığı belirlenmiştir. Dolayısıyla bu girdiye ilişkin yapılan aşırı düşük teklif  
açıklamasının uygun olmadığı belirlenmiştir. Kaldı ki istekliler tarafından sunulan aşırı düşük  
teklif açıklamalarında aynı analiz girdisinin farklı birçok iş kalemi altında yer alması  
durumunda, aynı poza aynı fiyatın verilmesinin zorunlu olduğu, aynı analiz girdisine farklı  
fiyatlar verilemeyeceği, aksi yorumun mevzuatın açıklamalarını isteklinin lehine  
kullanmasına sebebiyet vereceği sonucuna ulaşılmıştır.  
Sonuç olarak, Çakır Solar En. Tar. Gıda İnş. San. ve Tic. A.Ş. - Sezgin Sezgin İş  
Ortaklığı’nın aşırı düşük teklif açıklamalarının belirtilen gerekçe ile kabul edilmeyerek  
teklifinin reddedilmesinde mevzuata aykırılık bulunmamıştır.  
Açıklanan nedenlerle, 4734 sayılı Kanun'un 65'inci maddesi uyarınca bu kararın tebliğ  
edildiği veya tebliğ edilmiş sayıldığı tarihi izleyen 30 gün içerisinde Ankara İdare  
Mahkemelerinde dava yolu açık olmak üzere,  
Anılan Kanun'un 54'üncü maddesinin onbirinci fıkrasının (c) bendi gereğince itirazen  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2020/053  
: 24  
: 25.11.2020  
: 2020/UY.II-1909  
şikâyet başvurusunun reddine,  
Oybirliği ile karar verildi.