Ana Sayfa / Kararlar / Devlet Su İşleri Genel Müdürlüğü Proje ve İnşaat Dairesi Başkanlığı / 2019/508497-Şanlıurfa ve Suruç Ovaları Tahliye Kanalı Açılması ve Sanat Yapıları 1. Kısım
Bilgi
İKN
2019/508497
Başvuru Sahibi
İntes Grup İnşaat ve Tic. A.Ş. - Özbek İnşaat Taah. San. ve Tic. Ltd. Şti. İş Ortaklığı
İdare
Devlet Su İşleri Genel Müdürlüğü Proje ve İnşaat Dairesi Başkanlığı
İşin Adı
Şanlıurfa ve Suruç Ovaları Tahliye Kanalı Açılması ve Sanat Yapıları 1. Kısım
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2020/008  
: 18  
: 26.02.2020  
: 2020/UY.II-403  
BAŞVURU SAHİBİ:  
İntes Grup İnşaat ve Tic. A.Ş. - Özbek İnşaat Taah. San. ve Tic. Ltd. Şti. İş Ortaklığı,  
İHALEYİ YAPAN İDARE:  
Devlet Su İşleri Genel Müdürlüğü Proje ve İnşaat Dairesi Başkanlığı,  
BAŞVURUYA KONU İHALE:  
2019/508497 İhale Kayıt Numaralı “Şanlıurfa ve Suruç Ovaları Tahliye Kanalı Açılması ve  
Sanat Yapıları 1. Kısım” İhalesi  
KURUM TARAFINDAN YAPILAN İNCELEME:  
Devlet Su İşleri Genel Müdürlüğü Proje ve İnşaat Dairesi Başkanlığı tarafından  
19.11.2019 tarihinde açık ihale usulü ile gerçekleştirilen “Şanlıurfa ve Suruç Ovaları Tahliye  
Kanalı Açılması ve Sanat Yapıları 1. Kısım” ihalesine ilişkin olarak İntes Grup İnşaat ve Tic.  
A.Ş. - Özbek İnşaat Taah. San. ve Tic. Ltd. Şti. İş Ortaklığı tarafından 23.01.2020 tarih ve  
4158 sayı ile Kurum kayıtlarına alınan 23.01.2020 tarihli dilekçe ile itirazen şikâyet  
başvurusunda bulunulmuştur.  
Başvuruya ilişkin olarak 2020/169 sayılı itirazen şikâyet dosyası kapsamında yapılan  
inceleme neticesinde esas inceleme raporu tanzim edilmiştir.  
KARAR:  
Esas inceleme raporu ve ekleri incelendi.  
İtirazen şikâyet dilekçesinde özetle,  
1) Diğer istekliler tarafından yapılan şikâyet başvuruları üzerine idare tarafından  
verilen kararlar ile bu kararların uygulanması amacıyla alınan ikinci ihale komisyonu  
kararının hukuka aykırılık teşkil ettiği, kendileri tarafından yapılan şikâyet başvurusu üzerine  
ihale üzerinde bırakılan Ark Su İnş. Proj. Müh. San. ve Tic. A.Ş.- Baytimur İnş. A.Ş. İş  
Ortaklığının teklifinin değerlendirme dışı bırakıldığı, ancak değerlendirme dışı bırakma  
gerekçesi olarak belirtilen husus dışında anılan isteklinin teklifinin belirtilen nedenlerle de  
değerlendirme dışı bırakılması gerektiği;  
a) Aşırı düşük teklif açıklaması kapsamında sunulan ve üçüncü kişilerden alınan fiyat  
tekliflerinin dayanağını teşkil eden maliyet/satış tutarı tespit tutanaklarıyla ilgili olarak  
mükelleflerin (fiyat teklifini veren firmanın) imza sirkülerlerinin Yapım İşleri İhaleleri  
Uygulama Yönetmeliği’nin “Belgelerin Sunuluş Şekli” başlıklı 31’inci maddesinde belirtilen  
belgelendirme usulüne uygun olması gerektiği, ayrıca idare tarafından isteklilere gönderilen  
aşırı düşük teklif açıklaması talebine ilişkin yazıda bu zorunluluğun isteklilere açık bir şekilde  
bildirildiği, bu durumda isteklilerce aşırı düşük teklif açıklaması kapsamında sunulan  
maliyet/satış tutarı tespit tutanaklarını düzenleyen mükelleflerin (fiyat teklifini veren  
firmanın) imza sirkülerlerinin asıl veya noter onaylı suret ya da ihaleden önce idarece aslı  
görülmüştür şerhi düşülen suret şeklinde sunulması gerekirken söz konusu imza sirkülerlerini  
bu kurala aykırı biçimde sunan isteklinin teklifinin reddedilmesi gerektiği, şikâyet  
başvurusuna idarece verilen cevapta SMMM ya da YMM tarafından yapılan tasdik  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2020/008  
: 18  
: 26.02.2020  
: 2020/UY.II-403  
işlemlerinin uygun görüldüğü belirtilmekte ise de meslek mensuplarının aşırı düşük teklif  
açıklaması kapsamında aslı gibidir şeklinde tasdike edebilecekleri tek belgenin kendilerine ait  
faaliyet belgesi olduğu ve bu sebeple tutanağı düzenleyen firmanın yetkilisinin imza  
sirkülerine yönelik iddianın bu gerekçeyle reddedilmesinin hukuka aykırı olduğu,  
b) Makine ve ekipman girdilerini üçüncü kişilerden fiyat teklifi alarak ya da kendi  
malı ile açıklayan isteklilerin, bu açıklamalarının geçerli kabul edilebilmesi için makine ve  
ekipmanın idarece verilen analizinde belirtilen teknik özelliklerine (beygir gücü vb.) birebir  
uygun olması gerektiği, anılan isteklinin fiyat teklifi ile ya da kendi malı olarak açıkladığı  
makine ve ekipmanların analizde istenen teknik özellikleri birebir karşılamadığı, piyasada  
satışı yapılan hiçbir markanın tam olarak 210 hp (=156,60 kw) gücünde paletli ekskavatör  
üretmemesi nedeniyle 10.120.005 poz numaralı “Ekskavatör (paletli) (210 hp)” girdisi için  
alınan fiyat tekliflerinde belirtilen ya da kendi malı olarak gösterilen hiçbir paletli  
ekskavatörün tam olarak 210 hp (=156,60 kw) gücünde olmasının mümkün olmadığı, aynı  
durumun diğer makine girdileri için de söz konusu olduğu, fiyat teklifi veren firmanın meslek  
mensubundan veya kendi malı araçla açıklama yapılmışsa isteklinin meslek mensubundan  
satış tutarı tespit tutanağı ile yevmiye defteri kayıtları, fatura ve ruhsatlarının istenerek  
makinelerin özellikle beygir güçlerinin tam olarak analizde yazan rakamla birebir aynı olup  
olmadığının tespit edilmesi gerektiği, anılan isteklinin açıklamasında kullandığı makinelerin  
beygir güçleri başta olmak üzere teknik özelikleri analizde belirtilen özelliklerden farklı  
olduğundan aşırı düşük teklif açıklamasının analizlere uygun olmadığı gerekçesiyle  
değerlendirme dışı bırakılması gerektiği,  
c) Analizlerde yer alan iş makinelerinin ve araçların birim fiyatlarının, bu makine ve  
araçların isteklinin kendi malı olduğu gerekçesiyle amortisman giderine ilişkin maliyetin  
düşürülmesi suretiyle hesaplandığı halde söz konusu iş makineleri ve araçlarının isteklinin  
kendi malı olduğunu göstermek üzere ruhsat, demirbaş veya amortisman defterinde kayıtlı  
olduğuna dair noter tespit tutanağı ya da yeminli mali müşavir, serbest muhasebeci mali  
müşavir veya serbest muhasebeci raporu sunulmadığı, amortisman süresini tevsik eden yasal  
belgelere açıklama kapsamında yer verilmediği, amortisman süresi sona ermemiş olan makine  
ve araçlar için amortisman hesaplanmadığı, makine ve araçların resmi rayiçlerinde güç ve  
kapasite değerleri ile teknik özelliklerine yer verilmesi nedeniyle, fiyat teklifi alınarak ya da  
kendi malı makine ve araçlarla yapılan açıklamalarda söz konusu güç, teknik özellik ve  
kapasite değerlerinin sağlandığının belgelendirilmesi gerektiği halde bu belgelendirmenin  
yapılmadığı, bu kapsamda Ark Su İnş. Proj. Müh. San. ve Tic. A.Ş.- Baytimur İnş. A.Ş. İş  
Ortaklığı’nın pilot ortağı Ark Su İnş. Proj. Müh. San. ve Tic. A.Ş.ye ait Türkiye Ticaret Sicili  
Gazetesi kayıtlarına göre söz konusu şirketin kuruluşuna ilişkin Ticaret Sicili Gazetesi  
nüshasının 31.05.2012 tarihli olduğu, bu durumda şirketin kuruluş tarihinden önce tüzel  
kişilik kazanması ve bu tarihten önce sahip olunan makinalarla açıklama yapılmasının da  
hukuka aykırı olduğu,  
2) İsteklinin iş deneyim belgesi kullanılan ortağına yönetim yetkisi verilmesi halinde,  
bu yetkinin verildiğini gösteren Ticaret Sicili Gazetesi veya diğer tevsik edici belgelerin de  
teklif kapsamında sunulması gerektiği halde Serfen İnşaat San. ve Tic. A.Ş. - Eskikale İnşaat  
Nak. Pet. Mad. Turz. San. Tic. A.Ş. İş Ortaklığı tarafından söz konusu belgelerin sunulmadığı  
dolayısıyla anılan isteklinin teklifinin değerlendirme dışı bırakılması gerektiği,  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2020/008  
: 18  
: 26.02.2020  
: 2020/UY.II-403  
İdarece, makine girdilerini fiyat teklifi ile açıklayan Serfen İnşaat San. ve Tic. A.Ş. -  
Eskikale İnşaat Nak. Pet. Mad. ve Turz. San. Tic. A.Ş. İş Ortaklığına fiyat teklifi veren  
şirketlerin belgelerini düzenleyen ve onaylayan meslek mensuplarından bu fiyat tekliflerine  
dayanak bilgi ve belgeler istendiği, bu çerçevede meslek mensuplarınca idareye gönderilen  
bilgi ve belgeler arasında Kadir Pet. Ürn. İnş. Taş. Hafr. Mad San. ve Tic. Ltd. Şti.nin  
belgelerini düzenleyen ve onaylayan SMMM Yılmaz Kurt’un göndermesi gereken fiyat  
teklifine konu iş makinesinin kapasite ve teknik özeliklerine ilişkin belgelerin bulunmadığı  
ve/veya istenen kapasite ve özellikleri taşımadığı anlaşıldığından, anılan iş ortaklığının bu  
gerekçeyle de değerlendirme dışı bırakılması gerektiği, ayrıca SMMM Yılmaz Kurt’un  
gönderdiği satış tutarı tespit tutanağının 09.01.2020 tarihli olduğu, halbuki aynı makineye  
ilişkin fiyat teklifinde tutanağın tarihinin 11.12.2019 olduğunun belirtildiği, bu durumda  
tutanak bulunmadığı halde fiyat teklifinin mevzuata aykırı şekilde düzenlendiği ve tutanağın  
idarece istenmesi halinde sonradan oluşturulması ile ilgili olarak yetkili mercilere bildirimde  
bulunulması gerektiği,  
3) Kayaoğlu İnş. San. ve Tic. A.Ş.- İzgül Müh. İnş. San. ve Tic. Ltd. Şti. İş  
Ortaklığı’na ait teklifin değerlendirmeye alınmasının hukuka aykırı olduğu,  
Anılan isteklinin idareye yapmış olduğu şikâyet başvurusunda, kendi malı olan  
araçlarla açıklama yapılması halinde Yapım İşleri İhaleleri Uygulama Yönetmeliği’nin  
41’inci maddesinin üçüncü fıkrasına göre SMMM raporunun sunulması yeterli iken bu  
raporda atıf yapılan demirbaş listesinin de sunulduğu, fakat ihale komisyonu kararında da  
belirtildiği üzere SMMM tespit raporunda kazıcı yükleyici için demirbaş listesinin işaret  
edilen 2000-0004 satırında paletli yükleyicinin yer aldığı, analizlerde istenen makineye uygun  
makinenin ise 2000-0014 No’lu satırda yer aldığı, SMMM raporu ile işaret edilen listenin  
satır numarasının sehven hatalı yazıldığının sunulan belgelerden anlaşıldığı, demirbaş  
listesinin 2000-0014 satırında yer alan makinenin kazıcı-yükleyici olduğu ve ihale komisyonu  
kararında rayiçler üzerinden değerlendirme yapılarak çelişkili olduğu belirtilen durumun  
sehven yapılan bir hatadan kaynaklandığı ifadelerine yer verildiği, bu durumda isteklinin  
SMMM tespit raporunda hata yapıldığını kabul ettiği, bu hatayı düzeltmek için şikâyet  
dilekçesinin ekinde yeniden SMMM tespit raporunun sunulduğu, ancak mevzuat gereğince,  
aşırı düşük teklif açıklamasında mevzuata uygun şekilde sunulması gereken bir belgenin,  
ihaleden sonra şikâyet dilekçesi ekinde düzeltilerek yeniden sunulması suretiyle söz konusu  
aykırılığın geriye dönük olarak giderilmesinin mümkün olmadığı, demirbaş tespit raporunda  
demirbaş listesinin 2000-0004 sırasında olduğu belirtilen kazıcı-yükleyici aracın analizde  
istenen özellikte olmadığı,  
Anılan isteklinin şikâyet başvurusunda, demirbaş listesinin SMMM tespit raporu ile  
birlikte sunulduğu, bu listede SMMM onayının bulunmamasının asli bir kusur olmadığı, zaten  
SMMM raporunun dayanağı olduğu için rapordaki tasdikle birlikte değerlendirilmesi  
gerektiği, kaldı ki bu durumun bir eksiklik olarak değerlendirilmesi halinde anılan  
Yönetmelik hükmü gereğince ek açıklama ve bilgi istenilmeden reddedilmesinde hukuki  
isabet bulunmadığı ifadelerine yer verildiği, bu durumda isteklinin SMMM raporunun  
dayanağı olarak sunduğu ve aşırı düşük teklif açıklamasında tevsik edici belge olarak  
kullandığı demirbaş listesinin SMMM tarafından onaylanmamış olması şeklindeki aykırılığın,  
söz konusu belgenin ihaleden sonra şikâyet dilekçesi ekinde SMMM tarafından onaylanarak  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2020/008  
: 18  
: 26.02.2020  
: 2020/UY.II-403  
yeniden sunulması suretiyle geriye dönük olarak giderilmesinin mümkün olmadığı,  
Anılan isteklinin şikâyet başvurusunda, SMMM raporunda analizdeki anma adıyla  
demirbaş listesinin ilişkilendirildiği, aksi halde analiz girdisinde veya ÇŞB rayiçlerinde asgari  
veya yaklaşık güç değeri belirtilen iş makinelerinin piyasada aynı anma adıyla satılmasının  
mümkün olmadığı, bu nedenle tespit raporunda yer alan üç iş makinesinin de analiz  
girdisinde belirtilen adıyla zikredilerek demirbaş listesi ile eşleştirildiği, bu durumun bir  
eksiklik olarak değerlendirilmesi halinde anılan Yönetmelik hükmü gereğince ek açıklama ve  
bilgi istenilmeden reddedilmesinde hukuki isabet bulunmadığı, tereddütlerin ve bilgi  
eksikliklerinin giderilmesini teminen demirbaş listesinin SMMM onaylı nüshası ile tereddüde  
neden olan veya eksiklik olarak belirtilen araçların teknik değerlerine ilişkin belgelerin ekte  
sunulduğu ifadelerine yer verilerek, SMMM raporunda araçların kapasite değerlerine ilişkin  
olarak yapılan tespitlerin, demirbaş listesindeki bilgilerle uyuşmadığı halde değiştirilerek  
kullanıldığının kabul edildiği, ayrıca demirbaş listesi rapora dayanak olarak sunulduğu halde  
yukarıda belirtildiği üzere belgede SMMM onayı bulunmadığından, söz konusu aykırılıkların  
ihaleden sonra şikâyet dilekçesi ekinde sunulan belgelerle geriye dönük olarak giderilmesinin  
mümkün olmadığı,  
4) Şikâyet başvuruları üzerine idarece verilen kararlarda iki farklı isteklinin şikâyet  
dilekçesinde temsilci ve vekil bilgilerine yer vermediğinin görüldüğü ancak teklifi idarece  
değerlendirmeye alınan Kayaoğlu İnş. San. ve Tic. A.Ş. - İzgül Müh. İnş. San. ve Tic. Ltd.  
Şti. İş Ortaklığı ve diğer istekliler tarafından idareye sunulan şikayet dilekçelerinde de aynı  
aykırılığın bulunduğu, söz konusu dilekçelerde 4734 sayılı Kanunun 54’üncü maddesi ile  
İhalelere Yönelik Başvurular Hakkında Yönetmelik uyarınca başvuru sahibinin temsilcisi  
veya vekilinin adı, soyadı ve adres bilgilerinin yer almaması nedeniyle şikayet başvuruları  
usule aykırı olduğundan, anılan isteklilerin şikayetlerinin şekil yönünden reddedilmesi  
gerekirken bu başvurular üzerine esasa girilmesinin hukuka aykırı olduğu, dolayısıyla  
açıklanan iddia ve değerlendirmeler çerçevesinde düzeltici işlem belirlenmesine yönelik karar  
verilmesi gerektiği iddialarına yer verilmiştir.  
1) Başvuru sahibinin 1’inci iddiasına ilişkin olarak:  
4734 sayılı Kamu İhale Kanunu’nun “Aşırı düşük teklifler” başlıklı 38’inci  
maddesinde “İhale komisyonu verilen teklifleri değerlendirdikten sonra, diğer tekliflere veya  
idarenin tespit ettiği yaklaşık maliyete göre teklif fiyatı aşırı düşük olanları tespit eder. Bu  
teklifleri reddetmeden önce, belirlediği süre içinde teklif sahiplerinden teklifte önemli  
olduğunu tespit ettiği bileşenler ile ilgili ayrıntıları yazılı olarak ister.  
İhale komisyonu;  
a) İmalat sürecinin, verilen hizmetin ve yapım yönteminin ekonomik olması,  
b) Seçilen teknik çözümler ve teklif sahibinin mal ve hizmetlerin temini veya yapım  
işinin yerine getirilmesinde kullanacağı avantajlı koşullar,  
c) Teklif edilen mal, hizmet veya yapım işinin özgünlüğü,  
gibi hususlarda yapılan yazılı açıklamaları dikkate alarak, aşırı düşük teklifleri değerlendirir.  
Bu değerlendirme sonucunda, açıklamaları yeterli görülmeyen veya yazılı açıklamada  
bulunmayan isteklilerin teklifleri reddedilir.  
Kurum, ihale konusu işin türü, niteliği ve yaklaşık maliyeti ile ihale edilme usulüne göre aşırı  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2020/008  
: 18  
: 26.02.2020  
: 2020/UY.II-403  
düşük tekliflerin tespiti, değerlendirilmesi ve ekonomik açıdan en avantajlı teklifin  
belirlenmesi amacıyla sınır değerler ve sorgulama kriterleri belirlemeye, ihalenin bu  
maddede öngörülen açıklama istenilmeksizin sonuçlandırılabilmesine, ayrıca yaklaşık  
maliyeti 8 inci maddede öngörülen eşik değerlerin yarısına kadar olan hizmet alımları ile  
yapım işleri ihalelerinde sınır değerin altında olan tekliflerin bu maddede öngörülen  
açıklama istenilmeksizin reddedilmesine ilişkin düzenlemeler yapmaya yetkilidir. İhale  
komisyonu bu maddenin uygulanmasında Kurum tarafından yapılan düzenlemeleri esas alır.”  
hükmü yer almaktadır.  
Kamu İhale Genel Tebliği’nin “Tesis, makine, teçhizat ve diğer ekipmana ilişkin  
belgeler” başlıklı 9’uncu maddesinde “9.1. İhale Uygulama Yönetmeliklerinin tesis, makine,  
teçhizat ve diğer ekipmana ilişkin belgeleri düzenleyen maddelerinde kendi malı olma şartının  
aranmamasının esas olduğu hükme bağlanmıştır. İdareler tarafından bazı tesis, makine,  
teçhizat ve diğer ekipman için aday veya isteklinin kendi malı olma şartının aranması  
durumunda; kendi malı olması istenen tesis, makine, teçhizat ve diğer ekipmanın teknik kriter  
ve özelliklerine ön yeterlik şartnamesi veya idari şartnamede yer verilecek, aday veya  
istekliler de kendi malı olan tesis, makine, teçhizat ve diğer ekipmanı; ruhsat, demirbaş veya  
amortisman defterinde kayıtlı olduğuna dair noter tespit tutanağı ya da yeminli mali müşavir  
(YMM) raporu veya serbest muhasebeci mali müşavir (SMMM) raporu ile tevsik edeceklerdir.  
Makine, teçhizat ve diğer ekipman için kendi malı olma koşulunun aranmaması durumunda  
ise aday veya isteklilerden başvuru veya teklifleri kapsamında (taahhütname, yapı araçları  
taahhütnamesi, kira sözleşmesi, vb.) herhangi bir belge sunmaları istenmeyecektir…”  
açıklaması,  
Anılan Tebliğin “Sınır değer tespiti ve aşırı düşük teklifler” başlıklı 45’inci  
maddesinde Yapım işleri ihalelerinde, 4734 sayılı Kanunun 36 ncı maddesi uyarınca ilk  
oturumda teklif mektubu ve geçici teminatını usulüne uygun sunan geçerli teklifler tespit  
edildikten sonra;  
Yaklaşık maliyetin % 120sinin üzerindeki ve % 40’ının altındaki teklifler dikkate  
alınmaksızın, geçerli tekliflerin aritmetik ortalaması ve standart sapması hesaplanır.  
45.1.2. Sınır değerin altındaki teklif sahiplerinden yaklaşık maliyetin % 80’lik  
bölümünü oluşturan iş kalemleri/gruplarına ilişkin ayrıntılar yazılı olarak istenir. Bu  
çerçevede; istenen açıklamanın niteliği dikkate alınarak, isteklilere beş (5) iş gününden az  
olmamak üzere makul bir süre verilir. Yazıda ayrıca, ihale konusu işe özgü alanlara (malzeme  
ocağı vb.) ilişkin olan ve açıklama istenecek girdi niteliğinde bulunan nakliyelere dair  
yaklaşık maliyet hesabında esas alınan mesafeler belirtilir.  
45.1.2.1. İhale komisyonunca, (38.1) maddesi kapsamında idarece hazırlanan “sıralı iş  
kalemleri/grupları listesi” kullanılarak yaklaşık maliyetin % 80’lik kısmına giren iş  
kalemleri/grupları belirlenir.  
Sıralı listeye göre, tutarlarının yaklaşık maliyete oranlarının kümülatif toplamı % 80  
oranına kadar olan iş kalemleri/grupları ile kümülatif toplama eklendiğinde % 80 oranının  
aşılmasına neden olan iş kalemi/grubu, sorgulamaya tabi tutulacak olan iş kalemleri/grupları  
olarak belirlenecektir. Bunların dışında kalan iş kalemleri/grupları için sorgulama  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2020/008  
: 18  
: 26.02.2020  
: 2020/UY.II-403  
yapılmayacaktır.  
45.1.2.2. İhale komisyonu tarafından, açıklama istenilmesi gereken iş  
kalemleri/gruplarına ait idarece (38.1) maddesine göre oluşturulan “sıralı analiz girdileri  
listesi” kullanılarak tutarı kar ve genel gider hariç analiz toplamının % 3’üne eşit ve bu  
tutarın altında olan analiz girdileri tespit edilecektir.  
Yaklaşık maliyeti oluşturan iş kalemi/grubu analizlerindeki analiz girdilerinden, tutarı kar ve  
genel gider hariç analiz toplamının %3’üneeşit ve altında olanlar için isteklilerden açıklama  
yapılması istenilmeyecektir.  
Tutarı, kar ve genel gider hariç analiz toplamının % 3’üne eşit veya altında olması  
nedeniyle sorgulamaya tabi tutulmayacak analiz girdilerinin tutarlarının kümülatif toplamının  
kar ve genel gider hariç analiz toplamının %15’ini aşması durumunda; en küçük tutardan  
itibaren kümülatif toplamda % 15’lik tutarın aşılmasına neden olan analiz girdisi  
belirlenecek, tutarı bu girdinin tutarından daha az olan girdiler için açıklama  
istenilmeyecektir.  
Aynı girdinin yaklaşık maliyeti oluşturan birden fazla iş kalemi/grubunun analizinde  
yer alması halinde bu girdinin oranı her analiz için ayrı ayrı değerlendirilerek analiz  
toplamının % 3’ünün altında kalıp kalmadığına göre işlem yapılır. Herhangi bir analizdeki  
oranı %3’ün üstünde olan analiz girdisi için açıklama istenilecektir.  
,
Analizlerdeki işçilik girdisi tutarları analiz toplamının % 3’üne eşit veya altında olsa dahi,  
açıklama istenilmeyecek girdiler arasında yer alamaz.  
45.1.2.3. İhale komisyonu teklifleri aşırı düşük olarak tespit edilen isteklilerden  
(45.1.2.1) maddesinde belirlediği iş kalemleri/grupları için isteyeceği açıklama ile ilgili  
yazıda, (45.1.2.2) maddesine göre açıklama istenilmeyecek olan analiz girdilerini de  
belirtecektir.  
İstekliler, teklifi kapsamında yer alan iş kalemleri/grupları için hazırlayacakları  
analizlerde (45.1.2.2) maddesine göre açıklama istenilmeyecek olan analiz girdileri de dahil  
analizlerini oluşturan tüm girdileri göstereceklerdir.  
45.1.3. İsteklilerden teklifleri kapsamında analiz ve hesap cetveli sunmaları  
istenmeyecektir. Analizler ve hesap cetveli, Kanunun 38 inci maddesi uyarınca teklif fiyatı  
aşırı düşük olarak tespit edilen isteklilerin tekliflerinin önemli bileşenleri ile ilgili ayrıntıların  
belirlenmesi amacıyla, sadece aşırı düşük teklif sahibi isteklilerden istenecektir. Bu çerçevede;  
teklif fiyatının aşırı düşük olduğu tespit edilen istekliler tekliflerinde önemli olduğu tespit  
edilen bileşenlerine ilişkin olarak yapacakları açıklama kapsamında;  
b) Teklif birim fiyatlı işlerde; açıklama istenen iş kalemlerinin birim fiyatlarına ilişkin  
olarak ihale dokümanında verilen analiz formatına uygun analizleri sunacaklardır.  
Sorgulamaya konu edilmeyen iş kalemleri/grupları için analiz sunulması istenmeyecektir.  
45.1.4. İdare tarafından ihale dokümanı kapsamında;  
a) Teklif birim fiyatlı işlerde; her bir iş kaleminin yapım şartlarına, tarif ve içeriğine  
göre analizde yer almasını istediği “malzeme, işçilik, makine ve diğerleri (varsa; nakliyeler,  
inşaat yerindeki yükleme, boşaltma, yatay ve düşey taşımalar, zamlar vb.)” sadece girdi  
cinslerinin belirlendiği, analiz girdileri ile miktarlarının ve tutarlarının belirtilmediği,  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2020/008  
: 18  
: 26.02.2020  
: 2020/UY.II-403  
(Ek-Y.2)’de yer alan örneğe uygun analiz formatının isteklilere verilmesi, isteklilerin  
de tekliflerinin aşırı düşük olarak tespit edilerek kendilerinden açıklama istenmesi  
durumunda, yapacakları açıklamada sunacakları analizlerin verilen bu formata uygun olması  
gerekmektedir.  
İdare tarafından bütün iş kalemleri/iş grupları için tek bir analiz formatı  
düzenlenebileceği gibi, iş kalemleri/iş gruplarının yapım şartlarına göre birden fazla analiz  
formatı da düzenlenebilir. Ancak bu durumda, idare ihale dokümanında hangi analiz  
formatının hangi iş kalemleri/iş grupları için kullanılacağını belirtmek zorundadır.  
Kamu kurum ve kuruluşlarınca yayımlanmış birim fiyatlar ile uyumlu olmayan iş kalemleri  
(özel iş kalemleri) ile idarelerce tasarlanan ve birden fazla iş kalemini ihtiva eden iş kalemleri  
(paçal iş kalemi) için bu iş kalemlerinde bulunan analiz girdileri ve miktarlarının gösterildiği  
analiz formatlarının, ihale dokümanı kapsamında veya aşırı düşük tekliflere yönelik açıklama  
istenmesine ilişkin yazı ekinde verilmesi gerekmektedir. Ancak idarece niteliği gereği analiz  
formatı hazırlanamayan iş kalemlerine ilişkin isteklilerin açıklamaları kapsamında analiz  
sunmalarına gerek olmayıp, anılan iş kalemlerine ilişkin açıklamalar 45.1.13 maddesi  
uyarınca yapılabilir.  
45.1.5. İsteklilerin iş kalemleri/iş grupları için kamu kurum ve kuruluşlarınca  
yayımlanmış cari yıl birim fiyatları veya bu fiyatlardan daha yüksek fiyatları teklif etmeleri ve  
söz konusu iş kalemleri/grupları için; hangi kamu kurum ve kuruluşunun birim fiyatını  
kullandıklarını, birim fiyat poz numarasını da yazmak suretiyle liste halinde belirterek  
açıklamaları kapsamında sunmaları durumunda analiz düzenlemeleri zorunlu değildir. Bu  
kapsamda; isteklilerin, kamu kurum ve kuruluşlarınca yayımlanmış “kar ve genel gider  
içermeyen birim fiyatların” üzerine, kendi belirledikleri “kar ve genel gideri” ilave ederek  
birim fiyatlarını oluşturmaları durumunda da; hangi kamu kurum ve kuruluşunun “kar ve  
genel gider hariç birim fiyatını” kullandıklarını ve kendi belirledikleri “kar ve genel gider”  
tutarını yazmak suretiyle liste halinde belirterek açıklamaları kapsamında sunmaları halinde  
de, söz konusu iş kalemleri/iş grupları için analiz düzenlemeleri zorunlu değildir. Bu  
kapsamda isteklilerin analiz düzenlemeleri zorunlu olmayan söz konusu iş kalemleri/grupları  
için 45.1.13 maddesinde belirtilen belgeleri sunmalarına da gerek bulunmamaktadır.  
45.1.6. Analizler ile yardımcı ve/veya alt analizlerde, Çevre ve Şehircilik Bakanlığı  
tarafından belirlenerek yayımlanmış rayiçleri kullanan ve söz konusu rayiçleri poz  
numaralarını da belirtmek suretiyle liste halinde sunan isteklilerin, söz konusu rayiçlere  
ilişkin olarak 45.1.13 maddesinde belirtilen belgeleri sunmalarına gerek bulunmamaktadır.  
45.1.7. İstekliler tarafından, inşaat iş kalemleri/iş grupları dışında yer alan sıhhi tesisat,  
kalorifer tesisatı, müşterek tesisat, havalandırma, brülör, asansör, elektrik tesisatı vb. iş  
kalemleri/iş gruplarına ait analiz sunulması yerine bu iş kalemi/iş gruplarına ait malzeme ve  
montaj bedelini ayrı ayrı gösterecek şekilde açıklama yapılması kabul edilecektir.  
45.1.8. Aşırı düşük teklifine ilişkin olarak yaptığı açıklamada sunduğu analizler, ihale  
dokümanı kapsamındaki analiz formatına, birim fiyat tariflerine, idarece tanımlanan yapım  
şartlarına veya teknik şartnameye uygun olmayan, analiz fiyat tutarları teklif fiyatların  
üzerinde olan isteklilere ait teklifler reddedilecektir. Analizler üzerinde yapılan incelemede;  
çarpım ve toplamlarda hesaplama hatası bulunması durumunda, analiz girdilerine ait fiyatlar  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2020/008  
: 18  
: 26.02.2020  
: 2020/UY.II-403  
esas alınarak, hesaplama hatası ihale komisyonu tarafından resen düzeltilir. Bu şekilde  
düzeltilmiş analiz fiyatı, teklif fiyatın üzerinde olan isteklilerin teklifleri reddedilir.  
45.1.9. İş kalemleri/gruplarına ait analizler ile yardımcı ve/veya alt analizlerde yer alan  
işçilik fiyatları ihale tarihinde yürürlükte olan saatlik asgari ücretin altında olamaz.  
45.1.13. Teklifi aşırı düşük bulunan isteklilerin, tekliflerinde önemli olduğu tespit  
edilen bileşenler ile ilgili olarak 4734 sayılı Kanunun 38 inci maddesi uyarınca yapacakları  
açıklamada, sorgulamaya konu iş kalemlerine/gruplarına ilişkin analizler ile bu analizlere  
dayanak teşkil eden bilgi ve belgeleri sunmaları gerekmektedir.  
İsteklilerin analizlerine dayanak teşkil eden bilgi ve belgeler;  
a. Üçüncü kişilerden alınan fiyat teklifleri,  
b. Çimento ve demir ürünleri için ilan edilmiş üretici fiyat tarifeleri,  
c. Kamu kurum ve kuruluşları tarafından sunulan mal ve hizmetlere ilişkin ilan edilmiş  
fiyat tarifeleri veya bunlardan alınmış fiyat teklifleri,  
ç. Kamu kurum ve kuruluşları tarafından ilgili mal veya hizmetlere ilişkin ilan edilen  
asgari fiyatlar,  
d. Ürettiği, aldığı veya sattığı mallara ilişkin maliyet/satış tutarı tespit tutanakları,  
e. Stoğunda bulunan mallara ilişkin stok tespit tutanakları,  
f. İdarece istenmesi durumunda yardımcı analizler v.b. dir.  
İstekliler tekliflerine ilişkin olarak yukarıda sayılan belgelerden kendileri için uygun olanları  
açıklamaları kapsamında sunacaklardır.  
45.1.13.1. Teklifi oluşturan maliyet bileşenlerine ilişkin üçüncü kişilerden fiyat teklifi  
alınması durumunda, öncelikli olarak fiyat teklifini veren kişiyle tam tasdik sözleşmesi yapan  
veya beyannamelerini imzalamaya yetkili olan meslek mensubu tarafından ilgisine göre teklife  
konu mal veya hizmet için maliyet tespit tutanağı (Ek-O.5) veya satış tutarı tespit tutanağı  
(Ek-O.6) düzenlenecektir. Tutanaklar fiyat teklifinin dayanağı olarak düzenlenecek olup,  
meslek mensubu tarafından muhafaza edilecek ve fiyat teklifinin ekinde idareye  
verilmeyecektir. Ancak idare veya Kurum tarafından gerekli görülmesi halinde bu tutanaklar  
meslek mensubundan istenebilecektir.  
Maliyet tespit tutanağı dayanak alınarak fiyat teklifi sunulabilmesi için, fiyat teklifinin  
mamul/mala ilişkin olması halinde mamul/malın birim fiyatının, tutanakta tespit edilen  
ağırlıklı ortalama birim maliyetin altında olmaması; fiyat teklifinin hizmete ilişkin olması  
halinde ise bu hizmetin birim fiyatının, tutanakta tespit edilen toplam birim maliyetin altında  
olmaması, bu tespitin (Ek-O.5) formunda yapılması, fiyat teklifi üzerine meslek mensubu  
tarafından “Bu fiyat teklifindeki birim fiyatın, mükellefin yasal defter ve belgelerine göre  
tarafımca düzenlenerek onaylanan (.../.../...) tarih ve (…) sayılı maliyet tespit tutanağındaki  
ortalama/toplam birim maliyet tutarının altında olmadığını beyan ederim.” ibaresinin  
yazılarak imzalanması ve iletişim bilgileri de belirtilmek suretiyle kaşelenmesi/mühürlenmesi  
gerekmektedir.  
Satış tutarı tespit tutanağı dayanak alınarak fiyat teklifi sunulabilmesi için teklif edilen  
birim fiyatın, ilgili tutanakta tespit edilen ağırlıklı ortalama birim satış tutarının % 80’inin  
altında olmaması, bu tespitin (Ek-O.6) formunda yapılması, fiyat teklifi üzerine meslek  
mensubu tarafından “Bu fiyat teklifindeki birim fiyatın, mükellefin yasal defter ve belgelerine  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2020/008  
: 18  
: 26.02.2020  
: 2020/UY.II-403  
göre tarafımca düzenlenerek onaylanan (.../.../...) tarih ve (…) sayılı satış tutarı tespit  
tutanağındaki ağırlıklı ortalama birim satış tutarının % 80’inin altında olmadığını beyan  
ederim.” ibaresinin yazılarak imzalanması ve iletişim bilgileri de belirtilmek suretiyle  
kaşelenmesi/mühürlenmesi gerekmektedir.  
Üçüncü kişilerden alınan fiyat tekliflerinin teklife konu alanda faaliyet gösterenlerden  
alınması gerekmekte olup, bu belgelerin ihale tarihinden önce düzenlenmiş olması zorunlu  
değildir.  
Kaşeleme işlemi 8.4 üncü maddede belirtilen özel kaşe kullanılmak suretiyle  
yapılabileceği gibi, bu kaşe dışında meslek mensubuna ilişkin bilgileri içeren kaşe  
kullanılmak suretiyle de yapılabilir.  
45.1.13.10. Meslek mensubu; üçüncü kişilerden alınan fiyat teklifi üzerindeki beyanın  
ve emsal bedel beyanı ile Ek-O.5, Ek-O.6, Ek-O.7 ve Ek-O.8 numaralı tutanaklardaki  
bilgilerin doğruluğundan sorumludur. Meslek mensubu ibaresinden Yeminli Mali Müşavirler  
veya Serbest Muhasebeci Mali Müşavirler anlaşılır.  
45.1.13.11. Ek-O.5, Ek-O.6, Ek-O.7 ve Ek-O.8 numaralı tutanakların son veya bir  
önceki geçici vergi beyanname dönemine ilişkin olarak düzenlenmesi zorunludur. Son veya bir  
önceki geçici vergi beyanname döneminin tespitinde; 4734 sayılı Kanunun 21 inci maddesinin  
birinci fıkrasının (a), (d) ve (e) bentlerine göre pazarlık usulü ile yapılan ihalelerde ilk yazılı  
fiyat tekliflerinin alındığı tarih, diğer ihale usulleri ile yapılan ihalelerde ise ihale tarihi esas  
alınır.  
45.1.13.14. İstekliler tarafından akaryakıt girdisine ilişkin olarak EPDK tarafından il  
bazında günlük yayımlanan akaryakıt fiyatlarının % 90’ının altında sunulan açıklamalar  
geçerli kabul edilmeyecektir. Motorin veya benzine yönelik olarak öngörülen tutarın  
TL/lt cinsinden hesaplanmasında Enerji Piyasası Düzenleme Kurumunun ilgili düzenlemeleri  
dikkate alınacaktır.  
45.1.14. Aşırı düşük teklif sorgulaması sonucunda; (45.1.3 - 45.1.13) maddelerine  
uygun açıklamada bulunmayan, açıklamaları idarece tanımlanan yapım şartlarına uymayan  
veya teknik şartnameye aykırı hususlar içeren isteklilerin teklifleri gerekçeleri belirtilmek  
suretiyle reddedilecektir…” açıklamaları bulunmaktadır.  
İdari Şartname’nin “İhale konusu işe ilişkin bilgiler” başlıklı 2’nci maddesinde “2.1.  
İhale konusu işin  
a) Adı: ŞANLIURFA VE SURUÇ OVALARI TAHLİYE KANALI AÇILMASI VE SANAT  
YAPILARI 1.KISIM  
b) Yatırım proje no'su/kodu:1999A010070  
c) Miktarı (fiziki) ve türü: Suruç Ovası'nda yer alan toplam 207 053,81 m  
uzunluğundaki tahliye kanallarının açılması, üzerindeki sanat yapıları ile işletme ve bakım  
yollarının yapım işi ve 2. toplulaştırmanın yapılmasıdır.  
Ayrıntılı bilgi idari şartnamenin ekinde yer almaktadır.  
ç) Yapılacağı yer: Şanlıurfa  
d) Bu bent boş bırakılmıştır.düzenlemesine,  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2020/008  
: 18  
: 26.02.2020  
: 2020/UY.II-403  
Anılan Şartname’nin “Sınır değer” başlıklı 33’üncü maddesinde “33.1. İhale  
komisyonu verilen teklifleri değerlendirdikten sonra Kurum tarafından belirlenen yönteme  
göre sınır değeri hesaplar.  
33.2. Teklifi sınır değerin altında kalan isteklilerden Kanunun 38 inci maddesine göre  
açıklama istenecektir. Bu kapsamda; ihale komisyonu sınır değerin altında kalan teklifleri  
aşırı düşük teklif olarak tespit eder ve bu teklif sahiplerinden Kurum tarafından belirlenen  
kriterlere göre teklifte önemli olduğunu tespit ettiği bileşenler ile ilgili ayrıntıları yazılı olarak  
ister. İhale komisyonu;  
a) Yapım yönteminin ekonomik olması,  
b) Seçilen teknik çözümler ve teklif sahibinin işin yerine getirilmesinde kullanacağı  
avantajlı koşullar,  
c) Teklif edilen işin özgünlüğü,  
gibi hususlarda yapılan yazılı açıklamaları dikkate alarak aşırı düşük teklifleri  
değerlendirir. Bu değerlendirme sonucunda, açıklamaları yeterli görülmeyen veya yazılı  
açıklamada bulunmayan isteklilerin teklifi reddedilir. İhale komisyonunca reddedilmeyen  
teklifler, geçerli teklif olarak belirlenir. İhale üzerinde bırakılan isteklinin teklifinin sınır  
değerin altında olması durumunda kesin teminat 40.2 maddesinde yer alan hüküm uyarınca  
hesaplanan tutar üzerinden alınır.düzenlemesi yer almaktadır.  
27.12.2019 tarihli ilk alınan ihale komisyonu kararından anlaşıldığı üzere, ilk  
oturumda S.Stroyservis Limited Company - Parsgrup Otomotiv İnş. San. ve Tic. Ltd. Şti. İş  
Ortaklığı İle Semanur Ltd. Şti. - EEÇ İnş. Mim. Müh. Gıda Teks. Oto San. ve Tic. Ltd. Şti. İş  
Ortaklığı’nın geçici teminat mektubu ile sunulmayacak belgeler listesi sunmadıkları  
gerekçesiyle; Teskon Proses Değerli Madenler Finansal Danışmanlık Ticaret Limited Şirketi,  
Medsan Enerji İnş. ve Tur. A.Ş. - Tekyol Taah. İnş. San. ve Tic. A.Ş. İş Ortaklığı ve Simtay  
İnşaat A.Ş. tarafından sunulan kefalet senetlerinin yetkili olmayan şirket tarafından  
düzenlendiği ilk oturumda anlaşılmasa da daha sonra tespit edilmesi sebebiyle anılan  
isteklilerinin tekliflerinin sınır değer hesabına dahil edilmedikleri görülmüştür.  
İdarece yapılan hesaplama sonucunda sınır değerin 169.679.792,58 TL olarak tespit  
edildiği ve 17 istekliye aşırı düşük teklif sorgulaması yapıldığı, aşırı düşük teklif açıklaması  
için verilen süre sonunda Adakale Madencilik İnşaat A.Ş.-Stroysnabcontract LLC İş  
Ortaklığı, Mehmet Güneş İnşaat Yatırım San. ve Tic. A.Ş., Beryar İnşaat San. ve Tic. A.Ş. -  
Neta İnşaat Beton Madencilik San. ve Tic. A.Ş. İş Ortaklığı, Gökalp Proje Müşavirlik A.Ş.,  
Eser İnşaat ve Tic. A.Ş. - Pırlanta Taahhüt İnşaat San. ve Tic. A.Ş. İş Ortaklığı, Ziver İnşaat  
Taahhüt Madencilik Turizm Pazarlama San. ve Tic. A.Ş., Brj İnşaat San. ve Tic. A.Ş. -  
Hidrokar İnşaat ve Tic. A.Ş. İş Ortaklığı, Enkaya İnşaat Nakliye Tur. Pet. Ürn. Sa. ve Tic.  
Ltd. Şti. ve Kıbrıs İnşaat Taahhüt Madencilik Enerji San. ve Tic. A.Ş.- Erdem Altyapı Proje  
İnş. San. Tic. Ltd. Şti. İş Ortaklığı tarafından herhangi bir yazılı açıklama sunulmadığı ve  
dolayısıyla anılan isteklilerinin (9 istekli) tekliflerinin reddedildiği,  
Aşırı düşük teklif açıklaması sunan isteklilerden Ark Su İnşaat Proje Mühendislik San.  
ve Tic. A.Ş. - Baytimur İnşaat A.Ş. İş Ortaklığı ve İntes Grup İnşaat ve Tic. A.Ş. - Özbek  
İnşaat Taah. San. ve Tic. Ltd. Şti. İş Ortaklığının aşırı düşük teklif açıklamalarının uygun  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2020/008  
: 18  
: 26.02.2020  
: 2020/UY.II-403  
kabul edildiği, aşırı düşük teklif açıklaması sunan diğer isteklilerin açıklamalarının mevzuata  
uygun bulunmayarak tekliflerinin reddedildiği,  
Aşırı düşük teklif açıklamalarının değerlendirilmesinden sonra ekonomik açıdan en  
avantajlı teklifin belirlenebilmesi amacıyla yapılan fiyat dışı unsur puanlaması sonucunda  
ihalenin ekonomik açıdan en avantajlı teklif sahibi olarak belirlenen Ark Su İnşaat Proje  
Mühendislik San. ve Tic. A.Ş. - Baytimur İnşaat A.Ş. İş Ortaklığının üzerinde bırakılmasına  
ve ekonomik açıdan en avantajlı ikinci teklif sahibi olarak İntes Grup İnşaat ve Tic. A.Ş. -  
Özbek İnşaat Taah. San. ve Tic. Ltd. Şti. İş Ortaklığı’nın belirlenmesine karar verildiği  
görülmüştür.  
16.01.2020 tarihli ikinci ihale komisyonu kararına göre, idareye yapılan şikâyet  
başvuruları üzere idare tarafından yeniden yapılan değerlendirme sonucunda verilen düzeltici  
işlem kararına göre;  
Al-Ka İnşaat Nak. Taah. Tic. A.Ş.ye ait teklifin değerlendirmeye alınmasına,  
Ark Su İnşaat Prj. Müh. San. ve Tic. A.Ş. - Baytimur İnşaat A.Ş. İş Ortaklığına ait  
teklifin değerlendirme dışı bırakılmasına,  
Kayaoğlu İnşaat San. ve Tic. A.Ş. - İzgül Mühendislik İnş. San. ve Tic. Ltd. Şti. İş  
Ortaklığının aşırı düşük teklif açıklamalarının kabul edilmesine karar verildiği ve yapılan  
puanlama sonucunda ihalenin ekonomik açıdan en avantajlı teklifi veren Kayaoğlu İnşaat  
San. ve Tic. A.Ş. - İzgül Mühendislik İnş. San. ve Tic. Ltd. Şti. İş Ortaklığı üzerinde  
bırakılmasına, İntes Grup İnşaat ve Tic. A.Ş. - Özbek İnşaat Taah. San. ve Tic. Ltd. Şti. İş  
Ortaklığına ait teklifin ise ekonomik açıdan en avantajlı ikinci teklif olarak belirlenmesine  
karar verildiği görülmüştür.  
16.01.2020 tarihli ihale komisyonu kararıyla Ark Su İnşaat Proje Mühendislik Sanayi  
ve Ticaret Anonim Şirketi-Baytimur İnşaat Anonim Şirketi İş Ortaklığının Ticaret Sicili  
Gazetesinde şirket yönetimindeki görevlilerin tamamının gösterilmemesi gerekçesiyle  
değerlendirme dışı bırakıldığı ve Kamu İhale Kurulu tarafından 26.02.2020 tarih ve  
2020/UY.II-402 sayılı karar ile de bahse konu gerekçenin yerinde bulunduğu dikkate  
alındığında, gelinen aşamada usul ekonomisi gereğince Ark Su İnşaat Proje Mühendislik  
Sanayi ve Ticaret Anonim Şirketi-Baytimur İnşaat Anonim Şirketi İş Ortaklığına yönelik  
iddia konusu hususlara ilişkin inceleme yapılmasına gerek olmadığı sonucuna ulaşılmıştır.  
2) Başvuru sahibinin 2’nci iddiasına ilişkin olarak:  
4734 sayılı Kamu İhale Kanunu’nun 54’üncü maddesinde “İhale sürecindeki hukuka  
aykırı işlem veya eylemler nedeniyle bir hak kaybına veya zarara uğradığını veya zarara  
uğramasının muhtemel olduğunu iddia eden aday veya istekli ile istekli olabilecekler, bu  
Kanunda belirtilen şekil ve usul kurallarına uygun olmak şartıyla şikâyet ve itirazen şikayet  
başvurusunda bulunabilirler…” hükmü,  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2020/008  
: 18  
: 26.02.2020  
: 2020/UY.II-403  
İhalelere Yönelik Başvurular Hakkında Yönetmelik’in “Başvuru ehliyeti” başlıklı  
5’inci maddesinde (1) İhale sürecindeki hukuka aykırı işlem veya eylemler nedeniyle bir hak  
kaybına veya zarara uğradığını veya zarara uğramasının muhtemel olduğunu iddia eden;  
a) İstekli olabilecekler; ön yeterlik ve/veya ihale dokümanının verilmesi, ön yeterlik  
ve/veya ihale ilanında veya ön yeterlik ve/veya ihale dokümanında yer verilen düzenlemeler  
ve/veya bu düzenlemeler ile idari uygulamalar arasındaki uyumsuzluklar,  
b) Adaylar; belli istekliler arasında ihale usulü ile yapılan ihalelerde ön yeterlik  
başvurularının sunulması, değerlendirmesi ve sonuçlandırılmasına ilişkin idari işlem ve  
eylemler; belli istekliler arasında ihale usulü ile yapılan danışmanlık hizmet alımı  
ihalelerinde ise kısa listeye alınmış olmaları kaydıyla ayrıca ihale daveti ve/veya ihale  
dokümanının gönderilmesi, ihale dokümanında yer verilen düzenlemeler ve/veya bu  
düzenlemeler ile idari uygulamalar arasındaki uyumsuzluklar,  
c) İstekliler; yeterlik başvurularının veya tekliflerin sunulması, değerlendirilmesi ve  
ihalenin sonuçlandırılmasına ilişkin idari işlem veya eylemler, hakkında başvuruda  
bulunabilir ...” hükmü yer almaktadır.  
Yapılan incelemede, başvuru sahibinin söz konusu iddialarının ihale komisyonu  
tarafından aşırı düşük teklif açıklaması uygun olmadığı gerekçesiyle teklifi değerlendirme dışı  
bırakılan Serfen İnşaat San. ve Tic. A.Ş. - Eskikale İnşaat Nak. Pet. Mad. Turz. San. Tic. A.Ş.  
İş Ortaklığına yönelik olduğu, diğer bir ifadeyle başvuru sahibi tarafından aşırı düşük teklif  
açıklaması reddedilmiş olan bir istekliye yönelik başvuruda bulunulduğu görülmüştür.  
Serfen İnşaat San. ve Tic. A.Ş. - Eskikale İnşaat Nak. Pet. Mad. Turz. San. Tic. A.Ş.  
İş Ortaklığı tarafından aşırı düşük teklif açıklamasının reddedilme gerekçelerine yönelik  
Kuruma itirazen şikâyet başvurusunda bulunmadığı da dikkate alındığında, söz konusu  
iddialar bakımından başvuru sahibinin herhangi bir hak veya menfaat kaybı ya da zarara  
uğraması durumunun ortaya çıkma ihtimalinin bulunmadığı ve başvuru sahibinin bahse konu  
iddialarının gelinen aşama itibariyle ehliyet yönünden reddinin gerektiği sonucuna varılmıştır.  
3) Başvuru sahibinin 3’üncü iddiasına ilişkin olarak:  
4734 sayılı Kamu İhale Kanunu’nun “Tekliflerin değerlendirilmesi” başlıklı 37’nci  
maddesinde “İhale komisyonunun talebi üzerine idare tekliflerin incelenmesi,  
karşılaştırılması ve değerlendirilmesinde yararlanmak üzere net olmayan hususlarla ilgili  
isteklilerden yazılı olarak tekliflerini açıklamalarını isteyebilir. Ancak bu açıklama, hiçbir  
şekilde teklif fiyatında değişiklik yapılması veya ihale dokümanında yer alan şartlara uygun  
olmayan tekliflerin uygun hale getirilmesi amacıyla istenilmez ve yapılmaz.  
Tekliflerin değerlendirilmesinde, öncelikle belgeleri eksik olduğu veya teklif mektubu  
ile geçici teminatı usulüne uygun olmadığı 36 ncı maddeye göre ilk oturumda tespit edilen  
isteklilerin tekliflerinin değerlendirme dışı bırakılmasına karar verilir. Ancak, teklifin esasını  
değiştirecek nitelikte olmaması kaydıyla, belgelerde bilgi eksikliği bulunması halinde idarece  
belirlenen sürede isteklilerden bu eksik bilgilerin tamamlanması yazılı olarak istenir.  
Belirlenen sürede bilgileri tamamlamayan istekliler değerlendirme dışı bırakılır ve geçici  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2020/008  
: 18  
: 26.02.2020  
: 2020/UY.II-403  
teminatları gelir kaydedilir. Bu ilk değerlendirme ve işlemler sonucunda belgeleri eksiksiz ve  
teklif mektubu ile geçici teminatı usulüne uygun olan isteklilerin tekliflerinin ayrıntılı  
değerlendirilmesine geçilir. Bu aşamada, isteklilerin ihale konusu işi yapabilme kapasitelerini  
belirleyen yeterlik kriterlerine ve tekliflerin ihale dokümanında belirtilen şartlara uygun olup  
olmadığı ile birim fiyat teklif cetvellerinde aritmetik hata bulunup bulunmadığı incelenir.  
Uygun olmadığı belirlenen isteklilerin teklifleri ile birim fiyat teklif cetvellerinde aritmetik  
hata bulunan teklifler değerlendirme dışı bırakılır.hükmü,  
Kamu İhale Genel Tebliği’nin “İdarelerce Belgelerdeki Eksik Bilgilerin  
Tamamlatılması” başlıklı 16.6’ncı maddesinde “16.6.1 İhale dokümanında başvuru veya  
teklif zarfı içinde sunulması istenilen belgeler ve bu belgelere ilgili mevzuat gereğince  
eklenmesi zorunlu olan eklerinden herhangi birinin, aday veya isteklilerce sunulmaması  
halinde, bu eksik belgeler ve ekleri idarelerce tamamlatılmayacaktır. Ancak,  
a) Geçici teminat ve teklif mektuplarının Kanunen taşıması zorunlu hususlar hariç  
olmak üzere, sunulan belgelerde ihale sonucu açısından teklifin esasını değiştirecek nitelikte  
olmayan bilgi eksikliklerinin bulunması halinde, bu tür bilgi eksikliklerinin giderilmesine  
ilişkin belgeler,  
b) Aday ve isteklilerce sunulan ve başka kurum, kuruluş ve kişilerce düzenlenen  
belgelerde, belgenin taşıması zorunlu asli unsurlar dışında, belgenin içeriğine ilişkin tereddüt  
yaratacak nitelikte olan ve belgeyi düzenleyen kurum, kuruluş veya kişilerden kaynaklanan  
bilgi eksikliklerinin giderilmesine ilişkin belgeler,  
İdarelerce tamamlatılacaktır. Bu çerçevede, bilgi eksikliklerinin giderilmesine ilişkin  
belgeler, idarece ilgili kurum veya kuruluştan resen istenebilir. Söz konusu belgelerin aday  
veya istekliler tarafından tamamlatılmasının istenilmesi halinde ise bilgi eksikliklerinin  
giderilmesine ilişkin belgelerin niteliği dikkate alınarak idarelerce aday veya isteklilere iki iş  
gününden az olmamak üzere makul bir tamamlama süresi verilecektir.  
16.6.2. İdarelerce bilgi eksikliklerinin tamamlatılmasına ilişkin olarak verilen süre  
içinde aday veya isteklilerce sunulan belgelerin, başvuru veya ihale tarihinden sonraki bir  
tarihte düzenlenmesi halinde, bu belgeler, aday veya isteklinin başvuru veya ihale tarihi  
itibarıyla ihaleye katılım şartlarını sağladığını tevsik etmesi halinde kabul edilecektir.  
16.6.3. Bilgi eksikliklerinin tamamlatılmasına ilişkin belgelerin yazılı olarak  
istenilmesi ve aday ve isteklilerce bir dilekçe ekinde sunulması gerekmektedir. İdarece  
belirlenen sürede eksik bilgileri tamamlamayan aday ve isteklilerin başvuruları veya teklifleri  
değerlendirme dışı bırakılır ve isteklilerin geçici teminatları gelir kaydedilir.  
16.6.4. İlgili mevzuatına göre ihaleye katılma şartı olarak istenmesi gereken belge  
veya bilgilerin idarece istenmediği ve bu durumun tekliflerin değerlendirilmesi aşamasında  
tespit edildiği hallerde, idarelerce bu tür belge veya bilgiler başvuruların ya da tekliflerin  
değerlendirilmesi aşamasında aday veya isteklilerden talep edilemeyecek ve  
tamamlatılamayacaktır.açıklaması,  
Anılan Tebliğin “Sınır değer tespiti ve aşırı düşük teklifler” başlıklı 45’inci  
maddesinde Yapım işleri ihalelerinde, 4734 sayılı Kanunun 36 ncı maddesi uyarınca ilk  
oturumda teklif mektubu ve geçici teminatını usulüne uygun sunan geçerli teklifler tespit  
edildikten sonra;  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2020/008  
: 18  
: 26.02.2020  
: 2020/UY.II-403  
Yaklaşık maliyetin % 120sinin üzerindeki ve % 40’ının altındaki teklifler dikkate  
alınmaksızın, geçerli tekliflerin aritmetik ortalaması ve standart sapması hesaplanır.  
45.1.2. Sınır değerin altındaki teklif sahiplerinden yaklaşık maliyetin % 80’lik  
bölümünü oluşturan iş kalemleri/gruplarına ilişkin ayrıntılar yazılı olarak istenir. Bu  
çerçevede; istenen açıklamanın niteliği dikkate alınarak, isteklilere beş (5) iş gününden az  
olmamak üzere makul bir süre verilir. Yazıda ayrıca, ihale konusu işe özgü alanlara (malzeme  
ocağı vb.) ilişkin olan ve açıklama istenecek girdi niteliğinde bulunan nakliyelere dair  
yaklaşık maliyet hesabında esas alınan mesafeler belirtilir.  
45.1.14. Aşırı düşük teklif sorgulaması sonucunda; (45.1.3 - 45.1.13) maddelerine  
uygun açıklamada bulunmayan, açıklamaları idarece tanımlanan yapım şartlarına uymayan  
veya teknik şartnameye aykırı hususlar içeren isteklilerin teklifleri gerekçeleri belirtilmek  
suretiyle reddedilecektir…” açıklamaları bulunmaktadır.  
27.12.2019 tarihli 1’nci ihale komisyonu kararına göre, Kayaoğlu İnşaat San. ve Tic.  
A.Ş. - İzgül Mühendislik İnş. San. ve Tic. Ltd. Şti. İş Ortaklığının aşırı düşük teklif  
açıklamasının idare tarafından ilk etapta;  
Anılan isteklinin SOTK-01 ve SOTK-05 iş kalemlerinin maliyet girdileri arasında yer  
alan “Ekskavatör (Paletli) (260 hp) (2,5m3 )”, “Ekskavatör (Paletli) (210 hp) (2,5m3)” ve  
Kazıcı Yükleyici (100 hp) (2,5m3)” iş makinalarının amortisman, yedek parça, tamir bakım,  
sermaye faizi, sigorta, nakil, montaj, demontaj girdilerine ilişkin maliyet hesabının 2019 yılı  
Çevre ve Şehircilik Bakanlığı rayici üzerinden yapıldığı, anılan isteklinin aşırı düşük teklif  
açıklamasına konu araçların kendi malı olması ve amortisman sürelerinin tamamlanması  
gerekçesiyle amortisman karşılığı maliyet hariç kalan diğer katsayılar üzerinden hesaplama  
yaparak analizde kullandığı, ancak 09.12.2019 tarihli demirbaş tespit raporunun 260.04  
sırasında bulunan iş makinasının 26.12.2013 tarihli fatura ile demirbaş defteri kaydının  
yapıldığı, bu aracın amortisman ömrünü tamamlaması gereken tarihin 26.12.2019 olduğu,  
dolayısıyla bahse konu iş makinasının 6 yıllık amortisman süresini tamamlamadığı  
gerekçesiyle 6 yıllık amortismanın tamamının düşürülerek maliyetin hesaplanmasının  
mümkün olmadığı ve amortisman karşılığının “0” olarak hesaplanmasının uygun olmadığı,  
Maliyet girdileri arasında yer alan “Kazıcı Yükleyici (100 hp) (2,5m3)” iş  
makinasının, anılan istekli tarafından sunulan ve SMMM tarafından düzenlenen demirbaş  
tespit raporunda 2000-0004 sırasında “1988 MODEL CATERPILLAR PALETLİ  
YÜKLEYİCİ” olarak gösterildiği, söz konusu paletli yükleyicinin Çevre ve Şehircilik  
Bakanlığı 2019 yılı birim fiyat tarifinde 19.120.1032 poz numarası ile tanımlandığı ve  
gücünün 56 hp olduğu ancak idare tarafından istekliye gönderilen analiz formatında bu  
maliyet girdisinin hem kazıcı hem yükleyici fonksiyonuna sahip olması gerektiği, dolayısıyla  
anılan istekli tarafından aşırı düşük teklif açıklaması kapsamında sunulan iş makinasının  
sadece yükleyici fonksiyonunu haiz olduğu,  
SMMM Aydın Coşkun tarafından hazırlanan 09.12.2019 tarihli DBR-05 sayılı  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2020/008  
: 18  
: 26.02.2020  
: 2020/UY.II-403  
demirbaş tespit raporunda amortisman hesaplanması için gerekli bilgilerin yer almadığı ve bu  
bilgilerin de demirbaş listesinde bulunduğu, ancak demirbaş tespit raporunun dayanağı olan  
demirbaş listesinde SMMM onayının bulunmadığı,  
Maliyet girdileri arasında yer alan “Ekskavatör (Paletli) (210 hp) (2,5m3)” iş  
makinasını aşırı düşük teklif açılaması kapsamında tevsik etmek üzere demirbaş defterinde  
“KOMATSU PC 300 EKSKAVATÖR 1991 MODEL” olarak belirtilen aracın sunulduğu  
ancak sunulan belgelerden söz konusu makinanın idare tarafından istenen beygir gücünü  
karşılayıp karşılamadığının anlaşılamadığı gerekçeleriyle mevzuata uygun bulunmadığı  
görülmüştür.  
Bunun üzerine, Kayaoğlu İnşaat San. ve Tic. A.Ş. - İzgül Mühendislik İnş. San. ve  
Tic. Ltd. Şti. İş Ortaklığının 06.01.2020 tarihinde idareye şikayet başvurusunda bulduğu ve  
şikayet dilekçesinin ekinde aşırı düşük teklif açıklamasının uygun bulunmamasına gerekçe  
olarak gösterilen hususları düzeltmeye yönelik olarak, sehven aşırı düşük teklif açıklamasında  
sunulmadığı belirtilen eksik bilgi ve belgeleri tamamladığı, meslek mensubu onayı olmayan  
demirbaş listesinin SMMM tarafından onaylı halinin sunulduğu, ihale konusu işte  
kullanılacak araçların teknik özellik ve kapasitelerini tevsik etmek üzere katalogların  
sunulduğu görülmüştür.  
İdarenin 15.01.2020 tarihli cevabi yazısında “…Başvuru sahibinin iddia ettiği üzere  
analizlerde istenen kazıcı-yükleyici sınıfında sahip olduğu 2 adet iş makinesinin olduğu ekte  
sunulan demirbaş listesinde yer aldığı İdaremizce tespit edilmiş olup, bu defa sunulan şikayet  
başvurusu ekinde başvuru sahibinin iddia ettiği üzere SMMM’nin tespit raporunda yaptığı  
kaydırma sonucu düzeltilmiş ve başvuru sahibinin envanterindeki doğru makineyi gösteren  
maliyet tespit raporunun mevzuata uygun olarak sunulduğu İdaremizce tespit edilmiştir.  
Mevzuata göre sınır değere göre aşırı düşük teklif olarak tespit edilen isteklilerden  
aşırı düşük olarak nitelendirilmiş bu tekliflerini İdareye ispat etmeleri gayesinden yola  
çıkarak isteklinin sahip oldukları değerlere göre bu işe nasıl yapacaklarını ispat ettiği bu  
açıklamalarda, İdaremiz başvuru sahibinin iş makinesi fiyatını açıklamak için gerekli olan  
kendi malının açıklaması sırasında SMMM tarafından yapılan satır kaydırılması sonucu  
olması gereken yerine bir başka makineyi işaret etmesini, ekteki demirbaş listesinden de  
gerçekte olması gereken iş makinesinin de envanterde olmasından dolayı bu defa şikâyet  
başvurusu ekinde doğru iş makinesini gösteren tespit tutanağına itibar edilmesine karar  
vermiştir. Bu durumda başvuru sahibinin bu iddiasının yerinde olduğuna karar verilmiştir.  
Başvuru sahibinin aşırı düşük teklif açıklamaları kapsamında sunduğu SMMM Tespit  
Tutanağı mevzuatta öngörülen usule uygun olarak tasdik edilmiş olmakla beraber demirbaş  
listesinde SMMM onayının olmadığından dolayı açıklamalarının reddedildiği İhale  
Kararında yer almıştı. Bu defa şikayet başvurusu ekinde verilen demirbaş listesinin ise  
SMMM tarafından tasdik edildiği göz önünde bulundurulduğunda iş makinesinin envanterde  
olduğunu ispatlayan tespit raporunun temel dayanağı olan demirbaş listesinin de tasdikli  
olması durumunun açıklamayı uygun hale getirdiğine ve başvuru sahibinin bu iddiasının  
yerinde olduğuna karar verilmiştir.  
İdaremizce aşırı düşük teklif açıklama yazısı ekinde gönderilen analizler, teknik  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2020/008  
: 18  
: 26.02.2020  
: 2020/UY.II-403  
özellikleri belirtilen iş makinalarının SMMM tespit raporu ve ekinde bu defa tasdikli sunulan  
demirbaş listesi ve yine bu defa sunulan ilgili iş makinalarına ait teknik spesifikasonları  
içeren broşürler birlikte değerlendirildiğinde başvuru sahibinin bu işi yapabilecek teknik  
özelliklere sahip iş makinelerine sahip olduğu tespit edilmiş ve başvuru sahibinin bu  
iddiasının yerinde olduğuna karar verilmiştir.ifadelerine yer verildiği ve anılan iş  
ortaklığının aşırı düşük teklif açıklamasının uygun bulunarak ihalenin bahse konu iş  
ortaklığının uhdesinde bırakıldığı görülmüştür.  
Yapılan incelemede, yukarıda yer verildiği üzere 13.12.2019 tarihli aşırı düşük teklif  
talep yazısında, teklif tutarı sınır değer tutarının altında olan isteklilerin açıklamalarını en geç  
17.12.2019 tarihi mesai bitimine kadar idareye teslim etmeleri gerekmektedir. İdarece verilen  
süre geçtikten sonra isteklilerin aşırı düşük teklif açıklamaları çerçevesinde bilgi ve belge  
sunmaları mümkün değildir.  
Dolayısıyla bahse konu iş ortaklığının 17.12.2019 tarihli aşırı düşük teklif  
açıklamaları kapsamında hiç sunmadıkları veya usulüne uygun sunmadıkları bilgi ve  
belgeleri, 06.01.2020 tarihli şikâyet dilekçesinin ekinde sunmak suretiyle bilgi ve belge  
tamamlamalarının mevzuata uygun olmadığı, aksi yorumun ihale sürecinin saydamlığı ve  
güvenilirliğini engelleyeceği ve ihalelerin temel ilkelere uygun şekilde yürütülmesini  
imkânsız hale getireceği, aşırı düşük teklif açıklamasında sunulan bilgi ve belgelerin  
doğruluğu ve usulüne uygunluğu hususuna yönelik sorumluluğun isteklilerde olduğu  
hususları birlikte değerlendirildiğinde, idarenin mevzuata aykırı şekilde tamamlatılan bilgi ve  
belgelere itibar etmek suretiyle, anılan isteklinin eksik bilgi ve belgeleri nedeniyle mevzuata  
uygun görmediği aşırı düşük teklif açıklamasını, ikinci komisyon kararıyla mevzuata uygun  
bulması yönündeki işleminin mevzuata aykırı olduğu ve Kayaoğlu İnş. San ve Tic. A.Ş.nin  
aşırı düşük teklif açıklamasının uygun olmadığı sonucuna varılmıştır.  
Açıklanan nedenlerle, başvuru sahibinin iddiasının yerinde olduğu sonucuna  
ulaşılmıştır.  
4) Başvuru sahibinin 4’üncü iddiasına ilişkin olarak:  
4734 sayılı Kamu İhale Kanunu’nun “İhalelere yönelik başvurular” başlıklı 54’üncü  
maddesinde “...Dilekçelerde aşağıdaki hususlara yer verilir:  
a) Başvuru sahibinin, varsa vekil ya da temsilcisinin adı, soyadı veya unvanı ve adresi.  
b) İhaleyi yapan idarenin ve ihalenin adı veya ihale kayıt numarası.  
c) Başvuruya konu olan durumun farkına varıldığı veya bildirildiği tarih.  
d) Başvurunun konusu, sebepleri ve dayandığı deliller.  
e) İtirazen şikayet başvurularında idareye yapılan şikayetin ve varsa şikayete ilişkin  
idare kararının bildirim tarihi…” hükmü,  
İhalelere Yönelik başvurular hakkında Yönetmelik’in “Başvuruların şekil unsurları”  
başlıklı 8’inci maddesinde “(1)Şikâyet başvuruları idareye, itirazen şikâyet başvuruları ise  
Kuruma hitaben yazılmış imzalı dilekçelerle yapılır.  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2020/008  
: 18  
: 26.02.2020  
: 2020/UY.II-403  
(2) Dilekçelerde aşağıdaki hususlara yer verilir;  
a) Başvuru sahibinin, varsa vekil ya da temsilcisinin; adı, soyadı veya unvanı ve  
adresi ile (…)faks numarası.  
b) İhaleyi yapan idarenin ve ihalenin adı veya ihale kayıt numarası.  
c) Başvuruya konu olan durumun farkına varıldığı veya bildirildiği tarih.  
ç) Başvurunun konusu, sebepleri ve dayandığı deliller.  
d) İtirazen şikayet başvurularında ayrıca idareye yapılan şikayetin tarihi ve varsa  
şikayete ilişkin idare kararının bildirim tarihi…” hükmü yer almaktadır.  
Kayaoğlu İnş. San. ve Tic. A.Ş. - İzgül Müh. İnş. San. ve Tic. Ltd. Şti. İş Ortaklığının  
06.01.2020 tarihli idareye sunulan şikâyet dilekçesi incelendiğinde; dilekçe ve dilekçe ekinde  
yer alan belgelerde başvuru sahibinin adı ve adres bilgilerinin bulunduğu şirket kaşesinin yer  
aldığı, söz konusu kaşe altındaki imzanın, bahse konu iş ortaklığının teklif mektubunda yer  
alan imza ile uyumlu olduğu görülmüş olup, başvuru sahibinin iddiasının yerinde olmadığı  
sonucuna ulaşılmıştır.  
Ayrıca başvuru sahibinin iddiasında “…iki farklı isteklinin şikâyet dilekçesinde…,  
diğer istekliler tarafından idareye sunulan şikayet dilekçelerinde…” ifadelerinin yer aldığı  
görülmüş olup, başvuru sahibinin iddiasında istekli ismi belirtilmediği, bu durumda iddia  
konusu hususların hangi istekli bazında inceleneceğinin açık olmadığı ve mevzuata aykırı  
bulunma sebeplerinin delilleriyle birlikte somut bir biçimde izah edilmemesinin İhalelere  
Yönelik Başvurular Hakkında Yönetmelik’in “Başvuruların şekil unsurları” başlıklı 8’inci  
maddesinin ikinci fıkrasının (ç) bendine ve “Ön inceleme konuları ve ön inceleme üzerine  
yapılacak işlemler” başlıklı 16’ncı maddesinin birinci fıkrasının (ı) bendine aykırılık teşkil  
ettiği sonucuna varıldığından söz konusu iddiaya ilişkin olarak 4734 sayılı Kamu İhale  
Kanunu’nun 54’üncü maddesinin onuncu fıkrasının (c) bendi gereğince başvurunun şekil  
yönünden reddi gerekmektedir.  
Sonuç olarak, yukarıda belirtilen mevzuata aykırılıkların düzeltici işlemle  
giderilebilecek nitelikte olduğu tespit edildiğinden Kayaoğlu İnş. San. ve Tic. A.Ş. - İzgül  
Müh. İnş. San. ve Tic. Ltd. Şti. İş Ortaklığının değerlendirme dışı bırakılması ve bu aşamadan  
sonraki ihale işlemlerinin mevzuata uygun olarak yeniden gerçekleştirilmesi gerekmektedir.  
Açıklanan nedenlerle, 4734 sayılı Kanun'un 65'inci maddesi uyarınca bu kararın tebliğ  
edildiği veya tebliğ edilmiş sayıldığı tarihi izleyen 30 gün içerisinde Ankara İdare  
Mahkemelerinde dava yolu açık olmak üzere,  
Anılan Kanun'un 54'üncü maddesinin onbirinci fıkrasının (b) bendi gereğince düzeltici  
işlem belirlenmesine,  
Esasta oybirliği, gerekçede oyçokluğu ile karar verildi.  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2020/008  
: 18  
: 26.02.2020  
: 2020/UY.II-403  
KISMEN FARKLI GEREKÇE  
Başvuru sahibinin itirazen şikayet başvuru dilekçesindeki iddiası kapsamında Kurul  
çoğunluğunca Kayaoğlu İnşaat San. ve Tic. A.Ş. - İzgül Mühendislik İnş. San. ve Tic. Ltd.  
“düzeltici işlem  
Şti. İş Ortaklığının teklifinin değerlendirme dışı bırakılması yönünde  
belirlenmesine”  
karar verilmiştir.  
Başvuru sahibinin itirazen şikayet başvuru dilekçesinde belirttiği 1, 2 ve 4’üncü  
iddiası kapsamında alınan karara katılmakla birlikte 3’üncü iddiası kapsamında yapılan  
incelemeye göre;  
Başvuruya konu ihale Devlet Su İşleri Genel Müdürlüğü Proje ve İnşaat Dairesi lığı  
tarafından 19.11.2019 tarihinde yapılan “Şanlıurfa ve Suruç Ovaları Tahliye Kanalı Açılması  
ve Sanat Yapıları 1. Kısım” yapım işi ihalesi olup, ihalede 97 adet ihale dokümanı satın  
alındığı, ihaleye 44 isteklinin katıldığı, başvuru sahibi dahil 6 isteklinin belgeleri uygun  
olmadığı gerekçesiyle, 8 isteklinin aşırı düşük teklif açıklamasında bulunmadığı gerekçesiyle,  
6 isteklinin teklifinin aşırı düşük teklif açıklaması idarece uygun bulunmadığı gerekçesiyle  
değerlendirme dışı bırakıldığı, ihalenin aşırı düşük teklif açıklaması uygun bulunan Kayaoğlu  
İnşaat Sanayi ve Ticaret Anonim Şirketi-İzgül Mühendislik İnşaat Sanayi ve Ticaret Limited  
Şirketi İş Ortaklığı üzerinde bırakıldığı, aşırı düşük teklif açıklaması uygun bulunan İntes  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2020/008  
: 18  
: 26.02.2020  
: 2020/UY.II-403  
Grup İnşaat ve Ticaret Anonim Şirketi - Özbek İnşaat Taah. Sanayi ve Ticaret Ltd. Şti. İş  
Ortaklığının teklifinin ise ekonomik açıdan en avantajlı ikinci teklif olarak belirlendiği  
anlaşılmıştır.  
4734 sayılı Kamu İhale Kanunu’nun “Aşırı düşük teklifler” başlıklı 38’inci  
maddesinde, Yapım İşleri İhaleleri Uygulama Yönetmeliğinin “Sınır değer ve aşırı düşük  
teklifler” başlıklı 60’ıncı maddesinde ve Kamu İhale Genel Tebliği’nin “Sınır değer tespiti ve  
aşırı düşük teklifler” başlıklı 45’inci maddesinde, aşırı düşük sınır değerin nasıl tespit  
edileceği, aşırı düşük teklif sorgulaması yapılıp yapılmayacağı, yapılması öngörülmüşse  
açıklamanın nasıl istenileceği, açıklamanın nasıl yapılacağı ve yapılan açıklamanın nasıl  
değerlendirileceği ayrıntılı bir şekilde düzenlenmiştir.  
Anılan maddelerde yer alan düzenlemelere uygun şekilde İdari Şartname’nin “Sınır  
değer” başlıklı 33’üncü maddesinde teklifi sınır değerin altında kalan isteklilerden aşırı düşük  
teklif açıklaması isteneceği düzenlenmiştir.  
Diğer yandan kararda da yer verildiği üzere 4734 sayılı Kamu İhale Kanunu’nun  
“Tekliflerin değerlendirilmesi” başlıklı 37’nci maddesinde ile Kamu İhale Genel Tebliği’nin  
“İdarelerce Belgelerdeki Eksik Bilgilerin Tamamlatılması” başlıklı 16.6’ncı maddesinde ihale  
komisyonunun tekliflerin incelenmesi, karşılaştırılması ve değerlendirilmesinde yararlanmak  
üzere teklif fiyatında değişiklik yapılmamak veya ihale dokümanında yer alan şartlara uygun  
olmayan tekliflerin uygun hale getirilmemek şartıyla net olmayan hususlarla ilgili  
isteklilerden yazılı olarak tekliflerini açıklamalarını isteyebileceği, teklifin esasını  
değiştirecek nitelikte olmaması kaydıyla, belgelerde bilgi eksikliği bulunması halinde idarece  
belirlenen sürede isteklilerden bu eksik bilgilerin tamamlanmasının yazılı olarak  
istenebileceği düzenlenmiştir.  
Kurulca, ihale üzerinde bırakılan Kayaoğlu İnşaat Sanayi ve Ticaret Anonim Şirketi-  
İzgül Mühendislik İnşaat Sanayi ve Ticaret Limited Şirketi İş Ortaklığının 17.12.2019 tarihli  
aşırı düşük teklif açıklamaları kapsamında hiç sunmadıkları veya usulüne uygun sunmadıkları  
bilgi ve belgeleri, 06.01.2020 tarihli şikâyet dilekçesinin ekinde sunmak suretiyle bilgi ve  
belge tamamlamalarının mevzuata uygun olmadığı, aksi yorumun ihale sürecinin saydamlığı  
ve güvenilirliğini engelleyeceği ve ihalelerin temel ilkelere uygun şekilde yürütülmesini  
imkânsız hale getireceği, aşırı düşük teklif açıklamasında sunulan bilgi ve belgelerin  
doğruluğu ve usulüne uygunluğu hususuna yönelik sorumluluğun isteklilerde olduğu  
hususları birlikte değerlendirildiğinde, idarenin mevzuata aykırı şekilde tamamlatılan bilgi ve  
belgelere itibar etmek suretiyle, anılan isteklinin eksik bilgi ve belgeleri nedeniyle mevzuata  
uygun görmediği aşırı düşük teklif açıklamasını, ikinci komisyon kararıyla mevzuata uygun  
bulması yönündeki işleminin mevzuata aykırı olduğuna karar verilmiştir.  
27.12.2019 tarihli ilk alınan ihale komisyonu kararı ile Kayaoğlu İnşaat San. ve Tic.  
A.Ş. - İzgül Mühendislik İnş. San. ve Tic. Ltd. Şti. İş Ortaklığı’nın aşırı düşük teklif  
açıklaması, maliyet girdileri arasında yer alan “Kazıcı Yükleyici (100 hp) (2,5m3)” iş  
makinasının, anılan istekli tarafından sunulan ve SMMM tarafından düzenlenen demirbaş  
tespit raporunda 2000-0004 sırasında “1988 MODEL CATERPILLAR PALETLİ  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2020/008  
: 18  
: 26.02.2020  
: 2020/UY.II-403  
YÜKLEYİCİ” olarak gösterildiği, söz konusu paletli yükleyicinin Çevre ve Şehircilik  
Bakanlığı 2019 yılı birim fiyat tarifinde 19.120.1032 poz numarası ile tanımlandığı ve  
gücünün 56 hp olduğu ancak idare tarafından istekliye gönderilen analiz formatında bu  
maliyet girdisinin hem kazıcı hem yükleyici fonksiyonuna sahip olması gerektiği, dolayısıyla  
anılan istekli tarafından aşırı düşük teklif açıklaması kapsamında sunulan iş makinasının  
sadece yükleyici fonksiyonunu haiz olduğu, SMMM Aydın Coşkun tarafından hazırlanan  
09.12.2019 tarihli DBR-05 sayılı demirbaş tespit raporunda amortisman hesaplanması için  
gerekli bilgilerin yer almadığı ve bu bilgilerin de demirbaş listesinde bulunduğu, ancak  
demirbaş tespit raporunun dayanağı olan demirbaş listesinde SMMM onayının bulunmadığı,  
maliyet girdileri arasında yer alan “Ekskavatör (Paletli) (210 hp) (2,5m3)” iş makinasını aşırı  
düşük teklif açılaması kapsamında tevsik etmek üzere demirbaş defterinde “KOMATSU PC  
300 EKSKAVATÖR 1991 MODEL” olarak belirtilen aracın sunulduğu ancak sunulan  
belgelerden söz konusu makinanın idare tarafından istenen beygir gücünü karşılayıp  
karşılamadığının anlaşılamadığı gerekçeleriyle de mevzuata uygun bulunmamıştır.  
İdarenin 15.01.2020 tarihli cevabi yazısından, Kayaoğlu İnşaat San. ve Tic. A.Ş.nin  
analizlerde istenen kazıcı-yükleyici sınıfında sahip olduğu 2 adet iş makinesinin demirbaş  
listesinde yer aldığı, anılan isteklinin iş makinesi fiyatını açıklamak için gerekli olan kendi  
malının açıklaması sırasında SMMM tarafından yapılan satır kaydırılması sonucu olması  
gereken yerine bir başka makineyi işaret ettiği, SMMM’nin tespit raporunda yaptığı kaydırma  
sonucu düzeltilmiş ve başvuru sahibinin envanterindeki doğru makineyi gösteren maliyet  
tespit raporunun mevzuata uygun olarak bilgi eksikliği kapsamında tamamlandığı, Aşırı  
düşük teklif açıklaması kapsamında analiz girdileri içerisinde açıklanması istenilen “Kazıcı  
Yükleyici (100 hp) (2,5m3)” ve “Ekskavatör (Paletli) (210 hp) (2,5m3)” iş makinelerinin  
maliyet hesabına ilişkin düzenlenen tespit raporunun üçüncü kişi niteliğine haiz SMMM  
tarafından düzenlendiği, üçüncü kişiler tarafından düzenlenmiş olan belgelerdeki bilgi  
eksikliklerinden isteklilerin doğrudan sorumlu tutulamayacağı, söz konusu eksikliğin 4734  
sayılı Kamu İhale Kanunu’nun “Tekliflerin değerlendirilmesi” başlıklı 37’nci maddesinde ile  
Kamu İhale Genel Tebliği’nin “İdarelerce Belgelerdeki Eksik Bilgilerin Tamamlatılması”  
başlıklı 16.6’ncı maddesi kapsamında ihale komisyonunca anılan isteklinin idareye şikayet  
başvurusu kapsamında dilekçe ekinde sunulan belgeler doğrultusunda giderilmesinin,  
sunulmayan bir belgenin tamamlatılması veya geçersiz bir teklifin geçerli hale getirilmesi  
anlamına gelmeyeceği, bu nedenle Kayaoğlu İnşaat San. ve Tic. A.Ş. - İzgül Mühendislik İnş.  
San. ve Tic. Ltd. Şti. İş Ortaklığının teklifinin bu gerekçe ile değerlendirme dışı  
bırakılmasının yerinde olmadığı sonucuna varılmıştır.  
Açıklanan nedenlerle, başvuru sahibinin 1, 2 ve 4’üncü iddiası kapsamında alınan  
karara katılmakla birlikte 3’üncü iddiası kapsamında yapılan inceleme sonucunda, yukarıda  
yapılan tespitler, açıklamalar ve değerlendirmeler doğrultusunda Kayaoğlu İnşaat San. ve Tic.  
A.Ş. - İzgül Mühendislik İnş. San. ve Tic. Ltd. Şti. İş Ortaklığının teklifinin değerlendirme  
dışı bırakılmasının yerinde olmadığı yönündeki düşüncemle Kurulun ihale üzerinde bırakılan  
düzeltici işlem belirlenmesi”  
isteklinin teklifinin değerlendirme dışı bırakılması yönündeki  
kararına katılıyorum.  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2020/008  
: 18  
: 26.02.2020  
: 2020/UY.II-403