Ana Sayfa / Kararlar / Elazığ Belediye Başkanlığı Yapı Kontrol Müdürlüğü / 2019/577143-Elazığ Kongre ve Fuar Merkezi Yapımı
Bilgi
İKN
2019/577143
Başvuru Sahibi
Hayma İnş. Taahhüt Madencilik Nakliye Hayvancılık Petrol Enerji Yol Yapım San. Tic. A.Ş. VEKİLİ: Av. Ali Yüksel ÖZMEN
İdare
Elazığ Belediye Başkanlığı Yapı Kontrol Müdürlüğü
İşin Adı
Elazığ Kongre ve Fuar Merkezi Yapımı
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2020/015  
: 45  
: 01.04.2020  
: 2020/UY.II-626  
BAŞVURU SAHİBİ:  
Hayma İnş. Taahhüt Madencilik Nakliye Hayvancılık Petrol Enerji Yol Yapım San. Tic. A.Ş.  
VEKİLİ:  
Av. Ali Yüksel ÖZMEN  
İHALEYİ YAPAN İDARE:  
Elazığ Belediye Başkanlığı Yapı Kontrol Müdürlüğü,  
BAŞVURUYA KONU İHALE:  
2019/577143 İhale Kayıt Numaralı “Elazığ Kongre ve Fuar Merkezi Yapımı” İhalesi  
KURUM TARAFINDAN YAPILAN İNCELEME:  
Elazığ Belediye Başkanlığı Yapı Kontrol Müdürlüğü tarafından 05.12.2019 tarihinde  
açık ihale usulü ile gerçekleştirilen “Elazığ Kongre ve Fuar Merkezi Yapımı” ihalesine ilişkin  
olarak Hayma İnş. Taahhüt Madencilik Nakliye Hayvancılık Petrol Enerji Yol Yapım San.  
Tic. A.Ş.nin 15.01.2020 tarihinde yaptığı şikâyet başvurusunun, idarenin 17.01.2020 tarihli  
yazısı ile reddi üzerine, başvuru sahibince 23.01.2020 tarih ve 4126 sayı ile Kurum  
kayıtlarına alınan 23.01.2020 tarihli dilekçe ile itirazen şikâyet başvurusunda bulunulmuştur.  
Başvuruya ilişkin olarak 2020/164 sayılı itirazen şikâyet dosyası kapsamında yapılan  
inceleme neticesinde esas inceleme raporu tanzim edilmiştir.  
KARAR:  
Esas inceleme raporu ve ekleri incelendi.  
İtirazen şikâyet dilekçesinde özetle,  
1) Aşırı düşük teklif açıklamaları kabul edilen ihale üzerinde bırakılan isteklinin teklifi  
kapsamında sunmuş olduğu belgelerin uygun olmadığı, şöyle ki;  
a) Sunulan bilanço bilgileri tablosundaki bilanço rasyolarının yanlış hesaplandığı,  
yasal süresi içerisinde verilmiş olan son beyannameye göre değil düzeltilmiş beyannamelere  
göre hesaplama yapıldığı, kısa vadeleri banka borçları değerlendirilirken tüm mali borçların  
hesaplamaya alınarak hesaplama yapılması gerekirken sunulan belgeler üzerinden hatalı ve  
eksik hesaplama yapıldığı,  
b) Sunulan iş deneyim belgesinin ihale konusu iş veya benzer iş tanımına uygun  
olmadığı, başka bir yapım tekniği gerektiren ve başka iş grubu içerisinde tanımlanan işlerin  
ayrıştırılması gerekirken belge tutarının bir bütün olarak değerlendirilmesinin yerinde  
olmayacağı,  
c) İdari Şartname'nin 7.1. (b) 2'nci maddesinde yer alan düzenlemeye uygun olarak  
sunulması gereken Ticaret Sicili Gazetesi ve ilgili belgelerin eksik sunulduğu, Kamu İhale  
Genel Tebliği'nin 10/A maddesine yer alan açıklamalara aykırı olarak söz konusu isteklinin  
ortaklarına ilişkin T.C. kimlik numarası/vergi kimlik numarası ile ortaklık oranlarını gösterir  
herhangi bir bilgi ve belge sunulmadığı,  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2020/015  
: 45  
: 01.04.2020  
: 2020/UY.II-626  
2) Aşırı düşük teklif açıklamaları kabul edilen ihale üzerinde bırakılan isteklinin aşırı  
düşük teklif açıklamalarının uygun olmadığı, şöyle ki;  
a) İdarece belirlenen metrajlar ile istekli tarafından hesaplanan metrajların arasındaki  
farkın %10'dan fazla olduğu, söz konusu durumda istekli metraj farkı ile kendisine avantaj  
sağladığı  
b) Kamu İhale Genel Tebliği'nin 45.1.7'nci maddesine uygun olarak montaj bedeli ayrı  
ayrı gösterilecek şekilde fiyat teklifi alınmadığı, açıklama istenilen iş kalemlerine ilişkin  
nakliye girdileri ile malzeme ve montaj bedellerinin belirtilmediği ve hatalı olarak bir  
belirleme yapıldığı,  
c) Sunulan fiyat tekliflerinin yeminli mali müşavir veya serbest muhasebeci mali  
müşavir tarafından onaylanmadığı, fiyat tekliflerinin fiyat teklifine konu alanda faaliyet  
gösteren kişilerden alınmadığı,  
d) İsteklinin faaliyet alanının aşırı düşük sorgulaması kapsamında açıklanması  
istenilen 7 adet özel iş kalemi ile ilgili faaliyet alanlarını kapsaması gerektiği,  
e) Bahse konu istekli tarafından üçüncü kişilerden fiyat teklifi alındı ise veya kendisi  
tarafından üretilen, alınan veya satılan mallara ilişkin ise sunulan fiyat teklifi veya  
tutanakların mevzuata uygun olmadığı, fiyat tekliflerinin 2019 yılının 2 veya 3'üncü vergi  
beyanname dönemine ilişkin olması gerekirken söz konusu tutanakların farklı beyanname  
dönemlerine göre düzenlendiği, sunulan stok bilgilerine dair belgelerin yeterli olmadığı ve  
gerçeği yansıtmadığı,  
f) Sunulan 7 adet özel iş kalemi için Tebliğin 45.1.13.6'ncı maddesinde belirtilen  
satışlar üzerinden açıklama yapılması durumunda EK-O.7 tutanağının düzenlenmesi gerektiği  
ve açıklama yapılan mamul/malın ticareti ile iştigal edilmesi gerektiği,  
g) Aşırı düşük açıklaması kapsamında genel giderler, sözleşme giderleri, sgk, vergi  
giderleri ve müteahhitlik karına ilişkin herhangi bir açıklamanın yapılmadığı,  
h) Sunulan fiyat tekliflerinde malzeme ve montaj toplamının, o iş kalemi içerisindeki  
işçilik miktarının saatlik asgari ücretle çarpımı sonucunun olması gerekenden daha az olarak  
belirlendiği, işçilik miktarları ile işçilik fiyatlarının düşürüldüğü,  
ı) Açıklama istenilen iş kalemlerine ilişkin birim fiyatların yayımlanan birim fiyatlarla  
uyumlu olmadığı,  
i) Özel_F_Silikonlu Giydirme Cephe iş kaleminin imalat tarifinde uygulamacı  
tarafından cephe kaplamasının statik hesaplarının yapılacağı, statik rapor doğrultusunda profil  
ebatlarının seçileceği, statik rapor doğrultusunda seçilecek olan profil ebatları teknik çizimleri  
ve tahkiklerinin idareye sunulacağı, kullanılacak tüm profillerin statik gereklilikleri  
karşılayacak şekilde dizayn edileceğinin belirtildiği, dolayısıyla profil kesitlerinin belli  
olmadığı, maliyeti büyük ölçüde etkileyecek olan bir girdinin tam olarak netleşmeden sunulan  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2020/015  
: 45  
: 01.04.2020  
: 2020/UY.II-626  
fiyat teklifinin tamamen hayal ürünü olacağı, isteklinin iş kalemi için gerekli statik hesapları  
yapmadan ve idareden onay almadan Tebliğin 45.1.13.1 veya 45.1.13.6'ncı maddelerinde  
belirtilen şartları ve kanuni gerekleri sağlayacak şekilde fiyat teklifi hazırlamalarının mümkün  
olmadığı,  
Özel_F_15 poz numaraları imalat ile alakalı mimari plan ve kesit projeleri  
incelendiğinde, imalatın uygulanacağı alanlar belirtilmiş olup kullanılacak alüminyum profil  
kesitlerinin belirtilmediği, kaldı ki Teknik Şartname'de bunun yüklenici tarafından belirlemesi  
gerektiğinin açıkça düzenlendiği, mimari projelerin detay paftası incelendiğinde bahse konu  
imalata benzer Özel_F_14 poz numaralı silikon cephe bölme duvar imalatı ile alakalı bir bilgi  
bulunmamakla beraber imalat tarifinde belirtilmeyen hususlara ilişkin Özel_F_14 poz  
numaralı imalat tarifine atıfta bulunulduğu, dolayısıyla Özel_F_15 poz numaralı silikonlu  
cephe bölme duvar imalatını gerçekleştirmek için Özel_F_15 poz numaralı imalat tarifinde  
belirtildiği şekilde alüminyum profil ölçüsünün açıklama kapsamında belirlenmesi gerektiği,  
k) Özel_F_15A Alüminyum Kompozit Giydirme Cephe imalat tarifinin yapım  
şartlarında net bir şekilde belirtildiği gibi imalatta kullanılacak alüminyum kompozit panel  
levhaların yanmaz malzeme olması gerektiği, isteklinin ilgili iş kalemini savunma yazısında  
sunduğu belgelerde bu hususu belirtmesi ve yanmaz alüminyum kompozit panel levhalarda  
kullanılacak şekilde fiyatlandırması gerektiği, dolayısıyla isteklinin sunmuş olduğu belgenin  
ve fiyatın Tebliğin 45.1.13'üncü maddesi alt bentleri ile 45.1.14'üncü maddelerinde belirtilen  
şartlara göre tekrar değerlendirilmesi gerektiği, aksi takdirde istenilen standartta malzeme  
kullanılması veya farklı bir şekilde fiyatlandırılması durumunda imalatın metrajında (yaklaşık  
olarak 3300 metrekarenin üzerinde olduğu düşünülürse) büyük fiyat farkı oluşacağı ve bu  
durumun istekliye haksız kazanç sağlayacağı,  
l) Özel_F_30 Elektrostatik Toz Boya kaleminin imalat tarifinde belirtildiği gibi  
akustik kapı imalatını kapsamadığı, asıl boyanması gereken imalatın çelik çatı olduğunun  
projelerde net bir şekilde belirtildiği, iş kaleminin uygulama tekniği gereği boyanacak  
malzemenin kapalı hacimli özel fırınlara girmesi gerektiği, 150x220 cm'lik bir kapı  
boyanması için gerekli fırın ölçüleri ile boyu 3970 cm, yüksekliği 260 cm ölçülerindeki çelik  
çatı makası için gerekli fırın ölçülerinin çok farklı olduğu, isteklinin fiyat teklifi aldığı  
firmanın bu iş kalemi uygulaması için gerekli ekipmana sahip olmadığı, ayrıca firmanın  
imalat kesitlerini küçülterek yapacağı çözümlemenin ek malzeme zayiatı ve ilave montaj  
malzeme bedeli doğuracağı, ayrıca boyanacak malzemenin çelik ve demir olduğu, projeler  
incelendiğinde bu malzeme miktarının 550 tonun üzerinde olduğu, yaklaşık maliyette  
öngörülen nakliye bedelinin 15.165.1001 poz numaralı ve 15.165.1002 poz numaralı iş  
kalemlerindeki miktarların depodan işyerine nakli için belirlendiği, fakat bu iş kalemine özgü  
nakliyenin depodan demirci imalat atölyesine, oradan da boya imalat atölyesine gideceği,  
imalat tarifinde belirtilen nakliye girdisinin bu imalat için önemli bir girdi olduğunun  
anlaşıldığı, isteklinin teklifinde boya atölyesi ile imalatın uygulanacağı işyeri arasındaki  
mesafeleri belirterek hesaplaması gereken nakliye bedellerinin belirtilmediği, isteklinin  
sunmuş olduğu belgelerin usulüne uygun olmadığı ve gerçekçi bir maliyet değerini  
yansıtmadığı,  
m) Özel_F_12 Mikro Jaluzili Bölme Duvar imalatı için Tebliğin 45.1.13'üncü maddesi  
kapsamında sunulan fiyat teklifinin Şartname'de belirtilen imalat maliyetini yansıtmadığı,  
Şartname'ye uygun imalatın piyasa fiyatının daha yüksek olduğu, satış tutarı tespit  
tutanaklarının (EK-0.6) içerdiği bilgilerinin doğruluğunun kontrol edilmeden fiyat teklifinin  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2020/015  
: 45  
: 01.04.2020  
: 2020/UY.II-626  
geçerli bulunmasının uygun olmadığı,  
n) İdarece Tebliğin 45.1.2'nci maddesi gereği ihale konu işe özgü alanlara (malzeme  
ocağı vb.) ilişkin olan ve açıklama istenecek girdi niteliğinde bulunan nakliyelere dair  
yaklaşık maliyet hesabında esas alınan mesafeler belirtilmeden istekli tarafından bir  
hesaplama yapıldığı, istekli tarafından nakliye iş kalemleri ile alakalı sunulan belgelerin,  
girdisi olarak belirlenen bütün iş kalemlerindeki miktarların toplamı üzerinden  
hesaplanmadığı,  
o) İhaleye ait yaklaşık maliyetin (32.418.612,27 TL) %80'lik bölümüne tekabül eden  
kısmının 25.935.000,00 TL olduğu, söz konusu kısım için ihale üzerinde bırakılan istekli  
tarafından sunulan tutarın 20.748.000,00 TL'nin üzerinde olduğu, yaklaşık maliyetin kalan  
6.483.000,00 TL'lik kısmı için sunduğu teklifin ise en az 1.100.000,00 TL olduğu, Kanun  
gereği %20’lik kısım için bir sorgulama yapılamayacağı belirtilse de isteklinin bu kısım için  
sunduğu teklifin yaklaşık maliyet üzerinden %85 civarında bir tenzilata tekabül ettiği,  
sorgulama yapılmayan iş kalemlerinin 4734 sayılı Kamu İhale Kanunu, 4735 sayılı Kamu  
İhale Sözleşmeleri Kanunu, Yapım İşleri Genel Şartnamesi ve ihale dokümanı oluşturan  
genel, özel teknik şartnamelere dayalı olarak anahtar teslimi götürü bedel sözleşme ile işin  
tamamı için yüklenici tarafından seçilen teknik çözümler ve yapım işinin yerine  
getirilmesinde kullanılacak avantajlı koşullar belirtilmeden teklif edilen bedel ile fen ve sanat  
kuralları çerçevesinde yapılmasının mümkün olmadığı iddialarına yer verilmiştir.  
Başvuru sahibinin iddialarının değerlendirilmesi sonucunda aşağıdaki hususlar tespit  
edilmiştir.  
1) Başvuru sahibinin 1’inci iddiasına ilişkin olarak:  
Yapım İhaleleri Uygulama Yönetmeliği’nin “Elektronik ihale” başlıklı 60/A  
maddesinde “(1) İhaleler, e-teklif alınmak suretiyle bu maddeye uygun olarak yapılabilir.  
(2) Bu maddede hüküm bulunmayan hallerde, Elektronik İhale Uygulama  
Yönetmeliğinin uygun olan hükümleri, yoksa bu Yönetmelik hükümleri uygulanır. Ancak e-  
anahtarlar teklif ile birlikte ihale tarih ve saatine kadar gönderilir ve teklifler ihale tarih ve  
saatinde ihale komisyonu tarafından EKAP üzerinde açılır.  
(3) Bu ihalelerde, Elektronik İhale Uygulama Yönetmeliğinin ekinde bulunan “Yeterlik  
Bilgileri Tablosu Sunulan ve Tekliflerin Elektronik Ortamda Alındığı İhalelerde Uygulanacak  
Tip İdari Şartname” ve ilgili yönetmelikler ekinde bulunan diğer standart formlar kullanılır  
ve EKAP üzerinden e-teklif şeklinde gönderilmeyen teklifler kabul edilmez.  
(9) İhale dokümanında belirtilen geçici teminat mektubu, katılım belgeleri ve yeterlik  
kriterleri ile fiyat dışı unsurlara ilişkin değerlendirme, istekliler tarafından beyan edilen bilgi  
ve belgelerden; EKAP veya diğer kamu kurum ve kuruluşları ile kamu kurumu niteliğindeki  
meslek kuruluşlarının internet sayfası üzerinden sorgulanarak temin veya teyit edilebilenler  
için, sorgulama sonucunda elde edilen bilgiler; belirtilen yöntemle temin veya teyit  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2020/015  
: 45  
: 01.04.2020  
: 2020/UY.II-626  
edilemeyenler için ise yeterlik bilgileri tablosunda beyan edilen bilgiler esas alınarak yapılır.  
Bu değerlendirme sonucunda ihalede öngörülen şartları sağlamadığı anlaşılan teklifler  
değerlendirme dışı bırakılır. Yeterlik sertifikası üzerinden yeterlik tespiti yapılan ihalelerde  
ise, ihale dokümanında belirtilen katılım belgeleri ve yeterlik kriterleri ile fiyat dışı unsurlara  
ilişkin değerlendirme, yeterlik sertifikası kapsamındaki geçerlik süresi dolan belgeler dahil  
yeterlik sertifikası üzerindeki bilgiler; yeterlik sertifikası üzerinden değerlendirme  
yapılamayan her belge veya kriter için ise yeterlik bilgileri tablosunda istekliler tarafından  
beyan edilen bilgi ve belgeler esas alınarak yapılır. Bu değerlendirme sonucunda ihalede  
öngörülen şartları sağlamadığı anlaşılan veya yeterlik sertifikasının geçerlik süresi ihale  
tarihinden önce dolan teklifler değerlendirme dışı bırakılır.  
(10) Geçerli tekliflerden ekonomik açıdan en avantajlı birinci ve ikinci teklif olması  
öngörülen tekliflerin sahiplerine, Elektronik İhale Uygulama Yönetmeliğinin 21 inci  
maddesinin ikinci fıkrasına uygun olarak alınmayan geçici teminat mektupları ile beyan  
ettikleri bilgi ve belgelerden, EKAP veya diğer kamu kurum ve kuruluşları ile kamu kurumu  
niteliğindeki meslek kuruluşlarının internet sayfası üzerinden sorgulanamayanlara ile yeterlik  
sertifikası üzerinden değerlendirme yapılamayan veya yeterlik sertifikası kapsamındaki  
geçerlik süresi dolan belgelere ilişkin tevsik edici belgeleri ve bunların eklerini, belgelerin  
sunuluş şekline uygun olarak sunmaları için makul bir süre verilir. Yeterlik sertifikası  
kapsamındaki geçerlik süresi dolan belgeler yenileri ile veya ihalede istenen şartları  
sağladığını gösteren başka belgelerle tevsik edilirler. Verilen süre içerisinde beyan edilen bilgi  
ve belgeleri doğrulayan belgeleri sunmayan isteklilerin teklifleri değerlendirme dışı  
bırakılarak geçici teminatları gelir kaydedilir. Geçici teminat mektubu ve sunduğu belgeler ile  
katılım ve yeterlik kriterlerine ilişkin şartları sağlamayan isteklilerin teklifleri ise  
değerlendirme dışı bırakılır. Bu işleme ekonomik açıdan en avantajlı birinci ve belirlenecek  
ise ikinci teklif sahibi tespit edilene kadar devam edilir. Elektronik İhale Uygulama  
Yönetmeliğinin 21 inci maddesinin ikinci fıkrasına uygun olarak alınmayan geçici teminat  
mektubunu idarenin talebi üzerine sunmayan istekliler hakkında, Kanunun 17 nci maddesi  
uyarınca işlem yapılır.  
…” hükmü yer almaktadır.  
İhale konusu işe ait İdari Şartname’nin “İhale konusu işe/alıma ilişkin bilgiler”  
başlıklı 2’nci maddesinde “2.1. İhale konusu işin/alımın;  
a) Adı: Elazığ Kongre ve Fuar Merkezi Yapımı  
b) Türü: Yapım işleri  
c) İlgili Uygulama Yönetmeliği: Yapım İşleri İhaleleri Uygulama Yönetmeliği  
ç) Yatırım proje no'su (yapım işlerinde):  
d) Kodu:  
e) Miktarı: 1 Adet Kongre ve Fuar Merkezi Yapımı  
Ayrıntılı bilgi idari şartnamenin ekinde yer almaktadır.  
f) İşin yapılacağı/malın teslim edileceği yer: Kültür Mahallesi/Elazığ” düzenlemesi,  
Elazığ Belediye Başkanlığı Yapı Kontrol Müdürlüğü tarafından anahtar teslimi götürü  
bedel teklif alınmak suretiyle e-teklif alınmak suretiyle 05.12.2019 tarihinde yapılan “Elazığ  
Kongre ve Fuar Merkezi Yapımı” işi ihalesine 13 isteklinin katıldığı, 4 isteklinin çeşitli  
gerekçelerle değerlendirme dışı bırakıldığı, teklifi sınır değerin altında kalan Çetin İnş.  
Tekstil Tur. Üre. San. ve Tic. A.Ş.ye aşırı düşük teklif sorgulaması yapıldığı, söz konusu  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2020/015  
: 45  
: 01.04.2020  
: 2020/UY.II-626  
istekli tarafından yapılan açıklamaların kabul edildiği, 06.01.2020 onay tarihli ihale  
komisyonu kararı ile ihalenin Çetin İnş. Tekstil Tur. Üre. San. ve Tic. A.Ş.nin üzerinde  
bırakıldığı, ekonomik açıdan en avantajlı ikinci teklif sahibinin ise başvuru sahibi istekli  
Hayma İnş. Taah. Maden. Nak. Hayv. Petrol Enerji Yol Yapım San. Tic. A.Ş. olarak  
belirlendiği görülmüştür.  
İdare tarafından ekonomik açıdan en avantajlı teklif sahibine EKAP üzerinden  
gönderilen 10.12.2019 tarihli ve 434 sayılı yazıda “Elazığ Kongre ve Fuar Merkezi Yapımı  
işine ait ihalede tekliflerin değerlendirmesi sürecine geçilmiş olup, beyan etiğiniz bilgi ve  
belgeleri tevsik eden ve EKAP veya diğer kamu kurum ve kuruluşları ile kamu kurumu  
niteliğindeki meslek kuruluşlarının internet sayfası üzerinden sorgulanamayan aşağıdaki  
belgeleri ekleri ile birlikte, İdari Şartnamenin 7.9. maddesine uygun olarak, 12.12.2019  
tarihine kadar İdaremize sunmanız gerekmektedir.  
Sunulması Gereken Belgeler  
•İmza Beyannamesi  
•İmza Sirküleri  
Vekaletname Bilgileri  
•Ticaret Sicili Bilgileri  
•Elektronik İhale Uygulama Yönetmeliğinin 21 inci Maddesinin İkinci Fıkrasına  
Uygun Olarak Alınan Geçici Teminat Mektubu (Bu mektuplara ilişkin bilgiler EKAP'a  
elektronik ortamda aktarılmalıdır.)  
•Elektronik İhale Uygulama Yönetmeliğinin 21 inci Maddesinin İkinci Fıkrasına  
Uygun Olarak Alınmayan Geçici Teminat Mektubu  
•Geçici Teminat Mektubu Dışındaki Teminatlar  
•EKAPta Kayıtlı Olan İş Deneyim Belgesi  
•EKAPta Kayıtlı Olmayan İş Deneyim Belgesi  
•Mezuniyet Belgesi  
•Ortaklık Durum Belgesi  
•Bilanço Bilgileri (Yeterlik Değerlendirmesinde Esas Alınan Yıllar)  
•İş Hacmi Bilgileri  
•Elektronik İhale Uygulama Yönetmeliğinin 20 nci Maddesinin Birinci Fıkrasına  
Uygun Olarak Alınan Banka Referans Mektubu (Bu mektuplara ilişkin bilgiler EKAP’a  
elektronik ortamda aktarılmaktadır.)  
•Elektronik İhale Uygulama Yönetmeliğinin 20 nci maddesinin birinci fıkrasına uygun  
olarak alınmayan banka referans mektubuna ilişkin bilgiler belirtilecektir.  
•Diğer Belge  
•Diğer Belgelere İlişkin Açıklamalar” ifadelerine yer verildiği görülmüştür.  
İdarece geçerli tekliflerden ekonomik açıdan en avantajlı birinci ve ikinci teklif olması  
öngörülen tekliflerin sahiplerinden beyan ettikleri bilgi ve belgelerden, EKAP veya diğer  
kamu kurum ve kuruluşları ile kamu kurumu niteliğindeki meslek kuruluşlarının internet  
sayfası üzerinden sorgulanamayan belgelerin istenilmesi gerekmekte ise de anılan idare  
tarafından 10.12.2019 tarihli yazıyla tüm belgelerin istenildiği, söz konusu yazı üzerine  
ekonomik açıdan en avantajlı teklif sahibi Çetin İnş. Tekstil Tur. Üre. San. ve Tic. A.Ş.  
tarafından “İş deneyim belgesi, geçici teminat mektubu, banka referans mektubu, imza  
sirküleri, ticaret sicil gazeteleri, oda kayıt sicil sureti, faaliyet belgesi, ortaklık durum belgesi,  
bilanço bilgileri tablosu” sunulduğu tespit edilmiştir.  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2020/015  
: 45  
: 01.04.2020  
: 2020/UY.II-626  
(a) iddiasına ilişkin olarak yapılan inceleme:  
Yapım İhaleleri Uygulama Yönetmeliği’nin 35’inci maddesi çerçevesinde hazırlandığı  
anlaşılan İdari Şartname’nin “Ekonomik ve mali yeterliğe ilişkin belgeler ve bu belgelerin  
taşıması gereken kriterler” başlıklı 7.4’üncü maddesinde “…7.4.2. İsteklinin ihalenin  
yapıldığı yıldan önceki yıla ait yıl sonu bilançosu veya eşdeğer belgeleri.  
a) İlgili mevzuatı uyarınca bilançosunu yayımlatma zorunluluğu olan isteklilerin, yıl  
sonu bilançosunu veya bilançonun gerekli kriterleri sağlandığını gösteren bölümlerini,  
b) İlgili mevzuatı uyarınca bilançosunu yayımlatma zorunluluğu olmayan isteklilerin,  
yıl sonu bilançosunu veya bilançonun gerekli kriterleri sağladığını gösteren bölümlerini ya da  
bu kriterlerin sağlandığını göstermek üzere yeminli mali müşavir veya serbest muhasebeci  
mali müşavir tarafından standart forma uygun olarak düzenlenen belgeyi (Standart Form:  
KİK024.1/Y)  
sunmaları gerekmektedir.  
Sunulan bilanço veya eşdeğer belgelerde;  
a) Belli sürelerde nakit akışını sağlayabilmesi için gerekli likiditeye ve kısa dönem (bir  
yıl) içinde borç ödeme gücüne sahip olup olmadığını gösteren cari oranın (dönen  
varlıklar/kısa vadeli borçlar) en az 0,75 olması, (hesaplama yapılırken; yıllara yaygın inşaat  
maliyetleri dönen varlıklardan, yıllara yaygın inşaat hakediş gelirleri ise kısa vadeli  
borçlardan düşülecektir),  
b) Aktif varlıkların ne kadarının öz kaynaklardan oluştuğunu gösteren öz kaynak  
oranının (öz kaynaklar/toplam aktif) en az 0,15 olması, (hesaplama yapılırken, yıllara yaygın  
inşaat maliyetleri toplam aktiflerden düşülecektir),  
c) Kısa vadeli banka borçlarının öz kaynaklara oranının 0,50'den küçük olması,  
ve belirtilen üç kriterin birlikte sağlanması zorunludur. Sunulan bilançolarda varsa  
yıllara yaygın inşaat maliyetleri ile hakediş gelirlerinin gösterilmesi gerekir.  
Yukarıda belirtilen kriterleri bir önceki yılda sağlayamayanlar, son üç yıla kadar olan yılların  
belgelerini sunabilirler. Bu takdirde belgeleri sunulan yılların parasal tutarlarının ortalaması  
üzerinden yeterlik kriterlerinin sağlanıp sağlanmadığına bakılır.  
…” düzenlemesi yer almaktadır.  
Yapılan incelemede, ihale üzerinde bırakılan istekli tarafından beyan edilen belgeler  
ve sunulan belgeler üzerinden yapılan incelemede, 2018 yılına ilişkin olan ve serbest  
muhasebeci mali müşavir tarafından TÜRMOB kaşesi ile kaşelenerek imzalanan bilanço  
bilgileri tablosunda cari oranın 1,92363; öz kaynak oranının 0,58925 ve kısa vadeli banka  
borçlarının öz kaynaklara oranının 0,0000 olduğu görülmüş olup, ihale dokümanında istenilen  
yeterlik kriterlerinin karşılandığı tespit edilmiştir.  
(b) iddiasına ilişkin olarak yapılan inceleme:  
Yapım İşleri İhaleleri Uygulama Yönetmeliği’nin “Tanımlar” başlıklı 3’üncü  
maddesinde “…b) Benzer iş: İhale konusu iş veya işin bölümleriyle nitelik ve büyüklük  
bakımından benzerlik gösteren, aynı veya benzer inşaat tekniği gerektiren, tesis, makine,  
teçhizat ve diğer ekipman ile mali güç, ihtisas ve organizasyon gerekleri itibariyle benzer  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2020/015  
: 45  
: 01.04.2020  
: 2020/UY.II-626  
özellikteki işleri,  
ı) Esaslı unsur: Proje bütünlüğü çerçevesinde yapının amacı ile işlevi ve/veya  
gerçekleştirilen toplam iş tutarı içerisindeki farklı iş gruplarına ait tutarların dağılımı göz  
önünde bulundurularak belirlenen ana iş grubunu,  
ifade eder.hükmü,  
Aynı Yönetmelik’in “Değerlendirmeye ilişkin esaslar” başlıklı 48’inci maddesinde  
“…(2) İhale konusu iş veya benzer iş kapsamında bulunmayan işlerin tutarları iş deneyiminde  
değerlendirmeye alınmaz. Ancak, iş deneyim belgesine konu işin esaslı unsurunun ihale  
konusu iş veya benzer işe uygun olması halinde iş deneyim belgesi tutarının tamamı  
değerlendirilir…” hükmü yer almaktadır.  
Yapım İşleri Benzer İş Grupları Tebliği’nin 2.8’inci maddesinde “İş deneyim  
belgesine konu işin esaslı unsurunun belirlenmesinde, işin yapım amacı ile işlevinin ve/veya  
yapılan toplam iş tutarı içerisindeki farklı iş gruplarına ait tutarların dağılımının göz önünde  
bulundurulması gerekmektedir.  
Örneğin, yapılan iş tutarının %30’unun AI grubuna giren köprü işleri, %30’unun AII  
grubuna giren tünel işleri ve %40’ının AVI grubuna giren demiryolu işleri olan bir demiryolu  
yapım işinde, projenin amacı ve işlevinin canlı ve cansız varlıkların bir yerden bir yere nakli  
için gerekli olan demiryolunun yapılması olduğundan, esaslı unsur “AVI Grup: Demiryolu  
İşleri (Altyapı + Üstyapı)” olarak belirlenebilecektir.  
Yine, gerçekleştirilen iş tutarının %70’inin AII grubuna giren tünel işleri, %15’inin  
AVI grubuna giren demiryolu işleri ve %15’inin BIII grubuna giren istasyon binası yapım  
işleri olan bir metro hattı yapım işinde esaslı unsur, projenin amaç ve işlevinin canlı ve cansız  
varlıkların bir yerden bir yere nakli için gerekli olan demiryolu yapılması olduğundan “AVI  
Grup: Demiryolu İşleri (Altyapı + Üstyapı)” olarak veya yapılan iş tutarı içerisinde sahip  
olduğu oranının büyüklüğünden dolayı “AII Grup: Tünel İşleri” olarak belirlenebilecektir.  
İş deneyim belgesine konu işin esaslı unsurunun ihale konusu iş veya benzer işe ilişkin  
olmaması halinde ise, sadece ihale konusu işe veya benzer işe uygun nitelikteki işler  
değerlendirmeye alınır. Örneğin, esaslı unsuru AVIII Grup: Barajlar olan ve kapsamında  
santral binası, ulaşım yolları, derivasyon ve enerji tünelleri inşası da bulunan bir projeye ait  
iş deneyim belgesinin AII grubuna giren bir tünel yapımı ihalesine sunulması halinde,  
derivasyon ve enerji tünelleri yapımına ilişkin tutar belge tutarından ayrıştırılmak suretiyle  
değerlendirmeye alınacaktır.açıklaması yer almaktadır.  
Aynı Tebliğ’de (BIII) Bina İşleri (Altyapı+Üstyapı) grubunu oluşturan işler “1. BII.  
Grup işler  
2. BI. ve BII. Grubu işlerin dışındaki bina işleri” olarak belirlenmiştir.  
Başvuru konusu ihaleye ait İdari Şartname’nin “İhaleye katılabilmek için gereken  
belgeler ve yeterlik kriterleri” başlıklı 7’nci maddesinde “7.5. Mesleki ve teknik yeterliğe  
ilişkin belgeler ve bu belgelerin taşıması gereken kriterler:  
7.5.1. İsteklinin, yurt içinde veya yurt dışında kamu veya özel sektöre bedel içeren bir  
sözleşme kapsamında taahhüt edilen ihale konusu iş veya benzer işlere ilişkin olarak;  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2020/015  
: 45  
: 01.04.2020  
: 2020/UY.II-626  
a) İlk ilan tarihinden geriye doğru son onbeş yıl içinde geçici kabulü yapılan,  
işlere ilişkin deneyimini gösteren belgeleri sunması zorunludur. İstekli tarafından teklif  
edilen bedelin % 70'inden az olmamak üzere, ihale konusu iş veya benzer işlere ait tek  
sözleşmeye ilişkin iş deneyimini gösteren belgelerin sunulması gerekir.  
7.6. Benzer iş olarak kabul edilecek işler aşağıda belirtilmiştir:  
11/06/2011 tarih ve 27961 sayılı Resmi Gazetede yayımlanan yapım işlerinde iş  
deneyiminde değerlendirilecek benzer işlere dair tebliğde yer alan B/III grubu işleri benzer iş  
olarak kabul edilecektir.düzenlemesi yer almaktadır.  
Yukarıda aktarılan mevzuat hüküm ve açıklamaları ile ihale dokümanında yer alan  
düzenlemelerden; inceleme konusu ihalede istekliler tarafından, teklif edilen bedelin %  
70'inden az olmamak üzere, ihale konusu iş veya benzer işlere ait tek sözleşmeye ilişkin iş  
deneyimini gösteren belgelerin sunulmasının zorunlu olduğu, istekliler tarafından sunulan iş  
deneyim belgelerindeki ihale konusu iş veya benzer iş kapsamında bulunmayan işlerin  
tutarlarının iş deneyiminde değerlendirmeye alınmayacağı ancak, iş deneyim belgesine konu  
işin esaslı unsurunun ihale konusu iş veya benzer işe uygun olması halinde iş deneyim belgesi  
tutarının tamamının değerlendirileceği, iş deneyim belgesine konu işin esaslı unsurunun  
belirlenmesinde ise işin yapım amacı ile işlevinin ve/veya yapılan toplam iş tutarı içerisindeki  
farklı iş gruplarına ait tutarların dağılımının göz önünde bulundurulması gerektiği, bahse  
konu ihalede benzer işlerin (BIII) Bina İşleri (BII. Grup işler, BI. ve BII. Grubu işlerin  
dışındaki bina işleri) olarak belirlendiği anlaşılmaktadır.  
İhale işlem dosyası üzerinden yapılan incelemede, ihale üzerinde bırakılan istekli  
Çetin İnş. Tekstil Tur. Üre. San. ve Tic. A.Ş.nin teklifi kapsamında “T.C. Çevre ve Şehircilik  
Bakanlığı Toplu Konut İdaresi Başkanlığı” tarafından 26.03.2019 tarihinde kendi adına  
düzenlenmiş olan 2013/183537-957893-1-2 sayılı ve 9.725.037,74 TL belge tutarlı iş bitirme  
belgesinin sunulduğu, bahse konu belge üzerindeki bilgiler incelendiğinde anılan belgenin  
“Elazığ İli Maden İlçesi 25 Yataklı Devlet Hastanesi İnşaatı ile Altyapı ve Çevre  
Düzenlemesi” işinden elde edilmiş bir iş deneyim belgesi olduğu görülmüştür.  
Yapılan incelemede, ihale üzerinde bırakılan istekli tarafından iş deneyiminin tevsiki  
amacıyla sunulan iş bitirme belgesinin “Elazığ İli Maden İlçesi 25 Yataklı Devlet Hastanesi  
İnşaatı ile Altyapı ve Çevre Düzenlemesi” işine ait olduğu dikkate alındığında, belgeye konu  
işin ihale dokümanında tanımlanan benzer iş tanımına uygun olduğu, belge kapsamında  
ayrıştırılması gereken bir imalat grubunun bulunmadığı, bu kapsamda, bahse konu iş bitirme  
belgesinin ihale konusu iş veya benzer işlere ilişkin olan toplam tutarının (9.725.037,74 TL)  
KİK İş Deneyim Belgesi Güncelleme modülü üzerinden güncellenmesi sonucunda hesaplanan  
tutarın (20.050.050,75 TL) İdari Şartname’nin 7.5.1’inci maddesinde istenilen asgari iş  
deneyim tutarını (21.849.000,00 x 0,70 = 15.294.300,00 TL) karşıladığı anlaşıldığından  
başvurunun sahibi isteklinin iddiasının yerinde olmadığı sonucuna varılmıştır.  
(c) iddiasına ilişkin olarak yapılan inceleme:  
Yapım İhaleleri Uygulama Yönetmeliği’nin “Aday veya isteklinin mesleki faaliyetini  
sürdürdüğünü ve teklif vermeye yetkili olduğunu gösteren belgeler” başlıklı 38’inci  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2020/015  
: 45  
: 01.04.2020  
: 2020/UY.II-626  
maddesinde “İhalelere katılacak aday veya istekliler tarafından,  
b) Tüzel kişi olması halinde, ilgisine göre tüzel kişiliğin ortakları, üyeleri veya  
kurucuları ile tüzel kişiliğin yönetimindeki görevlileri belirten son durumu gösterir Ticaret  
Sicil Gazetesi, bu bilgilerin tamamının bir Ticaret Sicil Gazetesinde bulunmaması halinde, bu  
bilgilerin tümünü göstermek üzere ilgili Ticaret Sicil Gazeteleri veya bu hususları gösteren  
belgeler ile tüzel kişiliğin noter tasdikli imza sirkülerinin,  
teklif kapsamında sunulması zorunludur. Ayrıca aday veya isteklilerin ihale tarihi  
itibariyle mesleki faaliyetlerini mevzuatı gereği ilgili odaya kayıtlı olarak sürdürmesi  
gerekmekte olup, ihale üzerinde kalan isteklinin sözleşme imzalanmadan önce, bu durumu  
tevsik eden belgeleri 4734 sayılı Kanun ve ilgili mevzuat ile ön yeterlik ve ihale dokümanında  
yer alan düzenlemelere uygun olarak sunması gerekmektedir…” hükmü yer almaktadır.  
Kamu İhale Genel Tebliği’nin “Tüzel kişilerin teklif vermeye yetkili olduğunu  
gösteren belgeler” başlıklı 10/A maddesinde “10/A.1İhaleye katılabilmek için başvuru veya  
teklif dosyasında sunulması gereken, tüzel kişi aday ve isteklilerin teklif vermeye yetkili  
olduğu hususunda son durumu gösterir belgelere ilişkin mevzuatta geçen “tüzel kişi  
ortakları” ifadesinden, bu ortakların ilgisine göre ad, soyad/ticaret unvanı, T.C. kimlik  
numarası/vergi kimlik numarası ile ortaklık oranları (halka arz edilen hisseler hariç); “tüzel  
kişilerin yönetimindeki görevliler” ifadesinden ise, teklif veya başvuru mektubu ya da  
sözleşmeyi imzalayanlar da dahil olmak üzere tüzel kişilikteki yönetim, temsil ve ilzama yetkili  
kişiler anlaşılır.açıklaması yer almaktadır.  
Başvuru konusu ihaleye ait İdari Şartname’nin ““İhaleye katılabilmek için gereken  
belgeler ve yeterlik kriterleri” başlıklı 7’nci maddesinde “7.1. İsteklilerin ihaleye  
katılabilmeleri için aşağıda sayılan belgeler ve yeterlik kriterleri ile fiyat dışı unsurlara  
ilişkin bilginlerin e-teklifleri kapsamında beyan etmeleri gerekmektedir.:  
a) Teklif vermeye yetkili olduğunu gösteren imza beyannamesi veya imza sirküleri;  
2) Tüzel kişi olması halinde, ilgisine göre tüzel kişiliğin ortakları, üyeleri veya  
kurucuları ile tüzel kişiliğin yönetimindeki görevlileri belirten son durumu gösterir Ticaret  
Sicil Gazetesi, bu bilgilerin tamamının bir Ticaret Sicil Gazetesinde bulunmaması halinde, bu  
bilgilerin tümünü göstermek üzere ilgili Ticaret Sicil Gazeteleri veya bu hususları gösteren  
belgeler ile tüzel kişiliğin noter tasdikli imza sirküleri,...” düzenlemesi yer almaktadır.  
İhale işlem dosyası üzerinden yapılan incelemede, ihale üzerinde bırakılan istekli  
tarafından sunulan yeterlik bilgileri tablosunun ticaret sicili bilgileri satırında Öner Çetin  
(%49 oranında ortak) ile Sabahattin Ünal’ın (%51 oranında ortak) şirket ortakları olarak  
belirtildiği, söz konusu ortaklara ait TC kimlik bilgilerine yine bu satırda yer verildiği, yine  
aynı tabloda imza sirküleri ve yöneticilere ait bilgilere ilişkin satırın doldurulduğu  
anlaşılmıştır.  
İdare tarafından ihale üzerinde bırakılan istekliye gönderilen 10.12.2019 tarihli  
yazıyla beyan edilen belgelerin sunulmasının istenilmesi üzerine anılan istekli tarafından  
yukarıda konu edilen belgelerin fiziki olarak sunulduğu, yapılan incelmede söz konusu  
bilgilerin uyumlu olduğu anlaşıldığından başvuru sahibi isteklinin iddiasının yerinde olmadığı  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2020/015  
: 45  
: 01.04.2020  
: 2020/UY.II-626  
sonucuna varılmıştır.  
2) Başvuru sahibinin 2’nci iddiasına ilişkin olarak:  
4734 sayılı Kamu İhale Kanunu’nun “Aşırı düşük teklifler” başlıklı 38’inci  
maddesinde “İhale komisyonu verilen teklifleri değerlendirdikten sonra, diğer tekliflere veya  
idarenin tespit ettiği yaklaşık maliyete göre teklif fiyatı aşırı düşük olanları tespit eder. Bu  
teklifleri reddetmeden önce, belirlediği süre içinde teklif sahiplerinden teklifte önemli  
olduğunu tespit ettiği bileşenler ile ilgili ayrıntıları yazılı olarak ister.  
İhale komisyonu;  
a) İmalat sürecinin, verilen hizmetin ve yapım yönteminin ekonomik olması,  
b) Seçilen teknik çözümler ve teklif sahibinin mal ve hizmetlerin temini veya yapım  
işinin yerine getirilmesinde kullanacağı avantajlı koşullar,  
c) Teklif edilen mal, hizmet veya yapım işinin özgünlüğü,  
gibi hususlarda yapılan yazılı açıklamaları dikkate alarak, aşırı düşük teklifleri  
değerlendirir. Bu değerlendirme sonucunda, açıklamaları yeterli görülmeyen veya yazılı  
açıklamada bulunmayan isteklilerin teklifleri reddedilir.  
Kurum, ihale konusu işin türü, niteliği ve yaklaşık maliyeti ile ihale edilme usulüne göre aşırı  
düşük tekliflerin tespiti, değerlendirilmesi ve ekonomik açıdan en avantajlı teklifin  
belirlenmesi amacıyla sınır değerler ve sorgulama kriterleri belirlemeye, ihalenin bu  
maddede öngörülen açıklama istenilmeksizin sonuçlandırılabilmesine, ayrıca yaklaşık  
maliyeti 8 inci maddede öngörülen eşik değerlerin yarısına kadar olan hizmet alımları ile  
yapım işleri ihalelerinde sınır değerin altında olan tekliflerin bu maddede öngörülen  
açıklama istenilmeksizin reddedilmesine ilişkin düzenlemeler yapmaya yetkilidir. İhale  
komisyonu bu maddenin uygulanmasında Kurum tarafından yapılan düzenlemeleri esas alır.”  
hükmü,  
Yapım İşleri İhaleleri Uygulama Yönetmeliği’nin “Sınır değer ve aşırı düşük teklifler”  
başlıklı 60’ıncı maddesinde “(1) İhale komisyonu verilen teklifleri değerlendirdikten sonra  
Kurum tarafından belirlenen yönteme göre sınır değeri hesaplar.  
(2) Aşırı düşük teklif tespit ve değerlendirme işlemlerine ilişkin olarak, ihale ilanı ve  
dokümanında belirtilmek kaydıyla, üçüncü, dördüncü, beşinci ve altıncı fıkralardaki koşullar  
çerçevesinde aşağıdaki seçeneklerden bir tanesi kullanılır.  
a) Sınır değerin altında olan teklifler ihale komisyonunca aşırı düşük teklif olarak  
tespit edilir ve bu teklif sahiplerinden Kurum tarafından belirlenen kriterlere göre teklifte  
önemli olduğu tespit edilen bileşenler ile ilgili ayrıntılar yazılı olarak istenir. İhale  
komisyonu;  
1) Yapım yönteminin ekonomik olması,  
2) Seçilen teknik çözümler ve teklif sahibinin işin yerine getirilmesinde kullanacağı  
avantajlı koşullar,  
3) Teklif edilen işin özgünlüğü,  
gibi hususlarda yapılan yazılı açıklamaları dikkate alarak aşırı düşük teklifleri  
değerlendirir. Bu değerlendirme sonucunda, açıklamaları yeterli görülmeyen veya yazılı  
açıklamada bulunmayan isteklilerin teklifleri reddedilir…” hükmü,  
Kamu İhale Genel Tebliği’nin “Sınır değer tespiti ve aşırı düşük teklifler” başlıklı  
45’inci maddesinde “…45.1.2. Sınır değerin altındaki teklif sahiplerinden yaklaşık maliyetin  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2020/015  
: 45  
: 01.04.2020  
: 2020/UY.II-626  
% 80’lik bölümünü oluşturan iş kalemleri/gruplarına ilişkin ayrıntılar yazılı olarak istenir. Bu  
çerçevede; istenen açıklamanın niteliği dikkate alınarak, isteklilere beş (5) iş gününden az  
olmamak üzere makul bir süre verilir. Yazıda ayrıca, ihale konusu işe özgü alanlara (malzeme  
ocağı vb.) ilişkin olan ve açıklama istenecek girdi niteliğinde bulunan nakliyelere dair  
yaklaşık maliyet hesabında esas alınan mesafeler belirtilir.  
45.1.2.1. İhale komisyonunca, (38.1) maddesi kapsamında idarece hazırlanan “sıralı  
iş kalemleri/grupları listesi” kullanılarak yaklaşık maliyetin % 80’lik kısmına giren iş  
kalemleri/grupları belirlenir.  
Sıralı listeye göre, tutarlarının yaklaşık maliyete oranlarının kümülatif toplamı % 80  
oranına kadar olan iş kalemleri/grupları ile kümülatif toplama eklendiğinde % 80 oranının  
aşılmasına neden olan iş kalemi/grubu, sorgulamaya tabi tutulacak olan iş kalemleri/grupları  
olarak belirlenecektir. Bunların dışında kalan iş kalemleri/grupları için sorgulama  
yapılmayacaktır.  
45.1.2.2. İhale komisyonu tarafından, açıklama istenilmesi gereken iş  
kalemleri/gruplarına ait idarece (38.1) maddesine göre oluşturulan “sıralı analiz girdileri  
listesi” kullanılarak tutarı kar ve genel gider hariç analiz toplamının % 3’üne eşit ve bu  
tutarın altında olan analiz girdileri tespit edilecektir.  
Yaklaşık maliyeti oluşturan iş kalemi/grubu analizlerindeki analiz girdilerinden, tutarı  
kar ve genel gider hariç analiz toplamının %3’üneeşit ve altında olanlar için isteklilerden  
açıklama yapılması istenilmeyecektir.  
Tutarı, kar ve genel gider hariç analiz toplamının % 3’üne eşit veya altında olması  
nedeniyle sorgulamaya tabi tutulmayacak analiz girdilerinin tutarlarının kümülatif toplamının  
kar ve genel gider hariç analiz toplamının %15’ini aşması durumunda; en küçük tutardan  
itibaren kümülatif toplamda % 15’lik tutarın aşılmasına neden olan analiz girdisi  
belirlenecek, tutarı bu girdinin tutarından daha az olan girdiler için açıklama  
istenilmeyecektir.  
Aynı girdinin yaklaşık maliyeti oluşturan birden fazla iş kalemi/grubunun analizinde  
yer alması halinde bu girdinin oranı her analiz için ayrı ayrı değerlendirilerek analiz  
toplamının % 3’ünün altında kalıp kalmadığına göre işlem yapılır. Herhangi bir analizdeki  
oranı %3’ün üstünde olan analiz girdisi için açıklama istenilecektir.  
,
Analizlerdeki işçilik girdisi tutarları analiz toplamının % 3’üne eşit veya altında olsa  
dahi, açıklama istenilmeyecek girdiler arasında yer alamaz.  
45.1.2.3. İhale komisyonu teklifleri aşırı düşük olarak tespit edilen isteklilerden  
(45.1.2.1) maddesinde belirlediği iş kalemleri/grupları için isteyeceği açıklama ile ilgili  
yazıda, (45.1.2.2) maddesine göre açıklama istenilmeyecek olan analiz girdilerini de  
belirtecektir.  
İstekliler, teklifi kapsamında yer alan iş kalemleri/grupları için hazırlayacakları  
analizlerde (45.1.2.2) maddesine göre açıklama istenilmeyecek olan analiz girdileri de dahil  
analizlerini oluşturan tüm girdileri göstereceklerdir.  
45.1.3. İsteklilerden teklifleri kapsamında analiz ve hesap cetveli sunmaları  
istenmeyecektir. Analizler ve hesap cetveli, Kanunun 38 inci maddesi uyarınca teklif fiyatı  
aşırı düşük olarak tespit edilen isteklilerin tekliflerinin önemli bileşenleri ile ilgili ayrıntıların  
belirlenmesi amacıyla, sadece aşırı düşük teklif sahibi isteklilerden istenecektir. Bu çerçevede;  
teklif fiyatının aşırı düşük olduğu tespit edilen istekliler tekliflerinde önemli olduğu tespit  
edilen bileşenlerine ilişkin olarak yapacakları açıklama kapsamında;  
a) Anahtar teslimi götürü bedel işlerde, toplam teklif bedelini oluşturan iş kalemleri  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2020/015  
: 45  
: 01.04.2020  
: 2020/UY.II-626  
ve/veya iş gruplarına ait miktarlar ve bunlara ait birim fiyatların gösterildiği hesap cetveli ile  
açıklama istenen iş kalemleri ve/veya iş gruplarının birim fiyatlarına ilişkin ihale  
dokümanında verilen analiz formatına uygun analizleri,  
sunacaklardır. Sorgulamaya konu edilmeyen iş kalemleri/grupları için analiz  
sunulması istenmeyecektir.  
Anahtar teslimi götürü bedel teklif alınan ihalelerde istekli tarafından sunulacak  
hesap cetvelinde, sorgulamaya tabi tutulmayan iş kalemlerinin ve/veya iş gruplarının her biri  
için miktar ve birim fiyatların ayrı ayrı gösterilmesi zorunlu olmayıp, sorgulanmayan iş  
kalemlerinin tamamı için teklif edilen toplam bedelin gösterilmesi yeterlidir.  
45.1.4. İdare tarafından ihale dokümanı kapsamında;  
b) Anahtar teslimi götürü bedel işlerde; iş kalemleri ve/veya iş gruplarının yapım  
şartlarına bağlı kalınarak, her iş kalemi/iş grubunun içeriğine göre analizde yer almasını  
istediği “malzeme, işçilik, makine ve diğerleri (varsa; nakliyeler, inşaat yerindeki yükleme,  
boşaltma, yatay ve düşey taşımalar, zamlar vb.)” sadece girdi cinslerinin belirlendiği, analiz  
girdileri ile miktarlarının ve tutarlarının belirtilmediği,  
(Ek-Y.2)’de yer alan örneğe uygun analiz formatının isteklilere verilmesi, isteklilerin  
de tekliflerinin aşırı düşük olarak tespit edilerek kendilerinden açıklama istenmesi  
durumunda, yapacakları açıklamada sunacakları analizlerin verilen bu formata uygun olması  
gerekmektedir.  
İdare tarafından bütün iş kalemleri/iş grupları için tek bir analiz formatı  
düzenlenebileceği gibi, iş kalemleri/iş gruplarının yapım şartlarına göre birden fazla analiz  
formatı da düzenlenebilir. Ancak bu durumda, idare ihale dokümanında hangi analiz  
formatının hangi iş kalemleri/iş grupları için kullanılacağını belirtmek zorundadır.  
Kamu kurum ve kuruluşlarınca yayımlanmış birim fiyatlar ile uyumlu olmayan iş  
kalemleri (özel iş kalemleri) ile idarelerce tasarlanan ve birden fazla iş kalemini ihtiva eden iş  
kalemleri (paçal iş kalemi) için bu iş kalemlerinde bulunan analiz girdileri ve miktarlarının  
gösterildiği analiz formatlarının, ihale dokümanı kapsamında veya aşırı düşük tekliflere  
yönelik açıklama istenmesine ilişkin yazı ekinde verilmesi gerekmektedir. Ancak idarece  
niteliği gereği analiz formatı hazırlanamayan iş kalemlerine ilişkin isteklilerin açıklamaları  
kapsamında analiz sunmalarına gerek olmayıp, anılan iş kalemlerine ilişkin açıklamalar  
45.1.13 maddesi uyarınca yapılabilir.  
45.1.5. İsteklilerin iş kalemleri/iş grupları için kamu kurum ve kuruluşlarınca  
yayımlanmış cari yıl birim fiyatları veya bu fiyatlardan daha yüksek fiyatları teklif etmeleri ve  
söz konusu iş kalemleri/grupları için; hangi kamu kurum ve kuruluşunun birim fiyatını  
kullandıklarını, birim fiyat poz numarasını da yazmak suretiyle liste halinde belirterek  
açıklamaları kapsamında sunmaları durumunda analiz düzenlemeleri zorunlu değildir. Bu  
kapsamda; isteklilerin, kamu kurum ve kuruluşlarınca yayımlanmış “kar ve genel gider  
içermeyen birim fiyatların” üzerine, kendi belirledikleri “kar ve genel gideri” ilave ederek  
birim fiyatlarını oluşturmaları durumunda da; hangi kamu kurum ve kuruluşunun “kar ve  
genel gider hariç birim fiyatını” kullandıklarını ve kendi belirledikleri “kar ve genel gider”  
tutarını yazmak suretiyle liste halinde belirterek açıklamaları kapsamında sunmaları halinde  
de, söz konusu iş kalemleri/iş grupları için analiz düzenlemeleri zorunlu değildir. Bu  
kapsamda isteklilerin analiz düzenlemeleri zorunlu olmayan söz konusu iş kalemleri/grupları  
için 45.1.13 maddesinde belirtilen belgeleri sunmalarına da gerek bulunmamaktadır.  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2020/015  
: 45  
: 01.04.2020  
: 2020/UY.II-626  
İş kalemleri/grupları için, kamu kurum ve kuruluşlarınca yayımlanmış birim fiyatlar  
esas alınarak teklif sunulmuş olmakla birlikte; yukarıda belirtildiği şekliyle liste halinde  
belirtilmemesi durumunda, söz konusu iş kalemleri/grupları için analiz sunulması zorunludur.  
İlan veya davet tarihinde cari yıl birim fiyatın yayımlanmamış olması durumunda,  
istekli tarafından önceki yılın yayımlanmış birim fiyatları kullanılabilir.  
45.1.6. Analizler ile yardımcı ve/veya alt analizlerde, Çevre ve Şehircilik Bakanlığı  
tarafından belirlenerek yayımlanmış rayiçleri kullanan ve söz konusu rayiçleri poz  
numaralarını da belirtmek suretiyle liste halinde sunan isteklilerin, söz konusu rayiçlere  
ilişkin olarak 45.1.13 maddesinde belirtilen belgeleri sunmalarına gerek bulunmamaktadır.  
45.1.7. İstekliler tarafından, inşaat iş kalemleri/iş grupları dışında yer alan sıhhi  
tesisat, kalorifer tesisatı, müşterek tesisat, havalandırma, brülör, asansör, elektrik tesisatı vb.  
iş kalemleri/iş gruplarına ait analiz sunulması yerine bu iş kalemi/iş gruplarına ait malzeme  
ve montaj bedelini ayrı ayrı gösterecek şekilde açıklama yapılması kabul edilecektir.  
45.1.8. Aşırı düşük teklifine ilişkin olarak yaptığı açıklamada sunduğu analizler, ihale  
dokümanı kapsamındaki analiz formatına, birim fiyat tariflerine, idarece tanımlanan yapım  
şartlarına veya teknik şartnameye uygun olmayan, analiz fiyat tutarları teklif fiyatların  
üzerinde olan isteklilere ait teklifler reddedilecektir. Analizler üzerinde yapılan incelemede;  
çarpım ve toplamlarda hesaplama hatası bulunması durumunda, analiz girdilerine ait fiyatlar  
esas alınarak, hesaplama hatası ihale komisyonu tarafından resen düzeltilir. Bu şekilde  
düzeltilmiş analiz fiyatı, teklif fiyatın üzerinde olan isteklilerin teklifleri reddedilir.  
45.1.9. İş kalemleri/gruplarına ait analizler ile yardımcı ve/veya alt analizlerde yer  
alan işçilik fiyatları ihale tarihinde yürürlükte olan saatlik asgari ücretin altında olamaz.  
45.1.10. İhale komisyonu, sınır değerin altındaki tekliflerin önemli bileşenlerini;  
a) Yapım yönteminin ekonomik olması,  
b) Seçilen teknik çözümler ve yapım işinin yerine getirilmesinde kullanılacak avantajlı  
koşullar,  
c) Teklif edilen yapım işinin özgünlüğü,  
gibi hususlarda istekliler tarafından yapılan yazılı açıklamaları da dikkate almak  
suretiyle değerlendirir ve ihaleyi sonuçlandırır.  
45.1.11. Yapım yönteminin ekonomik olması hususunda bir açıklamada bulunulması  
durumunda; kullanılan yapım yöntemi ve teknolojisinin sağlayacağı maliyet avantajının  
açıklanması gereklidir.  
45.1.12. Seçilen teknik çözümler, yapım işinin yerine getirilmesinde kullanılacak  
avantajlı koşullar veya yapım işinin özgünlüğü hususunda bir açıklamada bulunulması  
durumunda; belirtilen çözüm, avantajlı koşul ve özgünlük sayesinde elde edilen maliyet  
avantajı açıklanmalıdır.  
45.1.13. Teklifi aşırı düşük bulunan isteklilerin, tekliflerinde önemli olduğu tespit  
edilen bileşenler ile ilgili olarak 4734 sayılı Kanunun 38 inci maddesi uyarınca yapacakları  
açıklamada, sorgulamaya konu iş kalemlerine/gruplarına ilişkin analizler ile bu analizlere  
dayanak teşkil eden bilgi ve belgeleri sunmaları gerekmektedir.  
İsteklilerin analizlerine dayanak teşkil eden bilgi ve belgeler;  
a. Üçüncü kişilerden alınan fiyat teklifleri,  
b. Çimento ve demir ürünleri için ilan edilmiş üretici fiyat tarifeleri,  
c. Kamu kurum ve kuruluşları tarafından sunulan mal ve hizmetlere ilişkin ilan edilmiş  
fiyat tarifeleri veya bunlardan alınmış fiyat teklifleri,  
ç. Kamu kurum ve kuruluşları tarafından ilgili mal veya hizmetlere ilişkin ilan edilen  
asgari fiyatlar,  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2020/015  
: 45  
: 01.04.2020  
: 2020/UY.II-626  
d. Ürettiği, aldığı veya sattığı mallara ilişkin maliyet/satış tutarı tespit tutanakları,  
e. Stoğunda bulunan mallara ilişkin stok tespit tutanakları,  
f. İdarece istenmesi durumunda yardımcı analizler v.b. dir.  
İstekliler tekliflerine ilişkin olarak yukarıda sayılan belgelerden kendileri için uygun  
olanları açıklamaları kapsamında sunacaklardır.  
Yukarıda sayılan bilgi ve belgelerden herhangi biri ile açıklama yapılmasının fiilen  
mümkün olmadığının anlaşıldığı durumlarda, istekliler tarafından gerekçesi belirtilmek  
suretiyle ilgili mevzuatına göre son 12 ay içinde düzenlenen açıklamaya elverişli diğer bilgi  
ve belgeler kullanılarak da açıklama yapılabilir (Örnek: Yurt dışından ithal edilen mallara  
ilişkin olarak gümrük giriş beyannamesi kullanılarak açıklama yapılabilir). Yüklenicinin  
dışında üçüncü kişilerce inşaat mahalli dışında imal edilen ve esaslı başka bir işçilik veya  
malzeme katkısı yapılmaksızın yapıya monte edilen iş kalemlerinin üçüncü kişilerden alınan  
fiyat teklifleri ile açıklanması durumunda, bu iş kalemlerine ilişkin analiz sunulması zorunlu  
değildir. Ayrıca, istekliler tarafından teklif kapsamındaki harita, kadastro ve proje işlerine  
ilişkin yapılacak açıklamalarda üçüncü kişilerden alınan fiyat tekliflerinin sunulması  
yeterlidir.  
45.1.13.1. Teklifi oluşturan maliyet bileşenlerine ilişkin üçüncü kişilerden fiyat teklifi  
alınması durumunda, öncelikli olarak fiyat teklifini veren kişiyle tam tasdik sözleşmesi yapan  
veya beyannamelerini imzalamaya yetkili olan meslek mensubu tarafından ilgisine göre teklife  
konu mal veya hizmet için maliyet tespit tutanağı (Ek-O.5) veya satış tutarı tespit tutanağı  
(Ek-O.6) düzenlenecektir. Tutanaklar fiyat teklifinin dayanağı olarak düzenlenecek olup,  
meslek mensubu tarafından muhafaza edilecek ve fiyat teklifinin ekinde idareye  
verilmeyecektir. Ancak idare veya Kurum tarafından gerekli görülmesi halinde bu tutanaklar  
meslek mensubundan istenebilecektir.  
Maliyet tespit tutanağı dayanak alınarak fiyat teklifi sunulabilmesi için, fiyat teklifinin  
mamul/mala ilişkin olması halinde mamul/malın birim fiyatının, tutanakta tespit edilen  
ağırlıklı ortalama birim maliyetin altında olmaması; fiyat teklifinin hizmete ilişkin olması  
halinde ise bu hizmetin birim fiyatının, tutanakta tespit edilen toplam birim maliyetin altında  
olmaması, bu tespitin (Ek-O.5) formunda yapılması, fiyat teklifi üzerine meslek mensubu  
tarafından “Bu fiyat teklifindeki birim fiyatın, mükellefin yasal defter ve belgelerine göre  
tarafımca düzenlenerek onaylanan (.../.../...) tarih ve (…) sayılı maliyet tespit tutanağındaki  
ortalama/toplam birim maliyet tutarının altında olmadığını beyan ederim.” ibaresinin  
yazılarak imzalanması ve iletişim bilgileri de belirtilmek suretiyle kaşelenmesi/mühürlenmesi  
gerekmektedir.  
Satış tutarı tespit tutanağı dayanak alınarak fiyat teklifi sunulabilmesi için teklif edilen  
birim fiyatın, ilgili tutanakta tespit edilen ağırlıklı ortalama birim satış tutarının % 80’inin  
altında olmaması, bu tespitin (Ek-O.6) formunda yapılması, fiyat teklifi üzerine meslek  
mensubu tarafından “Bu fiyat teklifindeki birim fiyatın, mükellefin yasal defter ve belgelerine  
göre tarafımca düzenlenerek onaylanan (.../.../...) tarih ve (…) sayılı satış tutarı tespit  
tutanağındaki ağırlıklı ortalama birim satış tutarının % 80’inin altında olmadığını beyan  
ederim.” ibaresinin yazılarak imzalanması ve iletişim bilgileri de belirtilmek suretiyle  
kaşelenmesi/mühürlenmesi gerekmektedir.  
Üçüncü kişilerden alınan fiyat tekliflerinin teklife konu alanda faaliyet gösterenlerden  
alınması gerekmekte olup, bu belgelerin ihale tarihinden önce düzenlenmiş olması zorunlu  
değildir.  
Kaşeleme işlemi 8.4 üncü maddede belirtilen özel kaşe kullanılmak suretiyle  
yapılabileceği gibi, bu kaşe dışında meslek mensubuna ilişkin bilgileri içeren kaşe  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2020/015  
: 45  
: 01.04.2020  
: 2020/UY.II-626  
kullanılmak suretiyle de yapılabilir.  
45.1.13.6. Teklifi oluşturan maliyet bileşenlerine ilişkin olarak isteklinin kendi ürettiği,  
aldığı veya sattığı mallara ait fiyatların kullanılması durumunda, istekliyle tam tasdik  
sözleşmesi yapan veya beyannamelerini imzalamaya yetkili olan meslek mensubu tarafından  
ilgisine göre teklife konu olan mal için düzenlenen maliyet/satış tutarı tespit tutanağı  
(EK.O.7) ile açıklama yapılabilir.  
Maliyetler dayanak alınarak yapılan açıklamanın geçerli olabilmesi için teklif edilen  
birim fiyatın, ilgili tutanakta tespit edilen ağırlıklı ortalama birim maliyetin altında olmaması  
ve isteklinin son veya bir önceki geçici vergi beyanname döneminde ihale konusu işte  
kullanılmasını öngördüğü mal miktarının en az yarısı kadar alım yapmış olması gerekir.  
Satışlar dayanak alınarak yapılan açıklamanın geçerli olabilmesi için teklif edilen  
birim fiyatın, ilgili tutanakta tespit edilen ağırlıklı ortalama birim satış tutarının % 80’inin  
altında olmaması ve malın ticaretinin isteklinin faaliyet alanında olması gerekir.  
İsteklinin son veya bir önceki geçici vergi beyanname döneminde 4734 sayılı Kanun  
kapsamındaki idarelere açıklama konusu mala ilişkin satış yapmış ve satılan malın idarece  
kabul edilmiş olması durumunda, maliyet/satış tutarı tespit tutanağı sunmasına gerek  
bulunmayıp, sadece söz konusu satışa ilişkin fatura örnekleri veya bu örneklerin noter, YMM,  
SMMM ya da vergi dairesince onaylı suretleri ile de belgelendirme yapılabilecektir.  
Kaşeleme işlemi 8.4 üncü maddede belirtilen özel kaşe kullanılmak suretiyle  
yapılabileceği gibi, bu kaşe dışında meslek mensubuna ilişkin bilgileri içeren kaşe  
kullanılmak suretiyle de yapılabilir.  
45.1.13.10. Meslek mensubu; üçüncü kişilerden alınan fiyat teklifi üzerindeki beyanın  
ve emsal bedel beyanı ile Ek-O.5, Ek-O.6, Ek-O.7 ve Ek-O.8 numaralı tutanaklardaki  
bilgilerin doğruluğundan sorumludur. Meslek mensubu ibaresinden Yeminli Mali Müşavirler  
veya Serbest Muhasebeci Mali Müşavirler anlaşılır.  
45.1.13.11. Ek-O.5, Ek-O.6, Ek-O.7 ve Ek-O.8 numaralı tutanakların son veya bir  
önceki geçici vergi beyanname dönemine ilişkin olarak düzenlenmesi zorunludur. Son veya bir  
önceki geçici vergi beyanname döneminin tespitinde; 4734 sayılı Kanunun 21 inci maddesinin  
birinci fıkrasının (a), (d) ve (e) bentlerine göre pazarlık usulü ile yapılan ihalelerde ilk yazılı  
fiyat tekliflerinin alındığı tarih, diğer ihale usulleri ile yapılan ihalelerde ise ihale tarihi esas  
alınır.  
Örneğin; 11.1.2014 tarihinde açık ihale usulü ile yapılan ihalede son geçici vergi  
beyanname dönemi “Ekim-Kasım-Aralık 2013”, 15.7.2014 tarihinde açık ihale usulü ile  
yapılan ihalede son geçici vergi beyanname dönemi “Nisan-Mayıs-Haziran 2014” tür.  
45.1.14. Aşırı düşük teklif sorgulaması sonucunda; (45.1.3 - 45.1.13) maddelerine  
uygun açıklamada bulunmayan, açıklamaları idarece tanımlanan yapım şartlarına uymayan  
veya teknik şartnameye aykırı hususlar içeren isteklilerin teklifleri gerekçeleri belirtilmek  
suretiyle reddedilecektir.  
…” açıklaması yer almaktadır.  
İhale konusu işe ait İdari Şartname’nin “Aşırı düşük teklifler” başlıklı 33’üncü  
maddesinde “33.1. Teklifi sınır değerin altında kalan isteklilerden Kanunun 38 inci  
maddesine göre açıklama istenecektir. Bu kapsamda; ihale komisyonu sınır değerin altında  
kalan teklifleri aşırı düşük teklif olarak tespit eder ve bu teklif sahiplerinden Kurum  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2020/015  
: 45  
: 01.04.2020  
: 2020/UY.II-626  
tarafından belirlenen kriterlere göre teklifte önemli olduğunu tespit ettiği bileşenler ile ilgili  
ayrıntıları yazılı olarak ister. İhale komisyonu;  
a) Yapım yönteminin ekonomik olması,  
b) Seçilen teknik çözümler ve teklif sahibinin işin yerine getirilmesinde kullanacağı  
avantajlı koşullar,  
c) Teklif edilen işin özgünlüğü,” düzenlemesi yer almaktadır.  
Yukarıda yer verilen mevzuat hükmü ve Tebliğ açıklamalarından, teklifi aşırı düşük  
olarak belirlenen isteklilerin tekliflerinin reddedilmeden önce idarece aşırı düşük teklif  
açıklaması isteneceği, idare tarafından ihale dokümanı kapsamında anahtar teslim götürü  
bedel işlerde sadece girdi cinsinin belirlendiği analiz girdileri ile miktar ve tutarlarının  
belirlenmediği analiz formatlarının, kamu kurum ve kuruluşlarınca yayımlanmış birim  
fiyatlar ile uyumlu olmayan iş kalemleri (özel iş kalemleri) ile idarece tasarlanan ve birden  
fazla iş kalemini ihtiva eden (paçal iş kalemleri) için ise analiz girdileri ile miktarlarının  
gösterildiği analiz formatlarının isteklilere verilmesi gerektiği, istekliler tarafından  
tekliflerinde önemli olduğu idarece tespit edilen bileşenler ile ilgili olarak 4734 sayılı Kamu  
İhale Kanunu’nun 38’inci maddesi uyarınca yapılacak açıklamada sorgulamaya konu iş  
kalemleri/gruplarına ilişkin analizler ile bu analizlere dayanak teşkil eden bilgi ve belgelerin  
Tebliğ’in 45.1.13’üncü maddesinde belirtildiği şekilde sunulması ve aşırı düşük teklif  
açıklaması kapsamında sunulan analizlerin idarece verilen analiz formatına uygun olması  
gerektiği anlaşılmaktadır.  
Sınır değerin altında teklif verdiği tespit edilen Çetin İnş. Tekstil Tur. Üre. San. ve  
Tic. A.Ş.ye gönderilen aşırı düşük teklif sorgulamasına ilişkin yazıda “4734 Sayılı Kanunun  
38.maddesi, Yapım İşleri İhaleleri Uygulama Yönetmeliğinin 60.maddesi ve Kamu İhale  
Genel Tebliğinin 45.maddesinde belirtilen hususlar doğrultusunda teklifinizde önemli olduğu  
tespit edilen bileşenlere ilişkin tarafınızca açıklama yapılması gerekmektedir. Yapacağınız  
açıklama kapsamında, toplam teklif bedelinizi oluşturan iş kalemleri ve/veya iş gruplarına ait  
miktarlar ve bunlara ait birim fiyatların gösterildiği hesap cetveli ile açıklama istenen iş  
kalemleri ve/veya iş gruplarının birim fiyatlarına ilişkin ihale dokümanında verilen analiz  
formatına uygun analizleri sunmanız gerekmektedir. Bu çerçevede;  
1- İdaremizce hazırlanan yaklaşık maliyetin % 80’lik bölümünü oluşturan ve Ek-1 ve  
Ek-2’deki listede yer alan sorgulamaya tabi iş kalemleri/gruplarına ilişkin analizler ve  
bunlarla ilgili ayrıntılar yazılı olarak verilecektir.  
2-  
Sorgulamaya tabi olan ve Ek-1 ve Ek-2’deki listede belirtilen iş  
kalemleri/gruplarına ait analizlerde yer alan ve EK-3’de belirtilen analiz girdilerinden,  
açıklama yapılması gerekmeyen analiz girdileri Ek-4teki listede belirtilmiştir.  
3- Teklifiniz kapsamında yer alan ve sorgulamaya tabi iş kalemleri/grupları için  
hazırlanacak analizlerde, açıklama istenilmeyen analiz girdileri de dahil, analizleri oluşturan  
tüm girdiler gösterilecektir.  
4- Analizlerde yer alan tüm işçilik girdilerine ait açıklamaların verilmesi zorunludur.  
5- Sorgulamaya konu edilmeyen iş kalemleri/grupları için analiz sunulması  
gerekmemektedir.  
6- İhale konusu iş kalemlerine ait analizler ihale dosyası ekinde verildiğinden, ayrıca  
yazımız ekine konulmamıştır.  
Bu kapsamda, teklif dosyanızda sunmuş olduğunuz teklif bedelini oluşturan iş  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2020/015  
: 45  
: 01.04.2020  
: 2020/UY.II-626  
kalemleri ve/veya iş gruplarına ait miktarlar ve bunlara ait birim fiyatlar ile bu fiyatlara  
ilişkin İdarenin tanımladığı yapım şartlarına göre yukarıda belirtilen çerçevede hazırlanacak  
analizler, açıklama yapılacak kalemlere ilişkin Kamu İhale Genel Tebliği’nde belirtilen tüm  
bilgi ve belgeler ile yapım yönteminin ekonomik olması, seçilen teknik çözümler, yapım işinin  
yerine getirilmesinde kullanılacak avantajlı koşullar ve teklif edilen yapım işinin özgünlüğü  
gibi hususlarda yapacağınız belgelere dayalı (Söz konusu belgelerin fotokopi veya faks olarak  
ibraz edilmesi durumunda teklif değerlendirme dışı bırakılacaktır) açıklamalarınızı  
25/12/2019 günü saat:17:00’ye kadar Elazığ Belediyesi Genel Evrak Kayıt Servisine  
vermeniz gerekmektedir. Belirtilen tarih ve saate kadar vermediğiniz taktirde teklifiniz  
değerlendirme dışı bırakılacaktır.ifadelerine yer verildiği, yazı ekinde açıklama istenilecek  
iş kalemleri listesi (55 adet inşaat ve tesisat iş kalemi), açıklama istenilecek analiz girdileri,  
açıklama istenilmeyecek analiz girdileri ile sıralı analiz girdileri tablolarına yer verildiği  
görülmüştür.  
a) Çetin İnş. Tekstil Tur. Üre. San. ve Tic. A.Ş.nin açıklama kapsamında sunduğu  
hesap cetvellerinde belirtilen metraj miktarları ile idarece teklifin önemli bileşeni olarak  
belirlenen ve açıklama istenilen 55 adet iş kalemine ilişkin yaklaşık maliyet hesabında  
öngörülen metraj miktarlarının karşılaştırılması sonucu elde edilen veriler çerçevesinde,  
Anahtar teslimi götürü bedel teklif alınan yapım işi ihalelerinde; iş kapsamındaki  
imalat miktarları idare tarafından istekli olabileceklere verilmemekte; ihale dokümanı  
kapsamında yer alan projeler, mahal listeleri, özel ve genel teknik şartnameler vb.  
dokümanlar üzerinden idarece ve istekliler tarafından metrajlar ayrı ayrı hesaplanmaktadır.  
İhale konusu iş kapsamındaki imalatların niteliği, projenin karmaşıklığı ve büyüklüğü, metraj  
hesabı yapan kişilerin kabulleri gibi unsurlar nedeniyle isteklilerce belirlenen miktarların  
idarenin belirlediği miktarlarla birebir örtüşmesi beklenmemektedir. Bununla birlikte, metraj  
farklılığının %10’u aşması durumunda, idarece hesaplanan metrajlar ile istekliler tarafından  
hesaplanan metrajlar arasındaki farklılıkların, açıklama istenilen iş kalemlerinin tamamı  
üzerinden sağlanan fiyat avantajının, ihaleye teklif veren diğer isteklilerin teklif bedellerine  
göre sıralamada değişikliğe sebep olup olmadığı, diğer bir ifade ile kendileri lehine bir  
avantaj sağlayıp sağlamadığı hususunun dikkate alınması gerekmektedir.  
İhale üzerinde bırakılan isteklinin aşırı düşük teklif açıklamasında yer verilen  
metrajların açıklama istenen 55 adet iş kaleminden 3 adedinin idarenin metrajından fazla  
olduğu, 10 adedinin idarenin metrajıyla aynı olduğu, 42 adedinin ise idarenin metrajından  
düşük olduğu, bu 42 adet iş kaleminin 41 adedinde metraj farkının % 9,96 – % 0,22  
aralığında, 1 adedinde (Özel_F_15A iş kalemi) ise % 10’u aşan (%70,27) metraj farkı  
düşüklüğü saptanmıştır. İhale üzerinde bırakılan istekli tarafından anılan 55 iş kalemi için  
teklif edilen birim fiyatlar ile metraj farklarının çarpılması sonucunda; bahse konu isteklinin  
lehine olmak üzere 2.069.207,27 TL tutar farkı oluştuğu, diğer bir anlatımla, istekli  
tarafından idarenin öngördüğü metrajlar esas alınarak teklif verildiği takdirde, teklif bedelinin  
2.069.207,27 TL daha yüksek olacağı, söz konusu tutar farkının isteklinin teklif bedeline  
dahil edildiği takdirde teklif sıralamalarında değişiklik yaratacağı anlaşıldığından başvuru  
sahibi isteklinin iddiasının yerinde olduğu sonucuna varılmıştır.  
b, c, d, h, i, k, l m) İhale üzerinde bırakılan isteklinin aşırı düşük teklif açıklamaları  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2020/015  
: 45  
: 01.04.2020  
: 2020/UY.II-626  
üzerinde yapılan incelemede, açıklama istenilen 55 adet iş kalemi içerisinden 48 adet iş  
kalemine ilişkin açıklamalarında kamu kurum ve kuruluşlarınca yayımlanmış birim fiyatları  
tutarına %5 kâr ve genel gider ilave edilmek suretiyle elde edilen birim fiyatların kullanıldığı,  
açıklama kapsamında söz konusu kamu kurum ve kuruluşlarınca yayımlanmış birim fiyatları  
kullanılarak oluşturulan birim fiyat listesine de yer verildiği, 7 adet iş kalemine ilişkin ise  
üçüncü kişilerden alınan fiyat tekliflerinin sunulduğu,  
6 adet özel nitelikli iş kalemlerinin tevsiki için teklife konu alanda faaliyet gösterdiği  
ticaret unvanlarından da anlaşılan üçüncü kişilerden fiyat teklifi alma yoluna gidildiği, satış  
tespit tutanağı dayanak alınarak sunulan fiyat tekliflerinde mevzuat gereği yazılması gereken  
ibarenin yer aldığı ve Serbest Muhasebeci Mali Müşavir kaşesi ile TURMOB mührünün  
bulunduğu, söz konusu iş kalemleri için idarece analiz formatı düzenlenemediğinden maliyet  
bileşenlerinin ayrı ayrı gösterilmesine gerek bulunmadığı, ayrıca söz konusu fiyat teklifi  
üzerinde “…“Elazığ Kongre ve Fuar Merkezi yapım işi” ile ilgili teknik şartname hükümleri  
çerçevesinde, KDV hariç, yukarıda cinsi ve miktarına yer verilen maliyet kalemlerine ilişkin  
nakliye ve montaj dahil teklifimiz belirtilmiştir.ibaresinin bulunduğu, dolayısıyla fiyat  
teklifine konu ürün veya imalatın Teknik Şartname düzenlemelerine uygun olarak teklif  
edildiğinin beyan edildiği, anılan ürün veya imalata ilişkin teknik denetimin kontrol teşkilatı  
eliyle sözleşmenin uygulaması aşamasında ayrıca gerçekleştirileceği anlaşılmıştır.  
Diğer taraftan, Kamu İhale Genel Tebliği’nin 45.1.7’nci maddesinde yer alan  
açıklamaya göre, açıklanması istenilen iş kalemlerinden inşaat iş kalemleri/iş grupları dışında  
yer alan sıhhi tesisat, kalorifer tesisatı, müşterek tesisat, havalandırma, brülör, asansör,  
elektrik tesisatı vb. iş kalemleri/iş gruplarına ait analiz sunulması yerine bu iş kalemi/iş  
gruplarına ait malzeme ve montaj bedelini ayrı ayrı gösterecek şekilde açıklama yapılmasının  
kabul edileceğinin belirtildiği, anılan istekli tarafından (Özel-Hav-1 (Çatı Tipi (Roof Top)  
Klima)) teklife konu alanda faaliyet gösterdiği ticaret unvanından da anlaşılan üçüncü kişiden  
fiyat teklifi alma yoluna gidildiği, anılan fiyat teklifinde birim fiyat için 105.000,00 TL  
öngörüldüğü, fiyat teklifinin üzerinde “…yukarıda cinsi ve miktarına yer verilen maliyet  
kalemlerine ilişkin nakliye ve montaj dahil teklifimiz belirtilmiştir.ifadesinin yer aldığı, satış  
tespit tutanağı dayanak alınarak sunulan fiyat tekliflerinde mevzuat gereği yazılması gereken  
ibarenin yer aldığı ve Yeminli Mali Müşavir kaşesi ve mührünün bulunduğu, ancak anılan  
istekli tarafından, bahse konu Özel-Hav-1 (Çatı Tipi (Roof Top) iş kalemi için malzeme ve  
montaj bedelinin ayrı ayrı gösterilmediği fiyat teklifi alındığı ve açıklaması kapsamında  
ayrıca montaj bedelini gösterir bir analizin de sunulmadığı tespit edilmiş olup, açıklamaların  
bu haliyle Kamu İhale Genel Tebliği’nde yer alan açıklamalara uygun olmadığı ve başvuru  
sahibinin iddiasının yerinde olduğu sonucuna varılmıştır.  
e, f) İhale üzerinde bırakılan istekli tarafından aşırı düşük teklif açıklamaları  
kapsamında fiyat tekliflerine dayanak teşkil eden (EK.O.6) satış tutarı tespit tutanaklarının  
sunulduğu, söz konusu tutanakların her sayfasının fiyat teklifini düzenleyen firma ve meslek  
mensubu tarafından iletişim bilgileri de belirtilmek suretiyle kaşelenerek imzalandığı,  
tutanakların son geçici vergi beyanname dönemine ilişkin olarak düzenlendiği, isteklinin  
stokları üzerinden herhangi bir açıklamada bulunmadığı anlaşıldığından başvuru sahibinin  
iddiasının yerinde olmadığı sonucuna varılmıştır.  
g) Kamu İhale Genel Tebliği’nin 45’inci maddesinde; ihale komisyonunun sınır  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2020/015  
: 45  
: 01.04.2020  
: 2020/UY.II-626  
değerin altındaki teklif sahiplerinden yaklaşık maliyetin %80’lik bölümünü oluşturan iş  
kalemleri/gruplarına ilişkin ayrıntıların yazılı olarak isteneceği, bunların dışında kalan iş  
kalemleri/grupları için sorgulama yapılmayacağı hüküm altına alınmıştır. Bu çerçevede aşırı  
düşük tekliflerin sorgulanmasında yukarıda belirtilen Tebliğ hükümleri gereğince sadece  
yaklaşık maliyetin % 80’lik bölümünü oluşturan iş kalemleri/gruplarına ilişkin sorgulama ve  
değerlendirme yapılabilecektir. Bu bağlamda anılan Tebliğ hükmü çerçevesinde idarece aşırı  
düşük teklif sorgulama yazısında isteklilerden aşırı düşük teklif açıklamaları kapsamında  
genel giderler, sözleşme giderleri, sgk, vergi giderleri, müteahhitlik kârına ilişkin açıklamaları  
istenilmediğinden, anılan isteklilerin genel giderler, sözleşme giderleri, sgk, vergi giderleri,  
müteahhitlik kârına ilişkin bir belgelendirme yapma ve açıklamada bulunma zorunluluğu  
bulunmamakta olup, başvuru sahibinin iddiasının yerinde olmadığı sonucuna varılmıştır.  
ı) İhale üzerinde bırakılan isteklinin aşırı düşük teklif açıklamaları kapsamında  
açıklanması istenilen iş kalemlerinden 48 iş kalemi için kamu kurum ve kuruluşlarınca  
yayımlanmış kâr ve genel gider içermeyen 2019 yılı birim fiyatları üzerine kendi  
belirledikleri kâr ve genel gideri ilave ederek birim fiyatlarını oluşturdukları ve söz konusu  
fiyatların yayımlanan fiyatlarla uyumlu olduğu tespit edildiğinden, başvuru sahibinin  
iddiasının yerinde olmadığı sonucuna varılmıştır.  
n) İdare tarafından analiz formatlarının doküman kapsamında isteklilere verildiği, aşırı  
düşük teklif açıklaması kapsamında ihale üzerinde bırakılan istekliden 55 adet iş kalemi için  
açıklama talep edildiği, yazı ekinde istekliye açıklama istenilecek iş kalemleri listesi (55 adet  
inşaat ve tesisat iş kalemi), açıklama istenilecek analiz girdileri, açıklama istenilmeyecek  
analiz girdileri ile sıralı analiz girdileri tablolarının gönderildiği, gerek sıralı analiz girdileri  
listesinde gerekse açıklama istenilen analiz girdileri listesinde “N.03 kum nakli” ve “N.25  
kazı ve moloz nakli” girdilerinin açıklama istenilen analiz girdisi olarak belirtilmiş ise de, söz  
konusu analiz girdilerinin açıklama istenilen iş kalemlerine ilişkin olarak isteklilere verilen  
analiz formatlarında analiz girdisi olarak yer almadığı, bu durumda söz konusu girdilerin  
açıklanması gerekmediği anlaşıldığından başvuru sahibinin iddiasının yerinde olmadığı  
sonucuna varılmıştır.  
o) Kamu ihale mevzuatı uyarınca, idarece hazırlanan “sıralı iş kalemleri/grupları  
listesi” kullanılarak yaklaşık maliyetin % 80’lik kısmına giren iş kalemleri/grupları  
belirleneceği ve sıralı listeye göre, tutarlarının yaklaşık maliyete oranlarının kümülatif  
toplamı % 80 oranına kadar olan iş kalemleri/grupları ile kümülatif toplama eklendiğinde %  
80 oranının aşılmasına neden olan iş kalemi/grubunun, sorgulamaya tabi tutulacak olan iş  
kalemleri/grupları olarak belirleneceği ve bunların dışında kalan iş kalemleri/grupları için  
sorgulama yapılmayacağı anlaşılmıştır.  
Ayrıca Kamu İhale Genel Tebliği’nin 45.1.3’üncü maddesinde yer alan açıklama  
gereği, anahtar teslimi götürü bedel teklif alınan ihalelerde sorgulanmayan iş kalemlerinin  
tamamı için teklif edilen toplam bedelin gösterilmesinin yeterli olduğu ve başvuru sahibinin  
iddiasında ifade edilen açıklama istenilmeyen iş kalemlerine ilişkin hesaplamaların makullüğü  
vb. hususlarda değerlendirilmesine yönelik bir usulün kamu ihale mevzuatında bulunmadığı  
anlaşıldığından başvuru sahibinin iddiasının yerinde olmadığı sonucuna varılmıştır.  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2020/015  
: 45  
: 01.04.2020  
: 2020/UY.II-626  
Sonuç olarak, yukarıda belirtilen mevzuata aykırılıkların düzeltici işlemle  
giderilebilecek nitelikte olduğu tespit edildiğinden, idarece Çetin İnş. Tekstil Tur. Üre. San.  
ve Tic. A.Ş. tarafından yapılan aşırı düşük teklif açıklamalarının reddedilmesi ve bu  
aşamadan sonraki ihale işlemlerinin mevzuata uygun olarak yeniden gerçekleştirilmesi  
gerekmektedir.  
Açıklanan nedenlerle, 4734 sayılı Kanun'un 65'inci maddesi uyarınca bu kararın tebliğ  
edildiği veya tebliğ edilmiş sayıldığı tarihi izleyen 30 gün içerisinde Ankara İdare  
Mahkemelerinde dava yolu açık olmak üzere,  
Anılan Kanun'un 54'üncü maddesinin onbirinci fıkrasının (b) bendi gereğince düzeltici  
işlem belirlenmesine,  
Oybirliği ile karar verildi.