Ana Sayfa / Kararlar / Devlet Su İşleri 12. Bölge Müdürlüğü / 2019/449311-Kayseri Sarımsaklı At ve Tigh Tamamlama
Bilgi
İKN
2019/449311
Başvuru Sahibi
Üçer İnş. ve Tic. A.Ş. - Hidrokar İnş. ve Tic. A.Ş. İş Ortaklığı
İdare
Devlet Su İşleri 12. Bölge Müdürlüğü
İşin Adı
Kayseri Sarımsaklı At ve Tigh Tamamlama
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2020/017  
: 41  
: 10.04.2020  
: 2020/UY.II-693  
BAŞVURU SAHİBİ:  
Üçer İnş. ve Tic. A.Ş. - Hidrokar İnş. ve Tic. A.Ş. İş Ortaklığı,  
İHALEYİ YAPAN İDARE:  
Devlet Su İşleri 12. Bölge Müdürlüğü,  
BAŞVURUYA KONU İHALE:  
2019/449311 İhale Kayıt Numaralı “Kayseri Sarımsaklı At ve Tigh Tamamlama” İhalesi  
KURUM TARAFINDAN YAPILAN İNCELEME:  
Devlet Su İşleri 12. Bölge Müdürlüğü tarafından 22.10.2019 tarihinde açık ihale usulü  
ile gerçekleştirilen “Kayseri Sarımsaklı At ve Tigh Tamamlama” ihalesine ilişkin olarak Üçer  
İnş. ve Tic. A.Ş. - Hidrokar İnş. ve Tic. A.Ş. İş Ortaklığı’nın 26.12.2019 tarihinde yaptığı  
şikâyet başvurusunun, idarenin 03.01.2020 tarihli yazısı ile reddi üzerine, başvuru sahibince  
13.01.2020 tarih ve 1774 sayı ile Kurum kayıtlarına alınan 13.01.2020 tarihli dilekçe ile  
itirazen şikâyet başvurusunda bulunulmuştur.  
Başvuruya ilişkin olarak 2020/92 sayılı itirazen şikâyet dosyası kapsamında yapılan  
inceleme neticesinde esas inceleme raporu tanzim edilmiştir.  
KARAR:  
Esas inceleme raporu ve ekleri incelendi.  
İtirazen şikâyet dilekçesinde özetle, ihale üzerinde bırakılan istekli Akaray Grup İnşaat  
Ticaret İthalat ve İhracat Ltd. Şti., ekonomik açıdan en avantajlı ikinci teklif sahibi istekli  
Geogis Mühendislik Müşavirlik İnşaat ve Ticaret A.Ş., Dem-Ka İnşaat Sanayi Ticaret İthalat  
İhracat Ltd. Şti. ve Geoks Harita Prj. Dan. İnş. İth. İhr. San. ve Tic. Ltd. Şti.-Mekan Harita  
Müh. İnş. Ltd. Şti. İş Ortaklığı tarafından sunulan aşırı düşük teklif açıklamalarının mevzuata  
uygun olmadığı, söz konusu istekliler tarafından idarece açıklama istenen pozların  
analizlerinde ve alt analizlerinde değişiklik yaparak açıklamada bulunulduğu, analiz girdi  
miktarlarının düşürüldüğü, işçilik ücretlerinin saatlik brüt asgari ücretin altında olduğu,  
nakliye için alınan fiyat tekliflerinin mevzuata aykırı olduğu, makinelerin model yılı ve  
teknik özelliklerinin karşılanmadığı, motorin fiyatlarının EPDK fiyatlarından ve rayiçlerden  
düşük alındığı, fiyat teklifini veren firmaların faaliyet alanının fiyat teklifine konu faaliyet  
alanını kapsamadığı, aşırı düşük teklif sorgulamasında sözleşme giderlerinin de belgelenmesi  
gerektiği,  
İhale dokümanı kapsamında birim fiyat tariflerinde yer alan ve işin  
gerçekleştirilmesinde önemli yer tutan maliyet girdilerinin açıklama istenilen önemli girdiler  
olarak analizlerde belirtilmesi gerekirken idarece bu yönde bir işlem tesis edilmediği,  
dolayısıyla idarece yapılan aşırı düşük teklif sorgulamasının mevzuata aykırı olduğu  
iddialarına yer verilmiştir.  
Başvuru sahibinin iddialarının değerlendirilmesi sonucunda aşağıdaki hususlar tespit  
edilmiştir.  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2020/017  
: 41  
: 10.04.2020  
: 2020/UY.II-693  
İdari Şartname’nin 2’nci maddesinde ihale konusu işin adı “Kayseri Sarımsaklı AT ve  
TİGH Tamamlama” olarak, türü ve miktarı “Kayseri Sarımsaklı AT ve TİGH projesi  
kapsamında yer alan Elagöz, Buğdaylı, Yar, Akçatepe, Hasanarpa, Salur, Kızık, Gömeç,  
Güneşli, Akin, Karahöyük Mahalleleri ile Melikgazi İlçesi Bağpınar ve Yeşilyurt  
Mahallelerinde TİGH Tamamlanması” olarak tanımlanmıştır. Anılan Şartname’nin ekinde  
ihale konusu işin niteliği, türü ve miktarı tablo halinde aşağıda belirtilmiştir.  
Sıra No İş Kalemi No  
Açıklama  
Birimi  
Miktarı  
Arazi  
toplulaştırmasına  
giren  
paftaların taranarak, parsellerin  
sayısallaştırılması, Tapu  
kayıtlarının Bilgisayara Girilmesi,  
Tapuya şerh verilmesi, Alan  
1
1
parsel  
7.000  
kontrolü,  
çizimi,  
Kadastro  
kontrolünün yapılması, Kadastro  
parselleri ile tapu kayıtlarının  
CAD/CBS ortamında eşleştirilmesi  
1/5000 Ölçekli Sayısal Harita  
Yapımı (Yer Kontrol noktaları tesis  
ölçü onayı ve Geometrik nivelman  
dahil)  
Toprak Etüt ve Derecelendirme  
Haritasının Hazırlanması Onayı,  
askı ve ilanı, ve CBS ortamına  
2
3
4
2
3
4
hektar  
hektar  
adet  
5.000  
5.000  
300  
aktarılması,  
Çoğaltılması  
Haritalarının  
Önceden hiç planı yapılmamış  
sahanın blok planlanmasının  
yapılması (Sulama ve Drenaj planı  
varsa 0.40 çarpan ile çarpılır)  
Arazi toplulaştırma projelerinde  
arazi etüdü, İşletme mülakatlarının  
yapılması  
5
6
5
6
kişi  
3.500  
5.000  
Mülakatların  
değerlendirilip,  
hektar  
parselasyon planın yapılması  
Planlama sonucu oluşan parsellere  
ait listelerin tanzimi, Parselasyon  
planlamasının bilgisayarda çizimi  
ve ahşap kazıkla araziye aplike  
edilmesi  
Kesinleşen Arazi toplulaştırması  
projesi sonrası, yeni parselleri  
arazi sahiplerine teslim edilmesi,  
blok köşe noktalarına beton taş,  
parsellere ahşap kazıkla aplikasyon  
yapılması, ayırma çapı varsa  
dosyasının hazırlanması, Teknik  
7
8
7
8
parsel  
parsel  
5.000  
5.000  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2020/017  
: 41  
: 10.04.2020  
: 2020/UY.II-693  
dosyanın Kadastro kontrolü ve  
Tapuda tescil işlemleri, yeni tapu  
senetlerin düzenlenmesi  
9
9
Kaba tesviye yapılması  
Makine ile her derinlikte dar, derin,  
yumuşak, sert toprak kazılması, metreküp  
serilmesi ve düzeltilmesi  
metreküp  
4.000.000  
1.600.000  
10  
10  
Yığınlar halinde toplanmış ve  
boyuna figüre edilmiş herçapta her  
11  
11  
sertlikte  
taşların  
ton  
50.000  
kırılması,sökülmesi ve yüklenmesi,  
boşaltılması,istifi  
Makine ile her çapta ağaç kesme ve  
kök sökme  
Tarla İçi Yol Yapımı ( 4 metre  
genişlik )  
12  
13  
12  
13  
adet  
12.000  
150  
kilometre  
Tarla İçi Yol Yapımı ( 6 metre  
genişlik )  
stabilize malzeme nakli  
14  
15  
14  
15  
kilometre  
ton  
100  
408.000  
Kırılmamış ve elenmemiş çakıllı  
16  
17  
16  
17  
malzeme ile stabilize yol temel ve metreküp  
taban kaplaması  
255.000  
15  
2.00 x 2.00 m Tek Gözlü Kutu  
adet  
Menfez Yapımı ( 8 metrelik )  
4734 sayılı Kamu İhale Kanunu’nun “Aşırı düşük teklifler” başlıklı 38’inci  
maddesinde ihale komisyonunun verilen teklifleri değerlendirdikten sonra, diğer tekliflere  
veya idarenin tespit ettiği yaklaşık maliyete göre teklif fiyatı aşırı düşük olanları tespit  
edeceği, bu teklifleri reddetmeden önce, belirlediği süre içinde teklif sahiplerinden teklifte  
önemli olduğunu tespit ettiği bileşenler ile ilgili ayrıntılarını yazılı olarak isteyeceği hüküm  
altına alınmıştır.  
Kamu İhale Genel Tebliği’nin “Aşırı düşük teklif sorgulaması öngörülen ihalelerde  
yaklaşık maliyetin hesaplanması sırasında yapılacak işlemler” başlıklı 38’inci maddesinde  
“38.1. İdare, yaklaşık maliyetin hesaplanması sırasında her bir iş kalemi/grubunun yaklaşık  
maliyete oranını tespit edecektir. Yaklaşık maliyeti oluşturan iş kalemleri/grupları tutarlarının  
büyükten küçüğe sıralandığı ve oranların kümülatif toplamının da gösterildiği “sıralı iş  
kalemleri/grupları listesi” ile iş kalemleri/gruplarına ait ayrıntılı analizler ve analiz  
girdilerinin tutarları itibarıyla küçükten büyüğe sıralanmış halini gösteren “sıralı analiz  
girdileri tablosu” hazırlanarak yaklaşık maliyet hesap cetveli kapsamında ihale onay  
belgesine eklenecektir. Sıralı iş kalemleri/grupları listesi oluşturulurken, iş kalemleri/grupları  
tutarlarının yaklaşık maliyete oranları, en yakın dört ondalık basamaklı sayıya getirilecek  
biçimde yuvarlanacak ve bu oranların toplamının, yuvarlama nedeni ile 1 den farklı olması  
dikkate alınmayacaktır...” açıklaması,  
Aynı Tebliğ’in “Sınır değer tespiti ve aşırı düşük teklifler” başlıklı 45’inci maddesinde  
“...45.1.2. Sınır değerin altındaki teklif sahiplerinden yaklaşık maliyetin % 80’lik bölümünü  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2020/017  
: 41  
: 10.04.2020  
: 2020/UY.II-693  
oluşturan iş kalemleri/gruplarına ilişkin ayrıntılar yazılı olarak istenir. Bu çerçevede; istenen  
açıklamanın niteliği dikkate alınarak, isteklilere beş (5) iş gününden az olmamak üzere makul  
bir süre verilir. (Ek cümle: 19.06.2018-30453/m RG/ 7. md.) Yazıda ayrıca, ihale konusu işe  
özgü alanlara (malzeme ocağı vb.) ilişkin olan ve açıklama istenecek girdi niteliğinde  
bulunan nakliyelere dair yaklaşık maliyet hesabında esas alınan mesafeler belirtilir.  
45.1.2.1. İhale komisyonunca, (38.1) maddesi kapsamında idarece hazırlanan “sıralı iş  
kalemleri/grupları listesi” kullanılarak yaklaşık maliyetin % 80’lik kısmına giren iş  
kalemleri/grupları belirlenir.  
Sıralı listeye göre, tutarlarının yaklaşık maliyete oranlarının kümülatif toplamı % 80  
oranına kadar olan iş kalemleri/grupları ile kümülatif toplama eklendiğinde % 80 oranının  
aşılmasına neden olan iş kalemi/grubu, sorgulamaya tabi tutulacak olan iş kalemleri/grupları  
olarak belirlenecektir. Bunların dışında kalan iş kalemleri/grupları için sorgulama  
yapılmayacaktır.  
45.1.2.2. İhale komisyonu tarafından, açıklama istenilmesi gereken iş  
kalemleri/gruplarına ait idarece (38.1) maddesine göre oluşturulan “sıralı analiz girdileri  
listesi” kullanılarak tutarı kar ve genel gider hariç analiz toplamının % 3’üne eşit ve bu  
tutarın altında olan analiz girdileri tespit edilecektir.  
Yaklaşık maliyeti oluşturan iş kalemi/grubu analizlerindeki analiz girdilerinden, tutarı  
kar ve genel gider hariç analiz toplamının %3’üneeşit ve altında olanlar için isteklilerden  
açıklama yapılması istenilmeyecektir.  
Tutarı, kar ve genel gider hariç analiz toplamının % 3’üne eşit veya altında olması  
nedeniyle sorgulamaya tabi tutulmayacak analiz girdilerinin tutarlarının kümülatif toplamının  
kar ve genel gider hariç analiz toplamının %15’ini aşması durumunda; en küçük tutardan  
itibaren kümülatif toplamda % 15’lik tutarın aşılmasına neden olan analiz girdisi  
belirlenecek, tutarı bu girdinin tutarından daha az olan girdiler için açıklama  
istenilmeyecektir.  
Aynı girdinin yaklaşık maliyeti oluşturan birden fazla iş kalemi/grubunun analizinde yer  
alması halinde bu girdinin oranı her analiz için ayrı ayrı değerlendirilerek analiz toplamının  
% 3’ünün altında kalıp kalmadığına göre işlem yapılır. Herhangi bir analizdeki oranı %3’ün  
üstünde olan analiz girdisi için açıklama istenilecektir.  
Analizlerdeki işçilik girdisi, tutarları analiz toplamının % 3’üne eşit veya altında olsa  
dahi, açıklama istenilmeyecek girdiler arasında yer alamaz.  
45.1.2.3. İhale komisyonu teklifleri aşırı düşük olarak tespit edilen isteklilerden  
(45.1.2.1) maddesinde belirlediği iş kalemleri/grupları için isteyeceği açıklama ile ilgili  
yazıda, (45.1.2.2) maddesine göre açıklama istenilmeyecek olan analiz girdilerini de  
belirtecektir.  
İstekliler, teklifi kapsamında yer alan iş kalemleri/grupları için hazırlayacakları  
analizlerde (45.1.2.2) maddesine göre açıklama istenilmeyecek olan analiz girdileri de dahil  
analizlerini oluşturan tüm girdileri göstereceklerdir.  
...  
45.1.3. (Değişik: 07/06/2014-29023 R.G./ 22.md.) İsteklilerden teklifleri kapsamında  
analiz ve hesap cetveli sunmaları istenmeyecektir. Analizler ve hesap cetveli, Kanunun 38 inci  
maddesi uyarınca teklif fiyatı aşırı düşük olarak tespit edilen isteklilerin tekliflerinin önemli  
bileşenleri ile ilgili ayrıntıların belirlenmesi amacıyla, sadece aşırı düşük teklif sahibi  
isteklilerden istenecektir. Bu çerçevede; teklif fiyatının aşırı düşük olduğu tespit edilen  
istekliler tekliflerinde önemli olduğu tespit edilen bileşenlerine ilişkin olarak yapacakları  
açıklama kapsamında;  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2020/017  
: 41  
: 10.04.2020  
: 2020/UY.II-693  
a) Anahtar teslimi götürü bedel işlerde, toplam teklif bedelini oluşturan iş kalemleri  
ve/veya iş gruplarına ait miktarlar ve bunlara ait birim fiyatların gösterildiği hesap cetveli ile  
açıklama istenen iş kalemleri ve/veya iş gruplarının birim fiyatlarına ilişkin ihale  
dokümanında verilen analiz formatına uygun analizleri,  
b) Teklif birim fiyatlı işlerde; açıklama istenen iş kalemlerinin birim fiyatlarına ilişkin  
olarak ihale dokümanında verilen analiz formatına uygun analizleri  
sunacaklardır. Sorgulamaya konu edilmeyen iş kalemleri/grupları için analiz sunulması  
istenmeyecektir.  
Anahtar teslimi götürü bedel teklif alınan ihalelerde istekli tarafından sunulacak hesap  
cetvelinde, sorgulamaya tabi tutulmayan iş kalemlerinin ve/veya iş gruplarının her biri için  
miktar ve birim fiyatların ayrı ayrı gösterilmesi zorunlu olmayıp, sorgulanmayan iş  
kalemlerinin tamamı için teklif edilen toplam bedelin gösterilmesi yeterlidir.  
45.1.4. (Değişik: 07/06/2014-29023 R.G./ 23.md.) İdare tarafından ihale dokümanı  
kapsamında;  
a) Teklif birim fiyatlı işlerde; her bir iş kaleminin yapım şartlarına, tarif ve içeriğine  
göre analizde yer almasını istediği “malzeme, işçilik, makine ve diğerleri (varsa; nakliyeler,  
inşaat yerindeki yükleme, boşaltma, yatay ve düşey taşımalar, zamlar vb.)” sadece girdi  
cinslerinin belirlendiği, analiz girdileri ile miktarlarının ve tutarlarının belirtilmediği,  
b) Anahtar teslimi götürü bedel işlerde; iş kalemleri ve/veya iş gruplarının yapım  
şartlarına bağlı kalınarak, her iş kalemi/iş grubunun içeriğine göre analizde yer almasını  
istediği “malzeme, işçilik, makine ve diğerleri (varsa; nakliyeler, inşaat yerindeki yükleme,  
boşaltma, yatay ve düşey taşımalar, zamlar vb.)” sadece girdi cinslerinin belirlendiği, analiz  
girdileri ile miktarlarının ve tutarlarının belirtilmediği,  
(Ek-Y.2)’de yer alan örneğe uygun analiz formatının isteklilere verilmesi, isteklilerin de  
tekliflerinin aşırı düşük olarak tespit edilerek kendilerinden açıklama istenmesi durumunda,  
yapacakları açıklamada sunacakları analizlerin verilen bu formata uygun olması  
gerekmektedir.  
İdare tarafından bütün iş kalemleri/iş grupları için tek bir analiz formatı  
düzenlenebileceği gibi, iş kalemleri/iş gruplarının yapım şartlarına göre birden fazla analiz  
formatı da düzenlenebilir. Ancak bu durumda, idare ihale dokümanında hangi analiz  
formatının hangi iş kalemleri/iş grupları için kullanılacağını belirtmek zorundadır.  
Kamu kurum ve kuruluşlarınca yayımlanmış birim fiyatlar ile uyumlu olmayan iş  
kalemleri (özel iş kalemleri) ile idarelerce tasarlanan ve birden fazla iş kalemini ihtiva eden iş  
kalemleri (paçal iş kalemi) için bu iş kalemlerinde bulunan analiz girdileri ve miktarlarının  
gösterildiği analiz formatlarının, ihale dokümanı kapsamında (Değişik ibare: 16/03/2019-  
30716 R.G./14.md.) veya aşırı düşük tekliflere yönelik açıklama istenmesine ilişkin yazı  
ekinde verilmesi gerekmektedir. Ancak idarece niteliği gereği analiz formatı hazırlanamayan  
iş kalemlerine ilişkin isteklilerin açıklamaları kapsamında analiz sunmalarına gerek olmayıp,  
anılan iş kalemlerine ilişkin açıklamalar 45.1.13 maddesi uyarınca yapılabilir.  
45.1.5. (Değişik: 07/06/2014-29023 R.G./ 24.md.) İsteklilerin iş kalemleri/iş grupları  
için kamu kurum ve kuruluşlarınca yayımlanmış cari yıl birim fiyatları veya bu fiyatlardan  
daha yüksek fiyatları teklif etmeleri ve söz konusu iş kalemleri/grupları için; hangi kamu  
kurum ve kuruluşunun birim fiyatını kullandıklarını, birim fiyat poz numarasını da yazmak  
suretiyle liste halinde belirterek açıklamaları kapsamında sunmaları durumunda analiz  
düzenlemeleri zorunlu değildir. Bu kapsamda; isteklilerin, kamu kurum ve kuruluşlarınca  
yayımlanmış “kar ve genel gider içermeyen birim fiyatların” üzerine, kendi belirledikleri  
“kar ve genel gideri” ilave ederek birim fiyatlarını oluşturmaları durumunda da; hangi kamu  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2020/017  
: 41  
: 10.04.2020  
: 2020/UY.II-693  
kurum ve kuruluşunun “kar ve genel gider hariç birim fiyatını” kullandıklarını ve kendi  
belirledikleri “kar ve genel gider” tutarını yazmak suretiyle liste halinde belirterek  
açıklamaları kapsamında sunmaları halinde de, söz konusu iş kalemleri/iş grupları için analiz  
düzenlemeleri zorunlu değildir. Bu kapsamda isteklilerin analiz düzenlemeleri zorunlu  
olmayan söz konusu iş kalemleri/grupları için 45.1.13 maddesinde belirtilen belgeleri  
sunmalarına da gerek bulunmamaktadır.  
...  
İş kalemleri/grupları için, kamu kurum ve kuruluşlarınca yayımlanmış birim fiyatlar  
esas alınarak teklif sunulmuş olmakla birlikte; yukarıda belirtildiği şekliyle liste halinde  
belirtilmemesi durumunda, söz konusu iş kalemleri/grupları için analiz sunulması zorunludur.  
İlan veya davet tarihinde cari yıl birim fiyatın yayımlanmamış olması durumunda,  
istekli tarafından önceki yılın yayımlanmış birim fiyatları kullanılabilir.  
45.1.6. (Değişik: 07/06/2014-29023 R.G./ 25.md.) Analizler ile yardımcı ve/veya alt  
analizlerde, Çevre ve Şehircilik Bakanlığı tarafından belirlenerek yayımlanmış rayiçleri  
kullanan ve söz konusu rayiçleri poz numaralarını da belirtmek suretiyle liste halinde sunan  
isteklilerin, söz konusu rayiçlere ilişkin olarak 45.1.13 maddesinde belirtilen belgeleri  
sunmalarına gerek bulunmamaktadır.  
45.1.7. İstekliler tarafından, inşaat iş kalemleri/iş grupları dışında yer alan sıhhi tesisat,  
kalorifer tesisatı, müşterek tesisat, havalandırma, brülör, asansör, elektrik tesisatı vb. iş  
kalemleri/iş gruplarına ait analiz sunulması yerine bu iş kalemi/iş gruplarına ait malzeme ve  
montaj bedelini ayrı ayrı gösterecek şekilde açıklama yapılması kabul edilecektir.  
45.1.8. Aşırı düşük teklifine ilişkin olarak yaptığı açıklamada sunduğu analizler, ihale  
dokümanı kapsamındaki analiz formatına, birim fiyat tariflerine, idarece tanımlanan yapım  
şartlarına veya teknik şartnameye uygun olmayan, analiz fiyat tutarları teklif fiyatların  
üzerinde olan isteklilere ait teklifler reddedilecektir. Analizler üzerinde yapılan incelemede;  
çarpım ve toplamlarda hesaplama hatası bulunması durumunda, analiz girdilerine ait fiyatlar  
esas alınarak, hesaplama hatası ihale komisyonu tarafından resen düzeltilir. Bu şekilde  
düzeltilmiş analiz fiyatı, teklif fiyatın üzerinde olan isteklilerin teklifleri reddedilir.  
45.1.9. (Değişik: 20/8/2011-28031 R.G./ 16 md.) İş kalemleri/gruplarına ait analizler ile  
yardımcı ve/veya alt analizlerde yer alan işçilik fiyatları ihale tarihinde yürürlükte olan  
saatlik asgari ücretin altında olamaz.  
45.1.10. (Değişik: 07/06/2014-29023 R.G./ 26.md.) İhale komisyonu, sınır değerin  
altındaki tekliflerin önemli bileşenlerini;  
a) Yapım yönteminin ekonomik olması,  
b) Seçilen teknik çözümler ve yapım işinin yerine getirilmesinde kullanılacak avantajlı  
koşullar,  
c) Teklif edilen yapım işinin özgünlüğü,  
gibi hususlarda istekliler tarafından yapılan yazılı açıklamaları da dikkate almak  
suretiyle değerlendirir ve ihaleyi sonuçlandırır.  
45.1.11. (Değişik: 07/06/2014-29023 R.G./ 27.md.) Yapım yönteminin ekonomik olması  
hususunda bir açıklamada bulunulması durumunda; kullanılan yapım yöntemi ve  
teknolojisinin sağlayacağı maliyet avantajının açıklanması gereklidir.  
45.1.12. (Değişik: 07/06/2014-29023 R.G./ 28.md.) Seçilen teknik çözümler, yapım  
işinin yerine getirilmesinde kullanılacak avantajlı koşullar veya yapım işinin özgünlüğü  
hususunda bir açıklamada bulunulması durumunda; belirtilen çözüm, avantajlı koşul ve  
özgünlük sayesinde elde edilen maliyet avantajı açıklanmalıdır.  
45.1.13. (Değişik: 20/8/2011-28031 R.G./ 17. md.; Değişik: 07/06/2014-29023 R.G./ 29.  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2020/017  
: 41  
: 10.04.2020  
: 2020/UY.II-693  
md.) Teklifi aşırı düşük bulunan isteklilerin, tekliflerinde önemli olduğu tespit edilen  
bileşenler ile ilgili olarak 4734 sayılı Kanunun 38 inci maddesi uyarınca yapacakları  
açıklamada, sorgulamaya konu iş kalemlerine/gruplarına ilişkin analizler ile bu analizlere  
dayanak teşkil eden bilgi ve belgeleri sunmaları gerekmektedir.  
İsteklilerin analizlerine dayanak teşkil eden bilgi ve belgeler;  
a. Üçüncü kişilerden alınan fiyat teklifleri,  
b. Çimento ve demir ürünleri için ilan edilmiş üretici fiyat tarifeleri,  
c. Kamu kurum ve kuruluşları tarafından sunulan mal ve hizmetlere ilişkin ilan edilmiş  
fiyat tarifeleri veya bunlardan alınmış fiyat teklifleri,  
ç. Kamu kurum ve kuruluşları tarafından ilgili mal veya hizmetlere ilişkin ilan edilen  
asgari fiyatlar,  
d. Ürettiği, aldığı veya sattığı mallara ilişkin maliyet/satış tutarı tespit tutanakları,  
e. Stoğunda bulunan mallara ilişkin stok tespit tutanakları,  
f. İdarece istenmesi durumunda yardımcı analizler v.b. dir.  
İstekliler tekliflerine ilişkin olarak yukarıda sayılan belgelerden kendileri için uygun  
olanları açıklamaları kapsamında sunacaklardır.  
Yukarıda sayılan bilgi ve belgelerden herhangi biri ile açıklama yapılmasının fiilen  
mümkün olmadığının anlaşıldığı durumlarda, istekliler tarafından gerekçesi belirtilmek  
suretiyle ilgili mevzuatına göre son 12 ay içinde düzenlenen açıklamaya elverişli diğer bilgi  
ve belgeler kullanılarak da açıklama yapılabilir (Örnek: Yurt dışından ithal edilen mallara  
ilişkin olarak gümrük giriş beyannamesi kullanılarak açıklama yapılabilir). Yüklenicinin  
dışında üçüncü kişilerce inşaat mahalli dışında imal edilen ve esaslı başka bir işçilik veya  
malzeme katkısı yapılmaksızın yapıya monte edilen iş kalemlerinin üçüncü kişilerden alınan  
fiyat teklifleri ile açıklanması durumunda, bu iş kalemlerine ilişkin analiz sunulması zorunlu  
değildir. Ayrıca, istekliler tarafından teklif kapsamındaki harita, kadastro ve proje işlerine  
ilişkin yapılacak açıklamalarda üçüncü kişilerden alınan fiyat tekliflerinin sunulması  
yeterlidir.  
45.1.13.1. (Değişik: 07/06/2014-29023 R.G./ 30.md.) Teklifi oluşturan maliyet  
bileşenlerine ilişkin üçüncü kişilerden fiyat teklifi alınması durumunda, öncelikli olarak fiyat  
teklifini veren kişiyle tam tasdik sözleşmesi yapan veya beyannamelerini imzalamaya yetkili  
olan meslek mensubu tarafından ilgisine göre teklife konu mal veya hizmet için maliyet tespit  
tutanağı (Ek-O.5) veya satış tutarı tespit tutanağı (Ek-O.6) düzenlenecektir. Tutanaklar fiyat  
teklifinin dayanağı olarak düzenlenecek olup, meslek mensubu tarafından muhafaza edilecek  
ve fiyat teklifinin ekinde idareye verilmeyecektir. Ancak idare veya Kurum tarafından gerekli  
görülmesi halinde bu tutanaklar meslek mensubundan istenebilecektir.  
Maliyet tespit tutanağı dayanak alınarak fiyat teklifi sunulabilmesi için, fiyat teklifinin  
mamul/mala ilişkin olması halinde mamul/malın birim fiyatının, tutanakta tespit edilen  
ağırlıklı ortalama birim maliyetin altında olmaması; fiyat teklifinin hizmete ilişkin olması  
halinde ise bu hizmetin birim fiyatının, tutanakta tespit edilen toplam birim maliyetin altında  
olmaması, bu tespitin (Ek-O.5) formunda yapılması, fiyat teklifi üzerine meslek mensubu  
tarafından “Bu fiyat teklifindeki birim fiyatın, mükellefin yasal defter ve belgelerine göre  
tarafımca düzenlenerek onaylanan (.../.../...) tarih ve (…) sayılı maliyet tespit tutanağındaki  
ortalama/toplam birim maliyet tutarının altında olmadığını beyan ederim.” ibaresinin  
yazılarak imzalanması ve iletişim bilgileri de belirtilmek suretiyle kaşelenmesi/mühürlenmesi  
gerekmektedir.  
Satış tutarı tespit tutanağı dayanak alınarak fiyat teklifi sunulabilmesi için teklif edilen  
birim fiyatın, ilgili tutanakta tespit edilen ağırlıklı ortalama birim satış tutarının % 80’inin  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2020/017  
: 41  
: 10.04.2020  
: 2020/UY.II-693  
altında olmaması, bu tespitin (Ek-O.6) formunda yapılması, fiyat teklifi üzerine meslek  
mensubu tarafından “Bu fiyat teklifindeki birim fiyatın, mükellefin yasal defter ve belgelerine  
göre tarafımca düzenlenerek onaylanan (.../.../...) tarih ve (…) sayılı satış tutarı tespit  
tutanağındaki ağırlıklı ortalama birim satış tutarının % 80’inin altında olmadığını beyan  
ederim.” ibaresinin yazılarak imzalanması ve iletişim bilgileri de belirtilmek suretiyle  
kaşelenmesi/mühürlenmesi gerekmektedir.  
Üçüncü kişilerden alınan fiyat tekliflerinin teklife konu alanda faaliyet gösterenlerden  
alınması gerekmekte olup, bu belgelerin ihale tarihinden önce düzenlenmiş olması zorunlu  
değildir.  
Kaşeleme işlemi 8.4 üncü maddede belirtilen özel kaşe kullanılmak suretiyle  
yapılabileceği gibi, bu kaşe dışında meslek mensubuna ilişkin bilgileri içeren kaşe  
kullanılmak suretiyle de yapılabilir.  
...  
45.1.13.5 İstekli tarafından açıklaması yapılacak girdinin fiyatı, kamu kurum ve  
kuruluşlarınca ilan edilen ilgili mala ilişkin asgari fiyatlara uygun olması halinde, sadece  
ilan/davet ile ihale tarihi arasında (ihale tarihi hariç) geçerli olan asgari fiyatın  
belgelendirilmesi suretiyle açıklama yapılması yeterlidir. (Mülga ibare: 06/02/2018-30324  
R.G./4. md.)  
...  
45.1.13.6.(Değişik: 07/06/2014-29023 R.G./ 32. md.) Teklifi oluşturan maliyet  
bileşenlerine ilişkin olarak isteklinin kendi ürettiği, aldığı veya sattığı mallara ait fiyatların  
kullanılması durumunda, istekliyle tam tasdik sözleşmesi yapan veya beyannamelerini  
imzalamaya yetkili olan meslek mensubu tarafından ilgisine göre teklife konu olan mal için  
düzenlenen maliyet/satış tutarı tespit tutanağı (EK.O.7) ile açıklama yapılabilir.  
Maliyetler dayanak alınarak yapılan açıklamanın geçerli olabilmesi için teklif edilen  
birim fiyatın, ilgili tutanakta tespit edilen ağırlıklı ortalama birim maliyetin altında olmaması  
ve isteklinin son veya bir önceki geçici vergi beyanname döneminde ihale konusu işte  
kullanılmasını öngördüğü mal miktarının en az yarısı kadar alım yapmış olması gerekir.  
Satışlar dayanak alınarak yapılan açıklamanın geçerli olabilmesi için teklif edilen  
birim fiyatın, ilgili tutanakta tespit edilen ağırlıklı ortalama birim satış tutarının % 80’inin  
altında olmaması ve malın ticaretinin isteklinin faaliyet alanında olması gerekir.  
İsteklinin son veya bir önceki geçici vergi beyanname döneminde 4734 sayılı Kanun  
kapsamındaki idarelere açıklama konusu mala ilişkin satış yapmış ve satılan malın idarece  
kabul edilmiş olması durumunda, maliyet/satış tutarı tespit tutanağı sunmasına gerek  
bulunmayıp, sadece söz konusu satışa ilişkin fatura örnekleri veya bu örneklerin noter, (Ek  
ibare:12/06/2015-29384 R.G./3.md.; Mülga ibare: 13.06.2019-30800 R.G/11. md.,  
yürürlük:23.06.2019) YMM, SMMM ya da vergi dairesince onaylı suretleri ile de  
belgelendirme yapılabilecektir.  
Kaşeleme işlemi 8.4 üncü maddede belirtilen özel kaşe kullanılmak suretiyle  
yapılabileceği gibi, bu kaşe dışında meslek mensubuna ilişkin bilgileri içeren kaşe  
kullanılmak suretiyle de yapılabilir.  
45.1.13.7. İstekliler tarafından yapılan açıklamada; malın ihale tarihi itibariyle  
stoklarda bulunduğunun belirtilmesi durumunda, stokta bulunan mala ilişkin “stok tespit  
tutanağı”nın (Ek-O.8) sunulması zorunludur. Stok tespit tutanağında ilgili malın ağırlıklı  
ortalama birim maliyeti gösterilecektir. İsteklilerce teklif edilen tutara ilişkin birim fiyatlar,  
stok tespit tutanağındaki ağırlıklı ortalama birim maliyetin altında olamaz. Ayrıca stoklarda  
olduğu belirtilen söz konusu malın miktarının, ihale konusu işte kullanılacağı belirtilen  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2020/017  
: 41  
: 10.04.2020  
: 2020/UY.II-693  
miktardan az olması halinde eksik kalan miktar için bu Tebliğdeki diğer açıklama  
yöntemlerine uygun olarak açıklama yapılması gereklidir.  
...  
45.1.13.9. (Değişik: 07/06/2014-29023 R.G./ 33.md.) İstekliler tarafından aşırı düşük  
teklif sorgulaması kapsamındaki mallara ilişkin olarak stok tespit tutanağı veya üçüncü  
kişilerden alınan fiyat teklifi yerine sadece alış faturası ile açıklamada bulunulması geçerli  
bir açıklama olarak kabul edilmeyecektir.  
45.1.13.10. (Değişik: 07/06/2014-29023 R.G./ 34. md.) Meslek mensubu; üçüncü  
kişilerden alınan fiyat teklifi üzerindeki beyanın ve emsal bedel beyanı ile Ek-O.5, Ek-O.6,  
Ek-O.7 ve Ek-O.8 numaralı tutanaklardaki bilgilerin doğruluğundan sorumludur. Meslek  
mensubu ibaresinden Yeminli Mali Müşavirler veya Serbest Muhasebeci Mali Müşavirler  
anlaşılır.  
45.1.13.11. (Değişik: 07/06/2014-29023 R.G./ 35. md.) Ek-O.5, Ek-O.6, Ek-O.7 ve  
Ek-O.8 numaralı tutanakların son veya bir önceki geçici vergi beyanname dönemine ilişkin  
olarak düzenlenmesi zorunludur. Son veya bir önceki geçici vergi beyanname döneminin  
tespitinde; 4734 sayılı Kanunun 21 inci maddesinin birinci fıkrasının (a), (d) ve (e) bentlerine  
göre pazarlık usulü ile yapılan ihalelerde ilk yazılı fiyat tekliflerinin alındığı tarih, diğer ihale  
usulleri ile yapılan ihalelerde ise ihale tarihi esas alınır.  
Örneğin; 11.1.2014 tarihinde açık ihale usulü ile yapılan ihalede son geçici vergi  
beyanname dönemi “Ekim-Kasım-Aralık 2013”, 15.7.2014 tarihinde açık ihale usulü ile  
yapılan ihalede son geçici vergi beyanname dönemi “Nisan-Mayıs-Haziran 2014” tür.  
...  
45.1.13.14. (Ek madde: 25/01/2017-29959 R.G./7. md.) İstekliler tarafından akaryakıt  
girdisine ilişkin olarak EPDK tarafından il bazında günlük yayımlanan akaryakıt fiyatlarının  
(Ek ibare: 06/02/2018-30324 R.G./5. md.) % 90’ının altında sunulan açıklamalar geçerli  
kabul edilmeyecektir. (Ek cümle: 16/03/2019-30716 R.G./15. md.) Motorin veya benzine  
yönelik olarak öngörülen tutarın TL/lt cinsinden hesaplanmasında Enerji Piyasası Düzenleme  
Kurumunun ilgili düzenlemeleri dikkate alınacaktır.  
45.1.14. Aşırı düşük teklif sorgulaması sonucunda; (45.1.3 - 45.1.13) maddelerine  
uygun açıklamada bulunmayan, açıklamaları idarece tanımlanan yapım şartlarına uymayan  
veya teknik şartnameye aykırı hususlar içeren isteklilerin teklifleri gerekçeleri belirtilmek  
suretiyle reddedilecektir...” açıklaması bulunmaktadır.  
Yukarıda aktarılan mevzuat açıklamasından, teklifi aşırı düşük bulunan isteklilerin,  
tekliflerinde önemli olduğu tespit edilen bileşenler ile ilgili olarak sorgulamaya konu iş  
kalemlerine ilişkin analizler ile bu analizlere dayanak teşkil eden bilgi ve belgeleri sunmaları  
gerektiği, isteklilerin analizlerine dayanak teşkil eden bilgi ve belgelerin Tebliğ’in  
45.1.13’üncü maddesinde sayıldığı, iş kalemlerinin analiz girdilerinin bu sayılanlar ile  
açıklanması gerektiği anlaşılmaktadır.  
İdari Şartname’nin “Sınır değer” başlıklı 33’üncü maddesinde teklifi sınır değerin  
altında kalan isteklilerden anılan Kanun’un 38’inci maddesine göre açıklama isteneceğine  
ilişkin düzenleme yapılmıştır.  
İncelemeye konu ihalede (50) adet ihale dokümanı temin edildiği, 22.10.2019  
tarihinde yapılan ihaleye (27) isteklinin katıldığı, ihale komisyonunca teklifi sınır değerin  
altında olduğu tespit edilen 9 istekliden aşırı düşük teklif açıklaması istenildiği, 13.12.2019  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2020/017  
: 41  
: 10.04.2020  
: 2020/UY.II-693  
tarihli ihale komisyon kararı ile 4 isteklinin süresi içerisinde açıklama vermediğinden, 1  
isteklinin ise toplam ciroyu gösteren belgeleri sunmadığından değerlendirme dışı  
bırakılmasının ardından yapılan fiyat dışı unsurlar dikkate alınarak yapılan puanlama  
sonucunda ihalenin açıklaması uygun bulunan Akaray Grup İnşaat Ticaret İthalat ve İhracat  
Ltd. Şti. üzerinde bırakıldığı, Geogis Mühendislik Müşavirlik İnşaat ve Ticaret A.Ş.nin ise  
ekonomik açıdan en avantajlı ikinci teklif olarak belirlendiği görülmüştür.  
Teklifi aşırı düşük olarak değerlendirilen isteklilere EKAP üzerinden gönderilen  
28.11.2019 tarihli aşırı düşük teklif sorgulama yazısında, “... Teklif fiyatınız ,… yaklaşık  
maliyete ve geçerli tekliflere göre aşırı düşük olduğu tespit edilmiştir.  
Bu nedenle, Kamu İhale Genel Tebliğinin 38’inci maddesinin birinci bendi  
kapsamında idaremizce hazırlanan “sıralı iş kalemleri listesi” kullanılarak tespit edilen ve  
yaklaşık maliyetin %80’lik kısmına giren ve yazımız ekinde verilen tabloda yer alan toplam 4  
(dört) adet iş kaleminin analizlerinde yer alan girdi maliyetlerinin (açıklama istenmeyen girdi  
maliyetleri hariç), işe ait İdari Şartnamenin 33’üncü maddesinin ikinci bendine ve 13.09.2019  
tarihli 30887 sayılı Resmi Gazetede yayımlanarak yürürlüğe giren Kamu İhale Genel  
Tebliği’nin “Aşırı Düşük Teklif Değerlendirilmesi” başlıklı 45’inci maddesi ve alt bentleri ile  
ilgili diğer madde hükümlerine göre ihale dokümanında ve yazımız ekinde verilen analiz  
formatına uygun olarak açıklanması ve belgelendirilmesi gerekmektedir. Ancak, sunulacak  
analizlerde tüm girdilerin (açıklama istenilmeyen analiz girdileri de dahil) gösterilmesi  
gerekmektedir. Söz konusu iş kalemlerinin, açıklanması istenen ve istenmeyen girdilerini  
içeren analizleri yazımız ekinde yer almaktadır.  
Konuyla ilgili olarak sunulacak tüm belgelerin, İdari Şartnamenin “Belgelerin  
sunuluş şekli” başlıklı 7’nci maddesinin yedinci bendine uygun olarak bu yazının tarafınıza  
tebliği tarihinden itibaren 8 (sekiz) gün içerisinde idaremize sunmanız gerekmektedir.”  
hususlarına yer verilmiş olup, yazı ekinde açıklama istenilen iş kalemleri listesine, açıklama  
istenilmeyen analiz girdileri listesine ve 4 adet açıklama istenilen iş kalemlerine ait analiz  
formatlarına yer verildiği, söz konusu analiz formatlarında iş kalemlerinin malzeme, işçilik,  
makine, nakliyeler ve diğer başlığı altında ayrıntılı analiz girdilerinin belirtildiği, örneğin 16  
no’lu “Kırılmamış ve elenmemiş çakıllı malzeme ile stabilize yol temel ve taban kaplaması”  
iş kaleminde malzeme başlığı altında mazot, işçilik başlığı altında makinist yardımcısı,  
formen, şoför, yağcı, operatör makinist ve düz işçi, makine başlığı altında, teknik özellikleri  
de verilen motopomp, arazöz, titreşimli silindir, motor greyder, ekskavatör ve dragline tipi  
makineler, nakliyeler başlığı altında 1.000 metreye su nakli analiz girdilerinin belirtildiği  
görülmüştür.  
İhale işlem dosyası kapsamında, idarece yaklaşık maliyetin hesaplanması sırasında  
gerçekleştirilen işlemler üzerinde yapılan incelemede, Kamu İhale Genel Tebliği’nin 38.1’inci  
maddesi gereğince, aşırı düşük teklif açıklaması istenecek iş kalemlerinin belirlenmesinde  
kullanılacak yaklaşık maliyetin %80’lik kısmını oluşturan sıralı iş kalemleri listesinin  
oluşturulacağı, sıralı iş kalemleri listesinde yer alan açıklama istenecek iş kalemlerine ilişkin  
sıralı analiz girdileri tablolarının hazırlanacağı ve Tebliğ’in 45.1.2.2’nci maddesine uygun  
olarak açıklama istenilmeyecek analiz girdilerinin belirleneceği anlaşılmaktadır. Aşırı düşük  
teklif sorgulaması aşamasında, aşırı düşük teklif açıklama isteme yazısı ekinde açıklama  
istenen söz konusu 4 iş kalemine ait analizlerin ve söz konusu analizlerde açıklama  
istenilecek/istenilmeyecek girdilerin aşırı düşük teklif açıklaması istenen isteklilere  
gönderildiği, açıklama istenilen iş kalemlerinin analizlerinde, analiz girdilerinin ihale konusu  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2020/017  
: 41  
: 10.04.2020  
: 2020/UY.II-693  
işin özelliğine uygun temel girdilere (işçilik, malzeme, mazot, diğer malzeme girdileri,  
makine, nakliye vb.) ayrıştırılmak suretiyle açıklama istenildiği, bu çerçevede, aktarılan  
Tebliğ açıklamaları uyarınca, birim fiyat tarifinde yer alan tüm girdilerden açıklama  
istenilmesi gerekliliğinden bahsedilemeyeceği anlaşıldığından başvuru sahibinin aşırı düşük  
teklif sorgulamasının mevzuata uygun olmadığı yönündeki iddiası uygun bulunmamıştır.  
Diğer taraftan aşırı düşük teklif sorgulama yazısında, açıklama istenilen 4 adet iş  
kalemi, 9 numaralı kaba tesviye yapılması, 10 numaralı makine ile her derinlikte dar, derin,  
yumuşak, sert toprak kazılması, serilmesi ve düzeltilmesi, 15 numaralı stabilize malzeme  
nakli ve 16 numaralı kırılmamış elenmemiş çakıllı malzeme ile stabilize yol temel ve taban  
kaplaması şeklinde belirlenmiştir.  
Akaray Grup İnşaat Ticaret İthalat ve İhracat Ltd. Şti., Geogis Mühendislik Müşavirlik  
İnşaat ve Ticaret A.Ş., Dem-Ka İnşaat Sanayi Ticaret İthalat İhracat Ltd. Şti., Geoks Harita  
Prj. Dan. İnş. İth. İhr. San. ve Tic. Ltd. Şti.-Mekan Harita Müh. İnş. Ltd. Şti. İş Ortaklığı ve  
Gözlem Müh. Müt. Plan. ve Tic. A.Ş. - İn-San Müh. İnş. Tic. A.Ş. İş Ortaklığı tarafından  
sunulan aşırı düşük teklif açıklamalarının başvuru sahibinin iddiaları çerçevesinde  
incelenmesi neticesinde,  
Akaray Grup İnşaat Ticaret İthalat ve İhracat Ltd. Şti. tarafından aşırı düşük teklif  
açıklamasında, açıklama istenilen iş kalemlerinden kaba tesviye yapılması iş kalemi ile  
stabilize malzeme nakli iş kalemlerinin idarece verilen analiz formatına uygun düzenlenen  
analizlerle açıklandığı, kaba tesviye yapılması iş kalemine ilişkin sunulan analizde motorinin  
birim fiyatının, Çevre ve Şehircilik Bakanlığı’nın 2019 yılı birim fiyatı ile tevsik edildiği, söz  
konusu analizlerde iş kalemlerinin miktarlarının düşürülmediği, miktarlar ile birim fiyatların  
çarpımında aritmetik hata ve yuvarlama hatası bulunmadığı, analiz girdilerinden 2. sınıf çam  
kerestesine ilişkin olarak teklife konu alanda faaliyet gösteren bir firmadan yukarıda aktarılan  
Tebliğin ilgili maddelerinde yer alan usule uygun olarak düzenlenmiş fiyat teklifi alındığı,  
stabilize malzeme nakli iş kaleminde yer alan nakliye girdisinin kamu kurum ve  
kuruluşlarınca yayımlanan nakliye formülü kullanılmak suretiyle açıklandığı, fiyat teklifi ile  
açıklanmadığı, söz konusu formülde malzeme yoğunluğunun Karayolları Teknik  
Şartnamesi’nden alınan 1,60 olarak belirtildiği, yapılan analizlerde teklif edilmesi gereken  
saatlik asgari işçilik birim fiyatı olan 11.37 TLnin altında işçilik ücreti bulunmadığı, işçilik  
miktarlarının da düşürülmediği, ayrıca analizlerde yer alan makine girdilerinin kendi malı  
araçlarla açıklanmadığı anlaşılmıştır. Diğer taraftan, açıklama istenilen iş kalemlerinden  
makine ile her derinlikte dar, derin, yumuşak, sert toprak kazılması, serilmesi ve düzeltilmesi  
iş kaleminin tümü için tek bir fiyat teklifinin, kırılmamış elenmemiş çakıllı malzeme ile  
stabilize yol temel ve taban kaplaması yapılması iş kaleminin tümü için yine tek bir fiyat  
teklifinin kullanıldığı, söz konusu iş kalemlerine ilişkin olarak sunulan analizlerin idarece  
sorgulama yazısı ekinde isteklilere gönderilen analiz formatına uygun olmadığı, başka bir  
ifadeyle anılan fiyat tekliflerinde “makine, yakıt, işçilik, malzeme vb.” şeklinde ayrı ayrı  
girdilere yer verildiği, ancak isteklilere gönderilen analiz formatındaki girdi cinsleri belirtilir  
şekilde bir açıklamaya yer verilmediği, dolayısıyla analiz formatına aykırı açıklamalarda  
bulunulduğu, bu bağlamda, isteklinin idare tarafından oluşturulmuş olan analiz formatını  
kullanarak açıklama yapması gerekirken belirtilen iş kalemlerinin girdilerinin tamamı için  
fiyat teklifi almasının mevzuata aykırı olduğu, ayrıca fiyat teklifinin ekinde ve fiyat teklifine  
dayanak oluşturan tutanaklarda da iş kaleminin analiz girdilerinin belirtilmediği,  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2020/017  
: 41  
: 10.04.2020  
: 2020/UY.II-693  
Geogis Mühendislik Müşavirlik İnşaat ve Ticaret A.Ş. tarafından aşırı düşük teklif  
açıklamasında, açıklama istenilen kaba tesviye yapılması ve makine ile her derinlikte dar,  
derin, yumuşak, sert toprak kazılması, serilmesi ve düzeltilmesi iş kalemleri için tek bir fiyat  
teklifi, stabilize malzeme nakli ve kırılmamış elenmemiş çakıllı malzeme ile stabilize yol  
temel ve taban kaplaması yapılması iş kalemleri için de ayrı bir fiyat teklifi alındığı, söz  
konusu fiyat tekliflerinin yukarıda aktarılan Tebliğin ilgili maddelerinde yer alan şekil  
şartlarına uygun olduğu, fiyat tekliflerinin teklife konu alanda faaliyet gösteren firmalardan  
alındığı, diğer taraftan idarece isteklilere gönderilen analiz formatlarında nakliye iş  
kalemleri/girdileri için poz numarası veya taşıma formülüne yer verilmediği anlaşılmakla  
birlikte, söz konusu fiyat tekliflerinde analiz girdilerine ilişkin olarak herhangi bir açıklama  
bulunmadığı, açıklama istenilen söz konusu iş kalemlerine ilişkin olarak sunulan analizlerin  
idarece sorgulama yazısı ekinde isteklilere gönderilen analiz formatına uygun olmadığı, başka  
bir ifadeyle adı geçen iş kalemleri için idarece hazırlanmış olan analizlere uygun analizlerin  
sunulmadığı, analizde yer alan girdiler için herhangi bir açıklama yapılmadığı, bu bağlamda,  
isteklinin idare tarafından oluşturulmuş olan analiz formatını kullanarak açıklama yapması  
gerekirken belirtilen iş kalemlerinin girdilerinin tamamı için fiyat teklifi almasının mevzuata  
aykırı olduğu,  
Dem-Ka İnşaat Sanayi Ticaret İthalat İhracat Ltd. Şti. tarafından aşırı düşük teklif  
açıklamasında, açıklama istenilen iş kalemlerinden kaba tesviye yapılması iş kalemine ilişkin  
sunulan analizde motorinin birim fiyatının, Çevre ve Şehircilik Bakanlığı’nın 2019 yılı birim  
fiyatı ile tevsik edildiği, analiz girdilerinden 2. sınıf çam kerestesine ilişkin olarak teklife  
konu alanda faaliyet gösteren bir firmadan yukarıda aktarılan Tebliğin ilgili maddelerinde yer  
alan usule uygun olarak düzenlenmiş fiyat teklifi alındığı, stabilize malzeme nakli iş  
kaleminde yer alan nakliye girdisinin kamu kurum ve kuruluşlarınca yayımlanan nakliye  
formülü kullanılmak suretiyle açıklandığı, fiyat teklifi ile açıklanmadığı, söz konusu formülde  
malzeme yoğunluğunun 1,60 olarak belirtildiği, söz konusu analizlerde teklif edilmesi  
gereken saatlik asgari işçilik birim fiyatı olan 11,37 TLnin altında işçilik ücreti bulunmadığı,  
işçilik miktarlarının da düşürülmediği, ayrıca analizlerde yer alan makine girdilerinin kendi  
malı araçlarla açıklanmadığı anlaşılmıştır. Diğer taraftan, açıklama istenilen iş kalemlerinden  
makine ile her derinlikte dar, derin, yumuşak, sert toprak kazılması, serilmesi ve düzeltilmesi  
iş kalemi ile kırılmamış elenmemiş çakıllı malzeme ile stabilize yol temel ve taban kaplaması  
yapılması iş kaleminin girdilerinin tümü için birer adet fiyat teklifi alındığı, söz konusu iş  
kalemlerine ilişkin olarak sunulan analizlerin idarece sorgulama yazısı ekinde isteklilere  
gönderilen analiz formatına uygun olmadığı, başka bir ifadeyle anılan fiyat tekliflerinde  
“makine, yakıt, işçilik, malzeme vb.” şeklinde ayrı ayrı girdilere yer verildiği, ancak  
isteklilere gönderilen analiz formatındaki girdi cinsleri belirtilir şekilde bir açıklamaya yer  
verilmediği, dolayısıyla analiz formatına aykırı açıklamalarda bulunulduğu, bu bağlamda,  
isteklinin idare tarafından oluşturulmuş olan analiz formatını kullanarak açıklama yapması  
gerekirken belirtilen iş kalemlerinin girdilerinin tamamı için fiyat teklifi almasının mevzuata  
aykırı olduğu,  
Geoks Harita Prj. Dan. İnş. İth. İhr. San. ve Tic. Ltd. Şti.-Mekan Harita Müh. İnş. Ltd.  
Şti. İş Ortaklığı tarafından aşırı düşük teklif açıklamasında, açıklama istenilen iş  
kalemlerinden kaba tesviye yapılması ile makine ile her derinlikte dar, derin, yumuşak, sert  
toprak kazılması, serilmesi ve düzeltilmesi iş kalemlerine ilişkin sunulan analizde motorinin  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2020/017  
: 41  
: 10.04.2020  
: 2020/UY.II-693  
birim fiyatının, Çevre ve Şehircilik Bakanlığı’nın 2019 yılı birim fiyatı ile tevsik edildiği,  
analiz girdilerinden 2. sınıf çam kerestesi, ekskavatör ve dragline makineler 100 hp (1Yd3),  
traktör buldozer (TD 25 veya emsali 185 HP+BIÇAK) girdilerine ilişkin olarak teklife konu  
alanda faaliyet gösteren firmalardan fiyat teklifi alındığı, 2. sınıf çam kerestesi ve ekskavatör  
ve dragline makineler 100 hp (1Yd3) için alınan fiyat tekliflerinde meslek mensubu  
tarafından fiyat teklifi üzerine yazılması gereken beyanda, satış tutarı tespit tutanağının tarih  
ve sayısının belirtilmediği, makinelere ilişkin alınan fiyat tekliflerinde makinaların teknik  
özelliklerinin analiz formatlarındaki makinelerin teknik özellikleriyle uyumlu olduğu, söz  
konusu analizlerde teklif edilmesi gereken saatlik asgari işçilik birim fiyatı olan 11.37 TLnin  
altında işçilik ücreti bulunmadığı, işçilik miktarlarının da düşürülmediği, sorgulamaya tabi  
tutulan stabilize malzeme nakli iş kalemine ilişkin olarak kamu kurum ve kuruluşlarınca  
yayımlanan nakliye formülünün kullanıldığı anlaşılmıştır. Diğer taraftan, açıklama istenilen iş  
kalemlerinden kırılmamış elenmemiş çakıllı malzeme ile stabilize yol temel ve taban  
kaplaması yapılması iş kaleminin girdilerinin tümü için fiyat teklifi alındığı, söz konusu iş  
kalemine ilişkin olarak idarece sorgulama yazısı ekinde isteklilere gönderilen analiz formatına  
uygun olarak analiz sunulmadığı ve analiz girdilerinin açıklanmadığı, bu bağlamda, isteklinin  
idare tarafından oluşturulmuş olan analiz formatını kullanarak açıklama yapması gerekirken  
belirtilen iş kaleminin girdilerinin tamamı için fiyat teklifi almasının mevzuata aykırı olduğu,  
ayrıca fiyat teklifinin içeriğinde de iş kaleminin analiz girdilerinin belirtilmediği, ayrıca söz  
konusu teklifte meslek mensubu tarafından fiyat teklifi üzerine yazılması gereken beyanda,  
satış tutarı tespit tutanağının tarih ve sayısının belirtilmediği tespit edilmiştir.  
Gözlem Müh. Müt. Plan. ve Tic. A.Ş. - İn-San Müh. İnş. Tic. A.Ş. İş Ortaklığı  
tarafından aşırı düşük teklif açıklaması kapsamında, açıklama yazısına, birim fiyat teklif  
cetveline, analizlerde kullanılan rayiçler ve pozlar listesine, açıklama istenilen 4 adet iş  
kalemine ilişkin analizlere, nakliyeye ilişkin fiyat teklifi ve eki satış tutarı tespit tutanağına,  
ekskavatör ve dragline makine 100 hp kiralanmasına ilişkin açıklama yazısına, fiyat teklifi ve  
eki satış tutarı tespit tutanağına, motorin (lt-kg) dönüşüm hesap yazısına, akaryakıt fiyatını  
tevsik eden Kayseri ili EPDK bayi fiyatları listesine yer verildiği, açıklama istenilen 4 adet iş  
kalemine ilişkin sunulan analizlerin idarece sorgulama yazısı ekinde isteklilere verilen  
analizlerle uyumlu olduğu, analiz girdilerinin fiyatlarının Çevre ve Şehircilik Bakanlığı 2019  
yılı birim fiyatları ile fiyat teklifleri alınarak tevsik edildiği, söz konusu analizlerde iş  
kalemlerinin miktarlarının düşürülmediği, her nevi toprak taşınması (100 m mesafe için) ve  
stabilize malzeme nakline ilişkin (15 km mesafe için) alınan fiyat teklifinin teklife konu  
alanda faaliyet gösteren bir şirketten alındığı ve söz konusu fiyat teklifi ile satış tutarı tespit  
tutanağının yukarıda aktarılan Tebliğ’in 45.1.13.1’inci maddesinde öngörülen usule uygun  
olarak düzenlendiği, ekskavatör ve dragline makine 100 hp kiralanmasına alınan fiyat  
teklifinin teklife konu alanda faaliyet gösteren bir şirketten alındığı ve söz konusu fiyat teklifi  
ile satış tutarı tespit tutanağının yukarıda aktarılan Tebliğin 45.1.13.1’inci maddesinde  
öngörülen usule uygun olarak düzenlendiği, anılan teklifte ekskavatör ve dragline makine 100  
hp kiralanması iş kaleminin analiz girdilerine ilişkin (amortisman, yedek parça, tamir-bakım,  
sermaye faizi ve sigorta, montaj-demontaj bedelleri) birim fiyatların ayrı ayrı gösterildiği,  
analizlerde kullanılan motorinin birim fiyatının, ilan tarihi ile ihale tarihinden bir gün önceki  
gün olan 21.10.2019 tarihi arasındaki 04.10.2019 tarihindeki en düşük EPDK bayi fiyatı esas  
alınarak tevsik edildiği görülmüş olup, bu çerçevede anılan istekli tarafından yapılan aşırı  
düşük teklif açıklamasında mevzuata aykırılık bulunmadığı sonucuna varılmıştır.  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2020/017  
: 41  
: 10.04.2020  
: 2020/UY.II-693  
Diğer taraftan, başvuru sahibinin iddiasında belirtilen aşırı düşük teklif  
sorgulamasında sözleşme giderlerinin de belgelenmesi gerektiği yönündeki iddiasının  
değerlendirilmesi neticesinde, yukarıda aktarılan Kamu İhale Genel Tebliğinin ilgili  
maddelerinde idarelerce aşırı düşük teklif sorgulamasında açıklama istenilecek iş kalemlerinin  
nasıl belirleneceğine ve isteklilerce aşırı düşük teklif açıklamasının nasıl yapılacağına ilişkin  
ayrıntılı açıklamalara yer verildiği, söz konusu açıklamalarda, sözleşme giderlerine ilişkin  
maliyetlerin belgelendirilmesi gerektiğine ilişkin bir zorunluluk bulunmadığı anlaşıldığından  
başvuru sahibinin bu husustaki iddiası uygun bulunmamıştır.  
Söz konusu tespitler çerçevesinde, Akaray Grup İnşaat Ticaret İthalat ve İhracat Ltd.  
Şti., Geogis Mühendislik Müşavirlik İnşaat ve Ticaret A.Ş., Dem-Ka İnşaat Sanayi Ticaret  
İthalat İhracat Ltd. Şti. ve Geoks Harita Prj. Dan. İnş. İth. İhr. San. ve Tic. Ltd. Şti.-Mekan  
Harita Müh. İnş. Ltd. Şti. İş Ortaklığı tarafından sunulan aşırı düşük teklif açıklamalarının  
mevzuata aykırı olduğu sonucuna varılmıştır.  
Sonuç olarak, yukarıda mevzuata aykırılıkları belirtilen işlemlerin düzeltici işlemle  
giderilebilecek nitelikte işlemler olduğu tespit edildiğinden, Akaray Grup İnşaat Ticaret  
İthalat ve İhracat Ltd. Şti., Geogis Mühendislik Müşavirlik İnşaat ve Ticaret A.Ş., Dem-Ka  
İnşaat Sanayi Ticaret İthalat İhracat Ltd. Şti. ve Geoks Harita Prj. Dan. İnş. İth. İhr. San. ve  
Tic. Ltd. Şti.-Mekan Harita Müh. İnş. Ltd. Şti. İş Ortaklığı’nın tekliflerinin değerlendirme  
dışı bırakılması ve bu aşamadan sonraki işlemlerin mevzuata uygun olarak yeniden  
gerçekleştirilmesi gerekmektedir.  
Açıklanan nedenlerle, 4734 sayılı Kanun'un 65'inci maddesi uyarınca bu kararın tebliğ  
edildiği veya tebliğ edilmiş sayıldığı tarihi izleyen 30 gün içerisinde Ankara İdare  
Mahkemelerinde dava yolu açık olmak üzere,  
Anılan Kanun'un 54'üncü maddesinin onbirinci fıkrasının (b) bendi gereğince düzeltici  
işlem belirlenmesine,  
Oybirliği ile karar verildi.