Ana Sayfa / Kararlar / Karayolları Genel Müdürlüğü 2. Bölge Müdürlüğü / 2020/12136-Kırkağaç-Gelenbe Yolu Km:0+000-5+800 Arası Toprak Tesviye, Sanat Yapıları ve Üstyapı İşleri
Bilgi
İKN
2020/12136
Başvuru Sahibi
Danış Yapı Madencilik Sanayi ve Ticaret Anonim Şirketi
İdare
Karayolları Genel Müdürlüğü 2. Bölge Müdürlüğü
İşin Adı
Kırkağaç-Gelenbe Yolu Km:0+000-5+800 Arası Toprak Tesviye, Sanat Yapıları ve Üstyapı İşleri
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2020/022  
: 13  
: 22.05.2020  
: 2020/UY.II-946  
BAŞVURU SAHİBİ:  
Danış Yapı Madencilik Sanayi ve Ticaret Anonim Şirketi,  
İHALEYİ YAPAN İDARE:  
Karayolları Genel Müdürlüğü 2. Bölge Müdürlüğü,  
BAŞVURUYA KONU İHALE:  
2020/12136 İhale Kayıt Numaralı “Kırkağaç-Gelenbe Yolu Km:0+000-5+800 Arası Toprak  
Tesviye, Sanat Yapıları ve Üstyapı İşleri” İhalesi  
KURUM TARAFINDAN YAPILAN İNCELEME:  
Karayolları Genel Müdürlüğü 2. Bölge Müdürlüğü tarafından 04.02.2020 tarihinde  
açık ihale usulü ile gerçekleştirilen “Kırkağaç-Gelenbe Yolu Km:0+000-5+800 Arası Toprak  
Tesviye, Sanat Yapıları ve Üstyapı İşleri” ihalesine ilişkin olarak Danış Yapı Madencilik  
Sanayi ve Ticaret Anonim Şirketi’nin 08.04.2020 tarihinde yaptığı şikâyet başvurusunun,  
idarenin 10.04.2020 tarihli yazısı ile reddi üzerine, başvuru sahibince 17.04.2020 tarih ve  
18115 sayı ile Kurum kayıtlarına alınan 17.04.2020 tarihli dilekçe ile itirazen şikâyet  
başvurusunda bulunulmuştur.  
Başvuruya ilişkin olarak 2020/700 sayılı itirazen şikâyet dosyası kapsamında yapılan  
inceleme neticesinde esas inceleme raporu tanzim edilmiştir.  
KARAR:  
Esas inceleme raporu ve ekleri incelendi.  
İtirazen şikâyet dilekçesinde özetle, Orak Altyapı San. ve Tic. A.Ş. tarafından sunulan  
teklifin aşağıdaki sebeplerle değerlendirme dışı bırakılarak ihalede kendi tekliflerinin  
ekonomik açıdan en avantajlı teklif olarak belirlenmesi gerektiği iddia edilmektedir.  
1) Analizleri tevsik edici belge olarak sunulan fiyat teklifi ve proforma faturaların,  
teklif verdikleri iştigal alanında faaliyet göstermeyen kişi veya şirketler tarafından  
düzenlendiği,  
2) Kullanılan piyasa fiyat tekliflerinde, teklif edilen malın firmanın envanterinde  
bulunup bulunmadığının Kamu İhale Genel Tebliği'nin 45.1.13.1'inci maddesi gereğince  
kontrol edilmesi gerektiği,  
3) Kamu İhale Genel Tebliği'nin 45.1.13.11'inci maddesinin son fıkrasında yer alan  
düzenlemeye göre işlem tesis edildiğinde, piyasa teklifi ile oluşturulan analiz maliyetlerinde  
kullanılan birim maliyetlerin ticari hayatın olağan durumuna ve ekonomik verilerle ilgili  
genel bilgilerle uyumlu olmadığının görüleceği,  
4) Sunulan belgelerin de;  
a) Fiyat teklifi eki SMMM/YMM faaliyet belgelerinin geçerlilik tarihinin fiyat teklifi  
ve eklerinin (EK-O.5, EK-O.6, EK-O.7 ve EK-O.8 numaralı tutanak) tanzim tarihleri ile  
uyumlu olmadığı, SMMM/YMM faaliyet belgelerinde tanzim ve geçerlilik sürelerinin belirsiz  
olduğu,  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2020/022  
: 13  
: 22.05.2020  
: 2020/UY.II-946  
b) EK-O.5, EK-O.6, EK-O.7 ve EK-O.8 numaralı tutanaklarda yer alması gereken  
yevmiye/işletme defteri ve envanter defteri tasdik makamı, tasdik tarihi ve numarası  
bilgilerinin eksik olduğu,  
c) Fiyat teklifi ve ekindeki tutanaklar ile YMM/SMMM faaliyet belgelerinde yer alan  
adres bilgilerinin birbiri ile uyumlu olmadığı,  
d) Firmanın son geçici vergi beyanname döneminde mali hareket olmasına rağmen  
aşırı düşük teklif açıklamasına ilişkin olarak son geçici vergi beyanname dönemi verileri  
üzerinden değil bir önceki vergi beyanname dönemi üzerinden açıklama yapıldığı,  
e) Kullanılan piyasa fiyatları ve eki tutanaklarda (EK-O.5, EK-O.6, EK-O.7 ve EK-  
O.8 numaralı tutanaklar) teklife konu malzeme cinsi olarak idarece analizlerde belirtilen  
ifadeler aynen kullanılmasına rağmen özellikle geogrid zemin güçlendirme sistemlerinde  
teklif edilen malzemenin idarece istenen malzemenin teknik özelliklerine uygun olmadığı,  
f) Aşırı düşük teklif açıklamalarında kullanılan satış tutarı tespit tutanaklarında  
firmaların sadece teklife esas malzemeye ait ağırlıklı ortalama birim satış fiyatının değil  
benzer ürünlerle birlikte genel ağırlıklı ortalama birim satış tutarını kullandığı, böylece olması  
gerekenden daha düşük birim fiyat belirlendiği iddialarına yer verilmiştir.  
Başvuru sahibinin iddialarının değerlendirilmesi sonucunda aşağıdaki hususlar tespit  
edilmiştir.  
4734 sayılı Kamu İhale Kanunu’nun “Aşırı düşük teklifler” başlıklı 38’inci  
maddesinde; “İhale komisyonu verilen teklifleri değerlendirdikten sonra, diğer tekliflere veya  
idarenin tespit ettiği yaklaşık maliyete göre teklif fiyatı aşırı düşük olanları tespit eder. Bu  
teklifleri reddetmeden önce, belirlediği süre içinde teklif sahiplerinden teklifte önemli  
olduğunu tespit ettiği bileşenler ile ilgili ayrıntıları yazılı olarak ister.  
İhale komisyonu;  
a) İmalat sürecinin, verilen hizmetin ve yapım yönteminin ekonomik olması,  
b) Seçilen teknik çözümler ve teklif sahibinin mal ve hizmetlerin temini veya yapım  
işinin yerine getirilmesinde kullanacağı avantajlı koşullar,  
c) Teklif edilen mal, hizmet veya yapım işinin özgünlüğü,  
gibi hususlarda yapılan yazılı açıklamaları dikkate alarak, aşırı düşük teklifleri  
değerlendirir. Bu değerlendirme sonucunda, açıklamaları yeterli görülmeyen veya yazılı  
açıklamada bulunmayan isteklilerin teklifleri reddedilir.  
Kurum, ihale konusu işin türü, niteliği ve yaklaşık maliyeti ile ihale edilme usulüne  
göre aşırı düşük tekliflerin tespiti, değerlendirilmesi ve ekonomik açıdan en avantajlı teklifin  
belirlenmesi amacıyla sınır değerler ve sorgulama kriterleri belirlemeye, ihalenin bu  
maddede öngörülen açıklama istenilmeksizin sonuçlandırılabilmesine, ayrıca yaklaşık  
maliyeti 8 inci maddede öngörülen eşik değerlerin yarısına kadar olan hizmet alımları ile  
yapım işleri ihalelerinde sınır değerin altında olan tekliflerin bu maddede öngörülen  
açıklama istenilmeksizin reddedilmesine ilişkin düzenlemeler yapmaya yetkilidir. İhale  
komisyonu bu maddenin uygulanmasında Kurum tarafından yapılan düzenlemeleri esas alır.”  
hükmü,  
Yapım İşleri İhaleleri Uygulama Yönetmeliği’nin “Sınır değer ve aşırı düşük teklifler”  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2020/022  
: 13  
: 22.05.2020  
: 2020/UY.II-946  
başlıklı 60’ıncı maddesinde; “1) İhale komisyonu verilen teklifleri değerlendirdikten sonra  
Kurum tarafından belirlenen yönteme göre sınır değeri hesaplar.  
(2) Aşırı düşük teklif tespit ve değerlendirme işlemlerine ilişkin olarak, ihale ilanı ve  
dokümanında belirtilmek kaydıyla, üçüncü, dördüncü, beşinci ve altıncı fıkralardaki koşullar  
çerçevesinde aşağıdaki seçeneklerden bir tanesi kullanılır.  
a) Sınır değerin altında olan teklifler ihale komisyonunca aşırı düşük teklif olarak  
tespit edilir ve bu teklif sahiplerinden Kurum tarafından belirlenen kriterlere göre teklifte  
önemli olduğu tespit edilen bileşenler ile ilgili ayrıntılar yazılı olarak istenir. İhale  
komisyonu;  
1) Yapım yönteminin ekonomik olması,  
2) Seçilen teknik çözümler ve teklif sahibinin işin yerine getirilmesinde kullanacağı  
avantajlı koşullar,  
3) Teklif edilen işin özgünlüğü,  
gibi hususlarda yapılan yazılı açıklamaları dikkate alarak aşırı düşük teklifleri  
değerlendirir. Bu değerlendirme sonucunda, açıklamaları yeterli görülmeyen veya yazılı  
açıklamada bulunmayan isteklilerin teklifleri reddedilir.  
b) İhale, aşırı düşük teklif tespit ve değerlendirme işlemleri yapılmaksızın  
sonuçlandırılır.  
c) Aşırı düşük teklif sınır değerinin altında teklif sunan isteklilerin teklifi açıklama  
istenmeksizin reddedilir.  
(3) Yaklaşık maliyeti Kanunun 8 inci maddesinde öngörülen eşik değerin üçte birine  
eşit veya bu değerin üzerinde olan ihalelerde, ikinci fıkranın (a) bendinin kullanılması  
zorunludur.  
(4) Yaklaşık maliyeti Kanunun 8 inci maddesinde öngörülen eşik değerin üçte birine  
kadar olan ve açık ihale veya Kanunun 21 nci maddesinin (b) ve (c) bentleri gereğince  
pazarlık usulü ile yapılan ihalelerde, ikinci fıkranın (a), (b) veya (c) bendindeki seçeneklerden  
birisinin kullanılması zorunludur.  
(5) Yaklaşık maliyeti Kanunun 8 inci maddesinde öngörülen eşik değerin üçte birine  
kadar olan ve belli istekliler arasında ihale veya Kanunun 21 nci maddesinin (a), (d) ve (e)  
bentleri gereğince pazarlık usulü ile yapılan ihalelerde ikinci fıkranın (b) bendinin  
kullanılması zorunludur.  
(6) Kurum tarafından yayımlanan aşırı düşük teklif sorgulaması yapılamayacak  
alımlar listesinde yer alan işlerin ihalelerinde ikinci fıkranın (b) bendinin kullanılması  
zorunludur.şeklinde düzenleme,  
Kamu İhale Genel Tebliği’nin “Sınır değer tespiti ve aşırı düşük teklifler” başlıklı  
45’inci maddesinde; “45.1.1. Yapım işleri ihalelerinde, 4734 sayılı Kanunun 36 ncı maddesi  
uyarınca ilk oturumda teklif mektubu ve geçici teminatını usulüne uygun sunan geçerli  
teklifler tespit edildikten sonra;  
Sınır değer aşağıdaki eşitlikten bulunur:  
SD (Sınır değer) =  
45.1.1.1. Sınır değer eşitliğinde yer alan (N), “sınır değer katsayısı”nı temsil etmekte  
olup bu katsayı, 11/06/2011 tarihli ve 27961 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanan “Yapım  
İşlerinde Benzer İş Grupları Tebliği”nde yer alan “B-Üstyapı (Bina) İşleri”, “C-Sıhhi Tesisat  
ve Mekanik Tesisat İşleri”, “D-Elektrik İşleri”, “E-Elektronik ve İletişim İşleri” grubundaki  
yapım işleri ile bu işlerle ilgili tamamlama, onarım, sondaj, yıkma, güçlendirme ve montaj  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2020/022  
: 13  
: 22.05.2020  
: 2020/UY.II-946  
işlerinde (1,00), diğer yapım işlerinde (1,20)’dir. İhale konusu yapım işinin kapsamında farklı  
katsayılara tabi iş kısımlarının bulunması durumunda; sınır değer katsayısı, söz konusu  
kısımlardan toplam yaklaşık maliyeti içindeki ağırlık oranı en fazla olana göre belirlenir.  
45.1.1.3. İhalede uygulanacak sınır değer katsayısı, ihale ilanı veya davet mektubu ile  
idari şartnamenin “Diğer hususlar” başlıklı bölümünde belirtilir.  
45.1.1.4. Yaklaşık maliyetin % 120sinin üzerinde ve % 40’ının altındaki teklifler  
dışında tek geçerli teklif bulunması durumunda; “Tort2” değeri tek geçerli teklife eşittir.  
Yaklaşık maliyetin % 40 - % 120 aralığında geçerli teklif bulunmaması durumunda; sınır  
değer yaklaşık maliyetin % 40’ıdır. (45.1.1.) maddesine göre yapılan hesaplama sonucunda  
sınır değerin yaklaşık maliyetin % 40’ının altında çıkması durumunda sınır değer yaklaşık  
maliyetin % 40’ı olarak belirlenir.  
Sınır değer hesaplanmasında idarelerin faydalanmasına yönelik olarak hazırlanan  
Yapım işlerinde sınır değer hesaplama aracı” programına Kurumun (www.kik.gov.tr)  
internet sayfasından erişilebilir.  
45.1.1.5. Bu madde kapsamında sınır değer hesaplanmasında, 4734 sayılı Kanunun 36  
ncı maddesi uyarınca ilk oturumda teklif mektubu ve geçici teminatını usulüne uygun sunan  
isteklilerin teklifleri “geçerli teklif” olarak dikkate alınacaktır.  
45.1.2. Sınır değerin altındaki teklif sahiplerinden yaklaşık maliyetin % 80’lik  
bölümünü oluşturan iş kalemleri/gruplarına ilişkin ayrıntılar yazılı olarak istenir. Bu  
çerçevede; istenen açıklamanın niteliği dikkate alınarak, isteklilere beş (5) iş gününden az  
olmamak üzere makul bir süre verilir. Yazıda ayrıca, ihale konusu işe özgü alanlara (malzeme  
ocağı vb.) ilişkin olan ve açıklama istenecek girdi niteliğinde bulunan nakliyelere dair  
yaklaşık maliyet hesabında esas alınan mesafeler belirtilir.  
45.1.2.1. İhale komisyonunca, (38.1) maddesi kapsamında idarece hazırlanan “sıralı iş  
kalemleri/grupları listesi” kullanılarak yaklaşık maliyetin % 80’lik kısmına giren iş  
kalemleri/grupları belirlenir.  
Sıralı listeye göre, tutarlarının yaklaşık maliyete oranlarının kümülatif toplamı % 80  
oranına kadar olan iş kalemleri/grupları ile kümülatif toplama eklendiğinde % 80 oranının  
aşılmasına neden olan iş kalemi/grubu, sorgulamaya tabi tutulacak olan iş kalemleri/grupları  
olarak belirlenecektir. Bunların dışında kalan iş kalemleri/grupları için sorgulama  
yapılmayacaktır.  
45.1.2.2. İhale komisyonu tarafından, açıklama istenilmesi gereken iş  
kalemleri/gruplarına ait idarece (38.1) maddesine göre oluşturulan “sıralı analiz girdileri  
listesi” kullanılarak tutarı kar ve genel gider hariç analiz toplamının % 3’üne eşit ve bu  
tutarın altında olan analiz girdileri tespit edilecektir.  
Yaklaşık maliyeti oluşturan iş kalemi/grubu analizlerindeki analiz girdilerinden, tutarı  
kar ve genel gider hariç analiz toplamının %3’üne eşit ve altında olanlar için isteklilerden  
açıklama yapılması istenilmeyecektir.  
Tutarı, kar ve genel gider hariç analiz toplamının % 3’üne eşit veya altında olması  
nedeniyle sorgulamaya tabi tutulmayacak analiz girdilerinin tutarlarının kümülatif toplamının  
kar ve genel gider hariç analiz toplamının %15’ini aşması durumunda; en küçük tutardan  
itibaren kümülatif toplamda % 15’lik tutarın aşılmasına neden olan analiz girdisi  
belirlenecek, tutarı bu girdinin tutarından daha az olan girdiler için açıklama  
istenilmeyecektir.  
Aynı girdinin yaklaşık maliyeti oluşturan birden fazla iş kalemi/grubunun analizinde yer  
alması halinde bu girdinin oranı her analiz için ayrı ayrı değerlendirilerek analiz toplamının  
% 3’ünün altında kalıp kalmadığına göre işlem yapılır. Herhangi bir analizdeki oranı %3’ün  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2020/022  
: 13  
: 22.05.2020  
: 2020/UY.II-946  
üstünde olan analiz girdisi için açıklama istenilecektir.  
,
Analizlerdeki işçilik girdisi tutarları analiz toplamının % 3’üne eşit veya altında olsa  
dahi, açıklama istenilmeyecek girdiler arasında yer alamaz.  
45.1.2.3. İhale komisyonu teklifleri aşırı düşük olarak tespit edilen isteklilerden  
(45.1.2.1) maddesinde belirlediği iş kalemleri/grupları için isteyeceği açıklama ile ilgili  
yazıda, (45.1.2.2) maddesine göre açıklama istenilmeyecek olan analiz girdilerini de  
belirtecektir.  
İstekliler, teklifi kapsamında yer alan iş kalemleri/grupları için hazırlayacakları  
analizlerde (45.1.2.2) maddesine göre açıklama istenilmeyecek olan analiz girdileri de dahil  
analizlerini oluşturan tüm girdileri göstereceklerdir.  
45.1.4. İdare tarafından ihale dokümanı kapsamında;  
a) Teklif birim fiyatlı işlerde; her bir iş kaleminin yapım şartlarına, tarif ve içeriğine  
göre analizde yer almasını istediği “malzeme, işçilik, makine ve diğerleri (varsa; nakliyeler,  
inşaat yerindeki yükleme, boşaltma, yatay ve düşey taşımalar, zamlar vb.)” sadece girdi  
cinslerinin belirlendiği, analiz girdileri ile miktarlarının ve tutarlarının belirtilmediği,  
b) Anahtar teslimi götürü bedel işlerde; iş kalemleri ve/veya iş gruplarının yapım  
şartlarına bağlı kalınarak, her iş kalemi/iş grubunun içeriğine göre analizde yer almasını  
istediği “malzeme, işçilik, makine ve diğerleri (varsa; nakliyeler, inşaat yerindeki yükleme,  
boşaltma, yatay ve düşey taşımalar, zamlar vb.)” sadece girdi cinslerinin belirlendiği, analiz  
girdileri ile miktarlarının ve tutarlarının belirtilmediği,  
(Ek-Y.2)’de yer alan örneğe uygun analiz formatının isteklilere verilmesi, isteklilerin de  
tekliflerinin aşırı düşük olarak tespit edilerek kendilerinden açıklama istenmesi durumunda,  
yapacakları açıklamada sunacakları analizlerin verilen bu formata uygun olması  
gerekmektedir.  
İdare tarafından bütün iş kalemleri/iş grupları için tek bir analiz formatı  
düzenlenebileceği gibi, iş kalemleri/iş gruplarının yapım şartlarına göre birden fazla analiz  
formatı da düzenlenebilir. Ancak bu durumda, idare ihale dokümanında hangi analiz  
formatının hangi iş kalemleri/iş grupları için kullanılacağını belirtmek zorundadır.  
Kamu kurum ve kuruluşlarınca yayımlanmış birim fiyatlar ile uyumlu olmayan iş  
kalemleri (özel iş kalemleri) ile idarelerce tasarlanan ve birden fazla iş kalemini ihtiva eden iş  
kalemleri (paçal iş kalemi) için bu iş kalemlerinde bulunan analiz girdileri ve miktarlarının  
v
gösterildiği analiz formatlarının, ihale dokümanı kapsamında eya aşırı düşük tekliflere  
yönelik açıklama istenmesine ilişkin yazı ekinde verilmesi gerekmektedir. Ancak idarece  
niteliği gereği analiz formatı hazırlanamayan iş kalemlerine ilişkin isteklilerin açıklamaları  
kapsamında analiz sunmalarına gerek olmayıp, anılan iş kalemlerine ilişkin açıklamalar  
45.1.13 maddesi uyarınca yapılabilir.  
45.1.5. İsteklilerin iş kalemleri/iş grupları için kamu kurum ve kuruluşlarınca  
yayımlanmış cari yıl birim fiyatları veya bu fiyatlardan daha yüksek fiyatları teklif etmeleri ve  
söz konusu iş kalemleri/grupları için; hangi kamu kurum ve kuruluşunun birim fiyatını  
kullandıklarını, birim fiyat poz numarasını da yazmak suretiyle liste halinde belirterek  
açıklamaları kapsamında sunmaları durumunda analiz düzenlemeleri zorunlu değildir. Bu  
kapsamda; isteklilerin, kamu kurum ve kuruluşlarınca yayımlanmış “kar ve genel gider  
içermeyen birim fiyatların” üzerine, kendi belirledikleri “kar ve genel gideri” ilave ederek  
birim fiyatlarını oluşturmaları durumunda da; hangi kamu kurum ve kuruluşunun “kar ve  
genel gider hariç birim fiyatını” kullandıklarını ve kendi belirledikleri “kar ve genel gider”  
tutarını yazmak suretiyle liste halinde belirterek açıklamaları kapsamında sunmaları halinde  
de, söz konusu iş kalemleri/iş grupları için analiz düzenlemeleri zorunlu değildir. Bu  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2020/022  
: 13  
: 22.05.2020  
: 2020/UY.II-946  
kapsamda isteklilerin analiz düzenlemeleri zorunlu olmayan söz konusu iş kalemleri/grupları  
için 45.1.13 maddesinde belirtilen belgeleri sunmalarına da gerek bulunmamaktadır…  
İlan veya davet tarihinde cari yıl birim fiyatın yayımlanmamış olması durumunda,  
istekli tarafından önceki yılın yayımlanmış birim fiyatları kullanılabilir.  
45.1.6. Analizler ile yardımcı ve/veya alt analizlerde, Çevre ve Şehircilik Bakanlığı  
tarafından belirlenerek yayımlanmış rayiçleri kullanan ve söz konusu rayiçleri poz  
numaralarını da belirtmek suretiyle liste halinde sunan isteklilerin, söz konusu rayiçlere  
ilişkin olarak 45.1.13 maddesinde belirtilen belgeleri sunmalarına gerek bulunmamaktadır.  
45.1.7. İstekliler tarafından, inşaat iş kalemleri/iş grupları dışında yer alan sıhhi  
tesisat, kalorifer tesisatı, müşterek tesisat, havalandırma, brülör, asansör, elektrik tesisatı vb.  
iş kalemleri/iş gruplarına ait analiz sunulması yerine bu iş kalemi/iş gruplarına ait malzeme  
ve montaj bedelini ayrı ayrı gösterecek şekilde açıklama yapılması kabul edilecektir.  
.
45.1.8 Aşırı düşük teklifine ilişkin olarak yaptığı açıklamada sunduğu analizler, ihale  
dokümanı kapsamındaki analiz formatına, birim fiyat tariflerine, idarece tanımlanan yapım  
şartlarına veya teknik şartnameye uygun olmayan, analiz fiyat tutarları teklif fiyatların  
üzerinde olan isteklilere ait teklifler reddedilecektir. Analizler üzerinde yapılan incelemede;  
çarpım ve toplamlarda hesaplama hatası bulunması durumunda, analiz girdilerine ait fiyatlar  
esas alınarak, hesaplama hatası ihale komisyonu tarafından resen düzeltilir. Bu şekilde  
düzeltilmiş analiz fiyatı, teklif fiyatın üzerinde olan isteklilerin teklifleri reddedilir.  
45.1.9. İş kalemleri/gruplarına ait analizler ile yardımcı ve/veya alt analizlerde yer  
alan işçilik fiyatları ihale tarihinde yürürlükte olan saatlik asgari ücretin altında olamaz.  
45.1.10. İhale komisyonu, sınır değerin altındaki tekliflerin önemli bileşenlerini;  
a) Yapım yönteminin ekonomik olması,  
b) Seçilen teknik çözümler ve yapım işinin yerine getirilmesinde kullanılacak avantajlı  
koşullar,  
c) Teklif edilen yapım işinin özgünlüğü,  
gibi hususlarda istekliler tarafından yapılan yazılı açıklamaları da dikkate almak  
suretiyle değerlendirir ve ihaleyi sonuçlandırır.  
45.1.11. Yapım yönteminin ekonomik olması hususunda bir açıklamada bulunulması  
durumunda; kullanılan yapım yöntemi ve teknolojisinin sağlayacağı maliyet avantajının  
açıklanması gereklidir.  
45.1.12. Seçilen teknik çözümler, yapım işinin yerine getirilmesinde kullanılacak  
avantajlı koşullar veya yapım işinin özgünlüğü hususunda bir açıklamada bulunulması  
durumunda; belirtilen çözüm, avantajlı koşul ve özgünlük sayesinde elde edilen maliyet  
avantajı açıklanmalıdır.  
45.1.13. Teklifi aşırı düşük bulunan isteklilerin, tekliflerinde önemli olduğu tespit edilen  
bileşenler ile ilgili olarak 4734 sayılı Kanunun 38 inci maddesi uyarınca yapacakları  
açıklamada, sorgulamaya konu iş kalemlerine/gruplarına ilişkin analizler ile bu analizlere  
dayanak teşkil eden bilgi ve belgeleri sunmaları gerekmektedir.  
İsteklilerin analizlerine dayanak teşkil eden bilgi ve belgeler;  
a. Üçüncü kişilerden alınan fiyat teklifleri,  
b. Çimento ve demir ürünleri için ilan edilmiş üretici fiyat tarifeleri,  
c. Kamu kurum ve kuruluşları tarafından sunulan mal ve hizmetlere ilişkin ilan edilmiş  
fiyat tarifeleri veya bunlardan alınmış fiyat teklifleri,  
ç. Kamu kurum ve kuruluşları tarafından ilgili mal veya hizmetlere ilişkin ilan edilen  
asgari fiyatlar,  
d. Ürettiği, aldığı veya sattığı mallara ilişkin maliyet/satış tutarı tespit tutanakları,  
e. Stoğunda bulunan mallara ilişkin stok tespit tutanakları,  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2020/022  
: 13  
: 22.05.2020  
: 2020/UY.II-946  
f. İdarece istenmesi durumunda yardımcı analizler v.b. dir.  
İstekliler tekliflerine ilişkin olarak yukarıda sayılan belgelerden kendileri için uygun  
olanları açıklamaları kapsamında sunacaklardır.  
Yukarıda sayılan bilgi ve belgelerden herhangi biri ile açıklama yapılmasının fiilen  
mümkün olmadığının anlaşıldığı durumlarda, istekliler tarafından gerekçesi belirtilmek  
suretiyle ilgili mevzuatına göre son 12 ay içinde düzenlenen açıklamaya elverişli diğer bilgi  
ve belgeler kullanılarak da açıklama yapılabilir (Örnek: Yurt dışından ithal edilen mallara  
ilişkin olarak gümrük giriş beyannamesi kullanılarak açıklama yapılabilir). Yüklenicinin  
dışında üçüncü kişilerce inşaat mahalli dışında imal edilen ve esaslı başka bir işçilik veya  
malzeme katkısı yapılmaksızın yapıya monte edilen iş kalemlerinin üçüncü kişilerden alınan  
fiyat teklifleri ile açıklanması durumunda, bu iş kalemlerine ilişkin analiz sunulması zorunlu  
değildir. Ayrıca, istekliler tarafından teklif kapsamındaki harita, kadastro ve proje işlerine  
ilişkin yapılacak açıklamalarda üçüncü kişilerden alınan fiyat tekliflerinin sunulması  
yeterlidir.  
45.1.13.1. Teklifi oluşturan maliyet bileşenlerine ilişkin üçüncü kişilerden fiyat teklifi  
alınması durumunda, öncelikli olarak fiyat teklifini veren kişiyle tam tasdik sözleşmesi yapan  
veya beyannamelerini imzalamaya yetkili olan meslek mensubu tarafından ilgisine göre teklife  
konu mal veya hizmet için maliyet tespit tutanağı (Ek-O.5) veya satış tutarı tespit tutanağı  
(Ek-O.6) düzenlenecektir. Tutanaklar fiyat teklifinin dayanağı olarak düzenlenecek olup,  
meslek mensubu tarafından muhafaza edilecek ve fiyat teklifinin ekinde idareye  
verilmeyecektir. Ancak idare veya Kurum tarafından gerekli görülmesi halinde bu tutanaklar  
meslek mensubundan istenebilecektir.  
Maliyet tespit tutanağı dayanak alınarak fiyat teklifi sunulabilmesi için, fiyat teklifinin  
mamul/mala ilişkin olması halinde mamul/malın birim fiyatının, tutanakta tespit edilen  
ağırlıklı ortalama birim maliyetin altında olmaması; fiyat teklifinin hizmete ilişkin olması  
halinde ise bu hizmetin birim fiyatının, tutanakta tespit edilen toplam birim maliyetin altında  
olmaması, bu tespitin (Ek-O.5) formunda yapılması, fiyat teklifi üzerine meslek mensubu  
tarafından “Bu fiyat teklifindeki birim fiyatın, mükellefin yasal defter ve belgelerine göre  
tarafımca düzenlenerek onaylanan (.../.../...) tarih ve (…) sayılı maliyet tespit tutanağındaki  
ortalama/toplam birim maliyet tutarının altında olmadığını beyan ederim.” ibaresinin  
yazılarak imzalanması ve iletişim bilgileri de belirtilmek suretiyle kaşelenmesi/mühürlenmesi  
gerekmektedir.  
Satış tutarı tespit tutanağı dayanak alınarak fiyat teklifi sunulabilmesi için teklif edilen  
birim fiyatın, ilgili tutanakta tespit edilen ağırlıklı ortalama birim satış tutarının % 80’inin  
altında olmaması, bu tespitin (Ek-O.6) formunda yapılması, fiyat teklifi üzerine meslek  
mensubu tarafından “Bu fiyat teklifindeki birim fiyatın, mükellefin yasal defter ve belgelerine  
göre tarafımca düzenlenerek onaylanan (.../.../...) tarih ve (…) sayılı satış tutarı tespit  
tutanağındaki ağırlıklı ortalama birim satış tutarının % 80’inin altında olmadığını beyan  
ederim.” ibaresinin yazılarak imzalanması ve iletişim bilgileri de belirtilmek suretiyle  
kaşelenmesi/mühürlenmesi gerekmektedir.  
Üçüncü kişilerden alınan fiyat tekliflerinin teklife konu alanda faaliyet gösterenlerden  
alınması gerekmekte olup, bu belgelerin ihale tarihinden önce düzenlenmiş olması zorunlu  
değildir.  
Kaşeleme işlemi 8.4 üncü maddede belirtilen özel kaşe kullanılmak suretiyle  
yapılabileceği gibi, bu kaşe dışında meslek mensubuna ilişkin bilgileri içeren kaşe  
kullanılmak suretiyle de yapılabilir.  
45.1.13.3. İsteklinin teklifine konu çimento veya demir ürünlerine ilişkin  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2020/022  
: 13  
: 22.05.2020  
: 2020/UY.II-946  
açıklamalarında çimento veya demir ürünleri üreticisinin ilan edilmiş fiyat tarifelerini  
kullanması halinde, sadece ilan/davet ile ihale tarihi arasında (ihale tarihi hariç) geçerli olan  
bir tarifeyi gösterir belgeyi sunması yeterlidir.  
45.1.13.4. İsteklinin, kamu kurum ve kuruluşları tarafından sunulan mal ve hizmetlere  
ilişkin ilan edilen fiyat tarifelerinde belirtilen fiyatları kullanması halinde, sadece ilan/davet  
ile ihale tarihi arasında (ihale tarihi hariç) geçerli olan bir tarifeyi gösterir belgeyi sunması  
yeterlidir. (Örnek: Orman Genel Müdürlüğüne bağlı işletmeler tarafından satılan ürünlere  
ilişkin ilan edilmiş fiyatlar vb.)  
45.1.13.4.1. İsteklinin, kamu kurum ve kuruluşları tarafından sunulan mal ve hizmetlere  
ilişkin fiyat tekliflerini kullanması halinde, sadece ilan/davet ile ihale tarihi  
arasında (ihale tarihi hariç) düzenlenmiş fiyat teklifini sunması yeterlidir. (Örnek:  
Karayolları Genel Müdürlüğü, İl Özel İdareleri, Belediyeler vb.nin sattıkları kum, çakıl,  
kırmataş vb. mallara ilişkin verdikleri fiyat teklifleri.)  
45.1.13.5 İstekli tarafından açıklaması yapılacak girdinin fiyatı, kamu kurum ve  
kuruluşlarınca ilan edilen ilgili mala ilişkin asgari fiyatlara uygun olması halinde, sadece  
ilan/davet ile ihale tarihi arasında (ihale tarihi hariç) geçerli olan asgari fiyatın  
belgelendirilmesi suretiyle açıklama yapılması yeterlidir. (Mülga ibare: 06/02/2018-30324  
R.G./4. md.)  
45.1.13.6. Teklifi oluşturan maliyet bileşenlerine ilişkin olarak isteklinin kendi ürettiği,  
aldığı veya sattığı mallara ait fiyatların kullanılması durumunda, istekliyle tam tasdik  
sözleşmesi yapan veya beyannamelerini imzalamaya yetkili olan meslek mensubu tarafından  
ilgisine göre teklife konu olan mal için düzenlenen maliyet/satış tutarı tespit tutanağı  
(EK.O.7) ile açıklama yapılabilir.  
Maliyetler dayanak alınarak yapılan açıklamanın geçerli olabilmesi için teklif edilen  
birim fiyatın, ilgili tutanakta tespit edilen ağırlıklı ortalama birim maliyetin altında olmaması  
ve isteklinin son veya bir önceki geçici vergi beyanname döneminde ihale konusu işte  
kullanılmasını öngördüğü mal miktarının en az yarısı kadar alım yapmış olması gerekir.  
Satışlar dayanak alınarak yapılan açıklamanın geçerli olabilmesi için teklif edilen birim  
fiyatın, ilgili tutanakta tespit edilen ağırlıklı ortalama birim satış tutarının % 80’inin altında  
olmaması ve malın ticaretinin isteklinin faaliyet alanında olması gerekir.  
İsteklinin son veya bir önceki geçici vergi beyanname döneminde 4734 sayılı Kanun  
kapsamındaki idarelere açıklama konusu mala ilişkin satış yapmış ve satılan malın idarece  
kabul edilmiş olması durumunda, maliyet/satış tutarı tespit tutanağı sunmasına gerek  
bulunmayıp, sadece söz konusu satışa ilişkin fatura örnekleri veya bu örneklerin noter, YMM,  
SMMM ya da vergi dairesince onaylı suretleri ile de belgelendirme yapılabilecektir.  
Kaşeleme işlemi 8.4 üncü maddede belirtilen özel kaşe kullanılmak suretiyle  
yapılabileceği gibi, bu kaşe dışında meslek mensubuna ilişkin bilgileri içeren kaşe  
kullanılmak suretiyle de yapılabilir.  
45.1.13.7. İstekliler tarafından yapılan açıklamada; malın ihale tarihi itibariyle  
stoklarda bulunduğunun belirtilmesi durumunda, stokta bulunan mala ilişkin “stok tespit  
tutanağı”nın (Ek-O.8) sunulması zorunludur. Stok tespit tutanağında ilgili malın ağırlıklı  
ortalama birim maliyeti gösterilecektir. İsteklilerce teklif edilen tutara ilişkin birim fiyatlar,  
stok tespit tutanağındaki ağırlıklı ortalama birim maliyetin altında olamaz. Ayrıca stoklarda  
olduğu belirtilen söz konusu malın miktarının, ihale konusu işte kullanılacağı belirtilen  
miktardan az olması halinde eksik kalan miktar için bu Tebliğdeki diğer açıklama  
yöntemlerine uygun olarak açıklama yapılması gereklidir.  
45.1.13.8. İsteklinin ortağı olduğu tüzel kişiye ait işletmeden mal çekmesi veya satın  
alması durumunda söz konusu malın emsal bedeli ile değerlenmesi gereklidir. Emsal bedelinin  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2020/022  
: 13  
: 22.05.2020  
: 2020/UY.II-946  
tespitinde Vergi Usul Kanununun ilgili hükümleri esas alınır. Bu durumda, Vergi Usul  
Kanununa göre hesaplanan emsal bedeli gösteren ve istekliyle tam tasdik sözleşmesi yapan  
veya beyannamelerini imzalamaya yetkili olan meslek mensubu tarafından hazırlanarak  
imzalanan ve kaşelenen beyanın verilmesi yeterlidir.  
Kaşeleme işlemi bu Tebliğin 8.4 maddesinde belirtilen özel kaşe kullanılmak suretiyle  
yapılabileceği gibi, bu kaşe dışında meslek mensubuna ilişkin bilgileri içeren kaşe  
kullanılmak suretiyle de yapılabilir.  
45.1.13.9. İstekliler tarafından aşırı düşük teklif sorgulaması kapsamındaki mallara  
ilişkin olarak stok tespit tutanağı veya üçüncü kişilerden alınan fiyat teklifi yerine sadece alış  
faturası ile açıklamada bulunulması geçerli bir açıklama olarak kabul edilmeyecektir.  
45.1.13.10. Meslek mensubu; üçüncü kişilerden alınan fiyat teklifi üzerindeki beyanın ve  
emsal bedel beyanı ile Ek-O.5, Ek-O.6, Ek-O.7 ve Ek-O.8 numaralı tutanaklardaki bilgilerin  
doğruluğundan sorumludur. Meslek mensubu ibaresinden Yeminli Mali Müşavirler veya  
Serbest Muhasebeci Mali Müşavirler anlaşılır.  
45.1.13.11. Ek-O.5, Ek-O.6, Ek-O.7 ve Ek-O.8 numaralı tutanakların son veya bir  
önceki geçici vergi beyanname dönemine ilişkin olarak düzenlenmesi zorunludur. Son veya bir  
önceki geçici vergi beyanname döneminin tespitinde; 4734 sayılı Kanunun 21 inci maddesinin  
birinci fıkrasının (a), (d) ve (e) bentlerine göre pazarlık usulü ile yapılan ihalelerde ilk yazılı  
fiyat tekliflerinin alındığı tarih, diğer ihale usulleri ile yapılan ihalelerde ise ihale tarihi esas  
alınır.  
Örneğin; 11.1.2014 tarihinde açık ihale usulü ile yapılan ihalede son geçici vergi  
beyanname dönemi “Ekim-Kasım-Aralık 2013”, 15.7.2014 tarihinde açık ihale usulü ile  
yapılan ihalede son geçici vergi beyanname dönemi “Nisan-Mayıs-Haziran 2014” tür.  
45.1.13.12. (Mülga madde: 07/06/2014-29023 R.G./ 36. md.)  
45.1.13.13. İşletme hesabına göre defter tutuluyor olması durumunda; yukarıda  
belirtilen tutanaklar, işletme hesabı defteri ve işletme hesap özeti kayıtlarına göre  
düzenlenecektir.  
45.1.13.14. İstekliler tarafından akaryakıt girdisine ilişkin olarak EPDK tarafından il  
bazında günlük yayımlanan akaryakıt fiyatlarının % 90’ının altında sunulan açıklamalar  
geçerli kabul edilmeyecektir. Motorin veya benzine yönelik olarak öngörülen tutarın  
TL/lt cinsinden hesaplanmasında Enerji Piyasası Düzenleme Kurumunun ilgili düzenlemeleri  
dikkate alınacaktır.  
45.1.14. Aşırı düşük teklif sorgulaması sonucunda; (45.1.3 - 45.1.13) maddelerine  
uygun açıklamada bulunmayan, açıklamaları idarece tanımlanan yapım şartlarına uymayan  
veya teknik şartnameye aykırı hususlar içeren isteklilerin teklifleri gerekçeleri belirtilmek  
suretiyle reddedilecektir.  
45.1.16. Aşırı düşük teklifine ilişkin olarak istenen sürede açıklama yapmasına rağmen  
teklifi reddedilen isteklilerin açıklamalarının yeterli görülmeme nedenlerinin, sadece ilgili  
madde numaralarına atıf yapılmakla yetinilmeyerek hangi düzenlemeye aykırılık bulunduğu  
da belirtilmek suretiyle kesinleşen ihale kararının bildirilmesi zorunludur.şeklinde açıklama  
yer almaktadır.  
Mevzuatın yukarıya aktarılan hükümleri gereğince Kurumun, ihale konusu işin türü,  
niteliği ve yaklaşık maliyeti ile ihale edilme usulüne göre aşırı düşük tekliflerin tespiti,  
değerlendirilmesi ve ekonomik açıdan en avantajlı teklifin belirlenmesi amacıyla sınır  
değerler ve sorgulama kriterleri belirlemeye, ihalenin bu maddede öngörülen açıklama  
istenilmeksizin sonuçlandırılabilmesine, ayrıca yaklaşık maliyeti 8’inci maddede öngörülen  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2020/022  
: 13  
: 22.05.2020  
: 2020/UY.II-946  
eşik değerlerin yarısına kadar olan hizmet alımları ile yapım işleri ihalelerinde sınır değerin  
altında olan tekliflerin bu maddede öngörülen açıklama istenilmeksizin reddedilmesine ilişkin  
düzenlemeler yapmaya yetkili olduğu, ihale komisyonlarının bu maddenin uygulanmasında  
Kurum tarafından yapılan düzenlemeleri esas alması gerektiği, bu kapsamda Kurum  
tarafından yapım işleri ihalelerinde kullanılmak üzere sınır değerin hesaplanması için bir  
formülün oluşturulduğu, sınır değer hesaplanmasında, 4734 sayılı Kanun’un 36’ncı maddesi  
uyarınca ilk oturumda teklif mektubu ve geçici teminatını usulüne uygun sunan isteklilerin  
tekliflerinin “geçerli teklif” olarak dikkate alınarak bu formülün kullanılması gerektiği, ayrıca  
yapım ihalelerinde ihale konusu işin yaklaşık maliyetinin Kanun’un 8’inci maddesinde  
öngörülen eşik değerin üçte birine eşit veya bu değerin üzerinde olan ihalelerde, idarelerce  
aşırı düşük teklif sorgulaması yapılmasının zorunlu olduğu, ancak yaklaşık maliyetin  
Kanun’un 8’inci maddesinde öngörülen eşik değerin üçte birine kadar olan ve açık ihale veya  
Kanun’un 21’inci maddesinin (b) ve (c) bentleri gereğince pazarlık usulü ile yapılan  
ihalelerde, Yapım İşleri İhaleleri Uygulama Yönetmeliği’nin yukarıya aktarılan hükmü  
gereğince üç seçenekten birisinin kullanılmasının zorunlu olduğu, yaklaşık maliyetin  
Kanun’un 8’inci maddesinde öngörülen eşik değerin üçte birine kadar olan ve belli istekliler  
arasında ihale veya Kanun’un 21’inci maddesinin (a), (d) ve (e) bentleri gereğince pazarlık  
usulü ile yapılan ihalelerde ise sadece aşırı düşük teklif tespit ve değerlendirme işlemleri  
yapılmaksızın ihalenin sonuçlandırılacağı, idarece aşırı düşük teklif sorgulaması yapılması  
durumunda da istekliler tarafından yapılacak açıklamaların ise yukarıda yer alan  
düzenlemelere uygun olarak yapılması gerektiği anlaşılmaktadır.  
04.02.2020 tarihinde açık ihale usulü ile yapılan ihaleye ilişkin olarak 61 adet  
doküman alınan, 24 istekli tarafından teklif verilen ihaleye ilişkin İdari Şartname’nin “2.1.  
İhale konusu işin  
a)Adı: Kırkağaç-Gelenbe Yolu Km:0+000-5+800 Arası Toprak Tesviye,Sanat Yapıları  
ve Üstyapı İşleri” şeklinde tanımlandıktan sonra idarece hesaplanan yaklaşık maliyet de göz  
önünde bulundurularak anılan Şartname’nin “Aşırı düşük teklifler” başlıklı 33’üncü  
maddesinde “33.1. İhale komisyonu verilen teklifleri değerlendirdikten sonra Kurum  
tarafından belirlenen yönteme göre sınır değeri hesaplar.  
33.2. Teklifi sınır değerin altında kalan isteklilerden Kanunun 38 inci maddesine göre  
açıklama istenecektir. Bu kapsamda; ihale komisyonu sınır değerin altında kalan teklifleri  
aşırı düşük teklif olarak tespit eder ve bu teklif sahiplerinden Kurum tarafından belirlenen  
kriterlere göre teklifte önemli olduğunu tespit ettiği bileşenler ile ilgili ayrıntıları yazılı olarak  
ister. İhale komisyonu;  
a) Yapım yönteminin ekonomik olması,  
b) Seçilen teknik çözümler ve teklif sahibinin işin yerine getirilmesinde kullanacağı  
avantajlı koşullar,  
c) Teklif edilen işin özgünlüğü,  
gibi hususlarda yapılan yazılı açıklamaları dikkate alarak aşırı düşük teklifleri  
değerlendirir. Bu değerlendirme sonucunda, açıklamaları yeterli görülmeyen veya yazılı  
açıklamada bulunmayan isteklilerin teklifi reddedilir. İhale komisyonunca reddedilmeyen  
teklifler, geçerli teklif olarak belirlenir. İhale üzerinde bırakılan isteklinin teklifinin sınır  
değerin altında olması durumunda kesin teminat 40.2 maddesinde yer alan hüküm uyarınca  
hesaplanan tutar üzerinden alınır. şeklinde düzenleme yapılmıştır.  
Ayrıca sınır değer hesabında kullanılacak “N” katsayısı için de İdari Şartname’nin  
“Diğer hususlar” başlıklı 46’ncı maddesinde “46.1. İhalede uygulanacak sınır değer katsayısı  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2020/022  
: 13  
: 22.05.2020  
: 2020/UY.II-946  
(N) = 1” şeklinde düzenleme yapılmıştır.  
İhale dokümanında yapılan düzenlemelere göre, idarece ihaleye ilişkin olarak  
mevzuata uygun olarak sınır değer belirlendikten sonra teklifleri sınır değerin altında kalan  
isteklilerden Kanun’un 38’inci maddesine göre açıklama isteneceği anlaşılmaktadır.  
İnceleme konusu ihale için idarece sınır değer 37.508.319,90 TL belirlenmiş olup sınır  
değerin altında teklif sunan 10 istekliden teklifleri geçerli olan 4 istekliye 06.03.2020 tarihli  
yazı ile aşırı düşük teklif sorgulaması yapılmıştır. Söz konusu yazı ekinde de açıklama  
istenilen toplam 9 iş kalemine ilişkin detaylı analiz formatlarına yer verilmiş, analiz  
formatlarında da açıklama istenilmeyecek analiz girdileri belirtilmiştir.  
Başvuru sahibi Danış Yapı Madencilik San. ve Tic. A.Ş. ise ihale üzerinde bırakılan  
istekli olan Orak Altyapı San. ve Tic. A.Ş. tarafından aşırı düşük teklif sorgulamasına yapılan  
açıklamaların mevzuata uygun olmadığını iddia etmektedir.  
Başvuru sahibi tarafından iddia edilen hususular, Orak Altyapı San. ve Tic. A.Ş.’nin  
13.03.2020 tarihli yazısı ekinde idareye sunduğu aşırı düşük teklif açıklamaları dikkate  
alınarak aşağıda tek tek incelenmiştir.  
1) Analizleri tevsik edici belge olarak sunulan fiyat teklifi ve proforma faturaların,  
teklif verdikleri iştigal alanında faaliyet göstermeyen kişi veya şirketler tarafından  
düzenlendiği hususu:  
Orak Altyapı San. ve Tic. A.Ş.’nin analizlerde kullandığı fiyat teklifleri ile ilgili  
olarak; amonyum nitrat-fuel oil karışımı için Çetinler Av Malzemeleri Patlayıcı ve Kimyevi  
Madde Madencilik Mühendislik İnşaat Taahhüt İnşaat Malzemeleri Bilgisayar  
Telekomünikasyon Taşımacılık Oto Yedek Parça Otomotiv Elektrik Elektronik Tıbbi  
Malzeme İmalat İhracat İthalat Ticaret ve Sanayi Ltd. Şti.’den fiyat teklifi aldığı, fiyat teklifi  
alınan firmaya ait Sivas Ticaret ve Sanayi Odası’ndan alınan oda faaliyet belgesinin de  
açıklama kapsamında sunulduğu, çam kerestesi 2. sınıf için Yılmazlar Kereste İnşaat Nakliye  
Tekstil San. ve Tic. Ltd. Şti.’den fiyat teklifi aldığı, fiyat teklifi alınan firmaya ait Ticaret  
Sicil Gazetesi’nin de açıklama kapsamında sunulduğu, beton çelik çubuğu nervürlü ø 14-32  
mm (S420, B420B-C, B500B-C) için Ayyıldız Demir Çelik San. Tic. Ltd. Şti.’den fiyat teklifi  
aldığı, fiyat teklifi alınan firmaya ait Dörtyol Ticaret ve Sanayi Odası’ndan alınan faaliyet  
belgesinin de açıklama kapsamında sunulduğu, imalat yönünde çekme dayanımı 120 Kn/m  
ve 150 Kn/m polyester elyaftan mamul, polimer kaplı, kaynak dikişli geogrid zemin  
güçlendirme sistemleri için Vomatek Mühendislik San. Tic. Ltd. Şti.’den fiyat teklifi aldığı,  
fiyat teklifi alınan firmaya ait Ticaret Sicil Gazetesi’nin de açıklama kapsamında sunulduğu,  
C30/37 beton harcı gri renkte normal hazır beton harçları (TS EN 206-1+A1) için Kent Beton  
Mad. San. ve Tic. Ltd. Şti.’den fiyat teklifi aldığı, fiyat teklifi alınan firmaya ait Ticaret Sicil  
Gazetesi’nin de açıklama kapsamında sunulduğu anlaşılmıştır. Gerek fiyat teklifi alınan  
firmalarla ilgili sunulan belgelerden gerekse firmaların ticaret unvanlarından fiyat teklifi  
alınan firmaların, teklife konu alanda faaliyet gösterdikleri anlaşıldığından Kamu İhale Genel  
Tebliği’nin yukarıya aktarılan 45.1.13.1’inci maddesi gereğince başvuru sahibinin bu  
konudaki iddiası yerinde bulunmamıştır.  
2) Kullanılan piyasa fiyat tekliflerde, teklif edilen malın firmanın envanterinde  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2020/022  
: 13  
: 22.05.2020  
: 2020/UY.II-946  
bulunup bulunmadığının Kamu İhale Genel Tebliği'nin 45.1.13.1'inci maddesi gereğince  
kontrol edilmesi gerektiği hususu:  
Kamu İhale Genel Tebliği’nin 45.1.13.1’inci maddesi sadece teklife konu mal veya  
hizmet için maliyet tespit tutanağı (Ek-O.5) veya satış tutarı tespit tutanağına ilişkin (Ek-O.6)  
düzenlemeleri içermektedir. Söz konusu tutanaklara göre yapılacak açıklamalarda söz konusu  
malın firmanın envanterinde bulunma zorunluluğunun aranacağına ilişkin bir düzenleme  
bulunmamaktadır. Ancak anılan Tebliğ’in 45.1.13.6 ve 45.1.13.7’nci maddeleri kapsamında  
yapılan düzenlemelerle, teklifi oluşturan maliyet bileşenlerine ilişkin olarak isteklinin kendi  
ürettiği, aldığı veya sattığı mallara ait fiyatları kullanması durumunda, istekliyle tam tasdik  
sözleşmesi yapan veya beyannamelerini imzalamaya yetkili olan meslek mensubu tarafından  
ilgisine göre teklife konu olan mal için düzenlenen maliyet/satış tutarı tespit tutanağı  
(EK.O.7) ile açıklama yapılabileceği, bu durumda da maliyetler dayanak alınarak yapılan  
açıklamanın geçerli olabilmesi için teklif edilen birim fiyatın, ilgili tutanakta tespit edilen  
ağırlıklı ortalama birim maliyetin altında olmaması ve isteklinin son veya bir önceki geçici  
vergi beyanname döneminde ihale konusu işte kullanılmasını öngördüğü mal miktarının en az  
yarısı kadar alım yapmış olması gerektiği, satışlar dayanak alınarak yapılan açıklamanın  
geçerli olabilmesi için teklif edilen birim fiyatın, ilgili tutanakta tespit edilen ağırlıklı  
ortalama birim satış tutarının % 80’inin altında olmaması ve malın ticaretinin isteklinin  
faaliyet alanında olması gerektiği hususlarının düzenlendiği anlaşılmaktadır. Ayrıca istekli  
tarafından yapılan açıklamada; malın ihale tarihi itibariyle stoklarda bulunduğunun  
belirtilmesi durumunda, stokta bulunan mala ilişkin “stok tespit tutanağı”nın (Ek-O.8)  
sunulması zorunludur. Stok tespit tutanağında ilgili malın ağırlıklı ortalama birim maliyeti  
gösterilecektir. İsteklilerce teklif edilen tutara ilişkin birim fiyatlar, stok tespit tutanağındaki  
ağırlıklı ortalama birim maliyetin altında olamaz. Ayrıca stoklarda olduğu belirtilen söz  
konusu malın miktarının, ihale konusu işte kullanılacağı belirtilen miktardan az olması  
halinde eksik kalan miktar için bu Tebliğ’deki diğer açıklama yöntemlerine uygun olarak  
açıklama yapılması gereklidir. Orak Altyapı San. ve Tic. A.Ş. tarafından yapılan  
açıklamalarda teklife konu mal veya hizmet için satış tutarı tespit tutanağı (Ek-O.6) ile  
açıklama yapıldığından başvuru sahibinin bu konudaki iddiası yerinde bulunmamıştır.  
3) Kamu İhale Genel Tebliği'nin 45.1.13.11'inci maddesinin son fıkrasında yer alan  
düzenlemeye göre işlem tesis edildiğinde, piyasa teklifi ile oluşturulan analiz maliyetlerinde  
kullanılan birim maliyetlerin ticari hayatın olağan durumuna ve ekonomik verilerle ilgili  
genel bilgilerle uyumlu olmadığının görüleceği hususu:  
Kamu İhale Genel Tebliği’nin yukarıya aktarılan 45.1.8’inci maddesinde belirtildiği  
üzere, aşırı düşük teklifine ilişkin olarak yaptığı açıklamada sunduğu analizler, ihale  
dokümanı kapsamındaki analiz formatına, birim fiyat tariflerine, idarece tanımlanan yapım  
şartlarına veya teknik şartnameye uygun olmayan, analiz fiyat tutarları teklif fiyatların  
üzerinde olan isteklilere ait tekliflerin reddedileceği, analizler üzerinde yapılan incelemede;  
çarpım ve toplamlarda hesaplama hatası bulunması durumunda, analiz girdilerine ait  
fiyatların esas alınarak, hesaplama hatasının ihale komisyonu tarafından re’sen düzeltileceği,  
bu şekilde düzeltilmiş analiz fiyatının, teklif fiyatının üzerinde olan isteklilerin tekliflerinin  
reddedileceği belirtilmiş olup bunun dışında istekliler tarafından aşırı düşük teklif  
sorgulaması kapsamında yapılan açıklamaların, piyasa teklifi ile oluşturulan analiz  
maliyetlerinde kullanılan birim maliyetlerin ticari hayatın olağan durumuna ve ekonomik  
verilerle ilgili genel bilgilerle uyumlu olmadığı gerekçesiyle tekliflerinin değerlendirme dışı  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2020/022  
: 13  
: 22.05.2020  
: 2020/UY.II-946  
bırakılacağına ilişkin herhangi bir düzenleme bulunmamaktadır. Esas olan yapılan  
açıklamaların mevzuatta belirtildiği şekilde yapılması olup, ihale üzerinde bırakılan istekli  
tarafından yapılan açıklamaların da bu haliyle mevzuata uygun olduğu anlaşıldığından  
başvuru sahibinin bu konudaki iddiası yerinde bulunmamıştır.  
4) Sunulan belgelerin;  
a) Fiyat teklifi eki SMMM/YMM faaliyet belgelerinin geçerlilik tarihinin fiyat teklifi  
ve eklerinin (EK-O.5, EK-O.6, EK-O.7 ve EK-O.8 numaralı tutanak) tanzim tarihleri ile  
uyumlu olmadığı, SMMM/YMM faaliyet belgelerinde tanzim ve geçerlilik sürelerinin belirsiz  
olduğu hususu:  
Kamu İhale Genel Tebliği’nin 45.1.13.1’inci maddesinde yer alan açıklamaya göre  
teklifi oluşturan maliyet bileşenlerine ilişkin üçüncü kişilerden fiyat teklifi alınması  
durumunda, öncelikli olarak fiyat teklifini veren kişiyle tam tasdik sözleşmesi yapan veya  
beyannamelerini imzalamaya yetkili olan meslek mensubu tarafından ilgisine göre teklife  
konu mal veya hizmet için maliyet tespit tutanağı (Ek-O.5) veya satış tutarı tespit tutanağı  
(Ek-O.6) düzenleneceği, tutanakların fiyat teklifinin dayanağı olarak düzenleneceği, meslek  
mensubu tarafından muhafaza edileceği ve fiyat teklifinin ekinde idareye verilmeyeceği,  
ancak idare veya Kurum tarafından gerekli görülmesi halinde bu tutanakların meslek  
mensubundan istenebileceği anlaşılmaktadır. Buna rağmen ihale üzerinde bırakılan istekli  
tarafından fiyat teklifi ile yapılan açıklamalar kapsamında sunulan EK-O.6 sayılı satış tutarı  
tespit tutanaklarının serbest muhasebeci mali müşavir tarafından düzenlendiği, söz konusu  
meslek mensuplarına ilişkin TÜRMOB faaliyet belgesi ile fiyat teklifi veren firma ile yapılan  
sözleşmelerin de açıklama kapsamında idareye sunulduğu anlaşılmıştır. Söz konusu  
sözleşmelerden meslek mensubu ile firmalar arasındaki anlaşmanın süresinin 31.12.2020  
tarihine kadar geçerli olduğu anlaşılmaktadır. Bu nedenle başvuru sahibinin bu konudaki  
iddiası yerinde bulunmamıştır.  
b) EK-O.5, EK-O.6, EK-O.7 ve EK-O.8 numaralı tutanaklarda yer alması gereken  
yevmiye/işletme defteri ve envanter defteri tasdik makamı, tasdik tarihi ve numarası  
bilgilerinin eksik olduğu hususu:  
İhale üzerinde bırakılan istekli tarafından fiyat teklifi ile yapılan açıklamalar  
kapsamında sunulan EK-O.6 sayılı satış tutarı tespit tutanaklarında yevmiye/işletme defteri ve  
envanter defteri tasdik makamı, tasdik tarihi ve numarası bilgilerine yer verildiği  
anlaşıldığından başvuru sahibinin bu konudaki iddiası yerinde bulunmamıştır.  
c) Fiyat teklifi ve ekindeki tutanaklar ile YMM/SMMM faaliyet belgelerinde yer alan  
adres bilgilerinin birbiri ile uyumlu olmadığı hususu:  
İhale üzerinde bırakılan istekli tarafından fiyat teklifi ile yapılan açıklamalar  
kapsamında sunulan fiyat teklifindeki meslek mensubuna ilişkin kaşede yer alan adres,  
meslek mensubunun faaliyet belgesindeki adres ile EK-O.6 sayılı satış tutarı tespit  
tutanaklarında yer alan meslek mensubuna ilişkin adres bilgilerinin birbiri ile uyumlu olduğu,  
kaldı ki böyle bir uygunluğun da zorunlu olmadığı anlaşıldığından başvuru sahibinin bu  
konudaki iddiası yerinde bulunmamıştır.  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2020/022  
: 13  
: 22.05.2020  
: 2020/UY.II-946  
d) Firmanın son geçici vergi beyanname döneminde mali hareket olmasına rağmen  
aşırı düşük teklif açıklamasına ilişkin olarak son geçici vergi beyanname dönemi verileri  
üzerinden değil bir önceki vergi beyanname dönemi üzerinden açıklama yapıldığı hususu:  
Kamu İhale Genel Tebliği’nin 45.1.13.11’inci maddesinde belirtildiği üzere Ek-O.5,  
Ek-O.6, Ek-O.7 ve Ek-O.8 numaralı tutanakların son veya bir önceki geçici vergi beyanname  
dönemine ilişkin olarak düzenlenmesinin zorunlu olduğu, ihale tarihi 04.02.2020 tarihi olup  
son veya bir önceki geçici vergi beyanname dönemi 2019/4 ve 2019/3 dönemleri olmaktadır.  
İhale üzerinde bırakılan istekli tarafından fiyat teklifi ile yapılan açıklamalar kapsamında  
sunulan EK-O.6 sayılı satış tutarı tespit tutanaklarının, Kamu İhale Genel Tebliği’nin  
45.1.13.11’inci maddesinde yer alan açıklamaya göre 2019/4 veya 2019/3 dönemlere ait  
olduğu anlaşıldığından başvuru sahibinin bu konudaki iddiası yerinde bulunmamıştır.  
e) Kullanılan piyasa fiyatları ve eki tutanaklarda (EK-O.5, EK-O.6, EK-O.7 ve EK-  
O.8 numaralı tutanaklar) teklife konu malzeme cinsi olarak idarece analizlerde belirtilen  
ifadeler aynen kullanılmasına rağmen özellikle geogrid zemin güçlendirme sistemlerinde  
teklif edilen malzemenin idarece istenen malzemenin teknik özelliklerine uygun olmadığı  
hususu:  
İmalat yönünde çekme dayanımı 120 Kn/m ve 150 Kn/m polyester elyaftan mamul,  
polimer kaplı, kaynak dikişli geogrid zemin güçlendirme sistemleri için alınan fiyat teklifinin  
açıklama istenilen iş kalemlerinden “17.203/K-P: Geogrid Donatılı Duvar için Her Tipte  
Geogrid Malzemesi Temini, İşçiliği ve Döşenmesi (Kullanılan Her Türlü Malzeme ve  
Nakliyeler Dahildir)” iş kalemine ait olduğu, söz konusu iş kalemine ilişkin olarak idarece  
düzenlenen birim fiyat tariflerinde Teknik Şartnamesindeki esaslar ve şartlar dâhilinde  
polyester (PET) den veya Polyvinylalcohol (PVA) dan mamul yüksek mukavemetli her tipte  
geogridin temini ve yerine döşenmesi…” şeklinde açıklamaya yer verildiği, ihale üzerinde  
bırakılan isteklinin teklif mektubundaki; Yukarıda ihale kayıt numarası ve adı yer alan  
ihaleye ilişkin ihale dokümanını oluşturan tüm belgeler tarafımızdan okunmuş, anlaşılmış ve  
kabul edilmiştir. Teklif fiyata dahil olduğu belirtilen tüm masraflar ve teklif geçerlilik süresi  
de dahil olmak üzere ihale dokümanında yer alan tüm düzenlemeleri dikkate alarak teklif  
verdiğimizi, dokümanda yer alan yükümlülükleri yerine getirmememiz durumunda  
uygulanacak yaptırımları kabul ettiğimizi beyan ediyoruz.” şeklindeki beyanı esas alındığında  
ve fiyat teklifinde ise İKN ile birlikte ihalenin adına da yer verildiğinden, fiyat teklifi alınan  
120 Kn/m ve 150 Kn/m polyester elyaftan mamul, polimer kaplı, kaynak dikişli geogrid  
zemin güçlendirme sistemleri için malzemenin de Teknik Şartname’ye uygun malzeme  
olacağı anlaşıldığından başvuru sahibinin bu konudaki iddiası yerinde bulunmamıştır.  
f) Aşırı düşük teklif açıklamalarında kullanılan satış tutarı tespit tutanaklarında  
firmaların sadece teklife esas malzemeye ait ağırlıklı ortalama birim satış fiyatının değil  
benzer ürünlerle birlikte genel ağırlıklı ortalama birim satış tutarını kullandığı, böylece olması  
gerekenden daha düşük birim fiyat belirlendiği hususu:  
İhale üzerinde bırakılan istekli tarafından analizlerde kullanılan fiyat tekliflerinin bire  
bir analizlerde yer alan analiz girdilerine uygun olarak “amonyum nitrat-fuel oil karışımı”,  
“çam kerestesi 2. Sınıf”, “beton çelik çubuğu nervürlü ø 14-32 mm (S420, B420B-C, B500B-  
C)”, “imalat yönünde çekme dayanımı 120 Kn/m ve 150 Kn/m polyester elyaftan mamul,  
polimer kaplı, kaynak dikişli geogrid zemin güçlendirme sistemleri” ve “C30/37 beton harcı  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2020/022  
: 13  
: 22.05.2020  
: 2020/UY.II-946  
gri renkte normal hazır beton harçları (TS EN 206-1+A1)” şeklinde alındığı, alınan fiyat  
tekliflerine konu analiz girdileri için düzenlenen satış tutarı tespit tutanaklarının da (Ek-O.6)  
aynı isimlerle düzenlendiği, fiyat tekliflerinin meslek mensubu tarafından Kamu İhale Genel  
Tebliği’nin yukarıya aktarılan 45.1.13.1’inci maddesinde yer alan “Bu fiyat teklifindeki birim  
fiyatın, mükellefin yasal defter ve belgelerine göre tarafımca düzenlenerek onaylanan  
(.../.../...) tarih ve (…) sayılı satış tutarı tespit tutanağındaki ağırlıklı ortalama birim satış  
tutarının % 80’inin altında olmadığını beyan ederim.” ibaresine uygun olarak her bir fiyat  
teklifinde satış tutarı tespit tutanaklarındaki tarih ve sayıya da yer verilmek suretiyle  
kaşelendiği, ayrıca, Kamu İhale Genel Tebliği’nin 45.1.13.10’uncu maddesinde yer alan  
düzenlemeye göre meslek mensubunun; üçüncü kişilerden alınan fiyat teklifi üzerindeki  
beyanın ve emsal bedel beyanı ile Ek-O.5, Ek-O.6, Ek-O.7 ve Ek-O.8 numaralı tutanaklardaki  
bilgilerin doğruluğundan sorumlu olacağı hükmü de göz önünde bulundurulduğunda başvuru  
sahibinin bu konudaki iddiası da yerinde bulunmamıştır.  
Açıklanan nedenlerle, 4734 sayılı Kanun'un 65'inci maddesi uyarınca bu kararın tebliğ  
edildiği veya tebliğ edilmiş sayıldığı tarihi izleyen 30 gün içerisinde Ankara İdare  
Mahkemelerinde dava yolu açık olmak üzere,  
Anılan Kanun'un 54'üncü maddesinin onbirinci fıkrasının (c) bendi gereğince itirazen  
şikâyet başvurusunun reddine,  
Oybirliği ile karar verildi.