Ana Sayfa
/
Kararlar
/
Sosyal Güvenlik Kurumu Başkanlığı Destek Hizmetleri Daire Başkanlığı
/
2021/68126-Çalışma Hayatı İletişim Merkezi Alo 170 Hizmet Alımı İşi
Bilgi
İKN
2021/68126
Başvuru Sahibi
Tunç Kurumsal Hizm. Tic. Ltd. Şti.
İdare
Sosyal Güvenlik Kurumu Başkanlığı Destek Hizmetleri Daire Başkanlığı
İşin Adı
Çalışma Hayatı İletişim Merkezi Alo 170 Hizmet Alımı İşi
KAMU İHALE KURULU KARARI
Toplantı No
Gündem No
Karar Tarihi
Karar No
: 2021/019
: 40
: 20.05.2021
: 2021/UH.I-1029
BAŞVURU SAHİBİ:
Tunç Kurumsal Hizm. Tic. Ltd. Şti.,
İHALEYİ YAPAN İDARE:
Sosyal Güvenlik Kurumu Başkanlığı Destek Hizmetleri Daire Başkanlığı,
BAŞVURUYA KONU İHALE:
2021/68126 İhale Kayıt Numaralı “Çalışma Hayatı İletişim Merkezi Alo 170 Hizmet Alımı
İşi” İhalesi
KURUM TARAFINDAN YAPILAN İNCELEME:
Sosyal Güvenlik Kurumu Başkanlığı Destek Hizmetleri Daire Başkanlığı tarafından
29.03.2021 tarihinde açık ihale usulü ile gerçekleştirilen “Çalışma Hayatı İletişim Merkezi
Alo 170 Hizmet Alımı İşi” ihalesine ilişkin olarak Tunç Kurumsal Hizm. Tic. Ltd. Şti. nin
19.04.2021 tarihinde yaptığı şikâyet başvurusunun, idarenin 22.04.2021 tarihli yazısı ile reddi
üzerine, başvuru sahibince 29.04.2021 tarih ve 21634 sayı ile Kurum kayıtlarına alınan
29.04.2021 tarihli dilekçe ile itirazen şikâyet başvurusunda bulunulmuştur.
Başvuruya ilişkin olarak 2021/789 sayılı itirazen şikâyet dosyası kapsamında yapılan
inceleme neticesinde esas inceleme raporu tanzim edilmiştir.
KARAR:
Esas inceleme raporu ve ekleri incelendi.
İtirazen şikâyet dilekçesinde özetle,
1) İhale üzerinde bırakılan isteklinin teklif bedelinin yaklaşık maliyete oranının
%99,19 olduğu, diğer geçerli tekliflerin yaklaşık maliyetin üzerinde olduğundan dolayı
ihalenin yaklaşık maliyete bu kadar yakın bir teklif bedeli ile sonuçlandırılmasının Kanun'un
temel ilkelerine aykırı olduğu, ayrıca kendilerine ait teklif dışındaki teklif bedellerinin de
yaklaşık maliyete yakın olduğu, ihaleye katılan diğer isteklilerin kendi aralarında anlaşarak bu
şekilde teklif sundukları anılan durumun 4734 sayılı Kanun’un 17’nci, TCK’nın 235’inci ve
4054 sayılı Kanun’un 4’üncü maddesinde yer alan hükümler kapsamında değerlendirilmesi
gerektiği, şikayete konu ihalenin anılan gerekçeler doğrultusunda iptal edilmesi gerektiği,
2) İhale konusu hizmetin kısmi teklife açılması gerektiği,
3) İhale üzerinde bırakılan isteklinin teklif mektubunun, eki olan birim fiyat teklif
cetveli ile iş ortaklığı beyannamesinin yetkisiz kişiler tarafından imzalandığı, ayrıca söz
konusu istekli tarafından sunulan bilanço incelendiğinde kısa vadeli banka borçlarının
özkaynaklara oranının İdari Şartname'nin 7.4.2'nci maddesinde istenilen kriterleri
sağlamadığı, "Uzun vadeli kredilerin anapara taksit ve faizleri" hesabının kısa vadeli borçlar
kapsamında değerlendirilmesi gerektiği, söz konusu isteklinin teklifinin anılan gerekçeler ile
değerlendirme dışı bırakılması gerektiği iddialarına yer verilmiştir.
Başvuru sahibinin iddialarının değerlendirilmesi sonucunda aşağıdaki hususlar tespit
edilmiştir.
1) Başvuru sahibinin 1’inci iddiasına ilişkin olarak:
KAMU İHALE KURULU KARARI
Toplantı No
Gündem No
Karar Tarihi
Karar No
: 2021/019
: 40
: 20.05.2021
: 2021/UH.I-1029
4734 sayılı Kamu İhale Kanunu’nun 5’inci maddesinde “İdareler, bu Kanuna göre
yapılacak ihalelerde; saydamlığı, rekabeti, eşit muameleyi, güvenirliği, gizliliği, kamuoyu
denetimini, ihtiyaçların uygun şartlarla ve zamanında karşılanmasını ve kaynakların verimli
kullanılmasını sağlamakla sorumludur.” hükmü,
Aynı Kanun’un 17’nci maddesinde “İhalelerde aşağıda belirtilen fiil veya
davranışlarda bulunmak yasaktır:
a) Hile, vaat, tehdit, nüfuz kullanma, çıkar sağlama, anlaşma, irtikap, rüşvet suretiyle
veya başka yollarla ihaleye ilişkin işlemlere fesat karıştırmak veya buna teşebbüs etmek.
b) İsteklileri tereddüde düşürmek, katılımı engellemek, isteklilere anlaşma teklifinde
bulunmak veya teşvik etmek, rekabeti veya ihale kararını etkileyecek davranışlarda bulunmak.
c) Sahte belge veya sahte teminat düzenlemek, kullanmak veya bunlara teşebbüs
etmek.
d) Alternatif teklif verebilme halleri dışında, ihalelerde bir istekli tarafından kendisi
veya başkaları adına doğrudan veya dolaylı olarak, asaleten ya da vekaleten birden fazla
teklif vermek.
e) 11 inci maddeye göre ihaleye katılamayacağı belirtildiği halde ihaleye katılmak.
Bu yasak fiil veya davranışlarda bulunanlar hakkında bu Kanunun Dördüncü
Kısmında belirtilen hükümler uygulanır.” hükmü,
39’uncu maddesinde “İhale komisyonu kararı üzerine idare, verilmiş olan bütün
teklifleri reddederek ihaleyi iptal etmekte serbesttir. İhalenin iptal edilmesi halinde bu durum
bütün isteklilere derhal bildirilir. İdare bütün tekliflerin reddedilmesi nedeniyle herhangi bir
yükümlülük altına girmez. Ancak, idare isteklilerin talepte bulunması halinde, ihalenin iptal
edilme gerekçelerini talep eden isteklilere bildirir.” hükmü,
40’ıncı maddesinde “37 ve 38 inci maddelere göre yapılan değerlendirme sonucunda
ihale, ekonomik açıdan en avantajlı teklifi veren isteklinin üzerinde bırakılır.
(Değişik ikinci fıkra: 20/11/2008-5812/13 md.) Ekonomik açıdan en avantajlı teklif,
sadece fiyat esasına göre veya fiyat ile birlikte işletme ve bakım maliyeti, maliyet etkinliği,
verimlilik, kalite ve teknik değer gibi fiyat dışındaki unsurlar da dikkate alınarak belirlenir.
Ekonomik açıdan en avantajlı teklifin fiyat dışındaki unsurlar da dikkate alınarak
belirleneceği ihalelerde, ihale dokümanında bu unsurların parasal değerleri veya nispi
ağırlıkları belirlenir.
Bu Kanunun 63 üncü maddesine göre ihale dokümanında yerli istekliler lehine fiyat
avantajı sağlanacağı belirtilen ihalelerde, bu fiyat avantajı da uygulanmak suretiyle
ekonomik açıdan en avantajlı teklif belirlenerek ihale sonuçlandırılır.
En düşük fiyatın ekonomik açıdan en avantajlı teklif olarak değerlendirildiği
ihalelerde, birden fazla istekli tarafından aynı fiyatın teklif edildiği ve bunların da ekonomik
açıdan en avantajlı teklif olduğu anlaşıldığı takdirde, ikinci fıkrada belirtilen fiyat dışındaki
unsurlar dikkate alınmak suretiyle ekonomik açıdan en avantajlı teklif belirlenerek ihale
sonuçlandırılır.
İhale komisyonu gerekçeli kararını belirleyerek, ihale yetkilisinin onayına sunar.
Kararlarda isteklilerin adları veya ticaret unvanları, teklif edilen bedeller, ihalenin tarihi ve
hangi istekli üzerine hangi gerekçelerle yapıldığı, ihale yapılmamış ise nedenleri belirtilir.
İhale yetkilisi, karar tarihini izleyen en geç beş iş günü içinde ihale kararını onaylar
veya gerekçesini açıkça belirtmek suretiyle iptal eder.
İhale; kararın onaylanması halinde geçerli, iptal edilmesi halinde ise hükümsüz
KAMU İHALE KURULU KARARI
Toplantı No
Gündem No
Karar Tarihi
Karar No
: 2021/019
: 40
: 20.05.2021
: 2021/UH.I-1029
sayılır.
(Değişik son fıkra: 20/11/2008-5812/13 md.) İhale kararları ihale yetkilisince
onaylanmadan önce idareler, ihale üzerinde kalan istekli ile varsa ekonomik açıdan en
avantajlı ikinci teklif sahibi isteklinin ihalelere katılmaktan yasaklı olup olmadığını teyit
ettirerek buna ilişkin belgeyi ihale kararına eklemek zorundadır. İki isteklinin de yasaklı
çıkması durumunda ihale iptal edilir.” hükmü yer almaktadır.
Türk Ceza Kanunu’nun 235’inci maddesinde “(1) (Değişik: 11/4/2013-6459/12 md.)
Kamu kurumu veya kuruluşları adına yapılan mal veya hizmet alım veya satımlarına ya da
kiralamalara ilişkin ihaleler ile yapım ihalelerine fesat karıştıran kişi, üç yıldan yedi yıla
kadar hapis cezası ile cezalandırılır.
(2) Aşağıdaki hallerde ihaleye fesat karıştırılmış sayılır:
a) Hileli davranışlarla;
1. İhaleye katılma yeterliğine veya koşullarına sahip olan kişilerin ihaleye veya ihale
sürecindeki işlemlere katılmalarını engellemek,
2. İhaleye katılma yeterliğine veya koşullarına sahip olmayan kişilerin ihaleye
katılmasını sağlamak,
3. Teklif edilen malları, şartnamesinde belirtilen niteliklere sahip olduğu halde, sahip
olmadığından bahisle değerlendirme dışı bırakmak,
4. Teklif edilen malları, şartnamesinde belirtilen niteliklere sahip olmadığı halde,
sahip olduğundan bahisle değerlendirmeye almak.
b) Tekliflerle ilgili olup da ihale mevzuatına veya şartnamelere göre gizli tutulması
gereken bilgilere başkalarının ulaşmasını sağlamak.
c) Cebir veya tehdit kullanmak suretiyle ya da hukuka aykırı diğer davranışlarla,
ihaleye katılma yeterliğine veya koşullarına sahip olan kişilerin ihaleye, ihale sürecindeki
işlemlere katılmalarını engellemek.
d) İhaleye katılmak isteyen veya katılan kişilerin ihale şartlarını ve özellikle fiyatı
etkilemek için aralarında açık veya gizli anlaşma yapmaları.” hükmü yer almaktadır.
4054 sayılı Rekabetin Korunması Hakkında Kanun’un 4’üncü maddesinde “Belirli bir
mal veya hizmet piyasasında doğrudan veya dolaylı olarak rekabeti engelleme, bozma ya da
kısıtlama amacını taşıyan veya bu etkiyi doğuran yahut doğurabilecek nitelikte olan
teşebbüsler arası anlaşmalar, uyumlu eylemler ve teşebbüs birliklerinin bu tür karar ve
eylemleri hukuka aykırı ve yasaktır.” hükmü yer almaktadır.
Hizmet Alımı İhaleleri Uygulama Yönetmeliği’nin 7’nci maddesinde “(1) İdare
tarafından, ihale onay belgesi düzenlenmeden önce, bu Yönetmelikte belirlenen esas ve
usullere göre ayrıntılı fiyat ve gerektiğinde miktar araştırması yapılmak suretiyle ihale konusu
işin KDV hariç yaklaşık maliyeti hesaplanır ve dayanakları ile birlikte bir hesap cetvelinde
gösterilir.
…
(5) İhale komisyonu tarafından yaklaşık maliyet teklif fiyatları ile birlikte açıklanır.
Pazarlık usulü ile yapılan ihalede ise yaklaşık maliyet, son yazılı fiyat teklifleri ile birlikte
açıklanır. Bu aşamadan önce yaklaşık maliyet açıklanamaz ve ilan edilemez.” hükmü,
Aynı Yönetmelik’in 8’inci maddesinde “(1) İdareler, yaklaşık maliyetin
hesaplanabilmesi için öncelikle ihale konusu hizmeti oluşturan iş kalemlerini veya gruplarını
ve bunlara ilişkin miktarları tespit ederler. Bu amaçla, idare tarafından gerek duyulduğunda,
aşağıda belirtilen esas ve usuller çerçevesinde miktar araştırması da yapılabilir.
KAMU İHALE KURULU KARARI
Toplantı No
Gündem No
Karar Tarihi
Karar No
: 2021/019
: 40
: 20.05.2021
: 2021/UH.I-1029
(2) Yaklaşık maliyete ilişkin fiyatların tespitinde;
a) Kamu kurum ve kuruluşlarınca işin niteliğine göre belirlenmiş fiyatlar,
b) İhaleyi yapan idare veya diğer idarelerce gerçekleştirilmiş aynı veya benzer
işlerdeki fiyatlar,
c) İlgili odalarca belirlenmiş fiyatlar,
ç) İhale konusu işi oluşturan iş kalemlerine veya gruplarına ilişkin olarak piyasadan
yapılacak fiyat araştırması kapsamında elde edilecek fiyat tekliflerinin aritmetik ortalaması
alınmak suretiyle ya da konusunda uzman bilirkişi ve ekspertizlerden soruşturularak
oluşturulan fiyatlar,
d) İhale konusu işe ilişkin olarak Bütçe Uygulama Talimatlarında ve/veya Sağlık
Uygulama Tebliğinde yer alan fiyatlardan KDV veya farklı nitelikteki diğer giderler
indirilmek suretiyle bulunan fiyatlar,
Esas alınır.
(3) İdareler yaklaşık maliyete ilişkin fiyatların tespitinde, (a), (b), (c), (ç) ve (d)
bentlerinde belirtilen fiyatların birini, birkaçını veya tamamını herhangi bir öncelik sırası
olmaksızın kullanabilirler.
(4) Fiyat araştırması için yapılan çalışmalarda fiyat sorulacak kişi ve kuruluşlara
yazılan yazıda fiyatı tespit edilecek iş grubu veya iş kaleminin ayrıntılı özelliklerine yer
verilir. Fiyat istenecek kişi ve kuruluşlara aynı koşulları taşıyan yazılarla başvurulur ve
fiyatlar KDV hariç istenir. İstenen özellikleri taşımayan veya gerçek piyasa rayiçlerini
yansıtmadığı düşünülen fiyat bildirimleri ve proforma faturalar değerlendirmeye alınmaz ve
buna ilişkin gerekçeler yaklaşık maliyet hesap cetvelinde gösterilir.” hükmü,
9’uncu maddesinde “ …(3) Hizmetin gerçekleştirilmesi için gerekli olan iş kalemlerine
veya iş gruplarına ilişkin miktarların tespit edilen fiyatlarla çarpımı sonucu bulunan
tutarların toplanması ile elde edilen genel toplam tutar, sözleşme giderleri ve genel giderler
ile KDV hariç olarak belirlenir. Bulunan bu tutara işin niteliği dikkate alınarak (Değişik
ibare: 25/01/2017-29959 R.G./1. md.) % 7 oranını geçmemek üzere yüklenici kârı eklenir. Bu
tutar, kâr hariç belirlenen genel toplam tutar üzerinden hesaplanan sözleşme giderleri ve
genel giderler ile toplanarak yaklaşık maliyet hesaplanır. Buna ilişkin hesap cetveli
hazırlayanlarca imzalandıktan sonra, ihale onay belgesinin ekine konularak ihale yetkilisine
sunulur. (Ek: 16/7/2011-27996 R.G./1. md.) Yüklenici için öngörülen kar tutarının bu cetvelde
gösterilmesi zorunludur.” hükmü yer almaktadır.
İdari Şartname’nin 2.1’inci maddesinde “İhale konusu hizmetin;
a)Adı: Çalışma Hayatı İletişim Merkezi ALO 170 Hizmet Alımı İşi
b)Miktarı ve türü:
01.06.2021-31.05.2023 tarihleri arası T.C. Aile, Çalışma ve Sosyal Hizmetler Bakanlığı, T.C.
Sosyal Güvenlik Kurumu Başkanlığı ve Türkiye İş Kurumu Genel Müdürlüğünün, Çalışma
Hayatı İletişim Merkezi ALO 170 hizmet alım işi.” düzenlemesi,
Aynı Şartname’nin 25’inci maddesinde “ 25.3.1. Çalışma Hayatı İletişim Merkezi
ALO 170 Hizmet Alımı Operasyon Grubunda Operasyon Grubu çalışanlarının aylık ücretleri
aşağıdaki tabloya göre belirlenecektir.
Çalışan
Aylık Brüt Maaş
Vatandaş Temsilcisi
: En az Brüt Asgari ücret +(Brüt
Asgari ücret X %50) (1.296 Kişi)
Vatandaş Temsilcisi (İşaret Dili Bilen )
Asgari ücret X %100) (4 Kişi)
: En az Brüt Asgari ücret +(Brüt
KAMU İHALE KURULU KARARI
Toplantı No
Gündem No
Karar Tarihi
Karar No
: 2021/019
: 40
: 20.05.2021
: 2021/UH.I-1029
Vatandaş Temsilcisi (İngilizce, Almanca, Arapça Bilen ) : En az Brüt Asgari ücret +(Brüt
Asgari ücret X %100) (6 Kişi)
İletişim Merkezi Mevzuat Uzmanı
Asgari ücret X %150) (114 Kişi)
Sosyal Medya Uzmanı
Asgari ücret X %150) (46 Kişi)
Takım Lideri
Asgari ücret X %200) (75 Kişi)
Psikolog
Asgari ücret X %300) (5 Kişi)
Birim Yöneticisi
: En az Brüt Asgari ücret +(Brüt
: En az Brüt Asgari ücret +(Brüt
: En az Brüt Asgari ücret +(Brüt
: En az Brüt Asgari ücret +(Brüt
: En az Brüt Asgari ücret +(Brüt
: En az Brüt Asgari ücret +(Brüt
Asgari ücret X %350) (20 Kişi)
Koordinatör
Asgari ücret X %400) (1 Kişi)
ücret verilecektir.
Vatandaş Temsilcisi Resmi/Bayram tatili mesaisi 11.200 gün
Vatandaş Temsilcisi (İşaret Dili Bilen ) Resmi/Bayram tatili mesaisi 32 gün
Vatandaş Temsilcisi (İngilizce, Almanca, Arapça Bilen ) Resmi/Bayram tatili mesaisi 32 gün
İletişim Merkezi Mevzuat Uzmanı Resmi/Bayram tatili mesaisi 704 gün
Sosyal Medya Uzmanı Resmi/Bayram tatili mesaisi 64 gün
Takım Lideri Resmi/Bayram tatili mesaisi 522 gün
Psikolog Resmi/Bayram tatili mesaisi 32 gün
Birim Yöneticisi Resmi/Bayram tatili mesaisi 128 gün
üzerinden ücret verilecektir.
İstekliler, Teknik Şartnamede özellikleri belirtilen makine, ekipman ve lokasyonlara ilişkin
maliyetleri tekliflerine ekleyeceklerdir. İhale dokümanlarında belirtilen hususların tamamı
isteklilerce teklif edilecek fiyata dahildir.
25.4. Sözleşme konusu işin bedelinin ödenmesi aşamasında doğacak Katma Değer
Vergisi (KDV), ilgili mevzuatı çerçevesinde İdare tarafından yükleniciye ayrıca ödenir.
25.5. Kısa vadeli sigorta prim oranları belirtilecektir.
İhale konusu işte çalıştırılacak personele uygulanacak kısa vadeli sigorta kolları prim oranı
% 2'dir.” düzenlemesi yer almaktadır.
08.04.2021 tarihinde ihale yetkilisi tarafından onaylanan ihale komisyonu kararının
incelenmesi neticesinde, şikayete konu ihaleye 5 teklifin sunulduğu, katılımcılardan Pusula
Call Center İletişim A.Ş.nin teklif zarfı içerisinde yalnızca teşekkür mektubu sunduğu,
başvuru sahibinin teklifinin birim fiyat teklif mektubu ve ticaret sicili gazetesi dışında hiçbir
yeterlik belgesi ve geçici teminat sunulmadığı gerekçesiyle teklifinin değerlendirme dışı
bırakıldığı, Efor Etkileşim Merkezi Yönetim Sistemleri Anonim Şirketi - Peytem Sosyal
Hizmet Ltd. Şti İş Ortaklığının teklifinin ekonomik açıdan en avantajlı teklif olarak
belirlendiği anlaşılmış olup diğer iki geçerli teklifin yaklaşık maliyetin üzerinde olması
nedeniyle de şikayete konu ihalede komisyon tarafından ekonomik açıdan en avantajlı ikinci
teklifin belirlenmediği de tespit edilmiştir.
İhale üzerinde bırakılan isteklinin teklif bedelinin 393.997.594,00 TL ve yaklaşık
maliyetin 397.154.852,56 TL olduğu göz önüne alındığında, yaklaşık maliyetin altında tek
geçerli teklif olan bedelin yaklaşık maliyete oranının %99,2 olduğu bir başka deyişle iki bedel
arasındaki farkın %0,8’den az olduğu, başvuru sahibinin ihalenin iptal edilmesi gerektiği
yönündeki iddiasının ana gerekçesinin bu iki bedel arasındaki yakınlıktan dolayı rekabet
KAMU İHALE KURULU KARARI
Toplantı No
Gündem No
Karar Tarihi
Karar No
: 2021/019
: 40
: 20.05.2021
: 2021/UH.I-1029
ilkesinin zedelenmesi olduğu anlaşılmıştır.
İdari Şartname’nin yukarıda anılan ilgili maddeleri incelendiğinde, ihale konusu işin
içerisinde personel çalıştırılmasının öngörüldüğü ve ilgili giderlerin yaklaşık maliyetin
çoğunluğunu oluşturduğu, bununla birlikte çağrı merkezi, giden arama, SMS, yemek hizmeti,
personel taşıma, iletişim merkezi yazılımı bakım destek güncelleme hizmeti ve konuşma
analiz yazılımı bakım destek güncelleme hizmeti giderlerinin de teklif fiyata dahil edilmesi
gerektiği anlaşılmıştır.
İdarenin, yaklaşık maliyet bileşenlerinden personel giderlerini hesaplamak için Kamu
İhale Kurumu’nun resmi internet sitesinde yer alan işçilik modülünü kullandığı, personel
giderleri dışında kalan maliyetlerin tespiti için ise Yönetmelik’in 8.2.(ç) maddesinde yer alan
usul gereği piyasada faaliyette bulunan kişilerden fiyat teklifi alındığı anlaşılmış olup
Yönetmelik’in ilgili maddesinde idarenin başka bir usul kullanmadan yalnızca piyasada
faaliyette bulunan kişilerden fiyat teklifi almak suretiyle yaklaşık maliyetinin personel
giderleri dışındaki kısmının hesaplanmasında mevzuata aykırı bir durumun bulunmadığı
değerlendirilmiştir.
İhale onay belgesi ekinde yer alan yaklaşık maliyet hesap cetveline dayanak teşkil
eden belgeler incelendiğinde, idarenin personel giderleri dışındaki yaklaşık maliyetini
piyasada faaliyette bulunan 4 farklı tüzel kişiden alınan fiyat tekliflerinin aritmetik ortalaması
alınarak oluşturduğu, söz konusu kişilerin; ihaleye teşekkür mektubu sunan Pusula Call
Center İletişim A.Ş. ve ihale üzerinde bırakılan iş ortaklığını oluşturan Efor Etkileşim
Merkezi Yönetim Sistemleri A.Ş. ile Peytem Sosyal Hizmet Ltd. Şti. ve ihaleye teklif
sunmayan HEM İletişim Reklamcılık ve Emlak Hizmetleri Ltd. Şti. olduğu anlaşılmıştır.
İdarenin yaklaşık maliyet hesap cetvelinde yer alan bilgiler doğrultusunda personel
giderleri, sözleşme ve genel giderler, firma karı ve personel dışındaki giderlerin yer aldığı
tabloya aşağıda yer verilmiştir.
Yaklaşık Maliyet Bileşenleri
İşçilik giderleri toplamı (sözleşme ve genel giderler
dahil)
TL
297.853.005,40
Firma karı (%3)
İşçilik dışındaki giderler toplamı
8.578.166,56
90.723.680,61
Toplam
397.154.852,56
Başvuru sahibi dilekçesinde, ihaleye teklif veren isteklilerin tekliflerinin yaklaşık
maliyet etrafında verildiği, bu isteklilerin kendi aralarında anlaştığı, söz konusu tüzel kişilerin
daha önceki beraber yaptıkları işlerin araştırılması ve aralarındaki bağın ortaya çıkarılarak
4734 sayılı Kanun, TCK ve Rekabet Kanunu’na aykırı eylemlerinden dolayı gerekli cezai
yaptırımların uygulanması gerektiğinden bahsedilmektedir.
Mevcut ihale dokümanı düzenlemeleri doğrultusunda, asgari işçilik giderlerinin
ihaleye katılacak olan isteklilerce birebir hesaplanabileceği ve idarenin yaklaşık maliyetinin
bu kısmının bilinmesinin olağan olduğu düşünülse de, isteklilerin idarenin belirlemiş olduğu
kar oranını ve işçilik dışındaki giderler için öngördüğü bedeli önceden bilmeleri mümkün
bulunmamaktadır. İdarelerin 4734 sayılı Kanun’un yukarıda anılan hükümleri gereği, yaklaşık
KAMU İHALE KURULU KARARI
Toplantı No
Gündem No
Karar Tarihi
Karar No
: 2021/019
: 40
: 20.05.2021
: 2021/UH.I-1029
maliyetin gizliliğini korumakla yükümlü oldukları, aksi durumun ise TCK’nın yukarıda
belirtilen ilgili maddelerinde yer alan suç tanımına gireceği değerlendirilmektedir.
Öncelikle, idarelerin Yönetmelik’in 8’inci maddesi gereği piyasada faaliyette bulunan
kişilerden fiyat teklifi alarak yaklaşık maliyetini oluşturması mümkün olup ayrıca fiyat teklifi
veren kişilerin ihaleye istekli sıfatıyla katılmasını veya iş ortaklığı kurmalarını doğrudan
yasaklayan herhangi bir hüküm kamu ihale mevzuatı içerisinde yer almamaktadır. Mevcut
durumda yaklaşık maliyetin ihale tarihi öncesindeki gizliliğinin korunmadığına, ihaleye
katılan istekliler arasında anlaşarak ihalenin sonucunu etkiledikleri hususlarına yönelik olarak
ihale işlem dosyası içerisinde yer alan belgeler üzerinden somut delile dayalı bir tespit
yapılamamakla birlikte, ihaleye esas yaklaşık maliyeti oluşturmak için fiyat teklifi alınan 4
kişiden ikisinin iş ortaklığı oluşturmak suretiyle ihaleye teklif sunması ve bu iş ortaklığının
teklifinin yaklaşık maliyetin altındaki tek geçerli teklif olarak ihalenin bu istekli üzerinde
bırakılması, söz konusu teklifin yaklaşık maliyetin %99,2’sine tekabül etmesi, fiyat teklifi
alınan diğer kişinin ise ihaleye katılmayıp teşekkür mektubu sunması, şikayete konu ihalenin
miktarı ve yaklaşık maliyet olarak büyüklüğü, idare tarafından belirlenmiş olan yaklaşık
maliyetin altında tek geçerli teklif bulunması durumları birlikte değerlendirildiğinde bahse
konu hususların hayatın olağan akışı içerisinde mevcut ihalede başta rekabet olmak üzere
temel ilkelerin zedelendiğine ilişkin kuvvetli şüphe oluşturduğu değerlendirildiğinden anılan
ihalenin Kanun’un 5’inci maddesi gereğince iptal edilmesi gerektiği sonucuna ulaşılmıştır.
Ayrıca, Kurum tarafından yapılacak olan incelemenin başvuru konusu ihaleye ilişkin
ihale işlem dosyası üzerinden yapıldığı, ihaleye katılan istekliler arasında ihale sonucunu
etkileyecek olan bir anlaşmanın yapılıp yapılmadığının tespitinin ihale işlem dosyası
üzerinden tespitinin mümkün olmadığı, ihale sürecindeki işlemlerin başvuru sahibinin
iddiaları yönünden incelemesinin yapılması konusunda ihaleyi yapan idarenin üst idaresine
bildirimde bulunulması gerektiği hususları birlikte değerlendirildiğinde söz konusu
durumların değerlendirilmek ve gerek görülmesi halinde inceleme yapılması adına Çalışma
ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı’na bildirilmesinin yerinde olacağı sonucuna varılmaktadır.
2) Başvuru sahibinin 2’nci iddiasına ilişkin olarak:
4734 sayılı Kamu İhale Kanunu’nun 55’inci maddesinde “Şikayet başvurusu, ihale
sürecindeki işlem veya eylemlerin hukuka aykırılığı iddiasıyla bu işlem veya eylemlerin
farkına varıldığı veya farkına varılmış olması gereken tarihi izleyen günden itibaren 21 inci
maddenin (b) ve (c) bentlerine göre yapılan ihalelerde beş gün, diğer hallerde ise on gün
içinde ve sözleşmenin imzalanmasından önce, ihaleyi yapan idareye yapılır. İlanda yer alan
hususlara yönelik başvuruların süresi ilk ilan tarihinden, ön yeterlik veya ihale dokümanının
ilana yansımayan diğer hükümlerine yönelik başvuruların süresi ise dokümanın satın alındığı
tarihte başlar.
İlan, ön yeterlik veya ihale dokümanına ilişkin şikayetler birinci fıkradaki süreleri
aşmamak üzere en geç ihale veya son başvuru tarihinden üç iş günü öncesine kadar
yapılabilir.” hükmü yer almaktadır.
İdari Şartname’nin 20.1’inci maddesinde “Bu ihalede işin tamamı için teklif
verilecektir.” düzenlemesi yer almaktadır.
Başvuru sahibi tarafından ihale dokümanının 24.03.2021 tarihinde EKAP üzerinden
indirilmek suretiyle temin edildiği, ihale tarihinin 29.03.2021 olduğu göz önüne alındığında,
KAMU İHALE KURULU KARARI
Toplantı No
Gündem No
Karar Tarihi
Karar No
: 2021/019
: 40
: 20.05.2021
: 2021/UH.I-1029
Kanun’un anılan maddesi gereğince ihale tarihinden 3 iş günü öncesine kadar ihale
dokümanında yer alan düzenlemelere yönelik şikayet başvurusunda bulunulabileceği, başvuru
sahibinin doküman alım tarihi itibariyle bu süreyi kaçırmış olduğu, söz konusu mevzuya
19.04.2021 tarihli dilekçesinde yer verdiği, bir başka deyişle anılan doküman düzenlemesine
yönelik olarak süresi içerisinde idareye şikayet başvurusunda bulunulmadığı anlaşılmıştır.
Kamu İhale Kurumu’na itirazen şikâyet başvurusunda bulunulabilmesinin ön koşulu,
idareye usulüne uygun olarak şikâyet başvurusunda bulunulması olduğundan ihale
dokümanına yönelik olarak süresi içerisinde idareye başvuruda bulunulmadığı anlaşıldığından
anılan iddianın süre yönünden reddedilmesi gerekmektedir.
3) Başvuru sahibinin 3’üncü iddiasına ilişkin olarak:
İhalelere Yönelik Başvurular Hakkında Yönetmelik’in “Başvuru süreleri” başlıklı
6’ncı maddesinde “(1) İdareye şikayet süresi; ihale sürecindeki şikayete konu işlem veya
eylemlerin farkına varıldığı veya farkına varılmış olması gerektiği tarihi izleyen günden
itibaren Kanunun 21 inci maddesinin birinci fıkrasının (b) ve (c) bentlerine göre yapılan
ihalelere yönelik başvurularda beş gün, diğer hallerde on gündür.
(2) Ancak, ilan ile ön yeterlik veya ihale dokümanına yönelik şikayetler, birinci
fıkradaki süreleri aşmamak kaydıyla başvuru veya teklif sunulmadan önce en geç ihale veya
son başvuru tarihinden üç iş günü öncesine kadar yapılabilir.
(3) Kuruma itirazen şikayet süresi; şikayet veya itirazen şikayet üzerine idare
tarafından alınan iptal kararına karşı yapılacak başvurularda beş gün, diğer hallerde on
gündür.” hükmü,
Anılan Yönetmelik’in “Sürelerle ilgili genel esaslar” başlıklı 7’nci maddesinde “(1)
Süreler;
…
c) İdarenin işlem veya eylemlerine karşı yapılacak başvurularda şikayete yol açan
durumun farkına varıldığı yahut farkına varılmış olması gerektiği tarihi,
ç) Şikayet üzerine idare tarafından verilen kararın bildirildiği veya bildirilmiş
sayıldığı tarihi, on gün içerisinde karar alınmaması halinde ise bu sürenin bitimini,
d) İhalenin iptali kararına karşı yapılan itirazen şikayet başvurularında ise iptal
kararının bildirildiği veya bildirilmiş sayıldığı tarihi,
izleyen günden itibaren başlar.
(2) Tatil günleri sürelere dahildir. Sürenin son gününün tatil gününe rastlaması
halinde, süre tatil gününü izleyen ilk iş gününün bitimine kadar uzar. Ancak, ilan ile ön
yeterlik veya ihale dokümanına yönelik şikayet başvurularının, ihale veya son başvuru
tarihinden üç iş günü öncesine kadar yapılması zorunludur.” hükmü,
Aynı Yönetmelik’in “Başvuruların şekil unsurları” başlıklı 8’inci maddesinin onuncu
fıkrasında “İdarenin şikayet üzerine aldığı kararda belirtilen hususlar hariç, şikayet
başvurusunda belirtilmeyen hususlar itirazen şikayet başvurusuna konu edilemez ” hükmü,
İhalelere Yönelik Başvurular Hakkında Tebliğ’in “Kurum tarafından yapılacak
işlemler” başlıklı 12’nci maddesinin ikinci fıkrasında “… İdareye başvuru konularının yanı
sıra yeni konular da eklenerek Kuruma başvurulması halinde ise, itirazen şikayet
başvurusunun incelenmesinde idareye başvurusu konusu edilmeyen hususlar dikkate alınmaz”
açıklaması bulunmaktadır.
KAMU İHALE KURULU KARARI
Toplantı No
Gündem No
Karar Tarihi
Karar No
: 2021/019
: 40
: 20.05.2021
: 2021/UH.I-1029
Başvuru sahibinin ihale üzerinde bırakılan isteklinin teklifinin, teklif mektubu, eki
teklif cetveli, iş ortaklığı beyannamesi ve bilançosunun mevzuata ve ihale dokümanında yer
alan kriterlere uygun olmadığı gerekçesiyle değerlendirme dışı bırakılması gerektiğine
yönelik iddialarının 19.04.2021 tarihli idareye şikayet başvurusuna konu edilmediği, söz
konusu iddianın ilk kez 29.04.2021 tarihinde Kurum kayıtlarına alınan itirazen şikâyet
başvurusunda yer aldığı tespit edilmiştir.
İhalelere Yönelik Başvurular Hakkında Yönetmelik’in “Başvuruların şekil unsurları”
başlıklı 8’inci maddesinin onuncu fıkrasında yer alan hüküm ile İhalelere Yönelik Başvurular
Hakkında Tebliğ’in “Kurum tarafından yapılacak işlemler” başlıklı 12’nci maddesinin ikinci
fıkrasında yer alan açıklama şikâyet başvurusunda belirtilmeyen hususların itirazen şikâyet
başvurusuna konu edilemeyeceğini açıkça ifade etmektedir.
Dolayısıyla; söz konusu mevzuat hükümleri uyarınca, başvuru sahibi tarafından
öncelikle idareye şikayet başvurusunda bulunulması gerektiğinden ve bu iki aşamalı idari
başvuru
yolunda
şikayet
yoluna
başvurulmadan
itirazen
şikayet
yoluna
başvurulamayacağından, şikayet başvurusunda ileri sürülmeyen iddiaların da itirazen şikayet
başvurusunda ileri sürülmesi mümkün olamayacaktır.
Bu çerçevede şikayet başvurusu; Kurul kararının alınmasından önceki süreçte
uyuşmazlık konusu hususla ilgili tarafların haklarını veya mevcut hukuki durumlarını
sınırlayan ya da değiştiren bir zorunlu idari başvuru yolu olup, idarelere kendi vakıa, gerekçe
ve delillerini ileri sürme fırsatı tanıyarak Kurul kararına ilişkin idari usulün bir parçası olması
nedeniyle, önemli bir usuli güvence teşkil etmektedir.
Netice itibarıyla, yukarıda aktarılan mevzuat hükümleri uyarınca idareye şikâyet
başvurusunda dile getirilmeyen hususların; şikâyet başvurusu üzerine idare tarafından alınan
kararda belirtilen hususlar hariç, itirazen şikâyet başvurusuna konu edilemeyeceği
anlaşılmaktadır. Buna göre, başvuru sahibinin iddiasının şekil yönünden reddedilmesi
gerektiği sonucuna varılmıştır.
Diğer taraftan uyuşmazlık konusu olan iddiaların bunu ileri süren istekli tarafından
iddia konusu hususun farkına varıldığı veya farkına varılmış olması gerektiği tarihi izleyen 10
gün içerisinde bu iddiaları incelemek ve sonuçlandırmakla yetkili makamlar nezdinde ileri
sürülmesi de gerekmektedir.
Buna göre, idareye şikâyet başvurusunda dile getirilmeyen hususların itirazen şikâyet
başvurusuna konu edilemeyeceği anlaşılmakla birlikte, idareye sunulan şikayet dilekçesinde
bulunmayan ancak Kuruma sunulan itirazen şikayet dilekçesinde yer alan iddiaların
incelenmesinin Kamu İhale Kurumunun yetkisi dahilinde olduğu ileri sürülse dahi, söz
konusu iddianın, farkına varıldığı veya varılmış olması gerektiği tarihi izleyen günden
itibaren 10 gün içerisinde ileri sürülme zorunluluğu bulunmaktadır. Dolayısıyla süresinde ileri
sürülmeyen iddiaların da süre aşımı sebebiyle Kurum tarafından incelenmesi mümkün
bulunmamaktadır.
Bu itibarla, başvuru sahibinin bahse konu iddiasını uyuşmazlığa konu hususu
öğrendiği 09.04.2021 tarihini izleyen günden itibaren on gün içinde yazılı şekilde ileri
sürmesi, bir diğer deyişle başvuruda bulunması gerekirken, bu süre geçtikten sonra
KAMU İHALE KURULU KARARI
Toplantı No
Gündem No
Karar Tarihi
Karar No
: 2021/019
: 40
: 20.05.2021
: 2021/UH.I-1029
29.04.2021 tarihinde itirazen şikâyet başvurusunda bulunduğu anlaşıldığından başvuru
sahibinin iddiasının süre yönünden de reddedilmesi gerektiği sonucuna varılmıştır.
Sonuç olarak, yukarıda mevzuata aykırılıkları belirtilen işlemlerin düzeltici işlemle
giderilemeyecek nitelikte işlemler olduğu tespit edildiğinden, ihalenin iptali gerekmektedir.
Açıklanan nedenlerle, 4734 sayılı Kanun'un 65'inci maddesi uyarınca bu kararın tebliğ
edildiği veya tebliğ edilmiş sayıldığı tarihi izleyen 30 gün içerisinde Ankara İdare
Mahkemelerinde dava yolu açık olmak üzere,
1) Anılan Kanun'un 54'üncü maddesinin onbirinci fıkrasının (a) bendi gereğince
ihalenin iptaline,
2) İhale sürecindeki işlemlerin başvuru sahibinin iddiaları kapsamında incelenmesini
teminen konunun Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı’na bildirilmesine,
Oybirliği ile karar verildi.