Ana Sayfa
/
Kararlar
/
Ankara Atatürk Göğüs Hastalıkları ve Göğüs Cerrahisi Eğitim ve Araştırma Hastanesi Başhekimliği
/
2020/463594-2021-2022-2023 Mali Yılları (36 Aylık) Hastane Bilgi Yönetim Sistemi (HBYS) Hizmeti Alımı
Bilgi
İKN
2020/463594
Başvuru Sahibi
Ventura Yazılım A.Ş.
İdare
Ankara Atatürk Göğüs Hastalıkları ve Göğüs Cerrahisi Eğitim ve Araştırma Hastanesi Başhekimliği
İşin Adı
2021-2022-2023 Mali Yılları (36 Aylık) Hastane Bilgi Yönetim Sistemi (HBYS) Hizmeti Alımı
KAMU İHALE KURULU KARARI
Toplantı No
Gündem No
Karar Tarihi
Karar No
: 2021/025
: 45
: 16.06.2021
: 2021/UH.I-1204
BAŞVURU SAHİBİ:
Ventura Yazılım A.Ş.,
İHALEYİ YAPAN İDARE:
Ankara Atatürk Göğüs Hastalıkları ve Göğüs Cerrahisi Eğitim ve Araştırma Hastanesi
Başhekimliği,
BAŞVURUYA KONU İHALE:
2020/463594 İhale Kayıt Numaralı “2021-2022-2023 Mali Yılları (36 Aylık) Hastane Bilgi
Yönetim Sistemi (HBYS) Hizmeti Alımı” İhalesi
KURUM TARAFINDAN YAPILAN İNCELEME:
Ankara Atatürk Göğüs Hastalıkları ve Göğüs Cerrahisi Eğitim ve Araştırma Hastanesi
Başhekimliği tarafından 13.10.2020 tarihinde açık ihale usulü ile gerçekleştirilen “2021-2022-
2023 Mali Yılları (36 Aylık) Hastane Bilgi Yönetim Sistemi (HBYS) Hizmeti Alımı”
ihalesine ilişkin olarak Ventura Yazılım A.Ş.nin 28.09.2020 tarihinde yaptığı şikâyet
başvurusunun, idarenin 01.10.2020 tarihli yazısı ile kısmen reddi üzerine, başvuru sahibince
12.10.2020 tarih ve 45339 sayı ile Kurum kayıtlarına alınan 12.10.2020 tarihli dilekçe ile
itirazen şikâyet başvurusunda bulunulmuştur. Kamu İhale Kurulunun 10.02.2021 tarihli ve
2021/MK-61 sayılı kararı gereğince yapılan incelemeye aşağıda yer verilmiştir.
Başvuruya ilişkin olarak 2020/1592-01 sayılı itirazen şikâyet dosyası kapsamında
yapılan inceleme neticesinde esas inceleme raporu tanzim edilmiştir.
KARAR:
Esas inceleme raporu ve ekleri incelendi.
İtirazen şikâyet dilekçesinde özetle,
1) Teknik Şartname’nin 5.1.2’nci maddesiyle açık kaynak kodlu VTYS ürünlerinin
teklif edilmesinin engellendiği, ayrıca isteklilerden yetki belgesi istenildiği, bu
düzenlemelerin 2020 yılı Cumhurbaşkanlığı Yıllık Programı ile Sağlık Bakanlığı Bilgi
Sistemleri Genel Müdürlüğü’nün 12.06.2018 tarihli ve 75730711 sayılı yazısına aykırı
olduğu, söz konusu Yıllık Program’ın kamu kurum ve kuruluşları açısından emredici nitelikte
ve bağlayıcı olduğu,
2) Teknik Şartname’nin 1.2’nci maddesinde belirtilen standartların güncel olmadığı,
artık Sağlık-Net yerine e-Nabız uygulamasının kullanıldığı ve HL-7 (V.3.0) standardının
desteklenmediği, bu düzenlemelerin ihalenin iptalini gerektirdiği,
3) Teknik Şartname’nin 4.1.1’inci maddesinde uygulama yazılımının client-server
mimariye sahip olması ve idarenin web tabanlı sisteme geçiş konusundaki talebi üzerine
yüklenicinin bu geçişi 2 ay içerisinde ücretsiz sağlaması hususlarının düzenlendiği, bu
düzenlemeyle ihale konusu işi halihazırda yürüten bir önceki ihalenin yüklenicisinin
kayırıldığı, ürünü client-server mimaride çalışan mevcut yüklenicinin web tabanlı mimariye
sahip ürününün de bulunduğu, anlaşıldığı kadarı ile mevcut yüklenici hazır olduğunda söz
konusu geçiş işleminin sağlanacağı, bu durumda hiçbir isteklinin mevcut yükleniciden daha
KAMU İHALE KURULU KARARI
Toplantı No
Gündem No
Karar Tarihi
Karar No
: 2021/025
: 45
: 16.06.2021
: 2021/UH.I-1204
düşük teklif vermesi imkânının bulunmadığı, bu hususun “idarenin kendi ihtiyaçlarını
belirlemesi” kapsamındaki bir takdir yetkisi içerisinde değerlendirilemeyeceği ve bu konuda
bilirkişiden görüş talep edilmesi gerektiği,
4) Teknik Şartname’nin 10.22’nci maddesiyle “akciğer x-ray görüntülerinde nodül
tespiti” ve “akciğer x-ray görüntülerinde kemik baskılama” için yapay zekâ çözümü satın
alınmak istendiği, bu iki çözümü geliştirmiş olan tek şirketin Akgün Bilg. Pro. ve Hiz. San.
Tic. Ltd. Şti. olduğu, ihaleye teklif veren isteklilerin bu ürünü adı geçen şirketten satın alması
gerektiği, “ihalelerde rekabetin sağlanması” temel ilkesi gereğince bahse konu yapay zekâ
çözümlerinin HBYS ihalesi kapsamında değil ayrıca alınmasının ya da HBYS ihalesi kısmi
teklife açılarak alınmasının uygun olduğu, yine Teknik Şartname’de nodül tespitinde en az
%75 doğruluk kriteri getirilmekle beraber bu doğruluğun ne şekilde ölçüleceğinin nesnel
şekilde açıklanmadığı, bu durumun “ihalelerde saydamlığın sağlanması” temel ilkesine aykırı
olduğu, ayrıca %75 oranının sağlık sektörü için kabul edilemez olduğu iddialarına yer
verilmiştir.
İşbu itirazen şikâyet başvurusu üzerine alınan 28.10.2020 tarihli ve 2020/UH.I-1760
sayılı Kurul kararı ile ikinci iddia kapsamında yapılan değerlendirmeler neticesinde ihalenin
iptal edilmesi gerektiği sonucuna varılmış; aynı kararda 3’üncü ve 4’üncü iddiaların özel
uzmanlık gerektiren teknik hususlar içerdiği, bu itibarla ilgili kişilerin görüşüne başvurularak
çözülmesi gerektiği anlaşılmış olmakla beraber, 2’nci iddia kapsamında yapılan
değerlendirmeler neticesinde zaten ihalenin iptal edilmesi gerektiği sonucuna varıldığından,
4734 sayılı Kanun’un temel ilkeleri ile usul ekonomisi gereğince, ihale sürecinin
uzamamasını da teminen görüş istenilmeden incelemenin sonuçlandırılmasının yerinde
olacağı neticesine ulaşılmıştır.
Anılan Kurul kararının iptali istemiyle açılan davada Ankara 18. İdare Mahkemesi’nin
25.12.2020 tarihli ve E:2020/2148, K:2020/2133 sayılı kararında itirazen şikâyet
başvurusunun başvuru sahibinin iddialarının tümü yönünden incelenmesi gerektiği hususu
belirtilmiş ve bu karar üzerine alınan 10.02.2021 tarihli ve 2021/MK-61 sayılı Kurul kararı ile
“1) Kamu İhale Kurulu’nun 28.10.2020 tarihli ve 2020/UH.I-1760 sayılı kararının 3’üncü ve
4’üncü iddialara ilişkin kısmının iptaline,
2) Anılan Mahkeme kararında belirtilen gerekçeler doğrultusunda, 3’üncü ve 4’üncü
iddiaların esasının yeniden incelenmesine” karar verilmiştir.
Söz konusu Kurul kararı üzerine esas incelemesi 3’üncü ve 4’üncü iddialar ile sınırlı
yapılmıştır.
Başvuru sahibinin iddialarının değerlendirilmesi sonucunda aşağıdaki hususlar tespit
edilmiştir.
4734 sayılı Kamu İhale Kanunu’nun “Şartnameler” başlıklı 12’nci maddesinde
“…İhale konusu mal veya hizmet alımları ile yapım işlerinin teknik kriterlerine ihale
dokümanının bir parçası olan teknik şartnamelerde yer verilir. Belirlenecek teknik kriterler,
verimliliği ve fonksiyonelliği sağlamaya yönelik olacak, rekabeti engelleyici hususlar
içermeyecek ve bütün istekliler için fırsat eşitliği sağlayacaktır.
Teknik şartnamelerde, varsa ulusal ve/veya uluslararası teknik standartlara uygunluğu
KAMU İHALE KURULU KARARI
Toplantı No
Gündem No
Karar Tarihi
Karar No
: 2021/025
: 45
: 16.06.2021
: 2021/UH.I-1204
sağlamaya yönelik düzenlemeler de yapılır. Bu şartnamelerde teknik özelliklere ve
tanımlamalara yer verilir. Belli bir marka, model, patent, menşei, kaynak veya ürün
belirtilemez ve belirli bir marka veya modele yönelik özellik ve tanımlamalara yer
verilmeyecektir.
Ancak, ulusal ve/veya uluslararası teknik standartların bulunmaması veya teknik
özelliklerin belirlenmesinin mümkün olmaması hallerinde "veya dengi" ifadesine yer verilmek
şartıyla marka veya model belirtilebilir.” hükmü,
Aynı Kanun’un “Kuruma itirazen şikayet başvurusu” başlıklı 56’ncı maddesinde
“…Kurum, gerekli gördüğü takdirde özel uzmanlık gerektiren teknik hususlarla ilgili olarak
ihtisas sahibi kamu veya özel hukuk tüzel kişileri ile gerçek kişilerin görüşüne başvurabilir…”
hükmü bulunmaktadır.
Bu doğrultuda 3’üncü ve 4’üncü iddialara yönelik olarak akademik bir kuruluştan
teknik görüş istenilmiş ve “Teknik Şartname’nin 4.1.1’inci maddesinde “1) Uygulama
yazılımı client-server mimariye sahip olmalıdır. İdarenin web tabanlı sisteme geçiş konusunda
talebi üzerine yüklenici 2 ay içerisinde bu geçişi ücretsiz sağlayacaktır. ” düzenlemesine yer
verilmiştir.
Bu düzenleme bakımından başvuru sahibince; ihale konusu işi halihazırda yürüten bir
önceki ihalenin yüklenicisinin kayırıIdığı, ürünü "client-server" mimaride çalışan mevcut
yüklenicinin web tabanlı mimariye sahip ürününün de bulunduğu, anlaşıldığı kadarı ile
mevcut yüklenici hazır olduğunda söz konusu geçiş işleminin sağlanacağı, bu durumda hiçbir
isteklinin mevcut yükleniciden daha düşük teklif vermesi imkânının bulunmadığı hususları
iddia edilmiştir.
a) Bu şekilde ihaleye çıkılarak, "client-server" mimaride çalışan mevcut yükleniciye,
diğer isteklilerden daha düşük teklif verebilme açısından avantaj sağlanıp sağlanmadığı?
b) Bu şekilde, doğrudan web tabanlı mimaride geliştirilmiş bir yazılım satın almak
yerine, "client-server" mimaride geliştirilmiş bir yazılım alınarak sonradan web tabanlı
sisteme geçiş yapılması yönündeki bir planlamanın teknik açıdan veya maliyet açısından
gerekçelendirilebilir olup olmadığı?
c) İhalede "client-server" mimari istenilerek, “rich client” ve “smart client”
mimarilerin istenilmemesinin teknik açıdan veya maliyet açısından gerekçelendirilebilir olup
olmadığı?
2) Teknik Şartname’nin 10.22’nci maddesiyle “akciğer x-ray görüntülerinde nodül
tespiti” ve “akciğer x-ray görüntülerinde kemik baskılama” için yapay zekâ çözümü satın
alınmak istendiği, bu iki çözümü geliştirmiş olan tek şirketin Akgün Bilg. Pro. ve Hiz. San.
Tic. Ltd. Şti. olduğu, ihaleye teklif veren isteklilerin bu ürünü adı geçen şirketten satın alması
gerektiği, bahse konu yapay zekâ çözümlerinin HBYS ihalesi kapsamında değil ayrıca
alınmasının ya da HBYS ihalesi kısmi teklife açılarak alınmasının uygun olduğu hususları
iddia edilmiştir.
a) Yazılımla birlikte “akciğer x-ray görüntülerinde nodül tespiti” ve “akciğer x-ray
görüntülerinde kemik baskılama” modüllerinin istenilmesinin Akgün Bilg. Pro. ve Hiz. San.
Tic. Ltd. Şti.ye avantaj sağlayıp sağlamadığı, teklif vermek isteyen diğer isteklilerin bu
modülleri Akgün Bilg. Pro. ve Hiz. San. Tic. Ltd. Şti.nden satın almak zorunda olup
olmadığı?
b) HBYS yazılımının bir istekliden, söz konusu modüllerin başka bir istekliden
alınması durumunda, yazılım ve modüllerin birlikle çalışabilirliğinin teknik açıdan mümkün
KAMU İHALE KURULU KARARI
Toplantı No
Gündem No
Karar Tarihi
Karar No
: 2021/025
: 45
: 16.06.2021
: 2021/UH.I-1204
olup olmadığı; mümkün olması halinde ise çalışma verimliliği açısından bu durumun
sakıncasının bulunup bulunmadığı?
3) Teknik Şartname’nin 10.22.2’nci maddesinde "Pacs görüntüleyici otomatik olarak
nodül tespiti yapacaktır. Doğruluk oranı %75'den az olmayacaktır." düzenlemesine yer
verilmiştir.
Bu düzenleme bakımından başvuru sahibince; Teknik Şartname’de nodül tespitinde en
az %75 doğruluk kriteri getirilmekle beraber bu doğruluğun ne şekilde ölçüleceğinin nesnel
şekilde açıklanmadığı ve %75 oranının sağlık sektörü için kabul edilemez olduğu hususları
iddia edilmiştir.
a) Doğruluk oranının ne şekilde tespit edileceğine ilişkin kriterlerin belirtilmemesinin
belirsizliğe yol açıp açmayacağı; bu şekilde kriter belirlenmemesinin, bir istekliye tespiti
daha zor görüntüler, başka bir istekliye ise tespiti daha kolay görüntüler verilmesi ve bu yolla
sübjektif değerlendirmeler yapılabilmesi gibi uygulamalara zemin oluşturup
oluşturmayacağı?
b) Genel itibarıyla yazılım piyasası koşulları göz önüne alındığında, %75 doğruluk
oranının sağlık alanındaki bir yapay zeka uygulaması için kabul edilebilir olup olmadığı?
Talebimize ilişkin idarece hazırlanan Teknik Şartname, Kurumumuza verilen itirazen
şikâyet dilekçesi ve idareye verilen şikâyet dilekçesi ilişikte yer almaktadır. Daha sağlıklı
görüş oluşturulabilmesi için itirazen şikâyet ve şikâyet dilekçelerinin tarafınızca da
incelenmesi yerinde olacaktır.“ hususlarına yer verilmiştir.
Gönderilen teknik görüşte “1) Teknik Şartnamenin 4.1.1’inci maddesinde "Uygulama
yazılımının client-server mimariye sahip olması ve idarenin web tabanlı sisteme geçiş
konusundaki talebi üzerine yüklenicinin bu geçişi 2 ay içerisinde ücretsiz sağlayacaktır"
düzenlemesine yer verilmiştir.
Sağlık Bakanlığı Standart ve Akreditasyon Daire Başkanlığı tarafından yayınlanan
Sağlık Bilgi Yönetim Sistemi Alım Kılavuzu (SBYS-AK) "Madde 13.1 Uygulama yazılımı,
istemci/sunucu (client/server), web tabanlı, akıllı istemci (smart Client), zengin istemci (rich
client) mimarilerinden herhangi birine veya bunları içeren hibrit mimariye sahip olabilir,
Madde 13.2 Yüklenici uygulama yazılımını modüler ya da bütünleşik olarak önerebilir
ve/veya tanımlanan işlevleri yerine getirmek kaydıyla öngörülen yazılımı farklı şekilde ele
alabilir" şeklinde HBY mimari yapısını önermiştir, Hastane İdaresi tarafından belirlenen
ihtiyaca göre HBYS uygulama yazılım mimarisi client server, web tabanlı veya her ikisine
sahip hibrit mimari yapıda olabilir. Yüklenici firmalar hastane idaresi tarafından belirlenen
ihtiyaca göre HBYS hizmeti sağlamalıdır.
a. Uygulama yazılımının client-server mimariye sahip olması ve idarenin web tabanlı
sisteme geçiş konusundaki talebi üzerine yüklenicinin bu geçişi 2 ay içerisinde ücretsiz
sağlaması mevcut yükleniciye avantaj sağlamaz. Eski yüklenicide dahil tüm yüklenicilerden
hem client server hem de web tabanlı mimari yapı istenmiş olduğu görülmektedir. Ancak süre
göz önüne alındığında 2 ay içerisinde web tabanlı sisteme geçiş konusunda yeni yüklenicinin
client-server mimari yazılımını kurma süresi dahil edilip edilmediği yazılmadığından 2 aylık
süre kurulum için yeni yükleniciye dezavantaj yaratabilir.
b. Tüm yüklenicilerden hem client-server hem de idare talep ettiğinde web tabanlı
mimari yapıya ücretsiz geçiş sağlanması istenmiştir. Client-server ve web tabanlı HBYS
mimarisinin teknik açıdan kendi içinde avantaj ve dezavantajları mevcuttur. İdare bu geçişin
ücretsiz olacağını teknik şartnamede belirmiştir.
c. Client-server mimari veya rich client ve smart client mimari istenilmesi teknik
KAMU İHALE KURULU KARARI
Toplantı No
Gündem No
Karar Tarihi
Karar No
: 2021/025
: 45
: 16.06.2021
: 2021/UH.I-1204
açıdan veya maliyet açışından gerekçelendirilebilir.
2) Teknik Şartnamenin 10.22'nci maddesiyle "akciğer x-ray görüntülerinde nodül
tespiti" ve "akciğer x-ray görüntülerinde kemik baskılama" için yapay zeka çözümü satın
alınmak istendiği, bu iki çözümü geliştirmiş olan tek şirketin Akgün Bilg. Pro, ve Hiz. San.
Tic. Ltd. Şti. olduğu, ihaleye teklif veren isteklilerin bu ürünü adı geçen şirketten satın alması
gerektiği, bahse konu yapay zekâ çözümlerinin HBYS ihalesi kapsamında değil ayrıca
alınmasının ya da HBYS ihalesi kısmi teklife açılarak alınmasının uygun olduğu iddia
edilmiştir. "Akciğer x-ray görüntülerinde nodül tespiti" ve "akciğer x-ray görüntülerinde
kemik baskılama" için yapay zekâ çözümü teknolojik üstünlük kapsamında değerlendirilmesi
gerekmektedir. Bu nedenle fiyat dışı unsur olarak teknik şartnamede değerlendirilmesi daha
doğru bir yaklaşımdır. İhale ana şart maddesi olarak değerlendirilmemelidir.
a) "Akciğer x-ray görüntülerinde nodül tespiti" ve "akciğer x-ray görüntülerinde kemik
baskılama" modülleri fiyat dışı unsur olarak teknik şartnamede değerlendirilmesi daha doğru
bir yaklaşımdır. İhale ana şart maddesi olarak değerlendirilmesi Akgün Bilg. Pro. ve Hız.
San. Tic. Litd. Şti.'ye avantaj sağlar, ancak ilgili yazılım bu çözümü üretmiş başka
firmalardan satın alınabilir.
b) "Akciğer x-ray görüntülerinde nodül tespiti" ve "akciğer x-ray görüntülerinde kemik
baskılama" modülleri başka bir istekliden alınabilir, HBYS yazılımı ile entegre edilebilir ve de
çalışma verimliliği sağlanabilir. Tüm bu durumlar teknik düzeyde yapılacak çalışmalarla
sağlanabilir.
3) Teknik Şartnamenin 10.22'nci maddesinde "PACS görüntüleyici otomatik olarak
nodül tespiti yapacaktır. Doğruluk oranı %75’den az olmayacaktır" düzenlemesine yer
verilmiştir.
Teknik Şartnamede nodül tespitinde en az %75 doğruluk kriteri getirilmekle beraber
bu doğruluğun ne şekilde ölçüleceğinin nesnel şekilde açıklanmadığı ve %75 oranının sağlık
sektörü için kabul edilemez olduğu iddialarına yer verilmiştir.
a) Doğruluk oranı bilimsel çalışmaları yapılarak kanıtlanmış veriler üzerinden
verilmelidir. Şartnamede verilen doğruluk oranı için yüklenici firmalar tarafından bilimsel
kanıt sunulmalıdır. Bilimsel verilerin kanıt düzeyleri tanımlanmalı yüklenicilerin sunduğu
verilerin bu kanıt düzeylerine uygun olup olmadığı değerlendirmelidir. Şartnamede nasıl
değerlendirileceği yazılmamıştır.
b) Sağlık alanında yapay zeka uygulamalarının %75 doğruluk oranın kabul edilebilir
olup olmadığı hastalık ve hasta etkenlerine göre değişiklik göstereceğinden bu sorunun cevabı
her bir durum için farklı olacaktır.“ hususları ifade edilmiştir.
Gönderilen teknik görüş çerçevesinde; uygulama yazılımının client-server mimariye
sahip olması istenilerek sonradan web tabanlı sisteme geçiş talep edilmesinin teknik açıdan ve
maliyet açısından gerekçelendirilebilir olduğu, ancak şikâyete konu maddede belirtilen
sürenin mevcut yüklenici haricindeki bir istekliye dezavantaj yaratabileceği; yazılımla birlikte
“akciğer x-ray görüntülerinde nodül tespiti” ve “akciğer x-ray görüntülerinde kemik
baskılama” modüllerinin istenilmesinin Akgün Bilg. Pro. ve Hiz. San. Tic. Ltd. Şti.ye avantaj
sağlayacağı; nodül tespitinde en az %75 doğruluk kriteri getirilmekle beraber bu husustaki
değerlendirmelerin ne şekilde yapılacağının belirtilmemesinin yerinde olmadığı sonucuna
varılmıştır.
Öte yandan, 3’üncü ve 4’üncü iddiaların incelenmesi neticesinde ulaşılan bu
sonuçların tek başına ihalenin iptal edilmesi bakımından yeterli olmadığı, bir başka anlatımla
KAMU İHALE KURULU KARARI
Toplantı No
Gündem No
Karar Tarihi
Karar No
: 2021/025
: 45
: 16.06.2021
: 2021/UH.I-1204
salt bu gerekçelerle ihalenin iptal edilmesi gerektiği neticesine ulaşılamayacağı anlaşılmıştır.
Bununla beraber, 28.10.2020 tarihli ve 2020/UH.I-1760 sayılı Kurul kararında ikinci
iddia kapsamında yer verilen, Teknik Şartname’nin 1.2’nci maddesinin uygun olmadığı
şeklindeki değerlendirmeler yukarıda aktarılan hususlarla birlikte göz önüne alındığında
ihalenin iptal edilmesi gerektiği sonucuna varılmıştır.
Sonuç olarak, yukarıda mevzuata aykırılığı belirlenen ihale işlemlerinin düzeltici
işlemle giderilemeyecek nitelikte işlemler olduğu tespit edildiğinden, ihalenin iptali
gerekmekle birlikte, 28.10.2020 tarihli ve 2020/UH.I-1760 sayılı Kurul kararı ile ihale zaten
iptal edilmiş olduğundan itirazen şikayet başvurusunun reddinin gerektiği neticesine
ulaşılmıştır.
Açıklanan nedenlerle, 4734 sayılı Kanun'un 65'inci maddesi uyarınca bu kararın tebliğ
edildiği veya tebliğ edilmiş sayıldığı tarihi izleyen 30 gün içerisinde Ankara İdare
Mahkemelerinde dava yolu açık olmak üzere,
Anılan Kanun'un 54'üncü maddesinin onbirinci fıkrasının (c) bendi gereğince itirazen
şikâyet başvurusunun reddine,
Oybirliği ile karar verildi.