Ana Sayfa
/
Kararlar
/
Dicle Üniversitesi Tıp Fakültesi Hastanesi
/
2021/203532-Diyarbakır Dicle Üniversitesi Hastanesi 36 Aylık Malzemeli Yemek Hizmet Alımı
Bilgi
İKN
2021/203532
Başvuru Sahibi
Alparslan 1 İnş. Otom. Gıda İç ve Dış Tic. Ltd. Şti.
İdare
Dicle Üniversitesi Tıp Fakültesi Hastanesi
İşin Adı
Diyarbakır Dicle Üniversitesi Hastanesi 36 Aylık Malzemeli Yemek Hizmet Alımı
KAMU İHALE KURULU KARARI
Toplantı No
Gündem No
Karar Tarihi
Karar No
: 2021/025
: 58
: 16.06.2021
: 2021/UH.I-1216
BAŞVURU SAHİBİ:
Alparslan 1 İnş. Otom. Gıda İç ve Dış Tic. Ltd. Şti.,
İHALEYİ YAPAN İDARE:
Dicle Üniversitesi Tıp Fakültesi Hastanesi,
BAŞVURUYA KONU İHALE:
2021/203532 İhale Kayıt Numaralı “Diyarbakır Dicle Üniversitesi Hastanesi 36 Aylık
Malzemeli Yemek Hizmet Alımı” İhalesi
KURUM TARAFINDAN YAPILAN İNCELEME:
Dicle Üniversitesi Tıp Fakültesi Hastanesi tarafından 17.05.2021 tarihinde açık ihale
usulü ile gerçekleştirilen “Diyarbakır Dicle Üniversitesi Hastanesi 36 Aylık Malzemeli Yemek
Hizmet Alımı” ihalesine ilişkin olarak Alparslan 1 İnş. Otom. Gıda İç ve Dış Tic. Ltd. Şti.nin
07.05.2021 tarihinde yaptığı şikâyet başvurusu hakkında idare tarafından süresi içinde karar
alınmaması üzerine, başvuru sahibince 20.05.2021 tarih ve 23637 sayı ile Kurum kayıtlarına
alınan 20.05.2021 tarihli dilekçe ile itirazen şikâyet başvurusunda bulunulmuştur.
Başvuruya ilişkin olarak 2021/892 sayılı itirazen şikâyet dosyası kapsamında yapılan
inceleme neticesinde esas inceleme raporu tanzim edilmiştir.
KARAR:
Esas inceleme raporu ve ekleri incelendi.
İtirazen şikâyet dilekçesinde özetle,
1) Sözleşme Tasarısı’nın 20’inci maddesinde kısmi kabul yapılacağı yönünde yapılan
düzenlemenin Hizmet İşleri Genel Şartnamesi’nin 45’inci maddesine uygun olmadığı,
2) Teknik Şartname’nin “İşçi Nitelikleri” başlıklı 6’ncı maddesinde hizmet alımında
görev alacak personel için sağlık raporu alınması gerektiği, bu rapora esas teşkil eden portör
ve hepatit tahlileri yaptırılmasının öngörüldüğü, fakat bu gider kalemlerinin hesaplanabilir
olarak belirlenmediği için teklif fiyatı hazırlamaya engel olduğu,
Ayrıca, İdari Şartname madde 12 ve Teknik Şartname madde 22’ye göre, ilaçlama
hizmetinin de yüklenici tarafından yapılmasının öngörüldüğü, ancak ne tür ilaçlama
yapılacağı bilgisine ve m2 bilgisine yer verilmemesinin teklif vermeyi engellediği,
3) İdari Şartname’nin “Teklif fiyata dahil olan giderler” başlıklı 25’inci maddesinde
“25.3.1. a)Yemek yapımında kullanılacak her türlü malzeme, hizmet, Ulaşım ve hizmetin
yerine getirilebilmesi için teknik şartnamede belirtilen sayıda çalıştırılacak her türlü işçilerin
iş kanuna göre ödenecek tüm hak ve alacaklar ile İş Sağlığı ve Güvenliği giderleri, yemek,
yol, giyecek yardımı, makine ekipman amortismanı ile malzeme giderleri teklif fiyata dahil ve
yüklenici firmaya aittir.” ve “diğer hususlar” başlıklı 47’nci maddesinde “47.1….c) Yüklenici
4857 sayılı iş kanununa göre işçilerin her türlü özlük hakları ve sosyal haklarını korumak ve
karşılamak zorundadır.” düzenlemesinin yer aldığı, buna göre kıdem tazminatından
yüklenicinin sorumlu olduğunun düzenlendiği, yüklenici tarafından ihale öncesinde kaç
KAMU İHALE KURULU KARARI
Toplantı No
Gündem No
Karar Tarihi
Karar No
: 2021/025
: 58
: 16.06.2021
: 2021/UH.I-1216
personelin kıdem tazminatı hak ederek iş yerinden ayrılacağına ilişkin tespit yapılamayacağı,
yükleniciye mevzuatta yer almayan bir külfet yüklendiği, bu durumun isteklilerin ihaleye
katılma ve teklif verme davranışlarını olumsuz olarak etkilediği,
4) Yüklenicinin işçilerine verilecek yemek giderlerine ilişkin olarak herhangi bir
belirleme yapılmamasının teklif vermeyi engellediği,
5) Hizmet işinde kullanılacak araca ilişkin olarak Teknik Şartname’de araç giderine
etki eden hususlara yer verilmemesinin teklif vermeyi engellediği iddialarına yer verilmiştir.
Başvuru sahibinin iddialarının değerlendirilmesi sonucunda aşağıdaki hususlar tespit
edilmiştir.
1) Başvuru sahibinin 1’inci iddiasına ilişkin olarak:
Hizmet İşleri Genel Şartnamesi’nin “Kısmi kabul” başlıklı 45’inci maddesinde “İşin
kısımlar halinde ve değişik zamanlarda tamamlanacağı sözleşmede öngörülmüşse,
tamamlanan ve müstakil kullanıma elverişli olan kısımlar için, idarenin isteği üzerine ve işin
bütününün kabulünün yapıldığı anlamına gelmemek şartıyla 44 üncü madde hükümlerine
uygun olarak kısmi kabul yapılabilir. Ancak, sözleşme konusu hizmetin, aynı işin tekrarı
şeklinde gerçekleştirildiği yemek, temizlik, güvenlik ve personel taşıma gibi süreklilik arz eden
hizmet işlerinde kısmi kabul yapılamaz…” düzenlemesi,
İdari Şartname’nin “İhale konusu işe ilişkin bilgiler” başlıklı 2’nci maddesinde “2.1.
İhale konusu hizmetin;
a) Adı: Diyarbakır Dicle Üniversitesi Hastanesi 36 Aylık Malzemeli Yemek Hizmet
Alımı
b) Miktarı ve türü:
1. ARA ÖĞÜN : 1.200.000 öğün
2. DİYET KAHVALTISI : 300.000 öğün
3. DİYET ÖĞLE VE AKŞAM YEMEĞİ : 500.000 öğün
4. ÖĞLE VE AKŞAM YEMEĞİ : 5.000.000 öğün
5. SABAH KAHVALTISI : 2.200.000 öğün
Ayrıntılı bilgi idari şartnamenin ekinde yer almaktadır.
c) Yapılacağı yer: Diyarbakır Dicle Üniversitesi Hastanesi- Diyarbakır
ç) Bu bent boş bırakılmıştır.” düzenlemesi,
Sözleşme Tasarısı’nın “Teslim, muayene ve kabul işlemlerine ilişkin şartlar” başlıklı
20’nci maddesinde “20.1. Sözleşme, İdari ve Teknik Şartname hükümlerine uygun olarak
yemek hizmeti alımı işinin aylık kullanılan hizmet bedeli üzerinden kısmi kabul yapılacaktır.”
düzenlemesi yer almaktadır.
Hizmet İşleri Genel Şartnamesi’nin 45’inci maddesinde yer alan ifadelerden; sözleşme
konusu hizmetin, aynı işin tekrarı şeklinde gerçekleştirildiği yemek alımı hizmet işlerinde
kısmi kabul yapılamayacağı, bu bağlamda malzeme dâhil yemek pişirme, dağıtım ve sonrası
hizmet alımı işlerine ilişkin olarak düzenlenen inceleme konusu ihalede de kısmi kabul
yapılmasının mümkün olmadığı anlaşıldığından başvuru sahibinin iddiasının yerinde olduğu
KAMU İHALE KURULU KARARI
Toplantı No
Gündem No
Karar Tarihi
Karar No
: 2021/025
: 58
: 16.06.2021
: 2021/UH.I-1216
ve ihalenin iptali gerektiği sonucuna ulaşılmıştır.
2) Başvuru sahibinin 2’nci iddiasına ilişkin olarak:
İdari Şartname’nin “Teklif fiyata dâhil olan giderler” başlıklı 25’inci maddesinde
“25.1. Sözleşmenin uygulanması sırasında, ilgili mevzuat gereğince yapılacak olan ulaşım,
sigorta, vergi, resim ve harç giderleri teklif fiyata dahildir.
25.2. 25.1. maddesinde yer alan gider kalemlerinde artış olması ya da benzeri yeni
gider kalemlerinin oluşması hallerinde, teklif edilen fiyatın bu tür artış ya da farkları
karşılayacak payı içerdiği kabul edilir. Yüklenici, bu artış ve farkları ileri sürerek herhangi bir
hak talebinde bulunamaz.
25.3. Teklif fiyata dahil olan diğer giderler aşağıda belirtilmiştir:
25.3.1.
a)Yemek yapımında kullanılacak her türlü malzeme, hizmet, Ulaşım ve hizmetin yerine
getirilebilmesi için teknik şartnamede belirtilen sayıda çalıştırılacak her türlü işçilerin iş
kanuna göre ödenecek tüm hak ve alacaklar ile İş Sağlığı ve Güvenliği giderleri, yemek, yol,
giyecek yardımı, makine ekipman amortismanı ile malzeme giderleri teklif fiyata dahil ve
yüklenici firmaya aittir.
b) Teknik şartnamede belirtilen temizlik sarf giderleri, ve işin yapılması ile ilgili her
türlü malzeme giderleri,
c) Yemekhanelerde kullanılacak teknik şartnamede belirtilen doğalgaz, elektrik ve su
ile abonelik giderleri teklif fiyata dahildir.
d)Sigorta Türleri/Türleri/Limitleri
1-İşletme Sorumluluğu Sigorta Poliçesi/Üçüncü kişilere verilebilecek her türlü
olumsuz zararlar ile besin zehirlenmelerini kapsar/500.000,00.-TL.
2-İşyeri paket Sigortası/işin yapıldığı mutfak kat ofisleri ve yemekhaneyi kapsayacak
şekilde yangın, infilak, dahili su baskını, duman, hırsızlıktan kaynaklanan sorumluluklar /
500.000,00.-TL Sigorta prim maliyetleri teklif fiyata dahildir.
e) Hastanemizin mutfağında pişirilip yan birimlere taşımalı olarak yapılacak olan
yemek dağıtımı için teknik şartnamede belirtilen araç ile ilgili tüm giderleri teklif fiyata
dahildir.
f) Analiz ücreti teklif fiyata dahildir.
g- Her işçiye sözleşme dönemi boyunca aylık (Diyarbakır Büyükşehir Belediyesi
tarafından belirlenen rayiç Fiyat x 26 iş günü × 2 bilet) 52 (Elliiki) adet toplu taşıma bilet
tutarı yüklenici firma tarafından maaş bordrolarına yansıtılarak nakdi olarak verilecektir…”
düzenlemesi,
Teknik Şartname’nin “İşçi Nitelikleri” başlıklı 6’ncı maddesinde “…2. Çalıştırılacak
işçiler 18 yaşından küçük olmayacaktır. Her işçi için ihaleden sonra ve işe başlarken
aşağıdaki belgeleri kontrol teşkilatına verecektir.
…
Sağlık Raporu (Akciğer grafisi, boğaz ve burun kültürü, gaita kültürü, gaitada parazit
testleri) işe başlamadan önce yaptırılıp sonuçlarının tamamı başhekimliğe sunulacaktır.
Yüklenici firma periyodik muayeneleri 6 ayda bir tekrarlayacaktır. Yüklenici firma çalıştırdığı
tüm işçilerin listesini yukarıdaki belgelerle birlikte özlük dosyasını işe başladıktan 7 gün
içinde kontrol teşkilatına teslim edecektir.
3. Yüklenici firma işveren sıfatıyla çalıştırdığı işçilerine karşı muamele ve iş
KAMU İHALE KURULU KARARI
Toplantı No
Gündem No
Karar Tarihi
Karar No
: 2021/025
: 58
: 16.06.2021
: 2021/UH.I-1216
mevzuatından doğan görevlerinden doğrudan doğruya sorumludur. İstekli iş bu şartname ile
taahhüt ettiği faaliyetlerin yürütülmesi esnasında işveren olduğu işçilerin sağlığını ve iş
güvenliğini sağlamak için gerekli olanı yapmak, gerekli şartları sağlamak ve araçlarını
noksansız bulundurmakla yükümlü olup, meydana gelecek iş kazalarından işveren sıfatıyla
sorumlu olacaktır…” düzenlemesi,
Anılan Şartname’nin “İşin yapılacağı yerin görülmesi” başlıklı 12’nci maddesinde
“12.1. İşin yapılacağı yeri ve çevresini gezmek, inceleme yapmak, teklifini hazırlamak ve
taahhüde girmek için gerekli olabilecek tüm bilgileri temin etmek isteklinin
sorumluluğundadır. İşyeri ve çevresinin görülmesiyle ilgili bütün masraflar istekliye aittir.
12.2. İstekli, işin yapılacağı yeri ve çevresini gezmekle; işyerinin şekline ve
mahiyetine, iklim şartlarına, işinin gerçekleştirilebilmesi için yapılması gerekli çalışmaların
ve kullanılacak malzemelerin miktar ve türü ile işyerine ulaşım ve şantiye kurmak için gerekli
hususlarda maliyet ve zaman bakımından bilgi edinmiş; teklifini etkileyebilecek riskler,
olağanüstü durumlar ve benzeri diğer unsurlara ilişkin gerekli her türlü bilgiyi almış sayılır.
12.3. İstekli veya temsilcilerinin işin yapılacağı yeri görmek istemesi halinde, işin
gerçekleştirileceği binaya ve/veya araziye girilmesi için gerekli izinler İdare tarafından
verilecektir.
12.4. Tekliflerin değerlendirilmesinde, isteklinin işin yapılacağı yeri incelediği ve
teklifini buna göre hazırladığı kabul edilir.” düzenlemesi,
Teknik Şartname’nin “Verilecek Hizmetlerin Cinsi ve Kapsamı” başlıklı 4’üncü
maddesinin D.22 maddesinde “Giderleri yüklenici firmaya ait olmak üzere, mutfak ve
yemekhaneleri haşerelerden korumak için önlem alacak, haşere mücadelesinde gıda sektörüne
uygun haşere öldürücü ilaçlar kullanılacaktır. Yüklenici firma hastanede kullanmış olduğu
alanlarda haşere ve kemirgenlere karşı ilaçlama yapacaktır. Yapılacak firma biyosidal
Ürünlerin Kullanım Usul ve Esasları Hakkında Yönetmeliğe uygun olacaktır. Yüklenici firma
biyosidal ürün uygulama izin belgesine sahipse ilaçlamayı kendisi yapabilir ama yoksa bu
belgeye sahip bir firmaya ilaçlama yaptıracaktır. Yüklenici firma ilaçlama sonrası alandaki
tüm araç ve gereçlerde ilaç kalıntısı bırakmayacaktır. İlaçlama işi haftada iki kez yapılacak,
ilaçlama yemeklerin yapılmadığı saatlerde genellikle gece yapılacak ve yüklenici firma
ilaçlama işinin takibi için bir personelini görevlendirecektir. İlaçlama sonrası ilaçlama yapan
firma tarafından rapor verilecektir. Bir rapor yüklenici firmada diğer rapor hastaneye teslim
edilecektir.. Yüklenici firmanın kullanmış olduğu alanlarda haşere ve kemirgen görülmesi
durumunda yüklenici cezai işleme tabi tutulacaktır ve ilaçlama ile ilgili tüm giderler yüklenici
firmaya aittir.” düzenlemesi,
Teknik Şartname’nin “İş sağlığı ve güvenliğine ilişkin hususlar” başlıklı 49’uncu
maddesinde “…5.İşverenin İş Güvenliği Denetimi
5.1. Yüklenici firma; İşveren ve ÇŞGB il müdürlüğü denetleyicilerine sunmak üzere
çalışanlara ait istenen tüm dokümanlar (meydana gelen iş kazası, ramak kala olayı, meslek
hastalığı kayıtları, işe başlama ve periyodik/portör muayene kayıtları, tutulan denetim
raporları, hijyen kontrol formları, kullanılacak talimat formları) dosyalanarak hazır
bulunduracak ve bir nüshası işverene bildirilecektir…” düzenlemesi,
Teknik Şartname’nin “Gıda maddelerinin istenilen teknik özellikleri” başlıklı 11’inci
maddesinde “…22. Etlerin tesliminde görevli personellerin, resmi bir sağlık kuruluşu
KAMU İHALE KURULU KARARI
Toplantı No
Gündem No
Karar Tarihi
Karar No
: 2021/025
: 58
: 16.06.2021
: 2021/UH.I-1216
tarafından tifo, paratifo, salmonellosis, dizanteri, hepatitis, tüberküloz, bulaşıcı deri
hastalıkları ve benzeri hastalıklar yönünden kontrol edildiği ve sağlıklı olduğunun raporu
kontrol teşkilatı komisyonunun istemesi durumunda ibraz edilmelidir…” düzenlemesi yer
almaktadır.
Yukarıda aktarılan ihale dokümanı düzenlemelerinden; inceleme konusu ihalenin,
malzemeli yemek pişirme, dağıtım ve sonrası hizmet alımı işlerine ilişkin olarak
düzenlendiği, söz konusu işlerin yürütülmesi aşamasında; idare tarafından çalışanların sağlık
durumlarına yönelik olarak yapılacak tahlil ve muayenelerin ve iş kapsamında çalıştırılacak
personel sayısının ayrıca sağlık raporunun 6 ayda bir alınacağının doküman kapsamında
düzenlendiği, bahse konu giderlerinin istekliler tarafından teklif fiyata dâhil edilmesi
gerektiği, ihale dokümanında hangi testlerin yapılacağı hususunda açık bir düzenleme
yapıldığı, basiretli tacir olması beklenen isteklilerin söz konusu giderleri belirleyerek teklif
fiyatlarına dâhil edebilecekleri ve tekliflerini oluşturabilecekleri, keza ilaçlama giderine
ilişkin olarak da Teknik Şartname’nin “Verilecek Hizmetlerin Cinsi ve Kapsamı” başlıklı
4’üncü maddesinin D.22 maddesinde düzenlendiği üzere tüm maliyetlerin yükleniciye ait
olduğu belirtilmiş olup, İdari Şartname’nin “İşin yapılacağı yerin görülmesi” başlıklı 12’nci
maddesi gereği de iş yerini gezip ilaçlanacak yerlerin tespiti yapabileceği ve basiretli tacir
olması beklenen isteklinin yemek alımı ihalesinde hizmetin gerçekleştirileceği yerin ne tür
ilaçlar ile ilaçlanacağını bilip teklifini oluşturabileceği, kaldı ki dokümanda açıkça gıda
sektörüne uygun, kemirgenlere karşı ve haşere öldürücü ilaçların kullanılacağının da
düzenlendiği anlaşıldığından başvuru sahibinin iddiasının yerinde olmadığı sonucuna
ulaşılmıştır.
3) Başvuru sahibinin 3’üncü iddiasına ilişkin olarak:
4857 sayılı İş Kanunu’nun “Tanımlar” başlıklı 2’nci maddesinde “Bir iş sözleşmesine
dayanarak çalışan gerçek kişiye işçi, işçi çalıştıran gerçek veya tüzel kişiye yahut tüzel kişiliği
olmayan kurum ve kuruluşlara işveren, işçi ile işveren arasında kurulan ilişkiye iş ilişkisi
denir. İşveren tarafından mal veya hizmet üretmek amacıyla maddî olan ve olmayan unsurlar
ile işçinin birlikte örgütlendiği birime işyeri denir.
…
Bir işverenden, işyerinde yürüttüğü mal veya hizmet üretimine ilişkin yardımcı
işlerinde veya asıl işin bir bölümünde işletmenin ve işin gereği ile teknolojik nedenlerle
uzmanlık gerektiren işlerde iş alan ve bu iş için görevlendirdiği işçilerini sadece bu işyerinde
aldığı işte çalıştıran diğer işveren ile iş aldığı işveren arasında kurulan ilişkiye asıl işveren-alt
işveren ilişkisi denir. Bu ilişkide asıl işveren, alt işverenin işçilerine karşı o işyeri ile ilgili
olarak bu Kanundan, iş sözleşmesinden veya alt işverenin taraf olduğu toplu iş
sözleşmesinden doğan yükümlülüklerinden alt işveren ile birlikte sorumludur. …” hükmü,
Anılan Kanun’un “Bazı kamu kurum ve kuruluşlarında çalışanların kıdem tazminatı”
başlıklı 112’inci maddesinde “Kanuna veya kanunun verdiği yetkiye dayanılarak kurulan
kurum ve kuruluşların haklarında bu Kanun ve 854, 5953, 5434 sayılı kanunların hükümleri
uygulanmayan personeli ile kamu kuruluşlarında sözleşmeli olarak istihdam edilenlere
mevzuat veya sözleşmelerine göre kıdem tazminatı niteliğinde yapılan ödemeler kıdem
tazminatı sayılır.
4/1/2002 tarihli ve 4734 sayılı Kamu İhale Kanununun 62 nci maddesinin birinci
KAMU İHALE KURULU KARARI
Toplantı No
Gündem No
Karar Tarihi
Karar No
: 2021/025
: 58
: 16.06.2021
: 2021/UH.I-1216
fıkrasının (e) bendi kapsamında alt işverenler tarafından çalıştırılan işçilerin kıdem
tazminatları;
a) Alt işverenlerinin değişip değişmediğine bakılmaksızın aralıksız olarak aynı kamu
kurum veya kuruluşuna ait işyerlerinde çalışmış olanların bu şekilde çalışmış oldukları
sürelere ilişkin kıdem tazminatına esas hizmet süreleri, aynı kamu kurum veya kuruluşuna ait
işyerlerinde geçen toplam çalışma süreleri esas alınarak tespit olunur. Bunlardan son alt
işverenleri ile yapılmış olan iş sözleşmeleri 1475 sayılı İş Kanununun 14 üncü maddesine
göre kıdem tazminatı ödenmesini gerektirecek şekilde sona ermiş olanların kıdem tazminatları
ilgili kamu kurum veya kuruluşları tarafından,
b) Aynı alt işveren tarafından ve aynı iş sözleşmesi çerçevesinde farklı kamu kurum
veya kuruluşlarında çalıştırılmış olan işçilerden iş sözleşmeleri 1475 sayılı İş Kanununun 14
üncü maddesine göre kıdem tazminatı ödenmesini gerektirecek şekilde sona ermiş olanlara,
4734 sayılı Kanunun 62 nci maddesinin birinci fıkrasının (e) bendi kapsamında farklı kamu
kurum ve kuruluşuna ait işyerlerinde geçen hizmet sürelerinin toplamı esas alınarak
çalıştırıldığı son kamu kurum veya kuruluşu tarafından,
işçinin banka hesabına yatırılmak suretiyle ödenir.
Alt işveren ile yapmış olduğu iş sözleşmesi sona ermediği gibi, alt işveren tarafından
4734 sayılı Kanun kapsamında bulunan idarelere ait işyerleri dışında bir işyerinde
çalıştırılmaya devam olunan ve bu şekilde çalıştırıldığı sırada iş sözleşmesi kıdem tazminatı
ödenmesini gerektirecek şekilde sona eren işçinin kıdem tazminatı, işçinin yazılı talebi
hâlinde, kıdem tazminatının söz konusu kamu kurum veya kuruluşlarına ait işyerlerinde geçen
süreye ilişkin kısmı, kamu kurum veya kuruluşuna ait çalıştığı son işyerindeki ücretinin yılları
itibarıyla asgari ücret artış oranları dikkate alınarak güncellenmiş miktarı üzerinden
hesaplanmak suretiyle son kamu kurum veya kuruluşu tarafından işçinin banka hesabına
yatırılmak suretiyle ödenir. Bu şekilde hesaplanarak ödenen kıdem tazminatı tutarının, iş
sözleşmesinin sona erdiği tarihteki ücreti üzerinden aynı süreler dikkate alınarak
hesaplanacak kıdem tazminatı tutarından daha düşük olması hâlinde, işçinin aradaki farkı alt
işverenden talep hakkı saklıdır.
İkinci fıkranın (b) bendi veya üçüncü fıkra uyarınca farklı kamu kurum veya
kuruluşlarına ait işyerlerinde geçen hizmet sürelerinin toplamı üzerinden kıdem tazminatı
ödenmesi hâlinde, kıdem tazminatı ödemesini gerçekleştiren son kamu kurum veya kuruluşu,
ödenen kıdem tazminatı tutarının diğer kamu kurum veya kuruluşlarında geçen hizmet
süresine ilişkin kısmını ilgili kamu kurum veya kuruluşundan tahsil eder. Ancak, merkezi
yönetim kapsamındaki kamu idareleri arasında bu fıkra hükümlerine göre bir tahsil işlemi
yapılmaz.
Kıdem tazminatı tutarı, 4734 sayılı Kanunun ek 8 inci maddesinin birinci fıkrasının
(a) bendi kapsamında belirtilen işyerlerinde kıdem tazminatı ile ilgili açılacak bütçe
tertibinden, (b) bendi kapsamında belirtilen işyerlerinde ise hizmet alımı gider kaleminden,
ödeneğin yetip yetmediğine bakılmaksızın ödenir.
Bu madde kapsamında alt işverenler yanında çalışan işçilerin bu işyerlerinde geçen
hizmet süresinin hesabı, alt işverenden ve alt işveren işçisinden istenecek belgeler ve ödeme
süreci ile ilgili diğer usul ve esaslar Maliye Bakanlığı ve Kamu İhale Kurumunun görüşleri
alınarak Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığınca çıkarılan yönetmelikle belirlenir. …”
hükmü yer almakta olup, bu madde çerçevesinde kıdem tazminatlarının ne şekilde
kazanılacağı ve ne şekilde hesaplanacağı, 08.02.2015 tarihli ve 29261 sayılı Resmi Gazete’de
yayımlanan Kamu İhale Kanununa Göre İhale Edilen Personel Çalıştırılmasına Dayalı Hizmet
Alımları Kapsamında İstihdam Edilen İşçilerin Kıdem Tazminatlarının Ödenmesi Hakkında
KAMU İHALE KURULU KARARI
Toplantı No
Gündem No
Karar Tarihi
Karar No
: 2021/025
: 58
: 16.06.2021
: 2021/UH.I-1216
Yönetmelik ile belirlenmiştir.
22.02.2019 tarihinde Resmi Gazete’de yayımlanan 7166 sayılı Sosyal Hizmetler
Kanunu İle Bazı Kanunlarda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun’un 11’inci maddesinde
“22/5/2003 tarihli ve 4857 sayılı İş Kanununun 112 nci maddesine beşinci fıkrasından sonra
gelmek üzere aşağıdaki fıkra eklenmiştir.“4734 sayılı Kanunun 62 nci maddesinin birinci
fıkrasının (e) bendi uyarınca alt işverenler tarafından çalıştırılan işçilere, 11/9/2014
tarihinden sonra imzalanan ihale sözleşmeleri kapsamında, kamu kurum ve kuruluşlarına ait
işyerlerinde 11/9/2014 tarihinden sonra geçen süreye ilişkin olarak kamu kurum ve
kuruluşları tarafından yapılan kıdem tazminatı ödemeleri için sözleşmesinde kıdem tazminatı
ödemesinden ötürü alt işverene rücu edileceğine dair açık bir hükme yer verilmemişse alt
işverenlere rücu edilmez.”” hükmü,
Anılan Kanun’un 12’nci maddesinde “4857 sayılı Kanuna aşağıdaki geçici madde
eklenmiştir.
“GEÇİCİ MADDE 9- Bu maddenin yürürlük tarihi itibarıyla kamu kurum veya
kuruluşları tarafından alt işverene rücu edilmek üzere yürütülen davalarda, 112 nci maddenin
altıncı fıkrası kapsamında rücu edilmeyecek kısmı için ihtilafın esası hakkında karar
verilmesine yer olmadığına hükmedilir, yargılama gideri ve vekâlet ücreti taraflar üzerinde
bırakılır. İcra takiplerinde rücu edilmeyecek kısma ilişkin olarak harç alınmaksızın düşme
kararı verilir, takip giderleri ile vekâlet ücreti taraflar üzerinde bırakılır. Ancak, bu kapsamda
alt işverene rücu edilerek takip ve tahsil edilmiş olan tutarlar, alt işverenler lehine hiçbir
şekilde alacak hakkı doğurmaz ve tahsil edilmiş tutarlar iade edilmez.”” hükmü
bulunmaktadır.
Anayasa Mahkemesi’nin 19.09.2019 tarih 2019/73 sayılı kararında “31. Bu itibarla
kamuda 11/9/2014 tarihinden sonra imzalanan personel çalıştırılmasına dayalı hizmet alım
sözleşmesine taraf olan alt yüklenicilere karşı sözleşmede açık hüküm bulunması dışında rücu
yolunun kapatılması ve bu kapsamdaki derdest davaların sonlandırılmasını öngören itiraz
konusu kuralların bu kesimdeki alt işverenler yönünden farklı bir uygulama getirmesinin
nesnel ve makul bir temele dayalı olduğu söylenemez. Bu nedenle itiraz konusu kurallarla
getirilen farklı düzenleme eşitlik ilkesine aykırıdır.” ifadelerinin yer aldığı, söz konusu iptal
gerekçesinde kıdem tazminatının rücu edilmesi hususunun sözleşmede bulunması ile
sınırlandırılmasının uygun bulunmadığı anlaşılmaktadır.
4734 sayılı Kamu İhale Kanunu’nun “İdarelerce uyulması gereken diğer kurallar”
başlıklı 62’nci maddesinde “Bu Kanun kapsamındaki idarelerce mal veya hizmet alımları ile
yapım işleri için ihaleye çıkılmadan önce aşağıda belirtilen hususlara uyulması zorunludur:
…
e) 1) 5018 sayılı Kanuna ekli (I), (II), (III) ve (IV) sayılı cetvellerde yer alan kamu
idareleri (MİT Müsteşarlığı hariç) ile bunlara bağlı döner sermayeli kuruluşlar, 375 sayılı
Kanun Hükmünde Kararnameye ekli (I) sayılı listede yer alan idarelerin merkez ve taşra
teşkilatları, il özel idareleri, belediyeler ile bağlı kuruluşları ve bunların üyesi olduğu mahalli
idare birlikleri, birlikte veya ayrı ayrı sermayesinin yarısından fazlası il özel idareleri,
belediyeler ve bağlı kuruluşlarına ait şirketler; merkezi yönetim, sosyal güvenlik kurumu, fon,
kefalet sandığı, yatırım izleme ve koordinasyon başkanlığı, gençlik hizmetleri ve spor il
müdürlüğü, mahalli idare ve şirket bütçelerinden veya döner sermaye bütçelerinden, anılan
KAMU İHALE KURULU KARARI
Toplantı No
Gündem No
Karar Tarihi
Karar No
: 2021/025
: 58
: 16.06.2021
: 2021/UH.I-1216
liste kapsamındaki diğer idareler için ise kendi bütçelerinden personel çalıştırılmasına dayalı
hizmet alımı veya niteliği itibarıyla bu sonucu doğuracak şekilde alım yapamaz ve buna
imkân sağlayan diğer mevzuat hükümleri uygulanmaz.
2) Bu bendin uygulanmasında personel çalıştırılmasına dayalı hizmet alımı; bu Kanun
ve diğer mevzuattaki hükümler uyarınca ihale konuşu işte çalıştırılacak personel sayısının
ihale dokümanında belirlendiği, bu personelin çalışma saatlerinin tamamının idare için
kullanıldığı, yaklaşık maliyetinin en az %70’lik kısmının asgari işçilik maliyeti ile varsa ayni
yemek ve yol giderleri dahil işçilik giderinden oluştuğu ve niteliği gereği süreklilik arz eden
işlere ilişkin hizmet alımlarını ifade eder. Mahalli idare veya şirketlerinin bütçelerinden
yapılan, yıl boyunca devam eden, niteliği gereği süreklilik arz eden ve haftalık çalışma
saatlerinin tamamının idare için kullanıldığı park ve bahçe bakım ve onarımı ile çöp toplama,
cadde, sokak, meydan ve benzerlerinin temizlik işlerine ilişkin alımlar personel
çalıştırılmasına dayalı hizmet alımı olarak kabul edilir. Hizmet alım sözleşmesi kapsamında
niteliği birbirinden farklı hizmet türlerinin bulunması halinde personel çalıştırılmasına dayalı
olup olmama yönünden yapılacak değerlendirme her hizmet türü için ayrı ayrı yapılır.
Danışmanlık hizmetleri, hastane bilgi yönetim sistemi hizmetleri ve çağrı merkezi hizmetlerine
ilişkin alımlar personel çalıştırılmasına dayalı hizmet alımı olarak kabul edilmez.
3) Kurum, hizmet alımının personel çalıştırılmasına dayalı olup olmadığı ya da
niteliği itibarıyla bu sonucu doğurup doğurmadığı hususunda (2) numaralı alt bentte sayılan
kriterleri ayrı ayrı ya da birlikte dikkate almak suretiyle usul ve esaslar belirlemeye yetkilidir.
…” hükmü yer almaktadır.
İdari Şartname’nin “Teklif fiyata dahil olan giderler” başlıklı 25’inci maddesinde
“25.1. Sözleşmenin uygulanması sırasında, ilgili mevzuat gereğince yapılacak olan ulaşım,
sigorta, vergi, resim ve harç giderleri teklif fiyata dahildir.
25.2. 25.1. maddesinde yer alan gider kalemlerinde artış olması ya da benzeri yeni
gider kalemlerinin oluşması hallerinde, teklif edilen fiyatın bu tür artış ya da farkları
karşılayacak payı içerdiği kabul edilir. Yüklenici, bu artış ve farkları ileri sürerek herhangi bir
hak talebinde bulunamaz.
25.3. Teklif fiyata dahil olan diğer giderler aşağıda belirtilmiştir:
25.3.1.
a)Yemek yapımında kullanılacak her türlü malzeme, hizmet, Ulaşım ve hizmetin yerine
getirilebilmesi için teknik şartnamede belirtilen sayıda çalıştırılacak her türlü işçilerin iş
kanuna göre ödenecek tüm hak ve alacaklar ile İş Sağlığı ve Güvenliği giderleri, yemek, yol,
giyecek yardımı, makine ekipman amortismanı ile malzeme giderleri teklif fiyata dahil ve
yüklenici firmaya aittir…” düzenlemesi,
Anılan Şartname’nin “diğer hususlar” başlıklı 47’nci maddesinde “47.1.a-İstekliler bu
şartname beraberinde yer alan teknik şartname, sözleşme ve Hizmet İşleri Genel
Şartnamesinde yer alan tüm hususları da kabul etmiş sayılıp, bu tip idari şartnamede
belirtilmeyen hususlar için teknik şartname, sözleşme ve Hizmet İşleri Genel Şartnamesi
hükümleri geçerli olacaktır.
b- Yüklenici işçilerin çalışma esnasında uğrayabilecekleri iş kazalarına karşı İş
Sağlığı ve Güvenliği Kanunu hükümlerine göre güvenlik önlemlerini almak zorundadır.
c) Yüklenici 4857 sayılı iş kanununa göre işçilerin her türlü özlük hakları ve sosyal
haklarını korumak ve karşılamak zorundadır
d) Yüklenici işçi alım ve çıkarmalarda 4857 sayılı iş kanununu hükümlerine riayet
KAMU İHALE KURULU KARARI
Toplantı No
Gündem No
Karar Tarihi
Karar No
: 2021/025
: 58
: 16.06.2021
: 2021/UH.I-1216
edecektir.” düzenlemesi,
Teknik Şartname’nin “İşçi Nitelikleri” başlıklı 6’ncı maddesinde “1. Hizmetin
yürütülmesi içib gerekli personel sayısı ve nitelikleri aşağıda belirtilmiştir. Yüklenici firma,
istihdam ettiği tüm işçilerin ücret, fazla mesai, resmi tatil günlerinin ücretleri, yıllık ücretli
izin, ihbar ve kıdem tazminatları ile İş Kanunu, diğer çalışma mevzuatı ve iş sözleşmesinden
doğan her türlü alacağını ödemekle yükümlüdür. Yüklenici firma hastanede çalıştıracağı
mutfak personelini 4857 sayılı iş kanunu ve ilgili diğer mevzuat hükümleri çerçevesinde
çalıştıracaktır. Yüklenici firma bunların ödendiğine dair aylık banka makbuzları ile işçi
tarafından ıslak imzalı bordroları idare istediğinde teslim edecektir. Çalıştırılacak personel
bilgileri Başhekimliğe bilgirilecek olup; personele ilişkin sigorta işlemleri, kıdem tazminatı ve
ilgili mevzuat uyarınca özlük haklarına ait diğer tüm sorumluluklar yüklenici firmada
olacaktır.” düzenlemesi yer almaktadır.
4857 sayılı İş Kanunu’nun 112’nci maddesinde, 4734 sayılı Kamu İhale Kanunu’nun
62’nci maddesinin birinci fıkrasının (e) bendine atıfta bulunularak kıdem tazminatının
ödenmesine ilişkin öncelikli muhatabın ilgili kamu kurum ve kuruluşlarına ait olduğunun
hüküm altına alındığı, 4734 sayılı Kanun’un 62’nci maddesinin birinci fıkrasının (e) bendinin
personel çalıştırmasına dayalı ihalelere ilişkin olduğu, bu çerçevede, 4734 sayılı Kanun’a
göre ihale edilen personel çalıştırılmasına dayalı hizmet alımı ihalelerinde, kıdem
tazminatının ödenmesine ilişkin öncelikli muhatabın ilgili kamu kurum ve kuruluşlarına ait
olduğunun açık olduğu,
Diğer taraftan, 4857 sayılı İş Kanunu’nun 2’nci maddesi gereğince, asıl işveren-alt
işveren ilişkisinde, asıl işverenin, alt işverenin işçilerine karşı o işyeri ile ilgili olarak bu
Kanundan, iş sözleşmesinden veya alt işverenin taraf olduğu toplu iş sözleşmesinden doğan
yükümlülüklerinden alt işveren ile birlikte sorumlu olduğu,
Bu itibarla, personel çalıştırmasına dayalı olmayan hizmet alımı ihalelerinde, kıdem
tazminatının ödenmesinde öncelikli muhatabın ilgili kamu kurum ve kuruluşları olmadığı
anlaşılmakla birlikte, söz konusu hususta asıl işveren olan ilgili kamu kurum ve kuruluşlarının
alt işveren olan yükleniciler ile birlikte sorumlu olduğu açıktır. İdarelerin de yükleniciler gibi,
ihale ve sözleşme sürecinin her aşamasında kanun hükümlerine uymak zorunda oldukları, öte
yandan, ihale konusu iş süresince kaç personelin iş sözleşmesinin kıdem tazminatı ödenmesini
gerektirecek şekilde sona ereceğinin belirlenemeyeceği, bu bağlamda hesaplama yapılmasının
mümkün olmadığı hususları bir arada değerlendirildiğinde isteklilerin teklif fiyatlarına kıdem
tazminatlarını dâhil etmelerinin gerekmediği, başvuru sahibinin anılan iddiasının yerinde
olmadığı sonucuna varılmıştır.
4) Başvuru sahibinin 4’üncü iddiasına ilişkin olarak:
İdari Şartname’nin “Teklif fiyata dahil olan giderler” başlıklı 25’inci maddesinde
“25.1. Sözleşmenin uygulanması sırasında, ilgili mevzuat gereğince yapılacak olan ulaşım,
sigorta, vergi, resim ve harç giderleri teklif fiyata dahildir.
25.2. 25.1. maddesinde yer alan gider kalemlerinde artış olması ya da benzeri yeni
gider kalemlerinin oluşması hallerinde, teklif edilen fiyatın bu tür artış ya da farkları
karşılayacak payı içerdiği kabul edilir. Yüklenici, bu artış ve farkları ileri sürerek herhangi bir
KAMU İHALE KURULU KARARI
Toplantı No
Gündem No
Karar Tarihi
Karar No
: 2021/025
: 58
: 16.06.2021
: 2021/UH.I-1216
hak talebinde bulunamaz.
25.3. Teklif fiyata dahil olan diğer giderler aşağıda belirtilmiştir:
25.3.1.
a)Yemek yapımında kullanılacak her türlü malzeme, hizmet, Ulaşım ve hizmetin yerine
getirilebilmesi için teknik şartnamede belirtilen sayıda çalıştırılacak her türlü işçilerin iş
kanuna göre ödenecek tüm hak ve alacaklar ile İş Sağlığı ve Güvenliği giderleri, yemek, yol,
giyecek yardımı, makine ekipman amortismanı ile malzeme giderleri teklif fiyata dahil ve
yüklenici firmaya aittir…” düzenlemesi,
Teknik Şartname’nin “İşçi Nitelikleri” başlıklı 6’ncı maddesinde “…12. İşçilerin
yemek ihtiyaçlarını karşılama yükümlülüğü yüklenici firmaya ait olup çalıştırdığı işçilerin
yemek ihtiyaçlarının karşılanması için hastanede pişirilen aynı yemekten verilecektir. Rasyona
eklenerek depolardan aynı gramajlarda çıkış yapılacaktır. Aylık Hakediş ödemesine
yansıtılmayacaktır…” düzenlemesi yer almaktadır.
İdari Şartname’nin 25.3.1’inci maddesinde teknik şartnamede belirtilen sayıda
çalıştırılacak işçilerin yemek giderlerinin teklif fiyata dahil ve yüklenici firmaya ait olacağı
belirtilmiş, Teknik Şartname’nin 6’ncı maddesinde ise işçilerin yemek ihtiyaçlarını karşılama
yükümlülüğü yüklenici firmaya ait olmakla birlikte çalıştırdığı işçilerin yemek ihtiyaçlarının
karşılanması için hastanede pişirilen aynı yemekten verileceği ve bu durumun aylık hakkediş
ödemesine yansıtılmayacağı düzenlemesine yer verildiği görülmüştür.
Anılan hususlar bir arada değerlendirildiğinde, idarece yüklenicinin işçi yemek
ihtiyacını pişireceği yemekten ayni olarak karşılayacağının ve bu husus için yükleniciye
ayrıca bir bedel ödenmeyeceğinin öngörüldüğü, isteklilerin tekliflerini hazırlarken personelin
yemek ücretini de birim fiyat teklif cetvelindeki kalemlere yedirmek suretiyle bu gideri
tekliflerine yansıtabileceği anlaşıldığından başvuru sahibinin iddiasının yerinde olmadığı
sonucuna varılmıştır.
5) Başvuru sahibinin 5’inci iddiasına ilişkin olarak:
İdari Şartname’nin “Teklif fiyata dâhil olan giderler” başlıklı 25’inci maddesinde
“25.1. Sözleşmenin uygulanması sırasında, ilgili mevzuat gereğince yapılacak olan ulaşım,
sigorta, vergi, resim ve harç giderleri teklif fiyata dahildir.
25.2. 25.1. maddesinde yer alan gider kalemlerinde artış olması ya da benzeri yeni
gider kalemlerinin oluşması hallerinde, teklif edilen fiyatın bu tür artış ya da farkları
karşılayacak payı içerdiği kabul edilir. Yüklenici, bu artış ve farkları ileri sürerek herhangi bir
hak talebinde bulunamaz.
25.3. Teklif fiyata dahil olan diğer giderler aşağıda belirtilmiştir:
25.3.1.
a)Yemek yapımında kullanılacak her türlü malzeme, hizmet, Ulaşım ve hizmetin yerine
getirilebilmesi için teknik şartnamede belirtilen sayıda çalıştırılacak her türlü işçilerin iş
kanuna göre ödenecek tüm hak ve alacaklar ile İş Sağlığı ve Güvenliği giderleri, yemek, yol,
giyecek yardımı, makine ekipman amortismanı ile malzeme giderleri teklif fiyata dahil ve
yüklenici
firmaya
b) Teknik şartnamede belirtilen temizlik sarf giderleri, ve işin yapılması ile ilgili her
malzeme giderleri,
aittir.
türlü
KAMU İHALE KURULU KARARI
Toplantı No
Gündem No
Karar Tarihi
Karar No
: 2021/025
: 58
: 16.06.2021
: 2021/UH.I-1216
c) Yemekhanelerde kullanılacak teknik şartnamede belirtilen doğalgaz, elektrik ve su
ile abonelik giderleri teklif fiyata dahildir.
d)Sigorta Türleri/Türleri/Limitleri
1-İşletme Sorumluluğu Sigorta Poliçesi/Üçüncü kişilere verilebilecek her türlü
olumsuz zararlar ile besin zehirlenmelerini kapsar/500.000,00.-TL
2-İşyeri paket Sigortası/işin yapıldığı mutfak kat ofisleri ve yemekhaneyi kapsayacak
şekilde yangın, infilak, dahili su baskını, duman, hırsızlıktan kaynaklanan sorumluluklar /
500.000,00.-TL Sigorta prim maliyetleri teklif fiyata dahildir.
e) Hastanemizin mutfağında pişirilip yan birimlere taşımalı olarak yapılacak olan
yemek dağıtımı için teknik şartnamede belirtilen araç ile ilgili tüm giderleri teklif fiyata
dahildir.
f) Analiz ücreti teklif fiyata dahildir.
g- Her işçiye sözleşme dönemi boyunca aylık (Diyarbakır Büyükşehir Belediyesi
tarafından belirlenen rayiç Fiyat x 26 iş günü × 2 bilet) 52 (Elliiki) adet toplu taşıma bilet
tutarı yüklenici firma tarafından maaş bordrolarına yansıtılarak nakdi olarak verilecektir…”
düzenlemesi,
Teknik Şartname’nin “Taşımalı Sistem için Yakıt Kilometreleri” başlıklı 14’üncü
maddesinde “Hastanenin yan birimlerine taşınacak olan yemek hizmetinden dolayı yakıt
miktarları aşağıdaki gibidir. Sabah öğle akşam olmak üzere toplam yakıt gideri gidiş geliş
günlük 20 km şeklinde hesaplanacaktır. Taşıma sisteminde kullanılacak araç bir adet olacak,
üstü kapalı panelvan tip araç ve aynı zamanda yemek taşıma ünitesi yıkamaya uygun
paslanmaz krom kaplı olmak zorunda olup 3 yaşın altındaki araçlar kullanılarak yemek
taşıma hizmeti için uygun araç yüklenici firma tarafından temin edilmek zorundadır. Aracın
periyodik bakım kontrollerinin ve fenni muayene belgelerinin uygun periyotlarla ilgili idari
birime ibraz edilmesi zorunludur.” düzenlemesi yer almaktadır.
Yukarıda aktarılan ihale dokümanı düzenlemelerinden; inceleme konusu ihalenin,
malzemeli yemek pişirme, dağıtım ve sonrası hizmet alımı işlerine ilişkin olarak
düzenlendiği, söz konusu işlerin yürütülmesi aşamasında; idare tarafından yemeklerin ilgili
alanlara dağıtımı için yüklenici tarafından araç temin edilmesi gerektiği ve bu hususun teklif
fiyata dâhil edilmesi gerektiği anlaşılmakta olup, söz konusu araçla ilgili gerekli gördüğü
asgari özelliklere Teknik Şartname’de yer verildiği, buna göre başvuru sahibinin iddia ettiği
gibi aracın manuel mi otomatik mi, beygiri gücü detayı veya yakıt tipi gibi hususların idarece
öngörülmemesinin isteklilerin teklif vermelerine engel bir durum taşımadığı, basiretli tacir
olması beklenen isteklilerin söz konusu araç giderlerini asgari ölçülerde belirleyerek teklif
fiyatlarına dâhil edebilecekleri ve tekliflerini oluşturabilecekleri anlaşıldığından başvuru
sahibinin iddiasının yerinde olmadığı sonucuna ulaşılmıştır.
Sonuç olarak, yukarıda mevzuata aykırılığı belirlenen ihale işlemlerinin düzeltici
işlemle giderilemeyecek nitelikte işlemler olduğu tespit edildiğinden, ihalenin iptali
gerekmektedir.
Açıklanan nedenlerle, 4734 sayılı Kanun'un 65'inci maddesi uyarınca bu kararın tebliğ
edildiği veya tebliğ edilmiş sayıldığı tarihi izleyen 30 gün içerisinde Ankara İdare
Mahkemelerinde dava yolu açık olmak üzere,
KAMU İHALE KURULU KARARI
Toplantı No
Gündem No
Karar Tarihi
Karar No
: 2021/025
: 58
: 16.06.2021
: 2021/UH.I-1216
Anılan Kanun'un 54'üncü maddesinin onbirinci fıkrasının (a) bendi gereğince ihalenin
iptaline,
Oybirliği ile karar verildi.