Ana Sayfa / Kararlar / Kocaeli Üniversitesi Sağlık Kültür ve Spor Daire Başkanlığı / 2021/340532-01/09/2021-30/06/2023 Tarihleri Arasında 22 Ay Olmak Üzere Kocaeli Üniversitesi Öğrenci ve Personeline Malzeme Dâhil Öğle ve Akşam Yemeği Verme İşi
Bilgi
İKN
2021/340532
Başvuru Sahibi
Berat Kurumsal Hizmetler Sağlık Gıda İnşaat Enerji Taahhüt Sanayi Ticaret Limited Şirketi
İdare
Kocaeli Üniversitesi Sağlık Kültür ve Spor Daire Başkanlığı
İşin Adı
01/09/2021-30/06/2023 Tarihleri Arasında 22 Ay Olmak Üzere Kocaeli Üniversitesi Öğrenci ve Personeline Malzeme Dâhil Öğle ve Akşam Yemeği Verme İşi
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2021/031  
: 12  
: 05.08.2021  
: 2021/UH.I-1476  
BAŞVURU SAHİBİ:  
Berat Kurumsal Hizmetler Sağlık Gıda İnşaat Enerji Taahhüt Sanayi Ticaret Limited Şirketi,  
İHALEYİ YAPAN İDARE:  
Kocaeli Üniversitesi Sağlık, Kültür ve Spor Daire Başkanlığı,  
BAŞVURUYA KONU İHALE:  
2021/340532 İhale Kayıt Numaralı “01/09/2021-30/06/2023 Tarihleri Arasında 22 Ay Olmak  
Üzere Kocaeli Üniversitesi Öğrenci ve Personeline Malzeme Dâhil Öğle ve Akşam Yemeği  
Verme İşi” İhalesi  
KURUM TARAFINDAN YAPILAN İNCELEME:  
Kocaeli Üniversitesi Sağlık, Kültür ve Spor Daire Başkanlığı tarafından 27.07.2021  
tarihinde açık ihale usulü ile gerçekleştirilen “01/09/2021 - 30/06/2023 Tarihleri Arasında 22  
Ay Olmak Üzere Kocaeli Üniversitesi Öğrenci ve Personeline Malzeme Dâhil Öğle ve Akşam  
Yemeği Verme İşi” ihalesine ilişkin olarak Berat Kurumsal Hizmetler Sağlık Gıda İnşaat  
Enerji Taahhüt Sanayi Ticaret Limited Şirketinin 14.07.2021 tarihinde yaptığı şikâyet  
başvurusunun, idarenin 16.07.2021 tarihli yazısı ile reddi üzerine, başvuru sahibince  
26.07.2021 tarihli ve 33388 sayı ile Kurum kayıtlarına alınan 26.07.2021 tarihli dilekçe ile  
itirazen şikâyet başvurusunda bulunulmuştur.  
Başvuruya ilişkin olarak 2021/1264 sayılı itirazen şikâyet dosyası kapsamında yapılan  
inceleme neticesinde esas inceleme raporu tanzim edilmiştir.  
KARAR:  
Esas inceleme raporu ve ekleri incelendi.  
İtirazen şikâyet dilekçesinde özetle,  
1) İdari Şartname’nin 46.1’inci maddesinde “İhale konusu iş için sözleşmenin  
uygulanması sırasında fiyat farkı hesaplanmayacaktır.” düzenlemesine yer verildiği, Kamu  
İhale Genel Tebliğinin 81.1’inci maddesinde “Personel çalıştırılmasına dayalı hizmet alımı  
ihaleleri ile personel çalıştırılmasına dayalı olmamakla birlikte ihale dokümanında personel  
sayısının belirlendiği ve haftalık çalışma saatinin tamamının idarede kullanıldığı hizmet  
alımlarında işçilik maliyetlerine ilişkin fiyat farkı hesaplanacağının ihale dokümanında  
belirtilmesi gerekmektedir.” açıklamasının yer aldığı, Teknik Şartname’nin 1, 5 ve 33.1’inci  
maddeleri dikkate alındığında, ihale dokümanında personel sayısının belirlendiği ve söz  
konusu maddeler uyarınca personelin haftalık çalışma saatlerinin tamamını idarede  
harcayacağı, dolayısıyla idarenin ihale dokümanında mevzuata uygun olarak fiyat farkı  
hesaplanacağına dair düzenleme yapması gerektiği,  
2) Teknik Şartname’nin 3’üncü maddesinde Umuttepe Yerleşkesi ana mutfakta  
hazırlanacak ve çevre ilçelerde bulunan yerleşkelere dağıtımı yapılacak yemeklerin yirmibir  
ayrı noktaya beş araç ile taşınacağına dair düzenlemenin bulunduğu dikkate alındığında,  
idarenin istediği beş araç için birim fiyat teklif cetvelinde satır açılması gerektiği,  
3) Teknik Şartname’nin 9’uncu maddesinde “İdare Yükleniciden resmi tatil günlerinde  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2021/031  
: 12  
: 05.08.2021  
: 2021/UH.I-1476  
dahi olsa yemek ücretini ödemek koşulu ile öğrenci yararına düzenlenecek kültürel faaliyet  
kapsamında (açılış ve mezuniyet törenleri, bahar şenlikleri, öğrenci gezileri, sergi, seminer,  
kongre, konferans vb.) yemekler ve özel beslenme şekline yönelik yemek talebinde  
bulunabilecektir.” düzenlemesine yer verildiği, isteklilerin mesai giderlerini hesaplamaları ve  
tekliflerine dahil etmeleri için resmi tatiller ile kültürel faaliyet kapsamında yapılacak fazla  
mesai günleri/saatleri ile çalışacak personel sayılarına ihale dokümanında açıkça yer verilmesi  
gerektiği, bu hususun fiyat farkı ödemelerinde ve yaklaşık maliyet hesaplanmasında da önem  
arz ettiği,  
4) Teknik Şartname’nin 20’nci maddesinde “Yüklenici, mutfak ve yemekhaneleri  
sözleşme süresinin bitiminde idarenin kontrolünde kendi malzemelerini alarak idareye teslim  
edecektir. Yüklenici, sözleşme süresinin bitiminden önce herhangi bir sebeple sözleşmesinin  
feshedilmesi ya da sözleşme süresinin bitiminden sonra idarenin talebi halinde Ek-3 ve Ek-4  
te yer alan demirbaş ve mutfak malzemelerini en fazla 3 (ay) idarenin kullanımında  
bırakacak, bu kullanım için idareden maddi bir talepte bulunmayacaktır. İdare bu süreyi  
azaltabilir, bu durumda idare yükleniciye yazı ile bildirimde bulunur. Yazının tebliği  
tarihinden itibaren 10 gün süre içerisinde yüklenici kendi malzemelerini alır…”  
düzenlemesine yer verildiği, idarenin yüklenici tarafından temin edilmesini istediği Ek-3 ve  
Ek-4’te yer alan malzemelerin her biri için birim fiyat teklif cetvelinde satır açması gerektiği,  
yüklenici tarafından temin edilecek ve sadece işin süresi boyunca kullanılması gereken  
malzemelerin işin bitiminden sonra üç ay kadar idarenin kullanımına bırakılmasının  
istenilmesinin mevzuata aykırı olduğu,  
5) Teknik Şartname’nin 33.4’üncü maddesinde çalıştırılacak personele çeşitli  
eğitimlerin verileceğinin belirtildiği, mevzuat gereği yapılacak eğitimlerin saatlerinin ihale  
dokümanında belirlenmesi gerektiği, mesai saatleri dışında yapılacak eğitimlerin ve  
saatlerinin tekliflerin sağlıklı hazırlanması bakımından bilinmesi gerektiği, bu hususun fiyat  
farkı ödemelerinde ve yaklaşık maliyet hesaplanmasında da önem arz ettiği,  
6) Teknik Şartname’nin 62’nci maddesinde, idarenin isteği doğrultusunda tüm  
giderleri yükleniciye ait olmak üzere mikrobiyolojik, toksikolojik ve kimyasal analizlerin  
yapılacağı, içme suyunun tüm analizlerinin aylık olarak düzenli olarak yapılacağının  
belirtildiği, ancak hangi analizlerin yapılacağına dair bir düzenleme yapılmadığı, özellikle  
mikrobiyolojik analiz içeriğinde farklı analizlerin bulunduğu, dolayısıyla yemeklere ilişkin  
hangi analizlerin yapılacağının açıkça belirtilmesi gerektiği,  
7) Teknik Şartname’nin 33.2’nci maddesindeki düzenleme ile sözleşmesinin  
yürütülmesi aşamasında özellikle iş sağlığı ve güvenliği açısından bütün sorumluluğun  
yükleniciye bırakıldığı, yürütülecek işte tam zamanlı yüklenici personeli çalıştırılacağı, bu  
personelin hukuki statüsü gereği oluşan ilişkinin 4857 sayılı İş Kanunu’nun 2’nci maddesi  
çerçevesinde alt işveren-asıl işveren ilişkisi olduğu, ihalenin personel çalıştırılmasına dayalı  
olmayan hizmet ihalesi olmasının da hukuki sonucu değiştirmediği, İş Kanunu gereği ihale  
konusu işin tamamında yüklenici personelinin çalışacağı, İş Kanunu’nun 2’nci maddesi  
uyarınca yüklenici ile idare arasında müteselsil sorumluluk bulunduğu, ihale dokümanında  
yapılan ve yüklenicinin tek başına sorumlu tutulduğu hususların İş Kanunu’na aykırılık teşkil  
ettiği iddialarına yer verilmiştir.  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2021/031  
: 12  
: 05.08.2021  
: 2021/UH.I-1476  
Başvuru sahibinin iddialarının değerlendirilmesi sonucunda aşağıdaki hususlar tespit  
edilmiştir.  
1) Başvuru sahibinin 1’inci iddiasına ilişkin olarak:  
Kamu İhale Genel Tebliği’nin “Personel çalıştırılmasına dayalı hizmet alımlarında  
teklif fiyata dahil olacak giderler” başlıklı 78’inci maddesinde “…78.1.1. Personel  
çalıştırılmasına dayalı hizmet alımı; ihale konusu işte çalıştırılacak personel sayısının ihale  
dokümanında belirlendiği, bu personelin çalışma saatlerinin tamamının idare için  
kullanıldığı, yaklaşık maliyetinin en az %70’lik kısmının asgari işçilik maliyeti ile varsa ayni  
yemek ve yol giderleri dahil işçilik giderinden oluştuğu ve niteliği gereği süreklilik arz eden  
hizmet alımlarını ifade eder.  
78.3. Personel çalıştırılmasına dayalı olmayan bir hizmet alımına ilişkin ihale  
dokümanında haftalık çalışma saatlerinin tamamını idarede geçirecek personel sayısının  
belirtilmesi halinde teklif fiyata dahil giderler arasında işçilik giderine yer verilmesi  
gerekmektedir…” açıklaması,  
“Hizmet alımlarında fiyat farkı” başlıklı 81’inci maddesinde “81.1. Personel  
çalıştırılmasına dayalı hizmet alımı ihaleleri ile personel çalıştırılmasına dayalı olmamakla  
birlikte ihale dokümanında personel sayısının belirlendiği ve haftalık çalışma saatinin  
tamamının idarede kullanıldığı hizmet alımlarında işçilik maliyetlerine ilişkin fiyat farkı  
hesaplanacağının ihale dokümanında belirtilmesi gerekmektedir.” açıklaması yer almaktadır.  
İdari Şartname’nin “İhale konusu işe/alıma ilişkin bilgiler” başlıklı 2’nci maddesinde  
“2.1. İhale konusu işin/alımın;  
a) Adı: 01/09/2021 - 30/06/2023 tarihleri arasında 22 ay olmak üzere Kocaeli  
Üniversitesi öğrenci ve personeline malzeme dahil öğle ve akşam yemeği verme işi.  
b) Türü: Hizmet alımı  
c) İlgili Uygulama Yönetmeliği: Hizmet Alımı İhaleleri Uygulama Yönetmeliği  
ç) Yatırım proje no'su (yapım işlerinde): Bu madde boş bırakılmıştır.  
d) Kodu:  
e) Miktarı:  
01/09/2021 - 30/06/2023 tarihleri arasında 22 ay olmak üzere Kocaeli Üniversitesi  
öğrenci ve personeline malzeme dahil 2.250.000 adet öğle ve akşam yemeği verme işi  
Ayrıntılı bilgi idari şartnamenin ekinde yer almaktadır.  
f) İşin yapılacağı/malın teslim edileceği yer: Kocaeli Üniversitesi merkez mutfağı ve  
yemekhanesi ile bağlı Fakülte, Yüksekokul ve Meslek Yüksekokulları yemekhaneleri.”  
düzenlemesi,  
“Teklif fiyata dahil olan giderler” başlıklı 25’inci maddesinde “25.1. Sözleşmenin  
uygulanması sırasında, ilgili mevzuat gereğince yapılacak ulaşım, sigorta, vergi, resim, harç  
giderleri ve ihale dokümanında belirtilen her türlü giderler isteklilerce teklif edilecek fiyata  
dahil edilecektir.  
25.2. 25.1. maddesinde yer alan gider kalemlerinde artış olması ya da benzeri yeni  
gider kalemlerinin oluşması hallerinde, teklif edilen fiyatın bu tür artış ya da farkları  
karşılayacak payı içerdiği kabul edilir. Yüklenici, bu artış ve farkları ileri sürerek herhangi bir  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2021/031  
: 12  
: 05.08.2021  
: 2021/UH.I-1476  
hak talebinde bulunamaz.  
25.3. Teklif fiyata dahil olan diğer giderler aşağıda belirtilmiştir:  
25.3.1.  
25.4. Sözleşme konusu işin bedelinin ödenmesi aşamasında doğacak Katma Değer  
Vergisi (KDV), ilgili mevzuatı çerçevesinde İdare tarafından yükleniciye ayrıca ödenir.  
25.5. Bu madde boş bırakılmıştır.” düzenlemesi,  
“Fiyat farkı” başlıklı 46’ncı maddesinde “İhale konusu iş için sözleşmenin  
uygulanması sırasında fiyat farkı hesaplanmayacaktır. Ancak, mücbir sebepler veya idareden  
kaynaklanan nedenlerle işin bitim tarihinin süre uzatımı verilmek suretiyle uzatılması halinde,  
yürürlükte bulunan fiyat farkına ilişkin esaslar dikkate alınarak fiyat farkı hesaplanacaktır.”  
düzenlemesi yer almaktadır.  
Teknik Şartname’nin “İşin mahiyeti” başlıklı bölümünde “Madde1: Bu teknik  
şartname Kocaeli Üniversitesi Sağlık, Kültür ve Spor Daire Başkanlığı'nın Kocaeli  
Üniversitesi öğrenci ve personeline verilen öğle yemeği ve akşam yemeğinin üniversitemiz  
mutfağında hazırlanması, bağlı bulunan fakülte, yüksekokul ve meslek yüksekokullarına  
taşınması, servis edilmesi, servis sonrası temizlik ve dezenfeksiyon hizmetlerini  
kapsamaktadır.” düzenlemesi,  
“Genel Hükümler” başlıklı bölümünde “Madde5: Umuttepe Yerleşkesinde; öğle  
yemeği; 11:00-14:00, akşam yemeği; 16:00-19:30 saatleri arasında olacaktır.  
Umuttepe Yerleşkesi haricindeki yemekhanelerde ise öğle yemeği 12:00-13:30 ile  
akşam yemeği 16:00-18.30 saatleri arasında olacaktır.  
Belirtilen yemek saatleri ve sayı takip sistemleri (Akıllı Kart ve Fiş) gerektiğinde idare  
tarafından değiştirilecektir.  
Ramazan ayında iftar saatinden yarım saat sonrasına kadar yemek servisi  
yapılacaktır. Yüklenici, idarenin belirlediği saatlerde yemek hizmeti vermekle yükümlüdür.  
Öngörülemeyen durumlarda yemek saatlerinin yeniden düzenlenmesi ihtiyacı halinde,  
gerekli düzenleme idare tarafından yapılacaktır.  
Yemek çeşitlerinin belirtilen saatten önce bitmesi durumunda idare aynı yemek veya  
benzeri bir yemek üretiminin gerçekleştirilmesi isteyecektir.” düzenlemesi,  
“Personelle İlgili Hükümler” başlıklı bölümünde “Madde33.1 A-İdarece öngörülen,  
yüklenici personel sayısı; eğitim-öğretim dönemi süresince: 173 (yüizyetmişüç); vize ve final  
sınavları süresince: 138 (yüzotuzsekiz); yaz dönemi ve yarıyıl tatilinde: 32 (otuziki)dir. 4857  
sayılı kanun gereğince mevcut personel sayısının (%3’ü) oranında engelli personel istihdam  
edilmelidir.  
Gıda Maddeleri Tüzüğü, Umumi Hıfzı Sıhha Kanunu, Türk Gıda Kodeksi  
yönetmelikleri çerçevesinde şartname ekinde verilen gramaj listesinde belirtilen miktarlara  
uygun, hijyen ve sanitasyon koşullarına uygun koşullarda, duyusal olarak kaliteli yemek  
üretimi gerçekleştirilmesi;  
Malzeme temini, üretim, depolama, taşıma ve servis öncesi ve sonrası tüm süreçlerde  
kaynakların etkin kullanımı;  
Hizmetin kalitesi ve sürdürülebilirliği;  
Yüklenici personellerinin haftalık çalışma saatlerinin (mesai'sinin) tamamını idarede  
geçirmek zorunda olmayışı esas alınarak, mevcut hizmet koşullarında tespit edilen personel  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2021/031  
: 12  
: 05.08.2021  
: 2021/UH.I-1476  
sayısı isteklilerin personel maliyetine ilişkin ön görüsünü arttırma amacıyla sunulmuştur.  
Hizmetin yürütülmesi sırasında doğabilecek öngörülmemiş bir aksaklık ve/veya  
yetersizlikle karşılaşılması durumunda veveya olağanüstü bir durumun (salgın hastalık, afet  
yangın vb.) vuku bulması halinde; gerekli tüm tedbirler ve koşullar idarenin isteği  
doğrultusunda planlanacak ve çözümlenecektir.  
Yüklenici hizmetin aksatılmadan yürütülmesi için gerekli tüm tedbirleri alacaktır.  
Ayrıca, yaz döneminde idarece gerekli görülmesi halinde diğer yerleşkelerde yemek  
hizmeti verilebilecektir.  
Yemekhanelerimize göre personel dağılımı tablolar ile belirtilmiştir…” düzenlemesi  
yer almaktadır.  
Tebliğ’in yukarıda aktarılan maddelerinde, ihale konusu işte çalıştırılacak personel  
sayısının ihale dokümanında belirlendiği, bu personelin çalışma saatlerinin tamamının idare  
için kullanıldığı, yaklaşık maliyetinin en az %70’lik kısmının asgari işçilik maliyeti ile varsa  
ayni yemek ve yol giderleri dahil işçilik giderinden oluştuğu ve niteliği gereği süreklilik arz  
eden hizmet alımlarının personel çalıştırmasına dayalı hizmet alımını ifade ettiği ve personel  
çalıştırılmasına dayalı olmayan bir hizmet alımına ilişkin ihale dokümanında haftalık çalışma  
saatlerinin tamamını idarede geçirecek personel sayısının belirtilmesi halinde, teklif fiyata  
dahil giderler arasında işçilik giderine yer verilmesinin gerektiği açıklanmıştır.  
31/8/2013 tarihli Resmi Gazete’de yayımlanan 4734 Sayılı Kamu İhale Kanununa  
Göre İhale Edilen Hizmet Alımlarında Uygulanacak Fiyat Farkına İlişkin Esaslar’da ve Kamu  
İhale Genel Tebliği’nin 81’inci maddesinde ihale dokümanında personel sayısının belirlendiği  
ve haftalık çalışma saatinin tamamının idarede kullanıldığı hizmet alımlarında fiyat farkı  
hesaplanacağına ilişkin düzenlemeye yer verilmesinin zorunlu olduğu ve fiyat farkı  
uygulanabilmesi için idari şartname ve sözleşme tasarısında fiyat farkı hesaplanacağının  
belirtilmiş olması gerektiği anlaşılmıştır.  
İncelemeye konu ihaleye ait ihale dokümanında yer alan düzenlemeler dikkate  
alındığında, ihale konusu işin 01/09/2021-30/06/2023 tarihleri arasında gerçekleştirilecek  
malzemeli yemek hizmet alımı işi olduğu, idare tarafından İdari Şartname’nin 25’inci  
maddesinde personel maliyetine ve sayısına ilişkin herhangi bir düzenleme yapılmamakla  
birlikte Teknik Şartname’de ayrıntılı düzenlemelere yer verildiği görülmüştür.  
Teknik Şartname’nin 33’üncü maddesinde idarece öngörülen personel sayısının  
eğitim-öğretim dönemi süresince 173, vize ve final sınavları süresince 138 ve yaz dönemi ve  
yarıyıl tatili süresince 32 olduğu, 4857 sayılı Kanun gereğince mevcut personel sayısının  
%3’ü oranında engelli personel istihdam edilmesi gerektiği, yine aynı maddede personelin  
haftalık çalışma saatlerinin tamamını idarede geçirmek zorunda olmadığı, tespit edilen  
personel sayısının isteklilerin personel maliyetine ilişkin öngörüsünü arttırmak amacıyla  
belirlendiği yönünde düzenlemelerin yer aldığı anlaşılmıştır. Diğer taraftan birim fiyat teklif  
cetvelinde işçilik ücretine ilişkin ayrı bir satır açılmadığı görülmüştür.  
Yapılan tespitler kapsamında, incelemeye konu ihalenin personel çalıştırmasına dayalı  
bir hizmet alımı olmadığı, ayrıca ihale dokümanında personelin haftalık çalışma saatlerinin  
tamamını idarede geçirmek zorunda olduğu yönünde bir düzenlemeye yer verilmediği, tespit  
edilen personel sayısının isteklilerin personel maliyetine ilişkin öngörüsünü arttırmak  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2021/031  
: 12  
: 05.08.2021  
: 2021/UH.I-1476  
amacıyla belirlendiği anlaşıldığından, başvuru sahibinin ihale dokümanında fiyat farkına  
ilişkin düzenleme yapılması gerektiği yönündeki iddiasının yerinde olmadığı sonucuna  
ulaşılmıştır.  
2) Başvuru sahibinin 2’nci iddiasına ilişkin olarak:  
İdari Şartname’nin 25’inci maddesinde “Sözleşmenin uygulanması sırasında, ilgili  
mevzuat gereğince yapılacak ulaşım, sigorta, vergi, resim, harç giderleri ve ihale  
dokümanında belirtilen her türlü giderler isteklilerce teklif edilecek fiyata dahil edilecektir…”  
düzenlemesi yer almaktadır.  
Teknik Şartname’nin “Genel hükümler” başlıklı bölümünde “Madde 3: Yemekler  
günlük olarak Umuttepe Yerleşkesi ana mutfakta hazırlanacak ve çevre ilçelerde bulunan  
yerleşkelere dağıtımı yapılacaktır. Yemek dağıtımı yapılacak olan yerleşkelerdeki  
yemekhanelerimizin Umuttepe Yerleşkesinde bulunan merkez mutfağa olan uzaklığı tabloda  
belirtilmiştir.  
Yemek taşıma işi, mevcut koşullar altında 21 (yirmibir) noktaya 5 (beş) araç ile  
yapılmaktadır.” düzenlemesine yer verilmiş ve anılan maddede belirtilen tabloda, yerleşkeler  
ile yemeğin hazırlanacağı mutfak arasındaki mesafeler belirtilmiştir.  
Birim fiyat teklif cetveli standart formunun ise aşağıdaki şekilde olduğu tespit  
edilmiştir.  
A1  
B2  
Sıra  
No  
İş Kaleminin Adı ve Kısa Açıklaması 6  
Birimi Miktarı  
Teklif  
Tutarı  
Edilen4  
Birim  
Fiyat  
1
01.09.2021 - 30.06.2023 tarihleri arasında adet  
22 ay olmak üzere Kocaeli Üniversitesi  
öğrenci ve personeline malzeme dâhil öğle  
ve akşam yemeği verme işi.  
2.250.000  
TOPLAM TUTAR (K.D.V Hariç)  
Yukarıda aktarılan Şartname düzenlemelerinden yemeklerin günlük olarak Umuttepe  
Yerleşkesi ana mutfakta hazırlanarak çevre ilçelerde bulunan yerleşkelere (yirmibir nokta) beş  
araç ile dağıtımının yapılacağı anlaşılmaktadır.  
İhaleye konu işin malzeme dâhil yemek verme işi olduğu, Kamu İhale Genel Tebliği  
açıklamaları gereğince malzemeli yemek hizmeti alımı ihalelerinde isteklilerin teklif  
fiyatlarını oluştururken idare tarafından hazırlanan örnek menüdeki girdiler ve işçilik  
giderlerini esas alarak teklif ettikleri birim fiyatı oluşturmaları (ana girdi- işçilik ve yardımcı  
girdiler) ve aşırı düşük teklif açıklamalarında da bu şekilde teklif ettikleri birim fiyatı  
açıklamaları gerektiği göz önüne alındığında, ihale konusu iş kapsamında yemek dağıtımında  
kullanılacak olan beş adet aracın ulaşım giderinin, istekliler tarafından, Teknik Şartname'de  
belirlenen esaslar dâhilinde hesaplanacak öğün maliyetine dâhil edilmek suretiyle teklif birim  
fiyatlarının oluşturulabileceği anlaşılmış olup, anılan araç giderine ilişkin olarak birim fiyat  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2021/031  
: 12  
: 05.08.2021  
: 2021/UH.I-1476  
teklif cetvelinde ayrı satır açılmasına gerek bulunmadığı sonucuna varılmıştır. Bu itibarla  
başvuru sahibinin iddiasının yerinde olmadığı sonucuna ulaşılmıştır.  
3) Başvuru sahibinin 3’üncü iddiasına ilişkin olarak:  
İdari Şartname’nin “Teklif fiyata dahil olan giderler” başlıklı 25’inci maddesinde  
25.1. Sözleşmenin uygulanması sırasında, ilgili mevzuat gereğince yapılacak ulaşım, sigorta,  
vergi, resim, harç giderleri ve ihale dokümanında belirtilen her türlü giderler isteklilerce  
teklif edilecek fiyata dahil edilecektir.  
25.2. 25.1. maddesinde yer alan gider kalemlerinde artış olması ya da benzeri yeni  
gider kalemlerinin oluşması hallerinde, teklif edilen fiyatın bu tür artış ya da farkları  
karşılayacak payı içerdiği kabul edilir. Yüklenici, bu artış ve farkları ileri sürerek herhangi bir  
hak talebinde bulunamaz.  
25.3. Teklif fiyata dahil olan diğer giderler aşağıda belirtilmiştir:  
25.3.1.  
25.4. Sözleşme konusu işin bedelinin ödenmesi aşamasında doğacak Katma Değer  
Vergisi (KDV), ilgili mevzuatı çerçevesinde İdare tarafından yükleniciye ayrıca ödenir.  
25.5. Bu madde boş bırakılmıştır.” düzenlemesi yer almaktadır.  
Teknik Şartname’nin “Genel Hükümler” başlığı altında yer alan 9’uncu maddesinde  
İdare Yükleniciden resmi tatil günlerinde dahi olsa yemek ücretini ödemek koşulu ile öğrenci  
yararına düzenlenecek kültürel faaliyetler kapsamında (açılış ve mezuniyet törenleri, bahar  
şenlikleri, öğrenci gezileri, sergi, seminer, kongre, konferans vb.) yemekler ve özel beslenme  
şekline yönelik yemek talebinde bulunabilecektir. İdarenin isteği doğrultusunda paket yemek  
şeklinde verilebilecektir.” düzenlemesi yer almaktadır.  
Söz konusu düzenlemelerden, idarenin, yükleniciden resmi tatil günlerinde dahi olsa  
yemek ücretini ihale fiyatı bedelinden ödemek koşulu ile öğrenci yararına düzenlenecek  
kültürel faaliyetler kapsamında yemek talebinde bulunabileceği anlaşılmakla birlikte, ihale  
dokümanında ulusal bayram ve genel tatil günlerinde çalıştırılacak personel sayısına ilişkin  
herhangi bir düzenlemeye yer verilmediği görülmüştür.  
Teknik Şartname’nin Genel Hükümler” başlığı altında yer alan 9’uncu maddesi  
kapsamında düzenlenecek yemeklerin hangi tarihte düzenleneceği yahut düzenlenip  
düzenlenmeyeceğine yönelik kesinlik bulunmadığı ve ihalenin personel çalıştırılmasına dayalı  
bir ihale olmadığı göz önüne alındığında, anılan durumda çalıştırılacak personele yönelik  
sayı, ücret vb. hususlar bakımından düzenleme yapılması zorunluluğunun bulunmadığı, kaldı  
ki söz konusu maliyetin öğün bazında ödeneceği, bu çerçevede tekliflerin eşit şartlarda  
hazırlanmasına ve verilmesine engel bir hususun olmadığı anlaşıldığından, başvuru sahibinin  
iddiasının yerinde olmadığı sonucuna ulaşılmıştır.  
4) Başvuru sahibinin 4’üncü iddiasına ilişkin olarak:  
Teknik Şartname’nin 20’nci maddesinde “Yüklenici, mutfak ve yemekhaneleri  
sözleşme süresinin bitiminde idarenin kontrolünde kendi malzemelerini alarak idareye teslim  
edecektir.  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2021/031  
: 12  
: 05.08.2021  
: 2021/UH.I-1476  
Yüklenici, sözleşme süresinin bitiminden önce herhangi bir sebeple sözleşmenin  
feshedilmesi ya da sözleşme süresinin bitiminden sonra idarenin talebi halinde Ek-3 ve Ek-4  
te yer alan demirbaş ve mutfak malzemelerini en fazla 3 (üç) ay idarenin kullanımında  
bırakacak, bu kullanım için idareden maddi bir talepte bulunmayacaktır. İdare bu süreyi  
azaltabilir, bu durumda idare yükleniciye yazı ile bildirimde bulunur. Yazının tebliği  
tarihinden itibaren 10 gün süre içerisinde yüklenici kendi malzemelerini alır…”  
düzenlemesine yer verilmiş olup Teknik Şartname’nin 3 numaralı ekinde 25 kalem demirbaş  
malzeme listesi, 4 numaralı ekinde ise 91 kalem mutfak malzemesi listesi belirlenmiştir.  
Teknik Şartname’nin 20’nci maddesinde Şartname’nin 3 ve 4 numaralı eklerinde yer  
alan demirbaş ve mutfak malzemelerinin üç ay süreyle idarenin kullanımına bırakılmasına  
yönelik düzenleme yapıldığı ve bu malzemeler için birim fiyat teklif cetvelinde ayrı satır  
açılmadığı anlaşılmıştır.  
İncelemeye konu işin süreklilik arz eden bir hizmet alımı olduğu ve idarenin işin  
kesintisiz olarak gerçekleştirilebilmesi için gerekli tedbirleri almakla yükümlü olduğu göz  
önünde bulundurulduğunda, anılan demirbaş ve mutfak malzemelerinin üç ay süreyle idarenin  
kullanımına bırakılmasına yönelik yapılan düzenlemenin mevzuata aykırılık teşkil etmediği,  
isteklilerin bahse konu demirbaş ve malzemeleri sözleşmeden sonra üç ay süre ile idarenin  
kullanımına bırakacaklarını hesaba katarak teklif fiyatlarını oluşturabilecekleri  
anlaşıldığından başvuru sahibinin iddiasının yerinde olmadığı sonucuna ulaşılmıştır.  
Öte yandan Kamu İhale Genel Tebliği açıklamaları gereğince malzemeli yemek  
hizmeti alımı ihalelerinde isteklilerin teklif fiyatlarını oluştururken idare tarafından hazırlanan  
örnek menüdeki girdiler ve işçilik giderlerini esas alarak teklif ettikleri birim fiyatı  
oluşturmaları (ana girdi- işçilik ve yardımcı girdiler) ve aşırı düşük teklif açıklamalarında da  
bu şekilde teklif ettikleri birim fiyatı açıklamaları gerektiği göz önüne alındığında, ihale  
konusu işin yerine getirilmesi esnasında kullanılacak olan Teknik Şartname’nin 3 ve 4  
numaralı eklerinde yer alan malzemelerin de dikkate alınmak suretiyle teklif birim  
fiyatlarının oluşturulabileceği anlaşılmış olup, bahse konu malzemelere ilişkin olarak birim  
fiyat teklif cetvelinde ayrı satır açılmasına gerek bulunmadığı sonucuna ulaşılmıştır.  
5) Başvuru sahibinin 5’inci iddiasına ilişkin olarak:  
Kamu İhale Genel Tebliği’nin “Personel çalıştırılmasına dayalı hizmet alımlarında  
teklif fiyata dahil olacak giderler” başlıklı 78’inci maddesinde …78.31. Personele çalışma  
saatleri dışında ihale konusu işle ilgili eğitim verilmesi, işçiler açısından 22/5/2003 tarihli ve  
4857 sayılı İş Kanununun 66 ncı maddesinin birinci fıkrasının (d) bendine göre fazla  
çalışmaya yol açacağından, fazla çalışma giderinin teklif fiyata dahil olacağının ve çalışma  
saatleri dışında işçinin kaç saat eğitim alacağının idari şartnamede belirtilmesi  
gerekmektedir…” düzenlemesi yer almaktadır.  
Teknik Şartname’nin “Personelle ilgili hükümler” başlıklı bölümünde …Madde:  
33.4. Yüklenici, Gıda Hijyeni Yönetmeliği hükümlerini yerine getirmek zorundadır. Hijyen  
Eğitim Yönetmeliğinde de belirtildiği gibi en az 8 saat olacak şekilde yönetmeliğe uygun bir  
eğitim verilmelidir…  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2021/031  
: 12  
: 05.08.2021  
: 2021/UH.I-1476  
Madde 33.9: Yüklenici tarafından, çalıştırdığı personele iş sağlığı ve güvenliği, kişisel  
hijyen, mutfakta hijyen ve sanitasyon, besin hijyeni, alet ekipmanların doğru kullanımı, ürün  
işleme, ürün depolama- saklama ve muhafaza koşullan gibi konularda hizmet içi eğitim  
verilecektir. Eğitimler bahar ve güz eğitim-öğretim dönemleri için en az 1 kez olmak üzere,  
ilgili dönemin başladığı ilk ay içerisinde verilecektir. İdarece gerekli görülmesi halinde  
eğitimler tekrar edilecektir. Eğitim tarihleri idareye bildirilecektir. Eğitim sonrası belge ve  
dokümanlar idareye iletilecektir. Ayrıca, Yüklenici işe giren her yeni personel için de bu  
eğitimleri vermek zorundadır.” düzenlemesi yer almaktadır.  
Başvuruya konu ihalenin personel çalıştırılmasına dayalı hizmet alımı kapsamına  
girmeyen malzeme dâhil yemek verme işi olduğu, anılan Teknik Şartname düzenlemeleri  
incelendiğinde, ihale konusu işte çalıştırılacak personele verilecek eğitimlerin çeşitlerine ve  
sürelerine yer verildiği, bahse konu eğitimlerin mesai saatleri dışında yapılacağına ilişkin bir  
düzenleme bulunmadığı anlaşılmıştır.  
İhale dokümanında ilgili mevzuattan kaynaklanan söz konusu eğitim giderinin mesai  
saatleri dışında yapılacağına ilişkin bir düzenleme bulunmaması ve anılan giderin öğün  
maliyetine dahil edilmek suretiyle teklif birim fiyatlarının oluşturabileceği dikkate  
alındığında, söz konusu düzenlemelerin tekliflerin sağlıklı ve eşit şartlarda oluşturulmasını  
engellemediği anlaşıldığından, başvuru sahibinin iddiasının yerinde olmadığı sonucuna  
ulaşılmıştır.  
6) Başvuru sahibinin 6’ncı iddiasına ilişkin olarak:  
Hizmet İşleri Genel Şartnamesi’nin “Yüklenicinin genel sorumlulukları” başlıklı 6’ncı  
maddesinde “Yüklenici, işleri gereken özen ve ihtimamı göstererek planlayacak,  
projelendirecek (sözleşmede öngörüldüğü şekilde), yürütecek, tamamlayacak ve işlerde  
olabilecek kusurları sözleşme hükümlerine uygun olarak giderecektir. Yüklenici, bu  
sorumluluklarının yerine getirilmesi için, ister kalıcı, ister geçici nitelikte olsun, gereken  
bütün denetim, muayene ve testleri yaptıracak ve işçilik, malzeme, tesis, ekipman vb. temin  
edecektir.  
Yüklenici, işin görülmesi sırasında ilgili mevzuatın izin vermediği insan ve çevre  
sağlığına zarar verici nitelikte malzeme kullanamaz veya yöntem uygulayamaz. İlgili  
mevzuatın izin verdiği malzeme ve yöntemler ise, öngörülmüş tedbirler alınarak ve usulüne  
uygun şekilde kullanılabilir. Bu yükümlülüklerin ihlal edilmesi halinde yüklenici, idarenin ve  
üçüncü şahısların tüm zararlarını karşılamak zorundadır.  
Yüklenici, bu Genel Şartnamede öngörülen yükümlülük ve yasakları ihlâl ederek  
idareye veya üçüncü kişilere verdiği zarardan dolayı bizzat sorumludur.” açıklaması,  
Anılan Genel Şartname’nin “Malzeme, tesis ve işçilik kalitesi” başlıklı 17’nci  
maddesinde “Bütün malzemeler, tesisler ve işçilik;  
(a) Sözleşmede ve eklerinde belirtilen tip ve türlerde ve kontrol teşkilatının  
talimatlarına uygun olacak,  
(b) İmalat, üretim veya hazırlanma yerinde, işyerinde ya da sözleşmede öngörülen  
başka herhangi bir yerde kontrol teşkilatının talep edeceği zamanlarda denetim ve testlere  
tabi tutulacaktır.  
Yüklenici, malzemeleri veya tesisleri incelemek, ölçmek ve test etmek için gereken her  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2021/031  
: 12  
: 05.08.2021  
: 2021/UH.I-1476  
türlü desteği, işçiliği, elektriği, yakıtı, cihazları ve aletleri temin edecek ve işte kullanılmadan  
önce bütün malzeme numunelerini, kontrol teşkilatı tarafından seçilecek ve gerekli görülecek  
testlerin yapılması amacıyla idareye sunacaktır.  
Bütün numuneler, yüklenici tarafından sözleşme ile temin ve ibraz edilmeleri açıkça  
öngörüldüğü takdirde masrafları yükleniciye ait olmak üzere temin edilecektir.” açıklaması,  
Aynı Şartname’nin “Kontrol teşkilatı ve yetkileri” başlıklı 26’ncı maddesinde  
Sözleşmeye bağlanan her türlü iş, idare tarafından görevlendirilen kontrol teşkilatının  
denetimi altında, yüklenici tarafından yönetilir ve gerçekleştirilir. Yüklenici, bütün işleri  
kontrol teşkilatının sözleşme ve eklerindeki hükümlere aykırı olmamak şartı ile vereceği  
talimata göre yapmak zorundadır.  
Yüklenici kullanacağı her türlü malzemeyi kontrol teşkilatına gösterip iş için elverişli  
olduğunu kabul ettirmeden iş yerinde kullanamaz. Malzemenin şartnamelere uygun olup  
olmadığını inceleyip gözden geçirmek için kontrol teşkilatı istediği şekilde deneyler yapabilir  
ve ister işyerinde, ister özel veya resmi laboratuvarlarda olsun, bu deneylerin giderleri  
sözleşmesinde başka bir hüküm yoksa yüklenici tarafından karşılanır. Yüklenici, deneylerin  
işyerinde yapılmasını isterse bunun için gerekli araç ve teçhizatı kendisi sağlamak  
zorundadır…” açıklaması yer almaktadır.  
Teknik Şartname’nin “Yemeğin Hazırlanması ve Servisi ile İlgili Hükümler” başlıklı  
bölümünde “Madde54: Yemek hazırlığında kullanılan her türlü gıda hammaddesi ile tüketime  
hazır (pişirilmiş) her türlü et ve sebze yemeği vb., tüketime hazır her türlü salata ve soğuk  
mezeler vb. mikrobiyolojik özellikleri “Türk Gıda Kodeksi Mikrobiyolojik Kriterler  
Yönetmeliği’ne” uygun olmalıdır.  
İdarenin isteği doğrultusunda tüm giderleri Yükleniciye ait olmak üzere  
mikrobiyolojik, toksikolojik ve kimyasal analizler yapılacaktır.” düzenlemesi,  
Aynı Şartname’nin “Hammadde Evsaf ve Teknik Şartları” başlıklı bölümünde  
“Madde62: Günlük olarak alınan numuneler steril poşetlerde öğle ve akşam yemeğinden her  
biri en az 300 gr ikişer numune olmak üzere alınarak, buzdolabı şartlarında +4°C’ nin  
altında 72 saat saklanacaktır. Numune kapları üzerine yemek isimleri ve numunenin alındığı  
tarih yazılacaktır.  
İdare istediği takdirde masrafını yüklenici firmadan tahsil etmek üzere bu numunelerin  
analizlerini resmi bir laboratuvara yaptırabilir. Numune alma işlemi Gıda Maddeleri  
Tüzüğü'nün Numune Alma Esaslarına uygun şekilde yapılmalıdır.  
Ayrıca idare gerek gördüğü takdirde, yüklenici firma tam teşekküllü ve gıda konusunda  
uzmanlaşmış bir laboratuvar tarafından çalıştığı mekan, araç-gereç, kullandığı gıda  
maddeleri ve çalıştırdığı personelin (el, tırnak, kıyafet vs) hijyen ve gıda tüzüğüne  
uygunluğunu test ettirip rapor sonuçlarını idareye ibraz etmek zorundadır.  
Yemek üretimi ve yiyecek hazırlamada kullanılan içme suyunun tüm analizleri aylık  
olarak düzenli yapılacaktır.  
Ana yemek numunelerinden en az iki tanesi, yardımcı yemek, çorba ve salata  
büfesinden ki çeşitlerden en az 2 tanesi dönüşümlü olacak şekilde aylık analizleri  
yapılacaktır.” düzenlemesi yer almaktadır.  
Yukarıda belirtilen Genel Şartname maddelerinde, yüklenici tarafından işlerin gereken  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2021/031  
: 12  
: 05.08.2021  
: 2021/UH.I-1476  
özen ve ihtimam gösterilmek suretiyle planlanacağı, projelendirileceği, sözleşmede  
öngörüldüğü şekilde yürütüleceği, tamamlanacağı ve işlerde olabilecek kusurların sözleşme  
hükümlerine uygun olarak giderileceği belirtilmiş olup, bu sorumlulukların yerine getirilmesi  
için, ister kalıcı ister geçici nitelikte olsun, gereken bütün denetim, muayene ve testlerin  
yaptırılacağı ve işçilik, malzeme, tesis, ekipman vb. temin edileceği hükme bağlanmıştır.  
Ayrıca anılan Genel Şartname’de, ihale konusu iş kapsamında istenilen malzemenin  
şartnamelere uygun olup olmadığının denetimi için kontrol teşkilatının istediği şekilde deney  
yapabileceği ve ister işyerinde ister özel veya resmi laboratuvarlarda olsun, bu deneylerin  
giderlerinin sözleşmesinde başka bir hüküm yoksa yüklenici tarafından karşılanacağı  
belirtilmiştir.  
Yukarıda aktarılan İdari Şartname’nin “Teklif fiyata dahil olan giderler” başlıklı  
25’inci maddesine göre Teknik Şartname’de belirtilen giderlerin teklif fiyata dahil edileceği  
düzenlenmiştir. Bu noktada iddiaya konu Şartname maddelerinin içeriğine bakıldığında,  
idarenin isteği doğrultusunda tüm giderleri yükleniciye ait olmak üzere mikrobiyolojik,  
toksikolojik ve kimyasal analizler yapılacağı, her öğün için pişirilen yemeklerden alınan  
300’er gramlık numunelerin steril numune kaplarında ağzı kapalı olarak kilitli numune  
dolabında +4 derecenin altında 72 saat saklanacağı ifade edilmiş olup, numunelerin idarenin  
gerekli görmesi halinde yetkili laboratuvarlara gönderilerek kontrol ve muayene edilmesinin  
sağlanacağı düzenlenmiştir.  
İdare tarafından yemekler için yapılacak analiz sayı ve sıklığına yönelik tam sayı  
şeklinde belirleme yapılmasının beklenemeyeceği, başvuruya konu düzenlemelerin, işin  
gerektiği gibi yerine getirilmesi amacını taşıdığı, ihale konusunun öğrenci ve personele  
verilecek öğle yemeği ve akşam yemeğinin üniversite mutfağında hazırlanması, bağlı bulunan  
fakülte, yüksekokul ve meslek yüksekokullarına taşınması, servis edilmesi ve servis sonrası  
temizlik ve dezenfeksiyon hizmetlerini kapsadığı göz önüne alındığında, basiretli bir tacirin  
söz konusu giderleri öngörerek teklif verebileceği anlaşılmıştır.  
Diğer taraftan, ihale konusu iş kapsamında toplam öğün sayısının da belli olduğu, her  
öğün için pişirilen yemeklerden alınan numunelerin gerekli görülmesi durumunda tetkikinin  
yaptırılacağı, ihale konusu alanda faaliyet gösteren basiretli bir tacirin idarece hangi testlerin  
yapılacağı hususunda açık bir belirleme yapılmamış olsa da maliyetlerini genel gider olarak  
belirleyerek tekliflerini oluşturabilecekleri, diğer taraftan idarenin yüklenici tarafından  
kullanılacak malzemelerin uygun olup olmadığını inceleme, masrafları yükleniciye ait olmak  
üzere deneyler yapma yetkisine sahip olduğu göz önünde bulundurulduğunda, anılan  
düzenlemenin Hizmet İşleri Genel Şartnamesi’nin “Kontrol teşkilatı ve yetkileri” başlıklı  
26’ncı maddesi kapsamında değerlendirilebileceği, bu doğrultuda laboratuvar analiz  
giderlerinin isteklilerce hesaplanmak suretiyle teklif fiyatlarına dâhil edilmesinin mümkün  
olabileceği, bu çerçevede söz konusu düzenlemenin tekliflerin sağlıklı ve eşit şartlarda  
hazırlanmasını engelleyecek bir belirsizliğe yol açmayacağı anlaşılmış olup, başvuru  
sahibinin söz konusu iddiasının yerinde olmadığı sonucuna ulaşılmıştır.  
7) Başvuru sahibinin 7’nci iddiasına ilişkin olarak:  
6331 sayılı İş Sağlığı ve Güvenliği Kanunu’nun; “Amaç” başlıklı 1’inci maddesinde  
Bu Kanunun amacı; işyerlerinde iş sağlığı ve güvenliğinin sağlanması ve mevcut sağlık ve  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2021/031  
: 12  
: 05.08.2021  
: 2021/UH.I-1476  
güvenlik şartlarının iyileştirilmesi için işveren ve çalışanların görev, yetki, sorumluluk, hak ve  
yükümlülüklerini düzenlemektir.” hükmü,  
“Kapsam ve istisnalar” başlıklı 2’nci maddesinde “(1) Bu Kanun; kamu ve özel sektöre  
ait bütün işlere ve işyerlerine, bu işyerlerinin işverenleri ile işveren vekillerine, çırak ve  
stajyerler de dâhil olmak üzere tüm çalışanlarına faaliyet konularına bakılmaksızın uygulanır.  
” hükmü,  
“İşverenin genel yükümlülüğü” başlıklı 4’üncü maddesinde “(1) İşveren, çalışanların  
işle ilgili sağlık ve güvenliğini sağlamakla yükümlü olup bu çerçevede;  
a) Mesleki risklerin önlenmesi, eğitim ve bilgi verilmesi dâhil her türlü tedbirin  
alınması, organizasyonun yapılması, gerekli araç ve gereçlerin sağlanması, sağlık ve güvenlik  
tedbirlerinin değişen şartlara uygun hale getirilmesi ve mevcut durumun iyileştirilmesi için  
çalışmalar yapar.  
b) İşyerinde alınan iş sağlığı ve güvenliği tedbirlerine uyulup uyulmadığını izler,  
denetler ve uygunsuzlukların giderilmesini sağlar.  
c) Risk değerlendirmesi yapar veya yaptırır.  
ç) Çalışana görev verirken, çalışanın sağlık ve güvenlik yönünden işe uygunluğunu göz  
önüne alır.  
d) Yeterli bilgi ve talimat verilenler dışındaki çalışanların hayati ve özel tehlike  
bulunan yerlere girmemesi için gerekli tedbirleri alır.  
(2) İşyeri dışındaki uzman kişi ve kuruluşlardan hizmet alınması, işverenin  
sorumluluklarını ortadan kaldırmaz.  
(3) Çalışanların iş sağlığı ve güvenliği alanındaki yükümlülükleri, işverenin  
sorumluluklarını etkilemez.  
(4) İşveren, iş sağlığı ve güvenliği tedbirlerinin maliyetini çalışanlara yansıtamaz.”  
hükmü,  
“İş sağlığı ve güvenliği hizmetleri” başlıklı 6’ncı maddesinde “(1) Mesleki risklerin  
önlenmesi ve bu risklerden korunulmasına yönelik çalışmaları da kapsayacak, iş sağlığı ve  
güvenliği hizmetlerinin sunulması için işveren;  
a) Çalışanları arasından iş güvenliği uzmanı, işyeri hekimi ve on ve daha fazla  
çalışanı olan çok tehlikeli sınıfta yer alan işyerlerinde diğer sağlık personeli görevlendirir.  
Çalışanları arasında belirlenen niteliklere sahip personel bulunmaması hâlinde, bu hizmetin  
tamamını veya bir kısmını ortak sağlık ve güvenlik birimlerinden hizmet alarak yerine  
getirebilir. Ancak belirlenen niteliklere ve gerekli belgeye sahip olması hâlinde, tehlike sınıfı  
ve çalışan sayısı dikkate alınarak, bu hizmetin yerine getirilmesini kendisi üstlenebilir.  
Belirlenen niteliklere ve gerekli belgeye sahip olmayan ancak 50’den az çalışanı bulunan ve  
az tehlikeli sınıfta yer alan işyeri işverenleri veya işveren vekili tarafından Bakanlıkça ilan  
edilen eğitimleri tamamlamak şartıyla işe giriş ve periyodik muayeneler ve tetkikler hariç iş  
sağlığı ve güvenliği hizmetlerini yürütebilirler.  
b) Görevlendirdikleri kişi veya hizmet aldığı kurum ve kuruluşların görevlerini yerine  
getirmeleri amacıyla araç, gereç, mekân ve zaman gibi gerekli bütün ihtiyaçlarını karşılar.  
c) İşyerinde sağlık ve güvenlik hizmetlerini yürütenler arasında iş birliği ve  
koordinasyonu sağlar.  
ç) Görevlendirdikleri kişi veya hizmet aldığı kurum ve kuruluşlar tarafından iş sağlığı  
ve güvenliği ile ilgili mevzuata uygun olan ve yazılı olarak bildirilen tedbirleri yerine getirir.  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2021/031  
: 12  
: 05.08.2021  
: 2021/UH.I-1476  
d) Çalışanların sağlık ve güvenliğini etkilediği bilinen veya etkilemesi muhtemel  
konular hakkında; görevlendirdikleri kişi veya hizmet aldığı kurum ve kuruluşları, başka  
işyerlerinden çalışmak üzere kendi işyerine gelen çalışanları ve bunların işverenlerini  
bilgilendirir.  
(2) 4/1/2002 tarihli ve 4734 sayılı Kamu İhale Kanunu kapsamındaki kamu kurum ve  
kuruluşları; iş sağlığı ve güvenliği hizmetlerini, Sağlık Bakanlığına ait döner sermayeli  
kuruluşlardan doğrudan alabileceği gibi 4734 sayılı Kanun hükümleri çerçevesinde de  
alabilir.  
(3) Tam süreli işyeri hekimi görevlendirilen işyerlerinde, diğer sağlık personeli  
görevlendirilmesi zorunlu değildir.  
(4) Birinci fıkranın (a) bendine göre yapılacak görevlendirme süresinin  
belirlenmesinde 5/6/1986 tarihli ve 3308 sayılı Mesleki Eğitim Kanunu ile 4/11/1981 tarihli  
ve 2547 sayılı Yükseköğretim Kanunu kapsamındaki öğrenci statüsünde olan çırak ve  
stajyerler, çalışan sayısının toplamına dâhil edilmez.” hükmü yer almaktadır.  
Hizmet Alımı İhaleleri Uygulama Yönetmeliği’nin eki Hizmet İşleri Genel  
Şartnamesi’nin “Çalışanların sağlık ve güvenliğine ilişkin tedbirler” başlıklı 39’uncu  
maddesinde “Yüklenici bütün giderleri kendisine ait olmak üzere hizmetinde çalışanlar için,  
gerek teker teker ve gerekse topluca yaşadıkları ve çalıştıkları yerler bakımından, yürürlükte  
olan iş sağlığı ve güvenliği mevzuatı hükümlerine uygun olarak her türlü sağlık ve güvenlik  
tedbirlerini almak ve çalışanların mevcut koşullara göre sağlıklı bir şekilde yiyip içmeleri,  
dinlenmeleri, yatıp kalkmaları ve yıkanmaları, meslek hastalıklarından korunmaları, hastalık  
veya bir kaza halinde tedavileri konularında ilgili mevzuat hükümlerine ve idare veya kontrol  
teşkilatının kendisine vereceği talimata uymak zorundadır.  
Yüklenici, bütün giderleri kendisine ait olmak üzere, sözleşme konusu işin yürütülmesi  
sırasında iş sağlığı ve güvenliği mevzuatı uyarınca alınması zorunlu olan iş sağlığı ve  
güvenliğine ilişkin tedbirleri almakla yükümlüdür.” açıklaması,  
“Çalışanların kazaya uğramaları” başlıklı 40’ıncı maddesinde “Yüklenicinin önlemler  
almasına rağmen olabilecek kazalarda, yüklenicinin işçi ve personelinden kazaya  
uğrayanların tedavilerine ilişkin giderlerle kendilerine ödenecek tazminat yükleniciye aittir.  
Ayrıca işçi ve personelden iş başında veya işe bağlı nedenlerle ölenlerin defin giderleri ile  
ailelerine ödenecek tazminatın tümü de yüklenici tarafından karşılanır.  
Yüklenici bu hususta, yürürlükte bulunan genel hükümlere uyacaktır.” açıklaması yer  
almaktadır.  
İdari Şartname’nin “Teklif fiyata dahil olan giderler” başlıklı 25’inci maddesinde  
25.1. Sözleşmenin uygulanması sırasında, ilgili mevzuat gereğince yapılacak ulaşım, sigorta,  
vergi, resim, harç giderleri ve ihale dokümanında belirtilen her türlü giderler isteklilerce  
teklif edilecek fiyata dahil edilecektir.  
25.2. 25.1. maddesinde yer alan gider kalemlerinde artış olması ya da benzeri yeni  
gider kalemlerinin oluşması hallerinde, teklif edilen fiyatın bu tür artış ya da farkları  
karşılayacak payı içerdiği kabul edilir. Yüklenici, bu artış ve farkları ileri sürerek herhangi bir  
hak talebinde bulunamaz.  
25.3. Teklif fiyata dahil olan diğer giderler aşağıda belirtilmiştir:  
25.3.1.  
25.4. Sözleşme konusu işin bedelinin ödenmesi aşamasında doğacak Katma Değer  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2021/031  
: 12  
: 05.08.2021  
: 2021/UH.I-1476  
Vergisi (KDV), ilgili mevzuatı çerçevesinde İdare tarafından yükleniciye ayrıca ödenir.  
25.5. Bu madde boş bırakılmıştır.” düzenlemesi yer almaktadır.  
Teknik Şartname’nin “Personelle ilgili hükümler” başlıklı bölümünde “…Madde:  
33.2. Yüklenici, koşulları bu şartnamede belirlenen nitelikteki işi bir bütün olarak yapmak  
zorundadır. İşin yapılması sırasında 6331 sayılı İş Sağlığı ve Güvenliği Kanunu hükümlerine  
göre personelini korumak üzere her türlü sağlık ve emniyet tedbirlerini alacak ve tehlikeli  
koşullarda çalışılmasına izin vermeyecektir. İhtara gerek kalmaksızın gerekli emniyet  
tedbirlerini zamanında almak ve kazalardan korunma usul ve çarelerini personeline  
öğretmekle yükümlüdür. Hizmetin yerine getirildiği süre zarfınca ihmal, dikkatsizlik ve  
tedbirsizlik ile ehliyetsiz işçiler kullanmaktan veya herhangi bir sebeple vuku bulabilecek  
kazalardan yüklenici sorumludur.  
Yüklenicinin iş ve hizmetlerin görülmesinde çalıştıracağı işçiler tamamen kendi emir  
ve sorumluluğu altında olup işçilerin ve diğer üçüncü kişilerin vereceği her türlü zararda  
işveren sıfatı ile yüklenici sorumludur. Yüklenici, işveren sıfatı ile çalıştırdığı işçileri iş yasası  
ve diğer yasalarla hizmet sözleşmesinden ve bunlara ilişkin olarak doğan haklarından  
doğabilecek her türlü yasal zorunluluklardan doğrudan sorumludur. Sözleşme tarihinden  
itibaren İdareye hiçbir mali ve hukuksal sorumluluk yüklenemez. Bu işin niteliği ve yürütümü  
yönünden yüklenici asıl işverendir.” düzenlemesi yer almaktadır.  
6331 sayılı İş Sağlığı ve Güvenliği Kanunu’nun amacının, işyerlerinde iş sağlığı ve  
güvenliğinin sağlanması ve mevcut sağlık ve güvenlik şartlarının iyileştirilmesi için işveren  
ve çalışanların görev, yetki, sorumluluk, hak ve yükümlülüklerini düzenlemek olduğu, söz  
konusu Kanun’un; kamu ve özel sektöre ait bütün işlere ve işyerlerine, bu işyerlerinin  
işverenleri ile işveren vekillerine, çırak ve stajyerler de dâhil olmak üzere tüm çalışanlarına  
faaliyet konularına bakılmaksızın uygulanacağı, işverenler tarafından işyerlerinde iş sağlığı ve  
güvenliğini sağlamak adına yapılması gerekenlerin anılan Kanun’da açıkça hüküm altına  
alındığı anlaşılmıştır.  
Yine, Hizmet Alımı İhaleleri Uygulama Yönetmeliği’nin eki Hizmet İşleri Genel  
Şartnamesi’nin 39’uncu maddesinde, yüklenicinin, bütün giderleri kendisine ait olmak üzere,  
sözleşme konusu işin yürütülmesi sırasında iş sağlığı ve güvenliği mevzuatı uyarınca alınması  
zorunlu olan iş sağlığı ve güvenliğine ilişkin tedbirleri almakla yükümlü olduğu, 40’ıncı  
maddesinde, yüklenicinin önlemler almasına rağmen olabilecek kazalarda, yüklenicinin işçi  
ve personelinden kazaya uğrayanların tedavilerine ilişkin giderlerle kendilerine ödenecek  
tazminatlarının yükleniciye ait olduğu, ayrıca işçi ve personelden iş başında veya işe bağlı  
nedenlerle ölenlerin defin giderleri ile ailelerine ödenecek tazminatın tümünün de yüklenici  
tarafından karşılanacağının düzenlendiği görülmüştür.  
Bu çerçevede, başvuruya konu Teknik Şartname maddesinin, Hizmet Alımı İhaleleri  
Uygulama Yönetmeliği’nin eki Hizmet İşleri Genel Şartnamesi’ne ve 6331 sayılı Kanun’a  
uygun olarak düzenlendiği, kaldı ki idarelerin de yükleniciler gibi, ihale ve sözleşme  
sürecinin her aşamasında kanun hükümlerine uymak zorunda olduklarının açık olduğu  
anlaşıldığından, başvuru sahibinin söz konusu iddiasının yerinde olmadığı sonucuna  
ulaşılmıştır.  
Açıklanan nedenlerle, 4734 sayılı Kanun'un 65'inci maddesi uyarınca bu kararın tebliğ  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2021/031  
: 12  
: 05.08.2021  
: 2021/UH.I-1476  
edildiği veya tebliğ edilmiş sayıldığı tarihi izleyen 30 gün içerisinde Ankara İdare  
Mahkemelerinde dava yolu açık olmak üzere,  
Anılan Kanun'un 54'üncü maddesinin onbirinci fıkrasının (c) bendi gereğince itirazen  
şikâyet başvurusunun reddine,  
Oybirliği ile karar verildi.