Bilgi
İKN
2021/399258
Başvuru Sahibi
Bartunç Tur. Taş. Oto. Eml. ve Kuyum. Tic. Ltd. Şti.
İdare
Tarım İşletmeleri Genel Müdürlüğü(TİGEM)
İşin Adı
Hizmet Aracı Kiralama
KAMU İHALE KURULU KARARI
Toplantı No
Gündem No
Karar Tarihi
Karar No
: 2021/035
: 52
: 25.08.2021
: 2021/UH.I-1613
BAŞVURU SAHİBİ:
Bartunç Tur. Taş. Oto. Eml. ve Kuyum. Tic. Ltd. Şti.,
İHALEYİ YAPAN İDARE:
Tarım İşletmeleri Genel Müdürlüğü(TİGEM),
BAŞVURUYA KONU İHALE:
2021/399258 İhale Kayıt Numaralı “Hizmet Aracı Kiralama” İhalesi
KURUM TARAFINDAN YAPILAN İNCELEME:
Tarım İşletmeleri Genel Müdürlüğü(TİGEM) tarafından 09.08.2021 tarihinde açık
ihale usulü ile gerçekleştirilen “Hizmet Aracı Kiralama” ihalesine ilişkin olarak Bartunç Tur.
Taş. Oto. Eml. ve Kuyum. Tic. Ltd. Şti.nin 03.08.2021 tarihinde yaptığı şikâyet
başvurusunun, idarenin 06.08.2021 tarihli yazısı ile reddi üzerine, başvuru sahibince
16.08.2021 tarih ve 37035 sayı ile Kurum kayıtlarına alınan 16.08.2021 tarihli dilekçe ile
itirazen şikâyet başvurusunda bulunulmuştur.
Başvuruya ilişkin olarak 2021/1340 sayılı itirazen şikâyet dosyası kapsamında yapılan
inceleme neticesinde esas inceleme raporu tanzim edilmiştir.
KARAR:
Esas inceleme raporu ve ekleri incelendi.
İtirazen şikâyet dilekçesinde özetle,
1) Sözleşme Tasarısı’nın 12.1’inci ve 12.1.1’inci maddelerinin Kanun’da belirtilen
hükümlere uygun olmadığı, anılan Tasarı’nın 16.1’inci, 16.1.1’inci, 19.1’inci, 20’inci ve İdari
Şartname’nin 25.1’inci ve 25.2’nci maddelerinin Hizmet Alımlarına Ait Tip Sözleşmeye
uygun olmayacak şekilde düzenlendiği, Teknik Şartname’nin “Genel Şartlar” başlıklı 4.5’inci
maddesinde “Araçlar TR Ankara (06) plakalı olacak ve plakaları takılmış olarak İdare’ye
teslim edilecektir” düzenlemesinin yer aldığı ve söz konusu maddenin Kanun’da belirtilen
hükümlere aykırı olarak düzenlendiği,
2) Sözleşme Tasarısı’nın 11.1.2’nci maddesinde kesin teminatın bitiş tarihine yer
verilmemiş olmasının Kanun’da belirtilen hallere aykırı olduğu iddia edilmekte iddialarına
yer verilmiştir.
Başvuru sahibinin iddialarının değerlendirilmesi sonucunda aşağıdaki hususlar tespit
edilmiştir.
1) Başvuru sahibinin 1’inci iddiasına ilişkin olarak:
4734 sayılı Kamu İhale Kanunu’nun “İhalelere yönelik başvurular” başlıklı 54’üncü
maddesinde “İhale sürecindeki hukuka aykırı işlem veya eylemler nedeniyle bir hak kaybına
veya zarara uğradığını veya zarara uğramasının muhtemel olduğunu iddia eden aday veya
istekli ile istekli olabilecekler, bu Kanunda belirtilen şekil ve usul kurallarına uygun olmak
şartıyla şikayet ve itirazen şikayet başvurusunda bulunabilirler.
KAMU İHALE KURULU KARARI
Toplantı No
Gündem No
Karar Tarihi
Karar No
: 2021/035
: 52
: 25.08.2021
: 2021/UH.I-1613
…
Şikayet başvuruları idareye, itirazen şikayet başvuruları Kuruma hitaben yazılmış
imzalı dilekçelerle yapılır.
Dilekçelerde aşağıdaki hususlara yer verilir:
…
d) Başvurunun konusu, sebepleri ve dayandığı deliller.
…
Başvurular üzerine ihaleyi yapan idare veya Kurum tarafından gerekçeli olarak;
…
c) Başvurunun süre, usul ve şekil kurallarına uygun olmaması, usulüne uygun olarak
sözleşme imzalanmış olması veya şikayete konu işlemlerde hukuka aykırılığın tespit
edilememesi veya itirazen şikayet başvurusuna konu hususun Kurumun görev alanında
bulunmaması hallerinde başvurunun reddine,
karar verilir…” hükmü,
Aynı Kanun’un “Kuruma itirazen şikayet başvurusu” başlıklı 56’ncı maddesinde “
İdareye şikayet başvurusunda bulunan veya idarece alınan kararı uygun bulmayan
aday, istekli veya istekli olabilecekler tarafından 55 inci maddenin dördüncü fıkrasında
belirtilen hallerde ve sürede, sözleşme imzalanmadan önce itirazen şikayet başvurusunda
bulunulabilir. İhalenin iptaline ilişkin işlem ve kararlardan, sadece şikayet ve itirazen şikayet
üzerine alınanlar itirazen şikayete konu edilebilir ve bu kararlara karşı beş gün içinde
doğrudan Kuruma başvuruda bulunulabilir.
Kurum itirazen şikayet başvurularını başvuru sahibinin iddiaları ile idarenin şikayet
üzerine aldığı kararda belirlenen hususlar ve itiraz edilen işlemler bakımından eşit muamele
ilkesinin ihlal edilip edilmediği açılarından inceler. İdare tarafından şikayet veya itirazen
şikayet üzerine alınan ihalenin iptal edilmesi işlemine karşı yapılacak itirazen şikayet
başvuruları ise idarenin iptal gerekçeleriyle sınırlı incelenir.” hükmü,
İhalelere Yönelik Başvurular Hakkında Yönetmelik’in “Başvuruların şekil unsurları”
başlıklı 8’inci maddesinde “(1) Şikayet başvuruları idareye, itirazen şikayet başvuruları ise
Kuruma hitaben yazılmış imzalı dilekçelerle yapılır.
(2) Dilekçelerde aşağıdaki hususlara yer verilir;
…
ç) Başvurunun konusu, sebepleri ve dayandığı deliller.
…
(10) İdarenin şikayet üzerine aldığı kararda belirtilen hususlar hariç, şikayet
başvurusunda belirtilmeyen hususlar itirazen şikayet başvurusuna konu edilemez.” hükmü,
Anılan Yönetmelik’in “Başvuru üzerine yapılacak işlemler” başlıklı 15’inci
maddesinde “…(2) İdareye başvuruda bulunulması gerekirken doğrudan Kuruma yapılan
başvurular ile idareye başvurulmuş olmakla birlikte Kurumun haberdar edilmesine yönelik
başvurular veya idarenin on günlük karar alma süresi beklenilmeden yapılan başvurular
ihaleyi yapan idareye gönderilir.” hükmü yer almaktadır.
KAMU İHALE KURULU KARARI
Toplantı No
Gündem No
Karar Tarihi
Karar No
: 2021/035
: 52
: 25.08.2021
: 2021/UH.I-1613
İhalelere Yönelik Başvurular Hakkında Tebliğ’in “İtirazen şikayet başvurularında
aranılacak şekil unsurları” başlıklı 11’inci maddesinin sekizinci fıkrasında “Yönetmeliğin 8
inci maddesinin ikinci fıkrasının (ç) bendinde başvurunun konusu, sebepleri ve dayandığı
delillerin başvuru dilekçelerinde belirtilmesi gerektiği düzenlendiğinden, başvuruda
bulunulan hususların dilekçelerde somut bir biçimde, mevzuata aykırı bulunma sebepleri ile
birlikte gösterilmesi gerekmektedir. İşlemin hangi unsurlarının hangi gerekçelerle hukuka
aykırı olduğu belirtilmeksizin sadece mevzuata aykırı olduğu gibi soyut ve mesnetsiz iddialara
yer verilmesi halinde, Yönetmeliğin 8 inci maddesine aykırı olduğu gerekçesiyle başvurunun
reddine ilişkin sorumluluk başvurana ait olacağından bu hususa dikkat edilmesi
gerekmektedir.” açıklaması yer almaktadır.
Yukarıda yer verilen mevzuat hükümleri dikkate alındığında, başvuru sahibinin 1’inci
iddiasında bahsi geçen ihale dokümanı düzenlemelerinin Hizmet Alımlarına Ait Tip
Sözleşmeye ve Kanun’a aykırı olduğunun iddia edildiği, ancak ilgili ihale dokümanı
düzenlemelerinin kamu ihale mevzuatına ve Hizmet Alımlarına Ait Tip Sözleşmeye ne
yönden aykırı olduğuna ilişkin somut bilgilere, gerekçelere ve dayandırıldığı delillere yer
verilmediği, dolayısıyla başvuru sahibinin iddiasının somut dayanaktan uzak genel hukuka
aykırılık ifadelerini içerdiği anlaşıldığından söz konusu iddianın uygun olmadığı sonucuna
varılmıştır.
2) Başvuru sahibinin 2’nci iddiasına ilişkin olarak:
4734 sayılı Kamu İhale Kanunu’nun “Teminat olarak kabul edilecek değerler” başlıklı
34’üncü maddesinde “Teminat olarak kabul edilecek değerler aşağıda gösterilmiştir:
a) Tedavüldeki Türk Parası.
b) Teminat mektupları.
c) Hazine Müsteşarlığınca ihraç edilen Devlet İç Borçlanma Senetleri ve bu senetler
yerine düzenlenen belgeler.
İlgili mevzuatına göre Türkiye’de faaliyette bulunmasına izin verilen yabancı
bankaların düzenleyecekleri teminat mektupları ile Türkiye dışında faaliyette bulunan banka
veya benzeri kredi kuruluşlarının kontrgarantisi üzerine Türkiye’de faaliyette bulunan
bankaların veya özel finans kurumlarının düzenleyecekleri teminat mektupları da teminat
olarak kabul edilir.
(c) bendinde belirtilen senetler ve bu senetler yerine düzenlenen belgelerden nominal
değere faiz dahil edilerek ihraç edilenler, anaparaya tekabül eden satış değeri üzerinden
teminat olarak kabul edilir.
Teminat mektupları dışındaki teminatlar ihale komisyonlarınca teslim alınamaz.
Bunların saymanlık ya da muhasebe müdürlüklerine yatırılması zorunludur.” hükmü,
Anılan Kanunu’nun “Teminat mektupları” başlıklı 35’inci maddesinde “Bu Kanun
kapsamında verilecek teminat mektuplarının kapsam ve şeklini tespite Kamu İhale Kurumu
yetkilidir.
32’nci maddeye göre belirlenen tekliflerin geçerlilik süresinden en az otuz gün fazla
süreli olmak kaydıyla, geçici teminat mektuplarında süre belirtilir. Teklif geçerlilik süresinin
uzatılması halinde, geçici teminat mektuplarının süresi de aynı süre ile uzatılır. Kesin teminat
mektuplarının süresi ihale konusu işin bitiş tarihi dikkate alınmak suretiyle idare tarafından
belirlenir.
KAMU İHALE KURULU KARARI
Toplantı No
Gündem No
Karar Tarihi
Karar No
: 2021/035
: 52
: 25.08.2021
: 2021/UH.I-1613
İlgili mevzuatına aykırı olarak düzenlenmiş teminat mektupları kabul edilmez.”
hükmü,
4735 sayılı Kamu İhale Sözleşmeleri Kanunu’nun “Kesin teminat ve ek kesin
teminatların geri verilmesi” başlıklı 13’üncü maddesinde “Taahhüdün, sözleşme ve ihale
dokümanı hükümlerine uygun olarak yerine getirildiği ve yüklenicinin bu işten dolayı idareye
herhangi bir borcunun olmadığı tespit edildikten sonra alınmış olan kesin teminat ve varsa ek
kesin teminatların;
a) Yapım işlerinde; varsa eksik ve kusurların giderilerek geçici kabul tutanağının
onaylanmasından sonra yarısı, Sosyal Sigortalar Kurumundan ilişiksiz belgesi getirilmesi ve
kesin kabul tutanağının onaylanmasından sonra kalanı,
b) Yapım işleri dışındaki işlerde Sosyal Sigortalar Kurumundan ilişiksiz belgesinin
getirildiği saptandıktan sonra; alınan mal veya yapılan iş için bir garanti süresi öngörülmesi
halinde yarısı, garanti süresi dolduktan sonra kalanı, garanti süresi öngörülmeyen hallerde
ise tamamı,
Yükleniciye iade edilir.
Yüklenicinin bu iş nedeniyle idareye ve Sosyal Sigortalar Kurumuna olan borçları ile
ücret ve ücret sayılan ödemelerden yapılan kanunî vergi kesintilerinin yapım işlerinde kesin
kabul tarihine, diğer işlerde kabul tarihine veya varsa garanti süresinin bitimine kadar
ödenmemesi halinde, protesto çekmeye ve hüküm almaya gerek kalmaksızın kesin teminatlar
paraya çevrilerek borçlarına karşılık mahsup edilir, varsa kalanı yükleniciye geri verilir.
İşin konusunun piyasadan hazır halde alınıp satılan mal alımı olması halinde, Sosyal
Sigortalar Kurumundan ilişiksiz belgesi getirilmesi şartı aranmaz.” hükmü,
Hizmet Alımı İhaleleri Uygulama Yönetmeliği’nin “Teminatlar” başlıklı 55’inci
maddesinde “(6) Kesin teminat mektuplarının süresi, ihale konusu işin kabul tarihi, garanti
süresi öngörülen işlerde ise garanti süresi dikkate alınmak suretiyle idare tarafından
belirlenir.” hükmü,
Aynı Yönetmelik’in ekinde yer alan Hizmet Alımlarına Ait Tip Sözleşme’nin
“Teminata ilişkin hükümler” başlıklı 11’inci maddesinde “11.1. Kesin teminat :
11.1.1.Yüklenici bu işe ilişkin olarak ........... (rakam ve yazıyla) ..........................
kesin teminat vermiştir.
11.1.2. Kesin teminat mektubunun süresi …../…/…. tarihine kadardır. Kanunda veya
sözleşmede belirtilen haller ile cezalı çalışma nedeniyle kabulün gecikeceğinin anlaşılması
durumunda teminat mektubunun süresi de işteki gecikmeyi karşılayacak şekilde uzatılır.”
hükmü,
Anılan Tip Sözleşme’nin “Teminata ilişkin hükümler” başlıklı 11’inci maddesinin
18’inci dipnotunda “(1) Kesin teminat mektubunun süresi, ihale konusu işin kabul tarihi,
garanti süresi öngörülen işlerde ise garanti süresi dikkate alınmak suretiyle idare tarafından
belirlenecektir.
(2) Kesin teminat mektubu dışındaki diğer değerlerden birinin kesin teminat olarak
verilmesi halinde “Bu madde boş bırakılmıştır.” yazılacaktır.” hükmü yer almaktadır.
İncelemeye konu ihaleye ait Sözleşme Tasarısı’nın “İşin süresi” başlıklı 9’uncu
maddesinde “9.1. İşin süresi, işe başlama tarihinden itibaren 36 (OtuzAltı) aydır
KAMU İHALE KURULU KARARI
Toplantı No
Gündem No
Karar Tarihi
Karar No
: 2021/035
: 52
: 25.08.2021
: 2021/UH.I-1613
9.2. Bu sözleşmenin uygulanmasında sürelerin hesabı takvim günü esasına göre
yapılmıştır.” düzenlemesi,
Anılan Tasarı’nın “Teminata İlişkin Hükümler” başlıklı 11’inci maddesinde “11.1.
Kesin teminat
11.1.1. Yüklenici bu işe ilişkin olarak ..................................................... (rakam ve
yazıyla) kesin teminat vermiştir.
11.1.2. Kesin teminat mektubunun süresi ../../.... tarihine kadardır. Kanunda veya
sözleşmede belirtilen haller ile cezalı çalışma nedeniyle kabulün gecikeceğinin anlaşılması
durumunda teminat mektubunun süresi de işteki gecikmeyi karşılayacak şekilde uzatılır.”
düzenlemesi,
Aynı Tasarı’nın “Kesin teminat ve ek kesin teminatın geri verilmesi” başlıklı
11.4’üncü maddesinde “11.4.1. Taahhüdün, sözleşme ve ihale dokümanı hükümlerine uygun
olarak yerine getirildiği ve Yüklenicinin bu işten dolayı idareye herhangi bir borcunun
olmadığı tespit edildikten sonra, Sosyal Güvenlik Kurumundan alınan ilişiksiz belgesinin
İdareye verilmesinin ardından kesin teminat ve varsa ek kesin teminatların tamamı,
Yükleniciye iade edilecektir.
11.4.2. Yüklenicinin bu iş nedeniyle İdareye ve Sosyal Güvenlik Kurumuna olan
borçları ile ücret ve ücret sayılan ödemelerden yapılan kanuni vergi kesintilerinin hizmetin
kabul tarihine kadar ödenmemesi durumunda protesto çekmeye ve hüküm almaya gerek
kalmaksızın kesin ve ek kesin teminat paraya çevrilerek borçlarına karşılık mahsup edilir,
varsa kalanı Yükleniciye iade edilir.
11.4.3. Yukarıdaki hükümlere göre mahsup işlemi yapılmasına gerek bulunmayan
hallerde; kesin hesap ve kabul tutanağının onaylanmasından itibaren iki yıl içinde idarenin
yazılı uyarısına rağmen talep edilmemesi nedeniyle iade edilemeyen kesin teminat mektupları
hükümsüz kalır ve düzenleyen bankaya veya sigorta şirketine iade edilir. Teminat mektubu
dışındaki teminatlar sürenin bitiminde Hazineye gelir kaydedilir.
11.5. Her ne suretle olursa olsun, İdarece alınan teminatlar haczedilemez ve üzerine
ihtiyati tedbir konulamaz.” düzenlemesi yer almaktadır.
Yukarıda yer alan mevzuat hüküm ve açıklamalarından, kesin teminat mektuplarının
süresinin ihale konusu işin bitiş tarihi dikkate alınmak suretiyle idare tarafından belirleneceği,
hizmet işlerinde taahhüdün sözleşme ve şartname hükümlerine uygun şekilde yerine
getirildiğinin anlaşılması ve yüklenicinin bu iş dolayısıyla idareye herhangi bir borcunun
olmadığının tespit edilmesinden sonra Sosyal Güvenlik Kurumundan ilişiksizlik belgesinin
getirilmesi halinde yapılan iş için bir garanti süresi öngörülmüş ise kesin teminatın ve varsa
ek kesin teminatın yarısı, garanti süresinin sonunda tamamı; garanti süresi öngörülmeyen
hallerde ise tamamının yükleniciye iade edileceği hüküm altına alınmış olup, işin Sözleşme
Tasarısı’nın 11.4.1’inci maddesinde de kesin teminat ve ek kesin teminatın geri verilmesine
ilişkin hususların düzenlendiği görülmüştür.
Yukarıda yer alan doküman düzenlemelerinden ihale konusu işin süresinin 36 ay
olduğu, taahhüdün sözleşme ve ihale dokümanı hükümlerine uygun olarak yerine getirildiği
ve yüklenicinin bu işten dolayı idareye herhangi bir borcunun olmadığı tespit edildikten sonra
Sosyal Güvenlik Kurumundan alınan ilişiksiz belgesinin idareye verilmesinin ardından kesin
teminat ve varsa ek kesin teminatların tamamının yükleniciye iade edileceği, zira Sosyal
KAMU İHALE KURULU KARARI
Toplantı No
Gündem No
Karar Tarihi
Karar No
: 2021/035
: 52
: 25.08.2021
: 2021/UH.I-1613
Güvenlik Kurumundan alınan ilişiksiz belgesinin ne kadar sürede alınacağının ve yüklenici
tarafından idareye verileceğinin idare açısından belirsiz olduğu, ayrıca isteklilerin ihale
üzerinde kalması halinde 4734 sayılı Kanun’un 34’üncü maddesinde sayılan ve teminat olarak
kabul edilen değerler ile de kesin teminatı karşılayabileceği, kaldı ki mevzuatta kesin teminat
mektuplarının süresinin işin bitim süresinden daha fazla olamayacağına ilişkin bir hüküm de
bulunmadığı hususları bir arada değerlendirildiğinde, söz konusu düzenlemenin isteklilerin
teklif vermesini engelleyici bir nitelik taşımadığı sonucuna varılmıştır.
Açıklanan nedenlerle, 4734 sayılı Kanun'un 65'inci maddesi uyarınca bu kararın tebliğ
edildiği veya tebliğ edilmiş sayıldığı tarihi izleyen 30 gün içerisinde Ankara İdare
Mahkemelerinde dava yolu açık olmak üzere,
Anılan Kanun'un 54'üncü maddesinin onbirinci fıkrasının (c) bendi gereğince itirazen
şikâyet başvurusunun reddine,
Oybirliği ile karar verildi.