Ana Sayfa
/
Kararlar
/
İstanbul Su ve Kanalizasyon İdaresi (İSKİ) Genel Müdürlüğü
/
2020/344651-2020 Yılı Avrupa 2. Bölge Abone İşleri Dairesi Başkanlığı Beylikdüzü, Büyükçekmece, Çatalca ve Silivri İlçeleri Atıksu Altyapı Sistemlerinin Temizlenmesi ve Görüntülenmesi İşi
Bilgi
İKN
2020/344651
Başvuru Sahibi
Pam İnşaat ve Turizm Ltd. Şti.
İdare
İstanbul Su ve Kanalizasyon İdaresi (İSKİ) Genel Müdürlüğü
İşin Adı
2020 Yılı Avrupa 2. Bölge Abone İşleri Dairesi Başkanlığı Beylikdüzü, Büyükçekmece, Çatalca ve Silivri İlçeleri Atıksu Altyapı Sistemlerinin Temizlenmesi ve Görüntülenmesi İşi
KAMU İHALE KURULU KARARI
Toplantı No
Gündem No
Karar Tarihi
Karar No
: 2021/036
: 24
: 02.09.2021
: 2021/UH.I-1618
BAŞVURU SAHİBİ:
Pam İnşaat ve Turizm Ltd. Şti.,
İHALEYİ YAPAN İDARE:
İstanbul Su ve Kanalizasyon İdaresi (İSKİ) Genel Müdürlüğü,
BAŞVURUYA KONU İHALE:
2020/344651 İhale Kayıt Numaralı “2020 Yılı Avrupa 2. Bölge Abone İşleri Dairesi
Başkanlığı Beylikdüzü, Büyükçekmece, Çatalca ve Silivri İlçeleri Atıksu Altyapı
Sistemlerinin Temizlenmesi ve Görüntülenmesi İşi” İhalesi
KURUM TARAFINDAN YAPILAN İNCELEME:
İstanbul Su ve Kanalizasyon İdaresi Genel Müdürlüğü tarafından 17.08.2020 tarihinde
açık ihale usulü ile gerçekleştirilen “2020 Yılı Avrupa 2. Bölge Abone İşleri Dairesi
Başkanlığı Beylikdüzü, Büyükçekmece, Çatalca ve Silivri İlçeleri Atıksu Altyapı
Sistemlerinin Temizlenmesi ve Görüntülenmesi İşi” ihalesine ilişkin olarak Pam İnşaat ve
Turizm Ltd. Şti.nin 22.10.2020 tarihinde yaptığı şikâyet başvurusunun, idarenin 30.10.2020
tarihli yazısı ile reddi üzerine, başvuru sahibince 09.11.2020 tarih ve 49794 sayı ile Kurum
kayıtlarına alınan aynı tarihli dilekçe ile itirazen şikâyet başvurusunda bulunulmuştur. Kamu
İhale Kurulunun 29.07.2021 tarih ve 2021/MK-305 sayılı kararı gereğince yapılan incelemeye
aşağıda yer verilmiştir.
Başvuruya ilişkin olarak 2020/1728-02 sayılı itirazen şikâyet dosyası kapsamında
yapılan inceleme neticesinde esas inceleme raporu tanzim edilmiştir.
KARAR:
Esas inceleme raporu ve ekleri incelendi.
İtirazen şikâyet dilekçesinde özetle,
6x2 kombine temizlik aracına ilişkin akaryakıt gideri hesabında İSKİ’ye ait N.YAR7
poz numaralı iş kalemi analizinin kullanıldığı, ancak bu analizin kombine kanal temizleme
ünitesinin akaryakıt tüketimine yönelik olduğu ve sadece üst ekipmana ait tüketimi gösterdiği,
dolayısıyla alt ekipman olan 6x2 kamyona ait akaryakıt tüketiminin hesaba katılmamış olduğu
gerekçesinin belirtildiği; N.YAR7 poz numaralı iş kalemi analizinin özel temizlik aracının 1
saatlik ücretine ilişkin olduğu ve bütün akaryakıt giderlerini kapsadığı, kaldı ki kombine
kanal temizleme ünitesinin bağlı bulunduğu aracın akaryakıt deposunu kullandığı ve araç
çalıştırılmadan ünitenin zaten işlevsiz olduğu, dolayısıyla ünite ve bağlı olduğu aracın
oluşturduğu sistemin bir bütün halinde çalıştığı, yani ünitenin akaryakıt tüketimine alt
ekipmanın tüketiminin de dâhil olduğu;
Görüntüleme aracına ilişkin olarak, Ford Transit 350MF Van 2.0 Eco Blue TDCİ 130
PS EU6.2 aracın şehir içinde 100 km’deki akaryakıt tüketim miktarının esas alındığı ve aracın
günlük 100 km yol yapacağı kabulüyle akaryakıt tüketiminin hesaplandığı, ancak
belgelendirme yapılmaksızın öngörüye dayalı açıklama yapıldığı, yine kanal görüntüleme üst
ekipmanının çalışması için gerekli enerjinin jeneratör veya alt ekipmanın motoru üzerinden
sağlanması durumlarına göre ortaya çıkacak akaryakıt sarfiyatının hesaba katılmamış olduğu
gerekçelerinin belirtildiği; ancak görüntüleme araçlarında görüntü alınması esnasında aracın
KAMU İHALE KURULU KARARI
Toplantı No
Gündem No
Karar Tarihi
Karar No
: 2021/036
: 24
: 02.09.2021
: 2021/UH.I-1618
akaryakıt harcamadığı, aracın motoru durdurularak akü enerjisi ile görüntü alındığı, araç
hareket halinde iken ise akülerin şarj edildiği, dolayısıyla üst ekipmana ilişkin akaryakıt
maliyetinin bulunmadığı, 100 km mesafenin ise ilgili şube müdürlüklerinin konumlarına göre
harita üzerinde çalışılarak olabilecek en uzun mesafeler gözetilerek öngörüldüğü, zira ihale
dokümanında herhangi bir bilgi bulunmadığı;
6x2 kombine temizlik aracı ve görüntüleme aracı için öngörülen akaryakıt tüketim
miktarlarının yaklaşık maliyet hesabında idarece öngörülen miktarlara kıyasla düşük olduğu
gerekçesinin belirtildiği; ancak akaryakıt tüketim hesaplamalarının doğru olduğu, bu tespitin
idarenin yaklaşık maliyet hesabının hatalı olduğunu gösterdiği, bu nedenle yaklaşık maliyetle
karşılaştırma yapılarak açıklamalarının reddedilmesinin uygun olmadığı;
Ayrıca idarece açıklama istenilirken akaryakıt maliyetinin önemli bileşen olarak
belirlendiği, ancak önemli görülen bu bileşenin araçların alt ve üst ekipmanlarının akaryakıt
tüketimlerine kadar ayrıntılandırılmadığı ve 15 isteklinin açıklama sunmaması, sunan 2
isteklinin ise açıklamalarının uygun olmaması sonucunun ortaya çıktığı, bu nedenle de aşırı
düşük teklif sorgulamasına ilişkin işlemlerin yenilenmesi gerektiği iddialarına yer verilmiştir.
Başvuru sahibinin iddialarının değerlendirilmesi sonucunda aşağıdaki hususlar tespit
edilmiştir.
İhalede, İdari Şartname’nin 33’üncü maddesi çerçevesinde teklifi sınır değerin altında
kalan isteklilerden aşırı düşük teklif açıklaması istenildiği, açıklama isteme yazısında teklifte
önemli olduğu tespit edilen bileşenler arasında “akaryakıt maliyeti”ne de yer verildiği, verilen
süre içerisinde başvuru sahibi Pam İnş. ve Tur. Ltd. Şti. tarafından açıklamaların sunulduğu,
ancak idarece açıklamalar yeterli görülmeyerek başvuru sahibinin teklifinin reddedildiği
anlaşılmıştır.
İhale komisyonu kararı incelendiğinde başvuru sahibinin açıklamalarının reddedilme
gerekçelerinin özetle;
1) 6x2 kombine temizlik aracına ilişkin akaryakıt gideri hesabında İSKİ’ye ait
N.YAR7 poz numaralı iş kalemi analizinin kullanıldığı, ancak bu analizin kombine kanal
temizleme ünitesinin akaryakıt tüketimine yönelik olduğu ve sadece üst ekipmana ait tüketimi
gösterdiği, dolayısıyla alt ekipman olan 6x2 kamyona ait akaryakıt tüketiminin hesaba
katılmamış olduğu,
2) Görüntüleme aracına ilişkin olarak, Ford Transit 350MF Van 2.0 Eco Blue TDCİ
130 PS EU6.2 aracın şehir içinde 100 km’deki akaryakıt tüketim miktarının esas alındığı ve
aracın günlük 100 km yol yapacağı kabulüyle akaryakıt tüketiminin hesaplandığı, ancak
belgelendirme yapılmaksızın öngörüye dayalı açıklama yapıldığı, yine kanal görüntüleme üst
ekipmanının çalışması için gerekli enerjinin jeneratör veya alt ekipmanın motoru üzerinden
sağlanması durumlarına göre ortaya çıkacak akaryakıt sarfiyatının hesaba katılmamış olduğu,
3) 6x2 kombine temizlik aracı ve görüntüleme aracı için öngörülen akaryakıt tüketim
miktarlarının yaklaşık maliyet hesabında idarece öngörülen miktarlara kıyasla düşük olduğu
şeklinde belirtildiği görülmüştür.
Başvuru sahibinin itirazen şikayeti üzerine Kamu İhale Kurulunun 08.12.2020 tarihli
ve 2020/UH.I-2025 sayılı kararında ilk gerekçeye ilişkin olarak “1) Başvuru sahibinin aşırı
KAMU İHALE KURULU KARARI
Toplantı No
Gündem No
Karar Tarihi
Karar No
: 2021/036
: 24
: 02.09.2021
: 2021/UH.I-1618
düşük teklif açıklamaları incelendiğinde, akaryakıt maliyeti açıklanırken İSKİ’nin “N.YAR7 –
Özel Temizlik Aracının 1 Saatlik Ücreti” analizinden faydalanıldığı görülmektedir. İddia
konusu hususun incelenebilmesi amacıyla İSKİ’ye (aynı zamanda ihaleyi yapan idare) yazı
yazılarak, adı geçen analizin ve analizin girdisi 03.036/A poz numaralı rayicin ayrıntıları
(poz tarifi vs.) talep edilmiştir. Gönderilen cevabi yazıda “…İdaremize ait olan N.YAR7 pozu
en son 2001 yılında yayınlanmış bir birim fiyat olup, bu tarihten sonra güncellenmemiştir.
Aynı şekilde söz konusu pozun alt girdisi olan 03.036/A pozu da en son 2001 yılında
yayınlanmış ve bu tarihten sonra güncellenmemiştir. Bilindiği üzere incelemeye konu ihalenin
nev-i Ø300 mm-Ø600 mm arası çaplara sahip Atıksu Şebeke hatlarının temizlenmesi işini
ihtiva etmektedir. Ancak yukarıda zikredildiği üzere 2001 yılından itibaren İdaremizce
güncellenmemiş olan N.YAR7 pozunun uygulandığı çaplar Ø700 mm ve üzeri daha büyük
çaplara sahip Kollektör hatlarının temizliğinde kullanılmıştır. Dolayısıyla incelemeye konu
ihalede istenilen 6x2 Özel Temizlik Aracı ile bahse konu N.YAR7 pozu içerisinde bulunan araç
birbirinden farklı özelliklere sahip 2 farklı araçtır. 20 yıla yakın süre zarfı içerisinde gelişen
teknolojiler neticesinde araç özellikleri geliştirilerek birbirinden farklı teknik çözümler
üretebilen araçların piyasada bulunmasına olanak sağlamıştır. Ayrıca N.YAR7 pozuna ait
birim fiyat tarifleri bulunamamış, alt analizlere bakıldığında Şoför ve Kamyon girdilerine
rastlanılmamış olup sadece Ünite ve bu ünitenin bakım ve kullanımından sorumlu Makinist
bulunduğu tespit edilmiştir. Dolayısıyla ihale dokümanlarımız hazırlanırken gelişen
teknolojiler karşısında en yeni teknolojiye sahip araçların kullanılmasının temini için piyasa
araştırması yapılarak Teknik Şartnamesinde özellikler belirtilen 6x2 Özel Temizlik Aracının
kullanımı sağlanmıştır. Bu sebeple de görüleceği üzere yaklaşık maliyete esas analizlerimiz
hazırlanırken N.YAR7 pozu kullanılmamıştır. İdaremiz kayıtlarında en son 2001 yılı itibariyle
yayınlanmış olması sebebiyle N.YAR7 pozu ve alt girdisi olan 03.036/A rayicine ilişkin
yapılan tüm aramalara rağmen herhangi bir kayda rastlanılmadığından ekte
gönderilememektedir. Ancak internet ortamında yer alan analize ait çıktılar yazımız ekinde
gönderilebilmektedir.” hususları ifade edilmektedir. Dolayısıyla yazıdan, başvuru sahibince
kullanılan analizin güncel olmadığı, analiz içeriğinin ihale konusu iş içeriğiyle örtüşmediği
anlaşılmaktadır. Yukarıda yer verilen hususlar çerçevesinde, N.YAR7 analizine konu araçla
ihale konusu işte çalıştırılacak aracın farklı olduğu, bu itibarla akaryakıt tüketimi
açıklanırken ihale konusu işte istenilen araçtan farklı bir aracın tüketim miktarı üzerinden
hesaplama yapılmasının uygun olmadığı, başvuru sahibince gerekli araştırma yapılmadan
güncel ve ihale konusu işe uygun olmayan bir analizden faydalanılarak yeterli özen
gösterilmediği ve 6102 sayılı Türk Ticaret Kanunu’nun 18’inci maddesinin ikinci fıkrasındaki
“Her tacirin, ticaretine ait bütün faaliyetlerinde basiretli bir iş adamı gibi hareket etmesi
gerekir.” hükmüne aykırı hareket edildiği…” tespitleri yapılarak başvuru sahibinin akaryakıt
tüketimine ilişkin açıklamalarının yeterli görülmemesinin yerinde olduğu sonucuna
varılmıştır.
Aynı kararda, idarenin ikinci değerlendirme dışı bırakma gerekçesine ilişkin olarak,
konunun uzmanlık görüşü gerektirmekle birlikte, ilk gerekçeye ilişkin yapılan tespitler
çerçevesinde usul ekonomisi gözetilerek uzman görüşü alınmasına gerek bulunmadığı
belirtilmiş ve son gerekçeye yönelik olarak da “yalnızca yaklaşık maliyetteki miktarlarla
uyumsuzluk gerekçe gösterilerek açıklamaların yeterli görülmemesinin uygun olmayacağı
değerlendirilmektedir. Bu doğrultuda, başvuru sahibinin açıklamalarının salt yaklaşık
maliyete uyumsuzluk sebebiyle reddedilmesinin yerinde olmadığı kanaatine varılmıştır.”
yönünde tespit yapılmıştır.
KAMU İHALE KURULU KARARI
Toplantı No
Gündem No
Karar Tarihi
Karar No
: 2021/036
: 24
: 02.09.2021
: 2021/UH.I-1618
Karar sonucunda ise, Pam İnş. ve Tur. Ltd. Şti.nin aşırı düşük teklif açıklamalarının
yeterli görülmemesi işleminin nihai olarak yerinde olduğu anlaşıldığından, idarenin uygun
görülmeyen reddetme gerekçeleri bakımından düzeltici işlem tesis edilmesi gerekmediği
neticesine ulaşılmıştır.
Karara karşı açılan davada, Ankara 7. İdare Mahkemesinin 25.01.2021 tarihli ve
E:2020/2335, K:2021/130 sayılı kararında “…Dava konusu uyuşmazlıkta, gerek aşırı düşük
teklif açıklamasının reddedilmesinde, gerek şikayet başvurusunun reddedilmesinde kullanılan
N.YAR7 pozunun güncel olmadığına dair bir ret gerekçesi olmadığı ve bu konuda da açıklama
istenilmediği, itirazen şikayete konu olayda da kullanılan pozun güncel olup olmadığı
konusunda bir itiraz ve şikayetin olmadığı, aşırı düşük teklif açıklamasının araçlarının
akaryakıt giderlerine ilişkin olduğu, Kurul kararında ise, itirazen şikayet başvurusunda 1 sıra
numarasında kayıtlı itirazen şikayet maddesinin reddedilmesinde, 6x2 kombine temizlik aracı
ile araca ait ekipmanların öngörülen akaryakıt tüketimlerine ilişkin bir inceleme
yapılmaksızın, davacının aşırı düşük teklif açıklamasında kullandığı N.YAR7 pozuna ilişkin
değerlendirme ve inceleme yapılarak kullanılan pozun güncel olmadığından bahisle itirazen
şikayet başvurusunun reddedildiği, esasen uyuşmazlığın, pozun güncel olup olmadığından
değil akaryakıt gideri hesabında alt ekipmanın ayrı bir akaryakıt tüketimi gerçekleştirip
gerçekleştirmediği, kombine aracın üst ekipmanına ait akaryakıt sarfiyatının alt ekipmanı da
kapsayıp kapsamaması hususlarından kaynaklandığı, kaldı ki, davacı tarafından dosyaya
sunulan belgelerden, ihaleyi yapan idarece yakın zamanda yapılan bir başka ihalede N.YAR7
pozunun 03.036/A poz numaralı alt analizin kullanıldığının belirtildiği, dolayısı ile şikayet ve
itirazen şikayet konusu olmayan bir hususta değerlendirme ve inceleme yapılarak itirazen
şikayet başvurusunun reddedildiği görülmektedir. Bu durumda, kullanılan poza ilişkin bir
ihtilaf olmadığı halde itirazen şikayet konusu olan 6x2 kombine temizlik aracının alt ve üst
ekipmanının akaryakıt tüketimine ilişkin olarak davacı tarafından yapılan açıklamanın
doğruluğu ve geçerliliği konusunda bir inceleme ve değerlendirme yapılmaksızın, şikayet
konusu olmayan ve açıklamada kullanılan pozun güncelliğine ilişkin değerlendirme yapılarak
kullanılan pozun güncel olmadığından bahisle itirazen şikayet başvurusunun reddedilmesinde
hukuka uyarlık bulunmamaktadır. Öte yandan, Kurul tarafından yeniden yapılacak
değerlendirmede, itirazen şikayete konu hususlarda, gerekiyorsa, teknik inceleme
yapılarak/yaptırılarak bir karar verilmesi ve bu karar sonucuna göre işlem tesis edilmesi
gerektiği de açıktır. Açıklanan nedenlerle; dava konusu işlemin iptaline…” şeklinde hüküm
kurulmuştur. Mahkeme kararı üzerine 24.02.2021 tarihli ve 2021/MK-78 sayılı karar alınmış,
kararda “1) Kamu İhale Kurulu’nun 08.12.2020 tarihli ve 2020/UH.I-2025 sayılı kararının,
Pam İnş. ve Tur. Ltd. Şti.nin aşırı düşük teklif açıklamalarının idarece reddedilmesine
dayanak teşkil eden birinci gerekçeye ilişkin olarak yapılan değerlendirmelerin yer aldığı
kısmının iptaline, 2) Kamu İhale Kurulu’nun 08.12.2020 tarihli ve 2020/UH.I-2025 sayılı
kararının, Pam İnş. ve Tur. Ltd. Şti.nin aşırı düşük teklif açıklamalarının idarece
reddedilmesine dayanak teşkil eden ikinci gerekçeye ilişkin olarak yapılan “ilgili kişilerin
görüşüne başvurularak çözülmesi gerektiği değerlendirilmiş olmakla beraber, … , görüş
istenilmeden incelemenin sonuçlandırılmasının yerinde olacağı” değerlendirmesinin yer
aldığı kısmının iptaline, 3) Anılan Mahkeme kararında belirtilen gerekçeler doğrultusunda,
kararın iptal edilen kısımlarına konu hususların esasının yeniden incelenmesine” şeklinde
işlem tesis edilmiştir.
2021/MK-78 sayılı kararın uygulanmasını teminen yapılan inceleme sonucunda alınan
Kamu İhale Kurulunun 14.04.2021 tarihli ve 2021/UH.I-817 sayılı kararında “…4734 sayılı
KAMU İHALE KURULU KARARI
Toplantı No
Gündem No
Karar Tarihi
Karar No
: 2021/036
: 24
: 02.09.2021
: 2021/UH.I-1618
Kanun’un “Kuruma itirazen şikayet başvurusu” başlıklı 56’ncı maddesinin altıncı fıkrası
çerçevesinde akademik bir kuruluştan teknik görüş talep edilmiş ve talep yazısında “1)
Başvuru sahibi tarafından, 6x2 kombine temizlik aracına ilişkin akaryakıt gideri hesabında
İSKİ’ye ait N.YAR7 poz numaralı iş kalemi analizinin kullanıldığı, bu analizin özel temizlik
aracının 1 saatlik ücretine ilişkin olduğu ve bütün akaryakıt giderlerini kapsadığı, dolayısıyla
bu analiz kapsamına 6x2 kombine temizlik aracının hem alt hem üst ekipmanına ilişkin
akaryakıt tüketimlerinin dâhil olduğu iddia edilmiştir. İdarece ise söz konusu analizin sadece
üst ekipmana ait tüketimi gösterdiği, dolayısıyla alt ekipman olan 6x2 kamyona ait akaryakıt
tüketiminin hesaba katılmamış olduğu belirtilmektedir. Bu kapsamda, başvuru sahibi
tarafından kullanılan analizi ekte gönderilmiş olan N.YAR7 poz numaralı iş kalemi
kapsamına 6x2 kombine temizlik aracının hem alt hem üst ekipmanına ilişkin akaryakıt
tüketimlerinin dâhil olup olmadığı? 2) Başvuru sahibi tarafından, görüntüleme araçlarında
görüntü alınması esnasında aracın akaryakıt harcamadığı, aracın motoru durdurularak akü
enerjisi ile görüntü alındığı, araç hareket halinde iken ise akülerin şarj edildiği, dolayısıyla
üst ekipmana ilişkin akaryakıt maliyetinin bulunmadığı iddia edilmiştir. İdarece ise üst
ekipmanın çalışması için gerekli enerjinin jeneratör veya alt ekipmanın motoru üzerinden
sağlanması durumlarına göre ortaya çıkacak akaryakıt sarfiyatının hesaba katılmamış olduğu
belirtilmektedir. Bu kapsamda, ayrıntıları yazı ekindeki Teknik Şartname’de bulunan
görüntüleme araçlarında; a) Görüntünün aracın motoru durdurularak akü enerjisi ile alınıp
alınmadığı, bir başka anlatımla görüntü alınması esnasında aracın akaryakıt harcayıp
harcamadığı? b) Görüntü akü enerjisi ile alınıyorsa akülerin araç hareket halinde iken şarj
edilip edilmediği? c) Bu itibarla, görüntüleme yapan üst ekipmana ilişkin ayrıca bir
akaryakıt, enerji vs. maliyeti bulunmadığı savının yerinde olup olmadığı?” hususlarına yer
verilmiştir. Gönderilen teknik görüş “…2. İnceleme Yöntemi İnceleme talep eden kurum
tarafından tarafımıza sunulan aşağıdaki belgeler üzerinden İnceleme yapılarak işbu rapor
tanzim edilmiştir; 1) İSKİ ye hitaben itirazen şikâyet dilekçesi (5 sayfa) 2) İSKİ cevap yazısı
(3 sayfa) 3) Kamu İhale Kuruntuna hitaben şikâyet yazısı (6 sayfa) 4) İhale teknik şartnamesi
ilgili bölüm (9 sayfa) 3. Teknik İnceleme Konusu Hakkında Kısa Açıklama 1) Başvuru sahibi
tarafından kullanılan analizi ekte gönderilmiş olan N.Yar7 poz numaralı iş kalemi kapsamına
6x2 kombine temizlik aracının hem alt hem üst ekipmanına ilişkin akaryakıt tüketimlerinin
dahil olup olmadığı hususu; İtiraza konu olan husus kombine temizlik aracında sistemin bir
bütün olduğu, araç ve üstyapı ünitelerinin ayrı ayrı düşünülmesi ve bu şekilde hesap
yapılmasının mümkün olmadığıdır. İncelemeye konu kombine temizlik aracı üzerinde teknik
şartnamede belirtildiği üzere hidrostatik basınçlı su sistemi, damperi, taşıyıcı kollar (bom) ve
bıçakların hareketi için basınçlı hidrolik sistemler kullanmaktadır. Bu sistemler için araçta
ayrıca bir güç kaynağı yoktur. Hidroliğin basınçlandırılması için aracın motorundan alınan
ara bağlantı ile (genellikle PTO) hidrolik güç kaynağı da sürülür. Dolayısıyla aracın ve
üzerindeki ekipmanların ayrı ayrı yakıt tüketimlerinin hesaplanması ve değerlendirilmesi
uygun değildir. Diğer bir deyişle yapılan yakıt tüketimi hesaplamasına hem 6x2 aracın hem de
üst ekipmanların yakıt tüketimleri dahildir. 2) Ayrıntıları teknik şartname’de bulunan
görüntüleme araçlarında; a) Görüntünün aracın motoru durdurularak akü enerjisi ile alınıp
alınmadığı, bir başka anlatımla görüntü alınması esnasında aracın akaryakıt harcayıp
harcamadığı, Görüntüleme araçlarında kanal görüntülemesinde kullanılan sistemlerin enerji
sarfiyatları çok yüksek değildir ve şebeke elektriği veya araç üstü taşınabilir bir jeneratör gibi
ayrı bir güç kaynağına ihtiyaçları yoktur. Genellikle düşük voltaj olarak çalışacak şekilde
tasarlanan sistemlerde kısa görüntülemeler için doğrudan aracın aküsünden ya da daha
uzunları için sisteme yedeklenmiş akülerden enerji sağlanabilmektedir. Harici olarak araca
eklenen aküler harici olarak şarj edilebileceği gibi söz konusu araç için verilen bilgilerden de
KAMU İHALE KURULU KARARI
Toplantı No
Gündem No
Karar Tarihi
Karar No
: 2021/036
: 24
: 02.09.2021
: 2021/UH.I-1618
anlaşılabileceği gibi doğrudan araç alternatöründen şarj olacak şekilde de araca
eklenebilirler. Dolayısıyla bu görüntüleme sistemlerinin kullanılmasında genellikle aracın
çalıştırılması gerekli değildir. Bu sebeplerle hem ayrı bir jeneratör olmaması hem de aracın
çalıştırılmasına ihtiyaç olmadığından dolayı ayrıca bir yakıt tüketimi söz konusu değildir. b)
Görüntü akü enerjisi ile alınıyorsa akülerin araç hareket halinde iken şarj edilip edilmediği,
Sistemin çalışması yukarıda da detaylandırıldığı üzere araca görüntüleme sistemlerine destek
amacıyla eklenmiş aküler de araç hareket halindeyken veya motoru çalışırken araç
alternatörü üzerinden şarj edilebilmektedir. c) Bu itibarla, görüntüleme yapan üst ekipmana
ilişkin ayrıca bir akaryakıt, enerji vs. maliyeti bulunmadığı savının yerinde olup olmadığı,
İncelenen sistem için görüntüleme yapan üst ekipman için gerekli enerjiyi sağlamak için
harici veya sisteme sonradan eklenen herhangi bir jeneratör gibi güç kaynağına ihtiyaç
olmadığı için bu üst ekipmanlar için ayrıca bir akaryakıt ve enerji maliyeti
bulunmamaktadır.” şeklindedir. Yukarıda alıntılanan teknik görüşten, görüntüleme aracına
ilişkin olarak görüntüleme yapan üst ekipman için ayrıca bir akaryakıt ve enerji maliyeti
bulunmadığı anlaşılmakla birlikte, N.YAR7 poz numaralı iş kalemi kapsamına 6x2 kombine
temizlik aracının hem alt hem üst ekipmanına ilişkin akaryakıt tüketimlerinin dâhil olup
olmadığı hususunun açık bir biçimde karşılanmadığı görülmektedir. Öte yandan, 08.12.2020
tarihli ve 2020/UH.I-2025 sayılı Kamu İhale Kurulu kararında da belirtildiği üzere, başvuru
sahibince kullanılan analiz içeriğinin ihale konusu iş içeriğiyle örtüşmediği, N.YAR7
analizine konu araçla ihale konusu işte çalıştırılacak aracın farklı olduğu, bu itibarla
akaryakıt tüketimi açıklanırken ihale konusu işte istenilen araçtan farklı bir aracın tüketim
miktarı üzerinden hesaplama yapılmasının uygun olmadığı da belirtilmelidir. Ankara 7. İdare
Mahkemesinin 25.01.2021 tarihli ve E:2020/2335, K:2021/130 sayılı kararında; N.YAR7
pozunun güncel olmadığına dair bir ret gerekçesi olmadığı halde, şikayet ve itirazen şikayet
konusu olmayan bir hususta değerlendirme ve inceleme yapılarak itirazen şikayet
başvurusunun reddedildiği, kullanılan poza ilişkin bir ihtilaf olmadığı halde itirazen şikayet
konusu olan 6x2 kombine temizlik aracının alt ve üst ekipmanının akaryakıt tüketimine ilişkin
olarak davacı tarafından yapılan açıklamanın doğruluğu ve geçerliliği konusunda bir
inceleme ve değerlendirme yapılmaksızın, şikayet konusu olmayan ve açıklamada kullanılan
pozun güncelliğine ilişkin değerlendirme yapılarak kullanılan pozun güncel olmadığından
bahisle itirazen şikayet başvurusunun reddedilmesinde hukuka uyarlık bulunmadığı yönünde
karar verilmiş olmakla birlikte; 08.12.2020 tarihli ve 2020/UH.I-2025 sayılı Kurul
kararındaki, N.YAR7 analizine konu araçla ihale konusu işte çalıştırılacak aracın farklı
olduğu, bu itibarla akaryakıt tüketimi açıklanırken ihale konusu işte istenilen araçtan farklı
bir aracın tüketim miktarı üzerinden hesaplama yapılmasının uygun olmadığı şeklindeki
değerlendirmelere değinilmediği görülmektedir. Yukarıda ifade edilen hususlar çerçevesinde;
N.YAR7 poz numaralı iş kalemi kapsamına 6x2 kombine temizlik aracının hem alt hem üst
ekipmanına ilişkin akaryakıt tüketimlerinin dâhil olup olmadığı hususu teknik görüşte açık bir
şekilde karşılanmadığından, ilave araştırma yapılarak bu konunun açıklığa kavuşturulması
gerektiği anlaşılmakla beraber; idarenin aşırı düşük teklif açıklamalarının uygunsuzluğuna
ilişkin birinci gerekçesinin özü itibarıyla “akaryakıt maliyeti”ne ilişkin olduğu, bu itibarla
yapılan hesaplamanın hem alt ekipmana hem üst ekipmana ait akaryakıt tüketimini içerip
içermediği tartışmasının, hesaplamanın ihale konusu işte çalıştırılacak nitelikteki araçlara
göre olup olmadığı tartışmasından bağımsız ele alınmasının uygun olmadığı; kaldı ki ilgili
Mahkeme kararında da, “N.YAR7 analizine konu araçla ihale konusu işte çalıştırılacak
aracın farklı olduğu, bu itibarla akaryakıt tüketimi açıklanırken ihale konusu işte istenilen
araçtan farklı bir aracın tüketim miktarı üzerinden hesaplama yapılmasının uygun olmadığı”
şeklinde Kurul kararına yansıyan değerlendirmelere değinilmediği; bu nedenlerle, 08.12.2020
KAMU İHALE KURULU KARARI
Toplantı No
Gündem No
Karar Tarihi
Karar No
: 2021/036
: 24
: 02.09.2021
: 2021/UH.I-1618
tarihli ve 2020/UH.I2025 sayılı Kurul kararında da yer verildiği üzere, başvuru sahibinin 6x2
kombine temizlik aracının akaryakıt tüketimine ilişkin açıklamalarının ihale konusu işle
uyumlu olmadığından yeterli olmadığı ve aşırı düşük teklif açıklamalarının yeterli
görülmemesi işleminin nihai olarak yerinde olduğu sonucuna varılmıştır.” denilerek itirazen
şikayet başvurusu reddedilmiştir.
İlk derece mahkemesi kararının temyizi üzerine Danıştay Onüçüncü Dairesinin
15.04.2021 tarihli, E:2021/660, K:2021/1401 sayılı kararında ise “…aşırı düşük teklif
açıklamasında bulunan davacının, 6x2 Özel Temizlik Aracının yakıt tüketimine dair
açıklamalarının mevzuata uygun olmadığı gerekçesiyle uygun bulunmadığı dikkate
alındığında, bir bütün olarak 6x2 Kombine Temizlik Aracının akaryakıt maliyetinin
hesaplanmasında İSKİ’nin N.YAR7 pozunun kullanılıp kullanılamayacağı hususundan
kaynaklandığı anlaşıldığından, temyize konu İdare Mahkemesi kararının “şikayet konusu
olmayan ve açıklamada kullanılan pozun güncelliğine ilişkin değerlendirme yapılarak
kullanılan pozun güncel olmadığından bahisle itirazen şikayet başvurusunun reddedilmesinde
hukuka uygunluk bulunmadığı” yönündeki gerekçesinde hukuki isabet görülmemiştir. İdarenin
söz konusu cevap yazısında, N.YAR7 pozundaki işçilik girdileriyle ile ilgili hususların,
akaryakıt maliyetinin açıklanmasından kaynaklanan uyuşmazlıkla ilgisinin bulunmadığı,
idare tarafından, N.YAR7 pozunun bulunmadığından bahisle Kuruma gönderilmemesine
rağmen, varsayıma dayalı olarak 6x2 Özel Temizlik Aracının akaryakıt giderinin anılan poz
dikkate alınarak açıklanamayacağı değerlendirmelerine yer verildiği anlaşılmaktadır. Öte
yandan, davacı tarafından aşırı düşük teklif açıklamasında, 2019/354240 ihale kayıt numaralı
“2019 Yılı Avrupa 1. Bölge Abone İşleri Daire Başkanlığı Mesuliyet Alanındaki Atıksu
Altyapı Sistemlerinin Görüntülenmesi ve Temizlenmesi İşi” ihalesinde idarece 1 adet 6x2 Özel
Temizlik Aracının saatli akaryakıt sarfiyatının 14,62 lt/saat olarak kabul edildiğinin; yine
dava ve temyiz dilekçelerinde, 2020/499318 ihale kayıt numaralı “Avrupa Yakası 6. Kısım
Müteferrik Atıksu, Yağmursuyu, Dere Temizlik, Bakım, Onarım İnşaat” ihalesinde verilen
analiz formatlarında 03.036/A poz numaralı “Kombine Kanal Temizleme Aracı” analizine
açıkça yer verildiğinin iddia edildiği dikkate alındığında, idarenin anılan cevabının yanı sıra
davacının iddia ettiği hususların da göz önünde bulundurulması gerektiği ve uyuşmazlığın
sadece idarenin cevap yazısı dikkate alınarak çözülemeyeceği açıktır.
Bununla birlikte konunun, idarenin akaryakıt giderine dair yaklaşık maliyet hesabı
yönünden de değerlendirilmesi gerekmektedir. İdarece aşırı düşük teklif açıklaması
kapsamında teklifin önemli bileşeni olarak belirlenen ve teklifi aşırı düşük bulunan
isteklilerden yaklaşık maliyetin hesabına dair belgeler arasında 6x2 özel Temizlik Aracına ait
saatlik yakıt tüketiminin 0,4809 lt/metre olduğuna dair tablonun yer aldığı, anılan tablonun
dayanağı olan özel temizlik aracı ile aynı özellikleri taşıyan 1 adet özel temizlik aracının iş
kapsamında çalıştırılarak akaryakıt tüketiminin hesaplandığı, bu işlem çerçevesinde söz
konusu araç ile saat 7:27’de yakıt alınarak temizlik işlemine başlanıldığı, saat 17:21’e kadar
(yaklaşık olarak 10 saat) fiili temizlik yapıldığı, bu süre içerisinde 68,29 litre yakıt tüketildiği,
142 metre temizlik yapıldığı, toplam tüketilen yakıt miktarının toplam temizlenen metraja
bölünmesi ile metre başına yakıt tüketiminin 0,4809 litre olarak hesaplandığı anlaşılmaktadır.
İdarenin yaklaşık maliyete ilişkin hesabı böyle olmasına karşın yaklaşık maliyet
hesaplamasına esas alınan akaryakıt miktar tablosunda 6x2 Özel Temizlik Aracının yakıt
hesabının yukarıda belirtildiği şekilde “litre/metre” üzerinden değil, “litre/saat” üzerinden
yapıldığı dikkate alındığında, yaklaşık maliyetin hesaplanmasında bu kısım yönünden açıkça
hataya düşüldüğü anlaşılmaktadır.
Davacı tarafından N.YAR7 pozu çerçevesinde aracın saatlik akaryakıt tüketiminin
KAMU İHALE KURULU KARARI
Toplantı No
Gündem No
Karar Tarihi
Karar No
: 2021/036
: 24
: 02.09.2021
: 2021/UH.I-1618
12,50 kg/saat olarak belirlendiği, 12,50 kg / 0,845 kg/lt = 14,7929 litre/saat hesaplamasının
yapıldığı anlaşılmaktadır. Bu çerçevede, davacı tarafından aşırı düşük teklif açıklaması
kapsamında, alt ve üst ekipmandan oluşan özel temizlik aracının, bir bütün olarak, saatlik
yakıt tüketim miktarı için öngördüğü 14,7929 litre yakıt miktarının idarenin hesapladığı/
hesaplaması gereken yakıt miktarından fazla olup olmadığının da ihalede dikkate alınması
gerekmektedir. Bu durumda, kendi içerisinde tutarlı olmayan idarenin açıklama ve
cevaplarıyla yetinilerek davacının itirazen şikayet başvurusunun reddedilmesinde hukuka
uygunluk bulunmadığı anlaşıldığından, 2019/354240 ve 2020/499318 kayıt numaralı
ihalelerdeki benzer iş kalemlerine yönelik analizler kontrol edilerek idarenin uygulamalarının
teyit edilmesi, yukarıda yapılan açıklamalar da dikkate alınarak idare tarafından anılan iş
kalemine yönelik hesaplanan yaklaşık maliyet göz önünde bulundurularak davacının
akaryakıt giderine ilişkin açıklamalarının, haksız bir avantaj sağlayıp sağlamadığı
noktasında, yeniden bir değerlendirme yapılması gerektiği sonucuna varılmıştır.” ifadelerine
yer verilerek İdare Mahkemesi kararının farklı gerekçeyle onandığı görülmüştür.
Bu kararın uygulanmasını teminen alınan 29.07.2021 tarihli ve 2021/MK-305 sayılı
Kurul kararında da “1) Kamu İhale Kurulu’nun 24.02.2021 tarihli ve 2021/MK-78 sayılı
kararının hukuken geçerliliğini koruduğuna, 2) Kamu İhale Kurulu’nun 14.04.2021 tarihli ve
2021/UH.I-817 sayılı kararının, Pam İnş. ve Tur. Ltd. Şti.nin aşırı düşük teklif
açıklamalarının idarece reddedilmesine dayanak teşkil eden birinci gerekçeye ilişkin olarak
yapılan değerlendirmelerin yer aldığı kısmının iptaline, 3) Danıştay Onüçüncü Dairesi
kararında belirtilen gerekçeler doğrultusunda, Pam İnş. ve Tur. Ltd. Şti.nin aşırı düşük teklif
açıklamalarının idarece reddedilmesine dayanak teşkil eden birinci gerekçeye yönelik olarak
Kamu İhale Kurulu’nun 24.02.2021 tarihli ve 2021/MK-78 sayılı kararı çerçevesindeki
yeniden incelemenin Danıştay Onüçüncü Dairesi kararında yer verilen hususlar çerçevesinde
yapılmasına” karar verilmiştir.
Bu doğrultudaki yeniden inceleme kapsamında, Danıştay Onüçüncü Dairesi kararında
belirtilen ihalelere ilişkin ilgili bilgi/belge talep edilmiştir. İdare yazısında, 2019 yılında
gerçekleştirilen 2019/354240 İKN’li ihale ile 2020 yılında gerçekleştirilen ihalelerde
kullanılan teknik şartnamelerde 6x2 kombine temizlik aracının özellikleri bakımından
değişiklikler yapıldığı belirtilmiş, gerçekten de araçlarda aranan beygir gücü, vakum gücü vs.
özelliklerine ilişkin değişiklikler yapıldığı görülmüştür (sf.92 ve 109). İdarece bu
değişikliklere dayanılarak, 2019 yılında esas alınan 14,62 litre/saat tüketim miktarının 2020
yılında kullanılmadığı belirtilmiştir.
Öte yandan, başvuruya konu 2020/344651 İKN’li ihalede akaryakıt tüketiminin tespiti
için 11.05.2020 tarihinde tanzim edilen tutanak incelendiğinde, 0,4809 litre/metre değerindeki
temel tüketim miktarının, 2019/354240 İKN’li ihale neticesinde imzalanan sözleşmenin
yürütülmesinde kullanılan araçların çalıştırılması yoluyla hesaplandığı, bir başka anlatımla
hesaplanan değerin 2019 yılında gerçekleştirilen 2019/354240 İKN’li ihalenin Teknik
Şartnamesi’nde istenilen özelliklere sahip araçların akaryakıt tüketimine ait olduğu,
dolayısıyla başvuruya konu 2020/344651 İKN’li ihale için esas alınan akaryakıt tüketim
miktarının işin Teknik Şartnamesi’nde istenilen teknik özellikleri karşılamayan araçlar
üzerinden hesaplandığı sonucunun ortaya çıktığı anlaşılmıştır.
İdare yazısında 2020/499318 İKN’li ihale bakımından ise, bu ihalenin bir hizmet değil
yapım işi ihalesi olduğu, 03.036/A poz numaralı rayicin TF.901 poz numaralı “Atıksu ve
KAMU İHALE KURULU KARARI
Toplantı No
Gündem No
Karar Tarihi
Karar No
: 2021/036
: 24
: 02.09.2021
: 2021/UH.I-1618
yağmursuyu kolektör hatlarında muayene bacası yüzeylerinin hızlı kürlenen çimento esaslı
kaplama malzemesi ile santrifüj püskürtme kaplama tekniği ile rehabilitasyonun yapılması” iş
kalemi analizi içerisinde kullanıldığı, iş kalemine ait birim fiyat tarifleri ve analiz
incelendiğinde iş kaleminin muayene bacalarının kaplanması öncesinde temizliğinin
yapılması için kullanıldığının, boru hattının içinin temizliğinde kullanılmadığının tespit
edildiği hususları ifade edilmiştir.
Bu doğrultuda, 2020/499318 İKN’li ihalede kullanılan N.YAR7 poz numaralı iş
kaleminin başvuru konusu ihalede kullanılmasının uygun olmadığına ilişkin idarece yapılan
bu açıklamanın yerinde olduğu kanaatine varılmış ve idare uygulamalarında bu bakımdan bir
tutarsızlık bulunmadığı değerlendirilmiştir.
İdarece yaklaşık maliyet tespit edilirken, 6x2 kombine temizlik araçlarının akaryakıt
tüketimlerinin birim fiyat tarifleri çerçevesinde “Atıksu Şebeke Hatlarının Temizlenmesi”
başlıklı T.02 poz numaralı iş kalemi bünyesinde hesaba katıldığı ve bahse konu iş kalemi
analizi içerisinde 0,4809 litre/metre akaryakıt tüketimi öngörüldüğü, söz konusu iş kaleminin
birim fiyat teklif cetvelindeki miktarının 880.000 metre olduğu, dolayısıyla yaklaşık maliyet
hesaplanırken 6x2 kombine temizlik araçlarının toplam akaryakıt tüketiminin 423.192,00 litre
(0,4809 litre/metre x 880.000 metre) olarak dikkate alındığı, akaryakıt fiyatı olarak ise 5,71
TL/litre tutarının esas alındığı, bu itibarla toplamda 2.416.426,32 TL’lik bir maliyetin söz
konusu olduğu tespit edilmiştir.
Başvuru sahibi tarafından aşırı düşük teklif açıklamasında ise, 6x2 kombine temizlik
aracın akaryakıt tüketimi hesabında N.YAR7 poz numaralı iş kalemi analizindeki sarfiyatın
esas alındığı, buna göre saatlik tüketimin 14,7929 litre olarak hesaplandığı, dört adet aracın
bir günlük (sekiz saat) tüketiminin 473,373 litre (14,7929 x 8 x 4), 730 günlük tüketiminin ise
345.562,29 litre (473,373 x 730) öngörüldüğü, ayrıca 6x2 kombine temizlik araçlarının
öngörülmeyen durum akaryakıt tüketimi de 10.355,03 litre hesaplandığı ve toplam akaryakıt
tüketiminin 355.917,32 litre (345.562,29 + 10.355,03) olarak dikkate alındığı, akaryakıt fiyatı
olarak ise 4,52796 TL/litre tutarının esas alındığı, bu itibarla toplamda 1.611.579,39 TL’lik
bir maliyetin söz konusu olduğu anlaşılmıştır.
Netice itibarıyla, yukarıda aktarıldığı üzere, idarece “litre/metre” birimi üzerinden,
istekli tarafından ise “litre/saat” birimi üzerinden temel akaryakıt tüketim değerlerinin
belirlendiği, dolayısıyla idarenin ve isteklinin 6x2 kombine temizlik araçları için öngördüğü
akaryakıt tüketimlerinin söz konusu “temel” tüketim değerleri üzerinden kıyaslanmasının
mümkün olmadığı, bu doğrultuda yukarıda hesaplanan toplam akaryakıt tüketimlerinin
kıyaslanması gerektiği, bu şekilde kıyaslama yapıldığında ise idarece tespit edilen miktar ile
başvuru sahibinin açıklamasına konu miktar arasında istekli lehine %15,9 fark olduğu
anlaşılmış, Danıştay 13. Dairesi kararındaki “yakıt miktarının idarenin hesapladığı/
hesaplaması gereken yakıt miktarından fazla olup olmadığının da ihalede dikkate alınması
gerekmektedir.” ifadesi karşısında, yaklaşık maliyetin hesaplanmasında esas alınan tüketim
miktarlarının uygun şekilde tespit edildiğinin kabulü halinde, sunulan açıklamaların başvuru
sahibi lehine haksız avantaj sağladığı ve aşırı düşük teklif açıklamalarının reddini gerektirdiği
anlaşılmıştır.
Ancak; yukarıda yapılan inceleme neticesinde, başvuruya konu 2020/344651 İKN’li
ihale için esas alınan akaryakıt tüketim miktarının işin Teknik Şartnamesi’nde istenilen teknik
KAMU İHALE KURULU KARARI
Toplantı No
Gündem No
Karar Tarihi
Karar No
: 2021/036
: 24
: 02.09.2021
: 2021/UH.I-1618
özellikleri karşılamayan araçlar üzerinden hesaplandığının anlaşıldığı, bu doğrultuda başvuru
sahibinin akaryakıt tüketimine ilişkin öngördüğü miktarın idarenin uygun şekilde tespit
edilmeyen yaklaşık maliyete esas miktarı ile kıyaslanmasının uygun olmayacağı, bu bağlamda
istekli lehine haksız bir avantaj sağlanıp sağlanmadığının tespitinin mümkün olmadığı ve bu
durumun aşırı düşük teklif sorgulamasına ilişkin işlemlerin ve ihalenin sağlıklı şekilde
sonuçlandırılmasına engel teşkil ettiği; bunun yanı sıra Danıştay Onüçüncü Dairesi kararında
6x2 Özel Temizlik Aracının yakıt hesabı “litre/metre” üzerinden değil, “litre/saat” üzerinden
yapılarak yaklaşık maliyetin hesaplanmasında açıkça hataya düşüldüğü yönünde tespite yer
verildiği, yapılan bu tespitin doğruluğuna veya yanlışlığına ilişkin bir değerlendirme
içermemekle beraber, karar düzeltme yolu kapalı olmak üzere kesin olarak karar verilmiş
olması karşısında dikkate alınması gereken bu tespit dolayısıyla da incelemeye konu hususta
sağlıklı bir değerlendirme yapılması imkânının ortadan kalktığı; bu nedenlerle ihalenin
iptalinin gerektiği sonucuna ulaşılmıştır.
Sonuç olarak, yukarıda mevzuata aykırılıkları belirtilen işlemlerin düzeltici işlemle
giderilemeyecek nitelikte işlemler olduğu tespit edildiğinden, ihalenin iptali gerekmektedir.
Açıklanan nedenlerle, 4734 sayılı Kanun'un 65'inci maddesi uyarınca bu kararın tebliğ
edildiği veya tebliğ edilmiş sayıldığı tarihi izleyen 30 gün içerisinde Ankara İdare
Mahkemelerinde dava yolu açık olmak üzere,
Anılan Kanun'un 54'üncü maddesinin onbirinci fıkrasının (a) bendi gereğince ihalenin
iptaline,
Oybirliği ile karar verildi.