Ana Sayfa
/
Kararlar
/
İstanbul Ağaç ve Pey. Eği. Hiz. Hay. Bah. İşl. San. Tic. A.Ş
/
2021/403427-Sürücüsüz Araç ve İş Makinesi Kiralama Hizmeti Alımı İşi (36 Aylık)
Bilgi
İKN
2021/403427
Başvuru Sahibi
Elpa Tem. Sos. Hiz. Bil. İnsan Kay. Sağ. Hiz. İnş. Tar. San. ve Tic. Ltd. Şti.
İdare
İstanbul Ağaç ve Pey. Eği. Hiz. Hay. Bah. İşl. San. Tic. A.Ş
İşin Adı
Sürücüsüz Araç ve İş Makinesi Kiralama Hizmeti Alımı İşi (36 Aylık)
KAMU İHALE KURULU KARARI
Toplantı No
Gündem No
Karar Tarihi
Karar No
: 2021/038
: 28
: 15.09.2021
: 2021/UH.I-1742
BAŞVURU SAHİBİ:
Elpa Tem. Sos. Hiz. Bil. İnsan Kay. Sağ. Hiz. İnş. Tar. San. ve Tic. Ltd. Şti.,
İHALEYİ YAPAN İDARE:
İstanbul Ağaç ve Pey. Eği. Hiz. Hay. Bah. İşl. San. Tic. A.Ş,
BAŞVURUYA KONU İHALE:
2021/403427 İhale Kayıt Numaralı “Sürücüsüz Araç ve İş Makinesi Kiralama Hizmeti Alımı
İşi (36 Aylık)” İhalesi
KURUM TARAFINDAN YAPILAN İNCELEME:
İstanbul Ağaç ve Pey. Eği. Hiz. Hay. Bah. İşl. San. Tic. A.Ş tarafından 11.08.2021
tarihinde açık ihale usulü ile gerçekleştirilen “Sürücüsüz Araç ve İş Makinesi Kiralama
Hizmeti Alımı İşi (36 Aylık)” ihalesine ilişkin olarak Elpa Tem. Sos. Hiz. Bil. İnsan Kay.
Sağ. Hiz. İnş. Tar. San. ve Tic. Ltd. Şti.nin 05.08.2021 tarihinde yaptığı şikâyet
başvurusunun, idarenin 12.08.2021 tarihli yazısı ile reddi üzerine, başvuru sahibince
18.08.2021 tarih ve 37473 sayı ile Kurum kayıtlarına alınan 18.08.2021 tarihli dilekçe ile
itirazen şikâyet başvurusunda bulunulmuştur.
Başvuruya ilişkin olarak 2021/1351 sayılı itirazen şikâyet dosyası kapsamında yapılan
inceleme neticesinde esas inceleme raporu tanzim edilmiştir.
KARAR:
Esas inceleme raporu ve ekleri incelendi.
İtirazen şikâyet dilekçesinde özetle,
1) İdari Şartname’nin 25.3.1’inci maddesinde “Teknik Şartnamede Yükleniciye ait
olduğu belirtilen tüm giderler teklif fiyatına dahildir” ifadesine yer verildiği, Hizmet Alımı
ihaleleri Uygulama Yönetmeliği’nin ekinde yer alan Tip Sözleşmelerin 12 nolu dipnotunda,
sözleşme metninin 7’nci maddesinin nasıl doldurulması gerektiğinin belirtildiği, ancak
ihaleye ait Sözleşme Tasarısı’nın 7.1’inci maddesinde anılan dipnot düzenlemeleri göz
önünde bulundurulmayarak teklif fiyata dahil giderlerin tamamının belirtilmediği, bu hususun
ise tekliflerin hazırlanmasında belirsizliğe neden olduğu,
2) Sözleşme Tasarısı’nın “Ödeme yeri ve şartları” başlıklı 12’inci maddesinde hak ediş
ödemelerinin isteklilere nasıl ve ne sürede yapılacağına ilişkin net bir düzenleme yapılmadığı,
Hizmet İşleri Genel Şartnamesi’nin “Hakediş ödemeleri” başlıklı 42’nci maddesinde
sözleşme bedelinin iş süresince dönemler itibariyle ödenmesi veya sözleşme bedelinin bir
defada ödenmesi olarak iki farklı ödeme durumunun yer aldığı, sözleşme bedelinin iş
süresince dönemler itibariyle ödenmesi halinde ise sözleşmenin birim fiyatlı ya da götürü
bedel oluşuna göre farklı düzenlemelerin bulunduğu, ödeme süresinin belirlenmesi hususunda
idareye takdir yetkisinin verilmediği, “Mali İşler Müdürlüğünün ödeme planı doğrultusunda
60 (Altmış) gün içinde ödenir.” İfadesinden ödemelerin idarenin takdirine bırakıldığının
anlaşıldığı, bu haliyle belirsizlik taşıdığı,
3) Sözleşme Tasarısı’nın 16’ıncı maddesinde yer alan düzenlemenin mevzuata ve
hukuka aykırı olduğu, anılan düzenlemede cezanın her bir araç için ayrı ayrı uygulanacağının
KAMU İHALE KURULU KARARI
Toplantı No
Gündem No
Karar Tarihi
Karar No
: 2021/038
: 28
: 15.09.2021
: 2021/UH.I-1742
belirtildiği, aynı maddenin 3’üncü alt maddesinde ise aykırılık halinde karşılaşılacak cezaya
yer verildiği, ancak bunun araç başına mı yoksa tüm araçlar için mi olduğunun belirtilmediği,
bu haliyle cezai hükümlerin farklılık yarattığı, bu durumun keyfi uygulamalara yol
açabileceği,
Yine anılan Tasarının 16.1.3’üncü maddesinde yer verilen düzenlemede yükleniciye
uygulanacak cezai işlemler öngörüldüğü ve bu işlemlerin her bir araç için ayrı ayrı
uygulanacağı, bununla birlikte teslim edilen araçların Teknik Şartname’de belirlenen
özellikleri taşımadığı durumda da yükleniciye ayrıca cezai işlemler uygulanacağının
anlaşıldığı, ancak teslim edilen araçların idare tarafından Teknik Şartname’de belirtilen
özellikleri haiz olmadığının tespiti durumunda karşı karşıya kalınacak cezai yaptırımların araç
başına olup olmadığına ilişkin belirlemenin yapılmadığı, alıma konu işin 898 adet araç ve iş
makinesinin kiralanması işi olduğu hususu da göz önüne alındığında anılan düzenlemenin
belirsizlik ve tereddüt doğurucu nitelikte olduğu, işin yürütülmesi sürecine ilişkin aykırılık
hallerini kapsadığı ve sözleşmenin uygulanması aşamasında farklı uygulamalara sebebiyet
verebileceği
4) Teknik Şartname’de “araçlar en fazla 10.000 km olacaktır” ifadesine yer verildiği,
söz konusu ifadenin ihaleye katılacak isteklileri sınırlayan bir ifade olduğu, şirketlerin
hâlihazırda mevcut işi yapmakta olduğu, 10.000 km şartı ile rekabet ilkesinin kısıtlandığı, bu
düzenleme ile araçlarının yenilenmesi gerektiğinden bu durumun maliyetlerini yükselteceği
ve kamu zararına sebep olacağı, söz konusu ifadenin ihalenin verimliliği ve
fonksiyonelliğinin arttırılması açısından düzeltilmesi gerektiği,
Ayrıca araçların çoğunluğunun asgari 2020 model veya üzeri olması gerektiğinin
düzenlendiği, söz konusu hususun rekabeti engeller nitelikte olduğu, bu işi yapan isteklilerin
2019 model araçlarının kullanılamayacağı, maliyeti arttıracağı, kaynakların verimli
kullanılması ilkesine uygun olmadığı,
5) İhalenin kısmi teklife açık olmadığı, ancak ihale kapsamında çalıştırılacak 898 adet
aracın, binek, kamyon, kamyonet, hafif ticari araç, hidrolik sıkıştırmak kamyon ve
minibüslerden oluştuğu, ihaleye katılımın daraltıldığı, başvuruya konu ihalede çalıştırılacak
araç tiplerine göre ihalenin kısımlara ayrılması ve her bir kısım için yeterlik kriterlerinin ayrı
ayrı belirlenmesi gerektiği,
6) İhale kapsamında çalıştırılacak araçlar için teklif edilen bedellerin harcama
talimatının verildiği hangi yılın hangi ayına göre araçların kasko değerlerinin %2’sini
geçmeyecek şekilde verilip verilmeyeceği konusunda ihale dokümanında bir düzenleme
yapılmadığı,
7) İhale konusu işte kullanılması öngörülen araçların bakım masraflarının yükleniciye
ait olduğu ve teklif fiyata dahil edilmesi gerektiğinin belirtildiği, anılan araçların sözleşme
süresince ne kadar mesafe kaydedeceklerine ilişkin net bir sayı/miktar belirtilmediği,
araçların kullanımında kilometre sınırının olmayacağı ve araçların 7 gün 24 saat
kullanılabileceğinin anlaşıldığı, gerekli giderlerin teklife dahil edilebilmesi için araçların
tahmini olarak sözleşme süresince ne kadar mesafe gideceklerinin ihale dokümanı içeriğinde
net bir biçimde düzenlenmesi gerektiği, sağlıklı teklif verilmesine engel olduğu,
8) İhale dokümanına yönelik süresi içerisinde başvuru yaptıkları, ihale dokümanına
yönelik şikayet başvurularının ihale veya son başvuru tarihinden önce sonuçlandırılması
KAMU İHALE KURULU KARARI
Toplantı No
Gündem No
Karar Tarihi
Karar No
: 2021/038
: 28
: 15.09.2021
: 2021/UH.I-1742
gerektiği, buna rağmen ihale tarihinden 1 gün sonra cevap verildiği, teklif verilemediğinden
rekabet ilkesinin ihlal edildiği iddialarına yer verilmiştir.
Başvuru sahibinin iddialarının değerlendirilmesi sonucunda aşağıdaki hususlar tespit
edilmiştir.
1) Başvuru sahibinin 1’inci iddiasına ilişkin olarak:
Hizmet Alımı İhaleleri Uygulama Yönetmeliği’nin “İdari şartname” başlıklı 14’üncü
maddesinde “(1) İdare, uygulayacağı ihale usulüne ilişkin bu Yönetmelik ekinde yer alan tip
idari şartnameyi esas alarak idari şartnamesini hazırlar. Tip idari şartnamede boş bırakılan
veya dipnota alınan hususlar, işin özelliğine göre 4734 sayılı Kanun, 5/1/2002 tarihli ve 4735
sayılı Kamu İhale Sözleşmeleri Kanunu ve diğer mevzuat hükümlerine aykırı olmayacak
şekilde düzenlenir.
(2) İdare, tip idari şartnamede düzenlenmeyen, ancak işin özelliğine göre
düzenlenmesine gerek duyulan hususları, 4734 ve 4735 sayılı Kanunlar ile diğer mevzuat
hükümlerine aykırı olmamak koşuluyla, maddeler halinde düzenleyerek “Diğer Hususlar”
bölümüne ekleyebilir.” hükmü,
“Sözleşme tasarısı” başlıklı 17’nci maddesinde “(1) İdare, sözleşme tasarısını bu
Yönetmeliğin ekinde yer alan tip sözleşmeyi esas alarak hazırlar.
(2) Tip sözleşmede boş bırakılan veya dipnota alınan hususlar, işin özelliğine ve
sözleşme türüne (götürü bedel/birim fiyat) göre 4734 ve 4735 sayılı Kanunlar ile diğer
mevzuat hükümlerine aykırı olmayacak şekilde düzenlenir.” hükmü,
Hizmet Alımlarına Ait Tip Sözleşme’nin “Sözleşme bedeline dâhil olan giderler”
başlıklı 7’nci maddesine ilişkin 12 nolu dipnotunda “Ulaşım, sigorta, vergi, resim ve harç
giderlerinden hangisinin sözleşme bedeline dâhil olacağı burada belirtilecek ve ayrıca idari
şartnamede teklif fiyata dahil olduğu belirtilen diğer giderler buraya yazılacaktır.”
açıklaması,
İdari Şartname’nin “ İhale konusu işe ilişkin bilgiler” başlıklı 2’nci maddesinde “2.1.
İhale konusu hizmetin;
a) Adı: Sürücüsüz Araç ve İş Makinesi Kiralama Hizmeti Alımı İşi (36 Aylık)
b) Miktarı ve türü: 36 Ay Süreli 41 Kalem (898 Adet Araç ve İş Makinesi ile 898 Adet
Araç Takip Cihazı)
Araçların Cins ve Miktarları Aşağıdaki Ek Düzenlemeler Tablosunda Belirtilmiştir.
Araçların Cins ve Miktarları Teknik şartnamede belirtilmiştir.
Ayrıntılı bilgi idari şartnamenin ekinde yer almaktadır.
c) Yapılacağı yer: İstanbul Geneli ve Yurt içinde Diğer İllerde Kullanılabilecektir.
ç) Bu bent boş bırakılmıştır.” düzenlemesi,
“Teklif fiyata dahil olan giderler” başlıklı 25’inci maddesinde “25.1. Sözleşmenin
uygulanması sırasında, ilgili mevzuat gereğince ödenecek ulaşım, sigorta, vergi, resim ve harç
giderleri teklif fiyata dahildir.
25.2. 25.1. maddesinde yer alan gider kalemlerinde artış olması ya da benzeri yeni
gider kalemlerinin oluşması hallerinde, teklif edilen fiyatın bu tür artış ya da farkları
KAMU İHALE KURULU KARARI
Toplantı No
Gündem No
Karar Tarihi
Karar No
: 2021/038
: 28
: 15.09.2021
: 2021/UH.I-1742
karşılayacak payı içerdiği kabul edilir. Yüklenici, bu artış ve farkları ileri sürerek herhangi bir
hak talebinde bulunamaz.
25.3. Teklif fiyata dahil olan diğer giderler aşağıda belirtilmiştir:
25.3.1. Teknik Şartnamede Yükleniciye ait olduğu belirtilen tüm giderler teklif fiyatına
dahildir.” düzenlemesi,
Sözleşme Tasarısı’nın “Sözleşme bedeline dahil olan giderler” başlıklı 7’nci
maddesinde “7.1. Taahhüdün (ilave işler nedeniyle meydana gelebilecek artışlar dahil) yerine
getirilmesine ilişkin
Araçların periyodik muayene ve bakım, her türlü arıza bakım onarım, parça değişimi,
kaza, kayıp ve çalıntı giderleri ile araçlarda bulundurulması gerekli resmi belgelerin temini,
her türlü Mecburî Malî Mes'ûliyet ve Kasko sigortalarının bulunmaması ve vergilerinin
ödenmemiş veya eksik ödenmiş olması nedeniyle kesilebilecek trafik cezaları, sigorta
şirketinin karşılamadığı hasar bedelleri, OGS - HGS vb. cihazlar ve bu cihazların tamir ve
bakımı, teknik şartnamede yer alan her türlü giderler sözleşme bedeline dahildir. İlgili
mevzuatı uyarınca hesaplanacak Katma Değer Vergisi, sözleşme bedeline dahil olmayıp İdare
tarafından Yükleniciye ödenecektir.” düzenlemesi yer almaktadır.
İhaleye ilişkin doküman düzenlemelerinde, teklif bedeline dâhil giderlerin İdari
Şartname’nin “Teklif fiyata dahil olan giderler” başlıklı 25’inci maddesinde düzenlendiği,
Sözleşme Tasarısı’nın “Sözleşme bedeline dahil olan giderler” başlıklı 7’nci maddesinde de
taahhüdün (ilave işler nedeniyle meydana gelebilecek artışlar dahil) yerine getirilmesine
ilişkin araçların periyodik muayene ve bakım, her türlü arıza bakım onarım, parça değişimi,
kaza, kayıp ve çalıntı giderleri ile araçlarda bulundurulması gerekli resmi belgelerin temini,
her türlü mecburi mali mesuliyet ve kasko sigortalarının bulunmaması ve vergilerinin
ödenmemiş veya eksik ödenmiş olması nedeniyle kesilebilecek trafik cezaları, sigorta
şirketinin karşılamadığı hasar bedelleri, OGS - HGS vb. cihazlar ve bu cihazların tamir ve
bakımı ile İdari Şartname'nin 25.3.1. maddesinde düzenlenen yükleniciye ait olduğu belirtilen
tüm giderlerin teklif bedeline dahil olduğunun düzenlendiği tespit edilmiştir.
Sözleşme Tasarısı’nın “Sözleşme bedeline dahil olan giderler” başlıklı 7’nci
maddesinde ihale konusu iş kapsamında yükleniciye ait olan giderlere ayrı ayrı yer
verildiği,(ör: muayene ve bakım, her türlü arıza bakım onarım…) sayılan giderler dışında
ayrıca Teknik Şartname’de yer alan her türlü giderin de sözleşme bedeline dahil olduğunun
düzenlendiği görüldüğünden başvuru sahibinin iddiasının yerinde olmadığı sonucuna
varılmıştır.
2) Başvuru sahibinin 2’nci iddiasına ilişkin olarak:
Hizmet İşleri Genel Şartnamesi’nin “Hakediş ödemeleri” başlıklı 42’nci maddesinde
“…1- Toplam Bedel Üzerinden Birim Fiyat Sözleşmelerde;
Geçici hakediş raporları yüklenicinin başvurusu üzerine, sözleşme veya eklerinde
aksine bir hüküm bulunmadıkça ayda bir defa düzenlenir. Gelecek yıllara sari olmayan
sözleşmelerde yaptırılan işler için, son hakediş raporu bütçe yılının sonuna rastlayan ayın
yirminci (20.) günü düzenlenir.
İşe başladığından beri meydana getirilen işler, kontrol teşkilatı tarafından yüklenici
veya vekili ile birlikte hesaplanır ve bulunan miktarlar, teklif edilen birim fiyatlarla çarpılmak
KAMU İHALE KURULU KARARI
Toplantı No
Gündem No
Karar Tarihi
Karar No
: 2021/038
: 28
: 15.09.2021
: 2021/UH.I-1742
suretiyle sözleşmedeki esaslara uygun olarak hakediş raporuna geçirilir.
Düzenlenen hakediş raporunun işleme konulabilmesi için, yüklenici veya işbaşında
bulunan vekili tarafından imzalanmış olması gereklidir.
Yüklenici veya vekili, bildirilen günde, hakedişe esas hesaplamaların yapılmasında
hazır bulunmazsa kontrol teşkilatı hesaplamaları tek başına yaparak hakediş raporunu
düzenler ve yüklenicinin bu husustaki itirazları kabul edilmez.
Hakediş raporu düzenlendikten sonra bir hafta içinde yüklenici raporu imzalamazsa
kontrol teşkilatı, hakediş raporunu idareye gönderir ve rapor yüklenici tarafından
imzalanıncaya kadar idarede hiçbir işlem yapılmaksızın bekletilir. Yüklenici hakediş
raporlarını zamanında imzalamazsa, ödemede meydana gelecek gecikmeden dolayı hiçbir
şikayet ve istekte bulunamaz.
Hazırlanan ve iki tarafça imzalanmış bulunan geçici hakediş raporu, tahakkuk işlemi
yapılıncaya kadar, yetkili makamlar tarafından düzeltilebilir. Ancak bu düzeltme sırasında
eski rakam ve yazıların okunabilir şekilde çizilmiş olarak hakediş raporunda bulunması ve
düzeltme yapan yetkililerin imzasını taşıması gereklidir. Ancak bu düzeltmeler yeniden sayfa
düzenlemeyi gerektirecek ölçüde fazla ise, esas sayfa üzerinde düzeltmenin yapıldığına ilişkin
açıklama bulunmak şartı ile, yeniden ayrı bir sayfa düzenlenip hakediş raporuna eklenir.
Her hakediş tutarına, eğer sözleşmede öngörülmüşse eklenecek miktar dahil edilir.
Bulunan miktardan, bir önceki hakediş tutarı çıkarılarak bulunan miktara, ilgili mevzuata
göre hesaplanacak Katma Değer Vergisi (KDV) eklenir. Bu miktardan sözleşmede yazılı
kesintiler, varsa yüklenicinin idareye olan borçları ve cezalar ile kanunen alınması gereken
vergiler kesilir. Hakediş raporu, yüklenici veya vekili tarafından imzalandığı tarihten
başlamak üzere en geç sözleşmesinde yazılı sürenin sonunda, eğer sözleşmede bu hususta bir
kayıt yoksa otuz gün içinde tahakkuka bağlanır. Bu tarihten başlamak üzere otuz gün içinde
de ödeme yapılır.” düzenlemesi,
Sözleşme Tasarısı’nın “Ödeme yeri ve şartları” başlıklı 12’nci maddesinde “12.1.
Sözleşme bedeli (ilave işler nedeniyle meydana gelebilecek artışlara ilişkin bedel dahil) Mali
İşler Müdürlüğü'nce ve Genel Şartnamenin hatalı, kusurlu ve eksik işlere ilişkin hükümleri
saklı kalmak kaydıyla aşağıda öngörülen plan ve şartlar çerçevesinde ödenecektir:
Yüklenicinin işin yürütülmesi esnasında şartnamede belirtilen yükümlüklerini yerine
getirip getirmediğinin kontrol teşkilatı tarafından tutulan kayıt ve tutanaklar ile
belirlenmesini müteakip, düzenlenen faturalar varsa cezai vb. kesintiler yapılmak sureti ile
Mali İşler Müdürlüğünün ödeme planı doğrultusunda 60 (Altmış) gün içinde ödenir.
12.1.1. Hakediş raporu, yüklenici veya vekili tarafından imzalandığı tarihten
başlamak üzere 30 gün içinde tahakkuka bağlanır. Bu tarihten başlamak üzere otuz gün içinde
de ödeme yapılır.
12.2. Yüklenici iş programına göre daha fazla iş yaparsa, İdare bu fazla işin bedelini
imkan bulduğu takdirde öder.
12.3. Yüklenici yapılan işe ilişkin hakediş ve alacaklarını idarenin yazılı izni
olmaksızın başkalarına devir veya temlik edemez. Temliknamelerin noterlikçe düzenlenmesi ve
idare tarafından istenilen kayıt ve şartları taşıması zorunludur.” düzenlemesi yer almaktadır.
Sözleşme Tasarısı’nın 12’nci maddesinde yüklenicinin işin yürütülmesi esnasında
şartnamede belirtilen yükümlüklerini yerine getirip getirmediğinin kontrol teşkilatı tarafından
tutulan kayıt ve tutanaklar ile belirlenmesini müteakip, düzenlenen faturalar varsa cezai vb.
kesintiler yapılmak sureti ile Mali İşler Müdürlüğünün ödeme planı doğrultusunda 60
KAMU İHALE KURULU KARARI
Toplantı No
Gündem No
Karar Tarihi
Karar No
: 2021/038
: 28
: 15.09.2021
: 2021/UH.I-1742
(Altmış) gün içinde ödeneceği düzenlemesine yer verilmiş olmakla birlikte, anılan
düzenlemede hakediş raporunun, yüklenici veya vekili tarafından imzalandığı tarihten
başlamak üzere 30 gün içinde tahakkuka bağlanacağı ve bu tarihten başlamak üzere 30 gün
içinde de ödeme yapılacağı belirtilmiştir.
Hizmet İşleri Genel Şartnamesi’nin 42’nci maddesinde, hakediş raporunun yüklenici
veya vekili tarafından imzalandığı tarihten itibaren en geç sözleşmede yazılı süre sonunda,
sözleşmede bu hususta bir kayıt yoksa 30 gün içinde tahakkuka bağlanacağı, bu tarihten
itibaren başlamak üzere 30 gün içinde de ödeme yapılacağı düzenlenmiştir.
Buna göre, hakedişin tahakkuka bağlanmasına ilişkin olarak Genel Şartname’de
belirtilen süreden farklı bir süre belirlenmesinin idarenin takdirinde olduğu, ancak
yükleniciye yapılacak ödemenin tahakkuk tarihinden itibaren 30 gün içinde yapılması
gerektiği, bu itibarla ödeme süresinin belirlenmesi hususunda idareye herhangi bir takdir
yetkisi verilmediği anlaşılmaktadır.
Aktarılan Sözleşme Tasarısı’nın “Ödeme yeri ve şartları” başlıklı 12’nci maddesinde
her ne kadar ödemelerin, yüklenicinin işin yürütülmesi esnasında şartnamede belirtilen
yükümlüklerini yerine getirip getirmediğinin kontrol teşkilatı tarafından tutulan kayıt ve
tutanaklar ile belirlenmesini müteakip, düzenlenen faturalar varsa cezai vb. kesintiler
yapılmak sureti ile mali işler müdürlüğünün ödeme planı doğrultusunda 60(Altmış) gün
içinde ödeneceği yönünde bir ifade bulunsa da, anılan maddenin devamında Hizmet İşleri
Genel Şartnamesi’nin “Hakedişler ve Ödeme” başlıklı yedinci bölümünde teklif birim fiyat
sözleşmeler için öngörülen usul ve esaslar çerçevesinde, hakediş raporu, yüklenici veya vekili
tarafından imzalandığı tarihten başlamak üzere 30 gün içinde tahakkuka bağlanacağı, bu
tarihten başlamak üzere 30 gün içinde de ödeme yapılacağının açık bir şekilde ifade edildiği,
ayrıca şikayete cevap yazısında idare tarafından “…30 günlük tahakkuka bağlanma süresi ile
30 gün içinde ödenmesi düzenlemelerinin birlikte dikkate alınarak toplam 60 günlük bir
ödeme planının ortaya konduğu” ifadesine yer verildiği, söz konusu 60 günlük sürenin 30
gün tahakkuk, 30 gün ödeme süresi olarak değerlendirilmesi gerektiğinin ifade edildiği
anlaşılmış olup başvuru sahibinin iddiaları yerinde görülmemiştir.
3) Başvuru sahibinin 3’üncü iddiasına ilişkin olarak:
Sözleşme Tasarısı’nın “Sözleşmeye aykırılık halleri, cezalar ve sözleşmenin feshi”
başlıklı 16’ncı maddesinde “16.1. İhale konusu işin niteliği ve özelliğine göre işin
sözleşmesine uygun olmayan haller ve idare tarafından uygulanacak cezalar aşağıda
belirtilmiştir:
16.1.1. Sözleşme hükümlerine uyulmaması halinde uygulanacak asgari ceza oranı,
sözleşme bedelinin Yüzde 0,05 dır. Aynı fiilin tekrarı halinde bu oran % 50 artırımlı
uygulanır.
16.1.2. Aşağıdaki tabloda yer alan aykırılık hallerinde aynı satırda belirtilen oranda
ceza uygulanır. Bu aykırılıkların üçten az olmamak üzere, tabloda belirtilen sayıda
gerçekleşmesi halinde, ayrıca 4735 sayılı Kanunun 20 nci maddesinin (b) bendine göre
protesto çekmeye gerek kalmaksızın, son aykırılığa ilişkin ceza kesilmeden sözleşme feshedilir.
Aykırılık Hali
İhtar Yapılacaktır/İhtar Sözleşme
Sözleşmenin
KAMU İHALE KURULU KARARI
Toplantı No
Gündem No
Karar Tarihi
Karar No
: 2021/038
: 28
: 15.09.2021
: 2021/UH.I-1742
Yapılmayacaktır26.2
Bedeli
Feshini
Sıra
No
Üzerinden Gerektiren
Kesilecek
Ceza
Aykırılık
Sayısı26.3
Oranı
İDARE'nin
talebinin 5 (beş) takvim günü
içerisinde
halinde
ilave
araç
5,00
İhtar Yapılmayacaktır
Yüzde
0,07
karşılanmaması
Kiralanacak
hizmet
araçlarının periyodik bakım,
muayene, arıza, kaza, bakım-
onarım, kayıp, çalıntı vb.
gibi sebeplerle hizmet dışı
kalması neticesinde, hizmetin
5,00
İhtar Yapılmayacaktır
Yüzde
0,06
aksamaması
için
yüklenicinin aynı cins ve
modeldeki hizmet aracını 24
(yirmidört)
saat
içinde
İDARE'ye tahsis edememesi
halinde
Bakımsız, uygunsuz, hizmetin
ifası için yeterli görülmeyen
ve zaman içerisinde görevini
ifa edemeyecek duruma
gelen kiralık iş makinelerinin
ve araçların değiştirilmesi
5,00
İhtar Yapılmayacaktır
Yüzde
0,07
talep
edildiği
günden
itibaren 5 (beş) takvim günü
içerisinde değiştirilmemesi
halinde
Kiralanacak
araçlarında
hizmet
meydana
gelebilecek herhangi bir
kaza nedeniyle veya
YÜKLENİCİ'nin
5,00
taahhüdünde olup eksik İhtar Yapılmayacaktır
bırakılan bir iş nedeniyle,
Yüzde
0,08
İDARE'nin zarara uğraması
halinde yaptığı harcamalar,
her türlü arıza ve hasar
bedelleri
YÜKLENİCİ
KAMU İHALE KURULU KARARI
Toplantı No
Gündem No
Karar Tarihi
Karar No
: 2021/038
: 28
: 15.09.2021
: 2021/UH.I-1742
tarafından 10 takvim günü
içinde karşılanmaması
halinde
Sözleşmenin imzalanmasına
müteakip, belirtilen işe
başlama tarihine kadar araç
takip sistemi takılmayan veya
5,00
5,00
İhtar Yapılmayacaktır
Yüzde
0,06
kullanıma
hazır
halde
olmaması halinde
Sözleşmenin imzalanmasına
müteakip, belirtilen işe
başlama tarihine kadar
akaryakıt araç taşıt tanıma İhtar Yapılmayacaktır
kiti takılmayan veya
Yüzde
0,06
kullanıma hazır durumda
olmaması halinde
16.1.3. Aşağıdaki aykırılık hallerinden birinin gerçekleşmesi halinde, 4735 sayılı
Kanunun 20 nci maddesinin (b) bendine göre protesto çekmeye gerek kalmaksızın sözleşme
idarece feshedilir.
1. Sözleşmede belirtilen işe başlama tarihinde İhale İhtiyaç Listesinde belirtilen
kiralık hizmet araçlarının tamamını teslim etmemesi
16.1.4. Kesilecek cezanın toplam tutarı, hiçbir durumda, sözleşme bedelinin % 30unu
geçemez. Toplam ceza tutarının, sözleşme bedelinin % 30unu geçmesi durumunda, bu orana
kadar ceza uygulanır ve 4735 sayılı Kanunun 20 nci maddesinin (b) bendine göre protesto
çekmeye gerek kalmaksızın sözleşme feshedilir.
16.2. Yukarıda belirtilen cezalar ayrıca protesto çekmeye gerek kalmaksızın
yükleniciye yapılacak ödemelerden kesilir. Cezanın ödemelerden karşılanamaması halinde
ceza tutarı yükleniciden ayrıca tahsil edilir.
16.3. 4735 sayılı Kanunun 20 nci maddesi gereğince yapılacak ihtarda belirtilen
sürenin bitmesine rağmen aynı durumun devam etmesi halinde, ayrıca protesto çekmeye gerek
kalmaksızın kesin teminat ve varsa ek kesin teminat gelir kaydedilir ve sözleşme feshedilerek
hesabı genel hükümlere göre tasfiye edilir.
16.4. Sözleşmenin uygulanması sırasında yüklenicinin 4735 sayılı Kanunun 25 inci
maddesinde sayılan yasak fiil veya davranışlarda bulunduğunun tespit edilmesi, halinde ise
ayrıca protesto çekmeye gerek kalmaksızın kesin teminat ve varsa ek kesin teminatlar gelir
kaydedilir ve sözleşme feshedilerek hesabı genel hükümlere göre tasfiye edilir.” düzenlemesi
yer almaktadır.
Yukarıda yer verilen Sözleşme Tasarısı’nın 16.1.2’nci maddesinde yer alan tabloya
göre,
- İdarenin ilave araç talebinin 5 (beş) takvim günü içerisinde karşılanmaması halinde,
sözleşme bedeli üzerinden %0,07,
- Kiralanacak hizmet araçlarının periyodik bakım, muayene, arıza, kaza, bakım-
onarım, kayıp, çalıntı vb. gibi sebeplerle hizmet dışı kalması neticesinde, hizmetin
aksamaması için yüklenicinin aynı cins ve modeldeki hizmet aracını 24 (yirmidört) saat
KAMU İHALE KURULU KARARI
Toplantı No
Gündem No
Karar Tarihi
Karar No
: 2021/038
: 28
: 15.09.2021
: 2021/UH.I-1742
içinde idareye tahsis edememesi halinde, sözleşme bedeli üzerinden %0,06,
- Bakımsız, uygunsuz, hizmetin ifası için yeterli görülmeyen ve zaman içerisinde
görevini ifa edemeyecek duruma gelen kiralık iş makinelerinin ve araçların değiştirilmesi
talep edildiği günden itibaren 5 (beş) takvim günü içerisinde değiştirilmemesi halinde,
sözleşme bedeli üzerinden %0,07,
- Kiralanacak hizmet araçlarında meydana gelebilecek herhangi bir kaza nedeniyle
veya yüklenicinin taahhüdünde olup eksik bırakılan bir iş nedeniyle, idarenin zarara uğraması
halinde yaptığı harcamalar, her türlü arıza ve hasar bedelleri yüklenici tarafından 10 takvim
günü içinde karşılanmaması halinde, sözleşme bedeli üzerinden %0,08,
- Sözleşmenin imzalanmasına müteakip, belirtilen işe başlama tarihine kadar araç
takip sistemi takılmayan veya kullanıma hazır halde olmaması halinde, sözleşme bedeli
üzerinden %0,06,
- Sözleşmenin imzalanmasına müteakip, belirtilen işe başlama tarihine kadar akaryakıt
araç taşıt tanıma kiti takılmayan veya kullanıma hazır durumda olmaması halinde, sözleşme
bedeli üzerinden %0,06 oranında ceza belirlendiği görülmektedir.
Yukarıda yer verilen aykırılık hallerinin üçten az olmamak üzere, tabloda belirtilen
sayıda gerçekleşmesi halinde, 4735 sayılı Kanunun 20 nci maddesinin (b) bendine göre
protesto çekmeye gerek kalmaksızın, son aykırılığa ilişkin ceza kesilmeden sözleşmenin
feshedileceği, ancak yüklenicinin sözleşmede belirtilen işe başlama tarihinde ihale ihtiyaç
listesinde belirtilen kiralık hizmet araçlarının tamamını teslim etmemesi durumunda aykırılık
bir defa gerçekleşmiş olsa dahi 4735 sayılı Kanun’un 20’nci maddesinin (b) bendine göre
protesto çekmeye gerek kalmaksızın sözleşmenin feshedilebileceği düzenlenmiştir.
Söz konusu düzenlemelerin işin yüklenici tarafından gereğince ifa edilmemesi halinde
idarece gerçekleştirilecek işlemlere ilişkin olduğu, söz konusu cezaların belirsizlik taşımadığı,
ihale konusu işte araç sayısının belli olduğu, cezalara dair düzenlemenin tüm araçlara yönelik
olduğu ve aykırılık gerçekleşen her bir araç için ayrı ayrı uygulanacağının açık olduğu
anlaşıldığından başvuru sahibi isteklinin iddiası yerinde bulunmamıştır.
4) Başvuru sahibinin 4’üncü iddiasına ilişkin olarak:
4734 sayılı Kamu İhale Kanunu’nun “Temel İlkeler” başlıklı 5’inci maddesinde
“İdareler, bu Kanuna göre yapılacak ihalelerde; saydamlığı, rekabeti, eşit muameleyi,
güvenirliği, gizliliği, kamuoyu denetimini, ihtiyaçların uygun şartlarla ve zamanında
karşılanmasını ve kaynakların verimli kullanılmasını sağlamakla sorumludur…” hükmü,
“Şartnameler” başlıklı 12’nci maddesinde “….İhale konusu mal veya hizmet alımları
ile yapım işlerinin teknik kriterlerine ihale dokümanının bir parçası olan teknik şartnamelerde
yer verilir. Belirlenecek teknik kriterler, verimliliği ve fonksiyonelliği sağlamaya yönelik
olacak, rekabeti engelleyici hususlar içermeyecek ve bütün istekliler için fırsat eşitliği
sağlayacaktır.
Teknik şartnamelerde, varsa ulusal ve/veya uluslararası teknik standartlara uygunluğu
sağlamaya yönelik düzenlemeler de yapılır. Bu şartnamelerde teknik özelliklere ve
tanımlamalara yer verilir. Belli bir marka, model, patent, menşei, kaynak veya ürün
belirtilemez ve belirli bir marka veya modele yönelik özellik ve tanımlamalara yer
verilmeyecektir.
KAMU İHALE KURULU KARARI
Toplantı No
Gündem No
Karar Tarihi
Karar No
: 2021/038
: 28
: 15.09.2021
: 2021/UH.I-1742
Ancak, ulusal ve/veya uluslararası teknik standartların bulunmaması veya teknik
özelliklerin belirlenmesinin mümkün olmaması hallerinde "veya dengi" ifadesine yer verilmek
şartıyla marka veya model belirtilebilir.” hükmü,
Hizmet Alımı İhaleleri Uygulama Yönetmeliği’nin “Teknik Şartname” başlıklı 16’ncı
maddesinde “(1) İşin teknik ayrıntılarını ve şartlarını gösteren bir teknik şartname
hazırlanarak ihale dokümanına dahil edilir. Teknik şartnamelerde belirlenecek teknik
kriterlerin, verimliliği ve fonksiyonelliği sağlamaya yönelik olması, rekabeti engelleyici
hususlar içermemesi ve bütün istekliler için fırsat eşitliği sağlaması zorunludur.
(2) Teknik şartnamede, varsa ulusal ve/veya uluslararası teknik standartlara
uygunluğu sağlamaya yönelik düzenlemeler de yapılır. Bu şartnamede teknik özelliklere ve
tanımlamalara yer verilir. Belli bir marka, model, patent, menşei, kaynak veya ürün
belirtilemez ve belirli bir marka veya modele yönelik özellik ve tanımlamalara yer verilemez.
Ancak, ulusal ve/veya uluslararası teknik standartların bulunmaması veya teknik
özelliklerin belirlenmesinin mümkün olmaması hallerinde "veya dengi" ifadesine yer verilmek
şartıyla marka veya model belirtilebilir.” hükmü,
Teknik Şartname’nin “Konu” başlıklı B maddesinde “AĞAÇ AŞ’nin yurt içi ve yurt
dışında yapacağı tüm ticari faaliyetlerinde kullanılmak üzere, aşağıda ayrıntılı olarak
miktarları verilen, bakım-onarım, kasko, OGS Cihazı/HGS Etiketi, muayene vs. dahil;
akaryakıtsız, sürücüsüz Muhtelif Cins ve Miktarlarda Araç ve İş Makinesi Kiralama Hizmet
Alımı işidir.” düzenlemesi,
“Kapsam” başlıklı C maddesinde “İş bu Teknik şartname, ekleriyle bir bütündür ve
İDARE tarafından Teknik Şartnamenin İhale İhtiyaç Listesi kısmında belirtilen cins, miktar ve
özelliklerdeki hizmet araçları kiralama hizmetinin hangi şartlar dahilinde yapılacağını
kapsar.” düzenlemesi yer almaktadır.
İhale İhtiyaç Listesi aşağıdaki gibidir.
tip
no
1
miktar
süre
36
aracın teknik özellikleri
miktar süre (ay)
birimi
binek oto hizmet aracı - tip 1 (dizel)
binek oto hizmet aracı - tip 1 (benzinli)
binek oto hizmet aracı - tip 2 (benzinli)
1
1
5
36
36
36
araç * ay
araç * ay
araç * ay
2
3
36
180
4
5
6
7
binek oto hizmet aracı - tip 3 (dizel)
binek oto hizmet aracı - tip 3 (benzinli)
binek oto hizmet aracı - tip 4 (benzinli)
binek oto hizmet aracı - tip 5 (dizel)
20
1
1
36
36
36
36
720
36
36
araç * ay
araç * ay
araç * ay
300
10.800 araç * ay
8
binek oto hizmet aracı - tip 5 (benzinli)
1
36
36
araç * ay
9
10
11
hafif ticari araç
minibüs
park bahçe bakım onarım aracı
en az 7 tonluk kapalı liftli polyester kasa kamyon
70
125
86
36
36
36
2.520
4.500
3.096
araç * ay
araç * ay
araç * ay
12
13
3
2
36
36
108
72
araç * ay
araç * ay
en az 3,5 tonluk tek kabin tenteli liftli kamyonet
KAMU İHALE KURULU KARARI
Toplantı No
Gündem No
Karar Tarihi
Karar No
: 2021/038
: 28
: 15.09.2021
: 2021/UH.I-1742
14
15
basınçlı sert zemin ve afiş sökme aracı
en az 3,5 tonluk açık sac kasalı tenteli çift kabin
kamyonet
en az 32 tonluk su tankeri (senede 6 ay
çalıştırılacak)
en az 15 tonluk su tankeri (senede 6 ay
çalıştırılacak)
1
36
36
araç * ay
araç * ay
80
36
18
18
36
36
36
36
2.880
16
17
18
19
20
21
34
7
612
126
720
252
180
288
araç * ay
araç * ay
araç * ay
araç * ay
araç * ay
araç * ay
hidrolik sıkıştırmalı çöp kamyonu (en az 15+1,5
20
7
m3 kapasiteli)
hidrolik sıkıştırmalı çöp kamyonu (en az 13 +1,5
m3 kapasiteli)
hidrolik sıkıştırmalı çöp kamyonu (en az 8 +1 m3
kapasiteli)
5
hidrolik sıkıştırmalı çöp kamyonu (en az 18+1,5
8
m3 kapasiteli)
22
23
24
en az 7 tonluk çift kabin damperli kamyon
mini çöp damperli kamyonet
en az 7 tonluk damperli kamyon
16
8
18
36
36
36
576
288
648
araç * ay
araç * ay
araç * ay
25
26
27
28
en az 7 tonluk damperli kamyon (ilaveli)
en az 32 tonluk damperli kamyon
en az 25 tonluk damperli kamyon
en az 15 tonluk damperli kamyon
15
5
15
7
36
36
36
36
540
180
540
252
araç * ay
araç * ay
araç * ay
araç * ay
hidrolik rampa tertibatlı platformlu
kamyon
29
1
36
36
araç * ay
30
31
hidrolik platformlu sepetli araç
en az 15 tonluk mobil vinç
15
2
36
36
540
72
araç * ay
araç * ay
32
33
en az 32 tonluk mobil vinç
küçük bahçe traktörü
2
2
36
36
72
72
araç * ay
araç * ay
34
traktör
1
36
36
araç * ay
35
36
37
38
39
40
41
mini kanal kazıcı ve yükleyici
2
2
2
2
3
2
898
36
36
36
36
36
36
36
72
72
72
72
108
72
araç * ay
araç * ay
araç * ay
araç * ay
araç * ay
araç * ay
mobil hizmet aracı ( wc+büfe )
en az 3.5 tonluk panel van kamyonet
en az 3,5 tonluk tek kabin tenteli kamyonet
4x4 otomatik pikap arkası kapalı kabinli
yol süpürme aracı
araç takip cihazı (montaj dahil) işi
32.328 adet * ay
İdarelerin gereksinimlerini Kamu İhale Kanunu’nun 5’inci maddesinde yer alan temel
ilkeler doğrultusunda belirlemekle yükümlü olduğu, ihtiyacı olan hususların tespiti noktasında
da belli bir serbestiye sahip olduğu anlaşılmaktadır.
İhale dokümanında yer verilen düzenlemeler incelendiğinde, İhale konusu işin 36 ay
süreli 41 Kalem (898 Adet Araç ve İş Makinesi ile 898 Adet Araç Takip Cihazı) hizmet alımı
KAMU İHALE KURULU KARARI
Toplantı No
Gündem No
Karar Tarihi
Karar No
: 2021/038
: 28
: 15.09.2021
: 2021/UH.I-1742
işi olduğu, iş kapsamında 898 adet aracın çalıştırılacağı, bu araçların asgari 2018, 2020 ve
2021 model olarak belirlendiği ve 2 farklı türdeki araç dışındaki araçların (binek araç, hafif
ticari araç, minibüs, tek kabin kamyonet, basınçlı sert zemin ve afiş sökme aracı, çift kabin
kamyonet, su tankeri, çöp kamyonu, damperli kamyon, damperli kamyonet, hidrolik rampa
tertibatlı platformlu kamyon, hidrolik platformlu sepetli araç, mobil vinç, küçük bahçe
traktörü, traktör, mobil hizmet aracı(wc, büfe), panelvan kamyonet, tenteli kamyonet, 4x4
pikap, yol süpürme aracı) en fazla 10.000 km de olması gerektiği anlaşılmıştır.
Kurum tarafından idareye gönderilen 06.09.2021 tarihli yazıda “…Yapılan
incelemede, Teknik Şartname’de özellikleri belirlenen araçların çoğunun(37 kalem) en fazla
10.000 km de olması gerektiği ve sözleşme süresince araçların 150.000(Kilometre hesabı
havuz sistemi (tüm araçların toplam yaptığı kilometreleri toplam araç sayısına bölerek
hesaplanacaktır.)) km yapacağı düzenlenmiştir. Söz konusu araçlara (binek, minibüs,
kamyonet, su tankeri vb.) yönelik 10.000 kilometre sınırının hangi gerekçe ile düzenlendiğine
dair açıklayıcı bilgi ve belgeler” ifadelerine yer verilerek bilgi ve belge talebinde
bulunulmuştur.
İdare tarafından gönderilen 13.09.2021 tarihli yazıda “…İdaremiz tarafından arıza
tespit tutanaklarında geçmişe dönük olarak incelemeler yapılmış olup, yapılan incelemeler
sonucunda km’si yüksek olan araçlarda sıklıkla arıza meydana geldiğinin tespit edildiği
görülmektedir.
ihalede araçlara ilişkin km sınırının getirilmesinin işin daha sorunsuz araçlarla
yürütülmesi amacına yönelik olarak yapıldığı, söz konusu düzenlemenin ihalede rekabet
ilkesini engelleyici sonuç doğurmaması adına araçların niteliği, işin süresi gibi kriterler göz
önüne alınarak, yapılan düzenlemenin fayda/maliyet açısından gerekli olup olmadığı ayrıntılı
olarak irdelenmiştir.
…
Hizmetlerin daha verimli şekilde yürütülebilmesi, araç ihtiyacının tümünün tek elden
yürütülmesi, zaman, yakıt, iş gücü ve her türlü kaynak israfının önlenmesi ve hizmetlerde
birimler arası koordinasyonun sağlanması amacıyla havuz esasına göre çalışmak üzere çeşitli
tip ve modellerde araç ve iş makinası kiralanması; İstenilen araçların havuz sisteminde
sürekli kullanılacağı düşünüldüğünde model yılı ve km sınırı şartı konulması idarece zaruri
görülmüştür. Gelir İdaresi Başkanlığının yayınladığı amortisman oranları tablosuna göre
binek araçlar için 5 yıllık bir faydalı ömür belirtilmiş olup idarece bu sürenin altında bir
rakam belirlenebilmesinin de mümkün olduğu değerlendirilmektedir.
…
İlgi yazıya konu 10.000 km düzenlemesi ile 150.000 km düzenlemeleri isteklilerin
tekliflerini sağlıklı ve tereddüt yaşamayacak şekilde vermelerini temin etmek üzere yapılmış
olup;
…
İhale konusu iş 3 yıl süreyle idarenin ihtiyaç duyduğu ve tüm faaliyetlerinde
kullanacağı nitelikteki araçlardan oluşmaktadır. İstanbul gibi bir metropolde geniş bir hizmet
alanında faaliyet gösterecek olan araçların, modellerinin belirtilmesi yanında belirtilen km
düzenlemeleri pandemi koşullan sebebiyle mevcut araçların üretimi ve temini düşünülerek
yapılmış olup, yeni araç temin edilememesi ihtimaline karşılık olarak belirli bir km sınırı
getirilerek isteklilerin sözleşme aşamasında zorluk yaşamamalarının sağlanması
hedeflenmiştir. 2021 yılı Ekim ayında sözleşmesi imzalanması planlanan ihtiyaçlar için Üç yıl
KAMU İHALE KURULU KARARI
Toplantı No
Gündem No
Karar Tarihi
Karar No
: 2021/038
: 28
: 15.09.2021
: 2021/UH.I-1742
boyunca kullanılacak araçların işin sonunda 4 yaş ve 150.000 km olarak ihale konusu işin
yüklenicisine teslim edilecek olması, istekliler ve idare açısından fayda maliyet analizi
yapıldığında rasyoneldir.
İhale dokümanında yapılan araçların arıza yapması durumunda yenisi ile
değiştirilmesi düzenlemelerinin istekliler ve yükleniciler açısından maliyet unsuru olduğu
gerçeğinden hareketle isteklilerin tekliflerinde bu maliyeti de öngöreceği ve yaş ve km’si
yüksek araçların çalıştırılmasına izin verildiği durumda bunun faydadan çok kamu zararına
sebep olacağı ve ihale konusu işin maliyetini arttıracağı değerlendirilmektedir.
Objektif değerlendirmeler ve fayda maliyet analizleri içeren ve ekte yer alan tablolar
incelendiğinde; araçların mevcut düzenlemeler dikkate alındığında ihaleye katılan tüm
istekliler açısından maliyet avantajları barındırdığı, bunun da ihale sonucundaki tekliflere
olumlu yansıması sonucunda kamu yararı gözetilmesi sağlanmıştır.” ifadelerine yer
verilmiştir.
Yukarıda aktarılan mevzuat hükümleri ve idare tarafından gönderilen bilgi ve belgeler
çerçevesinde ihale dokümanında yer verilen düzenlemeler incelendiğinde, idare tarafından
farklı nitelikteki araçlar için belirli model yılı ve araç kilometre sınırı istenildiği, bu hususu
açıklığa kavuşturmak adına idareye gönderilen yazı üzerine, idare tarafından gönderilen
cevap yazısında, hizmetin verimliliğinin etkilenmemesi ve kamu zararının engellenmesi adına
kilometre şartının getirildiği, yüksek kilometreye sahip araçlarda arıza sıklığının fazla olduğu,
bakım maliyetinin artacağı ve araç değişim ihtiyacının oluşacağının ifade edildiği
anlaşılmıştır.
İhalelerde araçlara ilişkin km sınırının getirilmesinin işin daha sorunsuz araçlarla
yürütülmesi amacına yönelik olarak yapıldığı ifade edilmekte ise de, söz konusu
düzenlemenin ihalede rekabet ilkesini engelleyici sonuç doğurmaması için araçların niteliği,
işin süresi gibi kriterler göz önüne alınarak, yapılan düzenlemenin fayda/maliyet açısından
gerekli olup olmadığının ayrıntılı olarak irdelenmesi sonucunda karar verilmesi
gerekmektedir.
İhale doküman düzenlemeleri ile araçlar için istenilen şartların belirlenmesinde Kamu
İhale Kanunu’nun 5’inci maddesinde yer alan temel ilkelere uyulması noktasında idarenin
yükümlülüklerinin bulunduğu ve ihtiyacı olan hususların tespiti noktasında da belli bir
serbestiye sahip olduğu, yapılacak düzenlemelerin ihaleye katılımı daraltmamasının esas
olduğu anlaşılmıştır. Bu açıdan şikâyete konu ihalede idarenin yurt içi ve yurt dışında
yapacağı tüm ticari faaliyetlerinde kullanılmak üzere istenilen binek araç, hafif ticari araç,
minibüs, tek kabin kamyonet, basınçlı sert zemin ve afiş sökme aracı, çift kabin kamyonet, su
tankeri, çöp kamyonu, damperli kamyon, damperli kamyonet, hidrolik rampa tertibatlı
platformlu kamyon, hidrolik platformlu sepetli araç, mobil vinç, küçük bahçe traktörü,
traktör, mobil hizmet aracı(wc, büfe), panelvan kamyonet, tenteli kamyonet, 4x4 pikap ve yol
süpürme araçlarına getirilen model yılı (2018, 2020, 2021) sınırlamasının işin süresi(36 ay)
dikkate alındığında idarenin ihtiyaçları doğrultusunda takdir yetkisi kapsamında yer aldığı
ancak söz konusu araçlara getirilen 10.000 km sınırının oldukça düşük olduğu, söz konusu
km sınırının idarenin kendisine tanınan takdir yetkisi kapsamında değerlendirilebilmesinin
mümkün olmadığı ve 10.000 km sınırlaması şartı ile rekabet ilkesinin kısıtlandığı
anlaşılmıştır. Söz konusu km sınırının ihalede daha yeni araçların kiralanmasını/satın
alınmasını gerekli kılacağı ve bunun da teklif maliyetlerinin yükselmesine sebep olacağı, bu
KAMU İHALE KURULU KARARI
Toplantı No
Gündem No
Karar Tarihi
Karar No
: 2021/038
: 28
: 15.09.2021
: 2021/UH.I-1742
kapsamda, idarece yapılan düzenlemenin bu şartlar altında objektif bir kriter olarak
değerlendirilemeyeceği, rekabet ilkesi açısından uygun olmadığı ve ihaleye katılımı kısıtlayıcı
nitelikte olduğu anlaşıldığından başvuru sahibinin iddiasının yerinde olduğu sonucuna
varılmıştır.
5) Başvuru sahibinin 5’inci iddiasına ilişkin olarak:
4734 sayılı Kamu İhale Kanunu’nun 55’inci maddesinde; “Şikayet başvurusu, ihale
sürecindeki işlem veya eylemlerin hukuka aykırılığı iddiasıyla bu işlem veya eylemlerin
farkına varıldığı veya farkına varılmış olması gereken tarihi izleyen günden itibaren 21 inci
maddenin (b) ve (c) bentlerine göre yapılan ihalelerde beş gün, diğer hallerde ise on gün
içinde ve sözleşmenin imzalanmasından önce, ihaleyi yapan idareye yapılır. İlanda yer alan
hususlara yönelik başvuruların süresi ilk ilan tarihinden, ön yeterlik veya ihale dokümanının
ilana yansımayan diğer hükümlerine yönelik başvuruların süresi ise dokümanın satın alındığı
tarihte başlar.
İlan, ön yeterlik veya ihale dokümanına ilişkin şikayetler birinci fıkradaki süreleri
aşmamak üzere en geç ihale veya son başvuru tarihinden üç iş günü öncesine kadar
yapılabilir.” hükmü,
İhalelere Yönelik Başvurular Hakkında Yönetmelik’in “Başvuru süreleri” başlıklı
6’ncı maddesinde; (1) İdareye şikayet süresi; ihale sürecindeki şikayete konu işlem veya
eylemlerin farkına varıldığı veya farkına varılmış olması gerektiği tarihi izleyen günden
itibaren Kanunun 21 inci maddesinin birinci fıkrasının (b) ve (c) bentlerine göre yapılan
ihalelere yönelik başvurularda beş gün, diğer hallerde on gündür.
(2) Ancak, ilan ile ön yeterlik veya ihale dokümanına yönelik şikayetler, birinci
fıkradaki süreleri aşmamak kaydıyla başvuru veya teklif sunulmadan önce en geç ihale veya
son başvuru tarihinden üç iş günü öncesine kadar yapılabilir.” hükmü,
Anılan Yönetmelik’in “Sürelerle ilgili genel esaslar” başlıklı 7’nci maddesinin birinci
fıkrasında; “ (1) Süreler;
a) İlana yönelik başvurularda ilk ilan tarihini,
b) Ön yeterlik veya ihale dokümanının ilana yansımayan hükümleri için dokümanın
satın alındığı tarihi, belli istekliler arasında ihale usulü ile yapılan danışmanlık hizmet alımı
ihalelerinde ihale dokümanının teslim alındığı tarihi, zeyilnameye yönelik başvurularda ise
zeyilnamenin bildirildiği tarihi izleyen günden itibaren başlar.” hükmü yer almaktadır.
İhaleye ilişkin ilanın 13.07.2021 günü yayımlandığı, ilanın 9’uncu maddesinde
“İstekliler tekliflerini, Birim fiyatlar üzerinden vereceklerdir. İhale sonucu üzerine ihale
yapılan istekliyle, her bir iş kaleminin miktarı ile bu kalemler için teklif edilen birim fiyatların
çarpımı sonucu bulunan toplam bedel üzerinden birim fiyat sözleşme imzalanacaktır. Bu
ihalede, işin tamamı için teklif verilecektir.” düzenlemesinin yer aldığı, aynı hususa ilişkin
düzenlemeye İdari Şartname’nin 20’nci maddesinde de yer verildiği görülmüştür.
Başvuru sahibinin iddiasının İdari Şartname’nin ilana yansıyan anılan maddesinde yer
alan düzenlemelere yönelik olduğu, başvuru sahibinin bu iddialara yönelik olarak ihale ilan
tarihi olan 13.07.2021 tarihini izleyen günden itibaren 10 gün içinde 26.07.2021 Pazartesi
günü idareye şikâyet başvurusunda bulunması gerekirken, bu süre geçtikten sonra 05.08.2021
KAMU İHALE KURULU KARARI
Toplantı No
Gündem No
Karar Tarihi
Karar No
: 2021/038
: 28
: 15.09.2021
: 2021/UH.I-1742
tarihinde şikâyet başvurusunda bulunulduğu anlaşılmıştır.
Yukarıda açıklanan hususlar doğrultusunda, 4734 sayılı Kanun’un 54’üncü maddesinin
onbirinci fıkrasının (c) bendi uyarınca söz konusu iddianın süre yönünden reddi
gerekmektedir.
6) Başvuru sahibinin 6’ncı iddiasına ilişkin olarak:
Hizmet Alımı İhaleleri Uygulama Yönetmeliği’nin “Yeterliğin belirlenmesinde
uyulacak ilkeler” başlıklı 28’inci maddesinde “…(2) Yeterlik değerlendirmesi için istenecek
belgelerin ve yeterlik değerlendirmesinde aranılacak kriterlerin, ihale veya ön yeterlik ilanı
ile idari şartnamede veya ön yeterlik şartnamesinde ya da davet yazısında belirtilmesi
zorunludur.” hükmü,
17/03/2006 tarihli 2006/10193 sayılı Bakanlar Kurulu Kararında yer alan Hizmet
Alımı Suretiyle Taşıt Edinilmesine İlişkin Esas ve Usuller’in “Genel Esaslar” başlıklı 6’ncı
maddesinde “…(2)Genel yönetim kapsamındaki kamu idareleri ile bu idarelere bağlı döner
sermayelerin (Cumhurbaşkanlığı Genel Sekreterliği ile TBMM Genel Sekreterliği hariç)
hizmetleri için ihtiyaç duyulan binek, station-wagon, arazi binek, kaptı kaçtı, panel ve pick-up
tipi taşıtların (fiilen arazi üzerinde çalışan arazi binek ve pick-up’lar hariç) hizmet alımı
yöntemiyle ediniminde;
a) Şoför giderleri hariç yapılan taşıt kiralamalarında aylık kiralama bedeli (katma
değer vergisi hariç, her türlü bakım-onarım, sigorta ve benzeri giderler dahil), taşıtın Türkiye
Sigorta, Reasürans ve Emeklilik Şirketleri Birliği tarafından yayımlanan ve harcama
talimatının verildiği yılın ocak ayı itibarıyla uygulanacak Motorlu Kara Taşıtları Kasko
Değer Listesinde yer alan kasko sigortası değerinin %2'sini aşmayacaktır.” düzenlemesi yer
almaktadır.
Başvuruya konu ihaleye ait İhale İlanı’nın 4’üncü ve İdari Şartname’nin 7’nci
maddesinde ihaleye katılım ve yeterlik belgeleri düzenlenmiş olup, bu belgeler arasında
Türkiye Sigorta, Reasürans ve Emeklilik Şirketleri Birliği tarafından yayımlanan teklif edilen
araçların kasko değerlerine ilişkin bir belgeye yer verilmediği görülmüştür.
Yukarıda yer verilen mevzuat düzenlemelerine göre idarelerin bu tür alımlarında
Motorlu Kara Taşıtları Kasko Değer Listesinde yer alan kasko sigortası değerinin %2’si
sınırına uymalarının mevzuat gereğince zorunlu olduğu, teklif edilen araçların kasko
değerlerine ilişkin belgenin yeterlik belgesi olarak istenilmemesinin sözleşme aşamasında bu
denetimin yapılmayacağı anlamına gelmediği, başvuru sahibinin iddiasının yerinde olmadığı
sonucuna ulaşılmıştır.
7) Başvuru sahibinin 7’nci iddiasına ilişkin olarak:
İdari Şartname’nin “Teklif fiyata dahil olan giderler” başlıklı 25’inci maddesinde
“25.1. Sözleşmenin uygulanması sırasında, ilgili mevzuat gereğince ödenecek ulaşım, sigorta,
vergi, resim ve harç giderleri teklif fiyata dahildir.
25.2. 25.1. maddesinde yer alan gider kalemlerinde artış olması ya da benzeri yeni
gider kalemlerinin oluşması hallerinde, teklif edilen fiyatın bu tür artış ya da farkları
KAMU İHALE KURULU KARARI
Toplantı No
Gündem No
Karar Tarihi
Karar No
: 2021/038
: 28
: 15.09.2021
: 2021/UH.I-1742
karşılayacak payı içerdiği kabul edilir. Yüklenici, bu artış ve farkları ileri sürerek herhangi bir
hak talebinde bulunamaz.
25.3. Teklif fiyata dahil olan diğer giderler aşağıda belirtilmiştir:
25.3.1.
Teknik Şartnamede Yükleniciye ait olduğu belirtilen tüm giderler teklif fiyatına
dahildir.
25.4. Sözleşme konusu işin bedelinin ödenmesi aşamasında doğacak Katma Değer
Vergisi (KDV), ilgili mevzuatı çerçevesinde İdare tarafından yükleniciye ayrıca ödenir.
25.5. Bu madde boş bırakılmıştır.” düzenlemesi,
Teknik Şartname’nin “Genel Esaslar başlıklı D maddesinde “D.1. İDARE; tüm ticari
faaliyetlerinde kullanılmak üzere, sürücüsüz, yakıtsız; çeşitli tip ve miktarda binek araç,
kamyon, minibüs ve iş makineleri kiralık hizmet aracı olarak çalıştıracaktır.
D.2. Çalıştırılacak araç ve iş makinelerinin miktarları ile bu araç ve iş makinelerinde
bulunması gereken teknik özellikler ve asgari standart donanımlar Teknik Şartnamenin ekinde
belirtilmiştir.
D.3. Fiyat Teklifi Verirken;
a. Kiralanacak araç ve iş makineleri için fiyat teklifi; sürücüsüz, yakıt ile adblue
idareye ait olmak üzere, sözleşme süresince 150.000 km yapacağı öngörülerek verilecektir.
(Kilometre hesabı havuz sistemi (tüm araçların toplam yaptığı kilometreleri toplam araç
sayısına bölerek) ile hesaplanacaktır.)
…
D.7. YÜKLENİCİ’nin İDARE’ ye kiralayacağı araçların kabulü, teknik şartnameye
uygun olarak veya gerek duyulursa bedeli Yüklenici tarafından karşılanmak üzere yetkili
servislerden alınacak olan ekspertiz raporu doğrultusunda yapılacaktır.
D.8. Kiralanacak hizmet araçlarının periyodik bakım-onarım, tamir masrafları, her
türlü vergi, resim, harç; her türlü muayene, trafik sigortası, kasko YÜKLENİCİ’ye ait
olacaktır.
D.9. Bütün araçlar egzost muayenesinden geçirilecek, karbon monoksit, azot oksit,
partikül ve hidrokarbon gibi kirleticilerin emisyon limitlerini aşmadığı belgelenecektir.
Emisyon belgesi olmayan araçlar çalıştırılmayacaktır.
D.10. Hizmet araçlarının fenni muayeneleri ve periyodik bakımlarının insan sağlığına
uygun olarak zamanında ve eksiksiz yapılması YÜKLENİCİ’nin sorumluluğundadır. Şehir
içerisindeki çalışmalarına yönelik müteallik resmi belgeler her araçta noksansız
bulundurulacaktır.
…
D.13. Kiralanacak hizmet araçlarının yangın söndürme cihazı, trafik seti, takoz,
çekme halatı, stepne, bijon anahtarı, paspas, ilkyardım seti ve diğer aksesuarları YÜKLENİCİ
tarafından karşılanacaktır.
…
D.17. Yaz ve kış şartlarına göre araçlara uygun lastikler takılacaktır. Lastik
değişimleri ile ilgili masraflar yüklenici tarafından karşılanacaktır.
D.18. Kiralanacak hizmet araçlarının bakım-onarım, periyodik bakım gibi
hizmetlerinin en kısa zamanda yürütülmesi amacıyla, YÜKLENİCİ tarafından İstanbul ili
sınırlarında bulunan Yetkili Servislerden herhangi biri (veya birkaçı) ile anlaşma yapılacaktır.
D.19. Kiralanacak tüm araçlarda plaka üzerine kayıtlı OGS/HGS bulundurulacaktır.
Araçların üzerine yapılacak OGS/HGS ler için Yüklenici İDARE den bir bedel talep
KAMU İHALE KURULU KARARI
Toplantı No
Gündem No
Karar Tarihi
Karar No
: 2021/038
: 28
: 15.09.2021
: 2021/UH.I-1742
etmeyecektir. OGS/HGS bakiye yüklemeleri İdare tarafından yapılacaktır.” düzenlemesi yer
almaktadır.
İhaleye ait birim fiyat teklif cetvelinde araç kiralanmasına ilişkin aylık olarak
belirleme yapıldığı (kilometre üzerinden birim oluşturulmadığı), bu kapsamda idare
tarafından ihaleye katılan isteklilerden aylık araç kiralamalarına ilişkin teklif verilmesinin
istenildiği görülmekle birlikte Teknik Şartname’de yer alan “Kiralanacak araç ve iş
makineleri için fiyat teklifi; sürücüsüz, yakıt ile adblue idareye ait olmak üzere, sözleşme
süresince 150.000 km yapacağı öngörülerek verilecektir. (Kilometre hesabı havuz sistemi (tüm
araçların toplam yaptığı kilometreleri toplam araç sayısına bölerek) ile hesaplanacaktır.)”
düzenlemesinden araçların ortalama kilometre bilgisinin mevcut olduğu anlaşılmıştır.
Başvuru konusu ihale dokümanında her aracın ortalama 150.000 kilometre
yapacağının belirlendiği, söz konusu araçların yakıt ile adblue giderlerinin idare tarafından
karşılanacağı, bu bağlamda söz konusu araçların bakım masraflarının tahmin edilebilir olduğu
anlaşıldığından başvuru sahibinin iddiasının yerinde olmadığı sonucuna varılmıştır.
8) Başvuru sahibinin 8’inci iddiasına ilişkin olarak:
İhalelere Yönelik Başvurular Hakkında Yönetmelik’in “Başvuru süreleri” başlıklı
6’ncı maddesinde “(1) İdareye şikayet süresi; ihale sürecindeki şikayete konu işlem veya
eylemlerin farkına varıldığı veya farkına varılmış olması gerektiği tarihi izleyen günden
itibaren Kanunun 21 inci maddesinin birinci fıkrasının (b) ve (c) bentlerine göre yapılan
ihalelere yönelik başvurularda beş gün, diğer hallerde on gündür.
(2) Ancak, ilan ile ön yeterlik veya ihale dokümanına yönelik şikayetler, birinci
fıkradaki süreleri aşmamak kaydıyla başvuru veya teklif sunulmadan önce en geç ihale veya
son başvuru tarihinden üç iş günü öncesine kadar yapılabilir…” hükmü,
Anılan Yönetmelik’in “Şikayet başvurusu üzerine inceleme” başlıklı 10’uncu
maddesinin üçüncü fıkrasında “(3) İdare tarafından yapılan inceleme sonucunda on gün
içerisinde 11 inci maddedeki kararlardan biri alınarak başvuru sonuçlandırılır. Ancak, ilan ile
ön yeterlik veya ihale dokümanına yönelik şikayet başvurularının ihale veya son başvuru
tarihinden önce sonuçlandırılması esastır.” hükmü,
İhalelere Yönelik Başvurular Hakkında Tebliğ’in “Şikayet başvuru süresi” başlıklı
4’üncü maddesinin sekizinci fıkrasında “İlana veya dokümana karşı şikayet başvurusunda
bulunulduktan sonra ihaleye teklif verilmiş olması Kuruma itirazen şikayet başvurusunda
bulunulmasını engellemez.” açıklaması bulunmaktadır.
Yukarıda yer verilen mevzuat düzenlemelerinden, ihale dokümanına yönelik
şikayetlerin teklif sunulmadan önce en geç ihale tarihinden üç iş günü öncesine kadar
yapılacağı; ihale dokümanına yönelik şikayetlerin idare tarafından da ihale tarihinden önce
sonuçlandırılması gerektiği; başvuru sahiplerince ihale dokümanına yönelik şikayette
bulunulmasından sonra ihaleye teklif verilmesinin mümkün olduğu ve aynı zamanda Kuruma
itirazen şikayet başvurusunda bulunulabileceği anlaşılmaktadır.
Başvuru sahibinin ihale dokümanını 05.08.2021 tarihinde EKAP üzerinden indirdiği,
ihale dokümanına yönelik şikayetini 05.08.2021 tarihinde gerçekleştirdiği, 11.08.2021
tarihinde gerçekleşen ihaleye teklif vermediği, idarenin şikayet üzerine 10 günlük karar alma
KAMU İHALE KURULU KARARI
Toplantı No
Gündem No
Karar Tarihi
Karar No
: 2021/038
: 28
: 15.09.2021
: 2021/UH.I-1742
süresi içinde 12.08.2021 tarihinde karar aldığı ve bu kararı EKAP üzerinden 12.08.2021
tarihinde başvuru sahibine EKAP üzerinden bildirdiği; idarenin cevap yazısında, başvuru
sahibinin iddialarını mevzuata uygun bulmayarak, başvuruyu reddettiği anlaşılmıştır.
İdarece, ihale dokümanına yönelik şikayet başvurularının ihale tarihinden önce
sonuçlandırılması esas olmakla birlikte, bu hususta bir zorunluluk bulunmadığı, başvuru
sahibine on günlük karar alma süresi içinde ancak ihale tarihinden sonra cevap verildi ise de
şikayet başvurusunun idarece reddedildiği ve mevzuatta başvuru sahibinin ihaleye teklif
vermesinde ve Kuruma itirazen şikayet başvurusunda bulunmasına bir engel bulunmadığı göz
önüne alındığında, idarenin cevabının ihale saatinden sonra verilmesinin esasa etkili olmadığı;
başvuru sahibinin Kuruma itirazen şikayet hakkını kullanarak iddialarının aşağıda ayrıntılı bir
şekilde değerlendirildiği dolayısıyla iddianın yerinde olmadığı anlaşılmıştır.
Sonuç olarak, yukarıda mevzuata aykırılıkları belirtilen işlemlerin düzeltici işlemle
giderilemeyecek nitelikte işlemler olduğu tespit edildiğinden, ihalenin iptali gerekmektedir.
Açıklanan nedenlerle, 4734 sayılı Kanun'un 65'inci maddesi uyarınca bu kararın tebliğ
edildiği veya tebliğ edilmiş sayıldığı tarihi izleyen 30 gün içerisinde Ankara İdare
Mahkemelerinde dava yolu açık olmak üzere,
Anılan Kanun'un 54'üncü maddesinin onbirinci fıkrasının (a) bendi gereğince ihalenin
iptaline,
Oybirliği ile karar verildi.