Ana Sayfa
/
Kararlar
/
İstanbul Ağaç ve Pey Eği. Hiz. Hay. Bah. İşl. San. Tic. A.Ş
/
2021/403427-Sürücüsüz Araç ve İş Makinesi Kiralama Hizmeti Alımı İşi (36 Aylık)
Bilgi
İKN
2021/403427
Başvuru Sahibi
Hayat Org. ve Dan. San. Tic. Ltd. Şti.
İdare
İstanbul Ağaç ve Pey Eği. Hiz. Hay. Bah. İşl. San. Tic. A.Ş
İşin Adı
Sürücüsüz Araç ve İş Makinesi Kiralama Hizmeti Alımı İşi (36 Aylık)
KAMU İHALE KURULU KARARI
Toplantı No
Gündem No
Karar Tarihi
Karar No
: 2021/038
: 29
: 15.09.2021
: 2021/UH.I-1743
BAŞVURU SAHİBİ:
Hayat Org. ve Dan. San. Tic. Ltd. Şti.,
İHALEYİ YAPAN İDARE:
İstanbul Ağaç ve Pey Eği. Hiz. Hay. Bah. İşl. San. Tic. A.Ş,
BAŞVURUYA KONU İHALE:
2021/403427 İhale Kayıt Numaralı “Sürücüsüz Araç ve İş Makinesi Kiralama Hizmeti Alımı
İşi (36 Aylık)” İhalesi
KURUM TARAFINDAN YAPILAN İNCELEME:
İstanbul Ağaç ve Pey Eği. Hiz. Hay. Bah. İşl. San. Tic. A.Ş tarafından 11.08.2021
tarihinde açık ihale usulü ile gerçekleştirilen “Sürücüsüz Araç ve İş Makinesi Kiralama
Hizmeti Alımı İşi (36 Aylık)” ihalesine ilişkin olarak Hayat Org. ve Dan. San. Tic. Ltd.
Şti.nin 05.08.2021 tarihinde yaptığı şikâyet başvurusunun, idarenin 12.08.2021 tarihli yazısı
ile reddi üzerine, başvuru sahibince 23.08.2021 tarih ve 38530 sayı ile Kurum kayıtlarına
alınan 23.08.2021 tarihli dilekçe ile itirazen şikâyet başvurusunda bulunulmuştur.
Başvuruya ilişkin olarak 2021/1381 sayılı itirazen şikâyet dosyası kapsamında yapılan
inceleme neticesinde esas inceleme raporu tanzim edilmiştir.
KARAR:
Esas inceleme raporu ve ekleri incelendi.
İtirazen şikâyet dilekçesinde özetle,
1) Sözleşme Tasarısı’nın 12’nci maddesinde ödeme ile ilgili yapılan açıklamaların
birbiri ile çeliştiği, Hizmet İşleri Genel Şartnamesi'nin 42'nci maddesinde hakediş raporunun
tahakkuka bağlandığı tarihten başlamak üzere otuz gün içinde yükleniciye ödeme yapılması
gerektiğinin düzenlendiği, idarece yapılan düzenlemelerde ise düzenlenen faturalar varsa
cezai vb. kesintiler yapılmak sureti ile Mali İşler Müdürlüğünün ödeme planı doğrultusunda
60 (Altmış) gün içinde ödeneceğinin belirtildiği, idarece yapılan düzenlemenin mevzuata
uygun olmadığı, Hizmet İşleri Genel Şartnamesi'nin anılan maddesinde hakediş raporunun
tahakkuka bağlandığı tarihten başlamak üzere otuz gün içinde yükleniciye ödeme yapılması
gerektiği düzenlenmekle birlikte idarece yapılan düzenlemede ödemelerin 60 gün içerisinde
yapılacağı belirtildiğinden yapılan düzenlemelerin mevzuata aykırılık teşkil ettiği,
2) Teknik Şartname’de özellikleri belirtilen araçların önemli bir kısmının 2021 model
ve en fazla 10.000 km olma şartı aranmasının ve bazı araçların özelliklerinin belirtilmesi
esnasında belli bir marka veya modelin işaret edilmesinin ihalesi yapılacak olan işi şuanda
yürütmekte olan firmaya avantaj sağlayacağı, ihale kapsamında çalıştırılacak araç parkının
farklı tür ve uzmanlıklar kapsamındaki (binek, hafif ticari, ağır vasıta, iş makinesi, minibüs,
otobüs vb.) araçlardan oluştuğu, özel imalat gerektiren nitelikte araçlar olduğu göz önüne
alındığında, söz konusu araçların temin şartları, amortisman süreleri ve ekonomik ömürleri
gibi teklif fiyatını doğrudan etkileyecek unsurlar dikkate alınmadan 2021 model olma şartının
getirilmesinin ihaleye katılımı zorlaştırıcı ve teklif fiyatlarını artırıcı nitelikte olduğu, ihale
tarihi itibariyle bu araçlara sahip olan isteklilere avantaj sağlayacağı,
KAMU İHALE KURULU KARARI
Toplantı No
Gündem No
Karar Tarihi
Karar No
: 2021/038
: 29
: 15.09.2021
: 2021/UH.I-1743
3) Sözleşme Tasarısı’nın 16’ncı maddesinde belirtilen cezaların araç başına mı yoksa
aynı denetimde uygunsuz olduğuna dair tespiti yapılan tüm araçlar için mi olduğunun
belirtilmediği, bu haliyle cezai hükümlerin farklılık yarattığı, anılan durumun keyfi
uygulamalara yol açacağı, ihalesi yapılacak olan işin 898 adet araç ve iş makinasının
kiralanması işi olduğu hususu da göz önüne alındığında düzenlemenin belirsizlik ve tereddüt
doğurucu nitelikte olduğu, işin yürütülmesi sürecine ilişkin aykırılık hallerini kapsadığı ve
sözleşmenin uygulanması sırasında farklı uygulamalara sebebiyet vereceği, ayrıca anılan
maddenin 4’üncü satırında yer verilen düzenlemede idarenin kendi temin ettiği şoförden
kaynaklı bir hatadan kaynaklı olarak yükleniciye cezai işlem uygulanacağı, diğer taraftan
“sözleşmede belirtilen işe başlama tarihinde İhale İhtiyaç Listesinde belirtilen kiralık hizmet
araçlarının tamamını teslim etmemesi" düzenlemesinin ağır aykırılık hali olarak öngörüldüğü
ve ağır aykırılık halinin gerçekleşmesinin ise işe başlama tarihi ile sınırlandırıldığı
görülmekte olup anılan düzenlemenin işe başlama tarihi ile sınırlandırılmasının ihaleye
katılacak olan isteklileri caydırıcı ve rekabeti engelleyici nitelikte olduğu,
4) İhale kapsamında çalıştırılacak araçlar için teklif edilen bedellerin harcama
talimatının verildiği hangi yılın hangi ayına göre araçların kasko değerlerinin % 2 sini
geçmeyecek şekilde verilip verilmeyeceğinin düzenlenmemesinin uygun olmadığı,
5) İdari Şartname’nin 2.1’inci maddesi ile Teknik Şartname’nin “konu” başlıklı B
maddesinde yer alan düzenlemelerin birbiri ile çeliştiği, isteklilerin teklif fiyat hazırlaması
esnasında araçların yurt dışında görev yapacağını göz önüne alınarak mı yoksa sadece yurt
içinde görev yapacağını göz önüne alınarak mı fiyat hazırlayacağı konusunda belirsizlik
oluşturacağı,
6) Teknik Şartname’nin “Genel Esaslar” başlıklı maddesinin D-3 bendinde yapılan
araçların sözleşme süresi boyunca 150.000 km yapacağı düzenlemesine yer verildiği, ihalede
muhtelif cinste 40 kalem araç istenildiği ve bazı araçların iş makinası niteliğinde araçlar
olduğu, her aracın yapacağı km ye göre hesaplanacak bakım onarım giderlerinin farklılık arz
ettiği, iş makinalarının bakım onarım maliyetlerinin çalışılan saat üzerinden
hesaplanabileceği, idarece yapılan düzenlemelerin isteklileri fiyat hazırlama konusunda
tereddüde düşüreceği,
7) Teknik Şartname’nin “Sevk ve İdari Sorumluluk” başlıklı maddesinin E-4
maddesine göre hasar, arıza, bakım, muayene vb. durumlar nedeniyle çalışmayan araçların
hakedişlerinin ödenmeyeceğinin düzenlendiği, ancak şoför hatalarından kaynaklı (kaza,
alkollü araç kullanma vb) durumlarda aracın çalışmaması halinin idareden kaynaklı olduğu,
hakedişin ödenmemesinin yükleniciyi mağdur edeceği,
8) Teknik Şartname’de belirtilen "üretici firma 2872 sayılı Çevre atık yönetimine dair
yükümlülüklerini yerine getirmiş olmalı ve gerekirse belgelendirmelidir” düzenlemesinin
anılan iş ile ilgili olmadığı, belgenin ne için istenilecek olmasının anlaşılamadığı, anılan
belgenin katı atık taşıma işi ile ilgili olduğu,
9) Teknik Şartname’nin D-4 ve D-5 maddelerinde farklı iş kollarına ait olan belgelerin
KAMU İHALE KURULU KARARI
Toplantı No
Gündem No
Karar Tarihi
Karar No
: 2021/038
: 29
: 15.09.2021
: 2021/UH.I-1743
tek bir ihalede istenilmesinin ihaleye katılımı ve rekabeti engelleyeceği, D-5 maddesinde
istenilen TÜRSAB belgesinin seyahat acentaları için verilen bir belge olduğu, yapılan
düzenleme doğrultusunda belediyenin genel nitelikli hizmetlerinde de isteklilerin söz konusu
belgeye sahip olmalarının istenildiği, bu çerçevede söz konusu düzenlemelerin isteklilerin
ihaleye katılımını engelleyici ve rekabeti daraltıcı nitelikte olduğu,
10) Teknik Şartname’nin E-1 maddesinde yapılan düzenlemenin Kamu İhale Genel
Tebliği’nin 78.20’nci maddesine aykırı olarak düzenlendiği, anılan personelin çalışma saatleri
belirtilmediği, 24 saat esasına göre istenildiği, İş Kanunu’na göre mümkün olmadığı, ayrıca
anılan personel için birim fiyat teklif cetvelinde ayrı bir satır açılmadığı,
11) İhalenin kısmi teklife açık olmadığı, ihale süresi boyunca 898 adet aracın
çalıştırılması istenildiği fakat bu araçların araç tiplerine göre çeşitlilik arz ettiği, bu nedenle
çalıştırılacak araç tiplerine göre ihalenin kısımlara ayrılmamasının ihaleye katılımı ve rekabeti
engelleyeceği,
12) İhaleye teklif veren isteklilerin teklif bedellerinin yaklaşık maliyete çok yakın
olduğu ihalenin yaklaşık maliyete bu kadar yakın bir teklif bedelleri ile sonuçlandırılmasının
Kanun’un temel ilkelerine aykırı olduğu, ihaleye katılan diğer isteklilerin kendi aralarında
anlaşarak bu şekilde teklif sundukları, anılan durumun 4734 sayılı Kanun’un 17’nci, TCK’nın
235’inci ve 4054 sayılı Kanun’un 4’üncü maddesinde yer alan hükümler kapsamında
değerlendirilmesi gerektiği, diğer taraftan ihaleye esas yaklaşık maliyeti oluşturmak için
hangi firmalardan fiyat teklifi alındığı ve fiyat teklifi alınan firmaların ihaleye teklif verip
vermediğinin araştırılması gerektiği, temel ilkelerin zedelendiğine ilişkin kuvvetli şüphe
oluşturduğu,
13) İhalelere Yönelik Başvurular Hakkında Tebliğ’in 7’nci maddesine göre ihale
dokümanına yönelik şikayet başvurularının ihale veya son başvuru tarihinden önce
sonuçlandırılmasının esas olduğu, idare tarafından ihale tarihinden sonra şikayete cevap
verildiği, bu nedenle ihaleye teklif veremedikleri, ihalenin iptal edilmesi gerektiği iddialarına
yer verilmiştir.
Başvuru sahibinin iddialarının değerlendirilmesi sonucunda aşağıdaki hususlar tespit
edilmiştir.
1) Başvuru sahibinin 1’inci iddiasına ilişkin olarak:
Hizmet İşleri Genel Şartnamesi’nin “Hakediş ödemeleri” başlıklı 42’nci maddesinde
“…1- Toplam Bedel Üzerinden Birim Fiyat Sözleşmelerde;
Geçici hakediş raporları yüklenicinin başvurusu üzerine, sözleşme veya eklerinde
aksine bir hüküm bulunmadıkça ayda bir defa düzenlenir. Gelecek yıllara sari olmayan
sözleşmelerde yaptırılan işler için, son hakediş raporu bütçe yılının sonuna rastlayan ayın
yirminci (20.) günü düzenlenir.
İşe başladığından beri meydana getirilen işler, kontrol teşkilatı tarafından yüklenici
veya vekili ile birlikte hesaplanır ve bulunan miktarlar, teklif edilen birim fiyatlarla çarpılmak
suretiyle sözleşmedeki esaslara uygun olarak hakediş raporuna geçirilir.
Düzenlenen hakediş raporunun işleme konulabilmesi için, yüklenici veya işbaşında
KAMU İHALE KURULU KARARI
Toplantı No
Gündem No
Karar Tarihi
Karar No
: 2021/038
: 29
: 15.09.2021
: 2021/UH.I-1743
bulunan vekili tarafından imzalanmış olması gereklidir.
Yüklenici veya vekili, bildirilen günde, hakedişe esas hesaplamaların yapılmasında
hazır bulunmazsa kontrol teşkilatı hesaplamaları tek başına yaparak hakediş raporunu
düzenler ve yüklenicinin bu husustaki itirazları kabul edilmez.
Hakediş raporu düzenlendikten sonra bir hafta içinde yüklenici raporu imzalamazsa
kontrol teşkilatı, hakediş raporunu idareye gönderir ve rapor yüklenici tarafından
imzalanıncaya kadar idarede hiçbir işlem yapılmaksızın bekletilir. Yüklenici hakediş
raporlarını zamanında imzalamazsa, ödemede meydana gelecek gecikmeden dolayı hiçbir
şikayet ve istekte bulunamaz.
Hazırlanan ve iki tarafça imzalanmış bulunan geçici hakediş raporu, tahakkuk işlemi
yapılıncaya kadar, yetkili makamlar tarafından düzeltilebilir. Ancak bu düzeltme sırasında
eski rakam ve yazıların okunabilir şekilde çizilmiş olarak hakediş raporunda bulunması ve
düzeltme yapan yetkililerin imzasını taşıması gereklidir. Ancak bu düzeltmeler yeniden sayfa
düzenlemeyi gerektirecek ölçüde fazla ise, esas sayfa üzerinde düzeltmenin yapıldığına ilişkin
açıklama bulunmak şartı ile, yeniden ayrı bir sayfa düzenlenip hakediş raporuna eklenir.
Her hakediş tutarına, eğer sözleşmede öngörülmüşse eklenecek miktar dahil edilir.
Bulunan miktardan, bir önceki hakediş tutarı çıkarılarak bulunan miktara, ilgili mevzuata
göre hesaplanacak Katma Değer Vergisi (KDV) eklenir. Bu miktardan sözleşmede yazılı
kesintiler, varsa yüklenicinin idareye olan borçları ve cezalar ile kanunen alınması gereken
vergiler kesilir. Hakediş raporu, yüklenici veya vekili tarafından imzalandığı tarihten
başlamak üzere en geç sözleşmesinde yazılı sürenin sonunda, eğer sözleşmede bu hususta bir
kayıt yoksa otuz gün içinde tahakkuka bağlanır. Bu tarihten başlamak üzere otuz gün içinde
de ödeme yapılır.” düzenlemesi,
Sözleşme Tasarısı’nın “Ödeme yeri ve şartları” başlıklı 12’nci maddesinde “12.1.
Sözleşme bedeli (ilave işler nedeniyle meydana gelebilecek artışlara ilişkin bedel dahil) Mali
İşler Müdürlüğü'nce ve Genel Şartnamenin hatalı, kusurlu ve eksik işlere ilişkin hükümleri
saklı kalmak kaydıyla aşağıda öngörülen plan ve şartlar çerçevesinde ödenecektir:
Yüklenicinin işin yürütülmesi esnasında şartnamede belirtilen yükümlüklerini yerine
getirip getirmediğinin kontrol teşkilatı tarafından tutulan kayıt ve tutanaklar ile
belirlenmesini müteakip, düzenlenen faturalar varsa cezai vb. kesintiler yapılmak sureti ile
Mali İşler Müdürlüğünün ödeme planı doğrultusunda 60 (Altmış) gün içinde ödenir.
12.1.1. Hakediş raporu, yüklenici veya vekili tarafından imzalandığı tarihten
başlamak üzere 30 gün içinde tahakkuka bağlanır. Bu tarihten başlamak üzere otuz gün içinde
de ödeme yapılır.
12.2. Yüklenici iş programına göre daha fazla iş yaparsa, İdare bu fazla işin bedelini
imkan bulduğu takdirde öder.
12.3. Yüklenici yapılan işe ilişkin hakediş ve alacaklarını idarenin yazılı izni
olmaksızın başkalarına devir veya temlik edemez. Temliknamelerin noterlikçe düzenlenmesi ve
idare tarafından istenilen kayıt ve şartları taşıması zorunludur.” düzenlemesi yer almaktadır.
Sözleşme Tasarısı’nın 12’nci maddesinde yüklenicinin işin yürütülmesi esnasında
şartnamede belirtilen yükümlüklerini yerine getirip getirmediğinin kontrol teşkilatı tarafından
tutulan kayıt ve tutanaklar ile belirlenmesini müteakip, düzenlenen faturalar varsa cezai vb.
kesintiler yapılmak sureti ile Mali İşler Müdürlüğünün ödeme planı doğrultusunda 60
(Altmış) gün içinde ödeneceği düzenlemesine yer verilmiş olmakla birlikte, anılan
düzenlemede hakediş raporunun, yüklenici veya vekili tarafından imzalandığı tarihten
KAMU İHALE KURULU KARARI
Toplantı No
Gündem No
Karar Tarihi
Karar No
: 2021/038
: 29
: 15.09.2021
: 2021/UH.I-1743
başlamak üzere 30 gün içinde tahakkuka bağlanacağı ve bu tarihten başlamak üzere otuz gün
içinde de ödeme yapılacağı belirtilmiştir.
Hizmet İşleri Genel Şartnamesi’nin 42’nci maddesinde, hakediş raporunun yüklenici
veya vekili tarafından imzalandığı tarihten itibaren en geç sözleşmede yazılı süre sonunda,
sözleşmede bu hususta bir kayıt yoksa 30 gün içinde tahakkuka bağlanacağı, bu tarihten
itibaren başlamak üzere 30 gün içinde de ödeme yapılacağı düzenlenmiştir.
Buna göre, hakedişin tahakkuka bağlanmasına ilişkin olarak Genel Şartname’de
belirtilen süreden farklı bir süre belirlenmesinin idarenin takdirinde olduğu, ancak
yükleniciye yapılacak ödemenin tahakkuk tarihinden itibaren 30 gün içinde yapılması
gerektiği, bu itibarla ödeme süresinin belirlenmesi hususunda idareye herhangi bir takdir
yetkisi verilmediği anlaşılmaktadır.
Aktarılan Sözleşme Tasarısı’nın “Ödeme yeri ve şartları” başlıklı 12’nci maddesinde
her ne kadar ödemelerin, yüklenicinin işin yürütülmesi esnasında şartnamede belirtilen
yükümlüklerini yerine getirip getirmediğinin kontrol teşkilatı tarafından tutulan kayıt ve
tutanaklar ile belirlenmesini müteakip, düzenlenen faturalar varsa cezai vb. kesintiler
yapılmak sureti ile mali işler müdürlüğünün ödeme planı doğrultusunda 60(Altmış) gün
içinde ödeneceği yönünde bir ifade bulunsa da, anılan maddenin devamında Hizmet İşleri
Genel Şartnamesi’nin “Hakedişler ve Ödeme” başlıklı yedinci bölümünde teklif birim fiyat
sözleşmeler için öngörülen usul ve esaslar çerçevesinde, hakediş raporu, yüklenici veya vekili
tarafından imzalandığı tarihten başlamak üzere 30 gün içinde tahakkuka bağlanacağı, bu
tarihten başlamak üzere 30 gün içinde de ödeme yapılacağının açık bir şekilde ifade edildiği,
ayrıca şikayete cevap yazısında idare tarafından “…30 günlük tahakkuka bağlanma süresi ile
30 gün içinde ödenmesi düzenlemelerinin birlikte dikkate alınarak toplam 60 günlük bir
ödeme planının ortaya konduğu” ifadesine yer verildiği, söz konusu 60 günlük sürenin 30
gün tahakkuk, 30 gün ödeme süresi olarak değerlendirilmesi gerektiğinin ifade edildiği
görülmüş olup başvuru sahibinin iddiaları yerinde görülmemiştir.
2) Başvuru sahibinin 2’nci iddiasına ilişkin olarak:
4734 sayılı Kamu İhale Kanunu’nun “Temel İlkeler” başlıklı 5’inci maddesinde
“İdareler, bu Kanuna göre yapılacak ihalelerde; saydamlığı, rekabeti, eşit muameleyi,
güvenirliği, gizliliği, kamuoyu denetimini, ihtiyaçların uygun şartlarla ve zamanında
karşılanmasını ve kaynakların verimli kullanılmasını sağlamakla sorumludur…” hükmü,
Anılan Kanun’un “Şartnameler” başlıklı 12’nci maddesinde “….İhale konusu mal
veya hizmet alımları ile yapım işlerinin teknik kriterlerine ihale dokümanının bir parçası olan
teknik şartnamelerde yer verilir. Belirlenecek teknik kriterler, verimliliği ve fonksiyonelliği
sağlamaya yönelik olacak, rekabeti engelleyici hususlar içermeyecek ve bütün istekliler için
fırsat eşitliği sağlayacaktır.
Teknik şartnamelerde, varsa ulusal ve/veya uluslararası teknik standartlara uygunluğu
sağlamaya yönelik düzenlemeler de yapılır. Bu şartnamelerde teknik özelliklere ve
tanımlamalara yer verilir. Belli bir marka, model, patent, menşei, kaynak veya ürün
belirtilemez ve belirli bir marka veya modele yönelik özellik ve tanımlamalara yer
verilmeyecektir.
KAMU İHALE KURULU KARARI
Toplantı No
Gündem No
Karar Tarihi
Karar No
: 2021/038
: 29
: 15.09.2021
: 2021/UH.I-1743
Ancak, ulusal ve/veya uluslararası teknik standartların bulunmaması veya teknik
özelliklerin belirlenmesinin mümkün olmaması hallerinde "veya dengi" ifadesine yer verilmek
şartıyla marka veya model belirtilebilir.” hükmü,
Hizmet Alımı İhaleleri Uygulama Yönetmeliği’nin “Teknik Şartname” başlıklı 16’ncı
maddesinde “(1) İşin teknik ayrıntılarını ve şartlarını gösteren bir teknik şartname
hazırlanarak ihale dokümanına dahil edilir. Teknik şartnamelerde belirlenecek teknik
kriterlerin, verimliliği ve fonksiyonelliği sağlamaya yönelik olması, rekabeti engelleyici
hususlar içermemesi ve bütün istekliler için fırsat eşitliği sağlaması zorunludur.
(2) Teknik şartnamede, varsa ulusal ve/veya uluslararası teknik standartlara
uygunluğu sağlamaya yönelik düzenlemeler de yapılır. Bu şartnamede teknik özelliklere ve
tanımlamalara yer verilir. Belli bir marka, model, patent, menşei, kaynak veya ürün
belirtilemez ve belirli bir marka veya modele yönelik özellik ve tanımlamalara yer verilemez.
Ancak, ulusal ve/veya uluslararası teknik standartların bulunmaması veya teknik
özelliklerin belirlenmesinin mümkün olmaması hallerinde "veya dengi" ifadesine yer verilmek
şartıyla marka veya model belirtilebilir.” hükmü,
Teknik Şartname’nin “Konu” başlıklı B maddesinde “AĞAÇ AŞ’nin yurt içi ve yurt
dışında yapacağı tüm ticari faaliyetlerinde kullanılmak üzere, aşağıda ayrıntılı olarak
miktarları verilen, bakım-onarım, kasko, OGS Cihazı/HGS Etiketi, muayene vs. dahil;
akaryakıtsız, sürücüsüz Muhtelif Cins ve Miktarlarda Araç ve İş Makinesi Kiralama Hizmet
Alımı işidir.” düzenlemesi,
“Kapsam” başlıklı C maddesinde “İş bu Teknik şartname, ekleriyle bir bütündür ve
İDARE tarafından Teknik Şartnamenin İhale İhtiyaç Listesi kısmında belirtilen cins, miktar ve
özelliklerdeki hizmet araçları kiralama hizmetinin hangi şartlar dahilinde yapılacağını
kapsar.” düzenlemesi yer almaktadır.
İhale İhtiyaç Listesi aşağıdaki gibidir.
tip
no
1
miktar
süre
36
aracın teknik özellikleri
miktar süre (ay)
birimi
binek oto hizmet aracı - tip 1 (dizel)
binek oto hizmet aracı - tip 1 (benzinli)
binek oto hizmet aracı - tip 2 (benzinli)
1
1
5
36
36
36
araç * ay
araç * ay
araç * ay
2
3
36
180
4
5
6
7
binek oto hizmet aracı - tip 3 (dizel)
binek oto hizmet aracı - tip 3 (benzinli)
binek oto hizmet aracı - tip 4 (benzinli)
binek oto hizmet aracı - tip 5 (dizel)
20
1
1
36
36
36
36
720
36
36
araç * ay
araç * ay
araç * ay
300
10.800 araç * ay
8
binek oto hizmet aracı - tip 5 (benzinli)
1
36
36
araç * ay
9
10
11
hafif ticari araç
minibüs
park bahçe bakım onarım aracı
en az 7 tonluk kapalı liftli polyester kasa kamyon
70
125
86
36
36
36
2.520
4.500
3.096
araç * ay
araç * ay
araç * ay
12
13
3
2
36
36
108
72
araç * ay
araç * ay
en az 3,5 tonluk tek kabin tenteli liftli kamyonet
KAMU İHALE KURULU KARARI
Toplantı No
Gündem No
Karar Tarihi
Karar No
: 2021/038
: 29
: 15.09.2021
: 2021/UH.I-1743
14
15
basınçlı sert zemin ve afiş sökme aracı
en az 3,5 tonluk açık sac kasalı tenteli çift kabin
kamyonet
en az 32 tonluk su tankeri (senede 6 ay
çalıştırılacak)
en az 15 tonluk su tankeri (senede 6 ay
çalıştırılacak)
1
36
36
araç * ay
araç * ay
80
36
18
18
36
36
36
36
2.880
16
17
18
19
20
21
34
7
612
126
720
252
180
288
araç * ay
araç * ay
araç * ay
araç * ay
araç * ay
araç * ay
hidrolik sıkıştırmalı çöp kamyonu (en az 15+1,5
20
7
m3 kapasiteli)
hidrolik sıkıştırmalı çöp kamyonu (en az 13 +1,5
m3 kapasiteli)
hidrolik sıkıştırmalı çöp kamyonu (en az 8 +1 m3
kapasiteli)
5
hidrolik sıkıştırmalı çöp kamyonu (en az 18+1,5
8
m3 kapasiteli)
22
23
24
en az 7 tonluk çift kabin damperli kamyon
mini çöp damperli kamyonet
en az 7 tonluk damperli kamyon
16
8
18
36
36
36
576
288
648
araç * ay
araç * ay
araç * ay
25
26
27
28
en az 7 tonluk damperli kamyon (ilaveli)
en az 32 tonluk damperli kamyon
en az 25 tonluk damperli kamyon
en az 15 tonluk damperli kamyon
15
5
15
7
36
36
36
36
540
180
540
252
araç * ay
araç * ay
araç * ay
araç * ay
hidrolik rampa tertibatlı platformlu
kamyon
29
1
36
36
araç * ay
30
31
hidrolik platformlu sepetli araç
en az 15 tonluk mobil vinç
15
2
36
36
540
72
araç * ay
araç * ay
32
33
en az 32 tonluk mobil vinç
küçük bahçe traktörü
2
2
36
36
72
72
araç * ay
araç * ay
34
traktör
1
36
36
araç * ay
35
36
37
38
39
40
41
mini kanal kazıcı ve yükleyici
2
2
2
2
3
2
898
36
36
36
36
36
36
36
72
72
72
72
108
72
araç * ay
araç * ay
araç * ay
araç * ay
araç * ay
araç * ay
mobil hizmet aracı ( wc+büfe )
en az 3.5 tonluk panel van kamyonet
en az 3,5 tonluk tek kabin tenteli kamyonet
4x4 otomatik pikap arkası kapalı kabinli
yol süpürme aracı
araç takip cihazı (montaj dahil) işi
32.328 adet * ay
İdarelerin gereksinimlerini Kamu İhale Kanunu’nun 5’inci maddesinde yer alan temel
ilkeler doğrultusunda belirlemekle yükümlü olduğu, ihtiyacı olan hususların tespiti noktasında
da belli bir serbestiye sahip olduğu anlaşılmaktadır.
İhale dokümanında yer verilen düzenlemeler incelendiğinde, İhale konusu işin 36 ay
süreli 41 Kalem (898 Adet Araç ve İş Makinesi ile 898 Adet Araç Takip Cihazı) hizmet alımı
KAMU İHALE KURULU KARARI
Toplantı No
Gündem No
Karar Tarihi
Karar No
: 2021/038
: 29
: 15.09.2021
: 2021/UH.I-1743
işi olduğu, iş kapsamında 898 adet aracın çalıştırılacağı, bu araçların asgari 2018, 2020 ve
2021 model olarak belirlendiği ve 2 farklı türdeki araç dışındaki araçların (binek araç, hafif
ticari araç, minibüs, tek kabin kamyonet, basınçlı sert zemin ve afiş sökme aracı, çift kabin
kamyonet, su tankeri, çöp kamyonu, damperli kamyon, damperli kamyonet, hidrolik rampa
tertibatlı platformlu kamyon, hidrolik platformlu sepetli araç, mobil vinç, küçük bahçe
traktörü, traktör, mobil hizmet aracı(wc, büfe), panelvan kamyonet, tenteli kamyonet, 4x4
pikap, yol süpürme aracı) en fazla 10.000 km de olması gerektiği anlaşılmıştır.
Kurum tarafından idareye gönderilen 06.09.2021 tarihli yazıda “…Yapılan
incelemede, Teknik Şartname’de özellikleri belirlenen araçların çoğunun(37 kalem) en fazla
10.000 km de olması gerektiği ve sözleşme süresince araçların 150.000(Kilometre hesabı
havuz sistemi (tüm araçların toplam yaptığı kilometreleri toplam araç sayısına bölerek
hesaplanacaktır.)) km yapacağı düzenlenmiştir. Söz konusu araçlara (binek, minibüs,
kamyonet, su tankeri vb.) yönelik 10.000 kilometre sınırının hangi gerekçe ile düzenlendiğine
dair açıklayıcı bilgi ve belgeler” ifadelerine yer verilerek bilgi ve belge talebinde
bulunulmuştur.
İdare tarafından gönderilen 13.09.2021 tarihli yazıda “…İdaremiz tarafından arıza
tespit tutanaklarında geçmişe dönük olarak incelemeler yapılmış olup, yapılan incelemeler
sonucunda km’si yüksek olan araçlarda sıklıkla arıza meydana geldiğinin tespit edildiği
görülmektedir.
ihalede araçlara ilişkin km sınırının getirilmesinin işin daha sorunsuz araçlarla
yürütülmesi amacına yönelik olarak yapıldığı, söz konusu düzenlemenin ihalede rekabet
ilkesini engelleyici sonuç doğurmaması adına araçların niteliği, işin süresi gibi kriterler göz
önüne alınarak, yapılan düzenlemenin fayda/maliyet açısından gerekli olup olmadığı ayrıntılı
olarak irdelenmiştir.
…
Hizmetlerin daha verimli şekilde yürütülebilmesi, araç ihtiyacının tümünün tek elden
yürütülmesi, zaman, yakıt, iş gücü ve her türlü kaynak israfının önlenmesi ve hizmetlerde
birimler arası koordinasyonun sağlanması amacıyla havuz esasına göre çalışmak üzere çeşitli
tip ve modellerde araç ve iş makinası kiralanması; İstenilen araçların havuz sisteminde
sürekli kullanılacağı düşünüldüğünde model yılı ve km sınırı şartı konulması idarece zaruri
görülmüştür. Gelir İdaresi Başkanlığının yayınladığı amortisman oranları tablosuna göre
binek araçlar için 5 yıllık bir faydalı ömür belirtilmiş olup idarece bu sürenin altında bir
rakam belirlenebilmesinin de mümkün olduğu değerlendirilmektedir.
…
İlgi yazıya konu 10.000 km düzenlemesi ile 150.000 km düzenlemeleri isteklilerin
tekliflerini sağlıklı ve tereddüt yaşamayacak şekilde vermelerini temin etmek üzere yapılmış
olup;
…
İhale konusu iş 3 yıl süreyle idarenin ihtiyaç duyduğu ve tüm faaliyetlerinde
kullanacağı nitelikteki araçlardan oluşmaktadır. İstanbul gibi bir metropolde geniş bir hizmet
alanında faaliyet gösterecek olan araçların, modellerinin belirtilmesi yanında belirtilen km
düzenlemeleri pandemi koşullan sebebiyle mevcut araçların üretimi ve temini düşünülerek
yapılmış olup, yeni araç temin edilememesi ihtimaline karşılık olarak belirli bir km sınırı
getirilerek isteklilerin sözleşme aşamasında zorluk yaşamamalarının sağlanması
KAMU İHALE KURULU KARARI
Toplantı No
Gündem No
Karar Tarihi
Karar No
: 2021/038
: 29
: 15.09.2021
: 2021/UH.I-1743
hedeflenmiştir. 2021 yılı Ekim ayında sözleşmesi imzalanması planlanan ihtiyaçlar için Üç yıl
boyunca kullanılacak araçların işin sonunda 4 yaş ve 150.000 km olarak ihale konusu işin
yüklenicisine teslim edilecek olması, istekliler ve idare açısından fayda maliyet analizi
yapıldığında rasyoneldir.
İhale dokümanında yapılan araçların arıza yapması durumunda yenisi ile
değiştirilmesi düzenlemelerinin istekliler ve yükleniciler açısından maliyet unsuru olduğu
gerçeğinden hareketle isteklilerin tekliflerinde bu maliyeti de öngöreceği ve yaş ve km’si
yüksek araçların çalıştırılmasına izin verildiği durumda bunun faydadan çok kamu zararına
sebep olacağı ve ihale konusu işin maliyetini arttıracağı değerlendirilmektedir.
Objektif değerlendirmeler ve fayda maliyet analizleri içeren ve ekte yer alan tablolar
incelendiğinde; araçların mevcut düzenlemeler dikkate alındığında ihaleye katılan tüm
istekliler açısından maliyet avantajları barındırdığı, bunun da ihale sonucundaki tekliflere
olumlu yansıması sonucunda kamu yararı gözetilmesi sağlanmıştır.” ifadelerine yer
verilmiştir.
Yukarıda aktarılan mevzuat hükümleri ve idare tarafından gönderilen bilgi ve belgeler
çerçevesinde ihale dokümanında yer verilen düzenlemeler incelendiğinde, idare tarafından
farklı nitelikteki araçlar için belirli model yılı ve araç kilometre sınırı istenildiği, bu hususu
açıklığa kavuşturmak adına idareye gönderilen yazı üzerine, idare tarafından gönderilen
cevap yazısında, hizmetin verimliliğinin etkilenmemesi ve kamu zararının engellenmesi adına
kilometre şartının getirildiği, yüksek kilometreye sahip araçlarda arıza sıklığının fazla olduğu,
bakım maliyetinin artacağı ve araç değişim ihtiyacının oluşacağının ifade edildiği
anlaşılmıştır.
İhalelerde araçlara ilişkin km sınırının getirilmesinin işin daha sorunsuz araçlarla
yürütülmesi amacına yönelik olarak yapıldığı ifade edilmekte ise de, söz konusu
düzenlemenin ihalede rekabet ilkesini engelleyici sonuç doğurmaması için araçların niteliği,
işin süresi gibi kriterler göz önüne alınarak, yapılan düzenlemenin fayda/maliyet açısından
gerekli olup olmadığının ayrıntılı olarak irdelenmesi sonucunda karar verilmesi
gerekmektedir.
İhale doküman düzenlemeleri ile araçlar için istenilen şartların belirlenmesinde Kamu
İhale Kanunu’nun 5’inci maddesinde yer alan temel ilkelere uyulması noktasında idarenin
yükümlülüklerinin bulunduğu ve ihtiyacı olan hususların tespiti noktasında da belli bir
serbestiye sahip olduğu, yapılacak düzenlemelerin ihaleye katılımı daraltmamasının esas
olduğu anlaşılmıştır. Bu açıdan şikâyete konu ihalede idarenin yurt içi ve yurt dışında
yapacağı tüm ticari faaliyetlerinde kullanılmak üzere istenilen binek araç, hafif ticari araç,
minibüs, tek kabin kamyonet, basınçlı sert zemin ve afiş sökme aracı, çift kabin kamyonet, su
tankeri, çöp kamyonu, damperli kamyon, damperli kamyonet, hidrolik rampa tertibatlı
platformlu kamyon, hidrolik platformlu sepetli araç, mobil vinç, küçük bahçe traktörü,
traktör, mobil hizmet aracı(wc, büfe), panelvan kamyonet, tenteli kamyonet, 4x4 pikap ve yol
süpürme araçlarına getirilen model yılı (2018, 2020, 2021) sınırlamasının işin süresi(36 ay)
dikkate alındığında idarenin ihtiyaçları doğrultusunda takdir yetkisi kapsamında yer aldığı
ancak söz konusu araçlara getirilen 10.000 km sınırının oldukça düşük olduğu, söz konusu
km sınırının idarenin kendisine tanınan takdir yetkisi kapsamında değerlendirilebilmesinin
mümkün olmadığı ve 10.000 km sınırlaması şartı ile rekabet ilkesinin kısıtlandığı
anlaşılmıştır. Söz konusu km sınırının ihalede daha yeni araçların kiralanmasını/satın
KAMU İHALE KURULU KARARI
Toplantı No
Gündem No
Karar Tarihi
Karar No
: 2021/038
: 29
: 15.09.2021
: 2021/UH.I-1743
alınmasını gerekli kılacağı ve bunun da teklif maliyetlerinin yükselmesine sebep olacağı, bu
kapsamda, idarece yapılan düzenlemenin bu şartlar altında objektif bir kriter olarak
değerlendirilemeyeceği, rekabet ilkesi açısından uygun olmadığı ve ihaleye katılımı kısıtlayıcı
nitelikte olduğu anlaşıldığından başvuru sahibinin iddiasının yerinde olduğu sonucuna
varılmıştır.
Başvuru sahibinin belli bir marka veya model işaret edildiği iddiası açısından da,
Teknik Şartname’nin hangi düzenlemesinde, hangi özelliklerin, hangi markaya işaret
edildiğine dair bir iddianın yer almadığı görüldüğünden başvuru sahibinin anılan iddiasının
yerinde olmadığı sonucuna varılmıştır.
3) Başvuru sahibinin 3, 4, 5, 6, 7, 8, 9, 10, 11, 12, 13’üncü iddialarına ilişkin olarak:
İhalelere Yönelik Başvurular Hakkında Yönetmelik’in “Başvuru süreleri” başlıklı
6’ncı maddesinde “(1) İdareye şikayet süresi; ihale sürecindeki şikayete konu işlem veya
eylemlerin farkına varıldığı veya farkına varılmış olması gerektiği tarihi izleyen günden
itibaren Kanunun 21 inci maddesinin birinci fıkrasının (b) ve (c) bentlerine göre yapılan
ihalelere yönelik başvurularda beş gün, diğer hallerde on gündür.
(2) Ancak, ilan ile ön yeterlik veya ihale dokümanına yönelik şikayetler, birinci
fıkradaki süreleri aşmamak kaydıyla başvuru veya teklif sunulmadan önce en geç ihale veya
son başvuru tarihinden üç iş günü öncesine kadar yapılabilir.
(3) Kuruma itirazen şikayet süresi; şikayet veya itirazen şikayet üzerine idare
tarafından alınan iptal kararına karşı yapılacak başvurularda beş gün, diğer hallerde on
gündür.” hükmü,
Anılan Yönetmelik’in “Sürelerle ilgili genel esaslar” başlıklı 7’nci maddesinde “(1)
Süreler;
…
c) İdarenin işlem veya eylemlerine karşı yapılacak başvurularda şikayete yol açan
durumun farkına varıldığı yahut farkına varılmış olması gerektiği tarihi,
ç) Şikayet üzerine idare tarafından verilen kararın bildirildiği veya bildirilmiş
sayıldığı tarihi, on gün içerisinde karar alınmaması halinde ise bu sürenin bitimini,
d) İhalenin iptali kararına karşı yapılan itirazen şikayet başvurularında ise iptal
kararının bildirildiği veya bildirilmiş sayıldığı tarihi,
izleyen günden itibaren başlar.
(2) Tatil günleri sürelere dahildir. Sürenin son gününün tatil gününe rastlaması
halinde, süre tatil gününü izleyen ilk iş gününün bitimine kadar uzar. Ancak, ilan ile ön
yeterlik veya ihale dokümanına yönelik şikayet başvurularının, ihale veya son başvuru
tarihinden üç iş günü öncesine kadar yapılması zorunludur.” hükmü,
Aynı Yönetmelik’in “Başvuruların şekil unsurları” başlıklı 8’inci maddesinin onuncu
fıkrasında “İdarenin şikayet üzerine aldığı kararda belirtilen hususlar hariç, şikayet
başvurusunda belirtilmeyen hususlar itirazen şikayet başvurusuna konu edilemez ” hükmü,
İhalelere Yönelik Başvurular Hakkında Tebliğ’in “Kurum tarafından yapılacak
işlemler” başlıklı 12’nci maddesinin ikinci fıkrasında “… İdareye başvuru konularının yanı
sıra yeni konular da eklenerek Kuruma başvurulması halinde ise, itirazen şikayet
KAMU İHALE KURULU KARARI
Toplantı No
Gündem No
Karar Tarihi
Karar No
: 2021/038
: 29
: 15.09.2021
: 2021/UH.I-1743
başvurusunun incelenmesinde idareye başvurusu konusu edilmeyen hususlar dikkate alınmaz”
açıklaması bulunmaktadır.
Başvuru sahibinin 3, 4, 5, 6, 7, 8, 9, 10, 11, 12, 13’üncü iddialarının 05.08.2021 tarihli
idareye şikayet başvurusuna konu edilmediği, söz konusu iddianın ilk kez 23.08.2021
tarihinde Kurum kayıtlarına alınan itirazen şikâyet başvurusunda yer aldığı tespit edilmiştir.
İhalelere Yönelik Başvurular Hakkında Yönetmelik’in “Başvuruların şekil unsurları”
başlıklı 8’inci maddesinin onuncu fıkrasında yer alan hüküm ile İhalelere Yönelik Başvurular
Hakkında Tebliğ’in “Kurum tarafından yapılacak işlemler” başlıklı 12’nci maddesinin ikinci
fıkrasında yer alan açıklama şikâyet başvurusunda belirtilmeyen hususların itirazen şikâyet
başvurusuna konu edilemeyeceğini açıkça ifade etmektedir.
Dolayısıyla; söz konusu mevzuat hükümleri uyarınca, başvuru sahibi tarafından
öncelikle idareye şikayet başvurusunda bulunulması gerektiğinden ve bu iki aşamalı idari
başvuru
yolunda
şikayet
yoluna
başvurulmadan
itirazen
şikayet
yoluna
başvurulamayacağından, şikayet başvurusunda ileri sürülmeyen iddiaların da itirazen şikayet
başvurusunda ileri sürülmesi mümkün olamayacaktır.
Bu çerçevede şikayet başvurusu; Kurul kararının alınmasından önceki süreçte
uyuşmazlık konusu hususla ilgili tarafların haklarını veya mevcut hukuki durumlarını
sınırlayan ya da değiştiren bir zorunlu idari başvuru yolu olup, idarelere kendi vakıa, gerekçe
ve delillerini ileri sürme fırsatı tanıyarak Kurul kararına ilişkin idari usulün bir parçası olması
nedeniyle, önemli bir usuli güvence teşkil etmektedir.
Netice itibarıyla, yukarıda aktarılan mevzuat hükümleri uyarınca idareye şikâyet
başvurusunda dile getirilmeyen hususların; şikâyet başvurusu üzerine idare tarafından alınan
kararda belirtilen hususlar hariç, itirazen şikâyet başvurusuna konu edilemeyeceği
anlaşılmaktadır. Buna göre, başvuru sahibinin iddiasının şekil yönünden reddedilmesi
gerektiği sonucuna varılmıştır.
Diğer taraftan uyuşmazlık konusu olan iddiaların bunu ileri süren aday/istekli
olabilecek/istekliler tarafından iddia konusu hususun farkına varıldığı veya farkına varılmış
olması gerektiği tarihi izleyen 10 gün içerisinde bu iddiaları incelemek ve sonuçlandırmakla
yetkili makamlar nezdinde ileri sürülmesi de gerekmektedir.
Buna göre, idareye şikâyet başvurusunda dile getirilmeyen hususların itirazen şikâyet
başvurusuna konu edilemeyeceği anlaşılmakla birlikte, idareye sunulan şikayet dilekçesinde
bulunmayan ancak Kuruma sunulan itirazen şikayet dilekçesinde yer alan iddiaların
incelenmesinin Kamu İhale Kurumunun yetkisi dahilinde olduğu ileri sürülse dahi, söz
konusu iddia/iddiaların, farkına varıldığı veya varılmış olması gerektiği tarihi izleyen günden
itibaren 10 gün içerisinde ileri sürülme zorunluluğu bulunmaktadır. Dolayısıyla süresinde ileri
sürülmeyen iddiaların da süre aşımı sebebiyle Kurum tarafından incelenmesi mümkün
bulunmamaktadır.
Bu itibarla, başvuru sahibinin bahse konu iddiasını uyuşmazlığa konu hususu
öğrendiği 05.08.2021 tarihini izleyen günden itibaren on gün içinde yazılı şekilde ileri
KAMU İHALE KURULU KARARI
Toplantı No
Gündem No
Karar Tarihi
Karar No
: 2021/038
: 29
: 15.09.2021
: 2021/UH.I-1743
sürmesi, bir diğer deyişle başvuruda bulunması gerekirken, bu süre geçtikten sonra
23.08.2021 tarihinde itirazen şikâyet başvurusunda bulunduğu anlaşıldığından başvuru
sahibinin iddiasının süre yönünden de reddedilmesi gerektiği sonucuna varılmıştır.
Sonuç olarak, yukarıda mevzuata aykırılıkları belirtilen işlemlerin düzeltici işlemle
giderilemeyecek nitelikte işlemler olduğu tespit edildiğinden, ihalenin iptali gerekmektedir.
Açıklanan nedenlerle, 4734 sayılı Kanun'un 65'inci maddesi uyarınca bu kararın tebliğ
edildiği veya tebliğ edilmiş sayıldığı tarihi izleyen 30 gün içerisinde Ankara İdare
Mahkemelerinde dava yolu açık olmak üzere,
Anılan Kanun'un 54'üncü maddesinin onbirinci fıkrasının (a) bendi gereğince ihalenin
iptaline,
Oybirliği ile karar verildi.