2021/UH.I-1931 - Kamu İhale Kararı - Katı Atıkların Toplanması, Nakli ve Kent Temizliği İşlerinde Kullanılmak Üzere İş Makinesi ve Araç Kiralanması İşi

KAMU İHALE KURULU KARARI

Toplantı No

Gündem No

Karar Tarihi

Karar No

: 2021/043

: 41

: 20.10.2021

: 2021/UH.I-1931

BAŞVURU SAHİBİ:

Şark Organizasyon ve Dan. San. Tic. Ltd. Şti.,

İHALEYİ YAPAN İDARE:

Küçükçekmece Belediye Başkanlığı Çevre Koruma ve Kontrol Müdürlüğü,

BAŞVURUYA KONU İHALE:

2021/480685 İhale Kayıt Numaralı “Katı Atıkların Toplanması, Nakli ve Kent Temizliği

İşlerinde Kullanılmak Üzere İş Makinesi ve Araç Kiralanması İşi” İhalesi

KURUM TARAFINDAN YAPILAN İNCELEME:

Küçükçekmece Belediye Başkanlığı Çevre Koruma ve Kontrol Müdürlüğü tarafından

17.09.2021 tarihinde açık ihale usulü ile gerçekleştirilen “Katı Atıkların Toplanması, Nakli ve

Kent Temizliği İşlerinde Kullanılmak Üzere İş Makinesi ve Araç Kiralanması İşi” ihalesine

ilişkin olarak Şark Organizasyon ve Dan. San. Tic. Ltd. Şti.nin 13.09.2021 tarihinde yaptığı

şikâyet başvurusunun, idarenin 15.09.2021 tarihli yazısı ile reddi üzerine, başvuru sahibince

27.09.2021 tarih ve 44696 sayı ile Kurum kayıtlarına alınan 27.09.2021 tarihli dilekçe ile

itirazen şikâyet başvurusunda bulunulmuştur.

Başvuruya ilişkin olarak 2021/1587 sayılı itirazen şikâyet dosyası kapsamında yapılan

inceleme neticesinde esas inceleme raporu tanzim edilmiştir.

KARAR:

Esas inceleme raporu ve ekleri incelendi.

İtirazen şikâyet dilekçesinde özetle,

1) İhale konusu işte faaliyet gösteren firmaların azlığı düşünüldüğünde, ihalenin kısmı

teklife açık olmamasının katılımı ve rekabeti daraltıcı nitelikte olduğu,

2) İdari Şartname’nin 25.3.1’inci maddesinde teklif fiyata dahil giderler arasında yer

alan yedek parça, tamir, bakım, onarım, sigorta, kasko, vergi, akaryakıt, yağ vb. giderleri için

fiyat farkı verilmemesi ve bu doğrultuda b2 katsayısının belirlenmemesinin mevzuata uygun

olmadığı,

3) Şantiye alanında çalışacak personellerin 6331 sayılı İş Sağlığı ve Güvenliği Kanunu

uyarınca ortaya çıkabilecek giderlerine ilişkin birim fiyat teklif cetvelinde ayrı satır

açılmamasının mevzuata aykırı olduğu,

4) Sözleşme Tasarısı’nın 21.1’inci maddesinde İdari Şartname’nin 25’nci maddesinde

teklif fiyata dahil giderler arasında düzenlenen kasko sigortalarının teminat limitlerinin

belirlenmemesinin mevzuata aykırı olduğu,

5) İdari Şartname’nin 7.6’ncı maddesindeki “Benzer işlere ilişkin sunulan iş deneyim

belgelerinden benzer iş dışında başka işler'de var ise; Benzer iş tutarının tespiti amacı ile iş

deneyim belgesinin alındığı idareden benzer iş kaleminin tutarını gösteren resmi belge

KAMU İHALE KURULU KARARI

Toplantı No

Gündem No

Karar Tarihi

Karar No

: 2021/043

: 41

: 20.10.2021

: 2021/UH.I-1931

alınarak iş deneyim belgesi ekine konularak sunulacaktır.” düzenlenme uyarınca idarece

isteklilerden teklifle birlikte benzer işin ayrıştırmasına ilişkin belge istenildiği, ancak bu

durumun mevzuata aykırılık teşkil ettiği,

6) Teknik Şartname’nin 4.5, 4.20 ve 4.21 maddelerde tamir ve bakım işlerinde vasıflı

personeli çalıştırılacağının düzenlendiği, ihale dokümanı incelendiğinde bahse konu

personellerin tam zamanlı olarak çalıştırılacağının anlaşıldığı, bu itibarla söz konusu personel

için fiyat farkı verilmesini öngören a1 katsayısının dokümanda belirlenmemesinin mevzuata

aykırı olduğu,

7) Teknik Şartname’nin 4.18’inci maddesinde usta, işçi, bekçi, çaycı, güvenlik,

temizlikçi, yıkamacının yüklenici tarafından çalıştırılacağının düzenlendiği, ancak 696 sayılı

Kanun Hükmüne Kararname sonrasında söz konusu işçilerin idarenin şirketinden doğrudan

temin yöntemiyle karşılanmasının zorunlu olduğu, şoförsüz olarak ihale edilen araç kiralama

işine bu tarz giderlerin dahil edilemeyeceği, ayrıca araç kiralama işi ile güvenlik personeli

ihalesinin bir arada ihale edilemeyeceği,

8) Teknik Şartname’nin 8.3’üncü maddesinde araç ve iş makinelerinin ay içerisinde

ayrılma ve/veya yeni başlamalarında hak ediş hesaplamaları çalışan günler esas alınarak

yapılacağının düzenlendiği, ancak birim fiyat teklif cetveli incelendiğinde birçok kalem için

“ton” ve “saat” üzerinden teklif istenildiği, bu birimler içerisine araç kiralama bedeli

haricinde yüklenici uhdesinde bırakılan birçok giderinde dahil olduğu, dolayısıyla eksik

puantaj çalışması halinde çalışan gün için ödenecek birim fiyatın mevcut ihale dokümanı ile

tespit edilmesinin ve bu şartı karşılayabilecek teklif sunulabilmesi imkanının bulunmadığı,

iddialarına yer verilmiştir.

Başvuru sahibinin iddialarının değerlendirilmesi sonucunda aşağıdaki hususlar tespit

edilmiştir.

1) Başvuru sahibinin 1 ve 5’inci iddiasına ilişkin olarak:

4734 sayılı Kanun’un “İdareye şikayet başvurusu” başlıklı 55’nci maddesinde

“Şikayet başvurusu, ihale sürecindeki işlem veya eylemlerin hukuka aykırılığı iddiasıyla bu

işlem veya eylemlerin farkına varıldığı veya farkına varılmış olması gereken tarihi izleyen

günden itibaren 21 inci maddenin (b) ve (c) bentlerine göre yapılan ihalelerde beş gün, diğer

hallerde ise on gün içinde ve sözleşmenin imzalanmasından önce, ihaleyi yapan idareye

yapılır. İlanda yer alan hususlara yönelik başvuruların süresi ilk ilan tarihinden, ön yeterlik

veya ihale dokümanının ilana yansımayan diğer hükümlerine yönelik başvuruların süresi ise

dokümanın satın alındığı tarihte başlar.

İlan, ön yeterlik veya ihale dokümanına ilişkin şikayetler birinci fıkradaki süreleri aşmamak

üzere en geç ihale veya son başvuru tarihinden üç iş günü öncesine kadar

yapılabilir...” hükmü,

İhalelere Yönelik Başvurular Hakkında Yönetmelik’in “Sürelerle ilgili genel esaslar”

başlıklı 7’inci maddesinde ise “(1) Süreler; a) İlana yönelik başvurularda ilk ilan tarihini,

b) Ön yeterlik veya ihale dokümanının ilana yansımayan hükümleri için dokümanın satın

KAMU İHALE KURULU KARARI

Toplantı No

Gündem No

Karar Tarihi

Karar No

: 2021/043

: 41

: 20.10.2021

: 2021/UH.I-1931

alındığı tarihi, belli istekliler arasında ihale usulü ile yapılan danışmanlık hizmet alımı

ihalelerinde ihale dokümanının teslim alındığı tarihi, zeyilnameye yönelik başvurularda ise

zeyilnamenin bildirildiği tarihi…” hükmü yer almaktadır.

İdari Şartname’nin “İhaleye katılabilmek için gereken belgeler ve yeterlik kriterleri”

başlıklı 7’nci maddesindeki 7.6. Benzer iş olarak kabul edilecek işler aşağıda belirtilmiştir:

Bu İhalede;

Araç ve Makine ile Yapılan Çöplerin Toplanması ve Nakli İşleri,

Evsel Nitelikli Katı Atıkların Toplanması ve Nakli ile Kent Temizliği İşlerinin Yapıldığı

İşler (Benzer İş Tutarı Olarak Araç ve Ekipman ile Yapılan İş Kalemlerine Ait Tutarı

Alınacaktır.)

Çöplerin Toplanması ve Nakli ile Kent Temizliğine Ait Araç Kiralama İşleri,

Benzer işlere ilişkin sunulan iş deneyim belgelerinden benzer iş dışında başka işler'de

var ise; Benzer iş tutarının tespiti amacı ile iş deneyim belgesinin alındığı idareden benzer iş

kaleminin tutarını gösteren resmi belge alınarak iş deneyim belgesi ekine konularak

sunulacaktır.” düzenlemesine, İhale İlanının 4.4.1’inci maddesinde,

İdari Şartname’nin “Kısmi teklif verilmesi” başlıklı 20’nci maddesindeki “20.1. Bu

ihalede işin tamamı için teklif verilecektir.” düzenlemesine, ise İhale İlanının 9’uncu

maddesinde yer verilmiştir.

Anılan mevzuat hükümlerinden, ihale sürecinde hukuka aykırı olduğu iddia edilen

işlem ve eylemlerin ihale ilanında yer alan hususlarla ilgili olması halinde hukuka aykırı bu

işlem veya eylemlerin farkına varıldığı veya farkına varılmış olması gereken tarihin ihale ilan

tarihi olduğu anlaşılmaktadır.

Yapılan inceleme sonucunda, başvuru sahibinin iddialarının, ihale ilanında yer alan

hususlarla ilgili olduğu, dolayısıyla şikâyete konu hususun ihale ilan tarihi olan 18.08.2021

tarihi itibariyle farkına varıldığı, bu itibarla söz konusu tarihten itibaren ve ihale tarihinden üç

iş gününden önce olmak kaydı ile on gün içerisinde idareye şikâyet başvurusunda bulunulmuş

olması gerektiği, ancak idareye bu hususlarla ilgili olarak 13.09.2021 tarihinde şikâyet

başvurusunda bulunulduğu, bu haliyle başvuru sahibinin şikâyet süresini geçirdiği

anlaşıldığından söz konusu iddiaların süre yönünde reddi gerektiği sonucuna varılmıştır.

2) Başvuru sahibinin 2 ve 6’ncı iddiasına ilişkin olarak:

Kamu İhale Genel Tebliği’nin “Hizmet alımlarında fiyat farkı” başlıklı 81’inci

maddesinde “81.1. Personel çalıştırılmasına dayalı hizmet alımı ihaleleri ile personel

çalıştırılmasına dayalı olmamakla birlikte ihale dokümanında personel sayısının belirlendiği

ve haftalık çalışma saatinin tamamının idarede kullanıldığı hizmet alımlarında işçilik

maliyetlerine ilişkin fiyat farkı hesaplanacağının ihale dokümanında belirtilmesi

gerekmektedir.” açıklaması,

4734 sayılı Kamu İhale Kanununa Göre İhale Edilen Hizmet Alımlarında

Uygulanacak Fiyat Farkına İlişkin Esaslar’ın “Kapsam” başlıklı 2’nci maddesinde, (1) 4734

sayılı Kanuna göre ihale edilen ve 5/1/2002 tarihli ve 4735 sayılı Kamu İhale Sözleşmeleri

KAMU İHALE KURULU KARARI

Toplantı No

Gündem No

Karar Tarihi

Karar No

: 2021/043

: 41

: 20.10.2021

: 2021/UH.I-1931

Kanununa göre Türk parası üzerinden sözleşmeye bağlanan hizmet alımlarında uygulanacak

fiyat farkı bu Esaslara göre hesaplanır. Ancak, 4734 sayılı Kanunun 4 üncü maddesinde

sayılan hizmetlerden; araştırma ve geliştirme, piyasa araştırması ve anket, tanıtım, toplantı,

organizasyon, sergileme, mesleki eğitim, fotoğraf, film, fikri ve güzel sanatlar gibi nitelikleri

itibarıyla kısa süreli hizmetler ile sigorta, muhasebe ve 4734 sayılı Kanunun 48 inci

maddesinde yer alan danışmanlık hizmetlerinden mali ve hukuki nitelikteki hizmetlere fiyat

farkı ödenmez.

(2) 4734 sayılı Kanun kapsamındaki idarelerin, bu Kanundan istisna olmakla birlikte

birinci fıkra kapsamında fiyat farkı hesaplanabileceği öngörülen hizmet alımlarının ihale

dokümanlarında bu Esaslara uygun şekilde hazırlanmış açık bir düzenleme bulunması

halinde bu Esaslar uygulanabilir.” açıklaması,

Anılan Esasların “Fiyat farkı hesabı” başlıklı 5’inci maddesinde “(1) Fiyat farkı

aşağıdaki formüllere göre hesaplanır:

…

c) Diğer hizmet alımlarında;

F = An x B x ( Pn-1)

İn

Pn = [a1 + a2 —— + b1 —— + b2 —— + c ——]

İo Yo Go Mo

Yn

Gn Mn

(2) Formüllerde yer alan;

a) F: Fiyat farkını (TL),

b) B: 0,90 sabit katsayısını,

…

d) a1: Haftalık çalışma saatinin tamamı idarede kullanılan işçiliklerin ağırlık oranını

temsil eden ve 6 ncı maddeye göre fiyat farkı hesaplanan sabit bir katsayıyı,

e) a2: Haftalık çalışma saatinin tamamı idarede kullanılmayan işçiliklerin ağırlık

oranını temsil eden sabit bir katsayıyı,

f) b1: Akaryakıtın ağırlık oranını temsil eden sabit bir katsayıyı,

g) b2: Malzeme veya diğer hizmetlerin ağırlık oranını temsil eden sabit bir katsayıyı,

ğ) c: Makine ve ekipmanın amortismanına ilişkin ağırlık oranını temsil eden sabit bir

katsayıyı,

…

ifade eder.

(3) Ağırlık oranlarına ilişkin katsayılar, işin niteliğine ve işte kullanılan girdilere

uygun biçimde belirlenen a1, a2, b1, b2 ve c katsayıları toplamı bire (1.00) eşit olacak şekilde

belirlenir ve ihale dokümanında gösterilir. Katsayıların belirlenmesinde öncelikle a2, b1, b2

ve c katsayıları belirlendikten sonra bunların toplamı birden çıkarılarak bulunan sayı a1

katsayısı olarak alınır….” açıklaması,

Aynı Esaslar’ın “Uygulama esasları” başlıklı 7’nci maddesinde ise “…(3) İhale

dokümanında personel sayısının belirlendiği ve haftalık çalışma saatinin tamamının idarede

kullanıldığı hizmet alımlarında fiyat farkı hesaplanacağına ilişkin düzenlemeye yer verilmesi

KAMU İHALE KURULU KARARI

Toplantı No

Gündem No

Karar Tarihi

Karar No

: 2021/043

: 41

: 20.10.2021

: 2021/UH.I-1931

zorunludur.” açıklaması yer almaktadır.

İdari Şartname’nin “Fiyat farkı” başlıklı 46’ncı maddesinde “46.1. İhale konusu iş

için sözleşmenin uygulanması sırasında aşağıdaki esaslara göre fiyat farkı hesaplanacaktır.

46.1.1. 31.08.2013 tarih ve 28751 sayılı Resmi Gazetede yayınlanan 2013/5215 karar sayılı

Bakanlar Kurulu Kararının 4734 sayılı Kamu İhale Kanununa göre ihale edilen Hizmet

Alımlarında uygulanacak fiyat farkına ilişkin esasları uyarınca fiyat farkı ödenecektir.

Akaryakıt Sabit katsayısı: b1 = 0,45

Makine ve Ekipmanın Amortisman Ağırlık Katsayısı: c = 0,55” düzenlemesi yer

almakta olup, aynı düzenlemeye Sözleşme Tasarısı’nın “Fiyat farkı ödenmesi ve

hesaplanması şartları” başlıklı 14’üncü maddesinde de yer verilmiştir.

Teknik Şartname’nin “Hizmetin Tanımı ve Genel Hükümler” başlıklı 4’üncü

maddesinde “…4.18. Araçlar ve iş makineleri için İdarenin yükleniciye bedelsiz olarak tahsis

edeceği Şantiye alanı araç park yeri olarak kullanılacaktır. Yüklenici, bu şantiye alanında

mevsim şartlarına göre çalışma kapasitesine uygun kapalı alanlarda tamirhane, lastik tamir

ve bakım bölümü, şantiyede çalışan personele soyunma ve giyinme alanları ile işçi lokali gibi

alanlar oluşturmakla mükellef olmakla birlikte elektrik, su, doğal gaz, internet vb. giderler

Yükleniciye aittir. İdare bu hususlar ile ilgili yüklenici firmaya herhangi bir ücret

ödemeyeceği gibi teklif fiyatlara dâhil kabul edilecektir. Buralarda çalışacak, usta, işçi, bekçi,

çaycı, güvenlik, temizlikçi, yıkamacı vb. ihtiyaç duyulacak tüm personel yüklenici tarafından

sağlanacaktır.

…

4.20. Yüklenici, İdare tarafından kiralanan araçların periyodik bakımlarının, arıza ve

tamirinin yapılabileceği tamirhanede çalışan personele soyunma ve giyinme alanları ile işçi

lokali, gibi alanlarda kullanılan tüm alet edevat, makine, masa sandalye, dolap vs. gerekli

olan donanımı sağlamak zorundadır. Yüklenici bu hususlar ile ilgili herhangi bir ödeme talep

etmeyeceğini, teklif fiyata dâhil olduğunu peşinen kabul etmiş sayılır.

4.21. Araçların periyodik bakım, onarım ve yağlama (kuru yağlama vb.) yapılması

için Yüklenici tarafından araç bakım ve onarım kademesinde tüm giderleri (Maaş, SGK,

yemek, ulaşım vb.) yüklenici firmaya ait olmak kaydıyla yeteri kadar personel çalıştıracaktır.”

düzenlemesi,

Şikâyete konu ihale dokümanından, fiyat farkı hesabında uygulanacak “b1” ve “c”

katsayılarına yer verildiği, ancak fiyat farkı formülüne ve a1, a2 ve b2 ağırlık oranlarına

ilişkin katsayılara yer verilmediği anlaşılmıştır.

Aktarılan Esaslar uyarınca, ihale dokümanında personel sayısının belirlendiği ve

haftalık çalışma saatinin tamamının idarede kullanıldığı hizmet alımlarında fiyat farkı

verilmesinin zorunlu, araştırma ve geliştirme, piyasa araştırması ve anket, tanıtım, toplantı,

organizasyon, sergileme, mesleki eğitim, fotoğraf, film, fikri ve güzel sanatlar gibi nitelikleri

itibarıyla kısa süreli hizmetler ile sigorta, muhasebe ve 4734 sayılı Kanunun 48 inci

maddesinde yer alan danışmanlık hizmetlerinden mali ve hukuki nitelikteki hizmetlere fiyat

farkı verilmeyeceği açık olup, anılan fiyat farkı verilmesinin zorunlu olduğu ve fiyat farkı

verilemeyeceğinin belirtildiği durumlar dışındaki hizmet alım ihalelerinde fiyat farkı verilip

verilmeyeceği, verilecekse hangi kalemler için fiyat farkı verileceğini hususunun idarenin

KAMU İHALE KURULU KARARI

Toplantı No

Gündem No

Karar Tarihi

Karar No

: 2021/043

: 41

: 20.10.2021

: 2021/UH.I-1931

takdirinde olduğu anlaşılmaktadır.

Başvuru konusu ihalenin 36 ay süre ile katı atıkların toplanması, nakli ve kent

temizliği işlerinde kullanılmak üzere şoförsüz/personelsiz iş makinesi ve araç kiralama işi

olduğu, ihaleye ait yaklaşık maliyet cetveli ve birim fiyat teklif cetvelinin yalnızca kiralamaya

konu araçlardan oluştuğu ve herhangi bir personel giderini içermediği, Sözleşme Tasarısında

da yalnızca kiralamaya konu araçlara yönelik ceza uygulamalarına yer verildiği, iddia konusu

Teknik Şartname düzenlemelerinin yüklenicinin zaten bünyesinde mevcut olan ve işin

yürütülmesi sırasında yüklenici tarafından temin edilecek araçların hizmete hazır halde

bulundurulmasında kullanılacak personele yönelik kurallar niteliğinde olduğu, dolayısıyla

başvuru konusu ihale kapsamında çalıştırılacak araç şoförlerinin idare personeli olacağı ve

personel temini gerektirmeyen bir iş için de personele fiyat farkı verilmesine dair bir

düzenleme yapılmasına gerek bulunmadığı, diğer yandan malzeme veya diğer hizmetlerin

ağırlık oranını temsil eden b2 içinse belirleme yapmayarak fiyat farkı verilmeyeceği

düzenlenmesinin ise idarenin takdir yetkisi dâhilinde olduğu değerlendirildiğinden, iddia

yerinde görülmemiştir.

3) Başvuru sahibinin 3’üncü iddiasına ilişkin olarak:

İdari Şartname’nin “İhale konusu işe ilişkin bilgiler” başlıklı 2’nci maddesinde “2.1.

İhale konusu hizmetin;

a) Adı: Katı atıkların toplanması, nakli ve kent temizliği işlerinde kullanılmak üzere iş

makinesi ve araç kiralanması işi

b) Miktarı ve türü: 36 ay süre ile Küçükçekmece ilçe sınırları dahilinde katı atıkların

toplanması, nakli ve kent temizliği işlerinde kullanılmak üzere şoförsüz/personelsiz iş

makinesi ve araç kiralanacaktır” düzenlemesi,

Anılan Şartname’nin “Teklif fiyata dahil olan giderler” başlıklı 25’inci maddesinde

“…25.3. Teklif fiyata dahil olan diğer giderler aşağıda belirtilmiştir:

25.3.1. İhale dokümanında belirtilen makine ve ekipmanların amortisman, yedek

parça, tamir, bakım, onarım, sigorta, kasko, vergi, akaryakıt (binek araçların akaryakıtları

hariç) yağ vb. giderleri ile Teknik Şartnamenin ilgili maddelerinde yükleniciye ait olduğu ve

yüklenici tarafından karşılanacağı belirtilen tüm giderler teklif birim fiyata dahil

edilecektir...” düzenlemesi,