Ana Sayfa
/
Kararlar
/
İstanbul Su ve Kanalizasyon İdaresi (İSKİ) Genel Müdürlüğü
/
2020/344651-2020 Yılı Avrupa 2. Bölge Abone İşleri Dairesi Başkanlığı Beylikdüzü, Büyükçekmece, Çatalca ve Silivri İlçeleri Atıksu Altyapı Sistemlerinin Temizlenmesi ve Görüntülenmesi İşi
Bilgi
İKN
2020/344651
Başvuru Sahibi
Pam İnşaat ve Turizm Ltd. Şti.
İdare
İstanbul Su ve Kanalizasyon İdaresi (İSKİ) Genel Müdürlüğü
İşin Adı
2020 Yılı Avrupa 2. Bölge Abone İşleri Dairesi Başkanlığı Beylikdüzü, Büyükçekmece, Çatalca ve Silivri İlçeleri Atıksu Altyapı Sistemlerinin Temizlenmesi ve Görüntülenmesi İşi
KAMU İHALE KURULU KARARI
Toplantı No
Gündem No
Karar Tarihi
Karar No
: 2021/046
: 24
: 11.11.2021
: 2021/UH.I-2023
BAŞVURU SAHİBİ:
Pam İnşaat ve Turizm Ltd. Şti.,
İHALEYİ YAPAN İDARE:
İstanbul Su ve Kanalizasyon İdaresi (İSKİ) Genel Müdürlüğü,
BAŞVURUYA KONU İHALE:
2020/344651 İhale Kayıt Numaralı “2020 Yılı Avrupa 2. Bölge Abone İşleri Dairesi
Başkanlığı Beylikdüzü, Büyükçekmece, Çatalca ve Silivri İlçeleri Atıksu Altyapı
Sistemlerinin Temizlenmesi ve Görüntülenmesi İşi” İhalesi
KURUM TARAFINDAN YAPILAN İNCELEME:
İstanbul Su ve Kanalizasyon İdaresi (İSKİ) Genel Müdürlüğü tarafından 17.08.2020
tarihinde açık ihale usulü ile gerçekleştirilen “2020 Yılı Avrupa 2. Bölge Abone İşleri Dairesi
Başkanlığı Beylikdüzü, Büyükçekmece, Çatalca ve Silivri İlçeleri Atıksu Altyapı
Sistemlerinin Temizlenmesi ve Görüntülenmesi İşi” ihalesine ilişkin olarak Pam İnşaat ve
Turizm Ltd. Şti.nin 22.10.2020 tarihinde yaptığı şikâyet başvurusunun, idarenin 30.10.2020
tarihli yazısı ile reddi üzerine, başvuru sahibince 09.11.2020 tarih ve 49794 sayı ile Kurum
kayıtlarına alınan 09.11.2020 tarihli dilekçe ile itirazen şikâyet başvurusunda bulunulmuştur.
Kamu İhale Kurulunun 20.10.2021 tarihli ve 2021/MK-408 sayılı kararı gereğince yapılan
incelemeye aşağıda ter verilmiştir.
Başvuruya ilişkin olarak 2020/1728-03 sayılı itirazen şikâyet dosyası kapsamında
yapılan inceleme neticesinde esas inceleme raporu tanzim edilmiştir.
KARAR:
Esas inceleme raporu ve ekleri incelendi.
İtirazen şikâyet dilekçesinde özetle, idarece aşırı düşük teklif açıklamalarının yeterli
görülmediği, bu işlemin yerinde olmadığı, şöyle ki;
6x2 kombine temizlik aracına ilişkin akaryakıt gideri hesabında İSKİ’ye ait N.YAR7
poz numaralı iş kalemi analizinin kullanıldığı, ancak bu analizin kombine kanal temizleme
ünitesinin akaryakıt tüketimine yönelik olduğu ve sadece üst ekipmana ait tüketimi gösterdiği,
dolayısıyla alt ekipman olan 6x2 kamyona ait akaryakıt tüketiminin hesaba katılmamış olduğu
gerekçesinin belirtildiği; N.YAR7 poz numaralı iş kalemi analizinin özel temizlik aracının 1
saatlik ücretine ilişkin olduğu ve bütün akaryakıt giderlerini kapsadığı, kaldı ki kombine
kanal temizleme ünitesinin bağlı bulunduğu aracın akaryakıt deposunu kullandığı ve araç
çalıştırılmadan ünitenin zaten işlevsiz olduğu, dolayısıyla ünite ve bağlı olduğu aracın
oluşturduğu sistemin bir bütün halinde çalıştığı, yani ünitenin akaryakıt tüketimine alt
ekipmanın tüketiminin de dâhil olduğu;
Görüntüleme aracına ilişkin olarak, Ford Transit 350MF Van 2.0 Eco Blue TDCİ 130
PS EU6.2 aracın şehir içinde 100 km’deki akaryakıt tüketim miktarının esas alındığı ve aracın
günlük 100 km yol yapacağı kabulüyle akaryakıt tüketiminin hesaplandığı, ancak
belgelendirme yapılmaksızın öngörüye dayalı açıklama yapıldığı, yine kanal görüntüleme üst
ekipmanının çalışması için gerekli enerjinin jeneratör veya alt ekipmanın motoru üzerinden
KAMU İHALE KURULU KARARI
Toplantı No
Gündem No
Karar Tarihi
Karar No
: 2021/046
: 24
: 11.11.2021
: 2021/UH.I-2023
sağlanması durumlarına göre ortaya çıkacak akaryakıt sarfiyatının hesaba katılmamış olduğu
gerekçelerinin belirtildiği; ancak görüntüleme araçlarında görüntü alınması esnasında aracın
akaryakıt harcamadığı, aracın motoru durdurularak akü enerjisi ile görüntü alındığı, araç
hareket halinde iken ise akülerin şarj edildiği, dolayısıyla üst ekipmana ilişkin akaryakıt
maliyetinin bulunmadığı, 100 km mesafenin ise ilgili şube müdürlüklerinin konumlarına göre
harita üzerinde çalışılarak olabilecek en uzun mesafeler gözetilerek öngörüldüğü, zira ihale
dokümanında herhangi bir bilgi bulunmadığı;
6x2 kombine temizlik aracı ve görüntüleme aracı için öngörülen akaryakıt tüketim
miktarlarının yaklaşık maliyet hesabında idarece öngörülen miktarlara kıyasla düşük olduğu
gerekçesinin belirtildiği; ancak akaryakıt tüketim hesaplamalarının doğru olduğu, bu tespitin
idarenin yaklaşık maliyet hesabının hatalı olduğunu gösterdiği, bu nedenle yaklaşık maliyetle
karşılaştırma yapılarak açıklamalarının reddedilmesinin uygun olmadığı;
Ayrıca idarece açıklama istenilirken akaryakıt maliyetinin önemli bileşen olarak
belirlendiği, ancak önemli görülen bu bileşenin araçların alt ve üst ekipmanlarının akaryakıt
tüketimlerine kadar ayrıntılandırılmadığı ve 15 isteklinin açıklama sunmaması, sunan 2
isteklinin ise açıklamalarının uygun olmaması sonucunun ortaya çıktığı, bu nedenle de aşırı
düşük teklif sorgulamasına ilişkin işlemlerin yenilenmesi gerektiği iddialarına yer verilmiştir
Başvuru sahibinin iddialarının değerlendirilmesi sonucunda aşağıdaki hususlar tespit
edilmiştir.
İhalede, İdari Şartname’nin 33’üncü maddesi çerçevesinde teklifi sınır değerin altında
kalan isteklilerden aşırı düşük teklif açıklaması istenildiği, açıklama isteme yazısında teklifte
önemli olduğu tespit edilen bileşenler arasında “akaryakıt maliyeti”ne de yer verildiği, verilen
süre içerisinde başvuru sahibi Pam İnş. ve Tur. Ltd. Şti. tarafından açıklamaların sunulduğu,
ancak idarece açıklamalar yeterli görülmeyerek başvuru sahibinin teklifinin reddedildiği
anlaşılmıştır.
İhale komisyonu kararı incelendiğinde başvuru sahibinin açıklamalarının reddedilme
gerekçelerinin özetle;
1) 6x2 kombine temizlik aracına ilişkin akaryakıt gideri hesabında İSKİ’ye ait
N.YAR7 poz numaralı iş kalemi analizinin kullanıldığı, ancak bu analizin kombine kanal
temizleme ünitesinin akaryakıt tüketimine yönelik olduğu ve sadece üst ekipmana ait tüketimi
gösterdiği, dolayısıyla alt ekipman olan 6x2 kamyona ait akaryakıt tüketiminin hesaba
katılmamış olduğu,
2) Görüntüleme aracına ilişkin olarak, Ford Transit 350MF Van 2.0 Eco Blue TDCİ
130 PS EU6.2 aracın şehir içinde 100 km’deki akaryakıt tüketim miktarının esas alındığı ve
aracın günlük 100 km yol yapacağı kabulüyle akaryakıt tüketiminin hesaplandığı, ancak
belgelendirme yapılmaksızın öngörüye dayalı açıklama yapıldığı, yine kanal görüntüleme üst
ekipmanının çalışması için gerekli enerjinin jeneratör veya alt ekipmanın motoru üzerinden
sağlanması durumlarına göre ortaya çıkacak akaryakıt sarfiyatının hesaba katılmamış olduğu,
3) 6x2 kombine temizlik aracı ve görüntüleme aracı için öngörülen akaryakıt tüketim
KAMU İHALE KURULU KARARI
Toplantı No
Gündem No
Karar Tarihi
Karar No
: 2021/046
: 24
: 11.11.2021
: 2021/UH.I-2023
miktarlarının yaklaşık maliyet hesabında idarece öngörülen miktarlara kıyasla düşük olduğu
şeklinde belirtildiği görülmüştür.
Başvuru sahibinin itirazen şikayet başvurusu üzerine alınan Kamu İhale Kurulu’nun
08.12.2020 tarihli ve 2020/UH.I-2025 sayılı kararında ilk gerekçeye ilişkin olarak “1)
Başvuru sahibinin aşırı düşük teklif açıklamaları incelendiğinde, akaryakıt maliyeti
açıklanırken İSKİ’nin “N.YAR7 – Özel Temizlik Aracının 1 Saatlik Ücreti” analizinden
faydalanıldığı görülmektedir. İddia konusu hususun incelenebilmesi amacıyla İSKİ’ye (aynı
zamanda ihaleyi yapan idare) yazı yazılarak, adı geçen analizin ve analizin girdisi 03.036/A
poz numaralı rayicin ayrıntıları (poz tarifi vs.) talep edilmiştir. Gönderilen cevabi yazıda
“…İdaremize ait olan N.YAR7 pozu en son 2001 yılında yayınlanmış bir birim fiyat olup, bu
tarihten sonra güncellenmemiştir. Aynı şekilde söz konusu pozun alt girdisi olan 03.036/A
pozu da en son 2001 yılında yayınlanmış ve bu tarihten sonra güncellenmemiştir. Bilindiği
üzere incelemeye konu ihalenin nev-i Ø300 mm-Ø600 mm arası çaplara sahip Atıksu Şebeke
hatlarının temizlenmesi işini ihtiva etmektedir. Ancak yukarıda zikredildiği üzere 2001
yılından itibaren İdaremizce güncellenmemiş olan N.YAR7 pozunun uygulandığı çaplar Ø700
mm ve üzeri daha büyük çaplara sahip Kollektör hatlarının temizliğinde kullanılmıştır.
Dolayısıyla incelemeye konu ihalede istenilen 6x2 Özel Temizlik Aracı ile bahse konu N.YAR7
pozu içerisinde bulunan araç birbirinden farklı özelliklere sahip 2 farklı araçtır. 20 yıla yakın
süre zarfı içerisinde gelişen teknolojiler neticesinde araç özellikleri geliştirilerek birbirinden
farklı teknik çözümler üretebilen araçların piyasada bulunmasına olanak sağlamıştır. Ayrıca
N.YAR7 pozuna ait birim fiyat tarifleri bulunamamış, alt analizlere bakıldığında Şoför ve
Kamyon girdilerine rastlanılmamış olup sadece Ünite ve bu ünitenin bakım ve kullanımından
sorumlu Makinist bulunduğu tespit edilmiştir. Dolayısıyla ihale dokümanlarımız hazırlanırken
gelişen teknolojiler karşısında en yeni teknolojiye sahip araçların kullanılmasının temini için
piyasa araştırması yapılarak Teknik Şartnamesinde özellikler belirtilen 6x2 Özel Temizlik
Aracının kullanımı sağlanmıştır. Bu sebeple de görüleceği üzere yaklaşık maliyete esas
analizlerimiz hazırlanırken N.YAR7 pozu kullanılmamıştır. İdaremiz kayıtlarında en son 2001
yılı itibariyle yayınlanmış olması sebebiyle N.YAR7 pozu ve alt girdisi olan 03.036/A rayicine
ilişkin yapılan tüm aramalara rağmen herhangi bir kayda rastlanılmadığından ekte
gönderilememektedir. Ancak internet ortamında yer alan analize ait çıktılar yazımız ekinde
gönderilebilmektedir.” hususları ifade edilmektedir. Dolayısıyla yazıdan, başvuru sahibince
kullanılan analizin güncel olmadığı, analiz içeriğinin ihale konusu iş içeriğiyle örtüşmediği
anlaşılmaktadır. Yukarıda yer verilen hususlar çerçevesinde, N.YAR7 analizine konu araçla
ihale konusu işte çalıştırılacak aracın farklı olduğu, bu itibarla akaryakıt tüketimi
açıklanırken ihale konusu işte istenilen araçtan farklı bir aracın tüketim miktarı üzerinden
hesaplama yapılmasının uygun olmadığı, başvuru sahibince gerekli araştırma yapılmadan
güncel ve ihale konusu işe uygun olmayan bir analizden faydalanılarak yeterli özen
gösterilmediği ve 6102 sayılı Türk Ticaret Kanunu’nun 18’inci maddesinin ikinci fıkrasındaki
“Her tacirin, ticaretine ait bütün faaliyetlerinde basiretli bir iş adamı gibi hareket etmesi
gerekir.” hükmüne aykırı hareket edildiği…” tespitleri yapılarak başvuru sahibinin akaryakıt
tüketimine ilişkin açıklamalarının yeterli görülmemesinin yerinde olduğu sonucuna
varılmıştır.
Aynı kararda, idarenin ikinci değerlendirme dışı bırakma gerekçesine ilişkin olarak,
konunun uzmanlık görüşü gerektirmekle birlikte, ilk gerekçeye ilişkin yapılan tespitler
çerçevesinde usul ekonomisi gözetilerek uzman görüşü alınmasına gerek bulunmadığı
KAMU İHALE KURULU KARARI
Toplantı No
Gündem No
Karar Tarihi
Karar No
: 2021/046
: 24
: 11.11.2021
: 2021/UH.I-2023
belirtilmiş ve son gerekçeye yönelik olarak da “yalnızca yaklaşık maliyetteki miktarlarla
uyumsuzluk gerekçe gösterilerek açıklamaların yeterli görülmemesinin uygun olmayacağı
değerlendirilmektedir. Bu doğrultuda, başvuru sahibinin açıklamalarının salt yaklaşık
maliyete uyumsuzluk sebebiyle reddedilmesinin yerinde olmadığı kanaatine varılmıştır.”
yönünde tespit yapılmıştır.
Karar sonucunda ise, Pam İnş. ve Tur. Ltd. Şti.nin aşırı düşük teklif açıklamalarının
yeterli görülmemesi işleminin nihai olarak yerinde olduğu anlaşıldığından, idarenin uygun
görülmeyen reddetme gerekçeleri bakımından düzeltici işlem tesis edilmesi gerekmediği
neticesine ulaşılmıştır.
Karara karşı açılan davada alınan Ankara 7. İdare Mahkemesinin 25.01.2021 tarihli ve
E:2020/2335, K:2021/130 sayılı kararı üzerine verilen 24.02.2021 tarihli ve 2021/MK-78
sayılı Kurul kararında “1) Kamu İhale Kurulu’nun 08.12.2020 tarihli ve 2020/UH.I-2025
sayılı kararının, Pam İnş. ve Tur. Ltd. Şti.nin aşırı düşük teklif açıklamalarının idarece
reddedilmesine dayanak teşkil eden birinci gerekçeye ilişkin olarak yapılan
değerlendirmelerin yer aldığı kısmının iptaline,
2) Kamu İhale Kurulu’nun 08.12.2020 tarihli ve 2020/UH.I-2025 sayılı kararının,
Pam İnş. ve Tur. Ltd. Şti.nin aşırı düşük teklif açıklamalarının idarece reddedilmesine
dayanak teşkil eden ikinci gerekçeye ilişkin olarak yapılan “ilgili kişilerin görüşüne
başvurularak çözülmesi gerektiği değerlendirilmiş olmakla beraber, … , görüş istenilmeden
incelemenin sonuçlandırılmasının yerinde olacağı” değerlendirmesinin yer aldığı kısmının
iptaline,
3) Anılan Mahkeme kararında belirtilen gerekçeler doğrultusunda, kararın iptal edilen
kısımlarına konu hususların esasının yeniden incelenmesine” şeklinde işlem tesis edilmiştir.
24.02.2021 tarihli ve 2021/MK-78 sayılı kararın uygulanmasını teminen yapılan
inceleme sonucunda alınan Kamu İhale Kurulu’nun 14.04.2021 tarihli ve 2021/UH.I-817
sayılı kararında “…4734 sayılı Kanun’un “Kuruma itirazen şikayet başvurusu” başlıklı
56’ncı maddesinin altıncı fıkrası çerçevesinde akademik bir kuruluştan teknik görüş talep
edilmiş ve talep yazısında “1) Başvuru sahibi tarafından, 6x2 kombine temizlik aracına ilişkin
akaryakıt gideri hesabında İSKİ’ye ait N.YAR7 poz numaralı iş kalemi analizinin kullanıldığı,
bu analizin özel temizlik aracının 1 saatlik ücretine ilişkin olduğu ve bütün akaryakıt
giderlerini kapsadığı, dolayısıyla bu analiz kapsamına 6x2 kombine temizlik aracının hem alt
hem üst ekipmanına ilişkin akaryakıt tüketimlerinin dâhil olduğu iddia edilmiştir. İdarece ise
söz konusu analizin sadece üst ekipmana ait tüketimi gösterdiği, dolayısıyla alt ekipman olan
6x2 kamyona ait akaryakıt tüketiminin hesaba katılmamış olduğu belirtilmektedir. Bu
kapsamda, başvuru sahibi tarafından kullanılan analizi ekte gönderilmiş olan N.YAR7 poz
numaralı iş kalemi kapsamına 6x2 kombine temizlik aracının hem alt hem üst ekipmanına
ilişkin akaryakıt tüketimlerinin dâhil olup olmadığı? 2) Başvuru sahibi tarafından,
görüntüleme araçlarında görüntü alınması esnasında aracın akaryakıt harcamadığı, aracın
motoru durdurularak akü enerjisi ile görüntü alındığı, araç hareket halinde iken ise akülerin
şarj edildiği, dolayısıyla üst ekipmana ilişkin akaryakıt maliyetinin bulunmadığı iddia
edilmiştir. İdarece ise üst ekipmanın çalışması için gerekli enerjinin jeneratör veya alt
ekipmanın motoru üzerinden sağlanması durumlarına göre ortaya çıkacak akaryakıt
sarfiyatının hesaba katılmamış olduğu belirtilmektedir. Bu kapsamda, ayrıntıları yazı ekindeki
Teknik Şartname’de bulunan görüntüleme araçlarında; a) Görüntünün aracın motoru
KAMU İHALE KURULU KARARI
Toplantı No
Gündem No
Karar Tarihi
Karar No
: 2021/046
: 24
: 11.11.2021
: 2021/UH.I-2023
durdurularak akü enerjisi ile alınıp alınmadığı, bir başka anlatımla görüntü alınması
esnasında aracın akaryakıt harcayıp harcamadığı? b) Görüntü akü enerjisi ile alınıyorsa
akülerin araç hareket halinde iken şarj edilip edilmediği? c) Bu itibarla, görüntüleme yapan
üst ekipmana ilişkin ayrıca bir akaryakıt, enerji vs. maliyeti bulunmadığı savının yerinde olup
olmadığı?” hususlarına yer verilmiştir. Gönderilen teknik görüş “…2. İnceleme Yöntemi
İnceleme talep eden kurum tarafından tarafımıza sunulan aşağıdaki belgeler üzerinden
İnceleme yapılarak işbu rapor tanzim edilmiştir; 1) İSKİ ye hitaben itirazen şikâyet dilekçesi
(5 sayfa) 2) İSKİ cevap yazısı (3 sayfa) 3) Kamu İhale Kuruntuna hitaben şikâyet yazısı (6
sayfa) 4) İhale teknik şartnamesi ilgili bölüm (9 sayfa) 3. Teknik İnceleme Konusu Hakkında
Kısa Açıklama 1) Başvuru sahibi tarafından kullanılan analizi ekte gönderilmiş olan N.Yar7
poz numaralı iş kalemi kapsamına 6x2 kombine temizlik aracının hem alt hem üst ekipmanına
ilişkin akaryakıt tüketimlerinin dahil olup olmadığı hususu; İtiraza konu olan husus kombine
temizlik aracında sistemin bir bütün olduğu, araç ve üstyapı ünitelerinin ayrı ayrı
düşünülmesi ve bu şekilde hesap yapılmasının mümkün olmadığıdır. İncelemeye konu kombine
temizlik aracı üzerinde teknik şartnamede belirtildiği üzere hidrostatik basınçlı su sistemi,
damperi, taşıyıcı kollar (bom) ve bıçakların hareketi için basınçlı hidrolik sistemler
kullanmaktadır. Bu sistemler için araçta ayrıca bir güç kaynağı yoktur. Hidroliğin
basınçlandırılması için aracın motorundan alınan ara bağlantı ile (genellikle PTO) hidrolik
güç kaynağı da sürülür. Dolayısıyla aracın ve üzerindeki ekipmanların ayrı ayrı yakıt
tüketimlerinin hesaplanması ve değerlendirilmesi uygun değildir. Diğer bir deyişle yapılan
yakıt tüketimi hesaplamasına hem 6x2 aracın hem de üst ekipmanların yakıt tüketimleri
dahildir. 2) Ayrıntıları teknik şartname’de bulunan görüntüleme araçlarında; a) Görüntünün
aracın motoru durdurularak akü enerjisi ile alınıp alınmadığı, bir başka anlatımla görüntü
alınması esnasında aracın akaryakıt harcayıp harcamadığı, Görüntüleme araçlarında kanal
görüntülemesinde kullanılan sistemlerin enerji sarfiyatları çok yüksek değildir ve şebeke
elektriği veya araç üstü taşınabilir bir jeneratör gibi ayrı bir güç kaynağına ihtiyaçları yoktur.
Genellikle düşük voltaj olarak çalışacak şekilde tasarlanan sistemlerde kısa görüntülemeler
için doğrudan aracın aküsünden ya da daha uzunları için sisteme yedeklenmiş akülerden
enerji sağlanabilmektedir. Harici olarak araca eklenen aküler harici olarak şarj edilebileceği
gibi söz konusu araç için verilen bilgilerden de anlaşılabileceği gibi doğrudan araç
alternatöründen şarj olacak şekilde de araca eklenebilirler. Dolayısıyla bu görüntüleme
sistemlerinin kullanılmasında genellikle aracın çalıştırılması gerekli değildir. Bu sebeplerle
hem ayrı bir jeneratör olmaması hem de aracın çalıştırılmasına ihtiyaç olmadığından dolayı
ayrıca bir yakıt tüketimi söz konusu değildir. b) Görüntü akü enerjisi ile alınıyorsa akülerin
araç hareket halinde iken şarj edilip edilmediği, Sistemin çalışması yukarıda da
detaylandırıldığı üzere araca görüntüleme sistemlerine destek amacıyla eklenmiş aküler de
araç hareket halindeyken veya motoru çalışırken araç alternatörü üzerinden şarj
edilebilmektedir. c) Bu itibarla, görüntüleme yapan üst ekipmana ilişkin ayrıca bir akaryakıt,
enerji vs. maliyeti bulunmadığı savının yerinde olup olmadığı, İncelenen sistem için
görüntüleme yapan üst ekipman için gerekli enerjiyi sağlamak için harici veya sisteme
sonradan eklenen herhangi bir jeneratör gibi güç kaynağına ihtiyaç olmadığı için bu üst
ekipmanlar için ayrıca bir akaryakıt ve enerji maliyeti bulunmamaktadır.” şeklindedir.
Yukarıda alıntılanan teknik görüşten, görüntüleme aracına ilişkin olarak görüntüleme yapan
üst ekipman için ayrıca bir akaryakıt ve enerji maliyeti bulunmadığı anlaşılmakla birlikte,
N.YAR7 poz numaralı iş kalemi kapsamına 6x2 kombine temizlik aracının hem alt hem üst
ekipmanına ilişkin akaryakıt tüketimlerinin dâhil olup olmadığı hususunun açık bir biçimde
karşılanmadığı görülmektedir. Öte yandan, 08.12.2020 tarihli ve 2020/UH.I-2025 sayılı
KAMU İHALE KURULU KARARI
Toplantı No
Gündem No
Karar Tarihi
Karar No
: 2021/046
: 24
: 11.11.2021
: 2021/UH.I-2023
Kamu İhale Kurulu kararında da belirtildiği üzere, başvuru sahibince kullanılan analiz
içeriğinin ihale konusu iş içeriğiyle örtüşmediği, N.YAR7 analizine konu araçla ihale konusu
işte çalıştırılacak aracın farklı olduğu, bu itibarla akaryakıt tüketimi açıklanırken ihale
konusu işte istenilen araçtan farklı bir aracın tüketim miktarı üzerinden hesaplama
yapılmasının uygun olmadığı da belirtilmelidir. Ankara 7. İdare Mahkemesinin 25.01.2021
tarihli ve E:2020/2335, K:2021/130 sayılı kararında; N.YAR7 pozunun güncel olmadığına
dair bir ret gerekçesi olmadığı halde, şikayet ve itirazen şikayet konusu olmayan bir hususta
değerlendirme ve inceleme yapılarak itirazen şikayet başvurusunun reddedildiği, kullanılan
poza ilişkin bir ihtilaf olmadığı halde itirazen şikayet konusu olan 6x2 kombine temizlik
aracının alt ve üst ekipmanının akaryakıt tüketimine ilişkin olarak davacı tarafından yapılan
açıklamanın doğruluğu ve geçerliliği konusunda bir inceleme ve değerlendirme
yapılmaksızın, şikayet konusu olmayan ve açıklamada kullanılan pozun güncelliğine ilişkin
değerlendirme yapılarak kullanılan pozun güncel olmadığından bahisle itirazen şikayet
başvurusunun reddedilmesinde hukuka uyarlık bulunmadığı yönünde karar verilmiş olmakla
birlikte; 08.12.2020 tarihli ve 2020/UH.I-2025 sayılı Kurul kararındaki, N.YAR7 analizine
konu araçla ihale konusu işte çalıştırılacak aracın farklı olduğu, bu itibarla akaryakıt
tüketimi açıklanırken ihale konusu işte istenilen araçtan farklı bir aracın tüketim miktarı
üzerinden hesaplama yapılmasının uygun olmadığı şeklindeki değerlendirmelere
değinilmediği görülmektedir. Yukarıda ifade edilen hususlar çerçevesinde; N.YAR7 poz
numaralı iş kalemi kapsamına 6x2 kombine temizlik aracının hem alt hem üst ekipmanına
ilişkin akaryakıt tüketimlerinin dâhil olup olmadığı hususu teknik görüşte açık bir şekilde
karşılanmadığından, ilave araştırma yapılarak bu konunun açıklığa kavuşturulması gerektiği
anlaşılmakla beraber; idarenin aşırı düşük teklif açıklamalarının uygunsuzluğuna ilişkin
birinci gerekçesinin özü itibarıyla “akaryakıt maliyeti”ne ilişkin olduğu, bu itibarla yapılan
hesaplamanın hem alt ekipmana hem üst ekipmana ait akaryakıt tüketimini içerip içermediği
tartışmasının, hesaplamanın ihale konusu işte çalıştırılacak nitelikteki araçlara göre olup
olmadığı tartışmasından bağımsız ele alınmasının uygun olmadığı; kaldı ki ilgili Mahkeme
kararında da, “N.YAR7 analizine konu araçla ihale konusu işte çalıştırılacak aracın farklı
olduğu, bu itibarla akaryakıt tüketimi açıklanırken ihale konusu işte istenilen araçtan farklı
bir aracın tüketim miktarı üzerinden hesaplama yapılmasının uygun olmadığı” şeklinde Kurul
kararına yansıyan değerlendirmelere değinilmediği; bu nedenlerle, 08.12.2020 tarihli ve
2020/UH.I2025 sayılı Kurul kararında da yer verildiği üzere, başvuru sahibinin 6x2 kombine
temizlik aracının akaryakıt tüketimine ilişkin açıklamalarının ihale konusu işle uyumlu
olmadığından yeterli olmadığı ve aşırı düşük teklif açıklamalarının yeterli görülmemesi
işleminin nihai olarak yerinde olduğu sonucuna varılmıştır.” denilerek itirazen şikâyet
başvurusu reddedilmiştir.
İlk derece mahkemesi kararının temyizi üzerine Danıştay Onüçüncü Dairesinin
15.04.2021 tarihli, E:2021/660, K:2021/1401 sayılı kararı alınmış ve bu kararın
uygulanmasını teminen alınan 29.07.2021 tarihli ve 2021/MK-305 sayılı Kurul kararında da
“1) Kamu İhale Kurulu’nun 24.02.2021 tarihli ve 2021/MK-78 sayılı kararının hukuken
geçerliliğini koruduğuna,
2) Kamu İhale Kurulu’nun 14.04.2021 tarihli ve 2021/UH.I-817 sayılı kararının, Pam
İnş. ve Tur. Ltd. Şti.nin aşırı düşük teklif açıklamalarının idarece reddedilmesine dayanak
teşkil eden birinci gerekçeye ilişkin olarak yapılan değerlendirmelerin yer aldığı kısmının
iptaline,
3) Danıştay Onüçüncü Dairesi kararında belirtilen gerekçeler doğrultusunda, Pam
KAMU İHALE KURULU KARARI
Toplantı No
Gündem No
Karar Tarihi
Karar No
: 2021/046
: 24
: 11.11.2021
: 2021/UH.I-2023
İnş. ve Tur. Ltd. Şti.nin aşırı düşük teklif açıklamalarının idarece reddedilmesine dayanak
teşkil eden birinci gerekçeye yönelik olarak Kamu İhale Kurulu’nun 24.02.2021 tarihli ve
2021/MK-78 sayılı kararı çerçevesindeki yeniden incelemenin Danıştay Onüçüncü Dairesi
kararında yer verilen hususlar çerçevesinde yapılmasına” karar verilmiştir.
29.07.2021 tarihli ve 2021/MK-305 sayılı Kurul kararı uyarınca yapılan inceleme
neticesinde 02.09.2021 tarihli ve 2021/UH.I-1618 sayılı Kurul kararı alınmış ve “başvuruya
konu 2020/344651 İKN’li ihale için esas alınan akaryakıt tüketim miktarının işin Teknik
Şartnamesi’nde istenilen teknik özellikleri karşılamayan araçlar üzerinden hesaplandığının
anlaşıldığı, bu doğrultuda başvuru sahibinin akaryakıt tüketimine ilişkin öngördüğü miktarın
idarenin uygun şekilde tespit edilmeyen yaklaşık maliyete esas miktarı ile kıyaslanmasının
uygun olmayacağı, bu bağlamda istekli lehine haksız bir avantaj sağlanıp sağlanmadığının
tespitinin mümkün olmadığı ve bu durumun aşırı düşük teklif sorgulamasına ilişkin işlemlerin
ve ihalenin sağlıklı şekilde sonuçlandırılmasına engel teşkil ettiği; bunun yanı sıra Danıştay
Onüçüncü Dairesi kararında 6x2 Özel Temizlik Aracının yakıt hesabı “litre/metre” üzerinden
değil, “litre/saat” üzerinden yapılarak yaklaşık maliyetin hesaplanmasında açıkça hataya
düşüldüğü yönünde tespite yer verildiği, yapılan bu tespitin doğruluğuna veya yanlışlığına
ilişkin bir değerlendirme içermemekle beraber, karar düzeltme yolu kapalı olmak üzere kesin
olarak karar verilmiş olması karşısında dikkate alınması gereken bu tespit dolayısıyla da
incelemeye konu hususta sağlıklı bir değerlendirme yapılması imkânının ortadan kalktığı”
hususları belirtilerek ihalenin iptaline karar verilmiştir.
Diğer taraftan, 24.02.2021 tarihli ve 2021/MK-78 sayılı kararın uygulanmasını
teminen yapılan inceleme sonucunda alınan Kamu İhale Kurulu’nun 14.04.2021 tarihli ve
2021/UH.I-817 sayılı kararının yürütmesinin durdurulması ve iptali istemiyle açılan dava
neticesinde Ankara 13. İdare Mahkemesinin 15.09.2021 tarihli ve E:2021/836, K:2021/1396
sayılı kararı alınmış ve “Bu durumda N.YAR7 analiz girdisinin ihale konusu işte kullanılacak
araca uygunsuzluğu kapsamında Kamu İhale Kurulu'nca yapılan tespit doğru olmakla
birlikte; ihaleyi yapan idarece N.YAR7 analiz girdisi bulunamayarak davalı Kamu İhale
Kurumu'na gönderilmemesine, bu pozun güncel olmamasına ve ihale konusu işte kullanılacak
araçtan farklı bir araca ait analiz girdisi olmasına rağmen davacının bu analiz girdisini
kullanmak suretiyle 6x2 Özel Temizlik Aracının akaryakıt giderlerine ilişkin yaptığı
açıklamanın adeta N.YAR7 analiz girdisi kullanılarak açıklama yapması yerindeyse de söz
konusu aracın alt ve üst ekipmanına ait akaryakıt giderini açıklanmadığı gerekçesiyle
reddedilerek N.YAR7 pozunun ihale konusu işin yapılmasında kullanılacak araca ait akaryakıt
gideri hesabında kullanılabilirliği yönünde davacı tarafta algı yarattığı, yaratılan bu algının
ihaleyi yapan idarece söz konusu araca ait akaryakıt giderinin yaklaşık maliyet hesaplanması
sırasında "litre/metre" üzerinden belirlenmesine rağmen "litre/saat" üzerinden kayıtlara
geçilmesinin de etkisi olduğu, ihaleyi yapan idarenin başkaca ihalelerinde de aynı hatanın
tekrarlandığı dikkate alınarak idare tarafından anılan iş kalemine yönelik hesaplanan
yaklaşık maliyet göz önünde bulundurularak davacının akaryakıt giderine ilişkin
açıklamalarının ekonomik yönden uygunluğunun değerlendirilmesi gerekirken aksi yönde
tesis edilen işlemde hukuka uygunluk bulunmamaktadır.” hususları belirtilerek dava konusu
işlemin iptaline karar verilmiştir.
Bu kararın uygulanmasını teminen ise 20.10.2021 tarihli ve 2021/MK-408 sayılı Kurul
kararı alınmış ve “1) Kamu İhale Kurulu’nun 29.07.2021 tarihli ve 2021/MK-305 sayılı
KAMU İHALE KURULU KARARI
Toplantı No
Gündem No
Karar Tarihi
Karar No
: 2021/046
: 24
: 11.11.2021
: 2021/UH.I-2023
kararının hukuken geçerliliğini koruduğuna,
2) Anılan Mahkeme kararında belirtilen gerekçeler doğrultusunda, Pam İnş. ve Tur.
Ltd. Şti.nin aşırı düşük teklif açıklamalarının idarece reddedilmesine dayanak teşkil eden
birinci gerekçeye yönelik olarak Kamu İhale Kurulu’nun 24.02.2021 tarihli ve 2021/MK-78
sayılı kararı çerçevesindeki yeniden incelemenin yukarıda alıntılanan Mahkeme kararında yer
verilen hususlar çerçevesinde yapılmasına” karar verilmiştir.
Bu itibarla, Kamu İhale Kurulu’nun 24.02.2021 tarihli ve 2021/MK-78 sayılı kararı
çerçevesindeki yeniden incelemenin “idare tarafından anılan iş kalemine yönelik hesaplanan
yaklaşık maliyet göz önünde bulundurularak davacının akaryakıt giderine ilişkin
açıklamalarının ekonomik yönden uygunluğunun değerlendirilmesi” yoluyla yapılması
gerekmektedir.
İdarece yaklaşık maliyet tespit edilirken, 6x2 kombine temizlik araçlarının akaryakıt
tüketimlerinin birim fiyat tarifleri çerçevesinde “Atıksu Şebeke Hatlarının Temizlenmesi”
başlıklı T.02 poz numaralı iş kalemi bünyesinde hesaba katıldığı ve bahse konu iş kalemi
analizi içerisinde 0,4809 litre/metre akaryakıt tüketimi öngörüldüğü, söz konusu iş kaleminin
birim fiyat teklif cetvelindeki miktarının 880.000 metre olduğu, dolayısıyla yaklaşık maliyet
hesaplanırken 6x2 kombine temizlik araçlarının toplam akaryakıt tüketiminin 423.192,00 litre
(0,4809 litre/metre x 880.000 metre) olarak dikkate alındığı, akaryakıt fiyatı olarak ise 5,71
TL/litre tutarının esas alındığı, bu itibarla toplamda 2.416.426,32 TL’lik bir maliyetin söz
konusu olduğu tespit edilmiştir.
Başvuru sahibi tarafından aşırı düşük teklif açıklamasında ise, 6x2 kombine temizlik
aracın akaryakıt tüketimi hesabında N.YAR7 poz numaralı iş kalemi analizindeki sarfiyatın
esas alındığı, buna göre saatlik tüketimin 14,7929 litre olarak hesaplandığı, dört adet aracın
bir günlük (sekiz saat) tüketiminin 473,373 litre (14,7929 x 8 x 4), 730 günlük tüketiminin ise
345.562,29 litre (473,373 x 730) öngörüldüğü, ayrıca 6x2 kombine temizlik araçlarının
öngörülmeyen durum akaryakıt tüketimi de 10.355,03 litre hesaplandığı ve toplam akaryakıt
tüketiminin 355.917,32 litre (345.562,29 + 10.355,03) olarak dikkate alındığı, akaryakıt fiyatı
olarak ise 4,52796 TL/litre tutarının esas alındığı, bu itibarla toplamda 1.611.579,39 TL’lik
bir maliyetin söz konusu olduğu anlaşılmıştır.
Netice itibarıyla, yukarıda aktarıldığı üzere, idarece “litre/metre” birimi üzerinden,
istekli tarafından ise “litre/saat” birimi üzerinden temel akaryakıt tüketim değerlerinin
belirlendiği, dolayısıyla idarenin ve isteklinin 6x2 kombine temizlik araçları için öngördüğü
akaryakıt tüketimlerinin söz konusu “temel” tüketim değerleri üzerinden kıyaslanmasının
mümkün olmadığı, bu doğrultuda yukarıda hesaplanan toplam akaryakıt tüketimlerinin
kıyaslanması gerektiği, bu şekilde kıyaslama yapıldığında ise idarece tespit edilen miktar ile
başvuru sahibinin açıklamasına konu miktar arasında istekli lehine %15,9 fark olduğu
anlaşılmış, Ankara 13. İdare Mahkemesi kararındaki “idare tarafından anılan iş kalemine
yönelik hesaplanan yaklaşık maliyet göz önünde bulundurularak davacının akaryakıt giderine
ilişkin açıklamalarının ekonomik yönden uygunluğunun değerlendirilmesi gerekirken” ifadesi
karşısında, yaklaşık maliyetin hesaplanmasında esas alınan tüketim miktarlarının uygun
şekilde tespit edildiğinin kabulü halinde, yaklaşık maliyete kıyasla sunulan açıklamaların
ekonomik yönden uygun olmadığı ve aşırı düşük teklif açıklamalarının reddinin gerektiği
anlaşılmıştır.
KAMU İHALE KURULU KARARI
Toplantı No
Gündem No
Karar Tarihi
Karar No
: 2021/046
: 24
: 11.11.2021
: 2021/UH.I-2023
Öte yandan, başvuruya konu 2020/344651 İKN’li ihalede akaryakıt tüketiminin tespiti
için 11.05.2020 tarihinde tanzim edilen tutanak incelendiğinde, 0,4809 litre/metre değerindeki
temel tüketim miktarının, 2019/354240 İKN’li ihale neticesinde imzalanan sözleşmenin
yürütülmesinde kullanılan araçların çalıştırılması yoluyla hesaplandığı, bir başka anlatımla
hesaplanan değerin 2019 yılında gerçekleştirilen 2019/354240 İKN’li ihalenin Teknik
Şartnamesi’nde istenilen özelliklere sahip araçların akaryakıt tüketimine ait olduğu,
dolayısıyla başvuruya konu 2020/344651 İKN’li ihale için esas alınan akaryakıt tüketim
miktarının işin Teknik Şartnamesi’nde istenilen teknik özellikleri karşılamayan araçlar
üzerinden hesaplandığı sonucunun ortaya çıktığı anlaşılmıştır.
Yukarıda aktarılan hususlar çerçevesinde, başvuruya konu 2020/344651 İKN’li ihale
için esas alınan akaryakıt tüketim miktarının işin Teknik Şartnamesi’nde istenilen teknik
özellikleri karşılamayan araçlar üzerinden hesaplandığının anlaşıldığı, bu doğrultuda başvuru
sahibinin akaryakıt tüketimine ilişkin öngördüğü miktarın idarenin uygun şekilde tespit
edilmeyen yaklaşık maliyete esas miktarı ile kıyaslanmasının uygun olmayacağı, bu bağlamda
isteklinin akaryakıt giderine ilişkin açıklamalarının ekonomik yönden uygunluğunun yaklaşık
maliyet göz önünde bulundurularak tespitinin mümkün olmadığı ve bu durumun aşırı düşük
teklif sorgulamasına ilişkin işlemlerin ve ihalenin sağlıklı şekilde sonuçlandırılmasına engel
teşkil ettiği; bunun yanı sıra yukarıda belirtilen Danıştay Onüçüncü Dairesinin 15.04.2021
tarihli, E:2021/660, K:2021/1401 sayılı kararında 6x2 Özel Temizlik Aracının yakıt hesabı
“litre/metre” üzerinden değil, “litre/saat” üzerinden yapılarak yaklaşık maliyetin
hesaplanmasında açıkça hataya düşüldüğü yönünde tespite yer verildiği, yapılan bu tespitin
doğruluğuna veya yanlışlığına ilişkin bir değerlendirme içermemekle beraber, karar düzeltme
yolu kapalı olmak üzere kesin olarak karar verilmiş olması karşısında dikkate alınması
gereken bu tespit dolayısıyla da incelemeye konu hususta sağlıklı bir değerlendirme yapılması
imkânının ortadan kalktığı; bu nedenlerle ihalenin iptalinin gerektiği sonucuna ulaşılmıştır.
Sonuç olarak, yukarıda mevzuata aykırılığı belirlenen ihale işlemlerinin düzeltici
işlemle giderilemeyecek nitelikte işlemler olduğu tespit edildiğinden, ihalenin iptali
gerekmekle birlikte, 02.09.2021 tarihli ve 2021/UH.I-1618 sayılı Kurul kararı ile ihale zaten
iptal edilmiş olduğundan itirazen şikâyet başvurusunun reddedilmesi gerektiği neticesine
ulaşılmıştır.
Açıklanan nedenlerle, 4734 sayılı Kanun'un 65'inci maddesi uyarınca bu kararın tebliğ
edildiği veya tebliğ edilmiş sayıldığı tarihi izleyen 30 gün içerisinde Ankara İdare
Mahkemelerinde dava yolu açık olmak üzere,
Anılan Kanun'un 54'üncü maddesinin onbirinci fıkrasının (c) bendi gereğince itirazen
şikâyet başvurusunun reddine,
Oybirliği ile karar verildi.
KAMU İHALE KURULU KARARI
Toplantı No
Gündem No
Karar Tarihi
Karar No
: 2021/046
: 24
: 11.11.2021
: 2021/UH.I-2023