Ana Sayfa / Kararlar / Isparta Aile Çalışma ve Sosyal Hizmetler İl Müdürlüğü / 2021/665207-Yakıt Hariç Sürücülü Araç Kiralama Hizmet Alımı
Bilgi
İKN
2021/665207
Başvuru Sahibi
Gök-Er Taşımacılık Sınır Ticaret İth. İhr. San. Ve Tic. Ltd. Şti. VEKİLİ: Av. Gülberk AÇIK
İdare
Isparta Aile Çalışma ve Sosyal Hizmetler İl Müdürlüğü
İşin Adı
Yakıt Hariç Sürücülü Araç Kiralama Hizmet Alımı
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2021/052  
: 50  
: 29.12.2021  
: 2021/UH.I-2386  
BAŞVURU SAHİBİ:  
Gök-Er Taşımacılık Sınır Ticaret İth. İhr. San. Ve Tic. Ltd. Şti.,  
VEKİLİ:  
Av. Gülberk AÇIK  
İHALEYİ YAPAN İDARE:  
Isparta Aile Çalışma ve Sosyal Hizmetler İl Müdürlüğü,  
BAŞVURUYA KONU İHALE:  
2021/665207 İhale Kayıt Numaralı “Yakıt Hariç Sürücülü Araç Kiralama Hizmet Alımı”  
İhalesi  
KURUM TARAFINDAN YAPILAN İNCELEME:  
Isparta Aile Çalışma ve Sosyal Hizmetler İl Müdürlüğü tarafından 25.11.2021  
tarihinde açık ihale usulü ile gerçekleştirilen “Yakıt Hariç Sürücülü Araç Kiralama Hizmet  
Alımı” ihalesine ilişkin olarak Gök-Er Taşımacılık Sınır Ticaret İth. İhr. San. ve Tic. Ltd. Şti.  
nin 19.11.2021 tarihinde yaptığı şikâyet başvurusunun, idarenin 23.11.2021 tarihli yazısı ile  
reddi üzerine, başvuru sahibince 01.12.2021 tarih ve 56312 sayı ile Kurum kayıtlarına alınan  
01.12.2021 tarihli dilekçe ile itirazen şikâyet başvurusunda bulunulmuştur.  
Başvuruya ilişkin olarak 2021/1987 sayılı itirazen şikâyet dosyası kapsamında yapılan  
inceleme neticesinde esas inceleme raporu tanzim edilmiştir.  
KARAR:  
Esas inceleme raporu ve ekleri incelendi.  
İtirazen şikâyet dilekçesinde özetle,  
1) İhale dokümanında yer alan düzenlemelere göre araçların tüm bakım ve  
onarımlarının, lastik giderlerinin yükleniciye ait ve teklif fiyata dahil olduğu, ancak ihale  
konusu iş kapsamında çalıştırılacak araçların yapacakları toplam km’nin belirtilmediği, bu  
durumun da bakım onarım ve lastik vb. giderlerin hesaplanmasına yönelik belirsizlik  
yarattığından sağlıklı bir teklif oluşturulmasını mümkün kılmadığı,  
Ayrıca İdari Şartname’nin 47.7.1’nci maddesi ile Sözleşme Tasarısı’nın 36.8’nci  
maddesinde idarenin sayma suretiyle belirlediği durumlar için sadece sürücüye harcırah  
bedeli ödeneceğinin belirtildiği düzenlemelerde araçların güzergahları, aracın şoförünün ne  
kadar süre ile çalıştırılacağı ve kaç km yol yapacağına ilişkin herhangi bir bilgiye yer  
verilmediği, mevcut haliyle düzenlemenin belirsizlik ve çelişki arz ettiği,  
2) Sözleşme Tasarısı’nın 16’ncı maddesinde göre ihale konusu iş kapsamında  
çalıştırılacak olan sürücülerin yıllık izinli, istirahatli olmaları veya herhangi bir nedenle işe  
gelmemeleri halinde yüklenicinin hizmetin aksamaması için başka bir sürücü temin etmek  
zorunda olduğu, ancak söz konusu düzenlemenin 4857 sayılı İş Kanunu’na ve Kamu İhale  
Genel Tebliği’nin 78.25’inci madde açıklamasına aykırılık teşkil ettiği,  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2021/052  
: 50  
: 29.12.2021  
: 2021/UH.I-2386  
Sürücülü araç kiralama hizmeti alımı işi olan söz konusu ihalede, bazı araçların  
sayıları da dikkate alınarak şoförleri ile birlikte çalıştırılacağı, bazı araçlarda çalıştırılacak  
sürücüler için ise birim fiyat teklif cetvelinde ayrı satırlar açılmak suretiyle teklif sunulması  
istenildiği, personel çalıştırılmasına dayalı hizmet alımı olmamasına rağmen gerek İdari  
Şartname’de gerek Sözleşme Tasarısı’nda gerekse Teknik Şartname içeriğinde sözleşme  
süresince idarenin bünyesinde tüm mesaisini geçirmesi öngörülen şoförlerin sayısına,  
niteliklerine ve giderlerine ilişkin ayrıntılı bilgilere ver verildiği,  
Kamu İhale Genel Tebliği'nin 78.25’inci maddesinde belirtilen açıklama gereği 4857  
sayılı Kanun’un 55’inci maddesinde yer alan hükümlere aykırı olacak şekilde izin kullanan  
işçilerin yerine işçi getirilmesi yönünde düzenlemelere ihale dokümanında yer verilmemesi  
gerektiği, 4857 sayılı Kanun’un 55’inci maddesinde işçiler için yıllık izin bakımından  
çalışılmış gibi sayılan sürelere yer verildiği, Kamu İhale Genel Tebliği'nin 78.25'inci  
maddesinde ise, 4857 sayılı Kanun’un 55’inci maddesi uyarınca izne hak kazanan işçilerin  
izin haklarını idarenin belirleyeceği takvim çerçevesinde kullanacakları ve izin kullanan  
işçiler fiilen çalışan işçi sayısına dahil kabul edileceğinden, izin kullanan işçilerin yerine  
başka işçilerin getirilerek sayının tamamlanması yoluna gidilmesinin mümkün olmadığı,  
Diğer taraftan sözleşme süresi içerisinde çalıştırılacak 20 adet sürücüden, kaçının izin  
hakkının doğmuş olduğu ve kaçının kaç gün yıllık izin hakkının isteklilerce bilinmesinin  
mümkün olmadığından sağlıklı bir teklif oluşturulmasının mümkün olmadığı,  
3) Sözleşme Tasarısının Sözleşmeye aykırılık halleri, cezalar ve sözleşmenin feshi  
başlıklı 16’ncı maddesinin tip sözleşme tasarına uygun olmadığı, Anılan Tasarı’nın,16.1.2’nci  
maddesinde tip tabloya uygun şekilde aykırılık halleri ve sayılarının tanımlanmadığı, ihtar  
yapılıp yapılmayacağının belli olmadığı, 16.1.3’üncü maddesinde ağır aykırılık hallerinin  
belirlenmediği ve yer verilen aykırılık halleri için hem ceza uygulanacağına hem de  
sözleşmenin feshedileceğine dair düzenleme yapıldığı,  
4) İdari Şartname’nin 47.2’nci maddesine göre işçilere ödenecek kıdem tazminatının  
yükleniciye ait olduğu bu durumun mevzuata aykırılık taşıdığı,  
5) İdari Şartname’de ihale konusu iş kapsamında çalıştırılacak araçlar için yetki  
belgelerine yönelik düzenleme yapılmamasının 4925 sayılı Karayolu Taşıma Kanunu’na  
aykırılık taşıdığı,  
6) İdari Şartname’nin 48.1’nci maddesinde ve Sözleşme Tasarısı’nın 36.1’nci  
maddesinde “…İhaleyi yapan idarenin takdirinde olmayan sebeplere binaen kuruluşların  
herhangi bir sebeple kapatılması, devredilmesi veya hizmet modelinin değiştirilmesi  
hallerinde bu kuruluşların araç kiralama hizmet alımına son verilecektir. Ancak; idare, hizmet  
değişikliği veya taşınma nedeniyle bağlı olduğu Genel Müdürlükten onay almak kaydıyla,  
firmanın da istemesi halinde hizmeti aynı şartlarla, aynı firmayla sürdürebilecektir. ”  
düzenlemesinin yer aldığı  
Sürücülü araçların 12 ay çalıştırılacağı ve tekliflerin ay bazında alınacağı ifade  
edilmesine rağmen, yukarıda belirtilen düzenleme dikkate alındığında idare, çalışma süresini  
ve araç sayısını gerekli gördüğünde kısaltma hakkını belirtmektedir. Yine ilgili maddelere  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2021/052  
: 50  
: 29.12.2021  
: 2021/UH.I-2386  
göre yükleniciye bu süre içerisinde de ödeme yapılmayacağı,  
Bütün araçların sürücülü olarak çalıştırılacağı, araçların her halükârda idarenin park  
alanında bulundurulacak olması ve ihale dokümanında hem araç hem de sürücü bazında  
yükleniciye yükümlendirilen hükümler dikkate alındığında yukarıda yer verilen düzenleme  
karşısında istekliler tarafından ihaleye dönük sağlıklı teklif oluşturulmasının mümkün  
olmadığı,  
7) Teknik Şartname’nin 6.13’üncü maddesinde “Kiralanan araçlar idarelerin  
ihtiyacına göre yıl içerisinde yapılacak olan çocuk, kadın vb. nakillerinde şehir dışına  
görevlendirilebilecektir. ” düzenlemesinin bulunduğu,  
İhale konusu hizmet kapsamında çalıştırılacak araçların şoförlü olarak çalıştırılacağı,  
ancak yukarıda yer verilen düzenleme ile araçlar zamanı ve süresi bilinmeyen, şehir dışında  
görevlendirildiklerinde araçların HGS, otoyol, köprü geçişi gibi giderlerinin kimin tarafından  
karşılanacağının belli edilmediği, ayrıca şoförlerin gidilen yere göre yapacakları fazla mesai  
ve diğer giderlerine dönükte belirlemede bulunulmadığından, isteklilerce bilinmeyen  
parametreler üzerinden sağlıklı teklif oluşturulamayacağı gerekçesiyle ihalenin iptal edilmesi  
gerektiği,  
8) Teknik Şartname’de “Yüklenici tarafından çalıştırılacak şoförler İdaremizin hizmet  
verdiği alanlar (Engelli, Yaşlı, Kadın ve şiddet mağduru vatandaşlar) gizlilik ve  
mahremiyetlerinin korunması nedeniyle İdaremizce belirlenecek şoförler çalıştırılacaktır.”  
düzenlemesine göre idare tarafından bilinen ancak istekliler tarafından bilinmeyen ve idarece  
belirleneceği ortaya konulan mevcut düzenlemelerin hem teklif oluşturulmasına engel olduğu  
hem de ilgili mevzuata aykırılık taşıdığı iddialarına yer verilmiştir.  
Başvuru sahibinin iddialarının değerlendirilmesi sonucunda aşağıdaki hususlar tespit  
edilmiştir.  
1) Başvuru sahibinin 1’inci iddiasına ilişkin olarak:  
4734 sayılı Kamu İhale Kanunu’nun “Temel ilkeler” başlıklı 5’nci maddesinde  
“İdareler, bu Kanuna göre yapılacak ihalelerde; saydamlığı, rekabeti, eşit muameleyi,  
güvenirliği, gizliliği, kamuoyu denetimini, ihtiyaçların uygun şartlarla ve zamanında  
karşılanmasını ve kaynakların verimli kullanılmasını sağlamakla sorumludur.hükmü,  
Hizmet Alımı İhaleleri Uygulama Yönetmeliği’nin “İdari şartname” başlıklı 14’üncü  
maddesinde “(1) İdare, uygulayacağı ihale usulüne ilişkin bu Yönetmelik ekinde yer alan tip  
idari şartnameyi esas alarak idari şartnamesini hazırlar. Tip idari şartnamede boş bırakılan  
veya dipnota alınan hususlar, işin özelliğine göre 4734 sayılı Kanun, 5/1/2002 tarihli ve 4735  
sayılı Kamu İhale Sözleşmeleri Kanunu ve diğer mevzuat hükümlerine aykırı olmayacak  
şekilde düzenlenir.  
(2) İdare, tip idari şartnamede düzenlenmeyen, ancak işin özelliğine göre  
düzenlenmesine gerek duyulan hususları, 4734 ve 4735 sayılı Kanunlar ile diğer mevzuat  
hükümlerine aykırı olmamak koşuluyla, maddeler halinde düzenleyerek “Diğer Hususlar”  
bölümüne ekleyebilir.hükmü,  
İdari Şartname’nin “İhale konusu işe ilişkin bilgiler” başlıklı 2’nci maddesinde “2.1.  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2021/052  
: 50  
: 29.12.2021  
: 2021/UH.I-2386  
İhale konusu hizmetin;  
a) Adı: Yakıt hariç sürücülü araç kiralama hizmet alımı  
b) Miktarı ve türü:  
12 ay süreli 3 adet binek oto, 6 adet 14+1 minibüs ve 11 adet 4+1 pick up yakıt hariç  
sürücüsü ile birlikte araç kiralama hizmet alımı işi  
Ayrıntılı bilgi idari şartnamenin ekinde yer almaktadır.  
c) Yapılacağı yer: Müdürlüğümüz ve bağlı Kuruluşlarımız” düzenlemesi,  
Anılan Şartname’nin “Teklif fiyata dahil olan giderler” başlıklı 25’nci maddesinde  
“25.1. Sözleşmenin uygulanması sırasında, ilgili mevzuat gereğince ödenecek ulaşım, sigorta,  
vergi, resim ve harç giderleri teklif fiyata dahildir.  
25.2. 25.1. maddesinde yer alan gider kalemlerinde artış olması ya da benzeri yeni  
gider kalemlerinin oluşması hallerinde, teklif edilen fiyatın bu tür artış ya da farkları  
karşılayacak payı içerdiği kabul edilir. Yüklenici, bu artış ve farkları ileri sürerek herhangi bir  
hak talebinde bulunamaz.  
25.3. Teklif fiyata dahil olan diğer giderler aşağıda belirtilmiştir:  
25.3.1.  
A-) Binek oto ve 4+1 pick-up sürücülerine araç sürücülerine yürürlükteki asgari  
ücretin %30 fazlası ücret, aylık 22 gün üzerinden bürüt 8,00 TL. yol ücreti, Bürüt 15,00 TL.  
yemek ücreti teklif fiyata dahil olup, ücret bordrosunda gösterilecektir.  
B -) Aracın bakım, onarım, yağ, yağlama, yedek parça ve diğer masrafları ile tüm  
vergi, sigorta, kasko vb giderleri teklif fiyata dahildir.  
C-) Minibüs Sürücülerine Yürürlükteki Brüt Asgari ücret verilecek aylık 26 gün  
üzerinden bürüt 8,00 TL. yol ücreti, Bürüt 15,00 TL. yemek ücreti teklif fiyata dahil olup,  
ücret bordrosunda gösterilecektir.  
D-) Çalışan tüm sürücülere Resmi ve Dini Bayram Çalışmalarında çalışmaları halinde  
ücretlerine ilaveten 1 günlük Brüt ücret ödenecek olup, ücret bordosunda gösterilecektir.”  
düzenlemesi,  
Anılan Şartname’nin “Diğer hususlar” başlıklı 47’nci maddesinde “…47.7.1 Aracın  
sağlık hizmetleri veya kamp, gezi vb. faaliyetlerde görevlendirmesinde sürücüye Harcırah  
Kanunu çerçevesinde idare tarafından ödeme yapılacaktır.” düzenlemesi yer almaktadır.  
İhale konusu işe ait birim fiyat teklif cetveli standart formuna aşağıda yer verilmiştir.  
A
B
Sıra  
No  
Miktarı  
Birimi İşçi Ay/gün/sa  
sayısı at  
İş Kaleminin Adı ve Kısa  
Açıklaması  
Teklif  
Edilen  
Tutarı  
Tutarı  
Birim Fiyat  
1
Sürücü gideri(Brüt asgari ücretin Ay  
%30 fazlası)  
14  
12  
I. ARA  
TOPLAM (K.D.V Hariç)  
Sıra  
No  
İş Kaleminin Adı ve Kısa  
Açıklaması  
Birimi  
Miktarı  
Teklif  
Edilen  
Birim Fiyat  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2021/052  
: 50  
: 29.12.2021  
: 2021/UH.I-2386  
1
2
3
4
5
2 adet 4+1 binek oto araç gideri araç x 12  
ay  
1 adet 8+1 binek oto araç gideri araç x 12  
ay  
Resmi ve dini bayram çalışma  
gideri  
gün  
217  
6 adet 14+1 minibüs araç gideri araç x 12  
ay  
11 adet 4+1 pick up araç gideri  
araç x 12  
ay  
II. ARA TOPLAM (K.D.V.  
Hariç)  
TOPLAM TUTAR (K.D.V Hariç)  
Teknik Şartname’nin “Diğer hususlar” başlıklı 9’uncu maddesinde “…4-Yüklenici,  
İdare emrine gönderdiği araç için yol şartlarının bozuk, uzun, yoğun olduğunu iddia ederek  
gitmeme isteğinde bulunamaz. Gideceği yol ve güzergâhın seçimi İdare görevleri arasındadır.  
Araç görev anında İdare emrindedir. Sürücüler veya yüklenici işin aksamasına ve gecikmesine  
sebebiyet veremez…” düzenlemesi,  
Anılan Şartname’nin “Sözleşmenin Uygulanması ve Çalışma Esasları” başlıklı 6’ncı  
maddesinde “…6- Kira sözleşmesinin devamı müddetince araçların, bakım, onarım, yağ,  
yağlama, yedek parça ve diğer masrafları yükleniciye aittir. Araç lastiklerinin, deformasyona  
uğrayan veya diş derinliği yasal sınırın altına düşen lastikler yüklenici tarafından  
değiştirilecektir…” düzenlemesi yer almaktadır.  
İhale dokümanı düzenlemelerinden, ihale konusu işin “12 ay süreli 3 adet binek oto, 6  
adet 14+1 minibüs ve 11 adet 4+1 pick up yakıt hariç sürücüsü ile birlikte araç kiralama  
hizmet alımı işi” işi olduğu, birim fiyat teklif cetveline göre söz konusu iş kapsamında 2 adet  
4+1 binek oto araç 1 adet 8+1 binek oto araç, 6 adet 14+1 minibüs araç gideri, 11 adet 4+1  
pick up araç olmak üzere 20 adet araç kiralanacağı ve araçlara ait bakım, onarım, yağ,  
yağlama, yedek parça ve diğer masrafların yükleniciye ait olduğu anlaşılmıştır.  
Yukarıda yer verilen tespitler doğrultusunda idarece hazırlanan ihale dokümanı  
kapsamında araçların işin yürütümü esnasında kaç km yapacağına ilişkin herhangi bir  
düzenlemeye yer verilmediği dolayısıyla idare tarafından hizmetin gereklerine uygun olarak  
araçların herhangi bir kilometre kısıtı olmaksızın kullanılmasının amaçlandığı  
anlaşılmaktadır. Söz konusu araçların amortisman, periyodik bakım ve onarımında yapılacak  
kilometre önem arz etmekle birlikte, ihale konusu alanda faaliyet gösteren basiretli tacir  
niteliğini haiz istekliler tarafından ihale dokümanında araçlara ilişkin öngörülen süre ve  
koşullar doğrultusunda maliyet oluşturulmasının mümkün olduğu, nitekim araç kiralama  
firmalarınca belirlenen süre içerisinde sınırsız kilometre üzerinden kiralamaların yapılabildiği  
ve böylesi durumun da fiyatlandırılabildiği dikkate alındığında, mevcut doküman  
düzenlemeleri çerçevesinde teklif verilmesine engel teşkil etmediği, bu kapsamda başvuru  
sahibinin söz konusu iddiasının yerinde olmadığı sonucuna varılmıştır.  
2) Başvuru sahibinin 2’nci iddiasına ilişkin olarak:  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2021/052  
: 50  
: 29.12.2021  
: 2021/UH.I-2386  
4857 sayılı iş Kanunu’nun “Tanımlar” başlıklı 2’nci maddesinin 9’uncu maddesinde  
“…Hizmet alımına dayanak teşkil edecek sözleşme ve şartnamelere;  
a) İşe alınacak kişilerin belirlenmesi ve işten çıkarma yetkisinin kamu kurum,  
kuruluşları  
ve ortaklıklarına bırakılması,  
b) Hizmet alım sözleşmeleri çerçevesinde ya da geçici işçi olarak aynı iş yerinde daha  
önce çalışmış olanların çalıştırılmasına devam olunması, yönünde hükümler konulamaz.”  
hükmü,  
Kamu İhale Genel Tebliği’nin “Personel çalıştırılmasına dayalı hizmet alımlarında  
teklif fiyata dahil olacak giderler” başlıklı 78’nci maddesinde “…78.25. İhale dokümanında  
günlük olarak belli sayıda personelin idarenin iş yerinde bulunması gerektiğine ilişkin  
düzenleme yapılan ihalelerde, 4857 sayılı Kanunun 55 inci maddesi uyarınca izne hak  
kazanan işçilerin izin hakları idarenin belirleyeceği takvim çerçevesinde kullandırılacak ve  
izin kullanan işçiler fiilen çalışan işçi sayısına dahil kabul edileceğinden, izin kullanan  
işçilerin yerine başka işçilerin getirilerek sayının tamamlanması talep edilmeyecektir.  
İdarelerin, ihale konusu işte çalıştırılması istenen personel sayısını bu hususu dikkate alarak  
belirlemeleri gerekmektedir. Ayrıca idareler ve yükleniciler, işçilerin yıllık ücretli izin  
haklarını kullanmasına ilişkin olarak 4857 sayılı Kanunun ilgili hükümlerinde öngörülen  
yükümlülüklere uymak zorundadır.  
78.26. 4857 sayılı Kanunun 2 nci maddesinin dokuzuncu fıkrası gereğince hizmet  
alımına dayanak teşkil edecek sözleşme ve şartnamelere; işe alınacak kişilerin belirlenmesi ve  
işten çıkarma yetkisinin kamu kurum, kuruluşları ve ortaklıklarına bırakılması, hizmet alım  
sözleşmeleri çerçevesinde ya da geçici işçi olarak aynı iş yerinde daha önce çalışmış  
olanların çalıştırılmasına devam olunması yönünde hükümler konulmayacaktır. İdarelerce,  
çalışan personel açısından denetim, sadece teknik şartnamede istenen kriterlere göre ve  
Hizmet İşleri Genel Şartnamesinde idareye verilen yetki ve sorumluluklar çerçevesinde  
yapılacak olup, ihale dokümanında, anılan Kanun maddesine ve ilgili mevzuata aykırı  
şekilde, işe alınacak veya işten çıkarılacak personelin idarece belirleneceğine yönelik  
düzenlemelere yer verilmeyecektir…” açıklaması,  
İdari Şartname’nin “Diğer Hususlar” başlıklı 47’nci maddesinde “…47.2. Yüklenici  
tarafından çalıştırılan sürücüler İş Kanunu ve Sosyal Güvenlik Kurumu mevzuatı hükümlerine  
tabi olup, çalıştırılan işçilerin mevzuatla ilgili tüm hakları saklıdır…” düzenlemesi,  
Teknik Şartname’nin “Sözleşmenin Uygulanması ve Çalışma Esasları” başlıklı 6’ncı  
maddesinde “…7- Kira sözleşmesinin devamı müddetince araç sürücülerinin yasal mevzuat  
çerçevesinde yıllık izinli, istirahatli olmaları veya herhangi bir nedenle işe gelmemeleri  
halinde yüklenici hizmetin aksamaması için başka bir sürücü temin etmek zorundadır. Aksi  
takdirde Sözleşme ve İdari Şartnamedeki ceza ile ilgili madde hükümleri uygulanır.”  
düzenlemesi,  
Sözleşme Tasarısı’nın “Sözleşmeye aykırılık halleri, cezalar ve sözleşmenin feshi”  
başlıklı 16’ncı maddesinde “…16.1.12. Kira sözleşmesinin devamı müddetince araç  
sürücülerinin yasal mevzuat çerçevesinde yıllık izinli, istirahatli olmaları veya herhangi bir  
nedenle işe gelmemeleri halinde yüklenici hizmetin aksamaması için başka bir sürücü temin  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2021/052  
: 50  
: 29.12.2021  
: 2021/UH.I-2386  
etmek zorundadır. Görevde olunmayan her gün için durum bir tutanakla tespit edilir ve  
sözleşme bedelinin %1’i (yüzde biri) tutarında idari para cezası kesilir. Cezalı durumun 3 (üç)  
defa tekrarı halinde 4735 sayılı Kanunun 20 nci maddesinin (b) bendine göre protesto  
çekmeye gerek kalmaksızın sözleşme feshedilir…” düzenlemesi,  
Anılan Tasarı’nın “Diğer hususlar” başlıklı 36’ncı maddesinde “… 36.2. Yüklenici  
tarafından çalıştırılan sürücü İş Kanunu ve Sosyal Güvenlik Kurumu mevzuatı hükümlerine  
tabi olup, çalıştırılan sürücünün mevzuatla ilgili tüm hakları saklıdır. (Örneğin sigorta  
primlerinin yatırılması, yıllık izin, doğum izinleri ve yardımları, varsa toplu sözleşmeden  
doğan haklar, kıdem tazminatları vs.) Yüklenici firma, sürücünün Sosyal Güvenlik Kurumu,  
Maliye Bakanlığı, belediyeler ve diğer mercilere yapılması gerekli beyan ve bildirimlerini,  
vergi, resim, harç mükellefiyeti ve sorumluluklarını, hata, noksan ve kusurlu işlemlerden  
dolayı meydana gelebilecek maddi ve manevi zarar, ziyan ve tahakkuk edecek cezaların  
tazmini (bu nedenlerden dolayı tahakkuk edenler de dâhil) ile iş kazasıyla ilgili sorumluluğu  
da üstlenmeyi kabul eder. İlgili mevzuatın yüklenici tarafından yerine getirilmemesi  
sonucundan alt işveren asıl işveren ilişkisi nedeniyle idareye yüklenecek maddi sorumluluklar  
aynen yüklenici firmaya yönlendirilir ve ilk tahakkuk evrakından kesinti yapılır. Şayet  
yükleniciye herhangi bir ödeme yapılması söz konusu değilse, kesin teminattan kesinti yapılır.  
Eğer hiçbir yolla tahsilât olamayacaksa icra yoluyla tahsili yoluna gidilir.düzenlemesi yer  
almaktadır.  
Yukarıda yer verilen mevzuat hükümleri ve Tebliğ açıklamaları doğrultusunda  
personel çalıştırılmasına dayalı hizmet alımlarında 4857 sayılı İş Kanunu’nun 55’inci  
maddesinde yıllık ücretli iznin dışında yıllık izin gibi çalışılmış sayılacak hallerin neler  
olduğu belirtilmiş olup bu izinlerin kullanılması durumunda da Kamu İhale Genel Tebliği’nin  
78.25’inci maddesine göre izin kullanan işçilerin yerine başka işçiler getirilerek sayının  
tamamlanmasının idarece talep edilmeyeceğinin hüküm altına alındığı anlaşılmaktadır.  
İdarece ihale dokümanında yer verilen düzenlemelerde ise yüklenici tarafından  
çalıştırılan sürücülerin İş Kanunu ve Sosyal Güvenlik Kurumu mevzuatı hükümlerine tabi  
olduğu, çalıştırılan işçilerin mevzuatla ilgili tüm hakları saklı olduğu düzenlemelerine yer  
verildiği görülmektedir. Teknik Şartname’de araç sürücülerinin mevzuat çerçevesinde yıllık  
izinli, istirahatli olmaları veya herhangi bir nedenle işe gelmemeleri halinde yüklenicinin  
hizmetin aksamaması için başka bir sürücü temin etmek zorunda olduğu düzenlenmiştir.  
İhale dokümanı düzenlemelerinde ihale konusu işin personel çalıştırılmasına dayalı bir  
hizmet alımı olmadığı, bu itibarla Tebliğ’in 78.25’inci maddesinin söz konusu ihalede  
uygulanamayacağı anlaşılmıştır. Düzenlemede yer verilen istirahatli personelin geçici iş  
göremezliğinin üçüncü gününden itibaren yüklenici için herhangi bir maliyete neden  
olmayacağı, ilgili personelin yerine yeni bir personel getirilmesine ilişkin idarece süre  
belirlemesi yapılmadığı, Kamu İhale Genel Tebliği 78.25’inci maddesinin ise yıllık izne hak  
kazanan işçilerin yerine ikame personel temin edilemeyeceğinin düzenlediği, öte yandan  
idarece belirlenen personel sayısının asgari sayı olduğu dikkate alındığında hizmetin ifasının  
eksiksiz bir şekilde yerine getirilmesini teminen idare tarafından konulan tedbir amaçlı  
düzenleme olduğu göz önünde bulundurulduğunda, söz konusu düzenlemenin anılan Tebliğ  
açıklamalarına aykırılık taşımadığı anlaşılmış olup başvuru sahibinin iddiasının yerinde  
olmadığı sonucuna varılmıştır.  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2021/052  
: 50  
: 29.12.2021  
: 2021/UH.I-2386  
3) Başvuru sahibinin 3’üncü iddiasına ilişkin olarak:  
4735 sayılı Kamu İhale Sözleşmeleri Kanunu’nun “İdarenin sözleşmeyi feshetmesi”  
başlıklı 20’nci maddesinde “Aşağıda belirtilen hallerde idare sözleşmeyi fesheder:  
a) Yüklenicinin taahhüdünü ihale dokümanı ve sözleşme hükümlerine uygun olarak  
yerine getirmemesi veya işi süresinde bitirmemesi üzerine, ihale dokümanında belirlenen  
oranda gecikme cezası uygulanmak üzere, idarenin en az on gün süreli ve nedenleri açıkça  
belirtilen ihtarına rağmen aynı durumun devam etmesi,  
b) Sözleşmenin uygulanması sırasında yüklenicinin 25 inci maddede sayılan yasak fiil  
veya davranışlarda bulunduğunun tespit edilmesi,  
Hallerinde, ayrıca protesto çekmeye gerek kalmaksızın kesin teminat ve varsa ek kesin  
teminatlar gelir kaydedilir ve sözleşme feshedilerek hesabı genel hükümlere göre tasfiye  
edilir.hükmü,  
4734 sayılı Kamu İhale Kanunu’nun “İhale ve ön yeterlik dokümanının içeriği ve idari  
şartnamede yer alması zorunlu hususlar” başlıklı 27’nci maddesinde “İhale dokümanında;  
isteklilere talimatları da içeren idari şartnameler ile yaptırılacak işin projesini de kapsayan  
teknik şartnameler, sözleşme tasarısı ve gerekli diğer belge ve bilgiler bulunur. Ön yeterlik  
dokümanında ise adaylarda aranılan şartlara, ön yeterlik kriterlerine ve gerekli diğer belge  
ve bilgilere yer verilir.  
...  
r) İhale konusu işin başlama ve bitirme tarihi, yapılma yeri, teslim şartları ve gecikme  
halinde alınacak cezalar.hükmü,  
Hizmet Alımı İhaleleri Uygulama Yönetmeliği’nin ekinde yer alan Ek-7’de yer alan  
Hizmet Alımlarına Ait Tip Sözleşme’nin “Cezalar ve sözleşmenin feshi” başlıklı 16’ncı  
maddesinde “Madde 16- Sözleşmeye aykırılık halleri, cezalar ve sözleşmenin feshi  
16.1. İhale konusu işin niteliği ve özelliğine göre işin sözleşmesine uygun olmayan  
haller ve idare tarafından uygulanacak cezalar aşağıda belirtilmiştir:  
16.1.1.Sözleşme hükümlerine uyulmaması halinde uygulanacak asgari ceza oranı,  
sözleşme bedelinin [bu kısma % 1’den fazla olmamak üzere oran yazılacaktır.]’dır. Aynı fiilin  
tekrarı halinde bu oran % 50 artırımlı uygulanır.  
16.1.2. Aşağıdaki tabloda yer alan aykırılık hallerinde aynı satırda belirtilen oranda  
ceza uygulanır.26.1 Bu aykırılıkların üçten az olmamak üzere, tabloda belirtilen sayıda  
gerçekleşmesi halinde, ayrıca 4735 sayılı Kanunun 20 nci maddesinin (b) bendine göre  
protesto çekmeye gerek kalmaksızın, son aykırılığa ilişkin ceza kesilmeden sözleşme feshedilir.  
16.1.3. Aşağıdaki aykırılık hallerinden birinin gerçekleşmesi halinde, 4735 sayılı  
Kanunun 20 nci maddesinin (b) bendine göre protesto çekmeye gerek kalmaksızın sözleşme  
idarece feshedilir.  
16.1.4. Kesilecek cezanın toplam tutarı, hiçbir durumda, sözleşme bedelinin % 30’unu  
geçemez. Toplam ceza tutarının, sözleşme bedelinin % 30’unu geçmesi durumunda, bu orana  
kadar ceza uygulanır ve 4735 sayılı Kanunun 20 nci maddesinin (b) bendine göre protesto  
çekmeye gerek kalmaksızın sözleşme feshedilir.  
16.2. Yukarıda belirtilen cezalar ayrıca protesto çekmeye gerek kalmaksızın  
yükleniciye yapılacak ödemelerden kesilir. Cezanın ödemelerden karşılanamaması halinde  
ceza tutarı yükleniciden ayrıca tahsil edilir.  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2021/052  
: 50  
: 29.12.2021  
: 2021/UH.I-2386  
16.3. 4735 sayılı Kanunun 20 nci maddesi gereğince yapılacak ihtarda belirtilen  
sürenin bitmesine rağmen aynı durumun devam etmesi halinde, ayrıca protesto çekmeye gerek  
kalmaksızın kesin teminat ve varsa ek kesin teminat gelir kaydedilir ve sözleşme feshedilerek  
hesabı genel hükümlere göre tasfiye edilir.  
16.4. Sözleşmenin uygulanması sırasında yüklenicinin 4735 sayılı Kanunun 25 inci  
maddesinde sayılan yasak fiil veya davranışlarda bulunduğunun tespit edilmesi halinde ise  
ayrıca protesto çekmeye gerek kalmaksızın kesin teminat ve varsa ek kesin teminatlar gelir  
kaydedilir ve sözleşme feshedilerek hesabı genel hükümlere göre tasfiye edilir.düzenlemesi,  
Anılan Tip Sözleşme’nin 26 nolu dipnotunda “ Kısmi kabul öngörülen işlerde madde  
metnine “Yüklenicinin işin kısmi kabule konu olan kısmını süresinde tamamlamaması  
durumunda, ceza, sözleşmenin süresinde tamamlanmayan kısmına tekabül eden bedel  
üzerinden kesilecektir.” cümlesi eklenecektir.  
26.1. Bu kısma yazılacak oranlar, 16.1.1. inci maddede belirlenen asgari ceza  
oranından yüksek olmakla birlikte sözleşme bedelinin %2’sinden fazla olamaz.  
26.2. Bu kısımda, aykırılık hali için ceza uygulamaya başlamadan evvel daha önceki  
bir aşamada ihtar yapılıp yapılmayacağı belirtilecektir.  
26.3. Bu kısma yazılacak sayı 3’ten az olamaz.” düzenlemesi,  
Sözleşme Tasarısı’nın “Sözleşmeye aykırılık halleri, cezalar ve sözleşmenin feshi”  
başlıklı 16’ncı maddesinde “16.1. İhale konusu işin niteliği ve özelliğine göre işin  
sözleşmesine uygun olmayan haller ve idare tarafından uygulanacak cezalar aşağıda  
belirtilmiştir:  
16.1.1. Sözleşme hükümlerine uyulmaması halinde uygulanacak asgari ceza oranı,  
sözleşme bedelinin Yüzde 1,00dır. Aynı fiilin tekrarı halinde bu oran % 50 artırımlı uygulanır.  
                                                              
16.1.2. Aşağıdaki tabloda yer alan aykırılık hallerinde aynı satırda belirtilen oranda  
ceza uygulanır. Bu aykırılıkların üçten az olmamak üzere, tabloda belirtilen sayıda  
gerçekleşmesi halinde, ayrıca 4735 sayılı Kanunun 20 nci maddesinin (b) bendine göre  
protesto çekmeye gerek kalmaksızın, son aykırılığa ilişkin ceza kesilmeden sözleşme feshedilir.  
Aykirilik hali bilgileri belirtilmemiştir.  
16.1.3. Aşağıdaki aykırılık hallerinden birinin gerçekleşmesi halinde, 4735 sayılı  
Kanunun 20 nci maddesinin (b) bendine göre protesto çekmeye gerek kalmaksızın sözleşme  
idarece feshedilir.  
İdarenin izni olmaksızın sürücünün işe gelmemesi halinde, durum bir tutanağa  
bağlanarak yükleniciye bir günlük süre tanınacak, ayrıca sürücünün işe gelmediği güne  
ilişkin günlük hak ediş ödenmeyecektir. Bir günlük süre sonunda da sürücünün işe gelmemesi  
halinde sözleşme bedelinin %1’i (yüzde biri) tutarında ceza kesilecek ve günlük hak ediş  
ödenmeyecektir. Bu durumun daha sonraki günler ya da farklı günlerde devam etmesi halinde  
sürücünün işe gelmediği her gün için sözleşme bedelinin %2’si (yüzde ikisi) tutarında ceza  
kesilecek ve günlük hak ediş ödenmeyecektir. Sürücünün işe gelmemesi ile ilgili durumun 10  
(on) defa tekrar etmesi halinde 4735 sayılı Kanunun 20 nci maddesinin (b) bendine göre  
protesto çekmeye gerek kalmaksızın sözleşme feshedilecektir.  
16.1.2. Hizmet yerine getirilirken yüklenici veya sürücüden kaynaklanan bir nedenden  
dolayı kişilerin hayati faaliyetlerinin kesin olarak sona ermesi halinde bütün sorumluluk  
yüklenici firmaya ait olup, protesto çekmeye gerek kalmaksızın kesin teminat ve varsa ek kesin  
teminatlar gelir kaydedilir ve sözleşme feshedilerek hesabı genel hükümlere göre tasfiye edilir.  
Ayrıca idare veya kişilerin uğradığı zarar ve ziyan yüklenici firmadan tahsil edilmekle  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2021/052  
: 50  
: 29.12.2021  
: 2021/UH.I-2386  
birlikte, hakkında idari ve yasal işlem başlatılır.  
16.1.3. Araç avadanlığında, Teknik Şartnamede belirtilenlerden eksik malzeme olduğu  
tespit edildiği takdirde, durum bir tutanağa bağlanarak eksik malzemenin temini için 7 (yedi)  
günlük süre tanınır. Bu süre içerisinde eksik malzeme temin edilmediği takdirde eksik  
malzemenin rayiç bedeli kadar bir meblağ ile birlikte sözleşme bedelinin %01?i (binde biri)  
kadar ceza ilk hak edişinden tahsil edilir. Söz konusu eksik malzeme temin edilerek araç  
avadanlığında bulundurulur.  
16.1.4. Araç kiralanan harcama birimi personelinin birinci ve ikinci derece kan ve  
kayın hısımlarından araç kiralandığı tespit edildiği takdirde, 4735 sayılı Kanunun 20 nci  
maddesinin (b) bendine göre protesto çekmeye gerek kalmaksızın sözleşme feshedilir.  
16.1.5. Sürücünün yol ve güzergâha itiraz ederek gitmemesi durumunda, durum bir  
tutanakla tespit edilir ve sözleşme bedelinin %1?i (yüzde biri) tutarında ceza kesilir. Söz  
konusu yol ve güzergâha gidilmediği için tutanak tutulduğu, belli tutarda ceza verildiği ve  
ikinci kez gidilmesi gerektiği hususu bir yazı ile yüklenici firmaya bildirilir. İkinci kez  
gidilmemesi halinde en az 10 gün süreli ve nedenleri açıkça belirtilen ihtarname verilir.  
Sürenin bitiminden sonra aynı durumun devam etmesi halinde, ayrıca protesto çekmeye gerek  
kalmaksızın kesin teminat ve varsa ek kesin teminatlar gelir kaydedilir ve sözleşme  
feshedilerek hesabı genel hükümlere göre tasfiye edilir.  
16.1.6. Sürücünün ve aracın belirlenen saatlerde görevde olmaması durumunda,  
durum bir tutanakla tespit edilir ve tebliğ edilen tutulan tutanak gereğince 250,00.-TL idari  
para cezası yüklenici firmanın hak edişinden kesilir. İkinci defa tekrarı halinde ise tutanak  
tutulur ve tebliğ edilen tutanak çerçevesinde 500,00.-TL idari para cezası kesilir. Sürücünün  
ve aracın daha sonraki günler için belirlenen saatlerde görevde olmaması durumunda tutanak  
tutulur ve tebliğ edilen tutanak çerçevesinde görevde olunmayan her gün için sözleşme  
bedelinin %1?i (yüzde biri) tutarında idari para cezası kesilir. Bu durumun 5 (beş) defa  
tekrarı halinde 4735 sayılı Kanunun 20 nci maddesinin (b) bendine göre protesto çekmeye  
gerek kalmaksızın sözleşme feshedilir.  
16.1.7. Sürücünün; kurumdan hizmet alanlar, diğer müracaatçılar veya kurum  
personeli ile gelişigüzel davranışlar geliştirmesi veya gizlilik ilkeleriyle ilgili hususları ihlal  
etmesi halinde, durum bir tutanakla tespit edilir. Bu durumda sözleşme bedelinin %1?i (yüzde  
biri) tutarında ceza kesilir ve en az 10 gün süreli ve nedenleri açıkça belirtilen ihtarname  
verilir. Sürenin bitiminden sonra aynı durumun devam etmesi halinde, ayrıca protesto  
çekmeye gerek kalmaksızın kesin teminat ve varsa ek kesin teminatlar gelir kaydedilir ve  
sözleşme feshedilerek hesabı genel hükümlere göre tasfiye edilir.  
16.1.8. Araçların bakım ve onarımının düzenli olarak yapılmaması nedeniyle haftada  
bir kez yarım gün, ayda bir kez tam günden fazla hizmet dışı kalması halinde, durum bir  
tutanakla tespit edilir ve hizmet dışı kalan her gün için sözleşme bedelinin %01?i (binde biri)  
tutarında ceza kesilir. Bu durumun 5 (beş) defa tekrarı halinde 4735 sayılı Kanunun 20 nci  
maddesinin (b) bendine göre protesto çekmeye gerek kalmaksızın sözleşme feshedilir.  
16.1.9. Aracın kasko süresinin geçirilmesi halinde, durum bir tutanakla tespit edilir ve  
sözleşme bedelinin %01?i (binde biri) tutarında ceza kesilir. Ayrıca kasko süresi geçirilen her  
gün için sözleşme bedelinin %01?i (binde biri) tutarında ceza kesilir.  
16.1.10. Sözleşme süresi içerisinde yüklenici firma tarafından fatura kesilmemesi  
halinde en az 10 gün süreli ve nedenleri açıkça belirtilen ihtarname verilir. Sürenin  
bitiminden sonra aynı durumun devam etmesi halinde, ayrıca protesto çekmeye gerek  
kalmaksızın kesin teminat ve varsa ek kesin teminatlar gelir kaydedilir ve sözleşme  
feshedilerek hesabı genel hükümlere göre tasfiye edilir.  
                                                                                                    
                                                                                                                                                
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2021/052  
: 50  
: 29.12.2021  
: 2021/UH.I-2386  
16.1.11. Yüklenici firma ihale konusu işle ilgili olarak, meydana gelecek her türlü  
hasar ve zarara ilişkin meblağı, idarenin belirleyeceği süre içinde tazmin etmek zorundadır.  
Belirlenen süre içerisinde ödemediği takdirde söz konusu hasar ve zarara ilişkin meblağ ile  
birlikte, sözleşme bedelinin %01’i (binde biri) oranında ceza ilk hak edişinden kesilir.  
16.1.12. Kira sözleşmesinin devamı müddetince araç sürücülerinin yasal mevzuat  
çerçevesinde yıllık izinli, istirahatli olmaları veya herhangi bir nedenle işe gelmemeleri  
halinde yüklenici hizmetin aksamaması için başka bir sürücü temin etmek zorundadır.  
Görevde olunmayan her gün için durum bir tutanakla tespit edilir ve sözleşme bedelinin %1?i  
(yüzde biri) tutarında idari para cezası kesilir. Cezalı durumun 3 (üç) defa tekrarı halinde  
4735 sayılı Kanunun 20 nci maddesinin (b) bendine göre protesto çekmeye gerek kalmaksızın  
sözleşme feshedilir.  
16.1.13. Aracın belediye hudutları içinde veya dışında, sağlık hizmetleri veya kamp,  
gezi vb. faaliyetlerde görevlendirmesinde, ilgili mevzuat hükümleri gereğince belgelerinin tam  
olması gerekmekte olup, belge eksikliğinden dolayı kesilen cezalar yükleniciye aittir.  
16.1.14. Yüklenicinin yukarıda belirtilen maddeler haricinde taahhüdünü ihale  
dokümanı ve sözleşme hükümlerine uygun olarak yerine getirmemesi, işi süresinde  
bitirmemesi veya şartnameden doğan yükümlülüklerini yerine getirmemesi halinde sözleşme  
bedelinin %01?i (binde biri) oranında gecikme cezası uygulanır. İdarenin en az on gün süreli  
ve nedenleri açıkça belirtilen ihtarına rağmen sürenin bitiminden sonra aynı durumun devam  
etmesi halinde, ayrıca protesto çekmeye gerek kalmaksızın kesin teminat ve varsa ek kesin  
teminatlar gelir kaydedilir ve sözleşme feshedilerek hesabı genel hükümlere göre tasfiye edilir.  
16.1.15. Kesilecek her türlü cezanın toplam tutarı, hiçbir durumda, sözleşme bedelinin  
% 30’unu geçmeyecektir. Cezanın toplam tutarı, sözleşme bedelinin %30’unu geçtiği takdirde  
protesto çekmeye gerek kalmaksızın kesin teminat ve varsa ek kesin teminatlar gelir kaydedilir  
ve sözleşme feshedilerek hesabı genel hükümlere tasfiye edilir.  
16.1.16 Hizmet alım suretiyle yakıt hariç şoförlü veya şoförsüz olarak edinilen taşıtlar  
sözleşme süresince mesai saatleri dışında olsa dahi hizmetin ifa edildiği harcama  
birimlerinden kesinlikle ayrılmayacak olup aksi takdirde, söz konusu durum bir tutanakla  
tespit edilir ve tebliğ edilen tutanak gereğince hakedişinden 250,00.-TL idari para cezası  
yüklenici firmanın hak edişinden kesilir. Söz konusu durumun ikinci defa tekrarı halinde ise  
tutanak tutulur ve tebliğ edilen tutanak çerçevesinde hakedişinden 500,00.-TL idari para  
cezası kesilir. Söz konusu durumun üçüncü defa ve diğer tekrarlarında tutanak tutulur ve  
tebliğ edilen tutanaklar çerçevesinde taşıtın harcama biriminde olmadığı her gün için  
sözleşme bedelinin %1?i (yüzde biri) tutarında idari para cezası hakedişinden kesilir. Cezalı  
durumun toplam 5 (beş) defa olması halinde 4735 sayılı Kanunun 20 nci maddesinin (b)  
bendine göre protesto çekmeye gerek kalmaksızın kesin teminat gelir kaydedilerek sözleşme  
feshedilir.  
16.1.4. Kesilecek cezanın toplam tutarı, hiçbir durumda, sözleşme bedelinin % 30  
unu  
geçemez. Toplam ceza tutarının, sözleşme bedelinin % 30unu geçmesi durumunda, bu orana  
kadar ceza uygulanır ve 4735 sayılı Kanunun 20 nci maddesinin (b) bendine göre protesto  
çekmeye gerek kalmaksızın sözleşme feshedilir.  
16.2. Yukarıda belirtilen cezalar ayrıca protesto çekmeye gerek kalmaksızın  
yükleniciye yapılacak ödemelerden kesilir. Cezanın ödemelerden karşılanamaması halinde  
ceza tutarı yükleniciden ayrıca tahsil edilir.  
16.3. 4735 sayılı Kanunun 20 nci maddesi gereğince yapılacak ihtarda belirtilen  
sürenin bitmesine rağmen aynı durumun devam etmesi halinde, ayrıca protesto çekmeye gerek  
kalmaksızın kesin teminat ve varsa ek kesin teminat gelir kaydedilir ve sözleşme feshedilerek  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2021/052  
: 50  
: 29.12.2021  
: 2021/UH.I-2386  
hesabı genel hükümlere göre tasfiye edilir.  
16.4. Sözleşmenin uygulanması sırasında yüklenicinin 4735 sayılı Kanunun 25 inci  
maddesinde sayılan yasak fiil veya davranışlarda bulunduğunun tespit edilmesi, halinde ise  
ayrıca protesto çekmeye gerek kalmaksızın kesin teminat ve varsa ek kesin teminatlar gelir  
kaydedilir ve sözleşme feshedilerek hesabı genel hükümlere göre tasfiye edilir.düzenlemesi  
yer almaktadır.  
Hizmet Alımı İhaleleri Uygulama Yönetmeliği ekinde yer alan Hizmet Alımları Tip  
Sözleşmesi’nin 16’ncı maddesinde cezai şartın ne şekilde düzenleneceği hükme bağlanmıştır.  
Buna göre, söz konusu madde kapsamında gecikme cezasının ne şekilde düzenleneceği,  
ayrıca işin niteliği gereği gecikme cezasının kesilmesinin mümkün olmadığı hallerde ise  
uygulanacak diğer yaptırımın ne olduğu belirtilmiştir. İhale konusu işin sözleşmeye uygun  
olarak gerçekleştirilmemesi halinde, her bir aykırılık için ayrı ayrı uygulanmak üzere  
sözleşme bedelinin %1’inden fazla olmamak üzere belirlenen oran tutarında ceza kesileceği  
düzenlemesine yer verileceği belirtildikten sonra, bu aykırılıkların -ikiden az olmamak üzere-  
kaç defa gerçekleşmesi halinde 4735 sayılı Kanunun 20’nci maddesinin (b) bendine göre  
protesto çekmeye gerek kalmaksızın sözleşmenin idarece feshedilebileceğinin düzenlenmesi  
gerektiği ifade edilmiştir. Ayrıca, sözleşmeye aykırılık teşkil eden hangi davranışların, ağır  
aykırılık hali oluşturduğunun idarece belirtilmesine imkân tanınmış, bu ağır aykırılık  
hallerinin ortaya çıkması durumunda aykırılık bir defa gerçekleşmiş olsa dahi 4735 sayılı  
Kanunun 20’nci maddesinin (b) bendine göre protesto çekmeye gerek kalmaksızın  
sözleşmenin idarece feshedilebileceği kurala bağlanmıştır.  
İhaleye ait Sözleşme Tasarısı’nın “Cezalar ve Sözleşmenin Feshi” başlıklı 16’ncı  
maddesinde idarece ağır aykırılık halleri ile özel aykırılık hallerine ilişkin düzenlemelere yer  
verildiği ancak bahse konu hususta Sözleşme Tasarısı’nın 16.1.2’nci maddesinde yer  
verilmesi gereken aykırılık halleri ve tekrarı durumlarında sözleşmenin feshine ilişkin  
düzenlemelere, anılan Tasarı’nın 16.1.3’üncü maddesinde yer verildiği, ayrıca anılan  
Tasarı’nın 16.1.3’üncü maddesindeki düzenlemelerde birinci aykırılıktan sonra aykırılığın  
tekrarlanması halinde sözleşmenin fesih edileceğinin ifade edildiğinin anlaşıldığı, ancak  
Sözleşme Tasarısı’nın 16.1.3’üncü maddesinde ihtar üzerine uygulanacak cezalara yer  
verilemeyeceği, anılan Tasarı’nın 16.1.2’nci maddesinde yazılacak aykırılık sayısının ise  
3’ten az olamayacağı, ancak 16.1.2’nci madde aykırılık hallerine yer verilmediği bunun  
yerine söz konusu düzenlemelere Tasarı’nın “Aşağıdaki aykırılık hallerinden birinin  
gerçekleşmesi halinde, 4735 sayılı Kanunun 20 nci maddesinin (b) bendine göre protesto  
çekmeye gerek kalmaksızın sözleşme idarece feshedilir.başlıklı 16.1.3’üncü maddesinde yer  
verildiği ve söz konusu düzenlemede özel aykırılık halleri ile uygulanacak cezalara ve ağır  
aykırılık hallerine ilişkin hususlara bir arada yer verildiği anlaşılmıştır.  
İdarece hazırlanan Sözleşme Tasarısı’nda yer alan düzenlemelerde özel aykırılık  
halleri ile uygulanacak cezalara ve ağır aykırılık hallerine ilişkin hususlara madde sıra  
numarasına uygun olarak yer verilmediği, söz konusu düzenlemelerin tamamının anılan  
Tasarının 16.1.3’üncü maddesinde düzenlenmiş olmasının istekliler açısından anlam  
belirsizliğine ve teklif oluşturulmasına engel teşkil edecek nitelikte olduğu, diğer yandan bu  
durumun Tip Sözleşme Tasarısı’nda yer alan düzenlemelere uygun olmadığı anlaşıldığından  
başvuru sahibinin iddiasının yerinde olduğu sonucuna varılmıştır.  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2021/052  
: 50  
: 29.12.2021  
: 2021/UH.I-2386  
4) Başvuru sahibinin 4’üncü iddiasına ilişkin olarak:  
4857 sayılı İş Kanunu’nun “Tanımlar” başlıklı 2’nci maddesinde “Bir iş sözleşmesine  
dayanarak çalışan gerçek kişiye işçi, işçi çalıştıran gerçek veya tüzel kişiye yahut tüzel kişiliği  
olmayan kurum ve kuruluşlara işveren, işçi ile işveren arasında kurulan ilişkiye iş ilişkisi  
denir. İşveren tarafından mal veya hizmet üretmek amacıyla maddî olan ve olmayan unsurlar  
ile işçinin birlikte örgütlendiği birime işyeri denir.  
Bir işverenden, işyerinde yürüttüğü mal veya hizmet üretimine ilişkin yardımcı  
işlerinde veya asıl işin bir bölümünde işletmenin ve işin gereği ile teknolojik nedenlerle  
uzmanlık gerektiren işlerde iş alan ve bu iş için görevlendirdiği işçilerini sadece bu işyerinde  
aldığı işte çalıştıran diğer işveren ile iş aldığı işveren arasında kurulan ilişkiye asıl işveren-alt  
işveren ilişkisi denir. Bu ilişkide asıl işveren, alt işverenin işçilerine karşı o işyeri ile ilgili  
olarak bu Kanundan, iş sözleşmesinden veya alt işverenin taraf olduğu toplu iş  
sözleşmesinden doğan yükümlülüklerinden alt işveren ile birlikte sorumludur. ” hükmü,  
Anılan Kanun’un “Bazı kamu kurum ve kuruluşlarında çalışanların kıdem tazminatı”  
başlıklı 112’nci maddesinde “Kanuna veya kanunun verdiği yetkiye dayanılarak kurulan  
kurum ve kuruluşların haklarında bu Kanun ve 854, 5953, 5434 sayılı kanunların hükümleri  
uygulanmayan personeli ile kamu kuruluşlarında sözleşmeli olarak istihdam edilenlere  
mevzuat veya sözleşmelerine göre kıdem tazminatı niteliğinde yapılan ödemeler kıdem  
tazminatı sayılır.  
4/1/2002 tarihli ve 4734 sayılı Kamu İhale Kanununun 62 nci maddesinin birinci  
fıkrasının (e) bendi kapsamında alt işverenler tarafından çalıştırılan işçilerin kıdem  
tazminatları;  
a) Alt işverenlerinin değişip değişmediğine bakılmaksızın aralıksız olarak aynı kamu  
kurum veya kuruluşuna ait işyerlerinde çalışmış olanların bu şekilde çalışmış oldukları  
sürelere ilişkin kıdem tazminatına esas hizmet süreleri, aynı kamu kurum veya kuruluşuna ait  
işyerlerinde geçen toplam çalışma süreleri esas alınarak tespit olunur. Bunlardan son alt  
işverenleri ile yapılmış olan iş sözleşmeleri 1475 sayılı İş Kanununun 14 üncü maddesine  
göre kıdem tazminatı ödenmesini gerektirecek şekilde sona ermiş olanların kıdem tazminatları  
ilgili kamu kurum veya kuruluşları tarafından,  
b) Aynı alt işveren tarafından ve aynı iş sözleşmesi çerçevesinde farklı kamu kurum  
veya kuruluşlarında çalıştırılmış olan işçilerden iş sözleşmeleri 1475 sayılı İş Kanununun 14  
üncü maddesine göre kıdem tazminatı ödenmesini gerektirecek şekilde sona ermiş olanlara,  
4734 sayılı Kanunun 62 nci maddesinin birinci fıkrasının (e) bendi kapsamında farklı kamu  
kurum ve kuruluşuna ait işyerlerinde geçen hizmet sürelerinin toplamı esas alınarak  
çalıştırıldığı son kamu kurum veya kuruluşu tarafından, işçinin banka hesabına yatırılmak  
suretiyle ödenir.  
Alt işveren ile yapmış olduğu iş sözleşmesi sona ermediği gibi, alt işveren tarafından  
4734 sayılı Kanun kapsamında bulunan idarelere ait işyerleri dışında bir işyerinde  
çalıştırılmaya devam olunan ve bu şekilde çalıştırıldığı sırada iş sözleşmesi kıdem tazminatı  
ödenmesini gerektirecek şekilde sona eren işçinin kıdem tazminatı, işçinin yazılı talebi  
hâlinde, kıdem tazminatının söz konusu kamu kurum veya kuruluşlarına ait işyerlerinde geçen  
süreye ilişkin kısmı, kamu kurum veya kuruluşuna ait çalıştığı son işyerindeki ücretinin yılları  
itibarıyla asgari ücret artış oranları dikkate alınarak güncellenmiş miktarı üzerinden  
hesaplanmak suretiyle son kamu kurum veya kuruluşu tarafından işçinin banka hesabına  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2021/052  
: 50  
: 29.12.2021  
: 2021/UH.I-2386  
yatırılmak suretiyle ödenir. Bu şekilde hesaplanarak ödenen kıdem tazminatı tutarının, iş  
sözleşmesinin sona erdiği tarihteki ücreti üzerinden aynı süreler dikkate alınarak  
hesaplanacak kıdem tazminatı tutarından daha düşük olması hâlinde, işçinin aradaki farkı alt  
işverenden talep hakkı saklıdır.  
İkinci fıkranın (b) bendi veya üçüncü fıkra uyarınca farklı kamu kurum veya  
kuruluşlarına ait işyerlerinde geçen hizmet sürelerinin toplamı üzerinden kıdem tazminatı  
ödenmesi hâlinde, kıdem tazminatı ödemesini gerçekleştiren son kamu kurum veya kuruluşu,  
ödenen kıdem tazminatı tutarının diğer kamu kurum veya kuruluşlarında geçen hizmet  
süresine ilişkin kısmını ilgili kamu kurum veya kuruluşundan tahsil eder. Ancak, merkezi  
yönetim kapsamındaki kamu idareleri arasında bu fıkra hükümlerine göre bir tahsil işlemi  
yapılmaz.  
Kıdem tazminatı tutarı, 4734 sayılı Kanunun ek 8 inci maddesinin birinci fıkrasının  
(a) bendi kapsamında belirtilen işyerlerinde kıdem tazminatı ile ilgili açılacak bütçe  
tertibinden, (b) bendi kapsamında belirtilen işyerlerinde ise hizmet alımı gider kaleminden,  
ödeneğin yetip yetmediğine bakılmaksızın ödenir.  
Bu madde kapsamında alt işverenler yanında çalışan işçilerin bu işyerlerinde geçen  
hizmet süresinin hesabı, alt işverenden ve alt işveren işçisinden istenecek belgeler ve ödeme  
süreci ile ilgili diğer usul ve esaslar Maliye Bakanlığı ve Kamu İhale Kurumunun görüşleri  
alınarak Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığınca çıkarılan yönetmelikle belirlenir. ”  
hükmü yer almakta olup, bu madde çerçevesinde kıdem tazminatlarının ne şekilde  
kazanılacağı ve ne şekilde hesaplanacağı, 08.02.2015 tarihli ve 29261 sayılı Resmi Gazete’de  
yayımlanan Kamu İhale Kanununa Göre İhale Edilen Personel Çalıştırılmasına Dayalı Hizmet  
Alımları Kapsamında İstihdam Edilen İşçilerin Kıdem Tazminatlarının Ödenmesi Hakkında  
Yönetmelik ile belirlenmiştir.  
22.02.2019 tarihinde Resmi Gazete’de yayımlanan 7166 sayılı Sosyal Hizmetler  
Kanunu ile Bazı Kanunlarda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun’un 11’inci maddesinde  
“22/5/2003 tarihli ve 4857 sayılı İş Kanununun 112 nci maddesine beşinci fıkrasından sonra  
gelmek üzere aşağıdaki fıkra eklenmiştir.“4734 sayılı Kanunun 62 nci maddesinin birinci  
fıkrasının (e) bendi uyarınca alt işverenler tarafından çalıştırılan işçilere, 11/9/2014  
tarihinden sonra imzalanan ihale sözleşmeleri kapsamında, kamu kurum ve kuruluşlarına ait  
işyerlerinde 11/9/2014 tarihinden sonra geçen süreye ilişkin olarak kamu kurum ve  
kuruluşları tarafından yapılan kıdem tazminatı ödemeleri için sözleşmesinde kıdem tazminatı  
ödemesinden ötürü alt işverene rücu edileceğine dair açık bir hükme yer verilmemişse alt  
işverenlere rücu edilmez.”” hükmü,  
12’nci maddesinde “4857 sayılı Kanuna aşağıdaki geçici madde eklenmiştir.  
“GEÇİCİ MADDE 9- Bu maddenin yürürlük tarihi itibarıyla kamu kurum veya  
kuruluşları tarafından alt işverene rücu edilmek üzere yürütülen davalarda, 112 nci maddenin  
altıncı fıkrası kapsamında rücu edilmeyecek kısmı için ihtilafın esası hakkında karar  
verilmesine yer olmadığına hükmedilir, yargılama gideri ve vekâlet ücreti taraflar üzerinde  
bırakılır. İcra takiplerinde rücu edilmeyecek kısma ilişkin olarak harç alınmaksızın düşme  
kararı verilir, takip giderleri ile vekâlet ücreti taraflar üzerinde bırakılır. Ancak, bu kapsamda  
alt işverene rücu edilerek takip ve tahsil edilmiş olan tutarlar, alt işverenler lehine hiçbir  
şekilde alacak hakkı doğurmaz ve tahsil edilmiş tutarlar iade edilmez.”” hükmü  
bulunmaktadır.  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2021/052  
: 50  
: 29.12.2021  
: 2021/UH.I-2386  
Anayasa Mahkemesi’nin 19.09.2019 tarih 2019/73 sayılı kararında “31. Bu itibarla  
kamuda 11/9/2014 tarihinden sonra imzalanan personel çalıştırılmasına dayalı hizmet alım  
sözleşmesine taraf olan alt yüklenicilere karşı sözleşmede açık hüküm bulunması dışında rücu  
yolunun kapatılması ve bu kapsamdaki derdest davaların sonlandırılmasını öngören itiraz  
konusu kuralların bu kesimdeki alt işverenler yönünden farklı bir uygulama getirmesinin  
nesnel ve makul bir temele dayalı olduğu söylenemez. Bu nedenle itiraz konusu kurallarla  
getirilen farklı düzenleme eşitlik ilkesine aykırıdır.ifadelerinin yer aldığı, söz konusu iptal  
gerekçesinde kıdem tazminatının rücu edilmesi hususunun sözleşmede bulunması ile  
sınırlandırılmasının uygun bulunmadığı anlaşılmaktadır.  
4734 sayılı Kamu İhale Kanunu’nun “İdarelerce uyulması gereken diğer kurallar”  
başlıklı 62’nci maddesinde “Bu Kanun kapsamındaki idarelerce mal veya hizmet alımları ile  
yapım işleri için ihaleye çıkılmadan önce aşağıda belirtilen hususlara uyulması zorunludur:  
e) 1) 5018 sayılı Kanuna ekli (I), (II), (III) ve (IV) sayılı cetvellerde yer alan kamu  
idareleri (MİT Müsteşarlığı hariç) ile bunlara bağlı döner sermayeli kuruluşlar, 375 sayılı  
Kanun Hükmünde Kararnameye ekli (I) sayılı listede yer alan idarelerin merkez ve taşra  
teşkilatları, il özel idareleri, belediyeler ile bağlı kuruluşları ve bunların üyesi olduğu mahalli  
idare birlikleri, birlikte veya ayrı ayrı sermayesinin yarısından fazlası il özel idareleri,  
belediyeler ve bağlı kuruluşlarına ait şirketler; merkezi yönetim, sosyal güvenlik kurumu, fon,  
kefalet sandığı, yatırım izleme ve koordinasyon başkanlığı, gençlik hizmetleri ve spor il  
müdürlüğü, mahalli idare ve şirket bütçelerinden veya döner sermaye bütçelerinden, anılan  
liste kapsamındaki diğer idareler için ise kendi bütçelerinden personel çalıştırılmasına dayalı  
hizmet alımı veya niteliği itibarıyla bu sonucu doğuracak şekilde alım yapamaz ve buna  
imkân sağlayan diğer mevzuat hükümleri uygulanmaz.  
2) Bu bendin uygulanmasında personel çalıştırılmasına dayalı hizmet alımı; bu Kanun  
ve diğer mevzuattaki hükümler uyarınca ihale konuşu işte çalıştırılacak personel sayısının  
ihale dokümanında belirlendiği, bu personelin çalışma saatlerinin tamamının idare için  
kullanıldığı, yaklaşık maliyetinin en az %70’lik kısmının asgari işçilik maliyeti ile varsa ayni  
yemek ve yol giderleri dahil işçilik giderinden oluştuğu ve niteliği gereği süreklilik arz eden  
işlere ilişkin hizmet alımlarını ifade eder. Mahalli idare veya şirketlerinin bütçelerinden  
yapılan, yıl boyunca devam eden, niteliği gereği süreklilik arz eden ve haftalık çalışma  
saatlerinin tamamının idare için kullanıldığı park ve bahçe bakım ve onarımı ile çöp toplama,  
cadde, sokak, meydan ve benzerlerinin temizlik işlerine ilişkin alımlar personel  
çalıştırılmasına dayalı hizmet alımı olarak kabul edilir. Hizmet alım sözleşmesi kapsamında  
niteliği birbirinden farklı hizmet türlerinin bulunması halinde personel çalıştırılmasına dayalı  
olup olmama yönünden yapılacak değerlendirme her hizmet türü için ayrı ayrı yapılır.  
Danışmanlık hizmetleri, hastane bilgi yönetim sistemi hizmetleri ve çağrı merkezi hizmetlerine  
ilişkin alımlar personel çalıştırılmasına dayalı hizmet alımı olarak kabul edilmez.  
3) Kurum, hizmet alımının personel çalıştırılmasına dayalı olup olmadığı ya da  
niteliği itibarıyla bu sonucu doğurup doğurmadığı hususunda (2) numaralı alt bentte sayılan  
kriterleri ayrı ayrı ya da birlikte dikkate almak suretiyle usul ve esaslar belirlemeye  
yetkilidir…” hükmü,  
İdari Şartname’nin “Teklif fiyata dahil olan giderler” başlıklı 25’inci maddesinde  
25.1. Sözleşmenin uygulanması sırasında, ilgili mevzuat gereğince ödenecek ulaşım, sigorta,  
vergi, resim ve harç giderleri teklif fiyata dahildir.  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2021/052  
: 50  
: 29.12.2021  
: 2021/UH.I-2386  
25.2. 25.1. maddesinde yer alan gider kalemlerinde artış olması ya da benzeri yeni  
gider kalemlerinin oluşması hallerinde, teklif edilen fiyatın bu tür artış ya da farkları  
karşılayacak payı içerdiği kabul edilir. Yüklenici, bu artış ve farkları ileri sürerek herhangi bir  
hak talebinde bulunamaz.  
25.3. Teklif fiyata dahil olan diğer giderler aşağıda belirtilmiştir:  
25.3.1.  
A-) Binek oto ve 4+1 pick-up sürücülerine araç sürücülerine yürürlükteki asgari ücretin  
%30fazlası ücret, aylık 22 gün üzerinden bürüt 8,00 TL. yol ücreti, Bürüt 15,00 TL. yemek  
ücreti teklif fiyata dahil olup, ücret bordrosunda gösterilecektir.  
B -) Aracın bakım, onarım, yağ, yağlama, yedek parça ve diğer masrafları ile tüm vergi,  
sigorta, kasko vb giderleri teklif fiyata dahildir.  
C-) Minibüs Sürücülerine Yürürlükteki Brüt Asgari ücret verilecek aylık 26 gün üzerinden  
bürüt 8,00 TL. yol ücreti, Bürüt 15,00 TL. yemek ücreti teklif fiyata dahil olup, ücret  
bordrosunda gösterilecektir.  
D-) Çalışan tüm sürücülere Resmi ve Dini Bayram Çalışmalarında çalışmaları halinde  
ücretlerine ilaveten 1 günlük Brüt ücret ödenecek olup, ücret bordosunda gösterilecektir.  
25.4. Sözleşme konusu işin bedelinin ödenmesi aşamasında doğacak Katma Değer  
Vergisi (KDV), ilgili mevzuatı çerçevesinde İdare tarafından yükleniciye ayrıca ödenir.  
25.5. Kısa vadeli sigorta prim oranları belirtilecektir.  
2” düzenlemesi,  
Anılan Şartname’nin “Diğer Hususlar” başlıklı 47’nci maddesinde “…47.2. Yüklenici  
tarafından çalıştırılan sürücüler İş Kanunu ve Sosyal Güvenlik Kurumu mevzuatı hükümlerine  
tabi olup, çalıştırılan işçilerin mevzuatla ilgili tüm hakları saklıdır. (Örneğin sigorta  
primlerinin yatırılması, yıllık izin, yol, yemek, giyim yardımı, varsa toplu sözleşmeden doğan  
haklar, kıdem tazminatları vs.)…” düzenlemesi,  
Sözleşme Tasarısı’nın “Diğer hususlar” başlıklı 36’ncı maddesinde “ … 36.2.  
Yüklenici tarafından çalıştırılan sürücü İş Kanunu ve Sosyal Güvenlik Kurumu mevzuatı  
hükümlerine tabi olup, çalıştırılan sürücünün mevzuatla ilgili tüm hakları saklıdır. (Örneğin  
sigorta primlerinin yatırılması, yıllık izin, doğum izinleri ve yardımları, varsa toplu  
sözleşmeden doğan haklar, kıdem tazminatları vs.) Yüklenici firma, sürücünün Sosyal  
Güvenlik Kurumu, Maliye Bakanlığı, belediyeler ve diğer mercilere yapılması gerekli beyan  
ve bildirimlerini, vergi, resim, harç mükellefiyeti ve sorumluluklarını, hata, noksan ve kusurlu  
işlemlerden dolayı meydana gelebilecek maddi ve manevi zarar, ziyan ve tahakkuk edecek  
cezaların tazmini (bu nedenlerden dolayı tahakkuk edenler de dâhil) ile iş kazasıyla ilgili  
sorumluluğu da üstlenmeyi kabul eder. İlgili mevzuatın yüklenici tarafından yerine  
getirilmemesi sonucundan alt işveren asıl işveren ilişkisi nedeniyle idareye yüklenecek maddi  
sorumluluklar aynen yüklenici firmaya yönlendirilir ve ilk tahakkuk evrakından kesinti yapılır.  
Şayet yükleniciye herhangi bir ödeme yapılması söz konusu değilse, kesin teminattan kesinti  
yapılır. Eğer hiçbir yolla tahsilât olamayacaksa icra yoluyla tahsili yoluna gidilir.”  
düzenlemesi yer almaktadır.  
Başvuruya konu ihaleye ilişkin olarak idarece yapılan yaklaşık maliyet hesabı  
incelendiğinde, sürücülü araç kiralanmasına ilişkin şikayete konu ihalenin personel  
çalıştırılmasına dayalı hizmet alımı olarak değerlendirilemeyeceği anlaşılmıştır. Sözleşme  
Tasarısının 36’ncı maddesinde, alt işveren sıfatıyla yüklenicinin, personelin mevzuattan  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2021/052  
: 50  
: 29.12.2021  
: 2021/UH.I-2386  
kaynaklanan borç ve yükümlülükleri ile kıdem tazminatına ilişkin sorumluluğunun  
bulunduğuna ilişkin düzenleme yapıldığı görülmüştür.  
4857 sayılı İş Kanunu’nun yukarıda yer verilen 112’nci maddesinde, 4734 sayılı  
Kamu İhale Kanunu’nun 62’nci maddesinin birinci fıkrasının (e) bendine atıfta bulunularak  
kıdem tazminatının ödenmesine ilişkin öncelikli muhatabın ilgili kamu kurum ve  
kuruluşlarına ait olduğunun hüküm altına alındığı, 4734 sayılı Kanun’un 62’nci maddesinin  
birinci fıkrasının (e) bendinin personel çalıştırmasına dayalı ihalelere ilişkin olduğu, bu  
çerçevede, 4734 sayılı Kanun’a göre ihale edilen personel çalıştırılmasına dayalı hizmet alımı  
ihalelerinde kıdem tazminatının ödenmesine ilişkin öncelikli muhatabın ilgili kamu kurum ve  
kuruluşlarına ait olduğunun açık olduğu, diğer taraftan, 4857 sayılı Kanun’un 2’nci maddesi  
gereğince, asıl işveren-alt işveren ilişkisinde, asıl işverenin, alt işverenin işçilerine karşı o  
işyeri ile ilgili olarak bu Kanundan, iş sözleşmesinden veya alt işverenin taraf olduğu toplu iş  
sözleşmesinden doğan yükümlülüklerinden alt işveren ile birlikte sorumlu olduğu  
anlaşılmıştır.  
Personel çalıştırılmasına dayalı olmayan bir hizmet alımı olan başvuruya konu ihalede  
4857 sayılı İş Kanunu'nun 112’nci maddesinde yer alan ve kıdem tazminatının idarelerce  
ödenmesi hususuna ilişkin kuralların söz konusu ihalede uygulanamayacağı ve personel  
çalıştırmasına dayalı olmayan hizmet alımı ihalelerinde, kıdem tazminatının ödenmesinde  
öncelikli muhatabın ilgili kamu kurum ve kuruluşları olmadığı anlaşılmaktır.  
Öte yandan, söz konusu hususta asıl işveren olan ilgili kamu kurum ve kuruluşlarının  
alt işveren olan yükleniciler ile birlikte sorumlu olduğunun açık olduğu, başvuruya konu  
ihaleye ilişkin Sözleşme Tasarısının 36’ncı maddesinden kıdem tazminatı ödemelerinden  
yalnızca yüklenicinin sorumlu olduğu sonucu çıkarılsa da 4857 sayılı İş Kanunu’nun yukarıda  
anılan hükmü karşısında sözleşmenin uygulanması aşamasında herhangi bir boşluk  
doğmayacağından bu hususla ilgili taraflarca sorun yaşanmayacağı, idarelerin de yükleniciler  
gibi, ihale ve sözleşme sürecinin her aşamasında kanun hükümlerine uymak zorunda  
oldukları,  
öte  
yandan,  
ihale  
konusu  
iş  
süresince  
kaç  
personelin  
iş  
sözleşmesinin kıdem tazminatı ödenmesini gerektirecek şekilde sona ereceğinin idare  
tarafından da net olarak belirlenemeyeceği, bu bağlamda hesaplama yapılmasının mümkün  
olmadığı, anılan belirsizliğin bu tür hizmet alımlarının tümü için geçerli olduğu hususları bir  
arada değerlendirildiğinde, çalıştırılacak personele ilişkin olarak iş mevzuatından  
kaynaklanan yükümlülükler konusunda ihale dokümanında yer alan düzenlemenin hukuka  
aykırı olmadığı, isteklilerin tekliflerini sunmasına da engel teşkil etmediğinden başvuru  
sahibinin iddiasının yerinde olmadığı sonucuna ulaşılmıştır.  
5) Başvuru sahibinin 5’inci iddiasına ilişkin olarak:  
Hizmet İşleri Genel Şartname’sinin “İşin yürütülmesi için gerekli personel ve araçlar”  
başlıklı 10’uncu maddesinde “Sözleşmenin imzalanmasından sonra yüklenici, üstlenmiş  
olduğu işin önemine ve iş programına uygun olarak, işlerin yapılması için gerekli her türlü  
yardımcı tesisleri hazırlamak, her türlü malzemeyi, ekipmanı ve personeli sağlamak ve  
ihzaratla ilgili önlemleri almak zorundadır...” düzenlemesi,  
Teknik Şartname’nin “Hizmette Kullanılacak Taşıtlara Ait İlgili Hususlar” başlıklı  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2021/052  
: 50  
: 29.12.2021  
: 2021/UH.I-2386  
4’üncü maddesinde “1-Araçlar; Trafik Kanununda belirtilen özellikte olmalıdır. Şehirlerarası  
yollarda Trafik Ekiplerince yapılacak denetimlerde araçlarda bulunması gereken araçlara  
zorunlu belgeler yüklenici firma tarafından araçlarda bulundurulacaktır. Ayrıca ilgili mevzuat  
gereği yetkili mercilerce istenecek belgelere sahip olmalıdır.(Ulaştırma Denizcilik ve  
Haberleşme Bakanlığı Karayolları Bölge Müdürlüklerince verilen belgelerin araçlarda  
bulunması zorunludur.) (Örnek: K1-K2-B1-B2-D1-D2).Bulundurulmamasından kaynaklı  
cezai sorumluluk yükleniciye aittir…” düzenlemesi yer almaktadır.  
Aktarılan Teknik Şartname düzenlemesinde yüklenici tarafından şehirlerarası yollarda  
ve şehir içinde bulunması gereken zorunlu belgelerin araçlarda olması gerektiği ve  
bulundurulmamasından kaynaklı cezai sorumluluğun yükleniciye ait olduğu ibarelerine yer  
verildiği, ihaleye katılım sağlayan isteklilerin basiretli tacir ilkesi gereği bu hususları göz  
önünde bulundurarak teklif vermesi gerektiği, söz konusu belgelerin istekliler tarafından  
teklif fiyatına dahil edilerek hesaplamalar yapılmasına engel teşkil edecek bir husus  
bulunmadığı gibi idarece araçlar için zorunlu olan tüm belgelerin bulundurulması gerektiği  
ifade edilmiş olup, söz konusu düzenlemede başvuru sahibinin itirazen şikayet dilekçesinde  
yer vermiş olduğu A1, K1, D2 ve D4 gibi belgeleri de kapsadığı anlaşıldığından başvuru  
sahibinin iddiasının yerinde olmadığı sonucuna varılmıştır.  
6) Başvuru sahibinin 6’ncı iddiasına ilişkin olarak:  
Hizmet İşleri Genel Şartname’sinin “Hakediş ödemeleri” başlıklı 42’nci maddesinde  
“a) Sözleşme bedelinin iş süresince dönemler itibariyle ödenmesi:  
Sözleşme konusu hizmetin yüklenici tarafından belli bir süre boyunca devamlı olarak  
verilmesi (4 üncü maddede tanımlanan sürekli nitelikte bir iş olması) veya işin bölümlere  
ayrılabilir olması durumunda sözleşmede belirtilen aralıklarla, kesin ödeme mahiyetinde  
olmamak ve kazanılmış hak sayılmamak üzere geçici hakediş ödemeleri yapılır. Yüklenici  
tarafından yapılan işlerin bedelleri, sözleşmedeki kayıtlara ve ilgili kanunlara göre yapılacak  
kesintiler de çıktıktan sonra, sözleşmenin ödemeye ilişkin hükümleri çerçevesinde kendisine  
ödenir.  
İdarenin isteği halinde yüklenici, kesin hesapları kontrol teşkilatının denetimi altında  
olmak üzere işe paralel olarak yürütmek zorundadır. Bu halde, geçici hakediş raporlarının  
düzenlenmesinde, bitmiş iş kısımları için bu kesinleştirilmiş miktarlar dikkate alınır.  
Hakediş raporlarının düzenlenmesi aşağıdaki esaslara göre yapılır.  
1- Toplam Bedel Üzerinden Birim Fiyat Sözleşmelerde;  
Geçici hakediş raporları yüklenicinin başvurusu üzerine, sözleşme veya eklerinde  
aksine bir hüküm bulunmadıkça ayda bir defa düzenlenir. Gelecek yıllara sari olmayan  
sözleşmelerde yaptırılan işler için, son hakediş raporu bütçe yılının sonuna rastlayan ayın  
yirminci (20.) günü düzenlenir.  
İşe başladığından beri meydana getirilen işler, kontrol teşkilatı tarafından yüklenici  
veya vekili ile birlikte hesaplanır ve bulunan miktarlar, teklif edilen birim fiyatlarla çarpılmak  
suretiyle sözleşmedeki esaslara uygun olarak hakediş raporuna geçirilir.  
Düzenlenen hakediş raporunun işleme konulabilmesi için, yüklenici veya işbaşında  
bulunan vekili tarafından imzalanmış olması gereklidir.  
Yüklenici veya vekili, bildirilen günde, hakedişe esas hesaplamaların yapılmasında  
hazır bulunmazsa kontrol teşkilatı hesaplamaları tek başına yaparak hakediş raporunu  
düzenler ve yüklenicinin bu husustaki itirazları kabul edilmez.  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2021/052  
: 50  
: 29.12.2021  
: 2021/UH.I-2386  
Hakediş raporu düzenlendikten sonra bir hafta içinde yüklenici raporu imzalamazsa  
kontrol teşkilatı, hakediş raporunu idareye gönderir ve rapor yüklenici tarafından  
imzalanıncaya kadar idarede hiçbir işlem yapılmaksızın bekletilir. Yüklenici hakediş  
raporlarını zamanında imzalamazsa, ödemede meydana gelecek gecikmeden dolayı hiçbir  
şikayet ve istekte bulunamaz.  
Hazırlanan ve iki tarafça imzalanmış bulunan geçici hakediş raporu, tahakkuk işlemi  
yapılıncaya kadar, yetkili makamlar tarafından düzeltilebilir. Ancak bu düzeltme sırasında  
eski rakam ve yazıların okunabilir şekilde çizilmiş olarak hakediş raporunda bulunması ve  
düzeltme yapan yetkililerin imzasını taşıması gereklidir. Ancak bu düzeltmeler yeniden sayfa  
düzenlemeyi gerektirecek ölçüde fazla ise, esas sayfa üzerinde düzeltmenin yapıldığına ilişkin  
açıklama bulunmak şartı ile, yeniden ayrı bir sayfa düzenlenip hakediş raporuna eklenir.  
(Yürürlüğünün durdurulması: Danıştay İdari Dava Daireleri Kurulunun 17/12/2020 tarih ve  
Y.D. İtiraz No: 2020/585 sayılı Kararı)  
Her hakediş tutarına, eğer sözleşmede öngörülmüşse eklenecek miktar dahil edilir.  
Bulunan miktardan, bir önceki hakediş tutarı çıkarılarak bulunan miktara, ilgili mevzuata  
göre hesaplanacak Katma Değer Vergisi (KDV) eklenir. Bu miktardan sözleşmede yazılı  
kesintiler, varsa yüklenicinin idareye olan borçları ve cezalar ile kanunen alınması gereken  
vergiler kesilir. Hakediş raporu, yüklenici veya vekili tarafından imzalandığı tarihten  
başlamak üzere en geç sözleşmesinde yazılı sürenin sonunda, eğer sözleşmede bu hususta bir  
kayıt yoksa otuz gün içinde tahakkuka bağlanır. Bu tarihten başlamak üzere otuz gün içinde  
de ödeme yapılır…” düzenlemesi,  
İdari Şartname’nin “Diğer Hususlar” başlıklı 47’nci maddesinde “47.1. İhalede  
uygulanacak sınır değer katsayısı (R): Araç Kiralama/0,84  
İhaleyi yapan idarenin takdirinde olmayan sebeplere binaen kuruluşların herhangi bir  
sebeple kapatılması, devredilmesi veya hizmet modelinin değiştirilmesi hallerinde bu  
kuruluşların araç kiralama hizmet alımına son verilecektir. Ancak; idare, hizmet değişikliği  
veya taşınma nedeniyle bağlı olduğu Genel Müdürlükten onay almak kaydıyla, firmanın da  
istemesi halinde hizmeti aynı şartlarla, aynı firmayla sürdürebilecektir…” düzenlemesi,  
Sözleşme Tasarısı’nın “Diğer Hususlar” başlıklı 36’ncı maddesinde “36.1. İhaleyi  
yapan idarenin takdirinde olmayan sebeplere binaen kuruluşların herhangi bir sebeple  
kapatılması, devredilmesi veya hizmet modelinin değiştirilmesi hallerinde bu kuruluşların  
araç kiralama hizmet alımına son verilecektir. Ancak; idare, hizmet değişikliği veya taşınma  
nedeniyle bağlı olduğu Genel Müdürlükten onay almak kaydıyla, firmanın da istemesi halinde  
hizmeti aynı şartlarla, aynı firmayla sürdürebilecektir…” düzenlemesi,  
Anılan Tasarı’nın “Ödeme yeri ve şartları” başlıklı 12’nci maddesinde “12.1.Sözleşme  
bedeli (ilave işler nedeniyle meydana gelebilecek artışlara ilişkin bedel dahil) ISPARTA  
DEFTERDARLIK MUHASEBE MÜDÜRLÜĞÜ ve Genel Şartnamenin hatalı, kusurlu ve  
eksik işlere ilişkin hükümleri saklı kalmak kaydıyla aşağıda öngörülen plan ve şartlar  
çerçevesinde ödenecektir:  
Toplam bedel üzerinden birim fiyat sözleşmede, sözleşme bedeli, Hizmet İşleri Genel  
Şartnamesinin “Yedinci Bölümü”ne göre, iş süresince dönemler itibariyle ödenecektir.  
12.1.1. Hakediş raporu, yüklenici veya vekili tarafından imzalandığı tarihten  
başlamak üzere 30 gün içinde tahakkuka bağlanır. Bu tarihten başlamak üzere otuz gün içinde  
de ödeme yapılır.  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2021/052  
: 50  
: 29.12.2021  
: 2021/UH.I-2386  
12.2. Yüklenici iş programına göre daha fazla iş yaparsa, İdare bu fazla işin bedelini  
imkan bulduğu takdirde öder.  
12.3. Yüklenici yapılan işe ilişkin hakediş ve alacaklarını idarenin yazılı izni  
olmaksızın başkalarına devir veya temlik edemez. Temliknamelerin noterlikçe düzenlenmesi ve  
idare tarafından istenilen kayıt ve şartları taşıması zorunludur.düzenlemesi yer almaktadır.  
Yukarıda yer verilen ihaleye ait Sözleşme Tasarısı’nın “Ödeme yeri ve şartları”  
başlıklı 12’nci maddesinde ödeme işlemlerine ilişkin açıklamalara yer verildikten sonra  
12.1.1’inci maddesinde hakediş raporunun, yüklenici veya vekili tarafından imzalandığı  
tarihten başlamak üzere 30 gün içinde tahakkuka bağlanacağı ve bu tarihten başlamak üzere  
otuz gün içinde de ödeme yapılacağının düzenlendiği,  
İsteklilerce gerçekleştirilen işlerin hakediş ödemelerinin mevzuat düzenlemeleri  
doğrultusunda yapılacağı, itirazen şikayete konu düzenlemenin ise idarenin kendi  
inisiyatifinde olmayan sebeplere bağlı olarak kuruluşların herhangi bir sebeple kapatılması,  
devredilmesi veya hizmet modelinin değiştirilmesi hallerinde bu kuruluşların araç kiralama  
hizmet alımına son verileceği, ifade edilmiş olup, karşılaşılması gayri ihtiyari bir duruma  
yönelik önlem niteliğinde düzenleme yapıldığı, kaldı ki idarece gerçekleştirilen işlere ait  
hakedişlerin ödeneceği ve yüklenicinin aleyhine bir düzenleme olmadığı gibi istekliler  
tarafından birim fiyat teklif cetvelinde yer alan iş kalemleri doğrultusunda teklif vermelerine  
engel teşkil edecek nitelikte bir hususun bulunmadığı anlaşıldığından başvuru sahibinin  
iddiasının yerinde olmadığı sonucuna varılmıştır.  
7) Başvuru sahibinin 7’nci iddiasına ilişkin olarak:  
İdari Şartname’nin “Diğer hususlar” başlıklı 47’nci maddesinde “…47.7.1 Aracın  
sağlık hizmetleri veya kamp, gezi vb. faaliyetlerde görevlendirmesinde sürücüye Harcırah  
Kanunu çerçevesinde idare tarafından ödeme yapılacaktır…” düzenlemesi,  
Teknik Şartname’nin “Sözleşmenin Uygulanması ve Çalışma Esasları” başlıklı 6’ncı  
maddesinde “…13.Kiralanan araçlar idarelerin ihtiyacına göre yıl içerisinde yapılacak olan  
çocuk, kadın vb. nakillerinde şehir dışına görevlendirilebilecektir. ” düzenlemesi yer  
almaktadır.  
Yukarıda yer verilen ihale dokümanı düzenlemelerinde idarelerin ihtiyacına göre yıl  
içerisinde yapılacak olan çocuk, kadın vb. nakillerinde şehir dışına görevlendirilebileceği, söz  
konusu durumun hangi zaman aralığında, kaç defa yapılacağının belli olmadığı, isteklilerce  
söz konusu giderin sözleşme ve genel giderler kapsamında değerlendirilebileceği gibi idarece  
şikayete cevap yazısında “Otoyol Geçiş ücretlerinin İdaremizce karşılanacağı ve  
görevlendirmelerin Valilik Makamınca ve Kaymakamlıklarca yapılacağından Yüklenicinin bir  
zararı olmayacağı, Şoförün yol ve harcırahının İdaremizce karşılanacağı” hususunun  
belirtildiği dolayısıyla istekliler tarafından teklif fiyatı oluşturulurken söz konusu hususların  
dikkate alınarak teklif oluşturulması gerektiğinden başvuru sahibinin iddiasının yerinde  
olmadığı sonucuna varılmıştır.  
8) Başvuru sahibinin 8’inci iddiasına ilişkin olarak:  
4734 sayılı Kamu İhale Kanunu’nun 54’üncü maddesinin birinci fıkrasında “İhale  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2021/052  
: 50  
: 29.12.2021  
: 2021/UH.I-2386  
sürecindeki hukuka aykırı işlem veya eylemler nedeniyle bir hak kaybına veya zarara  
uğradığını veya zarara uğramasının muhtemel olduğunu iddia eden aday veya istekli ile  
istekli olabilecekler, bu Kanunda belirtilen şekil ve usul kurallarına uygun olmak şartıyla  
şikâyet ve itirazen şikâyet başvurusunda bulunabilirler. hükmü,  
Anılan Kanun'un “İdareye şikâyet başvurusu” başlıklı 55’inci maddesinde “Şikayet  
başvurusu, ihale sürecindeki işlem veya eylemlerin hukuka aykırılığı iddiasıyla bu işlem veya  
eylemlerin farkına varıldığı veya farkına varılmış olması gereken tarihi izleyen günden  
itibaren 21 inci maddenin (b) ve (c) bentlerine göre yapılan ihalelerde beş gün, diğer hallerde  
ise on gün içinde ve sözleşmenin imzalanmasından önce, ihaleyi yapan idareye yapılır. İlanda  
yer alan hususlara yönelik başvuruların süresi ilk ilan tarihinden, ön yeterlik veya ihale  
dokümanının ilana yansımayan diğer hükümlerine yönelik başvuruların süresi ise dokümanın  
satın alındığı tarihte başlar.  
İlan, ön yeterlik veya ihale dokümanına ilişkin şikayetler birinci fıkradaki süreleri  
aşmamak üzere en geç ihale veya son başvuru tarihinden üç iş günü öncesine kadar  
yapılabilir. Bu yöndeki başvuruların idarelerce ihale veya son başvuru tarihinden önce  
sonuçlandırılması esastır. hükmü,  
İhalelere Yönelik Başvurular Hakkında Yönetmelik’in “Başvuru Süreleri” başlıklı  
6’ncı maddesinde “(1) İdareye şikayet süresi; ihale sürecindeki şikayete konu işlem veya  
eylemlerin farkına varıldığı veya farkına varılmış olması gerektiği tarihi izleyen günden  
itibaren Kanunun 21 inci maddesinin birinci fıkrasının (b) ve (c) bentlerine göre yapılan  
ihalelere yönelik başvurularda beş gün, diğer hallerde on gündür.  
(2) Ancak, ilan ile ön yeterlik veya ihale dokümanına yönelik şikayetler, birinci  
fıkradaki süreleri aşmamak kaydıyla başvuru veya teklif sunulmadan önce en geç ihale veya  
son başvuru tarihinden üç iş günü öncesine kadar yapılabilir.  
(3) Kuruma itirazen şikayet süresi; şikayet veya itirazen şikayet üzerine idare  
tarafından alınan iptal kararına karşı yapılacak başvurularda beş gün, diğer hallerde on  
gündür.hükmü,  
Anılan Yönetmelik’in “Sürelerle ilgili genel esaslar” başlıklı 7’nci maddesinde “(1)  
Süreler;  
a) İlana yönelik başvurularda ilk ilan tarihini,  
b) Ön yeterlik veya ihale dokümanının ilana yansımayan hükümleri için dokümanın  
EKAP üzerinden e-imza kullanılarak indirildiği tarihi, zeyilnameye yönelik başvurularda ise  
zeyilnamenin bildirildiği tarihi,  
c) İdarenin işlem veya eylemlerine karşı yapılacak başvurularda şikayete yol açan  
durumun farkına varıldığı yahut farkına varılmış olması gerektiği tarihi,  
ç) Şikayet üzerine idare tarafından verilen kararın bildirildiği veya bildirilmiş  
sayıldığı tarihi, on gün içerisinde karar alınmaması halinde ise bu sürenin bitimini,  
d) İhalenin iptali kararına karşı yapılan itirazen şikayet başvurularında ise iptal  
kararının bildirildiği veya bildirilmiş sayıldığı tarihi,  
izleyen günden itibaren başlar.  
(2) Tatil günleri sürelere dahildir. Sürenin son gününün tatil gününe rastlaması  
halinde, süre tatil gününü izleyen ilk iş gününün bitimine kadar uzar. Ancak, ilan ile ön  
yeterlik veya ihale dokümanına yönelik şikayet başvurularının, ihale veya son başvuru  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2021/052  
: 50  
: 29.12.2021  
: 2021/UH.I-2386  
tarihinden üç iş günü öncesine kadar yapılması zorunludur.hükmü,  
Aynı Yönetmelik’in “Başvuruların şekil unsurları” başlıklı 8’inci maddesinin onuncu  
fıkrasında “İdarenin şikayet üzerine aldığı kararda belirtilen hususlar hariç, şikayet  
başvurusunda belirtilmeyen hususlar itirazen şikayet başvurusuna konu edilemez ” hükmü,  
İhalelere Yönelik Başvurular Hakkında Tebliğ’in “Kurum tarafından yapılacak  
işlemler” başlıklı 12’nci maddesinin ikinci fıkrasında “… İdareye başvuru konularının yanı  
sıra yeni konular da eklenerek Kuruma başvurulması halinde ise, itirazen şikayet  
başvurusunun incelenmesinde idareye başvurusu konusu edilmeyen hususlar dikkate alınmaz”  
açıklaması bulunmaktadır.  
İhalelere Yönelik Başvurular Hakkında Yönetmelik’in “Başvuruların şekil unsurları”  
başlıklı 8’inci maddesinin onuncu fıkrasında yer alan hüküm ile İhalelere Yönelik Başvurular  
Hakkında Tebliğ’in “Kurum tarafından yapılacak işlemler” başlıklı 12’nci maddesinin ikinci  
fıkrasında yer alan açıklama şikâyet başvurusunda belirtilmeyen hususların itirazen şikâyet  
başvurusuna konu edilemeyeceğini açıkça ifade etmektedir.  
Dolayısıyla; söz konusu mevzuat hükümleri uyarınca, başvuru sahibi tarafından  
öncelikle idareye şikâyet başvurusunda bulunulması gerektiğinden ve bu iki aşamalı idari  
başvuru  
yolunda  
şikâyet  
yoluna  
başvurulmadan  
itirazen  
şikâyet  
yoluna  
başvurulamayacağından, şikâyet başvurusunda ileri sürülmeyen iddiaların da itirazen şikâyet  
başvurusunda ileri sürülmesi mümkün olamayacaktır.  
Bu çerçevede şikâyet başvurusu; Kurul kararının alınmasından önceki süreçte  
uyuşmazlık konusu hususla ilgili tarafların haklarını veya mevcut hukuki durumlarını  
sınırlayan ya da değiştiren bir zorunlu idari başvuru yolu olup, idarelere kendi vakıa, gerekçe  
ve delillerini ileri sürme fırsatı tanıyarak Kurul kararına ilişkin idari usulün bir parçası olması  
nedeniyle, önemli bir usuli güvence teşkil etmektedir.  
Netice itibarıyla, yukarıda aktarılan mevzuat hükümleri uyarınca idareye şikâyet  
başvurusunda dile getirilmeyen hususların; şikâyet başvurusu üzerine idare tarafından alınan  
kararda belirtilen hususlar hariç, itirazen şikâyet başvurusuna konu edilemeyeceği  
anlaşılmaktadır. Buna göre, başvuru sahibinin iddiasının şekil yönünden reddedilmesi  
gerektiği sonucuna varılmıştır.  
Diğer taraftan uyuşmazlık konusu olan iddianın bunu ileri süren aday/istekli  
olabilecek/istekliler tarafından iddia konusu hususun farkına varıldığı veya farkına varılmış  
olması gerektiği tarihi izleyen 10 gün içerisinde ve her durumda ihale gününden 3 iş günü  
öncesine kadar bu iddiaları incelemek ve sonuçlandırmakla yetkili makamlar nezdinde ileri  
sürülmesi de gerekmektedir.  
Buna göre, idareye şikâyet başvurusunda dile getirilmeyen hususların itirazen şikâyet  
başvurusuna konu edilemeyeceği anlaşılmakla birlikte, idareye sunulan şikayet dilekçesinde  
bulunmayan ancak Kuruma sunulan itirazen şikayet dilekçesinde yer alan iddiaların  
incelenmesinin Kamu İhale Kurumunun yetkisi dahilinde olduğu ileri sürülse dahi, söz  
konusu iddia/iddiaların, farkına varıldığı veya varılmış olması gerektiği tarihi izleyen günden  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2021/052  
: 50  
: 29.12.2021  
: 2021/UH.I-2386  
itibaren 10 gün içerisinde ve her durumda ihale gününden 3 iş günü öncesine kadar ileri  
sürülme zorunluluğu bulunmaktadır. Dolayısıyla süresinde ileri sürülmeyen iddiaların da süre  
aşımı sebebiyle Kurum tarafından incelenmesi mümkün bulunmamaktadır.  
Bu itibarla, yukarıda yer verilen mevzuat hükümleri çerçevesinde, başvuru sahibinin  
bahse konu iddiasını uyuşmazlığa konu hususu öğrendiği 19.11.2021 tarihini izleyen on gün  
içinde ve her durumda ihale tarihinden 3 iş günü öncesine kadar yazılı şekilde ileri sürmesi,  
bir diğer deyişle başvuruda bulunması gerekirken, bu süre geçtikten sonra 01.12.2021  
tarihinde itirazen şikâyet başvurusunda bulunduğu anlaşıldığından başvuru sahibinin  
iddiasının süre yönünden de reddedilmesi gerektiği sonucuna varılmıştır.  
Sonuç olarak, yukarıda mevzuata aykırılıkları belirtilen işlemlerin düzeltici işlemle  
giderilemeyecek nitelikte işlemler olduğu tespit edildiğinden, ihalenin iptali gerekmektedir.  
Açıklanan nedenlerle, 4734 sayılı Kanun'un 65'inci maddesi uyarınca bu kararın tebliğ  
edildiği veya tebliğ edilmiş sayıldığı tarihi izleyen 30 gün içerisinde Ankara İdare  
Mahkemelerinde dava yolu açık olmak üzere,  
Anılan Kanun'un 54'üncü maddesinin onbirinci fıkrasının (a) bendi gereğince ihalenin  
iptaline,  
Oybirliği ile karar verildi.