Ana Sayfa / Kararlar / Türkiye Cumhuriyeti Devlet Demiryolları Taşımacılık A.Ş. / 2021/45188-21 Ay Süreyle 69 Şoför ile Birlikte 105 Adet Araç (52 Adet Binek ve 53 Adet 4x4 Pick-Up) Kiralanması İşi
Bilgi
İKN
2021/45188
Başvuru Sahibi
Olimpiyat Turizm Otomotiv Sağlık Danışmanlık Eğitim Ticaret Ltd. Şti. VEKİLİ: Av. Gülberk AÇIK
İdare
Türkiye Cumhuriyeti Devlet Demiryolları Taşımacılık A.Ş.
İşin Adı
21 Ay Süreyle 69 Şoför ile Birlikte 105 Adet Araç (52 Adet Binek ve 53 Adet 4x4 Pick-Up) Kiralanması İşi
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2021/012  
: 12  
: 24.03.2021  
: 2021/UH.I-641  
BAŞVURU SAHİBİ:  
Olimpiyat Turizm Otomotiv Sağlık Danışmanlık Eğitim Ticaret Ltd. Şti.  
VEKİLİ:  
Av. Gülberk AÇIK,  
İHALEYİ YAPAN İDARE:  
Türkiye Cumhuriyeti Devlet Demiryolları Taşımacılık A.Ş.,  
BAŞVURUYA KONU İHALE:  
2021/45188 İhale Kayıt Numaralı “21 Ay Süreyle 69 Şoför ile Birlikte 105 Adet Araç (52  
Adet Binek ve 53 Adet 4x4 Pick-Up) Kiralanması İşi” İhalesi  
KURUM TARAFINDAN YAPILAN İNCELEME:  
Türkiye Cumhuriyeti Devlet Demiryolları Taşımacılık Anonim Şirketi tarafından  
02.03.2021 tarihinde açık ihale usulü ile gerçekleştirilen “21 Ay Süreyle 69 Şoför ile Birlikte  
105 Adet Araç (52 Adet Binek ve 53 Adet 4x4 Pick-Up) Kiralanması İşi” ihalesine ilişkin  
olarak Olimpiyat Turizm Otomotiv Sağlık Danışmanlık Eğitim Ticaret Ltd. Şti.nin  
24.02.2021 tarihinde yaptığı şikâyet başvurusunun, idarenin 26.02.2021 tarihli yazısı ile reddi  
üzerine, başvuru sahibince 08.03.2021 tarih ve 12192 sayı ile Kurum kayıtlarına alınan  
08.03.2021 tarihli dilekçe ile itirazen şikâyet başvurusunda bulunulmuştur.  
Başvuruya ilişkin olarak 2021/447 sayılı itirazen şikâyet dosyası kapsamında yapılan  
inceleme neticesinde esas inceleme raporu tanzim edilmiştir.  
KARAR:  
Esas inceleme raporu ve ekleri incelendi.  
İtirazen şikâyet dilekçesinde özetle,  
1) İhale konusu işte çalışacak garaj amiri ve şoförler için öngörülen ücret ve diğer  
giderlerin toplam tutarının, Hizmet Alımı Suretiyle Taşıt Edinilmesine İlişkin Esas ve  
Usullerde Değişiklik Yapılması Hakkında 2014/6814 karar sayılı Bakanlar Kurulu Kararı’nın  
2/b maddesinde öngörülen üst sınırın üzerinde olduğu,  
2) İdari Şartname’nin 25’inci maddesinde işçilik gideri de dâhil olmak üzere teklif  
fiyata dahil giderlerde artış olması ve fark oluşması halinde hak talebinde bulunulamayacağı  
belirtilmekle birlikte aynı Şartname’nin 46’ncı maddesinde işçilik giderleri için fiyat farkı  
verileceği şeklindeki düzenlenmenin belirsizliğe yol açtığı, öte yandan ihale dokümanında  
diğer giderler için de fiyat farkı verilmesine yönelik düzenleme yapılması gerektiği,  
3) İdari Şartname’de ihale konusu işte çalışacak personelin kıdem tazminatının kim  
tarafından karşılanacağına yönelik düzenleme yapılmamasının belirsizliğe yol açtığı,  
4) İdari Şartname’nin 25’nci maddesinde belirtilen giderlerden giyim, eğitim ve  
oryantasyon giderlerine ilişkin her hangi bir açıklama yapılmadığı, bu hususun belirsizliğe  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2021/012  
: 12  
: 24.03.2021  
: 2021/UH.I-641  
yol açtığı,  
5) Sözleşme Tasarısı’nın 16’ncı maddesinde yapılan cezai yaptırımlara ilişkin  
düzenlemelerin belirsizlik oluşturduğu, düzenlemenin aynı fiil için 3 defa ceza kesilmesine  
sebep olacağı, bu düzenlemenin ihale konusu işin kontrolünün güçlüğü nedeniyle yüklenici  
üzerinde büyük bir baskı oluşturduğu,  
6) İhale konusu işte çalışacak personelin yıllık izinlerine ilişkin düzenlemelerin  
belirsizlik oluşturduğu, düzenlemenin mevcut haliyle yıllık izinlere ilişkin giderlerin kim  
tarafından karşılanacağının açıkça düzenlenmediği,  
7) İhale dokümanında araçların tüm bakım ve onarım giderlerinin yüklenici  
tarafından karşılanacağının belirtildiği bununla birlikte Teknik Şartname’de araçların aylık  
ortalama kilometreden daha fazla yol yapması halinde ek bir bedel ödenmeyeceğinin ve  
araçların kilometre sınırlamasına tabi olmayacağının ifade edildiği, bu durumda kilometre  
sınırlaması olmayan araçlar için bakım ve onarım gideri hesaplanmasının mümkün olmadığı,  
8) İdari Şartname doğrultusunda, ihaleye katılan iş ortaklıklarının ihalede A1 yetki  
belgesi sunma gerekliliğinin olduğu ancak adi ortaklıkların A1 yetki belgesi alma imkânı  
bulunmadığı, bu sebeple anılan düzenlemenin ihaleye katılımı engelleyici nitelikte olduğu  
iddialarına yer verilmiştir.  
Başvuru sahibinin iddialarının değerlendirilmesi sonucunda aşağıdaki hususlar tespit  
edilmiştir.  
1) Başvuru sahibinin 1’inci iddiasına ilişkin olarak:  
Hizmet Alımı Suretiyle Taşıt Edinilmesine İlişkin Esas ve Usuller’in “Genel esaslar”  
başlıklı 6’ncı maddesinde “… (2) Genel yönetim kapsamındaki kamu idareleri ile bu idarelere  
bağlı döner sermayelerin (Cumhurbaşkanlığı Genel Sekreterliği ile TBMM Genel Sekreterliği  
hariç) hizmetleri için ihtiyaç duyulan binek, station-wagon, arazi binek, kaptı kaçtı, panel ve  
pick-up tipi taşıtların (fiilen arazi üzerinde çalışan arazi binek ve pick-up’lar hariç) hizmet  
alımı yöntemiyle ediniminde;  
a) Şoför giderleri hariç yapılan taşıt kiralamalarında aylık kiralama bedeli (katma  
değer vergisi hariç, her türlü bakım-onarım, sigorta ve benzeri giderler dahil), taşıtın Türkiye  
Sigorta, Reasürans ve Emeklilik Şirketleri Birliği tarafından yayımlanan ve harcama  
talimatının verildiği yılın Ocak ayı itibarıyla uygulanacak Motorlu Kara Taşıtları Kasko  
Değer Listesinde yer alan kasko sigortası değerinin %2'sini aşmayacaktır.  
b) Şoför giderleri dahil yapılan taşıt kiralamalarında aylık kiralama bedeli, (a)  
bendine göre tespit edilecek tutara yürürlükteki brüt asgari ücretin yüzde elli artırımlı  
tutarının ilave edilmesi suretiyle hesaplanacak tutarı aşmayacaktır.  
c) Şoför gideri dahil taşıt kiralamalarında aylık kiralama bedeli hesabında yemek, yol,  
resmi tatil ücreti vb giderleri de dahil yürürlükte bulunan brüt asgari ücretin yüzde elli  
artırımlı tutarı esas alınacak, işveren maliyeti kapsamında yer alan sosyal sigorta ve genel  
sağlık sigortası işveren payı (%20,5) ve işsizlik sigortası işveren payı (%2) ile işçilik maliyeti  
üzerinden hesaplanan sözleşme giderleri ve genel giderler (%4) ise idarelerce ayrıca  
ödenecektir. ...” düzenlemesi,  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2021/012  
: 12  
: 24.03.2021  
: 2021/UH.I-641  
İdari Şartname’nin “İhale konusu işe/alıma ilişkin bilgiler” başlıklı 2’nci maddesinde  
“2.1. İhale konusu işin/alımın;  
a) Adı: 21 Ay süreyle 69 şoför ile birlikte 105 adet araç (52 Adet Binek ve 53 Adet 4x4  
Pick-up) kiralanması hizmet alımı işi  
b) Türü: Hizmet alımı  
c) İlgili Uygulama Yönetmeliği: Hizmet Alımı İhaleleri Uygulama Yönetmeliği  
ç) Yatırım proje no'su (yapım işlerinde): Bu madde boş bırakılmıştır.  
d) Kodu:  
e) Miktarı: 21 Ay süreyle 69 şoför ile birlikte 105 adet araç (52 Adet Binek ve 53 Adet  
4x4 Pick-up) kiralanması hizmet alımı işi  
Ayrıntılı bilgi idari şartnamenin ekinde yer almaktadır.  
f) İşin yapılacağı/malın teslim edileceği yer: Teknik Şartnamede belirtilmiştir. (Araçlar  
Teknik Şartnamede belirtilen İllere yüklenici tarafından teslim edilecektir.)” düzenlemesi,  
Aynı Şartname’nin “Teklif fiyata dahil olan giderler” başlıklı 25’inci maddesinde  
“25.1. Sözleşmenin uygulanması sırasında, ilgili mevzuat gereğince; vergi, resim, harç, her  
türlü sigorta giderleri, karar pulu bedeli, damga vergisi, KİK payı, ulaşım, eğitim,  
amortisman, giyim, oryantasyon ve tekliflerin hazırlanması sunulması ile ilgili bütün  
masraflar ile İşin süresi ve personel sayısı dikkate alınarak ilgili mevzuata göre hesaplanacak  
işçilik ücreti ve oluşabilecek benzer diğer tüm giderler teklif fiyatına dahil edeceklerdir.  
25.2. 25.1. maddesinde yer alan gider kalemlerinde artış olması ya da benzeri yeni  
gider kalemlerinin oluşması hallerinde, teklif edilen fiyatın bu tür artış ya da farkları  
karşılayacak payı içerdiği kabul edilir. Yüklenici, bu artış ve farkları ileri sürerek herhangi bir  
hak talebinde bulunamaz.  
25.3. Teklif fiyata dahil olan diğer giderler aşağıda belirtilmiştir:  
25.3.1. İstekliler, tekliflerin hazırlanması ve sunulması ile ilgili bütün masraflar ile her  
türlü sigorta giderlerini ve İşin süresi ve personel sayısı dikkate alınarak ilgili mevzuatına  
göre hesaplanacak işçilik ücretini teklif fiyatına dahil edecektir.  
- Binek Araçlarda Garaj Amiri olarak çalışacak personel (ŞÖFÖR) (Brüt asgari  
ücretin %50 fazlası)  
- Binek Araçlarda ve Pikaplarda çalışacak personel (ŞÖFÖR)(Brüt asgari ücretin  
%35 fazlası)  
- Binek Araçlarda Garaj Amiri olarak çalışacak personel (ŞOFÖR) için Resmi ve Dini  
Bayram Günlerinde yaptırılacak fiili çalışmalarda brüt asgari ücretin %50 fazlası üzerinden  
ayrıca ücret ödenecektir. (21 aylık dönemde 30 gün üzerinden 30x1 kişi/gün=30 kişi/gün)  
- Binek Araçlarda ve Pikaplarda çalışacak personel (ŞOFÖR) için Resmi ve Dini  
Bayram  
Günlerinde yaptırılacak fiili çalışmalarda brüt asgari ücretin %35 fazlası üzerinden  
ayrıca ücret ödenecektir. (68 Personelden, 48 sürücü için 21 aylık dönemde 30 gün üzerinden  
30x48 kişi/gün=1440 kişi/gün)  
- Binek Araçlarda Garaj Amiri olarak çalışacak personel (ŞOFÖR) için Aylık fiili  
çalışma süresinin normal iş süresini aşması halinde aşan kısım 4857 Sayılı İş Kanunu'nun  
41.maddesi uyarınca; Garaj Amirine Brüt Asgari ücretin %50 fazlası üzerinden ayrıca ücret  
ödenecektir. (21 aylık dönemde 22,50 saat aylık fazla çalışma x 21 ay x 22,50 saat x 1  
kişi=472,5 saat)  
- Binek Araçlarda ve Pikaplarda çalışacak personel (ŞOFÖR) için Aylık fiili çalışma  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2021/012  
: 12  
: 24.03.2021  
: 2021/UH.I-641  
süresinin normal iş süresini aşması halinde aşan kısım 4857 Sayılı İş Kanunu'nun 41.maddesi  
uyarınca; Brüt Asgari ücretin %35 fazlası üzerinden ayrıca ücret ödenecektir. (21 aylık  
dönemde 22,50 saat aylık fazla çalışma x 21 ay x 22,50 saat x 68 kişi=32130 saat)  
- Personele aylık 26 gün üzerinden hesaplanmak üzere günlük brüt 10 TL yol, 10 TL  
yemek ücreti,  
- İhale konusu işte çalıştırılacak personelin iş kazaları ile meslek hastalıkları sigorta  
prim oranı % 2'dir.  
Ferdi Kaza Sigortası:  
Tedavi gideri: 5.000,00 TL  
Sakatlanma ve ölüm: 50.000,00 TL Limitleri üzerinden yapılacaktır.  
Mali mesuliyet sigortası:  
İşveren sorumluluk sigortası: Bedeni zararlarda kişi başı 60.000 TL Kaza başına:  
300.000 TL  
İşletme sorumluluğu sigortası: Maddi bedeni ayrımı yapılmaksızın 500.000 TL  
Emniyet suiistimal sigortası: Kişi başına 30.000 TL, yıllık 300.000 Söz konusu  
sigortalara ait düzenlenecek poliçeler ve prim dekontlar mutlak suretle TCDD Taşımacılık AŞ.  
'ne gönderilecektir.  
Ferdi kaza sigortası poliçesinde TCDD Taşımacılık AŞ. "sigorta ettiren” sıfatıyla yer  
alacak şeklinde düzenlenecektir.  
- Zorunlu Mali Mesuliyet Sigortası, Kasko Sigortası, nakliye, yükleme, boşaltma, tahlil  
ve muayene giderleri, taşıtların periyodik bakımı, her türlü onarım, tamir ve yenilenme  
giderleri ile yağ, antifriz ve lastik değişimi, yedek parça giderleri, teklif fiyata dahil olup,  
yükleniciye aittir.  
- İşçilik Maliyeti; personel sayısı (Adet) çalışma süresi (Ay) ile teklif edeceği personel  
ücreti (TL/Ay) çarpılması, Ulusal Bayram ve Genel Tatil Günleri için personel sayısı (Adet),  
çalışma süresi (Gün/Yıl) ile teklif edeceği Personel Tatil Ücreti (TL/Gün), fazla çalışma için  
personel sayısı (Adet), fazla çalışma miktarı (saat/Yıl) ile teklif edeceği Fazla Çalışma Ücreti  
(TL/saat) çarpımı sonucu bulunan toplam fiyatı bildirecektir.  
25.4. Sözleşme konusu işin bedelinin ödenmesi aşamasında doğacak Katma Değer  
Vergisi (KDV), ilgili mevzuatı çerçevesinde İdare tarafından yükleniciye ayrıca ödenir.  
25.5. Kısa vadeli sigorta prim oranları belirtilecektir.  
İhale konusu işte çalıştırılacak personelin iş kazaları ile meslek hastalıkları sigorta prim  
oranı % 2'dir.düzenlemesi,  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2021/012  
: 12  
: 24.03.2021  
: 2021/UH.I-641  
Birim Fiyat Teklif Cetveli’nde “…  
Tekl  
if  
Edil  
en  
Miktarı  
Ay  
İşçi /g  
sayıs ün  
Tuta  
İş Kaleminin Adı ve Kısa Açıklaması  
Biri  
mi  
Sıra No  
Biri rı  
m
Fiya  
t
ı
/sa  
at  
Binek Araçlarda Garaj Amiri olarak  
1
2
çalışacak personel (ŞÖFÖR) (Brüt asgari Ay  
ücretin %50 fazlası)  
Binek Araçlarda ve Pikaplarda çalışacak  
personel (ŞÖFÖR)(Brüt asgari ücretin Ay 68  
%35 fazlası)  
1
21  
21  
I. ARA TOPLAM (K.D.V Hariç)  
Teklif  
Biri Mikt Edilen Tuta  
Sıra No  
İş Kaleminin Adı ve Kısa Açıklaması  
mi arı  
Birim  
Fiyat  
rı  
Binek Araçlarda Garaj Amiri olarak  
çalışacak personel (ŞOFÖR) için Resmi  
ve Dini Bayram Günlerinde yaptırılacak  
1
fiili çalışmalarda brüt asgari ücretin %50 gün  
fazlası üzerinden ayrıca ücret ödenecektir.  
(21 aylık dönemde 30 gün üzerinden 30x1  
kişi/gün=30 kişi/gün)  
30  
Binek Araçlarda ve Pikaplarda çalışacak  
personel (ŞOFÖR) için Resmi ve Dini  
Bayram Günlerinde yaptırılacak fiili  
çalışmalarda brüt asgari ücretin %35  
fazlası üzerinden ayrıca ücret ödenecektir.  
1.44  
0
2
gün  
(68 Personelden, 48 sürücü için 21 aylık  
dönemde 30 gün üzerinden 30x48  
kişi/gün=1440 kişi/gün)  
Binek Araçlarda Garaj Amiri olarak  
çalışacak personel (ŞOFÖR) için Aylık  
fiili çalışma süresinin normal iş süresini  
aşması halinde aşan kısım 4857 Sayılı İş  
Kanunu'nun 41.maddesi uyarınca; Garaj  
Amirine Brüt Asgari ücretin %50 fazlası  
472,  
5
3
saat  
üzerinden ayrıca ücret ödenecektir. (21  
aylık dönemde 22,50 saat aylık fazla  
çalışma x 21 ay x 22,50 saat x 1  
kişi=472,5 saat)  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2021/012  
: 12  
: 24.03.2021  
: 2021/UH.I-641  
Binek Araçlarda ve Pikaplarda çalışacak  
personel (ŞOFÖR) için Aylık fiili çalışma  
süresinin normal iş süresini aşması  
halinde aşan kısım 4857 Sayılı İş  
Kanunu'nun 41.maddesi uyarınca; Brüt saat  
Asgari ücretin %35 fazlası üzerinden  
ayrıca ücret ödenecektir. (21 aylık  
dönemde 22,50 saat aylık fazla çalışma x  
21 ay x 22,50 saat x 68 kişi=32.130 saat)  
52 Adet Binek Araç (2018 Model ve üzeri) ay  
32.1  
30  
4
5
6
21  
21  
53 Adet 4x4 Pikap-up Araç (2018 Model  
ay  
ve üzeri, Arazi Kullanımı için)  
II. ARA TOPLAM (K.D.V. Hariç)  
TOPLAM TUTAR (K.D.V Hariç)  
…” düzenlemesi yer almaktadır.  
İncelemeye konu ihalenin konusunun 21 Ay süreyle 69 şoför ile birlikte 105 adet araç  
(52 Adet Binek ve 53 Adet 4x4 Pick-up) kiralanması hizmet alım işi olduğu, ihalenin  
kapsamında şoförlü ve şoförsüz araç kiralama işlerinin bir arada yer aldığı, ihalede 27 adet  
ihale dokümanı indirildiği, 02.03.2021 tarihinde yapılan ihaleye 10 isteklinin katıldığı,  
başvuru sahibinin ihalede teklif sunmamış olduğu, ihalede tekliflerin değerlendirilmesi  
aşamasının devam etmekte olduğu görülmüştür.  
İdari Şartname’nin 25’inci maddesinde ihale konusu işte çalışacak 1 garaj amiri ve 68  
şoför için öngörülen ücretin düzenlendiği, buna göre garaj amiri için brüt asgari ücretin %50  
fazlası, şoförler için brüt asgari ücretin %35 fazlası üzerinden ücret ödeneceği görülmüştür.  
Başvuru sahibinin iddiasına konu, Hizmet Alımı Suretiyle Taşıt Edinilmesine İlişkin  
Esas ve Usuller’in 6’ncı maddesinin ikinci fıkrasının a bendinde belirtilen araçların şoför  
giderleri hariç yapılan taşıt kiralamalarında aylık kiralama bedeline ilişkin sınırlamaya ve b  
bendinde ise şoför giderleri dahil yapılan taşıt kiralamalarında aylık kiralama bedeline ilişkin  
sınırlamaya yer verildiği, aynı fıkranın c bendinde ise aylık kiralama bedelinin hesabının ne  
şekilde yapılması gerektiğinin belirtildiği görülmüştür.  
Hizmet Alımı Suretiyle Taşıt Edinilmesine İlişkin Esas ve Usuller’in ilgili kısmı  
incelendiğinde, genel yönetim kapsamındaki kamu idareleri ile bu idarelere bağlı döner  
sermayelerin hizmetleri için ihtiyaç duydukları binek, station-wagon, arazi binek, kaptı kaçtı,  
panel ve pick-up tipi taşıtların hizmet alımı yöntemiyle ediniminde, şoför giderleri hariç  
yapılan taşıt kiralamalarında aylık kiralama bedelinin (katma değer vergisi hariç, her türlü  
bakım-onarım, sigorta ve benzeri giderler dahil), taşıtın kasko sigortası değerinin %2'sini  
aşmayacağı, şoför giderleri dahil yapılan taşıt kiralamalarında aylık kiralama bedeli, taşıtın  
kasko sigortası değerinin %2'sine ek olarak yürürlükteki brüt asgari ücretin yüzde 50 artırımlı  
tutarının eklenmesiyle hesaplanacak tutarı aşamayacağı ve şoför gideri dahil taşıt  
kiralamalarında, aylık kiralama bedelinin hesabında yemek, yol, resmi tatil ücreti vb giderleri  
de dahil yürürlükte bulunan brüt asgari ücretin yüzde 50 artırımlı tutarının esas alınacağı,  
işveren maliyeti kapsamında yer alan sosyal sigorta ve genel sağlık sigortası işveren payı  
(%20,5) ve işsizlik sigortası işveren payı (%2) ile işçilik maliyeti üzerinden hesaplanan  
sözleşme giderleri ve genel giderler (%4) ise idarelerce ayrıca ödeneceğinin ifade edildiği  
görülmüştür.  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2021/012  
: 12  
: 24.03.2021  
: 2021/UH.I-641  
Yukarıda yer verilen düzenlemelerde, yalnızca şoför giderleri dahil yapılan taşıt  
kiralamalarında aylık kiralama bedelinin, taşıtın kasko sigortası değerinin %2'sine  
yürürlükteki brüt asgari ücretin yüzde 50 artırımlı tutarının eklenmesiyle hesaplanacak tutarı  
aşamayacağına yönelik genel bir sınırlamanın olduğu, bu durumda şoför giderleri dahil  
yapılan taşıt kiralama işlerinde, anılan hususa ilişkin değerlendirmenin idare tarafından teklif  
değerlendirilmesi aşamasında teklif edilen şoför gideri dahil aylık kiralama bedelinin  
değerlendirilmesi suretiyle yapılabileceği öte yandan incelemeye konu ihale kapsamında  
şoförlü ve şoförsüz araç kiralama hizmetlerinin bir arada olduğu, yükleniciden istenilen 105  
aracın yanında iş kapsamında 1 garaj amiri ve 58 şoförün istihdam edileceği, İdari  
Şartname’nin 25’inci maddesinde brüt asgari ücretin %50 fazlası üzerinden ücret ödeneceği  
belirtilen kişinin şoförlü ve şoförsüz araç kiralama hizmetinin tümünden sorumlu olan garaj  
amiri olduğu, şoförler için ise brüt asgari ücretin %35 fazlası üzerinden ücret ödeneceğinin  
öngörüldüğü, belirtilen gerekçelerle mevcut ihalede istihdam edilecek personele ilişkin olarak  
yapılan ücret düzenlemelerinin, araçların aylık kiralama bedellerinin ilgili Esas ve Usuller’de  
yapılan ücret sınırlamalarının aşılması sonucunu doğurmayacağı anlaşıldığından başvuru  
sahibinin birinci iddiasının yerinde olmadığı sonucuna ulaşılmıştır.  
2) Başvuru sahibinin 2’nci iddiasına ilişkin olarak:  
4734 Sayılı Kamu İhale Kanununa Göre İhale Edilen Hizmet Alımlarında  
Uygulanacak Fiyat Farkına İlişkin Esaslar’ın “İşçilik maliyetlerindeki değişiklik” başlıklı  
6’ncı maddesinde “(1) İhale dokümanında personel sayısının belirlendiği ve haftalık çalışma  
saatinin tamamının idarede kullanılmasının öngörüldüğü işçilikler için, 31/5/2006 tarihli ve  
5510 sayılı Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası Kanunu uyarınca çalıştırılan işçinin  
idari şartnameye göre ihale tarihi itibarıyla hesaplanan brüt maliyeti ile uygulama ayındaki  
brüt maliyeti arasındaki fark, 5 inci madde uygulanmaksızın ödenir veya kesilir.  
(2) İhale dokümanında sözleşme kapsamında çalıştırılacak personele brüt asgari  
ücretin belli bir yüzde fazlası oranında ücret ödenmesi öngörülmüş ise, uygulama ayında  
fiilen ödenen ücret üzerinden fiyat farkına esas olacak brüt maliyet bulunur ve fiyat farkı, bu  
maliyete asgari ücretteki brüt artış oranı uygulanarak hesaplanır. Ulusal bayram ve genel  
tatil günleri ile fazla çalışma ücretiyle ilgili olarak bu fıkraya göre belirlenen ücret esas  
alınarak fiyat farkı hesaplanır.  
(3) Uygulama ayına ilişkin aylık ücret bordrosunda belirtilen kısa vadeli sigorta  
kolları prim oranı ile idari şartnamede idarece öngörülen kısa vadeli sigorta kolları prim  
oranı arasında farklılık olması halinde, bu değişiklik fiyat farkı hesabında dikkate alınır.”  
hükmü,  
Hizmet Alımı İhaleleri Uygulama Yönetmeliği’nin eki Açık İhale Usulü İle İhale  
Edilen Hizmet Alımlarında Uygulanacak Tip İdari Şartname’nin “Teklif fiyata dahil olan  
giderler” başlıklı 25’inci maddesinde “25.1.29…………………………………………………  
25.2. 25.1. maddesinde yer alan gider kalemlerinde artış olması ya da benzeri yeni  
gider kalemlerinin oluşması hallerinde, teklif edilen fiyatın bu tür artış ya da farkları  
karşılayacak payı içerdiği kabul edilir. Yüklenici, bu artış ve farkları ileri sürerek herhangi bir  
hak talebinde bulunamaz.  
25.3. Teklif fiyata dahil olan diğer giderler aşağıda belirtilmiştir: …” düzenlemesi,  
Anılan Tip İdari Şartname’nin 29 numaralı dipnotunda “İdareler, ihale edilecek  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2021/012  
: 12  
: 24.03.2021  
: 2021/UH.I-641  
hizmetin özelliğine göre, sözleşmenin uygulanması sırasında, ilgili mevzuat gereğince  
yapılacak ulaşım, sigorta vergi, resim ve harç giderlerinden hangilerinin, isteklilerce teklif  
edilecek fiyata dahil olması gerektiğini bu maddede belirteceklerdir.açıklaması,  
İdari Şartname’nin “Teklif fiyata dahil olan giderler” başlıklı 25’inci maddesinde  
“25.1. Sözleşmenin uygulanması sırasında, ilgili mevzuat gereğince; vergi, resim, harç, her  
türlü sigorta giderleri, karar pulu bedeli, damga vergisi, KİK payı, ulaşım, eğitim,  
amortisman, giyim, oryantasyon ve tekliflerin hazırlanması sunulması ile ilgili bütün  
masraflar ile İşin süresi ve personel sayısı dikkate alınarak ilgili mevzuata göre hesaplanacak  
işçilik ücreti ve oluşabilecek benzer diğer tüm giderler teklif fiyatına dahil edeceklerdir.  
25.2. 25.1. maddesinde yer alan gider kalemlerinde artış olması ya da benzeri yeni  
gider kalemlerinin oluşması hallerinde, teklif edilen fiyatın bu tür artış ya da farkları  
karşılayacak payı içerdiği kabul edilir. Yüklenici, bu artış ve farkları ileri sürerek herhangi bir  
hak talebinde bulunamaz.  
25.3. Teklif fiyata dahil olan diğer giderler aşağıda belirtilmiştir:  
25.3.1. İstekliler, tekliflerin hazırlanması ve sunulması ile ilgili bütün masraflar ile her  
türlü sigorta giderlerini ve İşin süresi ve personel sayısı dikkate alınarak ilgili mevzuatına  
göre hesaplanacak işçilik ücretini teklif fiyatına dahil edecektir.düzenlemesi,  
Aynı Şartname’nin “Fiyat farkı” başlıklı 46’ncı maddesinde “46.1. İhale konusu iş için  
sözleşmenin uygulanması sırasında aşağıdaki esaslara göre fiyat farkı hesaplanacaktır.  
46.1.1. İhale konusu iş için sözleşmenin uygulanması sırasında oluşması halinde,  
Yürürlükteki Fiyat Farkı Kararnamesinin 6. maddesinde belirtilen hükümler çerçevesinde  
fiyat farkı verilecektir. Bunun dışında kalan hizmet alımları için fiyat farkı verilmeyecektir.”  
düzenlemesi yer almaktadır.  
Başvuruya konu ihaleye ilişkin İdari Şartname’nin 25.1’inci maddesinde, ilgili  
dipnotta yer verilen ulaşım, sigorta, vergi, resim ve harç giderleri haricinde, KİK payı, eğitim,  
amortisman, giyim, oryantasyon ve tekliflerin hazırlanması sunulması ile ilgili bütün  
masraflar ile işin süresi ve personel sayısı dikkate alınarak ilgili mevzuata göre hesaplanacak  
işçilik ücreti ve oluşabilecek benzer diğer tüm giderlerin teklif fiyatına dahil olduğunun  
belirtildiği, aynı Şartname’nin 46.1.1’inci maddesinde ise sözleşmenin uygulanması sırasında  
oluşması halinde, Yürürlükteki Fiyat Farkı Kararnamesinin 6’ncı maddesinde belirtilen  
hükümler çerçevesinde fiyat farkı verileceğinin düzenlendiği görülmüştür. Hizmet  
Alımlarında Uygulanacak Fiyat Farkına İlişkin Esaslar’ın 6’ncı maddesinin işçilik  
maliyetlerindeki değişikliklere ilişkin olduğu anlaşılmıştır.  
Tip İdari Şartname’nin 25.1’inci alt maddesine ilişkin dipnotta, belirtilen alt madde  
kapsamında yalnızca ilgili mevzuat gereğince yapılacak ulaşım, sigorta vergi, resim ve harç  
giderlerinden hangilerinin, teklif edilecek fiyata dahil olması gerektiğini düzenlenmesi  
gerektiğinin belirtildiği, anılan Şartname’nin 25.2’inci alt maddesinde yer alan matbu ifadede  
ise Şartname’nin 25.1’inci maddesinde yer alan gider kalemlerinde artış olması ya da benzeri  
yeni gider kalemlerinin oluşması hallerinde, teklif edilen fiyatın bu tür artış ya da farkları  
karşılayacak payı içerdiğinin kabul edildiği ve yüklenicinin, bu artış ve farkları ileri sürerek  
herhangi bir hak talebinde bulunamayacağının düzenlediği, aynı Şartname’nin 25.3’üncü  
maddesinde ise teklif fiyata dahil olan diğer giderlere yer verilmesi gerektiği anlaşılmıştır.  
İddiaya konu düzenlemeler incelendiğinde, idare tarafından hazırlanan İdari  
Şartname’nin 25.1’inci maddesinin, Tip İdari Şartname’deki düzenlemelere uygun olmadığı,  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2021/012  
: 12  
: 24.03.2021  
: 2021/UH.I-641  
ilgili dipnotta sayma yoluyla sınırlandırılan giderlerin yanında birçok gider kalemi ile birlikte  
işçilik giderlerine de yer verildiği, yine hazırlanan İdari Şartname’nin 25.2’nci maddesinde  
matbu metne uygun olarak, Şartname’nin 25.1’inci maddesinde yer alan gider kalemlerinde  
artış olması ya da benzeri yeni gider kalemlerinin oluşması hallerinde, teklif edilen fiyatın bu  
tür artış ya da farkları karşılayacak payı içerdiğinin kabul edildiği ve yüklenicinin, bu artış ve  
farkları ileri sürerek herhangi bir hak talebinde bulunamayacağının düzenlendiği öte yandan  
Şartname’nin diğer hususlar başlıklı 46’ncı maddesinde ise işçilik maliyetlerindeki  
değişikliklere ilişkin fiyat farkı verilmesine yönelik düzenleme yapıldığı, bu durumda İdari  
Şartname’de işçilik maliyetlerindeki değişikliklere ilişkin iki farklı düzenlemenin yer aldığı,  
söz konusu düzenlemelerin birbiriyle çelişkili olduğu, isteklilerde tereddüde neden olabileceği  
anlaşıldığından başvuru sahibinin ikinci iddiasının yerinde olduğu sonucuna ulaşılmıştır.  
3) Başvuru sahibinin 3’üncü iddiasına ilişkin olarak:  
4734 sayılı Kamu İhale Kanunu’nun “İdarelerce uyulması gereken diğer kurallar”  
başlıklı 62’nci maddesinde “Bu Kanun kapsamındaki idarelerce mal veya hizmet alımları ile  
yapım işleri için ihaleye çıkılmadan önce aşağıda belirtilen hususlara uyulması zorunludur:  
e) 1) 5018 sayılı Kanuna ekli (I), (II), (III) ve (IV) sayılı cetvellerde yer alan kamu  
idareleri (MİT Müsteşarlığı hariç) ile bunlara bağlı döner sermayeli kuruluşlar, 375 sayılı  
Kanun Hükmünde Kararnameye ekli (I) sayılı listede yer alan idarelerin merkez ve taşra  
teşkilatları, il özel idareleri, belediyeler ile bağlı kuruluşları ve bunların üyesi olduğu mahalli  
idare birlikleri, birlikte veya ayrı ayrı sermayesinin yarısından fazlası il özel idareleri,  
belediyeler ve bağlı kuruluşlarına ait şirketler; merkezi yönetim, sosyal güvenlik kurumu, fon,  
kefalet sandığı, yatırım izleme ve koordinasyon başkanlığı, gençlik hizmetleri ve spor il  
müdürlüğü, mahalli idare ve şirket bütçelerinden veya döner sermaye bütçelerinden, anılan  
liste kapsamındaki diğer idareler için ise kendi bütçelerinden personel çalıştırılmasına dayalı  
hizmet alımı veya niteliği itibarıyla bu sonucu doğuracak şekilde alım yapamaz ve buna  
imkân sağlayan diğer mevzuat hükümleri uygulanmaz.  
2) Bu bendin uygulanmasında personel çalıştırılmasına dayalı hizmet alımı; bu Kanun  
ve diğer mevzuattaki hükümler uyarınca ihale konuşu işte çalıştırılacak personel sayısının  
ihale dokümanında belirlendiği, bu personelin çalışma saatlerinin tamamının idare için  
kullanıldığı, yaklaşık maliyetinin en az %70’lik kısmının asgari işçilik maliyeti ile varsa ayni  
yemek ve yol giderleri dahil işçilik giderinden oluştuğu ve niteliği gereği süreklilik arz eden  
işlere ilişkin hizmet alımlarını ifade eder. Mahalli idare veya şirketlerinin bütçelerinden  
yapılan, yıl boyunca devam eden, niteliği gereği süreklilik arz eden ve haftalık çalışma  
saatlerinin tamamının idare için kullanıldığı park ve bahçe bakım ve onarımı ile çöp toplama,  
cadde, sokak, meydan ve benzerlerinin temizlik işlerine ilişkin alımlar personel  
çalıştırılmasına dayalı hizmet alımı olarak kabul edilir. Hizmet alım sözleşmesi kapsamında  
niteliği birbirinden farklı hizmet türlerinin bulunması halinde personel çalıştırılmasına dayalı  
olup olmama yönünden yapılacak değerlendirme her hizmet türü için ayrı ayrı yapılır.  
Danışmanlık hizmetleri, hastane bilgi yönetim sistemi hizmetleri ve çağrı merkezi hizmetlerine  
ilişkin alımlar personel çalıştırılmasına dayalı hizmet alımı olarak kabul edilmez.  
3) Kurum, hizmet alımının personel çalıştırılmasına dayalı olup olmadığı ya da  
niteliği itibarıyla bu sonucu doğurup doğurmadığı hususunda (2) numaralı alt bentte sayılan  
kriterleri ayrı ayrı ya da birlikte dikkate almak suretiyle usul ve esaslar belirlemeye yetkilidir.  
…” hükmü,  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2021/012  
: 12  
: 24.03.2021  
: 2021/UH.I-641  
4857 sayılı İş Kanunu’nun “Tanımlar” başlıklı 2’nci maddesinde “Bir iş sözleşmesine  
dayanarak çalışan gerçek kişiye işçi, işçi çalıştıran gerçek veya tüzel kişiye yahut tüzel kişiliği  
olmayan kurum ve kuruluşlara işveren, işçi ile işveren arasında kurulan ilişkiye iş ilişkisi  
denir. İşveren tarafından mal veya hizmet üretmek amacıyla maddî olan ve olmayan unsurlar  
ile işçinin birlikte örgütlendiği birime işyeri denir.  
Bir işverenden, işyerinde yürüttüğü mal veya hizmet üretimine ilişkin yardımcı  
işlerinde veya asıl işin bir bölümünde işletmenin ve işin gereği ile teknolojik nedenlerle  
uzmanlık gerektiren işlerde iş alan ve bu iş için görevlendirdiği işçilerini sadece bu işyerinde  
aldığı işte çalıştıran diğer işveren ile iş aldığı işveren arasında kurulan ilişkiye asıl işveren-alt  
işveren ilişkisi denir. Bu ilişkide asıl işveren, alt işverenin işçilerine karşı o işyeri ile ilgili  
olarak bu Kanundan, iş sözleşmesinden veya alt işverenin taraf olduğu toplu iş  
sözleşmesinden doğan yükümlülüklerinden alt işveren ile birlikte sorumludur. ” hükmü,  
Anılan Kanun’un “Bazı kamu kurum ve kuruluşlarında çalışanların kıdem tazminatı”  
başlıklı 112’inci maddesinde “Kanuna veya kanunun verdiği yetkiye dayanılarak kurulan  
kurum ve kuruluşların haklarında bu Kanun ve 854, 5953, 5434 sayılı kanunların hükümleri  
uygulanmayan personeli ile kamu kuruluşlarında sözleşmeli olarak istihdam edilenlere  
mevzuat veya sözleşmelerine göre kıdem tazminatı niteliğinde yapılan ödemeler kıdem  
tazminatı sayılır.  
4/1/2002 tarihli ve 4734 sayılı Kamu İhale Kanununun 62 nci maddesinin birinci  
fıkrasının (e) bendi kapsamında alt işverenler tarafından çalıştırılan işçilerin kıdem  
tazminatları;  
a) Alt işverenlerinin değişip değişmediğine bakılmaksızın aralıksız olarak aynı kamu  
kurum veya kuruluşuna ait işyerlerinde çalışmış olanların bu şekilde çalışmış oldukları  
sürelere ilişkin kıdem tazminatına esas hizmet süreleri, aynı kamu kurum veya kuruluşuna ait  
işyerlerinde geçen toplam çalışma süreleri esas alınarak tespit olunur. Bunlardan son alt  
işverenleri ile yapılmış olan iş sözleşmeleri 1475 sayılı İş Kanununun 14 üncü maddesine  
göre kıdem tazminatı ödenmesini gerektirecek şekilde sona ermiş olanların kıdem tazminatları  
ilgili kamu kurum veya kuruluşları tarafından,  
b) Aynı alt işveren tarafından ve aynı iş sözleşmesi çerçevesinde farklı kamu kurum  
veya kuruluşlarında çalıştırılmış olan işçilerden iş sözleşmeleri 1475 sayılı İş Kanununun 14  
üncü maddesine göre kıdem tazminatı ödenmesini gerektirecek şekilde sona ermiş olanlara,  
4734 sayılı Kanunun 62 nci maddesinin birinci fıkrasının (e) bendi kapsamında farklı kamu  
kurum ve kuruluşuna ait işyerlerinde geçen hizmet sürelerinin toplamı esas alınarak  
çalıştırıldığı son kamu kurum veya kuruluşu tarafından,  
işçinin banka hesabına yatırılmak suretiyle ödenir.  
Alt işveren ile yapmış olduğu iş sözleşmesi sona ermediği gibi, alt işveren tarafından  
4734 sayılı Kanun kapsamında bulunan idarelere ait işyerleri dışında bir işyerinde  
çalıştırılmaya devam olunan ve bu şekilde çalıştırıldığı sırada iş sözleşmesi kıdem tazminatı  
ödenmesini gerektirecek şekilde sona eren işçinin kıdem tazminatı, işçinin yazılı talebi  
hâlinde, kıdem tazminatının söz konusu kamu kurum veya kuruluşlarına ait işyerlerinde geçen  
süreye ilişkin kısmı, kamu kurum veya kuruluşuna ait çalıştığı son işyerindeki ücretinin yılları  
itibarıyla asgari ücret artış oranları dikkate alınarak güncellenmiş miktarı üzerinden  
hesaplanmak suretiyle son kamu kurum veya kuruluşu tarafından işçinin banka hesabına  
yatırılmak suretiyle ödenir. Bu şekilde hesaplanarak ödenen kıdem tazminatı tutarının, iş  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2021/012  
: 12  
: 24.03.2021  
: 2021/UH.I-641  
sözleşmesinin sona erdiği tarihteki ücreti üzerinden aynı süreler dikkate alınarak  
hesaplanacak kıdem tazminatı tutarından daha düşük olması hâlinde, işçinin aradaki farkı alt  
işverenden talep hakkı saklıdır.  
İkinci fıkranın (b) bendi veya üçüncü fıkra uyarınca farklı kamu kurum veya  
kuruluşlarına ait işyerlerinde geçen hizmet sürelerinin toplamı üzerinden kıdem tazminatı  
ödenmesi hâlinde, kıdem tazminatı ödemesini gerçekleştiren son kamu kurum veya kuruluşu,  
ödenen kıdem tazminatı tutarının diğer kamu kurum veya kuruluşlarında geçen hizmet  
süresine ilişkin kısmını ilgili kamu kurum veya kuruluşundan tahsil eder. Ancak, merkezi  
yönetim kapsamındaki kamu idareleri arasında bu fıkra hükümlerine göre bir tahsil işlemi  
yapılmaz.  
Kıdem tazminatı tutarı, 4734 sayılı Kanunun ek 8 inci maddesinin birinci fıkrasının  
(a) bendi kapsamında belirtilen işyerlerinde kıdem tazminatı ile ilgili açılacak bütçe  
tertibinden, (b) bendi kapsamında belirtilen işyerlerinde ise hizmet alımı gider kaleminden,  
ödeneğin yetip yetmediğine bakılmaksızın ödenir.  
Bu madde kapsamında alt işverenler yanında çalışan işçilerin bu işyerlerinde geçen  
hizmet süresinin hesabı, alt işverenden ve alt işveren işçisinden istenecek belgeler ve ödeme  
süreci ile ilgili diğer usul ve esaslar Maliye Bakanlığı ve Kamu İhale Kurumunun görüşleri  
alınarak Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığınca çıkarılan yönetmelikle belirlenir. ”  
hükmü  
Teknik Şartname’nin 4.1.18’inci maddesinde “İhale konusu iş kapsamında çalışacak  
personelin maaş, vergi, sigorta, tazminat ve sosyal hakları da dahil olmak üzere, tüm giderleri  
4857 sayılı İş Kanununda belirtilen hükümlere göre işlem yapılacaktır.düzenlemesi yer  
almaktadır.  
Teknik Şartname’nin ilgili maddesinde ihale konusu iş kapsamında çalışacak  
personelin sosyal hakları da dahil olmak üzere, tüm giderleri hakkında 4857 sayılı İş  
Kanunu’nda belirtilen hükümlere göre işlem yapılacağının düzenlendiği görülmüştür.  
Kıdem tazminatlarının ne şekilde kazanılacağı ve ne şekilde hesaplanacağı,  
08.02.2015 tarihli ve 29261 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanan Kamu İhale Kanununa Göre  
İhale Edilen Personel Çalıştırılmasına Dayalı Hizmet Alımları Kapsamında İstihdam Edilen  
İşçilerin Kıdem Tazminatlarının Ödenmesi Hakkında Yönetmelik ile belirlenmiştir.  
4857 sayılı İş Kanunu’nun 112’nci maddesinde, 4734 sayılı Kamu İhale Kanunu’nun  
62’nci maddesinin birinci fıkrasının (e) bendine atıfta bulunularak kıdem tazminatının  
ödenmesine ilişkin öncelikli muhatabın ilgili kamu kurum ve kuruluşlarına ait olduğunun  
hüküm altına alındığı, 4734 sayılı Kanun’un 62’nci maddesinin birinci fıkrasının (e) bendinin  
personel çalıştırmasına dayalı ihalelere ilişkin olduğu, bu çerçevede, 4734 sayılı Kanun’a  
göre ihale edilen personel çalıştırılmasına dayalı hizmet alımı ihalelerinde, kıdem  
tazminatının ödenmesine ilişkin öncelikli muhatabın ilgili kamu kurum ve kuruluşlarına ait  
olduğunun açık olduğu görülmüştür.  
4857 sayılı İş Kanunu’nun 2’nci maddesi gereğince, asıl işveren-alt işveren ilişkisinde,  
asıl işverenin, alt işverenin işçilerine karşı o işyeri ile ilgili olarak bu Kanundan, iş  
sözleşmesinden veya alt işverenin taraf olduğu toplu iş sözleşmesinden doğan  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2021/012  
: 12  
: 24.03.2021  
: 2021/UH.I-641  
yükümlülüklerinden alt işveren ile birlikte sorumlu olduğu anlaşılmıştır.  
Bu itibarla, personel çalıştırmasına dayalı olmayan hizmet alımı ihalelerinde, kıdem  
tazminatının ödenmesinde öncelikli muhatabın ilgili kamu kurum ve kuruluşları olmadığı  
anlaşılmakla birlikte, söz konusu hususta asıl işveren olan ilgili kamu kurum ve kuruluşlarının  
alt işveren olan yükleniciler ile birlikte sorumlu olduğunun açık olduğu, idare tarafından  
personelin maaş, vergi, sigorta, tazminat ve sosyal hakları da dahil olmak üzere, tüm giderleri  
hakkında 4857 sayılı İş Kanununda belirtilen hükümlere göre işlem yapılacağının belirtildiği,  
söz konusu Kanun hükmü karşısında sözleşmenin uygulanması aşamasında herhangi bir  
boşluk doğmayacağından bu hususla ilgili taraflarca sorun yaşanmayacağı, idarelerin de  
yükleniciler gibi, ihale ve sözleşme sürecinin her aşamasında Kanun hükümlerine uymak  
zorunda oldukları, öte yandan, ihale konusu iş süresince kaç personelin iş sözleşmesinin  
kıdem tazminatı ödenmesini gerektirecek şekilde sona ereceğinin belirlenemeyeceği, bu  
bağlamda hesaplama yapılmasının mümkün olmadığı hususları bir arada değerlendirildiğinde  
isteklilerin teklif fiyatlarına kıdem tazminatlarını dâhil etmelerinin gerekmediği  
anlaşıldığından başvuru sahibinin anılan iddiasının yerinde olmadığı sonucuna varılmıştır.  
4) Başvuru sahibinin 4’üncü iddiasına ilişkin olarak:  
Hizmet Alımı İhaleleri Uygulama Yönetmeliği’nin “Teknik şartname” başlıklı 16’ncı  
maddesinde “(1) İşin teknik ayrıntılarını ve şartlarını gösteren bir teknik şartname  
hazırlanarak ihale dokümanına dahil edilir. Teknik şartnamelerde belirlenecek teknik  
kriterlerin, verimliliği ve fonksiyonelliği sağlamaya yönelik olması, rekabeti engelleyici  
hususlar içermemesi ve bütün istekliler için fırsat eşitliği sağlaması zorunludur. Bu  
şartnamelerde yerli isteklilerin katılımını engelleyici düzenlemelere yer verilemez.  
(2) Teknik şartnamede, varsa ulusal ve/veya uluslararası teknik standartlara  
uygunluğu sağlamaya yönelik düzenlemeler de yapılır. Bu şartnamede teknik özelliklere ve  
tanımlamalara yer verilir. Belli bir marka, model, patent, menşei, kaynak veya ürün  
belirtilemez ve belirli bir marka veya modele yönelik özellik ve tanımlamalara yer verilemez.  
Ancak, ulusal ve/veya uluslararası teknik standartların bulunmaması veya teknik özelliklerin  
belirlenmesinin mümkün olmaması hallerinde "veya dengi"ifadesine yer verilmek şartıyla  
marka veya model belirtilebilir.hükmü,  
İdari Şartname’nin “Teklif fiyata dahil olan giderler” başlıklı 25’inci maddesinde  
“25.1. Sözleşmenin uygulanması sırasında, ilgili mevzuat gereğince; vergi, resim, harç, her  
türlü sigorta giderleri, karar pulu bedeli, damga vergisi, KİK payı, ulaşım, eğitim,  
amortisman, giyim, oryantasyon ve tekliflerin hazırlanması sunulması ile ilgili bütün  
masraflar ile İşin süresi ve personel sayısı dikkate alınarak ilgili mevzuata göre hesaplanacak  
işçilik ücreti ve oluşabilecek benzer diğer tüm giderler teklif fiyatına dahil edeceklerdir.  
25.2. 25.1. maddesinde yer alan gider kalemlerinde artış olması ya da benzeri yeni  
gider kalemlerinin oluşması hallerinde, teklif edilen fiyatın bu tür artış ya da farkları  
karşılayacak payı içerdiği kabul edilir. Yüklenici, bu artış ve farkları ileri sürerek herhangi bir  
hak talebinde bulunamaz.  
25.3. Teklif fiyata dahil olan diğer giderler aşağıda belirtilmiştir:  
25.3.1. İstekliler, tekliflerin hazırlanması ve sunulması ile ilgili bütün masraflar ile her  
türlü sigorta giderlerini ve İşin süresi ve personel sayısı dikkate alınarak ilgili mevzuatına  
göre hesaplanacak işçilik ücretini teklif fiyatına dahil edecektir.düzenlemesi,  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2021/012  
: 12  
: 24.03.2021  
: 2021/UH.I-641  
Teknik Şartname’de “3.4.28. Yüklenici tarafından çalıştırılacak şoför devlet  
hizmetinde çalışabilecek şartlara haiz olup, kılık kıyafeti temiz ve düzgün olacaktır. Uyumsuz  
ve uygunsuz davranışlarda olan şoförlere görev yaptırılmayacaktır.  
3.4.29. Şoförler, Devlet Memurları Kılık Kıyafet Yönetmeliği’ne uygun olarak  
giyinecek, saç ve sakal traşına dikkat edecektir. İşlerin yürütülmesinde nezaket ve ciddiyet  
kurallarına uygun bir şekilde hareket edecek, İdare personeline; şefim, müdürüm, başkanım,  
genel müdürüm gibi unvanları ile hitabet edecektir. Şoförler idarenin imajına zarar verecek  
tavır ve hareketlerden kaçınacak, kesinlikle üçüncü şahıslarla tartışmalara girmeyecektir.”  
düzenlemesi yer almaktadır.  
Başvuru sahibinin iddiasına konu düzenlemeler incelendiğinde, İdari Şartname’nin  
25.1’inci maddesinde eğitim, giyim ve oryantasyon giderlerinin teklif fiyata dahil giderler  
arasında olduğunun belirtildiği, Teknik Şartname’de belirtilen gider kalemlerinden yalnızca  
giyim giderine ilişkin olarak şoförlerin Devlet Memurları Kılık Kıyafet Yönetmeliği’ne  
uygun olarak giyineceğinin belirtildiği, yine aynı düzenlemede şoförlerin uyması gereken  
nezaket kurallarına yer verildiği ancak şoförlere verilecek giyim eşyaları, eğitim ve  
oryantasyon giderlerine ilişkin herhangi bir düzenleme yapılmamış olduğu, belirtilen  
kalemlere ilişkin nicelik ve nitelik belirlemesi yapılmamış olduğu görülmüştür.  
Yapılan tespitler çerçevesinde, başvuru sahibinin iddiasına konu giyim, eğitim ve  
organizasyon giderlerine ilişkin olarak herhangi bir belirleme yapılmadığı, ilgili  
düzenlemelerde genel olarak şoförlerine ne şekilde giyinmesi gerektiğinin belirtildiği ve ilgili  
nezaket kurallarının ifade edildiği, bu hususlara ilişkin olarak idare tarafından, kıyafet  
belirlemesi gibi sınırlayıcı bir düzenleme yapılmamış olduğu, şoförlerin Devlet Memurları  
Kılık Kıyafet Yönetmeliği’ne uygun olarak giyinmesinin ise yüklenicinin sorumluluğunda  
olduğu, bu sebeple anılan düzenlemeden kaynaklanan bir gider kaleminin oluşup oluşmaması,  
oluşması halinde ise bu giderin, şoförlü araç kiralama işiyle iştigal eden basiretli tacir  
istekliler tarafından tespit ve takdir edilebilmesinin mümkün olduğu, bu sebeple de iddiaya  
konu hususların isteklilerin tekliflerini oluşturmalarının önünde bir engel olmadığı sonucuna  
ulaşılmıştır.  
5) Başvuru sahibinin 5’inci iddiasına ilişkin olarak:  
Hizmet Alımlarına Ait Tip Sözleşme’nin “Cezalar ve sözleşmenin feshi” başlıklı  
16’ncı maddesinde “16.1. İdare tarafından uygulanacak cezalar aşağıda belirtilmiştir:  
16.1.1. 26  
16.1.2. 16.1.1 nci maddede belirtilen haller dışında kalan [bu kısımda özel aykırılık  
halleri ayrıca belirtilebilecektir] durumlarda en az on gün süreli yazılı ihtar yapılarak  
gecikilen her takvim günü için sözleşme bedelinin [bu kısma % 1’den fazla olmamak üzere  
oran yazılacaktır] tutarında ceza uygulanacaktır. Ancak söz konusu aykırılığın işin niteliği  
gereği giderilmesinin mümkün olmadığı hallerde, 4735 sayılı Kanunun 20 nci maddesinin (b)  
bendine göre protesto çekmeye gerek kalmaksızın sözleşme idarece feshedilebilecektir.  
Sözleşmenin feshedilmemesi halinde ise sözleşme bedeli üzerinden yukarıda belirtilen oranda  
ceza uygulanacaktır.  
16.1.3. Kesilecek cezanın toplam tutarı, hiçbir durumda, sözleşme bedelinin % 30’unu  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2021/012  
: 12  
: 24.03.2021  
: 2021/UH.I-641  
geçemez. Toplam ceza tutarının, sözleşme bedelinin % 30’unu geçmesi durumunda, bu orana  
kadar uygulanacak cezanın yanı sıra 4735 sayılı Kanunun 20 nci maddesinin (b) bendine  
göre protesto çekmeye gerek kalmaksızın sözleşme feshedilecektir.  
16.2. Yukarıda belirtilen cezalar ayrıca protesto çekmeye gerek kalmaksızın  
yükleniciye yapılacak ödemelerden kesilir. Cezanın ödemelerden karşılanamaması halinde  
ceza tutarı yükleniciden ayrıca tahsil edilir.  
16.3. İhtarda belirtilen sürenin bitmesine rağmen aynı durumun devam etmesi halinde,  
ayrıca protesto çekmeye gerek kalmaksızın kesin teminat ve varsa ek kesin teminat gelir  
kaydedilir ve sözleşme feshedilerek hesabı genel hükümlere göre tasfiye edilir.  
16.4. Sözleşmenin uygulanması sırasında yüklenicinin 4735 sayılı Kanunun 25 inci  
maddesinde sayılan yasak fiil veya davranışlarda bulunduğunun tespit edilmesi halinde ise  
ayrıca protesto çekmeye gerek kalmaksızın kesin teminat ve varsa ek kesin teminatlar gelir  
kaydedilir ve sözleşme feshedilerek hesabı genel hükümlere göre tasfiye edilir.hükmü,  
Anılan Tip Sözleşme’nin 26 numaralı dipnotunda “Bu maddede, aşağıdaki bentlerden  
işin niteliğine uygun olanı idare tarafından belirtilecektir.  
...  
(3) İşin özelliği gereği sürekli tekrar eden nitelikteki işlerde, madde metni aşağıdaki  
şekilde düzenlenecektir: İşin tekrar eden kısımlarının sözleşmeye uygun olarak  
gerçekleştirilmemesi halinde, her bir aykırılık için ayrı ayrı uygulanmak üzere sözleşme  
bedelinin [bu kısma % 1’den fazla olmamak üzere oran yazılacaktır] tutarında ceza  
kesilecektir. Bu aykırılıkların [bu kısma 2’den az olmamak üzere asgari aykırılık sayısı  
yazılacaktır]’den fazla olması halinde ayrıca 4735 sayılı Kanunun 20 nci maddesinin (b)  
bendine göre protesto çekmeye gerek kalmaksızın sözleşme idarece feshedilebilecektir. Ancak  
[bu kısma ağır aykırılık halleri yazılacaktır] hallerinde, aykırılık bir defa gerçekleşmiş olsa  
dahi 4735 sayılı Kanunun 20 nci maddesinin (b) bendine göre protesto çekmeye gerek  
kalmaksızın sözleşme idarece feshedilebilecektir.açıklaması,  
Sözleşme Tasarısı’nın “Cezalar ve sözleşmenin feshi” başlıklı 16’ncı maddesinde  
“16.1. İdare tarafından uygulanacak cezalar aşağıda belirtilmiştir:  
16.1.1. İşin tekrar eden kısımlarının sözleşmeye uygun olarak gerçekleştirilmemesi  
halinde, her bir aykırılık için ayrı ayrı uygulanmak üzere sözleşme bedelinin Binde 1  
tutarında ceza kesilecektir. Bu aykırılıkların 3 'den fazla olması halinde ayrıca 4735 sayılı  
Kanunun 20 nci maddesinin (b) bendine göre protesto çekmeye gerek kalmaksızın sözleşme  
feshedilebilecektir. Ancak işin teknik şartname ve sözleşmesine uygun olarak yapılmaması  
hallerinde, aykırılık bir defa gerçekleşmiş olsa dahi 4735 sayılı Kanunun 20 nci maddesinin  
(b) bendine göre protesto çekmeye gerek kalmaksızın sözleşme feshedilebilecektir.  
16.1.2. 16.1.1 nci maddede belirtilen haller dışında kalan durumlarda en az on gün  
süreli yazılı ihtar yapılarak gecikilen her takvim günü için sözleşme bedelinin Binde 1  
tutarında ceza uygulanacaktır. Ancak söz konusu aykırılığın işin niteliği gereği giderilmesinin  
mümkün olmadığı hallerde, 4735 sayılı Kanunun 20 nci maddesinin (b) bendine göre protesto  
çekmeye gerek kalmaksızın sözleşme idarece feshedilebilecektir. Sözleşmenin feshedilmemesi  
halinde ise sözleşme bedeli üzerinden yukarıda belirtilen oranda ceza uygulanacaktır.  
16.1.3. Kesilecek cezanın toplam tutarı, hiçbir durumda, sözleşme bedelinin % 30'unu  
geçemez. Toplam ceza tutarının, sözleşme bedelinin % 30'unu geçmesi durumunda, bu orana  
kadar uygulanacak cezanın yanı sıra 4735 sayılı Kanunun 20 nci maddesinin (b) bendine  
göre protesto çekmeye gerek kalmaksızın sözleşme feshedilecektir.  
16.2. Yukarıda belirtilen cezalar ayrıca protesto çekmeye gerek kalmaksızın  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2021/012  
: 12  
: 24.03.2021  
: 2021/UH.I-641  
yükleniciye yapılacak ödemelerden kesilir. Cezanın ödemelerden karşılanamaması halinde  
ceza tutarı yükleniciden ayrıca tahsil edilir.  
16.3. İhtarda belirtilen sürenin bitmesine rağmen aynı durumun devam etmesi halinde,  
ayrıca protesto çekmeye gerek kalmaksızın kesin teminat ve varsa ek kesin teminat gelir  
kaydedilir ve sözleşme feshedilerek hesabı genel hükümlere göre tasfiye edilir.  
16.4. Sözleşmenin uygulanması sırasında yüklenicinin 4735 sayılı Kanunun 25 inci  
maddesinde sayılan yasak fiil veya davranışlarda bulunduğunun tespit edilmesi, halinde ise  
ayrıca protesto çekmeye gerek kalmaksızın kesin teminat ve varsa ek kesin teminatlar gelir  
kaydedilir ve sözleşme feshedilerek hesabı genel hükümlere göre tasfiye edilir.düzenlemesi  
yer almaktadır.  
Sözleşme Tasarısı’nın 16’ncı maddesinde, ihale konusu işte uygulanacak cezaların  
düzenlendiği, anılan Tasarı’nın 16.1.1’inci maddesinde, işin tekrar eden kısımlarının  
sözleşmeye uygun olarak gerçekleştirilmemesi halinde, her bir aykırılık için ayrı ayrı  
uygulanmak üzere sözleşme bedelinin Binde 1’i tutarında ceza kesileceği, bu aykırılıkların  
3'ten fazla olması halinde ayrıca 4735 sayılı Kanunun 20 nci maddesinin (b) bendine göre  
protesto çekmeye gerek kalmaksızın sözleşme feshedilebileceği, ancak işin teknik şartname  
ve sözleşmesine uygun olarak yapılmaması hallerinde, aykırılık bir defa gerçekleşmiş olsa  
dahi sözleşmenin feshedilebileceği, Tasarı’nın 16.1.2’nci maddesinde ise yukarıda belirtilen  
haller dışındaki durumlarda en az on gün süreli yazılı ihtar yapılarak gecikilen her takvim  
günü için sözleşme bedelinin Binde 1’i tutarında ceza uygulanacağının düzenlendiği  
görülmüştür.  
Hizmet Alımlarına Ait Tip Sözleşme’nin “Cezalar ve sözleşmenin feshi” başlıklı  
16’ncı maddesinin ilgili kısmındaki işin niteliğine uygun olarak belirlenen dipnot uyarınca,  
idareler tarafından hazırlanacak Sözleşme Tasarı’larının 16.1.1’inci maddesinde, işin tekrar  
eden kısımlarının sözleşmeye uygun olarak gerçekleştirilmemesi halinde, sözleşme bedelinin  
%1’ini aşmamak üzere, uygulanacak ceza oranının, belirtilen durumlarda idarece sözleşmenin  
feshedilmesine sebep olabilecek asgari aykırılık sayısının ve bir defa gerçekleşmiş olması  
halinde bile sözleşmenin idarece feshedilebilmesine sebep olacak ağır aykırılık hallerinin  
belirtilmesi gerektiği, Tip Sözleşme’nin 16.1.2’nci maddesinde ise belirtilen hallerin dışında  
kalan özel aykırılık hallerinin belirtilmesi ve bu durumlarda uygulanacak ceza oranının idare  
tarafından belirlenmesi gerektiğinin ifade edildiği anlaşılmıştır.  
Yukarıda yapılan incelemeler neticesinde, idare tarafından hazırlanan Sözleşme  
Tasarısı’nın 16.1.1’inci maddesinde ağır aykırılık hallerinin “işin teknik şartname ve  
sözleşmesine uygun olarak yapılmaması” şeklinde düzenlendiği, belirtilen düzenlemenin bir  
defa gerçekleşmiş olsa dahi sözleşmenin feshedilebilmesine sebep olabilecek ağır aykırılık  
hallerini düzenlemek yerine, işin yürütülmesi sürecine ilişkin tüm aykırılık hallerini  
kapsadığı, bu hususun belirsizliğe yol açtığı ve aynı fiil için mükerrer ceza uygulanmasına  
sebep olduğu görülmüş olup, başvuru sahibinin beşinci iddiasının yerinde olduğu sonucuna  
ulaşılmıştır.  
6) Başvuru sahibinin 6’ncı iddiasına ilişkin olarak:  
4857 sayılı Kanun’un “Tanımlar” başlıklı 2’nci maddesinde “ Bir iş sözleşmesine  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2021/012  
: 12  
: 24.03.2021  
: 2021/UH.I-641  
dayanarak çalışan gerçek kişiye işçi, işçi çalıştıran gerçek veya tüzel kişiye yahut tüzel kişiliği  
olmayan kurum ve kuruluşlara işveren, işçi ile işveren arasında kurulan ilişkiye iş ilişkisi  
denir. İşveren tarafından mal veya hizmet üretmek amacıyla maddî olan ve olmayan unsurlar  
ile işçinin birlikte örgütlendiği birime işyeri denir.  
Bir işverenden, işyerinde yürüttüğü mal veya hizmet üretimine ilişkin yardımcı  
işlerinde veya asıl işin bir bölümünde işletmenin ve işin gereği ile teknolojik nedenlerle  
uzmanlık gerektiren işlerde iş alan ve bu iş için görevlendirdiği işçilerini sadece bu işyerinde  
aldığı işte çalıştıran diğer işveren ile iş aldığı işveren arasında kurulan ilişkiye asıl işveren-alt  
işveren ilişkisi denir. Bu ilişkide asıl işveren, alt işverenin işçilerine karşı o işyeri ile ilgili  
olarak bu Kanundan, iş sözleşmesinden veya alt işverenin taraf olduğu toplu iş  
sözleşmesinden doğan yükümlülüklerinden alt işveren ile birlikte sorumludur.  
Asıl işverenin işçilerinin alt işveren tarafından işe alınarak çalıştırılmaya devam  
ettirilmesi suretiyle hakları kısıtlanamaz veya daha önce o işyerinde çalıştırılan kimse ile alt  
işveren ilişkisi kurulamaz. Aksi halde ve genel olarak asıl işveren alt işveren ilişkisinin  
muvazaalı işleme dayandığı kabul edilerek alt işverenin işçileri başlangıçtan itibaren asıl  
işverenin işçisi sayılarak işlem görürler. İşletmenin ve işin gereği ile teknolojik nedenlerle  
uzmanlık gerektiren işler dışında asıl iş bölünerek alt işverenlere verilemez.” hükmü,  
Hizmet İşleri Genel Şartnamesi’nin “Çalışanların sağlık ve güvenliğine ilişkin  
tedbirler” başlıklı 39’uncu maddesinde “Yüklenici bütün giderleri kendisine ait olmak üzere  
hizmetinde çalışanlar için, gerek teker teker ve gerekse topluca yaşadıkları ve çalıştıkları  
yerler bakımından, yürürlükte olan iş sağlığı ve güvenliği mevzuatı hükümlerine uygun olarak  
her türlü sağlık ve güvenlik tedbirlerini almak ve çalışanların mevcut koşullara göre sağlıklı  
bir şekilde yiyip içmeleri, dinlenmeleri, yatıp kalkmaları ve yıkanmaları, meslek  
hastalıklarından korunmaları, hastalık veya bir kaza halinde tedavileri konularında ilgili  
mevzuat hükümlerine ve idare veya kontrol teşkilatının kendisine vereceği talimata uymak  
zorundadır.  
Yüklenici, bütün giderleri kendisine ait olmak üzere, sözleşme konusu işin yürütülmesi  
sırasında iş sağlığı ve güvenliği mevzuatı uyarınca alınması zorunlu olan iş sağlığı ve  
güvenliğine ilişkin tedbirleri almakla yükümlüdür.açıklamaları,  
İdari Şartname’nin “Teklif fiyata dahil olan giderler” başlıklı 25’inci maddesinde  
“25.1. Sözleşmenin uygulanması sırasında, ilgili mevzuat gereğince; vergi, resim, harç, her  
türlü sigorta giderleri, karar pulu bedeli, damga vergisi, KİK payı, ulaşım, eğitim,  
amortisman, giyim, oryantasyon ve tekliflerin hazırlanması sunulması ile ilgili bütün  
masraflar ile İşin süresi ve personel sayısı dikkate alınarak ilgili mevzuata göre hesaplanacak  
işçilik ücreti ve oluşabilecek benzer diğer tüm giderler teklif fiyatına dahil edeceklerdir.  
25.2. 25.1. maddesinde yer alan gider kalemlerinde artış olması ya da benzeri yeni  
gider kalemlerinin oluşması hallerinde, teklif edilen fiyatın bu tür artış ya da farkları  
karşılayacak payı içerdiği kabul edilir. Yüklenici, bu artış ve farkları ileri sürerek herhangi bir  
hak talebinde bulunamaz.  
25.3. Teklif fiyata dahil olan diğer giderler aşağıda belirtilmiştir:  
25.3.1. İstekliler, tekliflerin hazırlanması ve sunulması ile ilgili bütün masraflar ile her  
türlü sigorta giderlerini ve İşin süresi ve personel sayısı dikkate alınarak ilgili mevzuatına  
göre hesaplanacak işçilik ücretini teklif fiyatına dahil edecektir.düzenlemesi,  
Teknik Şartname’de “4.1.6. Şoförlerin yıllık izinleri mutlaka kullandırılacak olup  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2021/012  
: 12  
: 24.03.2021  
: 2021/UH.I-641  
yıllık izin, günlük izin ve iki günü geçmeyen istirahatler hariç 2 günü geçen istirahat ve  
raporlu şoförlerin yerine Yüklenici tarafından mutlaka yeni bir şoför görevlendirilecektir.  
… 4.1.8. İhale konusu iş kapsamında çalışacak personelin maaş, vergi, sigorta,  
tazminat ve sosyal hakları da dâhil olmak üzere, tüm giderleri 4857 sayılı İş Kanununda  
belirtilen hükümlere göre işlem yapılacaktır.düzenlemesi yer almaktadır.  
İhale dokümanı incelendiğinde, ihale konusu işte çalışacak tüm personele ilişkin  
giderlerin teklif fiyata dahil giderler arasında belirtildiği, ihale konusu işin personel  
çalıştırılmasına dayalı iş niteliğinde olmadığı, Teknik Şartname’de şoförlerin yıllık izinleri  
mutlaka kullandırılacağı, ihale konusu iş kapsamında çalışacak personelin maaş, vergi,  
sigorta, tazminat ve sosyal hakları da dâhil olmak üzere, tüm giderlerine ilişkin olarak 4857  
sayılı İş Kanununda belirtilen hükümlere göre işlem tesis edileceğinin düzenlendiği  
görülmüştür.  
İncelemeye konu ihaleye ilişkin sözleşmenin uygulanması sırasında yapılacak ulaşım,  
sigorta, vergi ve resim giderleri ile Teknik Şartname’de belirtilen giderlerin tamamının  
isteklilerce teklif edilecek fiyata dahil olduğu, ihale konusu işin ihale dokümanı  
düzenlemelerine ve ilgili mevzuat hükümlerine uygun olarak kamu hizmetini aksatmayacak  
şekilde yürütülmesinin yüklenicinin yetki ve sorumluluğunda olduğu, bu kapsamda istihdam  
edilmesi gerekli personelin sahip olduğu mali ve sosyal hakların yüklenicinin sorumluluğunda  
olduğu, belirtilen işlemlere ilişkin süreçlerin 4857 sayılı İş Kanununda belirtilen hükümlere  
göre yapılacağının açıkça belirtilmesi sebebiyle, başvuru sahibinin altıncı iddiasına konu  
hususun bir belirsizlik içermediği, düzenlemenin tekliflerin hazırlanması sürecinde tereddüde  
sebep olmayacağı anlaşıldığından başvuru sahibinin altıncı iddiasının yerinde olmadığı  
sonucuna ulaşılmıştır.  
7) Başvuru sahibinin 7’nci iddiasına ilişkin olarak:  
4734 sayılı Kamu İhale Kanunu’nun “Temel ilkeler” başlıklı 5’inci maddesinde  
“İdareler, bu Kanuna göre yapılacak ihalelerde; saydamlığı, rekabeti, eşit muameleyi,  
güvenirliği, gizliliği, kamuoyu denetimini, ihtiyaçların uygun şartlarla ve zamanında  
karşılanmasını ve kaynakların verimli kullanılmasını sağlamakla sorumludur.hükmü,  
İdari Şartname’nin “Teklif fiyata dahil olan giderler” başlıklı 25’inci maddesinde “…  
25.3. Teklif fiyata dahil olan diğer giderler aşağıda belirtilmiştir:  
25.3.1. İstekliler, tekliflerin hazırlanması ve sunulması ile ilgili bütün masraflar ile her  
türlü sigorta giderlerini ve İşin süresi ve personel sayısı dikkate alınarak ilgili mevzuatına  
göre hesaplanacak işçilik ücretini teklif fiyatına dahil edecektir.  
- Zorunlu Mali Mesuliyet Sigortası, Kasko Sigortası, nakliye, yükleme, boşaltma, tahlil  
ve muayene giderleri, taşıtların periyodik bakımı, her türlü onarım, tamir ve yenilenme  
giderleri ile yağ, antifriz ve lastik değişimi, yedek parça giderleri, teklif fiyata dahil olup,  
yükleniciye aittir.düzenlemesi,  
Teknik Şartname’de “3.2.50. Araçlar, şehir içi ve şehirler arası kullanılabilecek,  
araçların yıllık ortalama 80.000-100.000 km yapacağı öngörülmekte olup, bu kilometrenin  
geçilmesi halinde ayrıca bir bedel ödenmeyecek, km sınırlamasına tabi olmayacaktır.”  
düzenlemesi yer almaktadır.  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2021/012  
: 12  
: 24.03.2021  
: 2021/UH.I-641  
İddiaya konu hususlara ilişkin olarak, İdari Şartname’de taşıtların periyodik bakım,  
her türlü onarım, tamir ve yenilenme giderleri ile yağ, antifriz ve lastik değişimi ile yedek  
parça giderlerinin teklif fiyata dâhil olduğunun belirtildiği, Teknik Şartname’de ise hizmet  
alımı yapılacak araçların yıllık ortalama 80.000-100.000 km yol yapacağının öngörüldüğü  
ancak belirtilen kilometrenin geçilmesi halinde yükleniciye ayrıca bir bedel ödenmeyeceği ve  
kilometre sınırlamasına tabi olunmayacağının düzenlendiği görülmüştür.  
Yapılan inceleme ve değerlendirmeler neticesinde; idare tarafından ihale konusu işte  
kiralanacak araçlara ilişkin olarak yıllık ortalama mesafe belirlemesi yapıldığı, idare  
tarafından hazırlanan açıklama yazısında anılan mesafe belirlemelerinde birkaç yüz  
kilometrelik sapmalar olabileceği ve kesin mesafe belirlemesi yapılmasının mümkün  
olmadığının ifade edildiği ancak Teknik Şartname’de bu mesafelerin geçilmesi halinde ek  
bedel ödenmeyeceğinin ve kilometre sınırlamasına tabi olunmayacağının düzenlendiği, söz  
konusu araçlara ilişkin periyodik bakım, her türlü onarım, tamir ve yenilenme giderleri ile  
yağ, antifriz ve lastik değişimi ile yedek parça giderlerinin teklif fiyata dâhil olduğu ve  
kiralanacak araçların kullanıldıkları yol mesafesi artıkça belirtilen giderlerin de artacağı, bu  
durumda ek bir ödeme yapılmayacağı da dikkate alındığında ihaleye sağlıklı bir şekilde teklif  
hazırlanmasının mümkün olmayacağı anlaşıldığından başvuru sahibinin yedinci iddiasının  
yerinde olduğu sonucuna ulaşılmıştır.  
8) Başvuru sahibinin 8’inci iddiasına ilişkin olarak:  
Karayolu Taşıma Yönetmeliği’nin “Tanımlar” başlıklı 4’üncü maddesinde “…  
öö) Özmal taşıt: Araç tescil belgesinde yetki belgesi sahibi adına kayıtlı taşıtı,  
mmm) Taşıt kartı: Bir taşıtın yalnız bir yetki belgesinde kayıtlı olduğunu ve bu yetki  
belgesi altında çalıştırılabileceğini gösteren belgeyi,…” hükmü,  
Anılan Yönetmelik’in “Yetki belgesi türleri” başlıklı 6’ncı maddesinde “1) A türü  
yetki belgesi: Otomobille ticari tarifeli veya tarifesiz olarak, yurt içi veya uluslararası yolcu  
taşımacılığı yapacak gerçek ve tüzel kişilere verilir. Taşımanın şekline göre aşağıdaki türlere  
ayrılır:  
a) A1 Yetki Belgesi: Yurtiçi tarifeli veya tarifesiz yapacaklara,  
b) A2 Yetki Belgesi: Uluslararası tarifesiz yapacaklara,  
verilir…” hükmü,  
Anılan Yönetmelik’in “Yetki belgesi almanın veya yenilemenin özel şartları” başlıklı  
14’üncü maddesinde “(1) A türü yetki belgeleri için başvuranlardan:  
a) A1 yetki belgesi için başvuranların, ticari olarak kayıt ve tescil edilmiş en az 4 adet  
özmal otomobil ile 20.000 Türk Lirası sermaye veya işletme sermayesine sahip olmaları  
şarttır.  
b) A2 yetki belgesi için başvuranların, ticari olarak kayıt ve tescil edilmiş en az 5 adet  
özmal otomobil ile 40.000 Türk Lirası sermaye veya işletme sermayesine sahip olmaları  
şarttır.  
c) A1 ve A2 yetki belgesi için başvuranların, kullanım hakkına sahip olunan ve  
taşımacılık faaliyetinin yürütüleceği merkezi adresi veya varsa şubesinin bulunduğu imarlı  
yapı/bina/tesisin, bu işe elverişli (…) bir taşınmaz olması şarttır.  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2021/012  
: 12  
: 24.03.2021  
: 2021/UH.I-641  
ç) A1 yetki belgesine başvuranlardan, kamu kurum ve kuruluşlarına da hizmet vermek  
isteyenlerin ayrıca kamu kurum/kuruluşuyla yapılmış asgari 4 taşıt için geçerli taşıma hizmet  
alımı sözleşmesine sahip olması ile Bakanlığa sunulan sözleşmede/sözleşmelerde belirtilen  
taşıt sayısının toplamda 4 taşıtın altına düşmemesi şarttır. Bu bent çerçevesinde yetki belgesi  
eki taşıt belgesine kayıtlı taşıtların hizmet verecekleri kamu kurum/kuruluşları haricinde  
taşımacılıkta kullanılması yasaktır. Bu bentte belirtilen taşıtlara ilişkin yasağa uymayan yetki  
belgesi sahiplerine 50 uyarma verilir.  
d) Kara sınır kapısı bulunan illerimizde faaliyette bulunmak üzere A2 yetki belgesi  
taleplerine ilişkin müracaatlar, Bakanlık evrak kayıt tarihi ve sırası esas alınarak  
değerlendirilir. Bu bent kapsamında ilk defa A2 yetki belgesi alacak gerçek ve tüzel kişilerin  
yetki belgesi müracaat tarihleri itibariyle, yetki belgesini kullanabilecekleri sınır kapısının  
bulunduğu il sınırları içinde en az bir yıl süreyle faal vergi kayıtlarının bulunması ve bu yetki  
belgesi kapsamındaki taşımacılık faaliyetine aynı ilde devam etmeleri şarttır. Ayrıca, her bir  
kara sınır kapısı için düzenlenecek yetki belgesi sayısı 12’den fazla olamaz.  
e) Kamu kurumu/kuruluşu haricindekilere hizmet vermek üzere A1 yetki belgesi almak  
için başvuran gerçek veya tüzel kişilere yetki belgesi ücreti A1 yetki belgesi için belirlenmiş  
güncel ücretin 12 katı olarak uygulanır.hükmü,  
Anılan Yönetmelik’in “Yetki belgelerinin verilmesi” başlıklı 16’ncı maddesinde “(1)  
Yetki belgesi almak veya yenilemek isteyen gerçek ve tüzel kişiler 15 inci maddede belirtilen  
belgelerle birlikte Bakanlığa müracaat ederler.  
(2) Bakanlık, yapılan başvuruya ilişkin incelemesini en geç 15 gün içinde tamamlar.  
Yapılan inceleme sonunda;  
a) Başvuru belgelerinin mevzuata uygun ve noksansız,  
b) 13 üncü ve 14 üncü maddelerde belirtilen şartların sağlanmış,  
olması halinde, belge ücretinin ödendiği tarih veriliş tarihi olarak kabul edilir ve talep  
edilen yetki belgesi düzenlenerek verilir.  
(3) Yetki belgeleri düzenlenirken, yetki belgesine; yetki belgesinin veriliş tarihi,  
geçerlilik süresinin bitiş tarihi, numarası ile yetki belgesi sahibinin ticari unvanı, varsa kısa  
unvanı, adresi, ticaret odası/esnaf odası/ziraat odası sicil numarası, bağlı bulunduğu vergi  
dairesinin adı ve vergi kimlik numarası (gerçek kişilerde T.C. kimlik numarası), düzenlenen  
yetki belgesinin kapsamına ilişkin kısa açıklama ve benzeri bilgiler yazılır.  
(4) Yetki belgesi sahiplerinin faaliyetlerinde kullanacağı taşıtlar, yetki belgesi eki taşıt  
belgesine kaydedilir. Taşıt belgesi ile birlikte taşıt belgesine kaydedilen taşıtların her biri için  
taşıt kartı düzenlenerek verilir.  
(5) H, R ve T türü yetki belgeleri hariç, gerçek veya tüzel kişilere aynı yetki belgesinden  
sadece bir yetki belgesi verilir.  
(6) H, R ve T türü yetki belgesi sahipleri, yetki belgesinde/belgelerinde belirtilmiş  
adresleri haricinde faaliyette bulunamazlar.  
(7) H, R ve T türü yetki belgesi sahipleri, firmaları adına tescil edilmiş ve 14 üncü  
madde ile 15 inci maddenin onuncu fıkrasında öngörülen şartları haiz her bir şube için ayrıca  
yetki belgesi almaları zorunludur. Ancak, sadece şube için yetki belgesi talepleri karşılanmaz.  
(8) Gerçek veya tüzel kişiler, istedikleri her farklı yetki belgesinin gerektirdiği şartları  
sağlamaları halinde, birden fazla farklı yetki belgesi alabilirler.  
(9) Adi ortaklıklara yetki belgesi verilmez.  
(10) K1 veya K3 yetki belgesi talep eden gerçek kişiler ile B3, C1, D3 veya K2 yetki  
belgesi talep eden gerçek veya tüzel kişilerin, E-Devlet üzerinden yapacakları yetki belgesi  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2021/012  
: 12  
: 24.03.2021  
: 2021/UH.I-641  
müracaatları kabul edilebilir ve bu Yönetmelikle belirlenen şartların sağlandığının tespiti  
halinde, talepleri elektronik olarak karşılanabilir.  
(11) Bakanlıkça düzenlenen yetki belgeleri, taşıt belgeleri ve taşıt kartları elektronik  
belge olarak düzenlenebilir.  
(12) Bakanlık tarafından yetki belgesi verildikten sonra, yetki belgesi verilen gerçek  
veya tüzel kişiler ile bunlar tarafından Bakanlığa yapılan yetki belgesi alma, yenileme,  
değişiklik ve benzeri her türlü müracaat ve işlem sırasında beyan edilen bilgiler ve verilen  
belgeler hakkında, gerektiğinde ilgili kurum ve kuruluşlar nezdinde inceleme ve araştırma  
yapılır. Yapılan inceleme ve araştırma sonucunda, beyan edilen bilgiler ve verilen belgelerden  
herhangi birinin tahrif edilmiş olduğunun veya sahte olarak verilmek suretiyle haksız yetki  
belgesi alındığının veya yenilendiğinin veya değiştirildiğinin tespit edilmesi halinde, yetki  
belgesi iptal edilir. Bu iptal işlemi, bilgi için gerekçesiyle birlikte ilgili yetki belgesi sahibine,  
sunulan belgeler arasında tahrif edilmiş veya sahte belge verildiğinin tespit edilmesi halinde  
ise ilgililer hakkında gerekli kanuni işlemin yapılması için ilgili Cumhuriyet Savcılığına  
bildirilir.hükmü,  
Anılan Yönetmelik’in “Taşıtların yaşı, cinsi ve diğer şartlar” başlıklı 24’üncü  
maddesinde “(1) Bu Yönetmelik kapsamındaki taşımalarda kullanılacak ve yetki belgesi eki  
taşıt belgesine kaydedilecek veya asgari kapasite hesabında değerlendirilecek taşıtların  
aşağıdaki şartlara uygun olması gerekir. Buna göre;  
a) A türü yetki belgesi ile ilgili olarak:  
1) Yetki belgesi eki taşıt belgelerine kamu kurumları için düzenleneceklerde 8  
diğerlerinde 6 yaşından büyük olmayan ticari otomobiller kaydedilir.  
2) A1 veya A2 yetki belgesi eki taşıt belgesine en fazla 10 adet otomobil kaydedilir.  
3) Kamu kurum/kuruluşlarıyla yapılacak taşıma sözleşmesine istinaden A1 yetki belgesi  
eki taşıt belgesine kaydedilecek taşıtlar için, kaydedilebilecek taşıt sayısı sınırına  
bakılmaksızın taşıt kaydedilebilir. Bu şekilde düzenlenecek taşıt kartlarının süresi, kamu  
kurum/kuruluşuyla yapılan sözleşmenin süresiyle sınırlıdır.  
4) Kamu kurumu/kuruluşu haricindekilere hizmet vermek üzere A1 yetki belgesi  
alacakların, yetki belgesi eki taşıt belgesine ilave edilecek taşıtlarının imalat tarihinden  
sonra tadilat görmemiş olması, 2.900 cm3 silindir hacminden az ve asgari kapasiteyi  
sağlayacak otomobillerin ilk başvuru ve faaliyet süresince 3 yaşından büyük olmaması  
zorunludur…” hükmü,  
Anılan Yönetmelik’in “Taşıtların özmal veya sözleşmeli olarak kullanılması” başlıklı  
25’inci maddesinde “(1) (Ek cümle:RG-31/12/2018-30642 4.Mükerrer) (1) Yetki belgesi eki  
taşıt belgesine özmal taşıtların yanı sıra sözleşmeli taşıt da ilave edilebilir.24 üncü maddedeki  
şartlara uygun olmak kaydıyla, taşımalarda kullanılacak taşıtların özmal veya sözleşmeli  
olarak kullanılmasına ilişkin kurallar aşağıdaki şekilde belirlenmiştir. Buna göre;  
a) A1, A2, B3, C1, C3, D3, D4, K1, K3 ve P türü yetki belgeleri ile ilgili olarak:  
1) Yalnız özmal taşıtlar kaydedilir…” hükmü,  
İdari Şartname’nin “İhaleye katılabilmek için gereken belgeler ve yeterlik kriterleri”  
başlıklı 7’nci maddesinde “7.1. İsteklilerin ihaleye katılabilmeleri için aşağıda sayılan  
belgeleri teklifleri kapsamında sunmaları gerekir:  
ı) İstekliler, Pick-up Araçları için K1, Binek Araçlar için A1 belgesini teklif  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2021/012  
: 12  
: 24.03.2021  
: 2021/UH.I-641  
dosyasında sunması/beyan etmesi zorunludur.  
İstenen belge/belgeleri sunmayan/beyan etmeyen isteklilerin teklifleri değerlendirme dışı  
bırakılacaktır. …  
7.2. İhaleye iş ortaklığı olarak teklif verilmesi halinde;  
7.2.1. İş ortaklığının her bir ortağı tarafından 7.1. maddesinin (a) ve (ı) bentlerinde  
yer alan belgelere ilişkin bilgilerin ayrı ayrı beyan edilmesi zorunludur. İş ortaklığının tüzel  
kişi ortağı tarafından, iş deneyimini göstermek üzere kullanılan belgenin tüzel kişiliğin  
yarısından fazla hissesine ve Kanuna göre yapılacak ihalelere ilişkin sözleşmelerin  
yürütülmesi konusunda temsile ve yönetime yetkili olan/enaz %51 hissesine sahip ortağına ait  
olması halinde, bu ortak (ğ) ve (h) bendindeki belgeye ilişkin bilgileri de beyan etmek  
zorundadır. Kanun kapsamındaki idarelere taahhüt edilenler dışında yurt dışında  
gerçekleştirilen işlerden elde edilen iş deneyiminin şirketler topluluğu ilişkisi içinde  
kullanılması halinde, bu belgeyi kullanan ortağın 7.1 inci maddenin (i) bendindeki belgeyi de  
sunması zorunludur.düzenlemesi yer almaktadır.  
İdari Şartname’nin 7.2.1 maddesi gereğince, yeterlik kriteri olarak istenilen A1 yetki  
belgesine ilişkin bilgilerin, iş ortaklığı adına değil, iş ortaklığını oluşturan gerçek ve/veya  
tüzel kişiler için ayrı ayrı ve mevzuata uygun olarak sunulmasının istendiği görülmüştür.  
Yukarıda aktarılan ilgili Yönetmelik hükümleri uyarınca, iddiaya konu söz konusu A1  
yetki belgesinin gerçek ve tüzel kişilere verilebileceği, İdari Şartname’de yapılan  
düzenlemede ihaleye iş ortaklıklarının, her bir ortağının adına ilgili bilgilerin beyan edilmesi  
gerektiği, bir başka deyişle sunulan iş ortaklığının kendisi adına düzenlenmiş bir yetki  
belgesinin sunulmasının istenmediği görüldüğünden başvuru sahibinin sekizinci iddiasının  
yerinde olmadığı sonucuna ulaşılmıştır.  
Sonuç olarak, yukarıda mevzuata aykırılıkları belirtilen işlemlerin düzeltici işlemle  
giderilemeyecek nitelikte işlemler olduğu tespit edildiğinden, ihalenin iptali gerekmektedir.  
Açıklanan nedenlerle, 4734 sayılı Kanun'un 65'inci maddesi uyarınca bu kararın tebliğ  
edildiği veya tebliğ edilmiş sayıldığı tarihi izleyen 30 gün içerisinde Ankara İdare  
Mahkemelerinde dava yolu açık olmak üzere,  
Anılan Kanun'un 54'üncü maddesinin onbirinci fıkrasının (a) bendi gereğince ihalenin  
iptaline,  
Oybirliği ile karar verildi.  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2021/012  
: 12  
: 24.03.2021  
: 2021/UH.I-641