Ana Sayfa
/
Kararlar
/
Türkiye Cumhuriyeti Devlet Demiryolları Taşımacılık A.Ş.
/
2021/45188-21 Ay Süreyle 69 Şoför ile Birlikte 105 Adet Araç (52 Adet Binek ve 53 Adet 4x4 Pick-Up) Kiralanması İşi
Bilgi
İKN
2021/45188
Başvuru Sahibi
Olimpiyat Turizm Otomotiv Sağlık Danışmanlık Eğitim Ticaret Ltd. Şti. VEKİLİ: Av. Gülberk AÇIK
İdare
Türkiye Cumhuriyeti Devlet Demiryolları Taşımacılık A.Ş.
İşin Adı
21 Ay Süreyle 69 Şoför ile Birlikte 105 Adet Araç (52 Adet Binek ve 53 Adet 4x4 Pick-Up) Kiralanması İşi
KAMU İHALE KURULU KARARI
Toplantı No
Gündem No
Karar Tarihi
Karar No
: 2021/012
: 12
: 24.03.2021
: 2021/UH.I-641
BAŞVURU SAHİBİ:
Olimpiyat Turizm Otomotiv Sağlık Danışmanlık Eğitim Ticaret Ltd. Şti.
VEKİLİ:
Av. Gülberk AÇIK,
İHALEYİ YAPAN İDARE:
Türkiye Cumhuriyeti Devlet Demiryolları Taşımacılık A.Ş.,
BAŞVURUYA KONU İHALE:
2021/45188 İhale Kayıt Numaralı “21 Ay Süreyle 69 Şoför ile Birlikte 105 Adet Araç (52
Adet Binek ve 53 Adet 4x4 Pick-Up) Kiralanması İşi” İhalesi
KURUM TARAFINDAN YAPILAN İNCELEME:
Türkiye Cumhuriyeti Devlet Demiryolları Taşımacılık Anonim Şirketi tarafından
02.03.2021 tarihinde açık ihale usulü ile gerçekleştirilen “21 Ay Süreyle 69 Şoför ile Birlikte
105 Adet Araç (52 Adet Binek ve 53 Adet 4x4 Pick-Up) Kiralanması İşi” ihalesine ilişkin
olarak Olimpiyat Turizm Otomotiv Sağlık Danışmanlık Eğitim Ticaret Ltd. Şti.nin
24.02.2021 tarihinde yaptığı şikâyet başvurusunun, idarenin 26.02.2021 tarihli yazısı ile reddi
üzerine, başvuru sahibince 08.03.2021 tarih ve 12192 sayı ile Kurum kayıtlarına alınan
08.03.2021 tarihli dilekçe ile itirazen şikâyet başvurusunda bulunulmuştur.
Başvuruya ilişkin olarak 2021/447 sayılı itirazen şikâyet dosyası kapsamında yapılan
inceleme neticesinde esas inceleme raporu tanzim edilmiştir.
KARAR:
Esas inceleme raporu ve ekleri incelendi.
İtirazen şikâyet dilekçesinde özetle,
1) İhale konusu işte çalışacak garaj amiri ve şoförler için öngörülen ücret ve diğer
giderlerin toplam tutarının, Hizmet Alımı Suretiyle Taşıt Edinilmesine İlişkin Esas ve
Usullerde Değişiklik Yapılması Hakkında 2014/6814 karar sayılı Bakanlar Kurulu Kararı’nın
2/b maddesinde öngörülen üst sınırın üzerinde olduğu,
2) İdari Şartname’nin 25’inci maddesinde işçilik gideri de dâhil olmak üzere teklif
fiyata dahil giderlerde artış olması ve fark oluşması halinde hak talebinde bulunulamayacağı
belirtilmekle birlikte aynı Şartname’nin 46’ncı maddesinde işçilik giderleri için fiyat farkı
verileceği şeklindeki düzenlenmenin belirsizliğe yol açtığı, öte yandan ihale dokümanında
diğer giderler için de fiyat farkı verilmesine yönelik düzenleme yapılması gerektiği,
3) İdari Şartname’de ihale konusu işte çalışacak personelin kıdem tazminatının kim
tarafından karşılanacağına yönelik düzenleme yapılmamasının belirsizliğe yol açtığı,
4) İdari Şartname’nin 25’nci maddesinde belirtilen giderlerden giyim, eğitim ve
oryantasyon giderlerine ilişkin her hangi bir açıklama yapılmadığı, bu hususun belirsizliğe
KAMU İHALE KURULU KARARI
Toplantı No
Gündem No
Karar Tarihi
Karar No
: 2021/012
: 12
: 24.03.2021
: 2021/UH.I-641
yol açtığı,
5) Sözleşme Tasarısı’nın 16’ncı maddesinde yapılan cezai yaptırımlara ilişkin
düzenlemelerin belirsizlik oluşturduğu, düzenlemenin aynı fiil için 3 defa ceza kesilmesine
sebep olacağı, bu düzenlemenin ihale konusu işin kontrolünün güçlüğü nedeniyle yüklenici
üzerinde büyük bir baskı oluşturduğu,
6) İhale konusu işte çalışacak personelin yıllık izinlerine ilişkin düzenlemelerin
belirsizlik oluşturduğu, düzenlemenin mevcut haliyle yıllık izinlere ilişkin giderlerin kim
tarafından karşılanacağının açıkça düzenlenmediği,
7) İhale dokümanında araçların tüm bakım ve onarım giderlerinin yüklenici
tarafından karşılanacağının belirtildiği bununla birlikte Teknik Şartname’de araçların aylık
ortalama kilometreden daha fazla yol yapması halinde ek bir bedel ödenmeyeceğinin ve
araçların kilometre sınırlamasına tabi olmayacağının ifade edildiği, bu durumda kilometre
sınırlaması olmayan araçlar için bakım ve onarım gideri hesaplanmasının mümkün olmadığı,
8) İdari Şartname doğrultusunda, ihaleye katılan iş ortaklıklarının ihalede A1 yetki
belgesi sunma gerekliliğinin olduğu ancak adi ortaklıkların A1 yetki belgesi alma imkânı
bulunmadığı, bu sebeple anılan düzenlemenin ihaleye katılımı engelleyici nitelikte olduğu
iddialarına yer verilmiştir.
Başvuru sahibinin iddialarının değerlendirilmesi sonucunda aşağıdaki hususlar tespit
edilmiştir.
1) Başvuru sahibinin 1’inci iddiasına ilişkin olarak:
Hizmet Alımı Suretiyle Taşıt Edinilmesine İlişkin Esas ve Usuller’in “Genel esaslar”
başlıklı 6’ncı maddesinde “… (2) Genel yönetim kapsamındaki kamu idareleri ile bu idarelere
bağlı döner sermayelerin (Cumhurbaşkanlığı Genel Sekreterliği ile TBMM Genel Sekreterliği
hariç) hizmetleri için ihtiyaç duyulan binek, station-wagon, arazi binek, kaptı kaçtı, panel ve
pick-up tipi taşıtların (fiilen arazi üzerinde çalışan arazi binek ve pick-up’lar hariç) hizmet
alımı yöntemiyle ediniminde;
a) Şoför giderleri hariç yapılan taşıt kiralamalarında aylık kiralama bedeli (katma
değer vergisi hariç, her türlü bakım-onarım, sigorta ve benzeri giderler dahil), taşıtın Türkiye
Sigorta, Reasürans ve Emeklilik Şirketleri Birliği tarafından yayımlanan ve harcama
talimatının verildiği yılın Ocak ayı itibarıyla uygulanacak Motorlu Kara Taşıtları Kasko
Değer Listesinde yer alan kasko sigortası değerinin %2'sini aşmayacaktır.
b) Şoför giderleri dahil yapılan taşıt kiralamalarında aylık kiralama bedeli, (a)
bendine göre tespit edilecek tutara yürürlükteki brüt asgari ücretin yüzde elli artırımlı
tutarının ilave edilmesi suretiyle hesaplanacak tutarı aşmayacaktır.
c) Şoför gideri dahil taşıt kiralamalarında aylık kiralama bedeli hesabında yemek, yol,
resmi tatil ücreti vb giderleri de dahil yürürlükte bulunan brüt asgari ücretin yüzde elli
artırımlı tutarı esas alınacak, işveren maliyeti kapsamında yer alan sosyal sigorta ve genel
sağlık sigortası işveren payı (%20,5) ve işsizlik sigortası işveren payı (%2) ile işçilik maliyeti
üzerinden hesaplanan sözleşme giderleri ve genel giderler (%4) ise idarelerce ayrıca
ödenecektir. ...” düzenlemesi,
KAMU İHALE KURULU KARARI
Toplantı No
Gündem No
Karar Tarihi
Karar No
: 2021/012
: 12
: 24.03.2021
: 2021/UH.I-641
İdari Şartname’nin “İhale konusu işe/alıma ilişkin bilgiler” başlıklı 2’nci maddesinde
“2.1. İhale konusu işin/alımın;
a) Adı: 21 Ay süreyle 69 şoför ile birlikte 105 adet araç (52 Adet Binek ve 53 Adet 4x4
Pick-up) kiralanması hizmet alımı işi
b) Türü: Hizmet alımı
c) İlgili Uygulama Yönetmeliği: Hizmet Alımı İhaleleri Uygulama Yönetmeliği
ç) Yatırım proje no'su (yapım işlerinde): Bu madde boş bırakılmıştır.
d) Kodu:
e) Miktarı: 21 Ay süreyle 69 şoför ile birlikte 105 adet araç (52 Adet Binek ve 53 Adet
4x4 Pick-up) kiralanması hizmet alımı işi
Ayrıntılı bilgi idari şartnamenin ekinde yer almaktadır.
f) İşin yapılacağı/malın teslim edileceği yer: Teknik Şartnamede belirtilmiştir. (Araçlar
Teknik Şartnamede belirtilen İllere yüklenici tarafından teslim edilecektir.)” düzenlemesi,
Aynı Şartname’nin “Teklif fiyata dahil olan giderler” başlıklı 25’inci maddesinde
“25.1. Sözleşmenin uygulanması sırasında, ilgili mevzuat gereğince; vergi, resim, harç, her
türlü sigorta giderleri, karar pulu bedeli, damga vergisi, KİK payı, ulaşım, eğitim,
amortisman, giyim, oryantasyon ve tekliflerin hazırlanması sunulması ile ilgili bütün
masraflar ile İşin süresi ve personel sayısı dikkate alınarak ilgili mevzuata göre hesaplanacak
işçilik ücreti ve oluşabilecek benzer diğer tüm giderler teklif fiyatına dahil edeceklerdir.
25.2. 25.1. maddesinde yer alan gider kalemlerinde artış olması ya da benzeri yeni
gider kalemlerinin oluşması hallerinde, teklif edilen fiyatın bu tür artış ya da farkları
karşılayacak payı içerdiği kabul edilir. Yüklenici, bu artış ve farkları ileri sürerek herhangi bir
hak talebinde bulunamaz.
25.3. Teklif fiyata dahil olan diğer giderler aşağıda belirtilmiştir:
25.3.1. İstekliler, tekliflerin hazırlanması ve sunulması ile ilgili bütün masraflar ile her
türlü sigorta giderlerini ve İşin süresi ve personel sayısı dikkate alınarak ilgili mevzuatına
göre hesaplanacak işçilik ücretini teklif fiyatına dahil edecektir.
- Binek Araçlarda Garaj Amiri olarak çalışacak personel (ŞÖFÖR) (Brüt asgari
ücretin %50 fazlası)
- Binek Araçlarda ve Pikaplarda çalışacak personel (ŞÖFÖR)(Brüt asgari ücretin
%35 fazlası)
- Binek Araçlarda Garaj Amiri olarak çalışacak personel (ŞOFÖR) için Resmi ve Dini
Bayram Günlerinde yaptırılacak fiili çalışmalarda brüt asgari ücretin %50 fazlası üzerinden
ayrıca ücret ödenecektir. (21 aylık dönemde 30 gün üzerinden 30x1 kişi/gün=30 kişi/gün)
- Binek Araçlarda ve Pikaplarda çalışacak personel (ŞOFÖR) için Resmi ve Dini
Bayram
Günlerinde yaptırılacak fiili çalışmalarda brüt asgari ücretin %35 fazlası üzerinden
ayrıca ücret ödenecektir. (68 Personelden, 48 sürücü için 21 aylık dönemde 30 gün üzerinden
30x48 kişi/gün=1440 kişi/gün)
- Binek Araçlarda Garaj Amiri olarak çalışacak personel (ŞOFÖR) için Aylık fiili
çalışma süresinin normal iş süresini aşması halinde aşan kısım 4857 Sayılı İş Kanunu'nun
41.maddesi uyarınca; Garaj Amirine Brüt Asgari ücretin %50 fazlası üzerinden ayrıca ücret
ödenecektir. (21 aylık dönemde 22,50 saat aylık fazla çalışma x 21 ay x 22,50 saat x 1
kişi=472,5 saat)
- Binek Araçlarda ve Pikaplarda çalışacak personel (ŞOFÖR) için Aylık fiili çalışma
KAMU İHALE KURULU KARARI
Toplantı No
Gündem No
Karar Tarihi
Karar No
: 2021/012
: 12
: 24.03.2021
: 2021/UH.I-641
süresinin normal iş süresini aşması halinde aşan kısım 4857 Sayılı İş Kanunu'nun 41.maddesi
uyarınca; Brüt Asgari ücretin %35 fazlası üzerinden ayrıca ücret ödenecektir. (21 aylık
dönemde 22,50 saat aylık fazla çalışma x 21 ay x 22,50 saat x 68 kişi=32130 saat)
- Personele aylık 26 gün üzerinden hesaplanmak üzere günlük brüt 10 TL yol, 10 TL
yemek ücreti,
- İhale konusu işte çalıştırılacak personelin iş kazaları ile meslek hastalıkları sigorta
prim oranı % 2'dir.
Ferdi Kaza Sigortası:
Tedavi gideri: 5.000,00 TL
Sakatlanma ve ölüm: 50.000,00 TL Limitleri üzerinden yapılacaktır.
Mali mesuliyet sigortası:
İşveren sorumluluk sigortası: Bedeni zararlarda kişi başı 60.000 TL Kaza başına:
300.000 TL
İşletme sorumluluğu sigortası: Maddi bedeni ayrımı yapılmaksızın 500.000 TL
Emniyet suiistimal sigortası: Kişi başına 30.000 TL, yıllık 300.000 Söz konusu
sigortalara ait düzenlenecek poliçeler ve prim dekontlar mutlak suretle TCDD Taşımacılık AŞ.
'ne gönderilecektir.
Ferdi kaza sigortası poliçesinde TCDD Taşımacılık AŞ. "sigorta ettiren” sıfatıyla yer
alacak şeklinde düzenlenecektir.
- Zorunlu Mali Mesuliyet Sigortası, Kasko Sigortası, nakliye, yükleme, boşaltma, tahlil
ve muayene giderleri, taşıtların periyodik bakımı, her türlü onarım, tamir ve yenilenme
giderleri ile yağ, antifriz ve lastik değişimi, yedek parça giderleri, teklif fiyata dahil olup,
yükleniciye aittir.
- İşçilik Maliyeti; personel sayısı (Adet) çalışma süresi (Ay) ile teklif edeceği personel
ücreti (TL/Ay) çarpılması, Ulusal Bayram ve Genel Tatil Günleri için personel sayısı (Adet),
çalışma süresi (Gün/Yıl) ile teklif edeceği Personel Tatil Ücreti (TL/Gün), fazla çalışma için
personel sayısı (Adet), fazla çalışma miktarı (saat/Yıl) ile teklif edeceği Fazla Çalışma Ücreti
(TL/saat) çarpımı sonucu bulunan toplam fiyatı bildirecektir.
25.4. Sözleşme konusu işin bedelinin ödenmesi aşamasında doğacak Katma Değer
Vergisi (KDV), ilgili mevzuatı çerçevesinde İdare tarafından yükleniciye ayrıca ödenir.
25.5. Kısa vadeli sigorta prim oranları belirtilecektir.
İhale konusu işte çalıştırılacak personelin iş kazaları ile meslek hastalıkları sigorta prim
oranı % 2'dir.” düzenlemesi,
KAMU İHALE KURULU KARARI
Toplantı No
Gündem No
Karar Tarihi
Karar No
: 2021/012
: 12
: 24.03.2021
: 2021/UH.I-641
Birim Fiyat Teklif Cetveli’nde “…
Tekl
if
Edil
en
Miktarı
Ay
İşçi /g
sayıs ün
Tuta
İş Kaleminin Adı ve Kısa Açıklaması
Biri
mi
Sıra No
Biri rı
m
Fiya
t
ı
/sa
at
Binek Araçlarda Garaj Amiri olarak
1
2
çalışacak personel (ŞÖFÖR) (Brüt asgari Ay
ücretin %50 fazlası)
Binek Araçlarda ve Pikaplarda çalışacak
personel (ŞÖFÖR)(Brüt asgari ücretin Ay 68
%35 fazlası)
1
21
21
I. ARA TOPLAM (K.D.V Hariç)
Teklif
Biri Mikt Edilen Tuta
Sıra No
İş Kaleminin Adı ve Kısa Açıklaması
mi arı
Birim
Fiyat
rı
Binek Araçlarda Garaj Amiri olarak
çalışacak personel (ŞOFÖR) için Resmi
ve Dini Bayram Günlerinde yaptırılacak
1
fiili çalışmalarda brüt asgari ücretin %50 gün
fazlası üzerinden ayrıca ücret ödenecektir.
(21 aylık dönemde 30 gün üzerinden 30x1
kişi/gün=30 kişi/gün)
30
Binek Araçlarda ve Pikaplarda çalışacak
personel (ŞOFÖR) için Resmi ve Dini
Bayram Günlerinde yaptırılacak fiili
çalışmalarda brüt asgari ücretin %35
fazlası üzerinden ayrıca ücret ödenecektir.
1.44
0
2
gün
(68 Personelden, 48 sürücü için 21 aylık
dönemde 30 gün üzerinden 30x48
kişi/gün=1440 kişi/gün)
Binek Araçlarda Garaj Amiri olarak
çalışacak personel (ŞOFÖR) için Aylık
fiili çalışma süresinin normal iş süresini
aşması halinde aşan kısım 4857 Sayılı İş
Kanunu'nun 41.maddesi uyarınca; Garaj
Amirine Brüt Asgari ücretin %50 fazlası
472,
5
3
saat
üzerinden ayrıca ücret ödenecektir. (21
aylık dönemde 22,50 saat aylık fazla
çalışma x 21 ay x 22,50 saat x 1
kişi=472,5 saat)
KAMU İHALE KURULU KARARI
Toplantı No
Gündem No
Karar Tarihi
Karar No
: 2021/012
: 12
: 24.03.2021
: 2021/UH.I-641
Binek Araçlarda ve Pikaplarda çalışacak
personel (ŞOFÖR) için Aylık fiili çalışma
süresinin normal iş süresini aşması
halinde aşan kısım 4857 Sayılı İş
Kanunu'nun 41.maddesi uyarınca; Brüt saat
Asgari ücretin %35 fazlası üzerinden
ayrıca ücret ödenecektir. (21 aylık
dönemde 22,50 saat aylık fazla çalışma x
21 ay x 22,50 saat x 68 kişi=32.130 saat)
52 Adet Binek Araç (2018 Model ve üzeri) ay
32.1
30
4
5
6
21
21
53 Adet 4x4 Pikap-up Araç (2018 Model
ay
ve üzeri, Arazi Kullanımı için)
II. ARA TOPLAM (K.D.V. Hariç)
TOPLAM TUTAR (K.D.V Hariç)
…” düzenlemesi yer almaktadır.
İncelemeye konu ihalenin konusunun 21 Ay süreyle 69 şoför ile birlikte 105 adet araç
(52 Adet Binek ve 53 Adet 4x4 Pick-up) kiralanması hizmet alım işi olduğu, ihalenin
kapsamında şoförlü ve şoförsüz araç kiralama işlerinin bir arada yer aldığı, ihalede 27 adet
ihale dokümanı indirildiği, 02.03.2021 tarihinde yapılan ihaleye 10 isteklinin katıldığı,
başvuru sahibinin ihalede teklif sunmamış olduğu, ihalede tekliflerin değerlendirilmesi
aşamasının devam etmekte olduğu görülmüştür.
İdari Şartname’nin 25’inci maddesinde ihale konusu işte çalışacak 1 garaj amiri ve 68
şoför için öngörülen ücretin düzenlendiği, buna göre garaj amiri için brüt asgari ücretin %50
fazlası, şoförler için brüt asgari ücretin %35 fazlası üzerinden ücret ödeneceği görülmüştür.
Başvuru sahibinin iddiasına konu, Hizmet Alımı Suretiyle Taşıt Edinilmesine İlişkin
Esas ve Usuller’in 6’ncı maddesinin ikinci fıkrasının a bendinde belirtilen araçların şoför
giderleri hariç yapılan taşıt kiralamalarında aylık kiralama bedeline ilişkin sınırlamaya ve b
bendinde ise şoför giderleri dahil yapılan taşıt kiralamalarında aylık kiralama bedeline ilişkin
sınırlamaya yer verildiği, aynı fıkranın c bendinde ise aylık kiralama bedelinin hesabının ne
şekilde yapılması gerektiğinin belirtildiği görülmüştür.
Hizmet Alımı Suretiyle Taşıt Edinilmesine İlişkin Esas ve Usuller’in ilgili kısmı
incelendiğinde, genel yönetim kapsamındaki kamu idareleri ile bu idarelere bağlı döner
sermayelerin hizmetleri için ihtiyaç duydukları binek, station-wagon, arazi binek, kaptı kaçtı,
panel ve pick-up tipi taşıtların hizmet alımı yöntemiyle ediniminde, şoför giderleri hariç
yapılan taşıt kiralamalarında aylık kiralama bedelinin (katma değer vergisi hariç, her türlü
bakım-onarım, sigorta ve benzeri giderler dahil), taşıtın kasko sigortası değerinin %2'sini
aşmayacağı, şoför giderleri dahil yapılan taşıt kiralamalarında aylık kiralama bedeli, taşıtın
kasko sigortası değerinin %2'sine ek olarak yürürlükteki brüt asgari ücretin yüzde 50 artırımlı
tutarının eklenmesiyle hesaplanacak tutarı aşamayacağı ve şoför gideri dahil taşıt
kiralamalarında, aylık kiralama bedelinin hesabında yemek, yol, resmi tatil ücreti vb giderleri
de dahil yürürlükte bulunan brüt asgari ücretin yüzde 50 artırımlı tutarının esas alınacağı,
işveren maliyeti kapsamında yer alan sosyal sigorta ve genel sağlık sigortası işveren payı
(%20,5) ve işsizlik sigortası işveren payı (%2) ile işçilik maliyeti üzerinden hesaplanan
sözleşme giderleri ve genel giderler (%4) ise idarelerce ayrıca ödeneceğinin ifade edildiği
görülmüştür.
KAMU İHALE KURULU KARARI
Toplantı No
Gündem No
Karar Tarihi
Karar No
: 2021/012
: 12
: 24.03.2021
: 2021/UH.I-641
Yukarıda yer verilen düzenlemelerde, yalnızca şoför giderleri dahil yapılan taşıt
kiralamalarında aylık kiralama bedelinin, taşıtın kasko sigortası değerinin %2'sine
yürürlükteki brüt asgari ücretin yüzde 50 artırımlı tutarının eklenmesiyle hesaplanacak tutarı
aşamayacağına yönelik genel bir sınırlamanın olduğu, bu durumda şoför giderleri dahil
yapılan taşıt kiralama işlerinde, anılan hususa ilişkin değerlendirmenin idare tarafından teklif
değerlendirilmesi aşamasında teklif edilen şoför gideri dahil aylık kiralama bedelinin
değerlendirilmesi suretiyle yapılabileceği öte yandan incelemeye konu ihale kapsamında
şoförlü ve şoförsüz araç kiralama hizmetlerinin bir arada olduğu, yükleniciden istenilen 105
aracın yanında iş kapsamında 1 garaj amiri ve 58 şoförün istihdam edileceği, İdari
Şartname’nin 25’inci maddesinde brüt asgari ücretin %50 fazlası üzerinden ücret ödeneceği
belirtilen kişinin şoförlü ve şoförsüz araç kiralama hizmetinin tümünden sorumlu olan garaj
amiri olduğu, şoförler için ise brüt asgari ücretin %35 fazlası üzerinden ücret ödeneceğinin
öngörüldüğü, belirtilen gerekçelerle mevcut ihalede istihdam edilecek personele ilişkin olarak
yapılan ücret düzenlemelerinin, araçların aylık kiralama bedellerinin ilgili Esas ve Usuller’de
yapılan ücret sınırlamalarının aşılması sonucunu doğurmayacağı anlaşıldığından başvuru
sahibinin birinci iddiasının yerinde olmadığı sonucuna ulaşılmıştır.
2) Başvuru sahibinin 2’nci iddiasına ilişkin olarak:
4734 Sayılı Kamu İhale Kanununa Göre İhale Edilen Hizmet Alımlarında
Uygulanacak Fiyat Farkına İlişkin Esaslar’ın “İşçilik maliyetlerindeki değişiklik” başlıklı
6’ncı maddesinde “(1) İhale dokümanında personel sayısının belirlendiği ve haftalık çalışma
saatinin tamamının idarede kullanılmasının öngörüldüğü işçilikler için, 31/5/2006 tarihli ve
5510 sayılı Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası Kanunu uyarınca çalıştırılan işçinin
idari şartnameye göre ihale tarihi itibarıyla hesaplanan brüt maliyeti ile uygulama ayındaki
brüt maliyeti arasındaki fark, 5 inci madde uygulanmaksızın ödenir veya kesilir.
(2) İhale dokümanında sözleşme kapsamında çalıştırılacak personele brüt asgari
ücretin belli bir yüzde fazlası oranında ücret ödenmesi öngörülmüş ise, uygulama ayında
fiilen ödenen ücret üzerinden fiyat farkına esas olacak brüt maliyet bulunur ve fiyat farkı, bu
maliyete asgari ücretteki brüt artış oranı uygulanarak hesaplanır. Ulusal bayram ve genel
tatil günleri ile fazla çalışma ücretiyle ilgili olarak bu fıkraya göre belirlenen ücret esas
alınarak fiyat farkı hesaplanır.
(3) Uygulama ayına ilişkin aylık ücret bordrosunda belirtilen kısa vadeli sigorta
kolları prim oranı ile idari şartnamede idarece öngörülen kısa vadeli sigorta kolları prim
oranı arasında farklılık olması halinde, bu değişiklik fiyat farkı hesabında dikkate alınır.”
hükmü,
Hizmet Alımı İhaleleri Uygulama Yönetmeliği’nin eki Açık İhale Usulü İle İhale
Edilen Hizmet Alımlarında Uygulanacak Tip İdari Şartname’nin “Teklif fiyata dahil olan
giderler” başlıklı 25’inci maddesinde “25.1.29…………………………………………………
25.2. 25.1. maddesinde yer alan gider kalemlerinde artış olması ya da benzeri yeni
gider kalemlerinin oluşması hallerinde, teklif edilen fiyatın bu tür artış ya da farkları
karşılayacak payı içerdiği kabul edilir. Yüklenici, bu artış ve farkları ileri sürerek herhangi bir
hak talebinde bulunamaz.
25.3. Teklif fiyata dahil olan diğer giderler aşağıda belirtilmiştir: …” düzenlemesi,
Anılan Tip İdari Şartname’nin 29 numaralı dipnotunda “İdareler, ihale edilecek
KAMU İHALE KURULU KARARI
Toplantı No
Gündem No
Karar Tarihi
Karar No
: 2021/012
: 12
: 24.03.2021
: 2021/UH.I-641
hizmetin özelliğine göre, sözleşmenin uygulanması sırasında, ilgili mevzuat gereğince
yapılacak ulaşım, sigorta vergi, resim ve harç giderlerinden hangilerinin, isteklilerce teklif
edilecek fiyata dahil olması gerektiğini bu maddede belirteceklerdir.” açıklaması,
İdari Şartname’nin “Teklif fiyata dahil olan giderler” başlıklı 25’inci maddesinde
“25.1. Sözleşmenin uygulanması sırasında, ilgili mevzuat gereğince; vergi, resim, harç, her
türlü sigorta giderleri, karar pulu bedeli, damga vergisi, KİK payı, ulaşım, eğitim,
amortisman, giyim, oryantasyon ve tekliflerin hazırlanması sunulması ile ilgili bütün
masraflar ile İşin süresi ve personel sayısı dikkate alınarak ilgili mevzuata göre hesaplanacak
işçilik ücreti ve oluşabilecek benzer diğer tüm giderler teklif fiyatına dahil edeceklerdir.
25.2. 25.1. maddesinde yer alan gider kalemlerinde artış olması ya da benzeri yeni
gider kalemlerinin oluşması hallerinde, teklif edilen fiyatın bu tür artış ya da farkları
karşılayacak payı içerdiği kabul edilir. Yüklenici, bu artış ve farkları ileri sürerek herhangi bir
hak talebinde bulunamaz.
25.3. Teklif fiyata dahil olan diğer giderler aşağıda belirtilmiştir:
25.3.1. İstekliler, tekliflerin hazırlanması ve sunulması ile ilgili bütün masraflar ile her
türlü sigorta giderlerini ve İşin süresi ve personel sayısı dikkate alınarak ilgili mevzuatına
göre hesaplanacak işçilik ücretini teklif fiyatına dahil edecektir.” düzenlemesi,
Aynı Şartname’nin “Fiyat farkı” başlıklı 46’ncı maddesinde “46.1. İhale konusu iş için
sözleşmenin uygulanması sırasında aşağıdaki esaslara göre fiyat farkı hesaplanacaktır.
46.1.1. İhale konusu iş için sözleşmenin uygulanması sırasında oluşması halinde,
Yürürlükteki Fiyat Farkı Kararnamesinin 6. maddesinde belirtilen hükümler çerçevesinde
fiyat farkı verilecektir. Bunun dışında kalan hizmet alımları için fiyat farkı verilmeyecektir.”
düzenlemesi yer almaktadır.
Başvuruya konu ihaleye ilişkin İdari Şartname’nin 25.1’inci maddesinde, ilgili
dipnotta yer verilen ulaşım, sigorta, vergi, resim ve harç giderleri haricinde, KİK payı, eğitim,
amortisman, giyim, oryantasyon ve tekliflerin hazırlanması sunulması ile ilgili bütün
masraflar ile işin süresi ve personel sayısı dikkate alınarak ilgili mevzuata göre hesaplanacak
işçilik ücreti ve oluşabilecek benzer diğer tüm giderlerin teklif fiyatına dahil olduğunun
belirtildiği, aynı Şartname’nin 46.1.1’inci maddesinde ise sözleşmenin uygulanması sırasında
oluşması halinde, Yürürlükteki Fiyat Farkı Kararnamesinin 6’ncı maddesinde belirtilen
hükümler çerçevesinde fiyat farkı verileceğinin düzenlendiği görülmüştür. Hizmet
Alımlarında Uygulanacak Fiyat Farkına İlişkin Esaslar’ın 6’ncı maddesinin işçilik
maliyetlerindeki değişikliklere ilişkin olduğu anlaşılmıştır.
Tip İdari Şartname’nin 25.1’inci alt maddesine ilişkin dipnotta, belirtilen alt madde
kapsamında yalnızca ilgili mevzuat gereğince yapılacak ulaşım, sigorta vergi, resim ve harç
giderlerinden hangilerinin, teklif edilecek fiyata dahil olması gerektiğini düzenlenmesi
gerektiğinin belirtildiği, anılan Şartname’nin 25.2’inci alt maddesinde yer alan matbu ifadede
ise Şartname’nin 25.1’inci maddesinde yer alan gider kalemlerinde artış olması ya da benzeri
yeni gider kalemlerinin oluşması hallerinde, teklif edilen fiyatın bu tür artış ya da farkları
karşılayacak payı içerdiğinin kabul edildiği ve yüklenicinin, bu artış ve farkları ileri sürerek
herhangi bir hak talebinde bulunamayacağının düzenlediği, aynı Şartname’nin 25.3’üncü
maddesinde ise teklif fiyata dahil olan diğer giderlere yer verilmesi gerektiği anlaşılmıştır.
İddiaya konu düzenlemeler incelendiğinde, idare tarafından hazırlanan İdari
Şartname’nin 25.1’inci maddesinin, Tip İdari Şartname’deki düzenlemelere uygun olmadığı,
KAMU İHALE KURULU KARARI
Toplantı No
Gündem No
Karar Tarihi
Karar No
: 2021/012
: 12
: 24.03.2021
: 2021/UH.I-641
ilgili dipnotta sayma yoluyla sınırlandırılan giderlerin yanında birçok gider kalemi ile birlikte
işçilik giderlerine de yer verildiği, yine hazırlanan İdari Şartname’nin 25.2’nci maddesinde
matbu metne uygun olarak, Şartname’nin 25.1’inci maddesinde yer alan gider kalemlerinde
artış olması ya da benzeri yeni gider kalemlerinin oluşması hallerinde, teklif edilen fiyatın bu
tür artış ya da farkları karşılayacak payı içerdiğinin kabul edildiği ve yüklenicinin, bu artış ve
farkları ileri sürerek herhangi bir hak talebinde bulunamayacağının düzenlendiği öte yandan
Şartname’nin diğer hususlar başlıklı 46’ncı maddesinde ise işçilik maliyetlerindeki
değişikliklere ilişkin fiyat farkı verilmesine yönelik düzenleme yapıldığı, bu durumda İdari
Şartname’de işçilik maliyetlerindeki değişikliklere ilişkin iki farklı düzenlemenin yer aldığı,
söz konusu düzenlemelerin birbiriyle çelişkili olduğu, isteklilerde tereddüde neden olabileceği
anlaşıldığından başvuru sahibinin ikinci iddiasının yerinde olduğu sonucuna ulaşılmıştır.
3) Başvuru sahibinin 3’üncü iddiasına ilişkin olarak:
4734 sayılı Kamu İhale Kanunu’nun “İdarelerce uyulması gereken diğer kurallar”
başlıklı 62’nci maddesinde “Bu Kanun kapsamındaki idarelerce mal veya hizmet alımları ile
yapım işleri için ihaleye çıkılmadan önce aşağıda belirtilen hususlara uyulması zorunludur:
…
e) 1) 5018 sayılı Kanuna ekli (I), (II), (III) ve (IV) sayılı cetvellerde yer alan kamu
idareleri (MİT Müsteşarlığı hariç) ile bunlara bağlı döner sermayeli kuruluşlar, 375 sayılı
Kanun Hükmünde Kararnameye ekli (I) sayılı listede yer alan idarelerin merkez ve taşra
teşkilatları, il özel idareleri, belediyeler ile bağlı kuruluşları ve bunların üyesi olduğu mahalli
idare birlikleri, birlikte veya ayrı ayrı sermayesinin yarısından fazlası il özel idareleri,
belediyeler ve bağlı kuruluşlarına ait şirketler; merkezi yönetim, sosyal güvenlik kurumu, fon,
kefalet sandığı, yatırım izleme ve koordinasyon başkanlığı, gençlik hizmetleri ve spor il
müdürlüğü, mahalli idare ve şirket bütçelerinden veya döner sermaye bütçelerinden, anılan
liste kapsamındaki diğer idareler için ise kendi bütçelerinden personel çalıştırılmasına dayalı
hizmet alımı veya niteliği itibarıyla bu sonucu doğuracak şekilde alım yapamaz ve buna
imkân sağlayan diğer mevzuat hükümleri uygulanmaz.
2) Bu bendin uygulanmasında personel çalıştırılmasına dayalı hizmet alımı; bu Kanun
ve diğer mevzuattaki hükümler uyarınca ihale konuşu işte çalıştırılacak personel sayısının
ihale dokümanında belirlendiği, bu personelin çalışma saatlerinin tamamının idare için
kullanıldığı, yaklaşık maliyetinin en az %70’lik kısmının asgari işçilik maliyeti ile varsa ayni
yemek ve yol giderleri dahil işçilik giderinden oluştuğu ve niteliği gereği süreklilik arz eden
işlere ilişkin hizmet alımlarını ifade eder. Mahalli idare veya şirketlerinin bütçelerinden
yapılan, yıl boyunca devam eden, niteliği gereği süreklilik arz eden ve haftalık çalışma
saatlerinin tamamının idare için kullanıldığı park ve bahçe bakım ve onarımı ile çöp toplama,
cadde, sokak, meydan ve benzerlerinin temizlik işlerine ilişkin alımlar personel
çalıştırılmasına dayalı hizmet alımı olarak kabul edilir. Hizmet alım sözleşmesi kapsamında
niteliği birbirinden farklı hizmet türlerinin bulunması halinde personel çalıştırılmasına dayalı
olup olmama yönünden yapılacak değerlendirme her hizmet türü için ayrı ayrı yapılır.
Danışmanlık hizmetleri, hastane bilgi yönetim sistemi hizmetleri ve çağrı merkezi hizmetlerine
ilişkin alımlar personel çalıştırılmasına dayalı hizmet alımı olarak kabul edilmez.
3) Kurum, hizmet alımının personel çalıştırılmasına dayalı olup olmadığı ya da
niteliği itibarıyla bu sonucu doğurup doğurmadığı hususunda (2) numaralı alt bentte sayılan
kriterleri ayrı ayrı ya da birlikte dikkate almak suretiyle usul ve esaslar belirlemeye yetkilidir.
…” hükmü,
KAMU İHALE KURULU KARARI
Toplantı No
Gündem No
Karar Tarihi
Karar No
: 2021/012
: 12
: 24.03.2021
: 2021/UH.I-641
4857 sayılı İş Kanunu’nun “Tanımlar” başlıklı 2’nci maddesinde “Bir iş sözleşmesine
dayanarak çalışan gerçek kişiye işçi, işçi çalıştıran gerçek veya tüzel kişiye yahut tüzel kişiliği
olmayan kurum ve kuruluşlara işveren, işçi ile işveren arasında kurulan ilişkiye iş ilişkisi
denir. İşveren tarafından mal veya hizmet üretmek amacıyla maddî olan ve olmayan unsurlar
ile işçinin birlikte örgütlendiği birime işyeri denir.
…
Bir işverenden, işyerinde yürüttüğü mal veya hizmet üretimine ilişkin yardımcı
işlerinde veya asıl işin bir bölümünde işletmenin ve işin gereği ile teknolojik nedenlerle
uzmanlık gerektiren işlerde iş alan ve bu iş için görevlendirdiği işçilerini sadece bu işyerinde
aldığı işte çalıştıran diğer işveren ile iş aldığı işveren arasında kurulan ilişkiye asıl işveren-alt
işveren ilişkisi denir. Bu ilişkide asıl işveren, alt işverenin işçilerine karşı o işyeri ile ilgili
olarak bu Kanundan, iş sözleşmesinden veya alt işverenin taraf olduğu toplu iş
sözleşmesinden doğan yükümlülüklerinden alt işveren ile birlikte sorumludur. …” hükmü,
Anılan Kanun’un “Bazı kamu kurum ve kuruluşlarında çalışanların kıdem tazminatı”
başlıklı 112’inci maddesinde “Kanuna veya kanunun verdiği yetkiye dayanılarak kurulan
kurum ve kuruluşların haklarında bu Kanun ve 854, 5953, 5434 sayılı kanunların hükümleri
uygulanmayan personeli ile kamu kuruluşlarında sözleşmeli olarak istihdam edilenlere
mevzuat veya sözleşmelerine göre kıdem tazminatı niteliğinde yapılan ödemeler kıdem
tazminatı sayılır.
4/1/2002 tarihli ve 4734 sayılı Kamu İhale Kanununun 62 nci maddesinin birinci
fıkrasının (e) bendi kapsamında alt işverenler tarafından çalıştırılan işçilerin kıdem
tazminatları;
a) Alt işverenlerinin değişip değişmediğine bakılmaksızın aralıksız olarak aynı kamu
kurum veya kuruluşuna ait işyerlerinde çalışmış olanların bu şekilde çalışmış oldukları
sürelere ilişkin kıdem tazminatına esas hizmet süreleri, aynı kamu kurum veya kuruluşuna ait
işyerlerinde geçen toplam çalışma süreleri esas alınarak tespit olunur. Bunlardan son alt
işverenleri ile yapılmış olan iş sözleşmeleri 1475 sayılı İş Kanununun 14 üncü maddesine
göre kıdem tazminatı ödenmesini gerektirecek şekilde sona ermiş olanların kıdem tazminatları
ilgili kamu kurum veya kuruluşları tarafından,
b) Aynı alt işveren tarafından ve aynı iş sözleşmesi çerçevesinde farklı kamu kurum
veya kuruluşlarında çalıştırılmış olan işçilerden iş sözleşmeleri 1475 sayılı İş Kanununun 14
üncü maddesine göre kıdem tazminatı ödenmesini gerektirecek şekilde sona ermiş olanlara,
4734 sayılı Kanunun 62 nci maddesinin birinci fıkrasının (e) bendi kapsamında farklı kamu
kurum ve kuruluşuna ait işyerlerinde geçen hizmet sürelerinin toplamı esas alınarak
çalıştırıldığı son kamu kurum veya kuruluşu tarafından,
işçinin banka hesabına yatırılmak suretiyle ödenir.
Alt işveren ile yapmış olduğu iş sözleşmesi sona ermediği gibi, alt işveren tarafından
4734 sayılı Kanun kapsamında bulunan idarelere ait işyerleri dışında bir işyerinde
çalıştırılmaya devam olunan ve bu şekilde çalıştırıldığı sırada iş sözleşmesi kıdem tazminatı
ödenmesini gerektirecek şekilde sona eren işçinin kıdem tazminatı, işçinin yazılı talebi
hâlinde, kıdem tazminatının söz konusu kamu kurum veya kuruluşlarına ait işyerlerinde geçen
süreye ilişkin kısmı, kamu kurum veya kuruluşuna ait çalıştığı son işyerindeki ücretinin yılları
itibarıyla asgari ücret artış oranları dikkate alınarak güncellenmiş miktarı üzerinden
hesaplanmak suretiyle son kamu kurum veya kuruluşu tarafından işçinin banka hesabına
yatırılmak suretiyle ödenir. Bu şekilde hesaplanarak ödenen kıdem tazminatı tutarının, iş
KAMU İHALE KURULU KARARI
Toplantı No
Gündem No
Karar Tarihi
Karar No
: 2021/012
: 12
: 24.03.2021
: 2021/UH.I-641
sözleşmesinin sona erdiği tarihteki ücreti üzerinden aynı süreler dikkate alınarak
hesaplanacak kıdem tazminatı tutarından daha düşük olması hâlinde, işçinin aradaki farkı alt
işverenden talep hakkı saklıdır.
İkinci fıkranın (b) bendi veya üçüncü fıkra uyarınca farklı kamu kurum veya
kuruluşlarına ait işyerlerinde geçen hizmet sürelerinin toplamı üzerinden kıdem tazminatı
ödenmesi hâlinde, kıdem tazminatı ödemesini gerçekleştiren son kamu kurum veya kuruluşu,
ödenen kıdem tazminatı tutarının diğer kamu kurum veya kuruluşlarında geçen hizmet
süresine ilişkin kısmını ilgili kamu kurum veya kuruluşundan tahsil eder. Ancak, merkezi
yönetim kapsamındaki kamu idareleri arasında bu fıkra hükümlerine göre bir tahsil işlemi
yapılmaz.
Kıdem tazminatı tutarı, 4734 sayılı Kanunun ek 8 inci maddesinin birinci fıkrasının
(a) bendi kapsamında belirtilen işyerlerinde kıdem tazminatı ile ilgili açılacak bütçe
tertibinden, (b) bendi kapsamında belirtilen işyerlerinde ise hizmet alımı gider kaleminden,
ödeneğin yetip yetmediğine bakılmaksızın ödenir.
Bu madde kapsamında alt işverenler yanında çalışan işçilerin bu işyerlerinde geçen
hizmet süresinin hesabı, alt işverenden ve alt işveren işçisinden istenecek belgeler ve ödeme
süreci ile ilgili diğer usul ve esaslar Maliye Bakanlığı ve Kamu İhale Kurumunun görüşleri
alınarak Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığınca çıkarılan yönetmelikle belirlenir. …”
hükmü
Teknik Şartname’nin 4.1.18’inci maddesinde “İhale konusu iş kapsamında çalışacak
personelin maaş, vergi, sigorta, tazminat ve sosyal hakları da dahil olmak üzere, tüm giderleri
4857 sayılı İş Kanununda belirtilen hükümlere göre işlem yapılacaktır.” düzenlemesi yer
almaktadır.
Teknik Şartname’nin ilgili maddesinde ihale konusu iş kapsamında çalışacak
personelin sosyal hakları da dahil olmak üzere, tüm giderleri hakkında 4857 sayılı İş
Kanunu’nda belirtilen hükümlere göre işlem yapılacağının düzenlendiği görülmüştür.
Kıdem tazminatlarının ne şekilde kazanılacağı ve ne şekilde hesaplanacağı,
08.02.2015 tarihli ve 29261 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanan Kamu İhale Kanununa Göre
İhale Edilen Personel Çalıştırılmasına Dayalı Hizmet Alımları Kapsamında İstihdam Edilen
İşçilerin Kıdem Tazminatlarının Ödenmesi Hakkında Yönetmelik ile belirlenmiştir.
4857 sayılı İş Kanunu’nun 112’nci maddesinde, 4734 sayılı Kamu İhale Kanunu’nun
62’nci maddesinin birinci fıkrasının (e) bendine atıfta bulunularak kıdem tazminatının
ödenmesine ilişkin öncelikli muhatabın ilgili kamu kurum ve kuruluşlarına ait olduğunun
hüküm altına alındığı, 4734 sayılı Kanun’un 62’nci maddesinin birinci fıkrasının (e) bendinin
personel çalıştırmasına dayalı ihalelere ilişkin olduğu, bu çerçevede, 4734 sayılı Kanun’a
göre ihale edilen personel çalıştırılmasına dayalı hizmet alımı ihalelerinde, kıdem
tazminatının ödenmesine ilişkin öncelikli muhatabın ilgili kamu kurum ve kuruluşlarına ait
olduğunun açık olduğu görülmüştür.
4857 sayılı İş Kanunu’nun 2’nci maddesi gereğince, asıl işveren-alt işveren ilişkisinde,
asıl işverenin, alt işverenin işçilerine karşı o işyeri ile ilgili olarak bu Kanundan, iş
sözleşmesinden veya alt işverenin taraf olduğu toplu iş sözleşmesinden doğan
KAMU İHALE KURULU KARARI
Toplantı No
Gündem No
Karar Tarihi
Karar No
: 2021/012
: 12
: 24.03.2021
: 2021/UH.I-641
yükümlülüklerinden alt işveren ile birlikte sorumlu olduğu anlaşılmıştır.
Bu itibarla, personel çalıştırmasına dayalı olmayan hizmet alımı ihalelerinde, kıdem
tazminatının ödenmesinde öncelikli muhatabın ilgili kamu kurum ve kuruluşları olmadığı
anlaşılmakla birlikte, söz konusu hususta asıl işveren olan ilgili kamu kurum ve kuruluşlarının
alt işveren olan yükleniciler ile birlikte sorumlu olduğunun açık olduğu, idare tarafından
personelin maaş, vergi, sigorta, tazminat ve sosyal hakları da dahil olmak üzere, tüm giderleri
hakkında 4857 sayılı İş Kanununda belirtilen hükümlere göre işlem yapılacağının belirtildiği,
söz konusu Kanun hükmü karşısında sözleşmenin uygulanması aşamasında herhangi bir
boşluk doğmayacağından bu hususla ilgili taraflarca sorun yaşanmayacağı, idarelerin de
yükleniciler gibi, ihale ve sözleşme sürecinin her aşamasında Kanun hükümlerine uymak
zorunda oldukları, öte yandan, ihale konusu iş süresince kaç personelin iş sözleşmesinin
kıdem tazminatı ödenmesini gerektirecek şekilde sona ereceğinin belirlenemeyeceği, bu
bağlamda hesaplama yapılmasının mümkün olmadığı hususları bir arada değerlendirildiğinde
isteklilerin teklif fiyatlarına kıdem tazminatlarını dâhil etmelerinin gerekmediği
anlaşıldığından başvuru sahibinin anılan iddiasının yerinde olmadığı sonucuna varılmıştır.
4) Başvuru sahibinin 4’üncü iddiasına ilişkin olarak:
Hizmet Alımı İhaleleri Uygulama Yönetmeliği’nin “Teknik şartname” başlıklı 16’ncı
maddesinde “(1) İşin teknik ayrıntılarını ve şartlarını gösteren bir teknik şartname
hazırlanarak ihale dokümanına dahil edilir. Teknik şartnamelerde belirlenecek teknik
kriterlerin, verimliliği ve fonksiyonelliği sağlamaya yönelik olması, rekabeti engelleyici
hususlar içermemesi ve bütün istekliler için fırsat eşitliği sağlaması zorunludur. Bu
şartnamelerde yerli isteklilerin katılımını engelleyici düzenlemelere yer verilemez.
(2) Teknik şartnamede, varsa ulusal ve/veya uluslararası teknik standartlara
uygunluğu sağlamaya yönelik düzenlemeler de yapılır. Bu şartnamede teknik özelliklere ve
tanımlamalara yer verilir. Belli bir marka, model, patent, menşei, kaynak veya ürün
belirtilemez ve belirli bir marka veya modele yönelik özellik ve tanımlamalara yer verilemez.
Ancak, ulusal ve/veya uluslararası teknik standartların bulunmaması veya teknik özelliklerin
belirlenmesinin mümkün olmaması hallerinde "veya dengi"ifadesine yer verilmek şartıyla
marka veya model belirtilebilir.” hükmü,
İdari Şartname’nin “Teklif fiyata dahil olan giderler” başlıklı 25’inci maddesinde
“25.1. Sözleşmenin uygulanması sırasında, ilgili mevzuat gereğince; vergi, resim, harç, her
türlü sigorta giderleri, karar pulu bedeli, damga vergisi, KİK payı, ulaşım, eğitim,
amortisman, giyim, oryantasyon ve tekliflerin hazırlanması sunulması ile ilgili bütün
masraflar ile İşin süresi ve personel sayısı dikkate alınarak ilgili mevzuata göre hesaplanacak
işçilik ücreti ve oluşabilecek benzer diğer tüm giderler teklif fiyatına dahil edeceklerdir.
25.2. 25.1. maddesinde yer alan gider kalemlerinde artış olması ya da benzeri yeni
gider kalemlerinin oluşması hallerinde, teklif edilen fiyatın bu tür artış ya da farkları
karşılayacak payı içerdiği kabul edilir. Yüklenici, bu artış ve farkları ileri sürerek herhangi bir
hak talebinde bulunamaz.
25.3. Teklif fiyata dahil olan diğer giderler aşağıda belirtilmiştir:
25.3.1. İstekliler, tekliflerin hazırlanması ve sunulması ile ilgili bütün masraflar ile her
türlü sigorta giderlerini ve İşin süresi ve personel sayısı dikkate alınarak ilgili mevzuatına
göre hesaplanacak işçilik ücretini teklif fiyatına dahil edecektir.” düzenlemesi,
KAMU İHALE KURULU KARARI
Toplantı No
Gündem No
Karar Tarihi
Karar No
: 2021/012
: 12
: 24.03.2021
: 2021/UH.I-641
Teknik Şartname’de “3.4.28. Yüklenici tarafından çalıştırılacak şoför devlet
hizmetinde çalışabilecek şartlara haiz olup, kılık kıyafeti temiz ve düzgün olacaktır. Uyumsuz
ve uygunsuz davranışlarda olan şoförlere görev yaptırılmayacaktır.
3.4.29. Şoförler, Devlet Memurları Kılık Kıyafet Yönetmeliği’ne uygun olarak
giyinecek, saç ve sakal traşına dikkat edecektir. İşlerin yürütülmesinde nezaket ve ciddiyet
kurallarına uygun bir şekilde hareket edecek, İdare personeline; şefim, müdürüm, başkanım,
genel müdürüm gibi unvanları ile hitabet edecektir. Şoförler idarenin imajına zarar verecek
tavır ve hareketlerden kaçınacak, kesinlikle üçüncü şahıslarla tartışmalara girmeyecektir.”
düzenlemesi yer almaktadır.
Başvuru sahibinin iddiasına konu düzenlemeler incelendiğinde, İdari Şartname’nin
25.1’inci maddesinde eğitim, giyim ve oryantasyon giderlerinin teklif fiyata dahil giderler
arasında olduğunun belirtildiği, Teknik Şartname’de belirtilen gider kalemlerinden yalnızca
giyim giderine ilişkin olarak şoförlerin Devlet Memurları Kılık Kıyafet Yönetmeliği’ne
uygun olarak giyineceğinin belirtildiği, yine aynı düzenlemede şoförlerin uyması gereken
nezaket kurallarına yer verildiği ancak şoförlere verilecek giyim eşyaları, eğitim ve
oryantasyon giderlerine ilişkin herhangi bir düzenleme yapılmamış olduğu, belirtilen
kalemlere ilişkin nicelik ve nitelik belirlemesi yapılmamış olduğu görülmüştür.
Yapılan tespitler çerçevesinde, başvuru sahibinin iddiasına konu giyim, eğitim ve
organizasyon giderlerine ilişkin olarak herhangi bir belirleme yapılmadığı, ilgili
düzenlemelerde genel olarak şoförlerine ne şekilde giyinmesi gerektiğinin belirtildiği ve ilgili
nezaket kurallarının ifade edildiği, bu hususlara ilişkin olarak idare tarafından, kıyafet
belirlemesi gibi sınırlayıcı bir düzenleme yapılmamış olduğu, şoförlerin Devlet Memurları
Kılık Kıyafet Yönetmeliği’ne uygun olarak giyinmesinin ise yüklenicinin sorumluluğunda
olduğu, bu sebeple anılan düzenlemeden kaynaklanan bir gider kaleminin oluşup oluşmaması,
oluşması halinde ise bu giderin, şoförlü araç kiralama işiyle iştigal eden basiretli tacir
istekliler tarafından tespit ve takdir edilebilmesinin mümkün olduğu, bu sebeple de iddiaya
konu hususların isteklilerin tekliflerini oluşturmalarının önünde bir engel olmadığı sonucuna
ulaşılmıştır.
5) Başvuru sahibinin 5’inci iddiasına ilişkin olarak:
Hizmet Alımlarına Ait Tip Sözleşme’nin “Cezalar ve sözleşmenin feshi” başlıklı
16’ncı maddesinde “16.1. İdare tarafından uygulanacak cezalar aşağıda belirtilmiştir:
16.1.1. 26
16.1.2. 16.1.1 nci maddede belirtilen haller dışında kalan [bu kısımda özel aykırılık
halleri ayrıca belirtilebilecektir] durumlarda en az on gün süreli yazılı ihtar yapılarak
gecikilen her takvim günü için sözleşme bedelinin [bu kısma % 1’den fazla olmamak üzere
oran yazılacaktır] tutarında ceza uygulanacaktır. Ancak söz konusu aykırılığın işin niteliği
gereği giderilmesinin mümkün olmadığı hallerde, 4735 sayılı Kanunun 20 nci maddesinin (b)
bendine göre protesto çekmeye gerek kalmaksızın sözleşme idarece feshedilebilecektir.
Sözleşmenin feshedilmemesi halinde ise sözleşme bedeli üzerinden yukarıda belirtilen oranda
ceza uygulanacaktır.
16.1.3. Kesilecek cezanın toplam tutarı, hiçbir durumda, sözleşme bedelinin % 30’unu
KAMU İHALE KURULU KARARI
Toplantı No
Gündem No
Karar Tarihi
Karar No
: 2021/012
: 12
: 24.03.2021
: 2021/UH.I-641
geçemez. Toplam ceza tutarının, sözleşme bedelinin % 30’unu geçmesi durumunda, bu orana
kadar uygulanacak cezanın yanı sıra 4735 sayılı Kanunun 20 nci maddesinin (b) bendine
göre protesto çekmeye gerek kalmaksızın sözleşme feshedilecektir.
16.2. Yukarıda belirtilen cezalar ayrıca protesto çekmeye gerek kalmaksızın
yükleniciye yapılacak ödemelerden kesilir. Cezanın ödemelerden karşılanamaması halinde
ceza tutarı yükleniciden ayrıca tahsil edilir.
16.3. İhtarda belirtilen sürenin bitmesine rağmen aynı durumun devam etmesi halinde,
ayrıca protesto çekmeye gerek kalmaksızın kesin teminat ve varsa ek kesin teminat gelir
kaydedilir ve sözleşme feshedilerek hesabı genel hükümlere göre tasfiye edilir.
16.4. Sözleşmenin uygulanması sırasında yüklenicinin 4735 sayılı Kanunun 25 inci
maddesinde sayılan yasak fiil veya davranışlarda bulunduğunun tespit edilmesi halinde ise
ayrıca protesto çekmeye gerek kalmaksızın kesin teminat ve varsa ek kesin teminatlar gelir
kaydedilir ve sözleşme feshedilerek hesabı genel hükümlere göre tasfiye edilir.” hükmü,
Anılan Tip Sözleşme’nin 26 numaralı dipnotunda “Bu maddede, aşağıdaki bentlerden
işin niteliğine uygun olanı idare tarafından belirtilecektir.
...
(3) İşin özelliği gereği sürekli tekrar eden nitelikteki işlerde, madde metni aşağıdaki
şekilde düzenlenecektir: İşin tekrar eden kısımlarının sözleşmeye uygun olarak
gerçekleştirilmemesi halinde, her bir aykırılık için ayrı ayrı uygulanmak üzere sözleşme
bedelinin [bu kısma % 1’den fazla olmamak üzere oran yazılacaktır] tutarında ceza
kesilecektir. Bu aykırılıkların [bu kısma 2’den az olmamak üzere asgari aykırılık sayısı
yazılacaktır]’den fazla olması halinde ayrıca 4735 sayılı Kanunun 20 nci maddesinin (b)
bendine göre protesto çekmeye gerek kalmaksızın sözleşme idarece feshedilebilecektir. Ancak
[bu kısma ağır aykırılık halleri yazılacaktır] hallerinde, aykırılık bir defa gerçekleşmiş olsa
dahi 4735 sayılı Kanunun 20 nci maddesinin (b) bendine göre protesto çekmeye gerek
kalmaksızın sözleşme idarece feshedilebilecektir.” açıklaması,
Sözleşme Tasarısı’nın “Cezalar ve sözleşmenin feshi” başlıklı 16’ncı maddesinde
“16.1. İdare tarafından uygulanacak cezalar aşağıda belirtilmiştir:
16.1.1. İşin tekrar eden kısımlarının sözleşmeye uygun olarak gerçekleştirilmemesi
halinde, her bir aykırılık için ayrı ayrı uygulanmak üzere sözleşme bedelinin Binde 1
tutarında ceza kesilecektir. Bu aykırılıkların 3 'den fazla olması halinde ayrıca 4735 sayılı
Kanunun 20 nci maddesinin (b) bendine göre protesto çekmeye gerek kalmaksızın sözleşme
feshedilebilecektir. Ancak işin teknik şartname ve sözleşmesine uygun olarak yapılmaması
hallerinde, aykırılık bir defa gerçekleşmiş olsa dahi 4735 sayılı Kanunun 20 nci maddesinin
(b) bendine göre protesto çekmeye gerek kalmaksızın sözleşme feshedilebilecektir.
16.1.2. 16.1.1 nci maddede belirtilen haller dışında kalan durumlarda en az on gün
süreli yazılı ihtar yapılarak gecikilen her takvim günü için sözleşme bedelinin Binde 1
tutarında ceza uygulanacaktır. Ancak söz konusu aykırılığın işin niteliği gereği giderilmesinin
mümkün olmadığı hallerde, 4735 sayılı Kanunun 20 nci maddesinin (b) bendine göre protesto
çekmeye gerek kalmaksızın sözleşme idarece feshedilebilecektir. Sözleşmenin feshedilmemesi
halinde ise sözleşme bedeli üzerinden yukarıda belirtilen oranda ceza uygulanacaktır.
16.1.3. Kesilecek cezanın toplam tutarı, hiçbir durumda, sözleşme bedelinin % 30'unu
geçemez. Toplam ceza tutarının, sözleşme bedelinin % 30'unu geçmesi durumunda, bu orana
kadar uygulanacak cezanın yanı sıra 4735 sayılı Kanunun 20 nci maddesinin (b) bendine
göre protesto çekmeye gerek kalmaksızın sözleşme feshedilecektir.
16.2. Yukarıda belirtilen cezalar ayrıca protesto çekmeye gerek kalmaksızın
KAMU İHALE KURULU KARARI
Toplantı No
Gündem No
Karar Tarihi
Karar No
: 2021/012
: 12
: 24.03.2021
: 2021/UH.I-641
yükleniciye yapılacak ödemelerden kesilir. Cezanın ödemelerden karşılanamaması halinde
ceza tutarı yükleniciden ayrıca tahsil edilir.
16.3. İhtarda belirtilen sürenin bitmesine rağmen aynı durumun devam etmesi halinde,
ayrıca protesto çekmeye gerek kalmaksızın kesin teminat ve varsa ek kesin teminat gelir
kaydedilir ve sözleşme feshedilerek hesabı genel hükümlere göre tasfiye edilir.
16.4. Sözleşmenin uygulanması sırasında yüklenicinin 4735 sayılı Kanunun 25 inci
maddesinde sayılan yasak fiil veya davranışlarda bulunduğunun tespit edilmesi, halinde ise
ayrıca protesto çekmeye gerek kalmaksızın kesin teminat ve varsa ek kesin teminatlar gelir
kaydedilir ve sözleşme feshedilerek hesabı genel hükümlere göre tasfiye edilir.” düzenlemesi
yer almaktadır.
Sözleşme Tasarısı’nın 16’ncı maddesinde, ihale konusu işte uygulanacak cezaların
düzenlendiği, anılan Tasarı’nın 16.1.1’inci maddesinde, işin tekrar eden kısımlarının
sözleşmeye uygun olarak gerçekleştirilmemesi halinde, her bir aykırılık için ayrı ayrı
uygulanmak üzere sözleşme bedelinin Binde 1’i tutarında ceza kesileceği, bu aykırılıkların
3'ten fazla olması halinde ayrıca 4735 sayılı Kanunun 20 nci maddesinin (b) bendine göre
protesto çekmeye gerek kalmaksızın sözleşme feshedilebileceği, ancak işin teknik şartname
ve sözleşmesine uygun olarak yapılmaması hallerinde, aykırılık bir defa gerçekleşmiş olsa
dahi sözleşmenin feshedilebileceği, Tasarı’nın 16.1.2’nci maddesinde ise yukarıda belirtilen
haller dışındaki durumlarda en az on gün süreli yazılı ihtar yapılarak gecikilen her takvim
günü için sözleşme bedelinin Binde 1’i tutarında ceza uygulanacağının düzenlendiği
görülmüştür.
Hizmet Alımlarına Ait Tip Sözleşme’nin “Cezalar ve sözleşmenin feshi” başlıklı
16’ncı maddesinin ilgili kısmındaki işin niteliğine uygun olarak belirlenen dipnot uyarınca,
idareler tarafından hazırlanacak Sözleşme Tasarı’larının 16.1.1’inci maddesinde, işin tekrar
eden kısımlarının sözleşmeye uygun olarak gerçekleştirilmemesi halinde, sözleşme bedelinin
%1’ini aşmamak üzere, uygulanacak ceza oranının, belirtilen durumlarda idarece sözleşmenin
feshedilmesine sebep olabilecek asgari aykırılık sayısının ve bir defa gerçekleşmiş olması
halinde bile sözleşmenin idarece feshedilebilmesine sebep olacak ağır aykırılık hallerinin
belirtilmesi gerektiği, Tip Sözleşme’nin 16.1.2’nci maddesinde ise belirtilen hallerin dışında
kalan özel aykırılık hallerinin belirtilmesi ve bu durumlarda uygulanacak ceza oranının idare
tarafından belirlenmesi gerektiğinin ifade edildiği anlaşılmıştır.
Yukarıda yapılan incelemeler neticesinde, idare tarafından hazırlanan Sözleşme
Tasarısı’nın 16.1.1’inci maddesinde ağır aykırılık hallerinin “işin teknik şartname ve
sözleşmesine uygun olarak yapılmaması” şeklinde düzenlendiği, belirtilen düzenlemenin bir
defa gerçekleşmiş olsa dahi sözleşmenin feshedilebilmesine sebep olabilecek ağır aykırılık
hallerini düzenlemek yerine, işin yürütülmesi sürecine ilişkin tüm aykırılık hallerini
kapsadığı, bu hususun belirsizliğe yol açtığı ve aynı fiil için mükerrer ceza uygulanmasına
sebep olduğu görülmüş olup, başvuru sahibinin beşinci iddiasının yerinde olduğu sonucuna
ulaşılmıştır.
6) Başvuru sahibinin 6’ncı iddiasına ilişkin olarak:
4857 sayılı Kanun’un “Tanımlar” başlıklı 2’nci maddesinde “ Bir iş sözleşmesine
KAMU İHALE KURULU KARARI
Toplantı No
Gündem No
Karar Tarihi
Karar No
: 2021/012
: 12
: 24.03.2021
: 2021/UH.I-641
dayanarak çalışan gerçek kişiye işçi, işçi çalıştıran gerçek veya tüzel kişiye yahut tüzel kişiliği
olmayan kurum ve kuruluşlara işveren, işçi ile işveren arasında kurulan ilişkiye iş ilişkisi
denir. İşveren tarafından mal veya hizmet üretmek amacıyla maddî olan ve olmayan unsurlar
ile işçinin birlikte örgütlendiği birime işyeri denir.
…
Bir işverenden, işyerinde yürüttüğü mal veya hizmet üretimine ilişkin yardımcı
işlerinde veya asıl işin bir bölümünde işletmenin ve işin gereği ile teknolojik nedenlerle
uzmanlık gerektiren işlerde iş alan ve bu iş için görevlendirdiği işçilerini sadece bu işyerinde
aldığı işte çalıştıran diğer işveren ile iş aldığı işveren arasında kurulan ilişkiye asıl işveren-alt
işveren ilişkisi denir. Bu ilişkide asıl işveren, alt işverenin işçilerine karşı o işyeri ile ilgili
olarak bu Kanundan, iş sözleşmesinden veya alt işverenin taraf olduğu toplu iş
sözleşmesinden doğan yükümlülüklerinden alt işveren ile birlikte sorumludur.
Asıl işverenin işçilerinin alt işveren tarafından işe alınarak çalıştırılmaya devam
ettirilmesi suretiyle hakları kısıtlanamaz veya daha önce o işyerinde çalıştırılan kimse ile alt
işveren ilişkisi kurulamaz. Aksi halde ve genel olarak asıl işveren alt işveren ilişkisinin
muvazaalı işleme dayandığı kabul edilerek alt işverenin işçileri başlangıçtan itibaren asıl
işverenin işçisi sayılarak işlem görürler. İşletmenin ve işin gereği ile teknolojik nedenlerle
uzmanlık gerektiren işler dışında asıl iş bölünerek alt işverenlere verilemez.” hükmü,
Hizmet İşleri Genel Şartnamesi’nin “Çalışanların sağlık ve güvenliğine ilişkin
tedbirler” başlıklı 39’uncu maddesinde “Yüklenici bütün giderleri kendisine ait olmak üzere
hizmetinde çalışanlar için, gerek teker teker ve gerekse topluca yaşadıkları ve çalıştıkları
yerler bakımından, yürürlükte olan iş sağlığı ve güvenliği mevzuatı hükümlerine uygun olarak
her türlü sağlık ve güvenlik tedbirlerini almak ve çalışanların mevcut koşullara göre sağlıklı
bir şekilde yiyip içmeleri, dinlenmeleri, yatıp kalkmaları ve yıkanmaları, meslek
hastalıklarından korunmaları, hastalık veya bir kaza halinde tedavileri konularında ilgili
mevzuat hükümlerine ve idare veya kontrol teşkilatının kendisine vereceği talimata uymak
zorundadır.
Yüklenici, bütün giderleri kendisine ait olmak üzere, sözleşme konusu işin yürütülmesi
sırasında iş sağlığı ve güvenliği mevzuatı uyarınca alınması zorunlu olan iş sağlığı ve
güvenliğine ilişkin tedbirleri almakla yükümlüdür.” açıklamaları,
İdari Şartname’nin “Teklif fiyata dahil olan giderler” başlıklı 25’inci maddesinde
“25.1. Sözleşmenin uygulanması sırasında, ilgili mevzuat gereğince; vergi, resim, harç, her
türlü sigorta giderleri, karar pulu bedeli, damga vergisi, KİK payı, ulaşım, eğitim,
amortisman, giyim, oryantasyon ve tekliflerin hazırlanması sunulması ile ilgili bütün
masraflar ile İşin süresi ve personel sayısı dikkate alınarak ilgili mevzuata göre hesaplanacak
işçilik ücreti ve oluşabilecek benzer diğer tüm giderler teklif fiyatına dahil edeceklerdir.
25.2. 25.1. maddesinde yer alan gider kalemlerinde artış olması ya da benzeri yeni
gider kalemlerinin oluşması hallerinde, teklif edilen fiyatın bu tür artış ya da farkları
karşılayacak payı içerdiği kabul edilir. Yüklenici, bu artış ve farkları ileri sürerek herhangi bir
hak talebinde bulunamaz.
25.3. Teklif fiyata dahil olan diğer giderler aşağıda belirtilmiştir:
25.3.1. İstekliler, tekliflerin hazırlanması ve sunulması ile ilgili bütün masraflar ile her
türlü sigorta giderlerini ve İşin süresi ve personel sayısı dikkate alınarak ilgili mevzuatına
göre hesaplanacak işçilik ücretini teklif fiyatına dahil edecektir.” düzenlemesi,
Teknik Şartname’de “4.1.6. Şoförlerin yıllık izinleri mutlaka kullandırılacak olup
KAMU İHALE KURULU KARARI
Toplantı No
Gündem No
Karar Tarihi
Karar No
: 2021/012
: 12
: 24.03.2021
: 2021/UH.I-641
yıllık izin, günlük izin ve iki günü geçmeyen istirahatler hariç 2 günü geçen istirahat ve
raporlu şoförlerin yerine Yüklenici tarafından mutlaka yeni bir şoför görevlendirilecektir.
… 4.1.8. İhale konusu iş kapsamında çalışacak personelin maaş, vergi, sigorta,
tazminat ve sosyal hakları da dâhil olmak üzere, tüm giderleri 4857 sayılı İş Kanununda
belirtilen hükümlere göre işlem yapılacaktır.” düzenlemesi yer almaktadır.
İhale dokümanı incelendiğinde, ihale konusu işte çalışacak tüm personele ilişkin
giderlerin teklif fiyata dahil giderler arasında belirtildiği, ihale konusu işin personel
çalıştırılmasına dayalı iş niteliğinde olmadığı, Teknik Şartname’de şoförlerin yıllık izinleri
mutlaka kullandırılacağı, ihale konusu iş kapsamında çalışacak personelin maaş, vergi,
sigorta, tazminat ve sosyal hakları da dâhil olmak üzere, tüm giderlerine ilişkin olarak 4857
sayılı İş Kanununda belirtilen hükümlere göre işlem tesis edileceğinin düzenlendiği
görülmüştür.
İncelemeye konu ihaleye ilişkin sözleşmenin uygulanması sırasında yapılacak ulaşım,
sigorta, vergi ve resim giderleri ile Teknik Şartname’de belirtilen giderlerin tamamının
isteklilerce teklif edilecek fiyata dahil olduğu, ihale konusu işin ihale dokümanı
düzenlemelerine ve ilgili mevzuat hükümlerine uygun olarak kamu hizmetini aksatmayacak
şekilde yürütülmesinin yüklenicinin yetki ve sorumluluğunda olduğu, bu kapsamda istihdam
edilmesi gerekli personelin sahip olduğu mali ve sosyal hakların yüklenicinin sorumluluğunda
olduğu, belirtilen işlemlere ilişkin süreçlerin 4857 sayılı İş Kanununda belirtilen hükümlere
göre yapılacağının açıkça belirtilmesi sebebiyle, başvuru sahibinin altıncı iddiasına konu
hususun bir belirsizlik içermediği, düzenlemenin tekliflerin hazırlanması sürecinde tereddüde
sebep olmayacağı anlaşıldığından başvuru sahibinin altıncı iddiasının yerinde olmadığı
sonucuna ulaşılmıştır.
7) Başvuru sahibinin 7’nci iddiasına ilişkin olarak:
4734 sayılı Kamu İhale Kanunu’nun “Temel ilkeler” başlıklı 5’inci maddesinde
“İdareler, bu Kanuna göre yapılacak ihalelerde; saydamlığı, rekabeti, eşit muameleyi,
güvenirliği, gizliliği, kamuoyu denetimini, ihtiyaçların uygun şartlarla ve zamanında
karşılanmasını ve kaynakların verimli kullanılmasını sağlamakla sorumludur.” hükmü,
İdari Şartname’nin “Teklif fiyata dahil olan giderler” başlıklı 25’inci maddesinde “…
25.3. Teklif fiyata dahil olan diğer giderler aşağıda belirtilmiştir:
25.3.1. İstekliler, tekliflerin hazırlanması ve sunulması ile ilgili bütün masraflar ile her
türlü sigorta giderlerini ve İşin süresi ve personel sayısı dikkate alınarak ilgili mevzuatına
göre hesaplanacak işçilik ücretini teklif fiyatına dahil edecektir.
…
- Zorunlu Mali Mesuliyet Sigortası, Kasko Sigortası, nakliye, yükleme, boşaltma, tahlil
ve muayene giderleri, taşıtların periyodik bakımı, her türlü onarım, tamir ve yenilenme
giderleri ile yağ, antifriz ve lastik değişimi, yedek parça giderleri, teklif fiyata dahil olup,
yükleniciye aittir.” düzenlemesi,
Teknik Şartname’de “3.2.50. Araçlar, şehir içi ve şehirler arası kullanılabilecek,
araçların yıllık ortalama 80.000-100.000 km yapacağı öngörülmekte olup, bu kilometrenin
geçilmesi halinde ayrıca bir bedel ödenmeyecek, km sınırlamasına tabi olmayacaktır.”
düzenlemesi yer almaktadır.
KAMU İHALE KURULU KARARI
Toplantı No
Gündem No
Karar Tarihi
Karar No
: 2021/012
: 12
: 24.03.2021
: 2021/UH.I-641
İddiaya konu hususlara ilişkin olarak, İdari Şartname’de taşıtların periyodik bakım,
her türlü onarım, tamir ve yenilenme giderleri ile yağ, antifriz ve lastik değişimi ile yedek
parça giderlerinin teklif fiyata dâhil olduğunun belirtildiği, Teknik Şartname’de ise hizmet
alımı yapılacak araçların yıllık ortalama 80.000-100.000 km yol yapacağının öngörüldüğü
ancak belirtilen kilometrenin geçilmesi halinde yükleniciye ayrıca bir bedel ödenmeyeceği ve
kilometre sınırlamasına tabi olunmayacağının düzenlendiği görülmüştür.
Yapılan inceleme ve değerlendirmeler neticesinde; idare tarafından ihale konusu işte
kiralanacak araçlara ilişkin olarak yıllık ortalama mesafe belirlemesi yapıldığı, idare
tarafından hazırlanan açıklama yazısında anılan mesafe belirlemelerinde birkaç yüz
kilometrelik sapmalar olabileceği ve kesin mesafe belirlemesi yapılmasının mümkün
olmadığının ifade edildiği ancak Teknik Şartname’de bu mesafelerin geçilmesi halinde ek
bedel ödenmeyeceğinin ve kilometre sınırlamasına tabi olunmayacağının düzenlendiği, söz
konusu araçlara ilişkin periyodik bakım, her türlü onarım, tamir ve yenilenme giderleri ile
yağ, antifriz ve lastik değişimi ile yedek parça giderlerinin teklif fiyata dâhil olduğu ve
kiralanacak araçların kullanıldıkları yol mesafesi artıkça belirtilen giderlerin de artacağı, bu
durumda ek bir ödeme yapılmayacağı da dikkate alındığında ihaleye sağlıklı bir şekilde teklif
hazırlanmasının mümkün olmayacağı anlaşıldığından başvuru sahibinin yedinci iddiasının
yerinde olduğu sonucuna ulaşılmıştır.
8) Başvuru sahibinin 8’inci iddiasına ilişkin olarak:
Karayolu Taşıma Yönetmeliği’nin “Tanımlar” başlıklı 4’üncü maddesinde “…
öö) Özmal taşıt: Araç tescil belgesinde yetki belgesi sahibi adına kayıtlı taşıtı,
…
mmm) Taşıt kartı: Bir taşıtın yalnız bir yetki belgesinde kayıtlı olduğunu ve bu yetki
belgesi altında çalıştırılabileceğini gösteren belgeyi,…” hükmü,
Anılan Yönetmelik’in “Yetki belgesi türleri” başlıklı 6’ncı maddesinde “1) A türü
yetki belgesi: Otomobille ticari tarifeli veya tarifesiz olarak, yurt içi veya uluslararası yolcu
taşımacılığı yapacak gerçek ve tüzel kişilere verilir. Taşımanın şekline göre aşağıdaki türlere
ayrılır:
a) A1 Yetki Belgesi: Yurtiçi tarifeli veya tarifesiz yapacaklara,
b) A2 Yetki Belgesi: Uluslararası tarifesiz yapacaklara,
verilir…” hükmü,
Anılan Yönetmelik’in “Yetki belgesi almanın veya yenilemenin özel şartları” başlıklı
14’üncü maddesinde “(1) A türü yetki belgeleri için başvuranlardan:
a) A1 yetki belgesi için başvuranların, ticari olarak kayıt ve tescil edilmiş en az 4 adet
özmal otomobil ile 20.000 Türk Lirası sermaye veya işletme sermayesine sahip olmaları
şarttır.
b) A2 yetki belgesi için başvuranların, ticari olarak kayıt ve tescil edilmiş en az 5 adet
özmal otomobil ile 40.000 Türk Lirası sermaye veya işletme sermayesine sahip olmaları
şarttır.
c) A1 ve A2 yetki belgesi için başvuranların, kullanım hakkına sahip olunan ve
taşımacılık faaliyetinin yürütüleceği merkezi adresi veya varsa şubesinin bulunduğu imarlı
yapı/bina/tesisin, bu işe elverişli (…) bir taşınmaz olması şarttır.
KAMU İHALE KURULU KARARI
Toplantı No
Gündem No
Karar Tarihi
Karar No
: 2021/012
: 12
: 24.03.2021
: 2021/UH.I-641
ç) A1 yetki belgesine başvuranlardan, kamu kurum ve kuruluşlarına da hizmet vermek
isteyenlerin ayrıca kamu kurum/kuruluşuyla yapılmış asgari 4 taşıt için geçerli taşıma hizmet
alımı sözleşmesine sahip olması ile Bakanlığa sunulan sözleşmede/sözleşmelerde belirtilen
taşıt sayısının toplamda 4 taşıtın altına düşmemesi şarttır. Bu bent çerçevesinde yetki belgesi
eki taşıt belgesine kayıtlı taşıtların hizmet verecekleri kamu kurum/kuruluşları haricinde
taşımacılıkta kullanılması yasaktır. Bu bentte belirtilen taşıtlara ilişkin yasağa uymayan yetki
belgesi sahiplerine 50 uyarma verilir.
d) Kara sınır kapısı bulunan illerimizde faaliyette bulunmak üzere A2 yetki belgesi
taleplerine ilişkin müracaatlar, Bakanlık evrak kayıt tarihi ve sırası esas alınarak
değerlendirilir. Bu bent kapsamında ilk defa A2 yetki belgesi alacak gerçek ve tüzel kişilerin
yetki belgesi müracaat tarihleri itibariyle, yetki belgesini kullanabilecekleri sınır kapısının
bulunduğu il sınırları içinde en az bir yıl süreyle faal vergi kayıtlarının bulunması ve bu yetki
belgesi kapsamındaki taşımacılık faaliyetine aynı ilde devam etmeleri şarttır. Ayrıca, her bir
kara sınır kapısı için düzenlenecek yetki belgesi sayısı 12’den fazla olamaz.
e) Kamu kurumu/kuruluşu haricindekilere hizmet vermek üzere A1 yetki belgesi almak
için başvuran gerçek veya tüzel kişilere yetki belgesi ücreti A1 yetki belgesi için belirlenmiş
güncel ücretin 12 katı olarak uygulanır.” hükmü,
Anılan Yönetmelik’in “Yetki belgelerinin verilmesi” başlıklı 16’ncı maddesinde “(1)
Yetki belgesi almak veya yenilemek isteyen gerçek ve tüzel kişiler 15 inci maddede belirtilen
belgelerle birlikte Bakanlığa müracaat ederler.
(2) Bakanlık, yapılan başvuruya ilişkin incelemesini en geç 15 gün içinde tamamlar.
Yapılan inceleme sonunda;
a) Başvuru belgelerinin mevzuata uygun ve noksansız,
b) 13 üncü ve 14 üncü maddelerde belirtilen şartların sağlanmış,
olması halinde, belge ücretinin ödendiği tarih veriliş tarihi olarak kabul edilir ve talep
edilen yetki belgesi düzenlenerek verilir.
(3) Yetki belgeleri düzenlenirken, yetki belgesine; yetki belgesinin veriliş tarihi,
geçerlilik süresinin bitiş tarihi, numarası ile yetki belgesi sahibinin ticari unvanı, varsa kısa
unvanı, adresi, ticaret odası/esnaf odası/ziraat odası sicil numarası, bağlı bulunduğu vergi
dairesinin adı ve vergi kimlik numarası (gerçek kişilerde T.C. kimlik numarası), düzenlenen
yetki belgesinin kapsamına ilişkin kısa açıklama ve benzeri bilgiler yazılır.
(4) Yetki belgesi sahiplerinin faaliyetlerinde kullanacağı taşıtlar, yetki belgesi eki taşıt
belgesine kaydedilir. Taşıt belgesi ile birlikte taşıt belgesine kaydedilen taşıtların her biri için
taşıt kartı düzenlenerek verilir.
(5) H, R ve T türü yetki belgeleri hariç, gerçek veya tüzel kişilere aynı yetki belgesinden
sadece bir yetki belgesi verilir.
(6) H, R ve T türü yetki belgesi sahipleri, yetki belgesinde/belgelerinde belirtilmiş
adresleri haricinde faaliyette bulunamazlar.
(7) H, R ve T türü yetki belgesi sahipleri, firmaları adına tescil edilmiş ve 14 üncü
madde ile 15 inci maddenin onuncu fıkrasında öngörülen şartları haiz her bir şube için ayrıca
yetki belgesi almaları zorunludur. Ancak, sadece şube için yetki belgesi talepleri karşılanmaz.
(8) Gerçek veya tüzel kişiler, istedikleri her farklı yetki belgesinin gerektirdiği şartları
sağlamaları halinde, birden fazla farklı yetki belgesi alabilirler.
(9) Adi ortaklıklara yetki belgesi verilmez.
(10) K1 veya K3 yetki belgesi talep eden gerçek kişiler ile B3, C1, D3 veya K2 yetki
belgesi talep eden gerçek veya tüzel kişilerin, E-Devlet üzerinden yapacakları yetki belgesi
KAMU İHALE KURULU KARARI
Toplantı No
Gündem No
Karar Tarihi
Karar No
: 2021/012
: 12
: 24.03.2021
: 2021/UH.I-641
müracaatları kabul edilebilir ve bu Yönetmelikle belirlenen şartların sağlandığının tespiti
halinde, talepleri elektronik olarak karşılanabilir.
(11) Bakanlıkça düzenlenen yetki belgeleri, taşıt belgeleri ve taşıt kartları elektronik
belge olarak düzenlenebilir.
(12) Bakanlık tarafından yetki belgesi verildikten sonra, yetki belgesi verilen gerçek
veya tüzel kişiler ile bunlar tarafından Bakanlığa yapılan yetki belgesi alma, yenileme,
değişiklik ve benzeri her türlü müracaat ve işlem sırasında beyan edilen bilgiler ve verilen
belgeler hakkında, gerektiğinde ilgili kurum ve kuruluşlar nezdinde inceleme ve araştırma
yapılır. Yapılan inceleme ve araştırma sonucunda, beyan edilen bilgiler ve verilen belgelerden
herhangi birinin tahrif edilmiş olduğunun veya sahte olarak verilmek suretiyle haksız yetki
belgesi alındığının veya yenilendiğinin veya değiştirildiğinin tespit edilmesi halinde, yetki
belgesi iptal edilir. Bu iptal işlemi, bilgi için gerekçesiyle birlikte ilgili yetki belgesi sahibine,
sunulan belgeler arasında tahrif edilmiş veya sahte belge verildiğinin tespit edilmesi halinde
ise ilgililer hakkında gerekli kanuni işlemin yapılması için ilgili Cumhuriyet Savcılığına
bildirilir.” hükmü,
Anılan Yönetmelik’in “Taşıtların yaşı, cinsi ve diğer şartlar” başlıklı 24’üncü
maddesinde “(1) Bu Yönetmelik kapsamındaki taşımalarda kullanılacak ve yetki belgesi eki
taşıt belgesine kaydedilecek veya asgari kapasite hesabında değerlendirilecek taşıtların
aşağıdaki şartlara uygun olması gerekir. Buna göre;
a) A türü yetki belgesi ile ilgili olarak:
1) Yetki belgesi eki taşıt belgelerine kamu kurumları için düzenleneceklerde 8
diğerlerinde 6 yaşından büyük olmayan ticari otomobiller kaydedilir.
2) A1 veya A2 yetki belgesi eki taşıt belgesine en fazla 10 adet otomobil kaydedilir.
3) Kamu kurum/kuruluşlarıyla yapılacak taşıma sözleşmesine istinaden A1 yetki belgesi
eki taşıt belgesine kaydedilecek taşıtlar için, kaydedilebilecek taşıt sayısı sınırına
bakılmaksızın taşıt kaydedilebilir. Bu şekilde düzenlenecek taşıt kartlarının süresi, kamu
kurum/kuruluşuyla yapılan sözleşmenin süresiyle sınırlıdır.
4) Kamu kurumu/kuruluşu haricindekilere hizmet vermek üzere A1 yetki belgesi
alacakların, yetki belgesi eki taşıt belgesine ilave edilecek taşıtlarının imalat tarihinden
sonra tadilat görmemiş olması, 2.900 cm3 silindir hacminden az ve asgari kapasiteyi
sağlayacak otomobillerin ilk başvuru ve faaliyet süresince 3 yaşından büyük olmaması
zorunludur…” hükmü,
Anılan Yönetmelik’in “Taşıtların özmal veya sözleşmeli olarak kullanılması” başlıklı
25’inci maddesinde “(1) (Ek cümle:RG-31/12/2018-30642 4.Mükerrer) (1) Yetki belgesi eki
taşıt belgesine özmal taşıtların yanı sıra sözleşmeli taşıt da ilave edilebilir.24 üncü maddedeki
şartlara uygun olmak kaydıyla, taşımalarda kullanılacak taşıtların özmal veya sözleşmeli
olarak kullanılmasına ilişkin kurallar aşağıdaki şekilde belirlenmiştir. Buna göre;
a) A1, A2, B3, C1, C3, D3, D4, K1, K3 ve P türü yetki belgeleri ile ilgili olarak:
1) Yalnız özmal taşıtlar kaydedilir…” hükmü,
İdari Şartname’nin “İhaleye katılabilmek için gereken belgeler ve yeterlik kriterleri”
başlıklı 7’nci maddesinde “7.1. İsteklilerin ihaleye katılabilmeleri için aşağıda sayılan
belgeleri teklifleri kapsamında sunmaları gerekir:
…
ı) İstekliler, Pick-up Araçları için K1, Binek Araçlar için A1 belgesini teklif
KAMU İHALE KURULU KARARI
Toplantı No
Gündem No
Karar Tarihi
Karar No
: 2021/012
: 12
: 24.03.2021
: 2021/UH.I-641
dosyasında sunması/beyan etmesi zorunludur.
İstenen belge/belgeleri sunmayan/beyan etmeyen isteklilerin teklifleri değerlendirme dışı
bırakılacaktır. …
7.2. İhaleye iş ortaklığı olarak teklif verilmesi halinde;
7.2.1. İş ortaklığının her bir ortağı tarafından 7.1. maddesinin (a) ve (ı) bentlerinde
yer alan belgelere ilişkin bilgilerin ayrı ayrı beyan edilmesi zorunludur. İş ortaklığının tüzel
kişi ortağı tarafından, iş deneyimini göstermek üzere kullanılan belgenin tüzel kişiliğin
yarısından fazla hissesine ve Kanuna göre yapılacak ihalelere ilişkin sözleşmelerin
yürütülmesi konusunda temsile ve yönetime yetkili olan/enaz %51 hissesine sahip ortağına ait
olması halinde, bu ortak (ğ) ve (h) bendindeki belgeye ilişkin bilgileri de beyan etmek
zorundadır. Kanun kapsamındaki idarelere taahhüt edilenler dışında yurt dışında
gerçekleştirilen işlerden elde edilen iş deneyiminin şirketler topluluğu ilişkisi içinde
kullanılması halinde, bu belgeyi kullanan ortağın 7.1 inci maddenin (i) bendindeki belgeyi de
sunması zorunludur.” düzenlemesi yer almaktadır.
İdari Şartname’nin 7.2.1 maddesi gereğince, yeterlik kriteri olarak istenilen A1 yetki
belgesine ilişkin bilgilerin, iş ortaklığı adına değil, iş ortaklığını oluşturan gerçek ve/veya
tüzel kişiler için ayrı ayrı ve mevzuata uygun olarak sunulmasının istendiği görülmüştür.
Yukarıda aktarılan ilgili Yönetmelik hükümleri uyarınca, iddiaya konu söz konusu A1
yetki belgesinin gerçek ve tüzel kişilere verilebileceği, İdari Şartname’de yapılan
düzenlemede ihaleye iş ortaklıklarının, her bir ortağının adına ilgili bilgilerin beyan edilmesi
gerektiği, bir başka deyişle sunulan iş ortaklığının kendisi adına düzenlenmiş bir yetki
belgesinin sunulmasının istenmediği görüldüğünden başvuru sahibinin sekizinci iddiasının
yerinde olmadığı sonucuna ulaşılmıştır.
Sonuç olarak, yukarıda mevzuata aykırılıkları belirtilen işlemlerin düzeltici işlemle
giderilemeyecek nitelikte işlemler olduğu tespit edildiğinden, ihalenin iptali gerekmektedir.
Açıklanan nedenlerle, 4734 sayılı Kanun'un 65'inci maddesi uyarınca bu kararın tebliğ
edildiği veya tebliğ edilmiş sayıldığı tarihi izleyen 30 gün içerisinde Ankara İdare
Mahkemelerinde dava yolu açık olmak üzere,
Anılan Kanun'un 54'üncü maddesinin onbirinci fıkrasının (a) bendi gereğince ihalenin
iptaline,
Oybirliği ile karar verildi.
KAMU İHALE KURULU KARARI
Toplantı No
Gündem No
Karar Tarihi
Karar No
: 2021/012
: 12
: 24.03.2021
: 2021/UH.I-641