2021/UH.I-78 - Kamu İhale Kararı - I Kısım Engelsiz Yaşam Bakım Reh ve Aile Danışma Merkezi Müd ve Kadın Konukevi Müd, II Kısım Sinop Huzurevi Yaşlı Bakım ve Reh Merkezi Müd, III Kısım Gerze Huzurevi Müdürlüğü’nün Mamul Yemek Hizmet Alımı

KAMU İHALE KURULU KARARI

Toplantı No

Gündem No

Karar Tarihi

Karar No

: 2021/002

: 28

: 13.01.2021

: 2021/UH.I-78

BAŞVURU SAHİBİ:

Arben Tat Yemek Gıda Temizlik Petrol Turizm Sanayi ve Ticaret Ltd. Şti.,

İHALEYİ YAPAN İDARE:

Sinop Aile Çalışma ve Sosyal Hizmetler İl Müdürlüğü,

BAŞVURUYA KONU İHALE:

2020/589989 İhale Kayıt Numaralı “I Kısım Engelsiz Yaşam Bakım Reh ve Aile Danışma

Merkezi Müd ve Kadın Konukevi Müd, II Kısım Sinop Huzurevi Yaşlı Bakım ve Reh

Merkezi Müd, III Kısım Gerze Huzurevi Müdürlüğü’nün Mamul Yemek Hizmet Alımı”

İhalesi

KURUM TARAFINDAN YAPILAN İNCELEME:

Sinop Aile Çalışma ve Sosyal Hizmetler İl Müdürlüğü tarafından 08.12.2020 tarihinde

açık ihale usulü ile gerçekleştirilen “I Kısım Engelsiz Yaşam Bakım Reh ve Aile Danışma

Merkezi Müd ve Kadın Konukevi Müd, II Kısım Sinop Huzurevi Yaşlı Bakım ve Reh

Merkezi Müd, III Kısım Gerze Huzurevi Müdürlüğü’nün Mamul Yemek Hizmet Alımı”

ihalesine ilişkin olarak Arben Tat Yemek Gıda Temizlik Petrol Turizm Sanayi ve Ticaret Ltd.

Şti.nin 02.12.2020 tarihinde yaptığı şikâyet başvurusunun, idarenin 04.12.2020 tarihli yazısı

ile reddi üzerine, başvuru sahibince 14.12.2020 tarih ve 56150 sayı ile Kurum kayıtlarına

alınan 14.12.2020 tarihli dilekçe ile itirazen şikâyet başvurusunda bulunulmuştur.

Başvuruya ilişkin olarak 2020/2002 sayılı itirazen şikâyet dosyası kapsamında yapılan

inceleme neticesinde esas inceleme raporu tanzim edilmiştir.

KARAR:

Esas inceleme raporu ve ekleri incelendi.

İtirazen şikâyet dilekçesinde özetle,

1) İdare tarafından yükleniciye verilecek malzemelerin bakım, onarım ve

kalibrasyonun yükleniciye ait olduğunun belirtildiği, ancak malzeme ve ekipmanların marka,

model ve teknik özellikler gibi hususlara yer verilmediğinden sağlıklı teklif oluşturulamadığı,

2) Özel beslenmede kullanılacak malzemelerin yüklenici tarafından temin edileceği

belirtilmekle birlikte söz konusu malzemelerin sayı ve niteliklerine ilişkin bilgi verilmeden

teklif sunmalarının imkânsız olduğu,

3) İhale dokümanında istenilen eğitimlerin yüklenici tarafından verileceğinin

belirtildiği, personelin çalışma saatinin tamamını idarede geçireceği ve hizmetin aksamaması

için eğitimlerin mesai saatleri dışında yapılacağının anlaşıldığı, ancak hem fiyat farkı

ödemeleri hem de yaklaşık maliyetin doğru tespiti gereği eğitim verilecek fazla çalışma

saatlerinin açıkça düzenlenmesi gerektiği,

4) İhale dokümanındaki iş sağlığı ve güvenliğine ilişkin tüm sorumlulukların

yükleniciye ait olduğuna ilişkin düzenlemelerin 4857 sayılı İş Kanunu’nun ilgili hükümlerine

aykırı olduğu,

KAMU İHALE KURULU KARARI

Toplantı No

Gündem No

Karar Tarihi

Karar No

: 2021/002

: 28

: 13.01.2021

: 2021/UH.I-78

5) Yemeklerden alınacak numunelere yapılacak tetkik, tahlil ve analizlerin açıkça

düzenlenmediği,

6) Sözleşme aşamasında gerçekleşmesi muhtemel aksaklıklara uygulanacak cezai

müeyyideler belirtilmekle birlikte söz konusu aksaklıklara ilişkin düzenleme yapılmadığı,

sözleşmenin feshi ve/veya ceza uygulanacak konuların belirlenmemesinin idareye sınırsız

yetki verdiği ve söz konusu düzenlemelerin birbiriyle çeliştiği iddialarına yer verilmiştir.

Başvuru sahibinin iddialarının değerlendirilmesi sonucunda aşağıdaki hususlar tespit

edilmiştir.

1) Başvuru sahibinin 1’inci iddiasına ilişkin olarak:

İdari Şartname’nin “İşin yapılacağı yerin görülmesi” başlıklı 12’nci maddesinde

“12.1. İşin yapılacağı yeri ve çevresini gezmek, inceleme yapmak, teklifini hazırlamak ve

taahhüde girmek için gerekli olabilecek tüm bilgileri temin etmek isteklinin

sorumluluğundadır. İşyeri ve çevresinin görülmesiyle ilgili bütün masraflar istekliye aittir.

12.2. İstekli, işin yapılacağı yeri ve çevresini gezmekle; işyerinin şekline ve

mahiyetine, iklim şartlarına, işinin gerçekleştirilebilmesi için yapılması gerekli çalışmaların

ve kullanılacak malzemelerin miktar ve türü ile işyerine ulaşım ve şantiye kurmak için gerekli

hususlarda maliyet ve zaman bakımından bilgi edinmiş; teklifini etkileyebilecek riskler,

olağanüstü durumlar ve benzeri diğer unsurlara ilişkin gerekli her türlü bilgiyi almış sayılır.

12.3. İstekli veya temsilcilerinin işin yapılacağı yeri görmek istemesi halinde, işin

gerçekleştirileceği binaya ve/veya araziye girilmesi için gerekli izinler İdare tarafından

verilecektir.

12.4. Tekliflerin değerlendirilmesinde, isteklinin işin yapılacağı yeri incelediği ve

teklifini buna göre hazırladığı kabul edilir.” düzenlemesine,

Anılan Şartname’nin “Teklif fiyata dahil olan giderler” başlıklı 25’inci maddesinde

“… 25.3.4. Diğer Giderler:

I.KISIM İçin: …, idarenin demirbaşında bulunan ve yüklenici firmaya teslim edilecek

her türlü ekipmanın bakım ve onarımı, … teklif fiyata dahildir.

II.KISIM İçin: …, idarenin demirbaşında bulunan ve yüklenici firmaya teslim edilecek

her türlü ekipmanın bakım ve onarımı, … teklif fiyata dahildir.

III.KISIM İçin: …, idarenin demirbaşında bulunan ve yüklenici firmaya teslim

edilecek her türlü ekipmanın bakım ve onarımı, … teklif fiyata dahildir. …” düzenlemesine,

Teknik Şartname’nin “Genel Hususlar” başlıklı 3’üncü maddesinde “28- Yüklenici

firma kullandığı cihazların bakım, onarım ve kalibrasyon bedellerini karşılayacaktır.”

düzenlemesine,

Aynı Şartname’nin “Makine ve Teçhizat ile İlgili Hususlar” başlıklı 4’üncü

maddesinde “A-İdareye Ait Makine ve Teçhizat ile Mal ve Malzeme:

Her Kuruluşun mutfaklarında monte edilmiş ve çalışır vaziyette olan aşağıda belirtilen

yemek pişirme ile ilgili makine ve teçhizatları yüklenici teslim alarak kullanacak ve sözleşme

bitiminde sağlam vaziyette teslim edecektir. Yüklenici kullandığı sürece araç ve gereçlerin

KAMU İHALE KURULU KARARI

Toplantı No

Gündem No

Karar Tarihi

Karar No

: 2021/002

: 28

: 13.01.2021

: 2021/UH.I-78

tamir, bakım ve masraflarını karşılamak ile yükümlüdür.

İdarenin mutfağı ve yemekhanesinde bulunan ve firmaya idare tarafından tutanakla

çalışır halde teslim edilen aşağıdaki her türlü ekipmanın bakım ve onarımı ile bir tutanak

dâhilinde yüklenici firma personeli tarafından kırıldığı ya da kaybolduğu tespit edilen mal ve

malzemenin temini yüklenici firmaya aittir. İdare bozuk malzemenin bir an önce tamir veya

teminini talep eder. Yüklenici en kısa sürede bu eksiklikleri gidermek zorundadır. …”

düzenlemesine yer verilmiştir.

Başvuruya konu ihalenin mamul yemek alımı olduğu, birim fiyat teklif alınması

öngörülen kısmi teklife açık ihalenin I. Kısım 134.264 adet Engelsiz Yaşam Bakım

Rehabilitasyon ve Aile Danışma Merkezi Müdürlüğü ile 39.833 adet Kadın Konukevi

Müdürlüğü, II. Kısım 170.733 adet Sinop Huzurevi Yaşlı Bakım ve Rehabilitasyon Merkezi

Müdürlüğü ve III. Kısım 94.353 adet Gerze Huzurevi Müdürlüğü olmak üzere toplam

439.183 adet mamul yemek alımından oluştuğu anlaşılmıştır.

Teknik Şartname’nin “Makine ve Teçhizat ile İlgili Hususlar” başlıklı 4’üncü

maddesinde idareye ait olup yüklenicinin kullanımına sunulacak malzeme, makine ve

teçhizata ilişkin olarak;

Sinop Engelsiz Yaşam Bakım ve Rehabilitasyon Merkezi Müdürlüğü için cinsi,

miktarı ve bazılarının teknik özellikleri belirtilen 81 çeşit makine ve teçhizat bilgisinin

bulunduğu,

Sinop Kadın Konukevi Müdürlüğü için teslim edilecek malzeme bulunmadığı

bilgisinin verildiği,

Sinop Huzurevi Yaşlı Bakım ve Rehabilitasyon Merkezi Müdürlüğü için cinsi, miktarı

ve bazılarının teknik özelliklerinin belirtildiği 10 çeşit makine ve teçhizat bilgisinin

bulunduğu,

Gerze Huzurevi Müdürlüğü için ise Gerze Huzurevi Müdürlüğü’nün 2021 yılı başında

hizmete gireceğinden mutfak malzemelerinin (makine, teçhizat ve mutfak malzemeleri)

tedarik aşamasında olduğu ve ayrıca yükleniciye teslim edileceği bilgisine yer verildiği

görülmüştür.

İncelemeye konu ihalenin, idare mutfağında hazırlanacak mamul yemek hizmeti alımı

olduğu, idarenin mutfaklarındaki makine, teçhizat ve malzemenin çalışır vaziyette işe

başlamadan önce yüklenicinin kullanımına sunulacağı, işin yürütülmesinde oluşabilecek arıza

vs. üzerine malzemelerin bakım, onarım ve kalibrasyonunun yüklenicinin sorumluluğunda

olduğu ve buna ilişkin bedellerin yüklenici tarafından karşılanacağı, ihale dokümanı

içerisinde malzeme bulunan müdürlüklerdeki malzemelerin cinsi, miktarı ve bazı teknik

özelliklerine yer verildiği gibi malzeme bulunmayan müdürlük ile malzemeleri sonradan yeni

olarak temin edilecek müdürlüğe ilişkin bilginin de verildiği, işin yapılacağı yeri gezip

inceleme yaparak teklifini hazırlama sorumluluğu bulunan ve yemek hazırlama alanında

faaliyet gösteren istekliler tarafından idarece verilen bilgiler dikkate alınarak teklif birim

fiyatlarının oluşturabileceği, söz konusu malzemelerin yemek hazırlamada kullanılan genel

nitelikteki ürünler olduğu hususları bir arada değerlendirildiğinde başvuru sahibinin birinci

iddiasının yerinde olmadığı sonucuna varılmıştır.

2) Başvuru sahibinin 2’nci iddiasına ilişkin olarak:

KAMU İHALE KURULU KARARI

Toplantı No

Gündem No

Karar Tarihi

Karar No

: 2021/002

: 28

: 13.01.2021

: 2021/UH.I-78

İdari Şartname’nin “Teklif fiyata dahil olan giderler” başlıklı 25’inci maddesinde “…

25.3.4. Diğer Giderler:

I. KISIM için: ..., bebek, yaşlı, hasta veya diyetlilerin yiyeceklerinin hazırlanması

amacıyla oluşturulan özel beslenme birimi için süt, pirinç unu, sebze, meyve, et, …, yüklenici

firma tarafından temin edilecek makine ve teçhizat, ...teklif fiyata dahildir.

II. KISIM için: …, bebek, yaşlı, hasta veya diyetlilerin yiyeceklerinin hazırlanması

amacıyla oluşturulan özel beslenme birimi için süt, pirinç unu, sebze, meyve, et, …, yüklenici

firma tarafından temin edilecek makine ve teçhizat, … teklif fiyata dahildir.

III. KISIM için: …, bebek, yaşlı, hasta veya diyetlilerin yiyeceklerinin hazırlanması

amacıyla oluşturulan özel beslenme birimi için süt, pirinç unu, sebze, meyve, et, …, yüklenici

firma tarafından temin edilecek makine ve teçhizat, … teklif fiyata dahildir.” düzenlemesine,

Teknik Şartname’nin “Makine ve Teçhizat ile İlgili Hususlar” başlıklı 4’üncü

maddesinde “… B- Yüklenici Firmanın Temin Edeceği Makine ve Teçhizat:

Özel beslenme biriminde kullanılacak olan malzemeler; buzdolabı, fırın, ocak, su

ısıtıcısı, tencere, taşıma kapları, biberon, biberon başlıkları, doğrama ve karıştırma robotu,

mama tabak ve kaşıkları ve benzerleridir. …” düzenlemesine,

Aynı Şartname’nin “Mama ve Diyet Mutfağa Yönelik Özel Beslenme Şartları” başlıklı

maddesinde ise “1- Kuruluş idaresi gerektiği takdirde kuruluş içerisinde yüklenici firmaya

bebek, yaşlı, hasta veya diyetlilerin yiyeceklerinin hazırlanması amacıyla bir özel beslenme

birimi gösterecek ve yüklenici firma tarafından hazırlanan yiyecekler bebek, yaşlı, hasta veya

diyetlilere verilecektir. Çalışma saatleri kuruluş idaresi tarafından belirlenecektir.

2- Özel beslenme biriminde kullanılacak olan malzemeler (otoklav, buzdolabı, fırın,

ocak, su ısıtıcısı, çelik tencere, taşıma kapları, biberon, biberon başlıkları, doğrama ve

karıştırma robotu, mama tabak ve kaşıkları vb.) kuruluş idaresi tarafından tefriş edilecek,

yüklenici firma bu malzemeler için bir maliyet öngörmeyecektir.

3- Bu gruba yemek yedirilmesi kuruluş çalışanları tarafından yapılacak olup, bu

gruba ait süt, pirinç unu, sebze, meyve, et vb. malzemelerin temininden ve yapımından

yüklenici firma sorumludur.” düzenlemesine yer verilmiştir.

İhale dokümanı içerisindeki birim fiyat teklif cetvelinden, ihalenin I. Kısmında; 7-12

ve 13+ yaş grupları için sabah kahvaltısı, öğle ile akşam yemeği, ara öğün ve özel gün

menüsü, II. Kısımda; 13+ yaş grubu için sabah kahvaltısı, öğle ile akşam yemeği, ara öğün ve

özel gün menüsü, III. Kısımda; 13+ yaş grubu için sabah kahvaltısı, öğle ile akşam yemeği,

ara öğün ve özel gün menüsü için teklif alınacağı anlaşılmıştır.

İhale dokümanı içerisinde hizmetin sunulacağı merkez ve müdürlüklerde kaç kişinin

özel beslenme hizmeti alacağına ilişkin net bir sayının bulunmadığı anlaşılmıştır. Ayrıca

şikâyet başvurusu üzerine idare tarafından alınan kararda; bahsedilen hususların kuruluşların

kapasitesine, yaş ve özel durumların dağılımına göre farklılık gösterdiği bilgisi verilmiştir.

Başvuruya konu ihalenin Engelsiz Yaşam Bakım ve Rehabilitasyon, Huzurevi Yaşlı

Bakım ve Rehabilitasyon, Kadın Konukevi ve Huzurevi gibi çok çeşitli merkez ve

müdürlükler bünyesindeki misafirlere ilişkin mamul yemek hizmeti alımı olduğu, katılan ve

ayrılan gibi zamanla değişmesi muhtemel ve dinamik bir yapı barındıran bu tür kuruluşların

bünyesindeki özel beslenme ihtiyacının çocuk, engelli, yaşlı gibi farklı gruplara ilişkin

KAMU İHALE KURULU KARARI

Toplantı No

Gündem No

Karar Tarihi

Karar No

: 2021/002

: 28

: 13.01.2021

: 2021/UH.I-78

olduğundan sayının net olarak belirlenemeyebileceği, sayıları belirtilmese de özel beslenmede

kullanılacak süt, pirinç unu, sebze, meyve ve et gibi malzemelerin teklif fiyata dahil giderler

içerisinde düzenlendiği, işin yapılacağı yerde inceleme yapma sorumluluğu bulunan isteklinin

özel beslenme gereksinimine ilişkin yaklaşık bilgileri idareden temin edebileceği, isteklilerin

teklif verirken özel beslenme hizmeti alanların çeşidi ve sayısının değişmesi ihtimalini de göz

önünde bulundurması gerektiği, özel beslenme biriminde kullanılacak buzdolabı, fırın, ocak,

su ısıtıcısı, tencere, taşıma kapları, biberon, biberon başlıkları, doğrama ve karıştırma robotu,

mama tabak ve kaşıkları ve benzerlerinin yüklenici tarafından temin edileceği ve bunların

sayı ile niteliklerine ilişkin düzenleme bulunmadığı iddia edilse de Teknik Şartname’nin

yukarıda aktarılan diğer maddesinde aynı malzemelerin kuruluş idaresi tarafından tefriş

edileceği ve söz konusu malzemeler için ayrıca bir maliyet öngörülmesi gerekmediğine ilişkin

daha sarih düzenleme bulunduğu dikkate alındığında anılan malzemelerin hizmetin verileceği

kuruluşlar tarafından sağlanacağı anlaşılmış olup, başvuru sahibinin ikinci iddiasının yerinde

olmadığı sonucuna varılmıştır.

3) Başvuru sahibinin 3’üncü iddiasına ilişkin olarak:

Kamu İhale Genel Tebliği’nin “Personel çalıştırılmasına dayalı hizmet alımlarında

teklif fiyata dahil olacak giderler” başlıklı 78’inci maddesinde “… 78.1.1. Personel

çalıştırılmasına dayalı hizmet alımı; ihale konusu işte çalıştırılacak personel sayısının ihale

dokümanında belirlendiği, bu personelin çalışma saatlerinin tamamının idare için

kullanıldığı, yaklaşık maliyetinin en az %70’lik kısmının asgari işçilik maliyeti ile varsa ayni

yemek ve yol giderleri dahil işçilik giderinden oluştuğu ve niteliği gereği süreklilik arz eden

hizmet alımlarını ifade eder. …

78.31. Personele çalışma saatleri dışında ihale konusu işle ilgili eğitim verilmesi,

işçiler açısından 22/5/2003 tarihli ve 4857 sayılı İş Kanununun 66 ncı maddesinin birinci

fıkrasının (d) bendine göre fazla çalışmaya yol açacağından, fazla çalışma giderinin teklif

fiyata dahil olacağının ve çalışma saatleri dışında işçinin kaç saat eğitim alacağının idari

şartnamede belirtilmesi gerekmektedir.” açıklaması yer almaktadır.

Teknik Şartname’nin “Genel Hususlar” başlıklı 3’üncü maddesinde “19- Yüklenici

firma gıda zehirlenmelerine karşı önlemleri almak, uygulamak ve personelin eğitimini vermek

zorundadır.

23- Çalışan elemanların yemek imalatı, servis, hijyen ve temizlik konularındaki

eğitimini yüklenici firma kendisi yaptıracaktır. Kuruluşlarda korunma ve bakım altında

bulunanlara nasıl davranılacağı, ne tür ilişkiler geliştirileceği hususlarında, kuruluş

idaresinin rehberliğinde işin başlangıcında ilk gün uyum eğitimi olmak üzere düzenli olarak

işbaşı eğitimler yapılacaktır.

24- Firma, işe aldığı veya değişik nedenlerle değiştirmek zorunda kaldığı her işçiye

yapacağı iş konusunda, kullanacağı malzemelerle ilgili ve iş kazalarına karşı gerekli eğitimi

verecektir. İş Sağlığı ve İş Güvenliği Tüzüğüne göre tüm sorumluluk firmaya aittir.”

düzenlemesine,

Aynı Şartname’nin “Çalışanların Sayısı ve Nitelikleri” başlıklı maddesinde “4-

Yüklenici firmanın, gıda ile temas eden tüm personelinin sağlıklı olması ve sağlık riskleri

konusunda eğitim almalarını sağlaması gerekmektedir.” düzenlemesine,

KAMU İHALE KURULU KARARI

Toplantı No

Gündem No

Karar Tarihi

Karar No

: 2021/002

: 28

: 13.01.2021

: 2021/UH.I-78

Sözleşme Tasarısı’nın “Diğer hususlar” başlıklı 36’ncı maddesinde “36.6. Yüklenici

firma gıda zehirlenmelerine karşı koruyucu önlemleri almak, uygulamak ve bu konuda

personelin hizmet içi eğitimini yetkili kişiler tarafından yapılmasını temin etmek zorundadır.

Kurumda, hekim tasdikli besin zehirlenmesi raporu alanlar, iaşe olunan kişilerin en az %10’u

olduğu takdirde, bu kişilerin sağlık masrafları ve işgücü kayıplarının maddi tazminatı bütünü

ile yüklenici firma tarafından karşılanacaktır.” düzenlemesine yer verilmiştir.

İşin yürütülmesinde toplam 16 personel çalıştırılması öngörülmekle birlikte ihale

dokümanı düzenlemeleri ile yaklaşık maliyet bilgilerinden başvuruya konu ihalenin personel

çalıştırılmasına dayalı hizmet alımı olmadığı anlaşılmıştır. İdari Şartname’nin “Teklif fiyata

dahil olan giderler” başlıklı 25’inci maddesinde ihalenin her kısmı için iş kazası ve hijyene

ilişkin personelin eğitiminin teklif fiyata dahil olduğuna ilişkin düzenleme yapıldığı

görülmüştür.

Yüklenicinin gıda zehirlenmesi, yemek imalatı, servisi, hijyeni ve temizliği, işin

konusu, kullanılan malzemelere, iş kazalarına ve sağlık risklerine ilişkin eğitimler konusunda

sorumluluğa ilişkin düzenleme yapıldığı, iş kazaları ve hijyene ilişkin personel eğitimlerinin

de teklif fiyata dahil edilmesinin istenildiği, ihalenin personel çalıştırılmasına dayalı hizmet

alımı olmayıp, malzemeli yemek hizmeti alımı olduğu, Teknik Şartname ve Sözleşme

Tasarısı’nın yukarıda aktarılan maddelerinde personel eğitimlerinin çalışma saatleri dışında

verileceğine ilişkin düzenleme bulunmadığı gibi şikayet başvurusu üzerine alınan kararında

da personele hangi saatlerde eğitim verileceğinin yüklenici tarafından belirleneceği bilgisinin

verildiği hususları bir arada değerlendirildiğinde çalışma saatleri dışında ihale konusu işle

ilgili eğitim verilmesi istenilmediği ve personel eğitimlerinin işbaşında yapılabileceği

anlaşılmış olup, başvuru sahibinin üçüncü iddiasının yerinde olmadığı sonucuna varılmıştır.

4) Başvuru sahibinin 4’üncü iddiasına ilişkin olarak:

4857 sayılı İş Kanunu’nun “Tanımlar” başlıklı 2’nci maddesinde “Bir işverenden,

işyerinde yürüttüğü mal veya hizmet üretimine ilişkin yardımcı işlerinde veya asıl işin bir

bölümünde işletmenin ve işin gereği ile teknolojik nedenlerle uzmanlık gerektiren işlerde iş

alan ve bu iş için görevlendirdiği işçilerini sadece bu işyerinde aldığı işte çalıştıran diğer

işveren ile iş aldığı işveren arasında kurulan ilişkiye asıl işveren-alt işveren ilişkisi denir. Bu

ilişkide asıl işveren, alt işverenin işçilerine karşı o işyeri ile ilgili olarak bu Kanundan, iş

sözleşmesinden veya alt işverenin taraf olduğu toplu iş sözleşmesinden doğan

yükümlülüklerinden alt işveren ile birlikte sorumludur.

Asıl işverenin işçilerinin alt işveren tarafından işe alınarak çalıştırılmaya devam

ettirilmesi suretiyle hakları kısıtlanamaz veya daha önce o işyerinde çalıştırılan kimse ile alt

işveren ilişkisi kurulamaz. Aksi halde ve genel olarak asıl işveren alt işveren ilişkisinin

muvazaalı işleme dayandığı kabul edilerek alt işverenin işçileri başlangıçtan itibaren asıl

işverenin işçisi sayılarak işlem görürler. İşletmenin ve işin gereği ile teknolojik nedenlerle

uzmanlık gerektiren işler dışında asıl iş bölünerek alt işverenlere verilemez.” hükmü yer

almaktadır.

Teknik Şartname’nin “Genel Hususlar” başlıklı 3’üncü maddesinde “24- Firma, işe

aldığı veya değişik nedenlerle değiştirmek zorunda kaldığı her işçiye yapacağı iş konusunda,

kullanacağı malzemelerle ilgili ve iş kazalarına karşı gerekli eğitimi verecektir. İş Sağlığı ve İş

KAMU İHALE KURULU KARARI

Toplantı No

Gündem No

Karar Tarihi

Karar No

: 2021/002

: 28

: 13.01.2021

: 2021/UH.I-78

Güvenliği Tüzüğüne göre tüm sorumluluk firmaya aittir.” düzenlemesine,

Sözleşme Tasarısı’nın “Yüklenicinin sözleşme konusu iş ile ilgili çalıştıracağı

personele ilişkin sorumlulukları” başlıklı 22’nci maddesinde “22.1. Yüklenicinin sözleşme

konusu iş ile ilgili çalıştıracağı personele ilişkin sorumlulukları, ilgili mevzuatın bu konuyu

düzenleyen emredici hükümleri ve Genel Şartnamenin Altıncı Bölümünde belirlenmiş olup,

Yüklenici bunları aynen uygulamakla yükümlüdür.

22.2. Yüklenici, tüm giderleri kendisine ait olmak üzere çalışanların işle ilgili sağlık ve

güvenliğini sağlamakla yükümlüdür. Bu çerçevede; çalışanların iş güvenliği uzmanı, iş yeri

hekimi ve zorunlu olması halinde diğer sağlık personeli tarafından sunulan hizmetlerden

yararlanması, çalışanların sağlık gözetiminin yapılması, mesleki risklerin önlenmesi, eğitim

ve bilgi verilmesi dâhil her türlü tedbirin alınması, organizasyonun yapılması, gerekli araç ve

gereçlerin sağlanması, sağlık ve güvenlik tedbirlerinin değişen şartlara uygun hâle getirilmesi

ve mevcut durumun iyileştirilmesi, işyerinde alınan iş sağlığı ve güvenliği tedbirlerine uyulup

uyulmadığının izlenmesi, denetlenmesi ve uygunsuzlukların giderilmesi gibi iş sağlığı ve

güvenliği mevzuatı kapsamında iş sağlığı ve güvenliğine ilişkin alınması zorunlu tedbirler

yüklenicinin sorumluluğundadır.” düzenlemesine,

Aynı Tasarı’nın “Diğer Hususlar” başlıklı 36’ncı maddesinde “36.11. Yüklenici

tarafından çalıştırılan işçiler İş Kanunu ve Sosyal Güvenlik Kurumu mevzuatı hükümlerine

işbirliği halinde, evlenme, doğum, ölüm, yıllık izin, hastalık raporu ve özel izinler nedeniyle

hizmette aksamaya meydan vermemek için gerekli olan tüm tedbirleri almak zorundadır.

Sosyal güvenlik mevzuatı ile işçi alınması, işçi haklarının ödenmesi, işçi çıkartılması ve sair

konularda tüm sorumluluk yüklenici firmaya ait olup, idare bu konularda sorumlu

sayılmayacaktır.

…

36.15. Firma yapacağı hizmetlerle ilgili olarak çalıştıracağı personel hakkında

mevcut yasa, yönetmelik, tüzük hükümleri ile diğer mesleki vecibelerle ilgili sözleşme

tarihinden sonra çıkacak olan mevzuata da uygun olarak Sosyal Güvenlik Kurumu Kanunu ve

İş Kanunu hükümleri doğrultusunda, işçi sağlığı ve iş güvenliği önlemlerinin alınmasından

tek başına sorumlu olacaktır.” düzenlemesine yer verilmiştir.

Başvuruya konu ihalede I. Kısım için 6, II. Kısım için 5 ve III. Kısım için 5 olmak

üzere aşçı, aşçı yardımcısı, bulaşıkçı ve servis elemanı olarak toplam 16 personelin

çalıştırılmasına yönelik düzenleme yapıldığı görülmüştür.

İdare tarafından çalışan personelin iş sağlığı ve güvenliğinin sağlanması ile zorunlu

tedbirlerin alınmasındaki sorumluluğun yükleniciye ait olduğuna yönelik düzenleme

yapıldığı, yemek hazırlama alanında faaliyet gösteren isteklilerin söz konusu sorumluluklar

ile ilgili olası maliyetleri teklif fiyatına dahil edebileceği, yüklenicinin sorumluluğuna

bırakılan hususlara ilişkin ihale dokümanının yukarıda aktarılan düzenlemelerinin idarenin

asıl işveren olarak yasal yükümlülüklerini ortadan kaldırmayacağı değerlendirildiğinden

başvuru sahibinin dördüncü iddiasının yerinde olmadığı sonucuna varılmıştır.

5) Başvuru sahibinin 5’inci iddiasına ilişkin olarak:

KAMU İHALE KURULU KARARI

Toplantı No

Gündem No

Karar Tarihi

Karar No

: 2021/002

: 28

: 13.01.2021

: 2021/UH.I-78

Teknik Şartname’nin “Genel Hususlar” başlıklı 3’üncü maddesinde “13- Numune

alma ve numune tutma işlemleri yürürlükte bulunan Gıdaların Üretimi, Tüketimi ve

Denetlenmesine Dair Kanunun esasları dâhilinde yapılacaktır. Yüklenici firma, idarenin

uygun göreceği durumlarda, Diyetisyenin ve/veya İdarenin seçeceği bir öğünün tüm kapları

(4 Kap) olacak şekilde numuneleri alarak mikrobiyolojik analizini ilde bulunan T.C. Gıda,

Tarım ve Hayvancılık Bakanlığı Laboratuvarlarına veya Bakanlık tarafından onay verilen

diğer laboratuvarlara götürerek analizini yaptırmak ve Kuruluşa sonucunu vermek

zorundadır. Yüklenici firma, yemeğin pişirilip hazırlanması, servisi ve servis sonrası

hizmetlerde hijyenik şartlara uyacaktır. Yüklenici firma, günlük yemek çeşitlerinin tümünden

steril-tek kullanımlık kaplara/poşetlere numuneler alacak ve bu numuneler 72 saat süreyle

idare mutfağı bünyesinde buzdolabı bölümünde dondurulmadan saklanacaktır. İdare gerek

gördüğü takdirde bu numunelerin analizlerini resmi bir laboratuvara yaptıracak ve masrafını

yüklenici firmadan tahsil edecektir. Bu konuda sorumluluk yüklenici firmaya aittir. Kuruluş

sadece numunelerin saklanması için ayrı bir Buzdolabı temin edecektir. Numune miktarı 300

gramdan aşağı olmayacaktır.” düzenlemesine yer verilmiştir.

İdari Şartname’nin “Teklif fiyata dahil olan giderler” başlıklı 25’inci maddesinde

ihalenin her bir kısmına verilecek tekliflere yemek numunelerinin mikrobiyolojik analizi

giderinin teklif edilecek fiyata dahil olduğuna yönelik düzenleme yapıldığı görülmüştür.

İdare tarafından yemek numunelerine yapılabilecek mikrobiyolojik analiz giderinin

teklif fiyata dahil edilmesinin istenildiği, kuruluşların mutfağında yapılacak yemeklerin insan

sağlığına uygun şartlarda hazırlanması, servis ve servis sonrası hizmetlerde hijyen koşullarına

uyulmasındaki sorumluluğun yükleniciye ait olduğu, söz konusu sorumluluğun gereği olarak

idare tarafından yemeklerde ortaya çıkabilecek olumsuzluklar için numune alınacağı, idarenin

uygun göreceği durumlarda ise masrafları yükleniciden tahsil edilmek üzere numunelerin

mikrobiyolojik analizinin yaptırılacağı, şikâyet başvurusu üzerine idarece alınan kararda da

uygulamada Gıdaların Üretimi, Tüketimi ve Denetlenmesine Dair Kanun dahilindeki tüm

tahlil ve tetkiklerin yapılacağının belirtildiği, yemek hazırlanması alanında faaliyet gösteren

istekliler açısından teklif vermelerini engelleyebilecek nitelikte belirsizliğin bulunmadığı

hususları bir arada değerlendirildiğinde başvuru sahibinin beşinci iddiasının yerinde olmadığı

sonucuna varılmıştır.

6) Başvuru sahibinin 6’ncı iddiasına ilişkin olarak:

Hizmet Alımı İhaleleri Uygulama Yönetmeliği’nin “İhale ve ön yeterlik dokümanının

içeriği” başlıklı 12’nci maddesinin üçüncü fıkrasında “İhale veya ön yeterlik dokümanında

yapılan düzenlemeler birbirine aykırı olamaz.” hükmü yer almaktadır.

İşin özelliği gereği sürekli tekrar eden nitelikteki incelemeye konu ihaleye ilişkin

Hizmet Alımı İhaleleri Uygulama Yönetmeliği’nin eki Hizmet Alımlarına Ait Tip

Sözleşme’nin “Cezalar ve Sözleşmenin Feshi” başlıklı 16.1’inci maddesi “İdare tarafından

uygulanacak cezalar aşağıda belirtilmiştir:

16.1.1. ³İşin tekrar eden kısımlarının sözleşmeye uygun olarak gerçekleştirilmemesi

halinde, her bir aykırılık için ayrı ayrı uygulanmak üzere sözleşme bedelinin [bu kısma %

1’den fazla olmamak üzere oran yazılacaktır] tutarında ceza kesilecektir. Bu aykırılıkların [bu

kısma 2’den az olmamak üzere asgari aykırılık sayısı yazılacaktır]’den fazla olması halinde

KAMU İHALE KURULU KARARI

Toplantı No

Gündem No

Karar Tarihi

Karar No

: 2021/002

: 28

: 13.01.2021

: 2021/UH.I-78

ayrıca 4735 sayılı Kanunun 20 nci maddesinin (b) bendine göre protesto çekmeye gerek

kalmaksızın sözleşme idarece feshedilebilecektir. Ancak [bu kısma ağır aykırılık halleri

yazılacaktır] hallerinde, aykırılık bir defa gerçekleşmiş olsa dahi 4735 sayılı Kanunun 20 nci

maddesinin (b) bendine göre protesto çekmeye gerek kalmaksızın sözleşme idarece

feshedilebilecektir.

16.1.2. 16.1.1 nci maddede belirtilen haller dışında kalan [bu kısımda özel aykırılık

halleri ayrıca belirtilebilecektir] durumlarda en az on gün süreli yazılı ihtar yapılarak

gecikilen her takvim günü için sözleşme bedelinin [bu kısma % 1’den fazla olmamak üzere

oran yazılacaktır] tutarında ceza uygulanacaktır. Ancak söz konusu aykırılığın işin niteliği

gereği giderilmesinin mümkün olmadığı hallerde, 4735 sayılı Kanunun 20 nci maddesinin (b)

bendine göre protesto çekmeye gerek kalmaksızın sözleşme idarece feshedilebilecektir.

Sözleşmenin feshedilmemesi halinde ise sözleşme bedeli üzerinden yukarıda belirtilen oranda

ceza uygulanacaktır.

16.1.3. Kesilecek cezanın toplam tutarı, hiçbir durumda, sözleşme bedelinin % 30’unu

geçemez. Toplam ceza tutarının, sözleşme bedelinin % 30’unu geçmesi durumunda, bu orana

kadar uygulanacak cezanın yanı sıra 4735 sayılı Kanunun 20 nci maddesinin (b) bendine

göre protesto çekmeye gerek kalmaksızın sözleşme feshedilecektir.” şeklindedir.

Başvuruya konu ihaleye ait Sözleşme Tasarısı’nın “Cezalar ve Sözleşmenin Feshi”

başlıklı 16.1’inci maddesinde “İdare tarafından uygulanacak cezalar aşağıda belirtilmiştir:

16.1.1. İşin tekrar eden kısımlarının sözleşmeye uygun olarak gerçekleştirilmemesi

halinde, her bir aykırılık için ayrı ayrı uygulanmak üzere sözleşme bedelinin Yüzde 1

tutarında ceza kesilecektir. Bu aykırılıkların 2 'den fazla olması halinde ayrıca 4735 sayılı

Kanunun 20 nci maddesinin (b) bendine göre protesto çekmeye gerek kalmaksızın sözleşme

feshedilebilecektir. Ancak hallerinde, aykırılık bir defa gerçekleşmiş olsa dahi 4735 sayılı

Kanunun 20 nci maddesinin (b) bendine göre protesto çekmeye gerek kalmaksızın sözleşme

feshedilebilecektir.

16.1.2. 16.1.1 nci maddede belirtilen haller dışında kalan durumlarda en az on gün

süreli yazılı ihtar yapılarak gecikilen her takvim günü için sözleşme bedelinin Yüzde 1

tutarında ceza uygulanacaktır. Ancak söz konusu aykırılığın işin niteliği gereği giderilmesinin

mümkün olmadığı hallerde, 4735 sayılı Kanunun 20 nci maddesinin (b) bendine göre protesto

çekmeye gerek kalmaksızın sözleşme idarece feshedilebilecektir. Sözleşmenin feshedilmemesi

halinde ise sözleşme bedeli üzerinden yukarıda belirtilen oranda ceza uygulanacaktır.

16.1.3. Kesilecek cezanın toplam tutarı, hiçbir durumda, sözleşme bedelinin % 30'unu

geçemez. Toplam ceza tutarının, sözleşme bedelinin % 30'unu geçmesi durumunda, bu orana

kadar uygulanacak cezanın yanı sıra 4735 sayılı Kanunun 20 nci maddesinin (b) bendine

göre protesto çekmeye gerek kalmaksızın sözleşme feshedilecektir.” düzenlemesine yer

verilmiştir.

Sözleşme Tasarısı’nın “Hüküm bulunmayan haller” başlıklı 35’inci maddesinde “Bu

sözleşme ve eklerinde hüküm bulunmayan hallerde, ilgisine göre 4734 ve 4735 sayılı Kanun

hükümlerine, bu Kanunlarda hüküm bulunmaması halinde ise genel hükümlere göre hareket

edilir.” düzenlemesi bulunmaktadır.

Yukarıda aktarılan Sözleşme Tasarısı’nın 16’ncı maddesinde; işin sözleşmeye uygun

olarak gerçekleştirilmemesi durumunda her bir aykırılık için sözleşme bedelinin %1’i

tutarında ceza kesileceği ve bu aykırılıkların 2’den fazla olması halinde protesto çekmeye

KAMU İHALE KURULU KARARI

Toplantı No

Gündem No

Karar Tarihi

Karar No

: 2021/002

: 28

: 13.01.2021

: 2021/UH.I-78

gerek kalmaksızın sözleşmenin feshedileceğinin düzenlendiği, ancak bir defa gerçekleşmiş

olsa dahi protesto çekmeye gerek kalmaksızın idarece sözleşmenin feshedilebileceği ağır

aykırılık hallerine yönelik düzenleme yapılmadığı gibi en az on gün süreli yazılı ihtar

yapılarak gecikilen her takvim günü için sözleşme bedelinin %1’i tutarında ceza uygulanacak

özel aykırılık hallerinin de belirtilmediği görülmüştür.

Sözleşme Tasarısı’nın 16.1.1’inci maddesinde sözleşme bedelinin %1’i tutarında ceza

kesilecek her bir aykırılık hali ifadesi ile kastın sözleşmenin muhtelif maddelerindeki işin

yapılmasına ilişkin düzenlemelere uyulmaması olduğu, hangi oranda ceza kesileceği ve

sözleşmenin feshi sonucunu doğuracak aykırılık sayısının da düzenlendiği, diğer taraftan ağır

aykırılık hallerine yönelik belirleme yapılmayan maddenin idarece sözleşmenin feshini

gerektirir ağır aykırılık hali öngörülmediği şeklinde değerlendirilmesi gerektiği, 16.1.2’nci

maddesinde 16.1.1’inci madde dışında kalan haller ifadesi kullanılmakla birlikte bu cezayı

gerektirecek özel aykırılık durumlarına yer verilmediğinden yükleniciye bu maddeden

kaynaklı da ceza kesilemeyeceğinin anlaşılması gerektiği, söz konusu hususların sadece

eksiklik olarak nitelendirilip, mevzuata aykırılık oluşturmayacağı gibi ihale konusu işin

sözleşmeye uygun olarak yürütülmesini de engellemeyeceği, nitekim sözleşmede düzenleme

bulunmayan hallerde 4734 ve 4735 sayılı Kanun ile genel hükümlerin dikkate alınacağı

hususları bir arada değerlendirildiğinde başvuru sahibinin altıncı iddiasının yerinde olmadığı

sonucuna varılmıştır.

Açıklanan nedenlerle, 4734 sayılı Kanun'un 65'inci maddesi uyarınca bu kararın tebliğ

edildiği veya tebliğ edilmiş sayıldığı tarihi izleyen 30 gün içerisinde Ankara İdare

Mahkemelerinde dava yolu açık olmak üzere,

Anılan Kanun'un 54'üncü maddesinin onbirinci fıkrasının (c) bendi gereğince itirazen

şikâyet başvurusunun reddine,

Oybirliği ile karar verildi.

Menü

Endeksler ve Fiyatlar

İhale Araçları

Diğer Hesaplama Araçları

Kamu İhale Kararları

Menü

Endeksler ve Fiyatlar

İhale Araçları

Diğer Hesaplama Araçları