Ana Sayfa
/
Kararlar
/
TÜBİTAK İdari Hizmetler Daire Başkanlığı
/
2021/310186-TÜBİTAK Başkanlığı ve Ankara'daki Bağlı Birimlerin 01/09/2021-30/06/2022 Tarihleri Arasında Tabildot Mutfağı Öğle Yemeği (Malzeme Dahil)
Bilgi
İKN
2021/310186
Başvuru Sahibi
Halil ÇALIK
İdare
TÜBİTAK İdari Hizmetler Daire Başkanlığı
İşin Adı
TÜBİTAK Başkanlığı ve Ankara'daki Bağlı Birimlerin 01/09/2021-30/06/2022 Tarihleri Arasında Tabildot Mutfağı Öğle Yemeği (Malzeme Dahil)
KAMU İHALE KURULU KARARI
Toplantı No
Gündem No
Karar Tarihi
Karar No
: 2021/035
: 25
: 25.08.2021
: 2021/UH.II-1584
BAŞVURU SAHİBİ:
Halil ÇALIK,
İHALEYİ YAPAN İDARE:
TÜBİTAK İdari Hizmetler Daire Başkanlığı,
BAŞVURUYA KONU İHALE:
2021/310186 İhale Kayıt Numaralı “TÜBİTAK Başkanlığı ve Ankara'daki Bağlı Birimlerin
01/09/2021-30/06/2022 Tarihleri Arasında Tabildot Mutfağı Öğle Yemeği (Malzeme Dahil)”
İhalesi
KURUM TARAFINDAN YAPILAN İNCELEME:
TÜBİTAK İdari Hizmetler Daire Başkanlığı tarafından 06.07.2021 tarihinde açık ihale
usulü ile gerçekleştirilen “TÜBİTAK Başkanlığı ve Ankara'daki Bağlı Birimlerin 01/09/2021-
30/06/2022 Tarihleri Arasında Tabildot Mutfağı Öğle Yemeği (Malzeme Dahil)” ihalesine
ilişkin olarak Halil Çalık’ın 30.06.2021 tarihinde yaptığı şikâyet başvurusunun, idarenin
05.07.2021 tarihli yazısı ile reddi üzerine, başvuru sahibince 14.07.2021 tarih ve 32719 sayı
ile Kurum kayıtlarına alınan 14.07.2021 tarihli dilekçe ile itirazen şikâyet başvurusunda
bulunulmuştur.
Başvuruya ilişkin olarak 2021/1225 sayılı itirazen şikâyet dosyası kapsamında yapılan
inceleme neticesinde esas inceleme raporu tanzim edilmiştir.
KARAR:
Esas inceleme raporu ve ekleri incelendi.
İtirazen şikâyet dilekçesinde özetle,
1) (a) Sözleşme Tasarısı’nın 16.1.2’nci maddesinde yer alan özel aykırılık hallerinin
bazıları için kesilecek cezaların uygun olmayan her personel başına kesileceği (Örneğin
“9.Yüklenicinin; Teknik Şartnamenin EK-1'de belirtilen işçi sayısının altında personel
çalıştırması (günlük her personel için)” belirtilmesine rağmen diğer maddelerde özel aykırılık
hallerinin aynı tespitte birden fazla olması halinde her biri için ayrı ayrı mı yoksa tamamı için
bir defa mı ceza uygulanacağına dair bilgi verilmemesi (Örneğin “1. Çalışan personelin,
hizmet sunulan alanların, gıda madde ve malzemelerin; temizlik kurallarına uygun
olmadığının tespit edilmesi” veya “4.Yemek pişirilmesi ve dağıtılması sırasında gramaja
uyulmadığının tespiti”) halinde uygun olmayan her personel için ya da uygun olmayan her
gıda maddesi için ayrı ayrı mı yoksa tamamı için bir defa mı ceza uygulanacağı hususunun
belirsiz olduğu, teklif verilmesine engel olmamakla birlikte işin ifası aşamasında telafisi güç
sorunlara neden olacağından dolayı mevzuata aykırı olduğu,
(b) Sözleşme Tasarısı’nın 16.1.1’inci maddesinde “Ancak günlük üretmesi gereken
ana sıcak yemeği zamanında üretmemesi hallerinde” şeklinde ifade edilen ağır aykırılık
hallerinin meydana gelmesi durumunda sözleşmenin feshedileceği belirtilmişken, 16.1.2’nci
maddenin 18’inci alt maddesinde de aynı anlama gelecek şekilde “Yüklenici; teknik
şartnamenin 5.A.29. bendi gereği üretim yapılan mutfaklardan, yemekhanelere gönderilecek
olan yemekleri en geç 11.45 te teslim etmemesi ve saat 12:00'da servise hazır hale
KAMU İHALE KURULU KARARI
Toplantı No
Gündem No
Karar Tarihi
Karar No
: 2021/035
: 25
: 25.08.2021
: 2021/UH.II-1584
getirmemesi” özel aykırılık halinde “en az on gün süreli yazılı ihtar yapılarak gecikilen her
takvim günü için sözleşme bedelinin Binde 0,5 tutarında ceza uygulanacaktır.” düzenlemesine
yer verildiği, tip sözleşme uyarınca ağır aykırılık hallerinin ihlali durumunda uygulanacak tek
yaptırımın fesih yaptırımı olduğu dikkate alındığında, Sözleşme Tasarısı’nın 16.1.2’nci
maddesi düzenlemesinin bu haliyle Tip Sözleşme’ye ve ilgili dipnotunda yer alan
açıklamalara aykırılık teşkil ettiği,
2) Teknik Şartname’de yer alan düzenlemelerden üretilecek yemek sayısının idare
tarafından belirlenerek önceden yükleniciye bildirileceği, bu sayılara göre yemek üretimi
yapılacağı fakat takip sisteminden gelen verilerle birlikte yenilen yemek sayısı kadar ödeme
yapılacağı yani talep edilen öğün miktarından daha az öğün miktarı yenilmesi durumunda
artan yemek için idare tarafından yükleniciye ödeme yapılmayacağının anlaşıldığı, bu
durumun yüklenici yönünden külfet ve taraflar arasında ihtilaflara yol açacağından mevzuata
aykırı olduğu,
3) İhale dokümanında ihale konusu işte gerekli temizlik malzemelerine ve bu
malzemelerin miktarına ilişkin belirleme yapılmamasının istekliler tarafından tekliflerin
sağlıklı bir şekilde oluşturulması ve sunulan tekliflerin sağlıklı bir şekilde değerlendirilmesi
imkânını ortadan kaldırdığı, kullanılacak malzemelerin ve miktarının isteklilerce belirlenecek
olması sonucunda, isteklilerce birbirinden farklı malzemelerin farklı miktarlarda tekliflerine
dâhil edilebileceği, bu durum da teklif fiyatlarını etkileyeceği, birbirinden farklı malzemeleri
farklı miktarlarda teklif fiyatlarına dâhil etmiş isteklilerden, hangisinin teklifini mevzuata
uygun oluşturup hangisinin oluşturmadığı hususunu değerlendirme imkânı bulunmadığı,
aksine bir durum (ihale dokümanının mevcut halinin) isteklilerin sağlıklı bir şekilde
tekliflerini hazırlamasına mani olacağından ve aşırı düşük sorgulamasında sorunlara yol
açacağı, ayrıca işin yürütülmesi, hakediş yapılması, iş artışı veya iş eksilişi aşamalarında
sorunlara neden olacağı, dolayısıyla birim fiyat teklif cetvelinde ayrı bir satır açılmamasının
mevzuata aykırı olduğu,
4) İhale dokümanında personellerle ilgili tüm hak ve alacaklardan (ihbar ve kıdem
tazminatı) yüklenicinin sorumlu olduğunun görüldüğü, bu yöndeki düzenlemelerin mevzuata
aykırı olduğu, 11/09/2014 tarihli Resmi Gazete’de yayımlanarak yürürlüğe giren 6552 Sayılı
İş Kanunu ile Bazı Kanun ve Kanun Hükmünde Kararnamelerde Değişiklik Yapılması İle
Bazı Alacakların Yeniden Yapılandırılmasına Dair Kanun’un 8’inci maddesi ile 4734 Sayılı
Kanun ve Kamu İhale Genel Tebliği’nin ilgili maddeleri birlikte değerlendirildiğinde
yüklenicinin kıdem tazminatlarının ödenmesi yükümlülüğü bulunmadığından dolayı ilgili
düzenlemenin mevzuata aykırı olduğu, bahse konu hak ve alacaklar arasında yer alan kıdem
ve ihbar tazminatının vs. yaklaşık maliyet hesabına dâhil edilip edilmediği hususunda
tereddüt söz konusu olduğu,
Söz konusu düzenlemenin ilgili mevzuattan kaynaklanan parasal hakların tamamının
karşılanacağı seklinde anlaşılmasının kaçınılmaz olduğu, bunlar arasında ilk akla gelenin de
kıdem ve ihbar tazminatı olduğunda duraksama olmadığı, bu haliyle mevcut düzenlemelerin
hem mevzuata aykırı olduğu, hem tekliflerin oluşturulmasını engelleyici veya isteklileri
tereddüde düşürücü nitelikte olduğu, hem de işin ifası aşamasında telafisi güç sorunlara neden
olacağı,
5) Birim fiyat teklif cetvelinde ihale konusu işte çalıştırılacak personel sayılarına yer
KAMU İHALE KURULU KARARI
Toplantı No
Gündem No
Karar Tarihi
Karar No
: 2021/035
: 25
: 25.08.2021
: 2021/UH.II-1584
verildiği, ancak idare tarafından yaklaşık maliyet hesabında işçilik kalemleri için %4
sözleşme ve genel giderlerin işçilik maliyetine dâhil edildiği (bahse konu işin personel
çalıştırılmasına dayalı olmayan hizmet alımı olması nedeniyle Kamu İhale Genel Tebliği’nin
79.3.5’inci maddesinde de açıklandığı üzere aşırı düşük teklif açıklamalarında ve dolayısı ile
idarelerin yaklaşık maliyet çalışması esnasında hesaplama yapılır iken işçilik giderleri için
sözleşme ve genel giderlerin ilgili mevzuatına göre hesaplanması ve %4 olarak
hesaplanmaması gerekmektedir), bu nedenle şikayet konusu ihalede de yaklaşık maliyetin de
yüksek belirlendiği,
6) Teknik Şartnamenin "Yüklenicinin Yükümlülükleri" başlıklı 5’inci maddesindeki A
fıkrasının 26’ncı bendinde belirtilen "idarenin günlük bildirdiği yemek sayısı ile yenen yemek
sayısı arasında % 10 fark olması durumunda idarenin bildirdiği günlük yemek miktarının %
90 ı yükleniciye ödenir" düzenlemesi yüklenici aleyhine bir durum oluşturmasından dolayı
mevzuata aykırı olduğu,
7) Teknik Şartname’de personele eğitim verileceği belirtilmesine rağmen anılan
eğitimlerin mesai saatleri dışında mı yoksa mesai saatleri içerisinde mi verileceğinin belli
olmamasının fazla mesaiye sebep olacağından mevzuata aykırı olduğu,
8) Sözleşme Tasarısı’nın “Ancak” ibaresi ile başlayan ve Tip Sözleşme’nin 16.1.1’inci
maddesine ilişkin 26 numaralı dipnotun 3 numaralı açıklamasına göre ağır aykırılık hallerinin
tanımlandığı maddede; “yüklenicinin günlük üretmesi gereken ana sıcak yemeği zamanında
üretmemesi” hallerinde, aykırılık bir defa gerçekleşmiş olsa dahi 4735 sayılı Kanunun 20’nci
maddesinin (b) bendine göre protesto çekmeye gerek kalmaksızın sözleşmenin
feshedilebileceğinin belirtildiği, Sözleşme Tasarısı’nın 16.1.2’nci maddesinde ise “ 16.1.1 nci
maddede belirtilen haller dışında kalan 18.Yüklenici; teknik şartnamenin 5.A.29. bendi gereği
üretim yapılan mutfaklardan gönderilecek olan yemekleri en geç 11.45. te teslim etmemesi ve
saat 12:00'da servise hazır hale getirmemesi durumlar da en az on gün süreli yazılı ihtar
yapılarak gecikilen her takvim günü için sözleşme bedelinin Binde.0,5. Tutarında ceza
uygulanacaktır... ” düzenlemesinin yapıldığı, ağır aykırılık hali olarak belirlenen “günlük
üretmesi gereken ana sıcak yemeği zamanında üretmemesi” hallerinin, bir başka ifade ile
“sıcak yemeğin zamanında servise hazır hale getirmemesi” hallerinin Sözleşme Tasarısı’nın
hem 16.1.1’inci maddesinde hem de 16.1.1’inci maddede belirtilen haller dışında kalan
16.1.2’nci maddesinde düzenlendiği,
Bir tarafta (16.1.1’inci maddede) ağır aykırılık hallerinin meydana gelmesi
durumunda sözleşmenin feshedileceği belirtilmişken, diğer tarafta (16.1.2’nci maddede) aynı
ağır aykırılık hallerinin meydana gelmesi durumunda hem idari para cezası kesileceği hem de
sözleşmenin feshedileceğinin belirtildiği, Tip Sözleşme uyarınca ağır aykırılık hallerinin (bir
defa gerçekleşmiş olsa dahi) ihlali durumunda uygulanacak tek yaptırımın fesih yaptırımı
olduğu dikkate alındığında, idarece yapılan Sözleşme Tasarısı’nın 16.1.2’nci maddesi
düzenlemesinin bu haliyle Tip Sözleşme’ ye ve ilgili dipnotunda yer alan açıklamalara
aykırılık teşkil ettiği,
9) Teknik Şartname’nin 11’inci sayfasında “18. Çalışan tüm personelin sorumluluğu
(maaşlar, sigorta primleri, tazminatlar, işsizlik sigortası primleri, gibi kesintiler ve ödemeler)
YÜKLENİCİ'ye aittir. İDARE, YÜKLENİCİ'nin işçilerin her türlü alacaklarını Ödememesi
halinde (aylık ücret ödemeleri dahil), bu miktarı hak ediş, kesin teminat ve benzeri
alacaklarından keserek personele ödeme hakkına sahiptir. ” düzenlemesinin bulunduğu,
KAMU İHALE KURULU KARARI
Toplantı No
Gündem No
Karar Tarihi
Karar No
: 2021/035
: 25
: 25.08.2021
: 2021/UH.II-1584
11.09.2014 tarihli Resmi Gazete'de yayımlanarak yürürlüğe giren 6552 sayılı İş
Kanunu ile Bazı Kanun ve Kanun Hükmünde Kararnamelerde Değişiklik Yapılması ile Bazı
Alacakların Yeniden Yapılandırılmasına Dair Kanun'un 8'inci maddesi hükmüne göre 4734
sayılı Kanun'a göre ihale edilen personel çalıştırılmasına dayalı hizmet işlerinde kıdem
tazminatlarının ödenmesine ilişkin yükümlülüklerin ilgili kamu kuruluşlarına ait olduğunun
belirlendiği,
25.10.2014 tarih ve 29156 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanan ve 11.09.2014
tarihinden geçerli olmak üzere yayımı tarihinde yürürlüğe gireceği belirtilen Kamu İhale
Genel Tebliği’nde Değişiklik Yapılmasına İlişkin Tebliğ’in 1’inci maddesi ile Kamu İhale
Genel Tebliği’nin 78.30’uncu maddesinin birinci fıkrasının (ç) bendinde yer alan “kıdem ve
ihbar tazminatları” ibaresinin yürürlükten kaldırıldığı ve anılan Tebliğ’in 78.25’inci
maddesinin son cümlesinin “Ayrıca idareler ve yükleniciler, işçilerin yıllık ücretli izin
haklarını kullanmasına ilişkin olarak 4857 sayılı Kanun’un ilgili hükümlerinde öngörülen
yükümlülüklere uymak zorundadır.” şeklinde değiştirildiği, yapılan değişiklikler ile kıdem ve
ihbar tazminatlarının %4 oranındaki sözleşme ve genel giderler içinde hesaplanmasına son
verildiği ve işçilerin yıllık ücretli izin haklarının kullanılmasında idareler ile yüklenicilerin
4857 sayılı Kanun’un ilgili hükümlerinde öngörülen yükümlülüklere uymak zorunda
olduğunun belirlendiği,
Ayrıca, 4857 sayılı İş Kanunu’nun “Tanımlar” başlıklı 2’nci maddesinin altıncı
fıkrasında "Bir işverenden, işyerinde yürüttüğü mal veya hizmet üretimine ilişkin yardımcı
işlerinde veya asıl işin bir bölümünde işletmenin ve işin gereği ile teknolojik nedenlerle
uzmanlık gerektiren işlerde iş alan ve bu iş için görevlendirdiği işçilerini sadece bu işyerinde
aldığı işte çalıştıran diğer işveren ile iş aldığı işveren arasında kurulan ilişkiye asıl işveren -
alt işveren ilişkisi denir. Bu ilişkide asıl işveren, alt işverenin işçilerine karşı o işyeri ile ilgili
olarak bu Kanundan, iş sözleşmesinden veya alt işverenin taraf olduğu toplu iş
sözleşmesinden doğan yükümlülüklerinden alt işveren ile birlikte sorumludur." hükmüne yer
verildiği,
4857 sayılı İş Kanunu’nun 112’nci maddesi hükmü uyarınca kıdem tazminatının
ödenmesine ilişkin öncelikli muhatabın ilgili kamu kurum ve kuruluşları olduğu, 2’nci
maddesinde belirlenen yükümlülüklerden idare ve yüklenicinin birlikte sorumlu olduğunun
anlaşıldığı, idarece yapılan ve yukarıda belirtilen Teknik Şartname düzenlemelerinde, kıdem
tazminatı ödemesinden yüklenicinin tek basına sorumlu tutulacağı, idarenin bu konuda hiçbir
sorumluluk taşımayacağının belirtildiği, Teknik Şartname’de yapılan ilgili düzenlemelerin
4857sayılı İş Kanunu’nun 112’nci maddesi ile 2’nci madde hükümlerine aykırı olduğu, söz
konusu ihale her ne kadar personel çalıştırılmasına dayalı olmayan bir hizmet alımı ihalesi
olsa da, birim fiyat teklif cetvelinde işçilik iş kalemleri için ayrı bir satır açıldığından, işçilik
iş kalemi için ayrıca bir fiyat teklifi verilmesi öngörüldüğünden, bu haliyle işçilik (personel)
maliyetlerine ilişkin kısmın “personel çalıştırılmasına dayalı olan bir ihale” gibi düşünülmesi,
ona göre fiyat teklifi verilmesi gerektiği, Kıdem Tazminatı ile ilgili olarak ihale dokümanında
yapılan düzenlemelerin, 4857 sayılı İş Kanunu hükümlerine uygun olarak idarece yeniden
düzenlenmesi gerektiği,
10) Teknik Şartname’nin 1’inci sayfasında “1. Haftanın 5 (beş) iş gününde öğle
yemeği üretim ve dağıtımının yapılması, İDARE'ce belirlenecek sayıda kumanya (Cumartesi,
KAMU İHALE KURULU KARARI
Toplantı No
Gündem No
Karar Tarihi
Karar No
: 2021/035
: 25
: 25.08.2021
: 2021/UH.II-1584
Pazar ve resmi tatil günleri dâhil) hazırlanması” düzenlemesi,
Anılan Şartnamenin 6’ncı sayfasında “19. Yemeklerin bir kısmı İDARE tarafından
bildirilen sayı kadar kumanya (İDARE'ce Cumartesi ve Pazar günleri de dâhil istenildiğinde)
olarak hazırlanacaktır. Hazırlanacak kumanya sayısı, Madde 2'deki tabloda belirtilen öğle
yemeği sayısı dahilindedir. Kumanya yemek bedeli, Öğle yemeği bedeli ile aynı olacaktır.
Kumanya yemek menüsü EK 2'de belirtilen formata uygun olarak verilecektir. Ancak kumanya
sayısı 20'nin altında ise EK 2.1 de belirtilen menülerden biri de uygulanabilecektir.”
düzenlemesinin yapıldığı, bu düzenlemeler bir arada değerlendirildiğinde, söz konusu yemek
hizmeti alımı işinde kumanya verileceği, kumanya yemek bedelinin de öğle yemeği bedeli ile
aynı olacağı anlaşıldığı,
Anılan Şartnamenin 45’inci sayfasında “Ek 2: Kumanya Menüsü” başlıklı bölümde
kumanya menülerinin “6 kap/çeşit” olarak verileceğinin belirtildiği, her bir kap yemeğin
hangi yemeklerden oluşacağına, seçmeli olup olmadıklarına yer verildiği, Teknik
Şartname’nin 46’ncı sayfasında 7 günlük Örnek Kumanya Menüsüne yer verildiği, bu
menünün ise 5 kap/çeşit yemek içerecek şekilde düzenlendiği,
Kumanya yemeğin kişi başı 6 çeşit/kap olarak mı yoksa 5 çeşit/kap olarak mı
verileceği hususunda tereddüt yaşanmasına sebebiyet verildiği, eşit koşullar altında ve sağlıklı
bir şekilde fiyat teklifi hazırlanabilmesi için, kumanya yemek içeriğinin ve çeşit/kap sayısının
ihale dokümanı düzenlemeleri arasında herhangi bir çelişkiye mahal vermeyecek şekilde
idarece yeniden belirlenmesi gerektiği,
11) Teknik Şartnamenin 46’ncı sayfasında 7 günlük Örnek Kumanya Menüsüne yer
verildiği, bu menüde Arnavut ciğeri, sigara böreği, kuru köfte, söğüş et, söğüş tavuk,
kadınbudu köfte, beyaz peynir, domates-salatalık-biber, bal, tereyağı, fındık ezmesi, pilaki
veya ton balığı, kaşar peyniri ve zeytin yemeklerine/ürünlerine yer verildiği, ancak belirtilen
bu yemeklerin/ürünlerin içeriklerine ve gramaj miktarlarına ihale dokümanı kapsamında yer
verilmediği, anılan yemek/ürünlerin içeriklerinin ve çiğ girdi miktarlarının ihale dokümanı
kapsamında verilmemesinin, sağlıklı bir şekilde ve eşit koşullar altında maliyet hesaplaması
yapılarak fiyat teklifi hazırlanmasına engel teşkil ettiği, yukarıda belirtilen yemek/ürün
çeşitlerinin gramaj miktarlarının ihale dokümanı kapsamında belirtilmesi gerektiği,
Sözleşmenin uygulanması aşamasında idarece yukarıda belirtilen yiyeceklerin
verilmesinin talep edilmesi durumunda, yukarıda anılan yemeklerin kişi başı ne kadar
miktarda ve hangi içerikler üzerinden hazırlanacağının bilinemeyeceği, bir başka ifade ile
yukarıda belirtilen yemeklerin içerikleri ve gramaj miktarları ayrıntılı olarak ihale dokümanı
kapsamında verilmediğinden, bu belirsizliklerin isteklilerin eşit koşullar altında ve sağlıklı bir
şekilde fiyat teklifi hazırlayabilmesine engel teşkil ettiği,
12) Teknik Şartnamenin 55’inci sayfasında “Ek:10 2. Kap: Yardımcı Sıcak Yemekler”
başlıklı bölümde “Makarnalar 1 Porsiyon: 140 gr” olarak verildiği,
Anılan Şartnamenin 58’inci sayfasında “Ek: 13 Hamur Tatlılar 1 Porsiyon: 120 gr”
olarak verildiği, Teknik Şartnamenin 44'üncü sayfasında yer alan tabloda bazı yemek
çeşitlerine ve pişmiş miktarlarına/porsiyon gramajlarına yer verildiği, bu tabloda pişmiş
KAMU İHALE KURULU KARARI
Toplantı No
Gündem No
Karar Tarihi
Karar No
: 2021/035
: 25
: 25.08.2021
: 2021/UH.II-1584
“Makarnalar 130 gr” olarak verildiği, hamur tatlıların ise “120-150 gr” olarak verildiği,
Makarnalar ile hamur tatlılarının kişi başı verilecek olan gramaj/porsiyon miktarları
hususunda ihale dokümanı düzenlemeleri arasında bir çelişki meydana geldiği, bu çelişkinin
isteklilerin eşit koşullar altında ve sağlıklı bir şekilde fiyat teklifi hazırlamasına engel teşkil
ettiği,
13) Teknik Şartname’de özellikleri belirtilen gıda maddelerinden “kırmızı ve beyaz
et”, “dana ve kuzu eti”, “Dana ciğeri”, “tavuk ve hindi eti”, “balık”, “yoğurt”, “ayran”,
“peynir”, “kaşar peyniri” ve “krema ve kaymak” gıda maddelerine ilişkin olarak taşımanın
frigofrik araçlarla yapılacağının ve söz konusu gıda maddelerinin taşıma ve teslimat
sıcaklıklarının düzenlendiği, ancak ihale dokümanında iş kapsamında yemek taşımak için
kullanılacak araçların sayılarına ve bu araçları kullanacak personele ve kaç km yol
yapılacağına ilişkin olarak düzenleme yapılmadığı,
Teknik Şartname düzenlemelerinden yemek dağıtımının yapılacağı araçların hijyenik
ortamda yemek taşımaya uygun en az 12 m3 kapalı kasa panelvan ve “Gıda Hijyeni
Yönetmeliği’ne uygun özelliklerde olması gerektiğinin anlaşıldığı, yemeklerin taşınması için
kullanılacak araçların sadece özellikleri hususunda teklif vermeye ya da işin sağlıklı ifa
edilmesine engel olduğu, ihaleye teklif veren istekliler veya teklif vermeyi planlayarak
doküman edinen istekli olabileceklerin ihale konusu iş sektöründe faaliyet gösterdikleri ve bu
sektörde faaliyet gösterenlerce ihale konusu işte verilecek öğün sayısına göre yemeklerin kaç
adet araçla taşınacağı hususunda belirleme yapsa bile, araçların kaç km yol yapacağının
belirsiz olduğu, dolayısıyla isteklilerin basiretli tacir olsalar bile araç sayısı, yol km miktarı ve
araçlarda kullanılacak personel sayı ve maliyetlerinde farklılıklar olacağı, mevcut
düzenlemelere göre tekliflerin sağlıklı bir şekilde oluşturulamayacağı dikkate alındığında, söz
konusu hususun teklif vermeyi engeller nitelikte olduğu,
İhale dokümanında yer alan birim fiyat teklif cetvelinde iş kapsamında çalıştırılacak
olan gıda mühendisi, aşçıbaşı, aşçı, tatlıcı, aşçı yardımcısı, depocu, bulaşıkçı ve garson olmak
üzere toplam 90 personele ilişkin iş kalemleri ile dağıtımı yapılacak yemeğe ilişkin iş
kalemleri için birim fiyat teklif verileceği,
İdari Şartname’nin 25’inci maddesinde yemek pişirme işine ait tüm gıda maddeleri ile
dağıtım yerlerine taşınmasının teklif fiyata dahil olduğunun düzenlendiği, ihale konusu alanda
faaliyet gösteren isteklilerin söz konusu bilgiler üzerinden yemek dağıtımının yapılacağı
araçlara ilişkin kaç km yol yapacağı, araç sayısı ve sürücü maliyetinin belirsiz olduğu, yemek
öğünü için teklif birim fiyatını oluşturmalarında engel bulunduğu iddialarına yer verilmiştir.
Başvuru sahibinin iddialarının değerlendirilmesi sonucunda aşağıdaki hususlar tespit
edilmiştir.
1) Başvuru sahibinin 1 (a) iddiasına ilişkin olarak:
Hizmet Alımı İhaleleri Uygulama Yönetmeliği’nin eki Hizmet Alımlarına Ait Tip
Sözleşmenin “Cezalar ve Sözleşmenin feshi” başlıklı 16’ncı maddesi ile ilgili olan 26 no.lu
dip notta “…Bu maddede, aşağıdaki bentlerden işin niteliğine uygun olanı idare tarafından
KAMU İHALE KURULU KARARI
Toplantı No
Gündem No
Karar Tarihi
Karar No
: 2021/035
: 25
: 25.08.2021
: 2021/UH.II-1584
belirtilecektir.
(1) Kısmi kabul öngörülmeyen işlerde, madde metni aşağıdaki şekilde düzenlenecektir:
Yüklenicinin işi süresinde bitirmemesi durumunda, en az on gün süreli yazılı ihtar yapılarak
gecikilen her takvim günü için sözleşme bedelinin [bu kısma % 1’den fazla olmamak üzere
oran yazılacaktır] tutarında ceza kesilecektir. Ancak gecikmeden kaynaklanan aykırılığın işin
niteliği gereği giderilmesinin mümkün olmadığı hallerde, 4735 sayılı Kanunun 20 nci
maddesinin (b) bendine göre protesto çekmeye gerek kalmaksızın sözleşme idarece
feshedilebilecektir. Sözleşmenin feshedilmemesi halinde ise sözleşme bedeli üzerinden
yukarıda belirtilen oranda ceza uygulanacaktır.
(2) Kısmi kabul öngörülen işlerde, madde metni aşağıdaki şekilde düzenlenecektir:
Yüklenicinin işin kısmi kabule konu olan kısmını süresinde tamamlamaması durumunda en az
on gün süreli yazılı ihtar yapılarak gecikilen her takvim günü için süresinde tamamlanmayan
kısmın bedelinin yüzde [bu kısma % 1’den fazla olmamak üzere oran yazılacaktır] tutarında
ceza kesilecektir. Ancak gecikmeden kaynaklanan aykırılığın işin niteliği gereği giderilmesinin
mümkün olmadığı hallerde, 4735 sayılı Kanunun 20 nci maddesinin (b) bendine göre protesto
çekmeye gerek kalmaksızın sözleşme idarece feshedilebilecektir. Sözleşmenin feshedilmemesi
halinde ise sözleşme bedeli üzerinden yukarıda belirtilen oranda ceza uygulanacaktır.
(3) İşin özelliği gereği sürekli tekrar eden nitelikteki işlerde, madde metni aşağıdaki
şekilde düzenlenecektir:
İşin tekrar eden kısımlarının sözleşmeye uygun olarak gerçekleştirilmemesi halinde, her
bir aykırılık için ayrı ayrı uygulanmak üzere sözleşme bedelinin [bu kısma % 1’den fazla
olmamak üzere oran yazılacaktır] tutarında ceza kesilecektir. Bu aykırılıkların [bu kısma
2’den az olmamak üzere asgari aykırılık sayısı yazılacaktır]’den fazla olması halinde ayrıca
4735 sayılı Kanunun 20 nci maddesinin (b) bendine göre protesto çekmeye gerek kalmaksızın
sözleşme idarece feshedilebilecektir. Ancak [bu kısma ağır aykırılık halleri yazılacaktır]
hallerinde, aykırılık bir defa gerçekleşmiş olsa dahi 4735 sayılı Kanunun 20 nci maddesinin
(b) bendine göre protesto çekmeye gerek kalmaksızın sözleşme idarece feshedilebilecektir...”
açıklaması,
İdari Şartname’nin “İhale konusu işe/alıma ilişkin bilgiler” başlıklı 2’nci maddesinde
“…2.1. İhale konusu işin/alımın;
a) Adı: TÜBİTAK Başkanlığı ve Ankara'daki bağlı birimlerin 01/09/2021-30/06/2022
tarihleri arasında tabildot mutfağı öğle yemeği (malzeme dahil) hizmet alımı
b) Türü: Hizmet alımı
c) İlgili Uygulama Yönetmeliği: Hizmet Alımı İhaleleri Uygulama Yönetmeliği
ç) Yatırım proje no'su (yapım işlerinde): Bu madde boş bırakılmıştır.
d) Kodu:
e) Miktarı:
Toplam 629.835 adet [Günlük 2.985 adet X 211 gün] tabildot mutfağı öğle yemeği
(malzeme dahil) pişirilmesi, mutfaklara taşınması, korunması ve her türlü servis hizmetleri ile
bulaşıkların toplanıp yıkanması hizmet alımı…” düzenlemesi,
Sözleşme Tasarısı’nın “Cezalar ve sözleşmenin feshi” başlıklı 16’ncı maddesinde
“…16.1. İdare tarafından uygulanacak cezalar aşağıda belirtilmiştir:
16.1.1. İşin tekrar eden kısımlarının sözleşmeye uygun olarak gerçekleştirilmemesi
halinde, her bir aykırılık için ayrı ayrı uygulanmak üzere sözleşme bedelinin Binde 0,5
tutarında ceza kesilecektir. Bu aykırılıkların 20 'den fazla olması halinde ayrıca 4735 sayılı
KAMU İHALE KURULU KARARI
Toplantı No
Gündem No
Karar Tarihi
Karar No
: 2021/035
: 25
: 25.08.2021
: 2021/UH.II-1584
Kanunun 20 nci maddesinin (b) bendine göre protesto çekmeye gerek kalmaksızın sözleşme
feshedilebilecektir. Ancak günlük üretmesi gereken ana sıcak yemeği zamanında üretmemesi
hallerinde, aykırılık bir defa gerçekleşmiş olsa dahi 4735 sayılı Kanunun 20 nci maddesinin
(b) bendine göre protesto çekmeye gerek kalmaksızın sözleşme feshedilebilecektir.
16.1.2. 16.1.1 nci maddede belirtilen haller dışında kalan
1. Çalışan personelin, hizmet sunulan alanların, gıda madde ve malzemelerin; temizlik
kurallarına uygun olmadığının tespit edilmesi,
2. İdarenin mutfak ve yemekhanelerine girişinde veya daha sonra yemek pişirilmesi
veya dağıtılması sırasında; gıda maddelerinde kaliteye uyulmadığının Yemekhane Kontrol
Teşkilatı tarafından tutulan tutanakla tespiti,
3. Yüklenici tarafından satın alınan mamul gıda maddelerinin veya pişirilen
yemeklerin, gıda analizine gönderilmesi sonucu, Türk Gıda Kodeksi Yönetmeliğine
uygunsuzluğunun tespiti,
4. Yemek pişirilmesi ve dağıtılması sırasında gramaja uyulmadığının tespiti,
5. Yüklenicinin, teknik şartnamede belirtilen bakım ve onarım işlerini zamanında
yaptırmadığının, eksikleri zamanında tamamlamadığının Yemekhane Kontrol Teşkilatınca
tutanakla tespit edilmesi (Ceza kesilmekle birlikte gerekli bakım, onarım işleri İdarece
yaptırılarak yüklenicinin aylık istihkakından mahsup edilir. ),
6. Teknik Şartnamenin 5.A.3. maddesi gereğince her üç ayın sonunda tespit edilen
eksiklerin 10 (on) iş günü içinde tamamlanmadığının Yemekhane Kontrol Teşkilatınca
tutanakla tespit edilmesi halinde (Ceza kesilmekle birlikte tespit edilen eksikler İdarece
tamamlanarak yüklenicinin aylık istihkakından mahsup edilir.),
7. Bu şartnamede belirtilen zorunlu nedenler olmadıkça, Yüklenicinin işi aksatması
veya İdarenin yemek talebinin karşılanmaması (Ceza kesilmekle birlikte, İdarece temin
edilecek yemeğin bedeli, Yüklenici tarafından ödenir. Aksi takdirde protesto çekmeye ve
hüküm almaya gerek kalmaksızın Yüklenicinin hak edişinden kesilerek ilgilisine İdare
tarafından ödenir.),
8. İdarenin kabul ettiği kılık kıyafete uygun ve temiz giyinmeyen işçi tespit edilmesi
(Birinci kez durum ihtaren kendilerine tutanakla bildirilir. 24 saat içinde gerekli önlem
alınmadığı takdirde; her gün için ayrı ayrı olmak üzere hatalı görülen her personel için),
9. Yüklenicinin; Teknik Şartnamenin EK-1'de belirtilen işçi sayısının altında personel
çalıştırması (günlük her personel için),
10. Teknik Şartnamenin 5.A.2. maddesi gereğince servislerle yapılan sözleşmelerin bir
örneğinin İdareye teslim edilmemesi,
11. Teknik şartnamenin 5.A.28. Bendinde yer alan hususlara aykırı bir şekilde yemek
taşınması,
12. Teknik şartnamenin 5.B.12. Bendinde yer alan eğitimlerin yaptırılmaması,
13. Teknik şartnamenin 5.B.13. Bendinde yer alan eğitimlerin yaptırılmaması,
14. İdarece verilen siparişin altında üretim yapılmasının tespit edilmesi halinde
(menüdeki her bir yemek çeşidi için),
15. Yüklenicinin; Teknik şartnamenin 5. C- GIDA MADDELERİNE İLİŞKİN maddesi
gereği temin etmesi gereken et, sebze, meyve, vb. malzemeleri zamanında getirmemesi,
16. Yüklenici; teknik şartnamenin 5. A. 7. bendi gereği belirlenen limitler ve sigorta
türleri kapsamında yaptırması gereken sigorta poliçelerini zamanında yaptırmaması,
17. İdarece, Yüklenicinin hakedişi aldığı gün dahil 3 (üç) iş günü içinde işçi
ücretlerinin tamamını ödemediği tespit edilirse (Personelin bir kısmına ödeme yapılması ceza
kesilmesini engellemez.),
KAMU İHALE KURULU KARARI
Toplantı No
Gündem No
Karar Tarihi
Karar No
: 2021/035
: 25
: 25.08.2021
: 2021/UH.II-1584
18. Yüklenici; teknik şartnamenin 5.A.29. bendi gereği üretim yapılan mutfaklardan,
yemekhanelere gönderilecek olan yemekleri en geç 11.45 te teslim etmemesi ve saat 12:00'da
servise hazır hale getirmemesi,
19. Yüklenici; teknik şartnamenin 5.B.7. bendindeki yükümlülüklerini yerine
getirmemesi,
20. Yüklenici; teknik şartnamenin 5.B.8. bendindeki yükümlülüklerini yerine
getirmemesi,
21. Yukarıda belirtilen durumların haricinde teknik şartname hükümlerine aykırı
tutanakla tespit edilen kusurun, aynı gün içinde düzeltilmesi gerekmektedir. Düzeltilmesi gün
içerisinde mümkün olmayan kusurlar İdarenin belirleyeceği süre içerisinde düzeltilecektir.
Cezayı gerektiren durum İdarece belirlenen süre içinde Yüklenici tarafından giderilmediği
takdirde; giderilmeyen her gün için,
durumlarda en az on gün süreli yazılı ihtar yapılarak gecikilen her takvim günü için
sözleşme bedelinin Binde 0,5 tutarında ceza uygulanacaktır. Ancak söz konusu aykırılığın işin
niteliği gereği giderilmesinin mümkün olmadığı hallerde, 4735 sayılı Kanunun 20 nci
maddesinin (b) bendine göre protesto çekmeye gerek kalmaksızın sözleşme idarece
feshedilebilecektir. Sözleşmenin feshedilmemesi halinde ise sözleşme bedeli üzerinden
yukarıda belirtilen oranda ceza uygulanacaktır.
16.1.3. Kesilecek cezanın toplam tutarı, hiçbir durumda, sözleşme bedelinin % 30'unu
geçemez. Toplam ceza tutarının, sözleşme bedelinin % 30'unu geçmesi durumunda, bu orana
kadar uygulanacak cezanın yanı sıra 4735 sayılı Kanunun 20 nci maddesinin (b) bendine
göre protesto çekmeye gerek kalmaksızın sözleşme feshedilecektir.
16.2. Yukarıda belirtilen cezalar ayrıca protesto çekmeye gerek kalmaksızın
yükleniciye yapılacak ödemelerden kesilir. Cezanın ödemelerden karşılanamaması halinde
ceza tutarı yükleniciden ayrıca tahsil edilir.
16.3. İhtarda belirtilen sürenin bitmesine rağmen aynı durumun devam etmesi halinde,
ayrıca protesto çekmeye gerek kalmaksızın kesin teminat ve varsa ek kesin teminat gelir
kaydedilir ve sözleşme feshedilerek hesabı genel hükümlere göre tasfiye edilir.
16.4. Sözleşmenin uygulanması sırasında yüklenicinin 4735 sayılı Kanunun 25 inci
maddesinde sayılan yasak fiil veya davranışlarda bulunduğunun tespit edilmesi, halinde ise
ayrıca protesto çekmeye gerek kalmaksızın kesin teminat ve varsa ek kesin teminatlar gelir
kaydedilir ve sözleşme feshedilerek hesabı genel hükümlere göre tasfiye edilir…”
düzenlemesi,
Teknik Şartname’nin “Hizmetin Konusu” başlıklı 1’inci maddesinde “…TÜBİTAK
Başkanlığı ve Ankara'daki Bağlı Birimlerinde çalışan personeli ile müsaadeli misafirlere,
taşeron firma elemanlarına ve İDARE'nin uygun göreceği diğer kişilere İDARE tarafından
bildirilecek sayıda;
1. Haftanın 5 (beş) iş gününde öğle yemeği üretim ve dağıtımının yapılması, İDARE' ce
belirlenecek sayıda kumanya (Cumartesi, Pazar ve resmi tatil günleri dâhil) hazırlanması,
2. Tüm bu işlemlere ait, malzeme alımı, depolama, hazırlama, tamamlama, pişirme,
dağıtım ve servisin yapılması, bulaşıkların yıkanması, mutfak, mutfak eklentileri ve
yemekhane salonlarının temizliği İle yemek yapımı ve hazırlığında kullanılan tüm demirbaş ve
malzemelerin temizlenmesi, bakımlarının yapılması ve benzeri faaliyetlerin yerine
getirilmesidir…” düzenlemesi yer almaktadır.
Bahse konu ihalenin “TÜBİTAK Başkanlığı ve Ankara'daki bağlı birimlerin
KAMU İHALE KURULU KARARI
Toplantı No
Gündem No
Karar Tarihi
Karar No
: 2021/035
: 25
: 25.08.2021
: 2021/UH.II-1584
01/09/2021-30/06/2022 tarihleri arasında tabildot mutfağı öğle yemeği (malzeme dahil)
hizmet alımı” işi olduğu, bu haliyle özelliği gereği sürekli tekrar eden nitelikte olduğu, söz
konusu işe ait Sözleşme Tasarısı’nın 16’ncı maddesinde yapılan düzenleme incelendiğinde,
16.1.1’inci maddede Tip Sözleşmenin aynı maddesinde yer verilen kurala uygun olarak 3
no.lu açıklamaya uygun şekilde, işin tekrar eden kısımlarının sözleşmeye uygun olarak
gerçekleştirilmemesi halinde, her bir aykırılık için ayrı ayrı uygulanmak üzere sözleşme
bedelinin binde 0,5’i tutarda ceza kesileceğinin düzenlendiği, maddenin devamında bu
aykırılığın 20'den fazla olması halinde ayrıca 4735 sayılı Kanunun 20’nci maddesinin (b)
bendine göre protesto çekmeye gerek kalmaksızın sözleşme feshedilebileceğinin belirtildiği
anlaşılmıştır.
Sözleşme Tasarısı’nın 16.1.2’nci maddesinde yapılan düzenleme incelendiğinde, bu
maddede özel aykırılık hallerinin ayrıca belirtildiği, özel aykırılık ile ilgili durumlarda en az
on gün süreli yazılı ihtar yapılarak gecikilen her takvim günü için sözleşme bedelinin binde
0,5 tutarında ceza uygulanacağı, söz konusu aykırılığın işin niteliği gereği giderilmesinin
mümkün olmadığı hallerde, 4735 sayılı Kanun’un 20’nci maddesinin (b) bendine göre
protesto çekmeye gerek kalmaksızın sözleşme idarece feshedilebileceği, sözleşmenin
feshedilmemesi halinde ise sözleşme bedeli üzerinden yukarıda belirtilen oranda ceza
uygulanacağı anlaşılmıştır.
Yine, Sözleşme Tasarısı’nın 16’ncı maddesinde yapılan düzenleme incelendiğinde,
16.1.2’nci maddesinin 9’uncu bendinde …“Yüklenicinin; Teknik Şartnamenin EK-1'de
belirtilen işçi sayısının altında personel çalıştırması (günlük her personel için)…”
düzenlemesi ile günlük her personel için Teknik Şartname’de belirtilen işçi sayısının altında
personel çalıştırılması durumunda en az on gün süreli yazılı ihtar yapılarak gecikilen her
takvim günü için sözleşme bedelinin binde 0,5 tutarında ceza uygulanacağı düzenlemesinin
yapıldığı,
Sözleşme Tasarısı’nın 16.1.2’nci maddesinin 1 ve 4’üncü bentlerinde “…1. Çalışan
personelin, hizmet sunulan alanların, gıda madde ve malzemelerin; temizlik kurallarına
uygun olmadığının tespit edilmesi,…
4. Yemek pişirilmesi ve dağıtılması sırasında gramaja uyulmadığının tespiti,…”
düzenlemesi ile çalışan personelin, hizmet sunulan alanların, gıda madde ve malzemelerin;
temizlik kurallarına uygun olmadığının tespit edilmesi ve yemek pişirilmesi ve dağıtılması
sırasında gramaja uyulmadığının tespiti durumlarında en az on gün süreli yazılı ihtar
yapılarak gecikilen her takvim günü için sözleşme bedelinin binde 0,5 tutarında ceza
uygulanacağı düzenlemesinin yapıldığı görülmüştür.
Sözleşme Tasarısı’nın 16.1.2’nci maddesinde yapılan düzenlemelerden bu maddede
belirlenen cezanın her bir özel aykırılık ile ilgili durumlarda uygulanacağı sonucuna
varılmıştır. Diğer bir ifadeyle; personel, temizlik, yemek, kalite, yemeklerin mevzuata uygun
olmaması, gramaja uyulmaması, mutfağın bakım ve onarımı, personelin kılık kıyafeti,
yemeklerin taşınması, sigorta gibi özel aykırılık hallerinin her bir tespitinde anılan cezaların
uygulanacağı anlaşılmıştır.
Başvuru sahibinin itirazen şikayet dilekçesinde belirttiği özel aykırılık halleri
incelendiğinde; Sözleşme Tasarısı’nın 16.1.2’nci maddesinin 1 ve 4’üncü bentlerinde yapılan
KAMU İHALE KURULU KARARI
Toplantı No
Gündem No
Karar Tarihi
Karar No
: 2021/035
: 25
: 25.08.2021
: 2021/UH.II-1584
düzenlemelerden personel, hizmet sunulan alan, gıda maddesi ve malzemelerinin temizlik
kurallarına uygun olmadığının her bir tespiti ve yemek pişirilmesi ve dağıtılması sırasında
gramaja uyulmadığının her bir tespiti durumunda anılan cezai müeyyidenin uygulanacağının
anlaşılacağı, dolayısıyla, Sözleşme Tasarısı’nın 16.1.2’nci maddesinde yapılan
düzenlemelerin teklif verilmesinde ve sözleşmenin uygulanması aşamasında tereddüde neden
olmayacağı, bu itibarla, başvuru sahibinin 1 (a) iddiasının yerinde olmadığı sonucuna
varılmıştır.
2) Başvuru sahibinin 2 ve 6’ncı iddialarına ilişkin olarak:
Teknik Şartname’nin “Hizmetin Esasları” başlıklı 2’nci maddesinde “…1.
YÜKLENİCİ hizmet süresince, TÜBİTAK Başkanlığı ve Ankara'daki Bağlı Birimlerinin
personeli için günlük toplam 2.985 öğün yemek verecektir.
…
Yemek sayıları Kurum çalışanları ile Kurumumuz' a hizmet veren YÜKLENİCİ'lere ait
çalışanların toplamından elde edilmiştir. Kurum dışı görevlendirmeler, mazeret ve yıllık izin
durumları ve hastalık halinde alınan raporlar bu sayıları etkilemektedir. Ayrıca proje
değerlendirme dönemlerinde üniversitelerden oldukça fazla sayıda panelist Kuruma gelmekte
ve yemek yiyen kişi sayısı artmaktadır. Bu nedenle yukarıda verilen sayılar tahminidir. Gerçek
sayılar İDARE tarafından bir gün önceden Yükleniciye bildirilecektir. Ayrıca; İDARE
tarafından çalışma saatlerinde yapılacak değişiklikler nedeniyle oluşacak artış ve azalışlar
Yükleniciye önceden bildirilecektir. Bu artış ve eksilişler Yüklenici tarafından peşinen kabul
edilir. Yüklenici bu durumda hiçbir hak talebinde bulunamaz, bunu kabul ve beyan eder.
…
2. YÜKLENİCİ' ye yemek ödemeleri günlük yemek yiyen kişi sayılarına göre
yapılır…” düzenlemesi,
“İdare'nin Yükümlülükleri” başlıklı 4’üncü maddesinde “…2.Fazla mesai
durumlarında yemek yenilip yenilmeyeceği ve yemekhaneye kaç kişilik yemek gönderileceği
en az 1 (bir) gün önceden YÜKLENİCİ’ ye bildirilecektir.
3.Günlük çıkacak öğle yemeği sayısı bir gün önceden YÜKLENİCİ' ye yazılı olarak
bildirilecektir. İDARE yemek mevcudunu azaltıp çoğaltmaya veya özel günler için yemek
çıkarttırmaya yetkilidir…” düzenlemesi,
“Yüklenici'nin Yükümlülükleri” başlıklı 5’inci maddesinde “…13.Günlük ekmek
sayısı, günlük yemek sayısı İle birlikte YÜKLENİCİ' ye verilecektir….
…
24. İDARE' nin talebi üzerine, tatil günlerinde de İDARE' nin bildireceği sayıda,
istenilen öğünlerde üretilecek olan yemekler İDARE' nin bildireceği yemekhanelere
götürülecek ve servis edilecektir.
…
26. Faturaya esas teşkil edecek öğün adedinin belirlenmesinde; kartlı sistem olan
işyerlerinde kartlı sistem verileri, kartlı sistemin olmadığı işyerlerinde İDARE' nin uygun
gördüğü yöntem sonucu oluşan veriler dikkate alınacaktır. İDARE’nin bildirdiği günlük
yemek sayısı ile yenen yemek sayısı arasında %10'un üzerinde fark olması durumunda,
İDARE'nin bildirdiği günlük yemek miktarının %90’ı YÜKLENİCİ' ye ödenir…” düzenlemesi
yer almaktadır.
KAMU İHALE KURULU KARARI
Toplantı No
Gündem No
Karar Tarihi
Karar No
: 2021/035
: 25
: 25.08.2021
: 2021/UH.II-1584
Başvuru sahibinin söz konusu iddiasına ilişkin olarak idarece “…Teknik Şartnamenin
“Yüklenicinin yükümlülükleri” başlıklı 5'nci maddesinin A fıkrasında “26.Faturaya esas
teşkil edecek öğün adedinin belirlenmesinde; kartlı sistem olan işyerlerinde kartlı sistem
verileri, kartlı sistemin olmadığı işyerlerinde İDARE' nin uygun gördüğü yöntem sonucu
oluşan veriler dikkate alınacaktır. İDARE' nin bildirdiği günlük yemek sayısı ile yenen yemek
sayısı arasında %10' un üzerinde fark olması durumunda, İDARE' nin bildirdiği günlük
yemek miktarının %90' ı YÜKLENİCİ' ye ödenir.” düzenlemesi yer almaktadır.
Başvuruya konu ihalenin malzemeli yemek alımı olduğu, ihale konusu yemek hizmet
alımı kapsamında toplam 629.835 öğün alınmasının öngörüldüğü, ihale konusu işte
çalıştırılacak personel için birim fiyat teklif cetvelinde ayrı satır açıldığı, isteklilerin personel
ve belirlenen öğün sayıları üzerinden tekliflerini oluşturmaları gerektiği,
Yemek hizmeti alımı ihalelerinde öğün miktarlarının idarece tahmini olarak
hesaplandığı, istekliler tarafından da tekliflerin idarece tahmini olarak belirlenen ve ihale
dokümanına yansıtılan öğün miktarlarına göre oluşturulacağı, idarece ihaleye çıkılmadan
önce ihtiyacın tespiti aşamasında tahmini olarak belirlenen öğün miktarlarının değişmesinin
(artması/azalması) söz konusu olabileceği, bu olası değişimler göz önünde tutularak tüketilen
yemek sayısı üzerinden ödeme yapılmasının ve İDARE'nin bildirdiği günlük yemek sayısı ile
yenen yemek sayısı arasında %10'un üzerinde fark olması durumunda İDARE'nin bildirdiği
günlük yemek miktarının %90'ının YÜKLENİCİ'ye ödeneceğinin düzenlendiği, söz konusu
düzenlemenin mevzuata aykırılık ve ihaleye teklif vermeye engel teşkil etmediği hususları bir
arada değerlendirildiğinde başvuru sahibinin iddiası yerinde bulunmamıştır…” ifadelerine
yer verilerek cevaplandığı görülmüştür.
Teknik Şartname’nin “Hizmetin Esasları” başlıklı 2’nci maddesinde ‘yükleniciye
yemek ödemelerinin günlük yemek yiyen kişi sayılarına göre yapılacağı” düzenlemesi;
“İdare'nin Yükümlülükleri” başlıklı 4’üncü maddesinde “günlük çıkacak öğle yemeği
sayısının bir gün önceden yükleniciye yazılı olarak bildirileceği” düzenlemesi ve
“Yüklenicinin Yükümlülükleri” başlıklı 5’inci maddesinde “idarenin bildirdiği günlük yemek
sayısı ile yenen yemek sayısı arasında %10’un üzerinde fark olması durumunda, idarenin
bildirdiği günlük yemek miktarının %90 ’inin yükleniciye ödeneceği ” düzenlemesi yer
almaktadır.
Yemek hizmetinin niteliği gereği hizmetten yararlanacakların sayısal değişiminin
olağan olduğu, yemek hizmeti alımı ihalelerinde öğün miktarlarının idarece tahmini olarak
hesaplandığı ve yaklaşık maliyetin idarece hesaplanan bu öğün miktarlarına göre belirlendiği,
istekliler tarafından da tekliflerin idarece tahmini olarak belirlenen ve ihale dokümanına
yansıtılan öğün miktarlarına göre oluşturulacağı, işin yürütümü sırasında yemek yiyecek kişi
sayılarındaki değişimlere paralel olarak, idarece ihaleye çıkılmadan önce ihtiyacın tespiti
aşamasında tahmini olarak belirlenen öğün miktarlarının değişmesinin (artması/azalması) söz
konusu olabileceği, bu olası değişimler göz önünde tutularak öğün sayısının istekliye
bildirilmesi ve her durumda tüketilen yemek sayısı üzerinden ödeme yapılmasının
düzenlendiği, aksi takdirde idarenin faydalanmadığı/almadığı hizmetin bedelini ödemekle
karşı karşıya kalarak kamu zararına sebep olacağı, ayrıca idarenin bildirdiği günlük yemek
sayısı ile yenen yemek sayısı arasında %10'un üzerinde fark olması durumunda, idarenin
bildirdiği günlük yemek miktarının %90’ının yükleniciye ödeneceğinin düzenlenerek sadece
yemek miktarındaki aşırı fark olmasına karşı da düzenleme yaptığı hususları bir arada
KAMU İHALE KURULU KARARI
Toplantı No
Gündem No
Karar Tarihi
Karar No
: 2021/035
: 25
: 25.08.2021
: 2021/UH.II-1584
değerlendirildiğinde söz konusu doküman düzenlemelerinin mevzuata uygun olduğu ve
ihaleye teklif vermeye engel teşkil etmediği, bu nedenle anılan iddia ile ilgili olarak yapılan
düzenlemelerde mevzuata aykırılık olmadığı sonucuna varılmıştır.
3) Başvuru sahibinin 3’üncü iddiasına ilişkin olarak:
Kamu İhale Genel Tebliği’nin “Hizmet alımı ihalelerinde sınır değer tespiti ve aşırı
düşük tekliflerin değerlendirilmesi” başlıklı 79’uncu maddesinde “…79.2.6. Malzemeli yemek
hizmet alımı ihalelerinde aşırı düşük tekliflerin değerlendirilmesinde kullanılmak üzere teknik
şartnamede asgari iki haftalık örnek menü düzenlemesi yapılır ve bu menüde yer alan
yemeklerin içerikleri ile çiğ girdi miktarları belirtilir.
Bu ihalelerde; teklifi aşırı düşük bulunan istekli öncelikle “ana girdi”, “işçilik” ve
“yardımcı gider” oranlarının belirtildiği Malzemeli Yemek Sunumu Hesap Cetvelini (Ek- H.4)
hazırlayarak açıklaması kapsamında sunar. Açıklamanın geçerli kabul edilebilmesi için
“(Ana Girdi Maliyeti+İşçilik Maliyeti)/Toplam Teklif Tutarı” oranının 0,80’den az ve
0,95’den çok olmaması gerekir. Oran belirtmeyen veya belirttiği oran 0,80’den az veya
0,95’den çok olan isteklilerin teklifleri reddedilir.
Bu maddede yer alan ana girdi ibaresi kapsamında, kırmızı et; beyaz et; balık;
işlenmiş et ürünleri (sucuk, salam, sosis, kavurma gibi); kuru gıdalar (pirinç, bulgur, nohut,
mercimek, kuru fasulye gibi); sebze; meyve; toz şeker, süt; yoğurt, ayran; yağ ürünleri
(ayçiçek yağı, zeytinyağı, tereyağı) kahvaltı malzemeleri (peynir, zeytin, yumurta, reçel, bal
gibi); pet su, ekmek açıklama yapılacak unsurlar olarak dikkate alınır. İdarenin ihale
dokümanında bu girdilerin dışında ana girdi niteliğinde malzeme içeren yemek öğünü
düzenlemesi durumunda aşırı düşük teklif açıklama yazısında açıklama istenecek unsurlar
arasında bu malzemelerin de belirtilmesi zorunludur. Bu çerçevede, isteklinin beyan ettiği
orana uygun teklif sunması durumunda, yemek pişirilmesi için gerekli enerji giderleri
,
(doğalgaz, LPG gibi), temizlik malzemeleri, su, sigorta giderleri ilaçlama ve hijyen sağlama
giderleri, bakım onarım, amortisman, nakliye, sözleşme giderleri ve genel giderler, portör
muayenesi ve tali çiğ girdiler (tuz, baharat, tatlandırıcı vb.) gibi unsurlar “yardımcı girdiler”
başlığında değerlendirilir ve bu unsurlar için açıklama sunulması gerekmez…” açıklaması,
İdari Şartname’nin “İşin yapılacağı yerin görülmesi” başlıklı 12’nci maddesinde
“12.1. İşin yapılacağı yeri ve çevresini görmek, inceleme yapmak, teklifini hazırlamak ve
taahhüde girmek için gerekli olabilecek tüm bilgileri temin etmek isteklinin
sorumluluğundadır. İşyeri ve çevresinin görülmesiyle ilgili bütün masraflar istekliye aittir.
12.2. İstekli, işin yapılacağı yeri ve çevresini görmekle; işyerinin şekline ve
mahiyetine, iklim şartlarına, işin gerçekleştirilebilmesi için yapılması gerekli çalışmaların ve
kullanılacak malzemelerin miktar ve türü ile işyerine ulaşım ve şantiye kurmak için gerekli
hususlarda maliyet ve zaman bakımından bilgi edinmiş; teklifini etkileyebilecek riskler,
olağanüstü durumlar ve benzeri diğer unsurlara ilişkin gerekli her türlü bilgiyi almış sayılır.
12.3. İstekli veya temsilcilerinin işin yapılacağı yeri görmek istemesi halinde, işin
gerçekleştirileceği binaya ve/veya araziye girilmesi için gerekli izinler İdare tarafından
verilecektir.
12.4. Tekliflerin değerlendirilmesinde, isteklinin işin yapılacağı yeri incelediği ve
teklifini buna göre hazırladığı kabul edilir…” düzenlemesi,
“Teklif fiyata dahil olan giderler” başlıklı 25’inci maddesinde “…25.1. Sözleşmenin
KAMU İHALE KURULU KARARI
Toplantı No
Gündem No
Karar Tarihi
Karar No
: 2021/035
: 25
: 25.08.2021
: 2021/UH.II-1584
uygulanması sırasında ilgili mevzuat gereğince yapılacak ulaşım, sigorta, vergi, resim, harç
vb. giderleri yükleniciye aittir.
25.2. 25.1. maddesinde yer alan gider kalemlerinde artış olması ya da benzeri yeni
gider kalemlerinin oluşması hallerinde, teklif edilen fiyatın bu tür artış ya da farkları
karşılayacak payı içerdiği kabul edilir. Yüklenici, bu artış ve farkları ileri sürerek herhangi bir
hak talebinde bulunamaz…” düzenlemesi,
Sözleşme Tasarısı’nın “Sözleşme kapsamında yaptırılabilecek ilave işler, iş eksilişi ve
işin tasfiyesi” başlıklı 29’uncu maddesinde “…29.1. Öngörülemeyen durumlar nedeniyle iş
artışının zorunlu olması halinde, işin;
a) Sözleşmeye konu hizmet içinde kalması,
b) İdareyi külfete sokmaksızın asıl işten ayrılmasının teknik veya ekonomik olarak
mümkün olmaması,
şartlarıyla, sözleşme bedelinin % 20'sine kadar oran dahilinde, süre hariç sözleşme ve
ihale dokümanındaki hükümler çerçevesinde ilave iş aynı yükleniciye yaptırılabilir.
İşin bu şartlar dahilinde tamamlanamayacağının anlaşılması durumunda ise artış
yapılmaksızın hesabı genel hükümlere göre tasfiye edilir. Bu durumda, yüklenicinin sözleşme
bedeli tamamlanıncaya kadar işi ihale dokümanı ve sözleşme hükümlerine uygun olarak
yerine getirmesi zorunludur.
Bu ihalede 4735 sayılı Kamu İhale Sözleşmeleri Kanununun 24 üncü maddesi
çevresinde iş eksilişi yapılabilir. İhale konusu işin sözleşme bedelinin % 80'inden daha düşük
bedelle tamamlanacağının anlaşılması halinde ise, yükleniciye, yapmış olduğu gerçek
giderler ve yüklenici kârına karşılık olarak, sözleşme bedelinin % 80'i ile sözleşme fiyatlarıyla
yaptığı işin tutarı arasındaki bedel farkının % 5'i ödenir…” düzenlemesi,
Teknik Şartname’nin “Yüklenici' nin Yükümlülükleri” başlıklı 5’inci maddesinde
“…14. Yemek malzemesi girdilerinin, onaylı yemek listesine ve bildirilen yemek sayısına göre
tespit ve tedariki, soğutma odası, depo, kiler ve mutfağa nakli, sıhhi koşullarda muhafazası,
yemeğin hazırlanması, pişirilmesi, benmari' ye nakli ve benmari' de muhafazası, tevzi/sunuşu,
yemek salonlarının tertip ve düzeni, tüm depo, bulaşıkhane, mutfak ve salonların sıhhi
şartlarda temizliği ve muhafazası, bulaşıkların yıkanması, soğutma odaları, depo ve
makinelerin, teçhizat ve levazımatın kabul edilen standartlarda tertip ve muhafazası, sağlam
ve çalışır halde bulundurulması gibi tabldot hizmeti dahilinde yapılacak tüm işler
YÜKLENİCİ' ye aittir.
41. Üretim mutfaklarında ve bulaşıkhanelerde bulunan yağ tutucuların bakım ve
temizliği Yüklenici tarafından yapılacaktır. Temizlikte kullanılacak malzemelerde İDARE'nin
onayı alınacak ve “Yemekhane Kontrol Teşkilatı" gözetiminde YÜKLENİCİ tarafından
yapılacaktır.
42. Mutfak, bulaşıkhane, yemek salonu ve bunların müştemilatında yapılacak temizlik
ve dezenfeksiyon işlemlerinde kullanılacak olan temizlik ve sarf malzemeleri YÜKLENİCİ
tarafından karşılanacak, kullanılacak malzemeler için İDARE'nin onayı alınacak, bir aylık
tüketilecek miktar stoklarda hazır bulundurulacak ve Yemekhane Kontrol Teşkilatı
gözetiminde kullanılacaktır. Ayrıca, personel mutfakta bulunduğu süre zarfında İş elbiselerini
giyecektir. Saçlar kep veya bone ile kapatılacak, eller dezenfekte edilmiş, eldivenli olacak ve
dezenfekte edilmiş ayakkabı/çizme giyilecektir. Yemekhaneye dışarıdan gelen misafirler için
önlük bulundurulacaktır. Kullanılan eldiven, maske, bone ve misafir önlüğü bir kez kullanılan
cinsten olacaktır. Ayrıca YÜKLENİCİ işe başladığı gün Kurum Personeli' nin kullanacağı el
KAMU İHALE KURULU KARARI
Toplantı No
Gündem No
Karar Tarihi
Karar No
: 2021/035
: 25
: 25.08.2021
: 2021/UH.II-1584
dezenfektan sıvısını ve makinelerini yemek servis sırasından önce monte ettirecektir.
43. Kullanılacak olan temizlik malzemeleri İle ilgili hususlar EK 4’ de açıklanmıştır.
Ayrıca, söz konusu malzemeler sağlığa zararlı olmayacak ve temizlenen yere zarar
vermeyecek kalitede olacaktır. Temizlik ve dezenfeksiyon işlemlerinde; Yemekhane Kontrol
Teşkilatı' nin onayladığı evsaf, kalite ve markadaki malzemeler kullanılacaktır. Bu malzemeler
(TSE ve ISO) standart normlarına uygun olacaktır. Malzemelerin teslimi sırasında malzeme
güvenlik bilgi formları da İDARE'ye teslim edilecektir…” düzenlemesi,
“Temizlik Malzemeleri İle İlgili Hususlar” başlıklı EK 4’üncü maddesinde
“…1.YÜKLENİCİ, temizlik ürünlerini kullanacak tüm personeli İçin aşağıdaki konularda
teorik ve işbaşı eğitimleri verecek ve bu eğitimlerin tedarikçi deterjan firmasınca da
desteklenip belgelendirilmesini isteyecektir. Ayrıca, düzenlenen bu belgelerin bir kopyasını
İDARE' ye periyodik olarak verecektir.
Eğitim Konuları:
a. Ürünlerin depolanması, taşınması ve kullanımı sırasında dikkat edilecek güvenlik
kuralları ve İlk yardım önlemleri,
b. Ürünlerin doğru olarak ve uygulama talimatları doğrultusunda kullanımı,
c. Kişisel temizlik ve hijyen,
d. Mutfak temizliği ve hijyeni,
e. Bulaşık makinesinin doğru kullanımı ve bakımı.
YÜKLENİCİ, temizlik ürünlerini temin ettiği tedarikçi firmadan; bu ürünlerin
kullanılacağı mahallere İDARE' nin uygun gördüğü zamanlarda servis hizmeti verilmesi
hususunda taahhüt alacak ve servis hizmetini verecek deterjan firmasının düzenleyeceği
matbu servis raporlarının bir örneğini Yemekhane ve Yemek Denetim Komisyonuna verecektir.
2. YÜKLENİCİ, temizlik kontrolleri sırasında aşağıdaki hususlar ile ilgili yazılı servis
raporu düzenleterek Yemekhane Kontrol Teşkilatına verecektir.
a. Bulaşık makinesinde yıkanan malzemelerin temizlik sonuçları kontrol edilecektir.
b. YÜKLENİCİ, temizlik ürünlerinin doğru kullanımını sağlamak amacıyla; tedarikçi
firmaya kurduracağı dozaj sistemlerinin kalibrasyon ayarlarını ve bakım çalışmalarını
İDARE' nin uygun gördüğü zamanlarda yaptıracaktır.
c. Mutfak ve yemekhaneler içinde yer almakta olan, gıda ile İlgili tüm unsurların
temizlik ve hijyen kontrolleri aralıksız yapılacaktır.
d. Temizlik ile ilgili kimyasalların, görevli personel tarafından doğru kullanıp
kullanılmadığını kontrol ettirerek rapor tutacaktır.
3. Kullanımı Yemekhane Kontrol Teşkilatınca uygun görülen ürün ve sistemlerin
teminine ilişkin; YÜKLENİCİ ve tedarikçi firma arasında yapılacak anlaşmanın bir örneği 15
(on beş) gün içinde Yemekhane Kontrol Teşkilatına ibraz edilecektir.
4. İDARE, YÜKLENİCİ' nin anlaşma yaptığı tedarikçi firmayla ilgili olarak
YÜKLENİCİ' den;
a) Sağlık Bakanlığı onaylı 'Deterjan Kayıt Örneği' ve 'Güvenlik Bilgi Formu'
belgelerini, b) Dezenfektan maddelerin, 'Biyosidal Ruhsat' larını
c) Ürünler yerli ise TC Sağlık Bakanlığı Ruhsatnamesi' ni, ürünler ithal ise TC Sağlık
Bakanlığı İthal İzin Belgesi' ni,
d) Dezenfektan maddelere ait akredite olmuş laboratuvarlar tarafından yapılan
mikrobiyolojik etkinlik testlerini gösterir analiz raporlarını,
e) Ürünlere ait kalite belgelerini isteyecektir. YÜKLENİCİ bu belgeleri anlaşma
örneğiyle beraber İDARE' ye teslim edecektir.
KAMU İHALE KURULU KARARI
Toplantı No
Gündem No
Karar Tarihi
Karar No
: 2021/035
: 25
: 25.08.2021
: 2021/UH.II-1584
5. Açık, ambalajı olmayan ürünler asla kullanılmayacaktır…” düzenlemesi yer
almaktadır.
İdarece hazırlanan birim fiyat teklif cetvelinde idarenin farklı birimlerinde verilmesi
öngörülen yemek öğünleri için birer satır açıldığı, niteliğine göre işçilik kalemleri için de ayrı
satırların açıldığı, temizlik malzemelerine ilişkin ayrı bir satır açılmadığı görülmüştür.
İdari Şartname'nin 12'nci maddesi gereğince işin yapılacağı yerin ve çevresinin
gezilmesi, incelenmesi ve bu kapsamda teklif hazırlanması için gerekli olabilecek tüm
bilgilerin temin edilmesinin isteklinin sorumluluğunda olduğu, yine isteklilerin işin
gerçekleştirilebilmesi için yapılması gerekli çalışmaların ve kullanılacak malzemelerin miktar
ve türü ile gerekli hususlarda maliyet bakımından bilgi edinmiş olduğunun sayılacağı dikkate
alındığında, Teknik Şartname'nin ilgili maddelerinde bahsi geçen gider kalemlerinin miktar
ve özelliklerine ilişkin bilgiye anılan Şartname düzenlemelerinde yer verilmemiş olmasının
İdari Şartname'nin 12'nci maddesi uyarınca istekliye yüklenilen sorumluluğu ortadan
kaldırmayacağı,
İhaleye konu işin malzeme dâhil yemek hazırlanması ve dağıtımı olduğu, tekliflerin
öğün adedi üzerinden oluşturulacağı, ihale konusu iş kapsamında kullanılacak temizlik
malzemelerinin giderinin ihale dokümanında yer verilen düzenlemeler ve maliyet unsurlarına
ilişkin açıklamalar dikkate alınarak ihale konusu alanda faaliyet gösteren tecrübe sahibi
olması beklenen istekliler tarafından, Teknik Şartname'de belirlenen esaslar dâhilinde
hesaplanacak öğün maliyetine dâhil edilmek suretiyle teklif birim fiyatlarının
oluşturulabileceğinin açık olduğu;
Kamu İhale Genel Tebliği açıklamaları uyarınca malzemeli yemek hizmeti alımı
ihalelerinde isteklilerin teklif fiyatlarını oluştururken idare tarafından hazırlanan örnek
menüdeki girdiler ve işçilik giderlerini esas alarak teklif ettikleri birim fiyatı oluşturmaları
(ana girdi- işçilik ve yardımcı girdiler) ve aşırı düşük teklif açıklamalarında da bu şekilde
teklif ettikleri birim fiyatı açıklamaları gerektiği, temizlik malzemeleri giderlerinin “yardımcı
girdiler” başlığında değerlendirildiği ve bu unsurlar için açıklama sunulması gerekmediği
hususları göz önünde bulundurulduğunda, söz konusu giderlere yönelik olarak istekliler
tarafından öğün maliyetine dâhil edilmek suretiyle teklif birim fiyatlarının oluşturulabileceği,
dolayısıyla, temizlik giderine ilişkin olarak birim fiyat teklif cetvelinde ayrı satır açılmasına
gerek bulunmadığı,
Diğer taraftan, işe ait Sözleşme Tasarısı’nın 29’uncu maddesinde yer alan
düzenlemenin Hizmet Alımlarına Ait Tip Sözleşme’nin “Sözleşme kapsamında
yaptırılabilecek ilave işler, iş eksilişi ve işin tasfiyesi” başlıklı 29’uncu maddesinde yer
verilen hüküm ile aynı içeriğe sahip olduğu ve gerek söz konusu düzenlemede ve gerekse
birim fiyat teklif cetvelinde (temizlik giderine ayrı satır açılmaması) mevzuata herhangi bir
aykırılık olmadığı, bu bağlamda söz konusu düzenlemenin bu konuda bir belirsizliğe yol
açmayacağı ve ihaleye teklif verilmesine engel teşkil etmediği, başvuru sahibinin iddiasının
yerinde olmadığı sonucuna varılmıştır.
4) Başvuru sahibinin 4 ve 9’uncu iddialarına ilişkin olarak:
4857 sayılı İş Kanunu’nun “Tanımlar” başlıklı 2’nci maddesinin altıncı fıkrasında
“…Bir işverenden, işyerinde yürüttüğü mal veya hizmet üretimine ilişkin yardımcı işlerinde
KAMU İHALE KURULU KARARI
Toplantı No
Gündem No
Karar Tarihi
Karar No
: 2021/035
: 25
: 25.08.2021
: 2021/UH.II-1584
veya asıl işin bir bölümünde işletmenin ve işin gereği ile teknolojik nedenlerle uzmanlık
gerektiren işlerde iş alan ve bu iş için görevlendirdiği işçilerini sadece bu işyerinde aldığı işte
çalıştıran diğer işveren ile iş aldığı işveren arasında kurulan ilişkiye asıl işveren-alt işveren
ilişkisi denir. Bu ilişkide asıl işveren, alt işverenin işçilerine karşı o işyeri ile ilgili olarak bu
Kanundan, iş sözleşmesinden veya alt işverenin taraf olduğu toplu iş sözleşmesinden doğan
yükümlülüklerinden alt işveren ile birlikte sorumludur…” hükmü,
“Bazı kamu kurum ve kuruluşlarında çalışanların kıdem tazminatı” başlıklı 112’nci
maddesinde “…Kanuna veya kanunun verdiği yetkiye dayanılarak kurulan kurum ve
kuruluşların haklarında bu Kanun ve 854, 5953, 5434 sayılı kanunların hükümleri
uygulanmayan personeli ile kamu kuruluşlarında sözleşmeli olarak istihdam edilenlere
mevzuat veya sözleşmelerine göre kıdem tazminatı niteliğinde yapılan ödemeler kıdem
tazminatı sayılır.
4/1/2002 tarihli ve 4734 sayılı Kamu İhale Kanununun 62 nci maddesinin birinci
fıkrasının (e) bendi kapsamında alt işverenler tarafından çalıştırılan işçilerin kıdem
tazminatları;
a) Alt işverenlerinin değişip değişmediğine bakılmaksızın aralıksız olarak aynı kamu
kurum veya kuruluşuna ait işyerlerinde çalışmış olanların bu şekilde çalışmış oldukları
sürelere ilişkin kıdem tazminatına esas hizmet süreleri, aynı kamu kurum veya kuruluşuna ait
işyerlerinde geçen toplam çalışma süreleri esas alınarak tespit olunur. Bunlardan son alt
işverenleri ile yapılmış olan iş sözleşmeleri 1475 sayılı İş Kanununun 14 üncü maddesine
göre kıdem tazminatı ödenmesini gerektirecek şekilde sona ermiş olanların kıdem tazminatları
ilgili kamu kurum veya kuruluşları tarafından,
b) Aynı alt işveren tarafından ve aynı iş sözleşmesi çerçevesinde farklı kamu kurum veya
kuruluşlarında çalıştırılmış olan işçilerden iş sözleşmeleri 1475 sayılı İş Kanununun 14 üncü
maddesine göre kıdem tazminatı ödenmesini gerektirecek şekilde sona ermiş olanlara, 4734
sayılı Kanunun 62 nci maddesinin birinci fıkrasının (e) bendi kapsamında farklı kamu kurum
ve kuruluşuna ait işyerlerinde geçen hizmet sürelerinin toplamı esas alınarak çalıştırıldığı son
kamu kurum veya kuruluşu tarafından,
işçinin banka hesabına yatırılmak suretiyle ödenir.
Alt işveren ile yapmış olduğu iş sözleşmesi sona ermediği gibi, alt işveren tarafından
4734 sayılı Kanun kapsamında bulunan idarelere ait işyerleri dışında bir işyerinde
çalıştırılmaya devam olunan ve bu şekilde çalıştırıldığı sırada iş sözleşmesi kıdem tazminatı
ödenmesini gerektirecek şekilde sona eren işçinin kıdem tazminatı, işçinin yazılı talebi
hâlinde, kıdem tazminatının söz konusu kamu kurum veya kuruluşlarına ait işyerlerinde geçen
süreye ilişkin kısmı, kamu kurum veya kuruluşuna ait çalıştığı son işyerindeki ücretinin yılları
itibarıyla asgari ücret artış oranları dikkate alınarak güncellenmiş miktarı üzerinden
hesaplanmak suretiyle son kamu kurum veya kuruluşu tarafından işçinin banka hesabına
yatırılmak suretiyle ödenir. Bu şekilde hesaplanarak ödenen kıdem tazminatı tutarının, iş
sözleşmesinin sona erdiği tarihteki ücreti üzerinden aynı süreler dikkate alınarak
hesaplanacak kıdem tazminatı tutarından daha düşük olması hâlinde, işçinin aradaki farkı alt
işverenden talep hakkı saklıdır.
İkinci fıkranın (b) bendi veya üçüncü fıkra uyarınca farklı kamu kurum veya
kuruluşlarına ait işyerlerinde geçen hizmet sürelerinin toplamı üzerinden kıdem tazminatı
ödenmesi hâlinde, kıdem tazminatı ödemesini gerçekleştiren son kamu kurum veya kuruluşu,
ödenen kıdem tazminatı tutarının diğer kamu kurum veya kuruluşlarında geçen hizmet
KAMU İHALE KURULU KARARI
Toplantı No
Gündem No
Karar Tarihi
Karar No
: 2021/035
: 25
: 25.08.2021
: 2021/UH.II-1584
süresine ilişkin kısmını ilgili kamu kurum veya kuruluşundan tahsil eder. Ancak, merkezi
yönetim kapsamındaki kamu idareleri arasında bu fıkra hükümlerine göre bir tahsil işlemi
yapılmaz.
Kıdem tazminatı tutarı, 4734 sayılı Kanunun ek 8 inci maddesinin birinci fıkrasının (a)
bendi kapsamında belirtilen işyerlerinde kıdem tazminatı ile ilgili açılacak bütçe tertibinden,
(b) bendi kapsamında belirtilen işyerlerinde ise hizmet alımı gider kaleminden, ödeneğin yetip
yetmediğine bakılmaksızın ödenir.
Bu madde kapsamında alt işverenler yanında çalışan işçilerin bu işyerlerinde geçen
hizmet süresinin hesabı, alt işverenden ve alt işveren işçisinden istenecek belgeler ve ödeme
süreci ile ilgili diğer usul ve esaslar Maliye Bakanlığı ve Kamu İhale Kurumunun görüşleri
alınarak Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığınca çıkarılan yönetmelikle belirlenir…”
hükmü yer almakta olup, bu madde çerçevesinde kıdem tazminatlarının ne şekilde
kazanılacağı ve ne şekilde hesaplanacağı 08.02.2015 tarihli ve 29261 sayılı Resmi Gazete’de
yayımlanan Kamu İhale Kanununa Göre İhale Edilen Personel Çalıştırılmasına Dayalı Hizmet
Alımları Kapsamında İstihdam Edilen İşçilerin Kıdem Tazminatlarının Ödenmesi Hakkında
Yönetmelik ile belirlenmiştir.
İdari Şartname’nin “Teklif fiyata dahil olan giderler” başlıklı 25’inci maddesinde
“…Personelin; maaşı, kıyafetleri, sigorta, yemek, sözleşme bedeli ile teknik şartnamede yazılı
olan tabildot mutfağına ait yemek pişirme işine ait tüm gıda (et, kuru gıdalar, sebzeler,
meyveler, tatlılar, yoğurt ve ayran, meşrubatlar, salatalar ve turşular yağlar, salçalar,
dondurulmuş ürünler, döner kızartmalarında kullanılacak tüpler vb.) maddeleri ile dağıtım
yerlerine taşınması, yine sözleşme tasarısının 21.2. maddesinde belirtilen sigorta türleri ile
teminat kapsamı ve limitleri sigorta poliçeleri ile ihale dokümanında belirtilen diğer tüm
giderler teklif fiyata dahildir…” düzenlemesi,
Sözleşme Tasarısı’nın “Yüklenicinin sözleşme konusu iş ile ilgili çalıştıracağı
.
personele ilişkin sorumlulukları” başlıklı 22’nci maddesinde “…22.1 Yüklenicinin sözleşme
konusu iş ile ilgili çalıştıracağı personele ilişkin sorumlulukları, ilgili mevzuatın bu konuyu
düzenleyen emredici hükümleri ve Genel Şartnamenin Altıncı Bölümünde belirlenmiş olup,
Yüklenici bunları aynen uygulamakla yükümlüdür.
22.2. Yüklenici, tüm giderleri kendisine ait olmak üzere çalışanların işle ilgili sağlık ve
güvenliğini sağlamakla yükümlüdür. Bu çerçevede; çalışanların iş güvenliği uzmanı, iş yeri
hekimi ve zorunlu olması halinde diğer sağlık personeli tarafından sunulan hizmetlerden
yararlanması, çalışanların sağlık gözetiminin yapılması, mesleki risklerin önlenmesi, eğitim
ve bilgi verilmesi dâhil her türlü tedbirin alınması, organizasyonun yapılması, gerekli araç ve
gereçlerin sağlanması, sağlık ve güvenlik tedbirlerinin değişen şartlara uygun hâle getirilmesi
ve mevcut durumun iyileştirilmesi, işyerinde alınan iş sağlığı ve güvenliği tedbirlerine uyulup
uyulmadığının izlenmesi, denetlenmesi ve uygunsuzlukların giderilmesi gibi iş sağlığı ve
güvenliği mevzuatı kapsamında iş sağlığı ve güvenliğine ilişkin alınması zorunlu tedbirler
yüklenicinin sorumluluğundadır…” düzenlemesi,
KAMU İHALE KURULU KARARI
Toplantı No
Gündem No
Karar Tarihi
Karar No
: 2021/035
: 25
: 25.08.2021
: 2021/UH.II-1584
Teknik Şartname’nin “Yüklenicinin Yükümlülükleri” başlıklı 5’inci maddesinin
“İşçilere İlişkin” alt başlıklı B maddesinde “…1.YÜKLENİCİ, TÜBİTAK Başkanlığı ve
Ankara'daki Bağlı Birimlerin mutfak ve yemekhanelerinde çalıştıracağı her kademedeki
personeli Kanun, Tüzük ve Yönetmeliklerde belirtilen ilgili mevzuata uygun olarak istihdam
edecek, haklarını ödeyecek, gerektiğinde işine son verecek ve sair konularda ki tüm
sorumluluğu üstlenecektir…
18.Çalışan tüm personelin sorumluluğu (maaşlar, sigorta primleri, tazminatlar, işsizlik
sigortası primleri, gibi kesintiler ve ödemeler) YÜKLENİCİ' ye aittir. İDARE, YÜKLENİCİ'
nin işçilerin her türlü alacaklarını Ödememesi halinde (aylık ücret ödemeleri dahil), bu
miktarı hak ediş, kesin teminat ve benzeri alacaklarından keserek personele ödeme hakkına
sahiptir…” düzenlemesi yer almaktadır.
4857 sayılı İş Kanunu’nun “Bazı kamu kurum ve kuruluşlarında çalışanların kıdem
tazminatı” başlıklı 112’nci maddesinde, 4734 sayılı Kamu İhale Kanunu’nun 62’nci
maddesinin birinci fıkrasının (e) bendi kapsamında alt işverenler tarafından çalıştırılan
işçilerin kıdem tazminatlarının ilgili kamu kurum veya kuruluşları tarafından ödeneceği,
farklı kamu kurum veya kuruluşlarına ait işyerlerinde geçen hizmet sürelerinin toplamı
üzerinden kıdem tazminatı ödenmesi hâlinde, kıdem tazminatı ödemesini gerçekleştiren son
kamu kurum veya kuruluşunun, ödenen kıdem tazminatı tutarının diğer kamu kurum veya
kuruluşlarında geçen hizmet süresine ilişkin kısmını ilgili kamu kurum veya kuruluşundan
tahsil edeceği, kıdem tazminatı tutarının, 4734 sayılı Kanunu’nun ek 8 inci maddesinin birinci
fıkrasının (a) bendi kapsamında belirtilen işyerlerinde kıdem tazminatı ile ilgili açılacak bütçe
tertibinden, (b) bendi kapsamında belirtilen işyerlerinde ise hizmet alımı gider kaleminden,
ödeneğin yetip yetmediğine bakılmaksızın ödeneceği düzenlenmiş; bu madde çerçevesinde
kıdem tazminatlarının ne şekilde kazanılacağı ve ne şekilde hesaplanacağı, Kamu İhale
Kanununa Göre İhale Edilen Personel Çalıştırılmasına Dayalı Hizmet Alımları Kapsamında
İstihdam Edilen İşçilerin Kıdem Tazminatlarının Ödenmesi Hakkında Yönetmelik ile
belirlenmiştir.
İhaleye ait Teknik Şartnamenin “Yüklenicinin Yükümlülükleri” başlıklı “İşçilere
İlişkin” alt başlığı altında yapılan düzenleme ile yüklenicinin TÜBİTAK Başkanlığı ve
Ankara'daki bağlı birimlerin mutfak ve yemekhanelerinde çalıştıracağı her kademedeki
personeli Kanun, Tüzük ve Yönetmeliklerde belirtilen ilgili mevzuata uygun olarak istihdam
edeceği, haklarını ödeyeceği, gerektiğinde işine son vereceği ve sair konularda ki tüm
sorumluluğu üstleneceği,
Çalışan tüm personelin sorumluluğunun (maaşlar, sigorta primleri, tazminatlar, işsizlik
sigortası primleri, gibi kesintiler ve ödemeler) yükleniciye ait olduğu düzenlemelerinin yer
aldığı görülmektedir.
İhale konusu iş ile ilgili olarak hazırlanan yaklaşık maliyet incelendiğinde ihale
konusu işin personel çalıştırmasına dayalı olmayan hizmet alımı olduğu, söz konusu
ihalelerde, kıdem tazminatının ödenmesinde öncelikli muhatabın ilgili kamu kurum ve
kuruluşları olmayacağı, söz konusu giderlerden asıl işveren konumundaki ilgili kamu kurum
ve kuruluşlarının alt işvereni olan yükleniciler ile birlikte sorumlu olduğunun açık olduğu,
KAMU İHALE KURULU KARARI
Toplantı No
Gündem No
Karar Tarihi
Karar No
: 2021/035
: 25
: 25.08.2021
: 2021/UH.II-1584
Her ne kadar Teknik Şartname’nin “Yüklenicinin Yükümlülükleri” başlıklı 5’inci
maddesinin “İşçilere İlişkin” alt başlıklı B maddesinde çalışan tüm personele ilişkin
sorumluluğun (maaşlar, sigorta primleri, tazminatlar, işsizlik sigortası primleri, gibi kesintiler
ve ödemeler) yükleniciye ait olduğu yönünde düzenleme yapılmışsa da ilgili Kanun hükmü
karşısında sözleşmenin yürütülmesi aşamasında herhangi bir boşluk doğmayacağı ve bu
hususla ilgili taraflarca sorun yaşanmayacağı, sözleşme taraflarının sözleşmenin her
aşamasında kanun hükümlerine uymak zorunda oldukları, öte yandan, ihale konusu iş
süresince kaç personelin iş sözleşmesinin kıdem tazminatı ödenmesini gerektirecek şekilde
sona ereceği belirlenemeyeceğinden bu gidere ilişkin hesaplama yapılmasının mümkün
olmadığı hususları bir arada değerlendirildiğinde, tekliflerin hazırlanmasında kıdem
tazminatına ilişkin maliyetlerin dikkate alınmasına gerek bulunmadığı ve bu durumun teklif
verilmesine engel bir durum oluşturmadığı, bu nedenle de başvuru sahibinin iddiasının
yerinde olmadığı sonucuna varılmıştır.
5) Başvuru sahibinin 5’inci iddiasına ilişkin olarak:
“
Hizmet Alımı İhaleleri Uygulama Yönetmeliği’nin Yaklaşık maliyetin hesaplanması
9’uncu maddesinde “…
ve güncellenmesi” başlıklı
(1) Birim fiyat üzerinden teklif alınan
ihalelerde;
a) Her bir iş kaleminin miktarını ve gerçekleştirilmesine ilişkin şartları gösteren bir
cetvel hazırlanır. Bu cetvelde her bir iş kaleminin adı, birimi, birim fiyatı ve bu fiyata dahil
olan maliyetler ile varsa diğer unsurlar gösterilir.
b) Birim fiyata dahil olan maliyetler, iş kalemi ile ilgili bütün unsurları içerecek
şekilde düzenlenir ve bu iş kalemine dahil olmayan başka giderler öngörülmez.
(2) Götürü bedel üzerinden teklif alınan ihalelerde, işin gerçekleştirilmesine ilişkin
şartları gösteren bir cetvel hazırlanır. Bu cetvelde işçilik ile varsa malzeme, ekipman ve diğer
unsurlar için belirlenen fiyatlar ve bu fiyata dahil olan maliyetler gösterilir.
(3) Hizmetin gerçekleştirilmesi için gerekli olan iş kalemlerine veya iş gruplarına
ilişkin miktarların tespit edilen fiyatlarla çarpımı sonucu bulunan tutarların toplanması ile
elde edilen genel toplam tutar, sözleşme giderleri ve genel giderler ile KDV hariç olarak
belirlenir. Bulunan bu tutara işin niteliği dikkate alınarak % 7 oranını geçmemek üzere
yüklenici kârı eklenir. Bu tutar, kâr hariç belirlenen genel toplam tutar üzerinden hesaplanan
sözleşme giderleri ve genel giderler ile toplanarak yaklaşık maliyet hesaplanır. Buna ilişkin
hesap cetveli hazırlayanlarca imzalandıktan sonra, ihale onay belgesinin ekine konularak
ihale yetkilisine sunulur. Yüklenici için öngörülen kar tutarının bu cetvelde gösterilmesi
zorunludur…” hükmü,
10’uncu
“Personel çalıştırılmasına dayalı ihalelerde yaklaşık maliyet” başlıklı
maddesinde “…
(1) Personel çalıştırılmasına dayalı ihalelerde, personel maliyeti, tarım
dışında ve 16 yaşından büyük işçiler için belirlenmiş brüt asgari ücret tutarı ile bu tutar
üzerinden hesaplanan işveren payı toplamından az olmamak üzere bulunan maliyetler dikkate
alınarak hesaplanır.
(2) İhale konusu işte çalışacak personele ilişkin yemek, yol gibi maliyetlerin teklif
fiyatına dahil edilmesinin öngörüldüğü hallerde, yukarıda yapılan hesaplamalara; bu
maliyetlerin brüt tutarları da eklenir. Ayrıca personele nakdi olarak ödenmesi öngörülen
yemek ve yol bedelinin günlük brüt tutarları ile söz konusu yemek ve yol bedellerinin bir ayda
KAMU İHALE KURULU KARARI
Toplantı No
Gündem No
Karar Tarihi
Karar No
: 2021/035
: 25
: 25.08.2021
: 2021/UH.II-1584
kaç gün üzerinden verileceği idari şartnamede gösterilir.
(3) Yaklaşık maliyetin hesabında ilgili mevzuatı uyarınca belirlenmiş kısa vadeli
sigorta kolları prim oranı dikkate alınır ve bu oran idari şartnamede belirtilir.
(4) Personele asgari ücretin üzerinde ödeme yapılmasının öngörülmesi halinde, bu
ücretin brüt asgari ücretin en az yüzde (%) kaç fazlası olacağı idarece belirlenerek, bu oran
üzerinden yaklaşık maliyet hesaplanır ve söz konusu oran idari şartnamede açıkça
gösterilir…” hükmü,
Kamu İhale Genel Tebliği’nin “Personel çalıştırılmasına dayalı hizmet alımlarında
teklif fiyata dahil olacak giderler” başlıklı 78’inci maddesinde “…78.3. Personel
çalıştırılmasına dayalı olmayan bir hizmet alımına ilişkin ihale dokümanında haftalık çalışma
saatlerinin tamamını idarede geçirecek personel sayısının belirtilmesi halinde teklif fiyata
dahil giderler arasında işçilik giderine yer verilmesi gerekmektedir.
…
78.30. Personel çalıştırılmasına dayalı hizmet alımı ihalelerinde isteklilerin teklif
bedelleri varsa yüklenici karı ile aşağıdaki bileşenlerden oluşur:
a) Asgari İşçilik Maliyeti: İhale tarihinde yürürlükte bulunan brüt asgari ücret veya
idari şartnamede brüt asgari ücretin yüzde (%) fazlası olarak belirlenen ücret (ulusal bayram
ve genel tatil günleri ile fazla çalışma saatlerine ilişkin ücretler dahil), nakdi yemek ve yol
bedeli gibi prime esas kazancın hesabında esas alınan işçiliğe bağlı diğer ödemeler ve işveren
sigorta primlerinin toplam tutarı asgari işçilik maliyetini oluşturur.
b) İşçilikle Bağlantılı Ayni Giderler: İdari şartnamede işçi sayısıyla bağlantı olarak
teklife dahil edilmesi öngörülen ayni giderler teklif bileşeni kabul edilir.
c) Hizmetin Yürütülmesine Yardımcı Unsurlar: İhale konusu hizmet işinin
yürütülmesinde yardımcı nitelikte olan ve idari şartnamede belirtilen unsurlar teklif bileşeni
kabul edilir.
ç) Sözleşme Giderleri ve Genel Giderler: İhale ve sözleşmeye ilişkin damga vergileri,
Kamu İhale Kurumu payı ve noter masrafları gibi sözleşme giderleri ile amortisman, ihale
konusu işte kullanılacak giyim gideri, oryantasyon (ihale konusu işe uyum) eğitimi gideri,
20/6/2012 tarihli ve 6331 sayılı İş Sağlığı ve Güvenliği Kanunu uyarınca işyeri hekimliği ve iş
güvenliği uzmanı ücreti ile çalışanlara verilecek eğitim gideri, silahlı atış eğitim gideri, özel
güvenlik mali sorumluluk sigortası gideri, yaka kartı, önemli bir bileşen olarak
değerlendirilmeyen ilaçlama gideri, toplu ulaşım kartı bedeli ve bu nitelikteki genel giderleri
karşılamak üzere, birim fiyat teklif cetvelinde yer alan her bir işçilik birim fiyatı üzerinden;
işçi sayısı üzerinden teklif alınması idarece uygun görülmeyen iş kalemi/kalemleri için ise
çalıştırılacak her bir personelin işçilik maliyeti üzerinden, % 4 oranında hesaplanan sözleşme
giderleri ve genel giderler teklif bileşeni olarak kabul edilir…” açıklaması,
“Hizmet alımı ihalelerinde sınır değer tespiti ve aşırı düşük tekliflerin
değerlendirilmesi” başlık 79’uncu maddesinde “…79.3.3. Kurumca hazırlanan “İşçilik
çalıştırılmasına dayalı hizmet alımı ihalelerinde tekliflerin değerlendirilmesi bağlamında
sözleşme ve genel giderler dahil asgari işçilik maliyeti hesabında işçilik hesaplama
modülünün kullanılması zorunludur…
…
79.3.5. Personel çalıştırılmasına dayalı olmayan hizmet alımlarına ilişkin yapılan
aşırı düşük teklif açıklamasında, sözleşme giderleri ve genel giderlerin % 4 oranında
KAMU İHALE KURULU KARARI
Toplantı No
Gündem No
Karar Tarihi
Karar No
: 2021/035
: 25
: 25.08.2021
: 2021/UH.II-1584
hesaplanması söz konusu olmayacak, sözleşme giderleri ilgili mevzuatına göre hesaplanmak
suretiyle açıklama yapılacaktır…” açıklaması,
İdari Şartname’nin “Teklif fiyata dahil olan giderler” başlıklı 25’inci maddesinde
“…25.3. Teklif fiyata dahil olan diğer giderler aşağıda belirtilmiştir:
25.3.1.
İşin süresi ve personel sayısı dikkate alınarak ilgili mevzuatına göre hesaplanacak
işçilik ücreti;
(a) BAŞKANLIK Binası'nda Görevli Gıda Mühendisine Brüt asgari ücretin 3 katı
(%200 fazlası) - 1 kişi
(b) BAŞKANLIK Ek Hizmet Binası, SAGE, UZAY ve BİLGEM-İLTAREN'de Görevli
Gıda Mühendisleri ile Aşçıbaşılara Brüt asgari ücretin 2,70 katı (%170 fazlası) - 9 kişi
(c) Aşçı ve Tatlıcılara Brüt asgari ücretin 2,20 katı (%120 fazlası) - 24 kişi
(ç) Aşçı Yardımcısı ve Depoculara Brüt asgari ücretin 1,80 katı (%80 fazlası) - 15 kişi
(d) Bulaşıkçı ve Garsonlara Brüt asgari ücretin 1,70 katı (%70 fazlası) - 38 kişi
(e) Engelli Bulaşıkçılara Brüt asgari ücretin 1,70 katı (%70 fazlası) - 3 kişi
Ulusal bayram ve genel tatil günleri çalışacak personel gün sayısı:
(a) BAŞKANLIK Ek Hizmet Binası, SAGE, UZAY ve BİLGEM-İLTAREN'de Görevli
Gıda Mühendisleri ile Aşçıbaşılar / Ulusal Bayram ve Genel Tatil Günleri Çalışma (Brüt
asgari ücretin %170 fazlası) - 22 gün
(b) Aşçı ve Tatlıcı / Ulusal Bayram ve Genel Tatil Günleri Çalışma (Brüt asgari
ücretin %120 fazlası) - 54 gün
(c) Aşçı Yardımcısı ve Depocu / Ulusal Bayram ve Genel Tatil Günleri Çalışma (Brüt
asgari ücretin %80 fazlası) - 34 gün
(ç) Bulaşıkçı ve Garson / Ulusal Bayram ve Genel Tatil Günleri Çalışma (Brüt asgari
ücretin %70 fazlası) - 69 gün
(e) Ulusal Bayram ve genel tatil günlerinde engelli personel çalıştırılmayacak olup;
çalıştırılacak personel idare tarafından en geç tatil günü öncesi son mesai günü bitimine
kadar yükleniciye bildirilecektir.
Personelin; maaşı, kıyafetleri, sigorta, yemek, sözleşme bedeli ile teknik şartnamede
yazılı olan tabildot mutfağına ait yemek pişirme işine ait tüm gıda (et, kuru gıdalar, sebzeler,
meyveler, tatlılar, yoğurt ve ayran, meşrubatlar, salatalar ve turşular yağlar, salçalar,
dondurulmuş ürünler, döner kızartmalarında kullanılacak tüpler vb.) maddeleri ile dağıtım
yerlerine taşınması, yine sözleşme tasarısının 21.2. maddesinde belirtilen sigorta türleri ile
teminat kapsamı ve limitleri sigorta poliçeleri ile ihale dokümanında belirtilen diğer tüm
giderler teklif fiyata dahildir.
25.4. Sözleşme konusu işin bedelinin ödenmesi aşamasında doğacak Katma Değer
Vergisi (KDV), ilgili mevzuatı çerçevesinde İdare tarafından yükleniciye ayrıca ödenir.
25.5. Kısa vadeli sigorta prim oranları belirtilecektir.
Kısa vadeli sigorta prim oranı % 2 olarak hesaplanacaktır…” düzenlemesi yer almaktadır.
Başvuru sahibinin idarece hesaplanan yaklaşık maliyete ilişkin iddiasına ilişkin olarak;
yaklaşık maliyetin ihale tarihinde açıklandığı dikkate alındığında ihalelere yönelik
başvurulara ilişkin esaslar kapsamında yaklaşık maliyetin hesaplanmasına yönelik
başvuruların ihale tarihini izleyen günden itibaren süresi içerisinde öncelikle idareye
yapılması gerektiği, bu çerçevede, yaklaşık maliyete ilişkin hususların, yaklaşık maliyet
açıklanmadan ihale dokümanına yönelik şikâyet ve akabindeki itirazen şikâyet başvurusu
KAMU İHALE KURULU KARARI
Toplantı No
Gündem No
Karar Tarihi
Karar No
: 2021/035
: 25
: 25.08.2021
: 2021/UH.II-1584
aşamasında incelenmesinin mümkün olmadığı anlaşıldığından, başvuru sahibinin anılan
iddiasının yerinde olmadığı sonucuna varılmıştır.
6) Başvuru sahibinin 1 (b), 7, 8, 10, 11, 12 ve 13’üncü iddialarına ilişkin olarak:
Yapılan incelemede, başvuru sahibinin 30.06.2021 tarihinde doküman aldığı/indirdiği,
30.06.2021 tarihinde idareye şikâyet başvurusunda bulunduğu, idarenin 05.07.2021 tarihli
işlemi ile şikâyeti uygun bulmadığı, idarenin kararının 05.07.2021 tarihinde başvuru sahibine
bildirildiği ve başvuru sahibinin 14.07.2021 tarihinde Kurum kayıtlarına alınan dilekçesi ile
itirazen şikâyet başvurusunda bulunduğu görülmüştür.
4734 sayılı Kanun’un “İdareye şikayet başvurusu” başlıklı 55’inci maddesinde “Şikayet
başvurusu, ihale sürecindeki işlem veya eylemlerin hukuka aykırılığı iddiasıyla bu işlem veya
eylemlerin farkına varıldığı veya farkına varılmış olması gereken tarihi izleyen günden
itibaren 21 inci maddenin (b) ve (c) bentlerine göre yapılan ihalelerde beş gün, diğer hallerde
ise on gün içinde ve sözleşmenin imzalanmasından önce, ihaleyi yapan idareye yapılır. İlanda
yer alan hususlara yönelik başvuruların süresi ilk ilan tarihinden, ön yeterlik veya ihale
dokümanının ilana yansımayan diğer hükümlerine yönelik başvuruların süresi ise dokümanın
satın alındığı tarihte başlar.
İlan, ön yeterlik veya ihale dokümanına ilişkin şikayetler birinci fıkradaki süreleri
aşmamak üzere en geç ihale veya son başvuru tarihinden üç iş günü öncesine kadar
yapılabilir.
…
Belirtilen süre içinde bir karar alınmaması durumunda başvuru sahibi tarafından
karar verme süresinin bitimini, süresinde alınan kararın uygun bulunmaması durumunda ise
başvuru sahibi dahil aday, istekli veya istekli olabilecekler tarafından idarece alınan kararın
bildirimini izleyen on gün içinde Kuruma itirazen şikayet başvurusunda bulunulabilir.”
hükmü,
İhalelere Yönelik Başvurular Hakkında Yönetmelik’in “Başvuru süreleri” başlıklı
6’ncı maddesinde “(1) İdareye şikayet süresi; ihale sürecindeki şikayete konu işlem veya
eylemlerin farkına varıldığı veya farkına varılmış olması gerektiği tarihi izleyen günden
itibaren Kanunun 21 inci maddesinin birinci fıkrasının (b) ve (c) bentlerine göre yapılan
ihalelere yönelik başvurularda beş gün, diğer hallerde on gündür.
(2) Ancak, ilan ile ön yeterlik veya ihale dokümanına yönelik şikayetler, birinci
fıkradaki süreleri aşmamak kaydıyla başvuru veya teklif sunulmadan önce en geç ihale veya
son başvuru tarihinden üç iş günü öncesine kadar yapılabilir.
(3) Kuruma itirazen şikayet süresi; şikayet veya itirazen şikayet üzerine idare
tarafından alınan iptal kararına karşı yapılacak başvurularda beş gün, diğer hallerde on
gündür.” hükmü,
Anılan Yönetmelik’in “Sürelerle ilgili genel esaslar” başlıklı 7’nci maddesinde “(1)
Süreler;
a) İlana yönelik başvurularda ilk ilan tarihini,
b) Ön yeterlik veya ihale dokümanının ilana yansımayan hükümleri için dokümanın
EKAP üzerinden e-imza kullanılarak indirildiği tarihi, zeyilnameye yönelik başvurularda ise
zeyilnamenin bildirildiği tarihi,
KAMU İHALE KURULU KARARI
Toplantı No
Gündem No
Karar Tarihi
Karar No
: 2021/035
: 25
: 25.08.2021
: 2021/UH.II-1584
c) İdarenin işlem veya eylemlerine karşı yapılacak başvurularda şikayete yol açan
durumun farkına varıldığı yahut farkına varılmış olması gerektiği tarihi,
ç) Şikayet üzerine idare tarafından verilen kararın bildirildiği veya bildirilmiş
sayıldığı tarihi, on gün içerisinde karar alınmaması halinde ise bu sürenin bitimini,
d) İhalenin iptali kararına karşı yapılan itirazen şikayet başvurularında ise iptal
kararının bildirildiği veya bildirilmiş sayıldığı tarihi,
izleyen günden itibaren başlar.
(2) Tatil günleri sürelere dahildir. Sürenin son gününün tatil gününe rastlaması
halinde, süre tatil gününü izleyen ilk iş gününün bitimine kadar uzar. Ancak, ilan ile ön
yeterlik veya ihale dokümanına yönelik şikayet başvurularının, ihale veya son başvuru
tarihinden üç iş günü öncesine kadar yapılması zorunludur.” hükmü,
Aynı Yönetmelik’in “Başvuruların şekil unsurları” başlıklı 8’inci maddesinin onuncu
fıkrasında “İdarenin şikayet üzerine aldığı kararda belirtilen hususlar hariç, şikayet
başvurusunda belirtilmeyen hususlar itirazen şikayet başvurusuna konu edilemez ” hükmü,
İhalelere Yönelik Başvurular Hakkında Tebliğ’in “Şikayet başvuru süresi” başlıklı
4’üncü maddesinde “…(7) Kanunun 55 inci maddesinde ilan, ön yeterlik veya ihale
dokümanına ilişkin şikayetlerin anılan maddenin birinci fıkrasındaki süreleri aşmamak üzere
en geç ihale veya son başvuru tarihinden üç iş günü öncesine kadar yapılabileceği
düzenlenmiştir. Buna göre şikayetlerin en geç;
a) İhale veya son başvuru tarihi Pazartesi günü olan ihalelerde, bir önceki Salı günü,
b) İhale veya son başvuru tarihi Salı günü olan ihalelerde, bir önceki Çarşamba günü,
c) İhale veya son başvuru tarihi Çarşamba günü olan ihalelerde, bir önceki Perşembe
günü,
ç) İhale veya son başvuru tarihi Perşembe günü olan ihalelerde, bir önceki Cuma
günü,
d) İhale veya son başvuru tarihi Cuma günü olan ihalelerde, bir önceki Pazartesi
günü,
mesai saati bitimine kadar yapılması gerekmektedir. Ancak ihale tarihinden önceki üç iş günü
içerisinde ulusal bayram veya genel tatil günü bulunması halinde, sürenin hesabında bu
günler dikkate alınarak iş günleri üzerinden hesabının yapılması gerekmektedir…”
açıklaması,
“Kurum tarafından yapılacak işlemler” başlıklı 12’nci maddesinin ikinci fıkrasında
“… İdareye başvuru konularının yanı sıra yeni konular da eklenerek Kuruma başvurulması
halinde ise, itirazen şikayet başvurusunun incelenmesinde idareye başvurusu konusu
edilmeyen hususlar dikkate alınmaz” açıklaması bulunmaktadır.
İhalelere Yönelik Başvurular Hakkında Yönetmelik’in “Başvuruların şekil unsurları”
başlıklı 8’inci maddesinin onuncu fıkrası ile İhalelere Yönelik Başvurular Hakkında Tebliğ’in
“Kurum tarafından yapılacak işlemler” başlıklı 12’nci maddesinin ikinci fıkrası uyarınca,
idareye şikâyet başvurusunda dile getirilmeyen hususların itirazen şikâyet başvurusuna konu
edilemeyeceği (şikâyet başvurusu üzerine idare tarafından alınan kararda belirtilen hususlar
hariç) anlaşılmaktadır
Başvuru sahibinin 1 (b), 7, 8, 10, 11, 12 ve 13’üncü iddialarının 30.06.2021 tarihli
KAMU İHALE KURULU KARARI
Toplantı No
Gündem No
Karar Tarihi
Karar No
: 2021/035
: 25
: 25.08.2021
: 2021/UH.II-1584
idareye şikayet başvurusuna konu edilmediği, söz konusu iddiaların ilk kez 14.07.2021
tarihinde Kurum kayıtlarına alınan itirazen şikâyet başvurusunda yer aldığı tespit edilmiştir.
Dolayısıyla; söz konusu mevzuat hükümleri uyarınca, başvuru sahibi tarafından
öncelikle idareye şikayet başvurusunda bulunulması gerektiğinden ve bu iki aşamalı idari
başvuru
yolunda
şikayet
yoluna
başvurulmadan
itirazen
şikayet
yoluna
başvurulamayacağından, şikayet başvurusunda ileri sürülmeyen iddiaların da itirazen şikayet
başvurusunda ileri sürülmesi mümkün olamayacaktır.
Bu çerçevede, şikayet başvurusu; Kurul kararının alınmasından önceki süreçte
uyuşmazlık konusu hususla ilgili tarafların haklarını veya mevcut hukuki durumlarını
sınırlayan ya da değiştiren bir zorunlu idari başvuru yolu olup, idarelere kendi vakıa, gerekçe
ve delillerini ileri sürme fırsatı tanıyarak Kurul kararına ilişkin idari usulün bir parçası olması
nedeniyle, önemli bir usuli güvence teşkil etmektedir.
Netice itibarıyla, yukarıda aktarılan mevzuat hükümleri uyarınca idareye şikâyet
başvurusunda dile getirilmeyen hususların; şikâyet başvurusu üzerine idare tarafından alınan
kararda belirtilen hususlar hariç, itirazen şikâyet başvurusuna konu edilemeyeceği
anlaşılmaktadır. Buna göre, başvuru sahibinin iddiasının şekil yönünden reddedilmesi
gerektiği sonucuna varılmıştır.
Diğer taraftan, 4734 sayılı Kanun’un 55’inci maddesi ile İhalelere Yönelik Başvurular
Hakkında Yönetmeliğin 6’ncı maddesi hükmünden, başvuru sahibinin ihale dokümanına
yönelik iddialarını, ihale dokümanı edinildiği tarihi izleyen 10 gün içinde ve her durumda
ihale gününden 3 iş günü öncesine kadar idareye sunabileceği, idarece alınan kararın
bildirimini izleyen on gün içinde Kuruma itirazen şikayet başvurusunda bulunabileceği
anlaşılmaktadır.
Buna göre, idareye şikâyet başvurusunda dile getirilmeyen hususların itirazen şikâyet
başvurusuna konu edilemeyeceği anlaşılmakla birlikte, idareye sunulan şikayet dilekçesinde
bulunmayan ancak Kuruma sunulan itirazen şikayet dilekçesinde yer alan iddiaların
incelenmesinin Kamu İhale Kurumunun yetkisi dahilinde olduğu ileri sürülse dahi, söz
konusu iddiaların, farkına varıldığı veya varılmış olması gerektiği tarihi izleyen günden
itibaren 10 gün içerisinde, diğer bir anlatımla; ihale dokümanının edinildiği tarihi izleyen 10
gün içinde ve her durumda ihale gününden 3 iş günü öncesine kadar ileri sürülme zorunluluğu
bulunmaktadır. Dolayısıyla süresinde ileri sürülmeyen iddiaların da süre aşımı sebebiyle
Kurum tarafından incelenmesi mümkün bulunmamaktadır.
Bu itibarla, başvuru sahibinin bahse konu iddialarını ihale dokümanının edinildiği
tarihi (30.06.2021) izleyen 10 gün içinde ve her durumda ihale gününden (06.07.2021) 3 iş
günü öncesine kadar en geç 30.06.2021 tarihinde yazılı şekilde ileri sürmesi, bir diğer deyişle
başvuruda bulunması gerekirken, bu süre geçtikten sonra, ihale tarihinden 8 gün sonra ilk kez
14.07.2021 tarihinde Kuruma itirazen şikâyet başvurusunda yer verildiği, dolayısıyla, söz
konusu iddiaların süresi içinde uyuşmazlığı çözecek olan idareye ve Kuruma karşı ileri
sürülmediği anlaşıldığından başvuru sahibinin iddialarının süre yönünden de reddedilmesi
gerektiği sonucuna varılmıştır.
KAMU İHALE KURULU KARARI
Toplantı No
Gündem No
Karar Tarihi
Karar No
: 2021/035
: 25
: 25.08.2021
: 2021/UH.II-1584
Açıklanan nedenlerle, 4734 sayılı Kanun'un 65'inci maddesi uyarınca bu kararın tebliğ
edildiği veya tebliğ edilmiş sayıldığı tarihi izleyen 30 gün içerisinde Ankara İdare
Mahkemelerinde dava yolu açık olmak üzere,
Anılan Kanun'un 54'üncü maddesinin onbirinci fıkrasının (c) bendi gereğince itirazen
şikâyet başvurusunun reddine,
Oybirliği ile karar verildi.