Ana Sayfa
/
Kararlar
/
İstanbul Büyükşehir Belediyesi Raylı Sistem Daire Başkanlığı Anadolu Yakası Raylı Sistem Müdürlüğü
/
2020/251195-Kaynarca-Pendik-Tuzla Metrosu İnşaat ve Elektromekanik Kontrollük, Danışmanlık ve Mühendislik Hizmetleri İşi
Bilgi
İKN
2020/251195
Başvuru Sahibi
58Yapı İnşaat A.Ş. - Tümaş Türk Müh. Müş. ve Müt. A.Ş. İş Ortaklığı
İdare
İstanbul Büyükşehir Belediyesi Raylı Sistem Daire Başkanlığı Anadolu Yakası Raylı Sistem Müdürlüğü
İşin Adı
Kaynarca-Pendik-Tuzla Metrosu İnşaat ve Elektromekanik Kontrollük, Danışmanlık ve Mühendislik Hizmetleri İşi
KAMU İHALE KURULU KARARI
Toplantı No
Gündem No
Karar Tarihi
Karar No
: 2021/051
: 25
: 22.12.2021
: 2021/UH.II-2321
BAŞVURU SAHİBİ:
58Yapı İnşaat A.Ş. - Tümaş Türk Müh. Müş. ve Müt. A.Ş. İş Ortaklığı,
İHALEYİ YAPAN İDARE:
İstanbul Büyükşehir Belediyesi Raylı Sistem Daire Başkanlığı Anadolu Yakası Raylı Sistem
Müdürlüğü,
BAŞVURUYA KONU İHALE:
2020/251195 İhale Kayıt Numaralı “Kaynarca-Pendik-Tuzla Metrosu İnşaat ve
Elektromekanik Kontrollük, Danışmanlık ve Mühendislik Hizmetleri İşi” İhalesi
KURUMCA YAPILAN İNCELEME:
İstanbul Büyükşehir Belediyesi Raylı Sistem Daire Başkanlığı Anadolu Yakası Raylı
Sistem Müdürlüğü tarafından 26.11.2020 tarihinde belli istekliler arasında ihale usulü ile
gerçekleştirilen “Kaynarca-Pendik-Tuzla Metrosu İnşaat ve Elektromekanik Kontrollük,
Danışmanlık ve Mühendislik Hizmetleri İşi” ihalesine ilişkin olarak 58Yapı İnşaat A.Ş. -
Tümaş Türk Müh. Müş. ve Müt. A.Ş. İş Ortaklığı tarafından 25.06.2021 tarih ve 29608 sayı
ile Kurum kayıtlarına alınan 25.06.2021 tarihli dilekçe ile itirazen şikâyet başvurusunda
bulunulmuştur. 11.11.2021 tarihli ve 2021/MK-443 sayılı Kurul kararı gereğince yapılan
incelemeye aşağıda yer verilmiştir.
Başvuruya ilişkin olarak 2021/1114-01 sayılı şikâyet dosyası kapsamında yapılan
inceleme neticesinde esas inceleme raporu tanzim edilmiştir.
KARAR:
Esas inceleme raporu ve ekleri incelendi:
İtirazen şikâyet dilekçesinde özetle; itirazen şikayete konu ihalenin üzerlerinde
bırakılması gerekirken iptal edilmesinin hukuka aykırı olduğu, şöyle ki,
İhalenin Tekfen Mühendislik Anonim Şirketi - Geoconsult Zt Gmbh Ortak Girişiminin
üzerinde bırakıldığı, kendilerinin ise ekonomik açıdan en avantajlı ikinci teklif sahibi olarak
belirlendiği, söz konusu karara karşı itirazen şikâyet başvurusunda bulundukları, Kamu İhale
Kurulunca alınan 28.04.2021 tarihli ve 2021/UH.II-886 sayılı Kurul kararı ile Tekfen
Mühendislik Anonim Şirketi - Geoconsult Zt Gmbh Ortak Girişiminin teklifinin
değerlendirme dışı bırakılması yönünde düzeltici işlem belirlenmesine karar verildiği, bunun
üzerine ihale komisyonunca yeniden puanlama yapılarak ihalenin kendi üzerlerinde
bırakılmasına karar verildiği fakat hemen sonra ihale yetkilisince 17.06.2021 tarihinde
ihalenin iptal edildiği, iptaline gerekçe olarak ise 40 ay süreli 124 teknik personelin toplam
3356 AdamxAy çalıştırılmasını gerektirecek hacimde bir kontrollük ve danışmanlık
ihtiyacının kalmadığının belirtildiği ancak söz konusu iptal gerekçesinin yerinde ve gerçek
olmadığı, artan veya azalan ihtiyaçların aynı sözleşme kapsamında iş artışı veya iş eksilişi
yoluyla çözülebileceği, iptal gerekçesinde ortaya koyulan hukuki durumun ilk komisyon
kararı alındığı tarihte de mevcut bulunduğu, ihalenin 28.04.2021 tarihli Kamu İhale Kurulu
kararından sonra Kurul kararını uygulamamak ve ihaleyi kendilerine vermemek amacıyla
iptal edildiği, halihazırda ihtiyaç konusu işin ortadan kalkmadığı, Kurul tarafından verilen
düzeltici işlem kararı üzerine ihale konusu işin 03.05.2021 tarihli Başkanlık Oluru ile bir
başka metro işinin danışmanlık ve kontrollük işini yapan danışman firmaya devredildiği,
KAMU İHALE KURULU KARARI
Toplantı No
Gündem No
Karar Tarihi
Karar No
: 2021/051
: 25
: 22.12.2021
: 2021/UH.II-2321
İhale konusu iş kapsamında iş eksilişi yapılmadığı, söz konusu yapım ihalesinin
03.03.2017 tarihinde gerçekleştirildiği 1020 gün olan sürenin bitmesi üzerine İBB tarafından
işin süresinin 06.12.2022 olarak tekrar belirlendiği, fakat kaynak yetersizliği nedeniyle işin
durduğu daha sonra 08.11.2019 tarihinde İBB ile Fransız Kalkınma Ajansı arasında yapılan
anlaşma ile 86.000.000 EURO kredi sağlandığı ve anılan tutar kapsamında öncelikli olarak
yapılacak işlerin belirlendiği, yani yapım işinde herhangi bir iş eksilişine gidilmediği,
dolayısıyla şikayete konu ihalede ihtiyaç kalmadığı gerekçesinin doğru bir gerekçe olmadığı,
ayrıca bahse konu tüm bu durumların kendilerinden daha yüksek teklif veren iş ortaklığına
ihale verilirken de var olan ve bilinen durumlar olduğu,
İhale konusu işin birim fiyatlı bir iş olduğu ve “adam x ay” üzerinden ihale edildiği,
işin niteliği ve ihtiyaç durumuna göre sahadaki personel sayısının artabileceği gibi
eksilebileceği, idarenin çalıştırılan personel sayısı kadar ödeme yapacağı, idarenin ihaleyi
iptal yetkisinin mutlak ve sınırsız bir yetki olmadığı, idarenin Kurul kararından sonra
03.05.2021 tarihinde iş kapsamındaki işleri başka bir yükleniciye havale etmesi sonrasında
ihtiyaç kalmadığı yönünde gerekçe ortaya koymasının takdir yetkisinin sübjektif saiklere
dayalı olarak kullanıldığını gösterdiği iddialarına yer verilmiştir.
İptal gerekçeleri ile sınırlı olarak yapılan inceleme sonucunda aşağıdaki hususlar tespit
edilmiştir.
4734 sayılı Kamu İhale Kanunu’nun “Temel ilkeler” başlıklı 5’inci maddesinin birinci
fıkrasında “İdareler, bu Kanuna göre yapılacak ihalelerde; saydamlığı, rekabeti, eşit
muameleyi, güvenirliği, gizliliği, kamuoyu denetimini, ihtiyaçların uygun şartlarla ve
zamanında karşılanmasını ve kaynakların verimli kullanılmasını sağlamakla sorumludur.”
hükmü,
Anılan Kanun’un “Bütün tekliflerin reddedilmesi ve ihalenin iptali” başlıklı 39’uncu
maddesinde “İhale komisyonu kararı üzerine idare, verilmiş olan bütün teklifleri reddederek
ihaleyi iptal etmekte serbesttir. İhalenin iptal edilmesi halinde bu durum bütün isteklilere
derhal bildirilir. İdare bütün tekliflerin reddedilmesi nedeniyle herhangi bir yükümlülük altına
girmez. Ancak, idare isteklilerin talepte bulunması halinde, ihalenin iptal edilme gerekçelerini
talep eden isteklilere bildirir.” hükmü bulunmaktadır.
4735 sayılı Kamu İhale Sözleşmeleri Kanunu’nun “Sözleşme kapsamında
yaptırılabilecek ilave işler, iş eksilişi ve işin tasfiyesi” başlıklı 24’üncü maddesinde “Mal ve
hizmet alımlarıyla yapım sözleşmelerinde, öngörülemeyen durumlar nedeniyle bir iş artışının
zorunlu olması halinde, artışa konu olan iş;
a) Sözleşmeye esas proje içinde kalması,
b) İdareyi külfete sokmaksızın asıl işten ayrılmasının teknik veya ekonomik olarak
mümkün olmaması şartlarıyla, anahtar teslimi götürü bedel ihale edilen yapım işlerinde
sözleşme bedelinin % 10'una, birim fiyat teklif almak suretiyle ihale edilen mal ve hizmet
alımlarıyla yapım işleri sözleşmelerinde ise % 20'sine kadar oran dahilinde, süre hariç
sözleşme ve ihale dokümanındaki hükümler çerçevesinde aynı yükleniciye yaptırılabilir.
Birim fiyat sözleşme ile yürütülen yapım işlerinde, Cumhurbaşkanı bu oranı sözleşme
bazında % 40 'a kadar artırmaya yetkilidir.
KAMU İHALE KURULU KARARI
Toplantı No
Gündem No
Karar Tarihi
Karar No
: 2021/051
: 25
: 22.12.2021
: 2021/UH.II-2321
İşin bu şartlar dahilinde tamamlanamayacağının anlaşılması durumunda ise artış
yapılmaksızın hesabı genel hükümlere göre tasfiye edilir. Ancak bu durumda, işin tamamının
ihale dokümanı ve sözleşme hükümlerine uygun olarak yerine getirilmesi zorunludur.
Sözleşme bedelinin % 80'inden daha düşük bedelle tamamlanacağı anlaşılan işlerde,
yüklenici işi bitirmek zorundadır. Bu durumda yükleniciye, yapmış olduğu gerçek giderleri ve
yüklenici kârına karşılık olarak, sözleşme bedelinin % 80'i ile sözleşme fiyatlarıyla yaptığı
işin tutarı arasındaki bedel farkının % 5'i geçici kabul tarihindeki fiyatlar üzerinden ödenir.”
hükmü,
İdari Şartname’nin “İdareye ilişkin bilgiler” başlıklı 1’inci maddesinde “1.1- İdarenin
a) Adı: İstanbul Büyükşehir Belediyesi Raylı Sistem Daire Başkanlığı Anadolu Yakası Raylı
Sistem Müdürlüğü…” düzenlemesi,
Anılan Şartname’nin “İhale konusu işe ilişkin bilgiler” başlıklı 2’nci maddesinde
“2.1.İhale konusu danışmanlık hizmetinin;
a)Adı: Kaynarca-Pendik-Tuzla Metrosu İnşaat ve Elektromekanik Kontrollük,
Danışmanlık ve Mühendislik Hizmetleri İşi
b) Varsa kodu: PY201691001
c) Miktarı (fiziki)ve türü: 8 adet İstasyona sahip yaklaşık 12 km uzunluğunda raylı
toplu taşıma sisteminin inşaat ve elektromekanik sistem yapım işlerine ait proje, yapım
kontrollüğü ve danışmanlık işlerinin yapılması işidir. Ayrıntılı bilgi idari şartnamenin ekinde
yer almaktadır.
ç) Yapılacağı yer: İstanbul Anadolu Yakası
d) Varsa diğer bilgiler: Bu bent boş bırakılmıştır.” düzenlemesi,
Aynı Şartname’nin “Bütün tekliflerin reddedilmesi ve ihalenin iptal edilmesi” başlıklı
35’inci maddesinde “35.1. İhale komisyonu kararı üzerine İdare, verilmiş olan bütün teklifleri
reddederek ihaleyi iptal etmekte serbesttir. İdare bütün tekliflerin reddedilmesi nedeniyle
herhangi bir yükümlülük altına girmez.
35.2. İhalenin iptal edilmesi halinde bu durum bütün isteklilere gerekçesiyle birlikte
derhal bildirilir.
35.3. Teknik veya mali değerlendirme sonucunda üçten az isteklinin kalması halinde
ihale iptal edilir.” düzenlemesi,
Aynı Şartname’nin “İhalenin karara bağlanması” başlıklı 36’ncı maddesinde “36.1. Bu
şartname hükümlerine göre yapılan değerlendirme sonucu, ihale toplam puanı en yüksek olan
isteklinin üzerinde bırakılır.
36.2. İhale komisyonu, yapacağı değerlendirme sonucunda gerekçeli bir karar alarak
ihale yetkilisinin onayına sunar.” düzenlemesi,
Aynı Şartname’nin “İhale kararının onaylanması veya iptali” başlıklı 37’nci
maddesinde “37.1. İhale kararı ihale yetkilisince onaylanmadan önce İdare, ihale üzerinde
kalan istekli ile varsa ikinci en yüksek toplam puana sahip isteklinin ihalelere katılmaktan
yasaklı olup olmadığını Kurumdan teyit ederek buna ilişkin belgeyi ihale kararına eklemek
zorundadır. Her iki isteklinin de yasaklı olduğunun anlaşılması durumunda ihale yetkilisince
ihale kararı onaylanamaz ve ihale iptal edilir.
37.2. İhale yetkilisi, karar tarihini izleyen en geç beş iş günü içinde ihale kararını
onaylar veya gerekçesini açıkça belirtmek suretiyle iptal eder.
KAMU İHALE KURULU KARARI
Toplantı No
Gündem No
Karar Tarihi
Karar No
: 2021/051
: 25
: 22.12.2021
: 2021/UH.II-2321
37.3. İhale; kararın onaylanması halinde geçerli, iptal edilmesi halinde ise hükümsüz
sayılır.” düzenlemesi,
Sözleşme Tasarısı’nın “Sözleşme kapsamında yaptırılabilecek ilave işler, iş eksilişi ve
işin tasfiyesi” başlıklı 51’inci maddesinde “51.1. Öngörülemeyen durumlar nedeniyle iş
artışının zorunlu olması halinde, işin;
a) Sözleşmeye konu iş içinde kalması,
b) İdareyi külfete sokmaksızın asıl işten ayrılmasının teknik veya ekonomik olarak
mümkün olmaması,
şartlarıyla, sözleşme bedelinin % 20 'sine kadar oran dahilinde, süre hariç sözleşme
ve ihale dokümanındaki hükümler çerçevesinde ilave iş aynı yükleniciye yaptırılabilir.
51.2. İşin bu şartlar dahilinde tamamlanamayacağının anlaşılması durumunda ise
artış yapılmaksızın hesabı genel hükümlere göre tasfiye edilir. Bu durumda, yüklenicinin
sözleşme bedeli tamamlanıncaya kadar işi ihale dokümanı ve sözleşme hükümlerine uygun
olarak yerine getirmesi zorunludur.
51.3. Bu ihalede 4735 sayılı Kanunun 24 üncü maddesi çevresinde iş eksilişi
yapılabilir. İhale konusu işin sözleşme bedelinin % 80'inden daha düşük bedelle
tamamlanacağının anlaşılması halinde ise, yükleniciye, yapmış olduğu gerçek giderler ve
yüklenici kârına karşılık olarak, sözleşme bedelinin % 80'i ile sözleşme fiyatlarıyla yaptığı
işin tutarı arasındaki bedel farkının % 5'i ödenir.” düzenlemesi yer almaktadır.
İhale işlem dosyası incelendiğinde, ihale konusu işin adının “Kaynarca-Pendik-Tuzla
Metrosu İnşaat ve Elektromekanik Kontrollük, Danışmanlık ve Mühendislik Hizmetleri İşi”
olduğu ve ihalede 18 adet ihale dokümanı indirildiği, 6 istekli tarafından ihaleye teklif
verildiği, istekliler tarafından sunulan teknik ve mali tekliflerin değerlendirilmesi neticesinde
12.02.2021 tarihli 1’inci ihale komisyonu kararı ile Tekfen Mühendislik Anonim Şirketi -
Geoconsult Zt Gmbh Ortak Girişiminin ihalede ekonomik açıdan en avantajlı teklif sahibi
olarak, başvuru sahibi 58Yapı İnşaat Anonim Şirketi - Tümaş Türk Mühendislik Müşavirlik
ve Müteahhitlik A.Ş. Ortak Girişiminin ise ekonomik açıdan en avantajlı ikinci teklif sahibi
istekli olarak belirlendiği,
58Yapı İnşaat Anonim Şirketi - Tümaş Türk Mühendislik Müşavirlik ve Müteahhitlik
A.Ş. İş Ortaklığının 03.02.2021 tarihinde yaptığı şikâyet başvurusunun, idarece reddi üzerine,
başvuru sahibinin 18.02.2021 tarih ve 8765 sayı ile Kurum kayıtlarına alınan dilekçe ile
itirazen şikâyet başvurusunda bulunduğu,
Kamu İhale Kurulunca alınan 28.04.2021 tarihli ve 2021/UH.II-886 sayılı Kurul
kararı ile “Yukarıda yer verilen tespit ve değerlendirmeler dikkate alındığında, ihale
komisyonu üyelerince sadece teknik kriterlerin genel başlıkları dikkate alınarak
gerçekleştirilen değerlendirmeler ve puanlamaların somut ve anlaşılır olmadığı
anlaşıldığından, İdari Şartname’nin 31’inci maddesinde düzenlenen teknik kriterler ve alt
kriterleri dikkate alınarak gerekçeli puanlamanın ihale komisyonu üyelerince ayrı ayrı
gerçekleştirilmesi gerekmektedir.
Sonuç olarak, yukarıda mevzuata aykırılıkları belirtilen işlemlerin düzeltici işlemle
giderilebilecek nitelikte işlemler olduğu tespit edildiğinden, Tekfen Mühendislik Anonim
Şirketi - Geoconsult Zt Gmbh Ortak Girişiminin teklifinin değerlendirme dışı bırakılması,
İdari Şartname’nin 31’inci maddesinde düzenlenen teknik kriterler ve alt kriterleri dikkate
alınarak gerekçeli puanlamanın ihale komisyonu üyelerince yeniden gerçekleştirilmesi ve bu
KAMU İHALE KURULU KARARI
Toplantı No
Gündem No
Karar Tarihi
Karar No
: 2021/051
: 25
: 22.12.2021
: 2021/UH.II-2321
aşamadan sonraki işlemlerin mevzuata uygun olarak yeniden gerçekleştirilmesi
gerekmektedir.” gerekçesiyle düzeltici işlem belirlenmesine karar verildiği,
14.06.2021 tarihli ihale komisyonu kararı ile “Kamu İhale Kurumu’nca 28.04.2021
tarih, 2021/UH.11-886 sayılı kararda belirtilen nedenlerle Tekfen Mühendislik A.Ş. +
Geoconsult Zt Gmblı (İş Ortaklığı)nın teklifi değerlendirme dışı bırakılmış ve İdari
Şartname’nin 31’inci maddesinde belirtilen teknik kriterler ve alt kriterlere göre teknik teklif
değerlendirme puanlaması yeniden yapılmıştır.
Belgeleri uygun olan isteklilere ait mali puanlar İdari Şartnamenin 33. maddesinde
belirtilen formüle göre belirlenmiş, yine İdari Şartnamenin 54. maddesine göre isteklilere ait
teknik ve mali puanlar, teknik ve mali puan ağırlık katsayılarıyla çarpılarak toplanmak sureti
ile toplam puanlar tespit edilmiş ve en yüksek toplam puanın 98.06 puan ve 58.635.418.80
TL+KDV bedelle 58 Yapı İnşaat A.Ş. + Tümaş Türk Mühendislik Müşavirlik ve Müteahhitlik
A.Ş. (İş Ortaklığı)‘ye ait olduğu görülmüştür…” ifadelerine yer verilerek ihalenin en yüksek
toplam puana sahip Tümaş Türk Müh. Müş. ve Müt. A.Ş.- 58yapı İnş. A.Ş. İş Ortaklığı
üzerinde bırakılmasına karar verildiği belirtilmiş olup, ihale yetkilisi imza onay kısmında ise
“İhale iptal edilmiştir. Gerekçeler ekte yer almaktadır.” bilgisine yer verildiği ve anılan
kararın ihale yetkilisince 17.06.2021 tarihinde imzalandığı görülmüştür.
Söz konusu kararın başvuru sahibine EKAP üzerinden 21.06.2021 tarihinde
gönderildiği ve başvuru sahibi tarafından doğrudan Kurum’a itirazen şikayet başvurusunda
bulunulduğu anlaşılmıştır.
58Yapı İnş. A.Ş. - Tümaş Türk Müh. Müş. ve Müt. A.Ş. İş Ortaklığı tarafından
gerçekleştirilen ihalenin iptali kararına karşı doğrudan itirazen şikayet başvurusu neticesinde
25.08.2021 tarihli ve 2021/UH.II-1582 sayılı Kurul kararında yer verilen “…bahse konu tüm
bu hususların ilk ihale komisyonu kararının (12.02.2021) alınması aşamasında da mevcut
olduğunun görüldüğü ve ihalenin mevcut şartlarda ilk komisyon kararı ile ekonomik açıdan
en avantajlı teklif sahibi istekliye bırakıldığı, ilk ihale komisyonu kararından sonra ihale
konusu işin esasına yönelik ortaya çıkan yeni ve ihalenin iptal edilmesini gerektirecek somut
dayanakların bulunmadığı, iş planında yapılması gerekli olan değişikliklerin ve ihtiyaç
duyulan personel sayısının iş eksilişi ile karşılanıp karşılanamayacağı yönünde bir hesaplama
veya değerlendirmede bulunulmadığı, ayrıca ihalenin iptal edilmesine ilişkin açıklama
yazısında danışmanlığı yapılacak yapım işi kapsamının fiziki olarak %71, nakdi olarak %65
azaldığı değerlendirmesinde bulunulduğu görülmekle birlikte, söz konusu daralmanın itirazen
şikayete konu ihaleye etkisi hakkında açık bir tespit yapılmadığı, anılan hususun iş eksilişi
kapsamında tamamlanıp tamamlanamayacağı ile ilgili bir açıklamada bulunulmadığı
görülmüştür.
…
İhale işlem dosyasında yer verilen bilgi ve belgeler, ihalenin iptal kararı ve iptal
kararına ilişkin açıklama birlikte değerlendirildiğinde, Kurul kararı üzerine idarenin ihale
komisyonunca Tekfen Mühendislik Anonim Şirketi - Geoconsult Zt Gmbh İş Ortaklığının
teklifinin değerlendirilme dışı bırakılarak yeniden yapılan puanlama sonucu ihalenin Tümaş
Türk Müh. Müş. ve Müt. A.Ş.- 58yapı İnş. A.Ş. İş Ortaklığı üzerlerinde bırakılmasına karar
verildiği görülmüş olsa da hemen akabinde mesnetsiz gerekçelerle ihalenin iptaline karar
vermesi ile Kurul kararının etkisiz bırakıldığı da anlaşılmaktadır...” gerekçeleri ile “İdarenin
ihalenin iptali kararının iptaline” Kamu İhale Kurulunca karar verildiği,
KAMU İHALE KURULU KARARI
Toplantı No
Gündem No
Karar Tarihi
Karar No
: 2021/051
: 25
: 22.12.2021
: 2021/UH.II-2321
İdarece anılan Kurul kararının iptali ve yürütmenin durdurulması istemiyle açılan
davada Ankara 11. İdare Mahkemesinin E:2021/1825 sayılı dosyasında açılan davada,
Mahkemenin 20.10.2021 tarih ve E:2021/1825, K:2021/1714 sayılı kararında yer verilen
“…Yukarıda yer verilen mevzuat hükümleri birlikte değerlendirildiğinde, 4734 sayılı
Kanun'un 5. maddesinde belirtilen ve idarelerin yapılacak ihalelerde sağlamakla sorumlu
olduğu, ihtiyaçların uygun şartlarla karşılanması ve kaynakların verimli kullanılması
ilkelerinin sağlanamaması durumunda ihalenin iptal edilebileceği, bunun tespiti noktasında
da Kamu İhale Kurumu'nun itirazen şikayet başvurusunda değerlendirme yapabileceği açıktır.
Bakılan davada, söz konusu ihalenin Kaynarca-Pendik-Tuzla Metrosu İnşaat ve
Elektromekanik Kontrollük, Danışmanlık ve Mühendislik Hizmetleri İşi olduğu, ihalenin ana
konusunu Kaynarca-Pendik-Tuzla Metrosu oluşturduğu, yapılan incelemede bahse konu metro
inşaatının çeşitli sebeplerle 7 istasyondan 2 istasyona düşürüldüğü davacı belediye
tarafından da bu kapsamda ihalenin iptaline karar verildiği davalı Kurum tarafından söz
konusu durumun ilk ihale komisyonu kararında da mevcut olduğu bu sebeple Kamu İhale
Kurul kararlarının etkisiz bırakılmaya çalışıldığı gerekçesiyle söz konusu karar iptal edilmiş
ise de; idarelerin kamu kaynaklarını verimli kullanması gerektiği, bu aşamada davalı idarece
salt bu durumların ilk komisyon karar tarihinde de mevcut olduğu ileri sürülerek iptal
edilemeyeceği, söz konusu ihalenin iptali şartlarının oluşup oluşmadığı yönünde ayrıntılı ve
gerekçeli bir karar verilmesi gerektiği, bu inceleme yapılmadan yukarıda yer verilen gerekçe
ile tesis edilen işlemin hukuka uygun olmadığı anlaşılmaktadır.
Bu durumda, dava dosyasındaki bilgi ve belgeler ile yukarıda yer verilen mevzuat
hükümleri birlikte değerlendirildiğinde, söz konusu ihalenin iptali kararı değerlendirilirken,
ihalenin iptali şartlarının oluşup oluşmadığı yönünde ayrıntılı ve gerekçeli bir karar verilmesi
gerekirken, sadece önceki ihale komisyon kararının alındığı tarihte bu durumların mevcut
olduğundan hareketle ihalenin iptal edilmesine ilişkin kararın iptal edilmesine yönelik dava
konusu işlemde eksik inceleme nedeniyle hukuka uyarlık bulunmamaktadır.” gerekçeler ile
dava konusu işlemin iptaline karar verildiği,
Ankara 11. İdare Mahkemesinin 20.10.2021 tarih ve E:2021/1825, K:2021/1714 sayılı
kararı gereğince Kamu İhale Kurulu tarafından alınan 11.11.2021 ve 2021/MK-443 sayılı
karar ile anılan Mahkeme kararında belirtilen gerekçeler doğrultusunda, başvuru sahibinin
iddialarının esasının yeniden incelenmesine geçildiği anlaşılmıştır.
İhale işlem dosyasında yer verilen belgeler incelendiğinde anılan ihalede 26.11.2020
tarihinde ihale komisyonunca tekliflerin teknik değerlendirilmesine geçildiği, 26.01.2021
tarihinde ise mali tekliflerin alındığı, 12.02.2021 tarihli ihale komisyonu kararı ile ihalenin
Tekfen Mühendislik Anonim Şirketi - Geoconsult Zt Gmbh Ortak Girişimi üzerinde
bırakılmasına karar verildiği, Kamu İhale Kurulunca alınan 28.04.2021 tarihli ve 2021/UH.II-
886 sayılı Kurul kararı üzerine 14.06.2021 tarihli ihale komisyonu kararı ile ihalenin Tümaş
Türk Müh. Müş. ve Müt. A.Ş.- 58yapı İnş. A.Ş. İş Ortaklığı üzerinde bırakılmasına karar
verildiği fakat komisyon kararı ekinde yer alan gerekçelerle ihale yetkilisince 17.06.2021
tarihinde ihalenin iptal edildiği, iptale gerekçe olarak ise “Kaynarca-Pendik-Tuzla Metrosu
İnşaat ve Elektromekanik Kontrollük, Danışmanlık ve Mühendislik Hizmetleri İşi”nin ihale
süreci 06.01.2020 tarihli ilgi (c) Başkanlık Makamı oluru ile başlatılmış ve ön yeterlilik ilanı
24/09/2020 tarihinde, ihale komisyon kararı ise 12/02/2021 tarihinde verilmiştir. Ancak
kesinleşen ihale kararı bildirildikten sonra itirazen şikayet başvurusunda bulunulması
sebebiyle danışmanlık ihale sürecinde gecikme yaşanmıştır. Söz konusu gecikme nedeniyle, iş
kapsamında kullanılacak olan TBM segmentlerinin üretim ve kalite kontrol işlerinin,
KAMU İHALE KURULU KARARI
Toplantı No
Gündem No
Karar Tarihi
Karar No
: 2021/051
: 25
: 22.12.2021
: 2021/UH.II-2321
“Çekmeköy-Sancaktepe-Sultanbeyli Metrosu ile Sarıgazi (Hastane)-Taşdelen-Yenidoğan
Metrosu İnşaat ve Elektromekanik Kontrollük, Danışmanlık ve Mühendislik Hizmetleri” işi
kapsamında yaptırılması hususunda ilgi (f) Başkanlık Makamı Oluru alınmıştır.
Yapılan değerlendirme sonucunda;
İlgi (d) Başkanlık Makamı Oluru ile danışmanlığı yapılacak olan yapım işinin
kapsamının 7 istasyondan 2 istasyona düşürülmesi nedeniyle işin kapsamının fiziki olarak
%71, nakdi olarak %65 azalması.
06.01.2020
tarihli ilgi (c) Başkanlık Makamı Oluru ile ihale süreci başlatılan söz
konusu danışmanlık işinin henüz başlatılamamış olması, an itibarı ile başlatılması halinde
bile mobilizasyon ve adaptasyon sürecinin uzun olması ve danışmanlığı yapılacak olan yapım
işinin büyük bir kısmının halihazırda idare kontrol teşkilatı marifetiyle tamamlanmış olması
hususları birlikte değerlendirilmiş olup yapılan değerlendirme neticesinde, kontrollüğü
yapılacak olan daraltılmış yapım işinin kalan kısmı için, 40 ay süreli 124 teknik personelin
toplam 3356 AdamxAy çalıştırılmasını gerektirecek hacimde bir kontrollük ve danışmanlık
ihtiyacının kalmadığı görülmüştür.
Yukarıda açıklanan süreç ve gerekçeler ile kamu kaynaklarının etkili, ekonomik ve
verimli kullanılması ilkesi göz önünde bulundurularak kamu yararı amacıyla “Kaynarca-
Pendik-Tuzla Metrosu İnşaat ve Elektromekanik Kontrollük, Danışmanlık ve Mühendislik
Hizmetleri İşi” ihalesinin iptal edilmesi uygun görülmüştür.” ifadelerine yer verildiği
anlaşılmıştır.
İlgili mevzuat hükümleri ile ihalenin iptali hususunda ihale komisyonlarına ve ihale
yetkilisine dolayısıyla idarelere takdir yetkisi verildiği anlaşılmakla birlikte, söz konusu
yetkinin mutlak ve sınırsız bir yetki niteliğinde olmadığı, mevzuat, kamu yararı ve hizmet
gerekleri gözetilerek usule ve amaca uygun olarak kullanılması gerektiği, iptal gerekçelerine
ilişkin değerlendirmelerin somutlaştırılarak, başka bir ifadeyle bilgi/belgelere dayandırılarak
açıkça ortaya konulması gerektiği, diğer bir anlatımla ihalenin iptaline ilişkin gerekçenin
somut ve hukuka uygun bir gerekçe olması gerektiği anlaşılmaktadır.
İtirazen şikayete konu ihale süreci değerlendirildiğinde 12.02.2021 tarihli ihale
komisyonu kararı ile ihalenin Tekfen Mühendislik Anonim Şirketi - Geoconsult Zt Gmbh
Ortak Girişimi üzerinde bırakılmasına karar verildiği, Kamu İhale Kurulunca alınan
28.04.2021 tarihli 2021/UH.II-886 sayılı Kurul kararı üzerine alınan 14.06.2021 tarihli ihale
komisyonu kararı ile ihalenin Tümaş Türk Müh. Müş. ve Müt. A.Ş.- 58yapı İnş. A.Ş. İş
Ortaklığı üzerinde bırakılmasına karar verildiği fakat gerekçeleri belirtilmek suretiyle ihale
yetkilisince 17.06.2021 tarihinde ihalenin iptal edildiği, ihalenin iptalinin ise kontrollüğü
yapılacak olan daraltılmış yapım işinin kalan kısmı için, 40 ay süreli 124 teknik personelin
toplam 3356 AdamxAy çalıştırılmasını gerektirecek hacimde bir kontrollük ve danışmanlık
ihtiyacının kalmadığı gerekçesine dayandırıldığı anlaşılmaktadır.
4735 sayılı Kamu İhale Sözleşmeleri Kanunu’nun 24’üncü maddesinde, sözleşme
bedelinin % 80'inden daha düşük bedelle tamamlanacağı anlaşılan işlerde, yüklenicinin işi
bitirmek zorunda olduğu, bu durumda yükleniciye, yapmış olduğu gerçek giderleri ve
yüklenici kârına karşılık olarak, sözleşme bedelinin % 80'i ile sözleşme fiyatlarıyla yaptığı
işin tutarı arasındaki bedel farkının % 5'i geçici kabul tarihindeki fiyatlar üzerinden idarece
ödeneceği hüküm altına alınmıştır.
Danışmanlığı yapılacak olan yapım işinin kapsamının 7 istasyondan 2 istasyona
KAMU İHALE KURULU KARARI
Toplantı No
Gündem No
Karar Tarihi
Karar No
: 2021/051
: 25
: 22.12.2021
: 2021/UH.II-2321
düşürülmesi nedeniyle işin kapsamının fiziki olarak %71, nakdi olarak %65 azalması ve
daraltılmış yapım işinin kalan kısmı için, 40 ay süreli 124 teknik personelin toplam 3356
AdamxAy çalıştırılmasını gerektirecek hacimde bir kontrollük ve danışmanlık ihtiyacının
kalmadığı gerekçesi üzerine idarece ihalenin iptali kararı alınmış olsa da 4735 sayılı Kamu
İhale Sözleşmeleri Kanunu’nun 24’üncü maddesinin anılan hükmü uyarınca iptale konu
ihalenin iş eksilişi hükümleri kapsamında tamamlanıp, geriye kalan kontrollük ve
danışmanlık hizmeti alımı ihtiyacının iptale konu ihale kapsamında gerçekleştirilebileceği
anlaşılmaktadır.
Söz konusu iptal kararı ve gerekçesine ilişkin açıklama incelendiğinde, bahse konu
tüm bu hususların ilk ihale komisyonu kararının (12.02.2021) alınması aşamasında da
mevcut olduğunun görüldüğü ve ihalenin mevcut şartlarda ilk komisyon kararı ile ekonomik
açıdan en avantajlı teklif sahibi istekliye bırakıldığı, ilk ihale komisyonu kararından sonra
ihale konusu işin esasına yönelik ortaya çıkan yeni ve ihalenin iptal edilmesini gerektirecek
somut dayanakların bulunmadığı, iş planında yapılması gerekli olan değişikliklerin ve ihtiyaç
duyulan personel sayısının iş eksilişi ile karşılanıp karşılanamayacağı yönünde bir hesaplama
veya değerlendirmede bulunulmadığı gibi 4735 sayılı Kamu İhale Sözleşmeleri Kanunu’nun
24’üncü maddesinde yer alan iş eksilişi hükümleri uyarınca geriye kalan kontrollük ve
danışmanlık hizmeti alımı ihtiyacının iptale konu ihale kapsamında gerçekleştirilebileceği,
Ayrıca ihalenin iptal edilmesine ilişkin açıklama yazısında danışmanlığı yapılacak
yapım işinin kapsamının fiziki olarak %71, nakdi olarak %65 azaldığı değerlendirmesinde
bulunulduğu görülmekle birlikte, söz konusu daralmanın itirazen şikayete konu ihaleye etkisi
hakkında açık bir tespit yapılmadığı görülmüştür.
Ayrıca, İhalelere Yönelik Başvurular Hakkında Yönetmelik’in “Kararların
uygulanması” başlıklı 23’üncü maddesinde “(1) İdare, hukuki durumda değişiklik yaratan
Kurul kararlarının gerektirdiği işlemleri ivedilikle yerine getirmek zorundadır.” hükmü yer
almaktadır.
Kamu İhale Kurulu tarafından verilen kararlar bağlayıcı nitelik taşımaktadır. Yani hem
ihaleye teklif veren tarafları hem de idareyi bağlamaktadır. Kurul kararlarının Kanunun
belirlediği amaç doğrultusunda, tarafların hak ve menfaatlerini koruyucu sonuç ifade
edebilmesi ve etkinlik sağlayabilmesi, kararlarda yer alan gerekçe ve sonuç hükümleriyle
tarafların bağlı olması ve uygulamalarını bu yönde yapmaları ile mümkündür. Aksi takdirde
Kurulun, idarelerin ihalelerle ilgili eylem ve işlemlerini denetleme, iptal veya düzeltici işlem
tesisine karar vermesinin tarafların hak ve menfaatlerini koruyucu etkisi olmayacağı, bu
durumda mevzuat ile amaçlanan hukuki denetimi etkisiz kılacağı anlaşılmaktadır. Bu
çerçevede idarelerin Kurul kararlarını şeklen uygulamış görünerek esasta Kurul kararını
etkisiz ve sonuçsuz hale getirecek işlem tesis etmesinin, idarenin hukuka aykırı davranması ve
idarenin güvenirliği ilkelerinin ciddi ölçüde zedelenmesi anlamına geleceği anlaşılmaktadır.
İhale işlem dosyasında yer verilen bilgi ve belgeler, ihalenin iptal kararı ve iptal
kararına ilişkin açıklama birlikte değerlendirildiğinde, Kurul kararı üzerine idarenin ihale
komisyonunca Tekfen Mühendislik Anonim Şirketi - Geoconsult Zt Gmbh İş Ortaklığının
teklifinin değerlendirilme dışı bırakılarak yeniden yapılan puanlama sonucu ihalenin Tümaş
Türk Müh. Müş. ve Müt. A.Ş.- 58yapı İnş. A.Ş. İş Ortaklığı üzerlerinde bırakılmasına karar
verildiği görülmüş olsa da hemen akabinde mesnetsiz gerekçelerle ihalenin iptaline karar
KAMU İHALE KURULU KARARI
Toplantı No
Gündem No
Karar Tarihi
Karar No
: 2021/051
: 25
: 22.12.2021
: 2021/UH.II-2321
vermesi ile, Kurul kararının etkisiz bırakıldığı da anlaşılmaktadır.
İhale işlem dosyasında yer verilen bilgi ve belgeler, ihalenin iptal kararı ve iptal
kararına ilişkin açıklama birlikte değerlendirildiğinde, Kurul kararı üzerine idarenin ihale
komisyonunca Tekfen Mühendislik Anonim Şirketi - Geoconsult Zt Gmbh İş Ortaklığının
teklifinin değerlendirilme dışı bırakılarak yeniden yapılan puanlama sonucu ihalenin Tümaş
Türk Müh. Müş. ve Müt. A.Ş.- 58yapı İnş. A.Ş. İş Ortaklığı üzerlerinde bırakılmasına karar
verildiği görülmüş olsa da hemen akabinde ihalenin iptaline karar vermesinin, kamu ihale
mevzuatına uygun olmadığı,
Netice itibariyle, idarece tesis edilen ihalenin iptali işleminin anılan Kanun’un 5’inci
maddesinde belirtilen temel ilkeler doğrultusunda bulunmadığı, iptal yetkisinin kamu yararı
ve hizmet gereklerine uygun olarak kullanılmadığı anlaşılmıştır.
Açıklanan nedenlerle, 4734 sayılı Kanun’un 65'inci maddesi uyarınca bu kararın tebliğ
edildiği veya tebliğ edilmiş sayıldığı tarihi izleyen 30 gün içerisinde Ankara İdare
Mahkemelerinde dava yolu açık olmak üzere,
İdarenin ihalenin iptali kararının iptaline,
Oybirliği ile karar verildi.