Ana Sayfa
/
Kararlar
/
Türkiye Cumhuriyeti Devlet Demiryolları Taşımacılık Anonim Şirketi
/
2020/667736-24 Ay Süreyle 68 Şoför ile Birlikte 105 Adet Araç (52 Binek ve 53 Pick-up) Kiralanması İşi
Bilgi
İKN
2020/667736
Başvuru Sahibi
Elpa Temizlik Sosyal Hizmetler Bilgisayar İnsan Kaynakları Sağlık Hizmetleri İnşaat Tarım Sanayi ve Ticaret Limited Şirketi
İdare
Türkiye Cumhuriyeti Devlet Demiryolları Taşımacılık Anonim Şirketi
İşin Adı
24 Ay Süreyle 68 Şoför ile Birlikte 105 Adet Araç (52 Binek ve 53 Pick-up) Kiralanması İşi
KAMU İHALE KURULU KARARI
Toplantı No
Gündem No
Karar Tarihi
Karar No
: 2021/004
: 65
: 27.01.2021
: 2021/UH.II-243
BAŞVURU SAHİBİ:
Elpa Temizlik Sosyal Hizmetler Bilgisayar İnsan Kaynakları Sağlık Hizmetleri İnşaat Tarım
Sanayi ve Ticaret Limited Şirketi,
İHALEYİ YAPAN İDARE:
Türkiye Cumhuriyeti Devlet Demiryolları Taşımacılık Anonim Şirketi,
BAŞVURUYA KONU İHALE:
2020/667736 İhale Kayıt Numaralı “24 Ay Süreyle 68 Şoför ile Birlikte 105 Adet Araç (52
Binek ve 53 Pick-up) Kiralanması İşi” İhalesi
KURUM TARAFINDAN YAPILAN İNCELEME:
Türkiye Cumhuriyeti Devlet Demiryolları Taşımacılık Anonim Şirketi tarafından
12.01.2021 tarihinde açık ihale usulü ile gerçekleştirilen “24 Ay Süreyle 68 Şoför ile Birlikte
105 Adet Araç (52 Binek ve 53 Pick-Up) Kiralanması İşi” ihalesine ilişkin olarak Elpa
Temizlik Sosyal Hizmetler Bilgisayar İnsan Kaynakları Sağlık Hizmetleri İnşaat Tarım
Sanayi ve Ticaret Limited Şirketinin 29.12.2020 tarihinde yaptığı şikâyet başvurusunun,
idarenin 31.12.2020 tarihli yazısı ile reddi üzerine, başvuru sahibince 05.01.2021 tarih ve 422
sayı ile Kurum kayıtlarına alınan 05.01.2021 tarihli dilekçe ile itirazen şikâyet başvurusunda
bulunulmuştur.
Başvuruya ilişkin olarak 2021/34 sayılı itirazen şikâyet dosyası kapsamında yapılan
inceleme neticesinde esas inceleme raporu tanzim edilmiştir.
KARAR:
Esas inceleme raporu ve ekleri incelendi.
İtirazen şikâyet dilekçesinde özetle,
1) Türkiye Cumhuriyeti Devlet Demiryolları Taşımacılık Anonim Şirketi tarafından
“24 Ay Süreyle 68 Şoför ile Birlikte 105 Adet Araç (52 Binek ve 53 Pick-Up) Kiralanması
İşi”nin ihalesinin 12.01.2021 tarihinde yapılacağı, söz konusu ihaleye ilişkin ihale
dokümanında mevzuat hükümlerine aykırılıklar bulunduğu, söz konusu ihaleye ilişkin
Sözleşme Tasarısı’nın “Cezalar ve sözleşmenin feshi” başlığı altında 16.1’inci maddesinde
sözleşmeye aykırılık hallerinin ardı ardına veya aralıklı olarak kaç defa tekrar etmesi
durumunda sözleşmenin feshedileceği hususunun belirlenmediği, bu madde kapsamında
belirtilen aykırılıklara uygulanacak yaptırım için aykırılık eşiğinin belirlemesi gerektiği,
anılan düzenlemenin belirsizlik ve tereddüt doğurucu nitelikte olduğu, olayda ihale
dokümanında, hizmetin ifa şeklinde yükleniciden kaynaklanan bir kusurun meydana gelmesi
halinde her bir aykırılık hali için belli oranlarda ceza kesileceğine dair düzenleme yer alsa da,
bu aykırılıkların ardı ardına veya aralıklı olarak tekrarı ile belli bir sayıya ulaşması
durumunda sözleşmenin 4735 sayılı Kanun’un 20’nci maddesinin (b) bendine göre protesto
çekmeye gerek kalmaksızın feshedileceği hususu ile sözleşmenin bu şekilde feshedilebilmesi
için gerekli olan aykırılık sayısına ilişkin düzenleme yapılmadığı, bu çerçevede ihale
dokümanında yer alan mevcut düzenlemelerin Hizmet Alımlarına Ait Tip Sözleşme’nin 26
numaralı dipnotunda yer verilen açıklamalara uygun olmadığı, ayrıca, söz konusu eksikliğin,
idarelerce yapılacak sözleşmelerin "Tip Sözleşme" hükümleri esas alınarak düzenleneceği ve
sözleşmelerde sözleşmenin feshine ilişkin şartların belirtilmesinin zorunlu olduğu yönündeki
4735 sayılı Kanun'da yer alan emredici kurallara da aykırı olduğu, bu konuda Kamu İhale
KAMU İHALE KURULU KARARI
Toplantı No
Gündem No
Karar Tarihi
Karar No
: 2021/004
: 65
: 27.01.2021
: 2021/UH.II-243
Kurulunun 10.06.2020 tarih ve 2020/UH.I-1027 sayılı ile 24.10.2019 tarih ve 2019/UH.II-
1385 sayılı kararlarının da bulunduğu,
2) İdari Şartname’nin 25.1’inci maddesinde sigorta giderlerinin teklif fiyata dahil
olduğu, 25.2’nci maddesinde ise 25.1’inci maddesinde yer alan giderlere ilişkin herhangi bir
hak talebinde bulunamayacağının düzenlendiği, bu düzenlemeye rağmen İdari Şartname’nin
46 ve Sözleşme Tasarısı’nın 14’üncü maddelerinde işçilikten kaynaklı sigorta giderlerine
ilişkin Fiyat Farkı Kararnamesi uyarınca fiyat farkı ödeneceğinin düzenlendiği ve bu
durumun ihale mevzuatına aykırı olduğu,
3) Sözleşme Tasarısı’nın 7’nci maddesinde yapılan düzenlemenin Tip Sözleşme
hükümlerine uygun olmadığı, tüm giderlerin neler olduğunun tam olarak belli olmadığı,
yapılan düzenlemenin İdari Şartname’nin 25’inci maddesi ile aynı içerikte olmayıp bu
durumun teklif vermede belirsizliklere yol açtığı iddialarına yer verilmiştir.
Başvuru sahibinin iddialarının değerlendirilmesi sonucunda aşağıdaki hususlar tespit
edilmiştir.
1) Başvuru sahibinin 1’inci iddiasına ilişkin olarak:
Hizmet Alımı İhaleleri Uygulama Yönetmeliği ekinde bulunan Tip Sözleşme’nin
“Cezalar ve sözleşmenin feshi” başlıklı 16’ncı maddesinde “16.1. İdare tarafından
uygulanacak cezalar aşağıda belirtilmiştir:
16.1.1. 26
16.1.2. 16.1.1’nci maddede belirtilen haller dışında kalan [bu kısımda özel aykırılık
halleri ayrıca belirtilebilecektir] durumlarda en az on gün süreli yazılı ihtar yapılarak
gecikilen her takvim günü için sözleşme bedelinin [bu kısma % 1’den fazla olmamak üzere
oran yazılacaktır] tutarında ceza uygulanacaktır. Ancak söz konusu aykırılığın işin niteliği
gereği giderilmesinin mümkün olmadığı hallerde, 4735 sayılı Kanun’un 20’nci maddesinin
(b) bendine göre protesto çekmeye gerek kalmaksızın sözleşme idarece feshedilebilecektir.
Sözleşmenin feshedilmemesi halinde ise sözleşme bedeli üzerinden yukarıda belirtilen oranda
ceza uygulanacaktır.
16.1.3. Kesilecek cezanın toplam tutarı, hiçbir durumda, sözleşme bedelinin % 30’unu
geçemez. Toplam ceza tutarının, sözleşme bedelinin % 30’unu geçmesi durumunda, bu orana
kadar uygulanacak cezanın yanı sıra 4735 sayılı Kanun’un 20’nci maddesinin (b) bendine
göre protesto çekmeye gerek kalmaksızın sözleşme feshedilecektir.” düzenlemesi yer
almaktadır.
Anılan Tip Sözleşme’nin 16.1.1’inci maddesine ilişkin 26 numaralı dipnotta “Bu
maddede, aşağıdaki bentlerden işin niteliğine uygun olanı idare tarafından belirtilecektir.
(1) Kısmi kabul öngörülmeyen işlerde, madde metni aşağıdaki şekilde düzenlenecektir:
Yüklenicinin işi süresinde bitirmemesi durumunda, en az on gün süreli yazılı ihtar
yapılarak gecikilen her takvim günü için sözleşme bedelinin [bu kısma % 1’den fazla
olmamak üzere oran yazılacaktır] tutarında ceza kesilecektir. Ancak gecikmeden kaynaklanan
aykırılığın işin niteliği gereği giderilmesinin mümkün olmadığı hallerde, 4735 sayılı
Kanun’un 20’nci maddesinin (b) bendine göre protesto çekmeye gerek kalmaksızın sözleşme
idarece feshedilebilecektir. Sözleşmenin feshedilmemesi halinde ise sözleşme bedeli üzerinden
yukarıda belirtilen oranda ceza uygulanacaktır.
(2) Kısmi kabul öngörülen işlerde, madde metni aşağıdaki şekilde düzenlenecektir:
KAMU İHALE KURULU KARARI
Toplantı No
Gündem No
Karar Tarihi
Karar No
: 2021/004
: 65
: 27.01.2021
: 2021/UH.II-243
Yüklenicinin işin kısmi kabule konu olan kısmını süresinde tamamlamaması
durumunda en az on gün süreli yazılı ihtar yapılarak gecikilen her takvim günü için süresinde
tamamlanmayan kısmın bedelinin yüzde [bu kısma % 1’den fazla olmamak üzere oran
yazılacaktır] tutarında ceza kesilecektir. Ancak gecikmeden kaynaklanan aykırılığın işin
niteliği gereği giderilmesinin mümkün olmadığı hallerde, 4735 sayılı Kanun’un 20’nci
maddesinin (b) bendine göre protesto çekmeye gerek kalmaksızın sözleşme idarece
feshedilebilecektir. Sözleşmenin feshedilmemesi halinde ise sözleşme bedeli üzerinden
yukarıda belirtilen oranda ceza uygulanacaktır.
(3) İşin özelliği gereği sürekli tekrar eden nitelikteki işlerde, madde metni aşağıdaki
şekilde düzenlenecektir:
İşin tekrar eden kısımlarının sözleşmeye uygun olarak gerçekleştirilmemesi halinde,
her bir aykırılık için ayrı ayrı uygulanmak üzere sözleşme bedelinin [bu kısma % 1’den fazla
olmamak üzere oran yazılacaktır] tutarında ceza kesilecektir. Bu aykırılıkların [bu kısma
2’den az olmamak üzere asgari aykırılık sayısı yazılacaktır]’den fazla olması halinde ayrıca
4735 sayılı Kanun’un 20’nci maddesinin (b) bendine göre protesto çekmeye gerek kalmaksızın
sözleşme idarece feshedilebilecektir. Ancak [bu kısma ağır aykırılık halleri yazılacaktır]
hallerinde, aykırılık bir defa gerçekleşmiş olsa dahi 4735 sayılı Kanun’un 20’nci maddesinin
(b) bendine göre protesto çekmeye gerek kalmaksızın sözleşme idarece feshedilebilecektir.”
açıklamaları bulunmaktadır.
Sözleşme Tasarısı’nın “Cezalar ve sözleşmenin feshi” başlıklı 16’ncı maddesinde
“16.1. İdare tarafından uygulanacak cezalar aşağıda belirtilmiştir:
16.1.1. Yüklenicinin işi süresinde bitirmemesi durumunda, en az on gün süreli yazılı
ihtar yapılarak gecikilen her takvim günü için sözleşme bedelinin Binde 1’i tutarında ceza
kesilecektir. Ancak gecikmeden kaynaklanan aykırılığın işin niteliği gereği giderilmesinin
mümkün olmadığı hallerde, 4735 sayılı Kanun’un 20’nci maddesinin (b) bendine göre
protesto çekmeye gerek kalmaksızın sözleşme idarece feshedilebilir. Sözleşmenin
feshedilmemesi halinde ise sözleşme bedeli üzerinden yukarıda belirtilen oranda ceza
.
uygulanacaktır
16.1.2. 16.1.1’nci maddede belirtilen haller dışında kalan Cezai müeyyideler Teknik
Şartname’nin 6. maddesinde ayrıntılı olarak belirtilmiş olup, işin şartname ve sözleşmesine
uygun olarak yapılmaması durumlarda en az on gün süreli yazılı ihtar yapılarak gecikilen her
takvim günü için sözleşme bedelinin Binde 1’i tutarında ceza uygulanacaktır. Ancak söz
konusu aykırılığın işin niteliği gereği giderilmesinin mümkün olmadığı hallerde, 4735 sayılı
Kanun’un 20’nci maddesinin (b) bendine göre protesto çekmeye gerek kalmaksızın sözleşme
idarece feshedilebilecektir. Sözleşmenin feshedilmemesi halinde ise sözleşme bedeli üzerinden
yukarıda belirtilen oranda ceza uygulanacaktır.
16.1.3. Kesilecek cezanın toplam tutarı, hiçbir durumda, sözleşme bedelinin % 30'unu
geçemez. Toplam ceza tutarının, sözleşme bedelinin % 30'unu geçmesi durumunda, bu orana
kadar uygulanacak cezanın yanı sıra 4735 sayılı Kanun’un 20’nci maddesinin (b) bendine
göre protesto çekmeye gerek kalmaksızın sözleşme feshedilecektir.
16.2. Yukarıda belirtilen cezalar ayrıca protesto çekmeye gerek kalmaksızın
yükleniciye yapılacak ödemelerden kesilir. Cezanın ödemelerden karşılanamaması halinde
ceza tutarı yükleniciden ayrıca tahsil edilir.
16.3. İhtarda belirtilen sürenin bitmesine rağmen aynı durumun devam etmesi halinde,
ayrıca protesto çekmeye gerek kalmaksızın kesin teminat ve varsa ek kesin teminat gelir
kaydedilir ve sözleşme feshedilerek hesabı genel hükümlere göre tasfiye edilir.
16.4. Sözleşmenin uygulanması sırasında yüklenicinin 4735 sayılı Kanun’un 25’inci
maddesinde sayılan yasak fiil veya davranışlarda bulunduğunun tespit edilmesi, halinde ise
KAMU İHALE KURULU KARARI
Toplantı No
Gündem No
Karar Tarihi
Karar No
: 2021/004
: 65
: 27.01.2021
: 2021/UH.II-243
ayrıca protesto çekmeye gerek kalmaksızın kesin teminat ve varsa ek kesin teminatlar gelir
kaydedilir ve sözleşme feshedilerek hesabı genel hükümlere göre tasfiye edilir.” düzenlemesi,
Teknik Şartname’nin “Cezai Müeyyideler” başlıklı 6.1’inci maddesinde “6.1.1. İhale
konusu işin teknik şartnameye uygun olarak yürütülüp yürütülmediği, varsa kusur ve
ihmalden kaynaklı zararlar, kontrol birimi elemanları tarafından tespit edilir. Bu durumun
tespiti halinde yüklenicinin hak edişlerinden kesinti yapılması yoluna gidilir. Yapılacak
kesintiler, ilgili amirin onayını müteakip ay sonunda aylık bir raporda topluca gösterilir. Bu
aylık raporlar hakediş bedeli ödenirken tahakkuk evrakına eklenir. Aşağıda belirtilen
hallerde belirtilen cezai müeyyideler uygulanır.
6.1.2.İşin şartname ve sözleşmeye uygun olarak yapılmaması halinde, her bir aykırılık
için ayrı ayrı olmak üzere sözleşme bedelinin tamamı üzerinden %0,1 (bindebir) para cezası
uygulanır.
6.1.3. Yüklenicinin sigortasız işçi çalıştırması, SGK primlerinin ödenmemesi, eksik
gün bildirilmesi hallerinde, bu hallerin her biri için ayrı ayrı olmak ve sürdüğü her gün için
sözleşme bedelinin tamamı üzerinden %0,1 (bindebir) para cezası uygulanır, mali zarar ve
sorumlulukları ayrıca tahsil edilerek sözleşme feshedilir.
6.1.4. İhale konusu iş için belirlenen işçi sayısından daha az sayıda işçi çalıştırılması
durumunda, eksik işçinin çalışmadığı her gün için sözleşme bedelinin %0,1 (bindebir) para
cezası uygulanır.
6.1.5.Yüklenici çalıştırdığı personelin maaşını 4857 Sayılı İş Kanunu’nun ilgili
maddelerine göre öder. Bu kapsamda; personel ücretlerinin zamanında ödenmemesi halinde,
işgücü veriminin düşmesi söz konusu olacağından idarenin kayıplarını karşılamak üzere,
yüklenici firmaya ihtar çekmeksizin (ücretin gününde ödenmemesi yüklenici tarafından
bilindiğinden) Hizmet İşleri Genel Şartnamesinin 38. maddesindeki hükümlerin
uygulanabilirliği hakkı idarece saklı kalmak üzere gecikilen her takvim günü için sözleşme
bedelinin %0,1 (bindebir) oranında ceza kesilir. Ceza tutarı yüklenicinin hak edişinden
mahsup edilir.
6.1.6. İş kanunu, işçi sağlığı ve iş güvenliği hükümlerine göre iş güvenliği, iş sağlığını
korumak için gerekli önlemlerin alınmaması hallerinde her bir aykırılık durumu için ayrı ayrı
olmak üzere sözleşme bedelinin %0,1 (bindebir) para cezası uygulanır.
6.1.7. Araçlarla ilgili teknik şartnamede istenilen belgelerin eksik olması halinde, her
araç için sözleşme bedelinin %0,1 (bindebir) tutarında ceza uygulanır.
6.1.8. İdare tarafından kesilecek cezanın toplam tutarı, hiçbir durumda, sözleşme
bedelinin % 30'unu geçmeyecektir
6.1.9. Yukarıda belirtilen cezalar ayrıca protesto çekmeye gerek kalmaksızın yükleniciye
yapılacak ödemelerden kesilir. Cezanın ödemelerden karşılanamaması halinde ceza tutan
yükleniciden ayrıca tahsil edilir.
6.1.10. İhtarda belirtilen sürenin bitmesine rağmen aynı durumun devam etmesi
halinde, ayrıca protesto çekmeye gerek kalmaksızın kesin teminat ve varsa ek kesin teminat
gelir kaydedilir ve sözleşme feshedilerek hesabı genel hükümlere göre tasfiye edilir.”
düzenlemeleri bulunmaktadır.
İhale dokümanında yapılan düzenlemelerden ihaleye konu işin Türkiye Cumhuriyeti
Devlet Demiryolları Taşımacılık Anonim Şirketi’nde 24 ay süreyle 68 şoför ile birlikte 105
adet araç (52 Binek ve 53 Pick-up) kiralanması hizmet alımı işi olduğu, ihalenin 12.01.2020
tarihinde birim fiyat teklif alınmak suretiyle gerçekleştirildiği, ihaleye ilişkin 23 adet ihale
dokümanı indirildiği ve ihaleye 5 isteklinin teklif verdiği belirlenmiştir.
KAMU İHALE KURULU KARARI
Toplantı No
Gündem No
Karar Tarihi
Karar No
: 2021/004
: 65
: 27.01.2021
: 2021/UH.II-243
4735 sayılı Kamu İhale Sözleşmeleri Kanunu’nun “Tip Sözleşmeler” başlıklı 5’inci
maddesinde, idarelerce yapılacak sözleşmelerde Tip Sözleşme hükümlerinin esas alınacağı
hüküm altına alınmıştır.
Hizmet Alımı İhaleleri Uygulama Yönetmeliği ekinde yer alan Hizmet Alımları Tip
Sözleşmesi’nin 16’ncı maddesinde cezai şartın ne şekilde düzenleneceği belirtilmiştir. Buna
göre söz konusu madde kapsamında yer alan 16.1.1’inci maddeye bağlı 26 numaralı dipnotun
birinci fıkrasında kısmi kabul öngörülmeyen, ikinci fıkrasında kısmi kabul öngörülen işlerde,
işin süresinde ifa edilmemesi halinde kesilecek cezanın ne şekilde düzenleneceği, işin niteliği
gereği gecikme cezasının kesilmesinin mümkün olmadığı hallerde ise uygulanacak diğer
yaptırımlar belirtilmiştir. Aynı dipnota bağlı (3) numaralı fıkrada ise, işin tekrar eden
kısımlarının sözleşmeye uygun olarak gerçekleştirilmemesi halinde, her bir aykırılık için ayrı
ayrı uygulanmak üzere sözleşme bedelinin %1’inden fazla olmamak üzere belirlenen oran
tutarında ceza kesileceği düzenlemesine yer verileceği belirtildikten sonra, bu aykırılıkların -
ikiden az olmamak üzere- kaç defa gerçekleşmesi halinde 4735 sayılı Kanun’un 20’nci
maddesinin (b) bendine göre protesto çekmeye gerek kalmaksızın sözleşmenin idarece
feshedilebileceğinin düzenlenmesi gerektiği ifade edilmiştir. Ayrıca, sözleşmeye aykırılık
teşkil eden hangi davranışların, ağır aykırılık hali oluşturduğunun belirtilmesine imkân
tanınmış, bu ağır aykırılık hallerinin ortaya çıkması durumunda aykırılık bir defa
gerçekleşmiş olsa dahi 4735 sayılı Kanun’un 20’nci maddesinin (b) bendine göre protesto
çekmeye gerek kalmaksızın sözleşmenin idarece feshedilebileceği kurala bağlanmıştır. Anılan
Tip Sözleşme’nin 16.1.2’nci maddesinde ise, 16.1.1’inci maddesinde yer verilen sözleşmeye
aykırılık oluşturan haller dışında, idarece ayrı bir aykırılık halinin öngörülmesi halinde bu
aykırılığın bu maddede belirtilebileceği düzenlenmiştir. Bu madde kapsamında belirtilen
aykırılıklara uygulanacak yaptırım için aykırılığın bir defa gerçekleşmesi yeterli olup, belli
bir aykırılık eşiği belirlemesine gerek bulunmamaktadır. 16.1.2’nci madde kapsamında
düzenlenen aykırılık hallerine ilişkin, en az 10 günlük ihtar çekildikten sonra aykırılığın
devam ettiği süre boyunca sözleşme bedelinin %1’inden fazla olmamak üzere belirlenen
oranda ceza kesilmesi gerektiği belirtilmiştir.
Bahse konu ihalenin 24 ay süreyle Türkiye Cumhuriyeti Devlet Demiryolları
Taşımacılık Anonim Şirketi Genel Müdürlüğü ile Ankara, İstanbul, İzmir, Sivas, Malatya,
Adana ve Afyon Bölge Müdürlüklerine bağlı işyerleri ve Ankara Demiryolu Fabrikası
bünyesinde 52 adet binek ve 53 adet Pick-up olmak üzere 105 adet aracın 68 adet şoför ile
birlikte kiralanması işi olduğu, araçların işe başlama tarihinden önce anılan Bölge
Müdürlükleri bünyesinde kurulacak komisyonca muayene ve kabul işlemlerine istinaden işe
başlatılacağı, işe başlama tarihinden itibaren 7 gün 24 saat esasına bağlı olarak idarenin
emrinde olup görev dışı zamanlarda da idare garajında bulunacağı görülmektedir.
Bu kapsamda şikayete konu ihalede araçların işin başlangıcında şartname ve sözleşme
hükümlerine uygun olarak teslim edilmesi ve yine şartname ve sözleşme hükümleri
kapsamında bakım-onarım veya meydana gelebilecek aksaklıkların (kaza-arıza) giderilmesi
sorumluluklarını yükleniciye yüklediği anlaşılmıştır. Teknik Şartname’de yer alan
düzenlemelerden işin özelliği gereği sürekli tekrar eden nitelikteki işlerden olduğu
değerlendirildiğinden, Sözleşme Tasarısı’nın 16.1.1’inci maddesinde yapılacak düzenlemenin
16.1.1’inci maddesinin üçüncü fıkrasındaki dipnota uygun şekilde düzenlenmesi gerekirken
birinci fıkrasındaki dipnota göre düzenlendiği belirlenmiştir.
Yukarıda yapılan tespitler, mevzuat hükümleri ve iddia konusu husus birlikte
KAMU İHALE KURULU KARARI
Toplantı No
Gündem No
Karar Tarihi
Karar No
: 2021/004
: 65
: 27.01.2021
: 2021/UH.II-243
değerlendirildiğinde, işe ait Sözleşme Tasarısı’nın 16’ncı maddesinde yer verilen düzenleme
incelendiğinde, ihaleye ait Sözleşme Tasarısı’nın 16.1.1’inci maddesinin, Tip Sözleşme’nin
16.1.1’inci maddesinin 26 numaralı dipnotuna aykırı olduğu görüldüğünden başvuru
sahibinin iddiasının yerinde olduğu sonucuna varılmıştır.
2) Başvuru sahibinin 2’nci iddiasına ilişkin olarak:
Hizmet Alımı İhaleleri Uygulama Yönetmeliği’nin “İhale ve ön yeterlik dokümanının
içeriği” başlıklı 12’nci maddesinde “(3) İhale veya ön yeterlik dokümanında yapılan
düzenlemeler birbirine aykırı olamaz.” hükmü,
Kamu İhale Genel Tebliği’nin “Hizmet alımlarında fiyat farkı” başlıklı 81’inci
maddesinde “Personel çalıştırılmasına dayalı hizmet alımı ihaleleri ile personel
çalıştırılmasına dayalı olmamakla birlikte ihale dokümanında personel sayısının belirlendiği
ve haftalık çalışma saatinin tamamının idarede kullanıldığı hizmet alımlarında işçilik
maliyetlerine ilişkin fiyat farkı hesaplanacağının ihale dokümanında belirtilmesi
gerekmektedir.” açıklaması,
2013/5215 karar sayılı Resmi Gazete’de yayınlanan 4734 Sayılı Kamu İhale
Kanununa Göre İhale Edilen Hizmet Alımlarında Uygulanacak Fiyat Farkına İlişkin
Esaslar’ın “İşçilik maliyetlerindeki değişiklik” başlıklı 6’ncı maddesinde “(1) İhale
dokümanında personel sayısının belirlendiği ve haftalık çalışma saatinin tamamının idarede
kullanılmasının öngörüldüğü işçilikler için, 31/5/2006 tarihli ve 5510 sayılı Sosyal Sigortalar
ve Genel Sağlık Sigortası Kanunu uyarınca çalıştırılan işçinin idari şartnameye göre ihale
tarihi itibarıyla hesaplanan brüt maliyeti ile uygulama ayındaki brüt maliyeti arasındaki fark,
5’inci madde uygulanmaksızın ödenir veya kesilir.
(2) İhale dokümanında sözleşme kapsamında çalıştırılacak personele brüt asgari
ücretin belli bir yüzde fazlası oranında ücret ödenmesi öngörülmüş ise, uygulama ayında
fiilen ödenen ücret üzerinden fiyat farkına esas olacak brüt maliyet bulunur ve fiyat farkı, bu
maliyete asgari ücretteki brüt artış oranı uygulanarak hesaplanır. Ulusal bayram ve genel
tatil günleri ile fazla çalışma ücretiyle ilgili olarak bu fıkraya göre belirlenen ücret esas
alınarak fiyat farkı hesaplanır.
(3) Uygulama ayına ilişkin aylık ücret bordrosunda belirtilen kısa vadeli sigorta
kolları prim oranı ile idari şartnamede idarece öngörülen kısa vadeli sigorta kolları prim
oranı arasında farklılık olması halinde, bu değişiklik fiyat farkı hesabında dikkate alınır.”
düzenlemesi bulunmaktadır.
İdari Şartname’nin “Teklif fiyata dahil olan giderler” başlıklı 25’inci maddesinde
“25.1. Sözleşmenin uygulanması sırasında, ilgili mevzuat gereğince; vergi, resim, harç, her
türlü sigorta giderleri, karar pulu bedeli, damga vergisi, KİK payı ve oluşabilecek benzer
diğer tüm giderler teklif fiyatına dahil edeceklerdir.
25.2. 25.1. maddesinde yer alan gider kalemlerinde artış olması ya da benzeri yeni
gider kalemlerinin oluşması hallerinde, teklif edilen fiyatın bu tür artış ya da farkları
karşılayacak payı içerdiği kabul edilir. Yüklenici, bu artış ve farkları ileri sürerek herhangi bir
hak talebinde bulunamaz.
25.3. Teklif fiyata dahil olan diğer giderler aşağıda belirtilmiştir:
25.3.1.
İstekliler, tekliflerin hazırlanması ve sunulması ile ilgili bütün masraflar ile her türlü
sigorta giderlerini ve İşin süresi ve personel sayısı dikkate alınarak ilgili mevzuatına göre
KAMU İHALE KURULU KARARI
Toplantı No
Gündem No
Karar Tarihi
Karar No
: 2021/004
: 65
: 27.01.2021
: 2021/UH.II-243
hesaplanacak işçilik ücretini teklif fiyatına dahil edecektir.
-Binek Araçlarda Garaj Amiri olarak çalışacak personel (ŞÖFÖR) (Brüt asgari
ücretin %50 fazlası)
-Binek Araçlarda ve Pikaplarda çalışacak personel (ŞÖFÖR)(Brüt asgari ücretin %35
fazlası)
-Binek Araçlarda Garaj Amiri olarak çalışacak personel (ŞOFÖR) için Resmi ve Dini
Bayram Günlerinde yaptırılacak fiili çalışmalarda brüt asgari ücretin %50 fazlası üzerinden
ayrıca ücret ödenecektir. (24 aylık dönemde 31 gün üzerinden 31x1 kişi/gün=31 kişi/gün)
-Binek Araçlarda ve Pikaplarda çalışacak personel (ŞOFÖR) için Resmi ve Dini
Bayram Günlerinde yaptırılacak fiili çalışmalarda brüt asgari ücretin %35 fazlası üzerinden
ayrıca ücret ödenecektir. (67 Personelden, 47 sürücü için 24 aylık dönemde 31 gün üzerinden
31x47 kişi/gün=1457 kişi/gün)
-Binek Araçlarda Garaj Amiri olarak çalışacak personel (ŞOFÖR) için aylık fiili
çalışma süresinin normal iş süresini aşması halinde aşan kısım 4857 Sayılı İş Kanunu'nun
41.maddesi uyarınca; Garaj Amirine Brüt Asgari ücretin %50 fazlası üzerinden ayrıca ücret
ödenecektir. (24 aylık dönemde 22,50 saat aylık fazla çalışma x 24 ay x 22,50 saat x 1
kişi=540 saat)
-Binek Araçlarda ve Pikaplarda çalışacak personel (ŞOFÖR) için Aylık fiili çalışma
süresinin normal iş süresini aşması halinde aşan kısım 4857 Sayılı İş Kanunu'nun 41.maddesi
uyarınca; Brüt Asgari ücretin %35 fazlası üzerinden ayrıca ücret ödenecektir. (24 aylık
dönemde 22,50 saat aylık fazla çalışma x 24 ay x 22,50 saat x 67 kişi=36180 saat)
-Personele aylık 26 gün üzerinden hesaplanmak üzere günlük brüt 10 TL yol, 10 TL
yemek ücreti,
-İhale konusu işte çalıştırılacak personelin iş kazaları ile meslek hastalıkları sigorta
prim oranı % 2'dir.
Ferdi Kaza Sigortası:
Tedavi gideri: 5.000,00 TL
Sakatlanma ve ölüm: 50.000,00 TL Limitleri üzerinden yapılacaktır.
Mali mesuliyet sigortası:
İşveren sorumluluk sigortası: Bedeni zararlarda kişi başı 60.000 TL Kaza başına:
300.000 TL
İşletme sorumluluğu sigortası: Maddi bedeni ayrımı yapılmaksızın 500.000 TL
Emniyet suistimal sigortası: Kişi başına 30.000 TL, yıllık 300.0 Söz konusu
sigortalara ait düzenlenecek poliçeler ve pri dekontlar mutlak suretle TCDD Taşımacılık
A.Ş.'ne gönderilecektir.
Ferdi kaza sigortası poliçesinde TCDD Taşımacılık AŞ. "sigorta ettiren” sıfatıyla yer
alacak şeklinde düzenlenecektir.
25.4. Sözleşme konusu işin bedelinin ödenmesi aşamasında doğacak Katma Değer
Vergisi (KDV), ilgili mevzuatı çerçevesinde İdare tarafından yükleniciye ayrıca ödenir.
25.5. Kısa vadeli sigorta prim oranları belirtilecektir.
İhale konusu işte çalıştırılacak personelin iş kazaları ile meslek hastalıkları sigorta
prim oranı % 2'dir.” düzenlemesi,
Anılan Şartname’nin “Fiyat farkı” başlıklı 46’ncı maddesinde “46.1.1. İhale konusu iş
için sözleşmenin uygulanması sırasında oluşması halinde, Yürürlükteki Fiyat Farkı
Kararnamesi’nin 6. maddesinde belirtilen hükümler çerçevesinde fiyat farkı verilecektir.
Bunun dışında kalan hizmet alımları için fiyat farkı verilmeyecektir.” düzenlemesi
bulunmaktadır.
KAMU İHALE KURULU KARARI
Toplantı No
Gündem No
Karar Tarihi
Karar No
: 2021/004
: 65
: 27.01.2021
: 2021/UH.II-243
Hizmet Alımı İhaleleri Uygulama Yönetmeliği eki olan Açık İhale Usulü İle İhale
Edilen Hizmet Alımlarında Uygulanacak Tip İdari Şartname’nin 25.1’inci maddeye ilişkin 29
numaralı dip notunda “İdareler, ihale edilecek hizmetin özelliğine göre, sözleşmenin
uygulanması sırasında, ilgili mevzuat gereğince yapılacak ulaşım, sigorta vergi, resim ve harç
giderlerinden hangilerinin, isteklilerce teklif edilecek fiyata dahil olması gerektiğini bu
maddede belirteceklerdir.” düzenlemesi ile,
Anılan Tip Şartname’nin 25.3’üncü maddesine ilişkin 30 numaralı dip notunda
“Personel çalıştırılmasına dayalı hizmet alımı ihaleleri dışındaki tüm ihalelerde, gider
kalemleri, ihale konusu işin özelliğine uygun olarak ilgili mevzuatına, Hizmet Alımı İhaleleri
Uygulama Yönetmeliği ve Kamu İhale Genel Tebliği ile Kurumun diğer düzenleyici
işlemlerine aykırı olmamak kaydıyla idare tarafından belirlenerek buraya yazılacaktır.”
düzenlemesi,
Sözleşme Tasarısı’nın “Fiyat farkı ödenmesi ve hesaplanması şartları” başlıklı 14’üncü
maddesinde “14.1. Yüklenici, gerek sözleşme süresi, gerekse uzatılan süre içinde, sözleşmenin
tamamen ifasına kadar, vergi, resim, harç ve benzeri mali yükümlülüklerde artışa gidilmesi
veya yeni mali yükümlülüklerin ihdası gibi nedenlerle fiyat farkı verilmesi talebinde
bulunamaz.
14.2. Bu sözleşme kapsamında yapılan işler için fiyat farkı hesaplanacaktır. İhale
konusu iş için sözleşmenin uygulanması sırasında oluşması halinde, Yürürlükteki Fiyat Farkı
Kararnamesi’nin 6. maddesinde belirtilen hükümler çerçevesinde fiyat farkı verilecektir.
Bunun dışında kalan hizmet alımları için fiyat farkı verilmeyecektir.
14.3. Sözleşmede yer alan fiyat farkına ilişkin esas ve usullerde sözleşme
imzalandıktan sonra değişiklik yapılamaz.” düzenlemesi bulunmaktadır.
Bu kapsamda idareler İdari Şartname’de “Teklif fiyata dahil olan giderler” başlığı
altındaki 25.1’inci maddede hizmetin özelliğine göre ilgili mevzuatı gereğince yapılacak
ulaşım, sigorta, vergi, resim, harç gibi giderlerden hangilerinin teklif fiyata dahil olduğunu
belirleyecek, 25.3’üncü maddede ise ihalenin personel çalıştırılmasına dayalı olup olmadığı
hususunu göz önünde bulundurarak işin özelliğine göre gider kalemlerini mevzuata uygun
şekilde düzenleyecektir.
Bahse konu ihaleye ilişkin İdari Şartname’nin 25.1’inci maddesinde sözleşmenin
uygulanması sırasında ortaya çıkacak vergi, resim, harç, her türlü sigorta giderleri, karar pulu,
KİK payı ve oluşabilecek benzer tüm giderler teklif fiyata dahil olan giderler arasında
sayılmıştır. Anılan Şartname’nin 25.3’üncü maddesinde de ihale bünyesinde çalıştırılacak
şoförlere ilişkin unvan bazında verilecek asgari ücret oranları, yol-yemek bedelleri ve
yaptırılacak olan sigortalara ilişkin parasal limitler belirlenmiştir. Dolayısıyla İdari
Şartname’nin 25.1’inci maddesinde işçilik maliyetlerinin teklif fiyata dahil giderler arasında
belirtilmediği, işçilik maliyetlerine ilişkin düzenlemenin aynı Şartname’nin 25.3’üncü
maddesinde tüm detayıyla düzenlendiği belirlenmiştir.
İdari Şartname’nin 46’ncı maddesinde Fiyat Farkı Kararnamesi’nin 6’ncı maddesine
göre fiyat farkı verileceği düzenlenmiş olup bu düzenleme ihale dokümanında personel
sayısının belirlendiği ve haftalık çalışma saatinin tamamının idarede kullanılmasının
öngörüldüğü işçilikler için, 31/5/2006 tarihli ve 5510 sayılı Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık
Sigortası Kanunu uyarınca çalıştırılan işçinin idari şartnameye göre ihale tarihi itibarıyla
hesaplanan brüt maliyeti ile uygulama ayındaki brüt maliyeti arasındaki farkın ödeneceğini
KAMU İHALE KURULU KARARI
Toplantı No
Gündem No
Karar Tarihi
Karar No
: 2021/004
: 65
: 27.01.2021
: 2021/UH.II-243
içermektedir.
İdari Şartname’nin 25’inci maddesinde sayılan sigorta giderleri 46’ncı madde
kapsamında verilecek olan fiyat farkından bağımsız olup 46’ncı maddedeki düzenleme
yürürlükteki asgari ücretin yıllık değişimi karşısında 5510 sayılı Sosyal Sigortalar ve Genel
Sağlık Sigortası Kanunu uyarınca oluşan asgari ücrete ilişkin brüt maliyet farkının
yükleniciye ödenmesine ilişkindir.
İdari Şartname’nin 25.1’inci maddesinde sayılan gider kalemleri ile 46’ncı
maddesindeki fiyat farkı verilmesine ilişkin düzenlemeler birbiri ile çelişmemekle birlikte,
hem İdari Şartname’nin 25’inci maddesi hem de 46’ncı maddesindeki düzenlemelerde
mevzuata aykırılık bulunmamaktadır.
Başvuru dilekçesinde örnek olarak verilen Kurul Kararlarında doküman
düzenlemelerinin mevzuata aykırı olduğu zira personel giderlerinin İdari Şartname’nin
25.1’inci maddesinde sayıldığı ve bu kapsamda ihalenin iptaline karar verildiği görülmüştür.
Emsal gösterilen Kurul kararlarına konu ihalelerin İdari Şartnameler’indeki düzenlemeler
şikayet konusu ihalenin İdari Şartname’sindeki düzenlemeden farklı olduğundan bu yönüyle
anılan kararların bu inceleme için örnek oluşturmadığı belirlenmiştir.
Yukarıda yapılan tespitler, mevzuat hükümleri ve iddia konusu husus birlikte
değerlendirildiğinde, İdari Şartname’nin 25.1’inci maddesinde sigorta giderlerinin teklif
fiyata dahil olduğu, 25.2’nci maddesinde ise 25.1’inci maddesinde yer alan giderlere ilişkin
herhangi bir hak talebinde bulunamayacağının düzenlendiği, bu düzenlemeye rağmen İdari
Şartname’nin 46 ve Sözleşme Tasarısı’nın 14’üncü maddelerinde işçilikten kaynaklı sigorta
giderlerine ilişkin Fiyat Farkı Kararnamesi uyarınca fiyat farkı ödeneceğinin düzenlendiği ve
bu durumun ihale mevzuatına aykırı olduğu yönündeki iddiasının yerinde olmadığı sonucuna
ulaşılmıştır.
3) Başvuru sahibinin 3’üncü iddiasına ilişkin olarak:
Hizmet Alımı İhaleleri Uygulama Yönetmeliği eki olan Hizmet Alımlarına Ait Tip
Sözleşme’nin “Sözleşme Bedeline Dahil Olan Giderler” başlıklı 7’nci maddesine ilişkin 12
numaralı dip notunda “Ulaşım, sigorta, vergi, resim ve harç giderlerinden hangisinin
sözleşme bedeline dahil olacağı burada belirtilecek ve ayrıca idari şartnamede teklif fiyata
dahil olduğu belirtilen diğer giderler buraya yazılacaktır.” düzenlemesi,
Şikayete konu ihalenin Sözleşme Tasarısı’nın “Sözleşme Bedeline Dahil Olan
Giderler” başlıklı 7’nci maddesinde “Taahhüdün (ilave işler nedeniyle meydana gelebilecek
artışlar dahil) yerine getirilmesine ilişkin sözleşmenin uygulanması sırasında, ilgili mevzuat
gereğince; vergi, resim, harç, her türlü sigorta giderleri, karar pulu bedeli, damga vergisi,
KİK payı ve oluşabilecek benzer diğer tüm giderler sözleşme bedeline dahildir. İlgili mevzuatı
uyarınca hesaplanacak Katma Değer Vergisi, sözleşme bedeline dahil olmayıp İdare
tarafından Yükleniciye ödenecektir.” düzenlemesi,
İdari Şartname’nin “Teklif fiyata dahil giderler” başlıklı 25’nci maddesi ikinci
iddianın incelendiği bölümde aktarıldığı şekilde düzenlenmiştir. Bahse konu ihaleye ilişkin
İdari Şartname’nin 25.1’inci maddesinde sözleşmenin uygulanması sırasında ortaya çıkacak
vergi, resim, harç, her türlü sigorta giderleri, karar pulu, KİK payı ve oluşabilecek benzer tüm
KAMU İHALE KURULU KARARI
Toplantı No
Gündem No
Karar Tarihi
Karar No
: 2021/004
: 65
: 27.01.2021
: 2021/UH.II-243
giderler teklif fiyata dahil olan giderler arasında sayılmıştır. Anılan Şartname’nin 25.3’üncü
maddesinde de ihale bünyesinde çalıştırılacak şoförlere ilişkin unvan bazında verilecek asgari
ücret oranları, yol-yemek bedelleri ve yaptırılacak olan sigortalara ilişkin parasal limitler
.
belirlenmiştir
Tip Sözleşme’nin “Sözleşmenin ekleri” başlıklı 8’inci maddesinde “8.1. İhale
dokümanı, bu sözleşmenin eki ve ayrılmaz parçası olup, İdareyi ve Yükleniciyi bağlar. Ancak,
sözleşme hükümleri ile ihale dokümanını oluşturan belgelerdeki hükümler arasında çelişki
veya farklılık olması halinde, ihale dokümanında yer alan hükümler esas alınır.
8.2. İhale dokümanını oluşturan belgeler arasındaki öncelik sıralaması aşağıdaki
gibidir:
1) Hizmet İşleri Genel Şartnamesi,
2) İdari Şartname,
3) Sözleşme Tasarısı,
4) Birim fiyat tarifleri (varsa),
5) Özel Teknik Şartname (varsa),
6) Teknik Şartname,
7- Açıklamalar (varsa)” düzenlemesi yer almaktadır.
Hizmet Alımı İhaleleri Uygulama Yönetmeliği eki olan Hizmet Alımlarına Ait Tip
Sözleşme’nin 7’nci maddesinin düzenlenmesine ilişkin dipnotunda ulaşım, sigorta, vergi,
resim ve harç giderlerinden hangisinin sözleşme bedeline dahil olacağının maddede
belirtileceği ve ayrıca İdari Şartname’de teklif fiyata dahil olduğu belirtilen diğer giderlerinde
madde metninde yer alacağı düzenlenmiştir.
Bahse konu ihaleye ait Sözleşme Tasarısı’nda taahhüdün yerine getirilmesine ilişkin
sözleşmenin uygulanması sırasında, ilgili mevzuat gereğince; vergi, resim, harç, her türlü
sigorta giderleri, karar pulu bedeli, damga vergisi, KİK payı ve oluşabilecek benzer diğer tüm
giderler sözleşme bedeline dahil olduğu ve Katma Değer Vergisi’nin ayrıca yükleniciye
ödeneceği düzenlenmiş olup, İdari Şartname’nin teklif fiyata dahil olan giderler başlıklı
maddesi altında mevzuat gereği ortaya çıkabilecek her türlü vergi resim harç ve benzeri
giderlerin yanında, tekliflerin hazırlanması ve sunulması ile ilgili bütün masraflar ile her türlü
sigorta giderlerinin, işin süresi ve personel sayısı dikkate alınarak ilgili mevzuatına göre
hesaplanacak işçilik ücretlerinin teklif fiyatına dahil olduğu düzenlenmiştir.
Sözleşme Tasarısı’nın 7’nci maddesinde İdari Şartname’nin 25’inci maddesinde
belirtilen giderlerin hepsine yer verilmemiş olsa da; ihale dokümanın bir bütün olarak
sözleşmenin eki ve ayrılmaz parçası olduğu, ihale dokümanını oluşturan belgeler arasında
idari şartnamelerin sözleşme tasarısından öncelikli olduğu, kaldı ki şikayete konu maddelerin
birbiri ile çelişen hükümler içermekten ziyade tamamlayıcı nitelikte olduğu ve tekliflerin
hazırlanmasında belirsizliğe yol açmadığı birlikte değerlendirildiğinde Sözleşme Tasarısı’nın
7’nci maddesinde İdari Şartname’de yer verilen teklif fiyata dahil giderlere tüm detayıyla yer
verilmemesinin teklif vermeye engel oluşturmadığı görülmektedir.
Aktarılan mevzuat hükümleri ve değerlendirmeler çerçevesinde Sözleşme Tasarısı’nın
7’nci maddesinde İdari Şartname’de yer verilen teklif fiyata dahil giderlere tüm detayıyla yer
verilmemesinin uygun olmadığı ancak teklif vermeye engel oluşturmadığı ve tereddüt
doğurmadığı belirlendiğinden bu konudaki iddianın da yerinde olmadığı sonucuna varılmıştır.
KAMU İHALE KURULU KARARI
Toplantı No
Gündem No
Karar Tarihi
Karar No
: 2021/004
: 65
: 27.01.2021
: 2021/UH.II-243
Ayrıca, daha sonraki aşamada idarenin 15.01.2021 tarih ve E.8016 sayılı yazısında,
13.01.2021 tarihli ihale komisyonu kararı üzerine 4734 sayılı Kamu İhale Kanunu’nun
39’uncu maddesi kapsamında “geçerli tekliflerin tümünün yaklaşık maliyetin üzerinde
olması” gerekçesi ile ihalenin idarece iptal edildiği bildirilmiştir.
Sonuç olarak, yukarıda mevzuata aykırılıkları belirtilen işlemlerin düzeltici işlemle
giderilemeyecek nitelikte işlemler olduğu tespit edildiğinden, ihalenin iptali gerekmekte ise
de, incelemeye konu ihalenin idarece 13.01.2021 tarihinde iptal edildiği anlaşıldığından,
itirazen şikâyet başvurusunun reddine karar verilmesi gerekmektedir.
Açıklanan nedenlerle, 4734 sayılı Kanun'un 65'inci maddesi uyarınca bu kararın tebliğ
edildiği veya tebliğ edilmiş sayıldığı tarihi izleyen 30 gün içerisinde Ankara İdare
Mahkemelerinde dava yolu açık olmak üzere,
Anılan Kanun'un 54'üncü maddesinin onbirinci fıkrasının (c) bendi gereğince itirazen
şikâyet başvurusunun reddine,
Oybirliği ile karar verildi.