2021/UH.II-260 - Kamu İhale Kararı - TEDAŞ Genel Müdürlüğü Kampüsünde Görev Yapan Memur, Sözleşmeli Memur ve Sendikasız İşçi Olarak Görevli Personellerin Sabah ve Akşam Hizmet Binalarına Geliş ve Gidişlerinin Servis Araçları ile Sağlanması İşi

KAMU İHALE KURULU KARARI

Toplantı No

Gündem No

Karar Tarihi

Karar No

: 2021/004

: 83

: 27.01.2021

: 2021/UH.II-260

BAŞVURU SAHİBİ:

Line Seyahat Turz. Oto. Tic. ve Ltd. Şti.,

İHALEYİ YAPAN İDARE:

TEDAŞ Genel Müdürlüğü,

BAŞVURUYA KONU İHALE:

2020/589918 İhale Kayıt Numaralı “TEDAŞ Genel Müdürlüğü Kampüsünde Görev Yapan

Memur, Sözleşmeli Memur ve Sendikasız İşçi Olarak Görevli Personellerin Sabah ve Akşam

Hizmet Binalarına Geliş ve Gidişlerinin Servis Araçları ile Sağlanması İşi” İhalesi

KURUM TARAFINDAN YAPILAN İNCELEME:

TEDAŞ Genel Müdürlüğü tarafından 21.12.2020 tarihinde açık ihale usulü ile

gerçekleştirilen “Tedaş Genel Müdürlüğü Kampüsünde Görev Yapan Memur, Sözleşmeli

Memur ve Sendikasız İşçi Olarak Görevli Personellerin Sabah ve Akşam Hizmet Binalarına

Geliş ve Gidişlerinin Servis Araçları ile Sağlanması İşi” ihalesine ilişkin olarak Line Seyahat

Turz. Oto. Tic. ve Ltd. Şti.nin 14.12.2020 tarihinde yaptığı şikâyet başvurusunun, başvurusu

hakkında idare tarafından süresi içinde karar alınmaması üzerine, başvuru sahibince

31.12.2020 tarih ve 59956 sayı ile Kurum kayıtlarına alınan 31.12.2020 tarihli dilekçe ile

itirazen şikâyet başvurusunda bulunulmuştur.

Başvuruya ilişkin olarak 2020/2212 sayılı itirazen şikâyet dosyası kapsamında yapılan

inceleme neticesinde esas inceleme raporu tanzim edilmiştir.

KARAR:

Esas inceleme raporu ve ekleri incelendi.

İtirazen şikâyet dilekçesinde özetle,

1) İdari Şartname’nin “Diğer hususlar” başlıklı 48’inci maddesinde servis araçlarının

sabah ve akşam hareketinin düzgün ve muntazam şekilde yürütülmesi için yüklenici

tarafından saha amirliği görevini yürütecek yetkili bir personelin görevlendirileceği

düzenlemesinin yer aldığı, söz konusu personel maliyeti için birim fiyat teklif mektubunun

eki olan birim fiyat teklif cetvelinde herhangi bir satır açılmadığı, ek olarak anılan

Şartname’nin “Teklif fiyata dahil olan giderler” başlıklı 25’inci maddesinde de söz konusu

gidere yönelik düzenleme yapılmadığı, istekliler açısından girdi ve maliyet konusu olan

unsurların İdari Şartname’nin 25’inci maddesinde düzenlenmesi veya birim fiyat teklif

cetvelinde herhangi bir satır açılarak gösterilmesinin yasal zorunluluk olduğundan idarece

ihale dokümanında mevzuata aykırı düzenleme yapıldığı,

2) Teknik Şartname’nin 5.4’üncü maddesinde araçların işe başlama tarihi itibariyle

“4” yaşında olacağı düzenlemesinin yer aldığı, ancak işin süresinin 3 yıl olması sebebiyle

araçların modellerinin tam anlamıyla anlaşılamadığı, 2021 yılı Şubat ayında başlayacak

hizmet alımında araçların 2016, 2017 veya 2018 model mi olacağı çelişkisini yarattığı, ayrıca

hizmet süresinin yıllara sari 3 yıl olması nedeni ile her yıl araç modelinde değişikliğe gidilip

gidilmeyeceğinin düzenlemesinin yapılmadığı, ilgili maddenin bu haliyle fiyat teklifinde

yanlış hesaplamalara sebep olacağı gerekçesiyle mevzuata aykırı olduğu,

3) Teknik Şartname’nin 3.2.1’inci maddesinde ihale konusu işte kullanılacak araç

miktarının yer aldığı, Teknik Şartname’nin 6.8’inci maddesinde ise “Güzergâhlarda yolcu

KAMU İHALE KURULU KARARI

Toplantı No

Gündem No

Karar Tarihi

Karar No

: 2021/004

: 83

: 27.01.2021

: 2021/UH.II-260

sayısının artması durumunda, en az yeterli koltuk sayısına göre araç getirilecektir. 8 (Sekiz)

adet koltuk artışına kadar ilave bedel ödenmeyecektir.” düzenlenmesinin yer aldığı,

Söz konusu düzenlemenin kamu ihale mevzuatına açıkça aykırı olduğu, şöyle ki; 0-17

kişilik minibüs araca 8 (sekiz) kadar koltuk artışı yapıldığında bu araç doğrudan 18-25 kişilik

midibüs sınıfına geçecek olup teklif cetvelinde farklı belirlenmiş bir araç niteliğine sahip

olacağı, ancak idarece ödeme yapılırken minibüs olarak fiyatlandırılacağı ve bu durumun

teklif veren isteklinin zararına bir uygulama olacağı, anılan Şartname maddesi gereği idarenin

istediği zaman istediği kadar araç adeti değiştirebilme yetkisinin mevzuata aykırı olduğu,

4) Sözleşme Tasarısı’nın “Ödeme yeri ve şartları” başlıklı 12’nci maddesinde hakediş

ödemelerinin TEDAŞ Genel Müdürlüğü tarafından hakedişlerin tahakkuka bağlanmasından

itibaren 120 (yüzyirmi) gün içinde ödeme yapılacağının düzenlendiği,

Ancak Hizmet İşleri Genel Şartnamesi’nin 42’nci maddesinde “…Hakediş raporu,

yüklenici veya vekili tarafından imzalandığı tarihten başlamak üzere en geç sözleşmesinde

yazılı sürenin sonunda, eğer sözleşmede bu hususta bir kayıt yoksa otuz gün içinde tahakkuka

bağlanır. Bu tarihten başlamak üzere otuz gün içinde de ödeme yapılır...” açıklamasının yer

aldığı,

Hizmet İşleri Genel Şartnamesi’nde tahakkuktan sonra otuz gün içerisinde ödemenin

yapılmasının zorunluluk olarak ele alındığı, idarelere ise hakediş raporunun tahakkuka

bağlanma süresi noktasında takdir hakkı verilmiş olup, sözleşmede hakedişin tahakkuka

bağlanmasına yönelik olarak takdire dayalı bir belirleme yapılabileceği, ancak ödeme süresine

yönelik olarak takdir hakkı tanınmadığı, bu bakımdan idarece yapılan düzenlemenin

mevzuata aykırı olduğu,

5) Teknik Şartname’nin 6.9’uncu maddesinde “İdare, personel taşıma servis

güzergâhlarındaki mesafelerde gidiş/dönüş toplam (arttırma/eksiltme) 15 (onbeş) kilometreye

kadar değiştirebilir. Bu durumda ilave bedel ödemesi veya bedel kesintisi yapılmayacaktır.”

düzenlemesinin yer aldığı,

Öncelikle, güzergâh değişikliği farklı bir iş kalemi olduğundan farklı iş kaleminin

hizmet alımlarında yeni birim fiyat esaslarına göre çözüme kavuşturulması gerektiği, idarece

yapılan ve belirsizlik taşıyan bu düzenlemenin bu şekliyle Hizmet İşleri Genel Şartnamesi’ne

uygun olmadığı,

Bununla birlikte, yapılan düzenlemeye dikkat edilirse güzergah başına 15 km’lik bir

değişikliğin ücretsiz olarak yapılabileceğinin anlaşıldığı, toplam 102 araç günlük tam sefer

yapılacağı ve tam seferde güzergâhın 15 km değişeceği dikkate alındığında (102 x 15 km x 22

gün x 36 ay) toplam 1.211.760 km’lik bir değişiklikten bahsedileceği, söz konusu değişiklik

ihtimal dâhilinde de olsa, ihale konusu işin 36 aylık sefer mesafesi toplamı olan 3.027.021,50

km olacağı dikkate alındığında yaklaşık %30’dan fazla bir mesafesinin ücretsiz olarak

değiştirileceğinin ifade edilmesinin hukuki olmadığı,

Sonuç olarak, bu düzenlemenin teklif vermeyi ve iş yapmayı imkânsız hale getirdiği,

kaldı ki; bu düzenlemeye de gerek olmayıp, yeni birim fiyat ile iş artış ve iş eksiliş

hükümlerine göre sorunun çözümünün mümkün olduğu, ancak düzenleme ile anılan

yöntemlerin işlevsiz hale getirildiği iddialarına yer verilmiştir.

KAMU İHALE KURULU KARARI

Toplantı No

Gündem No

Karar Tarihi

Karar No

: 2021/004

: 83

: 27.01.2021

: 2021/UH.II-260

Başvuru sahibinin iddialarının değerlendirilmesi sonucunda aşağıdaki hususlar tespit

edilmiştir.

1) Başvuru sahibinin 1’inci iddiasına ilişkin olarak:

Kamu İhale Genel Tebliği’nin “Personel çalıştırılmasına dayalı hizmet alımlarında

teklif fiyata dahil olacak giderler” başlıklı 78’inci maddesinde “…78.22. Brüt asgari ücret

veya üzerinde ücret ödenmesi öngörülen personelin varsa nakdi yol ve yemek bedeli dahil

aylık (78.12 nci maddeye göre gün üzerinden teklif alınan hallerde günlük) ücreti, fazla

çalışma, ulusal bayram ve genel tatil günlerinde (ulusal bayram, resmi ve dini bayram günleri

ile 1 Mayıs Emek ve Dayanışma günü, (15 Temmuz Demokrasi ve Milli Birlik günü ve yılbaşı

günü) yapılacak çalışmalara ilişkin ücretler ile engelli işçi ücreti gibi ayrı ayrı hesaplanması

gereken her bir işçilik maliyeti için birim fiyat teklif cetvelinde ayrı satır açılması, malzeme

giderlerinin de ayrı iş kalemleri şeklinde düzenlenmesi zorunludur. Ayrıca, ayni teklif

verileceği belirtilen yemek ve yol giderlerinin de ayrı iş kalemleri şeklinde düzenlenmesi

esastır. Ancak, Hizmet Alımı İhaleleri Uygulama Yönetmeliğinin 10 uncu maddesinin beşinci

fıkrasına göre işçi sayısı üzerinden teklif alınması idarece uygun görülmeyen iş

kaleminin/kalemlerinin bulunduğu personel çalıştırılmasına dayalı hizmet alımı ihalesinin

birim fiyat teklif cetvelinde, bu iş kalemi/kalemleri kapsamındaki işlerde çalıştırılmak üzere

ihale dokümanında asgari sayısı belirtilen personele ilişkin maliyetlere işçilik kaleminde

değil, ait olduğu iş kalemi içerisinde yer verilecek ve istekliler de tekliflerini buna göre

sunacaklardır…” açıklaması yer almaktadır.

İdari Şartname’nin “İhale konusu işe/alıma ilişkin bilgiler” başlıklı 2’nci maddesinde

“2.1. İhale konusu işin/alımın;

a) Adı: TEDAŞ Genel Müdürlüğü kampüsünde görev yapan memur, sözleşmeli memur

ve sendikasız işçi olarak görevli personellerin sabah ve akşam hizmet binalarına geliş ve

gidişlerinin servis araçları ile sağlanması işi

b) Türü: Hizmet alımı

c) İlgili Uygulama Yönetmeliği: Hizmet Alımı İhaleleri Uygulama Yönetmeliği

ç) Yatırım proje no'su (yapım işlerinde): Bu madde boş bırakılmıştır.

d) Kodu: ---

e) Miktarı:

102 adet servis hizmet aracı ile toplam 77.010 sefer üzerinden personel taşıma hizmet

alımı

Ayrıntılı bilgi idari şartnamenin ekinde yer almaktadır.

f) İşin yapılacağı/malın teslim edileceği yer: Ankara ili içerisinde teknik şartname eki

tabloda yer alan güzergahlar.” düzenlemesi,

Anılan Şartname’nin “Teklif fiyata dahil olan giderler” başlıklı 25’inci

maddesinde “25.1. Sözleşmenin uygulanması sırasında, ilgili mevzuat gereğince yapılacak

ulaşım, sigorta vergi, resim ve harç giderleri isteklilerce teklif edilecek fiyata dahil edilecektir.

25.2. 25.1. maddesinde yer alan gider kalemlerinde artış olması ya da benzeri yeni

gider kalemlerinin oluşması hallerinde, teklif edilen fiyatın bu tür artış ya da farkları

karşılayacak payı içerdiği kabul edilir. Yüklenici, bu artış ve farkları ileri sürerek herhangi bir

hak talebinde bulunamaz.

25.3. Teklif fiyata dahil olan diğer giderler aşağıda belirtilmiştir:

25.3.1.

- İhale konusu araçların her türlü işletme giderleri [yakıt, amortisman, tamir, bakım-

onarım, yedek parça, oto lastiği, akü, fenni ve egzoz muayenesi, trafik cezası, motorlu taşıt

KAMU İHALE KURULU KARARI

Toplantı No

Gündem No

Karar Tarihi

Karar No

: 2021/004

: 83

: 27.01.2021

: 2021/UH.II-260

vergileri, Trafik sigortası, v.b.] ve yüksek hadli ihtiyari mali mesuliyeti de kapsayan kasko

[Ferdi kaza koltuk sigorta bedeli teminat limitleri en az; tedavi masrafları 5.000,- (beş bin)

TL, kalıcı sakatlık 25.000,- (yirmi beş bin) TL ve vefat 25.000,- (yirmi beş bin) TL olacak

şekilde yaptırılacak.] sigorta prim bedelleri,

- Birim Fiyat Teklif Cetvelinde belirtilen her bir aracın 36 (otuzaltı) aylık gidiş-gelişi

olan toplam 755 tam seferin;

0-17 kişilik 17 (onyedi) adet minibüs için 36 aylık toplam 395.182,10 km,

18-25 kişilik 18 (onsekiz) adet midibüs için 36 aylık toplam 408.168,10 km,

26-35 kişilik 29 (yirmidokuz) adet midibüs için 36 aylık toplam 947.525,00 km,

45 + kişilik 38 (otuzsekiz) adet otobüs için 36 aylık toplam 1.276.146,30 km olmak

üzere 102 adet servis hizmet aracının 36 aylık sefer mesafesi toplamı olan 3.027.021,50 km'ye

ait giderler ile trafik cezaları ve mevzuatı gereği ödenmesi gereken vergi, sigorta v.b.

giderleri,

- Servis araçlarının girişlerine güzergah, durak ve kapasite takip amaçlı, hizmetten

faydalanacak personelin kullandığı manyetik resmi kurum kimliklerine entegre olacak şekilde

ve istenildiği takdirde raporlama yapabilecek özellikte kart okuyucu makina/ekipman, yazılım

temini giderleri teklif fiyata/sözleşme bedeline dahildir.

25.4. Sözleşme konusu işin bedelinin ödenmesi aşamasında doğacak Katma Değer

Vergisi (KDV), ilgili mevzuatı çerçevesinde İdare tarafından yükleniciye ayrıca ödenir…”

düzenlemesi,

Bahse konu Şartname’nin “Diğer hususlar” başlıklı 48’inci maddesinde “48.1. Servis

araçlarının sabah ve akşam hareketinin düzgün ve muntazam şekilde yürütülmesi için firma

saha amirliği görevini yürütecek yetkili bir personeli görevlendirecektir. Saha amiri, servis

araçlarının park yerindeki hareketinden, geliş ve gidişlerinden araç sorumlusu ile birlikte

İdareye karşı sorumlu olacaktır ve yapılan kontroller gerek yazılı ve sözlü olarak İdarenin

kontrol birimlerine bildirilecektir.

Sıra No Açıklama

Birimi

sefer

Miktarı

12.835

13.590

21.895

28.690

1

2

3

4

17 Adet Minibüs (0-17 Kişilik)

18 Adet Midibüs (18-25 Kişilik)

29 Adet Midibüs (26-35 Kişilik)

38 Adet Otobüs (45 ve üzeri Kişilik)

Okas Kodu

601700001

Okas Açıklaması

Yolcu taşıma araçlarının sürücüsüz kiralanması

” düzenlemesi yer almaktadır.

Teknik Şartname’nin “Yüklenici personeli ile ilgili hususlar” başlıklı 7’nci

maddesinde “7.1. Yüklenici tarafından çalıştırılacak servis aracı sürücüleri, Kamu Kurum ve

Kuruluşları Personel Servis Hizmet Yönetmeliğinde belirtilen şartlara haiz olacaktır.

7.2. Karayolları Taşıma Yönetmeliğinin 34. Maddesi gereği servis şoförleri 26

(yirmialtı) yaşından küçük 65 (altmışbeş) yaşından büyük olmayacaktır. Çalışacak şoförler,

kullanacakları personel servis aracının niteliğine uygun sınıfta en az 3 (üç) yıllık sürücü

belgesine sahip olmalıdır.

7.3. Yüklenici, tüm sorumluluğu kendisine ait olmak üzere işyerinde servis araçlarının

geliş ve gidişlerini kontrol etmek ve İdarenin vereceği bilgi ve talimatları kendisine iletmek

üzere en az üç görevli personeli (sabah-akşam) hazır bulunduracaktır.

7.4. Yüklenicinin hizmette çalıştıracağı sürücülerin, kılık ve kıyafeti düzgün olacak,

KAMU İHALE KURULU KARARI

Toplantı No

Gündem No

Karar Tarihi

Karar No

: 2021/004

: 83

: 27.01.2021

: 2021/UH.II-260

İdare personeline karşı saygılı ve adaba uygun davranacaklardır. Bir uyuşmazlık halinde,

İdare personeli ile kesinlikle tartışma ortamına girilmeyecektir. Şikâyete konu bir durum

olduğunda, bu durum İdareye iletilmek üzere Yükleniciye bildirilecektir.

7.5. Servis araçlarının sürücüleri yasal hız limitlerine uyacak üçüncü şahıslar ile İdare

personelinin can güvenliğini tehlikeye atacak eylemlerde bulunmayacaktır.

7.6. Servis araçlarını kullanacak sürücüler, asli kusurlu ve bilinçli taksirli olarak

ölümlü trafik kazasına karışmamış olacaktır. Alkollü olarak araç kullanma ile hız kuralını

ihlal nedeniyle sürücü belgelerinin birden fazla geri alınmamış olması gerekmektedir.

7.7. Servis aracı sürücüleri, araçla ilgili olarak (EK-3)’te yer alan “Personel Taşıma

Hizmeti Kontrol Formu” günlük olarak doldurup, Yüklenici yetkilisi/görevlisi vasıtası ile

İdareye teslim edecektir.” düzenlemesi yer almaktadır.

Yapılan incelemede, yaklaşık maliyet ve doküman düzenlemelerinden incelemeye

konu ihale personel çalıştırılmasına dayalı olmayan bir hizmet alımı olduğu için İdari

Şartname’de ve birim fiyat teklif cetvelinde bahse konu işte çalışacak söz konusu personele

ilişkin ayrı satır açılmasının öngörülmediği görülmüştür. İdari Şartname’nin 48’inci

maddesinde servis araçlarının sabah ve akşam hareketinin düzgün ve muntazam şekilde

yürütülmesi için yüklenici tarafından saha amirliği görevini yürütecek yetkili bir personelin

görevlendirileceğine ilişkin düzenleme gereği söz konusu personel maliyeti için birim fiyat

teklif mektubunun eki olan birim fiyat teklif cetvelinde herhangi bir satır açılması gerektiğine

ilişkin bir zorunluluk bulunmadığı, personelin birim fiyat teklif cetvelinde yer alan

satırlardaki birim fiyatlara dahil edileceği anlaşılmıştır.

Yukarıda aktarılan mevzuat hükümleri ve ihale dokümanı düzenlemeleri kapsamında

yapılan inceleme sonucunda başvuru sahibinin iddiasının yerinde olmadığı sonucuna

varılmıştır.

2) Başvuru sahibinin 2’nci iddiasına ilişkin olarak:

Motorlu Araçlar ve Römorkların İmal Yılının Belirlenmesi Hakkında Tebliğ (Tebliğ

No: Sgm-2011/12)’in “Tanımlar” başlıklı 4’üncü maddesinde “…c) İmal yılı: Araçların

yaşının belirlenmesi amacıyla uygunluk belgesi üzerinde yer alan gün/ay/yıl olarak belirtilen

imal tarihinin yılını belirtmekte olup, 18/2/1963 tarihli ve 197 sayılı Motorlu Taşıtlar Vergisi

Kanununun 2 nci maddesinin (18) numaralı bendinde ve 11 inci maddesinde anılan model yılı

ile aynı anlamda olduğunu…” açıklaması,

Sözleşme Tasarısı’nın “İşin süresi” başlıklı 9’uncu maddesinde “9.1. İşe başlama

tarihi 31.01.2021; işi bitirme tarihi 30.01.2024

9.2. Bu sözleşmenin uygulanmasında sürelerin hesabı takvim günü esasına göre

yapılmıştır.” düzenlemesi,

Teknik Şartname’nin “Personel taşıma servis araçlarında aranan teknik ve diğer

özellikler” başlıklı maddesinde “5.4. Araçlar işe başlama tarihi itibariyle “4” yaşında

olacaktır. Araçların yaşı hesaplanırken, Bilim, Sanayi ve Teknoloji Bakanlığının SGM-

2011/12 nolu Tebliğinde belirtilen yöntem baz alınır. Motorlu araç tescil belgesinde sonradan

yapılan tadilat nedeniyle, model yükseltilmesi sonucu “görünümlü” ibaresi olan servis

araçları kabul edilmeyecektir.” düzenlemesi yer almaktadır.

Motorlu Araçlar ve Römorkların İmal Yılının Belirlenmesi Hakkında Tebliğ’de imal

yılı ile Motorlu Taşıtlar Vergisi Kanunu’nda belirtilen araç model yılının aynı anlamda olduğu

KAMU İHALE KURULU KARARI

Toplantı No

Gündem No

Karar Tarihi

Karar No

: 2021/004

: 83

: 27.01.2021

: 2021/UH.II-260

açıklamasının yer aldığı, Sözleşme Tasarısı’nda işe başlama tarihinin 31.01.2021 olduğu ve

bahse konu işte kullanılacak araçların işe başlama tarihi itibariyle “4” yaşında olacağının

düzenlendiği görülmüştür.

Yukarıda aktarılan mevzuat açıklamaları ve ihale dokümanı düzenlemelerinden araç

imal yılı ile araç model yılı ifadelerinin aynı olduğu, bahse konu düzenlemede yer alan

araçların işe başlama tarihi itibariyle 4 yaşında olacağı ifadesinden araçların işe başlama tarihi

olan 2021 yılı itibariyle en fazla 2017 model olması gerektiğinin anlaşıldığı, Teknik Şartname

düzenlemesinin araçların yalnızca işe başlama yaşıyla ilgili ifadeler içerdiği, işin süresi

boyunca yaş alan araçların değişmesi gerektiği anlamına gelecek ifadeler içermediği

anlaşıldığından başvuru sahibinin iddiasının yerinde olmadığı sonucuna varılmıştır.

3) Başvuru sahibinin 3’üncü iddiasına ilişkin olarak:

Sözleşme Tasarısı’nın “Diğer hususlar” başlıklı 36’ncı maddesinde “…36.2. Sözleşme

süresinde idarece önceden ön görülemeyen nedenlerle sefer sayısında eksilme ya da artma

olması durumunda işin/seferlerin fiili olarak gerçekleşmesine göre ödeme yapılacaktır.”

düzenlemesi yer almaktadır.

Teknik Şartname’nin “İşin konusu, niteliği, kapsamı ve süresi” başlıklı 3’üncü

3.2.1.

maddesinde “

Araç istiap haddi, araç sayısı, güzergah sayısı, günlük toplam sefer

mesafesi,

Güzergah

Sayısı

(Adet)

Bütün araçlara ait

günlük toplam sefer

mesafesi (Kilometre)

Araç Sayısı

(Adet)

Araç istiap haddi

17

18

29

Yolcu kapasitesi en az 0-17 arasında olan

Yolcu kapasitesi en az 18-25 arasında

Yolcu kapasitesi en az 26-35 arasında

Yolcu kapasitesi 45+ ve üzeri olan

TOPLAM

92

4009,30

38

102

(yüziki adet araç)

3.2.2. Bu şartnamede istenilen araçlar ve istiap hadleri minimum kapasitelerdir.

Yüklenicinin istenilen araçları getirmesi esastır. İdarenin uygun görmesi halinde, istenilen

araç yerine sözleşme ve eklerinde belirlenen koltuk kapasite sayısını tamamlayacak şekilde

birden fazla araçla (Büyük veya küçük araç olabilir) hizmet sağlanabilir. Bu durumda

güzergâh için belirlenmiş olan ve sadece teklif alınan araç için belirlenen ücret ödenecek

olup, koltuk sayısını tamamlamak için gelen diğer araç(lar) için ilave bir ödeme

yapılmayacaktır. Ancak istiap haddi düşük tek araçla servis yapılması halinde, ayakta kalan

personel taksi ile ulaşımını sağlayacak ve Yükleniciye, teklif birim fiyat cetvelinde istiap

haddi düşük araca tekabül eden birim fiyat üzerinden ödeme yapılacaktır. Gölbaşı Lojmanları

için çalıştırılacak otobüsler kesinlikle bölünmeyip diğer otobüs olarak öngörülen araçların en

fazla yarısı İdarenin onayı ile bölünebilecektir…” düzenlemesi,

Anılan Şartname’nin “Genel Esaslar” başlıklı 6’ncı maddesinde “…6.7. Yüklenici,

idarenin onayını almak kaydıyla, büyük bir araçla karşılanabilecek olan bir güzergâhın

hizmetini, bu kapasiteyi sağlayacak şekilde şartname kriterlerini sağlayan istiap haddi düşük

birden fazla araçlarla da yapılabilir. Ancak bu durumda İdarece, bu güzergâh için Yüklenici

teklifinde belirlenen bedel üzerinden ödeme gerçekleştirecek olup, fazladan çalıştırılan araç

KAMU İHALE KURULU KARARI

Toplantı No

Gündem No

Karar Tarihi

Karar No

: 2021/004

: 83

: 27.01.2021

: 2021/UH.II-260

için ilave ücret ödenmeyecektir. Gölbaşı Lojmanları için çalıştırılacak otobüsler kesinlikle

bölünmeyip diğer otobüs olarak öngörülen araçların en fazla yarısı İdarenin onayı ile

bölünebilecektir.

6.8. Güzergâhlarda yolcu sayısının artması durumunda, en az yeterli koltuk sayısına

göre araç getirilecektir. 8 (Sekiz) adet koltuk artışına kadar ilave bedel ödenmeyecektir.

…

6.12. İdare, uygun görülmesi halinde aynı güzergahta veya birbirine yakın

güzergahlarda personel sayısı azalması durumunda güzergahları birleştirip, kapasiteyi

karşılayacak şekilde teklif cetvelinde bulunan ve teklif fiyatı alınan uygun araç tahsis ettirip,

buna göre ödeme yapabilir. Güzergah birleştirilmesi ile açığa çıkan araç için İdarece başka

bir güzergahta kullanılması istisnası haricinde, idare iş eksilişi olarak değerlendirebilecektir.”

düzenlemesi yer almaktadır.

Teknik Şartname’de talep edilen 102 aracın ve onların kapasitelerinin minimum

değerleri ifade ettiği; idarenin uygun görmesi halinde, istenilen araç yerine sözleşme ve

eklerinde belirlenen koltuk kapasite sayısını tamamlayacak şekilde birden fazla araçla (büyük

veya küçük araç olabilir) hizmet sağlanabileceği, bu durumda güzergâh için belirlenmiş olan

ve sadece teklif alınan araç için belirlenen ücretin ödeneceği ve koltuk sayısını tamamlamak

için gelen diğer araç(lar) için ilave bir ödeme yapılmayacağı,

Yüklenicinin, idarenin onayını almak kaydıyla, büyük bir araçla karşılanabilecek olan

bir güzergâhın hizmetini, bu kapasiteyi sağlayacak şekilde şartname kriterlerini sağlayan

kapasite haddi düşük birden fazla araçla da yapabileceği, bu durumda idarece, bu güzergâh

için yüklenici teklifinde belirlenen bedel üzerinden ödeme gerçekleştireceği ve fazladan

çalıştırılan araç için ilave ücret ödenmeyeceği,

Güzergâhlarda yolcu sayısının artması durumunda, en az yeterli koltuk sayısına göre

araç getirileceği ve 8 (sekiz) adet koltuk artışına kadar ilave bedel ödenmeyeceği,

İdarenin, uygun görülmesi halinde aynı güzergahta veya birbirine yakın güzergahlarda

personel sayısının azalması durumunda güzergahları birleştirebileceği, kapasiteyi karşılayacak

şekilde teklif cetvelinde bulunan ve teklif fiyatı alınan uygun aracı tahsis edebileceği ve buna

göre ödeme yapabileceği, güzergahın birleştirilmesi ile açığa çıkan aracın başka bir

güzergahta kullanılması haricinde bu durumun idarece iş eksilişi olarak değerlendirebileceği

belirtilmiştir.

Personel çalıştırılmasına dayalı olmayan hizmet alımı olan başvuruya konu ihalede,

istekliler tarafından teklif edilecek fiyatın belirlenmesinde araç bedelinin önemli bir bileşen

olduğu, idareler tarafından ihtiyaca konu alım/iş içerisinde önemli olduğu düşünülen iş

kalemleri ve/veya grupları ile bunlara ilişkin miktarların olabildiğince doğru bir şekilde

belirlenerek ihale dokümanında tereddüde mahal vermeyecek şekilde belirtilmesi gerektiği,

ihale dokümanında ihale konusu alımın/işin önemli bileşenleri için asgari veya ortalama

belirlemeler yapılması, belirlenmiş olan ihtiyaçlar dışında ortaya çıkabilecek her türlü

ihtiyacın yüklenici tarafından temin edilmesi ve bunun için sözleşme bedelinin dışında

herhangi bir ek ücret ödenmemesi yoluna gidilmesi, ihaleye katılan istekliler tarafından, ihale

dokümanında somut olarak belirlenmiş ihtiyaçların yanı sıra nitelik ve niceliği önceden belli

olmayan, itibari iş kalemleri veya grupları için de fiyat öngörülmesine yol açacağı

anlaşılmaktadır.

Bu itibarla; personel çalıştırılmasına dayalı olmayan hizmet alımı olan ve süresi 3 yıl

KAMU İHALE KURULU KARARI

Toplantı No

Gündem No

Karar Tarihi

Karar No

: 2021/004

: 83

: 27.01.2021

: 2021/UH.II-260

olan başvuruya konu ihalede kullanılacak olan araç kapasitesinin ve miktarının asgari olarak

belirlenmesinin önemli birer bileşen olduğu, Teknik Şartname düzenlemesine göre araçların

yolcu sayılarının değişebileceği, artışa göre daha büyük kapasiteli bir araçla taşıma

yapılacağı, ancak idarece 8 (sekiz) adet koltuk artışına kadar ilave bedel ödenmeyeceği

düzenlemesinin yer aldığı, tekliflerin hazırlanmasında, değerlendirilmesinde ve sözleşmenin

yürütülmesinde yukarıda açıklanan ihtilaflara neden olacağı anlaşıldığından başvuru sahibinin

iddiası yerinde görülmüştür.

4) Başvuru sahibinin 4’üncü iddiasına ilişkin olarak:

Hizmet İşleri Genel Şartnamesi’nin “Hakediş ödemeleri” başlıklı 42’nci maddesinde

“…1- Toplam Bedel Üzerinden Birim Fiyat Sözleşmelerde;

Geçici hakediş raporları yüklenicinin başvurusu üzerine, sözleşme veya eklerinde

aksine bir hüküm bulunmadıkça ayda bir defa düzenlenir. Gelecek yıllara sari olmayan

sözleşmelerde yaptırılan işler için, son hakediş raporu bütçe yılının sonuna rastlayan ayın

yirminci (20.) günü düzenlenir.

İşe başladığından beri meydana getirilen işler, kontrol teşkilatı tarafından yüklenici

veya vekili ile birlikte hesaplanır ve bulunan miktarlar, teklif edilen birim fiyatlarla çarpılmak

suretiyle sözleşmedeki esaslara uygun olarak hakediş raporuna geçirilir.

Düzenlenen hakediş raporunun işleme konulabilmesi için, yüklenici veya işbaşında

bulunan vekili tarafından imzalanmış olması gereklidir.

Yüklenici veya vekili, bildirilen günde, hakedişe esas hesaplamaların yapılmasında

hazır bulunmazsa kontrol teşkilatı hesaplamaları tek başına yaparak hakediş raporunu

düzenler ve yüklenicinin bu husustaki itirazları kabul edilmez.

Hakediş raporu düzenlendikten sonra bir hafta içinde yüklenici raporu imzalamazsa

kontrol teşkilatı, hakediş raporunu idareye gönderir ve rapor yüklenici tarafından

imzalanıncaya kadar idarede hiçbir işlem yapılmaksızın bekletilir. Yüklenici hakediş

raporlarını zamanında imzalamazsa, ödemede meydana gelecek gecikmeden dolayı hiçbir

şikayet ve istekte bulunamaz.

Hazırlanan ve iki tarafça imzalanmış bulunan geçici hakediş raporu, tahakkuk işlemi

yapılıncaya kadar, yetkili makamlar tarafından düzeltilebilir. Ancak bu düzeltme sırasında

eski rakam ve yazıların okunabilir şekilde çizilmiş olarak hakediş raporunda bulunması ve

düzeltme yapan yetkililerin imzasını taşıması gereklidir. Ancak bu düzeltmeler yeniden sayfa

düzenlemeyi gerektirecek ölçüde fazla ise, esas sayfa üzerinde düzeltmenin yapıldığına ilişkin

açıklama bulunmak şartı ile, yeniden ayrı bir sayfa düzenlenip hakediş raporuna eklenir.

…

Her hakediş tutarına, eğer sözleşmede öngörülmüşse eklenecek miktar dahil edilir.

Bulunan miktardan, bir önceki hakediş tutarı çıkarılarak bulunan miktara, ilgili mevzuata

göre hesaplanacak Katma Değer Vergisi (KDV) eklenir. Bu miktardan sözleşmede yazılı

kesintiler, varsa yüklenicinin idareye olan borçları ve cezalar ile kanunen alınması gereken

vergiler kesilir. Hakediş raporu, yüklenici veya vekili tarafından imzalandığı tarihten

başlamak üzere en geç sözleşmesinde yazılı sürenin sonunda, eğer sözleşmede bu hususta bir

kayıt yoksa otuz gün içinde tahakkuka bağlanır. Bu tarihten başlamak üzere otuz gün içinde

de ödeme yapılır…” hükmü,

Sözleşme Tasarısı’nın “Ödeme yeri ve şartları” başlıklı 12’nci maddesinde “Sözleşme

bedeli (ilave işler nedeniyle meydana gelebilecek artışlara ilişkin bedel dahil) TEDAŞ Genel

Müdürlüğü Mali İşler Dairesi Başkanlığı ve Genel Şartnamenin hatalı, kusurlu ve eksik işlere

ilişkin hükümleri saklı kalmak kaydıyla aşağıda öngörülen plan ve şartlar çerçevesinde

ödenecektir:

KAMU İHALE KURULU KARARI

Toplantı No

Gündem No

Karar Tarihi

Karar No

: 2021/004

: 83

: 27.01.2021

: 2021/UH.II-260

Taşıma işinin şartname ve sözleşme hükümlerine uygun olarak yürütülüp

yürütülmediğini takip etmek amacıyla, idare tarafından oluşturulan kontrol teşkilatı

elemanlarınca fiili çalışılan sefer sayısına göre düzenlenecek aylık rapora istinaden, yasal

kesinti ve cezalar düşüldükten sonra hesaplanan hakedişlerin ödemeleri TEDAŞ Genel

Müdürlüğü tarafından hakedişlerin tahakkuka bağlanmasından itibaren 120 (yüzyirmi) gün

içinde ödeme yapılacaktır…” düzenlemesi yer almaktadır.

Buna göre, hakedişin tahakkuka bağlanmasına ilişkin olarak Hizmet İşleri Genel

Şartnamesi’nin 42’nci maddesinde belirtilen süreden farklı bir süre belirlenmesinin idarenin

takdirinde olduğu, ancak yükleniciye yapılacak ödemenin tahakkuk tarihinden itibaren 30 gün

içinde yapılması gerektiği, bu itibarla ödeme süresinin belirlenmesi hususunda idareye

herhangi bir takdir yetkisi verilmediği anlaşılmaktadır.

İhale konusu işe ait Sözleşme Tasarısı’nda hakedişin tahakkuka bağlanma zamanına

ilişkin ayrı bir düzenleme bulunmadığı tespit edilmiştir. Sözleşme Tasarısı’nın 12’nci

maddesinde ise, TEDAŞ Genel Müdürlüğü tarafından hakedişlerin tahakkuka

bağlanmasından itibaren 120 (yüzyirmi) gün içinde ödemenin yapılacağı düzenlemesine yer

verildiği anlaşılmıştır.

Hizmet İşleri Genel Şartnamesi’nde hakedişin tahakkuka bağlanmasını takip eden 30

gün içinde ödeme yapılması gerekirken, Sözleşme Tasarısı’nda yer alan TEDAŞ Genel

Müdürlüğü tarafından hakedişlerin tahakkuka bağlanmasından itibaren 120 (yüzyirmi) gün

içinde ödeme yapılacağı düzenlemesinin anılan mevzuat hükümlerine uygun olmadığı

anlaşıldığından, başvuru sahibinin bu husustaki iddiasının yerinde olduğu sonucuna

varılmıştır.

5) Başvuru sahibinin 5’inci iddiasına ilişkin olarak:

4735 sayılı Kamu İhale Sözleşmeleri Kanunu’nun “Sözleşme kapsamında

yaptırılabilecek ilave işler, iş eksilişi ve işin tasfiyesi” başlıklı 24’üncü maddesinde “Mal ve

hizmet alımlarıyla yapım sözleşmelerinde, öngörülemeyen durumlar nedeniyle bir iş artışının

zorunlu olması halinde, artışa konu olan iş;

a) Sözleşmeye esas proje içinde kalması,

b) İdareyi külfete sokmaksızın asıl işten ayrılmasının teknik veya ekonomik olarak

mümkün olmaması,

Şartlarıyla, anahtar teslimi götürü bedel ihale edilen yapım işlerinde sözleşme

bedelinin % 10’una, birim fiyat teklif almak suretiyle ihale edilen mal ve hizmet alımlarıyla

yapım işleri sözleşmelerinde ise % 20’sine kadar oran dahilinde, süre hariç sözleşme ve ihale

dokümanındaki hükümler çerçevesinde aynı yükleniciye yaptırılabilir…” hükmü yer

almaktadır.

Hizmet İşleri Genel Şartnamesi’nin “Sözleşme kapsamında yaptırılabilecek ilave işler,

iş eksilişi ve işin tasfiyesi” başlıklı 53’üncü maddesinde “Birim fiyat sözleşmelerde,

öngörülemeyen durumlar nedeniyle sözleşme konusu işte bir iş artışının zorunlu olması

halinde, artışa konu olan işin;

a) Sözleşmeye esas iş tanımı içinde kalması,

b) İdareyi külfete sokmaksızın asıl işten ayrılmasının teknik veya ekonomik olarak

mümkün olmaması,

şartlarıyla sözleşme bedelinin % 20’sine kadar oran dahilinde, sözleşme ve ihale

dokümanındaki hükümler çerçevesinde aynı yükleniciye yaptırılması konusunda idare

KAMU İHALE KURULU KARARI

Toplantı No

Gündem No

Karar Tarihi

Karar No

: 2021/004

: 83

: 27.01.2021

: 2021/UH.II-260

yetkilidir. Bu durumda işin süresi, bu artışla orantılı olarak işin ilgili kısmı veya tamamı için

uzatılır. İşin bu şartlar dahilinde tamamlanamayacağının anlaşılması durumunda ise artış

yapılmaksızın hesabı genel hükümlere göre tasfiye edilir. Ancak bu durumda, işin tamamının

ihale dokümanı ve sözleşme hükümlerine uygun olarak yerine getirilmesi zorunludur.

Sözleşme bedelinin % 80'inden daha düşük bedelle tamamlanacağı anlaşılan işlerde,

yüklenici işi bitirmek zorundadır. Bu durumda yükleniciye, yapmış olduğu gerçek giderleri ve

yüklenici kârına karşılık olarak, sözleşme bedelinin % 80'i ile sözleşme fiyatlarıyla yaptığı

işin tutarı arasındaki bedel farkının % 5'i kabul tarihindeki fiyatlar üzerinden ödenir.”

açıklaması yer almaktadır.

İdari Şartname’nin “Sözleşmenin uygulanmasına ilişkin hususlar” başlıklı 45’inci

maddesinde “45.1. Sözleşmenin uygulanmasına ilişkin aşağıdaki hususlar sözleşme

tasarısında düzenlenmiştir.

…

c) İşe başlama ve iş bitirme tarihi

ç) Süre uzatımı verilebilecek haller ve şartları

d) Sözleşme kapsamında yaptırılabilecek ilave işler, iş eksilişi ve işin tasfiyesi

e) Cezalar ve sözleşmenin feshi

…” düzenlemesi,

Sözleşme Tasarısı’nın “Sözleşme kapsamında yaptırılabilecek ilave işler, iş eksilişi ve

işin tasfiyesi” başlıklı 29’uncu maddesinde “29.1. Öngörülemeyen durumlar nedeniyle iş

artışının zorunlu olması halinde, işin;

a) Sözleşmeye konu hizmet içinde kalması,

b) İdareyi külfete sokmaksızın asıl işten ayrılmasının teknik veya ekonomik olarak

mümkün olmaması,

şartlarıyla, sözleşme bedelinin % 20'sine kadar oran dahilinde, süre hariç sözleşme ve

ihale dokümanındaki hükümler çerçevesinde ilave iş aynı yükleniciye yaptırılabilir.

İşin bu şartlar dahilinde tamamlanamayacağının anlaşılması durumunda ise artış

yapılmaksızın hesabı genel hükümlere göre tasfiye edilir. Bu durumda, yüklenicinin sözleşme

bedeli tamamlanıncaya kadar işi ihale dokümanı ve sözleşme hükümlerine uygun olarak

yerine getirmesi zorunludur.

Bu ihalede 4735 sayılı Kamu İhale Sözleşmeleri Kanununun 24 üncü maddesi

çevresinde iş eksilişi yapılabilir. İhale konusu işin sözleşme bedelinin % 80'inden daha düşük

bedelle tamamlanacağının anlaşılması halinde ise, yükleniciye, yapmış olduğu gerçek

giderler ve yüklenici kârına karşılık olarak, sözleşme bedelinin % 80'i ile sözleşme fiyatlarıyla

yaptığı işin tutarı arasındaki bedel farkının % 5'i ödenir.” düzenlemesi,

Teknik Şartname’nin “İşin konusu, niteliği, kapsamı ve süresi” başlıklı 3’üncü

maddesinde “…3.3. İşin Süresi: Aylık 22 (yirmiiki) iş günü üzerinden.” düzenlemesi,

Anılan Şartname’nin “Genel Esaslar” başlıklı 6’ncı maddesinde “…6.9 İdare, personel

taşıma servis güzergâhlarındaki mesafelerde gidiş/dönüş toplam (arttırma/eksiltme) 15

(onbeş) kilometreye kadar değiştirebilir. Bu durumda ilave bedel ödemesi veya bedel kesintisi

yapılmayacaktır.” düzenlemesi yer almaktadır.

Bahse konu İdari Şartname’nin “Teklif fiyata dahil olan giderler” başlıklı 25’inci

maddesinde Birim Fiyat Teklif Cetvelinde belirtilen her bir aracın 36 (otuzaltı) aylık gidiş-

gelişi olan toplam 755 tam seferin; 0-17 kişilik 17 (onyedi) adet minibüs için 36 aylık toplam

395.182,10 km, 18-25 kişilik 18 (onsekiz) adet midibüs için 36 aylık toplam 408.168,10 km,

KAMU İHALE KURULU KARARI

Toplantı No

Gündem No

Karar Tarihi

Karar No

: 2021/004

: 83

: 27.01.2021

: 2021/UH.II-260

26-35 kişilik 29 (yirmidokuz) adet midibüs için 36 aylık toplam 947.525,00 km, 45 + kişilik

38 (otuzsekiz) adet otobüs için 36 aylık toplam 1.276.146,30 km olmak üzere 102 adet servis

hizmet aracının 36 aylık sefer mesafesi toplamı olan 3.027.021,50 km’ye ait giderlerin teklif

fiyata/sözleşme bedeline dahil olduğu belirtilmiştir.

Bahse konu ihale dokümanında işin kapsamının her gün 102 aracın, 92 güzergahta,

günlük 4.009,30 km yol gideceğinin anlaşıldığı ve anılan çalışmanın ayda 22 gün ve toplamda

3 yıl boyunca yapılacağından oluştuğu görülmektedir.

Teknik Şartname’de idarenin, personel taşıma servis güzergâhlarındaki mesafelerde

gidiş/dönüş toplam (arttırma/eksiltme) 15 (onbeş) kilometreye kadar değiştirebileceği ve bu

durumda ilave bedel ödemesi veya bedel kesintisi yapılmayacağı düzenlemesinin yer aldığı,

Ek olarak, mevzuat hükümleri ve ihale düzenlemeleri birlikte değerlendirildiğinde ise,

sözleşme sürecinde öngörülemeyen durumların ortaya çıkması nedeniyle bir iş artışının

zorunlu olması halinde, artışa konu olan işin, sözleşme bedelinin % 20’sine kadar oran

dâhilinde aynı yükleniciye yaptırılabileceği anlaşılmıştır.

Personel çalıştırılmasına dayalı olmayan hizmet alımı olan başvuruya konu ihalede,

istekliler tarafından teklif edilecek fiyatın belirlenmesinde güzergahın önemli bir bileşen