2021/UH.II-267 - Kamu İhale Kararı - İaşe ve Yemekhane İşleri

KAMU İHALE KURULU KARARI

Toplantı No

Gündem No

Karar Tarihi

Karar No

: 2021/004

: 90

: 27.01.2021

: 2021/UH.II-267

BAŞVURU SAHİBİ:

Özhak Dağıtım Gıda İnşaat Turizm Temizlik Sanayi ve Ticaret Limited Şirketi-Çavuş

Kurumsal Hizmetler Turizm Gıda Yemek Limited Şirketi İş Ortaklığı,

İHALEYİ YAPAN İDARE:

Türkiye Raylı Sistem Araçları Sanayii Anonim Şirketi Sakarya Bölge Müdürlüğü,

BAŞVURUYA KONU İHALE:

2020/547084 İhale Kayıt Numaralı “İaşe ve Yemekhane İşleri” İhalesi

KURUM TARAFINDAN YAPILAN İNCELEME:

Türkiye Raylı Sistem Araçları Sanayii Anonim Şirketi Sakarya Bölge Müdürlüğü

tarafından 26.11.2020 tarihinde açık ihale usulü ile gerçekleştirilen “İaşe ve Yemekhane

İşleri” ihalesine ilişkin olarak Özhak Dağıtım Gıda İnşaat Turizm Temizlik Sanayi ve Ticaret

Limited Şirketi-Çavuş Kurumsal Hizmetler Turizm Gıda Yemek Limited Şirketi İş

Ortaklığı’nın 16.12.2020 tarihinde yaptığı şikâyet başvurusunun, idarenin 18.12.2020 tarihli

yazısı ile reddi üzerine, başvuru sahibince 28.12.2020 tarih ve 58976 sayı ile Kurum

kayıtlarına alınan 28.12.2020 tarihli dilekçe ile itirazen şikâyet başvurusunda bulunulmuştur.

Başvuruya ilişkin olarak 2020/2143 sayılı itirazen şikâyet dosyası kapsamında yapılan

inceleme neticesinde esas inceleme raporu tanzim edilmiştir.

KARAR:

Esas inceleme raporu ve ekleri incelendi.

İtirazen şikâyet dilekçesinde özetle, ihale komisyonu tarafından ihaleye katılan beş

istekliden üçünün belge eksikliği nedeniyle değerlendirme dışı bırakıldığı, iki isteklinin

teklifinin geçerli teklif olarak belirlendiği, ihalede rekabet ortamının oluşmadığı gerekçesiyle

ihalenin iptal edildiği, değerlendirme dışı bırakılan isteklilerin değerlendirme dışı

bırakılmalarının geçerli tekliflerin reddedilmesini gerektirmediği, ihale komisyonunun iddia

ettiğinin aksine gerekli rekabet ortamının oluştuğu, kendileri tarafından sunulan teklif

bedelinin yaklaşık maliyetin altında ve piyasa şartları ile uyumlu olduğu, ihale komisyonu

tarafından alınan ihalenin iptali kararının iptal edilmesi gerektiği iddialarına yer verilmiştir.

Başvuru sahibinin iddialarının değerlendirilmesi sonucunda aşağıdaki hususlar tespit

edilmiştir.

4734 sayılı Kamu İhale Kanunu’nun “Temel İlkeler” başlıklı 5’inci maddesinin birinci

fıkrasında “İdareler, bu Kanuna göre yapılacak ihalelerde; saydamlığı, rekabeti, eşit

muameleyi, güvenirliği, gizliliği, kamuoyu denetimini, ihtiyaçların uygun şartlarla ve

zamanında karşılanmasını ve kaynakların verimli kullanılmasını sağlamakla sorumludur.”

hükmü,

Anılan Kanun’un “Bütün tekliflerin reddedilmesi ve ihalenin iptali” başlıklı 39’uncu

maddesinde “İhale komisyonu kararı üzerine idare, verilmiş olan bütün teklifleri reddederek

ihaleyi iptal etmekte serbesttir. İhalenin iptal edilmesi halinde bu durum bütün isteklilere

KAMU İHALE KURULU KARARI

Toplantı No

Gündem No

Karar Tarihi

Karar No

: 2021/004

: 90

: 27.01.2021

: 2021/UH.II-267

derhal bildirilir. İdare bütün tekliflerin reddedilmesi nedeniyle herhangi bir yükümlülük altına

girmez. Ancak, idare isteklilerin talepte bulunması halinde, ihalenin iptal edilme gerekçelerini

talep eden isteklilere bildirir.” hükmü,

Bahsi geçen Kanun’un “İhalenin karara bağlanması ve onaylanması” başlıklı 40’ıncı

maddesinde “…İhale komisyonu gerekçeli kararını belirleyerek, ihale yetkilisinin onayına

sunar. Kararlarda isteklilerin adları veya ticaret unvanları, teklif edilen bedeller, ihalenin

tarihi ve hangi istekli üzerine hangi gerekçelerle yapıldığı, ihale yapılmamış ise nedenleri

belirtilir.

İhale yetkilisi, karar tarihini izleyen en geç beş iş günü içinde ihale kararını onaylar

veya gerekçesini açıkça belirtmek suretiyle iptal eder.

İhale; kararın onaylanması halinde geçerli, iptal edilmesi halinde ise hükümsüz

sayılır. …” hükmü yer almaktadır.

Hizmet Alımı İhaleleri Uygulama Yönetmeliği’nin “Tanımlar” başlıklı 3’üncü

maddesinde “…f) Yaklaşık maliyet: İhale onay belgesi düzenlenmeden önce idarece her türlü

fiyat araştırması yapılarak, Katma Değer Vergisi (KDV) hariç olmak üzere hesaplanan ve

dayanakları ile birlikte bir hesap cetvelinde gösterilen, ihale konusu işin öngörülen bedelini,

… ifade eder.” hükmü,

Kamu İhale Genel Tebliği’nin “Tekliflerin alınması ve değerlendirilmesi” başlıklı

16’ncı maddesinde “16.3. Yaklaşık maliyetin üzerindeki teklifler

16.3.1. Yaklaşık maliyetin üzerindeki tekliflerin kabul edilip edilemeyeceği hususunda

tereddütler olduğu anlaşılmaktadır. İhale komisyonu;

a) Yaklaşık maliyet hesaplanırken değerlendirilmeyen her hangi bir husus olup

olmadığını,

b) Yaklaşık maliyet güncellenerek tespit edilmişse, güncellemenin doğru yapılıp

yapılmadığını,

c) Verilen teklif fiyatlarının piyasa rayiç fiyatlarını yansıtıp yansıtmadığını,

Sorgulayarak verilen teklifleri yaklaşık maliyete göre mukayese eder ve bütçe

ödeneklerini de göz önünde bulundurarak, teklif fiyatlarını uygun bulması halinde ekonomik

açıdan en avantajlı teklifi ve varsa ikinci teklifi belirlemek veya verilen teklif fiyatlarını uygun

bulmaması halinde ihalenin iptaline karar vermek hususunda takdir yetkisine sahiptir.

16.3.2. Yaklaşık maliyetin üzerinde olmakla birlikte teklifin kabul edilebilir nitelikte

görülmesi halinde idarenin ek ödeneğinin bulunması veya ilgili mali mevzuatı gereği ödenek

aktarımının mümkün olması durumlarında teklifler kamu yararı ve hizmet gerekleri de dikkate

alınarak kabul edilebilir. Bu durumda sorumluluk idareye aittir.” açıklaması,

İdari Şartname’nin “İhale konusu işe ilişkin bilgiler” başlıklı 2’nci maddesinde “2.1.

İhale konusu hizmetin;

a) Adı: İaşe ve Yemekhane İşleri

b) Miktarı ve türü: Yemek Verilecek Personel Sayısı: 860 Yemek Verilecek Gün Sayısı:

226 İş Günü Toplam Öğün Sayısı: 194.360

c) Yapılacağı yer: Türasaş Sakarya Bölge Müdürlüğü / Adapazarı” düzenlemesi,

Bahse konu Şartname’nin “Bütün tekliflerin reddedilmesi ve ihalenin iptal edilmesi”

başlıklı 34’üncü maddesinde “34.1. İhale komisyonu kararı üzerine İdare, verilmiş olan bütün

KAMU İHALE KURULU KARARI

Toplantı No

Gündem No

Karar Tarihi

Karar No

: 2021/004

: 90

: 27.01.2021

: 2021/UH.II-267

teklifleri reddederek ihaleyi iptal etmekte serbesttir. İdare bütün tekliflerin reddedilmesi

nedeniyle herhangi bir yükümlülük altına girmez.

34.2. İhalenin iptal edilmesi halinde bu durum, bütün isteklilere gerekçesiyle birlikte

derhal bildirilir.” düzenlemesi yer almaktadır.

Türkiye Raylı Sistem Araçları Sanayii Anonim Şirketi Sakarya Bölge Müdürlüğü

tarafından 26.11.2020 tarihinde açık ihale usulü ve birim fiyat teklif almak suretiyle

gerçekleştirilen İaşe ve Yemekhane İşleri ihalesine ilişkin olarak 18 adet ihale dokümanı

indirildiği, ihaleye 5 isteklinin katıldığı, ihale komisyonu kararında 2 isteklinin teklifinin

geçerli teklif olarak değerlendirildiği, diğer 3 istekliden Manavoğlu Yemekçilik ve Turizm

San. Tic. Ltd. Şti.nin birim fiyat teklif mektubunda birim fiyatın yazı ve rakam ile birbirinden

farklı olması ve tüzel kişilerde ortaklık bilgilerine ve yönetimdeki görevlilere ilişkin son

durumu gösterir belgeyi sunmaması; Bereket Yemek San. Tic. Ltd. Şti.nin bilanço, iş hacmi

ve mali durum belgelerinin uygun bulunmaması ve tüzel kişilerde ortaklık bilgilerine ve

yönetimdeki görevlilere ilişkin son durumu gösterir belgeyi sunmaması; Er Akkayalar Yem.

ve Tem. Hizm. San. ve Tic. Ltd. Şti.nin tüzel kişilerde ortaklık bilgilerine ve yönetimdeki

görevlilere ilişkin son durumu gösterir belgeyi sunmaması nedenleriyle değerlendirme dışı

bırakıldığı, tam rekabet, gerekli fayda ve fiyat avantajının oluşmadığı gerekçesiyle ihalenin

iptal edildiği, 11.12.2020 tarihinde söz konusu komisyon kararının ihale yetkilisince

onaylandığı, aynı tarihte EKAP üzerinden isteklilere gönderilen yazıda bütün tekliflerin

reddedilerek ihalenin iptal edildiğinin bildirildiği görülmüştür.

İlgili ihale komisyonu kararında ihalenin ilan tarihinin 27.10.2020 olduğu, tüzel

kişilerde ortaklık bilgilerine ve yönetimdeki görevlilere ilişkin son durumu gösterir belgeye

dair düzenlemenin yürürlüğe girmiş olduğu, ihale ilanının söz konusu düzenlemenin yürürlük

tarihinden kısa bir süre sonra yayınlanmış olduğu ifade edilmiştir. Bununla birlikte yine ihale

komisyonu kararında değerlendirme dışı bırakılan isteklilerin tümünde değerlendirme dışı

bırakılma sebebi olarak tüzel kişilerde ortaklık bilgilerine ve yönetimdeki görevlilere ilişkin

son durumu gösterir belgenin sunulmamasının yer aldığı, ihale komisyonunda isteklilerin bu

değişikliğin farkında olmadan ihaleye teklif sundukları kanaatinin oluştuğu ve tam rekabet ve

gerekli fiyat avantajının oluşmadığı hususlarına yer verilmiştir.

Başvuru sahibi tarafından idareye yapılan şikayet başvurusunda idarenin ihale

komisyonu kararında belirtilen ifadeleri aynen yineleyerek şikayet başvurusunu reddettiği

görülmüştür.

Öte yandan söz konusu ihaleye ilişkin olarak idare tarafından yaklaşık maliyetin

3.659.798,80 TL olarak hesaplandığı, başvuru sahibi isteklinin teklif bedelinin 2.864.866,40

TL olduğu, sunulan bu teklifin yaklaşık olarak %21 oranında yaklaşık maliyetten daha düşük

olduğu görülmüştür.

Yukarıda aktarılan 4734 sayılı Kanun’un “Bütün tekliflerin reddedilmesi ve ihalenin

iptali” başlıklı 39’uncu maddesinin, madde gerekçesinde de yer alan “Tekliflerin yaklaşık

maliyete kıyasla çok yüksek olması veya yaklaşık maliyete göre çok yüksek olmamakla birlikte

mevcut ödeneğin verilen teklifleri karşılamaması ya da Kanunun temel ilkelerine uygun

olmayan durumların tespiti” şeklindeki durumlarda ihalenin iptali hususunda ihale

komisyonlarına ve dolayısıyla idarelere takdir yetkisi tanıdığı anlaşılmakla birlikte, bu takdir

KAMU İHALE KURULU KARARI

Toplantı No

Gündem No

Karar Tarihi

Karar No

: 2021/004

: 90

: 27.01.2021

: 2021/UH.II-267

yetkisi mutlak ve sınırsız bir yetki niteliğinde olmadığından, takdir yetkisinin, eşitlik ilkesine

uygun şekilde, kamu yararı ve hizmet gerekleri gözetilerek kullanılması, tesis edilen iptal

işleminin gerekçelerinin açıkça ortaya konulması gerekmektedir.

İdare tarafından ihale komisyonu kararında ve şikayet başvurusuna verilen cevapta

değerlendirme dışı bırakılan isteklilerin tümünde değerlendirme dışı bırakılma sebebi olarak

tüzel kişilerde ortaklık bilgilerine ve yönetimdeki görevlilere ilişkin son durumu gösterir

belgenin sunulmamasının yer aldığı ve istekliler tarafından ilgili mevzuat değişikliğinin

farkına varılmadan teklifte bulunulduğu kanaatinin oluştuğu belirtilmiş olup bu çerçevede

iptal gerekçesi olarak tam rekabet ve gerekli fiyat avantajının oluşmadığı hususunun ifade

edildiği görülmüştür. Ancak değerlendirme dışı bırakılan üç isteklinin değerlendirme dışı

bırakılma nedenleri göz önünde bulundurulduğunda tüzel kişilerde ortaklık bilgilerine ve

yönetimdeki görevlilere ilişkin son durumu gösterir belgenin sunulmamasının yanında

Manavoğlu Yemekçilik ve Turizm San. Tic. Ltd. Şti.nin birim fiyat teklif mektubunda birim

fiyatın yazı ve rakam ile birbirinden farklı olması, Bereket Yemek San. Tic. Ltd. Şti.nin ise

bilanço, iş hacmi ve mali durum belgelerinin uygun bulunmaması gerekçelerinin de yer

aldığı, dolayısıyla anılan iki isteklinin idarenin iptal gerekçesinde belirttiği mevzuat

değişikliği ile sunulması istenilen belgeden bağımsız olarak da halihazırda değerlendirme dışı

bırakıldığı anlaşılmakta olup idare tarafından ihalenin iptaline dayanak olarak belirtilen bu

gerekçenin yerinde olmadığı değerlendirilmiştir. Kaldı ki ihale ilan tarihinde yürürlükte

bulunan mevzuat hükümleri ve buna bağlı olarak hazırlanan ihale dokümanına uygun şekilde

teklif verme sorumluluğunun istekliler üzerinde olduğu, mevzuat değişikliğinden isteklilerin

haberdar olmamasının ihalenin iptaline gerekçe gösterilemeyeceği anlaşılmaktadır.

Öte yandan başvuru sahibi istekli tarafından sunulan teklif bedelinin Hizmet Alımı

İhaleleri Uygulama Yönetmeliği’nin “Tanımlar” başlıklı 3’üncü maddesinde tanımlanan

idarece her türlü fiyat araştırması yapılarak ihale konusu işin öngörülen bedelini ifade eden

yaklaşık maliyetten yaklaşık olarak %21 oranında daha düşük olduğu, dolayısıyla idare

tarafından işin gerçekleştirilmesi için öngörülen bedelin yaklaşık olarak %21 altında oranla

teklif sunulması suretiyle fiyat avantajının oluştuğu göz önünde bulundurulduğunda idarenin

mütalaa ettiği söz konusu iptal gerekçesinin de yerinde olmadığı değerlendirilmiştir

Bu itibarla idarelerce, ihalelerde; 4734 sayılı Kanun’un 5’inci maddesindeki eşit

muamele, güvenirlik, ihtiyaçların uygun şartlarla ve zamanında karşılanması ilkelerinin

gözetilmesi gerektiği hususu dikkate alındığında, ihaleyi gerçekleştiren idarenin aldığı

ihalenin iptali kararının gerekçelerinin yerinde olmadığı sonucuna varılmıştır.

Sonuç olarak; yukarıda yapılan tespitler, mevzuat hükümleri ve ihalenin iptal

gerekçeleri birlikte dikkate alındığında, idarece ihalenin iptaline gerekçe olarak gösterilen

hususların mevzuata uygun olmadığı, idarenin takdir yetkisi kapsamında kamu yararına ve

hizmet gereklerine uygun düşmediği anlaşıldığından ihalenin iptali işleminde mevzuata

uyarlık bulunmamaktadır.

Açıklanan nedenlerle, 4734 sayılı Kanun'un 65'inci maddesi uyarınca bu kararın tebliğ

edildiği veya tebliğ edilmiş sayıldığı tarihi izleyen 30 gün içerisinde Ankara İdare

Mahkemelerinde dava yolu açık olmak üzere,

KAMU İHALE KURULU KARARI

Toplantı No

Gündem No

Karar Tarihi

Karar No

: 2021/004

: 90

: 27.01.2021

: 2021/UH.II-267

İdarenin ihalenin iptali kararının iptaline,

Oybirliği ile karar verildi.

Menü

Endeksler ve Fiyatlar

İhale Araçları

Diğer Hesaplama Araçları

Kamu İhale Kararları

Menü

Endeksler ve Fiyatlar

İhale Araçları

Diğer Hesaplama Araçları